UIT DE OMGEVING
Het GEDICHT
DE ZEE VERZWOLG DE ROMEINSE
STERKTE BRITTENBRUG
Vijf-en-twintig jaar strijd
tegen volksvijand no. 1
De overblijfselen liggen bij
Katwijk nog onder het zand
DE BOODSCHAP UIT EGYPTE
ADAMSON
van de week
It
TRAPEZEWERKER VIEL UIT
NOK VAN CIRCUS
1927'- ZONNEGLOREN - 1952
Prachtig sanatoriumwerk te Soest
Dl
EEN JAPANNER PREDIKT HET
CHRISTENDOM
Venetië's ziekte
proces
Wat behelzen deze vreemde hiëroglyphen?
TWEEDE BLAD - PAGINA 2
GOUDSCHE COURANT
ZATERDAG 31 MEI 1B52
Vervolg Stadsnieuw»
Nieuwe rondweg om
Alphen open
Teneinde het verkeer ln de kom van
Alphen aan de Rijn te ontlasten een
ïnaatregel noodzakelijk geworden door de
grote trek naar het Vogelpark Avifauna
heeft de gemeente Alphen een nieuwe rond
weg bulten de gemeente om aangelegd.
Deze rondweg is hedenborgen voor het
verkeer opengesteld.
Het is de bedoeling, dat hgt uit het Westen
komende verkeer naar de richting Bode
graven van deze nieuwe weg gebruik maakt
Het verkeer in tegengestelde richting zal
van de oude route gebruik blijven maken.
Voor de aanleg van de rondweg ta ge
deeltelijk gebruik gemaakt van bestaande
wegen Van veel belang is. dat de rondweg
tot voorbij het raadhuis van Alphen van
een natrium-verliehting is voorzien. De
A N WB heeft zijn wegwijzers met deze
nieuwè situatie in overeenstemming ge
bracht.
Ei van .tien gram
Na het grote ei van 118 gram, waarover
ons blad deze week berichtte, de tegen
hanger Al die grote eieren, dacht een twee
jarige Barnevelder van de heer H Roodbol
in de Koninginneweg, ik zal eens wat
ders laten zien. Resultaat een ei van
Uen gram.
Puzzle-w innaars
Wist u. hoe de hoogste berg van Borneo
heet' Zo met, dsn bent u voor het examen
van de 1001-kruiswoordpuzzle zonder meer
gezakt. Zeg nu niet: wie weet dat nu. Want
u zult er versteld van staan, welk een ken
nis onze puzzelvrienden bezitten. Ook dit
maal weer vele goede oplossingen, waar
van bekroond werden de inzendingen van
prijs van 5: N. Verschut. IJsaeUaan 13
te Gouda;
prijzen van 2.50: mej. R Molendijk.
TCerkwjgR 58 te Berkenwoude en C. G
Vermaas, Eerste Potgieterstraat 30 te
Gouda
De prijzen kunnen aan ons bureau wor
den afgehaald of worden op verzoek toe
gezonden.
Vereniging „Mill 10 Mei 1940"
opgericht
Onder de naam ..Milj 10 Mei 1940" is voor
Gouda en omstreken een vereniging opge
richt van oud-militairen, die in Mill ge
legerd zijn geweest. Doel van de vereniging
Is het brengen van een jaarlijks bezoek aan
Mill voor een passende herdenking van de
militairen en de burgers, die bij de invai
door de Duitsers om het leven kwamen
Het streven is, dit bezoek zoveel mogelijk
te stimuleren, o.a door een spaarregeling
om een iedfr in de gelegenheid te stellen
met weinig kosten te kunnen deelnemen
Bij de oprichting hebben zich reeds twin
tig oud-militairen als lid opgegeven In Hfct
bestuur werden gekozen de heren N van
F.vk. voorzitter: J de Bruin, secretaris en
G Galama, penningmeester
StraatumdMtrijden voor de
oud tie $cholen
De leiding van het clubhuis „De Mussen"
orgamifert ook dit jaar voor alle jongens
en meisjes, die lagere scholen bezoeken,
straetwedstrijden Deze worden in de eerste
helft van Juni gehouden Lag het accent
tot dusver meer op de individuele prestet'e.
thane gaat het om de gezamenlijke verrich
tingen van de vertegenwoordigers der achool
ter aanwijzing van de school, die het stads-
kampioenschap 1952 behaalt De school
krijgt een wisselbeker die driemaal achter
een of vijfmaal in totaal gewonnen moet
worden om eigendom te worden De ver
tegenwoordigers van de winnende echool
ontvangen een medaille.
„Goveka1" op 28 Aug.
De Goudse Vee- en kaastentoonstejling.
die vorig jaar in premiere ging, zal dit jaar
op 28 Augustus worden gehouden, ditmaal
op een Donderdag. Verleden j$ar werd de
Goveka op een Zondag gehouden. Men acht
de Donderdag echter 'n meer geschikte dag.
Koni jnen-moedert je
Toen enige tijd gcledeh een konijn van
de heer R. Busser te Boskoop stierf, kwa
men negen jonge konijnen in moeilijkheden.
Voor mijnheer Busser stond het al bij
voorbaat vast. dat de 5 dagen oude jongen
niet lang in leven z.ouden blijven. Zijn
14-jarige dochter Willy dacht er echter
anders over. Tussen haar zuinig bewaarde
poppen vond ze een zuigflesje De konijntjes
mpesten. u merkt het al. aan de fles. Buiten
alle verwachting dronken de konijnen
kinderen. Ze bléven tn leven en groeiderj als
kool Van de negen diertjes zijn er later
vier gestorven, doch de vijf anderen kijken
elke dag dankbaar naar hun konijnen
moedertje.
Predikbeurten
Eerste Pinksterdag
Ned. Herv. Gemeente; Sint Janekerk
(Achter de Kerk 5) 9 en 10.3U uur ds H v.
cl Akker. 5 uur ds J. J. Koning (doopd.j.
Zaterdag 8.30 uur in Koorkerk Avondge
bed- WestcHccrk (Emmastraat 33) 10 uur
dg H- M CnoBsen (zang kerkkoor „Vrede"),
5 uur ds G. Boer. Kinderkerk in gebouw
Calvtjn (Turfmarkt 142) 10 uur de heer R. R.
Munniks.
Ver. van Vrijz. Ned. Herv. (Peperstr.
128) 10.30 uur Us J. Verdonk.
Remonstr. Geref. Gemeente (Keizerstr. 2)
10.3U uur ds H. J. de Wijs-
Evang. Lutherse Kerk (Gouwe 134) 10 u.
ds W- F. Schroder.
Oud-Kath. Kerk Gouwe 107) 10.30 uur
Hoogmis. 7 uur Vespers.
Geref. Kerk (Turfmarkt 60) 10 uur ds W.
van Dijk. 5 uur ds A. Nijhuis.
Geref. Kerk art. 31 (Turfmarkt 54a) 945
en 4.30 uur ds G. Koenekoop.
Geref Gemeente (Stationsplein 15) 10 en
5 uur dr C. Steenblok.
Chr Gerei. Kerk (Gouwe 141) 10 en 5
uur ds L. Kraan, Zeist.
Nederd. Geref. Gemeente (Turfmarkt 23
achter) 9 30 en 4.30 uur ds Joh. van Wei
zen (9.30 uur Gedachtenisrede bij 25-jarig
predikantsjubileum).
Vrijér Evang. Gemeente (Turfmarkt 23)
10 en 5 uur ds J. 1. van Wijck (5 uur zfenf
door kerkkoor). Zaterdag 7.30 uur bidstond.
Vrije Geref. Gemeente (Zeugstraat 38) 10
uur ds H. J- Grisnigt.
Legei des Heils (Turfmarkt 111) 10 uur
Inzegening nieuwe heilsoldhtA. 6.45 uur
openluchtsamenkomst Markt. 7$0 uur Ver-
lossingsgamenkomst, leiders maj. en mevr.
