SANTEX
s*
FES EL BALI Hs?T!
net levende verleden
bij Uw kruidenier of drogist i,,^
SANTEX
De evenknie van Parijs
Als het voorjaar komt
DE HOND... OOG VAN DE BLINDE
Geheimzinnig waas rond het
Australische biertje
100 Jaar ouder
SA NT EX hei schoonheidsmiddel
voor wol, zijde en nylon
alkalivrij m
PRIJSVRAAG
Uw geld terug voor Uw kood-
ickappon van deze waak (tot ia.—)
Maxit Aidoinetta
Humanistisch KLEINTJES
Gaat U schoonmaken?
PRIMA HERENKAPPER
administratieve
kracht
NU ZELF LEIDER
Reeds 700
f Hij maakt de geleider overbodig J
Een Koninklijke Commissie doet vreemde ontdekkingen
DERDE BLAD - PAGINA 4
GOUDSCHE COURANT
ZATERDAG 15 MAART 1951
ianny biedteenjaar gratis winkelen!
Vul het onderstaande rijmpje aan met één of twee regels:
Als U wol, zijde of nylon wilt wassen
Moet U Sanny's raad toepassen
„Een kind kan de was doenmet SANTEX!" en zo is het!
Geen rugbrekende wasdag meer! In een wip wordt Uw fijne
was weer fris en schoon. met een minimum aan moeite.
De fijnste wol en zijde krijgen met SANTEX nieuwe fleur
en kleur.
Glovinc, een bijzonder bestanddeel van SANTEX, beschermt
de huid van Uw handen tegen ruw worden!
Vul het dopje van de fles met SANTEX.... die afgemeten
hoeveelheid is al voldoende om van één liter hard leidingwater
een ideaal sopje te maken. Zo gebruikt U nooit méér SANTEX
dan strikt noodzakelijk is, en U vermijdt iedere verspilling.
Sanny wil U op feestelijke wijze laten kennismaken met de
grote voordelen van SANTEX. Zij nodigt U daarom uit,
mee te doen aan de
3. Vul hieronder in: Uw naam en volledig adres:
Naam
Straat r...aNo
Woonplaats
4. Los nu de nevenstaande grote SANTEX-rebus op.
a. In elk vakje staan twee plaatjes, met daaronder een aantal
hokics. In deze hokjes past precies een woord, dat de betekenis
van het plaatje weergeeft. In vakje i bijvoorbeeld staan een
BOORD en een BOOR, in vakje 2: ROOK en ROK.
b. Het eerste woord is steeds een letter langer dan het tweede
woord; als U dus de twee woorden van elkaar aftrekt houdt
U steeds een letter over. Bijvoorbeeld: BOORD BOOR
D; ROOK ROK O. De ene letter die U overhoudt
vult U in in het grotere hokje.
c. Er zijn 24 vakjes; U krijgt dus 24 letters. Deze 24 letters
vormen samen een zin, die voor elke huisvrouw belangrijk is.
d. De eerste vijf vakjes zijn al voor U opgelost. Ziet U hoe
het gaat? Dan is nu de beurt aan U om de rest op te lossen.
Als U de oplossing gevonden hebt, schrijf die dan hierop.
danny gum van irois dat zo u santex mag
presenteren: SANTEX. het nieuwe, vloeibare wasmiddel
voor wol en zyde: SANTEX. de opzienbarende prestatie
van de scheikundige wetenschap; SANTEX. het wol
wasmiddel dat ook U In verrukking zal brengen'
Als eerste prijs biedt SANNY U aan:
Een jaar lang gratia winkelen
bij Uw kruidenier of drogist (tot joo.—
Als tweede prijs:
Een kalf jaar gratis winkelen
bij Uw kruidenier of drogist (tot ijo.—
Voor de 2j volgende prijswinnaars:
5. Knip de gehele advertentie uit, en lever hem vóór 15 April
in bij Uw drogist of kruidenier. U krijgt dan Uw boodschappen
en tegelijk kans op een jaar gratis winkelen!
Vorkoog Uw kont!
U kunt zoveel oplossingen inzenden als U wilt. Elk vollcd'g
ingevuld boodschappenlijstje, waarop één of meer flacons
SANTEX en stukken MARIE ANTOINETTE Toiletzeep zijn
gekocht, dingt mee naar de prijzen. Vraag dus Uw winkelier
een tweede SANTEX-formulier, en vergroot Uw kans op
1. Schrijf dc boodschappen, die
U deze weck nodig hebt van Uw
kruidenier of drogist op het
boodschappenlijstje hiernaast.
Bovenaan:
Een of meerdere flessen SANTEX
van 33 cent. Daaronder:
Een of meer stukken
MARIE ANTOINETTE toiletzeep
a 35 cent
bij Uw kruidenier of drogist!
Op de uitspraak van de Jury 1* geen beroep moj
vraag kan geen correspondentie worden gevoe»
worden In dit bUd bekend gemaakt.
(Lijkover de prtjs-
De prijswinnaars
Stempel vm de winkelier
Gevraagd:
Gevraagd
Verbond Maximum drie regels 50 ets.
M hrteven onder nummer
Handelskantoor vraagt voor spoedige indiensttreding:
Maison KEIJ
voor hele of halve dagen. Aan
melden: J. Both, Burg. Mar-
tensstraat 11.
Tob dan niet met een oude stofzuiger, die het werk
maar half doet en onnodig veel stroom verbruikt.
Koop een goede nieuwe STOFZUIGER. Een Ruton
of een HOLLAND-ELECTRO bij de Velo Mij. En
moet er. in verband met de schoonmaak, meubilair
verniewd worden, kijk dan eerst eens bij ons; wij
hebben een uitgebreide collectie mooie, degelijke
MODERNE MEUBELEN.
Ons betalingesysteem (geen afbetaling maar rente
systeem), waarvan U desgewenst gebruik kunt
maken, vergemakkelijkt het aanschaffen.
