GOUD5CUE COURANT
Lid
van
was
Tsjechische legatie
leider van spionnage-complot
SPIONNEN IN ONS LAND
INI A
Bezwaren of niet, de premier
zette zijn zin door
Ex-brigadier
gearresteerd
Eden roept Britse ambassadeur
in Perzië naar Londen
!-•
DE VRAGENLIJST
I
voor
BEROEPSSPIONNEN
Trein vernielt auto
De handige Hoppe
Losse veters
van
Voor overleg inzake oliekwesties
Dode brievenbus
Radio-Teheran
weer
HET COMMANDO VOOR HET M1DDEN-00STEN
Eden aanvaard door
Jordanië
alle partijen
en
Libanon, Syrië, Irak
bereid toe te treden
Drieling in het gezin
Delftse dominee
Algemene mobilisatie
in Zuid-Korea
Verkiezingen in
Zwitserland
Uw Mantel
leer waard 1
EESMANN
490
De vroegere Tjerk Hiddes h«r‘prR
spoedig weer in de vaart
24S
390
Niet te straffen
Zij vrezen echter de
reactie van Cairo
onverzoenlijk
Amsterdamse premielening
geslaagd
NIEUW OVERLEG
Inzittenden stonden
motor na te kijken
Geheime inkt, sigarettendoosjes
en papiertjes met kauwgom
O 29 OCTOBER JajJ
Prijs 10 cent per nummer
Verschijnt dagelijks
Prijs abonnement;
ƒ0.38
Bureau: Markt 31.
per week
Telefoon 2745 (twee lijnen)
per maand
Directeur-Chef redacteur: 8. H VAN DER KBAAT8
90ste Jaargang No 23422
Chef-Exploitatie: D DE KLERK
ƒ4 90
Postrekening 48400
kwartaal
per
LARENSE MOORDZAAK;
van
mi-
dode
e mode.
p. stuk
en
ed
p mtr.
C. W
de uitsla-
deuwe parlement is als volgt samen-
(Ongecorrigeerd»
nig
;rde
een
:jr: I
ven
i plar
Hrt land der vakverenigingen
Kans voor Butler
vra-
Zuld 14 km
terdai
met
uit
ttek_
vluchl
Thiessen contra Westerling
in het ongelijk gesteld
jllectie bontvellen
prijzen reeds laag
aische
kwa-
over
ïeder-
uienst
De
ting.
EENDRACHT
MAAKT MACHT
De
heim'
wei
1949 om poll
land waren <e-
L HILVERSUM
Schit
.t in
rhet
met
het
de bot
srpen
’avra
i Seahara
levik
•rneuzen
Swansea
Garstor.
.«lans geu
politiek
zal zijn!
V
PEP ASPEBA
AD ASTBA
Je fabricage van
grote aandacht
ten.
mie
ter
zó
gevrai
aldus
dar
Zaterdag
ikmeyer.
een Ned*r-
Nieuw Zee-
prijs
pun-
i of an-
iwamen
ardoor
dwin-
doch
jn tot
demonstrej*
overzeese
i trouwst-
tire
net
buitenlandse
ertegenwoor-
digerg
Ankan
over
comma
te doer
den. J
moet nu
gebruik
Tanger
te Nykoblng
Londen
ibtanca
*a Skogby
i Zaandam
te Marietoerg
- Gefle
■erdam
Ahus
ige opgave
Nederlandse
HNGEN
pprijzen.
990
I
die voor de Tsjechi-
r valse namen
samenwerking
geaccredi-
attaché's,
Neder-
jerdedi-
testaande
in West-Java (uitgezonderd Djakarta) zijn
319 vakverenigingen met 260 889 leden door
het kantoor van erbeidsvoorlichting gere
gistreerd Deze arbeiden zijn in 8035 be
drijven werkzaam Het totale aantal arbei
ders in West-Java (buiten Djakarta) wordt
op ruim 500.000 geschat
761 7 m m.
per uur.
I F C
15 gr. C.
6 gr C
Wassaoda maan
De Libir.c
naar uit gei
meld wordt,
■sterdam,
Genua verwacht
n zaandam
U dit Hoedje?
d. brengt
ante, in
■en voor
»t gel
t «elf
zQn. dat lord
door het bfj-
indse eonferen-
ran Jolliepop meer
ver het hoofd van
Is hij geweest was.