S. Barteling.
Kerk van Jezus ChTistus van de Heiligen
der Lfratste Dagen (Spieringstraat 49) 5
uur dienst.
Goudse Stadsevangelisatie (Spieringstraat
2a) 10.30 en 7.30 uur de heer W F. Kloos
('s avonds koorzang). Hedenavond 8 uur
Burg Martenstraat-Fluwelensingel: Straat-
evangelisatie.
Tweede Pinksterdag
Ned. Herv. Gemeente: Sint Janskerk (Ach
ter de Kerk 5) 10 uur ds H. v. d. Akker.
Westerkerk (Emmastraat 33) 10 uur ds G.
Boer. Kmderkerk (in gebouw Calvijn, Turf
markt 142) 10 uur.
Oud-Kath. Kerk (Gouwe 107) 9 uur Hoog
mis. Dinsdag en Donderdag 9 uur Heilige
mGeref. Gemeente (Stationsplein 15) 10 uur
<ir C Steenblok.
Chr. Geref. Kerk (Gouwe 141) 10 uur ds
L. Kraan. Zeist.
Nederd. Geref. Gemeente (Turfmarkt 23
achter) 9.30 uur ds Joh. vari* Weizen. Don
derdag 7.30 uur ds Joh. van Weizen.
Vrije Evang. Gemeende (Turfmarkt 23)
10 uur ds J. I van Wijck.
Burgerlijke Stand
GeborenAart. z van J. C. de Vrlea en
S. Boshuizen. Schaepmanatr. 2. Theodora
Hendrika, d. van S- L Boegheim en A H.
Vergoed, Jacob v. Lennepkade 7. Anton,
z. van J. L. Bol en A. Jansen, Letmaeth-
etraat 11. Gijsbertus, z. van G. Gravesteijn
en J. v. d Horst. Gouwe 42. Maria Johanna,
d. van P. de Vries en W. Kers. Peperstraat
110. Ronald André, z. van A. Boom en J.
E Bunnik. Da Coatakade 1.
Ondertrouwd: C. B. v d. Sloot en M. H.
T de Jong. H. Broekhuisen en I. H. v, d.
Smitte. A. van Buren en J. J. Verburg. A.
Schaap en W Veliekoop. H. J. M. Wiazer
en C. M. Borst. L. de Vries en C. Nolf.
Overleden- Aaltje Cornelia Uljtenbroek,
met A. A. Signer, 86 jr.
Onze bioscopen
Millionnairgevraagd
Thalia Theater. Milllonnairs schijnen
er te zijn om gekust te «orden. Ze zijn er
natuurlijk ook om andere redenen. Zo'n
reden kan al in het kussen gelegen zijn. In
deze film, die de aardige titel ..Painting the
clouds with sunshine" heeft, een zonnige
film natuurlijk, worden millionnairs. na
gevraagd en niet gevraagd te zijn, gekust.
Drie jolige, zingende en dansende zusjes,
die ook weer geen zusjes ^ijn, dragen door
de gehele film het verlangen rond om mil
lionnairs te kussen en een flinke collectie
geldmagnaten laat zich die eer met zicht
baar techni-colored. welbehagen welgeval
len. Dat geeft natuurlijk een bron van ver
wikkelingen. geestig dikwijls, met flair in
tientallen nachtclubs rondgéstropid. Een
spontaan wereldje gaat open, Gene Nelson
strekt zijn lange benen en danst met de
innemendste glimlach vlotte tap-figuurtjes,
er wordt gezongen, gelachen en er worden
vergissingen gemaakt, zoals dat in een vlotte
showfilm moet. En u beleeft er uw plezier
aan. al was het Qlleen om die ver
makelijke Szöke Sékall te zien. die weer
precies is, zoals u Hem kent en toch altijd
weer leuk Ook u kpnt er de wolken
zonneschijn verven.
Eiland de^ Pygmeeën
REÜNIE BIOSC'
der Pygmeeènspeelt Johnny Weismïiller
voor de gecultiveerds Tarzan. Jungle Jim,
die in wezen niet zoveel verschilt met de
oerwoudman-zonder-l^nge-pantalon Dezelf
de trucjes en aardigheidjes, die wij in zoveel
Tarzan-films hebben gezien, worden op het
eilandje gelanceerd fcr vloeit heel wat
bloed, want er wordt bijzonder vaak op de
vuist gegaan. De aanleiding hiertoe is een
plant, waarvan de vezjel. zowel voor het
Amerikaanse leger als voor een handelaar
van een andere nationaliteit, zeer begeer
lijk is. Jim en zijn aapt Cheeta leiden de
soldaten naar het Pygnieeèn-eiland, waar
de plant groeit Er is nietWeel nieuws onder
de tropenzon, maar er is toch weer spanning
genoeg, waarin de medewerkende Lilli
putters een groot aandeel) hebben.
Dolle W oensdag
Schouwburg Bioacoop. Harold Lloyd,
of te wel ..Kareltje" is terug op het witte
doek Eerst in een brokje herinnering aan
zijn vroegere periode, met een fragment van
zijn optreden als invaller rugby-speler in
„The Freshman" Het vormt de inleiding tot
de belevenissen in deze nieuwe film. Daar
in is hij aanvankelijk, de zielige, eeuwig
pech'hebbende kleine man. De geschiedenis.
lijkt dan een tragi-komisch gedoe te zullen
worden N* enige tijd laat hij echter die oor
spronkelijke Kareltje-stijl varen
grijnsje van het begin, groeit uit tot een
als r
ke leeuw en Jimmy Conlin een nummertje
schaterlach, vooral als hij met een heuselij-
geveltourisme aan een wolkenkrabber weg
gaat geven, terwijl een demonstratie van
„het zingende paard" bij wijze van spreken
de deur toe doet. Het is kolder ontegenzeg
gelijk, maar veel erin. o m. de openbaring
van z'n ongelukkige liefde voor zeven zus
ters, de geboorte van de Diddlebock-coctail
p.d. scènes verheffen om de originaliteit
en geestigheid deze film ver boven de door
snee kolderverhalen. Lloyd is er als acteur
stellig op vooruitgegaan, zijn mimiek is aan
merkelijk beter dan vroeger en hij doet niet
meer zo overdreven onbenullig. Naast hem
debuteert Frances Ramden niet onverdien
stelijk.
Nog geen kaartje
Zolang de voorraad strekt, zijn
Dinsdag aan ons bureau Zeugstraat
70-72 nog kaartjes verkrijgbaar voor
de tweede voorstelling van „De avon
turen van Clowntje Rick en Bunkie
Beer' die Dinsdagmiddag om 4 uur
het Thalia Theater wordt gegeven.
Prijzen slechts 40 en 60 cent.
umuuwuu»wuHl»wvHmHwuumVHm»ww
O.N.A. over de training
De voetbalvereniging O.N A vergaderde
gisteravond in de bar op het terrein en
zette om. de op een voorgaande bijeen
komst begonnen besprekingen over de
trainingskwestie voort Aan de slotacte
kwam men echter ook nu niet toe. Van
bestuurszijde werd medegedeeld dat er
een groot aantal aanbiedingen van oefen-
meesters is binnengekomen Enige sollici
tanten zullen voor een nadere kennisma
king worden opgeroepen Wel kwam men
tot het samenstellen van een trainings-
commissi^. die de opdracht kreeg geld ten
behoeve van de training bijeen te brengen
bovendien contróle op het trainingsbe-
zoek zal uitoefenen
In de vacature, ontstaan door het bedan
ken als bestuurslid van de heer Th var
Willigen, werd voorzien door de verkie
zing van de heer J. van Dam
Ten aanzien van de elftalcommissie
kwam men terug van de vorig jaar inge
voerde vorm van vijf commissieleden met
daarnaast een aantal el/talgeleiders men
besloot haar wederom uit negen leden te
doen bestaan Als zodanig werden gekozen
de heren C Vooijs. G Tak. L Kerkhof.
