Dat oude gym was slecht, maar het had een ziel Leraar in een klasse met een leerling Nog zie ik onze rector met z'n ystaldeurenzitten Doelmatigheid en eenvoud sieren het nieuwe gymnasium Intelligente Parijse ratten wedijveren met acht verdelgers Ouden van dagen hadden een gezellige feestavond PROEFSTATIONS BOVEN EN ONDER DE GROND herinneringen aan de westha ven Crijtische zin werd er ontwikkeld „Versteende" trots van de stad Aula vormt een prachtig bezit Data en cijfers 43 at cry AAR. AN NEER. De Speeldoos zorgde voor amusement Ingezonden Stukken Reeuwijk en de grens wijzigingsplannen Het nieuwe Gymnasium bestaat uit: Vreemdelingenbezoek nam in 1951 Sterk toe Programma Afdeling Gouda Nijpend woningtekort in Zuid-Afrika NATURELLEN MET EVACUATIE BEDREIGD TWEEDE BLAD - PAGINA 2 GOUDSCHE COURANT DONDERDAG 3 JANUARI 195J ypNDER TWIJFEL zal men deze dagen niets dan goeds horen over het nieuwe gebouw, waarin het gymnasium zijn bestaan verder zal voortzetten. Maar ik heb iets tegen dat nieuwe bouwsel. Nog niet zo lang geleden dreef het toeval m\f er langs en ik heb het eens voorzichtig met de ogen afgetast. Spiedend heb ik er omheen gedraaid, mij steeds maar afvragend wat er toch aan dit gebouw met zijn toch ongetwijfeld vele goede kwaliteitert mankeerde. Naar mijn onbelangrijk lekenoordeel in architectonisch opzicht seker niets, maarhet is nog geen gymnasium, geen school. Het karakter ontbreekt •r nog aan, het is te jong, te nieuw, te feilloos en dit gebouw kan alleen maar een hart krijgen en tot een school worden gepromoveerd als het leven er door de jeugd zelf wordt ingeblazen. gymnastiek was het tekenen in de jaren '30 -• het zal nu nog wel niet veel beter zijn wel het meest verguisde vak in c|e gehele scala. Nog zie ik voor mij hoe onze gymnas tiekleraar. de heer Van Duuren, zijn ..waar deringscijfers" voor de een of andere licha melijke prestatie stond uit te delen. Wijd beens geplant voor zijn klas, haalde deze onverbeterlijke, reeds zeer grijze, optimist, hei ..boek" te voorschijn, likte uitvoerig aan de punt van een onwaarschijnlijk klein pot loodje, om vervolgers plechtig te verkon digen: ..voor dat jong eeh 1, om hein een te besparen". Dat was dan het voorspoedige resultaat van een poging een oefening te saboteren Bijzonder vaak kwamen dergelijke pogingen echter niet voor. juist door de meester lijke wijze, waarop deze leraar met one wist om te springen. Hij had ruim voldoende aan geboren gezag om zijn zin voor humor bij het lesgeven niet behoeven te verliezen Een op bijna pensioengerechtigde leeftijd merkwaardig vitaal gebleven man Iedet lesuur deed hij nog een oefening aan een of ander toestel gedeeltelijk voor, op ge wone schoenen en in colbertcostuum, het geen wij allen grenzenloos bewoiderden. Ik kan er mij werkelijk nog niet toe op werken om de meisjes en jongens, wie straks als eersten deze taak sal worden toege wezen, zo heel erg te benijden. Zij immers komen naar mijn gevoel in een wat te effi cient ingerichte school. Ja efficife.it, ellen dig modewoord van deze tijd. Alles, jnoet efficiënt zijn. over tradities en gebruiken en alles wat Het gemoed kan ontroeren, «preekt men liefst maar zo weinig mogelijk en zeker niet op „door-de-weekse dagen" Het nut moet met een rekenmachine of een maatlat kunnen worden berekend, waarna tvij het resultaat van deze empirie in onze allerhoogste (eigen-)wijsheid in een statis tiek kunnen gaan vastleggen. Het nieuwe gebouw aan de Nansenstraat staat daar nu te wachten, in weze.i nog kil, ronder Vootgeschiedenis, zonder traditie Aan U leraren om te zorgen, dat de aan uw f aedagogische talenten toevertrouwde leer ingen niet zullen zweren bij rekenmachine en maatlat, doch dat zij begrip, althans ge voel hebben voor de hogere waarden, die het leven boven de dagelijkse sleur ver heffen. Neen, in mijn gymnasium-tijd was het anders. Wij zaten in slecht verwarmde, slecht geventileerde, maar tochtige en slecht verlichte ruimten, welke moeilijk met de naam van lokalen konden worden be titeld. Er was echter een sfeer aanwezig, welke moeilijk in woorden is te vatten, maar die elke oud-gymnasiast zeker als een onmis kenbaar feit in zijn herinnering zal be waren. Zeker, het gymnasium aan de Haven was een slecht schoolgebouw, maar het wae in ieder geval een school, en dan niet zo maar een gewone school, maar wel heel duidelijk een gymnasium, met volkomen eigen cachet en kleur. Ja, kleur Ook in de letterlijke betekenis van het woord, want waar elders hadden wij zulke fraaie wand- en plafondschilde- ringen kunnen vinden, die onze kunstzin -- en andere zinnen reeds op zo jeug dige leeftijd wisten te prikkelen: ik heb mijn klasgenoten nooit anders dan enigszins «malend over deze voorstellingen horen praten, hetgeen de critische zin dus ten zeerste ontwikkelde. Op de „hooizolder" Dat het oefenen van lichtvaardige critiek heel wat gemakkelijker is dan het beoefe- pen van de kunst zelf, bemerkten wij weke lijks bij het hanteren van het tekenpotlood onder de leiding van de heer Weeda op de „hooizolder", zoals wij oneerbiedig diens domein onder de hanebalken plachten te noemen. Niet zonder opzet noem ik het tekenonderricht in de allereerste plaats. Met n*et een: „Jongelui, deze sprong van dat ^ong vanwas meer pot- dan sierlijk." Akkerman, aller vriend De lezer vergunne het mij, nu ik eenmaal in de franjes van mijn herinneringen aan het glasduigen ben gegaan, dat ik wat te hooi. en te gras te werk ga. Wie was de meest gerespecteerde en be- mindste man jarenlang aan de Haven En ieder kent het antwoord: Akkerman, de concierge, ons aller vriend, de knappe even wichtskunstenaar. die op goede voet stond zowel met de leraren als met de leerlingen. L<e titel claviger, hetgeen niet alleen sleu tel-, maar ook knotsdrager betekent, was op deze concierge oud-politieman zeer van toepassing. Akkerman wist alles. Indien hij vlak voor de overgang tegen een leerling, die zich zelf een dubieus geval achtte, zei: „Ik heb niet de indruk, dht je je veel zorgen hoeft té maken", kon deze gymnasiast de taartjes wel vast gaan bestellen. Een dergelijke uit lating was safer dan papier van de Neder- lendse Bank, want zij was niet voor deva luatie vatbaar- Als' het in een les eens wat al te rumoe rig toeging, wat een enkele maal, vooral in de lrnkgste klassen wel voorkwam, dan werd uiteraard als ultimum remedium het ver wijderen uit de klas toegepast. Bleef de delinquent zich tegen het uitwijzvigsbevel verzetten, dan werd de hulp van Akker man ingeroepen door het luiden van een soort noodklok. Hiertoe moest de docent(e) aan een dik rood koord in de hoek van het lokaal gaan trekken. De verschijning van de concierge was altijd voldoende om Je bal sturige tot bezinning te brengen. Slechts eenmaal heb ik hem de volgende zinsnede horen gebruiken: „DeruitOf geweld zal worden gebruikt". Dat was afdoende, dat spreekt vanzelf De tocht ging dan naar de rect&rekamer. het allerheiligste. Daar heb ik al vroeg ge leerd, dat het voor het bepalen van d? straf maat van niet geringe betekenis is of de delinquent spoedig een bekentenis aflegt, het liefst nog gevolgd door een betuiging van spijt en niet te vergeten een belofte voor beterschap in de toekomst. Deze tactiek moest er echter niet al te dik op liggen, vooral niet bij de onvergetelijke rector Twee en zestig jaar het werd eveneens op 4 Januarigeopend heeft het oude heren huis pan de Westhaven het Goudse gymnasium tot woning gediend. Ook al zei hij, na een voortijdige afsprong, als b.V. een oefening aan de ringen hem te zwaar werd, met grote nadruk en zeer bij zondere klemtonen: „Enzovoorts, enzo voorts, enzovoorts Hij kende de grens om juist niet te komiek te worden. Mochten wij er al eens behoefte aan gevoelen bij het springen $at uitbundiger bewegingen tc maken dan voor een correcte afwerking strikt noodzakelijk waren, dan werd deze opkomende baldadigheid de kop ingedrukt Dr H. Nort, leraar van 1909 tot 1938 rpOEN IK OP 1 MAART 1909 myn functie als docent in de wiskunde aan het „oude" Goudse