Pl
KI
on
W/Maü de cologne
Lynne Thorn's Dilemma
:a.
Kwijnend ambacht -
groeiende industrie
Hij
lieslist thans over de toekomst
van vele Nederlanders
Groots opgezette kunstmaand
Export de motor voor opbouw
van welvaart en werk
AIU/tSON
VELPON
tf&tgebcftmJi,
De lautsten der Anarchisten
maken Spanje onveilig
Cemakkelijkc binnenlandse
afzet remt de export
Radioprogramma
voor tnorp.fn
Hoe gaat Nederland stemmen?
OPINIEONDERZOEK WIJST OP
WINST VOOR K.V.P. EN A.R
Enig verlies voor de
communisten
Man, ga toch óók
HUNTER roken/
Al/
Weldadigheidssegels
„Zeemans Welvaren
Beursoverzieht
LeteropI Af
Natuuraziin jA»
heeft deze dop! «r*
BEURS VAN AMSTERDAM
70!
CLOWNTJE RICK OP AVONTUUR
3
zacht
I
kec&tYcliract'.
Kort Journaal van
ons land
.de wereld
F
EUROPA'S ZUIDGRENS: NOORD-AFRIKA (7)
Marokko's bijdrage en die van „het Westen"
Belangen in de
weegschaal
5 Mïï
EEN
DESERTEUR, DIE ZIJN MAKKERS DE DOOD INJOEG
Dr„
Altijd mooi weer en
nóóit belasting
betalen
Talt heelt nog de leiding
bij de republikeinen
Erfenis van de
vorige eeuw
In Noord-Irak worden
belastingbetalers
geku eekt
Parijs maakt kennis met Alban Berg's „Wozzeck"
Antwoord aan Moskou
hij na gereed
Kort Journaal van
.ons
land
Eerste blad - pagina 2
GOUDSCHE COURANT
(Van onze parlementaire redacteur.)
In z(jn beantwoording van de spreken over de export-politiek heeft minister v. u.
Brink gisteren nog eens onderstreept dat de export de belangrijkste motor is geworden
voor de opbouw van welvaart en werkgelegenheid. De Nederlandse export is thans te
eenzijdig gericht naar enjtele Europese landen. Dsrarom is spreiding nodig naar andere
landen, vooral, omdat w(j dollars nodig hebben. Die export naar overzeese landen moet
dus aantrekkelijk worden gemaakt door garanties en tegemoetkomingen op belastingge
bied. ter dekking van de grote kosten voor het veroveren van overseese markten en de
grotere verlies-rlsico's. Er wordt die ondernemers dus niet een onverdiend voordeel in
de schoot geworpen. Indien men ook de exporteurs naar Europese landen deselfde
faciliteiten zou verlenen, zou het niet gelukken de structuur van onse export om te buigen,
hetgeen beslist noodzakelijk is.
In de eerste jaren na de bevrijding kon
voor onze prod ucten zonder moeite afzet
worden gevonden in het buitenland. Sedert
kort. aldus minister v. d Brink, is dit
beeld echter grondig gewijzigd. Nu moet de
export worden gesteund. De grondgedach
ten van 'de exp^ortpolitiek zijn:
1. Er moet een juist afgestemde samen
werking zijn tussen de overheid en h§t be
drijfsleven:
2. Het aanmoedigen van de export kan
alleen succes hebben indien de zuigkracht
van de binnenlandse vraag niet te groot is.
want dm hoeven de ondernemers zich niet
in te spannen de export uit te breiden:
3. De vergroting van de export moet voor
al worden gezocht in industrieproducten nu
de Indonesische produc
ten geen rol meer kunnen
spelen in onze handelspó1-
litiek:
4. Op lange termijn ge
zien moet de export-poli
tiek de hoeksteen vormen van de werkge-
levenheldspolitiek.
De regering is volkomen overtuigd van
de grote betekenis van een binnenlandse
markt als basis voor de export In 1950 be
droeg de buitenlandse omzet 29*« van de
VRIJDAG 9 MEI 18S*
Hilversum 1. 402 meter.
(K.R.O 7 09 Nieuws. 7 15 Gr pi.; 7 45 Mor
gengebed. 8 00 Nieuws 8.15 Gr pl 9 00 Voor
de hulsvrouw: 9 30 Waterstanden 9.Ja School
radio; 10.05 Gr.pl.; 10 30 Nedeilandse muz.
11.00 Voor de zieken: 1140 Gr.pl 12 00 Ange
lus. 12.03 Melropole ork.. 12 30 l.and- en tuin
bouw 12.33 Salonork 12.55 Zonnewijzer: 13 f.0
Nieuws. 13 20 Actualiteiten. 13.25 Pi^hoduo;
13 45 Voor (ie huisvrouw; 14.00 Schoolradio;
14 20 Radio Philh. ork 15 05 Plano. 15 25 Gr.pl
16 00 Voor de zieken: 17.00 Voor de Jeugd; 1715
Kinderkoor. 17.35 Gr.pl 18 00 Nieuws. 18.15
Causerie onderwijs en opvoeding: 18 22 Pro
menade ork 18 40 De uitkijkpost. 18 o0 Lichte
muz 19 05 Actualiteiten 19 15 Regerlngsuit-
zending- 19 35 Gr.pl 19 52 50-Jarlg bestaan van
de Staatsmijnen: 20 00 Nieuws; 20 08 De gew«ie
man: 20 15 Omroepork 21 00 Opbouw ln liefde,
causerie 21 15 Strijkork 21 30 Zij kennen dag
noch uur. hooi spel 22.15 Amusementsmuz
22.40 Gr.pl.fc 22 45 Avondgebed- 23 00 Nieuws;
23 15 Lichte muz 23 40 Amusementsmuziek.
Hilversum II, 298 meter.
(V.A.R.A7 00 Nieuws; 7.15 Ochtendgymn
7.33 Gr.pl.; 8 00 Nieuws: 8 18 Gr.pl 8 50 Voor
de huisvrouw; 9 00 Gr.pl.: (VPRO) 10 00
Thuis, causerie- 10 05 Morgéhwljd.; (VARA)
10 29 Schoolradio; 10.50 Gr.pl.; 11 20 Voordracht;
1140 Sopraan. (AVRO) '2 00 Lichte muz.
12.30 Land- en tuinbouw. 12.33 Sport en prog
nose '1248 Gr pl 13.00 Nieuws. 13 20 Dans-
muz.' 13 45 Gc.pl 14 00 Kookpraatje; 14 20 Gr-
pl (intermezzo pl m. 14 50 voordracht):
(V.A.R.A) 16.00 Gr.pl; 16 30 Voor de jeugd;
17 00 Relais van de Noorse Omroep. 17 J0 Muz
causeue 18 00 Nieuws 18.15 Felicitaties; 18 4a
Denk om d? bocht: 19 00 Meisjeskoor. 19 15
JPi ij zenpraatje- (V P R.O 19 30 Op huisbezoek,
causerie; 19 50 Belichten; 20.00 Nieuws. 20 05
Boekbespreking. 20 15 Voordracht; 20 30 Bene
lux. causei ie; 20 40 Leven op de aarde, cause
rie: (VARA) 2100 Gr pl-21.20 Twintig vra-
genspel 2140 Buitenlands weekoverzicht; 2155
Theaterork.; 22 25 De Staatsmijnen in hei goud.
reportage; (VPRO) 22 40 Vandaag, causerie;
22.45 Avondwijding. (VARA) 23 00 Nieuws.
23.15 ln huwelijk en gezin, causerie; 23 30
Orgelspel
binnenlandse
in 1951 bijna 34*
TELEVISIEPROGRAMMA.
(VARA) 20 15—21 45; 1 Moederdag; 2.
Nieuws uit het buitenland- 3. Nieuws uit
het binnenland. 4 Weet over zlfcht. Pauze.
Engeland. BBC. Home Servlc
12.00 Dansmuziek; 12 25 Voor
12 55 Weei beiichtpn: 13 00 Nieuws
13 55 Sport 14 00 Schoolradio.
15.45 BBC Northern Orch
30 meter.
arbeiders;
13 10 Gr.pl
18 00 Crltieken;
16 45 Causerie, 17 00
de kinderen; 17 55 Weerberichten; 18 00
Nieuws; 18 15 Sport: 18 20 Gr.pl. U-IOAmuse
mentsmuz 19.00 Gevar muz 19 30 Klankbeeld
2100 Nieuws. 2115 Nieuwsbrief uit Amerika;
71 30 Gevar progr 22 00 Piano, 22 45 Parle-
m entsoverzicht: 23 00 Nieuws; 23 03 Schaken.
Engeland. B.B.C. Light Programme,
1500 en 24J meter.
12.00 Parlementsoverzicht: 1215 Orgel- 1245
Orkestconc.; 13 45 Voor de kinderen; 14 00
Voor de viouw. 15 00 Lichte muz. la 30 voot
de soldaten; 15.45 Lichte muz 16J5 Mrs Dale_s
daeboek 16 30 Orgel 17 00 Orkestconcert: 17 30
variétéórk 18 45 Hoorspel: 19 00 Nieuws 19.25
Sport: 19 30 Gevar progr 20 00yerz°?kPr°«r
70 45 Gevar progr; 21.15 Discussie 22 00
Nieuws. 22 15 Actualiteiten; 22.20 Dar-
23.00 Voordracht; 2315 Orkesl
Brussrl, m,t„.