A Evengroen Sr. W Rinckel. C. Braam.
B de Kogel. W Duister en J. Hageman.
Waterpolo.
Donderdag G.Z.C.H.V.G.B.
Het poloprogramma voor de komende
week luidt:
Dinsdag. K.N.Z B S Z.P.C.—Vitesse
(dames) S.Z.P.C.—Z.I.O.S. (heren). Kring
Gouda S.Z.PCB.Z.C. (adspiranten),
S.Z.P.C. 2 B.Z.C. 2 (dames). B.Z. en P C.-
B. Z. en P. C. 2 (heren).
Woensdag. K.N.Z.B A.Z.C.—B.Z.C.
(heren), Steenvliet-D.O.N K. (heren),
G.Z.C. 4—Gouwe 2 (heren): kring Gouda:
A.Z.C. -B.Z.C. (dames), A Z.C.3 B.Z.C. 3
(heren). G.Z.C. 2~ Gouwe 2 (dames).
Donderdag. K.N.Z.B G.Z.C.-H V.G.B.
(heren). D Z.V.—G.Z.C. (dames). G.Z.C. 2—
H.P.C 2 (heren).
Vrijdag. K.N.Z.B - B7..C-Gouwe (dames),
B.Z. en P C -Pinguins (dames), B.Z.C
Gouwe (heren).
Zaterdag, kring Gouda: Gouwe- B.Z. en
P C. (adspiranten), O Z.V ~-G.Z C. 3 (dames)
O.Z.V G.Z.C. a (adspiranten).
BOEKENKËUR
De verkavelde bruidegom
Mijnheer Charles C M Carller hoofd-
inspecteur van de Süreté Nationale, bij
zijn vrienden on bewonderaars en bij hen.
die hem op hun duistere gangen liever
niet tegenkomen, beter bekend als „De
Schaduw". Mijnheer Carlier zou meneer
Carlier niet zijn. als hij op zijn vacantie-
reis nadr zijn geliefde Province niet tegen
een. nieuw avontuur opbotste. Dit is de
stof voor Havank. de Nederlandse schrij
ver van uitstekende detective-verhalen,
geworden' voor zijn nieuwe boek „De
verkavelde bruidegom", waarin èn de
schrijver met zijn smeuige verteltrant èn
De Schaduw in de uiteenrafeling van
mysterieuze gebeurtenissen in Frankrijks
zonnige zuiden weer prima op dreef zijn.
De nieuwe uitgave zal stellig met vreugde
worden begroet. Havank heeft nu al 22
boeken, waarin „De Schaduw" een be
langrijke rol speelt, geschreven en zijn
figuren zijn zylke goede bekenden gewor
den. dat de lezer zich als het ware in de
kring opgenomen voelt en zó met Silvère,
Manon en al .die anderep zou kunnen
praten. In het Volgende boek van Havank
zal Aranea Torster, die voorts „In me-
moriam De Schaduw" in de Schaduwiaan-
se avonturen van de partij Is. mevrouw
Carlier heten, maar dat hebben de lezers
al lang zien aankomen.
Ook deze Havank is éen uitgave van A.
W Bruna Zoon te Utrecht.
Churchill, Eisenhower,
Schweitzer, Stalin, Truman
Bijna dagelijks komt men de namen van
vooraanstaande en leidende figuren in de
krant tegen, maar wat weet de gemiddelde
lezer van al degenen, die in de wereld
zulk een grote rol spelen, dan een paar
algemene bijzonderheden. Het is daarom
een goede gedachte van de Uitgeverij
Drukkerij Hollandia te Baarn geweest de
Profilen-reeks uit te geven, boekjes over
bekende figuren, die aldus nader tot de
lezer komen. De uitgaven zijn niet al te
lang, geen studiewerken, maar prettig
leesbare bqekjes. die tal van. bijzonder
heden geven over degenen, van wie men
wat meer wil weten. Pierre H. Dubois ver
telt over Winston Churchill en In „Twee
levens" over Albert Schweitzer en Joseph
Stalin. Karei H. M. van den Berg over
Dwight D. Eisenhower en John Hersey
over Harry S. Truman. De werkjes zijn
geïllustreerd met foto's en op houtvrij pa
pier gedrukt. Zij maken een goede indruk.
(Advertentie)
GfO OP HET EERSTE GEZICHT is het niet een erg aanlokkelijk beeld, dat Truus
Gerhardt ons van de Hollandse^hofstede toont. Het is een huis, dat zich met
zijn stugge horren en stijve gordijnen voor de buitenwereld afsluit, dat daar ge
sloten en ongenaakbaar lijkt te liggen achter een bolwerk van gesnoeide linde-
bomer^. ongastvrij, in zichzelf gekeerd Een huis. dat niet denken doet aan de
zonnige jeijde van het leven. Hoe zou dat ook? Dit is immers de woning vaVi men
sen. die het „bidt en werkt" tot hun lijfspreuk gemaakt hebben, en die rustig en
zeker hun weg gaan naar de voorschriften der gestrenge Wet.
Van ingetogenheid en tucht spreekt het uiterlijk van de hoev^ van een recht
schapenheid. die^enheid afdwingt Vandaar de inzet van dit gedicht;
is 't gelaat van Holland's trotse hoeve".
DE HOFSTEDE
Uit: „laagland".
Rechtschapen is 't gelaat van Holland's trotse hoeve,
waar zich het leven van een land in samentrekt;
rechtschapen is de koele strengheid van haar stroeve
beslotenheid en rust, waarvoor de dijl^zich strekf,
die iedre naadring weert en haar in de armen knelt
Aflet 't dreigende gebaar van wie naijvrig zijn.
De stugge horren, stuurs ter vensters opgesteld
tot een vierdubb'le wacht;''t hooghartige gordijn.
waarop het bloempatroon tot strakke afweer werd,
en, voor de ramen tot een bolwerk opgesnoeid,
't geknotte loofhout, dat den blik de weg verspert
en aan drie kanten 't licht in groene kluisters boeit:
Dit is 't eenzelvig huis, dat zich naar binnen keert,
waar Holland werkt en bidt bij 't stromen der getijden,
waar stram gevouwen hande' een streng geloof belijden
en een rechtzinnig volk zijn God in arbeid eert.
TRUUS GERHARDT (geb. 1899)
Doktrrgdiensten tijdrit»
de Pinksterdagen
Tijdens de Pinksterdagen zijn aanwezig de
doktoren:
Krimpenerwaard: H. F. Adam te Stolwijk
(telefoon K 1824—327). J. N. B. v. d. Grient
te Bergambacht (telefoon K 1825—216). J. K.
Hoogenboezem te Lekkerkerk (éelefoon
1805—303). A M Visser te Krimpen a d.
IJssel (telefoon K 1893—307).
Tweede Pinksterdag: J. N. B. v. d. Grient
te Bergambacht (telefoon K 1825—216), J. G
Barben te Schoonhoven (telefoon K 1823—
432).
Bodegraven: Eerste Pinksterdag C. G. A
v. Beek (telefoon 168). Tweede D Ragay
(telefoon 30) en D. Schreuder (tel. 27); beide
dagen te Zwammerdam zuster Beerepoot
(Kerkstraat 85).
Boskoop; Eerste Pinksterdag: P. J. de Wil
de (telefoon 40), Tweede: C. H. Flim (tele
foon 38).
Haastrecht. Oudewater en Polsbroek: J. J,
Hoving te Oudewater (telefoon 57).
Moordrecht en Nieuwerkerk a. d. IJssel:
J. H. v. Westendorp te Moordrecht (tele
foon K 1827—315).
ReeuwUk: J. P. Hoeneveld (telefoor
1829—227) (alleen Zondag, Tweede Pinkster,
dag géén doktersdienst). 1
Waddin*Veen: J. W. H. Helleman (tele
foon K 1828—379).
Zevenhuizen en BIeUw(|k: J. Tol te Biels-
wijk (telefoon K 1892—500).