Openbare bijeenkomsten. Zon
dag IS Maart, 10.30 uur. „Ter
Gouw". Dr Schenk, over:
„Levensangst en levensmoed"
Dinsdag 18 Maart 8 uur. „Het
Blauwe Kruis", de Heer P. C
J. Retjne. over:
„Het Vlaamse Expressionisme"
Entrée f0.25
Hoogstraat 6. Telefoon 2921,
Gouda.
Voor direct gevraagd:
Huishoudster
in klein gezin, z.k. Hulp v.
h. ruwe werk aanwezig. Was
buitenshuis. Br. onder no.
2833, Bur. v. d. Blad.
Aardewerkfabriek „Gouda"
vraagt
Blad
Sollicitaties onder No. 2873 aan het.Bur. van
Gevraagd: mnl. of vr.
moet vlot en accuraat kun
nen typen. Brieven onder
no. 2885, Bur. v. d. Blad.
Wij kunnen nog plaatsen.
Aanmelden:
K. Gijzensteeg 1.
gelegen nabij Gouda.
Vergunningen inbegrepen.
Zonder contanten niet re
flecteren.
Brieven onder nr 153 aar
Drukkerij Schilt, P. C. Hooft-
straat 6, Gouda.
Te koop aangeboden: dames- Te koop: Ganzenbroedeieren.
en herenrijwlel. Kleiweg 12. soet, Raam tas.
Ongeh. werkster gevr., 2 mor-
gens en Vrijdags gehele dag. Gevraagd: Verenbed. Soet,
Bellaart. Varkenmarkt 29. Raam 236.
voor eenvoudig werk, in aparte naaikamer.
(voor halve dagen of voor enige dagen per week).
Te koop:
Pr Dressoir
Old-finish, met halpoten en
glas in lood. Nieuw 1 185.—.
Vlamingstraat 82.
Zoekt V Iets. het ill groot el klein f
KLEINTJE zal Uw uitkomst sllal
Flmvelensingel 25.
Aanmelden: dagelijks van 9—12.30 uur en van 2—6 uur.
Geref. Kerk (art. 31 K.O.) 10 en 5.30 uur ds
Joh. Dam. Geref. Gemeente 10 en 6 uur
leesdienst. Evang. Luth. Kerk 10 uur ds J.
Riemens te Zeist. Vrije Evang. Gemeente
10 en 7 uur de heer K. Rozendal te Den
Haag.
Boskoop
Bejaarde heer viel in het water en
brak een knieschijf.
De ruim 70-jarige heer S. B„ wonende
aan Reijerskoop, is dicht bij zijn woning in
het water geraakt. Omwonenden hebben
hem op het droge gebracht. Hij klaagde
over pijn in een zijner benen en kon niet
lopen. Een dokter constateerde dat de
drenkeling een knieschijf had gebroken,
zodat hij naar een ziekenhuis moest worden
vervoerd.
Predikbeurten. Ned Herv. Kerk, 9 en 10.30
uur ds A. de Leeuw; 8.30 uur ds G. C. Tromp.
Geref. Kerk. 9.30 en 5 uur ds H. Pol. Chr.
Geref. Kerk. 9 30 en 4.30 uur ds P. J. de Bruyn.
Rem. Geref. Gemeente, 10.30 uur ds G. Chr.
Dulnker. Geref. Gemeente, 9.30 en 8 uur
leesdienst.
Gouderak
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk. 9.30 uur
ds J. Lekkerkerker te Bergambacht; 8.30 uur
ds A. J. Timmer te Ouderkerk a. d. IJssel.
Haastrecht
Beroepen. Ds G. Visser, Geref. predikant
te Avereest, die van 31 Maart 1946 tot 18
September 1949 predikant is geweest hier
ter plaatse, ontving een beroep paar Hon-
selersdijk, in de vac. van ds C. v. d. Tas,
die naar Amsterdam-West vertrok.
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk, 6.30 uur
ds P. E. Chr. Blom te Berkenwoude. Ned.
Herv. Evangelisatie, 19 en 6 30 uur de heer
G. de Pater. Geref. Kerk, 10 en 9 30 uur ds
U van Urk.
Hekendorp
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk. 10 uur
de heer D. G. van Hoeven te Waddlnveen.
Burgerlijke Stand. Getrouwd: J. Hagoort
23 J. te Oudewjiler en W. Bos 23 j.
Moerkapetle
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk. 9.30 uur
ds H. v. d. Giesen te Capelle a. d. IJssel; 6.30
uur ds A. de Leeuw te Boskoop. Geref. Ge
meente. 9.30, 2 en 6.30 uur ds W. de Wit.
Moordrecht
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk, 10 uur
ds P. A. Stapert. Ned. Herv. Evangelisatie,
10 en 6.30 uur de heer H Ookerse. Geref.
Kerk. 10 en 6.30 uur ds W. J. de Ruiter te
Schoonhoven. Oud Geref. Gemeente, 10 en
4 uur leesdienst.
Nieuwerkerk a. d. IJssel
Van schuld vrijgesproken
De Haagse rechtbank heeft de 28-jarlge
chauffeur J. P. v. d. K. alhier, die verdacht
werd van schuld aan een aanrijding te Was
senaar tussen zijn vrachtauto en een tram
in November 1.1. tengevolge van de bot
sing waren twee passagiers van de auto
om het leven gekomen vrijgesproken. De
eis was 100 boete subs. 20 dagen hech
tenis.
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk. 9 en
10 43 uur ds G. Boer te Gouda; 6 39 uur ds J.
J. Timmer. Geref. Kerk. 10 en 6 uur ds W
van der Kerk. Geref. Gemeente. 0.30 en 1.30
uur leesdienst.
Ouderkerk a. d IJssel
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk. 9.30 en
6.30 uur df heer G. Mouw te Gouderak.
Wijkgebouw Lageweg. 9.30 en 6.30 uur ds J
v. d. Haar te Waddlnxveen. Geref. Kerk.