13.05 Lichte muz 13.00 Nieuws: 13.10 GrjjL
17.00 Nieuws 17.15 Gr pl.19.45 Nieuws
Omroepork (om 20.45 gr.pl);
22.10 Kamermuz.- 22 50 Nieuws.
Brussel. 324 meter.
1145 Or pl 12 30 Weerberichten. 12 34 Gr.pl.;
12 50 Koersen. 12 55 Gr.pl 13 00 Nieuws; 13 15
Hammondorgel. 14 00 Schoolrad'o 15 30 Gr.pl
17 00 Niéuws; 17.10 Gr.pl 18 10 Causerie, 18.20
Gr pi 18 30 Voor de soldaten: 19 00 Nieuws;
19 30 Actualiteiten- 19 50 Voordracht: 20 00 om
roepork 20.45 Kunstoverzicht. 2100Gr.pl.;
22 00 Nieuws: 22.15 Radio Universiteit. 22 45
Gr.pl.: 22 55 Nieuws.
Daaruit blijkt dat de verminderde vraag
het binnenland een sterke drang tot export
heeft doen ontstaan. Verhoging van de bin
nenlandse koopkracht zou ten slotte leiden
tot afzetmoeilijkheden in de toekomst en
een grote, blijvende werkloosheid veroor
zaken.
Voor enkele bedrijfstakken die ln het bij
zonder in moeilijkheden verkeren, moeten
de lasten worden verlicht door verlaging
van de omzetbelasting, maar een algemene
verhoging van de koopkracht zou de moei
lijkheden met de betalingsbalans weer even
groot maken als verleden jaar
Het is natuurlijk niet de bedoeling de ex
port naar Europese landen terug te dringen.
De bedoeling ia: méér te exporteren naar
andere landen, vooral dollar-landen. Voor
zover bekend zijn er thans reeds 23 combi
naties van exporteurs werkzaam. In het al
gemeen is bij het bedrijfsleven het besef
aanwezig dat dergelijke exportcombinaties
nuttig zijn. Het verlenen van export-garan
ties moet worden beschouwd als een expe
riment.
In antwoord op een vraag van de heer
Welter over de export naar China, deeldt
minister v. d Brink mede, dat deze na
„Korea" tot stilstand is gekomen maar dat
juist enkele dagen geleden, waarschijnlijk
als uitvloeisel van de economische confe
rentie te Moskou, op zijn departement enige
transacties ter beoorde'ing zijn voorgelegd
Tot nu toe is de handel tussen Nederland en
Rusland tot stand gekomen door bemidde
ling van de regeringen. Plotseling is de
houding van Rusland nu veranderd Indien
dit betekent dat Rusland dwang wil uit
oefenen op particulieren om naar Moskou
e komen, dan zal daarmee bij de beoorde
ling van transacties rekening worden ge
houden.
Vereveningsheffing
niet te missen
Minister L i e f t i n c k sloeg alle illusies
de bodem in over een eventuele opheffing
van de vereveningsheffing, die voor de be
drijven 4'/« van de Ionen bedraagt. Deze
belasting brengt per jaar 275 millioen op
en die kunnen niet worden*gemist.
Aan het adres van de heren Hofstra en
Nederhorst, die ook niet willen weten van
opheffing van de vereveningsheffing voor
exporteurs naar de overzeese landen, ver
klaarde de minister, dat het hier geen spe
cifieke bestemmingsheffing betreft en door
de gedeeltelijke vrijstelling dus geen so
ciale voorzieningen in het gedrang komen
De opheffing voor exporteurs werkt boven
dien gunstig omdat juist de meest arbeids
intensieve producten er mee worden ge
steund. En dan loopt een exporteur risico's,
die een fabrikant voor de binnenlandse
markt niet loopt Daarin ligt ook de recht
vaardiging van de in uitzicht gestelde faci
liteiten.
De replieken hadden niet veel meer te
betekenen al werd nog eens de aandacht
gevestigd op de onbillijkheid, dat de ver-
eveningsheffing voor een groot deel dient
om de ouderdomsvoorziening te financieren,
terwijl de belasting ook wordt geheven van
'bedrijven, die voor hun personeel voor een
behoorlijke oudedagsvoorziening hebben
gezorgd.
Overigens Is er In de Tweede Kamer geen
enkele zakenman, die door ervaring met ge
zag over exportpolitiek zou kunnen spre
ken. al staat of valt de toekomst van Ne
derland met de uitbreiding van de export.
De communisten dienden nog een motie
in, waarvan minister v. d. Brink zei. dat
deze motie wenselijkheden als mogelijk
heden schetst, die geen grond vinden in de
werkelijkheid. Vanmiddag wordt de motie
verworpen en de nota over de export-
politiek wordt dan voor kennisgeving aan-
DONDERDAG 8 MEI 195j
VOORBIJGANGER GEDOOD
In de Vierwindenstraat te Amsterdam is
gisteren een vijftigjarige voorbijganger. D.
J. S.. dodelijk verwond door een baal oud
papier, die van de tweede verdieping naar
beneden viel. Een arbeider was met een
steekw agentje op de tweede verdieping een
baal oud papier van 276 kg aan het ver
kruien. Hij loste de baal op ongeveer ander
halve meter afstand van een geopend luik
aan de straatzijde. De baal kantelde en viel
naar buiten.
Fruitveiling Tiel
Appelen: Bellefleur Brab. (A51—84), 43—48. M
43: 1d. Engelse, verpakt a 58—60. b 48; id. los
20—39; Golden Delicious (A 86). 73. 50—53:
Goudreinetten. verpakt a 58—75. b 80—67, c
54—58: id. los (A 52—65), 44—54. 34—45 id. fa
briek I 32—50. fabriek II 22—31 stek 3—8. stip
3e 31—30: Jonathan verpakt a 92—94. b 80—85. c
70—74: ld. los (A 78—82), 72—75, 22—62; Keule-
man rood 37—43. 10—32: id. wit 40-42. U-J5;
Pomme Rosa 39—44. 32—36.
Peren: Brederode 47—56. 40—45; Aardbeien,
per kg 5 30-7.00. 1 90—4 70; id. per stuk 6—10,
2—6. alles in cents per kg. tenzij anders ver
meld.
idsr Instituut
De Kamerverkiezingen
de deur. Het Nederland!
de Publieke Opinie heeft
politieke voorkeuren van het publiek op
het ogenblik liggen.
Deze pas gehouden Nipo-petllng wijst er
op. dat de KVP iets vooruit gaat. Voor de
CPN moeten minder stemmen verwacht
worden, dan in 1950 (verkiezingen Provin
ciale Staten), doch méér dan de peilingen
van het vorige jaar aanwezen.
Bij de verkiezingen van 1950 kreeg:
KVP 31.6 procent; P.v.d.A. 25.7 pet.;
Advertentie)
om te proberen
ont verder van
te genieten
heerlijke HUNTER'S
alle 20 van
export-kualiteit
zonder
andere
genomen. Het wachten is nu op de wets
ontwerpen. die de faciliteiten voor de ex
porteurs bevatten. Minister Lieftinck heeft
er 60 a 70 millioen gulden voor over om de
export aan te moedigen
Hij verklaarde nog. dat de regering goedt
hoop heeft dat de Europese Betalings Unie.
die binnenkort afloopt, zal worden voort
gezet ook indien de Verenigde Stalen geen
verdere gelden voor het fonds rechtstreeks
ter beschikking stellen.
Ant. Rev 12.4 pet.; Chr. Hist. 10.5 pet.;
8 5 pet.; CPN 68 pet; St. Ger. 2.3 pet.; An
dere partijen 2.2 pet.
Gedurende 1951 nam het aantal KVP-stem-
tnen ln de Nipo-peilingen geleidelijk toe.
Deze groei heeft zich ook in de enquêtes
van dit jaar gehandhaafd, in de laatste
enquête behaalde de Katholieke volksp;
ruim 33 procent.
De Partij van de Arbeid daalde wat in
1951. maar op het ogenblik staat het per
centage der stemplannen weer hoger. n.l.
26 procent.
De Ant Rev. stemmen namen toe. De
laatste peiling levert 13 procent A.R.-stem-
men op. De Chr. Historischen verloren enig
terrein en staan nu op 10 procent In de
laatste peiling.
De VVD ging licht achteruit. In de loop
van 1951 schommelde haar enquêtepercen
tage om en nabij 8. Thans vond bet Nipo
7.5. De CPN verloor in 1951 terrein tot 5
procent der enquête-stemmen toe. Het com
munistisch percentage ds nu weer tot bijna
6 procent opgetrokken. Vóór de Staatkun
dig Gereformeerden verklaart zich op het
ogenblik 2 procent. De KNP haalt nog niet
1 procent.
De barometer van het opinie-onderzoek
wijst op het ogenblik dus op winst voor
KVP en Ant. Rev., op weinig verschil voor
Partij v. d. Arbeid en Christelijk Histori
schen en op enig verlies voor VVD en CPN
Tunesische 'ministers vrHgelaten. De vier
Tunesische nationalistische ministers, die op
26 Maart, na het afzetten van rte Tunesl'che
legering, naar het eiland Dterba aan de Zuid
oostkust van Tunesië waren verbannen, zijn
vrljgetaten
De <-N.V. Grafische Inrichting Joh. En
schede en Zn. te Haarlem werkt op het
ogenblik aan de uitvoering van een op
dracht. haar door bemiddeling van het mi
nisterie voor Uniezaken en Overzeese rijks
delen verstrekt door het gouvernement der
Nederlandse Antillen, omvattende de druk
van een serie bijzondere postzegels, die zul
len worden uitgegeven onder de titel „Wel-
dadigheidSzegels Zeemans Welvaren" ten
bate van de zeemanstehuizen op de Neder
landse Antillen. De uitgifte van deze zegels
zal in dp loop van dit jaar geschieden. De
zegels zijn ontworpen door de kunstenaar
Doeve en dragen afbeeldingen, die betrek
king hebben op de zeev.aart. Een gedeelte
vaji de oplage zal in Nederland verkrijgbaar
worden gesteld voor philatellstische doel
einden.
