Gebrs v. Zevenhoven Café-Restaurant „DE KROON" O. BASS B^A LANS# E. SU R Reden tot voorzichtig optimisme Een slecht jaar voor de Beurs E. J. de Jong Fa J. HULLEMAN N.V. Fa W. Dorst en Co Emtax Garage - Autorijschool I Willy Brenkman J. C. DE som Sr io NIC. BEZEM Kleiweg 87-99 GOUDA Telefoon 3730 Allen een Gelukkig Nieuwjaar Veel geluk in 1952 D. t>*rr, £e.r!en' r. van Piershil "eer ln Uw hu,s ,e L. M. VAN EGMOND Cor IJsselstijn E. J. Verhoeff A. COMPEER J. RAAPIS G. ROMIJN COR VAN DAM A. JONGERIUS Balt. A. de Jong TER GOUW" Drs F. J. HOOFTMAN Onze beste wensen voor 1952 P. G. Schouten Zoon Gediplomeerd Rontwerker Kleiweg 51 Gouda Joh. Berkenkamp Simon Luitjes General Motors Dealers Vauxhall Bedford Oldsmobile Volvo deCruylenZn H. P. van Vliét i. Hoogerbrugge P. K. v. Maaren P. M. v. d. HEUVEL Keus „Haringhandel" J. P. MUL P. J. v. Duuren Goudse Verfhandel De Speeldoos J. Verbree - Blekerssingel 82 J. v. Nederhoff en Zn Concordia Marktkoopman Neef&Rabouw 't Sporthuis - Wijdstraat 2 A. MELKERT Kees de Jong Gebr. BLOK H. v. d. POOL A. RADIX Adr. Leeflang n t it m c A w iahuari GOUDA J. DE GROOT L. Cusvelfer Gebr. v. d. Tooren H. L. de Knoop en Zonen I Gebr. Nagtegaal J. Joh. Kamps H. ROOTERT RIJWIEL SOLEX H. WEURMAN J. VAN DIJK C. P. KLERKS N. J. BOER DIRK PRINS P.J.v.d. BURG Fa E. Sanders Co Van Hoorn's Tours CITAX TEL. 3000 D. E. MAREE W. SLUYTER H. J. Rensink OFFICIAL FORD DEALER Bakkerij F. R. Voorma Fa J. Arens Rijwielniagazijn B. Perdijk Zwarteweg 60 Danslessen iii 1952 B. H. DE GRAAF SCHOUWBURG BIOSCOOP „GALVANO" Veren. Ouderdomszorgen „Ons Belang" KOOL's Bloemenmagazijn RIEN VAN VLIET A. K. v. d. Heuvel D. W. v. d. Velden J. DE M00Y P. Lievaart H. de Gruil H. Slopsma Sj jËÉÉKÜiÉi DE WERELD IN 1%1 De vrede schijnt nu een betere kans te hebben dan een jaar geleden Wat wil Moskou? DE KRACHT VAN HET WESTEN Wij staan er beter voor dan een jaar geleden DE EFFECTENMA RKT IN 1951 Obligaties in discrediet TWEEDE BLAD - PAGINA 4 Herenstraat US Groentenhandel, GOUDSCHE COURANT SCHARLEMANS Vishandel Boswe« 13 L. NEDERPELT Fouragehandel, Kruidenierswaren. Woudstraat 1 Telefoon. SU6 p.f. MEUBELREPARATIE- en STOFFEERINRICHTING PEPERSTRAAT IS - TELEFOON 4051 J109) Krul denlerswa r en Bockenhergstraat 74. Leesbibliotheek, Vorstmanstraat 31. Zuivelhandel ,/t Boerinnetje" Onder de Boompjes 3 P F. A. DE GIER Handel in Melk. Zuivelproduc ten en rijne Vleeswaren. Bosweg 77 p.f. Vishandel, De Oenestetstraat 13. Melkhandel, Slagerij, Westerkada Smederij. Vlamlnistraat I. Magazijn van Parfumerieën en Toiletartikelen OOSTÏIAVEN 19 GOUDA GELUKKIG JviElTWJAAR Timmerfabriek, 55 Hoefsteeg 3 G.N. LoonaagerfJ en 8chaver(j V. d. Pool, Tel. 2509 Gouda Belastingconsulent, -i Sar ™,°„de/ne Handelswetenschappen, wenst al »«n Cliënteie een voorapoedig en .ucee.vol Nieuwjaar. CRABETHSTBAAT 29TELEFOON 8563 Metael- en Timmerbedrijf ZEUGESTRAAT 58 JOUBERT8TRAAT 289 TELEFOON 3463 TELEFOON 4266 wenst clientelevrienden en bekenden een gelukkig Nieuwjaar. Tel. 4128 Het compliment van da dag van BD.Mv. HOORNj Doelestraat 12 Gelukkig 1952 toegewenst aan Kennissen, Vrienden en Cliënteie. Zuivelhandel, Conal Hufjgensstraat 75. Q.N. Erkend Philipshandelaar VoMiusstraat 32 Telef. 3704 - Gouda G.N. Spoorstraat 2—4 G. N. MAANDAG 31 DECEMBER ibS( Metaalwarenfabriek Nieuws Haven lij-m Slgarenmag. ..INSULINDE" Karnemelksloot 135, Gouda SlagerU Doelestraat l Gouda, Telefoon «52 Schoenreparatie-inrichting Vijverstraat 10. .M°derPe Schoenmakerij, bekroond (met zilver) ussellaan, hoek Burgem. Martenssingel, Telefoon 4871. P-f. Bekenden^m8Colleg8°,rSP°e^ig C11<n,el«' Standplaats Zalerdagmarkt t.o. Belvédère Vissershavenstraat 65—67 Scheveningen - Tel. 551226 STOMERIJ en VERVERIJ K. Tiende» eg 4 - Tel. 3257 - Gonda gelukkig nieuwjaar Timmer- en BonwbedrUf Blekers singel 37 Gouda - Telef. 4198 G.N. Doe wat velen vóór U deden, in 1952 alien: van de Markt 2 P.F. v.h. J. Vanderland Telefoon 2813 Cabaret DE GOUDSCHE ZAAD WINKEL Gouda Telefoon 3479 Westhaven 27 Z.N. Zand, Grint en Bouwmaterialen KATTENSINGEL 18 TELEF. 4850 GELUKKIG NIEUWJAAR wenst zijn geachte Clientèle een GELUKKIG NIEUWJAAR C. C. v. a. Burg Glag, Porselein en Aardewerk apocdlg'ifln D. v. d. Weijden Zn Woninginrichting, o Karnemelksloot es Fa J. F. Kerper Zn Plano-, Orgel- en Radiohandel p pr0em °°t m' Tel. 3157. Aan mijn geachte clientèle, vrienden en bekenden, zowel binnen als buiten deze stad a m a. i het compliment van de dag - A- M' S,eenkam« Telefoon 2873 - Gouda BANKETBAKKERIJ Achter de Vischmarkl 88 Telef. 3336 G. v. G.N. d. VLIET - BEELDHOUWER LETHMAETSTRAAT 12, GOUDA. Herenkapper, Kuiperstraat, hoek Raam Schoenmaker, Bogen 35 MaehlnehersteJplaata, Veat Ti J. de Frankrijker Rijwielhandel. Reparatie-inrichting, Spoorwegstraat 18. Telef. 