gymnasium aanvaardde, was dr Van IJzendijke rector. Oud was het gymnasium zeker en niet als schoolgebouw be doeld, maar het was er misschien juist daardoor huiselijker en gezelliger dan in de meeste scholen het geval is. Sommige lokalen hadden fraaie plafondschil deringen en bijna overai was nog mooi ouderwets be hang aanwezig. Alleen was het jammer, dat de oor spronkelijke eikenhouten betimmering door grijze verf aan het oog onttrokken was. Later werd in sommige lokalen die grijze verf door donkergroene vervangen en dat was een grote verbetering. In die tyd hadden we nog lesuren van zestig minu ten en waren de schooluren van 912 en van 24 uur. Alleen op Woensdagochtend waren er vier lesuren, onderbroken door een vrij kwartier, dat bij goed weer op de plaats tussen het eigenlijke schoolgebouw en de woning van de goede, oude concierge Delchambre werd doorgebracht. Er werden daar dikwijls leuke spelletjes gedaan, waaraan soms ook wel docenten deelnamen. Ik kan mjj niet goed meer herinneren, of die vier lesuren op Woensdag van 9 tot 1 of van 8 tot 12 uur gegeven werden, maar ik vermoed het laatste, althans voor de zesde klas. Heel goed staal mij nog voor de geest, dat ik op Woensdag 30 April 1909 les gaf in de zesde klés, toen het lokaal tegenover de rectorskamer De ramen waren hoog opge schoven, want het was mooi weer en het verkeer op de Haven was toen nog lang niet zo druk als tegenwoordig. Opeens kwam rector van IJzendijk ons door een van de geopende ramen vertellen, dat we de rest van die dag vrij hadden omdat er een prinsesje geboren was, onze tegenwoordige Koningin. Natuurlijk werd dit bericht door ons allen met groot gejuich ontvangen. Het staat me zo bij, dat wij toen de enige klas waren, die in het gymnasium aanwezig was en dat het dus vóór negen uur geweest moet zijn, toen we dat heuglijke bericht hoorden. Als Ik het wel heb, werd in ditzelfde jaar 1909 de Goudse gymnasiastenvereniging Utile Dulcl opgericht. Op de eerste feestavond, die ik bijwoonde, werd door U.D. een zeer verdienstelijke opvoering gegeven van „Een avondje bij de familie Stastok" uit Beets' Camera obscura Mocht ik het in deze mis hebben, dan zal de Commissaris van de Konin gin in Zuid-Holland mij wel op de vingers tikken, want hij was een van de oprichters van U.D. Niet lang, nadat ik in Gouda kwam, liep het aantal leerlingen van het gymnasium «terk achteruit. Twee jaar lang had ik een B-klasse van slechts één leerling. Dat was voor die jongeman niet erg prettig, maar voor mij zat daar een voordeeltje aan verbonden. Want als die enige leerling absent was en dat gebeurde nog al eens had ik een uur vrij. Maar deze malaise duurde gelukkig niet lang. Al heel spoedig ging het aantal leerlingen weer toenemen en werd groter dan het ooit was geweest. Het is natuurlijk onmogelijk om in een zo kort bestek alles op te halen, wat ik In de bijna dertig jaar, die ik aan het Goudse gymnasium verbonden was, daar heb meege maakt. Een enkel woord wil ik nog wijden aan de verhouding tussen leerlingen en docenten. Over het algemeen en vooral in latere jaren was deze buitengewoon prettig. Toen dr Lievegoed na een operatie, die hij had ondergaan, weer op school kwam, vond hij de rectorskamer keurig door de leerlingen met groen en bloemen versierd. Ikzelf ondervond Iets dergelijks. Toen ik na een vrij langdurige ongesteldheid aan de beterhand •was werd mij namens elk van de zes klassen óf een bloemenmand óf een fruitmand thuis bezorgd En de hartelijkheid, die lk bij mijn afscheid in 1938 zowel van mijn leerlingen en ou<ï-leerlingen als van vele hunner oudera mocht ondervinden, was aandoenlijk. De klap op de vuurpijl kwam, toen ik enkele maanden na mijn afscheid tot erelid van U-D. werd benoemd. Ik eindig dit artikel met de hoop uit te spreken, dat het Goudse gymnasium en Utile Dulci in het nieuwe schoolgebouw een tijdperk van grote bloei tegemoet mogen gaan. H. NORT. Lievegoed, onder wie ik enkele jaren heb gediend. Deze kende daarvoor zijn knapen te goed. Uiterlijk streng, maar een man met een gouden hart. wiens gevoel voor recht vaardigheid boven alle lof verheven was. Wal kon hij verbolgen rondstappen met de handen op de rug door het kleedhok en de gang. als hij vermoedde, dat een klas er een halve minuut langer voor nodig had dan voorschreven, om van de natuur, en schei kundelessen in de H.B.S. of van gym in de school van Den Hoed op de Martenssingel naar de Haven te komen. Revolutie in schoolkleding In die tijd heb ik nog een soort revolutie in de schoolkleding meegemaakt dwars tegen de op dit punt in onze ogen veel te strenge opvattingen van dr Lievegoed in Midden in een hittegolf namelijk werd het ons jongenf wat te bar om met de jasjes aan in de (Suffe, benauwde klas te zitten. Eerste gevolg: in de overigens geheel lege vestiaire hing plotseling een rijtje colbert jasjes. Tweede gevolg: een rector, die de klas kwam binnenstuiven: „Wat moet dat met die buisjes, die buisjes daar in de gang?" Derde gevolg: Een klas met jasjes aan. Wekenlang hebben wij ons echter ge amuseerd over die „buisjes". Toch hebben wij gewonnen, want de volgende dag lieten de jongens, solidair als steeds, de buisjes thuis. We voelden ons bij deze „revoiution- naire" daad namelijk geruggesteund door de op dit gebied ^blijkbaar wat lossere ouder lijke opvattingen. Woerden kan ik niet andere zien dan de stad waar de zo vroeg gestorven Stotjjn. onze leraar in het Duits, woonde. Ik heb vele goede docenten in mijn leven gekend, maar naar mijn persoonlijke opvatting was de heer Stotijn wel de beste van allen Een man. die. als het ware als symbool van zijn uiterst zwakke gezondheid, zakdoeken als twee-persoons beddelakens bij zich droeg. Een leraar, die uiterst bescheiden zijn weg bewandelde en die wij lief hadden om het feit. dat hij ons het gevoel gaf onze capaciteiten niet lager aan te slaan dan de zijne. En dan De Voogd, weggedoken achter een batterij van historische atlassen, vrij wel onberoerd door wat er in de kias ge beurde, bezig ons het een en ander uit het verleden bij te brengen, met zijn stereotype oprperking: „Nu zullen we het besprokene eens aan de hand van het boek nagaan" Dr Tiele. die het onderwijs kort geleden heeft verlaten: alleen compleet met 'n glas water. Het is geen volledige schets van deze leraar Nederlands, maar een ieder die hem gekend heeft, zal moeten toegeven, dat dit glas zeer belangrijk was, want het kwam altijd het eerste de klas binnen. Nort, de stoere. onverzettelijKe lorgnet, Docent bij uitnemendheid, die zelfs kans heeft gezien mij voldoende kennis van wiskunde voor het eindexamen ff bij te brengen. Een enorme prestatie, maar we! moet ik erkennen, dat mij van zijn lessen niet veel anders is bijgebleven dan enige kennis van kosmografie, zijn eigenlijke vak trouwens. Veel lust om thane in de weinige vrije tijd, welke mij beschoren is, goniome- trische vergelijkingen (wat een ondingen) op te lossen* heb ik werkelijk niet, maar het bekijken van de sterrenhemel heeft toch altijd wel zijn bekoring. Namen van klasgenoten heb ik riet ge noemd. Ik hoop er velen op de a.s. festivi teiten te ontmoeten, maar helaas zal dit niet het geval met allen kunnen zijn. De droeve noot bij Iedere reünie. J. W DE BODE. 99' MISSCHIEN IS HET EEN GEVOLG van de sfeer, waarin ik hier en daar een stapel boeken, gehuld in een deftige geklede ben opgevoed en die een zeer sterk stempel op mij heeft jas, welker statige over elkaar slaande voorpanden wij on gedrukt, misschien ook is het te wijten aan een zeker conser- eerbiedig als „staldeuren" plachten aan te duiden; onze rector, vatisme, waaraan lk mij overigens niet bewust ben in te die, als wij in die kamer terechtstonden, nooit zo erg veel sterke mate te lijden; maar ygmmmWEKn. n - - behoefife te wat ook de oorzaak er van moge zijn, het bezit van een gymnasium instelling, naar de woorden der wet, van voor bereidend hoger onderwijs heb ik voor een gemeente altijd beschouwd en blijf ik voor een gemeente nog steeds beschouwen als een bijzonder