50% Korting
^||)u6Mblank
VOLLEBRECT
Hier fó
goedniewg
voor U/
>d£ (Ctant^cUf
tk zxs&tf
De man, die het leven graag
door een goede bril ziet
DE VROUW IN HET BEDRIJF
Amerikaanse regering draalt met
invoering van versobering
PHILIPS TOESTEL
Zwammerdam behoort bij ons,
aldus Bodegravens raad
WEGENCONGRES TE UTRECHT
BEHOEFTE AAN PERMANENT ADVIESORGAAN
VOOR DE VERKEERSVEILIGHEID
Er moet meer eenheid komen in het
optreden van politie en justitie
Aandringen op verplicht
verkeersonderwijs
Wijkavond van Ned. Herv. Gemeente
Kerstspel „Adam, waar
zijt gij?" opgevoerd
Veertienjarigen behoren niet in de fabriek
DE
Gevaarlijke achterstand
Wenken
TRAININGSBROEKEN
en -PAKKEN
PIET BREEK
Een flinke Jongen
COSTUUM
UtWSuf.2.37
DEMI
LA?Tnuf2?7
JAPON
v.a.f-3-Wnu f. 1?®
MANTEL of
MANTELCOSTUUM
f.AW^uf.2?7
voor heel Gouda!
chemisch reinigen en verven
voor de halve prijs!
Lange Tiendeweg 6 Tel. 3398
Mensen in hun werk (50)
Opticien, kunstenaar
in het kleine
AT cy
AAR.
AN NEER.
Zeer gunstig jaar voor Vereniging
voor kunstmatige inseminatie
Gebouw in Bloemendaal
nadert zijn voltooiing
Goudse spetters
Duiven
Wie wint de prijs van f50?
Wij verwachten Uw inzending
„De kluif niet uit de soep halen
Gedeputeerden gevraagd
te komen kijken
Joodse Jeugdfarm
verlaat Gouda
TfcEEDE BLAD - PAGINA 4
GOUDSCHE COURANT
ZATERDAG 15 DECEMBER 1951'
Het buitengewoon belangrijke probleem van de verkeersveiligheid blijkt
dusdanig de aandacht te hebben van onze wegenbouwers en verkeers-
specialisten, dat de vereniging ,,Het Nederlandsche Wegencongres" voor
de tweede achtereenvolgende maal haar jaarlijkse congres aan dit
vraagstuk heeft gewijd. En dat is ook dit jaar een uitstekend congres
geworden met voortreffelijke praeadviezen en met een op hoog peil
staande discussie, dat tot de belangrijke generale conclusie kwam van
de wenselijkheid, dat een permanent'adviesorgaan in het leven wordt
geroepen, bestaande uit deskundigen op het gebied van „engineering",
„enforcement" en „education", dat geraadpleegd wordt bij het nemen
van alle maatregelen op verkeersgebied en dat ook ongevraagd advies
kan geven, met het doel te geraken tot een gecoördineerd en gericht
verkeersveiligheidsbeleid.
Ir J. F. L. van Gils,'hoofd van de Dienst
voor de Wegen- en Verkeersstatistiek van de
Rijkswaterstaat, heeft een uitvoerig prae-
advies uitgebracht over de statistieken van
weg verkeersongevallen. Hij is van mening,
dat de statistieken zowel in Nederland als
in andere landen onvoldoende zijn, dat te
weinig aandacht wordt besteed aan de psy
chische factoren en dat meer aandacht moet
worden besteed aan de plaatselijke omstan
digheden.
In Nederland staan we nu op een keer-
Ïunt in de behandeling van de statistiek
fcr verkeersongelukken. De noodzaak van
wijziging wordt ook volkomen ingezien door
het Centraal Bureau voor de Statistiek.
Daartoe zullen binnenkort enige specialis
ten uit de kringen van statistiek, politie en
techniek trachten vast te stellen welke
wegen moeten worden bewandeld. Vooral
van belang is een Internationale uniformi
teit, opdat de statistieken der verschillende
landen onderling vergelijkbaar zijn.
Politie en justitie
De heer K. J. Miiller, chef van de ver
keerspolitie te Rotterdam behandelde het
onderwerp „verkeerswetgeving te& dienste
van de verkeersveiligheid". Hij is van
mening, dat de nieuwe verkeerswetgeving
in het achter ons liggende jaar redelijk be
vredigend heeft gewerkt. In het algemeen
moet de verkeerswetgeving voldoen aan een
aantal eisen, waarvan de heer Müller
noemde: bevordering van de vlotheid en de
veiligheid van het verkeer, bevattelijkheid
van de tekst, economisch verantwoord
karakter der voorschriften, voor de hand
liggend en practisch karakter der gedrags
regels, handhaafbaerheid der bepalingen
voor politie en justitie, gerichtheid op op
lossing der verkeersproblemen en beperking
in het regelen.
Een andere politie-autoriteit, de heer J.
R. Hoogkamer, dirigerend officier der Rijks
politie 3e klasse, ging nader in op de taak
der politie. Hij wees daarbij op de nfiodzaak
van specialisatie. In het bijzonder wat het
verkeer betreft acht hij inschakeling van
het z.g. onbezoldigde politie-verband om
deze reden ongewenst. Van groot belang
acht de heer Hoogkamer het, dat van het
optreden van de politie een preventieve
werking uitgaat. Daarom heeft de politie
vooral ook een opvoedende taak in welk
verband inleider vooral ook wees op spreek
beurten van politie-verkeersspecialisten in
verschillende milieux (chauffeurs, ouders
etc.).
Mr J. H. Harmsen, chef van de Juridische
afdeling van de A.N.W.B. behandelde de
handhaving van de wet door politie en
rechterlijke macht. Inleider wès daarbij vrij
critisch. Hij geeft in zijn prae-advies een
aantal voorbeelden van z.i. onjuiste ziens
wijzen-van de rechterlijke macht en van ge
vallen, waarin de zienswijzen van de ver
schillende onderdelen van de rechterlijke
macht sterk uiteenlopen. Voorts acht mr
Harmsen het niet voldoende, dat de rechter
lijke macht zich, wat de verkeersopvoeding
betreft, beperkj tot het opleggen van straf
fen. Hij toonde zich een voorstander van
de instelling van speciale verkeersrecht-
banken. Wil men daar niet aan, dan zou hij
bij de rechtspraak toch in ieder geval ver-
keersdeskundigen ingeschakeld willen zien.
Tenslotte heeft de heer J. K. Leyen, oud
directeur van het Verbond voor Veilig Ver
keer een prae-advies uitgebracht over „Op
voeding van de weggebruikers". Hij wees
daarbij op de gunstige invloed, die een
goede sportbeoefening kan hebben, juist ook
op de weggebruikers, die snelle reactie en
zelftucht van node hebben. Nodig is verder
een algemene propaganda en voorlichting,
maar ook verkeersopvoeding in min of meer
besloten kringen.
Uit de vele opmerkingen, die tijdens de
levendige discussie werden gemaakt, tippen
we aan een vergelijking met de scheepvaart,
waarbij veel meer aandacht wordt besteed
aan de vraag, of wel voldoende maatregelen
zijn genomen om een ongeluk te voorkomen.
Een andere interessante suggestie was om
het daarheen te leiden, dat de politie op
den duur tot „verkeersscheidsrechter" zal
worden. Verder word gewezen op de be
langrijke bijdrage, die goede wegen kunnen
leveren aan de bestrijding van de verkeers
onveiligheid.
Mr Van Gilse, procureur-generaal te pen
Haag, bleek niet erg enthousiast over de
nieuwe Wegenverkeerswet, die hij te om
slachtig en te ingewikkeld acht. Verder be
pleitte mr Van Gilse nogmaals toepassing
van het systeem van betaalde waarschu
wingen. De minister van Justitie heeft ech
ter medegedeeld, dat zulks wetstechnisch
niet mogelijk is. Wel heeft de minister toe
gezegd een snelle berechting van verkeers
ongevallen te zullen bevorderen.
Op die rechtspraak zelf ging mr Van Gilse
nog nader in, waarbU hij de wenselijkheid
van voorlichting van de rechterlijke macht
op het gebied van het verkeer onderstreepte.
Van de zijde van de justitie beoogt men
echter bepaaldelijk niet een verder gaande
specialisatie van de rechterlijke inacht op
het gebied van het verkeer. Wel wordt over
wogen de a.s. ambtenaren van de rechter
lijke macht tijdelijk bij de politie aan te
stellen. De wenselijkheid, dat leden van de
rechterlijke macht, die verkeersongelukken
moeten berechten, zelf een auto moeten kun
nen besturen, onderschrijft mr Van Gilse.
Er ging ook een stem op ten gunste van
de voetganger. Meer eerbied voor de voet
gangers en voor de oversteekplaatsen werd
daarbij aanbevolen. Voorts kon een aanbe
veling worden beluisterd voor de vorming
van een centraal instituut yoor de verkeers
opvoeding.
Niet te somher
Bij de nadere uiteenzettingen van de prae-
adviseurs stelde de heer Müller onder meer,
zulks in antwoord op de vragen inzake de
voetgangers, dat ook naar zijn mening de
wetgever de voetganger wel wat meer in
bescherming zou mogen nemen. De 'heer
Hoogkamer onderstreepte verder, dat de
politie zich naar zijn mening, zij het zeer
geleidelijk, van de opvoedende taak cp ver
keersgebied zal moeten terugtrekken.