Bergambacht
De Gevleugelde Bode. De postduiven
vereniging De Gevleugelde Bode hield een
wedvlucht uit Corbeil, 404 km. Uitslag: P
Blanken 1. 2 en 11: C. J. Duhen 3. 5. 6 en 9,
G. v. d Berg 4. 7 en 10; B van Vliet 8 en 12.
Predikbeurten. Ned. Herv. kerk 9.30
ds .7 Lekkerkerker. 6.30 uur de heer
Stolk. Uitgetr. Ned. Herv kerk 9 30 en
6.30 uur leesdienst. Geref kerk 10 uur ds
J. Firet, 8 30 uur ds W. J. de Ruiter te
Schoonhoven.
Tweede Pinksterdag Ned. Herv. kerk 9.30
uur ds J. Lekkerkerker.
Berkenwoude
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk. 10
ds P E. Chr. Blom (mei zang kerkkoor)
Geref. Gemeente. 9 30 en 6 30 uur leesdie
Bodegraven
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk. lo uc
ds Jac. Vermaas 6 30 uur ds Joh. Verweliu
Geref. Kerk. 10 en 6 uur ds G. P. Hart\el
Geref. Kerk (art. 31 K.O.). 10 en 5 30 uur t
Joh Dam. Geref. Gemeente. 10 en 6 ui
leesdienst. Ev. Luth. Kerk. 10 uur ds J.
F Herrmann. Vrije Evang. Gemeente,
en 7 uur, de heer Jac. KleinHaneveld.
Tweede Pinksterdag: Ned. Herv. Kerk.
uur ds Joh Verwellus. Geref Kerk. 10 uur
ds S. Neerken Geref. Gemeente. 10 uur
candldaat W. Hage te Den Haag.
Boskoop
Priesterwijding in Schotland- Vandaag zal
de oerwilde heer J. Romijn. Witte Pater,
de priesterwijding ontvangen uit handen van
Mgr Gordon Gray, in de Parochiekerk St.
Mary's and St. Andrew's te Galash)
(Schotland).
Hij werd geboren in Boskoop op 25 Maart
1924. Na de lagere school en de ULO school
te hebben doorlopen, studeerde hij gedu
rende 6 jaren te Sterksel (N B Vervolgens
was hij 2 jaar te Boxtel in het studiehuis
van de Witte Paters doorliep 1 jaar het
noviciaat te s-Herenberg eq studeerde i
daar gedurende 3 jaren theologie D.t ja
voltooide hij zijn studie te Jedburg Rox in
Schotland. Zondag 20 Juli a s. ?al de neo
mist zijn eerste plechtige H. Mis opdragen
in de Parochiekerk van de H. Johannes de
Doper te Boskoop.
Polder Rijncveld. In de ingelandenverga
dering van de polder Rjjneveld werd om.
besloten, aan Ged. Staten te verzoeken om
rijdom voor 't groene land te verhogen
ha (waardoor dus over 't
per ha meer betaald zal
•orden dan over het andere land in de
lwijk
van 4 op 8 per ha (was
kwekersland 8 per ha i
polder) en de vrijdom voor Spoelwijk van
f 2 20 per ha op te heffen. De aftredende be
stuursleden. de heren T. Reyneveld en S. C.
Rijlaarsdam werden herkozen.
Bloemen veiling. Grootbl. rozen per bps
van 20 stuks: Rosalandia 1.80. Duisburg
1 1.50. Butterfly 2. Better Times 2 603 20.
Edith Helen 2.40. Florex 2 40—3. Vierlanden
2.60-4, Parel van Aalsmeer 1.80; Gemengde
rozen 1.501.90; Polyantha-rozen per boa
van 10 stuks: Wolfsglorie 1.802.30, Juweel
tjes 1—2, Sweetheart 90; Diversen per 1(
stuks: Pioenen in srt. 1.502.30, idem
mengd 1.60-1.80. Lelies 1.10. Goudb
gustrum 15—23, Snijgroen per kilo 23—25,
Begonia's 6—8 per stuk.
Gouderak
Predikbeurten. Ned.-Herv. Kerk. 8.30 uur
ds J. Plomp. 6 30 uur d» J. Lekkerkerker te
Bergambacht
Tweede Pinksterdag: Ned. Herv. Kerk. 10
uur ds J Plomp.
GESLAAGD.
Voor het te 's Gravenhage gehouden
examen voor gerechtsdeurwaarder zijn ge
slaagd onze stadgenoot de heer A. van
Vliet en onze oud-stadgenoot de heer C. G
van Blokland.
MARKTBERICHTEN
KAASMARKT GROOT-AMMERS
3! Mei Aangevoerd 17 partijen, zijnde 492
«tuks, wegende 3444 kg. Ie Kwaliteit ƒ2,21—
ƒ2,25. 2e kwaliteit f 2.18—2,20. extra tot
2.28 per kg. Handel kalm.
Haastrecht
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk. 10 uur
ds W de Voogd v. d. Straaten Ned. Herv.
Evangelisatie, 9.30 en 6.30 uur de heer G. de
Pater - Geref. Kerk. ds L van Urk.
Hekendorp
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk. 10 uur
de heer A. Terlouw te Gieisendam 6 M uur
ds A. de Leeuw te Boskoop.
Moerkapelle
Predikbeurten. - Ned. Herv Kerk, 9 30 uur
ds a de Leeuw te Boskoop: S.30 uur ds L. van
Hartingsveld te Berkel—Rodenrijs. Geref.
Gemeente. 9 Jo. 3 en 6.30 uur d* W de Wit.
Tweede Pinksterdag. Ned Herv. Kerk.
9 30 uur ds A de Leeuw te Boskoop. Geref.
Gemeente. 9.30 uur ds W de Wit.
Moordrecht
Ned. Herv. Kerk. 10 uur"
ds P. A. Stapert. Ned. Herv Evangelisatie.
10 en 6.30 uur de heer H. Ockerse. Oud
Geref. Gemeente, l» en 4 uur leesdienst.
Geref. Kerk. 10 en 6.30 uur ds D. P Kalk
man.
Tweede Pinksterdag: 10 uur de heer H.
Ockerse.
Nieuwerkerk a. d. IJssel
Predikbeurten. Ned. Herv. Kérk 9 én 6.30
uur ds J J. Timmer: 10.45 uut? ds J. D. van
Hof te Rotterdam. Geref. Kerk. to en 6 uur
ds W. v. d. Kerk. Geref. Gemeente. 8.30 en
Tweede Pinksterdag: Ned. Herv Kerk,
to uur ds J. j. Timmer. Geref. Gemeente.
J uur ds H. Llgtenberg te Rotterdam.
Oudewater
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk. 9.30 uur
ds J. Wieman: 8.30 uur de heer K. Exalto te
Linschoten Geref Kerk. 9.30 uur ds A.
Nijhuis. te Gouda; 6 30 uur ds W. van Dijk te
Gouda. Geref. Gemeente. 9 30 en 610 uur
leesdienst. Oud-Kath. Kerk. 8.30 uur Hoog
mis: 4.30 uur Vespers.
Tweede Pinksterdag. Ned Herv. Kerk.
to uur ds J, Wieman. Geref. Gemeente.
1 uur ds W. de Wit te Moerkapelle.
Ouderkerk a. d. IJssel
Dijksman 30 1: P
rd 41 J. wonende te Gouda en N. van
31 J
Ondertrouwd: Willem Speksnijder 34 J en
Jannigje Schouten 22 j. te Rotterdam: Arie
Opschoor 26 j. en Johanna IJspeetd 26 j. te
Vollenhove.
Overleden: Wijnand Honkoop. 72 J.. echtge
noot van Hendnjntje Ponse.
