De
Raad wil niet zo
V olksgaarkeuken
gauw van
afstappen
de
Bevrijdende film van een
medische flierefluiter
Installatie
De Vier
van stichting
Gemeenten
Commissie benoemd om mogelijkheden
tot exploitatie nader te onderzoeken
Twee meningen
in het geding
Vrouwenarts
17
DE UITKOMST BIJ SANS-ATOUT
Order: Springen
TWEEDE BLAD - PAGINA 2
GOUDSCHE COURANT
ZATERDAG 15 DECEMBER i95t
I)E RAAD heeft zich gisteravond royaal te goed gedaan aan de maaltijd-der
discussie, die het voorstel van B. on W. hem heeft geboden om de exploitatie
van de volksgaarkeuken van de Hoffmans Stichtingen, althans in de huidige
vorm, niet meer in aanmerking te doen komen voor subsidie uit de gemeente
kas. De raad bleek evenwel andere gedachten over het sociale nut van de
Volksgaarkeuken te hebben dan B. en W. ih hun voorstel hadden neergelegd.
Men «as vrijwel algeméén van oordeel, dat de keuken nog een kans moet hebben
en schaarde zich unaniem achter een tussenvoorstel van de heer Kruysheer om
uit de raad een commissie te benoemen, die in overleg met de commissie van
toezicht op de Volksgaarkeuken zal zoeken naar de mogelijkheden om een betere
exploitatie te verkrijgen, waardoor de keuken self-supporting zal worden of al
thans het tekort zal worden verminderd. Overeenkomstig werd besloten het sub-
sie in het geraamde tekort voor 1952 pro memorie op de begroting te plaatsen.
Die maaltijd heeft ruim twee uur geduurd
en er werden vele tafélspeechjes afgesto
ken. Men had de keuze uit twee menu's.
Ten eerste een menu samengesteld door B.
en W., die voorschotelen, dat de Volks
gaarkeuken niet meer aan een behoefte be
antwoordt, het daardoor uit den boze ach
ten een subsidie van f 8000 te verlenen in
het tekort bij deze instelling en liever de
gelden beschikbaar willen stellen aan in
stellingen. die meer sociaal nut hebben. En
het tweede: een menu van de commissie
van toezicht op de volksgaarkeuken, een
adres aan de raad. waarin die commissie
zegt dat uit de practijk blijkt, dat de keu
ken wel een sociaal nut heeft en dat de
gemeente tot taak heeft de keuken bij te
springen.
Het uitgangspunt van beider meningen
ligt in de historie. In het testament van
mej. H. H. Hoffman, die de gemeente erf
gename maakte van een kapitaal onder
voorwaarde, dat de gemeente die gelden
zou gebruiken voor de instelling van een
volksgaarkeuken voor de arbeidersstand en
zo mogelijk voor de stichting van een te
huis voor alleenwonende dames van de
fatsoenlijke stand, het zogenaamde Hoff
mansgesticht op de Oosthaven. Beide in
stellingen zijn er gekomen en met de rente
van het overgebleven kapitaal, een rente
van ongeveer 12.000 konden vele jaren
die instellingen in stand worden gehouden.
Er werd zelfs in bijkans alle jaren tot 1945
winst gemaakt. Van 1915 zelfs een winst van
62.000, die in de kas der gemeente werd
gestort. Maar de laatste jaren, door de al
gemene prijsstijging, kwamen er tekorten,
zodat de gemeente moest bijspringen Voor
1952 wordt het tekort voor de Volksgaarkeu
ken geraamd op 13 000 en voor het Hoff-
mansgesticht op 7000. Zou nu de Voüis-
gaarkeuken worden opgeheven, dan kan de
gehele rente van het stamkapitaal der. na
latenschap worden aangewend voör het
Hoffmansgesticht. dat B. en W. wel een
sociaal nut toeschrijven, waardoor de ge
meentelijke bijdrage in de tekorten aan
merkelijk gereduceerd zou worden.
Waarom geen reserve
gekweekt?"
De commissie van toezicht op de Volks
gaarkeuken schreef evenwei de raad. dat
de erflaatster allereerst de stichting en in
standhouding van de Volksgaarkeuken heeft
bedoeld en mochten er voldoende baten zijn,
dan pas de oprichting en instandhouding van
het Hoffmansgesticht. Zij acht dus de Volks,
gaarkeuken, die naar haar mening ook in
deze tijd zeker beantwoordt aan het doel.
dat de erflaatster heeft gesteld (d.w.z. een
eetgelegenheid voor minderdraagkrachti-
gen, die door hun werkzaamheden niet in
de gelegenheid zijn thuis te eten, primair.
Verder vindt de commissie het onjuist, dat
nu. na een lange reeks van voorspoedige
jaren, de gemeente zich terugtrekt, omdat
de exploitatierekening niet sluitend is te
krijgen. Waarom heeft, zo vraagt zij zich
af, de gemeente de baten in vroegere jaren
in de gemeentekas gestort en niet gereser
veerd en tegen rentevergoeding uitgezet,
zodat er een reserve groter dan 62.000 zou
zijn gekweekt, waaruit de tekorten in de
eerstvolgende jaren zouden kunnen worden
gecompenseerd? De commissie had zelfs be
rekend. dat de gekapitaliseerde som van de
winsten in de jaren sinds die oprichting in
1889 450.000 moest zijn
Op deze historie werd bij de tafelgesprek
ken dikwijls teruggeblikt.
„Wel sociaal nut
De heer Van Wijjt (AH) achtte de argu
menten van de commissie sterker dan die
vapgB en W. Hij vroeg of er niet wordt
afgeweken van het doel van de wilsbeschik
king van me). Hoffman, als de gemeente
zich met haar bijdrage terugtrekt, waar
door de Volksgaarkeuken zal worden geslo
ten. Ook merkte hij op. dat B. en W. in hun
voorstel geen rekening houden met de sa
mengestelde Interest, als zij schrijven, dat
sinds 1915 aan batige saldi van de gaar
keuken 62.000 in de gemeentekas is ge
stopt. Waren deze winsten belegd, dan zou
er een reserve gevormd zijn, die veel groter
is dan 62.000, waardoor de tekorten in de
eerstvolgende jaren zouden zijn gedekt.
Over het sociale nut van de keuken zei de
heer Van Wijk, dat er mensen gebruik van
maken, die er eigenlijk niet noodzakelijk
thuishoren, maar dat er ook mensen eten.
voor wie een maaltijd zelfs in een goedkoop
restaurant te duur zou zijn. Is het niet mo
gelijk. zo vroeg hij, om een twee-tarieven-
systeem in te voeren? Een vraag die uit de
raad met een „dan moeten de mensen hun
belastingbiljet meebrengen" werd beant
woord.