Een kleine dissonant vonden wij het be
toog in tweede aanleg van mr Harmsen,
die in zijn ijver om de ondeskundigheid
van de rechtspraak op verkeersgebied aan
te tonen, naar ons gevoelen wel wat te
ver ging.
De wijkcommissie van wijkgemeente IV
der Ned. Herv. Kerk had gisteren in
„Kunstmin" een wijkavond georganiseerd,
welke in het teken stond van het naderend
Kerstfeest. Er werden Kerstliederen ge
zongen, het Kerstevangelie werd verteld,
een Kerstverhaal voorgedragen, terwijl de
Zevenhuizen
Raad bijeen. De burgemeester heeft de
raad dezer gemeente tegen Dinsdagavond
'half acht bijeengeroepen.
Bodegraven
Bodegraven gaat bouwen
In de raadsvergadering deelde burge
meester mr J. J. Croles tot zijn grote vol
doening mede, dat thans^ een geldlening
élders is verkregen en dat, mede dank zij
de offervaardigheid van de burgerij bij de
burgerzinlening, het gemeentebestuur spoe
dig zal kunnen overgaan tot het laten
bouwen van zestien woningen.
Zwemmen.
Voetballers gaan zwemmen
Op het intieme zwemfeest van de Goudse
Zwemclub, dat Woensdagavond in het
Spaardersbad wordt gehouden, zullen zes
tallen, samengesteld uit spelers van de
Goudse voetbalverenigingen. 150 meter esta
fette vrije slag zwemmen. Verder staan op
het programma zwemmen met brandende
kaarsjes en „paardrijden" in het water.
Schaken.
Mcssemaker won
Voor de competitie van de Rotterdamse
Schaakbond werd gespeeld: Messemaker—
Het Westen 8—3. De persoonlijke resultaten
zijn: P. Roggeveen—M. A. Schenk afgebr.,
A. Bonefaas—C. D. Kerspel '/t—'/i, J. C.
KamerJ. W. v. d. Stolpe 10, W. E. de
Jong—C. Verhagen J. J. Jager Jr—
H Haan 1—0, A. Rietdijk—J. Robbers 1—0,
C. P. Hooimeijer—J. L. v. d. Kooy
W Meyer—J. H. v. Lingen 0—1, H. Meijer—
J. Mulder 1—0, M. Lakerveld—J. M. Wal-
lard '/t—'ls.
Messemaker 2—De Ivoren Toren 3—1, zes
afgebroken partijen. De persoonlijke resul
taten luiden: T. RookF. Jacobs 01, J. H.
v. d. Harst—J. Nijhuis afgebr., M. Laker
veld—J Denissen afgebr., A. Kok—L. v. d.
Plas 1—0, A. Smeenk—J. Klapper afgebr.,
B A. de Jong—P. Stigter afgebr., A. 0.
Boonstra—G. Beye afgebr.. W. Boswinkel—
W Suyker 1—0, F P. Oomens—H. Rijnbout
1—0, J. M. Naerebout—M. Vosselman afgebr.
toneelgroep van de Chr. jongemannenver-
eniging „Daniël" in samenwerking mêt het
kerkkoor „Vrede" een Kerstspel opvoerde.
Deze avond trok zo zeer de belangstel
ling, dat „Kunstmin" niet alleen tot de
laatste plaats bezet was en velen met een
staanplaats genoegen moesten nemen, doch
zeer velen naar huis moesten terugkeren
wegens plaatsgebrek. Er zal, zo werd
medegedeeld, daarom a.s. Dinsdagavond
in „Kunstmin" een tweede wijkavond
worden gehouden voor hen, die thans te
leurgesteld werden.
Het Kerstfeest is een feest van uitbun
dige vreugde en tegelijk ook van diepe,
stille blijdschap, zo zeide de wijpredikant,
ds H. M. Cnossen. Christus is gekomen in
de wereld om zondaren zalig te maken en
daarom is Kerstfeest een vreugdefeest.
Daarom loven èn prijzen de Herders het
Kindeke, daarom zongen Maria en Simeon.
In de krankzinnige wereld is God gekomen
en zegt tot de mensen: Mensenkinderen,
uw schuld leg Ik op dat Kind in de kribbe,
de kribbe, welks hout hetzelfde is als dat
van het kruis, waaraan Hij voor ons stierf.
Wij hoeven niet meer. te wanhopen, maar
mogen blij zijn. God heeft ons lief en
wacht er op, dat wij geloven gaan in dat
Kind. God wil het leven nieuw maken.
Kerstfeest is het lied van Gods liefde.
Wat wij te doen hebben is: dat we mogen
gaan zingen het lied van Gods genade.
Want alzo lief heeft God de wereld gehad,
dat Hij Zijn eniggeboren Zoon gegeven
heeft, opdat wij niet verderven, doch het
eeuwige leven hebben, aldus eindigde ds
Cnossen.
Als Kerstverhaal had ds Cnossen gekozen
de schets van J. W. Ooms „Het kind en de
boetgezant".
Na de pauze werd het Kerstspel „Adam,
waar zijt gij?" opgevoerd, geschreven door
R. Oostra, waarin op simpele wijze feiten
en achtergronden van het Kerstgebeuren
werden uitgebeeld.
De aarde werd geschapen door God, maar
de mens koos het kwade: de zondeval,
waardoor dé vloek der zonde op de aarde
ligt. Toch zendt God ZHjn profeten en de
Messias wordt aangekondigd. Boodschap
pers van het Oude en Nieuwe Verbond
vertolken de beloften Gods.
Dan, in de Kerstnacht, met de herders en
Adam (symbool van de mens), wordt het
Kindeke geboren onder Engelenzang. De
herders en de wijzen komen hun hulde
betuigen.
Stemmen uit het spreekkoor zeggen dan:
Dit is Kerstmis:
Het komen van God tot de mens.
Het komen van Adam tot God.
De doorbraak van 't Licht in de nacht.
Het wijken van 't duister voor 't Licht.
Het spreekkoor en slotkoor besluiten dan:
Dit is de Redder, door God beloofd, en
Uw Redder en Behouder staat voor uw
aangezicht.
De conclusies van dit zeer geslaagde con
gres, dat bijzonder druk was bezocht de
grote zaal van Esplanade te Utrecht was
nagenoeg geheel gevuld komen neer op
een aandringen op herziening en verbete
ring van de statistiek der wegverkeerspnge-
vallen, het vaststellen van de wenselijkheid
van een logische0 aansluiting van de ver
keerswetgeving aan de verkeerspraktijk, het
aandringen op meer eenheid in het optre
den van politie en justitie bij de behande
ling van verkeerszaken en het aandringen
op verplicht verkeersonderwijs op de lagere
en middelbare scholen en b(j de onderwij
zersopleiding.
WATERSTANDEN 15 DECEMBER
Mannheim 3.08 0.12; Trier 2.12 0.10- Keu
len 2.56 —0 11- RuhlOrt 4.79 +0.01; Loblth 10.93
0.08; Nijmegen 8 70 0.08- Arnhem 8.54 +0.09;
Eafde 3 80 '0 04- Deventer. 2.78 onv.; Namen
62 —0.05- Borgharen 41.05 —0.04; Belfeld 11.95
-0.05: Grave 4 95 —0.14; Vreeswijk 0.87 +0.08:
Uth 1.09 -0 15.
Weinig klachten over
liet landbouwbeleid
De hoge prijzen voor krantenpapier zitten
ook de Kamerleden dwars, want zelfs bij
de afdeling Bosbouw van de begroting van
Landbouw, informeerde de heer Engel-
b e r 11 n k (K.V p.) gisteren in de Tweede
Kamer of het mogelijk is de binnenlandse
houtproductie met 50 tot 100 op te voe
ren om daardoor minder hout voor kran
tenpapier te hoeven in te voeren.
Overigens hadden de elf sprekers weinig
klachten over het beleid van de minister
Mansholt, want hét afgelopen jaar is voor
de boeren niet slecht geweest, hoewel ook
niet best en voor de tuinbouw nog steeds
vol onzekerheden ten aanzien van de
export.
Het voornaamste verschil van mening
met de minister gaat over de melkprijs,
maar daarover zijn de boeren het onder
ling ook niet eens. Dat hangt voor een be
langrijk deel er van af waar zij wonen, op
kleigrond of zandgrond en of zij melk le
veren voor de industrie of voor de con
sumptie.
Maandagmiddag zal minister Mansholt
zijn mening ^jpten horen.
„W« moeten het historisch feit aanvaar-
den, dat 4v(j leven In een geïndustriali
seerde maatschappij en dat het industriali
satie-proces zich zal voortzetten, maar met
deze aanvaarding moet gepaard gaan het
besef, dat dit industrialisatie-proces nieuwe
sociale vraagstukken heeft doen ontstaan,
welke alleen door samenwerking van velen
kunnen worden opgelost".
Aldus ongeveer zeide prof. dr W. Banning
in zijn korte' rede, waarmede hij de discus
sies inleidde, nadat de voorzitter, mr S. J.