Loop der bevolking. - Vertrokken: Dirk
Nomen en gezin van B 13 naar Berkenwoude,
B 126aOei rit Oostetom van B 13 naar Ber
kenwoude B 128a wed. A de Jongde Groot
A 276 naai Gouda. Crabethstr. 69: At Ie
den DuIJf en gezin van A 241 naar Canada;
Johanna Baas van B 65 naai Bode-
Burg. Dobben de Bruljslraat 7 Teu-
Weenen en gezin van C 165 naar Krim
pen a d I.lssel IJsseldijk 284; Pleter Cornells
ran Cappellen van A 181 naar Krimpen a. d.
IJssel.. IJsseldijk 110: C.ijsbert Heuvelman, van
A 104 naar Kerkiade. olmenlaan 46. Jannie J.
3os. van C.97 naai Rotterdam. Mathenesser-
aan 4Sla: Cornelia A Baas van B 43 naar
"s-Gravenhage Zuldwal 03. Neeltje van En-
;elen, van B 161 naar Gouda. Da Costakade
Jo. 42.
Gevestigd: mevr. N. van de Velde—Koren
ari Bergambacht naai Kerkweg 19; Pieter-
iclla pols. van Gouderak naai A 158, Teunis
Hoogerwaard en gezin van Stolwijk naar
Paulus Verkerk van Nieuw-Lekkerl.md
200, Hermanus de Jong van Stolwijk
3 124: Arie van Ommen en gezin van
Nleuwerkei k a. d. IJssel naar B 123.
Aannemer-fantast moest
zich verantwoorden
De officier van Juatitle by de arrondiatc-
nienta rechtbank te Dordrecht karakter!,
teerde de Dordtae aannemer G. H. de V.
die terecht heeft gestaan wegens oplichting'
als volgt: „Deae man ia het prototype van
een ..Hochstnpler". een man die zonder een
cent te beaitten met de meeat fantastische
plannen rondloopt maatachappUen opricht
met de mooie namen ..Holvries". „Viot-
bouw" en „Globe", met een chegue van
dertig mille in zijn zak rondloopt die door
geen cent wordt gedekt, ala aannemer in
schrijft op de bouw van honderden wonin^
gen enz."
De V. moest voor een geval van oplich
ting terecht ataan. Hij had een dame geïn
teresseerd voor een van zijn fictieve maat
schappijen en haar bewogen voor hem een
auto te kopen, die hij dan maand voormaand
van haar zou huren. Hij had beloofd haar
geld ook op andere wijze productief te ma
ken. De dame was er echter achter gekomen,
v*.te kedrlf-
«.sin. unuic wCl center acnier gl
dat De V. al begonnen wa« haar te ue
want de ^ito. die volgens hem
Reeuwijk
Breevaartbrug al in gebruik.
e noodbrug over de Breevaart is wegge
haald. Het verkoer zal met de Pinksterda
gen van 'de nieuwe brug gebruik kunnen
maken. Over twee weken zal de brug ge
heel klaar zijn.
Prrdikbriirtcn. Ned Herv. Kerk, 9.30 uur
heer K. Exalto te Linschoten. 6 30 uur ds
J Wieman te Oudewater. Ned. Herv. Kerk.
Sluipwijk 10 en 6 30 uur ds P Westland te
Waarder. Geref. Kerk. 10 en 5 uur ds J.
Kapteljn.
Moeder redde haar kind. Donderdagmid
dag viel het driejarig dochtertje van de
familie De Kamper aan de Weth Venteweg
in de achter de woning gelegen diepe wete
ring. Mevr. De Kamper sprong gekleed fe
er en siaagde erin het kind te redden
Stolwijk
Predikbeurten. Ned Herv. Kerk. 10 uur
ds J Eikema 7 uur ds J v d Haai te Wad
iveen. Ned. Herv. Evangelisatie. 9 30 en
7 uur ds J. J. Moll te Waddinxveen. Geref
Gemeente. 10 en 6 30 uur leesdienst.
ietbal. Eerste Pinksterdag om twee uur
speelt Stolwijk de eerste wedstrijd in de ne-
derlaagserie om het wapen van Stolwijk Jn
atura legen Lekkerkerk.
Waddinxveen
Predikbeurten. Ned. Herv. kerk 8.45 en
10.30 uur ds J. v d Haar 6 30 uur ds J. J.
1. Geref. kerk 10 en 6.30 uur ds J.
Snoey. Chr. Afgesch. Gemeente 9.30 en
5 uur leesdienst. Ver. Wet en Evangelie
9.30 uur ds A. Offringa te Scheveningen.
Tweede Pinksterdag: Ned. Herv. kerk
9.30 uur ds J' J Moll. Rem Geref. Gem
iur ds G. Ch. Duinker.
Zevenhuizen
Predikbeurten. Ned Herv Kerk 10 en 7
ur ds W Bioemendaal. Kapel a. d. Rotte,
i uur ds B. Baks te Capelie a. d. IJssel.
Geref. Kerk. 9.30 en 2.30 uur ds A P. Helner.
"tem. Geref Gemeente. 3 uur ds P. A
Stapert te Moordrecht.
Rotterdamse Schippersheiirs
Vrijdag kwamen ca. 42 bevrachjingen tot
stand. Wij noteerden o.a.: 315 ton hout.
Leerdam; 2x90 tort balken, Zwijndrech',
81 ton cellulose, Apeldoorn; 520, 500 en 450
ton suiker, Amsterdam, 50 ton mals, Apel
doorn: 107 ton gerst. Weesperkarspel; 300
ton mais. Harderwijk; 2x150 ton mais,
Apeldoorn: 2 x 250 ton mais. Harlingen;
1350 ton granen, Bergen ad. Maas; 104 ton
granen. Weert: 25 ton hout, Nijmegen
Vlettarieven: 100 ton 20140 ton 22.50;
200 ton 25: 250 ton 27.50. 300 ton 30;
350 ton f 32 50: 400 ton 35; 450 ton 37.50;
500 ton ƒ40 600 ton ƒ45.
gen, want de wito. die volgens hem f 2500
had gekost, «as a«n hem verkocht voor
2000. De arrondissementsrechtbank var-
oordeelde De V. töt een half jaar gevange
nisstraf In een andere oplichtingwank kon
het wettig en overtuigend bewijs niet wor
den geleverd, zodat hier vrijspraak volgde.
Internationale havendagen
te Amsterdam
Rijnreders, expediteurs, zeereders, carg»-
doors. stuwadoors uit binnen- en buitenland
en vele genodigden van de stichting Amster
dam—Rijnkanaal—1952 kwamen gisteren ta
Amsterdam bijeen ter opening van de in
ternationale haven- en expediteursdagen,
georganiseerd in samenwerking met de
Scheepvaart Vereeniging „Noord" en de
Vereeniging „De Amsterdamsche Haven".
Expediteurs uit Zwitserland. Frankrijk,
DuitBland. België en Nederland hielden re
feraten over diverse onderwerpen, betrek
king hebbende op de Rijnvaart, de positie
van de expediteurs en het belang van de
nieuwe kanaalverbinding. De discussie*
stonden onder leiding van de heer R. ie
Cavelier, voorzitter der vakgroep expedi
teurs van de Scheepvaart Vereeniging
„Noord".
Des middags werd een rondvaart gemaakt
door de havens, waarna de tentoonstelling
in de R.A.I. werd bezocht. Voor vandaag
stond een excursie naar het Amsterdam-
Rijnkanaal op het programma.
Pres.-directeur Ned. Heide Mij.
Ir J W Hudig heeft wegeqs zijn gezo»-«-
heidstoestand ontslag gevraagd als presi-
den I-direct eur der Nederlandsche Heide-
Maatschappij. De rand van commissarissen
heeft hem dit op de meest eervolle wijze
verleend, onder dankzegging voor de vele
en belangrijke diensten aan de maatschappij
bewezen.
In zijn plaats werd benoemd de directeur
ir H J A Hendrikx Voorts werden be
noemd tot adjunct-directeur de hoofdinspec
teur B. Polderman en de inspecteur E.
