mannenw mm m A. SPRUIJÏ Het GEDICHT Een hand üit het verleden HÉ- 2001 J: HOOIMEYER PANDA'S HEREN-LEVEN CASSANDRA LEERT ONS LEVENSLIEFDE ADAMSON CREMATIE Maandag 31 December GEOPEND va. yj'A: ifi r Dames, schenkt hier Uw aandacht aan KW' het e verkoop begint 2 Januari om 9 uur. Ook in 1952.. fJ'Pv BB(illtAH!IVlxSEIV Taknstkofli„fi»uda" Gouda „Het (uitzettend einde dezer wereld" GOM STADSEVMGIIME Vrijz. Ned. Hervormden VANDERGRAAFF J. B. SCHOUWINK E. VAN LOENEN S voor Oudejaarsavond v. d. Berg's Vishandel JEUGDIGE VROUWELIJKE KRACHT mo TUSSEN KERSTMIS enOUD-JAAR Een merkwaardige Zweedse geldlening LETTERKUNDIGE KRONIEK CLOWNTJE RICK OP AVONTUUR Kapitaalnood en kapitaalvorming: het probleem voor 1952 u1: Door ANDREW MACKENZIE TWEEDE BLAD - PAGINA 4 GOUDSCHE COURANT ZATERDAG 29 DECEMBER Verloofd HENNY v. d. HEIJDEN HERMAN PRINS Woerden, Prinsenlaan 6 Gouda, Koekoekplein 2de Kerstdag 1951 O. BICKNESE Enige algemene kennisgeving - 'Jtt r \s, Jri* f .ïAK'-'- 'f{\ 'i'i Het lidmaatschap der Ver. voor FamiltatlaT. Lijkver branding geeft recht op toepassing van lage crematie tarieven. Gesine contributie f 8.- per jaar. De Vereniging bemiddelt voor geslnsvertekering op speciale voorwaarden. iTiVj.y.ffi*v. ..vJter* V - AH® gewenste inlichtingenHoofdkantoor Wouwstraat 188 - Tel. 854797 - 's-Gravenhage. - V van 9 tol 12.30 uur v.m. en van 2 tot 6 uur n.m. t'r Bij Lijnlcamp begint de victorie I Nu jijn «r prijzen, die zélfs in Uw stoutste dromen nog ongelooflijk lijken Profiteer van deze prachtkens en stap bij Ujnkamp naar binnan. Een onge kende enorme collectie hangt In alle afdelingen voor U klaar in de echte onvervalste Lijnkamp-iwaliteiten, tegen iprookjesprijzen. Onze Maatcorsetten zijn niet te evenaren A.s. Woensdag 2 Januari van 1 tot 5 uur nam sr«1f.nn58r aen, Or<hopaedlst aanwezig, die U Verder elastieken Kousen, Breukbanden met en zonder veer, Bechthouders, Steunzolen naar gips diurno' e?Z' A,parte Paskamer, vakkundige behan deling. Levering aan alle ziekenfondsen Ziekenfonds Ned. Staatsspoorwegen Telefoon 2166, Gouda. Ingang Sport- en Tassenzaak Frans, Engels. Duits, Nederl., Steno, Typen, ent. studeren bü voor r. Dir.: Mevr. G. v. d. Lijn Fluwelensingel 35 Gouda Telefoon 4659 atóiw; Voor YfoVggft Groenendaal «2, Telefoon 2394—3686 ,a. J. H. A. M. KAMPHUYS. econ. drs. De Heer en Mevrouw KAMPHUYS—-Bicknese zeggen, mede namens weder zijdse Ouders, hartelijk dank voor de vele blijken van be langstelling voor en bij hun huwelijk ondervonden. Gouda, 29 December 1931. Heden ging van ons heen onze beste zorgzame Man, Vader, Behuwd- en Grootvader, CAREL WILHELM RUNGE. in de ouderdom van ruim 75 jaar. J. L. RUNGE- Donnai H. C. RUKGE N. HUNGE-v. Vliet CARL RIA NELLEKE 's Gravenhage: J. H. RUNGE G. P. RUNGE— Graafland CAREL JANTJE Utrecht: C. W RUNGE W. RUNGEKlein Heemstede: A. M. C. IJFFRunge G. IJFF BAART CAREL JOSIENTJE Gouda E. C. A RUNGE T. RUN GEPlomp Geen bloemen Gouda, 29 Dec. 1951 Cronjéstraat 25. De teraardebestelling zal plaatshebben op Woens dag 2 Januari 1952 te 2.45 uur op de Algemene Be graafplaats „IJsselhof" te Gouda. Vertrek van het woonhuis pl.m. 2 uur. Staatk Geret. Pazti] I »fd. Gouda. Spreker: Ds du Marchie v. Voorthuysen j Onderwerp: D.V. Woensdag 9 Jan. 1952 in de Kleine Kerk, Peperstraat 128. Kapel Spieringstraat 2a Zondag vnj. 10.45 uur: de Heer W. F. Kloos Opdrachtdlenst, n.m. 7.30 uur: de Heer W. t. Kloos, Koorzang. Kleine Kerk, Peperstraat 128. Schiedam. Oudejaarsavond 7 iiur: de Heer f'"""li'-hprioliten Uit andere bladen. W S. Terwey—Mor- J*1® (d-). Chicago (U.S.A Ouwehand-v. d. Windt (z.). S^art" (ïnd.); Hoedeman— ,,z ,.(ï);J?ur*ca°: Goudsmit— v. Litn (d.). Amersfoort; Hum mel— Stheeman Hesse fd.), Rot terdam; Dutiih—v. Schelle (d.). Campinas (Braz.); W. M Star- reveld-Wajer (z.). Amster dam: J. Vos—Kuiper (d.). Gro ningen; J. Couwenberg—El frink (z.). Leiden: Ibelings—v. Engelenburg (z.), 's Gravenha ge; Westerop—de Vries (d.), Zwolle; A. H. Mulder—v. d. Vaart (d). Delft; F. p. de Graaff—Poel (d.), Neder Har- dlnxveld; W. E. Staal—v. Hulst (Sur.); N. R. Ridder—Jonker (d.), Hollandia (N. Guln.). Getrouwd: L. J. Portielje en J. E. Soet, Amsterdam; P. Fet ter en C. Schippers, Amster dam; P. A. Rehbock en W. G v. Zwet, Amsterdam: L. graaf v. Limburg stlrum en c F. v. d. Berg. Noordwljk a. Zee; H. C. Alofs en F. A. L. Troe tel. Wassenaar; L. G. A. baron Langenskjóld en G. A. bar.esse v. d. Borch v. Verwolde. Lon den; A. v. d. Goot en E. Ellas, Amsterdam: J. Heckman, med. drs en mr J. T. Posthuma, •a Gravenhage; H. Feenstra en H. v. Asperen, SchevenJngen; mr H. E. A. W. Frljllng en H. Fransen, 's Gravenhage; F. J. v. Sluis en W. M. Bel, Am sterdam; J. a. A. v. Doorn en J. M. Jansen, Parijs. Overleden: J. v. Helden. 