3128. J. DE REK Dzn. Raam 1IB Erkend gai electrlcien. M.G. Telefoon 3229 -. waterfitter en Sinds 1922 gev. Schoenhersteller Raam fffl—lOt Timmerbedrijf. Nieuwe Haven 206 Herenkapper - Sigarenmagazijn ^NVAiNG Schoenhandel - Reparatie-Jrir Karnemelksloot 95. Tel an«' G.N. Sigarenmagazijn Wachtelstraat 43 wenst Clientele. Vrienden en Bekenden een gelukkig 1952 in Assurantiën C. Huygensstraut 109 Groggierderij Gouda Dankbaar voor het genoten vertrouwen m 1951 bieden wij u voor 1952 onze beste wensen aan Firma Brandstoffenhandel, VEST 39 Vuurvaste Producten P-f. Rijwielhandel - Bondshersteller Herenstraat 37-39 p.f. Brood- en Banketbakker. Herenstraat 37 In 1952 veel genoegen en veel gemak door Kleiweg 96—103 Telefoon 3728 Schoenmaker, Groeneweg 7-9. Melk-, Boter- en Kaashandel. Herenitraat 106 FJ. Levenamiddelenbedrijf, Herenstraat II Gods beste zegen bij de aan vang van het nieuwe Jaar. aan Begunstigers. Familie. Vrien den en Bekenden. Sig. winkelier W. B. VERBLAAUW, Spieringstraat 15* Nieuwe Haven 239 Antoon van Katwijk Sigarenmagazijn. Walestraat 13, wenst al zijn vrienden en be kenden 'n gelukkig Nieuwjaar. J. HOFMAN Handel ln Aardappelen, Groente en Fruit. Karnemelksloot 91, wenst al zijn Cliënteie, Vrien den en Bekenden, een GELUKKIG NIEUWJAAR Aardappelen. Groente en Fruit Karnemelksloot 91, Telefoon 4259 Aannemers. Onderhoudswerken aan gebouwen, venst Cliënteie, Vrienden en Begunstigers een GELUKKIG NIEUWJAAR. Turfmarkt 63 (werkplaats) Snoyatraat 117, Chr. de Wethstraat 4. TOURINGCARS ARBEIDERS VER VOER KATTENSINGEL 12 TELEFOON 2673 wenst alle Cliënteie, Vrienden en Bekenden, Gelukkig Nieuwjaar. G.N. ElectrotecJuiisch Installateur Tollensstraat 60 - Tel. 4695 Aanleg van kracht- en lichtinstall. £an de Cliënteie van de Electro Technisch Bureau. Hoogstraat 21 Telefoon 3395 P-f. Behanger!) stoffeerder!). Zoutmanstraat 7, wenst zijn geachte cliënteie een gelukkig en voorspoedig 1952. A. G. Versluijs en A. Vergluis v. d. Ham Brandstoffenhandel, Ussellaan 72. hartelijk gelukgewenst Melk. Boter. Raas en Eieren. "V Adr. Vlackstraat 9. A. BOOM IJssellaan 107. Aanleg van Electrische instal laties gas en waterleiding. Lood- en Zinkwerken G.N. een Gelukkig Nieuwjaar. De Ondernemer: H. OSKAM GOUDA G.N. Mijn beste wensen voor 1952. Rechtskundig Bureau Gouda, Krugerlaan 46 Gouwe 25 - Telefoon 3415. Gouda p.f. Maashaven 40 - Rotterdam Tel. 70702 wenst haar Cliënteie, Vrienden en Bekenden een Gelukkig Nieuwjaar. KLEIWEGSTRAAT 3436 - TEL. 3753 Groothandel in Auto- en Motoroliën, Vetten en Teerprodueten G.N. GELUKKIG NIEUWJAAR En veel plezier ln 1962. wat U zeker hebt als U SPARTA-berljder bent Want Sparta is In opzichten ideaal! kenner prefereert het t 250 C.C. 11595,—; 200 CC. 11375,—; 125 C.C. f 1125,—. MOTORHUIS LAGERWEY BOTHA8TRAAT GOUDA TELEFOON 3727 I Electrotechnisch Bureau Telefoon 4332 Aanleg van licht en krachtinstallaties P.F. Aan alle vrienden en cliëntèle een Gelukkig Nieuwjaar toegewenst Telefoon 2500 Verhuur zonder Chauffeur Zeugestraat 3-4 - C. Michaëlis GOUWE 208 GOUDA TELEFOON 4608 wenst allen een voorspoedig Nieuwjaar Inschrijving dagelijks voor de cursussen beginners en gevorderden op Zondagmiddag en weekavonden. Aanvang begin Januari, fn voorbereiding speciaal Tango- en Rumbaclubje DIRECTIE GOUDA P.F. Chroom-, nikkel- en verzilverinrichting Tollrnsstrgat 71 Telefoon 4673 wenst tillen een voorspoedig 1952 Wij wensen onze Leden. Begunstigers(sters) en alle goede Weldoeners een zegenrijk Nieuwjaar. HET BESTUUR wenst zijn geachte clientele een voorspoedig 1952 Graaf Florisweg 73, Telefoon 2934, Gouda NIEUwk HAVEN 25 TEL. 2080 Radio- en Electrotechnisch Bureau V erlichtingsartikelen N.V. P. J. Endenburg Zeilmakerij - Scheepstulgerll Veerstal 18, Telefoon 2565 P-f. Pluimvee- en Geitenhandel, Gouda. Tollensstraat no. 97, Telefoon 4598, wenst Vrien den en Bekenden een Ge lukkig 1952. Aan cliënteie, vrienden en bekenden een gelukkig Nieuwjaar toegewenst. Agent Koningsgist en Oliefabriek Calvé, Tuinstraat 183, Gouda. Fa A. de Bruin en L. Stubbe Handel in Bloemen en Planten, Parkstraat 2 - Woudstraat 48 GOUDA G.N. Luxe Bakkerij, Laxeruskade 37. Goudfi, wenst alle cliënteie vrienden en bekenden een voor spoedig 1952. Metselaar 4"n Schoorsteenveger Nieuwe Haven 10, Herenstraat 121 Handel in groenten, aard- apneJen trr.iI. wenst ciièmele. vrienden en bekenden een voorspoedig 1952. Vossiusstraat 49, Gouda Telefoon 4556 Alle verzekeringen GN. Aan Vrienden en Cliënteie onze beste wensen Rijwiel- en Sporthandel Lange Tlendeweg 61. Telefoon 3328 Gouda Huiskapper, P. C. Bothstra&t 74. BAANDAG 31 DECEMBER 1951 PAGINA 3 4 yOOR HBT EERST in verscheidene jaren behoeft het Oudejaarsavondpraatje over het laatste jaar der wereldgeschiedenis niet onverdeeld somber van toon te zijn. Weliswaar is er nog geenszins reden tot blijmoedig optimisme, maar er zijn in het afgelopen jaar toch dingen gebeurd, die aanleiding