9.30 en 6.30 uur ds C. A. Vreugdenhil.
Oudewater
Predikbeurten: Ned. Herv. Kerk, 9.30 uur
de heer K. Exalto, Linschoten, 6.30 uur ds J.
Wieman. Geref. Kerk, 9.30 en 8.30 uur de
G. P. Hartvelt. Bodegraven. Oud-Kath.
Kerk, 4.30 uur Vespers.
Advertentie
Reeuwijk
Predikbeurten. - Ned. Herv. Kerk. 9.30 uur
ds j. Wieman te Oudewater; 6 30 uur de heer
D. O. van Hoeven te Waddlnxveen. Ned.
Herv. Kerk (Sluipwijk). io en 6.30 uur Js A.
Baars. Geref. Kerk, 10 en 5 uur ds J. Kap-
teijn.
Waddinxveen
Betere toegang. De leden van de voet
balvereniging WSE hebben het pad naar
hun voetbalveld aan de Kerkweg van een
modderpoel herschapen in een goede harjje
weg.
Beroep uitgebracht. Als predikant bij de
Chr. Afgescheiden gemeente alhier is be
roepen ds G. J. Zwoferlnk te Kampen.
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk. 8.48 en
10.30 uur ds A. J. Timmer te Ouderkerk a. d.
IJssel; 6.30 uur ds J. J. Moll. Geref. Kerk,
10 en 5 uur ds J. Snoey. Chr. Afgesch. Ge
meente. 9.30 en 8 uur leesdienst. Ver. „Wet
en Evangelie", 9 30 uur dr W. H. Beckenkamp
te Delft.
Zevenhuizen
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk. 10 uur
ds W. Bloemendaal, Kapel a. d. Rotte 10 uur da
D. J. van 't Hof te Rotterdam. Geref. Kerk,
9 30 en 2 30 uur ds A. P. Helner.
Burgerlijke Stand. Getrouwd A. 3. Mar
kus 29 J. en dhr. Evers 26 J.
Overleden: E. v. d. Wiel, echtf. van B.
Nleuwland 31 J.
kan Uw bril zijn, maar alleen als hij met de
uiterste zorg en accuratesse ia aangepast,
want een goed
zit prettiger en U ziet er veel beter mee.
Zeiaa Dealer.
Stolwijk
Met drieling gaat bet goed
In het gezin van de familie De Jong, waar
Maandag een drieling Is geboren, gaat alles
naar wens. Moeder en dochters maken het
goed.
Oudste inwoner overleden
Op 92-jarige leeftijd la overleden de heer
H. Anker. Hij waa de oudste inwoner van
Stolwijk. Oudste ingezetene ia thans mevr.
de wed. A. Baas-Hol, wonende aan de
Tentweg, die 91 jaar is.
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk. 10 uur
ds J. Elkema. Ned. Herv. Evangelisatie, 8 30
en 6.30 uur (In N. H. Kerk) de heir W v. d.
Kraats te Alblisserdam. Geref. Gemeente.
9.30 en 6.30 uur leaedlenst.
CO»P. TUINBOUWVEILING der Z.-HOLIfi
EILANDEN G.A. TE ROTTERDAM.
Prijsverloop d.d. 13 Maart 1952.
Groentenveiling: Andijvie 35—59 kg; Boe
renkool 5—12 kg; Komkommers 36—41 kg;
Kroten 13—26 kg; Waspeen 27—41 kg; Prei
15—36 kg: Selderij 2.80—5.20 bos Knolsel
derij 15—32 at; Sla (veld) 74—61 kg: Spinazie
42—65 kg; Spruiten 1747 kg; Uien 10—33
kg; Witlof 46-63 kg.
oefentocht
(Van onze reisredacteur).
DOOR de POORT van Bde Jeloed, de grootste, die toegang geeft tot
de ommuurde stad Fes el Bali, het oude Fes." ziet men in een
omlijsting van hemelsblauw mozaïek twee met veelkleurig ceramiek
belegde minarets. Op de rechter^êf slankste van de twee. nestelt een
ooïevaarrpaar het is unnter. jij^Bjfes lipt wit. droop en stoffig in de
warme zonneschijn van deze ■pffckaflnse Februari-wjnter Het ligt
er blank en ovaal, met de honderd teer gekleurde minarets van zijn
honderd heilige moskeeën wijzend naar de bleek-blauwe hemel. ..als
een ei in een nest" om te spreken met de Arabische dichter, die zijn
„stad van Allah" in verzen verheerlijkte.
HET IS een treffend juist beeld: zo ligt de grootste Arabische stad
van Noord-Afrika inderdaad in de bedding van glanzend groene
Jieuvels heuvels begroeid met olijfbomen, sappig gras. agaven en
wilde bloemen, narclsifs. goudsbloemen, kleine tulpen. Op de randen
van dit groene nest speelt zich een bijbelse pastorale af. Rondom de
metropool liggen tegen de hellingen de kleine boerennesten, de primi
tiefste lemen hutten, die men zich denken kan. Er waren kudden
gelten en schapen rond. traag en gezapig onder de stovende zon; een
herdersjongen ligt in de schaduw van wat agaven een kleine David
met een fluit.
Tegen de stadsmuur ligt een waterput, de vrouwen lopen af en aan
in hun fel gekleurde gewaden, de aarden kruiken op de rug of op het
hoofd. De mannen in hun witte djellaba (de wijde mantel met capuchon)
lijken groot en patriarchaal op hun minuscule, geduldige ezeltjes. Zij
rijden naar de stad. hun stad. Zij komen vaak van verre met koopwaar:
wol. olijven, schaaps- en geiten vellen. De stad neemt hun waren op. de
stad is een centrum van immense bedrijvigheid, van handel zonder
eind ol weerga. Een ei in een groen nest. maar een ei. waaruit weer
wat nieuw leven kiemt;'een kiemcel van de Noordafnkaanse islamie-
tische wereld, waaruit toch nog de levenskracht blijkt van een bescha
ving, die men in de grote Europese steden aan de kust tot ruine ziet
vervallen.