In Korea is vorig Jaar voor meer dan vijf
dollar 'aan legergoederen gestolen
ter waarde van ongeveer twee mtl-
ft men hiervan kunnen achterhalen.
PRIJSHOUDEND, DOCH ZEER STIL.
AMSTERDAM 7 Mei.
Reeds onmiddellijk bleek de belangstelling
aanzienlijk minder te zijn dan gisteren. Na
een goed prijshoudende opening Hepen de
meeste noteringen een kleinigheid achteruit,
doch tegen slot werd vrijwel overal wederom
het vorig niveau bereik).
Op de scheepvaartafdeling had het dlvidend-
jorstel de Kon, Rotterd. Lloyd (10 pet, waar-
jn 8 pet In aandelen) hqt bekende gevolg De
aandelen werden ruim twee punten lager ver
handeld. De overige scheepvaartpapieren
ai en merendeels onveranderd of hoogstens
in fractie luier
Wat de internationale waarden betreft, was
stemming prijshoudend. Alleen ontstond
er tijdens de beurs enige belangstelling voor
oude en nieuwe aandelen Philips die beide
'rca 2 punten avanceerden.
Het verslag van Werkspoor was nog niet
vera] bekend, maar de dividendverhog ng
(8 pet tegen vorig jaar 7 pet) deed een bted-
koeis ontstaan van 121. teRen een laatste note
ring van 120, Bij de overige Incourante indus
trieën was de stemming eveneens prijshoudend
Vandaag was het maar een stille vertoning
op de cultuurmarkt. met slotnoteringen die
slechts een fractie beneden die van gisteren
bleven.
Het agio voor Amenkanen werd onveranderd
getaxeerd op A 1 pet: dollarobligaties on
veranderd; guldensbeleggtngen daarentegen
eerder wat lager zonder dat de stemming flauw
was te noemen
(Advertentie)
PONDERDAG 8 MEI 1952
Officiële notering vbo de Ver v d. Effectenhandel
WOENSDAG 7 MEI
t ged en bied.
ACTIEVE OBLIGATION
V K Heden
Nederland
l947Crt$1000 3» 103'. 103 h
1948 31 BB -
Belegg Cert'I 90'90"«
1950 31 88
1947 (31) 3 88 88'.f «8
1937 3 88' 88»'.
1947 g 1000 3 9494
Invest Cert
1962-64
NWS
Ndind '37 A
Grootbk '46
90'
90 A
73".
90tV
89,7,
90' t'
89ti
73 n
04" i ad'
08'/,
stconcert, 23 56
Nieuws;
1547 48. En nu gaan we iets heel
gends vertellen van BunkieIets. dat
jullie maar nooit moet nadoen, hoor! Luis
ter maar eens..,wat hij deed
Oom Tripje was altijd gewend een pijp te
roken. Dat mag eet man gerust doen. maar
jongetjes natuurlijk niet; dat zou héél slecnt
voor hen zijn.
En wat gebeurde er nu? Op een dag kwam
Bunkie de kamer in. waar oom Tripje die
middag had zitten lezen; en daarbij ook ge
rookt. zoals gewoonlijk Nou. Bunkie zag
toen op tafel oom Tripje's pijp liggen op 1e
asbak. Hij keek ernaar, entoen kwam
een raar idee in hem op.
Hij dacht:
Hoe zou zo'n pijp eigenlijk wel smaken?
Zou ik dat ook lekker vinden, net als oom
Tripje?
Toen hij dat dacht, kwam het plannetje
ineens in hem op. het eens te proberen. Wel
ja, waarom niet Hij zag. dat naast de asbak
een lucifersdoosje lag. En toen keek hij eens
om; er was niemand ii) de buurt Zou nij
het wagen?
Zie je. hij voelde eigenlijk wel. dat het
ondeugend was. wat hij1 wou gaan doen: en
toch deed hij het
Bunkie nam de pijp ap. er zat nog tabak
in Toen nam hij een lutifer. staeek die aan
op het doosje en stak de pijp in z'n mond;
hij hield het vlammetje bij de kop van de
pijp. enpffpffpffhij trok
er aan. En er kwamen grote rookwolken uit
z'n mond!
OBLIGATION
Artist '47 3è-3
Batavia 4
tt '37 |-3 M
ZHoli 38 2e 3
FrGroHpbk 4
Rott Hpbk 31 BB'
WestHpNO 31 86'
VerTrans R b 42
RottSchhpbk5 102'
Bergh&Jurg 3» 95"
Levers Zp 31 97'
Stokvis 3» 96'
Bat Petrol 3* 96
Amst Ol 100 3 113'
AmstWnBw 21 102
Witte Kruis «8 133'
KonPetr '50 31 105
'hllipsllOOO 4 103§
Pegern '52 4i 103'
P NBr 2e '51 104
R'damPrem ?1 101
AANDELEN
Amst Bank 151' «t 150'
AmstGoed Bk 109'
Escompto Bnn 52
HolIBkUn cA 208'
Mil FiNatHerst 79+
VUerlo&Zn v 117'
IBkvZAfr 500 JF4
NedCredBk B 93"
NedMiddstbk 89
135
105t
102J28
101'
JOB' i
52
207
79'
117
en laten bie
len
laten
V.K
Heden
Rotterd Bank
151' 4
151' 4
Slavenb Bank
105+
104' 4
Twents Bk cA 153' 4
153' 4
Zuidh Bank B
93§
93' j
RdamBel C A
189
188' 4
Ver Trans A
15*
15*
Albatr Superf 133+
129
Alg Norit
270§
269
Allan Co
95
95' 4
Alweco A
36
Amst Ballast
1021
102''1
Breda Mach
113
114
Bronswerk
90'
Bührmann Pap
98
97
Dikkers A
137'
Dr;e Hoefijzers
132
130'
DRU
82'
86+
EMF Dordt
85*
85
Emb F Hfh
108+
109t
Gouda Aool K
148' '4+
149r
Gruyter de oA
123*'4
Heemaf A
152+
153'/«t
Heinek Bier A
168' »t
168
Hero Cons A
114
Hoeks M&Zst
222+
HollKunstzl A
96+
96t
Int Gew Betcn 115
116+
Int Kunstst Ind
B1
81
Int Viscose C
Kempkes Mf
Klinker Isol
31
31'/»
Kondor
185f
KNed GtstSpIr
186'/4+ 187'
Kon Ned Zout
264»/4
264' .8
KonVer Taptlt
124
U5*20[
115"»
Koudijs Voed f
115' 4
Kwatta Choc
145'
135[
Letters Adam
181
185*
Meelf Ned Bk
187+
186
Mulders FvRM
sor
NA AutobVre
123
124+
NAm Fittinaf
45V4
45'/»
N Kaiser-Fraz
83
83
N1 Srheepsb
130+
131'
Nijma
163+
163'/»
d Oranleboom
148
149
Rommenhdllei
112
Roti Droogd A 284'/»
284' It
125+
V K Heden
Rouppe vdV A 90
Schelde NB A 95J
Stokv 500-1000 124'«t
Stork llS't+lIS'
VerBlik 1000 A 141' i -
VerPhar Fa A 93' 93'
Werkspoor A 120+
Wvers Ind A 124+
ZwanenhOraA 149' t 148'
Aniem NB A 63' 64
Overz Gas&EI 75'75"
Borsumij A 108' t llOt
(ntCrt&Hd Rd 142 143+
I.indeteves A 119' t+ 120
Tels&Co HMi1 107+ 107'
Gem EigW&W 119'. 116'
Arendsburg A 61' 61'
Besoeki A 73f -
Sedep 621
Neombezt A 149
Albert HeljnA 15" -
Blaauwvries A 69"69'
NedMH Walvis 89'. 90'.
Thomsen HO UI
Deli Spoor A 37 38'
N-1 Spoor A 10''!+ 10".
Madoera pA 108
Sem Chertb A3
CERTIFICATEN VAN
AMERIK AANDELEN
me! de blauwe N
en geurig
>r«chpnen ts
Am Smelt Ref
41+
41'/.
Anaconda Cop
42»/.t
42
Bethleh Steel
4S'/.t
48
Gen Motor
54'/.
54
"Hudson Motor
14"»
14' «8
int Nick ofCa
41»/4
42+
Kennerott Cop
73»'»
74' 4
Nash Kelvin
20' -
20
Packard Mot
4» .t
47/«+
Rep Steel
39'
39'
Stand Brands
6
24'
Un Stat Steel
3B»'»t
38' f
Cit Serv Comp
Continent Oil
101
102
64+
65+
Imperial Oil
39'/>
39''
MidContComp
67'
88»/»
Shell Union
74'
75'/»
Tide Water
44' rt
44+
Interc Ruhher
sttt
3tt
N York '"ent
19
19 A
Pennsvlv Rr
18J*
19'/.
Canadian Par
3711
37 H
Prolongatie
3'/»
3'/»
ACTIEVE AANDELEN
V K.