geven tot de voorzichtige veronderstelling, dat de mensheid nog niet zo volslagen waanzinnig is geworden als men in de na-oorlogse jaren wel eens heeft moeten vrezen. Inderdaad een nogal negatief soort optimisme, dat bovendien nog niet eens gemakkelijk te motiveren is! Nuchter beschouwd is er in de politieke verhoudingen in de wereld ook in 1951 nog weinig verbetering gekomen. De „koude oorlog" woedt onverminderd voort en het wederzijdse wantrouwen tussen Oost en West is er waarlijk niet minder op geworden. Nog altijd zijn de regeringen te Moskou en Washington er rotsvast van overtuigd, dat zij de politieke en economische wijsheid in pacht hebben en, ieder voor zich, geloven zij onvoorwaardelijk geroepen te zijn de wereld te redden van de imperialistische terreurmethoden", waarmee „de ander" de we.reld aan zich zoekt te onderwerpen. Nog altijd zijn de wederzijdse beschuldigingen van agressie en oorlogsvoorbereiding niet van* de lucht en wie de woordkeus van diplomaten en regeerders in redevoeringen en nota's als maatstaf voor de huidige politieke toestand zou nemen, zou wel tot de overtuiging moeten komen, dat de derde wereldoorlog voor de deur staat. Niettemin mag worden geconstateerd, dat de kans op het uitbreken van een gewapend conflict tussen de twee grote wereldmachten op het ogenblik vrij wat geringer is dan een jaar geleden. Het feit dat er op het ogenblik op Russisch initiatief (voorstel van Ja kob Malik op 24 Juni) in Korea wordt onderhandeld over een wapenstilstand is om meer dan één reden be moedigend. In de eerste plaats moet men zich ver heugen over het feit, dat belde partijen tot de over tuiging zijn gekomen, dat het geschil over Korea niet door wapengeweld is op te lossen, althans niet wan neer men het conflict wil localiseren. Het verrassen de ontslag van MacArthur als opperbevelhebber der V.N.-strijdkrachten in Korea (10 April) le verde de Russen en Chinezen het bewijs, dat de Amerikanen er waarlijk niets voor voelden het op een algemene oorlog te laten aankomen. Dit werd vermoedelijk vooc de Russen de voornaamste aanleiding tot het lanceren van hun vredesvoorstel. Op het ogenblik ziet het er inderdaad naar uit, dat er binnen afzienbare tijd een einde zal komen aan één van de meest zinloze oorlogen, die ooit gevoerd zijn. Hiermee zal het conflict zelf weliswaar niet uit de wereld zijn, maar het betekent ln elk geval een grote stap ln de goede richting, dat men het geweld wil vervangen door de nuchtere rede. De verheugendste conclusie, die men uit deze gang van zaken kan trekken i» wel. dat geen van beide partijen heil ziet in een algemene oorlog. De strijd in Korea is ln wezen een onderdeel van de „koude j oorlog" tussen Oost en West. Dit conflict il theoretisch met wapengeweld op te los- ien, maar dan in een strijd op alle fronten tn met alle middelen, inclusief de atoom bom! Wil men dit niet, dan blijft de strijd (gr Korea ook een volkomen uitzichtloze aangelegenheid en doet men maar het beste er zo spoedig mogelijk een eind aan te ma ken. Dat men hiertoe nu inderdaad besloten heeft, schijnt te bewijzen, dat de mannen in het Kremlin en het Pentagon gelijkelijk van oordeel zijn dat de oorlog niet meer beschouwd kan worden als een., deugdelijk middel tot het oplossen van internationale geschillen! TJET OPMERKELIJKSTE b*J dit alles Is, 11 dat het initiatief tot het openen van besprekingen over een wapenstilstand van de Sow jet-Unie is uitgegaan. Wat de Russen tot deze stap heeft 'gebracht is niet geheel duidelijk. Wellicht waren zU tot de slotsom gekomen, dat de strijd in Korea op de lange duur een te kostbare aangelegenheid ging worden, vooral omdat er in geen enkele vorm winst meer van te verwachten was. Mogelijk ook vreesden ei), dat het geduld van de Amerikanen op een kwade dag uit geput zou raken en dat dientengevolge het „incident" aan de 38ste breedtegraad toch nog zou uitgroeien tot een catastrophale al gemene oorlog. Een derde mogelijkheid is, dat de Russen. Inziende dat de „koude oorlog" niet tot het beoogde doel kan leiden, van plan zijn hun politieke koers geleidelijk te wijzigen ten einde op den duur tot een ..koude vrede" en voorts tot een zekere vorm van samenwer king (te weten op handelsgebiedmet het Westen te komen. I)it behoeft nog niet te betekenen, dat de communisten hun streven naar wereldheerschappij hebben opgegeven. Zij souden echter tot het besluit gekomen kunnen z(jn hun politiek voortaan te ba seren op het oude principe, dat men meer vliegen vangt met stroop dan met azijn. De laatste verklaring van het Russische vredesoffensief lijkt op het ogenblik de meest aanvaardbare. Hiervoor pleiten ook andere gebeurtenissen uit het afgelopen Jaar. Daar is bijvoörbeeld het Russische voorstel (8 Februari) om in een bijeenkomst van de ministers van buitenlandse zaken der Grote Vier alle