R de Monchy het ccngres had geopend, dat
do Ned. Vereniging voor Maatschappelijk
Werk in samenwerking met de Ned. Ver
eniging voor Bedrijfspsychologie gisteren
te 's-Hcrtogenbosch hield. Het onderwerp
van het congres was „De Vrouw in het Be
drijf" en men had dit gekozen o.a. omdat de
vrouw, en vooral het meisje, door haar
bijzondere aard in het bedrijf meer tekorten
vindt, meer spanningen en conflicten on
dergaat, dan de man. Daar het meisje de
moeder Js van de toekomstige generatie, is
Onthullingen
AMERIKANEN, die waren gewaar
schuwd, dat hun een periode van ver
sobering boven het hoofd hing in verband
met het hcrbcwapeningsprogramnia, doen
thans de merkwaardige ervaring op, dat er
wel een tekort heerst, maar dit tekort ge
voelen ze niet in hun botervloot, maar wel
in het wapenarsenaal.
Terwijl er op het ogenblik heel wat ern
stige critiek wordt geleverd op de regering
wegens vertraging in de aflevering van wa
penen, tanks en vliegtuigen bestemd voor
Korea, West-Europa en de troepen in eigen
land, merk?n de burgers weinig van ver
sobering op het gebied van niet-allereerst-
noodzakelijke levensmiddelen.
Een sub-commissie uit de Senaat voor
„oorlogsbereidheid" heeft in verband daar
mee een onderzoek ingesteld naar hetgeen
is op te vatten als een „gevaarlijke" ver
traging in de wapenlevering en deze heeft
er thans op aangedrongen, dat groter aan
dacht zal worden geschonken aan de mili
taire productie en minder aan de behoef
ten van de burgerbevolking.
Deze groep uit het Congres heeft niet ge
schroomd in een rapport openlijk de vin
ger op de wond te leggen en er op te wij
zen, dat de regerirjg draalt met de invoe
ring van de versobering voor de grote
massa. Zij heeft als haar mening geuit, dat
de Verenigde Staten in gebreke zijn geble
ven het productievermogen van de indus
trie te gebruiken voor de militaire behoef
ten „omdat we de moed niet hadden ka
nonnen boven boter te verkiezen, veiligheid
boven zelfzucht, op grond waarvan men in
de eerste plaats moest zorgen voor de vei
ligheid en dan pas voor weelde-artikelen".
Het is duidelijk, dat achter de critiek van
de sub-commissie op de weinige energie
waarmede de verdediging is aangevat, de
vrees schuilt, dat, tenzij men er spoorslags
toe overgaat bij de productie de bewapening
voorrang te geven en de grondstoffentoe-
wijzing voor de productie van goederen ten
behoeve van de burgers ter dege wordt
verminderd, de Sowjet Unie heel spoedig
Amerika de baas" zal zijn op het punt van
productie van de belangrijkste wapenen.
'TOEN het bewapeningsprogramma pas
was opgesteld, ga'f de regering de grote
Amerikaanse zaken te verstaan, dat ze zich
voorbereid moesten houden op aanzienlijke
vermindering van die grondstoffen, welke
nodig zijn voor de wapenproductie. Zodra
werd evenwel niet gepubliceerd, dat de bur
gers een tekort aan alle mogelijke goede-,
ren boven het hoofd hing, of er ontstond
een soort paniek op de markt: de mensen
haastten zich auto's ijskasten, televisie- en
radiotoestellen, kleren en alle mogelijke
huishoudelijke artikelen te kopen. Voor al
deze artikelen waren grondstoffen nodig,
die uitstekend van pas zouden zijn gekomen
voor de vervaardiging van kanonnen, tanks,
vliegtuigen en andere militaire uitrustings
stukken in het kader van het verdedigings
programma.
Het tekort bleek echter slechts van voor
bijgaande aard en 'ondanks de grote eisen,
gesteld aan de bestaande voorraden wegens
de bovenbedoelde hamsterwoede, konden
de fabriken in het gehele land zonder veel
bezwaar voldoen aan de vraag op de bur-
germarkt. Op het ogenblik kan iedere Ame
rikaan, 'als zijn beurs maar voldoende geld
bevat, zich voorzien van een wagen van
het laatste model, televisie-apparaten en al
lerlei luxe-artikelen. De aflevering onder
vindt niet de minste vertraging. Het enige,
waaraan men merkt, dat er toch wel enigs
zins naar bezuiniging op de productie ten be
hoeve van burgers wordt gestreefd is, dat
de wagens niet meer zoveel verchroomde
onderdelen hebben als enkele jaren gele
den zo gewild was. Bovendien kan men
zich aan een overvloed van voedsel te goed
doen: de gemiddelde burger eet eer beter
dan minder vergeleken bij enkele jaren ge
leden. Geën winkelier behoeft op het ogen
blik een klant, die een of ander luxe-voor
werp wil kopen, te antwoorden met het
oude, bekende zinnetje: Het is oorlog!
De voorspellingen, dat er een groot ge
brek zou komen aan koper, staal en ander
materiaal, nodig voor de huizenbouw, was
corzaak, dat de bouwnijyerheid zich haas
tig tot het Congres wendde met allerlei
droeve voorspellingen en noodkreten, dat
op die manier de bouwnijverheid tot on
dergang was gedoemd en dat millioenen
Amerikanen een behoorlijk huis zou moe
ten worden onthouden.
Nu evenwel slaat de bouwnijverheid zich
trots op de borst en verkondigt luide, dat
er in heel Amerika nog nimmer zoveel is
gebouwd als in de afgelopen twaalf maan
den. Maar het Congres stelt juist nu een
onderzoek in naar de klachten, dat gezin
nen van militairen in militaire kampen le
ven in armzalige éénkamerhutten daar er
geen behoorlijke woning voor hen beschik
baar isl
Het rapport van de subcommissie uit de
Senaat heeft de mensen wakker geschud
uit dfe zelfvoldane houding en de inner
lijke overtuiging, dat het in Amerika best
mogelijk is kanonnen èn boter te hebben en
dat er dan nog voldoende overblijft om
Europa van het nodige te voorzien.
Terwijl auto-fabrikanten en -handelaren
een geweldige reclame-campagne op touw
zetten voor de verkoop van wagens, model
1952, berichtten de onderzoekers uit de Se
naat, dat tussen April en 'Juni van dit jaar
de aflevering van tanks 40"/» beneden de
verwachting was, terwijl de vliegtuigbouw
34"'» beneden de verwachting was geble-
\en. Ook bleek uit hun verslag, dat de af
levering op electronisch gebied 30"'« bene
den de raming was, terwijl in hetzelfde tijd
vak er zelfs 70"/» minder munitie was aan
gemaakt dan men zich ten doel had gesteld.
De dagbladen, waarin al deze tekorten en
tekortkomingen worden onthuld, bevatten
in dezelfde oplaag advertenties, soms van
een gehele pagina, van de burgerlijke tele
visie- en radio-industrie, waarin het pu
bliek een grote keuze uit een uitgebreide
voorraad toestellen wordt aangeboden.
Terwijl alles er op schijnt te wijzen, dat
de Verenigde Staten de buikriem zullen
moeten aanhalen teneinde tegemoet te ko
men aan de defensiebehoeften van de Wes
terse wereld, menen sommige waarnemers
in Washington, dat de mate van versobe
ring, welke de burgers zich zullen moeten
getroosten, grotendeels afhangt van de uit
slag van de wapenstilstandsbesprekingen In
Korea. Vrede in Korea, aldus denken ze, zal
het misschien mogelijk maken een groot
deel van de militaire voorraden, welke aan
vankelijk bestemd waren voor het strijdto
neel in het Verre Oosten naar Europa te
zenden waardoor het mogelijk zal worden
de vorming van het Europese leger, dat ge?
neraal Eisenhower vraagt, te bespoedigen.
het voor het gehele volk van belang dat de
hier bedoelde moeilijkheden, die haar diep
ste wezen kunnen schaden, worden opge
vangen of ondervangen en dat de omstan
digheden waaronder meisjes en jonge vrou
wen werken haar vorming ten goede komen.
„Het congres", aldus prof. Banning, „b*l
oogde een appèl te zijn naar verschillende
richtingen".
Zes deskundigen hadden prae-adviezen
uitgebracht, n.l. prof. dr W. Banning, prof.
dr J. Waterink en de dames H. Heymans
H M. Dresen—Coenders, M. J. A. G. Ber
den en A. J. Ligthart.
Enkele prae-advisAirs zeiden duidelijk,
dat het veertienjarige meisje niet in het be
drijf thuisbehoort, ook de vijftienjarige is
er niet op haar pldals, maar het bedrijf kan
deze laatsten niet missen en zij het bedrijf
niet. Allen, die aan de discussie deelnamen
blekert' het met deze zienswijze eens.
Dat het jonge meisje in het bedrijf niet
slechts gevaar loopt te verruwen en tenge
volge van haar oeroepswerk onvoldoende
wordt voorbereid voor haar toekomstige
gezinstaak, bleek uit de mededelingen van
een vrouwelijke bedrijfsarts. Deze vertelde,
dat ongeveer de helft van de meisjes en'
vrouwen, die zich met klachten tot haar
wenden bi) onderzoek bleken physiek niets te
mankeren. Bij 2d- lot 29-jarigen komen meer
neurosen voor dan bij jongeren, maar de
kiem voor neurosen wordt meestal reeds
in de eerste arbeidsjaren bij die jongeren
gelegd, al draagt het bedrijf daarvan natuur
lijk niet in alle gevallen de schuld.