Wijnbergen
De directie is thans als volgt samenge
steld: ir H. J. A. Hendrikx. president-direc
teur. ir J A Eshuis directeur. S H. Warin-
»a. administratief-directeur. ir B. Polder-
nan en F.. Wijnbergen adjunct-directeuren.
Courses op Duindigt
ie Pinksterdag, aanvang l.M uur.
GUdiateur-prtjs. Draverij, afst. 1900—1920 m.
Query Hanover en Queen Bess hebben een
goede kans op de prijzen.
Happodrome prijs. Ren. afst. 2150 m Hoewel
de afstand wal kort is voor Noordwester, mag
van hem een goede verrichting worden ver
wacht Winston kan een plaats bezetten
Chantllly-prlis. Draverij, afsta 2100—2140 m.
(voor amateurrijders). Larrikin is In prima
vorm. zijn eigenaar, hoewel een zeer zwaar
man. voert hem wellicht
„...jtig conturrente
Diana-prUs. Ren. afst 2400 m Komt Sakfna,
die ook in de te ren sAaat ingeschreven, in
deze course aan de start moet haai een goede
kans worden gegeven. Chiberta (Stal Frowain)
Is tn grootse vorm.
Longchamp-prtls. Draverij, afst 2060—2140 m
Peter Pech die dit seizoen voor het eerst uit
komt heeft In 1951 meerdere successen be
haald De eigenaar-pikeur Roodenburg kan
met Our Dream een prijs winnen
De Hoefslag Wisselbaker. Ren. afst 2000 m.
Handicapvoor amateurs. Ondanks de top-
weight van 80 kg. die Lagos heeft te diagen.
is zijn winstkans prima Zijn Belg eigenaar
heeft ook Marauder en Bébé Chou ingeschre
ven. Moquese heeft een gunstig gewicht.
Auteull-prUs. Draverijafst 2500—2560 m.
Omar Spencer is een te vrezen concurrent.
Prinses Zora die aan alle deelnemers vooigift
geeft. Is daarom nog met kansloos.
Vinrennes-prtJs. Draverij, afsl 2000—2080 m.
Het Entr. W. H Geersen (Kievit S. I.uxor en
Volante III) is in staat een .le en 2e prijs
te winnen. De Fianse Import Volente III heeft
Davcri jcn tc Hilversum
2e Pinksterdag, aanvang 1.30 uur.
In Memorianr Burgemeester Mr J. A. G. M.
v Hellenberg Hubar-prijs. Deze draverij zal
vermoedelijk worden gesplitst. Peterhof.
O Lapii e K. Ostiagatta K en Noia Spenc«r
kunnen, vooral wanneer tn 2 afdelingen wordt
gelopen, (n de \oorste gelederen eindigen,
afst 1940—2020 m.
Burgemeester J. J. G. Boot-prils, afst I960—
2040 m. (voor amateurrijders). Nelson en Karei
Pluto kunnen op een bekwaam stuurman re
kenen New Spencer zorgt misschien voor een
/errassing.
Wethouder P. Th. Beudeker-prijs. afst.
900-1940 m Query Hanover zal bij niet win
nen op Duindigt. in Hilversum meer succes
kunnen hebben De op de achterste plaats
startende Quick Margo van S mag in staat
worden geacht een prijs te bemachtigen.
Wethouder Mr F. C. Vorstman-prijs. afst.
40—2420 m. Oosting's Oogappel mag In het
oog worden gehouden. Octavienus K is ln
prima vorm. Outsider Overste v. Fresena.
Koninklijke Nederlandse Harddraverij en
Ren veren lïing-p rits. afst. 2340—2400 m Nanco
M. mag evenals Norma Shearer op een eer
volle plaats worden verwacht.
Grote Hllversum-prUs. afst. 2340-2400 m De
pikeurs W. H. Geersen en M Vergay zullen
beiden gevaarlijke concurrenten kunnen zijn.
Outsider Olga Pluto.
Pinkster-prijs. afst. 1980—2020 m. Mac Kinley
kan zijn seiie overwinningen voort zetten.
Komt Pearl Spencer In deze draverij uit, k»n
hij een woordje meespreken. Outsider Miss A.
lange afstand niet Hun plaats bij aankomst
Is ln het voorste gelid. Outsider Mac Kenley.
Publiek dacht dat'het
Afleidinggmanoeuvre
een grapje was
(Van onse Rotterdamse correspondent)
Er .ging geen kreet van ontzetting door
de propvolle tent van het circus Mikkenie
aan de Kruiskade, toen gisteravond de 42-
jarige Franse trapezewerker Lucicn Pé-
rengo omlaag stortte. Men dacht over het
algemeen, dat deze uitstekende trapezewer
ker een of ander zeer gewaagd grapje
maakte, zodat zelfs een deel van het publiek
lachte. Dat was overigens zeer goed ver
klaarbaar, want Pérengo zorgt voor de ko
mische noot bU het iuchtnummer De Me
teors. HU maakt daarbU allerlei géwaagde
misstappen, zodat het publiek ook nu de
indruk kreeg, dat de val in het net er „bU
hoorde".
De trapezewerker zou het «lot van het
nummer maken, dat uit enige ingewikkelde
zweéfsprongen met „salto's" van de ene naar
de andere trapje bestond en dat speciaal
werd aangekondigd.
Pérengojgam zijn aanloop, zweefde, liet de
trapeze los. maakte een „salto" een storttg
in het net. Hieruit rolde hij in het zand.
Direct snelde EHBO-crs en een dokter, die
zich onder het publiek bevond, toe. Het
programma ondervond geen stagnatie, daar
dit het laatste nummer voor de pauze wa*.
De trapezewerker werd op een draagbaar
naar zijn wagen gebracht, waar de dokter
constateerde, dat het waarschijnlijk nog
vrij goed was afgelopen. De leden van da
Meteortroupe, die zwijgend bij de wagen
stonden, hoorden deze mededeling natuur
lijk met vreugde aan. Met een ziekenauto
is Pérengo naar het Coolsingelziekenhuis
vervoerd, waar foto's werden gemaakt Het
bleek, dat een spier in de heup. die al een*
eerder geblesseerd was. is beschadigd.
De artisten waren hét er unaniem over
eens, dat „monsieur Meteor" zeer onzeker -
was bij zijn optreden, iets wat men andera
niet van hem gewend was
Maar over een week zal deze circus artist
waarschijnlijk wel wéér zijn grapjes ver-
een buit van de zee. Hij richtte toen
een vuurtoren op, die hij de Brittenburg
noemde en die de dwalende schepen op zee
de weg naar de Rijnmond zou moeten wij
zen. Later zou rond deze toren een wapen
huis zijn gebouwd, waardoor de Brittenburg
meer een sterkte of burcht werd. Gezien
de bouwvallen, welke tot laat in de Middel
eeuwen dicht bij de kust lagen en waar
van getekende plattegronden bekend zijn,
lijkt deze laatste veronderstelling dichter
bij de werkelijkheid te liggen.
Verzwolgen
geloofwaardig klinkt ook de volgend.e be-
Lf schrijving van de burcht, gezien het
feit. dat de sterkte vele eeuwen volledig in
tact bleef. Caligula zou de Brittenburg heb
ben opgebouwd ais ?en grote en sterke
burcht, ongeveer duizend en zeshonderd
schreden van het latere dorp Katwijk aaiT
Zee aan de Rijnmond. Het was een zeer
sterk slot met een mooie haven. Van hier
uit werden de zeeverbindingen met Brit-
tannia onderhouden en daarvan zaou de
naam Brittenburg zijn afgeleid. Het staat
wel vast. dat de invallen van de Noorman
nen, die grote delen van Holland plunder
den en brandschatten, de Brittenburg niet
zijn voorbijgegaan.
