Hoe Sinterklaas Jurgen het liegen afleerde BOEKENKEUPffii Sneltrein naar Zwolle helz™ rïï n. s sya B. en W. achten voortzetting van exploitatie volksgaarkeuken onverantwoord at cry Waddinxveen leent 1.2 mill, voor woningbouw 1 Opbrengst legaat verminderde in waarde Gemeente zou jaarlijks ƒ7000 moeten bijpassen voor vijftien bezoekers, die niet nooddruftig zijn Groter behoefte aan Hoffmans Gesticht O, kom er eens kijken, wat er in mijn schoentje ligt CLOWNTJE RICK Prijs slechts zestig cent AAR. AN NEER. rhoudsck yCourajrt Raad accoord met begroting Resultaat van geldlening valt tegen ff.'"in ÏS Sinterklaasverhaal door Elka Schrijver DE SINT EN ZIJN PERIKELEN Asfalt-jeugd AUGUST EN ALIDA PASSE PARTOUT Hoe is het ontstaan) DINSDAG 4 DECEMBER 1951 GOUDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAGINA ACHTERGROND van een voorstel» dat B- en W. de raad hebben gedaan om geen subsidie uit de gemeentekas meer beschikbaar te stellen voor de Volksgaarkeuken, hetgeen tot de sluiting van deze instelling zal leiden, is in wezen de waardever mindering van het geld. Toen ruim zesüg jaar geleden mej. H. H. Hofmans een kapitaal legateerde, was dit zo groot, dat de beide Hoffmansstichtingen, het Holfmans Gesticht aan de Oosthaven en de Volksgaarkeuken aan de Keizerstraat konden worden geopend en dat de rente ad ruim f 12.000 van het resterend kapi taal, voldoende was om de exploitatie te bekostigen. Betekende deze rente gedu rende een reeks van jaren een flink bedrag, heden ten dage is het dat niet meer, met het gevolg, dat beide instellingen met tekorten kampen. Daarom willen B. en W. de Volksgaarkeuken sluiten en de rente uitsluitend ten goede laten komen aan het Hoffmans Gesticht, aan welker voortbestaan zij de voorkeur geven boven de voortzetting van de exploitatie van de Volksgaarkeuken. Het is een verschijnsel van deze tijd, ao schrijven B. en W., flat allerlei instellingen als ziekenhuizen, verzorgingstehuizen en andere charitatieve instellingen, welke een sociaal doel nastreven, met grote financiële moeilijkheden te kampen hebben, omdat hun uitgaven voor personeel, voedingsmid delen, enz., enz. sterker zijn gestegen dan hun inkomsten. De gemeente Gouda bemerkt dit aan den lijve, want de tekorten op de exploitatie van het Van Iterson Ziekenhuis en van het mathuis Huize „Juliana" zijn, vergleken bij die van vóór 1940, onrustbarend gestegen, ondanks veelvuldig toegepaste tariefsver hogingen. Een dergelijk verschijnsel van Sterk stijgende tekorten vertonen pok de Hoffmansstichtingen. Ten aanzien yan deze instellingen moet, zeggen B. en W. de vraag gesteld worden: hoe zwaar weegt hun sociaal nut tegen over de van de gemeente gevraagde finan ciële hulp? Wordt deze door dit sociaal nut gerechtvaardigd? Met betrekking tot het Van Iterson Zie kenhuis en van Huize „Juliana" acht het college deze vragen niet moeilijk te beant woorden. Beide instellingen zijn in de ste delijke samenleving volstrekt onmisbaar en ofschoon naar beperking van de tekorten met kracht moet worden gestreefd en dit geschiedt is opheffing of sluiting on denkbaar. Ten aanzien van de Hoffmans-stichtingen achten B. en W. het antwoord niet zonder meer voor de hand liggend. In dit geva) moest er de vraag aan toege voegd worden: beantwoorden beide instel lingen nog aan de bedoelingen van de erf laatster, die het vermogen tot stichting en instandhouding der beide instellingen heeft gelegateerd? 1 Doel en middelen Het betreft hier immers niet twee ge meentelijke instellingen in de eigenlijke zin, doch zij danken hun bestaan aan de wens van mej. H. H. Hoffman, zoals dat in het spraakgebnuik van die tijd heette, hier ter stede ten behoeve van de „arbeidende stand" een volksgaarkeuken in het leven te roepen en daarnaast een tehuis voor alleen wonende dames uit de „fatsoenlijke stand". Bij de beoordeling van de vraag of be langrijke financiële steun der gemeente ge rechtvaardigd is, ligt het daarom, aldus B. en W., in de rede om fcowel aandacht te schenken aan het hedendaagse sociale nut, als ook aan de oorspronkelijke bedoeling der instellingen en om beide tezamen af te wegen tegenover de noden van de gemeen telijke schatkist. Het grootboekkapitaal, dat na de stich ting van de twee instellingen overbleef en waarvan de rente beide in stand moet hou den, bedraagt 401.100. De rente beloopt 3of jaarlijks 12.033. Aanvankelijk was dit bedrag niet alleen voldoende om de tekorten op de exploitatie op te vangen, er waren zelfs in bijkans alle jaren tussen 1915 en 1945 overschotten. De toenmalige gemeentebesturen hebben deze tot een totaal van 62.286 in de 'gemeente kas gestort. In het dienstjaar 1949 bleek echter de rente niet voldoende te zijn om de exploi tatietekorten te dekken, zodat de gemeente met ƒ4011 uit de gemeentekas moest bij springen. Over het jaar 1950 bedroeg die hulp 5886 en voor de jaren 1951 en 1952 wordt een gemeentelijke bijstand verwacht van resp. rond ƒ9000 en ƒ8000. Het Hoffmans Gesticht heeft voor 1951 een tekort geraamd van 14.463 en voor 1952 van 13.032. De Volksgaarkeuken zal vol gens de begroting in 1951 een tekort ople veren van 6647, In 1952 van 6940. Gaarkeuken primair De commissie van toezicht op de gaar keuken neemt het standpunt in, dat, waar wijlen mej. Hoffman in haar testament voorop stelde het stichten van een Volks gaarkeuken en daarna, indien het kapitaal daartoe mede zou blijken te strekken, een tehuis voor dames, hieruit ook gelezen moet worden, dat eerst de gaarkeuken recht heeft op de rente van het exploitatiekapitaal en daarna pas, voor zover er van de rente wat over zal zijn, het gesticht. In een der be sprekingen werd dit zelfs zó kras uitge drukt, dat, zolang nog één bezoeker er ge- bnuik van maakt de gaarkeuken in stand ippet blijven ongeacht de gevolgen (voor het gesticht. VB. en W. achten dit standpunt onaan vaardbaar. Het komt hun voor, dat, nu een maal de beide instellingen zijn gesticht, er geen voorrecht van de ene instelling boven de ander kan geconstrueerd worden op het stuk ten van het exploitatiekapi taal. Ddlfle êlje instelling tot een bedrijfs- UIT VROEGER TIJDEN De Goudsche Courant meldde: 75 Jaar geleden. \Aan burgemeester Van Bergen IJzendoom werd een serenade gebracht, ter gelegen heid van zijn koperen Jubileum als burge meester. «De heer H. G. Hoef hamer is dezer dagen Vjjf-en-twintlg jaar apotheker. Als leden van de Kamer van Koophandel zijn gekozen de heren K. Jonker. C. J. C. Prince, A. C. Schouten en D. Lulius van Goor. 59 Jaar geleden. De afdeling Gouda van de Hollandse Maatschappij voor Landbouw heeft in samenwerking met andere afdelingen een adres gericht aan de minister van Buiten landse Zaken omtrent de verhoging van de invoerrechten op kaars in Duitsland. De minister werd gevraagd de verhoging tegen te gaan. Tot onderwijzer aan de school met de Bijbel te Ouderkerk a. d. IJsael is benoemd "de heer B. de Witte te Staphorst. 