FES IS de geestelijke hoofdstad wan de westelijke Islam; eeuwenlang
is het ook de wereldlijke hoofdstad geweest. Een honderd jaar.
«adat de Arabieren zich in Noord-Afrika en Spanje hadden genesteld
(ze drongen zelfs tot in Zuid-Frankrijk door), een tweehonderd jaar,
nadat Mohamed de Koran begon te openbaren, vond Emir Idriss II het
groene nest. waarin hy Fes zou gaan bouwen. Dat was in de jaren.
twaarln Karei de Grote in Europa de nieuwigheid wan volksonderwijs
invoerde, in de eerste jaren dus na 800.
De poort van Boe Jeloed, de grootste poort, die toegang
geeft tot Fes. Op de kleinste minaret (rechts) het
ooievaarsnest, waarop een eiberpaar nestelt. Gaat het
binnenkort naar een Nederlandse hoeve?
tweede Idriss was uit van de Oosterse wereld. Zij vonden onder
komen in „médersahs" (hogescholen met
studentenverblijven) van een weelderige
pracht, waarbij vergeleken hun collega's in
het Parijs van die dagen in een stal leef
den. Europa vond hier, in dit brandpunt
van muzelmanse beschaving, een even-
laten vergiftigen. Als erfgenaam knie, wellicht zelfs zijn meester.
u overweldigende bekoring van
- J Hot
en is en leeft zoals het was irt die gouden
eeuw na eeuwen van op- en neergang.
De vader van deze/.
Bagdad gevlucht uit vrees voor de wraak
van Haroen al Hasjled, de geduchte Kaliet
van het Oosten, Maar Haroen had hem
gevonden op de plek. «aarheen hij ge
vlucht was. in Volubllis, de oude Romein
se stad .en had hem daar door een alge-
aant-spion laten vergiftigen. Als erfgenaatr
de vruchten van zijn vaders werk
in 1889 als een dode stad), na de opbloei
als gevolg van het Franse ingrijpen in
(Moulay Idriss had de Berberstammen in het Fes van vandaag, dat het daa
de bergen tot de Islam bekeerd werd als - -
hun hoofdman, hun emir. erkend) was de
Jonge emir er op uit getrokken om. naar Ma jaren van kwijnende schijndood (de
de gewoonte van de tijd, een plek voor Franse schrijver Pierre Loti beschreef het
xijn eigen hoofdstad te zoeken. *°»n
Toen hij met zijn gevolg van viziers en
officieren en met zijn gewapende garde
halt maakte In deze groene vallei, waar
hij alles vond wat hij zocht: vruchtbare
grond, heldere en rijke riviertjes, een be-
gchutte plek toen trad er een kluize
naar op hem toe. meer dan honderdnjftlg
jaar oud. zo verteld de legende.
Hier. zo zei de kluizenaar, lag eens,
lang voor het licht van de Islam over de
wereld straalde, een rijke, schitterende
stad, die Sef heette. Eens zal er een man
komen, die Idriss heet en die deze stad
nog rijker en schitterender zal doen her-
TijzeiL heet jdriss, zei de emir. en die
iiipM rlsv Irrarht,
Marokko. Het is zijn bekoring en zijn
tragedie. Bekoorlijk is het voor de be
zoeker te dwalen door deze fel-gekleurde,
schreeuwend-lawaaiige film van een ver
verleden, dat hier op wonderlijke wijze
heden is gebleven. Tragisch is het voor
een volk niet de weg te hebben gevonden
naar het moderne heden, dat nu eenmaal
de wereld van vandaag met zijn eigen
harde, zakelijke glans overwoekert of
men dat prettig windt of niet.
Een paar zwerftochten door Fes el
Bali, het oude Fes (en daarbij moet men
weten, dat Fes Djedid, het nieuwe Fes,
uit de 13-de eeuw stamt), openbaren al die
bekoring en al die tragiek.
weken vol lichtbruine katjes. Vandaag
zijn zij opengegaan en nu bengelen ze
zachtjes op de ochtendwind en stuiven hun
bruingele lichte overvloed in het rond.
Oyer de gave knoppen van de seringen
struiken. die groenachtig rood zijn bij de
paarse en lichtgroen bij de witte sering.
Over de zo goed als uitgebloeide hamamelis
en ook en vooral over de eigen hazelaar-
takken. waaraan de karmijnrode vrouwelijke
bloemsterretjes zitten te wachten op het
stoffijne stuifmeel, zonder hetwelk zij aan
geen vruchtvorming zullen toekomen
Boven het nog winterse bruin van de
turfmolm prijkt de winterhei met kleine
witte bloempjes en kleurt met het diepe
paars van primula Wanda de vers open-
geharkte donkere tuingrond.
Het is opmerkelijk hoe snel het koeste
rende voorjaarszonnetje overal om ons
heen tot in de verste uithoeken van de
tuin het sluimerende leven weet te wek
ken en op zoveel plaatsen tegelijk, dat we
hét nu al haast niet meer kunnen bij
houden.
Vooral de vogels storen zich nergens aan
en laten op ondubbelzinnige wijze horen,
dat er grote veranderingen op til zijn.
De spreeuwen natuurlijk vooraan! Die
zijn al enige weken lang op hun post,
een dakvorst, een schoorsteen, de boven
ste takken van een boom, waar ze zitten
te spetteren en te kwetteren, het irise-
rende licht glanzend op hun gespikkelde
veren, en wijdopen vde gele priemsnavel.
waaruit ze hun verrukkelijke fluittonen
omhoog pijlen.
Ook de vinken laten zich niet onbetuigd.
In hun mooiste kleuren, groen, blauw en
veel beige, lopen de heren rond en zet
ten daarbij alles omhoog, wat ze aan
kuif bezitten. Bij hun driftig opvliegen
schittert het wit van hun korte vlerken
je tegen en, gaat zo'n Iprachtig vogelkerel
tje op een paaltje zitten om zijn vinken
slag de lucht in t& gooien, dan zou Je
denken, dat het al yiei was.