De heer Kruijsheer (VVD) vond het ook
wat bezwaarlijk, dat de gemeente zich na
dertig vette jaren van overschotten gaat
terugtrekken, nu er tekorten zijn. Hij was
zelf eens in de gaarkeuken gaan eten en
was tot de conclusie gekomen, dat er in
derdaad mensen van deze gelegenheid ge
bruik maken, die mej. Hoffman in haar
testament moet hebben bedoeld. Het zijn
vooral weduwnaars, alleenwonenden en
mensen van buiten, die dankbaar gebruik
van de gelegenheid maken. Ook zijn over
tuiging is het, dat de gaarkeuken in het tes
tament praevaleert boven het Hoffmansge
sticht. Het gemeentebestuur heeft de mo
rele verplichting, zei hij, het testament uit
te voeren, zoals de erflaatster dat heeft be
doeld ..Wat moeten de familieleden van
mej. Hoffman of de mede-erfgenamen er
van denken, als het testament wordt ver
kracht"? zo vroeg hij. Hij verzocht B. en
W. het voorstel in te trekken.
,,,1/nn/t tint reclame!"
De heer Fennet (KVP) vroeg of de ge
meente bij het aanvaarden van de erfenis
nog voorwaarden had gesteld, mogelijk ten
aanzien van het practisch nut der instellin
gen in de toekomst Ook hij betreurde het
dat de gemeente de winsten in de voorgaan
de jaren niet had gereserveerd, want ook hij
achtte het sociale nut zeker nog aanwezig.
Een ander lid, dat ook eens in de keuken
was gaan eten en daar de gemeente-secreta
ris ook achter een groot bord had ontmoet,
de heer Verboom (CH) (de burgemeester
constateerde, dat het aantal bezoekers aan
de gaarkeuken toeneemt), was het met de
vorige sprekers eens.
HU zei. dat er zeker in de keuken meer
leven te brengen zou zijn. indien men haar
wat moderniseert en er wat reclame voor
gaat maken. Waarom niet een gunstiger
punt dan de Keizerstraat voor de keuken
gezocht of waarom de naam ..Volksgaar
keuken" niet vervangen door een gezelliger
naam. Het klinkt zo ouderwets. Men moet
een beetje in de geest van deze t|jd durven
spreken, zei hU. ..ik ben er van overtuigd,
dat dan de mogelijkheden voor de keuken
ve« gunstiger zullen worden."
De heer Amesz (PfaJA) was het met de
heer Verboom eens. „Waarom niet wsft meer
propaganda gemaakt onder personen, die in
Gouda een congres houden en goedkoop wil
len eten", zo vroeg hij.
De heer Blankert (PvdA) vond ook, dat
mej. Hoffman in haar testament zeker de
mensen had bedoeld, die nu de keuken be
zoeken. Zij spreekt) over „arbeidersstand",
zei hii- en aangezien het begrip „arbeider"
tegenwoordig vervangen kan worden door
het Woord „werknemer" in sociologische zin
althans, beantwoordt het huidige bezoek aan
de keuken stellig aan haar bedoelingen Ook
hij achtte een wat fantasierijkere leiding
over de kpuken een belang. „Waarom pro
beert men haar niet een* 's avonds open te
stellen", zo vroeg hij.
Nietzsche
De heJr Van Wingerden (SGP) zei: „Of
mej. Hoffman nu een Christin of een nihi-
liste of een aanhangster van. Tolstoi of van
Nietzsche is geweest, zeker is dat zij een
sociaal voelend hart had. Hij vroeg zich af
of er niet van vervreemding moet worden
gesproken, indien de gemeente niet handelt
overeenkomstig de bedoelingen van mej.
Hoffman en vond dat zo gemakkelijk aan
fraude gedacht kon worden, nu gebleken is
dat de winsten van de gaarkeuken in de
gemeentekas zijn gestopt, al zei hij, dat niet
te kunnen geloven. Dat waren woorden, die
de burgemeester deed opmerken, „dat hier
met over vervreemding, maar over een sub
sidietoekenning wordt gesproken". Het leek
ons. dat bij deze opmerking van de heer
Van Wingerden de agent op de publieke
tribune zat te popelen. Ook de heer Van
Wingerden zei niets voor opheffing te voe
len en sloot zich bij de suggesties, die door
vorige sprekers waren gedaan, aan.
De heer Schuttelaar (KVP) merkte op. dat
de gemeente op elke portie J in 'de keuken
1 toelegt, zodat met inbegrip vpn de prijs,
die de klant betaalt, een portie 2.25 kost.
Dat geeft te denken, zei hij. Dat kan zeker
niet langer doorgaan en er moet. zonder aan
opheffing van de keuken te denken, aan an
dere mogelijkheden worden gedacht.
Eureka
De heer Nederhorst (PvdA) kwam met een
oplossing. HU deed de suggestie de keuken
door een pachter te laten exploiteren, die
desnoods gesteund wordt met een bUdrage.
HU geloofde, dat op die manier betere resul
taten bereikt kunnen worden. Ook dacht hU
aan een coöperatief restaurant, zoals men
'wel in andere plaatsen heeft. We komen dan
tegemoet, zei hU. aan de behoefte aan een
goedkope eetgelegenheid en het bespaart de
gemeente kosten. Is er in die richting geen
oplossing te vinden zo vroeg hU. anders zie
Ik geen reële verbetering voor onze gaar
keuken.
Ook de heer Jamoel (Comm.) die de oor
zaak van alle narigheid in de uitgaven voor
de defensie zocht en die ook al in de keuken
was gaan proeven, vond. dat alle* moet wor
den geprobeerd om de keuken te behouden.
Wethouder Hagedorn beantwoordde als
eerste de talrijke sprekers. Hij deelde mee,
dat de raad in 1915 had besloten, een besluit
dat door Ged. Staten was bekrachtigd, om
de voordelige saldi van de exploitatie der
beide omstreden instellingen te storten in de
gemeentekas.
Op dat besluit kan niet meer worden te
ruggekomen. Er kan dus zeker niet van
fraude worden gesproken, zei hU-
Het college van B. en. W. heeft in be
sprekingen met de commissie van toezicht op
de Volksgaarkeuken allerlei suggestiea ge
daan om tot een betere exploitatie te ko
men. maar de commissie had in alles een
hard hoofd. Ze wees alle suggesties als on
aanvaardbaar van de hand. HU zei geen toe
komst meer voor de gaarkeuken te zien en
vond. dat het Hoffmansgesticht veel belang
rijker is. Daarvoor zal als de tariefsverho
gingen in de toekomst resultaat krUfen. een
betere exploitatie kunnen worden verkre
gen.
Gesticht primair"
Burgemeester James heeft een uitvoerige
toelichting op het voorstel van B. en W.
gegeven. Hij merkte op, dat er in het tes
tament geen bepaling voorkomt, dat de ge
meente in tekorten moet bijdragen. De
hoofdzaak Is, zei hij, dat wij ons afvragen
of de beide instellingen, die mej. Hoffman
heeft bedoeld, nog nuttig zijn. Van het nut
van het Hoffmansgesticht was hij met het
oog op de huisvesting van ouden van dagen
overtuigd, van het nut van de Volksgaar
keuken niet. Er eten daar maar vijftien
mensen per dag. Men moet. als mej. Hoff
man spreekt van „arbeidersstand" de bete
kenis van haar woorden in de geest van die
tijd. waarin zij leefde verstaan. De mensen,
die zij bedoelde komen vrijwel niet meer
in de gaarkeuken. Waarom dan aan deze In
stelling 7000 geven, als er talrijke andere,
nuttiger instellingen zijn, die een subsidie
hard kunnen gebruiken?