Sluisdeur arriveerde te Tiel. De laatste deur
voor de heftoren van de Tielse schutsluis arri
veerde Vrijdagmiddag In de Voorhaven van
het Amsterdam—Rijnkanaal te Tiel De 190
ton zware deur werd op pontons aangevoerd
en door twee sleepboten getrokken.
Hoofdzakelijk werd ten congresse gespro
ken over het jonge meisje in het bedrijfs
leven, maar mej. Schröder, werkzaam bij
het Instituut voor Preventieve Geneeskunde,
wees op de moeilijkheden voor oudere on
gehuwde werkende vrouwen buiten he« be
drijfsleven. Secretaressen en verkoopsters
bijv. werken soms onder zeer moeilijke om
standigheden. Wat het bedrijf betreft wees
zij op de wenselijkheid van de vorming van
bijzondere afdelingen voor jongeren, waar
in onder leidfng van een jeugdleider zou
moeten worden gewerkt, in matig tempo,
zodat de meisjes kwaliteitswerk leren
maken, liefst gedurende kortei- arbeidsuren
en met ochtend- en middagpauzes, waarin
gymnastiek zou kunhen worden beoefend.
Van uit die bijzondere afdelingen zou het
meisje ook gemakkelijker kunnen deelnemen
aan het onderwijs van de Mater Amcbllis-
scholen en De Zonnebloem".
Mr Van Schelven, ex-directeur van de
Rotterdamse Clubhuizen van „De Arend",
belichtte de economische zijde van de zaak.
Kan en wil het bedrijf de bijzondere sociale
zorg voor de meisjes betalen? Dr A. J. Sta
kenburg, die sprak als ondernemer in het
Rotterdamse Havenbedrijf èn als directeur
van het Nationaal Centrum voor- de Vor
ming van Bedrijfsjeugd (Zonnebloemwerki
vertelde, dat de firma Van Nelle de erva
ring heeft opgedaan, dat er, sedert de meis
jes gedurende viel uur per week in
fabriekstijd de lessen van De Zonnebloem
volgen, er minder verloop van personeel is
en er een betere teamgeest heerst, waar
door zoveel wordt bezuinigd, dat het voor
deel tegen het economisch nadeel opweegt.
Ook voor de bedrijven waar geen meisjes
werken, als het Havenbedrijf, is het van
belang, dat het fabrieksmeisje huishoude
lijke vorming krijgt. Zij is de toekomstige
gezinsmoeder. „Zoals de vrouw is, is het
gezin"* verklaarde spr. en het gezinsleven
heeft invloed op de prestaties van de man
nelijke arbeider.
Vele andere vraagstukken in verband met
het onderwerp, kwamen nog ter sprake. We
hebben evenwel slechts een vluchtige in
druk kunnen geven van dit belangrijke
congres, waarvan koningin Juliana de mid
dagvergadering bijwoonde.
in alle maten
KLEIWEG 61
TELEFOON 2126 I
GEVRAAGD, NIET OUDER DAN 18 JAAR.
Suikerweikfabiiek „WOGO"
WILHELMINASTRAAT 36, GOUDA.
Gaarne zullen wij het
uit de annonce op deze pagina bij I i„
U aan huls komen demonstreren. I ruling a
ROTTERDAM: ZaagmoUndrlft 35, telefoon 40768.
Mathenatsardijk hoek Mathenesserweg, tal. 30457.
Baijarlandialaan 5 7-9, telefoon 70144
Televisie en RadiotechnHche Dienst, telefoon 40350.
TIJDELIJK
zijn de prijzen voor
chemisch reinigen dus
Dubbelblank wil iedereen in Gouda laten kennis-
maken (met de fantastische voordelen, die alleen
dit moderne modelbedrijf kan bieden. U moet
zélf zien, waarom reeds zes steden zo enthousiast
zijn over Dubbelblank. Daarom biedt Dubbelblank
U tijdelijk:
Ongeacht deze korting, ontvangt ieder stuk tóch
Dubbelblank'» 3 vermaarde EXTRA-behandelingen:
VEDERLICHT PERSING (een gloednieuwe vin
ding). Doodpersen van atol, doorpenen va»
naden ie uitgesloten. Coupe en enit blijven
volkomen behouden.
MOTECHT MAKEN. Geen mot tal zich meer te
goed doen op Uw kosten (en kleding is duur!}
r WATERAFSTOTEND MAKEN. U «uit verrast
*zijn, als U siat hoa onaantastbaar Uw kleding
voor water geworden is.
CHEMISCH REINIGEN - VERVEN - STOPPAGE
VGRAVENHAG6 LEIDEN ROTTERDAM DORDRECHT GOUDA UTRECHT BREDA NIJMEGEN
ZATERDAG 15 DECEMBER 1951
GOUDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA 1
yjRIJWEL IEDEREEN, die het geluk heeft lang genoeg te leven zal eens moeite
krijgen met de krant lezen of ontdekken, dat zijn armen te kort worden om
even in het spoorboekje te kijken. Dan zal een bril uitkomst moeten brengen.
Anderen blijken na de eerste kinderjaren slechts in de verte te kunnen zien en ook
daaraan moet iets gedaan worden. De oogarts wordt geraadpleegd. Men mpet
\ettftrs van verschillende grootte van elkaar proberen te onderscheiden, waarbij
men een soort schuifbril op de neus krijgt. De oogarts gaat dan goochelen met
allerlei glaasjes en schrijft ten slotte wat kriebeltjes en cijfertjes op een papiertje:
het recept. Daarmee komt men bij de opticien terecht, men zoekt een montuur
naar eigen smaak uit en na een poosje wordt de bril afgehaald, die voortaan in
zekere zin een lichaamsdeel van de nieuwe bezitter zal zijn. Eerst is het nog wat
onwennig, maar het duurt niet lang of men moet even voelen of men het ding
op heeft ja of nee.
Zelden vond het menselijk vernuft een
eenvoudiger en nuttiger voorwerp uit, dat
zo zeer bijdraagt tot het dagelijks comfort
en geluk dan de bril. De geschiedenis er van
is al oud; men verhaalt al„ dat Nero door
een geslepen edelsteen de gevechten der
gladiatoren gadesloeg en op heel oude af
beeldingen ziet men al monniken met bril
len op. Leeuwenhoek, de brillenslijper, en
Jansen, de uitvinder van de verrekijker,
maar ook de brillenkoopman op de markt,
zijhallen voorlopers van de moderne opti-
Jaren heeft men zich niet druk gemaakt
over vorm en schoonheid van de bril. Nog
betrekkelijk kort geleden zag men niet an
ders dan langwerpig ovale glaasjes in «en
scherp stalen hoogstens zilveren montuur,
maar techniek en mode hebben zich ook
hier doen gelden: nu beschikt een goed ge
sorteerde opticien over een zeventig model
len van glasbrillen zonder rand tot die
breedgerande hoornen monturen, waarvan
wel gezegd wordt, dat zij in het fietsenrek
thuishoren. Een poosje geleden is er in
Rotterdam een brillen-show geweest en de
opticien weet u te vertellen,dat bij een
avondjapon een fijne glasbril hoort en dat
bij een mantelpakje een hoornen montuur
het weer beter doet. Een goedgebrilde Ame
rikaanse beschikt over losse stukken, die
over het montuur worden geschoven en die
In kleur dienen te passen bij de kleding.
Misschien zal het niet eens zo lang meer
duren, dat ook hier de vrouwen haar man
zullen vertellen, dat zij niets hebben om
op haar neus te zetten
Al is een goed montuur belangrijk, het
blijft een bijkomstigheid, want de ziel van
de bril is toch het glas. Door de straal
brekende eigenschappen van het glas en de
optische eigenschappen van de lens is de
bril mogelijk en in de werkplaats van de
opticien is alles aanwezig, wat dienen kan
om behulpzaam te zijn in het corrigeren
van de tekorten van het menselijk oog. Ken
nis, nauwkeurigheid en liefde Voor het vak
maken de opticien. Glazen slijpen behoeft
hij zelf nauwelijks meer, daarbij komt de
Industrie hem te hulp. In dozen vol staan
zij klaar. In elke doos zit weer een andere
soort van plus tien tot minus tien en nog
wel dikker. Glazen, die de meest bijziende
weer in staat stellen auto te rijden, die de
meest verziende weer in staat stelt, het
spoorboekje te raadplegen zonder het een
eind van zich af te houden.
m Leven met de kijker
Wanneer men die „ruwe" brillenglazen
ziet valt op dat ze zo groot zijn: vijf cen
timeter in doorsnede en rond. De vorm van
de doorsnede bepaalt of het glas positief
of negatief is en verder kan het prismatisch
of cylindrisch zijn, eigenschappen, die alleen
met een stel ingewikkelde tekeningen dui
delijk te maken zouden zijn. De sterkte van
een glas wordt door de opticien gecontro
leerd in een kijker, die op het eerste gezicht
aan een microscoop doet denken. Wanneer
men er in kijkt, verschijnt een klein rondje,
samengesteld uit puntjes op het glas. Door
Instellen wordt dit zo scherp mogelijk ge
maakt en dan kan door een ander oculair
de sterkte nauwkeurig worden afgelezen.