HToch, al is er veel leven en beweging
in de tuinen en langs de wegen, in
het dennenbos is het opmerkelijk stil. Zo
stil, dat ik het geroffel van een bonte
speeftt hoog in een boomgroep zo duidelijk
kan horen, dat het lijkt, alsof het vlak
boven mijn hoofd is. Aan de bosrand
scharrelen wel wat merels in de blade
ren, kleurige mezen hangen aan de elze-
proppen van verleden jaar. een vlaamse
gaai snerpt en een winterkoninkje ratelt
zijn liedje, dat hij al voor driekwart
uit z'n hoofd keht. Maar tochals
ik wat verder een bospad inloop, waai
de grond glibberig is en de voetstap ver
doft op het vochtige mos, dah mis ik het
vogelgeluid en het ritselend reppen van
vleugeltjes en vind ik de wachtende
broedkastjes nog onbewoond. Natuurlijk.
Dan zwenkt het pad. de bomen wijken,
het bos wordt doorzichtiger en voor me
ligt donker en rimpelloos de vijver.
Geen kleine bos vijver in de intieme
moet andere dieren met'
rust laten, geen jacht- w
instinct hebben en aan nog
„TTOORAAN", commandeert de blinde zUn meer eisen voldoen. Als de TV -jprj
hond. die hU aan het tuig vasthoudt en geleidehond zijn volledige f
het dier begint het voetpad af te lopen, opleiding van de instruc-
alaat de hoek om, atopt b(j de trottoirband teurs heeft gehad, heeft ge-
als waarschuwing voor z(in meester, dat leerd te stoppen bij trot-
gtal zél herrijzen. En omdat de kracht deze j,jer aandacht moet hebben voor een toirbanden, links- of rechts-
van de Islam alles in de wereld heeft om
gekeerd. zal de nieuwe stad Fes heten.
i.Jj- „iVa of*niTTf*r
oneffenheid in de weg en laat zich door af gaan als dat wordt
niets afleiden. Dat wil wat zeggen voor een gecommandeerd. automa-
Vr> TAris* II bouwde de rijke, schitteren- hond. HU heeft geen aandacht voor een kat. tisch elke zijstraat zal in-
£,n xariss 11 uuuwuc v Hl. ,<l„ I,ii ,,..l Onnn alf Hpxo nr, 7iin woo
de stad Fes.
Wtf WF.L EENS de „craquelé" van dul-
vioina haarharsties in de verf zonder botsing, heen. En de technische lei- zegt. de blinde rond obsta-
oud schildert! 4W. d- heer D. Jacob,. kUkt «edkeurcua kei, leidt «u, dan is de tijd
van een .slecht voorbereid oud senmeru Du v||f m„,naen geRomen. d,t hlj ïiJn werk
heeft genen., die. k.an ^ch ee^n H,o tMUning geleerd wat hl, moet kennen in de practijk gaat doen. Er
die ziin weg kruist en waarop hU wel eens gaan als deze op zijn weg
zou willen jagen. Langs een kruiwagen, die komt, maar rechtuit zal
op het voetpad ligt, loodst hij zijn baas. gaan als de blinde hem dat
gekomen, dat hij zijn werk
in de practijk ggat doen.
voor zijn taak als gefeldehond. En de blinde is dan al een blinde, die
heeft het dier goed in de hand Van geleld geleidehond wil hebben,
mens is hU nu zelf leider geworden. Want Deze heeft reeds een vre
de hond zorgt er alleen voor dat hU nergens genlijst ingevuld, is el eens
komen pratefi en op de
school heeft men reeds de
ZO GAAT HET DE GEHELE DAG door hond uitgezocht, die voor
in de school voor geleidehonden van hem of haar het meest ge-
Geleidehondenfonds aan lijkt. Dan komt de
instrue- blinde een paar dagen op
de school logeren. Hij maakt
maken van de plattegrond van Fes. Al die
kleine, kriebelige streepjes op de kaart,
die samen een warrig, onregelmatig spin
rag schijnen te vormen, zijn straten dat „uuu
Vil zeggen: naar onze opvatting steegjes, tegenop loopt,
tlopjes en gangetjes. Een kleine honderd
tachtigduizend muzelmannen wonen hier
samen binnen de oude ommuring en leven
er een leven, dat met schelle kleuren en het Nederlands
felle geluiden het beeld oproept van onze de Middenweg te Amsterdam. Zes meeren hu maaKt
late middeleeuwen. Middeleeuwen met zo teurs en een technische leider zijn elke dag
nu (maar zeer-zelden) een modem van 8 tot 5 uur in touw om de honden el
accent al, een dwaas aandoend anachronis- te richten voor Jun l'«''"«'fterrein lopfn! Soet oS Ie
me, maar toch volop middeleeuwen, levend Md en volharding h godtt. Wan' ren hoe hiJ met de hond
4i«.„4oiio„ laren tot nieuwe als °e aangekoente or ten gescnenxe gege-
bloei gekomen. ?een\hhnndgeteslezSnetn"rne^da^drhemS baas en 'hond moeten aan
Die Idriss II bouwde ad op de ^"nen En als na
oevers van het riviertje Fes. Het isjnerk fouten worden er direct 80mg grote ver- nnnH hH piUnn nln!
waardig hoe grote stedebouwers vrijwel schillen ontdekt in karakter en intelligentie. g°edhn^ elzo
moet omgaan, in het kort.
waaiuig uuc giu« scnuien ontaeki in «araKier en inieiugenue. - -
allen heersers over dit land zijn geweest-- Dan moet er wöt ven de hond worden ge- Hopt en rie hhnrfp hpeft cp-
of ze nu tot de elkaar opvolgende Arabi-
*che of de Berberse dynastieën behoorden.
uan iuut'1 er W«t v«„ uc iiuuu »uiucV Bc- hli„A„ v,,*„4( ao
maakt, met dagelijkse oclening. mei geduld wVdat kil btas ovS
„V* haarif, mol aar, onhnnLKnrinil nf r*i*r> ïeefU 031 mj de DaSS IS OVCT
en begrip, met een rchrobbering of een
Idriss II bouwde, zoals de Berberse traditie goedkeurend prijzen eigenlijk mlar waarschuwt
het eiste, twee steden naast elkaar; op_de E„ ,is dan na_ vdl ol ze, maanden de
beslotenheid van een zwijgend bos, maar
een watervlakte van grootse allure, met
de strakke spiegeling van sparren, som
ber, hoog, en de glooiing van gazons, die
in hun verschoten groen de herinnering
dragen aan weinig zon en spaarzaam licht.