;en wel voldoenda
D;
Indonesië zal Perzië en
Egypte moreel steunen
Indonesische minister van voorlich-
A. Mononoetoe.
dat Indonesië morele steun aan
Egypte zou verlenen, indien hu__
eland voor de algemem
de Verenigde Naties ta
De Zuidkoreaanse
heeft medegedeeld, d
reanen van 19 tot
dienst opgeroepen
hun huidige werkzi
status" De Korea:
een strijdmacht o
mogëlijk maakt Zi
dedigen
het totale aantal stemmen van de groep
verklaren sommigen uit de omstandigheid,
dat zij de enigen zijn, die gedurfd hebben
het kind bij zijn naam te noemen, name
lijk het probleem der herbewapening en
zijn onvermijdelijke consequenties. Labour
en de conservatieven wilden of konden
niet kiezen tussen de kool en de geit. Bevan
koos het meest aangenam^ De voorspelling
wordt thans geuit-, dat oinnen het jaar
Bevans politiek de officiële Labour-
politiek
niet of
lag voor.
iren door fen
het geld. treiI
betaalde.
dezelfde
van de huls-
elvoorzlenlng
organi-
aan het
te dan-
Tsjecho-Slowakije, die na
ileke redenen naar N?dular
it.
-te
productie, in strijd zou
zische wet op de nationalisatie
industrie en daarom onaanvt
n vóór staan er nog steeds op. dat
igen In rechtstreeks aan de af:
gebied aldus radio-Teheran
Nasrollah Entezam. de Perzische ambas
sadeur in de V.S.. is Maandag uit New York
naar Parijs vertrokken om de zitting van de
luk
nis
was v<
sonen,
alleen bleel.
eerzaam cont
cijferreeksen.
Zich heen en
zijn veter-
achter zit-
tellen.
Niettemin was al spoedig bekend, dat. hij
in dancings besprekingen had met een Ne
derlander, die zich de naam König had aan
geschaft Na de oorlog was deze Köijig
enige jaren in Praag geweest, waar hij voor
de Tsjechische geheime dienst werkte. Zijn
vrouw werkte op de Nederlandse legatie....
.oor
werf De
proefvaart r
Bt kustvaart)
met een
een geregelde
Nieuw Zeeland
De tewz'
door mevr.
Het is de
landse werf
landse reke
••erwachten, want
plan was geweest
it hij midden in de
ij dan ook onmid-
doos' met het Kei-
'anneer er belang-
iwd. Wij wisten af,
10g niet. Ik behoef
vakker was
b eerste reeks benoemingen is ook.
binnenlandse vraagstukken betreft,
Idenkoers af te lezen. Veelbetekenend
Ier. de exponent van het zoge-
tisme en de ont-
sociaie charters der
van kanselier heeft
Tories
5h voor
>zwaren van
artR niets Ban
ians geeft. Het
n, dat Butl,er na
-''hurchills
orrkoplng n Amsterdam
26 v Raumo n Inverness
lie te Casablanca
Nantes te Bordeaux
te Londen
ettin n Stockholm
ill te Amsterdam,
nsea te Gr"”"
loltenau r.
igewater
endborg n Delfzijl
Rott te Harlingen
enau
te Tat
iorg te
in
urg te Boness
Iburg te Scheveningen
-Belfast
te Bayonne
te La Coruna verw
Gent
in n
nsea
vcastle
h te
Jefle
Avonmouth te Bideford
■drikstad n Rotterdam
;enau
te Kotka
v Londen n Goole
resjon p 27 Kiel
n te Londen
ewcastle
recht te 1
r te Casab
v Abo te
buttel n
:otasvik 1
oplng n
r n Leer
•es te A
._J voorgesteld door Engeland.
Frankrijk en Turkfle. De vier
zouden echter zoeken naar een
ïr om een botsing met Cairo te ver-
De Egyptische minister van buitenlandse
zaken heeft Maandagavond de diplomatieke
vertegenwoordigers van de Arabische ian-
iam den uitgenodigd voor een bespreking over
r In het voorstel tot een verdedlgingsorganisatie
voor het Mldden-Oosten De minister zal
uitleggen, waarom Egypte het voorstel heeft
afgewezen.