voorrecht. Dat mijn geboorteplaats al sinds zo veel jaren dat voorrecht geniet, is mij eeh reden tot grote ver heugenis. En dat het Goudse gymnasium staat overgebracht te worden naar een nieuw mo dern gebouw, het levert slechts het voldoening gevende bewijs, Jat er voor het onderwijs, aan deze instelling gegeveh, plaats is en blijft* Met hoeveel vreugde ik de in gebruikneming van dat nieuwe gebouw dan ook tegemoet zie, toch is die vreugde gemengd met wat zachte weemoed over het feit, dat dat oude gebouw aan de Westhaven nu als gymnasium zal hebben afgedaan, dat oude gebouw, dat hoe onbruikbaar het eigenlijk toen al was voor mij blijft mijn „hok", waar ik zes jaar lang het lief en leed van de gymnasii discipulus heb doorleefd. Het was in 1904, dat ik voor het eerst, als schuchter jongetje, met nogal wat angst in de benen dat gebouw betrad om er toela tingsexamen te doen, en het was in 1910, dat ik, met jeugdig bra- vour, het voor het laatst verliet met een eindexamenbul onder de arm. En daar tussenin, wat heb ik er tal van herinneringen behoefd te zeggen, omdat hij het zo verstond met een enkel woord nimmer hard ons te overtuigen van ons minder goede gedrag Hoe zou ik, door dat oude ge bouw gaande, nog precies kun nen aanwijzen, ln wellje lokalen, en zelfs op welke plaatsen in die lokalen, ik tijdens mijn gymna sium-.,loopbaan" gezeten heb. Hoe zou ik nog de plek kunnen aanwijzen, waar het kastje stond, waar 's zomers, als er geen jassen werden gedragen, de zesde-klassers, vooruitlopend op de hen van de verte uit lok kende vrijheid der studenti koze gewoonten, hun hoeden deponeerden in plaats van die op de daarvoor bestemde kapstok op te hangen; een gebruik, dat verstandiglijk niet werd gesanc- tionneerd want dan zou de aardigheid er af zijn geweest maar werd verboden.èn oog- luikend toegestaan En dan die heerlijke Inhamme- ties op de bovenverdieping, die de slimmerds onder ons de kans gaven bij onstaan ongenoegen met één der leraren en daarop gevolgde verwijdering uit de klas zich aarf het speurend oog van de concierge te onttrekken en zich aldus mogelijk tegen een bezoek aan de rector te vrij waren. Om dan nog maar niet al te veel te zeggen van het sous- terrain met zijn onmisbare ver trekjes, maar met de gelegen heid ook, die het ons in zo ruime mate bood om ons langer dan noodzakelijk, in genoeglijk ge- liaen „ndifl Jaren. wa«in Ik L Comml.aari. der Koninsl» de prorfacle s'preuk ^"gedichte S bijeen, niet altijd even gewillig Zuid-Holland, oud-leerling van het Goudse gymnasium, (e onttrekken aan de bronnen het voortreffelijke onderwijs legde op 4 October 1950 de eerste steen voor het nieuwe der wijsheid in de leslokalen, volgde, waarvan ik eerst ln mijn gebouw. Van harte hoop ik, dat het latere leven ben tfaan beseffen. „mijrf" gvmnasium in het nieu- hoeveel ik er. niet uit een oogpunt van veelweterij maar uit we gebouw goed zal mogen gaan. Mij is het lief geworden een oogpunt van algemene vorming, aan te danken heb. Hoe duidelijk zie ik nog in de linkervoorkamer onze rector zetelen achter een grote met zeildoek bespannen tafel met aan de Westhaven, maar ik ben er aan gehecht geraakt met een band, die boven plaats en tijd uitgaat. L. A. KESPER. De ingebruikneming van het nieuwe Coornhert Gymnasium betekent, dat de droom van iedere gymnasiast, die de laatste halve eeuw in de school aan de Westhaven zich in Homerus en Tacitus verdiepte, in vervulling zal gaan. De droom van een nieuw schoolgebouw, zonder de gedachten aan scheurende muren en sneeuw vlokkende plafonds, zonder de benauwenis van de enge ruimte. Een schoolgebouw, dat het monument is van de trots, die elke stad, die een gymnasium bezit, iich mag veroorloven. Wie het nieuwe schoolgebouw aan de Nansenstraat bekijkt, er eens omheen loopt en een kijkje binnen gaat nemen, zal graag concluderen, dat het nieuwe Coorn- hert-Gymnaslum die „versteende" trots waardig is. Misschien meer door de een voud, waarin het is geschapen, door het ontbreken van praal, die men in een vo rige eeuw, toen men al van een nieuw gymnasium droomde, had willen gestalte geven. Want praalziek en praalzuchtig is de bouwer niet geweest. Hij kon het ook niet zijn in deze tijd, die de financiële con sequenties van de gedachte-aan-weelde niet kan en mag dragen De bouw kost toch reeds circa ƒ500.000. Men let liever op de doelmatigheid dan op de verhevenheid. En toch kent het nieuwe gymnasium door zijn eenvoud een bekorende dominering, die zich al op een afstand aan de bezoeker opdringt. Onweerstaanbaar opdringt zelfs. vooral als men de provisorische straat, die zich als Nansenstraat aandient, inloopt. Het doet door een duidelijk ln het oog sprin gende ruimteverdeling enigszins Romaans aan. Een hoofdgebouw, gedragen door het bouwlichaam en vier uitspringende vleu- gelhoeken. die gedeeltelijk op het bouw lichaam steunen. Het wezen van het bouw lichaam zijn de gangen, die ln de lengte midden door het gebouw lopen en die over koepeld worden door de aula, die vrijwel de gehele bovenste verdieping, de tweede, in beslag neemt. Mens de mens heilig Die aula is de trots van de school. Zij heeft een ruim podium, dat even aan een tempelopgang doet denken de tempel van het schone woord en biedt ruimte aan honderdzestig personen, een aafttal.dat zonodig tot tweehonderd kan worden ver groot In deze aula zullen de schoolbijeen- komsten worden gehouden en zij biedt ook een stemmige gelegenheid tot samenkom sten van andere aard. Boven het podium Wanneer morgenochtend de deuren van het nieuwe gymnasium zullen worden geopend, zal er een einde zijn gekomen aan een periode van twin tig maanden, waarin de idee van de architecten ir A. v. d. Steur en ir W. A. C. Herman de Groot te Rot terdam gestalte heeft gekregen. Op 25 April 1950 werd met de bouw be gonnen. Op 4 October legde de Com missaris der Koningin mr L. A. Kesper eens leerling en zoon van de vroegere conrector van het Gym nasium dr L. A. Kesper, die tevens gemeente-archivaris was de eerste steen. Het Gymnasium werd gebouwd door het Aannemingsbedrijf A.I.B. te Gouda. Het gebouw is 41.25 meter lang, 16.75 meter breed en 14.25 meter hoog. staan de woorden uit Seneca „Homo sacra res homini": De mens is de mens iets heiligs en in deze spreuk, die ook staat ln de zijgevel van het stadhuis van Alkmaar, is de geest van de school uitgedrukt. Bij de aula behoren twee kleedkamers, een filmcabine met plaats voor twee pro jectie-apparaten, een foyer en een kamer tje, dat als wachtkamer is bedoèld, maar waarvan men het juiste doel nog niet kan bevroeden. De aula wordt, evenals alle zeven les lokalen en de drie vaklokalen, verlicht door t.l.-buizen. Een uitstekende verlichting, beter dan het weinige licht kan zijn, dat overdag door de vrij kleine ramen de a ul 4 binnenvalt. Maar deze ramen konden ook begrijpelijkerwijs niet groter zijn in ver band met de evenwichtigheid in de archi tectuur van het exterieur. Gezicht op de Dom Op de eerste verdieping zijn de zes ge wone leslokalen, alle modern ingericht, Tegenover de leraarskamer Is eerr wacht kamer ingericht voor personen, die de le raren willen spreken. En zelfs is er gedacht aan een keukentje, waar de twee leraressen een kopje koffie kunnen zetten. Het hart van de begane grond van de beletage kan men beter zeggen is de in gang. Een eenvoudige, niet grote hal, die ondanks de beperktheid niet appelleert aan de ruimtevoorstelling, die men buiten van het gebouw heeft. Door een spleet in de muur heeft de con cierge, wiens kamer in de hal uitloopt, een oogje op iedere binnentredende bezoeker. De rectorskamer is vJak naast de ingang. Een gerieflijke karher, wel kleiner dan de rector aan de Westhaven gewend was, maar ongetwijfeld veel gezelliger en doelmati ger. Zijn kamer grenst aan het wiskunde- lokaal, dat evenals de twee andere vak lokalen groter Is dan de lokalen op df eer ste verdieping. Aan de overzijde van de gang, die een enigszins troosteloze indruk maakt door een te ver doorgevoerde een voud en die uitmondt op twee stijlvolle