Hij onderstreepte nog eens, dat B. en W.
alleen voorstellen het subsidie in te trek
ken en niet de gaarkeuken op te heffen. „En
wij willen zeker niet. zd voegde hij er aan
toe. pogingen afwijzen om de keuken een
basis te geven, waarop zij kan voortbe
staan."
Nog eens proheren
De heer Kruijsheer kwam daarop met het
voorstel om een commissie ad hoe uit de
raad te benoemen om samen met de com
missie van toezicht te onderzoeken of er
uitgaande van het onderzoek van B en W.
nog mogelijkheden zijn om de exploitatie
van de Volksgaarkeuken te verbeteren, zo
dat de instelling self-supportiag kan worden
of althans het exploitatietekort verminderd
kan worden. Verder stelde hij voor het sub
sidie op de begroting voor 1952 pro memo
rie op te nemen. Dit voorstel, dat mede-
ondertekend werd door de heren Verboom,
Engelhard. Van Wijk en Nederhorst werd
aangenomen. Op voorstel van B. en W., aan
wie.de raad de benoeming overliet namen
in deze commissie zitting de dames Wagner-
Bik (PvdA), Huisman-Van Aalst (VVD) en
de heren Van Wijk (AR). Schuttelaar (KVP)
en Amesz (PvdA).
Omstreden subsidie
Er was nog een voorstel, waarover enige
discussie ontstond. Dat was het voorstel
van B. en W. om afwijzend te beschikken
op een verzoek van de R.K. lagere land
bouwschool om een subsidie van 10 toe
te kennen voor een leerling uit Gouda, die
die school bezoekt.
B. en W. grondden hun standpunt op bet
feit. dat het exploitatietekort van die school
in hoofdzaak is ontstaan door de 2300.
die de gemeente Bodegraven dé school voor
de huur van het schoolgebouw in rekening
brengt. ZU trokken een parallel met de si
tuatie in Gouda, waar de Chr. lagere land
en tuinbouwschool in een gebouw is onder
gebracht, dat de gemeente gratis ter be
schikking heeft gesteld. „Waarom verzoekt
het R.K. schoolbestuur niet aan het gemeen
tebestuur van Bodegraveil. ter vermindering
van het tekort, het schoolgebouw ook gratis
ter beschikking te stellen", zo was de ar
gumentatie van B. en W. ..Al» wü het sub
sidie toekennen, komt het er op neer', dat
wU 10 storten in de kas van de gemeente
Bodegraven".
De heren Vihk (AR). Fennet (KVP) en
Verboom (CH) waren het iAet dat stand
punt niet eens en wilden de zaak liever
principieel zien. ..Als de gemeente een Chr.
school in haar eigen stad steunt, moet zij
ook meehelpen, dat een R.K. leerling een
R.K school kan bezoeken", zeiden zij.
Het voorstel werd in stemming gebracht,
maar aangezien de stemmen staakten (12
12. dokter Bik (AR) was wegens ziekte
afwezig) zal er in een volgende vergadering
opnieuw over worden gestemd.
Het voorstel tot vaststellen van een
nieuw huurreglement voor de gemeentelijke
eengezinswoningen werd na enige techni
sche opmerkingen van de heren Blankert
(PvdA) en Vink (AR) door B. en W terug
genomen om later gewijzigd aan de raad
opnieuw te worden voorgelegd.
Hamer stuk ken
Verder verklaarde de raad zich in deze
vergadering, die vier uur duurde. Ander
discussie accoord met de andere voorstellen.
Aan een studiecommissie inzake het bevol
kingsonderzoek op t.b.c. werd medewerking
tot een bedrag van een cent per inwoner per
jaar verleend en «nige garanties afgegeven.
Van de gemeente Reeuwijk Werd in verband
met de overneming van het electriciteits-
bedrijf aldaar een gedeelte van het brand
spuithuis en een schuurtje gehuurd om de
beschikking te hebben over enige magazijn
ruimte en een opslagterrein voor het GEB.
Er werd 8000 beschikbaar gesteld voor de
inrichting van een tijdelijk kantoor voor
enige afdelingen van de administratie van
het Gem. Energiebedrijf in het pand Raam
24. De panden Bogen 6 en 8 werden aan
gekocht met het oog op éen betere verbin
ding tusen Raam en Nieuwe Veerstal. Het
rentepercentage, dat aan inleggers bij de
Stadsspaarbank, over hun saldi zal worden
vergoed, werd met ingang van 1 Januari
vastgesteld op 2.40 pet. Er werd een geld
lening. groot 99 000 aangegaan ten be
hoeve van de stichting van een schoolge
bouw voor de Chr. lagere land- en tuin
bouwschool van de Chr. Boeren- en Tuin-
dersbond aan de Goejanverwellédijk. Aan
het gemeentepersoneel zal een uitkering
ineens van 5 als aanvullende compensatie
voor de stijging ln de kosten van levens
onderhoud worden verleend. Er werd 1358
uitgetrokken voor verhoging van de pen
sioenen. die uit het gemeente- en wethou
derspensioenfonds worden betaald. Voor het
opknappen van de kamers van de inwonen
de verpleegsters in het Van Itersonzieken-
huis en voor het aanschaffen van zeven ver-
bandstoftrommels werd 3676.20 beschik
baar gesteld.
Benoemingen
Als opvolger van dr H. J. Thiele werd tot
leraar in het Nederlands aan het Coornhert-
gymnasium benoemd drs J. F. Hengeveld te
Utrecht. Tot tijdelijk leraar in dat vak werd
tot de komst van de heer Hengeveld be
noemd, de heer P. K. van Lingen. Aan de
heer C. Weststrate. onderwijzer aan de Wil
lem de Zwijgerschool, werd op zijn verzoek
eervol ontslag verleend wegens zijn benoe
ming tot onderwijzer bij het openbaar on
derwijs in de Nederlandse Antillen.
De raad hield zich ook nog bezig met een
reeks van benoemingen van leden van com
missies en van besturen van instellingen.
Herbenoemd werden: tot regent van het
rusthuis Huize Juliana: mevr. H. M. M.
Vonk- Van der Meer; tot regenten van het
Hoffmans Gesticht: de heren A. Goedewaa-
gen en A. J. A. Vos; tot leden der commis
sie voor de Hoffmans Stichting: Volksgaar
keuken: de heren A. J. A. Vos en P. van der
Pol: tot regenten van het Van Itersoozieken-
huis: mevr. J. N. van Dantzig-Melles en
mevr. M. van Elk- 't Hooft; tot leden van
jiet bestuur van de Gemeentelijke Dienst
voor Maatschappelijk Hulpbetoon de heren
M A. Engelhard en J Hopman; tot regent
van het Verenigd Wees- en Aelemoeseniers-
huis: mr J. W Blankert; tot leden der com
missie van advies voor de Stedelijke Musea;
de heren P. C. J. Reljne en dr J. J. A. Zuid-*
weg; tot leden der commissies van advies
voor de Librye (Libryemeesters): de heren
J. H. Carlier en D. L. de Jong; tot lid der
commissie van toezicht op het middelbaar
onderwijs: de heer A. R. van de Putte, tot
lid van het college van curatoren van het
Coornhert-Gymnasium: mevr. dra H. de
Jong-Maasland; tot gecommitteerde der ge
meente bij de N.V Goudse Waterleiding
Maatschappij: mr dr K. F O. James en tot
Elaatsvervangend gecommitteerde de Ioco-
urgemeester; tot lid van het bestuur der
Stichting Sehooltandverzorging: mevr. J. N.
van Dantzig-Melles; tot vertegenwoordigers
der gemeente in de commissies van overleg
voor de ambtenaren en de werklieden: de
heren M. A. Engelhard. B. W. Kapteijn, J.