Zij verwoestten de sterkte, die van
die tijd af een bouwval blééf. Omstreeks het
jaar 1000 hebben stormvloeden de kust van
Holland sterk belaagd. Grote duincom
plexen verdwenen in de zee en ook de
Brittenburg werd er door aangetast. Stuif
zand bedekte later weer de bouwvallen,
maar de immer gretige zee maakte dat in
de 16e eeuw de grondvesten van de Britten
burg op enkele honderden meters van het
strand onder de wateroppervlakte lagen
Nog eens gezien
Het wil nog wel eens voorkomen dat kustvissers, op korte afstand van de
vloedlijn tussen Katwijk en Noordwijk, in het kuilnet lichtgekleurde
bakstenen vinden van een grootte welke nu niet meer in Nederland wordt
gemaakt. Achteloos gaan zij aan deze vondst voorbij. De stenen
worden weer overboord gezet en de visserij voortgezet. Maar tien tegen
één, dat zij met deze stenen een stukje wel zeer oude geschiedenis van
de Nederlandse kust rond een van de oudste monden van de Rijn aan het
licht hebben gebracht. Die stenen zijn afkomstig van de resten van wat
eens een Romeinse versterking was, volgens oude kronieken aangelegd
door de latere Romeinse keizer Cajus Caligula die als veldheer lange tijd
in de lage landen bij de Noordzee heeft vertoefd.
T")IE versterking of burcht, het Huis te
•*-' Britten of ook Brittenburg genaamd,
heëft heel wat stof voor romantische over
leveringen gegeven en het was mr J van
"•Lennep. die in hefcunidden van de vorige
eeuw in een van zijn vele historisch-ro-
manti8che verhalen, in het verhaal Brinio,
de Brittenburg een belangrijke rol liet spe
len. Een sterkte in het land van de Kanine-
faten en Katten, stammen van het Friese
volk. die ln het begin van onze jaartelling
de duinstreek tussen de Rijnmond Bij Hoek
van Holland en het hoogste duin in het
latere Kennemerland, de Blinkert, bevolk
ten en van jacht en visserij leefden.
De eeuwen doorstaan....
Brittenburg heeft de eeuwen door
staan met een hardnekkigheid Welke
verwondering mag wekken. In de laatste
decennia zijn de historici het er niet over
eens of de bouwvallen van de Brittenburg
aan de Rijnmond bij Katwijk gelegen, af-
knmstig zijn van een door de Romeinen op-
HfcricnH sterkte of van een burcht, die eerst
ten tijde van Karei de Grote werd gesticht.
Een feit is. dat oude kronieken, zij het dan
soms nlet zonder enig voorbehoud, de Brit
tenburg reeds in de eerste eeuw na Christus
vermelden en voor deze veronderstelling
grond vonden in het feit, dat in en i'ond
deze sterkte verscheidene vondsen zijn ge
daan van Romeins aardewerk, stenen
met inscripties en munten van het Romein
se keizerrijk. De aanwezigheid van een Ro
meinse versterkte plaats in dit gebied zou
trouwens niet zo vreemd zijn geweest. Op
gravingen van de laatste decennia in de
onmiddellijke nabijheid van de weg. die
van Katwijk aan de Rijn naar het zeedorp
loopt, hebben heel wat interessante vond-
bten uit de Romeinse tijd aan het licht ge
bracht. Men heeft er grafheuvels aange
troffen met delen van skeletten en voor
werpen. die wijzen op een begraafplaats van
Romeinse krijgslieden en het staat buiten
twijfel, gezien de opgravingen welke on
geveer tien jaar geleden in het bij Katwijk
gelegen dorpje Valkenburg zijn geschied,
dat daar een Romeinse nederzetting heeft
gelegen. Vermoedelijk bergt de zandige bo
dem daar nog meer voorwerpen, die veel
zouden kunnen onthullen van de alleroud
ste geschiedenis van ons land en zijn eerste
bewoners, maar het toeval zal deze slechts
aan het licht kunnen brengen.
In die oude tijden, de eerste eeuw na
De grondvesten van de Brittenbrug in de
17e eeuw.
Christus, moeten de Rijnmonden anders
hebben gelegen dan een eeuw daarvoor,
want men neemt aan, dat de beruchte Cim-
brische vloed toen de lage landen heeft
overstroomd tot Utrecht toe Sommigen wil
len zelfs aannemen, dat deze vloedgolf tot
voor de wallen van Noviomagum (Nijmegen)
kwam. Vast staat, dat een van de voor
naamste Rijnmonden was gelegen bij de
toen reeds belangrijke marktplaats Lugdu-
num. het tegenwoordige Leiden, waar Kani-
nefaten en Romeinen handel dreven. Oude
kronieken vermelden, dat keizer Claudius,
die een winter in de lage landen doorbracht,
in de buurt van de mond van de Rijn een
vuurbaak of toren liet timmeren Bfitten
geheten, omdat Brittannia aan de tegen
overgestelde oever van de Noordzee lag.
Deze toren, waarop een vuur gestookt kon
worden, zou hebben gediend voor de Ro
meinse schepen, die de Rijn afvoeren naar
zee. Bij deze toren zou van de schepen tol
geheven zijn.
Maar er zijn ook kronieken, die melden,
da't de Brittenburg is gesticht door keizer
Cajus Caligula, de vierde keizer vdn het
Romeinse Rijk. Het jaar van de stichting
zou 40 na Christus zijn, Caligula zou, met
zijn krijgsvolk en wapenen in de lage lan
den vertoevend, geen gelegenheid meer
hebben gevonden oorlog te voeren. Hij con
centreerde zijn troepen met al hun mate
riaal bij de Rijnmond en hield zijn soldaten
bezig met het verzamelen van schelpen, die
een monument in het oude Rome zouden
moeten versieren. Die schelpen achtte hij
hadden de bewoners van Katwijk het te
danken, dat zij in 1520 de Brittenburg ge-
«i"rënde twee dagen hebben kunnen zien.
Uitzonderlijk laag water deed de .grond
vesten weer boven de oppervlakte van de
zee komen en van deze gelegenheid is ge
bruik gemaakt om te trachten weer eens
iets van de oude sterkte te weten te komen.
Wetenschappelijk gegrondvest was dit on
derzoek niet. maar het bracht verscheidene
dingen aan het licht, die wel sterk wijzen in
de richting van een Romeinse burcht..
Enkele marmeren stenen met Romeinse op
schriften wijzen er op. dat de Brittenburg
een wapenopslagplaats is geweest. Er
werden Romeinse munten uit de eerste,
eeuw na Christus gevonden en ook aarde
werk. De stenen van de fundering bleken
drie bij vier voet te meten, de bakstenen
van de bovenbouw waren een vierkante voet
groot. 'Ook werden beeldjes en lampen ge
vonden en dakpannen die onmiskenbaar uit
de Romeinse tijd afkomstig zijn.
Men heeft toen ook opmetingen gedaan en
vond. dat de bouwvallen die zichtbaar
waren, 80 roeden in het vierkant maten
terwijl nog een gedeelte onder het duinzand
moest doorlopen. In 1552 werd nog eens.
tijdens een zware storm, de Brittenburg
zichtbaar. De zee sloeg het zand boven de
bouwvallen weg en men zag duidelijk de in
deling van ruimten en vertrekken. De
muren hadden toen nog een hoogte van
enkele voeten. Men mag aannemen, dat de
grondvesten van de Brittenburg thans ge
heel onder het zand liggen, maar dat de
bovenkant van de muren zo nu en dan wel
eens boven de zeebodem uitkomen, als de
grillige stromen voor onze kust de banken
weer eens wegschuren. En dan krijgt de
kustvisser wel eens stenen in zijn net.