35 Jaar geleden. De heer A. Huisman, hoofd van de Da Costa school aan de Gouwe, is benoemd tot hWd van de Bentinckachool te Amsterdam. Uit Boskoop: Ds J. G. Fernhout komt voor op een viertal bij de Geref. Gemeente te Hilversum. voering zou kunnen besluiten of Me kunnen aanvaarden ten koste van de dere is iets dat noch ïr» dV rpri^ ïiift nörkaiJecIueeJ en anderen, die men onder de uit de bewoordingen of de geest van hel bewoordingen of de geest testament kan worden afgeleid. Uit gemeentekas terug Een tweede punt betreffende de finan ciën, waarop de commissie van toezicht heeft gewezen is dit, dat de gemeente in vroegere jaren de renten op het exploitatie kapitaal, voor zover niet nodig ter dekking van de tekorten, in de gemeentekas heeft gestort. Dit wordt onjuist, zo niet onrecht matig geacht en de conclusie wordt hier aan verbonden, dat zo lang als dit bedrag 62.286) niet in de vorm van jaarlijkse subsidies is teruggestort, de gemeente het recht mist om op dergelijke subsidies te be knibbelen. Ook dit standpunt kunnen B. en W. ,niet innemen. Het is waar, zeggen zij, dat ook zij de geschetste politiek van de toenmalige raad en van het toenmalige collegé niet ge lukkig achten. Onrechtmatig achten B. en W: haar echter zeker niet en zij vinden zich in deze mening versterkt doordat deze zaak déétijds (1915) in de raafl uitvoerig behan deld is en Gedeputeerde Staten in deze aangelegenheid door de toenmalige regen ten van het Hoffmans Gesticht betrokken berichtten, „dat de handelwijze van de raad der gemeente Gouda naar ons oordeel geenszins in, strijd is met de verplichtingen, welke voor de gemeente voortvloeien uit het testament van wijlen mej. H. H. Hoffman". Maar ook wanneer men zou aannemen, dat de gemeente toch wel een morele ver plichting heeft om de destijds in de ge meentekas gestorte gelden weder aan de Hoffmans instellingen ten goede te doen komen, dan is het duidelijk, aldus B. en W., dat dit, al blijft slechts één dier instellingen in exploitatie, eerlang ook binnen afzien bare tijd het geval zal zijn. Wanneer 1951 volgens de begrotingscijfers verloopt, is aan het einde van dit Jaar reeds 18.739 uit de gemeentekas naar de instellingen (terug) gevloeid, aan het einde van 1952 zou dit bij voortgezet heheer op de bestaande voet ƒ26.679 zijn. Zouden in de daarop volgende jaren de tekortenap ongeveer gelijke hoog- blijven, dan is"ta ruim drie jaar het volle destijds in de/ gemeentekas gevloeide bedrag weer utfglfceef-d. Blijft slechts een der instellingen Tn exploitatie, n.l. het Hoff mans Gesticht, dan zal dit tijdstip wel ver schoven worden, maar niet naar de eeuwig heid. Ook dan zal er, naór zich laat aan zien, een moment komen, waarop het argu ment van de commissie van toezicht zijn gelding zal hebben verloren en de gemeente ook volgens haar vrij zijn, de handen van de laatst overgebleven Hoffmans instellin gen af te trekken. Hoffmans Gesticht Voldoen de instellingen* nog aan wat mej. Hoffman zich er van voorgesteld had en voorzien zij in een, ook heden te dage ge voelde behoefte. Dit is naar de mening van B. en W. ongetwijfeld het geval met het Hoffmans Gesticht. De bewoonsters zijn van het door aangeduide genre. Goeddeels be schikken de bewoonsters over zeer weinig middelen. Het feit, dat er steeds aanvragen voor vacante plaatsen te over zijn, bewijst reeds, dat het tehuis aan een behoefte vol doet. Overheveling van de inwonenden naar het rusthuis Huize „Juliana" is niet mogelijk. Dit laatste is reeds geheel gevuld en werkt ook met lange wachtlijsten. B. en W. zien overigens niet wel in, hoe men het gesticht zou kunnen opheffen zo lang daarin verscheidene dames zijn onder gebracht, die zich daar hebben ingekocht. Overigens zou voor hen ook elders moeilijk plaats te vinden zijn. Bij de huidige en voorshands blijvende woningnood is het juist een voordeel, wanneer men in een ge meente beschikt over een of meer derge lijke tehuizen, welke er toe medewerken de voorradige woonruimte ter plaatse zo voor delig mogelijk te vullen. B. en W. zijn van oordeel, dat de zaken anders staan t.a.v. de Volksgaarkeuken. Deze instelling was bedoeld voor de „ar beidende stand" en, naar verluidt, stond mej. Hoffman bij de stichting vooral voor ogen een gelegenheid te bieden aan die ar beiders van buiten, die in Gouda een karwei verrichten moesten, hier enige dagen over nachtten, maar niet in de gelegenheid wa ren om zich in de toentertijd bestaande res taurants een warme maaltijd tegen voor hen draaglijke prijs te verschaffen. Het lijkt B. en W. niet voor betwisting vatbaar, dat de omstandigheden te dezen aanzien en daarmede ook het karakter dezer instelling wel sterk gewijzigd zijn. Arbei ders van buiten, die in Gouda werken, ple gen meestal per bus of trein 's namiddags naar hun haardsteden terug te reizen voor zover zij niet hier in een kosthuis „en pen sion" gaan. Bovendien zijn er tal van goed kope eetgelegenheden in de laatste Jaren geopend, waar tegen redelijke prijzen maal tijden verstrekt worden. Situatie gewijzigd In het jaar 1949 was het gemiddelde aantal bezoekers van de Volksgaarkeuken per dag 25, doch wanneer zij het door het personeel genuttigde aantal porties uit schakelen, komen B. en W. tot 20 personen. Wordt dezelfde reductie op de voor 1951 ge raamde cijfers toegepast, dan ziet men, dat over het lopende jaar het gemiddelde aan tal bezoekers niet meer dan pl.m. 17 kan zijn geweest. Het aantal afgehaalde porties daalde tot een bijna te verwaarlozen getal; aangeno men kan worden, dat in 1949 gemiddeld slechts 2 personen per dag van deze ge legenheid gebruik maakten. Zou dit aantal in 195l gelijk zijn gebleven, dan daalde het gemiddelde aantal bezoe kers tot niet meer dan 15 per dag. Ook het soort bezoekers is gewijzigd. B. en W. zouden niet gaarne ontkennen, dat juist „de werkende vrouw" (ambtena- resse, laborante, etc.), de bescheiden „intel lectueel'' het heden ten dage financieel moeilijk heb ben. l)|(eiv moet zich echter tevens afvragen of voM-hen tegenwoordig ook niet andere eetgelffienheden voor bescheiden beurzen opensffian. Hoe (Ut ook zij, ons college, dat de be langen der evengenoemde categorie perso nen niet wil veronachtzamen, aldus B. en W., heeft met de commissie van toezicht besproken of deze belangen niet behartigd zouden kunnen worden en tevens ook niet betere financiële uitkomsten te bereiken zouden zijn, wanneer men meer resoluut de Volksgaarkeuken dienstig maakte aan de huidige categorie bezoekers, derhalve, dit staat voor B. en W. vast, bepaaldelijk een andere categorie van personen, dan waar voor de keuken gesticht werd. Dit zou naar de mening van B. en W. moeten medebren gen naamsverandering, meer propaganda in die kring van personen, opening wellicht ook op andere uren, enige wijziging in de menu's, enz. B. en W. constateren, dat de commissie blijkbaar geen mogelijkheden heeft gezien om deze suggestie in de sindsdien verstreken maanden uit te werken en in daden om te zetten. Onder dese omstandigheden menen B. en W. te moeten constateren, dat continuering van de huidige exploitatie en de huidige be heersvorm betekent, dat Jaarlijks 65M i 7000 sou moeten worden bijgepast op het verschaffen van een middagmaaltijd aan pl.m. 15 personen van het genre, waaraan mej. Hoffman niet heeft gedacht en welke, hoeseer ook misschien met smalle beursen toegerust, niet tot de nooddruftlgen kunnen worden gerekend. Niet verantwoord Deze constatering voert het college tot de conclusie, dat het niet verantwoord is on der de huidige omstandigheden, gezien de ontwikkeling tot heden, gezien de vooruit zichten, welke de commissie van toezicht slechts kan openen, de exploitatie van de Volksgaarkeuken voort te zetten. Het gemeentebestuur wordt besprongen met tal van aanvragen om subsidie. Ver scheidene nieuwe aanvragen van in nood gekomen nuttige instellingen bereikten het college deze laatste maanden; voorstellen om financiële steun aan nieuwe instituten te geven, komen onophoudelijk ter tafel. In williging van alle of vele dier verzoeken en voorstellen zal niet wel mogelijk zijn, terwijl afwijzing er van de ondergang of inkrim ping of eventueel ook het achterwege blij ven kan betekenen van hoogst verdienste lijk en grote groepen der bevolking ten goede komend werk of van sociale, cultu rele of medische arbeid voor bepaaldelijk misdeelden. B/en W. menen, dat, indien het gemeente bestuur moet kiezen tussen de Volksgaar keuken en de andere instellingen B. en W. noemen bij wijze van voorbeeld slechts dc Kruisverenigingen het onderwijs aan spraakgebrekkigen, Pro Juventute, werk voor de ongeorganiseerde jeugd, volkshoge scholen, speeltuinwerk, enz. dat dan het gemeentebestuur niet 6500 k 7000 kan be schikbaar houden voor het financiëren van een bescheiden eethuis, voor nog geen 20 minder-, maar niet ongegoeden. Particulier eethuis Handhaving op de bestaande voet van het Hoffmans Gesticht zal vooralsnog ook met algehele aanwending van de renten van het exploitatiekapitaal, niet of nauwelijks kun nen geschieden zonder hulp van de ge meentenen bescheiden gemeente-subsidie zo nodig