de klad is in de
r» "v*
sint Katrijn jaagt de
Koeien naar dK stal
Veel bedrijven, duur hout
Jaarlijks in Nederland voor
120 millioen brandschade
Goudse wenken voor
Goudse wielrijders
rBoek en jeugd" een leidraad bij
het kiezen van lectuur
STAL
HET MEISJE EN DE LIEFDE
Het platteland zwe$rt de houten schoen af
Oosteise prinses snoept Modekoningen
de klanten af
np 29
In boeken voor de „Oudere Jeugd"
i r
TWEEDE BLAD - PAGINA 2
GOUDSCHE COURANT
ZATERDAG 24 NOVEMBER 1951
Oplettendheid 4e
beste brandweer
De schade die Jaarlijks in'Nederlknd wordt
aangericht -«oor brand bedraagt honderd
twintig millioen gulden. Dat wil zeggen, dat
als er één jaar in Nederland geen brand
was. er voor het geld. dat daa.rmce gespaard
blijft, zes Maastunnels kunnen worden ge
bouwd. één Afsluitdijk kan worden aange-y
legd en tientallen grote zeeschepen meer in
de vaart kunnen worden gebracht. En dan
te bedenken, dat zeventig tot vflf en zeventig
procent van Site branden door meer waak
zaamheid. meer voorzichtigheid en meer in
zicht hadden kunnen worden voorkomen.
Dit vertelde de heer D. J. P. Legro. in-
apecteur bij de Rijksinspectie Brandweer
wezen te Den jiaag op een bijeenkomst van
de Goudse Assurantieclub gisteravond in
De Beursklok. De heer Legro behandelde de
voornaamste brandoörzaken. Dagelijks ko
men op de centrale te Den Haag $e rappor
ten binnen over branden in het gehele Jand.
In 1949 had Nederland ruim 200 000 boer
derijen. In dat jaar gingen er 609 in vlam
men op Van 104 was de oorzaak ..spelen met
vuur Kinderen, die het ..prachtig'' vinden
een brandje te stichten, richten voor mil-
liocnen schade aan. Laat kinderen niet met
lucifers spelen, aldus spreker.
Als men de mens id zijn dagelijks leven
een dag zou kunnen volgen, zou men ^en-
tallen fouten kunnen aanwijzen, die stuk
voor stuk een brandoorzaak kunnen zijn: een
«tukje vuur, dat uit een kapot micaplaatje
valt bij het aanmaken van de kachel, het
laten branden van een theelichtje, het laten
aanstaan van een strijkijzer als moeder even
de melkboer helpt, het laten openstaan van
de gaskraan, als er even een doosje lucjfers
uit de kast moet worden eehaald. het ge
bruik van wasbenzine, die zo vlug verdampt
en een dampgordijn over de grond legt. dat
bij de kleinste aanraking met vuur in brand
vliegt en het huis irf lichterlaaie zet. het
knutselen met electrjciteit. waarbij vergis--
singen worden gemaakt en het naar bed
gaan met een brandende sigaret.
Het zijn slechts enkele van de vele brand
oorzaken, die ^dagelijks voorkomen Door
kleine voorzorgen te nemen en voorzichtig te
Reclame is schaduw van
vertegenwoordiger
De heer De Jonge sprak voor
Chr. handelsreizigers
In een vergadering von de Ned. Chr. Han-
<le!sreizigersver«niging. gehouden in ..Het
Schaakbord", 6prak de heer J. de Jonge,
verkoopleider der N.V. Ede'metaal te Rot
terdam. over ..Reclame en de vertegen
woordiger".
Reclame is al heel oud. aldus de heer
Dt Jonge. In de Romeinse tijd werd al
reclame gemaakt. Dat zal wel heel anders
geweest zijn dan tegenwoordig maar toqh
werden toen reeds de producten door re
clame bekendgemaakt
Het spreekwoord. ..Goede wijn behoeft
geen krans gaat in de huidige tijd niet
meer op. omdat sje noodzaak van een groter
afzetgebied reclame noodzakelijk maakt.
Ren goed product en goede service met re
clame. vormen de keten voor het succes.
Reclame is veel omvattender dan men
ogenschijnlijk denkt. Ook de verpakking
van het artikel behoort bjj reclame en bo
vendien heeft reclame een psychologlsone
kent. Wanneer we ons voorstellen een
Lrma. welker zaken minder goed gaan. dan
ls er een fout begaan. Want als de bedrijfs-
resultapftn slechter worden, heeft dit een
oorzaak die verschillend van aard kan zijn.
Drch welke deze ook moge zijn. een goed
zakenman heeft het zien aankomen en hij
zal een bedrag voor reclame moeten ijit-
trekken. De reclame moet geleidelijk in
tensiever worden, want de gestadige drup
pel. holt de steen uit. H'et resultaat van
steeds weerkerende reclame in de pers. is
de opvoering van het zakelijk rendement.
De vertegenwoordiger heeft aan reclame
ook 'een grote steun
Reclame is de schaduw van de vertegen
woordiger. In tijden van hoogconjunctuur
behoef# de schaduw maar klein te zun
evenals midden in de zomer, wanneer de
zoft hoog aan de hemel staat, slechts een
kleine schaduw van de mens valt waar te
nemen. Maar»-met neergaande conjunctuur
za\ het grotere schaduwbeeld van reclame
een hulpm.ddel zijn om afzet voor het pro
duct te vinden. Zonder schaduw (reclame)
ls een vertegenwoordiger hulpeloos Welke-,
ook. als zij maar goed worat opgezet, zal
reclante. besloot de heer De 'Jonge, zeker
vruchtdragend zijn.
Gouds aannemersbedrijf
kreeg grote opdraeht
Aan de N.V JJsselstein's Aannemers- r
Bouwbedrijf te dezer stede is opgedragen
het bouwen van 156 wonmgejj en 2 winkel
panden op het terrein bafTïmsd door de O'i-
vier van Noortstraat-^lolumbusstraat—Ver
lengde Abel Tasntanstraat en de Willem
Barendszstraat te Zwolle voor 1 427 194
voor de rekening van fte bouwvereniging
„Samenwerking" aldaar.
PrtMlikbciwIen voor Zondag
Ned Hei v Gemeente Sint Janskerk (Ach
ter de Kerk 5) 9 en 10 30 uur ds. J. J
Koning. 5 uur ds Gerh. Huls (doopdienst)
Zaterdag WO uur in de Koorkerk Avond
gebed Westerkerk (Emmastraat 33) 9 en
10.30 uur ds G Boer. 5 uur ds H. v. d. Akker
(dm-pdieifstj Kinderkerk (in gebouw Cai-
vijn. Turfmarkt 142) 10 uur de héér W. N v.
Elk.
Ver van Vrijz. Ned Hervormden (Peper
straat 128) 10 J0 uur de heer E. van Loenen.
Remonstr. Geref. Gemeente (Keizerstraat
21 10 30 uur prof dr G. J. Heering. Oegst-
geest.,
Evang Lutherse Kerk (Gouwe 134) 10 uur
ds W F. Schroder.
Oud-Katholieke Kerk Gouwe 107) 10.30
uur hoogmis. 7 uur vespers.
Geref Kerk (Turfmarkt 60) 10 en 5 uur
ds W van Dijk.
Geref Kerk art. 31 (Turfmarkt 54a) 9.45 en
4 30 uur ds G. Koenekoop
Geref Gemeente (Stationsplein 15) 10 en 5
uur dr C. Steenblok
Chr Geref. Kerk (Gouwe 141) 10 en 5 uur
dr H. van Leeuwen. Delft
Nederd Geref. Gemeente (Spieringstraat
2 A) 9 en 5 uur ds Joh van Weizen. Donder
dag 7 30 uur ds Joh van Weizen.
Vrije Evang. Gemeente (Turfmarkt 23) 10
en 5 uur ds J I van Wijck Zaterdag 7..30
uur bidstond. Dinsdag. Woensdag en Don
derdag 10, 5 en 7.45 uur driedaagse confe
rentie
Leger des Heils (Turfmarkt 1111 10 uur
Heiligingsdienst. 6 45 uur openlucfttsamen-
komst Markt, 7.30 uur verlossingssamen
komst, leiders majoor én mevr. S Barteling.
Kerk van Jezus Christus van de Heiligen
der Laatste Dagen (Spieringstraat 48) 5 uur
dienst.
Goudse Stadsevangelisatie (Spieringstraat
2 Al 10 45 uur de heer T Kranenburg.
Alph«n a d. Rijn, 7.30 uur de heer H. Schou
ten. Leiden
Vrije Geref Gemeente (Zeugstraat 38) 10
uur ds H. J. Grisnigt.
zijn kaft men^il fteze fouten verbeteren. Op
lettendheid i« de beste bfandweer.
De heer Legro haalde in zijn interessante
causerie "talrijke' voorbeelden 1 aan uit de
practijlt- Vele branden ontstaan ook door
vuile schdorstenen,/ blikseminslag en hooi-
broei. Op het platteland, waar deze branden
meer voorkomen dan in de stad. is de vrij
willige brandweer op al deze punten paraat.
Aan do hand van een tweetal instructieve
fijms verduidelijkte de heer A van Solin
gen van hetHaagse Centrale Bureau de
woordgn van de heer Legro „Are you save
at home" is een Canadees filmpje, dat theo
retisch instrueert hoe bij een brand te han
delen te theoretisch echter, want in een
brandend huis zal men wel niet de tegen
woordigheid van geest hebben op de grond
te gaah liggen tot de brandweer komt.
Voort^. draaide een Nederlands werkje, dat
alle brandoorzaken toont. Van het wegwer
pen van een sigaret op de heide tot alle
huiselijke foutjes. ..Nederland moei strijden
tegen het vuur®', zei de heer Legro. „maar
waar de mens leeft en werkt, zal brand ont
staan". i
WIELRIJDERS zullen de komende
week tijdens de remmen- en lichtactie
van de Vereniging voor Veilig Verkeer in
het middelpunt van de belangstelling staan.