De Libanese minister van t
zaken heeft de diplomatieke vei
..ande-
werden bedreven vóór
van de wijzigingei
rafrecht op het gj
wa’s het onmogelijk een
{en hem in te stellen en
n*het wetboek van Straf-
Britse minister van buitenlandse za-
Anthony Eden, heeft Sir Francis
-sadeur in Perzië. instructie
lellljk naar Londen te ko-
eg over het Perzische olie-
Zon op 7.33; onder 17.1S
Maan op 1.03; onder na
heeft medegedeeld,
steun aan Perzië en
1 verlenen, indien hun geschil
len met Engeland voor de algemene ver
gadering van de Verenigde Naties te Parijs
zouden worden gebracht
Dr Philips in Eindhovense gemeenteraad
herdacht. Bij de aanvang van de vergadering
van de Bindhovense gemeenteraad Maandag
avond. heeft burgemeester mr H A. M. T
Kolfschoten een eerbiedige herinnering gewijd
aan het leven van dr A. F. Philips
- Kolentoeslag voor D.U.W.-arbelders ge
vraagd. De Raad van Vakcentralen heeft de
minister van Sociale Zaken verzocht om bin
nenkort aan de arbeiders, geplaatst bij de ge
meentelijke sociale handwerkobjecten de
brandstof toeslag van 3.60 per week te geven,
die reeds aan diegenen verstrekt wordt die in
de sociale bijslagregeUng zijn opgenomen
ttampton te Gent
lam te Antwerp
inkerken n Ha:
Clngs Lynn te
holm n Paskali
gemouth n Terneuzen
Garston te Swansea
irrkoping te Garston
louth te Par
holm te Sikea
loreham te l*onden
n Hamburg
undborg te Fredrikssund
tterdam te Leith
rpen n Dublin
oningen te Cork
tterdam te Abo verwacht
r te Stockholm
B Vlaardingen
Ifzijl
fzlj) te Goole
ngen te Delfzijl
lar
Srimsby te stkea
v Kotka n Pemoviken
iltenau n Vastaras
agr n Hamburg
tyluoto te Delfzijl
stad te Zaandam
■nt n Stockholm
1 v Cork te Londen
n mouth
thenburg
ir n Lemmer
loreham te Southampto»
Weinig verandering
Zondag zijn in Zwitserland verkiezin
gen gehouden voor 196 zetels van de Na
tionale Raad (Tweede Kamer).
Op het kanton Bern na zijn
gen bekend.
Het ni
gesteld:
Radicalen’51 zetels (verlies
Socialisten 51 zetels (winst
Katholieke conservatieven
(winst 4);
Boerenpartij 23 zetels (winst 2); f
Onafhankelijken 9 zetels (winst 1);
Communisten 5 zetels (verlies 2);
Liberaal conservatieven 5 zetels (ver
lies 2)
Verwacht wordt, dat in het kanton Bern
de radicalen ten minste een zetel zullen
behalen en dat de socialisten daar een
zetel zullen verliezen.
minister van deferisle
dat alle mannelijke Ko-
l 26 jaar voor de militaire
1 zuiienvworden ..ongeacht
'.aamhecien en hun publieke
reanen, zo zeide hij. moeten
t organiseren die het hun
t Zuid-Korea alleen te ver-
(Van onze Londense correspondent)
Phurchlll’s eerste verklaring ns zfjn be-
noemlng tot premier, dat h|j het land
In nationale geest zal besturen en met de
belangen van allen zal rekening houden,
is geen phrase.
Churchill heeft zichzelf nooit beschouwd
als een partijman in de enge zin van het
woord. De oorlog maakte hem tot vader
des vaderlands en hij is dat gebleven. Ook
de verkiezingsuitslag spreekt zich tegen
een partljregerlng uit. De twee blókken
staan onwrikbaar tegenover elkaar. Negen
tiende van de kiezers maakte „pas op de
plaats", slechts 1.3 millioen kwam in
beweging. Labour is bij het examen voor
de publieke opinie gezakt. Thans moeten
de conservatieven tonen wat zij kunnen.
Pas als er een goede vergelijkingsmogelijk
heid U, zal er van een werkelijk be
slissende keuze sprake kunnen zijn.
Bevan’s triomf
Hier ligt al meteen voor Churchill de
noodzaak om minder angstvallig op te
treden dan dit met Attlee het geval was.
Wanneer de conservatieve politiek niet
meer dan een haarbreedte zal verschillen
van Labour, zou de zwevende toestand
de En,el„ kleier* voor onbep,,lde cu«. met bet deperten
tijd beetendlld worden. De»nd,nke ll«t het ‘*n« dringen de Tor
voor de hand, del ook de nieuwe regering vakbonden lo»r die,
op een middenkoers is aangewezen, omdat
een duidelijk kiezers-mandaat ontbreekt
Het paradoxale is, dat Labour de meeste
stemmen op zich verenigd heeft en in
zetelaantal toch in de minderheid is ge
bleven. Dit behoort nu eenmaal tot de
eigenaardigheden van het districtenstelsel.
tUeen rekening hoydt met de plaatse-
politieke situaties. De drie millioen
liberale kiezers zijn thans onder de stoom
wals van het kiessysteem verpletterd.
Dat Bevan en de zijnen bij de stembus
Wn sucoes hebben gehad al verminderde
SS
Later opklaringen
Weerverwachting. meegedeeld door het,
K N.M.I, In De Bilt geldig van Dinsdag
avond tot Woensdagavond
Aanvankelijk zwaar bewolkt -net plaat
selijk enige regen, later ook opklaringen
Hier, en daar ochtendmist. Weinig wind.