trapportalen in de uitersten van het ge bouw, is het natuurkunde- en scheikunde lokaal, tevens scheikundig laboratorium, dat voorlopig nog niet zal worden „be woond", omdat er nog geen geld was voor de inrichting. In afwachting daarvan zul len de gymnasiasten voorlopig voor het onderwijs in deze vakken gastvrijheid blij ven genieten in de Rijks H.B.S. Het natuur- en scheikundelokaal U, evenals het tekenlokaal en het lokaal voor natuurlijke historie, voorzien van een theatervioer, zodat de leerlingen achter in de klas evengoed de proeven van de leraar Een grote aanwinst en tevens een van de mooiste delen van het nieuwe gebouw is tk aula, die op de tweede verdieping een plaats heeft gekregen. waarin het licht vrij en gul naar binnen valt. Vijf grote lokalen met éénpersoons- banken en een kleiner lokaal een gevolg van de buitenarchitectuur dat bestemd is voor de gesplitste klassen. Op die eerste verdieping is ook de leraars kamer, die door drie openslaande balcon- deuren boven de ingang van de school een ruim uitzicht geeft, zo ruim, dat scherpe ogen de Utrechtse Dom kunnen zien. De meeste ogen nemen echter genoegen met het toch ook majestueuze kerktorentje van Haastrecht. Die leraarskamer moet het do rado van iedere leraar zijn. Zij is ruim, heeft een kastje, waarin iedere leraar zijn rapportcijfers kan opbergen en zal een meubilering krijgen, die in overeenstem ming is met de sfeer van de kamer. Naast de leraarskamer ligt de bibliotheek met een totale boekenruimtc van 36 meter lengte. kunnen volgen als zij, die stalles zitten H*' L nattehis-lokaal heeft een ruim kabin*. I waar het onderwijsmateriaal kan wor<w j opgeborgen. Zo is het nieuwe Gymnasium niet alle» I door zijn architectuur, maar ook door 0* doelmatige Inrichting een gebouw, d«» een prachtige aanwinst voor Gouda is de zorgelijke huisvesting aan de Westhav» kent, weet de noodzaak van de bouw van l „versteende" trots aan de Nansenstraat. *l« 1 gebouw ligt nu nog wat eenzaam in I drassige weilanden langs de JoubertstTMw I Maar als het uitbreidingsplan langMnjjc hand verwezenlijkt wordt en de VredesWijfcu die hier geprojecteerd Is, gestalte krijgt, Pj 1 het gymnasium met zijn toekomstige g»w I en vijver de sfeer bepalen van een nifuv? I stadswijk, die ongetwijfeld riant genoee kan worden. Hart van nieuwe wijk DONDERDAG 3 JANUARI 1952 GOUDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAGINA 3 DE GOUDSE OUDEN VAN DAGEN heb ben gisteravond hun Kerstfeest ge vierd. Het Kerstfeest van verleden jaar. voor het goede begrip. Want de ouden van dagen, althans als vereniging „Ons Belang", zijn gewend het Kerstfeest een beetje laat te vieren. Dat kan moeilijk andere, «mdat ze zo tegen de Kerstdagen dikwijls andere dingen hebben. Maar al was het moeilijk zich zo laat nog ln de Kerstsfeer ln te leven, het was toch een Kerstfeest. Er stond een kerstboom met brandende kaarsjes voor het (oneel van Concordia, er werd erf kerst liederen gezongen en voorzitter J. J. v. d. Speld vertelde over de geschiedenis van de kribbe in „het" stal. Zon gelegenheid grijpt voorzitter Jaap altijd graag aan om eens de aandacht te vragen voor „zijn" ouden van dagen en voor hun noden. Want nooddruftig is de toestand onder de ouden van dagen. De heer v. d. Speld zei niet voor niets, dat de cude garde in de hoek zit waar de klappen vallen. Het bestuur vatt „Ons Belang" weet dat en het zal geen gelegenheid onbenut laten te trachten verbetering in die toestand tc verkrijgen. Heeft het bestuur iets op zijn lever, dan trekt het naar Den Haag, reist het liefst naar de woningen van alle ministers *$ër zijn er zestien, hebben wij geteld" om hun een adres te overhandi gen. Een kwestie, die zeer dringend is. noemde de voorzitter de weigering van de regering om aan de ouder* van dagen een compensatie-uitkering te verstrekken om het tekort op het huishoudboekje weg te wer ken Toen wij hoorden, vertelde de heer v. d. Speld, dat alle werknemers een com pensatie-uitkering kregen, zijn wij onmid dellijk naar Den Haag gegaan om die ook voor de ouden van dagen te verkrijgen. Dat is een billijkheid, vooral nu de situatie zo is. dat vele ouden van dagen nog niet eens hun verhoging van de uitkering krach tens de noodvoorziening hebben ontvangen. Op de bres Maar de regering stelde zich op h®t stand punt, dat de financiën een extra-uitkering ven tien millioen niet verdragen. En daar door. zeide voorzitter v. d. Speld, zijn wij ouden van dagen eigenlijk mussen, die de kruimeltjes zien wegpikken door een zwarte kraai. Wij moeten daardoor een offer brengen aan de mllitarisatie. Maar wij zul len niet stil zitten om dc regering tot andere gedachten te brengen. Op de brieven die wij hierover aan dc ministers zondgn, hebben Buiten verantwoordelijkheid van de Redactie Het moge mij toegestaan worden over mijn belevenissen ln Reeuwijk iets te schrij ven, Vorige week las ik weer iets over de grenswijzigingsvoorstellen inzake Reeuwijk. Reeuwijk wijst er op gedegradeerd te wor den wegens lagere lonen, op grond van de lagere classificering. Dit treft echter juist die bevolkingsgroep, die onder deze grenswijziging valt. Deze mensen hebben grotere nadelen, wanneer de annexatie met doorgaat. Van de arbei ders die ln de D.U.W. voor de oorlog werk ten verdiende de Goudse ploeg plm. 30, terwijl de Reeuwijkse plm. 20 kreeg. De steunuitkering en de uitkering voor ouden van dagen zijn in Gouda ook hoger. Perso nele belasting is lager, de waterleiding is goedkoper, maar hierover praat Reeuwijks gemeentebestuur niet. Nu de Wethouder Venteweg. Deze weg heeft geen stedelijk karakter. De omge ving verkeert in een zeer verwaarloosde en onhygiënische toestand, waarover de bewo ners zich kortgeleden nog bij de inspectie voor de volksgezondheid te Den Haag heb ben beklaagd. Deze instantie heeft Reeu wijk een lapmiddel aan de hand gedaan, nl. het uitbaggeren van de sloten, wat nu pas is gebeurd. Deze weg is het stiefkind van de ge meente Reeuwijk. De Weth. Venteweg kun je van ons krijgen, zeiden de raadsleden tegen ondergetekende ln de raadsvergade ring, toen ik voorstelde de Weth. Venteweg te bestraten en het huisvuil te laten op halen. Waarom maakt Reeuwijk zich nu 20 druk over deze weg? Over Stein gesproken, deze bewoners leven en werken samen met Haastrecht, evenals de bewoners van de Weth. Vente weg mpt Gouda. Zou het niet aan te be velen zijn de bevolking zijn wensen duide lijk te laten maken tot welke gemeente zij wil behoren? De gemeentebesturen procla meren hun annexatieplannen zonder de bevolking te raadplegen en dit is in strijd met de democratische beginselen. Gouda heeft nog grond genoeg, zegt men Dat wil ik niet betwisten. Maar ik meen. dat het Goudse gemeentebestuur kundig ge noeg is om te weten hoeveel grond het in de toekomst nodig heeft. De sleden houden rekening met de grote bevolkingsaanwas «n de industrialisatie in de toekomst. Reeuwijks gemeentebestuur was boos over het verzoek van de Goudse raad om de Elfhoevcnpias bij Gouda te voegen. Tk vind het niet onbillijk. Deze stad heeft geen recreatie-oord voor 2ijn bevolking, de wa tersport is voor de Gouwenaars een onmis bare hobby. Zij beheersen de plassen in hun geheel. Reeuwijk heeft het bewijs ge leverd dat het er niets voor voelt. Er is in de jaren onder leiding van onze oud-burge meester Lucasse een recreatie-oord ge bouwd. Dit was goed gezien. Het liep uit stekend. Het gemeentebestuur brak echter net zo gauw af. Elk nutteloos dingetje werd in de raad naar voren gebracht, stuk voor «tuk werd alles verboden. Dat had tot ge volg. dat de belangstelling verdween. Zo ging 't mooie recreatie-oord verloren. Voor *«n luttel bedrag werd verkocht, wat dui zenden guldens had gekost. H. IDSINGA. 1 Het nieuwe gymnasium te Gouda is -j:: gebouwd op 430 heipalen met een totale f (lengte van 7084 m. Er zijn verwerkt S 200 ton cement, 900 hl schelpkalk, 498 m3 zand. 402 m3 grint. 504.000 stenen, M 25.000 vuurvaste stenen, 30 m3 kunst- g p steen. 129 m3 bouwhout. 40 m3 werk- f hout 28 m3 damwand, 75 deuren. 