Kruijsheer. H. Luidens en J. van Ooijen:
tot de gedelegeerden der gemeente in het
bestuur der openbare leeszaal: mevr H.
Baale-Barger. mevr. C. P. Hagedorn-Beij-
derwellen en de heer A. Herstel.
Tot gedelegeerde in het bestuur der open
bare leeszaal werd benoemd ter voorziening
in de vacature, ontstaan door het bedanken
van de heer G. A. M. Weck, de heer P. J.
A. van der Sandem
Onze bioscopen
Politie-dossier 301
Thalia Theater. Als drie gouverneurs
der Amerikaanse staten North Carolina.
Virginia en Maryland, mensen dus. dieniet
in de filmindustrie zijn geïnteresseerd, een
voorwoord spreken voor „Highway 301".
weet men, dat de feiten aan een ware ge
schiedenis zijn ontleend en dat deze is ver
filmd om de duizenden toeschouwers in de
gehele wereld te vertellen, dat het pad der
"misdaad altijd tot verderf leidt.
In deze thriller beleven we op klaarlichte
dag een model-bankroof door een aantal
gangsters van de z g. „Drie-Staten-Bende".
Wanneer meer overvallen volgen en revol
ver» spreken, krijgt de politie -een spoor
in handen, dat het gehele machtige Ameri
kaanse politie-appafaat in werking stelt,
waardoor het net steeds nauwer wordt
aangehaald. Er ontvouwt zich dan een ac
tie en spanning, die herinneringen oproept
aan „The Blue Lamp". Wat regisseur An
drew Stone met zijn acteurs en actrices
heeft weten te bereiken, dwingt respect af.
Bij het zien van zo'n stelletje gangsters
koppen vergeet men, dat zij slechts film
acteurs zijn. En wanneer de hele bende is
opgerold, is men temeer overtuigd van de
ware woorden, waarmee de gouverneurs de
film hebben ingeleid: „Crime doesn't pay
Verhuizingen binnen
de gemeente
v. Bergen, van v. Persijnstraat 13 naar
De la Reijlaan 40: wed. A. M. Scheepbou
wer. van Kon. Wilhelminaweg 251 naar Jan
Philipsweg 35, P. A. Alphenaar (4 perg.l.
van Nieuwsteeg 12 naar Bogen 61. J. J
Br^ier (3 pers van Pretoriaplein 41 naar
IJsselaan 97: M. A M. Barendse. van Roe
mer Visscherstraat 17 naar SChielands Hoge
Zeedijk 9: M. J. G. Swinkels, van Kleiweg
37 naar Gouwe 6, I v. Oostenrijk, van La
zaruskade 41 naar Eerste E. J. Potgieter
straat 34; C Vet (5 pers.) van «woonwagen
naar Roerdompstraat 55; wed. C. Wilten-
burg, van Bosweg 51 naar Tweede School
straat 16; L. Vermeulen (2 pers.) van Steijn-
kade 14 naar Willens 13, P J. Hammer (3
persvan Nieuwe Haven 238 naar Zoutman
plein 20, G H. Tom. van Nieuwe Haven 238
naar Zoutmanplein 20: K. F. Hammer, van
Nieuwe. Haven 238 naar Zoutmanplein 20;
C Nieveld (2 pers) van Herenstraat 52
naar Roerdompstraat 57; C. H. Mathuisen,
van Boelekade 118 naar Gouwe 91; A L.
Lodder (3 pers.) van Jan Philipsweg 83 naar
noerdompitraat 39 C v. d Heuvel, van
Zwaansgat 9 naar Graaf van Bloisstraat 77.
C- J. M. v. d. Heuvel—Heek, van Bosweg 27
naar Graaf van Bloisstraat 77; L. Licht—
v. d. Dool (3 pers.) van Bockenbergstraat 12
naar Zoutmanplein 14: R. Vreeswijk, van
J. v. d Hqjjdenstraat 24 naar Roerdomp
straat 53: A. J Vreeswijk—v. d. Laan. van
Westerkade 22 naar Roerdompstraat 53.
Reünie Bioscoop. Een sympathieke
film, zoals er helaas te weinig draaien. Een
film met een humor van de goede soort,
een humor, waarvan we helaas tegenwoor
dig te weinig voorraad hebben. De wereld
zit vol problemen en als er toevallig op een
keer eens geen probleem bij de hand is,
wel. dan maken we er'gauw een paar
hoop. dat we er om kunnen lachen, en dat
we tot het besef komen, hoe klein de din
gen zijn. waarover we ons zo druk maken",
zegt dokter Pratorius ergens in deze film.
Hij is professor in de medicijnen, maar be
halve medicijnen en operatietafel gebruikt
hij de humor, de' lach. de vrolijkheid om
zijn patiënten te genezen Hij is bovendien
nog muzikaal ook. richt een studenten
orkest op en heeft een bloeiende praktijk.
De heus des doods,
keiharde thriller
Schouwburg Bioscoop. Als een film de
naam thriller verdient Is het wel deze.
waarin diverse soorten misdaad, verraad ea
wraak en een beetje liefde met een justige
zakelijkheid dooreengëmengd zijn en zó
gerangschikt in het verhaal dat het onafge
broken naar een climax voert. De span
nende sfeer treedt reeds op bij de eerste
beelden, die een relaas geven van een mis
lukte inbraak in een juwelierszaak. Een
veelvuldig, doch precies in de juiste maat.
toegepast stil spel. naast een geraffineerd
camera-gebruik en dito montage stimuleren
de steeds oplopende spanning in het verdere
verloop. En deze bereikt een hoogtepunt als
het verraad uit wraakzucht van een der
bendeleden in zoverre mislukt, dat de aan
geklaagde vrijgesproken wordt, waarvan het
voor de hand liggende gevolg is. dat deze
het leven van de verklikker bedreigen gaat.
In deze gerekte slotphase berpikt het door
de hele film heen meesterlijke spel van
Victor Mature en Ridchard Wldmark een
hoog peil. Verrassend zijn ook hun sugges
tieve typeringen. De killer die Wildmark
op het witte doek zet. is een type om kippen-
vel van te krijgen. Ondanks de voortreffe
lijke wijze waarop Coleen Gray, het als
scherp contrasterende achtergrond bedoelde
vleugje aandoenlijkheid er in brengt, is deze
film niet voor mensen met zwakke zenu
wen. maar liefhebbers van spanning en
'sensatie kunnen er van smullen.