Ongeveer dezelfde temperaturen.
Weerkundige waarnemingen
Hedenmorgen om 8 uur werden op het
vliegveld Gilze-Rljen de volgende waar
nemingen gedaan:
Barometer:
Wind:
Temperatuur;
Maximum temperatuur:
Minimum temperatuur:
U October
i In Londen. Washington. Parijs en
ra verzocht inlichtingen in te winnen
de vraag of een gemeenschappelijk
lando d? volmacht zou hebben troepen
en verplaatsen en of zulks zou inhou- dat'me
J-' Israëlische troepen op Arabisch orfënter
ionneerd zouden kunnen wor-
>orts dienen zij opheldering te
gen over het feit, dat Israël thans
in het oorspronkelijke aanbod aan
niet genoemd werd en verder over de vraag
of het commando ook in vredestijd zou
kunnen opereren.
De minister heeft In een telegram aan
Cairo gevraagd welke de Egyptische hou
ding zou zijn als Libanon Instemde met een
toetreding tot het commando.
De torpedobootjager ..Gadja Mada’* (de
voormalige Tjerk Hiddes). het vlaggeschip
vsn de Indonesische zeemacht, dat enige
maanden geleden bij een stranding ernstig
werd beschadigd, is thans nagenoeg vol
ledig gerepareerd. Verwacht wordt, dat het
schip nog deze maand weer In de vaart zal
worden gebracht.
Schiermonnikoog wordt op rheuma onder
zocht Op het eiland Schiermonnikoog wordt
morgen voor het eerst In ons land een be
volkingsonderzoek op rheuma gehouden. De
wetenschap beschikt niet over voldoende ge
gevens over deze ziekte en zij hoopt, dat der
gelijke onderzoekingen er toe zullen lelden,
dat men zich te dien aanzien beter kan
Goes slutt lening voor woningbouw. De ge-
meenteraad van Goes heeft besloten een geld-
wei en ienjn(? aan te gaan van een half millioen voor
Egypte het bouwen van een aantal woningen
in Amsterdam zullen 1000 woningen .neer
kunnen worden gebouwd, dan er bij de Be
staande wonlngbouwmogelijkheden kunnen
worden opgetrokken De animo voor de pre-
■"ie-obligatie-lening ven 10 millioen gulden
bestrijding van de woningnood.0is ni
{root gebleken, dat de inschrijvingen net
“igde bedrag verre hebben overtroffen
meldt de Twentse Bank te -Amster
dam. De inschrijvingen zullen dus niet ten
volle kunnen worden toegewezen.
Kustvaartuig voor Nw-Zeeland
Begin December zei het ®.s. River City
dat voor rekening van Nieuw Zeeland op
de werf De Hoop te Lobith is gebouwd,
zijn proefvaart maken op de Noordzee.
Het kustvaartuig ven 500 ton. dat is u t-
gerust met een moderne dieselmotor, za'.
--dienst onderhouden tussen
t.„nd en Australië
mterlating geschiedde
r. C. J Russel-Brenninl
eerste maal, dat op een
rf een vaartuig voor Nieu
cening werd gebouwd.
Tn Straatsburg wordt op een geheel
1 nieuwe basis, een nieuw overleg op
gebouwd tussen Europa en de U.S.A.
Dat is uiterst belangrijk.
Tussen' Amerika en Rusland heersen
diepgaande verschillen. Heel eenvoudig
gezegd is de tegenstelling deze:
Amerika is op weg van vrijheid naar
binding.
Rusland is op weg van binding naar
de eerste phasen ener vrijheid, welke
voor ons nog zo moeilijk is te begrijpen.
Heel langzaam zullen die tegenstel
lingen minder worden.
Daarvoor is een lange vredestijd
nodig.
Europa moet nu van die lange periode
van vrede gebruik maken om naar beide
zijden zo mogelijk overleg te ple
gen.
Politiecommissaris Douglas Bowman uit
New Hartford (N.Y.) rijdt verplaatsbare
verkeersltehten op fyun plaats. Ze function-
neren ongeveer drie uur per dag op een
kruispunt dicht bij ieen school. Het toestel
weegt 120 kg en werkt op accu’s.
(Van onze correspondent)
Zaterdagmiddag is opnieuw een arresta
tie verricht in de Larense zaak van de op
gegraven lijken. De voormalige brigadier
van politie F., die reeds eerder te Amster
dam door de Justitie was verhoord, doch
toen weer op vrije voeten werd gesteld, is
op verzoek van de officier van Justitie, mr
Wassenbergh. opnieuw in arrest gesteld.