49 J.. Rotterdam; H. G. E. Berg- mann. 75 J., Epe; F. Suidema, dam; A. de VriesKrijger As sen; W. T. Hl Weirauch, 72 Amsterdam; G. J. v. Dieken, 78 J., Groningen; a. W Kraayenga—Laseur, 54 Jaar. Haarlem. G. Kallenkoot, 78 J., Groningen; G. M. M. Snijders —Krom, 93 j„ Haarlem; H. RanneftCrans, 88 j„ Haarlem, W. G. Sterkenburg—Veldhui- zen, 78 J., 's Gravenhage; W., Luijendljk—Thombertz, 70 J., 'a Gravenhage; dr D. v. Eek, I 80 J.. s Gravenhage; H. Bömer, I 48 J.. Zwolle; w. M. Barten.l 68 j.. Arnhem; G. Malgo—v Loenen, 85 J., Arnhem; H. J. de Ridder, 57 J„ Delft; A. H.l Mommers. 41 p.. Maastricht; De Taxi Centrale ver- [dween. Bel dus ais voorheen, het oude nummer Tcgcibedzijf SPOORSTR. U-13 Loodgieter nodig? BEL 3382 ook voor sanitaire artikelen. M. Woerlee, Naaleratraat 17. GOUDA VOOR REPARATIES KUNSTGEBITTEN Binnen één dag gereed. „Da Ulver". Kleiweg 14. TELEFOON 2437 Banketbakkerij GEBH. DE JONG - Tcl.foon VOOR OUDEJAARSAVOND: Am. Broodjes. 8wc«iebro°djMl Gebakjes. Slagroom gebakjes, Siroopwafelen. diverse soorten Koekjes en Zoutjes, Kaasbolletjes. Alles eerste kwaliteit. S onze fijne ZURE HARING ROLMOPS en TAFELZUREN KARNEMELKSLOOT 141 TELEFOON 2939 gr°ENENDAAL 34 TELEFOON 4652 De N.V. de Goadsche Machinale Garenspinner li vraagt een v voor fabrieksadfninistratie. Mulo-diploma gewenst, niet vereist Brieven met volledige inlichtingen o.m. opleiding en vroegere werkzaamheden aan de Directie. Bij vonnis der Arrondisse- ments-Rechtbank te Rotter dam van de 21e December 1951 is in staat van faillisse ment verklaard. H. Rijneveld/1 fabrikant, (accufgbrfek Rijneveld), wonende te Bergambacht aan de Lekdijk B 78, aidaar, met benoeming van de E.A. Heer Mr C. W. de Visser tot Rechter-Commissaris en van ondergetekende tot curator. Mr J. ZUUR. Tnrfmaikt 83. Gouda, 28 December 1951. A. C. Korpêrshoek Op gemakkelijke be t. voor w.: Dames-, Heren- en Kinder kleding. Meubelen, Bedden, Dekens, enz c. Eikenaar. Kelserstraat «o. ingang Poort, Telefoon 2833. Permanent met watergolf Halve Permanent ƒ3.75 Weth. Veateweg H 266. van stoel naar stoel terwijl hij soms traaa eens een hanl. taart nam en ten slotte sprak hij dan tot zijn hooglijk veront ruste bediende JoJliepop: „Ik-heb gedacht!" 8 Ver°Dt beïieheid 1.^ Jol''eP°P verrast. ..Neen - maar! En zou die ^fan" this "eschoït "WeWn- S"0"dh»l,is- *£P„ree\.geen onz,i,nV Jolllepop!" vermaande Panda streng. 'nna Aril M nu twee huizen, hè? En dan heb ik luwtfén bUm f» t,an, J "gens no« een Paar kisten vol juwelen staan je weet wel, die ik toen eens van de konine hoh geldr8611 En tCn ",0tte beZ^ ik dan nog een vreselijke boel kn^fnninmn.^onf«Ardige ff'lie waar,n ons bevinden," knikte Jolllepop goedkeurend. Maar nu veerde Panda overeind en nemen e'"deIult de daartoe ^nodigde stappen kunnen onder- de verveflng?'"1*6"' M'tp0p'" n"s Panda- -z«-> «a «»ed tegen In"deUiKf KrtoZ""'? »««»rt»ven het te «egg.nl uHle^a^tDn^lt*dhrr'ddï^ddd,Ud'1™0^l®"'*^e°l"n o'^avontuur t ZATERDAG 29 DECEMBER 1951 EERSTE BLAD - PAGINA 3 door Dr A. MANKES—ZERNIKE, Emer. Pred.e Hot OUDER DE MENS WORDT, met des te meer voorliefde buigt hij zich vaak heen over de herinneringen aan zijn jeugd. Talrijke voorvallen komen terug in zijn ge heugen en met een: „Weet je nog van toen en var» toen?" kan hij zich uren bezighou den met vrienden uit die vervlogen jaren. En ook aan nieuwe vrienden vertelt hij vraag,uit zijn vroegere leven. Toef is het niet helemaal waar, wat wel js gffcegd,. dat de herinnering het enige para/ijR waaruit we niet Verdreven kun- nen/worden. In het algemeen zijn we wel «jreigd het verleden met een vertederde yfik te bezien, waardoor het mooier wordt /Ban bet geweest is. De bekoring ervan kan 'echter ook verbleken voor rijkere ervarin gen nadien opgedaan; óf pijnlijk worden voor wie in 't later leven, teleurgesteld en ontgoocheld, zich niet zonder bitterheid af vraagt. wat er van de «chone jeugdbeloften MLang^ïiét altijd bovendien la de jeugd een gelukkig tijdperk. Een betere toekomst, door de hoop waarvan hij zou kunnen worden vertroost, ziet de nog heel jonge mens dik wijls niet. zodat hij zich zonder enig uit zicht overweldigd laat worden door Iets smartelijks. En toch is het veelal een be hoefte in later leven ook een kommervolle ieógd in de herinnering te doen herleven De dichter Ralner Maria Rilke b.v. spreekt in brieven dikwijls over zijrt voornemen een roman te schrijven over- de militaire school in St Polten. waar hij. in de gevoeligste jaren van zijn jeugd, onnoemelijk veel ge leden beeft. Hij ls er. door zijn betrekkelijk vroege dood op 51>-jarige leeftijd, heden juist 25 jaar geleden, nooit toe gekomen. Welk verlangen drijft tot die herinnering Ijifean wat smartelijk was? Niet alleen de hoop. bevrijd