hangende internationale Koning Boudewijn volgde in België zijn vader, Leopold, op. problemen, die de wereldvrede in gevaar dreigen te brengen, onder de loupe te ne men en zo mogelijk uit de wereld te helpen. Wij weten dat dit initiatief op niets is uit gelopen, Wel zijn op 5 Maart de plaats vervangers der Grote Vier te Parijs bijeen gekomen om een' agenda samen te stellen voor de conferentie van hun chefs, maar na niet minder dan 74 zittingen werden de Van* de vele natuurrampen, die ln 1951 onze aarde teisterden, hadden de overstro mingen in Italië de meest vernietigende uitwerking. voorbereidende besprekingen afgebroken i zonder dat men 't over de te bespreken onder- I werpen en de volgorde daarvan eens had kunnen worden. Het is natuurlijk heel ge makkelijk hieruit de conclusie te trekken, dat het Russische voorstel niet ernstig ge meend was en slechts als een groots op gezette propagandastunt was bedoeld, maar dat zou waarschijnlijk toch een wat al te simpele voorstelling van zaken zijn. De qpige redelijke gevolgtrekking, waartoe de mislukking van Parijs mag leidgn, is dat Oost en West sinds 1945 zo ver van elkaar verwijderd zijn geraakt en dat het weder zijdse wantrouwen zó groot is geworden, dat j zelfs 74 vergaderingen niet voldoende waren om een behoorlijke basis voor een eerlijk gesprek te scheppen. Dit is in hoge mate teleurstellend, maar het behoeft ons niet te verhinderen de poging op zichzelf als een hoopgevend symptoom te blijven zien. Het vastlopen van de agenda-conferentie was voor de Russen overigens geen reden hun vredesoffensief af te breken. Nauwe lijks hadden de plaatsvervangers der Grote Vier hun haardsteden weer bereikt, of Malik kwam met zijn voorstel tot het ope nen van wapenstilstandsonderhandelingen in Korea voor de dag. Dit voorstel, bleek nu eens geen propagandastunt te zijn. Het Westen ging met graagte op het aanbod in. Op 10 Juli begonnen de onderhandelingen, die, via verscheidene onderbrekingen en tal loze strubbelingen, leidden tot de huidige situatie, die ongetwijfeld de hoop op een gunstig resultaat in de eerste weken van 1952 rechtvaardigt. Minister Stikker tekent in San Francisco het vredesverdrag met Japan. De oorzaak van de veranderde Russische houding moet zondqr twijfel gezocht wor den in de met de dag groeiende kracht van de vrije wereld. Dank zij öe vastberaden hei-bewapeningspolitiek van de Amerikaan se regering (en misschien moeten we er bij zeggen: damt zij de vrees van het Ameri kaanse vqlk voor het voortdurend opdrin gende communisme) hebben de landen van het Atlantische Pact dit jaar ernst leunnen maken met de opbouw van hun defensie. Op 12 Januari vroeg Truman het Congres het fantastische bedrag van 140 milliard dollar toe te wijzen voor deJRmende vier jaar ten behoeve van de Amerikaanse strijdkrachten en de wapenleveranties aan de Europese bondgenoten. Ook in de andere landen van het Atlantische Pact werden, naar verhou ding van de begrotingen, enorme bedragen voor de herbewapening uitgetrokken. Dit „steriliseren" van een groot deel van het Amerikaanse en Westeuropese kapitaal had ongetwijfeld een sterk remmende invloed op de economische wederopbouw; loon- en prijsproblemen stelden de nationale rege ringen voor grote moeilijkheden, de hoop op een spoedige verbetering van het levens niveau ging daardoor niet in vervulling en de vooruitzichten zijn in dit opzicht nog altijd tamelijk somber. Maar anderzijds moet erkend worden dat het beoogde doel althans reeds in zoverre werd bereikt, dat Rusland zich thans niet meer de illusie kan maken het Westen in een handomdraaien te kunnen overweldigen. Daar komt bij dat de coördinatie van het Atlantische opperbevel onder de ervaren leiding van Eisenhower met kracht ter hand werd genomen. Een prompte samenwerking tussen de generale staven onder éénhoofdig opperbevel ver hoogt de weerstandskracht vart de Atlanti sche strijdkrachten in niet geringe mate. Deze eenheid in de Westelijke defensie zal nog in aanzienlijke mate toenemen, wanneer het Europese leger (volgens het plan van de Franse minister-president Pleven), waarover in deze laatste weken van 1951 besprekingen werden gevoerd, inderdaad tot stand zou komen. Deze ontwikkelingen, grotendeels door Washington geïnspireerd, waarbij nog genoemd moet worden het tot stand ko men van een vredesverdrag met Japan en het schenken van bijna volledige souverei- niteit aan West-Duitsland. hebben de Rus sen blijkbaar tot de overtuiging gebracht, dat het tijd wordt de bakens te verzetten Hun pogingen om via de Oostduitse premier Grotewohl contact te zoeken met West- Duitsland, teneinde door het herstellen van de Duitse eenheid (algemene vrije verkiezin gen voor geheel Duitsland) de republiek van Bonn uit het Westelijke blok los te weken, wijst er eveneens op. dat de Sowjet-Unie voor de toenemende