Om hen te helpen wijst de politie op enkele
fouten; die Goutjse wielrijders dikwijls ma-
Het is verboden te stoppen op wegen en
ir. gtraten. waar een stop verbod van kracht
is. Dat betekent, dat op de Kleiweg de
Hoogstraat, de Korte en Lange Tiendeweg.
om de andere dag aan de kant waarvoor i Ponsioen—v. Meerten. van Vossiusstraat
het stopverbod geldt, niet mag worden ge- 111 naar Kievitstraat 67. A. C. Houtkamp
stdpt. Ëyt geldt ook voor een gedeelte van <3 Pers>. van Tuinstraat 65 naar Kievit-
de Veerstal. de Hoge Schielandse Zeedijk en I straat 71. M A Streefland (2 pers.), van
Achter de Vismarkt la naar Kievitstraat
Verhuizingen binnen
de gemeente
J. Korevaar, van Vogelplein 3 naar Kie
vitstraat 51; D. E. KorevaarHeij, van
Baanstraat 5 naar Kievitstraat 51; J.
Ouwerkerk (3 pers van Burgvlietkade 50
naar Kievrtstraat 53; J. M de Jager. Van
Jan v. Renesseplein 24 naar Kievitstraat 59
de Jager—Lely, van Goudkade naar
Kievitstraat 59; H. Matse (4 pers), van
Zoutmanstraat 27 naar Kievitstraat 63: A.
Kersbergen, van Boelekade 26 naar Kie
vitstraat 65; M. H. v. Kersbergende
Vroom, van P. C. Bothstraat 43 naar Kie-
vitstraat 65. A. J. H Ponsioen, van St
Josephstraat 6 naar Kievitstraat 67. E. H.
OPDRACUT -VAN WERK.
B en W. hebben het maken van een ge
wapend betonfundering ten behoeve van de
te bouwen gasre-inigingsinstallatie voor de
wasfabriek opgedragen aan J Solinter te
Voorschoten' voor 10 775 en 10.910.
AKTE HUISHOUDKUNDE.
Mej. J. v. d. Hee. onderwijzeres aan de
Westerschool is geslaagd voor de akte huis
houdkunde. speciaal ingesteld voor he]f
voortgezet lager onderwijs. Mej. v d. Heé
slaagde met het hoogste aantal punten dat
dit jaar is gegeven.
het Regentesseplantsoen.
Een tweede veel voorkomende fout is. dat
rielrijders op fietspaden stoppen. Dat is
verboden. Op de rijwielpaden mag men
alleen afstappen, maar niet met de fiets
blijven staan Evenmin mag men er zijn
fiets neerzetten.
Eri hoe gemakkelijk wandelt iemand met
zijn fiets aan de hand over een trottoir. Als
de wielrijder wist, dat het hem een be
keuring kan kosten zou hij het zeker niet
doen. Wel mag hij ziin flets tegen een huis
zetten of in een rijwieltegel op het voet
pad. Op sommige plaatsen is ook dat ver
boden maar dan staat daarvoor een waar
schuwingsbord met de woorden „Verboden
rijwielen te plaatsen".
Een vierde tip. Op rijbanen mag een fiet
ser nooit zijn rijwiel plaatsen of laten staan.
De gemakkelijke manier om een rijwiel
even ergens met een pedaal tegen de trot
toirband te laten rusten is dus ook verbo
den. Tot slot: bij twee gelijkwaardige rij
banen. die door een gazön zijn gescheiden,
zoals op de Nieuwe Haven en in de Const.
Hujjgensstraat. moet men steeds op derech-
ter-rijbaan rijden.
Aardige expositie
TAEZER DAGEN kwam een jongen triom-
fanteltyk te voorschijn met een respecta
bele Ijjaf van Sinterklaas-verlangens. Tus
sen een paar nieuwe „gympies" en een zak
mes stond ook. voorzien van drie uitroep
tekens: een vechtboekü! En zoals velen, zul
len ook de ouders van deze knaap in de
komende dagen ee^i -boekwinkel binnen
stappen en daar staan ze dan meteen
voor de moeilijke keus.
Kinderboeken zjjn er genoeg, omtrent
te t|jd Wordt de markt er mee oVer
stroomd. Deze grauwe stroom van leesvoer
vopr de kinderen wordt voor de boekhan
delaren langzamerhand een obsessie.
Daarbij komt nog. dat mensen, die het
weten kunnen bij de jeugd, leesluiheid con
stateren.
Om mi boek en jeugd nader tot elkaar te
brengen en om de ouderen te helpen bij
een boek. wanneer zij iets voor het kind
willen kopen en om nu^eens het hele pro*
bleem van de kinderlectuur te bekijken,
heeft men enige weken geleden in Den
Haag een congres gehouden. Daar hebben
deskundigen op het gebied van de jeugd
lectuur lezingen gehouden, maar ze hebben
nog meer gedaan: er was een tentoonstelling
georganiseerd van ongeveer zeshónderd
goede jeugdboeken voor alle leeftijden.
Zowel congres als tenoorustelliijg zijn een
groot succes geworden,. De invloed er van
ls door de reactiesnu al merkbaar.
Gelukkig waren er in Gouda enige men
sen. die het nodig en nuttig vonden te
proberen deze tentoonstelling ook in o«ze
|stad te krijgen. Op zeer korte termijn werd
een comité opgericht, waarin zitting hebben
vertegenwoordigers van het bestuur van
In openbare leeszaal, het Gouds
Jeugdverband. de Vereniging van Christe
lijke Onderwijzers de Katholieke Onder
wijzersvereniging St. Augustinus en de Ne
derlandse Onderwijzersvereniging, die met
lof melding maken van de n^edewerklng
van het gemeentébestuur.'
„Naaste medewerker
Zoals het op zeer korte tfrmijn dikwijls
gaat, het resultaat is buiten verwachting-
In het tijdelijk stadhuis kon gisteravond
Burgerlijke Stand
Geboren: Patricia Maria, d. van ,P. S.
Kelder en I W. M. de Leu, Reigerstraat 22;
Wilhelmus Adrianus Gerardus, z. van G. F.
de Kedts Houtman en J. A van Jaarsveld.
Uiverplein 52, Johannes Franciscus, z. van
J.T. Pennings en T*. de Pater, Houtmans
gracht 53.
Ondertrouwd: D. Koolwijk en A. if,
Brouwer; D. v. d. Spree en M. Evegroen;
P Vane en J. M. Bont; JAvan Houten en J.
M. de Ruiter; C. Hermenet en C. Noorde-
graaf.
MARKTBEKlfcHTEN
KAASMARKT GROOT-AMMER».
21 November Aangevoerd u partijen) zljiide
2S9 stuks, wegende 1813 kg. Ie Kwaliteit /»J.2S
240, 2e kwaliteit 2 25—ƒ2.27. extra tot
2.32 per kg. Handel: matig.
Onze bioscopen
De hertogin van Idaho
Thalia Theater. In de Sun Valley, waar
het grootste gedeelte van het verhaal
speelt, schijnt het weer wispelturiger te
zijn dan in Holland; althans in deze film
kan men er de ene dag in open water zwem
men, een dag later sneeuwt het en de dage
daarop is er al sterk ijs. Dat heeft echter
ook een goede zijde, want daardoor kan de
toeschouwer, behalve van waterballetten,
musicale en andere shows, ook nog genie
ten van e?n fantastisch nachtelijk ski-bal
let. met gekleurde fakkels.
Het oog wordt wel gestreeld bij deze filrrj,
en ook het oor wordt niet vergeten, dank
zij de muziek en de songs.
De draad waarrpee dat alles tot een ge
heel wordt samengebonden, bestaat uit een
licht en luchtig liefdesverhaaltje, niet bij
zonder belangwekkend, maar van tijd tot
tijd geestig, wat prettig ts vqpr die film-
bezoekers. die in hoofdzaak komen om een
geschiedenis te beleven. De titel is een
beetje gezocht. Zij is ontleend aan een on
betekenend detail, een grappig intermezzo
evenwel; een aardappeldans met als prijs
voor de winnares, de kroning tot hertogin.
De winnares is Esther Williams, die met
Paula Raymond de vrouwelijke partij vormt
Ir. de dubbele love story; zij spelen haar
vrij eenvoudige rollen goed, evenals John
Lund en Van Johnson.
Simson en „Wiener Madeln"
In de andere bioscopen wordt een film
geprolongeerd en een in hervertoning ge
bracht Refinie stelt u nog een week in de
gelegenheid om „Simson en Delila". dat
kleurrijke massa-effect van Cecil de Mille,
gebaseerd op de bekende Bijbelse geschie
denis. te zien Schouwburg brengt nog eens
de vrolijke Weense operette „Wiener
Mëdeln" mei Wlily Forst en Hans Moser.
de voorzitter van het comité, de heer G.
C. F. Leydekkers met voldoening terugzien
op wat waa gepresteerd en wethouder C.
H. Hagedorn. die mevrouw J. N. van
Dantzig-Melles verving, spi'ak er najfiens het
gemeentebestuur zijn vreugde over uit, dat
door samenwerking deze tentoonstelling er
is gekomen.'..Het boek is de naaste mede
werker van de opvoeder", zei de heer Hage
dorn en met de hoop en de stellige ver
wachting. dat'door dit werk het goede boek
onder de jeugd gebracht zal worden, ver
klaarde hij de tentoonstelling geopend.
Een der deskundigen, die op het congres
Boek en Jeugd het woord hebben gevoerd,
mej. R. J Wolff, directrice van de openbare
jeugdbibliotheek in Den Haag. hield daarop
een inleiding.
Uit de stroom van nieuwe kinderboeken
komt zo nu en dan wel iets goeds naar
boven maar zeer veel van wat verschijnt is
erg middelmatig en de rest is ronduit
slecht, rfet is heel moeilijk een keuze te
doen bij de beantwoording van de vraag
Wat is nu een goed boek? De deskundigen,
die deze tentoonstelling met zeer veel zorg
en verantwoordelijkheidsgevoel hebben sa
mengesteld, zijn echtfr wel volgens bepaal
de normen te werk gegaan, zodat men wel
kan zeggen' dat, wat er ligt behoort tot het
beste, wat de Nederlandse Uitgevers en
auteurs hebben gepresteerd.
Een serieuze poging
^le^ Wolff vond het buitengewoon ver
heugend. dat hier In Gouda, de eerste stad
na Den Haag door samenwerking van on
derwijsmensen en jeugdleiders deze tentoon
stelling er gekomen is.