Hierna wordt het glas zodanig geschoven,
dat het optische midden kan worden be
paald en afgetekend en dan gaat het glas
Saar een snij-apparaat met een malletje in
ft gewenste model. Het glas wordt rond-
Adraaid onder een diamant en wat buiten
dl snede uitsteekt wordt er afgebroken. Nu
Is het glas klaar voor het eigenlijke slijpen,
wat op twee manieren kan gebeuren: of
door de opticien zelf met de hand op de
snel draaiende slijpsteen of door de z.g.
ijzeren knecht, een automatische slijpinrich-
ting, waarin de twee glazen tezamen met het
malletje worden geplaatst en die, terwijl
de opticien zelf ander werk kan gaan doen,,
In drie kwartier de juiste vorm aan de gla
zen geeft. Hierna wordt elk glas in het mon
tuur geplaatst. Hoornen monturen worden
met warme lucht behandeld om ze soepel
te maken en daarna wordt het glas er in
geperst, terwijl voor de glasbril eerst gaat
jes in het glas worden geboord, waarna het
met fijne schroefjes wordt vastgezet.
Ook goede glazen alleen bepalen nog niet
of een bril de eigenaar helemaal zal vol
doen, want goed passen is ook een voor
naam punt. Er zijn eenmaal brede en smalle
hoofden en het gebeurt ook dikwijls, dat het
ene oog wat verder van de neus staat dan
de andere, terwijl het optische midden van
het glas precies midden voor de pupil
terecht moet komen. Gewoonlijk staan de
pupillen zes tot zeven centimeter van elkaar
en hiervoor bestaat een handig kijkertje,
dat deze afstand tot op de millimeter nauw
keurig vaststelt.
Verschillende mensen stellen ook verschil
lende eisen aan een bril: sportbeoefenaars
zijn dikwijls bang, scherven in het oog te
krijgen en daarom dragen ze onbreekbare
plastic glazen, die jammer genoeg heel ge
makkelijk krassen, zelfs zó, dat ze voor ze
bewerkt worden eerst met lak bedekt wor
den om krassen te voorkomen. Voor water-
polospelers bestaan er speciale plasticbril-
len. Toneelspelers e.d. gebruiken tegenwoor
dig wel z.g. contactlenzen, die onder het
ooglid direct op de oogbal geplaatst worden,
ir deze kunnen niet langer dan vier uur
achter elkaar gedragen worden en zijn daar
om voor het dagelijks leven nog te onprac-
tisch.
Zelfs Zijne Majesteit de Baby
Hoeweel een groot deel van de clientele
van de opticien bestaat uit mensen, die met
het vorderen der jaren een leesbril nodig
hebben, komen er toch mensen van allerlei
leeftijd om een bril. De jongste totnogtoe is
een baby van negen maanden geweest, die
in een babycape werd binnengedragen. Het
komt ook voor, dat er mensen komen, die
nog nooit een bril gedragen hebben en die
een recept op de toonbank neerleggen,
waaruit blijkt dat zij behoefte hebben aan
een heel sterke bril. Zonder het zelf te we
ten hebben deze mensen hün leven lang
rondgetast in een wazige glansloze wereld
en voor hen opent de bril een waar won
derland. Er zijn nog altijd mensen, die den
ken, dat men slechter gaat zien als men
eenmaal een bril gaat dragen, maar de op
ticien zal q, vertellen, dat dat een sprookje
is.
Hoe wordt men opticien? Een grote ver
antwoordelijkheid ligt op de schouders van
de opticien, want een verkeerd geslepen cy-
linderglas bijvoprbeeld kan de drager er
van van de wal in de sloot helpen en de
kwaal verergeren. Evenals een apotheker
kan men dus gevaarlijke fouten maken. De
opleiding is dan ook serieus: men volgt een
dagschool met driejarige cursus. Voor het
gezellendiploma, dat men door practisch
werken kan verwerven, kan men een cursus
volgen. Sinds kort bestaat er voor geves
tigde opticiens het meester-diploma, wat
het hoogst bereikbare is.
Als een doos speelgoed staat een sortering
glazen op de werktafel van de opticien. Er
zijn er bij, die dn de vorm van een prisma
geslepen zijn; deze worden bij scheelzien
gebruikt. Kijkt men door een cylindrisch
geslepen glas, dan hebben alle voorwerpen
een vreemde scheve vorm. De bolle glazen
yergroten, de holle verkleinen en in dat
vergroten en verkleinen bestaan natuurlijk
weer onderling zeer verschillende graden,
Zilveren priesterfeest
Onze oud-stadgenoot de zeereerwaarde
heer G. van Dijk, pastoor te Slootdorp, die
vele jaren kapelaan was van/de parochie
van Onze Lieve Vrouw Hemelvaart te dezer
stede, hoopt 19 December zijn zilveren
priesterfeest te gedenken.
GESLAAGD
Te Scheveningen zijn geslaagd voor het
examen vakbekwaamheid garagehouder de
heren W. A. Askamp alhier en A. F. Jonk
heid te Reeuwijk.
Burgerlijke Stand
Geboren: Cornells, z. v. <5. v. d. Stad en
A. Wassing, Nieuwehaven 8; Maria Jannie,
d. V. B. J. Spronkers en J. van Erkel, Spie
ringstraat 89a; Willem Johan Antonie, z.
v. J. A. L. Breedijk en A. Kempers, Slap-
perdel 14.
Overleden: Gijsbert Dirk Sijl, 65 j.; Jo
hanna Pieternella Acke, wed. van Bastlaan
van 'tHof, 67 j.
T.m 27 Dec, 10—12.M en 1.38—4 uur Museum
„Het Catharina Gasthuis"; Tentoonstelling
De Kerst in beeld" (op Zon- en feestdagen
an 24 uur)
15 Dec. 2—18 uur Veemarktrestaurant: Hok
ten toonstelling postduivenvereniging „De
Vriendschap".
15 Dec. 8 uur en 18 Dec. 18—1 uur Keizerstraat
i: Hoktentoonstelling postduivenvereniginn
..Strijd en Vriendschap".
15 Dec. 8 uur Kunstmin: Toneelavond Goudse
H.B.S.-vereniging opvoering Molières' „Dok
ten- tegen wil en dank" door leraren.
16 Dec. 10.3» uur Ter Gouw: Bijeenkomst
Humanistisch Verbond spreker dr W. Kraak
over „Memento Vlvere".
17 Dec. 8 uur Het Blauwe Kruis: Bijeenkomst
Vakstudieclub Gouda van Unie van werkne
mersorganisaties in grafisch bedrijf, spreker
Teerlitrvg over ."Daaiproblernen
17 Dec. 8 uur Het Blauwe Kruis: Bijeenkomst
Natuurkundig Genootschap, spreker Peter
Creutzbecg over „De Zeeuwse oestercultuur"
n vertoning film „Imperialen 00008".
17 Dec. 8 uur Concordia: Opvoering „Toen
wij trouwden" door arbeiderstoneelvereniging
„Door en voor 't volk".
18 Dec. 2.30 uur Het Blauwe Kruis; Kerst-
irviddag Ned, Vereniging van huisvrouwen.
18 Dec. 8 uur Veemarktrestaurant: Kerstwij
ding Evang. Luth. Gemeente, opvoering kerst
spel „De droom van meneer Scrooge"
18 Dec. 8 uur Gemeentemuseum: Laatste le
zing mr W. J. van Balen over „Zuid-Amerika"
voor Volksuniversiteit.
19 Dec. 7.30 uur Spaardersbad: zwemfeest
O.Z.C.
19 Dec. 8 uur Calv(jn: Bijeenkomst Geref.
Bond. spieken ds J. Timmer over „Het
duizendjarige rijk".
19 Dec. 8 uur Cantine Kaarsenfabriek: Bij
eenkomst Lasclub Gouda, lezing en demon
stratie lassen van diverse soorten metalen.
19 Dec. 8 uur Iteiinie: Spreekbeurt «ds J. Bar
en voor Logosverband.
20 Dec. 7.30 uur Veemarktrestaurant: Kerst-
wiidlng Ned. Chr. Vrouwenbond.
20 Dec. 7.30 uur Nederd. Geref Gemeente:
Spreekbeurt ds Joh. van Weizen.
21 Dec. 8 uur Concordia: Feestavond Alg.
Bond van ambtenaren, opvoering revue „Wij
vieren Feest".
21 Dec. 8 uur De Kroon: Kaartavond G C, en
.C, „Olympia"
21 Dec. 8 uur Veemarktrestaurant: Kerst
feest wijk binnenstad Ned Herv Gemeente
22 Dec. 8 uur Concordia: Opvoering revue
„Van vrijgezel tot stamhoofd" door „De Pato-
kanen".
22 en 24 Dec. 7.30 uur Remonstr. Kerk: Kerst-
wijdirvgsdienst Vrijz Prot. groepen, opvoering
Kleine Kerstspel.