kracht van de vrije we reld respect begint te krijgery en zich ge noodzaakt ziet concessies te doen in de hoop daarmee de kracht van het Wesjen te kun nen ondermijnen. Nogmaals: de bewijzen van een Russische koerswijziging zijn nog slechts zeer vaag en geenszins volkomen onweerlegbaar. Er Is dan ook zeker nog geen reden tot overmatig optimisme. Maar de kansen op het behoud van de vrede zijn in de loop van dit jaar onmiskenbaar gegroeid en dat is al veel HET NABIJE EN MIDDEN-OOSTEN heeft de Westelijke mogendheden dit jaar veel zorgen opgeleverd De selfstandig- heidsdrang van de Arabische wereld. listig uitgebuit door communistische propagandis ten. leidde tot gevaarlijke spanningen ln dit strategisch zo kwetsbare deel van de we reld. De eertijds onaantastbare positie van de Britten ln het Nabije Oosten is in de loop van dit jaar in verontrustende mate ver zwakt. Het begon met de moord op de pro- Westerse Perzische premier Razmara op 6 Maart. Razmara moest uit de weg worden geruimd omdat hij een tegenstander was van de los-van-Engeland-beweging in Per- zië. die de olie-industrie wilde nationali seren Twee dagen na zijn gewelddadige dood werd het voorstel tot nationalisatie van de Anglo-Iranian Oil Company officieel in het Perzische parlement ingediend. Hei Brits-Perzische oliegeschil was geboren. On danks de morele steun van Washington heb ben de Engelsen geen kans gezien zich in Perzië te handhaven; op 2 October verlieten de laatste Britten de oliestad Abadan. Het laatste woord in deze kwestie is echter nog niet gesproken. Het olieconflict beteklhde het begin van de afbrokkeling van de En gelse macht in het Nabije Oosten. De moord op de Engelsgezinde koning van Jordanië, Abdoqllah, was de tweede slag. die het Britse imperium te incasseren kreeg. De ergste tegenslag leden de Engelsen echter in Egypte, dat op 9 October het verdrag met Engeland ten aanzien van de verdediging van de Suezkanaalzone opzei. De nieuwe conservatieve Britse regering onder lei ding van Winston Churchill, sedert 26 Oc tober in functie, zag zich voor de bijkans hopeloze taak gesteld een compromis met de Egyptische regering tot stand te bren gen. zonder daarbij aan internationaal prestige in te boeten. Het opgezweepte Egyptische nationalisme bleek, eenmaal uit gebarsten, niet zo gemakkelijk meer tot rust en rede te brengen en aangezien de Bnmen, na ruggespraak met Washington, niet wën zins bleken hun uitermate belangrijke mi litaire positie in Egypte op te geven, ont stond in de Suezkanaal-zone een zeer ge vaarlijke situatie Het ligt voor de hand, dat de Sowjet-Unie deze ontwikkeling met te vredenheid gadesloeg en niet naliet de Egyptische nationalisten haar sympathie te betuigen en eventueel steun aan te bieden. Deze gang van zaken is kennelijk niet naar de zin van koning Faroek, die in de laatste dagen van December dan ook besloot in te grijpen en twee pro-Westerse diplomaten in hoge regeringsfuncties benoemde. Men mag aannemen, dat hiermee de kansen op een bevredigende regeling van het Brits-Egypti sche conflict gestegen zijn. "LTET JAAR van de vrede kan men 1951 helaas nog niet noemen. Maar de eerste symptomen van een kentering in de „koude oorlog" zijn duidelijk te on derkennen. Of deze ontwikkeling zich zal voortzetten is uiteraard niet te voor spellen. Er zal nog heel veel moeten ge beuren voor de wederzijdse vrees en achterdocht tussen Oost en West zal zijn verdwenen en een periode van vrede en voorspoed voor de gehele wergld (het ideaal van allen!) mogelijk wordt, als dat tenminste ooit het geval zal zijn. Vooralsnog zal de herbewapening wel de Dean Acheson: De Amerikaanse minister van buitenland se zaken, Dean Acheson, heeft op een bij eenkomst van de organisatie van Joodse oorlogsveteranen te New York een over zicht gegeven van het afgelopen jaar en een blik in de toekomst geworpan. Het werk in Korea is verre van klaar/ aldus Acheson. ..Zelfs indien het tot een wapenstilstand komt. zullen de V.S. op hun hoede moeten blijven voor een herhaling van communis tisch bedrog". In het afgelopen jaar hadden we winsten en verliezen, doch wij zijn er beter aan toe dan een jaar geleden, aldus Aoheson. Wat de toekomst betreft zei Acheson: Men kan moeilijk zeggen, dat het ene jaar kritieker is dan het andere, doch het lijkt mij zeker, dat wij het in 1952 in onze. macht zullen hebben al of niet tot actie over te gaan. hetgeen een beslissende invloe^ zal hebben op de zaak van de vrede. De cen trale verantwoordelijkheid in deze zeakzal bij de V.S. blijven berusten", aldus Acheson. PANDA en JORIS, Onafscheidelijk paar, Wensen U allen Een prettig Nieuwjaar Zij zullen weer voortgaan. In woord en in prent, Met daaglijks te zorgen Voor 'n vrolijk moment zwakke houding voor Staatsleningen, die over de gehele linie, als gevolg van inflatle- pesslmisme en de ongunst der