Nadat zij de grote waarde van het boek
bij alle opvoeding en onderwijs had bespro
ken, ging het gezelschap naar de openbare
leeszaal aan de Oosthaven.
De organisatoren hebben eer van hun
werk!
Dikwijls is het op een tentoonstelling zo,
dat men door de bomen het bos niet meer
ziet, doch -hier is alles zeer overzichtelijk
uitgesteld. De gewone indeling 6 tot 8 jaar
en 8 tot 10 jaar en zo verder heeft men
hiet aangehouden. Mej. Wolff vertelde, dat
het beter was de stof in te delen naar
andere normen,* volgens de groei der be
langstelling. Het is haar eens gebeurd, dat
een meisje, dat ln de bibliotheek aan hel
snuffelen was haar vroeg:
Juffrouw, waar staan de „huilboeken"?
Zo ziet men de rubrieken: Ik kan al
lezen, de kinderversjes, het gezellige jon-
gens- en meisjesboek, de liefhebberijboe-
het Bijbelse verhaal, de reisverhaléb,
boeken over kunst, enz.
Mej. Wolff was van mening, dat men nog
te weinig het goede ontwikkelde boek aan
treft, ofschoon er diverse aardige series
liggen.
Ook Gouda ls op deze tentoonstelling ver
tegenwoordigd door twee boeken van onze
Stadgenoot, dé heer P. Joh. Zonruiter.
Het is te hopen èn voor het boek èn
voor het kind dat vele ouders en anderé-
belangstellenden voor zij de boekwinkel
binnenstappen even hun schrèden richten
naar de leeszaal op de Oosthaven.
Daar wordt een serieuze poging gedaan
om boek en jeugd nader tot elkaar te bren
gen.
Nuvelstijn (3 pers Van Jan Kotten-
steeg 22 naar Kieifttstraat 87; Wed. van
Oudenaarden (2- pers van Mosstraat 12
naar Kievitstraat 75; J. v. Heeren (5 pers
van Raam 138 naar Kievitstraat 79: J B.
v d Valk. van IJssellaan 86 naar Kievit-
straat 80. W. v. d. ValkHornis, van Kar-
nemelksloot 119 naar Kievitstraat 80; H. J.
A. Tnorborg, van Graaf Florisweg 14 naar
Kievitstraat 83. A L. M. Thorborgvan
Velzen, van Grabethstraat 26 naar Kievit-
straat 83: J. G. v. Rossum (3 pers.), van
Adr Vlackstraat 3 naar Kievitstraat 84: M
Boegheim (2 pers.)', van Prins Hendrik
straat 109 naar Kievitstraat 84; R. O. Kern-
pers (3 pers van Tollensstraat 32* naar
Kievitstraat 85, L. Nuvelstijn (4 pers.), van
Jan Kottensteeg 22 naar Kievitstraat 87.
A A. J. Sikkens (2 pers van Ridder van
Catsweg 192 naar Kievitstraat 89: A. van
Dam (2 pers van Z? Derde Kade 90 naar
Kievitstraat 91; H. P, Korevaar (4 pers),
van Doelenstraat 2 naar Kievitstraat 93.
'G. Albjas (3 pers.), van Vondelstraat 6 naar
Kievjtstraat 95: W H. Stilting (2 pers van
Karnemelksloot 189 naar Kievitstr. 97, A
Antonisse (2 pers.), van Da Costakade 4
naar Kievitstraat 99 J v. d Wal (3 pers
Crabethstraat 2 naar Kievitstraat 101;
Vliet (3 pers.), van Const Huygens-
straat 9 naar Kievitstraat 103 M G.
Schoonderwocrd (2 pers van Kon. Wil-
helminaweg 169 naar Kievitstraat 105; P.
de Jong. van Jan Philipsweg 83 naar Cra
bethstraat 2; A. v. d. Heij. van Bogen 67
naar Rahm 125. H F Vreeswijk (3 pers.),
van Jan v. d. Heijdenstraat 24 naar Prins
Hendrikstraat 88t H J Hornis, van Wal-
isstraat 38 naar Bockeabergstraat 98; J
Hornis—Ketting, van Willem Tomberg
straat 1 naar Bockenbergstraat 98; L. A
Hornis. van Goejanverwelledijk 11 naar
Bockenbergstraat 98: G A. v. d. Hee (2
pers), van Vierde Kade 84 naar Willens
125; J. H L. Gróenendaal (4 pers), van
Gouwe 147 naar St Josephstraat 82; J. C
Overkaftip, van Turfmarkt 114 naar Bos
boom Toussantkade 5; M. v. Grieken, van
Geuzenstraat 39 naar Herenstraat 173 J
Tuiloo, van Geuzenstraat 39 na&r Heren
straat 175. T. Molenaar, van Oosthaven 65
naar Crabethstraat 59; N. H v. d. Wouden,
van Walvisstraat 76 naar Prins Hendrik-
Zondagsdienst doktoren Goucierak
Van Zaterdagmiddag 2 tot Maandagochtend
uur ztjn aanwezig de artsen
Krimpenerwaacd: H. F Adam te Stolwijk
(telefoon K 1824-327): J den Boon te Lekker-
kerk (telefoon K J805—333); H. Frese te Berg
ambacht (telefoon K 1825—214)
Bodegraven: D Ragay (telefoon 38) en wijk
zuster De Vlieg (Consultatiebureau).
Boskoop: p. .1. de Wilde (telefoon 40).
Haastrecht. OudeWater en Polsbro«k: K. J.
Muhring te Polsbroek (tele'foon K 1822—203).
Moordrecht en Nleuwerkerk a. d. IJssel: dr
J. Hage te Nleuwerkerk a. d IJssel (tele
foon K 1803-305)
Reeuwijk: J. v. d. Goot (telefoon K 1829-
254).
waddlnxveen: p. v. d Linde (telefoon K 1823
—450).
Zevenhulzen en BleiswUk: W H. Verduyn
den Boej- te Zevenhuizen (telefoon K 1802—
Ammeistol
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk 10 uur
ds J B Th. Hagenholtz. Ned flerv.
Stadsevangelisatie 10 en 6.30 uur de hear
Visser te Naarden.
Collecte-opbrengst. De collecte ten bate
van de stichting „Het Hoogeland". bracht
f 14 86 ep
Bergambacht
predikbeurten. Ned. Herv Kerk 940 en
Sao uur ds J Lekkerkerker. Uitgetr Ned.
Herv. Kerk 9.30 en 0.30 uur leesdlenst. Maan
dag 7 uur ds Mieras te Krimpen a. d Ussel.
Geief Kerk 10 en 640 uur ds J. Firèt.
Berkenwoude
Prijzencommissie. In de plaatselijke prij-
zencommissie alhier hebben zitting de Vu -
gendc personsn. de heren: C. W Molenaar.
M. Slingerland. J. van Eiick. L. J A. Clrk
T de Jong, N A. Bol en A. Dogterom.
Bodegraven
Volksonderwijs neemt grotere vlucht
De afdeling Bodegraven van Volks
onderwijs, hield in hotel Van Rossum de
jaarl.jkse propaganda-feestavond. Na een
kort woord1 door de voorzitter, d^ heer J.
^Vis. sprak de heer R. v. Gaasbeek, yit
Amsterdam, oud-inspecteur van het lager
onderwijs en hoofdbestuurslid van Volks
onderwijs over „Ons verleden en onze toe
komst" Spreker zeide. dat thans na
moeilijke jaren de teruggang bij het open
baar onderwijs voorbij is.
Langzaam maar zeker neemt de open
bare school haar oude positie weer in.
In Amsterdam bijv. bezoekt thans ruim
straat 74; J. C. Janzweert Pappie, van I 50% van de kinderen de openbare school
Houtmansgracht 6 naar Jan Luykenstraat Het aanta, Jeden van Volksonderwijs dat
Komrijn, van Spiej-ingstraat 89a vó6r de oorlog nog ongeveer 70 000 be-
Oudhcidkundige Kring
Onder voorzitterschap van de heer O. L.
de Jong, die wegehe ziekte van dr mr J.
Smit deze functie waarnam, hield de oud®
heidfcundige kring „Die Goude" gisteravond
ln het gemeentemuseum zijn jaarvergade
ring Uit de jaarverslagen bleek, dat het
ledental met 108 leden tot 570 is gedaald en
dat het kassaldo met 1800 is verminderd.
Pater Daim. van Heel OFM en de heer G.
Bouwmeester werden in het bestuur herko
zen. terwijl ln de vacature P D. Muijlwijk
werd voorzien door de verkiezing van dr A.
Schrijgrond. De excursie-commissie zal pro
beren een tocht naar Brugge te organiseren
Meegedeeld werd dat de schilder Jan Schou
ten volgende maand een lezing zal houderf-
over de géschi«!enis van de schilderkunst in
Gouda.
Ptizzfp-winnaars
Dat was een knaap, deze 1001-kruiswoord-
puzzie Al hurt, kennis (en woordenboeken
hadden de deelnemers nodig om voor de
rijstebrijberg van vragen het goede ant
woord te vinden. En het ls gelukt 1 Hter
zijn de winnaars:
prijs van M Wolters. Pleter Maritz-
atraat 6 te Gouda.
prijzen van ƒ2.50: mej L. de Jong. Du-
toitstraat 5 te Gouda en A. Braam. Platte-
weg H 197 E te Reeuwijk-
De prijzen kunnen aan ons bureau. Markt
no. 31. worden afgehaald, of worden op ver
zoek toegezonden.
Stolwijk
Predikbeurten. - Ned. Herv Kerk 10 uui
da J. Eifcema: uur d« J. v. d Haar te Wad
dir.xveen 7 uur de heer Stekelenbuig t(
Utrecht. Geref Gemeente 9.30 en 6.30 uui
ds H Honkoop te a Graven hage.
naar Burg. Martenssingel 88; A. N. v. d.