Bioscopen
Schouwburg Bioscoop: De kus des doods
(met Victor Mature en Colleen Gray)
Thalia Theater; Politie dossier 301 (met Steve
Cochran en Virginia Grey)
Woensdag 3 uur Soldaat Boem (met Nils
Poppe).
Reünie Bioscoop; Vrouwenarts (met Curt
Goetz en Valerie v. Martens)
Aanvang: 7 en 9.15 uur: Zondag 3. 5. 7
en 9.15 uur; overige dagen 3 en 8.15 u'ir.
Sport op Zondag
Voetbal: O.N.A.—H.V.V.. Olympia-Spairtaart
'20 aanvang 2.30 uur.
Zondagsdienst doktoren
Van Zaterdagmiddag 3 tot Zondagavond 12
uur zijn bij afwezigheid van de huisarts te
consultenen de doktoren H. A. M. Eijkman,
Westhaven 63 (telefoon 2582) en A. J. Kèttler.
Gouwe 186 (telefoon 3358).
Apothekersdienst
Steeds geopend (des nachts alleen voor re
cepten) Apotheek E. Giendel alleen Lange
Tiendeweg 9
Gouwenaar naar Arabië
Onze stadgenoot de heer P. J. v. d.
Schans, Weg- en waterbouwkundige, ver
trekt Maandag naar Saoedi-Arabië, waar
hij is benoemd bij de oliemaatschappij
Aratnco. Hij gaat werken in hej eerste dis'
trict van de pijpleiding tussen de Middel
landse Zee en de Perzische Golf.
Puzzle-winnaars
Een kruiswoordpuzzle zonder zwart ii
veel moeilijker dan een gewoon kruis
woordraadsel. Dan komen woordenboeken
en atlassen op de tafel. „Zwaar verdiend
geld" is dan de beloning voor de winnaars.
Zij zijn deze week:
Prijs van ƒ5: M. van Hofwegen, de la
Reylaan 18 te Gouda;
prijzen van 2.50: N. van Hulzen,
Markt 5 te Gouda en C. G. Bakker—v. d.
Wolf, Reeuwal 95, Reeuwijk.
De prijzen kunnen aan ons bureau,
Markt 31, worden afgehaald of worden op
verzoek toegezonden.
Er zijn holle glazen, zo dik, dat ze asbakjes
konden zijn en bolle, die men als presse-
papiers zou kunnen gebruiken. Honderden,
die deze letters lezen, zullen dit doen met
behulp van glazen die de opticien heeft
klaargemaakt en zij profiteren dagelijks van
het precisiewerk van de vakman, die hun
het noodzakelijke hulpmiddel verschaft.
Predikbeurten voor Zondag
Ned. Herv. Gemeente: Sint Jahskerk
(Achter de Kerk 5). 9 en 10.30 uur ds G
Boer; 5 uur ds J. J. Koning; Zaterdag 8.30
uur in Koorkerk Avondgebed; Weaterkerk
(Emmastraat 33), 10 uur ds H v. d. Akker
(Jeugddienst); 5 uur ds H. M. Cnossen;
Kinderkerk (in gebouw Calvijn, Turfmarkt
142), 10 uur de heer A. de Weger.
Ver van Vrijz. Ned. Her-vomden (Peper
straat 28), 10.30 u. ds Joh. P. van Mullem,
Botterdam.
Remonstr. Geref. Gemeente (Keizerstraat
2). 10.30 uur ds F. Kleyn, 's-Gravenhage.
Evang. Lutherse Kerk (Gouwe 134). 10 uur
ds W F Schröder.
Oud-Katholieke Kerk (Gouwe 107), 10.30
uur hoogmis, 7 uur vespers.
Geref. Kerk (Turfmarkt 60), 10 en 5 uur
ds A. Nijhuis.
Geref. Kerk art. 31 (Turfmarkt 54a), 9.45
en 4.30 utir ds G. Koenekoop
Geref. Gemeente (Stationsplein 15) 10 en
8 uur leesdienst.
Chr. Geref. Kerk (Gouwe 141) 10 en 5 uur
ds W. Meijnhout, Franeker.
Nederd. Geref. Gemeente (Spieringstraat
2A), 9. en 5 u. ds Joh. van Weizen; Donder
dag, 7.30 uur ds Joh. van Weizen.
Vrije Evang. Gemeente (Turfmarkt 23). 10
«n 5 uur ds J. I. van Wijck; Zaterdag 7.30 u.
bidstond.
Vrije Geref. Gemeente (Zeugfftr. 38), 10 u.
ds H. J Grlsnlgt.
Leger des Heil» (Turfmarkt 111), 10 uur
Heiligingsdienst, 6.45 uur openluchtsamen-
omst Markt, 7.30 uur verlossingssamen
komst, leiders majoor en mevr. Gladpootjes,
divisie-officieren.
Kerk van Jezus Christus van de Heiligen
der Laatste Dagen (Spieringstraat 49). 5 u.
dienst.
Goudse Stadsevangelisatie (Spleringstr 2A),
10,45 uur de heer J. Spierenburg, Alphen a.
d. Rijn; 7.30 uur de heer W. F. Kloos (met
koorzang).
- \UE kunnen slechts hopen in de vol-
gende jaarvergadering dezelfde re
sultaten te kunnen meedelen als nu, want
hoger zullen we moeilijk kunnen, zo zei de
heer G. H. Aalfs, dierenarts te Gouda, die
het toezicht houdt op de runderen van de
leden van de Vereniging voor kunstmatige
inseminatie Gouda en Omstreken, in de gis
terochtend in De Beursklok gehouden jaar
vergadering.
Deze tevredenheid klonk ook in de woor
den van de voorzitter, de heer Chr. Buiten
huis. Dit jaar was het belangrijkste in ons
vijfjarig bestaan, zo zei hij. Meer dan zes
duizend runderen staan thans als „lid" in
geschreven. En het tweede belangrijke punt
is, dat met de bouw van het eigen gebouw
voor kunstmatige inseminatie aan de Bloe-
mendaalseweg onder Waddinxveen ggede
vorderihgen worden gemaakt, dank zij een
lening van 100 000 a 4 pet bij de Boeren
leenbank te Benthuizen. De kosten van dit
gebouw bedragen 90.000 tot 100.000.
De verslagen van de secretaris-penning
meester. de heer W. de Jong, drukten de
goede resultaten in cijfers uit. Het ledental
steeg in het afgelopen jaar van 173 tot 281.
Er waren 115 veehouders, die zich aansloten,
zeven leden bedankten. Het aantal runderen
steeg van 3700 tot 6084.
De vereniging heeft thans 6 stieren in eigen
dom, die een grote waarde vertegenwoordi
gen. Over de aankoop van een zevende, die
10.000 zal kosten, wordt onderhandeld. Als
het rapport over het dier van de Rijksserum-
dienst gunstig is, zal tot koop worden over-
8 Van de zes stieren. Dolik 37, Adema 33,
Albert. Nelson. Officier en Napoleon, zijn
alleen de resultaten met Albert beneden de
verwachtingen gebleven. Voor elke drach
tige koe moest 1.56 maal worden geinsemi-
neerd. Dit getal neemt een ereplaats in op
de Nederlandse ranglijst. Vorig jaar moest
tweemaal worden geïnsemineerd. Van aue
geïnsemineerde koeien werd 92 Pct<trachtg.
i hetgeen ook een hoog percentage is. Dit cij-
"ler kan slechts haal weinig worden verbe
terd. -4|k
Alleen met Albeff zijn de resultaten niet
best. De stier heeft een penlcillinekuur
ondergaan 21.000.000 eenheden penicilline
werden hem ingespoten waardoor wel 'n
verbetering is ontstaan, maar de veehouders
hebben zo weinig op met dit dier, dat zij Al-
bert niet meer willen laten gebruiken. De
reden, waarom de vergadering beslooj Al-
bert te verkopen.
Financieel kerngezond
Ook financieel staat de vereniging er gun
stig voor. De winst, en verliesrekening sluit
met een batig saldo van 4758. terwijl het
kapitaal thans ruim 10.500 bedraagt.
Deze „harde" kas was voor het bestuur aan
leiding een tweetal voorstellen te doen,
waarvoor de vergadering niet eens behoefde
te stemmen om ze aan te nemen. Het eerste
voorstel behelsde een verlaging van de hoof
delijke omslag voor 1952. Deze werd van tien
op negen gulden gebracht. In de afgelopen
vijf jaren moest elk nieuw lid een inleggeld
van tien gulden per koe storten. Bij uittre
ding kreeg hij drie-kwart terug. Het is niet
nodig, dat de vereniging over een kapitaal
van de boeren beschikt, zo zei de penning
meester. Daarom werd besloten het inleg
geld te verlagen tot vijf gulden per koe en
aan alle leden vijf gulden terug te storten.
Bij 'uittreding blijft echter een rijksdaalder
aan de vereniging.
In de vacature, ontstaan door de periodie
ke aftreding van de heer J. P. J- Voets, die
zich niet herkiesbaar stelde, werd als be
stuurslid gekozen de heer I. J, Miltenburg
te Hekendorp.