tUden een behoorlUke veer hebben gelaten. De tekorten in onze betalingsbalans, gevoegd bU verhoging van de zilverprtls en langzame stijging van de rentevoet, waren oorzaak, dat ook de koersen van obllgatlën en pandbrieven de beneden waartse richting, die reeds In 1950 was begon nen. bleven volgen, doch ln hei midden van Januari viel enige weerstand niet te misken nen. hoewel op het verlaagde peil toch slechts geringe kooplust van de zUde van institutio nele beleggers viel te bemerken. Bood de belegglngsmarkt derhalve maar wei nig gunstige perspectieven, de aandelenmarkt daarentegen mocht zich in wat meer belang stelling verheugen, gepaard gaande met op lopende koersen en ruimere omzetten. Amerl- kaantjes bleven hun vaste houding, onder een toenemend agio. dat medio Januari al van 3 tot 6"'o was opgelopen, voortzetten en zelfs Indische cultuurfondsen bleken meer kooplust te ontmoeten, dan ln lange tijd het geval was geweest. waarvan wij ook de regeringscrisis, de op vattingen ten aanzien van Nieuw-Gulnea en wel in de allereerste plaats de beroeringen ln de wereld mogen noemen. De goederen^rljzen. aanvankelijk tot onge kende hoogte opgelopen, zakten wel Iets ln en ook de recordprljzen van wol op de vellingen in Australië konden zich niet handhaven: dat neemt echter niet weg. dat men het in Ame rika noodzakelijk vond. een loon- en prijsstop voor te schrijven. De stijging van de rentevoet, waarover wij zo even spraken kwam tot uitdrukking ln de Uitgifte van 4'h pandbrieven tot een koers van enige scheepsverband- en scheeps- rente-percentage Inderdaad omhoog wijst: de voortgezette daling van staatsfondsen gaf trou wens voor die opvatting al voldoende grond. De eerste emissies maijct kwamen, waren, voor wat de clalmprijs betrof, niet alle een onverdeeld succes. Smit Transformatoren. Rubberfabriek Vrede9teln, Noord-Europ. Houthandel. Mij Zeevaart en Heemaf bleven ln de buUrt van de theoretische waarde: Rouppe van der Voort, Drie Hoefijzers en Machinefabriek „Breda" bleven er tamelijk ver onder, evenals Electra- motorenfabriek ..Dordt". doch Ngombezl en Thomassen 6c Drijver gaven prijzen te zien, die ver boten de theoretische waarde uitgin gen. In Maart en April bleven de claims Smul ders. Chemische Fabriek Naarden, Van Gelder en Utermöhlen ln de buurt van de theore tische waarde, die van de Berghuizer Papier fabriek kwamen flink daarboven, doch de claims Lijempf Albatros. Amst. Superfosfaat Hoilandia-Kattenburg en Electro Zuur konden slechts prijzen bedingen, die ten dele ver onder de theoretische waarde noteerden Het voornaamste van de beurs was toch de maandenlange koersdaling op de obligatie- markt. die In April scherp werd geaccen tueerd toen het resultaat van de 3'. Staats lening 1951 bekend werd waaruit bleek, dat slechts voor omstreeks 60 mlllloen was In geschreven. terwijl het aangeboden bedrag 200 mlllloen groot was. Vervolgens hielp de discontoverhoging van de Nederlandsche Bank de situatie op de geldmarkt nog verergeren waardoor het probleem van de rente-ontwik keling in de algemene belangstelling kwam te staan. Op de dag van inschrijving werd de aange kondigde emissie van 1 mlllloen 3' obll- gatien Hollandta-Kattenburg zelfs door de emittenten teruggenomen In hoever de Ingetreden daling op de obll- gatiemarkt een blijvend karakter heeft, valt thans nog niet te zeggen, maar vast staat, dat de belegger belangrijke verleren heeft ge e- den en dat velen van hen. wellicht voor goed de obligatiemarkt de rug hebben toegekeerd Opmerkelijk bleef Intussen de stabiliteit van het koerspell der aandelen. Gedurende lange tijd bleven de koersen, vooral In c deling der Industrie, onbewogen, hoet veel maatschappijen het dividend kom hogen. Zo bracht Van Vlisslngen Katoen uitkering van 9.6 op 16*.. R.S. Stokvis kwam van 8 op 9*'« en Lever Brothers 6e Unilever verraste zelfs met een diVldend van t2V«. De „Koninklijke" declareerde eveneens hoofdpijler van de Westelijke politiek I wereld enigszins zal ve blijven, als tenminste de in de Algemene er op zijn best een toef Verandering der Verenigde Naties door pende vriendschap zal Vergadering der Verenigde Oost en West ingediende ontwapenings voorstellen niet tot resultaat leiden, wat eerlijk gezegd, niemand verwacht. Het is al veel. dat wij het jaar 1952 kunnen be ginnen met de gerechtvaardigde hoop, dat de ondraaglijke spanning tussen de twee elkaar vijandige helften van de verminderen en dat toestand van „gewa- ontstaan, waarbij de mensheid dan wellicht de (cans zal krijgen haar aandacht eindelijk eens te gaan bepalen btf interessanter en nut tiger zaken dan tanks, vliegtuigen en atoombommen. ONZE BEWOGEN WERELD IN 1951 in de koers kwam dit in het geheel niet tot uitdrukking. Blijkbaar was men ten aanzie^ van de toekomst niet bepaald optimistisch gestemd en de dalende prijzen op de