Hondel. van Vossenburgkade 24 naar Zout
manstraat 27; A. C. v. d. Hondel—Sluijter.
van St Josephstraat 30 naar Zoutmanstraat
27; G. J. de Jong (4 pers.h van Walvis
straat 10 naar Lange Tiend^eg 55; J A
de Jong (2 pers.), van Karekietstraat 62
naar v. d. Palmstraat 87: A F. IJsselstein,
van Bosweg 19 naar Bosweg 11; I. D
Priem (3 pers), van Corn Ketelstraat 45
naar Corn. Ketelstraat 34. H. Mikkers (4
pers.), van Lange Tiendeweg 6 naar Gouwe
108; J. D Meulenberg (3 pers), van Gróe
nendaal 84 naar Raam 117. A Nijnolt (3
pers.), van Boomgaardstraat 99 naar Rid
der van Catsweg 78; J. Brands, van Tuin
straat 81 naar vrouwesfeeg 11; wed. Van
Werkhooven (2 pers van Keizerstraat 73
naar Hoefbiadstraat 10; C H. Boegheim,
van Kievitstraat 84 naar Graaf Florisweg
77; N J. V. Dam (3 pers van Z. Steijn-
kade 12 naar Varkenmarkt 3; wed C P
Jongeneel (4 pers), van Prins Hendrik
straat 88 naar Eerste E. J. Fotgieterstraat
22; M. H. Idsinga (2 pefs van Kattensingel
80a naar Blekerssingel 23; J. v d. Velden
(3 pers van v. d. Palmstraat 94 naar v. d
Palmstraat 81; J. M. Slootjes, van Turf
markt 89 naar Roerdompstraat 19; M. J
Roodbol—Holthuijsen, van Da Costakade 6
naar De Genestetstraat 10; H. Vos,
Palmstraat 27 naar Lazaruskade 33; J. Vos
Bekkum. van Herenstraat 118 naar La
zaruskade 33; Th Gaal. van Gouwe 208
naar IJssellaan 48; M J. J. Gaal—Bakker,
van Willem Tombergstraat 23 naar IJssel
laan 48. K. Nijkrgke. van Achter de Vis
markt 96 naar Roerdompstraat 451 I
NilkrakeMeewezen (2 pers), van Spie
ringstraat 63 naar Roerdompstraat 45: B
J de Mink. van Snoystraat 107 naar Wiele
waalstraat 17; J. M Brrider—Kammerant.
van Achter de Vismarkt 86 naar Tollens
straat 57: G den Besten—Kerrebijn. van
Jan Philipsweg .85 naar Gróenendaal 43
Loop der bevolking
Vertrokken: W Batelaan. v Westhaven
n Schoonhoven. Olivier v Noortpl. 48; A
H Boeren, v. IJssellaan 106 n. DeW Haag,
Ampérestraat 69; I. Steenbergen-Vermeulen
(4 pers v Snoyatraat 1 ryiar Zuld-AfriKi
M den Ojaden (3 pers v. Ridder Catsweg
246 naar Zuid-Afrika; C J PrtnsenbeM
Bockenbergstraat 53 naar Haastrecht. P-n
vinciale weg West 62; C. J Mooren, va
Graaf Florisweg 77 naar Roermond. Mk
Driessenstraat 6; J M. Lugtenburg-SIinger
(2 pers v. Tweede H. v. Alphenstfaat 2 n
Rotterdam. Prins Hendrikstraat 112 b. J. L.
Brussee, v Westhaven 11 n. Rijnsburg. Lan-
gevaart 10; W Broekhuijsen. v P. C Hooft
straat 7 n Eindhoven. Kleine Berg 12b; M
Hoepen, v. Krugerlaan 36 n Berkenwou-
Kerkweg B 59 N. C Pronk, v de la
Reijlaan 40 n. Vlaardingen, Vondelstraat 2ü;
M Pabbruwee-v Vliet v Tollenastr. 75 n.
Den Haag. Hugo de Grootstraat 20; C. J
Hulsman v. Graaf Florisweg 77 n. Voorst.
Twello J 158; H H Penseel, v. d la Reillann
40 n Leiden. Drittsstr. 73: J F J. v Stave
ren (2 pers.) v. Vajrkensmarkt 18 n Reeu
wijk. Wethouder Venteweg H 80; L. Breuer,
v Tuinstraat 71a n Moordrecht. Westein.le
121: A. Buurman, v. F W Reitzstraat 4 n
Vught. Lunettenkazerne; W. Burger, v.
Graaf Florisweg 77 n. Hoenkoop. Goudhe-
straatweg 34.
Gevestigden: G W. v d. Knaap (2 oers
v Rijswijk Z H. n. v. d. Palmstraat ,55. M
Baaijens (5<$ers.) v Weesp n. Krugerlaan 37;
C Consten (3 pers.) v Groningen n. Kon.
Wllhelminaweg 315b; M. M. C. Kortenaar,
v Amsterdam n. Graaf Florisweg 77; P J
Wolff v Dordrecht n. v Bergen IJzendoorn
pak 19; J. Schikh v. Amsterdam n Bure-
vlietkade 51; W den Breajen. v. Hardiox-
vejd n. Kon Wilhriminawcg 294. E. M. Ih
van Ooijen. v De Bilt, U.. n. Graaf Floris
weg 77: S Meijer, v Amsterdam n. van
Persiinstraat 11; W. Zandberg, v. Den Haig
Krugerlaan 25. C Wgjfr Gerritsen ;2
pers.) v. Vlissingen n. IJsflilaan 167b; 1 P.
v d Yelifen (2 pers.) v Lekkerkerk n Kie
vitstraat 81. C Rlbbens (p pers.) v Rotter
dam n. Kievitstraat. 77
Waterpolo
Program ma Voor Dinsdag
Dinsdag worden in het Spaaréfersbad
voor de wintercompetitie gespeeld:
Kring Den Haag: GZC 2—D£V (heren).
Kring Rotterdam GJZC 4SZC (heren).
Kring Gouda: GZC a— GÏC b ladspirgn-
ten> Boskoop a—GZC c (adspiranten).
droeg, is bijna verdubbeld.
Na deze rede bracht de arbeiders to
neelvereniging „Dubbel A" uit Woerden
onder regie van de heer H. G de Klerk
een uitstekend gespeeld toneelstuk op de
planken, getiteld „De rauwe grond Het
stuk speelt in onze dagen, ergens op de
vette klei van ons lage land.
In de stampvolle zaal van gebouw „Be-
rea" hield het Chr Blindeninstituut „Bar-
timeüs uit Zeist zijn jaarlijkse propagan-
da-avand. In zijn openingswoord wees ds
S. Neerken op de grote betekenis van de
beoefening der Chr barmhartigheid.
Een aardig filmpje geeft een beeld van
de opvoeding en het onderwijs in „Bar-
timeüs. Behalve tot lager en uitgebreid
lager onderwijs wordt er ruime gelegen
heid gegeven voor het beoefenen van sport
en spel De'blinden worden er opgeleid tot
kantoorbediende, telefoniste, muziekleraar,
pianostemmer, mandenmaker, rijwielher
steller enz. De meisjes met een beperkt
gezichtvermogen kunnen hulp in de huis
houding en kinderverzorgster worden De
filnv werd omlijst met zang door de blinde
zangeres mej. D v Oenen, op het orgel
begeleid door de blinde organist Jan Boer
Predikbeurten. - Ned. Herv. Ke.k 9 30 ,B
6 30 uur ds A. J. Timmer te Oudeikerk a A
Ussel 19.30 uur Heilig Avondmaal)
Haastrecht
Predikbeurten., - Ned. Heiv. Kerk 10 uur
ds W. de Voogd v. d. Straaten: 6 30 uur de
hee: J. B. Schouwink te Schiedam (leuad,
dienst). Ned. Herv. Evangelisatie 9 30 en
6 30 uur de heer G de Pater. Geref Kerlr
10 en 6 30 uu: ds L van Urk.
Hekendorp
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk 10 uur
ds A. de Leeuw te Boskoop: 6 3o uur ds a
Boer te Gouda.
Moordrecht
Boskoop
Zuster Aarsen overleden
Zuster J. A. Aarsen. wijkverpleegster
van „Het Groene Kruis' alhier ,18 op 33-
jarige leeftijd in een Gouds ziekenhuis,
waar zij een operatie had ondergaan, over
leden. Zuster Aafsen was »en Joegewijde
en werkzame figuur, die met grote liefde
allen, die haar hulp nodig hadden, ver
zorgde. Het bericht van haar heengaan is
met groot leedwezen vernomen.
predikbeurten. Ned. Herv Kerk 9 en 10 30
uur ds O. C Tromp; 6.30 uur «s de Leeuw.
Geief Kerk 9 30 en 5 uur ds Harnstein te
Amsterdam Chr. Geref. Ke:k 9 30 en 4 30
uur ds P. J de Bruyn. 2- Ver van Vrijz Her
vormden (in Remonstr. Kerk) 10 uur ds Joh
P van Mutlem te" Rotterdam Geref. Ge
meente 9 30 'fen 6 uur leesdle*i8t.
Kleuren in bloemen. De Vereniging van
oud-leerlingen van de Tulnbouwcursus hield
in ..Neuf' haar maandelijkse vergadering.
De heer Schoemaker. die een causerie z >u
houden over de boomkwekerij in Frank
rijk. waa verhinderd. Ter vervanging had
de heer C Verboom Jz. de prachtige kleu-
renatlas ..Horticultural Colour Chartmee
gebracht, die enkele jaren geleden in En
geland is uitgegeven. Voorzitter, de heer De
Graaf besprak deze kleureoatlas aan de
hand van levend materiaal. Hierop aanslui
tend vertelde de heer De Graaf nog iris
over kleuren in het algemeen,» kleurendruk
en kleurenfotografie.
Verhoging crediet In rekening-courant.
B en W. schreven de raad. dat blijkens
raadsbesluit van 21 Juli 1951 het makimutn
bedrag voor het crediet in rekening-courant
bij de N V. Bank voor Nederlandse Ge
meenten werd gebracht van f725.000 op
f 1.045.000. Van dit crediet was per 2 Nov.
opgenomen f757.295. Blijkens een schrij
ven van 3 November 1951 aan de bank. be
lopen de betalingsverplichtingen op de ge
wone dienst tot en met 31 December a s.
rond f229 000 en wegens in uitvoering zijn
de kapitaalswerken f99 000. Totaal f 1.085 295
Aan inkomsten is te verwachten f-22.000.
resteert fl.063 293. Op grónd van deze be
cijfering verklaarde de bank tzich bereid,
om het crediet in rekening-c'ourant. oor
spronkelijk 1500.000. tot 31 December a s. te
verhogen tot f 1.063 500. B. en W stellen de
raad voor tot deze verhoging te besluiten
Gevonden voorwerpen. Zaklantaarn, ro
zenkrans. want. twee bossen onderlagen,
blauwe trui met ritssluiting, huissleutel,
heren polshorloge, paar nylonkousen, paar
witte kindergymschoenen, wollen shawl,
kinderport m inh., grijze ceintuur, paar
Jongenssehoenen. jongens windjack, bruine
portemonnaie* ifiet^ inhoud.