1920 f. m lijstwerk, 37.816 kg betonijzer, 325 1 kg smeedijzer, 12.641 kg constructie- g üzer. 1600 kg ijzer voor ankerwerk, 50 i g stalen ramen en deuren. 520 m2 ruber- j§ ofd dakbedekking, 260 m2 mastiek g p dakbedekking. 324 m2 wand- en vloertegels. 620 m2 ateengaasplafond. g g 465 m2 buitenschilderwerk en 3600 m2 p I binnenschilderwerk. Het gebouw telt g bijna 200 lichtpunten. Voor de verlich- K üng was 1600 m leiding nodig. De con- 1 ciergewoning komt in Maart gereed. wij geen antwoord ontvangen, behalve op ae brief die wij aan minister-president Dreee richtten. Hij schreef, wat wij allang wisten: geen uitkering. Maar. zo besloot de heer v. d. Speld, wij zullen er de andere ministers nog wel aan herinneren, dat wij nog geen antwoord op onze brieven hebben gekregen. Wij zullen op de bres voor de ouden van dagen staan". Een kinderkoortje onder leiding van Aat Bos zong enige, kerstliederen, waarna mevr. Meiburg een eigen gedicht over het Kerst gebeuren voordroeg Het cabaretgezelschap „De Speeldoos" vulde de verdere avond op een wijze, die de ouden van dagen digwijls deed schater lachen. Het was een prettige avond met choco lademelk, siroopwafels en oliebollen en nog tal van lekkernijen, die de burgerij weer voor de oude garde beschikbaar had gesteld. Tegen de Kerstdagen hebben de ouden van dagen ook nog een ander geschenk ge kregen: twee pond vlees, dat netjes werd thuisbezorgd. Vanavond viert een tweede groep van vierhonderd leden van „Ons Belang" het zelfde feest. Het vreemdelingenbezoek aan Gouda is in 1951 zeer toegenomen. De Sint Janskerk werd door 28.000 personen bezichtigd (tegen 20 000 in 1950). Het bezoek aan het museum „Het Catherina Gasthuis" was bijna twee maal zo groot als vorig jaar. Het kwam var. 5260 (in 1950) op 10.116. Ook het pijpen- museum „de Moriaan" deelde in de drukte. Bijna 2000 personen kwamen kijken naar de unieke pijpenverzameling (in 1850 1317). Voorwaardelijke gtraf Het Haags Gerechtshof deed uitspraak in de zaak tegen de 54-jarige hoofdjuffrouw P. S. uit Gouda, die in een chocoladefabriek te Rotterdam, waar zij werkte, goederen had verduisterd. Hiervoor had de rechtbank te Rotterdam haar tot zes maanden ge vangenisstraf, waarvan vier maanden voor waardelijk veroordeeld, van welke straf de procureur-generaal bevestiging had geëist. Thans werd zij veroordeeld tot zes maanden gevangenisstraf voorwaardelijk met een proeftijd van drie jaar. Burgerlijke Stand Geboren: Jan Betting Cornells z. van J. Breedijk en C. J. B. Hofman, Houtmans plantsoen 13; Neeltje Johanna, d. van H. J. Pol en J. H. van Bekkum, Wielewaalstraai 11; Gerardus z. van R. IJsselstein en C. Ver- blaauw, Bosweg 19; Jozef Gerard Frans z. van F. J. B. Lievens en H. A. Rauter, Const. Huygensstraat 18; Antonius Marinus z. van A. J. Goos en A. Wittmann, Tuinsstraat 52, Wilfridus Wilhelmus z. van C. W. Mayen- burg en M. Vergeer, Raam 203; Willem Ga- brlèl z. van W. G. Janssen en M. G. Kroone, Wielewaalstraat 57; Cornelia Geertruida Maria d. van J. v. d. Hoogen en G. B. Pre- voo, tweede E. J. Potgieterstraat 79, An nette d. van J. W. Poelenije en A C. Dog- terom. Turfmarkt 75; Elizabeth Cornells d. van N. Koster en G. J, v. d. Kruk. Lange Dwarsstraat 40; Petrus Jacobus z. van P. J. Steen winkel en J. C. Sijl, Vrouwensteeg 17; Wilhtlm Anthonie Stephanus Arie z. van J. G. de Bruijn en G. G. Kemp, Roerdomp straat 21. Getrouwd: H. D. van Dijk en T. Llezenga, G. L. Smit en J. .T. M. Backers; J. J. W. Strgver en M- Prenger. Overleden: Jan van Rijswijk 68 j.; Herma- nus van Blanken 83 j.; Carel Wilhelm Runge 75 j.; Elizabeth Bosman, wed. van H. van Blanken 83 j.; Johannes Baptist van den Bos 70 j.; Sake de Jong 3 maanden. BENOEMING Tot onderwijzer aan de Westerschool Is benoemd de heer G. Dozeman te Augustl- nuega. VIERDE ABONNEMENTSORKEST. Donderdag 17 Januari geeft het Residentie Orkest voor „Het Goudsch Volksconcert" het vierde abonnementsconcert. Het orkest staat onder leiding van Willem van Otterloo. Solist is de pianist Johan van den Boogert. Het programma vermeldt: Ouverture „De Vogels" van Alphons Diepenbrock (1862— 1921); Tweede pianoconcert in c kl. t. van Serge Rachmaninow (18731943), Symphonie In d. kl. t. van César Franck (1822—1890). Het pianoconcert van Rachmaninow wordt in Gouda voor de eerste maal uitgevoerd. Om Goudse jeugdtitel De commissie voor jeugdschaken, zal in Januari of Februari een competitie om het jeugdkampioenschap van Gouda organi seren. De kampioen van Gouda zal in het voorjaar met de kampioenen van Rotter dam, Schiedam, Vlaardlngen en Dordrecht een halve competitie spelen, om het kam pioenschap van de Rotterdamse Schaakbond. De kampioen van de RSB, zal worden afgevaardigd naar het tournooi om het kam pioenschap van Nederland, dat omstreeks Juli-Augustus zal worden gehouden. De kosten hiervan zijn voor rekening vag de KNSB. Programma voor Zondag, aanvang 2.30 uur: le kl.: Nieuwkoop—Boskoop, 2 u., Nieuwerkerk—Bergambacht, Groot Ammers —Donk, Nic. Boys—Groeneweg; Res. le kl.: Schoonhoven 2—Lekkerkerk 3, Woerden 2— Unio 2, Waddinxveen 2—Ona 4, Donk 2— GSV 3, Gouda 4—-Bodegraven 2, 11 u.; 2e kl. A: Olympia 3—GSV 4, 11 u.. Stolwijk 2 Gouda 5, RVCVep 2, Woerden 3— Schoonhoven 3, 12 u., Ona 5—Esto, 12 u.; 2e kl. B Bergambacht 2—Gouda 0, Moordrecht 3GSV 5, 11.30 u-. Stolwijk 3—Olympia 4, 11.30 u., Zwervers 2—Oudewater 2; 2e kl. C: Vep 3NSV, 12 u., Esto 2—GSV 6 Boskoop 2—Ona 7, GDS—RVC 2; 2e kl. A: Unio 3— Groot Ammers 2, Donk 3—Stolwijk 4, Haas trecht 4—Oudewater 3, 12 u., Amm. SV 3 Schoonhoven 4, 11.30 u.; 3e kl. B: Moerka- pelle 2—Waddinxveen 3, Groeneweg 2— Moordrecht 4, Gouderak 3—Nieuwerkerk 2, 11.30 u.; 3e kl. C: NSV 2—Boskoop 3, WSE 2—GDS 2, Gouda 7—Donk 5, 12 u., Nlc. Boys 2—Groeneweg 4, 12 u.; 3e kl. D: Unio 4— Groeneweg 3, 12 u. Boskoop 4—Amm. SV 4, 12 ur, 3e kl. E: Nieuwkoop 3—Bodegraven 3, 12 u., Donk 7—Vep 4, 12 u., GDS 4—Esto 3. 12 u. ZATERDAQMIDDAGCOMPETITIE Aanvang 3 uur: le kl.: HSC—Waddinx veen Z., Ibis—Verheul; Res. le kl.: Rijn streek 2—HSC 2, Waddinxveen Z 2—ZVV 2, Spirit 2—Sportlust 2, Woerden Z 2—Jodan Boys 3, SSVG—Jodan Boys 4; 2e kl. B: Bo degraven 2Verheul 2, WGJWDS, Jodan Boys 5—Boskoop 2; 2e kl. C: WDS 2—Ibis 2, SKG 2—Spirit 4. KAASMARKT WOERDEN. 7 Januari. Aangevoerd 77 partijen le Kwali teit 2.30—3-37. 2e kwaliteit 2.33—3.29 per kg. Handel: matig. VEEMARKT GOUDA. 3 januari. Aangevoerd 41 alachtvarkens f 2 30—2 «0 per kg. 490 magere varkens 1 00 -ƒ 2.00 kg, 740 biggen 30.00-/ 40 00 per stuk; 2 runderen 400-/ 450 per stuk. Handel: ma tig 33 Nuchtere kalveren 40.00—50 00 per stuk. Handel: vlug. 3 Schapen, geen notering. KAASMARKT GOUDA. 3 Januari. Aangevoerd 108 partijen, le Kwa liteit J 3.32— 2 30. 2e kwaliteit 2.30—3.31, extra'tot 3.39, per kg. Handel: goed. T.m. 27 Jan. 19—12.30 en 1.30—4 uur Museum Het tatharina Gasthuis": Tentoonstelling De Kerst ln beeld" (op Zon- en feestdu*en van 1—4 uur) 3 Jan. 7.30 uur CalviJn: spreekbeurt ds R- Kok 3 Jan. 0 uur Nieuwe Schouwburg: Opvoering operette „Wenn dei weisse F lied er wieder blüht" door Hoofdstad-operette. 4 Jan. 9 uur Spieringstraat UJ: Gelegenheid tot kosteloze inenting of herinenting tegen pokken. 4 Jan. 11.30 uur Nansenstraat: opening nieuw gebouw Coormhert-gymnasium. 4 Jan 10.30 uur Nieuwe Markt 27: Publieke verkoping keramische machines dooi notaris G J. v. Willigen en pl.v.