daarvoor achten B. en W. op haar plaats. Ook ligt het voor de hand, dat, in dien de Volksgaarkeuken wordt gesloten, de gemeente bijspringt voor de betaling van de uit te betalen wachtgelden. Diverse lasten, rustende op het onroerend en roerend be zit van de Gaarkeuken zullen trouwens vooralsnog blijven doorlopen, waartegen over de mogelijkheid rijst om het gebouw aan een andere bestemming dienstbaar te maken. De conclusie van B. en W., welke zij de raad als een beginselvoorstel voorleggen, is deze, dat de exploitatie van de Volksgaar keuken, althans in de huidige vorm, niet meer in aanmerking komt voor subsidie uit de gemeentekas, terwijl het gemeentebe stuur de renten van het exploitatiekapitaal in eerste instantie dienstbaar moet makep aan de voortzetting van de exploitatie van het Hoffmans Gesticht. Kan de raad zich hiermede verenigen, dan zullen B. en W. pogen op korte termijn voor stellen te doen tot het geven van een be stemming aan het gebouw, waarbij onder het oog kan worden gezien of het mogelijk is buiten bezwaar van de gemeentekas een eethuis daarin gevestigd te houden, even tueel voor de soort van klanten, die thans vooral van de Volksgaarkeuken gebruik maken. Zal er bij de geschenken van de goede Sint voor 4e kinderen ook zijn dat leuke boekje In spanning volgen de jongens en meisjes in de „Goudsche Courant" de spannende avonturen van hun vriendjes Clowntje Rick en Bunkie Beer. Welnu, ge kunt de jeugd een groot plezier doen met het achtste deel van Clowntje Rick. Een uitstekend Sint Nicolaas-geschenk vormt deze populaire uitgave. Zolang de voorraad strekt is het achtste deel verkrijgbaar aan ons bureau Markt 31. Ook een klein aantal exemplaren van het zevende deel is nog voorradig. t Dec. I uur Nieuwe Schouwburg: Derde abonnementsconcert Gouds Volksconcert door Rotterdams PhiLharmonitch Orkest, onder lei ding van Eduard Fllpse. soliste Ingeborg Gresvik plano. s Dec. 7.3S uur Nederd. Geraf. Gemeente: Spreekbeurt ds Joh. van Weizen. Dec. 7. se uur Remonstr. Kerk; Spreekbeurt dr R. Kok. S Dec. I uur Veemarktrestaurant: Wijkavond wtjkigemeente I Ned. Herv. Gemeente, spre ker ds G. Boer. 7 Dec. I uur Spierlngstraat 113: Gelegenheid tot kosteloze inenting en herinenting tegen pokken. I Dec. 3.30 uur R.H.B.S.: Vaardigheidsproeven Kon. Ned. Gymnastiekverbond. 7 Dec. 7.30 uur Prinses Jullanaschool: Bijeen komst Wijk III Ned Herv. Gemeente In ver band met promotie dr Gerh. Huls. Bioscopen Schouwburg Bioscoop: Roseanna Mc Coy (met Farley Granger en Joan Evans), Thalia Theater: Het verraad van Ogana (met Brenda Marshall en George Montgomery) Rettnie Bioscoop: De onsterfelijke sergeant (Henry Fonda en Maureen O'Hara). Aanvang: 3 en 815 uur. Apothekersdienst Steeds geopend (des nachts alleen voor re cepten) Apotheek P. Weijer. Gouwe 181. Nu begrijpt U, waarom de „Goudsche Courant" zoveel aboiiné's en zoveel advertenties heeft, 't Is de krant, die een band vormt in de Goudse streek, de streek waar U woont. De „Goudsche Courant" behoort bij de Goudse streek, zij is er één mede. Ook met het gezin, want ieder lid leest haar. (Van onze correspondent). De raad van Waddinxveen kwam in open bare vergadering bijeen onder leiding van burgemeester A. Warnaar. De verslagen van de vergaderingen van 9 October en 9 No vember j.l. werden onveranderd vastge steld. Bij de ingekomen stukken deelde de voorzitter, naar aanleiding van een vraag van de heer Hijkoop in de vorige verga dering, mede, dat de kosten van aanleg van de verlichting aan de Bloemendaalseweg 700,— onder de raming zijn gebleven. Daarna werd overgegaan tot beëedlging van de heer G. van der Krans als gemeente ontvanger en boekhouder-kassier der be drijven. De voorzitter heeft de heer Van der Krans hartelijk toegesproken en ge wezen op het grote vertrouwen, dat de raad met de benoeming met algemene stemmen heeft uitgesproken. De heer Van der Krans heeft in een kort speechje de raad zijn dank betuigd «n het vertrouwen uitgesproken, dat hij in de voetstappen van zijn voor ganger zal mogen drukken. Daarna stelde de voorzitter aan de orde een voorstel tot het aangaan van een geld lening, groot 1.200.000,—, rente 4*/», voor woningbouw en bijkomende werken. Na een korte bespreking in comité werd het voor stel met algemene stemmen aangenomen. Aan de orde kwam een voorstel om deel te nemen aan de stichting tot bevordering van het onderzoek op t.b.c. De bedoeling is dat de gehele bevolking zal worden onderzocht door een stichting waaraan 56 gemeenten medewerken. De kosten bedragen 1 cent per inwoner, terwijl de gemeente tevens garant moet zijn voor de kosten der foto's ad 90 cent per stuk. Voorts wordt een door de gemeente Gouda verstrekte geldlening mede gegarandeerd, door de bepaling, dat bijge dragen moet worden in exploitatie- of liquiditeltstekorten. De heer Modderkolk (SGP) verklaarde zich een voorstander, maar vroeg of de bevolking verplicht is zich aan dit onderzoek te onderwerpen. De voorzitter antwoordde ontkennend, doch 6prak het vertrouwen uit, dat ieder ln zijn kring de bewoners zal opwekken zich aan dit onderzoek te onderwerpen. Uit de practijk blijkt wel, dat bij een dergelijk onderzoek altijd weer patiënten worden ont dekt. Het voorstel werd aangenomen. Besloten werd medewerking te verlenen voor de uitbreiding van de R.K. school, door het maken van een lokaal op de zolder van het gebouw. De kosten worden geraamd op 7250. De heer Venema (AR) vroeg of het niet beter is twee lokalen te maken, opdat later niet weer extra kosten moeten worden gemaakt als de behoefte aan het tweede lokaal er ls. De heer Okkerse (KVP) deelde mede, dat één lokaal voorlopig meer dan voldoende is en dat bij Verdere uitbrei ding geen extra kosten gemaakt behoeven te worden. Bij de behandeling van de gemeentebegro ting 1952, werden enkele posten aan een nadere bespreking onderworpen. Zo stelde de voorzitter namens B. en W. voor het pensioen van een oud-wethouder te ver hogen met 25en te brengen op 400 De heer Venema (AR) is van oordeel, dat de persoon in kwestie om deze verhoging niet verlegen is. Het wethoudersschap is geen hoofdbetrekking en het pensioen is een ver goeding voor bewezen diensten, zelde hij. De voorzitter merkte op, dat het niet gaat om de verhoging, maar om het gebaar. Alle pensioenen worden verhoogd en daarom be hoeft de gemeente op dit punt niet achter te blijven. De heer Okkerse schaarde zich aan de zijde van de heer Venema, terwijl de heer Hijkoop zeide, met het voorstel van B. en W. te kunnen meegaan, ofschoon hij tegen het pensioen als zodanig is. Het voorstel in atemminemJkoracht werd aangenomen met 9 tegen/3 stemmen. Tegen stemden de heren Pllle, /enema en Okkerse. De «eer Pllle vroeg vervolgens aandacht voor de obstakels langs de Henegouwerweg voor de huizen van de woningbouwvereni gingen. Door de op het trottoir om de kelders gebouwde muurtjes, moeten voet gangers steeds op de rijweg komen, hetgeen levensgevaarlijk is, zeide hij. De voorzitter zegde onderzoek toe. Voorts vroeg de heer Pllle het onderhoud van sloten, waarop Gouda deed zijn best voor slachtoffers in Italië De collecte, die het Rode Kruis Zaterdag voor de slachtoffers van de overstromings ramp in Noord-Italië ln onze stad heeft ge houden, heeft ƒ2405,03 opgebracht. Burgerlijke Stand Geboren: Maria Clasina Helena, d. van J. P. van Oosten en M. J. Post Van Baerle- straat 19; Johanna Jozepha Maria, d. van M. H. J. Peters en M. C. van Werkhooven. Eerste E. J. Potgieterstraat 32; Olga, d. van C. Groenendijk en T. E. E. Rabouw, Oost haven 63; Leendert, z. van L. Gorissen en S. M. van Bruggen. Ridder van Catsweg 144; Marinus Pleter. z. van G. J. van Bek- kum en J. C. Loendersloot. Leeuwerikstraat 23; Arie Johannes, z. van G. F. S. Massar en A. van Oort. Helmersstraat 15. Overleden: Cornells van Leeuwen 85 jaar; Marian Johanna van Vlaardingen 80 jaar. MEER INGELEGD In November werd op de Stadsspaarbank en stortingsdienst op een totaal van 302.777 meer Ingelegd dan terugbetaald 36.493. Het saldo bedraagt