NA ZEVEN EEUWEN HAND IN HAND
Tankvaart
Caltex Delft Sidon-Rott p 14 K de Gata
raltflx I.elden p 14 mm de Casquets thuisreis
Caltex Nederland p 14 K. St. Vincent thuisreis
Caltex Pemig p 14 Kaap Bourgaroni uitreis
Caltex The Hague p 14 Gibraltar uitreis
fhama Falraheel-Rott P 14 Ftnisterre
Clavella 14 op 320 mü 1WZW v Chatham eü
Cleodora 14 v Rio Janeiro n Curacao
Coryda 15 v Liverpool te Savannah verw.
Duivendrecht 15 v Barry te Rotterdam
Genota 18 v Middlesbro te Amsterdam verw
Macuba p 14 Gibraltar n Mena el Ahmadl
Marlsa Montevideo-Curacao p 14 Natal
Omala 14 op 300 mijl Oost v Dondra Head
Ondina 19 v Colombo te Ras Tamira verw
Ovula 15 v Curacao te Kingston <J>
sunetta 14 v Montevideo n Trinddad
Slledrerht 14 op 1000 mijl O v La Plata
Scherpennrecht p i4 FlntaterTe n SWon
Tankhaven J. 13 te Soengei Gerong
Taria 17 v Singapore te Melbourne verwacht
Tibla 15 v Hamburg te Rotterdam verwacht
(Van een onze^ verslaggevers)
NIEUWERKERK A. D. 1JSSEL
Het was gisteravond in Nieuwerkerks
met vlaggen versierde raadzaal een belang
rijk ogenblik, toen de burgemeester van
Moordrecht, de heer K. H. Brandt, met
enkele hartelUke woorden het algemeen
bestuur van een nieuwe stichting instal
leerde. Zijn stichting, want al vóór 1940
heeft hU gewerkt aan een samengaan van
vier dorpen in de Zuidplaspolder: Capelle
IJssel, Moordrecht, Nieuwerkerk a. "d.
IJsscl en Zevenhuizen.
„Met de bede. dat Gods Zegen op de
stichting „De Vier Gemeenten" moge rus
ten en met de wens, dat haar arbeid moge
strekken ten bate van onze vier gemeen
ten, verklaar ik het algemeen bestuur van
onze stichting voor geïnstalleerd", zo zeide
burgemeester Brandt.
„Rekent uitkomst niet,
maar doel alleen"
In zijn installatierede beantwoordde
Moordrechts burgemeester de vraag, waar
om juist deze gemeenten dienen samen te
werken. Wie de kaart van de provincie
beziet, zal uit geografisch oogpunt geen
bezwaren opperen Bestudêert men de
historie van de gemeenten, dan ziet men,
dat zij alle vier ambachtsheerlijkheden zijn
geweest. De oudste vermelding van Ca-
pelle is van 1275. De naam staat in een
register van de opbrengst van de Kruis
tocht-tienden in het bisdom Utrecht. Nieu-
Loop der bevolking
Vertrokkenen: S. Rèpis. van Fluwelen-
ringel 93 naar Rotterdam, Virlulyplein 4b;
F. H Bouvrie, van Raam 58 naar Rotterdam,
Herweijerstraat 16; W. v. d. Krans—v. Vliet,
van Veerstraat 2 naar Spijkenisse, Breeweg;
C. M. Bol, Kon. Wilhelminaweg 251 naar
Arnhem. Joh. de Wittlaan 3. W C. Hooi-
meijer, van Tuinstraat 85 naar Ede (Gld.),
Wekeromseweg 7; P. J. Blom (2 pers.), van
Jan van Henegouwenstraat 15a naar Utrecht,
Goedestraat 79; A. Vlag (4 pers.), van Steijn-
kade 18 naar Rotterdam, Lemkenstraat 44b,
A. M. v. Leeuwen (3 pers.) van Kon. Wilhel
minaweg 329 naar Amsterdam, Palembang-
straat 68III.,W. T. Freriks—Broekman, van
St Josephstraat 43 naar Reeuwijk, Weth.
Venteweg H 139; J H. v. Westendorp (2
•pers.) van Burg. Martenssingel 48 naar
Moordrecht, Dorpsstraat 58; S. C. de Rijk,
van Markt 38 naar Schoonhoven, Lopiker-
slraat 14; C. SpeltSpee, van Ridder van
Catsweg 178 naar Hazerswoude, Hoge Rijn
dijk 131; A. Spelt, van Mr D. J. v. Heusde-
straat 34 naar Hazerswoude. Hoge Rijndijk
131; A. W. Verschuur—de Graaf, van Tweede
Kade 15 naar Apeldoorn, Zwolseweg 29; P
M. Hoonhout—Roobeek. Krugerlaan 195,
naar Den Haag, Kamillenstraat 40; J. M.
Hoonhout, van De la Reijlaan 15 naar Den
Haag, Kamillenstraat 40; W. C. de Jong. van
lJssellaan 17 naar Nieuw Guinea, B. Stam,
van Karekietstraat 59 naar Nieuw Guinea;
H. T. M. Mounier, van Krugerlaan 115 naar
Arnhem, Koningsweg; D. M. Blom, van
Krugerlaan 97 naar Rijswijk, Rembrandt-
kade 94; A. L. J. de Ruiter (3 pers.), van
Willens 147 naar Moordrecht, Westeinde 71;
J. C. Buitelaar, van Bogen 67 naar Waddinx-
ten, Bloerpendaalseweg 57; E. v. Dijk, van
De la Reijlaan 40, naar Soest, Soesterberg-
straat 125; H. Windhorst, van Westhaven 11
naar Bodegraven, Blecoutrestraat 16: W.
Bruinink—v. Muiden. van Eerste Kade 30
naar Kerkrade, Graverstraat 166; A. R.
Koolwijk—Brouwer, van Burgvlietkade 3
naar Utrecht, Galjoenstraat 35.
Ge vestigden; G. J. Bremer, van Utrecht
naar De la Reijlaan 40; C. J. Hamersma (2
pers), van Utrecht naar Krugerlaan 113. W.
de Graaff. van Amsterdam naar Westhaven
11; J. C. M. v. d. Zwan, van Den Haag naar
Krugerlaan 84; W. Slootjes—Veelenlurf, van
Roterdam naar Roerdompstraat 19; A. Wei
ten (3 pers.), van Bodegraven naar Roer
dompstraat 23; wed. v. Staveren (2 pers), van
Reeuwijk naar Varkenmarkt 18; M. Spree—
Evegroen, van Moordrecht naar Roerdomp
straat 51; N. G. Burger, van RotteJUam
naar Derde Kade 55.
werkerk wordt pas vermeldt omstreeks
1400. Zevenhuizen kan wijzen op een ver
melding in 1282 en wel als heerlijkheid
„Ambacht van Zevenhuizen", maar het
oude kasteel „Hove Verdun" stamt waar
schijnlijk reeds vgn het jaar 1000. Moor
drecht wordt het vroegst officieel ver
meld. Dat was in 1223, toen graaf Willem
III „de vorstelijke abdeij van Rijnsbtirch"
vrijmaakte van de grafelijkheidstol te
„Moordregt". Opmerkelijk is het, dat, on
danks de grote ouderdom van de gemeen
ten. pas in 1951 samenwerking Is'gezocht
ep zij nu pas hand in hand gaan. If et oude
spreekwoord, dat het verstand pas met de
jaren komt, is hiermede bewaarheid, zo
zeide burgemeester Brandt.