Zaterdag nog is hü naar het Huis van Be
waring te Amsterdam overgebracht.
Zoals wij reeck eerder berichtten zou
aan de brigadier, nadat de moord was ge
pleegd de revolver alsmede 30 000 in
bankpapier ter hand zijn gesteld De re
volver was defect en de polit.eman zou
deze hebben gerepareerd Wat htf verder
met de revolver en het bankpapier heeft
gedaan, zou hij zich niet meer kunnen
herinneren Waarschijnlijk is. dat de Justi
tie hem hierover nader aan de tand wil
voelen.
ties stonden
-ewoonlijk
„„arna
elkaar ge|
per brief
van een postzegel
de haast onmerkbare
geplakt en daarna wei
de handlanger van I"
aan het adres van
B.V.D. heeft van al
kennis nemen. De 1
bezit
Aangezien de zojuist omschreven han<
Jingen door König werden bedreve
de inwerkingtreding van de wljzlgli
het wetboek van Stri
van spionnage
rapporten 1 strafvervolging tegt
migranten1 ns de wijziging van
instructies, welke de Tsjechische ge-
•ime dienst aan König deed toekomen,
erden op gecamoufleerde wijze verzonden.
Neumann het zich uit Nederland een aan
onbeschreven prentbriefkaarten tóezen-
1. De rechter bovenhoek van deze brijef-
:rd gesplitst en tussen deze beide
een microfilm, waarop instruf-
1 ingebracht (op de plaats waar
de postzegel wordt geplakt) en
werden de twee helften weer
’plakt. Deze briefkaarten werc__.
naar Nederland gezonden, hier
voonten. die precle* op d’°"d,'rll
re verhevenheid werd h51 l 1" w«>'d'’S<
."SitaU n -“"tetele" ulUendln,
Könte venenden De dat 1Mic overeenkom*'
■tere Inetructle. kunnen Iou têllen wln„ t
fotocopledn *Un In *Un productie. In strijd *ou
De president van de Haagse rechtbank
heeft uitspraak gedaan in de vordering,
door de heer J Thiessen tngesteld tegen de
e kapitein van het KNIL, de
.1 Westerling. Thiessen had Wes
terling aangeklaagd wegens aanranding van
zijn (Thiessen's) goede naam. o.a omadt
volgens Westerling Thiessen gelden, in^e-
zameld voor Westerlfng’s actie in Nederland
en Indonesië op onjuiste wijze zou hebben
aangewend.
De rechtbank heeft Thiessen in zijn vor
dering niet ontvankelijk verklaard en hem
veroordeeld tot betaling der kosten van net
geding.
Uit de
wat de
een midi-
is dat Butli
naamde nieuwe conservsti
werper van de diverse
party, de sleutelpositie
gekregen. De rechtervleugel van de
noemt hem een socialist. Het Is typiscl
Churehill. dat hü zich van de bei
de fanatiekelingen in zijn pai
trekt en Butler zijn gjote ka
wordt thans zelfs aangenomen.
Eden komt op de ranglijst voor Cht*.
opvolging als partijleider
Van de betrekkingen tussen regering en
vakbeweging zal zeer veel afhangen voor
bet welslagen van het conservatieve pro
gramma. Churchill belast daarom een der
scherpste koppenluit de partij. Sir Walter
Monckton. die meer advocaat is dan politi-
- -iet het departement van Arbeid Reeds
>ries er op aan. dat de
.^bonden losser dienen te worden gemaakt
van de politiek. Van Monckton, die soepel is.
wordt verwacht, dat hil tactvol met de vak
bonden zal kunnen omspringen, zodat ar
beidsconflicten kunnen worden voorkomen
Monckton was advocaat van de hertog van
Windsoa tijdens de abdicatleperiode en had
tijdens de oorlog een leidende functie bij het
ministerie van Voorlichting.
Lord Woolton is de lieveling r 4
vrouwen, omdat hij de voedselvooi
tijdens de oorlog zo voortreffelijk
geerde. Volgens Labour had hij het i
Amerikaanse leen- en pachtsyateam
De Rotterdammers W. en M. zjjn Zondag
avond laat aan de dood ontsnapt toen een
electrische trein, komende uit Brabant,
hun auto op de onbewaakte overweg aan
de Smidsweg bjj Dordrecht kraakte.
Om tien minuten over elf uur naderde de
auto van de Smidshoek de overweg en een
maal op de rails gekomen, sloeg de motor
af. De beide inzittenden verzuimden de
wagen weg te duwen en gingen de motor
ter plaatse controleren. Toen zij bemerkten,
dat er een trein in aantocht was, bleek de
tijd te kort om het verzuim alsnog te her
stellen Met krakend geweld reed de trein
cp de auto in, die als een verwrongen hoop
langs de dijk werd geslingerd. De beide
mannen hadden bijtijds kunnen wegsprin-
i en liepen geen schrammetje op. De
in ondervond enige vertraging.