Bij de rondvraag werden nog twee beslui
ten genomen. In de eerste plaats werd het
bestuur opdracht gegeven te onderzoeken of
de mogelijkheid van exploitatie van een
blaarkopstier bestaat. Indien er voldoende
blaarkoprunderen in het rayon Gouda zijn,
zullen twee 6tieren worden aangekocht. Ten
tweede werd bepaald, dat de verzekering
van de stieren met ingang van 1953 zal wor
den opgezegd, daar de vereniging, indien zij
deneer hoge premlën in kas houdt, zelf het
vlPties door sterfte van een stier kan dra
gen-
Neem nou bijvoorbeeld biljarten. Ja,
vroeger in dienst, toen deed ik er aan. Dat
was op een biljart, dat een leven maakte
als een hooizolder, 't Heeft me geld genoeg
gekost. En ik Jcan er nog niets van. Zo is
't met vele dingen. Ik kijk er hopeloos
schutterig tegenaan.
Als ze over duiven beginnen, krijg ik
een minderwaardigheidscomplex om je
hoedt aan op te hangen. Die duivenhoude-
rij is een hele wetenschap geworden. Als
je twee duivenhouders met elkaar hoort
praten, lijkt het net of het lui zijn van
een andere planeet. Ze zijn nou bezig met
de tentoonstellingen. De vluchten zijn af
gelopen en je moet toch op de een of
andere manier de winter zien door te ko
men.
U en ik zouden duiven naar zo'n tentoon
stelling brengen, gewoonweg duiven Maar
zij niet. Zij brengen er een hele waslijst:
1 doffers boven 500 km: 2. duiven boven
500 km; 3. doffers 250-500 km; 4. duiven
250-500 km; 5. jonge doffers; 6. jonge dui
ven; 7. onbevlogen jonge doffers; 8 onbe
vlogen jonge duiven; 9. vitesse doffers; 10
mid fond duiven; 11. plafond duiven; 12.
late jonge duiven; 13 vroeg-late dof
fers; 14. Iaat-vroege doffers; 15. laat-vroe-
ge duiven; 16. beste oude duiven en zo
maar verder.
't Is een hele uitzoekerij; ik begryp er
niets van, maar dat hoeft ook niet. Ik,
heb alleen een kat: Joris, onze kater. Hij
zit naast me op 't bureau, kopjes te geven
tegen de kleine Winkler Prins, want het is
een intelligent beest.
Nu gaan die duivenhouders nog een hok-
tentoonstelling houden ook. Dat worden
dan: grote hokken en kleine hokken en
middelgrote hokken en groene en witte,
met tralies en zonder tralies, op het Zui
den, Oosten en Noorden en Westen, hokken
voor duiven, hokken voor doffers, hokken
voor jonge, vroeglate en laatvroege enzo
voorts. En als ze daarmee klaar zijn, gaan
de duivenvrienden lezingen houden. Een
hele rij lezingen. Hier zijn de tiels:
1 De doffer en ik; 2. Ik en de doffer;
3. De duif en ik; 4. Ik en de duif; 5. Wij en
de doffer; 6. De doffer en wij; 7. Wij en
de duif: 8. De duif en wij; 9. De
doffer op 't hok; 10. De duif op
•t hok; 11. Duif en doffer; 12. Doffer en
duif; 13. Duiven en do//ers; 14. Doffers en
duiven; 15. Doffers; 16. Duiven.
Als dat dan achter de rug is, zijn ze net
aan^de eerste wedvlucht toe.
Voor inbevlogen, jonae. late doffers be
neden de 50 km. JAN TERGOUW.
|W wvwwwwwwwwwwwwwwv
Het verhaal i» uit. Hoeveel maal heeft in deze serie van
vijftig afleveringen de naam „Goudsche Courant"
gestaan Tekeningen, tussenberichten en dit slot, tellen
niet mede. Wie het juiste aantal opgeeft, heeft kans op de
prijzen van f 50, f 25 en f 10 en de tien troostprijzen.
Zijn er meer goede opgaven, dan beslist het lot. De prijzen
worden niet gedeeld, de winnaars ontvangen dus vijftig,
vijf en twintig of tien gulden. Bovendien ontvangt iedere
inzender een aardig en nuttig aandenken. Wat Dat blijft
tot de uitslag een verrassing.
Indien U exemplaren uit deze serie mist, kunt U aan ons
bureau afdrukken krijgen.
Inzendingen Jiitsluitend per briefkaart vóór 29 December
aan ons bureau Markt 31. Op de adreszijde van de brief
kaart zetten: Prijsvraag.
Uitslag in ons nummer van 5 Januari.
(Yan onze correspondent)
De raad van Bodegraven heeft zich met
tien tegen drie stemmen uitgesproken
tegen het ontwerpplan van Gedeputeerde
Staten van Zuid-Holland tot herziening
van dé gemeentelijke indeling, waarbij, In
tegenstelling tot een plan van 1949, wordt
voorgesteld de op te heffen gemeente
Zwammerdam te voegen bU Alphen aan
de Rijn.
Bij monde van burgemeester mr J. J.
Croles lichtte het college van B. en W
allereerst zijn prae-advies toe. De burge
meester wees er op, dat het voorstel van
Gedeputeerde Staten enerzijds betreft de
toevoeging van een gebied der gemeente
Zwammerdam, waar geen enkel voordeel
is te verwachten, terwijl anderzijds een
gedeelte specifiek Bodegraafs terrein,
groot ongeveer 60 ha, aan Bodegraven
dreigt te ontvallen.
In sociaal-economisch opzicht was spre
ker van mening, dat de kom van Zwam
merdam bij Bodegraven aansluit en met
deze gemeente een beter organisch geheel
zal vormen dan met de gemeente Alphén
a.d. Rijn, al bevat evenzeer de stelling
waarheid, dat Bodegraven leeft bij andere
beginselen en bij opvattingen omtrent de
gemeentelijke overheidstaak, die wel zeer
verschillend zijn van die van Zwammer
dam. Dit laatste argument behoeft echter
niet van doorslaggevende betekenis te zijn,
indien uit het midden van de raad kan
worden aangetoond, dat de grondgedachten
waarnaar Bodegraven wordt bestuurd,
slechts steunen op het waarachtig belang
der gemeente en haar inwoners en het re
geren wordt gezien als een dienen der te
genwoordige en toekomstige gemeenschap.
Het voorstel van Gedeputeerde Staten is
voor Bodegraven moeilijk te accepteren.
Een toevoeging van de kom Zwammerdam
bij Alphen a.d. Rijn achtten B. en W. on
wettig en ondoelmatig.
Historisch gegroeid
Bodegraven, gelegen in het centrale deel
van de Rijnstreek, heeft een centrumpositie
verkregen, zodat bij de opzet van menig
plan niet alleen met de behoeften van Bo
degraven, maar tevens met die van Zwam
merdam is gerekend, aldus de heer Kars-
sen (A.R.). Zó, de diensten uitstrekkend
over beide, gemeenten, heeft Bodegraven
destijds gas, water en het jachthuis ge
kregen. Zó hebben tientallen organisaties
zich kunnen vormen en haar werk tot uit
breiding brengen. Dit gaat wel niet alle
maal kapot als hét plan tot uitbreiding
wordt uitgevoerd, wel echter wat betreft
de bestaande overheids-samenwerking. Het
kunstmatig inbrengen van Zwammerdam
in de Alphense sfeer zal de historisch ge
groeide banden ernstig in gevaar brengen.
Het gaat hier niet om het al of niet ver
krijgen van een groter of kleiner gedeelte,
maar om het al of niet verbreken van een
bestaand geheel. Spreker zag niet met ver
langen uit naar de opheffing der gemeente
Zwammerdam. Het voortbestaa.n van
Zwammerdam en het zo mogelijk nog meer
versterken van de bestaande nauwe sa
menwerking zou voor Bodegraven ook van
grote betekenis zijn. Nu evenwel Gedepu
teerde Staten van mening zijn, Zwammer
dam op te heffen, staat de zaak voor Bo
degraven heel anders. Dan gaat het niet
meer om de vraag of Bodegraven gebieds
uitbreiding nodig heeft of niet en of het
voor Bodegraven direct voor- of nadelen
heeft. Dan gaat het er om of, wat er in
de loop der jaren organisch is gegroeid,
zal behouden blijven of verbroken worden.
Spreker vond het plotseling door Gedepu
teerden gewijzigde plan heilloos en hij
vroeg zich af, waarom men tot deze omme
zwaai is gekomen. Het pleidooi van be
paalde Zwammerdammers vóór een aan
sluiting bij Alphen noemde spreker niet
houdbaar en in strijd met de werkelijk
heid. De heer Karssen wees voorts op een
adres van een aantal veehouders, dicht bij
de kom van Zwammerdam wonende, die
in een schrijven aan B. en W. van Bode
graven verzochten, alles in het werk te
stellen, dat Zwammerdam niet bij Alphen
zal worden gevoegd. Ook het bestuur van
de polder Zwammerdam zond B. en W. een
dergelijk verzoek. Die verzoeken doen
vragen, of men, nu de kruitdamp der actie
„Zwammerdam bij Alphen" is opgetrokken
men de consequenties heeft kunnen
overwegen, thans nóg vóór Alphen zou
stemmen. Voorts vroeg spreker zich af,
hoe men weten kan, dat Alphen in Zwam
merdam een hulp-secretarie zal vestigen en
Bodegraven niet. Heeft Alphen dit soms
als premie gesteld?