thans ƒ2.683.201. Het aantal spaarbankboekjes steeg met elf tot 6269, het aantal rekeningen met drie tot 3062. NUT88PAARBANK Bij de Nutsspaarbank ls gedurende No vember met ƒ491.196 meer ingelegd dan terugbetaald 25.086; saldo thans f 9.299.883. Het aantal spaarboekjes steeg met 9 tot 24.859. riolen van de gemeente uitkomen voor rekening van de gemeente te nemen. Ook hieraan zal aandacht besteed worden. De heer Slob vroeg wanneer de weg van de Kerkweg langs het Station naar de Iep laan zal worden aangelegd. De voorzitter antwoordde, dat de plannen geheel gereed zijn, maar dat door het ontbreken van de middelen, de kosten zijn 100.000, voorlopig van uitvoering moet worden afgezien. De heer Hijkoop was van oordeel, dat de kosten van plantsoenen e.d. veel te hoog zijn. Hij wilde hiermede ln de toekomst niet doorgaan. De voorzitter antwoordde, dat vroeger aan groen en bomen tn de gemeente niets is gedaan. Het gemeentebestuur wil de boel opknappen en is daar tot dusver aardig ln geslaagd. Men zou voor een week de oude toestand bij het station nog eens moetén tentoonstellen, zelde hij. De heer Venema vroeg naar de mogelijk heid van verhoging van het subsidie voor de kleuterscholen. De voorzitter zeide. dat B. en W. deze aangelegenheid nader hebben besproken, maar nog geen vast omlijnd plan hebben. Een en ander houdt ten nauwste verband met de bevoegdheid van de leer krachten. B. en W. willen echter in de volgende vergadering met een uitgewerkt voorstel komen. De begroting wordt tenslotte met alge mene stemmen aangenomen. Opening nieuw gymnasium op 4 Januari Het nieuwe Coornhert-gymnasium aan de Joubertstraat zal op Vrijdag 4 Januari geopend worden Er heeft zich een comité gevormd, dat zich ten doel stelt feestelijk heden te organiseren en hierbij zoveel mo gelijk oud-leerlingen en vrienden van het Goudse gymnasium te betrekken. Op de avond van Vrijdag 4 Januari zal Plautus' Miles Glorlosus in de vertaling van dr L. A. J. Burgersdijk Jr opgevoerd worden. Op Zaterdag 5 Januari is er in de late namid dag een eenvoudige maaltijd, gevolgd door een Intieme solrée dansante, waarbij ter af wisseling muziek, declamatie, sketches en solodansen zullen worden gegeven. Kinderen zongen voor de zieken Ook dit jaar zongen de kinderen van de Ned. Kinderbond onder leiding van mejuf frouw J. Verkerk weer een programma van St. Nicolaasliedjes in de ziekenhuizen en het rusthuis. De zieken en ouden van dagen hadden hierdoor een prettig en vrolijk uurtje. Verbetering Jaagpad B. en W. hebben hedenmorgen aanbesteed het maken van een gewapend betonbe- schoeiing met bijbehorende werken langs het Jaagpad. Er waren 22 inschrijvers, laag ste was J. Slegt te Gouda voor 7250,^op één na de laagste, A. M. de Korte te Gouda voor 7402 en hoogste H. v. d. Berg te Maarssen voor 12774. De gunning zal later geschieden. PLAATSELIJK NIEUWS Haastrecht De raad kwam ln openbare vergadering bijeen. Onder de ingekomen stukken was een schrijven van het bestuur van de buurt vereniging „Het Oosten", waarin het zijn dank uitspreekt voor het aanbrengen van een tweetal rustbanken voor ouden van dagen. Over het afwijzend prae-advies op het adres van de Bond tegen het schenden door het vloeken van Gods Heiligen Naam uitte de heer Smit zijn teleurstelling. B. en W. zijn van mening dat hier een taak voor de wetgever ligt en verder voor de 8chool en het gezin ën niet voor de gemeente af zonderlijk. Het voorstel werd aangenomen met de stem van de heer Smit tegen. Besloten werd medewerking te verlenen aan de Stichting tot bevordering van een periodiek bevolkingsonderzoek op tuber culose. De heer Broere juichte de wijze, waarop dit onderzoek geregeld zal worden, toe. Op de vraag van de heer Smit of dit onderzoek verplicht gesteld zal worden, antwoordde de voorzitter dat plaatselijk comités zullen worden ingesteld ten einde het onderzoek bij de bewoners te propage ren en dat een zeer «pot percentage zich vrijwillig aan het onderzoek zal onderwer pen. Bü het voorstel tot aanschaffing van 200 m 2" en 3" brandslangen Informeerde de heer Faaij of er iets bekend is omtrent het onderzoek van een aantal slangen door de Brandweerinspectie. Er ls echter nog geen rapport ingekomen. Alvorens werd overgegaan tot benoeming van eén onder wijzer aan de openbare school ging de raad enige tijd ln geheime vergadering. Na her opening wetd met algemene stemmen be noemd de heer W. A. N. Eduard te Tiel, De benoeming zal 1 Januari Ingaan. De gemeente-rekening over 1950, sluitende met een voordelig saldo van de gewone dienst ad 1979 en op de kapitaaldlenst ad 122,50 werd voorlopig vastgesteld. BU de rondvraag informeerde de heer Faatj naar het resultaat van de burgerzin lening, waarop de voorzitter antwoordde, dat het resultaat bitter ls tegengevallen. In Vlist. dat maar 1/5 van het aantal in woners van Haastrecht telt la meer dan hier bijeengebracht. De heer Broere geloof de dat de Inwoners blijkbaar niet op de hoogte zijn van de moeilijkheden, waarvoor de raad zich gesteld ziet en zeide ook de belangstelling voor gemeentelijke aange legenheden gering te vinden. B. en W. zul len zich nogmaals tot de ingezetenen wen den en een beroep doen op hun saamhorig heidsgevoel. Boskoop Gemeente kon geld lenen In zijn jongste vergadering heeft de ge meenteraad het voorstel van de heer d. Dool (Arb.) om de reinigingsrechten op 3 per jaar te brengen in nlaats van 5, zoals ln een vorige vergadering door B. en W. was voorgesteld, verworpen met 5—8 stem- men. De heer Noest (Arb.) zeide erg geschrok ken te zijn. toen hij had gelezen dat de geld lening, die het oollege van B. en W. bij ds ingezetenen had willen sluiten, op een mis lukking ls uitgelopèn. aangezien slechts voer 1200 was getekend. Daarom vroeg hij of het college ln dit opzicht wel de juiste weg heeft bewandeld, door te volstaan met een advertentie in het plaatselijke blad. De voorzitter antwoordde dat B. en W gemeend hadden dit door een advertentie te moeten do«en, en sprak de hoop uit dat de Boskoopse ingezetenen in den vervolge wat mèer burgerzin zouden tonen. De heer Hage (VVD) vertelde dat de kwe kers geen geld over hadden, zij hadden dit tot de laatste cent nodig om de achterstand in te lopen en zei dat hij over de verbeter de toestand in Den Ham wel tevreden, doch niet voldaan-is. De heer Noest vroeg hoe het komt dat de huur van negen woningen van 6.70 op 7.70 is gebracht, iets wat hem onbegrij pelijk voorkomt. Wethouder Taat zeide, dat hij daarvan evenmin iets begrijpt. Wel is indertijd ge zegd dat de mogelijkheid bestond dat de prijs van 6.70 zou moeten worden ver hoogd. Pogingen zullen worden onderno men om de huidige huurprijs te handhaven- Nadat nog enige onderwerpen ter sprake waren gebracht, kwam Sinterklaas als het ware binnen. De Stichting Pensioenfonds voor het Bloembollenbedrijf te Haarlem had namelijk medegedeeld, dat zij bereid ls. de gemeente Boskoop een vaste lening te verstrekken van 50.000. a pari, renten 4'/» 's jaars voor de duur van 15 jaar. Het voorstel van B. en W. om deze aan geboden lening te accepteren, werd aange nomen. Jaarfeest. In het Hervormd Verenigings gebouw hebben de Hervormde Meisjesver enigingen „Laat Uw licht schijnen" en „Lentebloesem" een aardig jaarfeest gege ven. Lentebloesem bracht „Maison Bikkel" een vrolijk spel, ten tonele. De meisjes van Laat Uw licht schijnen voerden de oud-Ne derlandse legende „Vrouwenzand" op. De Sint Is er. Vele honderden zijn Zater dagmiddag naar de aankomst van St Nico- laas en z'n knecht gekomen. De Sint maakte, gezeten op een paard, voorafgegaan door ce harmonie Excelsior, een rijtoer door geheel Boskoop. Plet strooide met kwistige haid pepemoten. Om ongeveer half vijf braent de Sint een bezoek aan het tehuis voor Ouden van Dagen. Daarna bezorgde hij de kinderen van de „Gouwekant" «en zakje snoep. Mooi bedrag voor Italië. De collecte ten bate van Italië door het Rode Kruis, heelt 567.72 opgebracht. Ambtsdragers gekozen. Als ouderling in de Geref. Kerk zijn gekozen de heren