De burgemeester zette uiteen, welke
doelstellingen de gemeenten zullen na
streven In de culturele sector zal worden
gestreeft. tentoonstellingen naar het
platteland te krijgen en het muziekleven
te bevorderen. Daarnaast zal aan vrijt*
tijdsbesteding aandacht worden besteed.
Gedacht wordt aan een verbetering van
de lectuurvoorziening, die zeer te wensen
overlkat. aan het houden van een floralla-
dag voor de jeugd, het aanleggen van een
sportpark en een zwembad en niet te ver
geten: het beschikbaar stellen van grond
voor de aanleg van volkstuintjes, ln de so
ciale sector liet de burgemeester zijn in
dachten gaan over de aanstelling van so
ciale werksters, de bestudering van het
huisvestingsprobleem voor ouden van da
gen en het stichten van een hulpzieken
huis. waaraan grote behoefte bestaat. Ook
wil het algemeen bestuur, waaruit sub
commissies worden gevormd, het econo
mische leven bestuderen.
„Wil onze stichting aan haar doelstelling
beantwoorden." »o besloot de heer Brandt,
dan vraagt dit inspanning en volharding
van ons allen. Doch ook hier geldt het
oude gezegde van onze volksdichter Tol
lens: men rekent de uitkomst niet, maar
telt het doel alleen."
Instemming van Commissaris
De burgemeester van Nieuwqrkerk a. d.
IJssel, de heer J. C. Vogelaar, sprak er
zijn voldoening over uit. dat burgemeester
Brandt, ondanks het feit. dat hij over een
klein jaar zijn ambt neerlegt wegens het
bereiken van de pensioengerechtigde leef
tijd, toch de functie van voorzitter op zich
heeft genomen. Wij hopen, zo zeide hij. dat
U in deze korte tijd nog veel voor de
streek zal kunnen doen. De steun van Uw
jonge ambtgenoten hebt U.
De Commissaris der Koningin ln Zuid-
Holland, mr D A. Kesper, toonde zijn be
langstelling voor dit prachtige initiatief.
Het hoofd van zijn bureau, de heer J. C.
Sillevis, was gekomen om van deze in
stemming te doen blijken.
De algemene vergadering van „De vier
Gemeenten" bestaat uit twintig leden, uit
elke gemeente vijf. Uit Capelle a. d. IJssel
zijn het de heren J van Dijk, burgemees-
A. Heuvelman en A. Lagerwaard,
raadsleden, J. Peterson en J. C. A. Stik
kers uit het bedrijfsleven; uit Nieuwerkerk
d. IJssel de heren J. C. Vogelaar, burge
meester, A. C. Verboom, wethouwr, H. J.
F Tuch. raadslid. J. A Slagt en P. Val
kenburg uit het bedrijfsleven; uit Moor
drecht de heren K. H. Brandt, burgemees
ter, B. van Gent, wethouder. J. W. de
Jong, raadslid, M. R. van Maren, hoofd
van de openbare lagere school, A. van
Houwelingen uit het bedrijfsleven en uit
Zevenhulzen de heren A. Boer. burgemees
ter. A. Gijsenbergh. gemeente-secretaris.
C. J. van Helden en R. van Rijs uit het
bedrijfsleven en M. v. d. Pol uit het agra
risch bedrijf.
Uit de algemene vergadering is een dage
lijks bestuur gekozen, dat bestaat uit de
heren K. H. Brandt, voorzitter. J. C. Vo
gelaar. secretaris, A Boer. penningmees
ter („Ik hoop u spoedig het gironummer te
kupnen mededelen"), A. Heuvelman, A
Lagerwaard, H. J. F. Tuch, M. R. van Ma
ren en M. v. d. Pol
Zjjn theorie van levensmoed en levwi*.
blijheid moet hij op zekere dag in praküfc
omzetten tegenover een patiënte. Kostelnk
is de scène, waarin hij de vader van hit
meisje bezoekt. Deze ziet hem aan als tot
komstig schoonzoon en hij krijgt nog «li*
ook. w
Naijver van collega's brengt de dokt»
voor een ereraad. Is hij vroeger niet
schoenhandelaar-wonderdokter opgetreden
Welja, omdat het publiek meer vertrouwen
heeft in zo iemand dan in een echte dokter
Toen hij zijn bul liet zien. kon hij een Dak
slaag krijgenZijn verdediging voor de
ereraad is sprankelend van humor. Zij «taat
haast op hetzelfde peil als zijn rede voor de
studenten in het begin.
Deze medische flierefluiter wordt gespeeld
door Curt Goetz en of alles, wat hij doet
medisch verantwoord is. doet er eigenlijk
weinig toe. Het was een genoegen deze film
gqed géregisseerd en goed gespeeld, helaas
met een paar vervelende coupures, te .zien
te horrti j
LIJK NIEUWS
PLA,
Stolwij.
Proefnemingen gnnleg waterleiding.
In verband met de aanleg van een water,
leiding van Bergambacht naar Den Haag
worden thans in deze gemeènte proefnemin
gen gedaan ter bepaling van de wrijvingg-
coëfficiënt van de grond. Het onderzoek
geschiedt in deze gemeente op drie plaatsen
in de buurtschappen Beijerse, Benedenkerk
en Koolwijk. De proefnemingen worden
verricht in de ter plaatse lopende weterin
gen door pellingen met behulp van dam
planken
Nieuwerkerk a. d. IJssel
„De Zondaar". Donderdagavond gaf de
harmonievereniging „Door Kunst Verkre
gen" een concert en een toneeluitvoering
voor donateurs en -genodigden. De muziek
werd onder leiding van de heer C. van
Gent keurig uitgevoerd In de pauze trad
het „Naamloze orkest" verdienstelijk op
Hierna voerden leden van de toneelvereni
ging CVO het spel „De zondaar" van mr
H. Penning op.
Geëmigreerd naar Canada. De heer H.
Sterkenburgten zijn gezin hebben zich Don
derdag met nog 84 gezinnen in Le Havre op
het Engelse ^chip „Skytia" ingescheept voor
een reis naar hun nieuwe vaderland. Canada.
Veertig jaar bU Alexanderpolder.
Vandaag herdenkt de heer Q. van Erk,
machinist op het motorgemaal aan de
Bermweg, het feit, dat hij veertig jaar bij
de Prins Alexanderpolder in dienst is.
Ambtsdragers. De heer J. van Marijk
heeft ontheffing gevraagd van zijn verkie-,
zing als ouderling in de Geref. Kerk. Op
het tweetal zijn nu geplaatst de heren D.
an Houweling en Abr. Koole.
Adventsavond. De Jong-Hervormden
hielden met de leden van de Jonge Kerk te
Capelle a. d. IJssel en Kralingseveer een
adventsavond onder leiding van ds B. Baks
te Capelle a. d. IJssel. De dames C. Sterk en
E. den Toom declameerden en mevr. Goudt
las een boeiend verhaal uit de tijd van de
geloofsvervolging, Stella" voor.