Geslaggd. De heer D Haitsma. commies
ter gemeentesecretarie alhier, is te 's Gra-
venhage geslaagd voor het diploma gemeen
te-administratie 2.
Bodegraven
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk-XP uur
ds Jac Vermaas. 8 30 uur <U JohVerwelius.
Geef Kerk 10 en 6 uur d» s. Neerken. -
Grief Kerk (art, 31 K G.» 10 en S 30 uur ds
Joh Dam Geref. Gemeente 10 en 0 uur
leesdienst. Ev Luth. Kerk 10 uur d% J- J-
Herrmann Vrije Evanx Gemeente 10 «1
T uur de heer Jb. Klein-Haneveld,
- Ned Herv. Kerk 10 uur
pert (dodenherdenking). Ned
Herv. Evangelisatie 10 en 6.30 uur de heer h'
Ookerse. Gerer. Kerk 10 en 84o uur ds D P
Kalkman. Oud Geref Gemeente 10 en 4 uur
leesdienst. R K Kerk 7.30 en 10 qui Heil ee
Mis- S uur lof.
Nleuwerkerk a d IJssel
Winkeliers helpen opden van dagen
Voor de ledenvergadering van de handel
drijvende en industriële middenstand waren
vele leden opgekomen. Uit hét verslag over
de winkelweek bleek, dat er een klein batig
saldo was. Besloten werd tn Februar. een
kinderreclameactie te houden. Een com
missie. bestaande uit de heren C. A Dijks
man. J. van Driel. C. Doornhein. F Vuik,
H. Ames en C. Muit. zal de actie voorbe
reiden. In principe werd besloten een ver-
koopactie te houden, waarvan de opbrengst
gedeeltelijk voor de reis van ouden van
dagep zal worden bestemd. Verder werden
besprekingen gevoerd over de verplichte
winkelsluitingsmiddag. Deze zal waarschijn
lijk gelijk met Rotterdam gehouden worden.
In de toekomst zullen vaste contactavonden
worden gehouden, waarop cursussen zullen
worden gegeven.
Amerika-avond. Voor het departement
Nleuwerkerk van de Maatschappij tot Nut
van 't Algemeen gaf de Amerikaanse ambas-
sade een avond, waarop films over sport,
scheepsbouw, televisie «?n de natuur in de
Verenigde Staten werden vertoond. Jammer
was het dat de opkomst van de leden matig
was.
Verre reizen. - Van de ballonnen
wedstrijd van de Middenstandsvereniging
zijn tot dusver zestien stuks in Engeland
en één in Frankrijk neergekomen.
Leugen in kinderleven. Voor de afdeling
van de Ned. Chr. Vrouwenbond vertelde
mej. Schroeder uit Rotterdam over De leu
gen in het kinderleven. Zij maakte onder
scheid tussen leugen en fantasie Dit maakte
zij duidelijk met voorbeelden uit de prac-
tljk. De vragen werden duidelijk beant
woord.
Nieuwe brievenbus. Aan de Bermweg is
voor de bewoners van de nieuwe wilk een
brievenbus geplaatst, Wat een groot gemak
betekent
Gevonden voorwerpen. Gevonden: dub
bele fietstas met schoenen, armbandjes.
Burgerlijke Stand. Geboren Eric Clcmeng
Cornclus. z. van A. D. Ideler en W M.
Post.
Dankstondcollecte. De collecte, die in de
Ned I^rv. Kerk tijdens de dankstond voor
bet gewas is gehouden, bracht f700 op.
Ambtsdragers. Voor de Ned. Herv. Gcntf"
werden als notabelen herkozen de heren L.
C. den Boer en D. Verboom en gekozen de
heer A. H. Markus. Als kerkvoogden wer
den herkozen de heren C. v. d Eijk cn P.
Valkenburg.
Oudewater
Predikbeurten. Ned Herv. Kerk 9 30 en
6 30 uur ds J. Wieman; Geref. Kerk 9.80 en
6 30 uur t)s J- L. Wtelenga - Oud Kath.
Kerk 4.'45 uur Hoogmis
Bvgerl(jke Stand. Geboren: Frank Zn
van a. de Groot en G. den Dunnen: Hen
driks Gerarda, dr van C. G. Janmaat en
G. H. Straver.
Ondertrouwd: J. S Okhuijzen te Schoon
hoven en T. van Beekum.
Overleden: H I. de Langen. 68 Jr te Mont
foort; A. Stam, 61 jr
Schaken. Het tweede timntal van d
schaakclub „Kijk uit" .won de competit
wedstrijd tegen Abcoude met 6'3'
Ouderkerk a. d IJssel
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk 9
8 30 ur ds J Rootselaai te Wijk bij Hen
Öondridag 7 3e uur ds J v d Haar te U
dlnxveen Wljkgebouw Lageweg 9.30 er
uur de heer A. de Redelijkheid. Geref X
8.30 en 8.18 uur ds C. A. VreugdenhlI.
Reeuwijk
Predikbeurten. Ned. Herv Kerk 10 u
Joh Verwellus te Bodegraven- 5 So u
heer D. Stolk te Bergambacht. Ned
Kerk (Sluipwijk) 9.30 uur de heer D. St
Bergambacht 4 uur ds Joh Verwellus 1
degraven. Geref Kerk 10 en 8 uur
Kapteijn.
Schoonhoven
Dameskoor gaf goede ultvoerlm
In de Nutszaal gaf het Schoonh
Dameskoor, onder leiding van de be<
v. d. Beek. zijn winterüitvoering. Medev
king verleende het Mannenkoor „Kunst
Arbeid" uit Kinderdijk, onder leiding
de hóer Johan Hendrix.
Het dameskoor beschikt over goed sle
menmateriaal, hetgeen bleek bij de uitv<
ring van de eerste vier nummers.
Na de pauze braakt het koor „lm Fn
ling" van O. Bargwl en .Rozen uit b
Zuiden" van Johan Strauss, die goed werd-
uitgevoerd.
Een machtigen geluid liet het mfmnenko
horen. Het heeft een goede basbezetting. d
soms iets teveel geluid lieten horen. In „Dee
river" van Berlin gaf dit echter een sug
gestieve kracht. Ook tn „Magnificat" vaP
Jos Beltjens, met prachtige solozang er
„Dichter und Bauer" van Fr. von Suppé vie
veel te genieten Belde koren traden als ge
mengd koor op ln „Laudate Dominum" var
W A. Mozart. Psalm 8 van Joh. Hendrfx
„Ave Verum" van W. A. Mozart en „Einzug
der Géste" uit Tanrth#user. van R Wagner
De pianobegeleiding was in handen van
mevr. G. Jansen-de Heer uit.Gouda aan
wie aan het einde van de avond bloemen
werden aangeboden. Voor betde koren jne'
hun dirigenten was het een succesvolk
avond.
Predikbeurten. Ned. Hérv Kerk. 10 en 5 u
ds J. v. d Heuvel. Ned, Herv. minder
heidsgroep. 10 40 u ds Broers te Amsterdam
Geref. Kerk. 10 en 6 u. ds Booy te Utrecht.
Remonstr Geref Gemeente. 6 u. ds H.
J- de Wijs te Gouda (bediening ^Heilig
Avondmaal) Oud Kath. Kerk. 8 30 uur
Heilige Mis.
Burgerlijke Stand. Gebofen Cornelia^Ma-
ria, d. v. A. Bleijenberg en J. Bleijenberg
Elisabeth Maria Carolina d. v». F J Bulk
en M. Gantevoort.
Getrouwd: P. Westland 23 jaar en P O-
Murck 27 jaar.
Zevenhuizen
Predikbeurten. Ned Herv Kerk 10 uur d»
Bril te Nieuw-Schecmda bevestiging ds w
Bioemendaa; 3 uur ds W Bloemendaat. In
trede Geief Kerk 9.3o en 2 30 uur ds A P
Heiner. Rem. Gem. Gemeente 3 uur ds C.
de Haa« te Voorburg.
t
kelen zou moeten gaan bezinnen. Nu ziet
het er naar uit dat voor altijd de klad in
de kloirtp .is gekomen en speciaal de kleine
bedrijven hebben het moeilijk, ook al om
dat, alle goéde werkmethoden ten 6pijt. de
fabrieW op velerlei wijze efficiënter kan
werkep. De éénmansbedrijven zullen grote
moeite hebben het hoofd boven water te
houden, en men verwacht daf er heel wat
glaohtolfers zullen vallen onder de huidige
crisis, lie naar het zich laat aanzieji, van
blijvende aard ls.
Sterk' verminder dé vraag, overproductie
en hooè gestegen grondstof prijzen, ziedaar
de wofcmpn dié knagen aan een eens »zo
gezond (lijkende industrie. Hoe langer hoe
mindeeLlust" men de klomp. De uitkómst
die hij bood gedurende de oorlogstijd, ia al
lang vérgeten. De plattelander gaat over
op schoenen of rubberlaarzen. Een kubieke
meter populierenhout. die voor del oorlog
f 7 kostte, moet nu met niet minder dan
f70 worden betaald. De klompenmaker'
mpet voor een .jaar vooruit hout kQpen en
bsrter bij de vis ieven. Van September tot
Maart wqfden ddw(lgen en populidren ge-
wboid. Eén bedrijn waarin vijf man verken,
WCeft zeker 200 Mubieke meter hoi t nodig
'wat dus een -JcapitaolsilrÉ/esteri gl van
f 14.000 vergt. TÖeeduizend} paar lompen
ln voorraad heb&n om de grossie s gpi de
winkels vlot tcptunnln bedienen iB ook
een vereiste. En zijnJHer die m« ménteel
24.000 paar in vArraal hebben, de eJ-oor-
lopig niet kunnrfl plaatsen én drin eiy o*n
vlottende mlddewn veflegen zitten o» het
aan tq, kopen hoijli te betalen. Deze bnmjf-
jes zijp gedwongen! het product |«1 een,
lage rtrijs van de %nd te doen. KOTJpaSr
kiompfen van nornfflle maat kost jmKnen-
teel ffa.40 aan huift. Als »et paéé iJvoor
f.2 25 «aar de wtnkdSer verhuist is ae klom-
Renmflier al blij. grote bedrijven kun
nen Mn dé afnenljrs wat gemakkelijker
credim geven of qAvaelften tot de vrjjkg
groteifi wordt, zoalskliit altijd het gevaRlis
als h«B koude Én nlfce jaargetij komt. Ón
der dtfee verhpudinién heeft het kleiije ft-
drijf let zéér 'ynoepjk en (iel is te vf|-
wachfin dat weel |vat klomiwnmakerjin
zullen]verdwijifen E$h typisch HollandJpil
drijf qreigt in» vervjl te rakenj IJe kim js
in de klomp ln fM
worden g«
de Parisienne eerder grijpt naar een ge
woon confectlejurkje, dan naar de kostelijk
ste scheppingen van dé meest gevierde
Modedictators. Men kan ze eenvoudig niet
betalen.