-notaris M. P. Kap- tein. 4 Jan. 8 uur Kunstmin: Opvoering „Miles Gloriosus" door en voor leden gymnasiasten- vereniging „Utile Dulci" 4 en 5 Jan. 0 uur Karnemelksloot Hokten- toonstelling postduivenvereniging ..'t Centrum" 5 Jan. 7 uur en 0 Jan. 9—5 uur Keizerstraat 15: Tentoonstelling van oude duiven van „Strijd en Vriendschap". Bioscopen Thalia Theater: De dodenrit in het Rotsge bergte (met Errol Flynn). Reünie Bioscoop: Om het goud van Nevada (met Randolph? Scott) Aanvang: 0.15 uur Apoihekersdienst F)E LEGENDARISCHE rattenvanger van *-* Hameln ia nog steeds niet overtroffen, seker niet In Parijs, dat kan bogen op acht officieel aangestelde rattenvangers, die een verwoede strijd voeren tegen dit gespuls, dat in aantal dat der menselijke Parijzenaars verre overtreft. Met z'n allen zijn ze de rat tenvanger van Hameln nog steeds niet de baas gebleken. De ratten blijken bijna niet te verdelgen. Parijs ls dan ook een uitgelezen oord voor deze vijanden der mensen. Elk huis van de Franse hoofdstad heeft een kelder en dan heeft mefr^r de Centrale Markt, de Hallen, waar op een beperkte ruimte grote hoeveel heden vlees, vis en groente worden verhan-. deld en dan zijn er bij de grote stations en elders voedselopslagplaatsen, die ook al rat- tenparadijzenvormen. Hiermede is gezegd, dat het rattenvraagstuk de rattenvangers of vergiftiger, zoals ze officieel heten, heel wat hoofdbreken bezorgt. Ze geven grif toe, dat er dagelijks verscheidene honderden Ammerstol Aanvaring op de Lek. Een motorboot, die gisteren de haven van Groot Ammers uit voer. kon door de felle wind niet gedraaid komen en kwam in aanvaring met een sleep boot, die uit de richting Rotterdam kwam. Het gevolg was dat' de motorboot zwaar be schadigd in de haven moest worden ge sleept. Gevallen. De echtgenote van de heer Jac. Bakker is op Nieuwjaarsdag op de brug bij haar woning gevallen. Met een ontwrichte arm moest zij naar het ziekenhui» te Gouda worden gebracht. Notabelen. Tot notabelen der Ned. Herv. Kerk zijn herkozen mevr. N, Kooy-SchoUen en de heer P Stuurman, terwijl in de va cature van de heer J. Rinsma werd gekozen de heer T. de Graaf. Boskoop Bloemenveiling. Coöperatieve vereniging de Boskoopsc Veiling, 2 Januari: Rozen, grootbloemig. per bos van 20 »tuks: Du's- burg 190—680; gemengde rozen 120100; Polyantharozen per bos van 10 stuks: Else Poulsen 22—40. Diversen per bos van 13 stuks: Cyclamenbloemen 21 ccent; Primala- bloemen 12 cent; Mahoniablad 4460 cent; Andromedablad 20—34 cent. Diversen per stuk: Cyclamenplanten 2546 cent; Varens 19 cent: Begonia's 11—21 cent. Ambtsdrager. Als ouderling van de Ned. Herv. Gemeente is, ter voorziening in de vacature ontstaan door het bedanken door de heer A. Groenesteln, gekozen de heer L. Gelderblom. Haastrecht Wat de gemeenteraad nog verder besprak In de jongste vergadering van de gemeen teraad werd als lid van het burgerlijk arm bestuur herkozen de heer G. B. Gabry en als lid van het armbestur van Roosendaal de heer Th. A. van Dijk. Als leden van d«^ commissie tot wering van schoolverzuim werden herkozen de heren E. ten Oever, A. Griffioen en W. J. Raateland. Er werd be sloten een bedrag van t cent per inwoner beschikbaar te stellen voor het aanbieden van een geschenk aan de Vereniging van Nederlandse Gemeenten voor de aankleding van het nieuwe gebouw. Ook werd een voor stel aangenomen tot vaststelling van het uit breidingsplan in onderdelen met bc- bouwingsvoorschriften voor Stolwljkersluis. Overeenkomstig het voorstel van B en W werd afwijzend beschikt op het verzoek van de besturen van de kleuterscholen te Oude water om toekenning van subsidie, alsmede op het verzoek van de Kring Gouda e.o. van de Chr. Boeren- en Tuindersbond om sub sidie ten behoeve van de lagere land- en tuinbouwschool. Bij de behandeling van de gemeente begroting werd op een aantal ramingen nadere toelichting verstrekt. De heer Faaij merkte op, dat ondanks de geraamde straat belasting, tot welker invoering werd be sloten, nog »en bijdrage van 6500,- nodig is geweest om te sluiten met een post voor on voorziene uiffeaven van 4000,-, zodat de begroting weinig ruimte biedt. Opgemerkt werd, dat voor de leerlingen van de bijzon dere kleuterschool het schoolgeld 0,50 per week en voor de openbare kleuterschool ƒ0.35 bedraagt. B. en W. zullen zich er over beraden of het schoolgeld voor d(e openbare school moet worden verhoogd. De heer Broere kon zich wel met de begroting ver enigen, die z.i. ,met moeite sluitend gemaakt was, en noemde als zijn wensen voor de toekomst de stichting van een zwembad bad huis, een nieuwe school en betere huisves ting voor de secretarie, waarop de voorzit ter antwoordde, dat de begroting inderdaad niet veel perspectief biedt, maar dat er in de toekomst wellicht mogelijkheden zijn om aan die wensen tegemoet te komen. De heer Smit kon zich verenigen met het voorstel tot aanschaffing van een begraaftoestel en zou de gelegenheid willen aangrijpen de graf rechten té herzien, waaromtrent B. en W. zich zullen beraden. Voorts zou hij gaarne worden ingelicht omtrent de waterlozing op Agterpoort, waarop de voorzitter mede deelde, dat de tijdelijke maatregelen tot riolering enz. bedragen van ƒ40 000,- of 75.000,- zouden vorderen. Daarover heeft een bespreking plaatsgehad met het polder bestuur en ambtenaren van de Provinciale Waterstaat, waarbij is overeengekomen, dat van gemeentewege in de sloot een tweetal damwanden zal worden geplaatst, Daarvan wordt verwacht, dat de afvoer langs de Zwarteweg het water voldoende schoon in de polder Agterpoort zal brengen zodat geen schade voor het vee zal worden ondervon den. Het water zal een biologische reiniging ondergaan waardoor het minder schadelijk zal zijn dan thans. Voorts informeerde de heer Smit of slechts voor één volkshoge school bijdragen zullen worden verleend, waarop de voorzitter antwoordde, dat alleen de Volkshogeschool Olaertsduyn om subsidie had gevraagd. B. en W. willen niet de school subsidiëren, maar het wel mogelijk maken, dat leerlingen met bijdragen van gemeente wege die school kunnen bezoeken. Ouderkerk a. d. IJssel Grootste geiln. In het gezin van de land arbeid M. Demper is op Nieuwjaarsdag het zeventiende kind geboren. Met de jonggebo rene zijn er van hen 13 kinderen leven. BnrgerlUke Stand. Geboren: Henri, zoon van M. Demper en H. de Ridder. Ondertrouwd: A de Waar dj, 20 jaar en Lingen. 22 j.: J. P. de Jong, 20 jaar en G. de Waardt, 18 jaar. Getrouwd: T .T. Goudriaan. 23 jaar en E Monhemius, 19 jaar. Overleden: Jannigje Johanna Koutstaal, 74 iaar, weduwe van Elize Versluis. Mooi bedrag. De Nieuwjaarscollecte heeft rond 800 opgebracht. Koninklijke onderscheiding. Bij Konink lijk besluit is aan de heer K. Noorlander, timmerman-machinist op de steenfabriek „Spreeuwenhoek" de eremedaille, verbon den aan de orde van Oranje-Nassau. in brons toegeken^ OlicboUcndsg. De padvinders hebben een oliebollendag gehouden. Het werd een groot succes. Ruim 7000 oliebollen werden ver kocht. Ambtsdragers. De heren A. Otterspeer en M. van dam zijn gekozen als ouderling van de Ned. Herv. gemeente: de heren D. van Zwienen en A. M. de Jong als diaken. Bergambacht Er wordt gespaard. Op de Rijkspostspaar bank is in December ingelegd 5635 en te rugbetaald 3712. Onderlinge competitie. Uitslagen onderlin ge competitie damclub Bergambacht: C. Kentie—H. Speksnijder 2—0; J. C. van Sprang—W. Kroone 1—1; A PekW. Ra- vensberg 0—2; A. C. P. de Langen—H. SpeK- enijder 2—0: C. van BurenA. de Joode 02, L. Noorlander—Jac. Speksnijder 0—2: W Valstar—G. Graafland afgebr.. C. Kentie— Ant. Ouwerkerk 2—0; C. Teeuwen—P Ver- maat 2—0; W. Kroone—K. Mak 1—1: K. Mak J. C. van Sprang 0—2; H. Speksnijder—K. Mak afgebr.: A. C. P. de Langen—W. Kroo ne 2—0: C. Declen—C. Kentie afgebr. tonnen kostelijk voedsel ten prooi vallen aan de ratten en het aantal ziektegevallen, dat de lieve dieren op hun geweten hebben wordt geschat op dertig per dag. Parijs, waar de vuilnisman zes maal per week aan de deur komt en waar de straten tweemaal per dag worden geveegd, is wel licht de stad waar de ratten het krachtigst worden bestreden, met uitzondering mis schien van Reykjavik op IJsland, waar de spreekwoordelijke rattenverdelging door middel van, vergif een voorbeeld ls voor rattenverdelgers over de gehele wereld. De rat is volwassen drie maanden nadat hii het levenslicht heeft aanschouwd. Van die leeftijd af kan de vrouwtjesrat drie of viermaal per jaar met zeven baby-rati-rs worden verblijd. Een gezond rattenpaar kin in drie jaar tijd een nakomelingschap heb ben van een millioen ratten. Het stadsbestuur heeft nu oude verorde ningen. door Middeleeuwse koningen uitge vaardigd, voor de dag gehaaid, wat