te worden van het pijnlijke der herinneringen door zich die volkomen bewust te maken; maar waarschijnlijk mede de wens het leven te vergroten met het verlengstuk van het verleden. Naarmate we ouder worden krimpt onze toekomst in. Begrijpelijk, dat we ons juist dan gaarne wenden tot de bron van het verleden, waaruit telkens weer herinne ringen opborrelen. die ons verrijken. Is er wel een meer volkomen verarming denk baar. dan alle herinnering te hebben ver loren aan wat geweest is? Daarmede zouden we immers tevens ons ik, ons zelf, zijn kwijtgeraakt! Zo straks, op de Oudejaarsavond, her denken we het afeplopen jaar. Maar hu Kerstmis, het laatste hoogtepunt van het jaar, voorbij ls en nog een Zondag ons scheidt van de Oudejaarsdag, komen wij in die stemming, waarin héél het verleden tot ons spreekt, duiken herinneringen op aan veel langer dan sinds een jaar vervlogen tijden. Laten we niet bang voor ze zijn. maar ze toegang geven tot ons hart Zelfs de allerpijnlijkste herinneringen, aan wat we lang geleden voor verkeerds gedaan hebben, willen we niet weren. Ook het in zicht te hebben gekregen in wat fout was, ls winst. Hoeden we ons echter voor sen timentaliteit en bovenal voor zelfbeklag Het goede, wat we bezeten hebben, is im mers niet verloren, zolang we "t ons her inneren: ook smart en strijd hebben we nodig gehad. Is die mens niet het verst, die heel zijn verleden met zijn ups en downs, met zijn vreugde en smart, met zijn overwinningen en nederlagen, met dankbare blik kan over zien? Het vermogen alsnog te werken aan wat voorbij is, heeft God ons allen gegeven. Door de herinnering kan het smartelijke voor ons milder worden, het vreugdevolle intenser. Wij behoeven niets ie laten gaan voordat het ons -— zoals de engel de met hem worstelende Jacob gezegend heeft! Ook in Zweden moet men merkwaardige dingen doen om geldleningen te kunnen plaatsen. De centrale van de Zweedse Ver bruikscoöperaties wil bijv. in begin van het volgend jaar een bedrag opnemen van 30 tot 75 millioen gulden. o.a. om een groot aantal zelfbedieningswinkels te stichten. Doch men wil voor die lening, die een looptijd zal hebben van twintig jaar. niet meer dan 3% rente betalen. Voor een zo lage rente krijgt men op het ogenblik na tuurlijk nergens geld en daarom heeft men er let® anders op verzonnen. In de voorwaarden van de [«fning staat n.l. dat wanneer de waarde van het Zweedse geld daalt, de waarde van de obligaties zal worden verhoogd. De berekening van de geldwaardedaling zal geschieden aan de hand van het indexcijfer van de kosten van levensonderhoud. Naarmate dit hoger wordt wordt ook de waarde van de obli gaties verhoogd tot een maximum van 50"ï boven de nominale waarde. De moge lijkheid bestaat dus dat men voor een stuk van 1000 1500 zal terugkrijgen. Op die manier hoopt men een waardevaste lening te krijgen, waarbij de geldschieter automatisch is beschermd tegen koersda ling van zijn bezit. In vele opzichten doet een dergelijke voorwaarde denken aan het vaststellen van pachten voor boerderijen in natura. waarbij men de pacht niet uitdrukt in een zekere som geld per hectare, maar in een zekere hoeveelheid tarwe, melk of vlees. Vóór de oorlog werd dit systeem bijv. in de Wieringermeer toegepast. Deze poging om een waardevaste obli gatielening uit te schrijven, is een merk waardige financieel-economische proefne ming en wij zijn er zeer benieuwd naar of de beleggers inderdaad bereid zullen zijn op deze voorwaarden in te tekenen. rHhtttEu^opeest/i WAT IS FLOCK-WEEFSEL De laatste tijd hebben we In textielzaken itoffen zien verschijnen, die op merkwaar dige wijze zijn versierd met glanzende vlok jes. Het zijn meestal dunne stoffen en de vlokjes maken de indruk, of zij er als «eeuw opgewaaid *aijn.—Dtt laatste 1» ook 'Clgenlijk inderdaad het geval. Men brengf- deze vlokjes n.l. op de weefsels aan door terst op de gewenste plaatsen en in het ge wenste patroon een lijmstof aan te bren gen. Vervolgens wordt er als het ware een sneeuwstorm van fijn gesneden kunstzijde- ■"drsadjes overheen geblazen. Deze stukjes kunstzij hechten zich aan de lijm vast en zo ontstaan de merkwaardige vlalües. Dit nieuwe procédé is een Amerikaanse vin ding. waar men het,vooral gebrokte om •toffen, die het in de handel „niet deden", een aantrekkelijker uiterlijk te geven. Een Nederlandse fabrikant kwam in Amerika Biet het systeem in kennis en kwam toen op de gedachte op dezelfde wijze bepaalde figuren op weefsels te s^fiten. Dtt is uit- itekend gelukt in een bedrijf, dat gesticht ii door Palthe te Almelo en de Stoomble- H*rij te Boekelo Dit gemeenschappelijke Mdrijf draagt de naam van Palbotex Y¥7IE van de blijmoedige Claudia-boeken van de Amerikaanse schrijfster Rose Franken