Toch is er één uitzondering op de regel.
In Parijs is een nieuwe Modekoningin ten
troon geslegen, die meer avondjaponnen en
-mantels krijgt besteld, dan zij kan maken.
Denkt u niet. dat zij dit te danken heeft
aan het feitf dat haar creaties extra goed
koop I zijn. Integendeel, zij ziet geen kans
een avondjurkjfe of -jasje te maken voor
minder dan500:000 francs, wat Wch in
Nederlapds geld omgerekend alt ijl nog
5000 is en voor dit bedrag heeft men dan.
ook nog maai) het goedkoopste dingetje,
dat uit haar handera" komt. De^k nieuwe
ster aan het Parijfce lirmament ifede Indi
sche prinses Soe|m>Ir, <ye hartBceweven
Chinese satijn en Oosters brocaat Verwerkt
tot gewaden. VanBpijna elke stof neelt zij
slechts enkele meftrs, juist genoeg om er
een Brits-Indische7„sari" van te maken en
niat genoeg om er meer dan ééo Europees
tollet uit te levM-én; dit is dan' natuurlijk
beitemd voor da énkele vrouweh. die,zich
de] weelde ktin*n veroorloven ..enig", te
zlji. Onder de ciupons. die op verwerking
liggenAte wachtel tot een «ijk gewaad, zijn
er yuft die honderd ja«r feeleden 'met de
hand Werden geweven ten» behoeve vfen een
Chinse keizer. %e dragenfkowel zijn hand
over het md
veranderd.
Een japoi
is een kuns
blijkt wel
prinses Saei
Een klapt,
voldoend* 1
maar stoid
door een'b
te laten
eugd geen klompen draaft, zullen
is vo'br oni bedrijf nof lide beste
1 elke school op het Friese platte-
iokken. Maar buiten Friesland
enkele maanden geledèn aWerge-
>or de meübéj|industrie en aifdefen,
t| mevrouw j
pm er een
1 er op hem
bpkend couti
fervaaröigei
brieien waar 80 min een efficient fcroduc-
tiednices op góng (ouden. -Eri al is het de,
Boainelerwaard wlarin Ammerzoden ligt,
hetfwunt zó tgÉen het Brabantse land aan
in jaiden «n gewoonten, dat men de klom-
peimiakerij ef als vanzelfsforekend ver-
Gidurende de tweede wereldoorlog trof
meJ er ie» aan. Tot troor enkele maanden
'waftn er nog twee. Maar nu de gebroeders
De ftouw het roer, hebben orogegooi«J. Is
het «Ween nog maar Johan Beers, die
met een paar mén en enkele -moderne ma
chines dag-in dag-uit het klompenmaken
koppig volhoudt. AU men in dat kleineibe-
drijf maChinq en handwerksman dit goede
en oude ambacht iztet beoefenen, dan kan
men een gevoel Van apijt niet onderdruk
ken bij de gedacljte dat deze tak van nij
verheid met moeil||kheden te kampen heeft,
die niet vên tijdelflke aard zullen zijn.
Twe« Jaar gelede»dacht geen klompen
maker eraan, dat el nog een» een tijd zou
komep, dajjJUJ zich füissehien op overscha-
toilet te verwerfteri jll4ijd had hij nog net
zoveef of zo weinig siat kunnen gebruiken
als hem goed dacht. IffI
Toen hij nu be&o uia\het model, dat hem
voor ogen zweefde. u»|e voeren, bleek hij
nog ruim 1' 1 meter stlnmeer nodig te heb
ben dan de dame in Kwestie hem had ge
geven. maar helaas. nergens ter wereld
was ook nog maar één, centimeter van de
kostelijke zijde te vingen. Hiermede was
de hele japon naarj dt maan! De dame
keerde als kldnt naar prinses Soemalr ttrug
en kocht toeit een avondmantel.
WIE HET
EERST
KOMT,
HET
EERST
MELKT
De klomp |aat verdwijnen. Dat is zo zeker 1 tls wat, zegt Piet de Rouw in zijn
fgbriekje te Ammerzoden, waarin hij na de od van zijn vader met zijn broer
een machinale klompenmakerij had. De boerei tand neemt hoe langer hoeminder
klompen af. De jeugd wordt er niet meer i h gewend, ^t maar eens dfr als
itraks de school uitgaat. Geen kind heeft meelklompen aan. Schoelnen eq rftbber-
lursjes in dit jaargetij zftn troef» Èn als dé üeugd geen klompen drai
M er later niet meer aan wennen. Frieslan» is vo'br ong bedrijf n<
«fnemer De Friese boer is wat behoudend, f elke school op het Friei
lend staan de klompjes in rijen onder de ka]
daar is het afgelopen. Wij hebben ons bedr:
ichakeld Het blijft houtbewerking, maar nu
die onze producten kunnen gebruiken.
De gebroeders De Rouw zullen niet de
enigen zijn. die^nu en in de naaste toekomst
da klompenmakerij vaarwel zeffgen. Een
iterk verminderde vraag, een ov#producti|
om van te ijzen met die 1300 kh>mpen(na*
kerijen, groot en klein, die on% laad teil.
Ep niet te vergeten de sterk gesttgen. hout-
prijzen, dl* het product zo duurHnaken dat
er, met de overproductie, geen behoorlijke'
prijs meer voor te malden valt. Hoe buiten-
nU»lg het ook klinkt, maar va% de' laatste
50 Jaar kunnen we zeggen ft^de klom-
penfabricage eigenlijk een eet#g^oorlogsin-
duotrle is, waarmee dan hiér b||iJoeld wordt
een industrie, die ln oorlógstQd een grote'
vlucht kan nemen. Dat was ij gedurende
de eerste wereldoorlog, dat waa zo by de
lestste grotje wereldbrand. En daar komt
bij dat reeds tussen beide oorlogen de klom
penmakerij zich ook ging priënt'érep op de
mechanische fabricage, wét hqe^ wat zeg
gen wilde. Want totdan tyas het vrUwel
uitsluitend hafidwerk geweest.
Ook hier deed dus de machine zyn In
trede. zy het dan dat het handwerk niet ge
heel kon worden verdrongen, met uitzon
dering van de gréte bedrijven waar 70 tot
10 man werken en vrywel alle bewerkin
gen geschieden door de maéhin'ë.,Daar wor
den klompen aan de lopenftp band gemaakt.
In de meeste kleinere bedrijveh, waar vijf
tot zes man werken en die vormen het
overgrote deel van die 1300 klompenmake
rijen wordt de klomp, die uit het in mo
ten gezaagde en ln stukken gekloofde wil
gen. af populierenhout in ruw model 1« ge
zaagd, op de copieermachlne gezet. En die
graait er in een enkele minuut een prach-
1 Gig gevormde klomp van naar een model,
dat tn dezelfde machine ronddraait en wapr„
van de vormen worden overgebracht op een
bewegende cirkelzaag. Daar ziet meid de
klomp onder veel wegstuivend grof zaagsel
uit het ruwe model tevoorschyn komen.
De boormachine, die op hetzelfde principe
werkt, maakt dat de toekomstige bezitter er
zyn voet in kan steken. En dan gaat de
klomp over naar het handwerk, naar de
man die met het blokmes, de opsnijder, het
bodemmei en het hielmes alle oneffenheden
asq buiten, en binnenkant wegsnijdt. Dan
moet het verse hout. dat een grote voch
tigheid bezit, worden gedroogd. De klomp
wordt geschuurd en dlkwyis ook nog ge
verfd en de tien behandelingen hebben van-
een ruw «tuk fiout een praktisch stuk voet
bekleedsel gemaakt, dat de boer nog wel
weet te waarderen, waarop zelfs wel de
Vierdaagse wordt gelopen en dat de lieve
dorpsjeugd, voor zover zy de klomp nog als
ichqéisel aanvaardt, wel eens als wapen
gebruikt om kleine veten uit te vechten.
Klompen
Boekenkeur
DE ZIN VAN HET LEVEN
Het Septembernummer van het maand
blad „Wending", dat uitgegeven wordt door
Boekencentrum N.V. te 's-Gravenhage
draagt bovenvermelde titel. Een elftal me
dewerkers heeft dit nummer verzorgd. Zo
schrijft o.a. dr H. J. Heering, Rem. pred.
te Den Haag. over „De kleine mens in de
grote wereJd", dr J. Segaar. leraar in de
biologie, over „De mens in de kosmos",
prof dr H. van Oyen. hoogleraar te Bazel,
over „Het individuele lot", prof. dr W.
Banning, over .«Sociale en politieke be-
dreigdheid", dr K. E. H. Oppenheimer. stud,
pred. te Leiden, over „Geboorte en Dood",
terwyi prof. dr K. H. Miskotte, hoogleraar
te Leiden, het slotartikel „Het Woord Gods
en de (on)zin van het leven" schreef.