gemo derniseerd en opnieuw van kracht ver klaard en hiermede wordfen de ingezetenen verplicht hun eigendommen tegen ratten te verdedigen. In de Middeleeuwen is er een tijd ge weest, dat de Parijzenaar een beloning ont ving voor elke rattenstaart, welke hfj bij de autoriteiten kon inleveren. Aan dit ge bruik kwam een eind, toen men ontdekte, dat de meest toegewijde leveranciers van rattenstaarten er een rattenkwekerU op na hielden buiten Parijs. In 1920 brak in Parijs de pest uit. de ge vreesde ziekte, die in de Middeleeuwen hele bevolkingen ten grave sleepte en die werd overgebracht door de rattenvlo. Ook nu vie len verscheidene duizenden Parijzenaars er aan ten offer Dit gaf de stoot tot de op richting van een rattenlaboratorium. dat tot taak kreeg ratten-vergif werkzamer te ma ken en middelen te zoeken om de vermenig- 'AIMéÉSS van ratten te beperken. Hét laboratorium dat een onderdeel vormt van het politie-apparaat. heeft meegedeeld, dat de ziekten, welke door de ratten wor den verspreid, zijn: typhus, typhoide koort sen, dolheid van huisdieren, en spirochaeto- sis. een besmettelijke vorm van geelzucht, een beroepsziekte, welke arbeiders bij de riolering, slachters en vöddenrapers gemak kelijk oplopen. De ratten, die bij het laboratorium wor den ingeleverd, worden onmiddellijk in uen zwavelhoudend bad gestopt. Hierdoor ver drinken de ratten en worden de vlooien be dwelmd. Hierna gaat men proeven nemen op de vlooien en dank zij deze i» het reeds gelukt een vlooienverdelgingsmiddel te vin den, dat in de ondergrondse delen van Pa rijs, waar de meeste ratten voorkomvn, wordt verstoven. Dank zij dit middel zijn de Parijse ratten reeds bijna geheel van hun vlooien bevrijd. Ze maken zich immuun DE STRIJD tegen de ratten zelf van huis uit een ziektedrager is heel wat moeilijker. Telkenjare worden in de periode, waarin de ratten in het huwelijk plegen te treden, n.l. van Maart tot Mei, in de straten van Parijs van politiewege borden en aan plakbiljetten aangebracht, waarbij de Pa rijse gezinshoofden worden aangemaand t e- paalde beschermende maatregelen te tref fen. De acht stedelijke rattenvergiftigers hebben het druk met het bezoeken van de stadsdelen, waar de ratten het meest huls- houden Bij bezoeken blijft het niet: zè ge- Reeuwijk Burgerlijke Stand. Geboren Elizabeth Antonia Maria, d. v. Th. C. Verkleij en A. C. Zwanenburg; Gerrie, d. van P. Schou ten en C. W. de Wit; Cornells Petrus Maria, z. van W. P. Verlaan en C. J. M. de Groot. Getrouwd: J. van Huffelen, 25 jaar en J. Stam, 22 jaar; C. Bauer, 27 jaar, te Zeist, en N. Bontenbal. 27 jaar, A. C. Klabou. 30 jaar, te Haarlem, en A. S. Jongert. 23 jaar. Overleden F.lizèbeth Teekens. 49 jaar, echtg. van J. C. Hoogendoorn; Pleter van der Bijl, 73 jaar, wedr. van G. Noorlander; Aalbert van Harskamp, 82 jaar, wedr. van J. Schouten. Een huwelijk per week. In het afgelopen jaar zijn 120 personen geboren en 40 per- sonetj overleden. Er werden 51 huwelijken gesloten. Gevonden voorwerpen: schooletui met inh., zwart schortje, paar glacé dameshand schoenen, groen kinderwantje, lederen beurs met inhoud, nylonkous, broodzak met busje verf, gebloemde das, kinderwantje. Loop der bevolking. Vertrokken. Joh. L. Spruit van Stein, van K II naar Haas trecht, Provincialeweg Oost 79; N. Bonten bal, van Dorp D 109 naar Amsterdam, Le liegracht I; H. J. de Groot, van Middelburg B 34 naar Australië, 18 sixth Avenue Bank- town Sidney: A. Vos, van Platteweg H 261c naar Eindhoven. Floralaan 174. J. A. Eijkel- boapi v. Vlietdijk H 264 naar Gouda, Roer- dompstraal 11. Ingekomen: W. J. Bunnik. van Hilversum in Weth. Venteweg H 182; A. A. Noorlan der. van Hekendorp in Stein K 47; G. Vrij- cnhoek. van Gouda in Weth Venteweg H 72. Waddinxveen Afscheid van baas Lammertsc Gistermorgen is ten raadhuize officieel af scheid genomen van de heer E. Lammertse, die wegens het bereiken van de pensioen gerechtigde leeftijd eervol ontslag heeft ver kregen als fabrieksbaas aan de gasfabriek. Gedurende 34 jaren, aldus sprak wethouder Oudijk, hebt u aan de fabriek uw beste krachten gegeven en u bent daarbij een voorbeeld van plichtsbetrachting voor het gehele personeel geweest Als blijk van waardering overhandigde hij de scheidende een geschennk onder couvert, terwijl mevr. Lammertse een mand fruit ontving. Burge meester Warnaar wees er in zijn toespraak op, dat het mede het werk van Lammertse is geweest, dat de fabriek altijd mee kon. Er zijn goede tijden geweest en ook zeer slechte, maar de gasvoorzientng heeft nooit reden tot klagen gegeven. U bent, aldus de burgemeester, 34 jaar geleden met de direc teur, de heer Bitter, meegekomen en deze komst is nimmer betreurd. Op voortreffe lijke wijzè is er gewerkt voor het bedrijfs belang en voor het gemeentebelang. Het verheugde hem te kunnen mededelen, dat H.M. de Koningin aan de scheidende ambte naar de ere-medaille in zilver, verbonden aan de Orde van Oranje-Nassau had toege kend. Nadat het ere-metaal was opgespeld, wenste de burgemeester de heer Lammertse toe, dat God hem nog vele jaren zou ge ven om van zijn welverdiend pensioen te kunnen genieten. De heer Bitter sprak vervolgens namens het personeel. Hij bood een rooktafel aan en nam vervolgens afscheid van een mede werker met wien hij hier en te Baarn meer dan 40 jaren had gearbeid. Nadat nog ver scheidene sprekers het woord hadden ge voerd, bedankte de heer Lammertse voor de onderscheiding en geschenken. Hij dankte allen voor de prettige samenwerking, waar bij hij moest toegeven voor het personeel altijd zeer hard te zijn geweest, omdat hij dit voor zichzelf was en de belangen van bedrijf en gemfeente dit vereisten. Hij liet niet na de blijvenden aan te sporen op dezelfde wijze hun taak te blijven vervullen. Na dit officiële gedeelte bleef men nog enige tijd gezellig bijeen. ven raad en verstrekken, tegen een zeer gering bedrag, een phosphorhoudende paste, dat gebleken is tot de krachtstdadigste ver giften te behoren. Maar de rat is „handig' en alomtegenwoordig en moeilijk uit te roeien. HU is in staat tot de hoogste ver dieping van grote flats te klimmen en zelfs trekt hij langs de electrische draden. Dikwijls kunnen ratten buitenshuis worden gehouden, eenvoudig door een gat in de kelderwand op te stoppen. Maar de eige naars van de flatgebouwen leggen er. we-y gens de lage huren, toch al geld op toe en voelen er weinig voor geld uit te geve voor reparaties. Plaatselijke verordeninge zijn de laatste jaren heel wat strenger ge worden om de huiseigenaars te dwingen de nodige herstellingen aan hun bezit te doen aanbrengen. J De ratten hebben echter een fijne neu« voor de middelen, waarmede, zoals ze heb ben gezien, hun verwanten zfjn gedood en daarom moet het rattenlaboratorium er voor zorgen, dat de zorgzame huisvader, die aan de voorgeschreven rattenvervolging deel neemt, herhaaldelijk het toegepaste vergif voor een van andere samenstelling kan ver wisselen. Een nieuw rattendodend middel, dat bijzonder werkzaam is gebleken, is een vergiftigde Noord-Afrikaanse ui. die wordt gedroogd en tot poeder vermalen. De ratten vallen hier even begering op aan als op knoflook, dat vrijwel dezelfde geur heeft. De ratten evenwel, die in de hoofdstad van de Westerse beschaving huizen, zijn intelli gent genoeg gebleken om zelf enig weten schappelijk onderzoekingswerk te verrich- j ten. Men heeft ontdekt, dat zij vergiftigd voedsel meeslepen naar geheimë" onder grondse bergplaatsen, waar ze het bewaren tot de werkzaamheid van het vergif is ver dwenen en hele gedeelten er van zonder ge vaar kunnen worden gegeten. Wat meer zegt. toen het Instituut Pasteur onlangs een nieuw, krachtig werkend en aangenaam riekend virus ontdekte, waar-1 door de ratten zeker zouden worden ge- j dood, ontdekten de schrandere diertjes op hun bQurt, dat, wanneer ze het vergiftige voedsel in kleine hoeveelheden tot zich na men zc immuun werden voor het vergif. Een laboratoriumassistent moest bovendien op een dag tot de ontdekking komen, dat de voorraad van bedoeld virus was leegge plunderd door een invalsleger van rat ten. De meest voorkomende rat in Parijafs de 3 grijze rat. die in dë 18e eeuw uit de Russi- sche steppen naat West-Europa doorstiet. 