„Draagt Elkanders Lasten". De leden
van het Chr. Bouwbedrijf kwamen onder
voorzitterschap van de heer L. Stolk bijeen."
De kas vertoonde een klein batig saldo. De
aftredende bestuursleden, de heren G. vsa
Eik, "P. de Koning en A. van Leeuwen wer
den herkozen In het bestuur van „Draagt
Elkanders Lasten" werden de heren A
Radder als voorzitter, S. Stolk als secreta
ris en K. Potuyt als penningmeester geko
zen.
„Credo". Op de jaarvergadering van de
Geref. meisjesvereniging „Credo" bleek uit
het jaarverslag, dat door aanschaffing van
studieboeken een nadelig saldo van 8 was
ontstaan. Leny van Wleringen behandelde
als onderwerp: „Gods rechtvaardigheid en
barmhartigheid'. Verder werden nog enkele
voordrachten en samenspraken ten gehore
gebracht. Ds W. van der Kerk sprak het
slotwoord.
Bromfietsclub. De motorclub „The Sky-
masters" heeft een onderafdeling voor
bromfietsen opgericht. .Tot heden hebben
zich zestien leden laten inschrijven.
BurgerlUke Sland. -r- Geboren: Anna Cor
nelia, d. v. L. M. Sleketee en A. J Bras.
Ondertrouwd: A. Kwakernaak 31 jaar en
P W. van der Valk 26 jaar
Gevonden voorwerpen Gevonden: Le
deren portemonnaie, laskap, kinderhorloge,
gortemonnaie, rozenkrans.
Reeuwijk
Op het matje. Een tweetflk perspnen zijn
bij de lichtfabrieken te Gouda op het matje
moeten komen ter verantwoording, wegen»
frauduleus stroomgebruik. Er was aan de
meter geknoeid.
Zet rUwlel op slot. De politie heeft een
ortbeheerd staand rijwiel bij een graanmaal-
derij in beslag genomen.
Geslipt. Door de gladheid van de weg is
een motorrijder uit Rotterdam Donderdag
avond op de Rijksweg onder Reeuwijk ge
slipt.
Hij werd tegen de weg geslingerd. De motor
werd vernield. Met hoofdwonden is het
slachtoffer naar Rotterdam vervoerd.
g kneusd. De melkhandclaar J. Plak
kwam Donderdagmorgen lopende over de
's-Gravenbroekseweg. Door de gladheid viel
bij en kneusde zijn arm.
Bescherm de dieren.
Nu het water ln de sloten met ijs Is te-
dekt, zoeken de tamme eenden open olek-
ken in de sloot. Daarvoor maken zij dikwijl*
gebruik van de weg, maar de dieren hebben
van uitwijken, links of rechts voor het ver
keer geen weet. Als bij het ontmoeten v«n
een konvooi geen vaart wordt verminderd,
betekent dit het einde van de wandehng
voor de dieren. Door een auto werden Don
derdag op de Nieuwdorperweg twee zware
bouten overredeif en gedood.
Boskoop
GevaarlUke gewoonte afgeleerd.
Hef was een gevaarlijke gewoonte van een
boomkweker aan de Groeneweg om regel
matig hopen afval in brand te steken op
afstand van vijf tien meter van de houten
woning van zijn buurJVian. Vele malen was
hem op het gevaar daarvan gewezen, maar
de boomkweker bleef zijn traditie getrouw,
zo ook toen een dezer dagen de rode haan
weer lustig kraalde ln een hoop vuil.
pölitie heeft zich nu met het geval bemoeid,
met als resultaat dat het vuil ln het ver
volg op belangrijk grotere afstand zal wor
den verbrand
„Ontspanning na Arbeid" opgericht.
KAASMAR1
GROOT AMMERS
i December. Aangevoerd 5 partijen,
zijnde 120 st-uks. wegende 840 kg. le Kwa
liteit 2.29—2.32 per kg. Handel matig.
De vereniging van ouden van dagen kwam
in café Van der Toorn bijeen. Evenals de
rlge maal was ook nu de heer J. van
Speld uit Gfluda aanwezig om adviezen t*
geven. Er werd besloten de vereniging d».
naam Ontspanning na Arbeid te geven.
In het bestuur werd als voorzitter geko
zen de heer H. van Pruissen. als tweads
voorzitter de heer M. Koster, als secretaiii
de heer J. C. Vermeulen en als penning
meester de heer J. Houtman.
ram
vo
DUIZEND EN EEN
KATERDAG 15 DECEMBER 1951
Oploanng 1001-KruisHoord-
puzzle zonder zwart
Horixontlil: 1. SpekhoUerheide 2. Tarief-
eis-Ain-nel 3. Anaemie-tegen-val. 4. Not-
merkaton-sire. 5. Drogreden-ulater. 6. Dal-
ton-el-Ate-een*. 7. Amen-teutonen-ski. S.
Aa-Lehar-oven-zoen. <9. Relger-Orel-beleg.
10. Beer-Eems-ree-Bach. 11. Ulm-ik-sap-
peur-piu. 12. Idool-draak-lavei. 13. Teer-
Aalst-eed-enz. 14. Eede-Ureterp-aloë. 15.
Nieuw-Maar-se-veen
Verticaal: 1. Standdaarbuiten. 2. Pano-
rama-Eelde-ei. 3. Erato-lelie-moede. 4.
Kiem-G.T-neg-rio-reu. 5. Hemerotheek-
lauw. 6. Of-Irene-Area-darm. 7. Leek-deur-
Omar-Lea. 8. Z.i.-taël-tors-pasta. 9. Es-Etna-
over-pater. 10. Ragout-Nel-Ee-kers. II. Hien-
Leen-beul-Epe. 12. Enns-sen-zebra-d.a.v. 13.
\n*ite-«ol-A.P.-vele. 14. De-aren-Kee-Cie.-
Noë. 15. Ellersinghuizen.
4. 6 10 V 3 t
O 1* nu aan alag. Hij kan nu nog 3 klave
ren en 3 ruilensJagen maken en heeft dus 4
5.A. gemaakt. Natudrlijk had N nog eerst
hartenaas mee kunnen nemen en hadden
O—W den maar precie* 3 S.A. gemaakt,
doch dan had N geen enkele rentrant meer
om aan slag te komen om zijn vrije *chop-
pen te maken.
Was Z goed uitgekomen, dus met schop
pen 5. dan was het spelverloop als volgt ge
weest:
1*5 *3 h *6
N mag aannemen, dat de ultkomat van Z
en het niet afnemen van zijn heer er op
wijst, dat deze schoppenaac driemaal heeft.
In de blinde liggen slechts twee schoppen,
dus O kan hoogstens schoppenvrouw drie
maal hebben. Daar N schoppenaa* niet
heeft, maakt het voor N. niet* uit of hij de
heer zet of niet. want als O schoppenaa* en
schoppenvrouw heeft maakt deze toch altijd
twee slagen in, de schoppen. In de tweede
slag speelt N nu eerst hartenheer om Z
aan te geven dat hij hartenaaas nog als
rentrant over heeft. Het spel vervolgt dus:
op O de vrouw moet bijspelen, die door Z
met schoppenaas overgenomen wordt. Z
speelt daarna harten, waardoor N aan slag
komt en dan nog de vrije sgfioppen kan
spelen. NZmaken op die (fnanier du* 5
schoppen «lagen en twee hartenslagen en
OW zijn dus drie down.