Cult H&IB A 41*
NatHandbk A 87"
NdHandMijcA 135'4
AKU A 132'»t
Bergh&Jurg A 238
Berkel Pat A 82'
Caivé Delft cA 107' .t
tr Suik A 153*
Fokker A 93
Gelder Pap A 133'/t
KNHoogov cA 135'
Ned Ford A 165+
Ned Kabel A 186'
Philips A 150'.
Unilever 172V*
Wilton-Fijen A 144
Illton 2er A 160t
Dordt Petr A 258' j
Kon Petr A 280'
Kon Petr oA 279'
Moeara En A 437
Amst Rubb A 84".
Randar Rub 4 85'
150' »818
172' »t3'
V K
E K
LK
LK.
DeliBatRub A
81
80*
81"»
401'»
Kend Lemb A
80' 4
80*
80' 1
88' »1
Lampong Sum
291
28*
29'
135'
O-Java Rub A
31*
31*
31'
132'/4t
Oostkust cA
79
78
237'
Serbadi Rb A
36*
36*
35"»*
VerlndCult A
27*
27*
27*
107"»
HollAmLljn A
149
147".
156*
KoJa-Chl-Pv A
125
126"*
92"»
KNSM NBz A
121
120+'.
120"»
135'
Kon Paket A
fl6
116' 1
115' it4-'.
136t
KonRtLlovd A
126'
124+
124+
NdSchUnie A
130'
130+1
129' .30§
188'
Ommeren Sch
169
167' 1
152-'/»
St Mij Nad A
149"»
150
1508
172'
HV A A
90'
89+'/»
90' «-1
144".
Java Cult A
39'/»
160
N-I Suik U A
73
71
258'
VerVorst C A
17+
17+
280-
DeliBatMi) A
95
95'/
98"»7'
277"»
Dell Mtsch cA
70
70+"»
70+«/«
439
SenembahM A
61
61+
84-'/<8
DIVERSEN
85
MUII&C NB A
153
151
Me'
wordingsgeschiedenis
afgeslote^
i tlei
jai
No.
acht i
rdoostpoldei
topzwaar
Advertentie
fll "991l"lillHIHIilHlliHllMMHimilH""U1'""'1' ""i1"""1""1"
door Anne Loraine
in'lliUIHItllllüliilüllilltBiniIiHCtlü'lilfliiRli+iKitlUitöÜl'illTB
Vertaald uit het Engels
Als Preston onmiddellijk het ergste wilde
denken, zonder gelegertieid voor een uitleg
t geven, dan moest hij maar zo dwaas zijn.
Het was dom van Lynne geweest met deze
zelf-ingenomen autoritaire man te trouwen.
Iedereen wist, dat hij enigszins wonderlijk
was met betrekking tot vrouwen, sinds hij
zijn eerste mooie vrouw verloren had
Toen ze in Hampstead aankwamen, rende
Preston, met een woord van verontschul
diging. onmiddellijk de trap op naar de
kinderkamer, terwijl Lynne haar gasten van
een aperitif voorzag. Ze voelde, hoe op de
achtergrond ln de keuken, een geladen
stemming heerste en vaag had ze in de
hal een lucht van aangebrand eten geroken.
De situatie was te veel voor haar.
Wilt U mij een ogenblik excuseren, Ik
moet boven Jessica nog goeden nacht zeg
gen, voordat ze inslaapt, zei ze opeens,
verlangend zich even terug te kunnen trek
ken. Ze liep snel de trap cp. Toen ze de
deur van de kinderkamer wilde openen,
hoorde ze een bekende stem zeggen
Rita zat zo in angst, je moet 't het meisje
niet kwalijk nemen, dat zij mij opbelde. Ik
wil me natuurlijk niet opdringen, maar ik
ken Jessica en haar buien zo goed. Preston
Je bent toch niet boos. dat ik gekomen ben?
Lynne ging de kamer binnen. Millicent
stond naast Jessica's bed. Ze had een schort
aan en haar haar glansde opvallend als
altijd.
Ze keek Lynne verontschuldigend aan.
maar toch wat er ook een blik van triomf in
haar ogen.
Je bent dus teruggekomen.
Even Reek Millicent in de richting van
haar broer, en met een hulpeloos gebaar
beduidde ze hem, voor haar te antwoorden.
-l- Rita maakte zich zorgen over Jessica
verklaarde Preston. Ze deed heel verstandig
met Millicent op te bellen. Mijn zuster
kwam natuurlijk onmjddellijk. Zij kent
Jessica
Lynne antwoordde niet dadelijk. Ze keek
naar het slapende meisje in het bed Het
kind zag-doodsbleek en scheen volkomen
uitgeput te zijn. Ze legde een hand op haar
voorhoofd en voelde even de smalle pols
Millicent sloeg haar gade en lachte een
vreemd lachje.
Je kunt die wonderlijke driftbuien van
haar niet begrijpen, begon ze. maar Lynne
keek haar koel aan.
Dat heb je me al meer gezegd, merkte
ze rustig op. Jessica was vanmorgen nog
volkomen normaal. Ik krijg de indruk, dat
Rita zich onnodig verontrust heeft
Ik kan het niet met je eens zijn, onder
brak Preston haar. Rita is een eenvoudig
meisje en ze durft natuurlijk geen ver
antwoordelijkheid op zich te nemen Het
is jammer, dat je zelf zo weinig tijd voor
Jessica hebt. Lynne, anders waren we
minder op meisjes als Rita aangewezen...,
Dat mag je niet zeggen. Preston, kwam
Millicent verwijtend tussenbeide. Lynne
heeft het zo druk! Het is nu eenmaal zó
dat niet iedereen Lynne's werk kan doen
terwijl iedere vrouw op kinderen kan
passen, zelfs een nietsnut als Ik kan dat.
Ik wil het zelf niet voorstellen, maar als
jij me vraagt, terug te komen om voor
Jessica te zorgen. Preston, dan kom ik
onmiddellijk, weet dat.
Maar dat is helemaal niet nodig, begon
Lynne opnieuw, terwijl ze haar handen om
de rand van het bed klemde. Jessica
rima in orde en wordt uitstekend verzorgd
'reston. geloof the Rita is jong en ze i«
gauw de kluts kwijt, maar ze is een goed
kind en ze leert zienderogen. We hebben
niemand verder voor Jessica nodig. Laai
Millicent toch niet haar eigen leven op
geven, alleen omdat Rita vajimiddag even
de situatie niet aankon.
Arme Rita, zei Millicent op zachte toon.
Het is niet fair om haar een verwijt te
maken, Lynne, evenmin als jou een verwijt
te maken is. Jij bent nu eenmaal heel anders
dan andere vrohwen, je moet aan je werk
denken en Preston ls egoïstisch, als hij van
je verlangt, dat je je kostbare tijd geeft
voor de grillen van een klein meisje. Hij
moest 't begrijpen, maar zie je. hij was
er aan gewend, dat ik altijd thuis was en
vóór mij was erZe hield op en
aarzeldeHoe dan ook, hij begrijpt
zo iets niet. Ik weet. dat Je mij een dwaas
vindt wat Jessica betreft, maar ik houd nu
eenmaal zoveel van haar. ik heb het gevoel
dat ze mijn eigen kind is
Gedurende enkele ogenblikken was het
doodstil in het vertrek. Lynne keek op en
zag Preston's ogen op zich gericht. Zijn blik
ging van haar naar het slapende kinder
figuurtje.
Blijf hier, Millicent. zei hij op zachte
toon. Als je werkelijk wilt. blijf dan hier.
Ik geloof dat we je nodig hebben
allemaal
HOOFDSTUK XII.
Na Millicent'g terugkomst begon het huis
houden weer normaal en goed te function-
neren en Lynne moest tot haar spijt toe
geven, dat haar eigen huishoudelijke po
gingen niet erg geslaagd waren geweest.
De maaltijden werden weer geruisloos en
stipt op tijd geserveerd, Rita deed haar
werk voorbeeldig en Jessia was steeds op
het juiste moment op de juiste plaats te
vinden, terwijl ze rustiger was dan tijdens
Millicent's afwezigheid. Hoewel Lynne deze
verbeteringen moest erkennen, voelde ze
zich toch vernederd.
Preston had zelfs niet de minste waarde
ring getoond voor haar pogingen op huis
houdelijk gebied, ook al waren deze dan
niet helemaal geslaagd. Ze wilde echter
over deze aangelegenheid niet met hem
praten en tegenover Millicent namen ze
beiden de houding aan. alsof hun huwelijk
volkomen goed was. Des avonds konden ze
nu niet meer eindeloos discussiëren over
medische gevallen, daar ze Millicent niet
buiten het gesprek wilden sluiten en
Lynne had hierdoor het gevoel, dat zelfs
hun enige punt van werkelijk contact thans
wegviel. Millicent deed, vlak na haar terug
keer nog een poging om Lynne een en ander
uit te leggen.
Ik hoop, dat je het niet al te vervelend
Molestsrhadf binnenschepen.
de nota van de ministers va..
Waterstaat en van Financiën naar aanleiding
van het vei slag van de commissie van rap-
poiteurs uil de Tweede Kamer over hel wets
ontwerp vergoeding molestschade binnen
schepen.