Midden op het meer. als een waterlelie
zo blank en even smetteloos, drijft een
zwaan.
Een koppel eenden aan de verge over
zijde heeft mijn plotseling verschijnen
onmiddellijk opgemerkt. Het prachtige
groen der woerden glanst op in de zon,
als ze de waakzame koppen rekken en
hun waarschuwend sein over het water
laten schallen, en als op een afgesproken
teken roetsjt de hele troep, een twintig
of dertig in paniek vluchtende dieren,
naar de vijverrand, fladdert nog voor
het water is bereikt met veel beweeg van
vleugels omhoog, om bruisend en spat
tend op de vijver te dalen, waar zij eens
klaps ;de stilte aan stukken slaat met
haar luidruchtig eendenmisbaar. Maar het
zonlicht lacht over de kolking van het
verstoorde water en zet luister bij aan de
pracht van de kleurige beweeglijke water
vogels.
T ang sta ik me te verlustigen in dit
1-i wondermooie schouwspel, zo lang, dat
ik niet dadelijk bemerk, dat de eenzaam
drijvende zwaan gezelschap heeft ge
kregen van een soortgenoot. Twee lelie
blanke vogels. Maar ze drijven niet als
stille gedachten op een onbewogen en
ongebroken watervlak! Als vikingschepen
de zeilen gehesen, grote bolstaande vleu
gels. komen ze recht op de oever af en
stuwen voor hun smalle boeg het water,
dat zij bij iedere slag van hun krachtige
zwemvoeten ruisend langs hun witte
flanken laten aflopen.
Zo'n eensgezindheid laat aan duide
lijkheid niets te wensen over. Mocht ik
echter nog aan hun bedoeling twijfelen,
dan spreekt het kleine donkere oog onder
de hoge knobbel boven de snavel toch
wel duidelijke taal. Ik ben een ongewenste
vreemdeling, ik pas niet in hun wereld,
neen, sterker nog. ik beteken een gevaar
in hun gebied, dat ongetwijfeld door dit
echtpaar tot toekomstig broedgebied is
verkozen.
TVTaar het valt mee. Mijn zorgvuldige
onbeweeglijkheid geeft het paar geen
aanleiding, tot daden over te gaan Wel
knerjt er een vreemd hard geluid uit de
keel van een der zwanen. Waarschijnlijk
het mannetje, de gent, en hij zal er wel
mee bedoelen: ,,'t Is dan. meneer, dat er
nog geen nest is en dat je je nogal fat
soenlijk gedraagt, maar over een poosje
zal ik je wel eens wat anders laten zien!"
Ik verzeker hem. dat ik me dan helemaal
niet meer zal laten zien, waarop ze wat
heen en weer waggelen, wat grasjes uit
trekken, om zich dan geruisloos in het
water te laten terugglijden. En nu het
wonder. Niet zodra hebben zij zich, majes
tueus en koel. maar met de duistere
dreiging in hun "ogen van de oever los
gemaakt of het water, hun element, heeft
hen opgenomen en nu drijven ze boven
hun spiegelbeeld, zo licht, zo volkomen in
rust, dat aan hun wezen iedere gedachte
aan zwaarte, aan inspanning vreemd is.
Het incident is dus gesloten. De eenden
aan de overkant hebben hun plaatsje op
de zonnige grasberm hervonden, het water
van de vijver is weer donker en gestrekt,
want zijn rimpels zijn vergleden tegen de
oeverrand.
Boven mijn hoofd hamect de specht,
de bonte.
S. VAN DER ZEE.
éne oever bracht hij zich en zijn omgeving hond volleerd is. is de tijd gek
^Van viziers en officieren en zijn Arabische een baas krijgt, een blinde.
lobnm.n jnt uj5 voor obstakels, dan wordt de reis naar de
deze woonPlaats van blinde aanvaard en gaat
krijgsHedèn'onder."op~dVandére oever_de hond S wï/dieTij'/eeitï/teYeggJn. goed'moéten
Berberse stammen van
handwerkslieden dj.»'S f"t"k STehïm ?onicn. a,n de' verandering van plaveisel.
het commando „A/" blijft opgevolgd,
hoe groot de verleiding ook is
-1 ---- -v-- kennen xan de verannenns? van maveisei moeilijker wijze. De eenheid tussen baas en
wie het waarnemen van vaste geluiden en aan hond. zo belangrijk voor de toekomst, geeft
zoveel minder afhankelijk zal maken van de andere dingen moeten weten waar hU eoms heel wat moeite. Daarom zijn die
«n handelaars.