houdt, die zal ook plezier hebben ln de boeken van Cassandra. U kent de naam natuurlijk. Maar we bedoelen niet dié Cassandra, de profetes van de ondergang van Troje. Weliswaar was haar het eeuwige leven gegeven, maar voor zover wij kunnen nagaan, schrijft zij heden ten dage geen romans. De Cassandra die wij op het oog hebben, ls het charmante persoontje dat in de lieve roman „I capture the Castle", van de Engelse toneelschrijfster Dodie Smith, cahiers volpent over zichzelf en over haar naasten. Haar geschriften zijn nu ook toegankelijk geworden voor hen, die de Engelse taal niet beheersen. De „boeken" van Cassandra zijn, in het Nederlands vertaald door J. M. Kern- pees. n.l. ln één band met een bekoorlijke omslag van een ongenoemde tekenaar bij de N.V. Leopolds Uitgeveramjj te 's-Gravenhage verschenen onder de titel: „Cassandra en het Kasteel". Een fijn geschikte bouquet van clichés T\E roman van Dodie Smith, waarin het meisje Cassandra de pen voert, heeft niet de minste litteraire pretenties, en toch rekenen wij die roman rustig tot de littera tuur. omdat de cliché's. die het totaalbeeld van Cassandra's wereldje bepalen, zo geestig en fris zijn gebruikt, dat het genre „ClauSia" met een lief. leek-ding ia verrijkt. We zullen even een idee geven van de cliché's. die Dodie Smith heeft toegepast. Ze lijken op het eerste gezicht zo versleten, dat hun bruikbaarheid terecht zeer betwijfeld zal worden. Cassandra woont op een kasteel, een heel oud kasteel, met een donjon en een gracht. en met torens. Het is een vreselijk oud ge bouw. De vader heeft dat kasteel gehuurd, voor 40 jaar. Hij heeft n.l. een boek ge schreven, dat hem veel geld heeft opge bracht. Nu schrijft hij geen boeken meer, want hij heeft geen inspiratie Het meest heeft hij verdiend aan lezingen over zijn boek. in Amerika. Nu hij geen inspiratie meer heeft en teruggetrokken in het poort huis detective-romannetjes verslindt, is de familie tot de bedelstaf vervallen, maar dte bedelstaf wordt met artistieke zwier ge dragen. De inspiratie-loze auteur is her trouwd met een beroemd schildersmodel. EFFECTEN- EN GELDMARKT met wie de kinderen uit het eerste huwelijk erg goed overweg kunnen, al kuiert zij in waterlaarzen naakt door de nacht over de wallen van het kasteel, uit een behoefte om één te worden met de natuur. Zij schandali seert de familie daarmee niet, want de bleke gedaante zonder onderbenen wordt in de omgeving voor het slotspook aangezien. Eén van de dochters begint intussen een beetje onder de armoede te lvjden. Cassandra niet. Die is erg gelukkig met een schrift van een kwartje, waarin zij in een soort kort schrift de familiekroniek bijhoudt. Zij voelt zich dé^Gharlotte Brontë van het gezin De laatste luxe van de kasteelbewoners is een zakje met groene verf Daar wordt alle nog voorradige textiel mee' onderhanden ge nomen, ook die ene nachtpon zonder achter kant van Cassandra Na het groenfeest neemt Cassandra, die bedropen is tot boven jêe ellebogen, een bad. In deze situatie wordt "ze overvallen door twee verdwaalde Ame rikanen, die het kasteel komgn bezichtigen. De Amerikanen zijn rijk en jong. De doch ters zijn arm. maar mooi. De rest laat zich niet dadelijk raden, want Amor schiet kris-kras met zijn pijlen door het kasteel heen. en alles is raak. 't Wordt een hele uitzoekerij voor Cassandra, die middelerwijl haar kwartjesschrift vol heeft en nu, onder Amerikaanse bescherming, ln een boek van twee tientjes haar carrière als romancière voortzet. Op het eind pas weet zij zelf waar zij aan toe ls. Ze kan dan nog net in de marge „Ik houd van je, ik houd van je, ik houd van je" schrijven. (Van onze financiële medewerker) l^R ia een scherpe tegenstelling tussen de over het tlgemeen nog «eer bevredi gende gang van zaken in het Nederlandse bedrijfsleven en de ontwikkeling van het koersverloop op de Amsterdamse aandelen markt gedurende het afgelopen jaar. Weliswaar hebben sommige bedrijven sinds enige maanden een stagnatie in de afzet ondervonden, voor zover thans reeds mededelingen over 1951 zijn gedaan, zullen de resultaten van de Nederlandse industrie met of weinig bij die van het voorgaande jaar ten achter blijven. Het indexcijfer voor Industriële aandelen te Amsterdam is ech ter van ca 230 in Februari tot 201.84 in Juni teruggelopen en na enige fluctuatie is het tegen het einde van het jaar op ca 205 te rechtgekomen. Nog sterker spreekt dit verschijnsel ten aanzien van Scheepvaartwaarden. Het in dexcijfer voor de vrachtenmarkt, dat in Dec. 1960 ca 116 bedroeg, steeg in Mei 1951 tot ca 204. om begin Augustus tot Ï49 te dalen, maar sedert weer tot 173 te herstel len. Een aanmerkelijk hoger niveau dus dan bij het begin des jaars. Niettemin zien we de gemiddelde