B. en W van Amsterdam hebben de Raad
een voordracht doen toekomen om een cre-
die- beschikbaar te stellen -van f 4 427 000 vooi
het bouwen van twee loodsen met toebehoren
in de Coenhaven te Amsterdam, alsmede voor
he- aanschaffen van zes havenkranen
Tien Jaar Noordoostpolder In de Noord
oostpolder gaat men van Woensdag 2 t m
Zaterdag 5 Juli feestvieren, omdat het dan
geleden is. dat de polder droogviel
Mond- en klauwzeer In Engeland. De Bntse
legering heeft het vervoer van vee in Ence-
Ipnd en Wales verboden, nadat op het mi
nisterie van Landbouw berichten waicn ont
vangen. dal de mond- en klauwzeei-epidemie
zich in Midden-Kngeland uitbreidt en dat een
uitbreken van de ziekte in Wales wordt ver
moed.
vindt, dat Preston me gevraagd heeft te
rug te komen, zei ze. Ik wil echter alleen
maar behulpzaam zijn. Geen enkele vrouw
is in staat zowel haar werk honderd pro
cent te doen als een huishouding te leiden.
Het ging tot dusver heel best. ant
woordde Lynne luchtig. Maar laten we er
niet verder over praten. Millicent. Je wilde
i)U eenmaal graag terugkomen, hoewel het
me steeds niet duidelijk is. waarom ie des
tijds zo hals ov?r kop vertrok. Hoe 't ook
zij. je bent terug en Preston schijnt tevre
den te zijn over de gang van zaken Ik
zal de laatste zijn om eritiek uit te oefenen.
Er is echter één ding. Millicent. waarover
ik me bezorgd maak Ik krijg de indruk,
dat je Jessica aanmoedigt om zichzelf als
een bijzonder kind te beschouwen. Dat lijkt
me nogal gevaarlijk Er is niets bijzonders
met Jessica aan de hand. Ze Is goed gezond
en volkomen normaal en moet in overeen
stemming daarmee behandeld wonjen. Ge
durende je afwezigheid hebben we verschil
lende scènes meegemaakt, waarbij ze deed
alsof ze ziek was en ik heb getracht het kind 4
hier af te helpen. WH je me hierin verde*
behulpzaam zijn
Millicent's mond trok zich in een strak'*'
lijn en Lynne zag even iets hards in d«
mooie ogen van de andere vrouw
toen ze antwoordde, was er alweer eeir-
vriendelijke glimlach op haar gezicht
(Wordt vervolgd.)
GOUDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAGINA 3
(Van onze reisredacteur)
MAROKKAANS LEERWERKMarok
kaanse sieraden en tapijten
men kent ze ook in ons land. Ze hebben
een zekere populariteit in de wereld, ze
geven Frans-Marokko een zekere 'repu
tatie, men kan zelfs zeggen een zekere
roem in het buitenland. Zij roepen bij
de buitenstaanders het beeld op van een
bloeiende inheemse industrie, die de
basis van een lucratieve export vormt
een industrie bovendien met een ar
tistieke inslag.
Een nader onderzoek naar deze ..industrie"
doet ai deze illusies nagenoeg teniet. Van
een industrie is geen sprake. Er bestaSt. in
hoofdzaak geconcentreerd in dc oude steden
van Fes. Meknes en Marrakesj. een uitge
breid ambachtswezen. Dit ambacht bevindt
zich tot over de oren in een staat van ern
stige crisis. Oorzaak: alweer de grenzeloze
behoudzucht, de starheid, de klaarblijkelijke
onmacht om nieuwe methoden en nieuwe
vormen te aanvaarden teehnisch èn ar
tistiek.
Het Marokkaanse ambacht is georgani
seerd naar eeuwenoude vormen. Men kan
zeggen, dat in grote trekken het gtldewezen
heerst leder ambacht heeft zijn gilde onder
toezicht van de ..mohtasseb". c^e gildemees-
ter. Het belangrijkste, meest geachte gilde
heeft zijn ..soeks" (winkelstraten) in het
centrum van de stad. De andere zijn hier
omheen gegroepeerd. Alle beoefenaars van
één ambacht vindt men bij elkaar, zo heeft
men de wijk der koperslagers, der muilen
makers, der pottenbakkers, der tapijtwe
vers. De ambachtsman is zijn eigen winke
lier Hij zit in zijn werkplaats aan de straat
en marchandeert onder het werk met zijn
klanten. n
De arbeidsmethoden zijn die van eeuwen
her. Nooit vernieuwd, nooit verbeterd. De
zoon neemt het werk van de vader over, zo
als de vader het van de groolvader heeft
overgenomen. Er is geen spoor van een nei
ging tot efficiency, geen grein ontwikkeling
tol iets grotere, meer economisch werkende
bedrijven. Op tien patroons vindt men
zeven acht leerlingen en knechts. Dat is
een vaste verhouding de ..bedrijven" be
staan dus gemiddeld uit nog geen twee
man met de patroon mee. Dat is de inheem
se Marokkaanse „industrie".
Het zal niemand verbazen, dat dit am
bachtswezen economisch uiterst zwak staat
l)e vervaardiging van souvenirs
lerister
en i
siteiten
port is een te smalle basis voos enige wel
vaart. Bovendien is juist deze kant van het
bedrijf sterk aan de wisselende mode en
smaak onderhevig, waarmee de Marokkaan
se ambachtsman in zijn zwakste zijde wordl
getroffen. Een groot deel van de in ons
land ingevoerde Marokkaanse artikelen
komt dan ook niet uit zijn werkplaats, maat
uit grotere Europese of Joodse bedrijven,
in de moderne stéden (soms ook buiten Ma
rokko!). waar men op meer economischer
basis produceert en voeling houdt met dc
eisen van <je dag. Dat geldt ook voor dg
tapijten. Ze zijn veelal Marokkaans, zeker
7.e zijn van goede kwaliteit (meestal beter
dan die uit de „soeks en ze zijn naar
originele Rerberse of Arabische motieven
gemaakf Maar ze komen voor het leeuwen
aandeel uit een moderne, door Europeanen
Of Joden gedreven fabriek, die met effi-
ciëhte methoden (en goedkope arbeids
krachten) de inheemse ambachtsman zonder
enige moeite van de markt concurreert.
URGER is, dat hetzelfde verschijnsel zich
voordoet met gebruiksvoorwerpen. Er is
hier een overeenkomst met de crisis, die
het ambacht in de hele wereld ondergaat,
alleen doet zij zich hier nog veel sterkei
voelen Het massa artikel uit de fabriek
verovert de markt. Men ziet inadit behoud
zuchtige land zelfs in de inhefmbe steden
al een enkele keer een zinketi emmer in
plaats van de aarden waterkruik Dat is
een duidelijk symptoom. Men kan begrijpen
hoe het dan gaat rrffet de zuiver „Marok
kaanse muilen, kledingstukken èn ge
bruiksvoorwerpen. die uit Europa (en voor
de oorlog vooral uit Japan) goedkoop wor
den ingevoerd. Zij voldoen naar het uiter-
hjk volkomen aan de .eisen van traditie en
conventie en meestal zijn ze. behalve goed
koper. ook nog van betere kwaliteit. Aan
deze concurrentie gaat het ambacht te
gronde
Marokko staat hiermee Voor een van ziin
ernstigsle problemen De stand dfer am
bachtslieden vormt de kern van de inheem
se stadsbev olking in Fes. Meknes en Marra
kesj, en, hoewel in iets mindere mate, ook
nog in de moderne steden Casablanca en
Rabat. De verprolctarisering van deze
groep zou niet slechts economische, maar
ook ernstige politieke narigheid met zich
meenemen De stad beslist inzake de poli
hek en de ambathlslieden beheersen in
sto+ke mate de politieke sfeer in de stad.
De Fransen hebben dan ook alle reden
ae crisis in het ambachtswezen af te voe
ren. Zij zien dat in en ze doen wat ze kun
nen. Ze hebben model-werkplaatsen inge
richt, waar de jonge muzelmannen de voor
delen van moderne arbeidsmethoden kun
nen leren, ze hebben voorschotbanken ge
sticht, welker werk ondersteund wordt door
verkooporganisaties, ze hebben kwaliteits
normen gesteld, ze richten permanente
jaarbeurzen in en maken kostbare propa
ganda voor het Marokkaanse handwerk.
Maar het resultaat van dit alles is prae-
[i»ch nihil. De Marokkaanse handwerksman
hltlft trouw aan zfja middeleeuwse metho
den. die hem tenenenmaie verhinderen de
crisis in zUn bedrijf ooit te boven te komen.
Hierin wordt h(j op dit ogenblik nog ge
stijfd door de herinnering aan de welvaart,
die 6e oorlogsjaren hem hebben gebrapht.
Afgesneden van de invoer van buiten, be
trokken de Marokkanen in die jaren hun
artikelen noodgedwongen van de eigen
narkt. Het besef, dat deze welvaart op
achljn berustte, ontbreekt. In de soeks
heerst de idee van; „zie je wel. dat het zo
nog wel goed kan gaan?" Men is er spaar
zaam en er is npn wel wat geld overgeble-
v«n. En men #pcht tot Allah weer wat
..betere jareh" zat brengen
Marokko rs intussen bezig m
industrie ban betekenis tot ont-
unkkeling te brengen. Marokko dat
Wil dan zeggen: de Westerse wereld"
"L Marokko. Wat hier door Westers
(Frans en internationaal, vooral ook
Amerikaans) kapitaal m zeer korte tijd
tor °P9eb°uwd, maakt diepe indruk.