J. Berg, Th. van Eek, L. Erkeiens en J W. van derh Willik en als diaken de heren H. Col- pa en G. Kooy. Gevonden voorwerpen. Gevonden: tabaks pijp. wollen want, kolenzak, lederen riem, ballpoint, dames handschoen, shawl, aard appelmesje. sleutel, wollen shawl, alpino muts. jongenspetje, herenhoed, broche, kln- derwant, paar sokken. Inlichtingen bij d-3 politie Dertig Jaar „De Zwakke tot Steun". Ter gelegenheid van haar dertigjarig be staan voerde ln het Verenigingsgebouw de toneelvereniging „De Zwakke tot Steun" voor een stampvolle zaal het toneelspel „Jongens van de Koopvardij" «p. Het was een succesvolle avond. Na dfloop huldigden de zusterverenigingen TAVENU en St. Wu- librordus. de muziekvereniging Excelsior en de zangvereniging Zang zij, onze leus, de ju bilerende toneelclub. Burgerlijke Stand. Geboren: Heieen, d. v. P. J. de Wilde en H C. van Meurs; Gijsber- tus. z. van M. Koolj en M. C. Guldemond. Ondertrouwd. P T. van Leeuwen en D. M. v. d. Willik. Getrouwd: C. Tultel en H. v. Eeuwén. Bodegraven Burgerlijke Stand. Geboren: Willem El- bert, z. v. P. Wagensveld en G. Knikker; Cornelia Johannes Hendrik, v. H. J. Del fos en A. C. Roos; Catharina, d. v. J. A. Slotboom en M. Haring; Martinus Joannes, z. v. S. S. Zwanenburg en Th. Kooijman; Gerardus Petrus Anthonius Leonardus, z. v. W N. Kldgt en J v. d. Sluljs. Ondertrouwd: J. Kasius, 28 j. en A. Gel derblom. 25 j. Getrouwd: L. C. Vonk, 22 J. en C. A. v d. Zwaan, 18 j. Overleden: J F. G. Dijkman, 75 j. (wedu we van P. Huisman); C. Veerman. 39 J.: G. Zekveld. 83 J. Collecten. De tijdens het dankuur voor het gewas gehouden bijzondere collecten brach ten op 830 voor de kerk en 800 voor oe diaconie. Moordrecht Bouw van werkplaats aanbesteed. B. en W. hebben aanbesteed het bouwen van een magazijn-werkplaats met boven woning aan de Dorpsstraat, ten behoeve van de gemeente bedrijven. Er waren 20 inschrijvers. Laagste Inschrijver was Joh. Kasbergen voor 43.998.—, hoogste de firma Gebr. Bastiaanse te Rotterdam voor ƒ59.400.—. De gunning geschiedt later. Brand In de touwbaan. Doordat een pot met teer overkookte op een kolenvuur, ontstond brand ln de touw baan van de heer J. van Adrlchem. Snel greep het vuur in het licht-brandbare materiaal en de rletmattenafzetting om zich heen. Het lukte het personeel met emmer» water het vuur te blussen. De heer A. van Adrlchem kreeg daarbij brandwonden aan de voeten en moest zich onder doktersbe handeling etellen. Voor de Po-vlakte. De Rode Kruiecol- Jecte ten bate van de slachtoffer» van da overstromingen in Italië heeft opgebracht 218.—. DINSDAG 4 DECEMBER 1951 SEKSTE BLAD - PAGINA 3 schappij was blijven werken, Da&r. op dat op uit trok, de jeugdherbergen langs door reusachtige kantoor, waar eigenlijk niemand Gelderland, naar Limburg, een vast plan iemand kende, zou stellig niemand gevraagd had hij nog niet. Ja. dat zou hij doen hebben: „En waar ga jij voor je vacantie "nafd..r was het allemaal mee begon- MAA® ?LE (ft"™ ™°°MÜ1S HIJ. Heel oen, met die simpele vraag op het kleine ,a_ ^5#Van Cen JBrote' reisbureau, waar hij sinds Februari werkte ff'^Lïpn,J W' tU.?8en ?ware bcJTn Niemand had Jurgen no,_ »H der- ff,* Ü1"11'?' „Ja, Oom' „Alsjeblieft nicht gelijke vraag gesteld. In het weeshuis, waar Qanl_ hij was opgevoed, was het al een heel Geesje dagen^naai^de ''vacmvUekoltmle011 mochten! t'mS 'n Z'Ch °P die i *,g M dle g™tOage. witte boerderij SweiriAal was dal gebeurd, tweemaal in droomi ^as het werkelijk alleen maar een sen de nu kale bomen staan in de mi de laatste dagen van zijn vacantie door- baar zijn om nu te beweren, dat dat geen bracht in bibliotheken, musea en de bio- feest was geweest, elk jaar in het Huls. scoop. Dat wel, maar aen gewone Sinterklaas van een gewoon kind met ouders, en met WAAR HIJ ECHTER HELEMAAL niet broertjes en zusjes in een gewoon huis, dat op gerekend had, was op de belang- is toch anders. Heel anders, stelling en de vragen Maandagochtend op i „jij gaat met Sinterklaas zeker naar kantoor. Overijsel, hè?" had Jetje Beuk gezegd, op „Prettige vacantie gehad?" vroeg de baas, i l December. „Met die nieuwe sneltreinen „ik heb gehoord je bent in Overijsel ge- kun je hel mooi halen. Als je hier iets weest, lang niet gek uitgezocht in deze tijd vroeger weg mag, en dat vindt de baas van het jaar". I altijd goed voor wie ver weg wonen, dan Jurgen had iets gemompeld en was in kun je al om zes uur tn Zwolle zijn" zijn werk gedoken, maar ook de anderen „Ach", zei Jurgen, „dat vind ik zo naar, waren met vragen gekomen oveig zijn hij heeft me nou al die week vacantie vacantie. En omdat het allemaal zo goed gegeven, om nou weer om iets extra's te bedoeld was en zo hartelijk, had Jurgen er vragen, nee, dat doe ik niet. Ik wacht wel maar wat omheen gefantaseerd en zo was tot Kerst". „De Witte Hoeve" onder Zevenheuvel, lang- j Jetje Beuk zei niets, maar toen ze een zamerhand voor hem een levend begrip uurtje later terug kwam uit de kamer van TWPmaal was dat gebeurd, tweemaal in j werxenjK alleen maar een sen de nu kale bomen staan in de mistige ÏTTÏÏiu"Ven dat voor JurieShï? I h«herinnering, lang, 1 Octoberavond. Hij zag da deel, hij zag het geworden. Toen hij 's avonds naar huis ging, lerij tus- mistige heel lang begraven in zijn onderbewustzijn! tl die lange jaren dat voor Jurgen WEnhdaarnahUtoen h" of eljfen' benen stond 1 die u00r het" «ebeurde van de vorige dag en van het'heel kleine wefklocn net zijn Jïoif ef L?a5 h$ Jnderdaad ni«* kostgeld kon betalen, toen was er helemaal ff 1 - 8 f 'r?ie P ,^e«, b°lr" «en sprake van vacantie geweest. Daarna ef nlft fln?' °,Veri[sel,? ^a,s h'3 was hij onder dienst gegaan en dat was ionBpn? göweest. als heel kleine voor Jurgen eigenlijk de heerlijkste tijd I jwon inn* iiM a t van zijn leven geweest, niettegenstaande de zate?^ v2n »h£ ,^L t pn het hard» leven in {^terdag van zijn vacantie aanbrak, had hij het raadsel nog niet opgelost, en inplaats van direct over de Veluwe in de richting van Arnhem te fietsen, zoals zijn plan was geweest, zette hij koers naar het Weeshuis. De Vader en Moeder, die hij er altijd had gekend, waren er niet meer, maar de nieuwe administrateur stond hem heel vriendelijk te woord. Hij werd op de koffie genood, de nieuwe Moeder lipt hem 's middags alles vele ontberingen en het harde leven Indonesië. Hij was er opgenomen in een mannenmaatschappij, die vroeg naar ver leden noch toekomst. Hij, de stille, geslo ten jongen was er gewaardeerd om zijn rust en zijn eenvoud, om de manier waarop hij alles aanvaardde, het goede en het slechte, om zijn moed en zijn doorzettings^ vermogen en om de eerlijke kameraadschap, waar nooit iemand vergeefs een beroep op had gedaap En omdat hij nooit iets over zichzelf verteld had er was ook immers niets over zichzelf te vertellen had nie mand er ooit naar gevraagd Zo was het gekomen, dat hij hoe langer hoe meer een goed toehoorder was geworden, Iemand, die met grote aandacht en belangstelling naai de verhalen van anderen luisterde, maar geen van die vertellers heeft ooit vermoTc hoe en waarom Jurgen zo aandachtig luis terde. Voor hem waren al die verhalen, verhalen over thuis, over moeder en de broers en zusjes, verhalen over ruzie en feesten, verhalen over zorgen en geld en meisjei. over verlovingen en trouwen, over ziekte en beterschap, voor hem waren al die verhalen een soort sprookjesverhalen. Uit al die verhalen had hij zich jarenlang voor de geest trachten te halen hoe mens was. dat in een echt gezin was opge groeid, hoe een jongeman dacht en han delde, die op de achtergrond een levende vader en moeder had. of althans een eigen herinnering aan levende ouders, aan broers en zusters En nooit was het bij hem opge komen, dat ook jongens uit een gewoon, normaal gezin, angst en twijfel kendep, dat ook die zich soms inwendig schaamden voor een of ander tekort, dat al hun branie en opschepperij vaak niet anders was dan een poging om de innerlijke onzekerheid te maskeren Nooit was het b(j Jurgen opge komen dat hij, met zijn