Om industrieterrein
De heer Vreeken (S.G.P.) èprak er z'n
verwondering over uit, dat Gedeputeerde
Staten hun plannen hebben gewijzigd. Ge
zien zijn gezonde financiële toestand kan
het voor Bodegraven geen belang zijn om
„verrijkt" te worden met een gedeelte van
Zwammerdam. Bij opheffing van Zwam
merdam is het criterium: wat is het beste
voor de Zwammerdamse bevolking, wat is
het meest aannemelijke voor Bodegraven
en wat is de meest natuurlijke grens. Het
plan van Gedeputeerde Staten vond spre
ker niet de meest gunstige oplossing. De
kom vah Zwammerdam ligt ongeveer
tweemaal zo ver van Alphen als van Bo
degraven. Verschillende belastingen, welke
in Alphen zijn Ingevoerd, o.a. de straat- en
vermakelijkheidsbelasting, zijn in Bodegra
ven onbekend. Ook de opcenten van de
rijksbelastingen zijn in Bodegraven aan
merkelijk lager. Aanneming van het plan
zou bezwaarlijk zijn voor Bodegraven, om
dat het gebrek aan industrieterrein niet
wordt opgeheven. Bovendien betekent dit
naar sprekers mening een ramp voor
Zwammerdam. Immers, Alphen kan op
zijn huidige grondgebied nieuwe indus
trieën vestigen en het is dus moeilijk te
verwachten, dat deze gemeente industrieën
zal vestigen op Zwammerdams grond
gebied.
De heer Van Elk (P.v.d.A.) vroeg zich af,
of de vele noodkreten, door Alphen in Den
Haag geslaakt, misschien Gedeputeerden
hadden doen omzwehken. Het gedeelte,
wat Bodegraven nu zou worden toebedeeld,
is wel het meest moeilijk bestuurbare. Wij
zouden hierbij de moeilijkheden hebben te
incasseren en Alphen de voordelen, aldus
spreker. Laat men dan alles of anders niets
geven. Het bezwaarlijkst in het voorste
van Gedeputeerde Staten vond spreker wel
het ontnemen van Bodegraven van de z.g.
Schoordijk, het enig behoorlijke industrie
terrein in onze gemeente. „Die kluif wilde
hij zich niet uit de soep laten halen
Tegen samenvoeging
De heer v. d. Heyden (K.V.P.) betwijfel
de, of Bodegraven en Zwammerdam een
gemeenschap zouden vormen. Bodegraven
kon content zijn met het gebied Overtocht
en Oud-Bodegraven, omdat die gedeelten
helemaal zijn gericht op Bodegraven.
Spreker voelde niet voor de toevoeging van
de kom van Zwammerdam bij Bodegraven.
Een tweede kom in een gemeente geeft ge
makkelijk aanleiding tot twistpunten, die
een goede verhouding verstoren. In het za
kelijk aangelegde Bodegraven mogen pres
tige of gevoelsstrijd in genen dele een
overheersende rol spelen.
Ook de heer Veldhuizen (K.V.P.) kon de
kom van Zwammerdam niet als algemeen
belang accepteren. Voor Bodegraven is er
in de kom van Zwammerdam meer te
brengen dan te halen in verband met de
vele noodzakelijke «»ldaar te verrichten
onderhoudswerken aan straten e.d. De vele
„armlastigeh" in Zwammerdam zouden
voor Bodegraven een zware last betekeneiv
Het kon wel eens een altijd durend verwijt
voor Bodegraven betekenen, indfen het de
kom van Zwammerdam tot zich trok. Spre
ker verzette zich evenwei tegen een prijs
geven van de Schoordijk.
Hoe ter wereld is het mogelijk, dat Ge
deputeerde Staten zijn omgezwenkt en
waarom wil men toch een historisch ge
groeid geheel verbreken, zeide de heer
Jongeneel (Gemeentebelang). De leiding
van de z.g volksstemming in Zwammer
dam is fc.i. niet uitgegaan van „echte", ge
boren, doch van „import" Dammenaars
Die omzwenking kan z i. niet op een ge
zonde basis rusten. Alphen schijnt com
pensatie te zoeken voor verlies van grond
gebied aan Boskoop.
Als geboren Zwammerdammer zou de
heer Koren (C.H.) niets liever zien dan dat
Zwammerdam als zelfstandige gemeente
zou kunnen blllven vOértbestaan Nu Ge
deputeerden evenwel die mogelijkheid niet
zien, blijft het spreker niet onverschillig
Concentratie van opleiding
in Bussumse school
De Jooflse Jeugdfarm, die sinds 1937 in
de villa „Catharina" aan de Ridder van
Catsweg is gevestigd en waar jongelui wor
den opgeleid voor land- en tuinbouwkun
dige in de staat Israël, zal volgende week
naar Bussum worden overgeplaatst De
Farm, die thans 14 leerlingen heeft, zal in
Bussum worden samengevoegd met een in
stelling, die daar is gevestigd. Beide scho
len zullen in de toekomst gebruik maken
van één tuin te 's Graveland, waardoor
een betere exploitatie mogelijk Is In de
loop der jaren zijn 200 leerlingen van de
Goudse school naar de staat Israël ver
trokken. Het gebouw aan de Ridder van
Catsweg zal worden verkocht.
Brandje in schuur
Door oververhitting van een stoomketel,
waarin slachtresten werden vernietigd, is
gisteravond brand ontstaan in de schuur
van de heer F. J. Verwoerd in de Willens
De eigenaar heeft het vuur zelf snel ge
blust, zodat de met een motorspuit uitge
rukte brandweer geen dienst behoefde te
doen. De schade is gering.
UIT VROEGER TIJDEN
De Goudsche Courant meldde:
75 JAAR GELEDEN.
Het bestuur van de Spaarbank zal een
nieuwe regeling invoeren. Daar het tot nu
toe voorkwam, dat men soms een half uur
moest wachten, vobr men zijn spaarduitjes
kon laten inschrijven, hoewel het kantoor
tot des avonds tien uur was geopend, zal
hat bestuur van de bank thans ook des
Maandagsmorgens zitting houden. Op Za
terdagavond kan men alleen inleggen, op
Maandagmorgen wordt alleen terugbetaald
50 JAAR GELEDEN.
Bij Koninklijk besluit is benoemd tot
leraar aan de Rijks Hogere Burgerschool te
Groningen de heer J. H. Scholte, die thans
is verbonden aan de R.H.B.S. alhier.
25 JAAR GELEDEN.
Bij de Uitgever h! J. Paris te Amsterdam is
verschenen het proefschrift van de heer T
Vink te Amsterdam, geboren te Lekkerkerk,
•n kloek boekdeel, waarmee de heer Vink
te Utrecht hoopt te promoveren tot doctor
in de wis- en natuurkunde. Het boek is ge
titeld De Lekstreek eèn aardrijkskundige
verkenning van een bewoond delta-gebied
bij welke gemeente de kom van Zwam
merdam zal worden gevoegd. Ongeveer 30
jaar geleden vocht de heer Koren in de
eerste rij om de zelfstandigheid van
Zwammerdam, doch thans meent hij In
dezelfde mate voor zijn geboorteplaats op
de bres t# staan door toevoeging van
Zwammerdafh bij Bodegraven te helpen
bevorderen^ waarbij z.i. beide gemeenten
het best gediend zijn.
Een motie
De heer Karssen stelde ten slotte de raad
voor, een motie aan Gedeputeerde Staten
te zenden. Met 10 tegen 3 stemmen (tegen
K.V.P.-fractie) werd besloten de motie te
legrafisch aan Gedeputeerde Staten* te zen
den. In deze motie spreekt de raad uit,
dat het gerenswijzigingsplan van Gedepu
teerde Staten nóch het algemeen, nóch hel
bijzonder belang der gemeente dient, In
tegendeel de natuurlijk gegroeide veelzij
dige samenwerking van Bodegraven en
Zwammerdam dreigt te verbreken. De raad
spreekt als zijn oordeel uit, dat de voor
gestelde grenswijziging, in tegenstelling
met het in 1949 door Gedeputeerde Staten
ontworpen plan, niet zodanig overwogen ls,
dat het rekening houdt met de plaatselijke
verhouding en gesteldheid, waardoor het,
althans voor Bodegraven, onaanvaardbaar
is De raad verzoekt Gedeputeerde Staten
de gemeente Bodegraven niet op de voor
gestelde wijze in het grenswijzigingsplan
te betrekken en Indien voor het zelfstandig
voortbestaan der gemeente Zwammerdam
geen aanleiding bestaat, hun voorstel van
1949, zoals dat door Burgemeester en Wet
houders is geamendeerd, te handhaven.
Ten slotte worden Gedeputeerde Staten
uitgenodigd, zich ter plaatse te komen
overtuigen „van de redelijkheid en de rea
liteit van 's raads wensen en de onge
wenste gevolgen, die effectuering van het
Dlan van Gedeputeerde Staten van 1951, al
thans yoor zover Kfet dé grenzen van de
gemeente Bodegraven betreft, met zich
brengen".