Maar ergens moet ook de grotere
welvaart vandaan komen, die (men kan
er zeker van zijn) vóór 1960 een ver-
uriedubbeling van de bevolking sinds
het begin van het protectoraat mogelijk
zal maken
Er |s hier geen plaats voor een uitvoerig
verzicht van deze bronnen van welvaart,
"aar met enkele aanwijzingen is de om-
>ng te schetsen. Casablanca (in 1907: tien-
auizend zielen) is nu een stad met 600.000
inwoners, een haven, die 6.000.000 ton goe
deren per jaar verwerkt en in volle staat
v«n uitbreiding verkeert. De tweede haven,
Safi, verwerkt ruim een millioen ton per
jaar. de derde. Pórt Lyautey, 300 a 400 dui-
Lon' •Port Lyaute-V was een gehucht in
««Conn 18 "u een snel «roeiende slad van
65.000 inwoners. Men spreekt in Marokko
steden ~ChamP'8n°nS 7 paddestoel-
De eiectriciteitsproductie (graadmeter voor
de economische ontwikkeling van een land),
nul in 1912, zes a zevenhonderd millioen
kilowatturen op dit ogenblik met uitbrei
ding in aanleg tot een milliard kWh in 1954
Geheel nieuw voor Marokko is de pro
ductie per jaar van ruim drie millioeyi ton
phosphaat van ruim 500.000 ton steenkool,
van 20 000 ton petroleum (15'van de eigen
behoefte), van 230.000 ton mangaan (8*-
van de wereldproductie), van ruim 50 000
Ion- lood. Het mijnwezen is nog jong en in
zijn groeitijd. Marokko bevat o.a een grote
rijkdom aan ijzererts, die exploitabel zal
zijn als men er in slaagt een staalindustrie
in het land zelf te vestigen De plannen om
een gemeenschappelijke Europese zware in
dustrie in Noord-Aftika te vestigen, zijn
niet zo erg hersenschimmig.
Hier zijn dan de inheemse en de Westerse
bijdrage aan de economische ontwikkeling
van Marokko naast eikaar gesteld. Men
oordele. welke van de twee de grotere wel
vaart aan het Marokkaanse volk heeft ge
bracht....
Hiermee is ook (natuurlijk!) het Westerse
belang op het tapijt gebraeht. Men kan zelfs
zeggen (en bet wordt gezegd), dat de Ma
rokkanen om deze ontwikkeling niet heb
ben gevraagd. Goed maar ze hebben baar
nu eenmaal ondergaan en ze zijn er uitste
kend bij gevaren. Onderbreking van deze
ontwikkelingsgang zou zeker Westerse be
langen sehaden. maar in veel ernstiger,
zelfs in dodelijke inatc de Marokkaanse be
langen Hoe men Zich een onafhankelijkheid
indenkt zonder de vruehtVn der ontwikke
ling te verspelen? Men kan er van over
tuigd zjjn. dat de Marokkanen in de verste
verte niet in staat zjjn een modern econo
misch apparaat te hanteren. Het zou (al-
wver) een vrepmd soort onafhankelijkheid
Men trekke uit het onderscheid, dat hier
tussen Europees en Joods wordt gemaakt,
gewn verkeerde conclusies; het geld hier
aulochthone Afrikaanse Joden.
(Advertentie)
GtOCKENGASH
r ||ET BEROEMDE blauw-goud etiket
speciale verslaggever
AP een plein te Djafcarta. nabij bet monument voor Van H<
leerde A A T.-soldaal Prinsen kantoor
stonden van Nederlanders, die
graven dienst heeft plaats moeten
Immigratiedienst, die thans bertp
jongens, die na hun dcmobili
st hangt veelal af txa\ Iwt advies,dat
geeft. i
houdt de gedeser-'
gebouu-. waar vroeger de urnen
dienst van hel vaderland gevallen zijn Ori-e leger-
naken voor de millitaire afdeling van de Indonesische
is. de anteeedente'n te onderzoeken van Nederlandse
Indonesië een bestaan hebben gevonden Hun toe
e 7'.N.l.-luitenant Prmten aan zijn meerderen
Eens priesterstudent l7elts ,ocn droc« ik duideyjt Indonesisch);
distinctieven, en die lui waren maar
donkerblonde Haagse jongen,
s Met 1950 de Indonesische nationa
liteit heeft, was zichtbaar verheugd, dat wij
hem kwamen opzoeken en dal hij zijn hart
eens kon uitstorten bij een vertegenwoordi-
van het volk, waarvan hij zichzelf
definitief heeft uilgesloten. Een Indonesi
sche luitenant was getuige van ons twee
uur lange gesprek, maar Prinsen was er
niet minder openhartig om. Hij gaf een
heldere uiteenzetting over het wark. dat
hij nu doet en sprak uitvoerig over zijn
levensloop. Hij is priesterstudent geweest
te Weert, iïiaar kon zich slecht schikken
in de discipline van het seminarieleven.
Tijdens de Duitse bezetting kwam hij in
Duitse gevangenis, na de bevrijding
van het zuiden meldde hij zich te Eind
hoven bij de stoottroepen Hij kwam bij de
staf van prins Bernhard. Aangezien hij
wejnig voor het militaire leven bleek Ie
len. nam hij in November 1945 ontslag.
1946 ging hij ais dienstplichtige naar
Indie. na eerst ie zijn gedeserteerd. Ook
hier weer moeilijkheden en een vonnis van
krijgsraad, in September 1948 liep hij
naar de opstandelingen over Na voldoende
p politieke „betrouwbaarheid" onderzocht
e zijn, maakte hij de lange trek van de
Siliwangi-dlvisie naar West-Java mee Hier
werd hii cnrnm-indant van een guerrilla
compagnie. Hij leerdè Maleis en Soendanees
Vogelvrij terklaard
I n die tijd werd zijn naam bij de Neder
landse militairen een vloek. Hel verhaal
ging. dat hij onze soldalen met misbruik
Nederlandse uniform in hinder
lagen leidde. Gerieraal-majoor Engles ver-
klaaide hem vogelvrij, de krijgsraad ver
oordeelde hem bij verstek ter dood. Hij
erkent, dat hij met zijn troep tegen onze
Idaten heeft gevochten, maar houdt stel
lig vol. dat hij de Nederlandse uniform
daarbij nooit heeft gebruikt. F.ens heeft hij
een Chinese ondernemingswaeht in de waan
gelaten, dat hij als dienstdoend Nederlands
militair de wapenert kwam inspecteren Zo
kon hij de wapenen in beslag nemen „Maar
Chinezen'
Met bitterheid vertelde hij, dat zijn Indo
nesische vrouw door leden van het korps
speciale troepen op wrede wijze vermoord
zou zijn. Ais gezochte deserteur met een
samenraapsel van ongeoefende troepen,
voelde hij zich eenzaam. Onvoldoende mili
tair geschoold, belaagde hij met zijn horde
Nederlandse militaire auto's op stille land
wegen. „Ik heb veel afbreuk gedaan aan
het moreel van de Nederlanders, mijn bij
drage aan de vrijheidsstrijd was belangrijk"
ti hij met voldoening.
Nu de kruitdamp is opgetrokken, wil hij
door de Nederlanders graag geaccepteerd
worden als een invloedrijke en weldenken-
Indonesiër, die Nederland niet kwaad
gezind is! „Met sommige ambtenaren van
heft Nederlandse hoge commissariaat heb ik
een prettige samenwerking bij immigratie
kwesties".
Nog wroeging
VY/ij bezochten hem, omdat hij over het
lot kan beslissen van honderden Neder
landers. die in Indonesië werken en omdat
wij wilden vragen, volgens welke, normen
hij werkt. Wij vonden een jonge man, die
•het slachtoffer werd vah verwarde denk
beelden. maar die veel gewetensconflicten
kent en zich bepaalde fatsoensnormen op
legt. Hij zou graag zijn moeder in Neder
land willen bezoeken, maar wil er niet om
vragen. Een uitnodiging van enkele linkse
bladen in Nederland om zijn ervaringen
te beschrijven, heeft hij afgewezen, omdal
hij niet gebruikt wil worden voor doel
einden. die niet de zijne zijn.
In een klein hokje achter zijn kantoor
woont deze blanke Indonesiër, vol critlek
op de gang van zaken in zijn nieuwe vader-
Advertentie)
Gelukkige mensen moeten dat zijn in
Monaco. Altijd schijnt ftr de zon en de
Staat heeft geen belasting nodig omdat
het Casino van Monte Carlo genoeg op
brengt U zoudt er natuurlijk óók kun
nen gaan wonen, maar ach. t is een
dure reis en zoals 't klokje thuis tikt....
Maar. U hoeft helemaal niet écht op reis
te gaan om de wereld te leren kennen.
Met het prachtige Faam album „Vlaggen
van alle landen" reist U waar U heen
wilt. Vol met interessante beschrijvingen
van aile landen van de wereld is het een
aardrijkskundige encyclopedie waar Uw
kinderen spelend uit leren- Wetenschap
pelijk verzorgd door Drs Hopmans, leraar
aan het Lyceum te Roosendaal.
Laat Uw kroost genieten van het sparen
van de prachtige leerzame vlaggeplaatjes
die ze bij elke rode rol Faam peper
munt cadeau krijgen. Laat /e geniejten
van de gezonde frisheid van echte Faam
pepermunt1 Gun ze de weelde van een
prachtig verzorgd ongelooflijk goedkoop
boekwerk.
Bestel het, voor slechts f2.—, bij Uw
winkelier of bij de N.V. De Faam Breda!