wereid- goederenmarkt, zomede de verwachting, dat de oorlog op Korea wel eens een spoedig einde kon nemen, gaven de effectenbezitters jimschoots grond voor-hun scepticisme. Voorlopig kunnen de meeste bedrijven ln Nederland nog voort en zijn de jaarverslagen in het merendeel der gevallen doordrenkt van optimisme voor de toekomst. De order-por- tefeullles, een betrouwbare aanwQzing, laten In-dit opzicht geen twijfel; ze zijn doorgaans nog voor lange tijd van orders voorzien. Emissie van Juni ernstig verstoord door de aan kondiging van de kapitaalbehoefte van Phi lips. Het prachtige jaarverslag over 1950 en het dividend-voorstel van 12*;» blekqn niet in staat de vrees weg te nemen, dat op grote schaal tot verkoop van claims zou worden overgegaan. Ook het beursbestuur stelde de verhandeling der claims een dag uit. teneinde enige tijdruimte te laten voor het treffen van in verband niet de emissie noodzakelijke dls- losltles, dit ln navolging van de maatregelen jij de emissie Philips in Maart 1948. Van 25 Juni tot 5 Juli heeft de gehele beurs ln het teken van de emissie Philips gestaan en zelfs is een grote koersdaling voor dit fonds hier aan voorafgegaan, een daling, die nóch voor de aandelen, nóch later voor de claims, reke ning hield met rendementsvooruitzichten of 'e aan het fonds toe te kennen Intrinsieke aarde. Bij een benaderde theoretische waarde voor de claim van 132.— waarin de voorafgaande daling der aandelenkoers reeds was verdisconteerd, bewoog de prijs van de claim op de dagen van verhandeling zich tus sen 90.— en 110.— zodat als geheel de prijs ver onder de theoretische waarde bleef Het merkwaardige was. dat de aandelen markt over de gehele Unie, gelijktijdig daar mede een zeer onbehaaglijk voorkomen ha<j en ook daar aanvankelijk gevoelige verliezen werden geleden. Na 5 Juli de laatste dag verhandeling scheen het publiek tot het Inzicht te zijn gekomen, dat het pessimisme ten aanzien van de emissie wel wat te ver was gegaan en kon voor Philips Zowel als voor de overige markt een behoorlijk hersteli intreden. Uiteraard droegen de voorstellen voor een wapenstilstand op Korea ook het hunne daar toe bij. De deining bij de Introductie vaj) de 4*/« dollar-lening Philips mag hier niet onvermeld blijven. Geïntroduceerd op een koers van 108°werd al spoedig deze koers tot 106" verlaagd om daarna nogmaals tot 102' i'/» om- laaggeschroefd te worden. De redenen hiervan zijn tot nu toe onnaspeurlijk, doch het ligt voor de hand. dat de kopers op hogere tntro- ductiekoersen een niet bepaald prettig gevoel over zich kregen. Dat neemt niet weg. dat op de enkele dagen waarop de afgiftekoers op 102'o was bepaald, de omzetten in dit fonas een voor de beurs ongekend niveau bereikten. Terecht merkte een Rotterdamse effectenfirma op. dat de plotselinge, geheel overbodige ver laging van de afgifte-koers tegen de financiële etiquette Indruist en zij voegde daaraan toe. dat de beurs geen warenhuis Is, waar men de goederen tegen oprulmingsprijs aan de man tracht te brengen IntussBn is de afgifte ge stopt en zijn de 4"> dollarobilgaUes Philips tot de notering toegelaten, waar zij op 3 August** een notering van 105—105''«'/o bereikten, o bereids verder in koers aan te trekken. De stijgende rentevoet De grote koersdaling op de staatsfondsen- markt. die de beleggers twee k drie Jaar rente kostte en die voornamelijk het gevolg was van kapitaalschaarste eiï stijging van de rentevoet, kwam ln het begin van September tot staan om daarna circa rijf punten van het verlies in te lopen. Ongetwijfeld Is de pubU- cat!e,van de staatsbegroting daarbij een voor name factor geweest, doch bij de stijging werd ook van zekere zijde steun aan de markt ver leend door een onbekende koper, die grote posten staatsfondsen aan de beurs opnam Of inderdaad het herstel ln deze afdeling van blijvende aard is, vermogen wij eerst aan het einde van dit Jaar te constateren en misschien Is het dén ook nog te vroeg voor een definitief of de markt wel een zó groot absorptie-ver mogen bezat, hetgeen uiteraard een deprime rende invloed op de koersen had. In een beperkt bestek als dit. kunnen wij niet het verloop van de handel ln claims vol ledig opsommen, doch ons slechts bepalen bij dat van claims Unilever, die bij een aanvanke lijke prijs van 57.— en een theoretische waarde van circa 76,— het bij ongewoon drukke handel tot een maximumprijs van 107.