koers van Scheepvaart aandelen. die begin 1951 188' i was. thans op ca 167' i pet. meer dan 20 punten lager dus. En zelfs de banken, waarvan wel zeker is, dat de resultaten over het afgelopen jaar r.iet onbelangrijk beter zuilen zijn dan in 1950, hebben de koers hunner aandelen in de loop van'het jaar van gemiddeld 134*/« tot 121' t zien dalen. Temeer valt deze algemene koersdaling op de aandelenmarkt op. wanneer men in aanmerking neemt, dat de in 1951 over 1950 uitgekeerde dividenden algemeen gesproken hoger zijn geweeit dan over het voorgaan de jaar, hetgeen mogelijk was door de „ver fijning" van de dividendstop. Ook de her kapitalisatie. waartoe verscheidene mpijen zijn overgegaan, was in feite een hausse factor en wanneer toch de koersen zich per saldo in neerwaartse richting hebben bg- wogen. moet daarvoor wel een bijzondere oorzaak zijn. Die oorzaak is tweeledig en zal moeten worden gezocht in de aanmerkelijke ver- krapping van de geldmarkt, zowel als ln de vrees voor een economische terugslag, wan neer de onderhandelingen over de ontwa pening mochten slagen. T~\E verkrapping van de geldmarkt was reeds in de loop van 1950 merkbaar. In Juni 1950 bedroeg het rendement van de 3 pet Nederland 1962-64 nog slechts 3.04 pet., in Januari 1951 was het reeds tot 3<33 pet opgelopen om in April tot 3 84 en eind Augustus, toen Nederlandse Staatsfondsen ongeveer op hun laagste peil noteerden, tot 4.73 te stijgen, waarop sedert weer een da ling tot 4.35 pet. is ingetreden: de obliga ties van Nederlandsch-Indié hebben het in Augustus j.l. zelfs tot een rendement van 5.12 pet. gebracht. AI gelden voor de aandelenmarkt mede sllerlei andere factoren, het rendement, dat men op de obligatiemarkt kan maken, oefent op de aandelenmarkt toch zijn in vloed uit. Naarmate men van obligaties, welke in 't algemeen geen bedrijfsrisico's dfagen, een hoger rendement kan maken, zal men minder geneigd zijn met aandelen de risico's van het bedrijf te lopen. Schaarste kan ontstaan door grotere vraag of geringer aanbod, maar ook door het aamenvallen van beide. En dit was in 1951 ten aaniien van de kapitaalmarkt het geval. Aan de ene kant zijn de kapitaalsbe hoeften van de overjjeid (i.c de lagere •verbéideorganenV. zowel als van het be drijfsleven gestegen. Terwijl bijv. in 1949 en 1950 in totaal aan obligaties en aandelen slechts voor een bedrag van resp. 123 millioen en 330 millioen werd uitgegeven, was dit totaal voor 1951 f 830 millioen. En hier staat tegenover dat de besparin gen in geld gedurende 1951 kleiner zijn ge- 1331 32 Er was een feestje op school. Al wekenlang hadden de jongens er zich op gespitst, en nu was het zo ver. De gym nastiekzaal van de school was helemaal versierd met vlaggetjes en slingers van pa pier: het zag er echt feestelijk uit. Aan de ene kant van de zaal was een to neel gebouwd van planken en een gordijn: dé kinderen zaten op lange banken. Eerst werden er wat liedjes gezongen Dat klonk me daar even in die grote zaal. uit lovtel mondjes Daarna kwamen er 'n paar clowns in kod dige pakjes en met geverfde gezichten; die hadden allerlei muziekinstrumenten en daar Speelden ze op» terwijl ze grappen verkoch ten en telkens elkaar in de weg liepen. Dat gaf 'n gelach ln de zaal Maar het mooiste nummer kwam. toen een goochelaar op het toneel verscheen. Die had allerlei dozen en tafeltjes en 'n to verstokje HIJ deed allerlei toeren, waar over ze allemaal verbaasd waren; hij riep Bunkie op het toneel, en toen toverde hij zomaar n grote vlag uit Bunkie's oor.... IT elke film van de meest gemeenplaat selijke soort schijnt een fragment te zijn gekhipt en al die fragmenten tezamen vor men zowaar nog een verhaal ook! Maar Dodie Sihith heeft de schrijvende Cassandra allergenoeglijkst op deze kolderachtige kitsch laten reageren. Het kind noteert de bijzonderheden van hét kasteelleven met beminnelijke naïveteit en intuïtieve wijs heid Vermoedelijk heeft Dodie Smith veel hoger willen mikken, toen zij dit boek begon. Alle elementen vindt men er in voor een boek in de Brontë-sfeer. Maar ze miste waarschijnlijk de geestelijke indringings- kracht om het Brontë-milieu volledig aan te kunnen. Zij ging toen haar eigen gangetje maar, het gangetje van de blijspelen schrijfster. dTe met leuke kleurtjes en ge voelige toetsjes tpeater maakt. Weigeslaagd theater zonder hoge bedoelingen, licht ver teerbaar, geestig en toch niet al te spits, opwekkend, romantisch, met een twinkeltje van ironie, kortom: genoeglijk. „Cassandra en het Kastéél" is zo n boek geworden, dat menige vermoeide huisvrouw na beëindiging van haar dagtaak mee naar bed neemt om vóór het slapen gaan er zichzelf in te ver geten. Voor jonge lezeressen is het boek ook zeer aanbevelenswaardig. De