(Giro 6192).
land. maar zich vastbijtend in de idealen
waarvoor hij meer geofferd heeft dan zijn
leven. ..Misschien had ik anders gehandeld
als ik toen de ervaring had gehad, die mij
nu een nieuw besef van verantwoordelijk
heid heeft gegeven. Ik handelde als los
staande enkeling, nli ken ik verantwoor
delijkheid voor de groep, waartoe ik be
hoor. Ik heb gekozen en neem de conse-
giiefflies".
Hij heeft geen andere keuze meer.
In zijn eigen staal Ohio heeft senator
Taft alle 56 afgevaardigden naar de repu
blikeinse nationale conventie gewonnen
Volgens niet-officiëie tellingen is Taft nu
verzekerd van de steun van in totaal 332
conventie-afgevaardigden, tegen Eisen
hower 281
Blijkens de laatste uitslagen heeft
Kefauver in Ohio 27 democratische afge
vaardigden gewonnen De resterende 27 af
gevaardigden heeft de organisatie van 1e
democratische partij in deze staat toege
zegd aan de voormalige senator Bulklev
Held.
iona dertig
verschy
geexecu
die gelegen-
TTNLANGS moesten
anarchisten voor de KrUi
nen. van wie er later vflf wi
teerd. Menigeen wreef zich
held in verbazing de
verwonderd: „Maar
anarchisten?"
i de Verenigde Staten
anarchisten, toen de „wobblieV van
Internationale Wereldarbeidersorganisatie,
die bommen plachten te werpen en die ge
loofden in „rechtstreekse actie", na het
eind van de eerste wereldoorlog het veld
ruimden.
In Groot-Brittannië heeft men nog slechts
:n vage herinnering aan de anarchisten als
in vveemsoortige buitenlanders, die een
baard droegen en die iets uitstaande had
den met de straatrelletjes in 1910 toen de
jonge secretaris van Binnenlandse Zaken,
die er zelf op uittoog om leiding te geven
aan de politie bij haar aanval op de anar
chisten. Winston Churchill heette
Maar Spanje, waar de industrialisatie
eerst veel later op de massa der boeren ging
drukken, was een vruchtbare bodem voor
de anarchistische theorieën van Bakhoenin
Sorel. denkers uit de I9e eeuw. wier
ideeën weinig ingang vonden in andere
landen toen de twintigste eeuw eenmaal
was ingezet.
Verwrongen vrijheidsideaal
Tvendien was de Spanjaard met zijn
gepassionneerd. geexalteerd temperament,
sterk de invloed heeft ondergaan van
het Moorse bloed, waarmede het Spaanse
•ermengd in de acht eeuwen, gedurende
ke het Ibérisch schiereiland door de
Mohammedanen was bezet, licht ontvan
kelijk voor de aantrekkelijke dromen van
een ideale staat met volmaakte bewoners
waar regeringen, gemeenteraden, politie
e d niet van node zouden zijn. Juist bij de
eeuw wenteling begonnen de anarchisten in
Spanje op te komen Hen was een anarchist.
op 31 Mei 1906 een bom liet vallen naast
rijtuig van koning Alfonso, die zo juist
het huwelijk was geiteden mei de Britse
prinses Ena. bij welke gelegenheid 23 men-
•n werden gedood eo honderd gewond, ai
itsnapte het Koninklijk paar ongedeerd.
Anarchisten gaven ook de leiding tijdens
de „zwarte week" in Barcelona in 1909 toen
de Spaanse arbeiders voor de eerste maai
irganiscerd tot opstand kwamen, het
resultaat was. dat een bekend anarchist.
Francisco Ferrer, ter door werd gebracht
Anarchisten vermoordden ook twee eerste
ninisters. senores Canalejas en Dato. en
rachtten tweemaal opnieuw koning Alfon
so te vermoorden. Onder leiding van „El
de Sucre", de ..suikerjongen" zoals de!
bijnaam van Salvador Segut luidde, werd
Nationale Arbeidersconfederatie. eert
oep van vakverenigingen, die in 19I0
werd opgericht, een dreigend element in
het Spaanse leven. Mystici, idealisten, bona
fide vakverenigingsleiders schroomden niet
gemene zaak te maken met de onguurste
typen uit de. onderwereld.
Voor een deel ten gi volge van de reac-
tionnaire en anti-sociale houding van som
mige industriëlen die er slechts op uit
waren boeren als goedkope arbeidskrachten
te gebruiken in hun pas opgerichte fabrie
ken. werd Barcelona aan het eind^van de
eerste wereld»orlog een stad waar een
hardnekkige strijd werd gevoerd waar
anarchistische moordenaars mei bommen
smeten en industriëlen vermoordden De
ndus*riëien beruslten hierin niet. maar
gingen ook gemene zaak maken met de
onderwereld d w.z dat ze lieden huurden
anarchisten te lijf te gaan Zelfs de leider
der anarchisten ..De Suikerjongen" werd
vermoord. In de tijd van zes jaar werden
bijna duizend mensen gedood
ten danper aan het front vochten, waren er
anderen, zoals de beruchte „IJzeren Pijler"
die in d- buurt van Valencia opereerden en
er moordden en brandschatten wat ze kon
den.
Op het ogenblik ls het optreden van de
anarchisten verwarder dan ooit. Terwijl i
sommige waarachtige idealisten clandestien
propaganda" blijven voeren voor hun „zaak"
laten andere anarchisten zich in met aller-
Jei ongeregeldheden.
Pedro Adrover Font. een van de vijf
anarchisten die ter dood werden veroordeeld
en geëxecuteerd, werd schuldig bevonden
aan: moord op Eliseo Melis in April 1947,
terwijl hij op 29 April van het zelfde jaar
meedeed aan een gewapende overval op een
filiaal van de Spaanse Credietbank te Bar
celona. In 1948 beroofde hij een andere bank,
de Bank van Bilbao en korte tijd daarna de
Hispano Koloniale bank In 1949 had hij.
naar beweerd werd. een bom geplaatst in
het consulaat van Bolivia te Barcelona, een
tweede kathedraal van Barcelona en
een derde op het voornaamste plein van
Ban elona waardoor een voorbijganger werd
gedood en verscheidene personen werden
gewond. Binnen enkele weken na laatstge
noemde daad. aldus vermeldde de aanklacht,
beroofde hij een juwelierszaak en beroofde
hij enkele autobezitters op wegen ln de
buurt van Barcelona. Nog vijf van derge
lijke misdaden, waarbij een politie-agent
werd gedood en nog twee bomaanvallen
maakten het lijstje van beschuldigingen voL
Een Spaanse socialistische schrijver An
tonio Ramos Oliveira. kenschetste de Anar
chistische Nationale Arbeidersconfederatie
toen hij verklaarde: Spanje is het enige
land ter wreld. waar een bende schurken
en vagebonden een toevlucht vindt in een
te goeder naam en faam bekend staande
beweging van de arbeidersklasse.
i
OP HET OGENBl.IK worden
Irak belangrijke werken
Roof en moord
Toen in 1931 de Republiek in het leven
werd geroepen, zetten de anarchisten de
gehele kracht van hun organisatie tegen de
jonge democraten in en stortten Spanje in
een terreur van revolutmnnaire stakingen,
sabotage en opstootjes Tijdens de burger
oorlog was er helemaal geen touw meer aan
ast te knopen Terwijl sommige anarc-his-
in verband met do aflossing van Koreavrijwilligcrs.
a.e een jaar in Korea hebben gediend, beslaat
opnieuw gelegenheid tot dienstneming bij het
NEDERLANDS DETACHEMENT VERENIGDE
NATIES.
Aanmelding dient mondeling of schriftelijk te
geschieden bij het Aanmeldingebureau Korea. Nwe.
Frederikskazernc. geb. E 4, kamer 19a te 's Graven-
hage,.Telefoon 723860
Ook zij. die nimmer in militaire dienst zijn geweest,
komen voor uitzending in aanmerking
Leeftijdsgrenzen van 19 tot 30 jaar, (voor onder
officieren tot 35 jaar).
(Van onze Panjse correspondent)
I Iet Par(jse kunstfestival, dat onder het
motto „Kunst van de 20ste eeuw" gedu
rende de maand Mei zal duren, is onder
grote internationale belangstelling en be
geleid met de gebruikelijke cocktails en re
cepties begonnen. Eerst met een concert
van religieuze muziek in één der Parijs®
kerken, waartoe een groot aantal oud-
gedeportcerden uit Duitse nazi-kampen als
eregasten waren uitgenodigd. Daarna heeft
de Weense opera enkele voorstellingen ge
geven van Alban Berg's „Wozzeck".
Mysterieuze achtergrond
Op één der talrijke ontvangsten, die ter
ere van de prominente buitenlandse mede
werkers werden belegd, hebben we onder
meer kennis gemaakt met de Amerikaanse
manager van de Parijse kunstmaand, Mr.
Fleischman Hij is de grote man achter de
schermen het officiële initiatief gaat uit
van een enigszins mysterieus „congres voor
de vrijheid der cultuur", waarvan echter
niemand de preciese samenstelling schijnt
te kennen d>s.ook de nodige fondsen
moet hebben gefourneerd. Uit eigen zak?