Dr Oldrich Neumann,
sche Geheime Dienst onder
naar Nederland kwam. In t
met Nederlanders en te Brussel
teerde Tsjechische militaire
spionneerde hü voor zijn land in
land tegen voornamelijk voor de vt
ging van het Westen in ons land b<
militaire instellingen.
diger dan zijn voorganger. In leder hotel
onderzocht hij eerst de muren van zyn
kamers op verborgen microfoons en met
potloodstreepjes gaf h(j aan. waar zUn kof
fer stond, zodat hij dadelijk kon merken of
iemand er aan was geweest- Ook b(j de
kastdeur merkte hij de plaats, waar h(j een
papiertje tussen de deur vsstklemde. zodat
hij ook daar onmiddeliyk kon constateren,
of iemand zijn bezittingen had nagekeken
IJmuiden en <j,e kazernes waren onderwer
pen, die hem hogelijk interesseerden.
Intussen, zo handig was Hoppe
de B.V.D. was hem telkens een sli
De inlichtingen, die hij kreeg, wai
de Veiligheidsdienst gezeefd en 1
dat Hoppe aan zijn informant I
werd gestort in de kas van
dienst
Goed een jaar nadat het gezin De Bruyn
te Delft met een' drieling was verblijd, is
Delft gistermorgen elt uur weer een drie-
1 ng rQker geworden. Toen schonk name
lijk mevrouw Van Leeuwen, de echtgenote
van ds H. van Leeuwen, predikant bij de
Christelijk Gereformeerde Kerk te Delft,
in het ziekenhuis Bethel het leven aan
drie jongens. De kinderen wegen respec
tievelijk 1500. 1500 en 1250 gram. De toe
stand van moeder en kinderen is redelijk
Ds Van Leeuwen zei. dat bij nog geen
namen voor de drie zoons heeft.
De Binnenlandse Veiligheidsdienst heeft, naar thans officieel kan worden
bekendgemaakt, een einde gemaakt aan een groot Tsjechisch spionnage-
complot, dat tot doel had zoveel mogelijk inlichtingen over Nederlandse
militaire werken en de bevolking te verzamelen. De leider daarvan was
een dertigjarige jongeman, die onder de naam dr Oldrich Neumann
officieel ais controleur van de boekhouding van de Tsjechische legatie
bekend stond. Zijn voornaamste helper was een Nederlander, die zich
König noemde. Maar al die tijd waren bijna al hun handelingen aan de
Binnenlandse Veiligheidsdienst bekend.
recht was het contact tussen deze Ne<
lander en de Tsjechische geheime dii
om geheel andere redenen beëindigd.
De justitie heeft echter nog een appeltje
met König te schillen naar aanleiding van
zijn, spionnage-activitciten in Praag.
Het is gebleken, dat Neumann veel
stelde op inlichtingen over de zwakke
ten van Nederlanders, die om de een
dere reden naar Tsjecho-Slowal^je kv
(geld, drank of vrouwen), om later daal
chantage te kunnen plegen en^hen te i
gen voor zijn spionnagedienst te werken.
Een foto met het signalement van Neumann
zal naar het buitenland worden gezonden
om ook de bondgenoten te waarschuwen
tegen deze belangrijke persoon in dat deel
van de Tsjechische spionnagedienst. dat on
der het ministerie van Binnenlandse Zaken
ressorteert.
Er waren méér Tsjechischë heren, die be
langstelling hadden voor Nederland en o.a.
de in Brussel geaccrediteerde Tsjechische
militaire attachés Horsky en Hoppe
men herhaaldelijk „voor hun. plezier”
de Nederlandse grens.
Met vrouw en chaufféur (de laatste ook
een doorgewinterde spion) kwam in Juli
1949 Jiri Horsky geboren te Bratislava 26
November 1909). die ook onder de namen
Berger en majoor Winterstein werkte, naar
ons land. Op de luchtvearttentoonstelling
Ypenburg werden vele vliegtuigen gefoto
grafeerd. zoals ook de sluizen van IJmuiden
en de havenwerken in Hoek van Holland op
de gevoelige plaat werden vastgelegd. De
Fokkerfabrieken en vooral de fabric-—-
Gloster Meteors hadden de
van Horsky en zijn trawanti
Op grond van spionnage in België ver
zocht de Belgische regering in October 1949
Horsky terug te roepen. H(j werd vervan
gen door Mlroslaw Hoppe, geboren 22 April
1915 te Roudnice. Hoppe was heel wat han-
De 1
ken. Anthony E
Shepherd, ambassi
gegeven onmidde*
men voor overlei
geschil.