De grote verscheidenheid in de reeks
medewerkers doet reeds vermoeden, dat het
onderwerp van dit Wending-nummer op Öe
meest versdiillende wijzen wordt behan
deld. hetgeen bij de lezing ervan ook zeer
duidelijk blijkt, ©e grote betekenis van deze
studiën zou o.i. nog m veel sterker mate
tot haar recht komen en voor een veel
igroter aantal lezezs toegankelijk zyn, indien
"verschillende woorden en bêgrippen, welke
nu in een vreemde taal zyn blijven staan,
in het Nederlands waren weergegeven, het
geen in vele gevallen stellig had gekund
Want de schryvers hebben Wat te zeggen,
dat grote aandacht verdient
De man aan de poort
can de wereld
De bybelse vertelling „De mens aan •de
poort van de weéeld van W. E. Cule
(vertaling mevr. N. Basenau—Goemans. Uit
geverij Ploegsma. Amsterdam C.) behandelt
het gegeven van de drie magidrs. die bij
Christus' geboorte een ster aai» de hornet
zien verrijzen, welke hun de komst van de
Verlosser aankondigt. Zij vinden het kind
in de kribbe en zijn teleurgestelc* AlleMi de
jongste, Caspar, gelooft in de sfer entyem
volgen we dan verder op zijn élevenspad,
waarop hij Christus ontmoet én zich na
diens kruisiging, aan de poort \«n de we
reld,' Damascus, tot taak stelt de' mensen te
verzorgen en te helpen.
Cule laat zyn fantasió een enkele maal
wel eens te vei gaan, waardoor enige
scheefgetrokken beelden Van wat werkelijk
lit de« Schrift valt te distillererft ontstaan,
iaar overlgené fa het verhaal] vap een
steeds vérkwikfe«de en%^llde st^kkmg.
Er zyn klompen en klompen. Die van wil
genhout zyn de beste. Wilgenhout dat geen
w»ter optrekt, dat licht is en van populie-
renhout is te onderscheiden, omdat-het een
rose kleur heeft. Een wilgenklomp, die een
poosje op een warme kachel heeft gestaan.
Ml zijn drager voor uren warme voeten
geven. Populierenhout. dat overwegend
wordt gebruikt voor de huidige klomp, be
zit die byzonder prettige eigenschap niet.
En de dokter zal tegen de rheumatische
drager van klompen zeggen: Voortaan al
leen klompen vsfn wilgenhout Die trekken
geen vocht aan. Leg drie dübbeltjes meer
uit en Je hebt minder kans op rheuma
Daar ln het Brabantse land. in %est. St
Oedenrode. Schijndel, Dussen en nog zoveel
neer andere plaatsen, kan men de'klom
penmakeryen nog bij tientaften vinden, van
de kléine éénmansbedryfjes af tot de fa-
De copieermachlne; ie cirkelzaag draait een klomp uit het ruuie model Rechts de
modelklomp ufolks normen in de nieuwe, klomp terug te uinften zijn.
PARISIENNES IN SARI ,ek"
J*T\E PRINSES, die haar opleiding in ver-
/^EEN brief utt Frankrijk in het algemeen! U schülende Franse Modehulzen heeft
en Parijs in het bijzonder of er wordt ontvangen, ontwerpt zelf alle modellen,
1 gewaagd van de onrustbarende prijs- dje zjj uityoert. De stoffen, welke zij laat
yging. En de buitenstaander vraagt ztch komen en waarop 125* invoerrecht moet
waar de Modekoningen, zoals de cou- Worden betaald, worden allemaal tot zee*
ariërs nu eenmaal worden genoemd, de individuele toiletjes verwerkt. De meeste
jnoed vandaan halen om aldoor nteuwe 1 japonnen zijn geïnspireerd op de Brits
modellen te blijven schéppen. Indische „spri", terwijl de prinses voor haar
cocktail- ep avondjaponnen veelal authen-
De verhouding tussen prijzen en inkomens j tjpke 0ogti6e ontwerpen volgt. Vele sari'a
drapeerd en genaaid, zonder dat
«r in wordt gezet en dit betekent,
ïïer de klant niet tevreden ls
lódel. dit gemakkelijk kan worden
maken volgens deze methode
apart Intfhoe moeilijk deze ls.
it het volken de verhaal, dat
air onlang vertelde:
kocht een lap stof.
an te maken,
ee te nemen en er
r een japon van
Deze ontwerper
m verrukking over
de avondtoiletten, welke hij weet te schep
pen Maar ziet, met hal styleren naar Oos
terse trant had hij nMÉner ervaring opge
daan en ook was hij gewoon een door
anderen bepaalde hoeveelheid stof in een
te varwerfterf f
v-/ wordt de verjaardag
van een Alexandrijnse
maagd uit de grijze oud
heid herdacht door de
boeren uit de Alblasser-
en Lopikerwaard. die niets met die wyze,
reine en loffeiyke dame ophebben Een
onberekenbare gril van het volksgeloof
heeft SWit Catharina die in de vierde
eeuw na Christus geleefd moet hebben,
Met Sint Katrijn
Moeten de koeien aan de lijn.
op 25 November, haar naamdag, naar de
•tal moeten. Vaak zyn de weersomstandig
heden zodanig en geeft de wel zulk een
sch&mel voedsel, reèds vóór deze da
tum het .vee ls binnengehaald. Maar mocht
het voorkomen, dat er aanleiding is de
beesten nog wat te laten grazen, dan heeft
de boèr zich toch maar a«n dje ongeschre
ven wet te houden, adders loopt hij de
kans, dat zijn koeien op die morgen geen
druppel melk geven. Sinds onheuglijke tij
den is het in deze streken gewoonte, da»
ieder, die daar lust in heeft, op de morgen
van de 25ste November Iedere koe, die hy
tegenkomt mag melken en het kostbare
vocht voor zichzelf behouden. Daarby gold
de regel: wie het eerst komt het eerst
melkt en dit he^ft dan in het verleden ook
vaak tot heel wat krakeel aanleiding ge
geven. De arbeiders der boeren voelden
zich min of meer bevoorrecht en zy be
trokken reeds in het holst van de nacht
de wacht bij het vee, t#n einde te voorko
men, dat iemand hen vóór zou zyn. Werden
daar door andere arme dauwtrappers aan
merkingen op gemaakt, dan kon er ln de
kille morgenstond danig geknuppeld wor-
-den door de vereerders van de heilige Ka
trijn.
De logische gedachte, die aan dit gebruik
ten grondslag ligt, is waarschyniyk dat de
boer het voordeel van de lange beweiding
zijner landerijen deelt met de armen en dat
de melk wordt beschouwd als een offer
der barmhartigheid. Inmiddels kon en kan
het gebeuren, dat de veehouder op deze
dag emmers vol melk aan zyn kuip voorbij
ziet gaan! Vroeger moet het ook gebrul-
ïiiferen het bodemmes verlost het
binnenwerk van oneffenheden.
keiyk schepseltje zodra DE Man Joost
binnen haar gezichtskring kwam.
Het meisje-in-de-boeken-voor-ouderen-
an-nu vraagt zich niet zé licht af of zy
„hem" wel waard is. Natuurlijk doen zich-
nu ook verwikkelingen "voor'(anders zqu
de geschiedenis geen heef boek kunnen
vullen), maar die vinden haar oorzaak in
allerlei onzekerheden van andere aard:
Geeft hij wef om haar? Is "hij werkelijk de
prins van haar dromen? zy ontleedt haar
gevoelens en maakt allerlei vergelijkingen
en fde man tegen wiens borst zy op de
laatste bladzijde haar gloeiend gezichtje
vlijt, J lang niet altijd die van
de eez/te bladzyde die is inmiddels ge
bleken maar een jeugdvriend te zUn en
niet meer, of het was een ziekelyke jongen,
voor wie zij een meeiydende. zorgende ge
negenheid gevoelde, dewelke ze ten on
rechte voorde Ware Liefde had aangezien.
Én zo ls diHectuuc voor oudere meisjes wel
zeer verschillend van hetgeen het byna-
volwassen meisje een generatie tevoren
las.
EEN typisch Voorbeeld van bovenstaande
is f)Sietske" van mevrouw F. de Clërcq
'Zubii* Sietske ls een stoere schlppers-
dochter. die stevig het roer van haar vaders
scheepje, van het gezin, dat na moeders
dood van haar zorgen afhankelijk ls en
van haar eigen lfven in handen houdt. Zy
stélt zich voor te trouwen met een Amster
damse jongën. die altijd „een teer poppetje"
is geweest.tot Sietske de man ontmoet,
In wje zij de schipper herkent aan wie zy
pas werkeiyk het scheepje van haar toe
komstig leven op de levensgee durft toe
vertrouwen. Een boelend. vlot geschreven
boek. dat jonge meisjes van 14 tot 18
voert naar een milieu waarin de meesten
harer niet dagelyks verkeren Een goede
vriendin met een flink, eerlijk karakter
en groot verantwoordelijkheidsgevoel zul
len zy lp Sietske vinden. Verschenen by
Uitgevers My W. de Haan N.V te Utrecht.
„Als je van iemahd houdt" is iedere ze
nuw in je gespannen, dan meen je dat „hy
het zal zijn die opbelt telkens als de tele
foon rinkelt, je durft eigenlijk niet van
huis. omdat hy misschien z»l Opbellen of
op bezoek komen, maar als hy dan niets van
zich laat" horen, hoewel hij gezegd heeft:
„Ik houd ven je.ja, dan ontstaat er ln
je leven een leegte, die nooit .meer hele-
UEN Hele stapel meisjesboeken ligt vopr
ons, u weet wel. van die kostelijke
rolnannetjes, waar meisjes vaii veertien,
zestien jaar of ouder zo heeriyk in weg
kunnen duiken en waarin zelfs moeders,
tantes en grootmoeders zich nog wel eens
glimlachend ln kunnen vermeien, oqidat
het toch wel eeht verfrissend ls nog eens
even terug te léven in een wereld, die wel
.aan die der volwassenen raakt, maar waar
de moeilijkheden eh problemen»' heel wat
gemakkelijker tot oplossing plegen te ko
men dan in de nuchtere wfefkeHjkheid van
de volgroeidheid doorgaans het geval
gelieft te zyn. Die moedera, tante^ en
grootmoeders, die wegglijden» ln een mo
dern^ roman voor „oudere ifteisjes", zul
len evenwel tot de slotpom moetem komen,
dbt de jonge meisjes, die# de heldinnen er
van zyn. toch wel heèl sterk verschillen
van de Roeken-vriendinnen, met wie
indertijd zelf de sprong naar de volwassen
heid hebben gewaagd. Hoeveel zelfbewus
ter zijn de meisjes, die nu door deze „ro
mans" stappen daft de Stijfkopjes, Drift
kopjes. Ontembaren ejr Veulens, van een
veertigtal jaren geleden, die meestal nog
op school gingen en die, als ze al een
baantje hadden, meestal de functie van
„gezelschapsdame" vervulden, hiertoe ge
dwongen door plotselinge verarming van
de familie, een geliefd onderwerp ln die
dagen, toen feministen er op wezen, dat
ook Jonge meisjes „van goeden huize" iets
moesten leren om in haar onderhoud te
kunnen voorzienje kon immers nooit
weten I I
Eén ding la gelijk gebleven. Of de heldin
van het verhaal een baan heeft of niet,
de Liefde rftet een hoofdletter speelt ook
nu. evenals toen, de voornaamste rol in
haar leven. Toen maakte zU op de eerste
bladcyde of althans in het eerste' hoofd
stuk met „hem" kennis en na vele ver
wikkelingen viel zy hem op de laatste
«bladzyde ln de armen, gewoonlijk als een
berouwvolle zondares, want ten slotte jva-
ren al die verwikkelingen haar eigen
schuld geweest. In de boeken'dier dagen
vroeg het meisje zich af „of zy wel goed
genpeg was voor hem". Zelfs Ada Gerlo.