degelijke en even wichtige weeshuisopvoeding, zeker niet minder slecht was voorbereid voor hét moeilijke leven van de volwassen dan tal van zijn kameraden, die o zo sjeuig kon den zitten vertellen van „thuis" en de pret, die ze vroeger hadden gehad. En zo was hU teruggekomen uit de Oost, vjpog altijd een stille, rustige jongen, maar gerijpt door de ervaring in diensttijd, ge sterkt door de wetenschap, dat hij bepaalde, moeilijke opdrachten kon uitvoeren, dat hij verantwoordelijkheid kon dragen, dat hij vriendschap kon verwerven en respect en gehoorzaamheid wist af Je dwingen. De geslotenheid echter was gebleven, hij was nu eenmaal niet iemand, waarmee men gauw of gemakkelijk familiair werd en de Miging. nooit iets over zichzelf te vertel len, was hem tot een tweede natuur ge worden. A EEN HERSCHOLINGSCURSUS, in zijn burgerpakje en met uitmuntende ietuigschriften van zijn superieuren, had hij Jetrekkelijk gauw een baantje gekregen op wt passagebureau van de luchtvaartmaat schappij en een jaar lang had hij er ge werkt, haast onopgemerkt, een van de velen, die er 's morgens en 's avonds de controle passeerden, een naam op de per- •oneelslijst, een vriendelijk mens in de afdeling, die rustig zijn werk deed en zijn eigen weg ging, die er geen vrienden maakte en het met geen van de meisjes aanlegde. Niemand had ooit gevraagd wat Jurgen s avonds deed en Zaterdagmiddag en Zon dag, niemand had er ooit aan gedacht hem HH t vra*en en n°8 minder zou het ooit hy Jurgen zijn opgekomen daar zelf, onge vraagd, iets over te vertellen. Wie zou het ook geïnteresseerd hebben, dat hij elke avond zat te blokken op zijn vreemde talen, op handelscorrespondentie en boek- ™)"2enJ? Wie zou er belang in hebben ge steld, dat hij, het ene voor, het andere na. 1.e.xa.mens a'legde? De enige, die er, ambtshalve, belang in zou hebben moeten •tallen, de personeelschef, had er niet veel j Satelling voor, toen Jurgen hem er van ep de hoogte stelde dat hij nu diploma zus «n dan weer diploma zo in zijn zak had. ut promotiekansen voor een jongeman zon- oer relaties waren daar nu eenmaal niet groot en voor eenvoudig kantoorwerk waren raensen genoeg te krijgen. Toen had Jurgen *en ïoede dag de stoute schoenen aange- okken en gesolliciteerd op de advertentie lift w r®isbureau. Ja, dat was dan eigen- «mL. kegin geweest. Het zou allemaal 8e Urd zijn als hij dat niet had gedaan Maar hij had het gedaan en wat ïfSf: was' had die baan gekregen: veel Prettiger werk, iets betere betaling, veel Zrr .•'^•seling en bovenal: gezelliger, menselijker collega's. Binnen een maand was Jeen van ben> volledig opgeno- !üfn ln intimiteit van een kleine groep f)!"8®" die prettig samenwerken. En toen as het gebeurd, in October, dat Smulders hem vroeg: „""•;en Waesmans, waar ga Je nou heen voor je vacantie?» do°dgewone vraag. Een zó gewone I Jurgen er niets anders op wist antwoorden dan: „Oh uh ge- woonnaar huls". viïrfo ^e, ouders leven toch Riet meer?" inn?! Smu'ders, die de personeelsadmlnls- htriïneVr?nde en Z'Ch Z°ietS meende te ln?0«ar had het nou: als ie eenmaal één li»» ^frtelde, dan moest je direct verder d. P°? dlkwijls had de Vader van het j ®*8ou'8 hun dat vroeger niet voorgehou- wi.» aar, had je het nou. En eer Jurgen rfif^athij zei, hoorde hij de woorden, uitsprak, helemaal zonder dat hij er j«ts aan doen kon: vee en de kippen en de grote hofhond het ergst van al, hij zag nicht Geesje, tenger en blond, met grote ernstige blauwe ogen in een smal gezichtje. Hii zag het, hij zèg het gewoon De volgende dag, toen Jetje Beuk, die al hun brieven tikte, informeerde hoe zijn nichtje er eigenlijk uitzag, was het voor Jurgen de eenvoudigste zaak van de wereld, een tamelijk accurate beschrijving de baas, waar zij brieven had opgenomen, zei ze, zo langs haar neus weg: „Zeg, Jurgen, 't is in orde hoor, van je Sinterklaas". Jurgen keek haar verwezen aan. „Ik heb het voor je gevraagd", lichtte Jetje Beuk toe. „Heb je al een cadeautje gekocht voor je nichtje?" „Nee," stamelde Jurgen. „Nee. Ach dat had je nu niet moeten doen reuze- lief van je „Wij vieren het toch allemaal gezellig hier thuis, en dan zou jij die avond hele maal alleen moeten zitten, en je nichtje kind bij Oom en Tante, waar ik als san huls was «ofrf w j van de Wal f°en ln met een varfft.: ld 8raPJe« »zo. als je daar in jz Wfti naar toe Baat, dan zal daar ook t ®en "rdtg nichtje zijn, wat?" on f» »en bad maar zowat gegrijnsd en net ban. ®®enblik was er een klant aan de w,'.? Bekomen en dat had een einde ge- «tnr£ aan het Besprek. Maar niet aan de ImU Yj? Bedachten ln Jurgens hoofd. Die d»nL a® en avond had hij eraan moeten ■•VftÜ.0' ln hemelsnaam was hij er toe toM, fj? zo iets te vertellen? Dat moest Ittk lÜl °men» dat hij gelogen had, natuur- hi«ft dld Als ze er weer over ««onnen, zou hij wel opbiechten dat het Wie zou het ook geïnteresseerd hebben, dat hij elke avond zat te blokken zien, alles dat eerst verwoest was geweest door een bominslag, en nu vernieuwd, ver beterd, gemoderniseerd. En tenslotte vol deed de administrateur aan zijn verzoek en bevestigde, uit een dik boek, dat hij speciaal uit het archief had opgediept, dat Jurgen een oom en tante had, althans gehad had, die op een boerderij in de buurt van Ommen woonden, althans gewoond hadden. En dat hij daar eens een dag op bezoek was geweest, gehaald en gebracht door een des tijds ongehuwde tante, waarvan hij zich niets herinnerde. Die nacht sliep Jurgen in het Weeshuis en toen hij de volgende mor gen vertrok, zette hij koers naar zijn ge boortestadje, want nu hij eenmaal zó ver was, wilde hij toch ook iets meer over zijn famHie te weten komen. Gek, dat hij zioh daar vroeger nooit om bekommerd had. In het kleine Stichtse stadje, met zware wallen en poorten en het statige stadhuis en de veel te grote kerk, zat hij een hele" stralende Octobermiddpg in de secretarie, maar toen hij 's avonds in het enige hotelletje zijn soep lepelde, had hij, keurig geschreven op een vel papier met het stadswapen, de namen en voornamen van zijn ouders, met hun geboorteplaatsen en data en daaruit bleek, dat zijn moeder inderdaad uit Overijsel stamde. Zo kwam het, dat Jurgen er niet meer over dacht naar Limburg te gaan, maar, dwars over de Veluwe, naar het geboorte dorp van zijn moeder fietste. Daar was het wel wat moeilijker iets aan de weet te komen, want de secretaris voelde er bitter weinig voor het archief, dat al zoveel jaren op de zplder rustte, te gaan raadplegen. En alweer tot zijn eigen stomme verbazing hoorde Jurgen zichzelf zeggen, dat het toch wel heel belangrijk was, want dat het mis schien om een grote erfenis ging. Daarop was de secretaris in actie gekomen en na anderhalve dag zoeken en drie borrels met de secretaris was Jurgen de weten schap rijk, dat de jongste zuster van zijn moeder anno 1020 getrouwd was met Willem Brauw, van „De Witte Hoeve", onder Zevenheuvel. Daarna was het weer omgeslagen en de gutsende regens hadden alle romantiek uit Jurgens brein verdreven. Toen hij druipnat op het station te Zwolle stond, was opeens alle lust tot verdere onderzoekingen ver dwenen. Hij geloofde het wel. Wat had het ook eigenlijk voor zin? Al die onzin! Die fanvHla, als die nog bestond, had zich imrnerSk nooit iets aan hem gelegen laten liggen. Hij zou wel mal zijn, als hij daar nou opeens kwam aanzetten om te zien of ze werkelijk bestonden. Ze zouden nog denken dat hij iets van ze nodig had! Dat kwam er van als je vacantie had en niets beters te doen dan hersenschimmen na te jagen. Jurgen zette zijn fiets op de trein en reisde terug naar Amsterdam, waar hij van haar te geven. En Oom \^as dood, heel gewoon, die had in de oorlog een hartver lamming gehad, van schrik toen de moffen kwamen voor een onderduiker, die op de hooizolder zat. „Ach", zei Jetje Beuk meewarig, „wat afschuwelijk voor je tanta. En moet die nu alleen met je nichtje die grote boerderij drijven?" „Hebben ze dan geen zoons?" vroeg Sjnul- ders. „Gehad", antwoerdde Jurgen zonder van zijn hoteigids op te