Men vertelt dat de heer Fleischman tot de
vermogendste mensen van Amerika be
hoort. Maar om een internationaal festival
als dit te financieren, waaraan meer dan
tweeduizend artisten meewerken en waar
voor men een soort volksverhuizing in de
internationale kunstwereld ontketend heeft,
zal men dan toch wel oneindig, angstwek
kend rijk moeten zijn. De Franse commu
nisten beweren, dat de Amerikaanse rege
ring de zaak betaalt. Wij weten dat niet.
Maar als dat zo is, dan zien we nóg geen
enkele reden tot verontwaardiging, doch
alleen maar voor grote dankbaarheid. In
dien dit festival door de Amerikaanse rege
ring b.v. in Los Angeles of Washington was
georganiseerd, dan zouden wij thans geen
getuige zijn van een serie gebeurtenissen,
zoals artistiek Parijs of zelfs artistiek
Europa de laatste jaren niet meer heeft
gekend.
Toen de heer Fleischman hoorde, dat wij
Nederlanders waren, vertelde hij onze vroe
gere koningin en verscheidene onzer mi
nisters goed te kennen. Tijdens de oorlog
was hij namelijk in Londen als Amerikaans
militair attaché bij de Nederlandse regering
opgetrederr.
Maar om op het festival zelf terug te ko
men: dit had wel geen briljanter en indruk
wekkender inzet kunnen hebben dan door
middel van Berg's „Wozzeck", dat voor
Parijs een ware openbaring is geworden
Vorig jaar had men, dank zij de Franse
radio, er hier een concertuitvoering van
gehoord, doch schandelijk genoeg was tot
dusver dit meesterwerk in Frankrijk nooit
in volledige montering opgevoerd.
Onbegrijpelijke lacune
In deze werkelijk onbegrijpelijke lacune
is dan nu voorzien en men mag hopen, dat
„Wozzeck" nu eindelijk ook op het vaste
repertoire van de Parijse opera zal worden
geplaatst.
Alban Berg. een leerling van de Oos
tenrijkse componist Arnold Schönberg, de
grondlegger van het zo geheten atonalisme,
bewerkte ten behoeve van het tekstboek
het gelijknamige drama van zijn landgenoot
Büchner, die, evenals de componist, op vrij
Jonge leeftijd is gestorven.
In navrante geest worden er de trieste
avonturen van de soldaat Wozzeck in ver
haald, en van het eerste tot het laatste
woord voelt men zich bij de keel gegrepen.
Woord en muziek zijn hier niet te scheiden.
Men weet. dat Berg. met Webern, bekend
staat als de voornaamste figuur uit Schon-
berg's atonalistische school Berg was
echter een kunstenaar van te krachtige po
tentie om ooit de slaaf van enig dogma
of van een doctrine te worden. Het demon
stratieve dat zo vele „revolutionnaire" kun
stenaars en bewuste wegbereiders eigen is
ontbreekt bij Alban Berg volkomen Alle-
dertien acten, waaruit zijn opera bestaat en
waaraan bestaande vormschema s veelal
dansen ten grondslag liggen, eindigen
dan ook „tonaal hetgeen één der redenen
is waarom Berg door de „orthodoxe" ato-
nalisten wordt verworpen. Bij „Wozzeck"
heeft men voortdurend de indruk, dat dit
toendertijd geheel nieuwe muzikale mate
riaal werd aangewend om gevoelsspannin
gen uit te drukken, die zo sterk waren, dat
ze inderdaad om nieuwe expressiemiddelen
riepen.
De opvoering, die de Weners van Berg'!
meesterwerk gaven en die werd bijgewoond
door 's componisten weduwe, verdient on
der alle gezichtshoeken het kwalificatief:
volmaakt. De décors waren ln deze nieuw-
gemonteerde opvoering even fraai en, in
de goede zin des woords, onopvallend, als
ingenieus, zodat de vele verwisselingen
ook de machinisten waren uit Wenen over
gekomen in een recordtempo konden
worden uitgevoerd. Het orkest, de Wiener
Philharmonici. speelde ontjer Karl Böhm's
leiding deze zeer zware partituur met een
natuurlijk gemak, alsof het Schubert's Ro-
samunde was. De solisten, teveel om allen
op te noemen, toonden zich niet minder
aangrijpende actrices en acteurs als voor
treffelijke vocalisten.
Met deze „Wozzeck" is het Parijse festival
bijzonder veelbelovend ingezet. Indien alle
manifestaties dit hoge peil bezitten, dan zal
aan de opzet zijn beantwoord, ter bevorde
ring om zo te zeggen van ons twin
tigste eeuwse gevoel van culturele eigen
waarde.
in Noord-
dtgevoerd
neinde het besproeien van le velde
staande gewassen mogelijk te maken en
indirect beoogt men hiermede de zwer
vende stammen, welke, gelijk eeuwen te
voren, nog steeds door het land trekken,
er toe te bewegen zich te vestigen Reeds
zijn 99 Artesische putten gegraven terwijl
er II pompstations zijn opgericht in ver
schillende delen van dit gebied, dat zich
uitstrekt van Mosoel tot de Koerdische
bergen en de vlakten van Uejztra.
Krachtens een zesjarenplan ter ontwik
keling van deze streek zullen nog dit jaar
lal van andere putten worden voltooid.
Deze vyerken zullen twintig a vijf en twin
tig millioen gulden kosten en de regering
zal deze bedragen fourneren in subsidies,
welke over drie jaar worden verdeeld.
De meeste geschillen, welke tussen de
verschillende nomadenstammen voorko
men. zijn te wijten aan watergebrek
trouwens, deze mensen nog steeds noma
den zijn. is eveneens aan watertekort toe
te schrijven De regering hoopt nu. dat.
wanneer er genoeg water te krijgen is en
elke stam de beschikking heeft over zijn
eigen putten om zijn eigen land te be
sproeien. de stammen zullen besluiten een
vaste woonplaats te kiezen, fs dit»ceomaal
gebeurd, zo verwacht men. dan zal er een
eind komen aan allerlei geschillen.
Zelfs stelt de regering zich voor. dat de
stammen dan trouwe, belasting-betalende
onderdanen van de centrale regering zul-
I worden.
Het Departement van Volksgezondheid
van Irak zal een reizende kliniek leveren
en het nodige personeel voor iedere twee
doktoren, die ieder vier van
die rijdende klinieken voor hun rekening
krijgen.
godsdienstige instelling, dc ..Waqf"
zal een kleine moskee bouwen en het mi
nisterie van Onderwijs zal scholen leveren,
teneinde ook op deze wijze de nomaden
stammen te helpen zich te vestigen en ge
leidelijk te gewennen aan een beschaafde
levenswijze.
Dc verkiezingen in Duitsland:
Te Londen wordt vernomen, dat verte
genwoordigers der Britse, Franse en Ame
rikaanse regeringen thans het reeds voltooi-
ontwerp van het Westerse antwoord op
de jongste Russische nota over Duitsland
tuderen. Naar verluidt wordt er hierin
op aangedrongen dat de Sowjet-Unte zal
instemmen met hel instellen van een com
missie der Verenigde Naties, die zal moeten
onderzoeken of in geheel Duitsland vrije
en onbelemmerde verkiezingen kunnen wor
den gehouden. Er wordt echter ook in ver
klaard. dat de Westerse mogendheden be
reid zijn elk voorstel te onderzoeken voor
de instjliing van een neutrale commissie
van toezicht op verkiezingen in Duitsland,
dat de Russen zouden willen doen
Voorts zou in het Westerse antwoord wor
den verklaard dat Groot-Brittannië. Frank
rijk en de Verenigde Staten zouden instem
men met een bijeenkomst der vier hoge
commissarissen in Duitsland, indien over
eenstemming zou zijn bereikt over het in
stellen van de commissie van toezicht.
Kamerlid Dassen burgemeester. BIJ K B. ts
met ingang van 16 Mei 1952 benoemd tot bur
gemeester der gemeente Schaesberg de heer
H M J. Dassen De heer Dassen ia lid van de
Tweede Kamer voot de K.V P
Poging tot doodslag. Het Haagse Gerechts
hof bevestigde het vonnis an de rechtbank te
Middelburg, waarbij de 29-)arige garagehouder
M P. K. uit Nieuw- en St Joostland werd ver
oordeeld tot een gevangenisstraf van zes jaar
met aftrek van voorarrest, terzake van zware
mishandeling. Het hof achtte bewezen, dat K.
gepoogd heeft zijn vrouw van het leven te
beroven door autogassen ln haar slaapkamer
te brengen.
De kinderverlamming te Bolsward. Mede
dank zij de strenge voorzorgsmaatregelen Is
het aantal gevallen van kinderverlamming te
Bolsward tot op heden beperkt gebleven tot
v ier. waarvan twee zeer lichte gevallen. In
verband met het incubatietijdperk van de
ziekte worden de voorzorgsmaatregelen nog
enige tijd gehandhaafd. Ook de markt gaat op
last van de burgemeester niet door
Congres Ned. Kruideniersbond. Gisteren
kwamen de congressisten van de Algemene
Nederlandse Kruideniersbond voor hun tweede
congresdag ln het Stadsparkpaviljoen te Gro
ningen bijeen. Diverse afdelingen lieten een
fel protest horen tegen de maatregelen van de
zeepfabrikanten ln zake de prijsverlaging van
de toiletzeep Men heeft van deze fabrikanten
voorraadkaarten ontvangen waarop het aantal
stuks toiletzeep, dat men in voorraad heeft,
moet worden aangetekend. Men ontvangt dan
slechts restitutie op deze oude voorraad, wan
neer eenzelfde voorraad nieuwe toiletzee»
wordt besteld.