Zijn stichting had succes, de nieuwe stad,
to gezond en gunstig gelegen, groeide i»
«nel tempo en die groei is het opmerken
tv aard met het oog op de bevolkingssa
menstelling van de Noordafrikaanse lan
den, die naast de hoofdbestanddelen: de
oorspronkelijke Berbers en de omstreeks JN 1835 werd deze school
«00 binnengedrongen Arabieren, een sta- x honden gesticht en slnd
medemens, die wel In het 1öezlt van het bèvindt.'Ën'dè hond" zorgt"wel dat hij eerste kennismakingen van zo grote waarde
gezichtsvermogen is en daarmee tot nog toe weg veilig kan gaan. Na verloop van e" meestal is de zorgvuldige keuze, die door
waren gevlucht uit de wrede greep van ae
Kaliefen van Cordoba. Korte tijd later
trok een karavaan van drieduizend Ara-
enige tijd leert de hond ook de weg kennen de technische leider wordt gemaakt, ook de
en zal de blinde minder commando's hebben goede. Men kan er op rekenen dat een
te geven. Het spreekt vanzelf, dat het uit- goede geleidehond zeyen of acht jaar mee-
kiezen van de hond van groot belang ls. gaat. Nederland telt rond 4800 blinden, van
.V..W. voor geleide- want hij en de blinde zijn twee wezens, die wie er 800 met een geleidehond zouden kun-
honden gesticht en sindsdien zijn 700 nu voortaan sterk op elkaar zijn aangewe- nen lopen. GereSfeld zijn j*0 .h9":
den in opleiding en zo komt het dat het
schillende, rassen en kruisingen. De geleide
hond moet ten minste 55 cm hoog en niet
agressief zijn eerbied hebben voor'het ver-
Wereit uit Kairoean de stad binnen om er keer maar ook nlet bang er voor zijn Hy
«ich te vestigen. Intussen vormde zich een
grote kolonie Joodse handwerkslieden. Hüf
Fes' reputatie was al wijd verspreid. Toen f |P\
Writs II in 828 stierf, gestikt in een drui- WÊlÊtÊÊÊtttm^l *W£. M
fep it. liet hij een bloeiende, van bed rif- aBRIM
vigheid gonzende tweeling-stad en de bij-
naam van „Idriss de Bouwer" achter. --u
DR KWAMEN generaties van nieuwe
bouwers na Idriss de Bouwer. In de
ll-de eeuw werden de twee steden door
•en Berberse heerser binnen één ommu
ring samengevoegd. In het midden van de
ï4-de eeuw stond Fes op het toppunt van
lijn glorie: hoofdstad van een rijk, dat
geheel Noord-Afrika en het Spaanse An-
daloesië omvatte, telde het bijna 200.000
Inwoners en vertoonde het een pracht als
wellicht geen stad ter wereld. De 14-de
was Fes' gouden eeuw. Zoals in Europa
de gothische, zo bloeide in Fes de moorse
Jcunst. De moskeeën verrezen met een
■"hittering van kleurig ceramiek In een
«iverheid van lijn en verhouding als thans
geen bouwmeester meer weet te bereiken.
De sultans brachten hun macht tot uit
drukking in glanzende palelzen. De Koran-
Universiteit. in de Islamietische wereld
Vermaard als de Parijse Sorbonne in de
Westerse wereld telde tot achtduizend
•tudenten samengestroomd uit alle delen
terug wan de eerste
op de school
Zoals gezegd, is de opleiding van de hond aantal aanvragen groter is dan de school
een moeilijk werk Tijdens die opleiding kan afleveren. De opleiding van een hond
leert hij al vriendschappelijk met katten kost de school ongeveer f 700. De blinde
om te gaan. Bij de oefeningen hangt wel wordt ƒ400 gevraagd voor zijn viervoetige
eens ergens een verleidelijk stuk worst, hulp. En voor de onvermogenden tracht men
maar ook daar moet hij aan voorbij kunnen steeds een goede regeling te treffen. De
gaan. Hij zal moeten leren altijd buiten een Staat neemt dié aanschaffingszorg voor de
ladder om te lopen en niet onder hekken oorlogsblinde over. Er zijn vele gemeenten,
door te gaan Een heel andere wereld gaat die hun blinden eveneens steunen bij het
voor de hond open. Dingen, waaraan hij aanschaffen van een geleidehond. Die hulo
vroeger achteloos voorbijging, zullen nu van de overheid kent R'dam bv. niet. maar
zijn aandacht moeten hebben. Zijn honden- daar is gelukkig, zoals In zovele andere
leven moet zich op vele dingen nu instellen plaatsen, een zeer actieve sub-propaganda-
op een mensenleven. Want hij heeft in de commissie, die read weet te schaffen voor
toekomst rekening te houden met de blinde, de blinde, wiens financiën een zo grote uit-
die hij assisteert. Als op het oefenterrein gave niet toelaten. Van de 84 aanvragen om
van de school hem de nodige kennis met een hond in 1950 kon in 67 gevallen worden
succes is bijgebracht, gaat de hond de prac- voldaan. De capaciteit van de opleiding zal
tijk in Dan zal hij het geleerde moeten toe- binnenkort worden vergroot nu de school
passen in het moderne verkeer en daar valt in de buurt van het Aiax-terrein een stuk
nog heel wat voor hem te leren, waartoe de grond heeft gekregen, waar de vooroplei-
school geen gelegenheid gaf. ding van de geleidehonden kan geschiederi.
Ook het internaat, waar de blinden tijdens
ALS ZIJN9TOEKOMSTIGE BAAS op de de trainingsdagen verblijven, wordt uitge-
school verschijnt om enkele dagen te breid. Leidster van het geheel is mevr- dr
leren hoe met de hond om te gaan en het Johanna W. de Stoppelaar. De school moet
dier gelegenheid te geven aan hem te wen- ^estadig aan de opleiding werken om aan de
nen. dan moeten er nog dikwijls moeilijkhe- aanvragen voor hét overgrote deel te kun-
den worden overwonnen Er zijn heel wat nen Voldoen. En daarbij behoeft zij de
'blinden, die van het eerste ogenblik goed steun van allen, die het goed menen met
contact met het dier hebben, het onder de onze blinden. Daarom gaat hierbij het giro-
duim hebben en zoveel indruk maken, dat nummer van de penningmeester van de pro-
de verhouding spoedig ideaal is. Maar dat paganda-commissie. mr G. Bergsma te Ara
contact ontstaat ook wel eena op heel wat sterdam, No. 27540Q.