1 De zwarte. Franse rat. treft men nu nog slechts zelden aan. uitgezonderd in graan schuren op het land. Witte ratten met rode oogjes, die vroeger wel opzettelijk werden gekweekt en op kermissen vertoond, treft men nog wel eens aan in de riolen van de Franse hoofdstad. In 1934 werd de Saint Quentin markt in de ru^ de Chabrol overstroomd door rat ten. zo groot als katten. Er werden er toen verscheidene gedood en sindsdien heeft men ij dit soort rat niet meer waargenomen. Men i veronderstelt, dat die reuzenrat siods de Middeleeuwen in de diepste onderaardse gangen van Parijs heeft geleefd en dat hU,f na een glimp te hebben opgevangen van het moderne Parijs, besloten heeft zich weer in de ingewanden der aarde terug te trekken.1: Ratten houden ook van reizen en dit doen ze per vrachtauto of schip. Onlangs werd e een rat ontdekt aan boord van eén vliegtuig dat de verbinding onderhoudt tussen Saigon en ParUs, toen een onderzoek werd inge steld, nadat de piloot had bemerkt, dat één vleugel niet werkte. De rat had de corres ponderende draad doorgevreten. Deze ver stekeling. vermoedelijk de eerste rat, die het luchtruim wilde kiezen, werd natuur lijk prompt afgeleverd aan het rattenbestri)- dingslaboratorlum. zodat men kort nagaan, welke Oosterse vlooien hij in Parijs had wil len brengen. Sindsdien krijgen ook de vlieg velden van Orly en Le Bourget geregeld be- 1 zoek van de Parijse rattenvangers. Kerkelijke tussenkomst TIENDUIZENDEN Afrikaanse naturellen, afkomstig van het platteland zijn naar Johannesburg getrokken om cr in de in dustrie te werken en ook de Transvaalse goudmijnen hebben veie arbeiders getrok ken en voor hen onderdak te vinden is een van Zuid-Afrika's nijpendste vraagstukken geworden. Dezer dagen heeft de Gemeente raad van Johannesburg het onder het oog gezien in een gecombineerde vergadering met een afvaardiging onder leiding van de Anglikaanse bisschop van Johannesburg, Reverend Ambrose Reeves. De grote vergaderzaal ln het stadhuis was opgepropt en er heerste een diepe stilte, toen de bisschop de gemeenteraad mee deelde, dat de woningtoestand van Johan nesburg een aanfluiting is voor de stad en een smaad voor ieder mens, die in gerech tigheid en liefde van God gelooft. De wijze, waarop grote aantallen Afrikaners zijn ge herbergd is ten hemelschreiend en begint ontoelaatbaar te worden. Hij veroordeelde de plannen van de Afrikaanse regering om de naturellen-bevolking van hele Afrikaanse steden over te plaatsen naar, nader aan te wijzen, plekken, ver van de stadswijken, be woond door blanken. Het is stuitend, ver klaarde de bisschop, dat de bevolking van Afrikaanse steden zullen worden verplaatst en ontdaan van hun eigendomsrechten op een ogenblik, waarop er 50.000 inheemse ge zinnen in de stad een woning nodig hebben. Hij veroordeelde de voorgestelde evacuatie daar deze inhoudt, dat men huizen wil gaan afbreken op een ogenblik, waarop er schreeuwend behoefte ls aan nieuwe huizen. Op de vraag, waar men het geld moet vinden om de inheemse stedelingen van huizen te voorzien, antwoordde de bisschop: Wij geloven terecht of ten onrechte, dat de Europese burgers gaarne afstand zullen doen van meer woongelegenheid, welke men hun heeft toegedacht ten einde het ernstige vraagstuk van de huisvesting der naturellen krachtig aan te kunnen pakken. Hij somge op wat het de gemeenschap zou kosten, wanneer zij de woningkwestie der kleurlingen verwaarloost: Dezen zouden daardoor open staan voor allerlei gevaar lijke propaganda; de gezondheidstoestand zou ten zeerste achteruit gaan, de misdaad op grote schaal toenemen, het arbeidsleger zou onvoldoende werken en de gezondheid en het geluk van tienduizenden mensen zouden worden verwoest. Een ander lid van de afvaardiging, reve rend Trevor Huddleston, waarschuwde de gemeenteraad, dat de inheemsen uit de overbevolkte steden andermaal hun recht in eigen hand zouden nemen en gezamenlijk leegstaande gebouwen bezetten, evenals de „squatters" aan het eind van de tweede wereldoorlog deden. Reeds meende hij teke nen te bespeuren, dat opnfeuw een derge lijke beweging groeiende is. Reverend Hud dleston beweerde, dat het plan, de Afrika ners uit de stad te evacueren, steunt op machtspolitiek en dat het werd gevormd onder druk van Europeanen. Regering wil het! TVTAMENS de gemeenteraad sprekend, zeide de heer J. J. Page. dat de evacuatie van Afrikaanse inheemsen uit de steden ge schiedt op last van de regering. Wanneer de gemeenteraad de stadsgemeenschappen van Afrikaners niet wegvoert, zou de regering tussen belde komen en zelf de evacuatie ter hand nemen, betoogde hij. Hij verzocht de afvaardiging de Afrikaners duidelijk te maken, dat de Raad alles doet wat binnen zijn financieel vermogen is om hun wonin gen te verschaffen. De Raad, zeide hij, moet rekening houden met een jaarlijkse toevloed van 12.O00 naturellen. Hij heeft reeds 37.000 gezinnen onder dak gebracht en kan jaar lijks slechts een lening verstrekken van drie millioen pond sterling, maar het grootste deel van dit bedrag is nodig voor uitbreiding van de voornaamste diensten. Na de bijeenkomst werd bekendgemaakt, dat de Raad voornemens was ten minste 10 000 huizen te bouwen ten behoeve van inheemsen en gegadigden voor de eersto duizend woningen werd verzocht zich te melden. Vóór de oorlog woonden de Inheemse stedelijke bevolking in stadkwartieren bui ten de grenzen van de eigenlijke steden. Tegenwoordig worden die Afrikaanse ..ghetto's" dicht omringd door voorsteden van blanken, die in minder dan tien jaar zijn- verrezen. De inheemse stadsgedeelten, waar de mensen dicht opeengepakt samenwonen, vormen broeinesten van bandietisme. poli tieke bewegingen en ziekte. Alle spanningen welke onder de bruine bewoners van Afrika leven, worden hier ten top gedreven en nationalistische propagandisten vinden hier een dankbaar gehoor, wanneer zij pleiten voor het wegtrekken naar plaatsen, vér gelegen van de voorsteden der blanken. Tankvaart Caltex Delft 3 v Rotterdam te Sidon Caltex Lelden p 2 K. St. Vincent thuisreis Caltex utrecht 2 v Rotterdam te Sidon Maeuba Suez-Ras Tanura p 2 Muscat Marpessa 2 op 530 mijl o v Bermuda eil. Mina 2 op 350 mijl ONo van Aden Mitra 2 v Pladjoe n Singapore Murena 2 v Livorno n Sidon omala port Okha-Miri p 2 Singapore Ovula 2 op 800 mijl No v Sombrero «II. Rotula Rotterdam-Turku 2 v Holtenau Saldja 2 v Pladjoe te Muntok Sliedrecht 2 op 200 m NO v Tristan da Cunhi Stanvac Pendopo 2 v S. Gerong n T. Soeban Tankhaven 2. 2 v s Gerong n T Oeban Tarla Adelaide-Pladjoe p 2 Str. Soenda Woensurecht 2 op 500 mijl ZW v d Azoren 'Wleldrecht 1 v Bel ra n Ba hrein Caltex Nederland 3 v sidon n Rotterdam Barendrecht p 2 Fern. Noronha n Kaapstad Clavella 2 op 170 mijl NW v Esmeraldag NederlandI ndoneeië Blltar 3 v Holland!® te Batik Papan Borneo Amst-Djakarta 2 te Pondicheiry Friesland 4 orrt 11 u vm te Rotterdam verw. Java Amsterdam-Djakarta p 2 Str. Messina Kedoe Rotterdam-Djakarta p 2 Kaap de Gata Kota Baroe Java-Rott 2 dwars v^Port Soedan Kota Gede 5 om 8 u vm te Rotterdam verw. Langkoeas Rott-Java 2 te Lissabon Oranje Amst-Djakarta p 2 Kaap Bon Radja 30 v Makassar te Ballk Papan Raki Amsterdam-Djakarta p 2 Wight Mataram 2 op 400 mijl ZO van Socotra eil. Limburg Java-Rott 2 v Alexandrlé Phrontls 2 op 250 mijl WNW van "ort Said Rlouw x v Makassar te Ballk Papan Sumatra 2 v Belawan te Amsterdam Taltsse 2 v Djakarta te Semarang Willem Ruys 2 v Port Said n Rotterdam WATERSTANDEN 3 JANUARI Mannheim 2.61 0.19; Trier 4.27 +1 03: Keu len 2.44 0.80; Ruhrort 4.36 +0.32; Lobith 10 31 0.03 Nijmegen 8.11 i o 02- Arnhem 0.07 0 01 Eefde 3.82 +0.13- Deventer 2 85 -10.18; Borg haren 44 10 1.17: Belfeid 14 28 +0.M; Grave 6.44 J 0.93 Stuwen geopend te Naman (La Plantc). Vis*. Borgharen, Belfeid en gambeek.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1952 | | pagina 3