(onvergetelijke schepping van Annie Salo
mons. echter van later datum dan boven
bedoeld) dat verschrlkkeiyke knappe en on-
afhankeiyke meisjesstudentje, dat altijd de
leiding nam wanneeri zy met haar drie
buitenlandse reis maakte.
en binnen enkele maanden ia zy ook ver
loofd. maar niet met de jongen, die haar
met een omhelzing uitgeleide deed toen zy
tpli -
Utt: „Een mand vol letters", tekening
H. Borrebach
doen aan de volgende. als zy die nog
kan aanvaarden althanf. Mary Stokz geeft
„Als je van,iemand houdt geen „happy
eriding", al'is er toch wel een stelvdat el
kaar vindt en een ander, dat elkaar her-"
vindt. Want vele mensen bevolken dit
Amerikaanse boek Hun verhqjpdfngën zUn
met psychologisch inzicht „getekend en een
zachte humor doortrilt het hele verhaal
Dit ls nu geen romarffietje om haastig. In
een'aan huiswerk ontstolen uurtje, door te
rennen, dit Is een boek om langzaam en stil
te worden genoten,«om te overdenken, om
het na de eerste lezing ln de kast te zetten
en nog vaak voor de dag te halen en dan
geleideiyk aan tteter te gaan begrUp»"
'Om het werkelijk te waardereri» moet men
behoren tot de, al een beetje bezonken
ouderé jeugd..H. J. A. Nieuwenhuya hééft,
dit kostelijk boek vertaald en de Ultgeveqy
Nieuwe Wieken N.V te Amsterdam gaf
het uit
Veel luchtiger ls „Een Mand vol letters"
van mevrouw N. Meyboom-Veltman, ver
schenen by Kfultman te Alkmaar Het
verhaak van een Jong meisje, dat leerling-
Journaliste op een reactlebureaü yan een
klein provincierad wordt. Naar hat. in
meisjesboeken oude recept, heeft zy on-
waarschyniyk gauw succes ln haar werk
naar de nieuwe woonplaats ging. En of
alles wat de schrijfster vertelt van de ge
woonten by dit kleine provinciale blad
verantwoord is, moeten we in het midden
laten. Het is in elk geval een prettig ge
schreven verhaal, dat speelt in een wereld,
waartoe velen zich geroepen gevoelen.
Wel heel ouderwets doet „Ruth en de
Liefde' aan, een romannetje van de Zweed
se schrijfster Sigge Stark, vertaald door
J. Gorter-Keyser, het verhaal van een
meisje, wier ouders met de óudefs van een
jongeman een huwelijk bekokstoven, een
huwelijk van haar met die jongeman, waar
van z{j natuurlijk niets wil Weten Per
slot van rekening neemt ze hem tóch.
Aan dezelfde schrijfster danken we ook
Kerstin vindt het Geluk", yjfertaling van dr
Anftie Posthuma. een veej aannemelijker
verhaal van een jong ondérwijzeresje. dat
in de eenzaamheid vaft. een afgelegen
Zweeds „schoolhuis" wocht, zo'n griezelig
afgelegen Zweeds schoolhuis als we reeds
k@nden uit „Stel je voor dat ik den dominee
trouwde" van Ester Lilidin. Dit onder-
wihzeresje trouwt niet met een dominee,
ihaar wel met de boswaéhter. wiens hond
het slachtoffer van gebcfefte zou zijn ge-
wofden als zy er niet w^s geweest. Uitgave
Van Born N.V. te Asseö.
/~WER het algemeen 'is er weinig ont-
spanningslectüur voor jongens boven
15 k 16 jaar. Hiertoe kan echter wel ge
rekend woren „De nieuwe Bond" van Lisa
Tetzi#r. Ook hier een jong meisje, dat
ten slotte niet trouwt met haar jeugdliefde,
maar met ,een kameraad uit later jaren.
Het romannetje is hier echter niet de
hoofdzaak. De schrijfster brengt een aantal
jonge mensen van verschillende nationali
teit in Zwitserland bijeen, die gezameniyk
een Nieuwe Bond willen stichten om de
oorlog uit te bannen. Alle elf hebben ze
de oorlog aan den Jijve meegemaakt en de
Jonge lezers krijgen het verhaal van een
negér, die uit Duitse krijgsgevangenschap
ontvluchtte, een Italiaanse ondergrondse
werkster, een Franse maqulsard. een Rus
sisch communist en ook van een Duitse
jongen, die nazi was en mee heeft gedaan
aan de Jodenvervolging. Van vele anderen
4s de geschiedenis verteld ln vroeger ver
schenen „boeken van dezelfde schrijfster.
Ölt deel, waarin de kernproblemen van de
na-oorlogse wereld worden beroerd, kan
evenwel heel goed op zichzelf worden ge
noten en overdacht. Want dit laatste vooral
is de bedoeling van de schryfster „De
Nieuwe Bond" verscheen ln veertien talen
tegelijk: in Nederland verzorgde de Ult-
gevery Ploegsma te Amaterdam deze uit
gave.
kelljk geweest zijn, dat de koeien die op
25 November op de Gorinchemse markt
werden aangevoerd, door de behoeftigen
mochten worden gemolken, het z.g. „Trijns-
melken". Maar dit gebruik behoort tot het
verleden.
^In weerwil van dit alles heeft deze hei
lige maagd zich op het platteland aardig
ingeburgerd, want zij staat ook hekend als
patrones van de molenaars en wagenmaker»
en men nam aan. dat op haar naamdag
de herfstregens eindigden, hetgeen blijkt
uit het rijmpje:
Sinte Kathelijhe,
Laat het zonneke schijnen,
Laat de regen overgaan,
Laat de kinderen schole gaan.
Dit alles heeft er toe bijgedragen, da»
men in verschillende streken deze dag be
schouwt als het eigenlijke begin van de
winter, die officiéél pas een kleine maand
later begint. Haar naam werd ook in ver
band gebracht met de weersgesteldheden,
zodat men op Sint Katrijn, evenals op Sint
Margriet, met grote belangstelling het
weersverloop gadesloeg. Dit was beslia-
send voor het weer gedurende een reeks
van volgende dagen.
Wie was nu eigenlU» deze Catharina van
Alexandrië. die zulk een veelzydige in
druk heeft achtergelaten? Er wordt van
haar verteld, dat ze een zeer kuise maagd
vat, die weerstand bood aan de mindex
!oede bedoelingen van een slecht mens.
.:eizer Maximus van Alexandria, zy ba-
studeerde ijverig de Bijbel, kantte zich te
gen de vervolging der Christenen, stierf
als martelares en zou op de Sina) begra
ven zijn Haar naam getuigt van haar rein
heid en die is ook een verklaring voor het
feit. dat zij als beschermheilige van Jonge
meisjes, ongehuwde vrouwen en klooster
zusters te boek staat. Volgens de legende
was zU zo zuiver van inborst, dat, er als sym
bool van haar reinheid bij de taracht^
stelling geen bloed vloeide, maar melk
Haar voogdijschap over meisjes is hier
mee dus voldoende verklaard. Maar hoe
komt het dat molenaar», pottenbakker»,
wevers, spinsters en wagenmakers Haar pok
als patrones hebben? En wat hebben die
weer te maken met filosofen, studenten*
wijsgeren, redenaars en zeergeleerde he
ren, die haar eveneens als hun patrones,
beschouwen?
De knappe bollen hebben haar verkozen
om haar bijzondere wijsheid. Volgens het
Folkloristische Woordenboek van K. ter
Laan heeft zy reeds op 18-jarige leeftyd
de heidense geleerden door haar wysheid
beschaamd. Voor de overige groepen werd
zij meer op symbolische wijze bescherm
heilige. zy wordt namelijk gewooniyk afge
beeld met enkele attributen, waaronder het
rad bezet met zwaarden, waarop zij ge
marteld zop zyn. Dit wiel of rad is niet
moeilijk terug te vinden in de beroepen ,van
molenaar, wagenmaker, pottenbakker e.d.
De vorm van dit martelwerktuig heeft nog
andere merkwaardige gevolgen gehad, al
dus genoemd boek, want ergens in de om
geving van Brussel wordt zij speciaal aan
geroepen ter genezing van de ringwprtn,
een kringvormige huidziekte en er moeten
zelfs verschillende bedevaartplaatsen zijn
voor een ronde en een halfronde huiduit
slag.
Veracheidene kerken zyn aan haar ge
wijd, o.a. die te Heusden, Elndhovet) en
's-Hertogenbosch en de Nieuwe Kerk te
Amsterdam, in welke stad men nog twee
gevelstenen vindt met afbeeldingen van
deze legendarische vrouw.
De boeren ln het weidegebied ten Oosten
van Rotterdam kennen haar echter alleen
maar in verband met de „vrijmelkerij". en
als zodanig staat zij meer ln aanzien bij de
arbeiders en behoeftigen dan by de vee
houders zelf