(Van onze correspondent in Australië)
"DEEDS vele maanden is een Koninklijke
-*-*• Commissie bezig de weg te vinden naar
het Australische biertje, dat gehuld is in
een waas van geheimzinnigheid, niet zo
zeer wat betreft het „eindpunt", als wel dc
herkomst van dat biertje.
Het clandestiene biertje, goed te verstaan,
hetgeen welhaast even belangrijk is ais het
legale biertje, dat gedurende enkele uren
per dag in de „pubs" wordt getapt.
De Koninklijke Commissie tracht uit te
vinden wie de geheimzinnige „Bill's":
..Jack's"; „Burney's" en dragers van vele
andere namen, in werkelUkheid zijn. het
geen overigens wel tot de onvervulde wen
sen der commissie zal blijven behoren.
De Australiër mint z'n biertje. Dat wordt
niet onder stoelen of tafels gestoken en als
je geen biertje lust, ben je geen goe.e
Australiër.
Reden waarom ik nooit een goeie Austra
liër zal worden. Maar dat is een andere
kwestie.
En toch heb ik heus wel m'n ..schooner"
bier (groot glas) in de pub gedronken: daar
kun je nu eenmaal niet buiten, wanneer
je een goede kennis ontmoet op het tijdstip
dat de pubs geopend ziin.
Drinken met tempo
T}ES MORGENS van half twaalf lot half
twee, des middags van half vier tot zes
uur, kan men zich aan de toonbank te goed
doen aan het Australische bier. Menige
Australiër neemt dan zelfs te veel van het
goede, hetgeen men na zes uur op straat
kan constateren.
Een Engelse predikant, die drie maanden
in Australië was geweest, zei bij diens ver
trek uit dit lano. dat hij in deze maanden
hier méér dronken mensen had gezien, dan
in Engeland gedurende zijn hel>: leven.
En gisteren had ik een lift met een auto
bestuurder, op wie beslist het p-edicaat
„in kennelijke staat" van toepassing zou
zijn. Hetgeen dan geen uitzonderingsgeval
betekent.
Niet voor niets heeft de verkeerspolitie in
de laatste maanden een uitbreiding onder
gaan; de lijst van dodelijke verkeersonge
vallen ..wint" voortdurend in lengte.
Maar, om dan weer in die pub terug te
komen; er wordt daar met tempo gedron-
H?n. Eén glas is immers niets, twee glazen
ls nog wat, en ieder voor zich telt verder.
Die glazen met inhoud heb je zó nog met be
machtigd. want al reppen de „barmaids" zich
wat zij kunnen, het valt niet mee om ieder
z'n portie te geven.
Bovendien heeft men nu en dan een stie-
kum klantje, die een paar flessen b-er toe
gestopt krijgt.
Later voor thuis
Vanwege dat stiekum biertje, iü de Ko
ninklijke Commissie in touw gekomen. Niet
alle flessen met bier zijn „stiekum"; er zijn
caféhouders, „licensee" noemt men hier zo
iemand, die volgens een soort rooster hun
klanten bij lijden bnkele flessen voor thuis
versèhaffen. Anders zouden velen op Zondag
hun biertje moeten missen.
Doch heel veel van dat gebottelde bier.
gaat langs clandestiene wegen naar even
clandestiene drinkhuizen, die op clandestie
ne tijden geopend zijn. De prijzen voor het
biertje zijn er dan ook naar
De „bierkoningen'
/~AOK in Australië heeft men „bier-konin-
gen" (of moet dat taalkundig „koningin
nen" zijn?)
Zoals de N V. Tooths en Toohey's Ltd.,
die duizenden „pubs" in eigendom hebben.
Men heeft er dan „licencee's", die de za
ken op verschillende manieren behartigen,
waaromtrent de bedoelde Commissie dan
een onderzoek instelde. Daarbij stuitte men
op onderwereldrelaties van Sydney en an
dere grote s:eden. Geheimzinnige vracht
auto's met geheimzinnige chauffeurs leve
ren bier en andere dranken van geheimzin
nige herkomst af. De licencee betaalt cash
„om overal gelijk van af te zijn", zoals hij
meestal verklaarde, en in elk geval is dan
weer een grote of kleine hoeveelheid bier
of zo aan de officiële verkoop onttrokken.
En dat in een tijd. waarin óók het bier
schaars is. Toch is het bier niet op een
koopje, want voor een groot glas bier be
taalt men thans plm. een shilling (40 cent).
Maar bier valt hier onder de levensbehoef
ten. weet u?
Om nog eens even een heel ander cijfer
te geven. Aan het politiebureau in de Regent
Street te Sydney, werd kort geleden de
vijfduizendste dronken man binnen de zes
maanden opgeborgen. Op naar de tiendui
zend in een voi jaar!
Bier, een goede business
T~\E Koninklijke Commissie ontdekte, dat
de nachtclub van Sammy Lee in Sydney
een jaaromzet van ongeveer 300.000 aan
dranken heeft, hetgeen neerkomt op zoiets
van drie millioen gulden. Daar was een be
hoorlijk percentage ..zwart" bij. En hij zou
verlies hebben geleden in de zaak. Het
geen de Commissie betwijfelde.
Voor een „vergunning" betaalde een li
cencee in de Bathhurst Street te Sydney.
18.060 (plm. 160.000). welk*bedrag er
vermoedelijk wel „uit" zal komen.
Hoe dan ook. de CommissUi, die vrijwel
dezelfde bevoegdheden heeft air de gewone
rechterlijke macht, heeft al heel wat duis
tere zaken in het daglicht gesteld en een
directeur van Tooth zei, dat hij de afge
lopen maanden héél wat heeft geloerd-
Maar zolang het bier 6chaars oliift, de
Australiërs er hun liefde voor behouden
en er mensen zijn. die iets in de tner-bu-
siness zien, zal hst hier langs vete onder*
grondse kanaaltjes naar pubs of één van
vele clandestiene drinkgelegenheden blij
ven stromen.