Wanneer Z schoppenaas niet heeft doch
schoppenheer en N heeft in plaats van
schoppenheer schoppenaas, dan verloopt het
spel precies eender al* Z maar met een
kleine schoppen uitkomt.
2 V 4 V 2 h V g
3. a *4 b v
Het doet hier niets ter zake of O schop
penvrouw zet of niet. Zet O schoppen
vrouw niet. dan speelt Z schoppen 10 bij en
N vervolö met een kleine schoppen,, waar-
Naar de stratosfeer
Vóór je met professor Plccard
meegaat naar de stratosfeer
moet je eerst weten, wat dat pre
cies is. De stratosfeer is de lucht
laag boven ongeveer 11.000 meter.
Zoals je misschien wel weet.
was professor Piccard de eerste,
die met zijn helpers die hoogte
bereikte.
Hiervoor gebruikten zij een
speciale ballon. In plaats van
het gewone gevlochten schuitje
was er nu een grote aluminium
bal, die volkomen luchtdicht af
gesloten kon worden. Binnen de
bol was de luchtdruk en de hoe
veelheid zuurstof voldoende
voor de opvarenden, wanneer zij
op grote hoogte zouden komen.
Later vertrok een Amerikaanse
ballon voor een tocht naar de
stratosfeer. Het was de „Ex
plorer I" Deze tocht liep bijna
noodlottig af. Op een hoogte van
18.000 meter ontdekten de man
nen, dat het net, dat de ballon
omgaf gescheurd was en dat een
van de touwen afgebroken was.
De bemanning besloot onmid
dellijk te dalen. In het schuitje
stond een van de mannen klaar
met een grote parachbte, die het
schuitje zou moeten dragen, voor
het geval het net helemaal zou
scheuren.
Aan de radio volgden de Ame
rikanen in spanning wat er zou
gebeuren.
De scheur Wordt steeds
groter. Het kan nu ieder ogen
blik gebeuren! Op een hoogte
van 6000 meter kunnen we het
stellen zonder zuurstofmaskers.
Twee mannen klimmen naar
boven om de schade te onder-
Natekenen, kleuren, op een briefkaart plakken en aan je vriendje
of vriendinnetje sturen.
De man met het
stenen hart
rpOEN zij een tijd gelopen had-
den, besloten zij bij de bos-
vijver te rusten. Pekrok had erge
dorst Annemarie wist raad. Zij
trok één van haar klompjes uit,
schepte dat vol water en liet
Pekrok er uit drinken. Zelf spar
telde zij met haar voetjes tn het
water. Hè, daar friste zij heerlijk
van op.
Zal ik jou ook eens met je
pootjes in het water houden?
vroeg Annemarie.
Als je me maar goed vdst-
houdt, want ik kan niet ztoem-
Natuurlijk deed Annemarie dat.
Toen de kraai even in het water
was. schrok hij vreselijk.
Help, help, pilde hij er zit
een beest in het water.
Annemarie trok hem vlug om
hoog.
't Zal een vis geweest zijn,
veronderstelde het meisje.
En ja, even later kwam de kop
Jan: Waar werd de eerste vie
gevangen
Piet: Weet ik niet.
Jan: In het water.
Bettie: U bent gegroeid, sind
ik u het laatst zag. grootvader.
Grootvader: Waarom zeg je
dat?
Bettie: Uw hoofd komt door
uw haar£
Onderwijzer: Hoe heet je?
Jongen: -—John.
Onderwijzer: Je moet leren te
zeggen „meneer". Probeer het nog
maar eens. Hoe heet je?
Jongen: Meneer John.
Aardrijkskundige hekwerk-puzzle
ZO WAS HET.
Hier is de oplossing van de ku
bussen.
54 Kubussen waren aan één kant
zwart, 36 aan twee kanten, 8 aan
drie kanten, 0 aan vier kanten en
helemaal wit waren er 27. Sa
men 125.
zoeken. Het „onderste gedeelte
van het net flappert in de wind.
Het verdwijnt volkomen.
Instrumenten en zuurstofappa
raten worden overboord gewor
pen. alles bevestigd aan kleine
parachutes. De ballon daalt
steeds sneller. Het net is nu vol
komen aan flarden gescheurd.
Het schuitje valt als een steen
De order „springen" wordt ge
geven.
Enige bgenblikken later slaat
het schuitje tegen de grond. De
mannen landen veilig met hun
parachutes.
Een jaar later stegen twee van
hen op in een nieuwe ballon.
Deze keer bereikten zij een
hoogte van 22.000 meter. Bac
teriën en plantaardige kiemen
er waren van elk vijf ver
schillende soorten werden in
open buisjes aan de buitenkant
van het schuitje bevestigd en het
bleek na afloop, dat zij de tocht
door koude dunne lucht hadden
overleefd.
Op de afbeeldingen kun je de
„Explorer 1" zien op ong.eveer
5000 meter hoogte. Het lijkt of
het ballonnet er maar slap bij-
hangt, maar dat komt. omdat de
ballon nog maar gedeeltelijk met
waterstof gevuld is. Als de bal
lon stijgt, zet de waterstof uit.
Op een hoogte van 10.000 meter
vult het de halve ballon, en op
20.000 meter hoogte helemaal.
7, Dorp ln Friesland gemeente West-Stel-
Jingwerf.
Te gebruiken letters: 2 x a, 2 x b, 3 x d,
12 x e. 4 x g. 2 x h, 3 x i, 3 x 1. 2 x m,
5 x n, 1 x o 4 x r, 4 x s. 1 x t. 1 x u, 1 x v,
1 x ij.
Oplossingen van deze puzzle moeten uiterlUk
Donderdag a.s. in ons bezit zUn. Voor goede
oplossingen worden een prU» van 5.— en
twee prUzen van 2.5# beschikbaar gesteld. Op
het adres vermelde men: Pu/zierubriek. Over
deze rubriek wordt niet gecorrespondeerd.
Horizontaals
8. Villawijk van Rotterdam.
Verticaal:
1. Fabrieksstad in Noord-Brabant.
I. Mooi gelegen dorp ln Gelderland onder
Renkum.
1. Stad in Noord-Brabant.
4. Door een kapper bekend geworden dorp
in Drente.
I. Gemeente in Zuid-Holland in de bollen
streek.
Stad in Gelderland, die net als Rotter
dam haar ha«t kwijt 1*.
Oei, wat een bof. Kijk eehs wat ik vind! Een mes. Een
zak-mes. Het lag hier op de grond. Nu kan ik van hout
leu-ke speel-goed-pop-jes en dier-tjes ma-ken. Een mes
is echt iets voor jon-gens.
Oh, wat een pech. Het mes heeft geen lem-met. Nu heb
ik er nog niets aan. Wat jam-mer, ik w*s juist van plan
iets moois voor Suus te ma-ken.