— brachten. Het snel stijgende debiet, dat vooral na de oorlog met sprongen om hoog ging, stelde de Provinciale lyectrlciteits- maatsehappyen voor het probleem, hoe een rationele electrlciteltsopwekklng en -distri butie voor een lange reeks van Jaren veilig te stellén. Dit culmineerde ln de wenselijkheid de centrales te vergroten en kwam tot uit drukking ln de uitgifte van 4'/«kortlopende obllgatlën 6 pari, welke emissies een succes werden. Ook de emissies der gemeenten Vlaardingen en Arnhem met hun nieuwe variant in ür rentebetaling waarmede men de aantrekke- ïykheid voor Inschrijvers trachtte te verho gen. zullen de emlsslemarkt als een uitzon derlijke kenmerken. De daling van het agio voor Amerikaantjes, dat tot 15% was opgelopen, bracht dit op een meer aannemelijk niveau terug en bedraagt thans nog omstreeks 7%. In deze afdeling van de beurs zijn echter in de laatste maanden grote koersverliezen geleden Vooral indus triële fondsen moesten het daarbij ontgelden doch ook Arqerlkaanse sporen en andere spe cialiteiten zijn in koers belangrijk terugge gaan. zodat de aankoop van de zo geliefde Amerikaantjes langzamerhand weer aantrek kelijkheid krijgt. De emissie-markt gaf in de loop \an het Jaar van een behoorlijke opleving blijk Nu op de "drempel van 1952 staan en i elijk geen nieuwe emissies meer te zijn, blijkt aan nieuw geld op de obligatie- markt voor 494 millioen te zijn gebracht, terwijl aan reëel aandelenkapitaal voor een bedrag van bijna 227 millioen werd geëmit teerd. een groot verschil bij hef voorafgaande jaar. toen resp voor 275 mlllloen en voor 60 mlllloen van het publiek werd gevraagd Dat de economen het ln Amerika ln 1951 met hun voorspellingen ten aanzien van het con- junctuurverloop ditmaal -bij het verkeerde eind hadden, is uit het uitblijven van de ge vreesde inflatie wel duideiyk gebleken Nog verminderde koop- statistieken, waaraan •Amerika zo rijk Is. duidelijk naar voren komt In groot verband gezien is het beëindigde jaiw voor de beurs een slecht Jaar geweest, waarop Amerikaanse fondsen slechts ten dele een uitzondering maken. Ook de omzetten kandén het niet tot een hoog niveau brengen en alleen in de gevallen van enkele grote emissies kwam daarin wyzlging ten goede, doch dit ging weer gepaard met beduidende koersdalingen. De Industrie tn het algemeen kon zich op uitbreiding van de voor ons land zo noodza kelijke export beroepen en veel Jaarverslagen maakten dan ook melding van een heel be hoorlijke orderportefeuille. Er blijven Intussen voor de beurs nog veel onvervulde wensen, waarvan wij alleen maar afschaffing van de speculatie-winstbelasting, opheffing van de dividendstop en wederinvoe ring van belening op effecten behoeven te noemen, alle wensen, die wy maar weer naar een volgend jaar zullen verschuiven Tot besluit geven wy weer een overzicht van enige, koersen, zoals die golden op de laatste beursdag van 1950 en op die van 1951: zy spreken voor zichzelf en behoeven geen toelichting. - bieden; - laten; f - gedaan en bieden. gedaan en laten. Amsterdam stelde ter .bestrij ding van het grote woningtekort in October de inschrijving open op een premielening van premies ingelast, die het geringe rendement Dalende koersen niet zon der schokken aan- de beurs voorbij. Het voornamelijk Internationale fondsen, danige koefsdallngen voorkwamen. Wy noemen slechts Koninklijke. Aku Phi lips en Unilevers, waarvan de laatste drie ondernemingen met grote emissies voor de dag kwamen. De kapitalen, die het publiek kort na elkaar werden aangeboden, waren van een zodanige omvang, dat men zich afvroeg «W I Ü'.r-.U.'m r Cammunismchf micfitltlrtr Naam van het fonds Nederland 1947 8 1000 Nederland 1947 (3'/*) 3 Nederland 1947 1000 - 3 Nederland 1962/64 3 Nederland N.W.S. 2' Ned. Indië 1937 A 3 ICult. Hnd. Ind. Bnk A Ned. Handel Mi; mmv. Lever Brothers Philips I Wilton-Fijenoord A Dordtsche Petrol. A Koninkl. Petrol. A Amsterdam Rubber A Bandar Rubber A HoII. Amerika-Lijn A Koninkl. Paketvaart A Scheepvaart Unie A Kon. Rotterd. Lloyd A H.V.A. A Javasche Cultuur A Deli-Batavia Tabak A Deli Maatschappij Cert. Müller Co. Nat. Bez. A Amsterdamsche Bank A Holl. Bank-Unie Cert. Rotterdamsche Bank A Twentsche Bank Cert. Albatros Superfosf. A Allan Co A Emball. Fabr en Houth. A Gouda-Apollo Kaarsen A Heinekens Bier A Hero 29-12-'50 28-12- 51 3*/4 103' s 102'«t 3 97^ 85't§ 96'h 78Vi 92'/i 39 Cert. 141 *'4 A 169 Cert. 22(Tf 151' 2701 4 L14' i 108t 87'/i 70ft 86H 40* i 140% 157"'»t 183' !68*/4 150 148' 109' 64-' 111 99'/. 163"/. 92% 184% 117'/. 141 139' 97% 44% 101» 4 87V. 128' 164". 161+ 93V. 116 Kon Ned. Gist Spir. A 295 229 Rotterd. Droogdok A 306% 306'/* Aniem Nat. Bez. A 36' 68*/4 Overzeese Gas Nat. Bez. A 52' 80t- Goalpara Thee A 80" 63[ Sedep Thee A 78 59' Blaauwhoedenv.-Vriesev 104 81 Amer. Smelting Ref 77". 106'/4 Anaconda Copper 41*/4+ 55V. Bethlehem Steel 50V. 56% General Motors 98 56'/. (na splitsing) Kennecott Copper 80 97 Republic Steel 46V. 47 Unit St Steel 43% 43ft 74% Mid-Continental Petrol 57 Shell Union 56". 74" i Atch. Topeka 150' 83* (na splitsing) New York Central 23". 20%t Southern Pacific 70'i 67% Southern Rallwhy 51% 56 Studebaker 30'/. 37ft Cities Service 91'/» 114*/*

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1951 | | pagina 4