Radio-Teheran heeft Maandagavond ..de
'leden in Washington" gewaarschuwd, dat
dienen in te zien, „niet alleen met pre
mier Mossadeq te maken te hebben, maar
OD met 18 millioen Perzen die vastberaden bij
r(jen hun besluit blijven".
De radio, die eigendom Is van de regering,
"waagde van de onderhandelingen. die op
^ton tussen dr Mos-
de Amerikaanse regering gevoerd
De V.S., aldus radio-Teheran in
iltzending, dignen te weten,
•enkomst. difa de Britten in
- maken uit de olie-
zijn met de Per-
Van de olie-
raardbaar „Wij
t wü onze olie
(nemers verkopen". I
Algemene Vergadering der V.N. bij te wo-
nen. Desgevraagd antwoordde Entezam er
zeker van te zijn, dat de Perzische olle-
kwestie buiten de V.N om tot een oplossing
zou worden gebracht.
TNE voornaamste vragen, die door de
“-'Tsjechische contactman Hoppe ge
steld werden om door In Nederland te
recruteren spionnen beantwoord te
worden, waren:
1. Een nauw'keurii
bijzonderheden over 1
litaire vliegvelden;
2. Foto’s (met afmetingen) van brug
gen en viaducten op de grote ver
keerswegen
3. Inlichtingen over de Marechaussee
4. Bijzonderheden over de strate
gische ligging van Rotterdam. Am
sterdam en Den Helder, met kaarten,
beschrijvingen en foto's;
5. Gegevens over de fabriek bij de
Hembrug:
6. Een compleet stel Nederlandse
stafkaarten;
7. Gegevens over vliegtuigbouw b|j
de Schelde;
8. Gegevens over de D.A.F.-fabrleken
bij Eindhoven;
9. Inlichtingen over oorlogsindustrie
ën, spoorwegen, electrische centrales
en inrichtingen voor atoomonderzoek;
10. Tijdschriften en brochures, waar
in gegevens voorkomen óver vooraan
staande militairen, hun karakter en
hun instelling.
ken. dat alles van een leien dakje liep. Hij
krijgt nu een coördinerende funétie tussen
voedselvoorziening en Landbouw, waarvoor
"«g afzonderlijke ministers zullen worden
Llr David Makwell Fyfe, die de
"inbare aanklager in het oorlogs-
ïrsproces te Neurenberg is geweest,
skundige is op vakbewegingsgebied
departement van Arbeid, zo-
werd aangenomen, maar Bin-
iken-
Eden in de gratie
Algemeen geloofde men. dat Churchill
Oliver Lyttelton, evenals in de oorlog, met
de algemene coördinatie van de productie
zou belasten, doch door deze kfachtige
figuur te benoemen tot minister van Kolo
niën, wil hij demonstreren welk belang hij
hecht aan het overzeese rijk. Daarom werd
ook Churchills trouwste medewerker-uit de
oorlog, zijn militaire adviseur Lord Ismay,
die partijloos is, met het departement voor
het gemenebest belast. Het accent komt
hierbij voor Churchill op de stategische
betekenis van de dominions te liggen. Iets
van de oude glorie van het Britse imperium
willen de conservatieven zeker herstellen, meld wordt, h
al hebben ook zij zich uitgesproken voojr verdedigingsori
uitelndelijke ontvoogding der koloniën. Oosten zoals
Ismay- was ook Mount Battens stafchef ge- Amerika. Fra
durende de overgang In India. Mate» zouden
Het heeft enige critiek gewekt dat Eden manier om eei
minister van Buitenlandse Zaken, ook nog mijden,
plaatsvervanger van de premier en leider De Egyptisct
van het Lagerhuis zal zijn. De conserva
tieven hebben namelijk Morrison verwe
ten. dat hij te veel hooi op zijn vork ns
Eden krijgt echter een plaatsvervanger
het Lagerhuis. D?ze functie, namelijk de
regeling der parlementaire werkzaamheden
in het Lagerhuis, is voor de regering van
het hoogste belang. Van 1942 tot 1945 was
Eden een voortreffelijke leider van het
Huis.
Ook onder Labour z(jn er velen, die bljj
«tjn. dat Eden tertog is aan het Foreign Of
fice. Hij is een expert op het gebied van
het Mldden-Oosten en spreekt «elf Perzisch
en Arabisch. Het kan ook zijn, dat
Salisbury Eden zal assisteren
wonen van «ommige buitenlao
ties.