optimistische topn van Cassandra is inspiratie! in deze donkere tijd. Haar karakter is zo zuiver als goud. W. WAGE] LIL— doet zichzelf de das om eest dan in 1950 en 1949, zoals uit de ont wikkeling van de spaargelden kan blijken In 1949 was er voor alle spaarbanken teza men nog een kleine vooruitgang, h.l. van 7 millioen, in 1950 ging het tegoed per saldo met 117 millioen terug, maar uit. October j.l. was er bij de spaarbanken reeds ca 140 millioen meer terug gehaald dar) Ingelegd. Weliswaar wordt er de laatste jaren in stérkere mate dan voorheen ge spaard via levensverzekering en lijfrenten, maar het is wel gebleken dat ook de des betreffende mpijen, noch aan de kapitaals- behoeften van de overheid, noch aan die van het bedrijfs%even kunnen voldoen. Fatale financiële politiek WANNEER men hierbjj let op het feit. dat er ln 1951 door het bedrijfsleven voor ca 300 millioen minder is geïnves teerd dan volgens het tot 1 Juli 1952 op gemaakt schema in het belang van produc tie en export noodzakelijk werd geacht en voorts dat de Nederlandse bevolking thans rond 1 milliard aan belasting achterstal lig is, dan is wel duidelijk dat de financiële politiek, welke de laatste jaren ln ons land is gevolgd en die aan de noodzaak van ka pitaalvorming te weinig aandacht heeft ge schonken. zich meer en meer begint te reken. Tprwijl zelfs een socialistisch belasting- expert als de heer Hofstra zegt dat onge lijke inkomens leiden tot grotere kapitaal vorming. omdat het in het bijzonder de grote inkomens zijn, waaruit belangrijke bedragen kunnen worden gespaard, heeft minister Lieftinck een halfjaar geleden als hoogste economische wijsheid verkondigd, dat in het staatsbestel, waarin wij thans leven, belastingen mede moeten dienen ter compenserende overheveling en tot ver schuiving van vermogen van de ene parti culier naar de andere. Het nieuwe rapport van de Plancommissie van onze grootste politieke partij sluit zich wel hierbij aan. als het zegt dat terwille van een doelmatig economisch bestel een herverdeling van het nationaal vermogen noodzakelijk is. welke men bijv. ook wenst te bereiken door het gemiddelde het/ingspercentage van de suc cessierechten van 14 tot 36 pet te verhogen. De thans voorgestelde verlenging van de dividendstop is een uiting van dezelfde ge- dachtengang. Wij laten ons in deze rubriek niet met de politiek in, maar menen toch wel te mogen constateren, dat. wanneer de Nederlandse economie in die richting wordt geleid, het geen verwondering behoeft te wekken als de Amsterdamse Effectenbeurs, ondanks de tot dusver nog bevredigende bedrijfsuitkom- sten van handel en industrie, het nieuwe jaar niet zonder zorg tegemoet gaat. Want als er één ding Is dat ons helpen kan om de economische zomede de mone taire positie van ons land te versterken en voor onze nog steeds groeiende bevolking redelijke sociale zekerheid te handhaven, dan is bet wel de vorming van zoveel mo gelijk nieuw kapitaal. Minister Albregts heeft er dezer dagen nog eens aan herin nerd, dat voor elke nieuwe Nederlandse burger een kapitaalsinvestering van jO.OOO nodig is en dat alleen uit dezen hoofde jaar lijks 1.5 milliard moet worden gespaard. Met dit probleem zullen we in het Jaar dat thans vóór ons lift. in sterkere mate worden geconfronteerd. Niet vogels ran. maar wel diverse pluimage zijn op deze hoed verenigd. Want deze statige dame heelt haar zwart velóurs hoed' je gegarneerd met witte zwanen- en schild- padkleurige eendenveren. En ziet u wel met welk een bijzondere halsketting en oor hangers zij zich verder heeft getooid? Geen w>onder. dat de fotograaf haar niet ten roe ten uit kiekte: haar gezichtje met entourage eist aller belangstelling op. Men zou het niet eens opmerken, wanneer zij een afge dragen zwart jurkje aan had. Jacques Fath schiep dit schoons en Mapwald vereeuwigde het. Markten te Leeuwarden Veemarkt: Aanvoer: 37 stieren ƒ2.44— 2.69; 120 vette koeien, eerste kwaliteit ƒ2.70—ƒ2.97. tweede kwaliteit 2.30— 2.69. derde kwaliteit 2.032.29 per kilo siachtgewicht; 697 melk- en kalfkoeien ƒ500—ƒ975; 75 pinken 300—525; 211 graskalveren 190385; 666 nuchtere kalveren ƒ3554; 537 vette weide- schapen en lammeren: vette weideschapen ƒ75—ƒ135, lammeren ƒ50—ƒ105; 286 vette varkens: oude varkens ƒ1.85—ƒ2. vette biggen 2ƒ2.13, zouters 2ƒ2.03; 360 biggen en lopers biggen 35ƒ55, lopers 56ƒ90; 26 bokken en geiten, geen note ring; 117 paarden 450—810. Totaal aan voer 3132 stuks. Overzicht: Stieren aanvoer kleiner dan de vorige week. handel vlot. prijzen hoger Melk- en kalfkoeien aanvoer geringer, han del vrij goed, prijzen als vorige week. Pinken aanvoer kleiner, handel stug, prijs houdend. Nuchtere kalveren aanvoer gro ter, handel vlot, prijzen hoger. Graskalve