kijken. „Een is er als kind verdronken bij het zwemmen", het was het eerste dat hem in zijn hoofd opkwam, „en de andere, de jongste, is bij een razzia opgepikt en daar hebben ze nooit meer iets van gehoord". „Voel jij niets voor het boerenbedrijf?" nformeerde Smulders. „Dat zou toch eigen lijk de beste oplossing zijn, als jij daar in trok. Eigen is toch altijd nog wat anders dan vreemd, nietwaar?" „En dan trouwt hij met zijn nichtje", viel Jetje Beuk bij. Jurgen zweeg, en zocht naarstig naar een hotel met twee sterren. „Hij bloost ervan!" plaagde Jetje Beuk. „Ja, ja", zei Smulders, „dat wordt wel wat, met dat nichtje daar, letten jullie op mijn woorden. We mogen wel vast begin nen te sparen voor een cadeau". En het zou allemaal niet zijn gebeurd, als hij daar niet had gesolliciteerd. Of als hij zich. na de demobilisatie, had laten be praten door die kapitein van de herscholing, die hem bankwerker had willen laten wor- daar alleen? Nee, da's toch niks gedaan. Wat wil ze graag hebben?" Jurgen haalde met een waarlijk wanhopig gebaat* zijn schouders op. „Heb je dat nou niet eens uitgevist? Jullie mannen zijn toch allemaal even stompzinnig. Nou, ik zal je wel helpen, hoor, van de week gaan we samen boodschappen doen. tussen de middag". „Ach", dacht Jurgen, „was ik maar bank werker geworden, dan was dit nooit ge beurd Hij kreunde er bijna van, van de last van al die leugens. Maar hij was niet zo goed, of Maandag ging hij gedwee met Jetje Beuk mee en hij liet haar uitkiezen voor nichtje Geesje: een heel mooie, zuiver zijden sjaal, van lichtblauw met een heel fijn dessin van wijnrood en loodgrijs; en een marsepeinen hart met rode rozen en een strik; en een speculaasvrijer en, alleen maar voor de grap, een worteltje van marsepein en een stuk zeep in de vorm van een plakje kaas. „En voor je tante", zei Jetje Beuk, „moet je tante ook niet iets hebben? 't Is anders zo sneu voor haar, 't is toch al een nare dag voor haar, zonder man en jongens En voor tante koos Jetje Beuk een fles Eau de Cologne, in een mooie vergulde doos. „De verzen maak je toch zelf wel?" infor meerde Jetje Beuk een beetje twijfelend. Maar Jurgen verzekerde haar, dat hij de verzen heus zelf kon maken. „Nou, als je zo goed kunt rij] Voordat Jetje begreep waf er gebeurde, had Sinterklaas haar in j(jn armen. liggën", zei Jetje Beuk. toen bij op kantoor kwam. „Hier is het". Hij stak het In zijn vestjeszak. „Heb je je bagage niet bij je?" „Die staat al aan het station", loog bij „Zijn de verzen goed geworden?" „Nou! En of! Prachtig!" „Jammer dat ik ze niet te zien krijg". „Ze is nog jaloers op je nichtje ook", plaagde Smulders. Jetje Beuk had het opeens verschrikkelijk druk met de telefoon en je kon merken, dat zij die opmerking van Smulders niet had gehoord. „Zeg", begon ze 's middags om drie uur, „zeg, Jurgen, je mag wel voortmaken, anders haal je die trein niet, hoor!" En Jurgen was niet zo goed of hij borg zijn boeken op, trok langzaam zijn jas aan, wenste iedereen een prettige avond en liep, met een verschrikkelijk brok in zijn keel, het kantoor uit. Eerst liep hij de richting uit van het station, maar middenop het Damrak blaef hij opeens staan. „Wat moet ik nou?" vroeg hij zichzelf, hardop. Hij draaide om, liep terug, slenterde de Kalverstraat ln en herinnerde zich opeens, heel toevallig, dat Jetje Beuk ln de Volke- rakstraat woonde, nummer 23. Heel toeval lig, omdat hij een van de verzen voor haar broertje had geschreven op een envelop, waarop dat adres stond. Het kaartje naar Zwolle brandde ln zijn vestjeszak. IW moet ik nou met *1 die cadeautjes? En met die verzen?" Bij de Munt liet hij zich meesleuren in de stroom voetgangers, die wilde oversteken naar de Reguliersbreestraat. Zonder dat hij er iets aan kon doen, liep hij er een waren huis binnen. Hij moest nog een paar klei nigheden hebben: wat chocoladeletters, een doos sigaretten, parfum. Toen hij buiten stond, was het al bijna donker. Overal vzaren de lichten aan, ook in de ogen van de mensen. .Nu ging. alles helemaal vanzelf. Het was, dacht Jurgen, alsof de straten met een helling naar beneden liepen, zó vanzelf ging het. .Er stond een tram stil en hij werd er in geduwd. De tram reed en langzaam aan werd hij naar vpren geduwd en bij een bepaalde halte, er uit geduwd. Nu stond hij in een veel stillere straat, maar op ^ie hoek, was het heel licht. Het was een gewoon huis, maar ln de bel-etage was een soortement winkel. In het raam stond een Sinterklaaskop, compleet met pruik en baard, uitgestald op een rode tabberd en een staf en mijter, glanzend verguld, prijk- Hfl was niet zo gofd of Maandag ging hij gedwee met Jetje Beuk mee,... den, of lasser. Nee, dan zou het nooit zijn gebeurd. Maar aan alle grapjes komt een eind,-ook aan dit. Het werd druk op kantoor voor de eerste wintersport-enthousiasten en niemand vroeg meer naar het nichtje van „De Witte Hoeve". Het werd November, half November, eind November. Er kwamen Sinterklaasetalages en Sinterklaasadvertenties. Sinterklaas. Nee, een echt, een gewoon Sinterklaasfeest had Jurgen natuurlijk nog nooit meegemaakt. Wél het grote feest in het Weeshuis, met een echte Sinterklaas^en een echte Piet, met liedjes en strooien en voor allemaal een klein cadeautje. Het zou erg ondank- yiE GINDS ligt d'Atoomboot voor Holland tueer klaor, Ik moet er weer héén gaan, zoals ieder jaar; Ik word er met vrengHe en spanning verwacht, Men watertandt, popelt, men zingt en men lacht. Maar MIJ wacht in Holland een zéér zwaar karwei Vanwege de wetten en d'ambtenarij; Dddrin zijn z'in Neerland geweldig en sterk En 't hindert en handicapt mij in mtjn werk. Vol adders is ;t gras van 't sociale gebied: De nachtarbeid, overwerk en u>at al met. En al die belastingen, waar 'k onder zucht; Het woordje „belasting" is niet van de lucht. Beperkt is 't gebruik van het feestelijk licht. Van zó laat tot zó laat de winkeldeur dtcht En, toord ik na middernacht flauuiig op straat. Er komt niets meer uit de croquet-automaat. Ik ga naar het land tian het inuulpapicr, Het land van 't papieren papterformuher; Vergunning uoor dit en vergunning voor dat, 'k Wou, dat ik oergunninguergunnmgen had. Ik vrees' als mijn schimmel inééns iéts moet doen, Wat ik hier niet zeggen kan voor mijn fatsoen En zo iets na tien uur des avonds Sebeurt En zonder vergunning, dan word IK bekeurd. En toch ga 'k er heen en toqh doe ik mijn werk, 'k Wil moedig en flink zijn, doortastend en sterk, Omdat, ook al is er mijn beurs wat verkleind, De maan als vanouds door de bomen weer schvnt, Ik ga - omdat Neerland vertrouwt op de Sint Al was het alleen maar terwllte van t kmd. CLINGE DOOS EN BOS (Nadruk verboden) je mij helpen, want ik breng er nooit iets van terecht", en als tegenprestatie voor de hulp bij het boodschappen-doen, kon Jur gen wel niets anders doen dan verzen maken voor Jetje Beuk, bij een zakmes voor haar jongste broertje, bij een naai-etuitje voor haar zusje, bij een boek over televisie voor de oudste broer, bij een zelfgebreide sjaal voor Paps en bij een geborduurd tafelkleed voor Moes. 