Het is echter de vraag of Churchill Enge
land onafhankelijker van Amerika zal ma
ken. De verwachting was. dat de Britse
diplomatieke erkenning van China spoedig
zal worden ingetrokken opdat de Verenigde
Staten Engeland weer financieel zouden
bijspringen en actieve steun verlenen aan
de Engelse politiek In het Mldden-Oosten.
Straatsburg is met Amerika begonnen.
De president van de Raadgevende Ver
gadering te Straatsburg, de heer Spaak,
heeft de voorbereidingen te Washing
ton getroffen. Er komt nu een politieke
Amerikaanse delegatie naar Straats
burg. Er zullen openbare zittingen wor
den gehouden, beurtelings onder voor
zitterschap van een Amerikaan en van
een Europeaan.
Er komen rtu naar Straatsburg zeven
afgevaardigden van het Huis van Volks
vertegenwoordigers en zeven afgevaar
digden van de Senaat. Daar de democra
ten in de Amerikaanse politiek in de
meerderheid zijn, is de verdeling acht
democraten en zes republikeinen.
Wat Europa betreft is de verdeling
aldus:
Frankrijk, Duitsland, Italië en Enge
land elk twee afgevaardigden, elk één
van de meerderheid en één van de min
derheid in de politiek van elk land.
Benelux en Scandinavië: elk twee af
gevaardigden, één uit de oppositie, één
Uit de regeringspartij. Hoe zou Neder
land dat klaarspelen? Voor België komt
de r.-katholiek in aanmerking Zijn de
anti-revolutionairen .,de” oppositie?
Griekenland en Turkije elk één afge
vaardigde.
Hoewel het overleven vxn berichten »e-
Hwei gebeurde volgens de „oude school yaa
de spionnage" bleken deze beleen metho
den het dikwijls nog goed te doen. Maar
toch werd op een avond geconstateerd, dat
König gebruik maakte van het systeem van
de „dode brievenbus": een ogenschijnlijk
leeg sigarettendoosje, dat In een tramhuisje
op een van de drukste punten van Den
Haag werd neergelegd. En toen duurde het
niet lang of de B.V.D. had een foto-copie tal i
van de inhoud van het doosje: een in het den.
Duits geschreven bericht op uiterst dun pa- kaarten wei
pier. De Tsjech, die later voor Neumann hei delen werd
doosje k wam ophalen, kon niet vermoeden,
dat er al een foto van de inhoud was ge- gew
maakt. En zo ging het met andere berichten, daai
die soms weer In een sigarettendoosje, maar
ook wel achter een brievenbus of in het
tollet van een lunchroom werden overhan
digd. De papiertjes met de bej-ichten wer
den met een stukje kauwgom vastgeplakt.
Uit deze berichten bleek de B.V.D. duide
lijk, dat het de Tsjechische geheime dienst
te doen was om inlichtingen van vertrou
welijke en geheime aard. Deels waren het
mededelingen over de stemming onder het
volk, vooral tegenover brandende buiten
landse kwesties, die König alleen ontvangen
kon hebben van een persoon, die door en
door met deze zaken op de hoogte was. Wie
het was, is Inmiddels ook al bekend ge
worden. Belangrijk waren ook de r-
van König over de activiteit van emi
In 1950 vond de Binnenlandse Veiligheids
dienst het noodzakelijk een extra oogje in
het zeil te houden waar het dr Neumann
betrof en daarbij bleek al spoedig, dat deze
ook reisde onder de namen Tlamicha, ing.
K. Jakubec en Jirkovsky. Zijn codenaam
luidde Ro’sa. Het was niet zo heel moeilijk
hem onder die verschillende namen te her
kennen. want al was zijn uiterlijk normaal:
lengte 1 75 meter, een bril en wat golvend
haar het litteken, dat van zijn rechter
mondhoek naar het midden van zijn wang
liep, verraadde hem altijd en overal. De uit
rusting waarmee hij in Nederland kwam,
bestond uit 5000 gulden m Nederlandse
bankbiljetten en een flesje geheime inkt.
Na een korte afwezigheid kwam Neumann
in Nederland terug en van nu af werden al
zijn bewegingen nagegaan. Het was moei
lijk. want de man bleek een grondige ken-
i van spionnage-methoden te hebben en
voortdurend op zijn hoede voor per-
die hem wilde schaduwen. Daaruit
leek wel. dat hü méér was dan een
itroleur van boekhoudingen en
Steeds keek hij omzichtig om
hoevele malen hij onderweg
‘rs moest vastmaken om tegelijk
;ich te küken was niet meer te
dat alles
,t nu een
■■jlvo-
nog afzonderl
benoemd. Sir
tweede oper
misdadigers
en die desku
kreeg niet het
als algemeen
nenlandse Zal