ren aanvoer groter, handel stug, prijzen als vorige week. Varkens aanvoer kleiner handel vlot, prijzen hoger. Biggen en lopers aanvoer iets groter, matige handel, prijzen als vorige week. Schapen aanvoer groter, handel stug. prijzen als vorige week. Paar den aanvoer gelijk vorige week, handel stug, prijzen niet hoger. Graanmarkt: Witte tarwe 23ƒ25; witte haver 28—30 per 100 kg. Stem ming kalm. Kaasmarkt: Gouda volvet 2.272.28; Edammer 40 plus ƒ2.06f 2.07 broodkaas 40 plus 2.06—2.07. Stemming goed. IJet einde van het jaar nadert en misschien stérker dan anders beseffen wij, hoe snei de tijd gaat, „de onachterhaalb're tijd", die alles en ieder aantast en niets of niemand ongemoeid laat. Quldo Gezelle heeft aan dit besef in een eenvoudjg. doch zeer sugfl^lief gedichtje vorm gegeven Men kan zich de dichter denken, wakker liggend in de stilte van de nacht: het Is donker; alsof hij blind was, is alles om hem been in duisternis verzonken. Maar in die duisternis hoort hij het nadrukkelijk tikken van de klok „het wezen waarop de weg naar 't eeuwige, in twaalf «tappen, staat te lezen". Deze omschrijving is minder gezocht dan ze op het eerste gezicht lijkt. De klok meet voor ieder mens de hem toebedachte tijd af, ze doet dat steeds in twaalf stappen (van uurcijfer tot uurcijfer), en als de laatste seconde van die tijd is afgemeten, dan breekt de eeuwigheid aan. riet tijdsverloop als de weg naar het eeuwige.daar kan de priester Gezelle toch mee verzoend zijn? En doet de laatste strofe, waarin het tikken van de klok vereen zelvigd wordt met het bijten van de tijdworm, geen angst blijken voor wat in wezen onontkoombaar is? Geenszins. Wel beeft de dichter bij de gedachte aan het knagen van de tijd, maar het is niet zozeer het einde, dan wel het onvèrwacht komen daarvan, dat hem met schrik vervult. Hij zou niet willen zijn als Elekerlijc, die door de Dood we-d opgeroepen voor de grote reis. maar zijn rekening nog niet gemaakt had. „Bereidt u voor", zou de titel van dit gedichtje kunnen zijn: een persoonlijke ervaring werd er ln omgezet tot iets van algemene strekking. Maar als altijd bij Gezelle bleef de taal persoonlijk; het rhythme geïnspireerd door het nadrukkelijke klokgetik, terwijl de doorgaande versbeweging in Iedere strofe (de vele enjambementen) als het stromen van de tijd zelve is. Tempus edax....1) 't Is stille! Neerstig tikt het on gedurig hangend wezen, waarop de weg naar 't eeujvige, in twaalf stappen, staat te lezen. 't Is stille en middernacht! Alsof ik blind ware, om mij henen, in donkere diepten schijnt het al verduisterd en verdwenei\. 't Is stille! Niets te zien en niets te horen, 't doet mij beven! als 't altijd neerstig bijten van den tijdworm aan ons lenen! 1) de vraatzuchtig^ tijd. Uit: „Tijdkrans" GUI DO GEZELLE (1830—1899) Voorzichtig en nauwlettend naar beide kanten kijkend, en ln stevige pa* weglopen in de richting van Oxford Street toen hij er zich van overtuigd had. dat hij niet in de gaten werd gehouden. Mary was aan zijn oog onttrokken geweest door een majestueuze boomstam. Zij wist niet dade lijk. wat haar nu te doen stond. Volgen betekende zo goed als zeker ontdekking en dat wilde ze. ook al om geen verkeerde in druk te maken, beslist voorkomen. Een langzaam voorbijrijdende taxi gaf haar het antwoord. Hou die man in het oog. ik wil zien waar hij heen gaat. Een pond extra, als We hem niet kwijt raken. De chauffeur grinnikte. Goed zo. En als hij ergens een andere Jongedame ontmoet, zullen we haar over rijden. Mary probeerde niet een steekhoudend antyvoord terug te geven. Haar enige zorg was, Jeremy in het oog te houden. Voor de taxi de volgende bushalte had bereikt, was Brooke al op een juist vertrekkende bus gesprongen -en weggereden in de rich ting van Oxford Circus, steeds op korte afstand gevolgd door de taxi. Mary wrong zich in allerlei bochten bij iedere halte om de uitgang van de bus goed in de gatfen te kunnen houden, hetgeen achteraf een volkomen overbodige moeite bleek, want ze kon hem ook zonder dat met alle gemak ten slotte zien uitstappen op de hoek van Tottenham Court Road Zonder aarzeling en zonder om zich heen te zien. liep hij die straat in. De taxi moest wachten voor stoplichten. Maar Brooke was nog in zicht toen Mary eindelijk de straat inreed. N« korte tijd later een smalle zijstraat ingesla gen te zijn. de taxi een goede honderd me- tèt achter hem aan zonder dat hij er zich van bewust was te worden gevolgd, stapte hij een café binnen. Hij heeft blijkbaar dorst, dat hij Fitzjames Tavern binnengaat. Zal ik op u blijven wachten, juffrouw? Nee. laat maar. verder knap Ik het zelf wel op. Mary betaalde dé chauffeur de rijprijs en een biljet van een pond. stootje, angstig dat zij direct op