's A VONDS THUIS, IN DE STILLE, aaaie pensio-jkamer, zat Jurgen met alle cadeautjes voor zich uitgestald. Nu moest hij verzen maken, verzen voor nichtje Geesje. Dat had Jetje Beuk gezegd. Jetje Beuk ha^ook gezegd, dat hij zulke mooie verzen maakte. Haar grote bruine ogen hadden gestraald van bewondering. Jetje Beuk, die „het" vierde met Paps en Moes en een grote en een kleine broer en een jonger zusje. Jetje Beuk, die hem veel plezier had gewenst, Jetje Beuk, die had gezegd: „Ik ben toch zó benieuwd wat nichtje Geesje voor jou heeft". Jetje Beuk, die donkere krullen had en een rode, lachende mond, Jetje Beuk, die helemaal niet tenger was of schuchter en die niet op „De Witte Hoeve" woonde, maar heel gewoon in de Rivierenbuurt op een bovenhuis, waar ze ruimte te kort kwamen. Jetje Beuk had gezegd, dat hij verzen moest maken, dus Jurgen maakte de verzen Jetje Beuk had gezegd, dat ze de verzen wilde zien, maar dèt had Jurgen geweigerd, resoluut geweigerd. Nee, het is helemaal verkeerd te zeggen, dat Jurgen de verzen maakte, de verzen maakten zichzelf. Die kwa men zomaar en Jurgen deed niets anders dan ze opschrijven. En van dat ogenblik af gebeurden er niets dan vreemde dingen, 's Avonds laat in bed, in het donker, had Jurgen een lang gesprek met Sinterklaas. „Dat moet nou maar eens uit zijn", zei Sinterklaas heel streng. „Al dat gelleg! Al die verhalen! Ben jij nou helemaal mal hier en daar?" „Ja, Sinterklaas. Natuurlijk, Sinterklaas. Heus, Sinterklaas, heus, ik zal het doen. Nee, ik wl het nooit meer doen. Ja, Sinter klaas. Nee, Sinterklaas." Nee, het was beslist géén prettig gesprek geweest, dat onderhoud met Sinterklaas. Hoewel „Ik zal je wel helpen", had Sinter klaas beloofd, „maar dan moet het uit zijn met dat gelieg". En nu was het dan Sinterklaasdag. Een heel gewone, miezerige Decemberochtend, met glimmende atraten en veel te volle trams. Maar toch ook weer géén gewone ochtend, want iedereen keek zo glunder. „Ik heb je kaartje voor Zwolle al klaar ten ln de hoek. Hoewel het een stoep op was, ging het toch met de helling mee naar beneden toen Jurgen er naar binnenstapte en een Sinterklazenpak paste. Hij had niet genoeg geld bij zich, maar hij sprak af, dat hij tegen acht uur terug zou komen, dap zouden die meneer en mevrouw hem meteen helpen met de pruik en de baard. Nu was het vijf uur en tot acht uur was er niet vee) tijd. Hl) moest nog eten en verzen maken. En pakjes tnpakken. En adressen schrijven Beladen met pakpapier en touw en lak kwam hij thuis. Onder het eten werkte hij door. Om halfacht pakte hij alles in een grote reistas, pikte een taxi op en reed naar de stille straal. De meneer en mevrouw hielpen hem in het Sinter- klaaspak, en met de pruik en de baard. Zij zetten hem zijn mijter oft#n gaven hem de staf in de hand. Toen belden ze een taxi voor hem op en ze zetten de zware tas keurig naast hem neer. Precies om 8 uur belde hij aan nummer 23 in de Volkerakstraat. „Wie daar?" riep een jongensstem van boven. „Sinterklaas!" Boven werd het opeens heel atll. „Kom eens even helpen, jongeman. Plet had het zó druk, die moest er alleen op uit, straks doen we het weer samen verder". Een jongen van een jaar of veertien, met net zulke ondeugende bruine ogen als Jetje Beuk, kwam grinnikend de trap af, pakte de reistas op en zeulde die achter Sinter klaas naar boven. „Wie is daar toch?" HeJ was de stem van Jetje Beuk zelf. Ze schrok toch even, toen ze Sinterklaas daar in levenden lijve voor zich zag staan. „Oh", zei ze onthutst, „Oh! U! Bent u bent u niet verkeerd? We verwachten u nietziet u we Voordat Jetje Beuk begreep wat er ge beurde, had Sinterklaas haar in zijn armen en wat hij zei, was helemaal niet wat Sin terklazen plegen te zeggen: „Ik heb geen tante en géén nichtje 'Oeesje. of liever, ik foeet helemaal niet of ze nog bestaanen Ik ben er hele maal niet geweest van de zomer en Ik wil helemaal geen boer worden en Ik wil helemaal niet met nichtje Geesje tróu wen... Oh, Jetje, Jetje!" Toen Jetje weer spreken kon en de Sint hopeloze pogingen deed zijn baard en snor weer recht te schuiven, «tonden ze nog altijd in die halfdonkere gang en Jetie Beuk zei, met een veel ondeugender uitdruk king in haar bruine ogen dan Jurgen er ooit in had gezien: „Dacht je soms dat ik dat niet direct heb door gehad?!" ■yELEN HEBBEN genoten van het Ame- kaanse .„Jongensstad", in boek en film, ze hebben deugd gehad aan die boef jes. die blijkbaar het slachtoffer van hun omgeving waren geweest en die in de ge zonde sfeer van het platteland in een eigen jongensgemeenschap onder leiding van wel willende volwassenen zich toch ontpopten als flinke jongens in de goede betekenis van het woord, jongens, ondanks al hun branie, met een hart van goud. Ze hebben glimlachend het boek dicht geklapt cn de bioscoopdeur achter zich ge laten in het rustige besef, dat het met die boefjes wel losloopt. En dan heeft nie mand zich rekenschap gegeven van het geen er eigenlijk omgaat in de New Yorkse onderwereld, waartoe hele benden jongens tussen tien en twintig jaar behoren, jon gens, die handel drijven in narcotica, die zelf daaraan zijn verslaafd, voor wie geen meisje veilig isJohan van Keulen heeft nu een Nederlandse bewerking ge geven van Hal Ellsons „Asphaltjeugd", een meer ontstellend dan aangrijpend verhaal van een vijftienjarige jongen, die tot bo venbedoelde onderwereld behoort. Een rauw boek, waarin het verhaal eentonig wordt, omdat elk hoofdstuk opnieuw ver telt van daden en handelingen, waarvan men zich eenvoudig niet kan voorstellen, dat kinderen van die leeftijd ze bedrijven, al waarschuwt de bewerker in een voor woord, dat Amerikaanse kinderen vroeger rijp zijn dan de Westeuropese, al waar schuwt hij ook tegen de opvatting, dat ln Nederland zo iets niét mogelijk is. Hij en de uitgeverij Oisterwijk te 's Gravenhage hebben het boek uitgegeven als „waarschu wing" aan ouders. We vrezen echter dat de hier geschilderde toestanden zó ver buiten onze begrippen gaan, dat het verhaal, al thans ln Nederland, zijn doel voorbijstreeft. Aan de reeks komische pennevruchten, die de laatste tijd» veelvuldig het licht zien, ls weer een nieuwe toegevoegd. Bij de Ultg. Mij Bosch Keuning te Baarn verscheen n.l. dezer dagen het kostelijke boekje August en Alida van D. v. d. Stoep. Diverse gebeurtenissen uit het leven van het gezin Argeloos, bestaande uit vader, moeder en 5 kinderen, worden door de schrijver op grappig-nuchtere wijze ge schetst. Vooral van de kwajongensstreken van de sproetige, parmantige tweeling zal de lezer genieten. De geplastriceerde band ls zowel met voor- als achteraanzicht van de diverse Argelozen verlucht. IEDERE Zaterdagavond klokke half acht zet degene, die even los wil komen uit de gewone sfeer van het dagelijks leven, de radio aan op de golflengte, waarop de V.P.R.O. dan uitzendt om te luisteren naar de „Passe-partoutjes" van Anne Mulder. Het merkwaardige is dan. dat de luiste raar. die de dagelijkse dingen wil ontvluch ten, door Anne Mulder juist wordt gecon fronteerd met die dagelijkse dingen, al leende spreekster beziet ze van een verheven standpunt en in een mild licht, daarmee de luisteraars juist helpend hun eigen moeiten en zorgen te zien in een schijnsel, dat ze gemakkelijker te dragen maakt. Vele van die tien-minuten-toe- spraakjes verdienen een langer leven dan de vluchtigheid van een radio-uitzending. De N.V. Em. Querido's Uitgeversmij heeft nu onder de titel „Passe-partout" een bun deltje samengesteld van een dertigtal van deze overdenkingen, die dr E. D. Spelberg van een inleiding heeft voorzien. Velen zullen dit boekje met grote ingenomenheid begroeten en de gedachten, waarvan ze ge noten toen ze ze hoorden, met intense in stemming nog eens rustig overlezen en her lezen. O.a. bevindt zich in dit bundeltje het ontroerende woord, dat Anne Mulder voor de radio zeide na de begrafenis Van zes doden, zes heiden, die in Duitsland zijn omgekomen en wier stoffelijk overschot een laatste rustplaats vond bij Beekbergen. Onder die zes, vier Rotterdammers, een Ha genaar en een Amsterdammer, bevond zich een van Anne Mulders beste vrienden. Dit woord: BORS TPLAA T TVt uioord bestaat in ttoee betekenis- sen. Het toordt gebruikt om een metalen plaat aan te duiden, die dient om d^borst van een krijgsman te be- scherMcn. Zo gebruiken schrijvers van historische romans als Van Lennep en Conscience het. Borstplaat in de betekenis die u>ij er aan gewen in de Sinterklaastijd is een van suiker gemaakt plaatje, dat niet dient om de buttenkant, maar om de binnenkant wan de borst te beschermen. Het was namelijk oorspronkelijk een middel tegen het hoesten, evenals suikerwater. Maar doordat de kinderen er dol op zijn, werd het meer een lekkernij. Vroeger noemde men het i borsttablet, een woord dat nog de kleur i wan het geneesmiddel heeft, die het i borstplaatje volkomen heeft verloren.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1951 | | pagina 3