zou vallen voorzichtig de deur open, en ontdekte tot haar gerust stelling. dat het binnen overvol was. zodat ze zich voorlopig zonder moeite verborgen zou, kunnen houden voor Jeremy. Ze zag hem overigens nergens in de bar. en de omgeving beviel haar ook\»hiet. maar ze verwierp toch het denkbeeld, dat zij even voelde opkomen, om maar weer weg te gaan. Na iets te drinken besteld te hebben, werkte ze zich door de drukte heen naar een uitstekend gedeelte van de zaal. aan het eind waarvan zij Jeremy ontdekte, met zijn rug naar haar toe. Zij wist ongemerkt in zijn nabijheid te komen, waar ze hem een minuut of tien kon gadeslaan, doch niets anders opmerkte, dan dat hij rustig een glas bier zat te drinken. Jeremy wisselde geen enkel woord met de nieuw binnengekomen gast die asn zijn tafeltje kwam zitten, kennelijk een Ame rikaan. tê oordelen naar zijn kleding en houding. De nieuweling bestelde een glas bier. terwijl Mary nog dichter naar het tafeltje drong. Zij waa er zo goed als zekar van. dat de belde mannen, hoewel zij geen woord spraken, een blik van verstandhou ding hadden gewisseld Ongeveer vijf minuten verliepen Mary hield de beide mannen zo nauwlettend in het oog. dat zij niet bemerkte, hoe veler blikken op haar gericht waren. Die blik ken zagen dan ook niet. wat alleen zij op merkte. Toen Jeremy .zijn zakdoek uit zijn zak haalde, viel d§ze kwasi per ongeluk op de grond en zijn tafelgenoot was hem voor bij het oprapen. Toen hij hem met een beleefde knik weer aan Brooke terug- gal. was nog net in de zakdoek een dikke portefeuille te zien, dik alsof er een flinke bundel bankbiljetten in zat De twee mannen waren vertrokken. Jeremy had het café het eerst verlaten, zon der nog een woord of een blik met de ander gewisseld te hebben. Een paar minuten later volgde de Amerikaan. Mary was zich bewust van een vreemd gevoel van inner lijke rust. Zij was nu zeker van haar zaak. hoe beroerd die werkelijkheid ook was. Jeremy pleegde chantage Haar eerste op welling was. naar Brannigan te gaan en hasr ervaringen te vertellen. Daarna voelde zij echter twijfel opkomen. Zij kende de Amerikaan niet. Maar als hij. zoals zij ver- jnoedde. itts met Burgess te maken had. moest het niet moeilijk zijn er achter te komen wie het was. Niemand had Mary ooit verteld, dat Bur gess het slachtoffer van chantage zou zijn, maar Mary had haar eigen gevolgtrekkin gen gemaakt uit de zichtbare belangstel ling van Brannigan. toen zij hem vertelde over de aantijgingen van Kent. Zodra Mary er zeker van was, dat de twee mannen de directe omgeving van het café hadden verlaten ging zij naar buiten en riep een taxi aan. die haar naar Claridgte Hotel bracht. Daar observeerde zij de voort durend in- en uitgaande stroom gasten Nog geen vijf minuten later liep de Ame rikaan.' die zij in Fitzjames Tavern had gezien, resoluut het hotel binnen en stapte regelrecht in de lift. Mary wenkte een pic colo. die juist in haar buurt stond. Ik moet die heer kennen, die juist bin nenkwam en naar de lift tfing. Ik heb hem eens ergens ontmoet, maar zijn naam is mij ontschoten. Dokter Stahl. mevrouw. O ja. natuurlijk, dokter Stahl. Dom van me. dat te vergeten. Hij' hoort bij mijn heer Burgess, is het niet? Inderdaad, mevrouw^ Mary riep buiten het hotel een taxi aan, om zich naar Brannigan te laten rijden, maar met de portierknop in haar hand aar zelde zij. Was het eerlijk, deze stap te ne men zonder Jeremy ln de gelegenheid te stellen zich te verdedigen? Zijn arrestatie zou onmiddellijk volgen op de mededeling aan Brannigan. Zij besloot, hem een, laatste kans te geven, stuurde de taxi weer door en liep naar Grosvenor Square. Èen bedien de liet haar de kamer van Jeremy binnen. Terwijl hij opstond, om haar te begroeten, viel het haar op hoe vermoeid hij er uit zag. Toén hij weer plaats nam. steunde hij even met het-hoofd in eep hand. Voel je je niet goed'' Nee. inderdaad. Beetje moe en een beetje genoeg van alles. Ik denk. dat het de reactie is van wat met Peter is gebeurd. Zoiets is later altijd erger dan de eerste ogenblikken. Is dat niet een beetje je eigen schuld? Jeremy lichtte zijn hoofd op. Wat bedoel jfe? Nou ja. chantage is ook een vrij ge vaarlijke en inspannende bezigheid is het niet? Mary wachtte met spanning zijn re actie af. Chantage? herhaalde hij vragend, alsof hij veronderstelde niet goed gehoord te heb ben. Ja. chantage. Het was even stil ln de kamer Mary hoorde op de gang 4e bediende met allerlei zaken rommelen Een ogenblik achoot de vrees door Mary's hoofd, dat Jeremy n deze betrekkelijke eenzaamheid/gevaarlijk kon zijn. sis hij het nodig mocht oordelen haar het zwijgen op te leggen. (Wordt vervolgd).

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1951 | | pagina 6