Langzamerhand schijnt Venetië weer naar
de zee terug te krabbelen, waaruit het een
maal is voortgekomen. 150 Kanalen ge
vuld met zeewater, op de bedding waar
van de „Parel der Adriatische zee
gebouwd is, ondermijnen meedogenloos
duizenden gebouwen en dreigen daardoor
de stad van haar grootste luister te bero
ven. Op sommige plaatsen is het al zover,
dat 3761 woningen tot de waterspiegel zul
len moeten worden afgebroken. Wanneer
de autoriteiten vroeger begrip hadden ge
taand voor dit gevaar en eerder hadden
ingegrepen zouden wellicht veel schade en
kosten voorkomen hebben kunnen worden,
maar zoals de zaken nu staan moet het
stadsbestuur rekenen op de niet eerinpe
onkosten van twee milliard lire 20.000.000
waarmede dan de aangerichte schade zo
ongeveer hersteld zal kunnen worden In
tussen heeft het stadsbestuur bij de rege-
ri na om subsi die voor dit werk gevraagd.
OORLOG had het
Christendom in Japan veld gewonnen
een der vurigste predikers was ook
toen Toyohiko Kagawa. die niet slechts
Christen, maar ook sociaal hervormer was.
Geen wonder, dat deze Japanner de be
langstelling trok van dr C Barth, de theo
loog. die vroeger hoogleraar in de godge
leerdheid te Bonn was en als geboren
Zwitser de geestelijke zoon was van het
Zwitserse godsdienstig socialisme, terwijl
hij door in zijn theologie vast te houden
aan en voort te bouwen op de centrale
gedachten van het reformatorisch Christen
dom en het paulinisme. een der leiders
werd van de z.g. dialectische theologie.
Bij C. J. A. Ruys Uit( Mij. N.V. te Am
sterdam is thans een boekje verschenen
geschreven door dr Barth, dat de naam
draagt van de genoemde Japanse prediker.
Voor de oorlog was de invloed van Ka
gawa in Japan reeds zeer groot. Hij was
het. die als Christen diep meevoelde met
zyn volk. dat voor een groot deel in nood
en ellende leefde en daardoor werd hu de
drijvende kracht, die het geweten van de
Japanse regering wakker schudde, zodat
deze zich bewust werd van haar plicht en
millioenen beschikbaar stelde voor de sa
nering van de armenwUken van zes grote
steden. Op sociaal gebied heeft Kagawa.
die het Christendom niet slechts met de
mond beleed, maar het ook daadwerkelijk
in de practijk toepaste, enorm veel tot
stand gebracht. Helaas heeft de oorlog,
waarvan hij krachtens zijn beginsel een
verwoed tegenstander ig. veel verloren
doen' gaan. doch thans gaat hU vol moed
voort op de eenmaal door hem ingeslagen
weg en zUn enige streven is het Japanse
volk tot Christus te brengen, van wie
alleen heil te verwachten is. Als Ooster
ling heeft hij in menig opzicht geheel
andere opvattingen over de prediking, het
gebed e.d. dan de meeste Westerlingen,
doch zyn prediking is er een voor allen
en daar hU zich met name tegen het vor-
richt, kan ook de Westerse
Kerk van deze Japanner heel wat leren
en veel wat hij zegt is waard nader over
dacht te worden.
HU is een geloofsheld, dat toont dr
Barth's boekje duidelijk aan en in hem is
meermalen bewaarheid dat het geloof
bergen verzetten kan Het criterium van
zijn prediking is de verlossing door Chris
tus, bij hem culmineert alles in zijn ver
trouwen op Christus, de verwachting van
Zijn RUk en de toepassing van Christus'
gebod zijn naaste lief te hebben. Kagawa
geeft zich dan ook geheel aan de dienst
aan de naaste en de wereld en dat niet
slechts met woorden, maar met daden.
Voor wie belangstelt in de ontwikkeling
vap het Christendom in het Oosten is het
van belang kennis te maken met deze pre
diker. Maar niet alleen hij. iedereen zal
bewondering krijgen voor deze Oosterling
die gedreven door de liefde tot Christus
en de liefde voor zijn volk. tot zo grote
daden en opofferingen kwam.
Op een der duizenden bruggetjes van
Venetië, kijken de Venetianen naar de
herstelwerkzaamheden, welke tn een droog
gelegd kanaal verricht worden om de be
lendende en bedreigde woningen te
beschermen.
Toyohiko Kagawa.
'DE MIDDEN VAN DE BOSSEN, daardoor
beschermd tegen krachtige wind, om
geven door een fraai aangelegde tuin.
rijkelijk voorzien van bloemenrijke fcleurige
borders, waarop de patiënten het uitzicht
hebben, ligt aan de Soesterbergsestraat. van
de straat af onzichtbaar, het modern in
gerichte sanatorium Zonnegloren, uitgaande
van de Chr Véreniging tot Stichting en
Exploitatie van Sanatoria voor Lijders aan
Tuberculose.
Sinds 26 October 1951 heeft Koningin
Juliana het beschermvrouwschap van Zon
negloren op zich genomen. 13 Juli a.s. is het
„Zonneglorendag"; op die datum herdenkt
men hoe een kwart eeuw geleden, in 1927
dus. in tegenwoordigheid van Koningin-
Moeder Emma het sanatorium werd ge
opend.
Besloeg in 1927 het hoofdgebouw een op
pervlakte van 5500 vierk. meter, in de loop
van de 25 jaren van het bestaan van Zonne
gloren werd er door het bouwen van nieu
we lighallen, een zusterhuis en allerlei an
dere gebouwen een oppervlakte van 6920
vierk. meter aan toegevoegd. Thans is men
in de gelegenheid 400 patiënten op te ne
men. terwijl er als personeel en medewer
kenden 250 personen werkzaam zijn.
Ter gelegenheid van het vüf-en-twintig-
jarig bestaan is bij de firma J. N. Voorhoeve
le 's-Gravenhage een fraai uitgevoerd, rijk
geïllustreerd jubileumboek, getiteld ..De
Zon klimt hoger" verschenen, onder redac
tie van J. B. Th. Spaan en de geneesheer
directeur. waarin verschillende medewer
kers allerlei wetenswaardigs vertellen over
de geschiedenis van het Sanatorium en de
ontwikkeling der tuberculosebestrijding
ons land.
Het eeriste exemplaar dat van de pers
kwam is Maandag j.l. aangeboden aan
Koningin Juliana, terwijl daarna aan alle
patiënten en leden van het personeel een
exemplaar is uitgereikt. Het boek is bij de
boekhandel verkrijgbaar en een deel van
de winst heeft de uitgever ter beschikking
van het sanatorium gesteld. Van 12 Juli af
is er een gehele week feest op Zonnegloren.
Zondag 13 Juli is er een kerkdienst, waarin
dr K H. E. Gravemeyer. algemeen gedele
geerde van de Generale Synode der N. H.
Kerk. zal voorgaan. 15 Juli is er receptie.
16 Juli is de grote dag voor alle vrienden
OL vertwijfeling staarde
Troopmans naar de
hiëroglyphen op het oude
Egyptische monument. Tien
jaar studie hadden hem wel
nader gebracht tot de gehei
menissen van het oude volk.
dat zich zo goed kon uit-
Irukken in reliëffiguren en
papyrusrollen. maar deze
boodschap in de marmeren
blokken ging hem toch te
Het scheen wel. alsof de
beeldhouwer, die deze stenen
had gehakt, een wijle zUn
eigen taal had vergeten en
was afgeweken van de nor
male traditie om elk woord
door een teken voor te stel
len. Want wat moest nu een
pelikaan verzinnebeelden, en
wat zo'n omhoogstaande
rups
Troopmans staarde en
staarde. Uiteindelijk greep
hif weer pen en papier en
schreef onder elkaar de na
men van de' dieren, welke
voorkwamen op het gedenk
teken. De plantjes liet hU
weg. want die kon hij hele
maal niet determineren.
Zijn kennis van Egyptisch.
Koptisch. Arabisch en Soe-
danees schoten werkelijk te
kort. Met de beginletters van
de namen van die beesten
kon je ook al geen fatsoen
lijk oud-Oosters woord vor
men. Neen. hoogstens een
Nederlands, ontdekte hij.
En toen schoot Troopmans
plots overeindDe sleutel
was gevonden, want er was
geen enkele Egyptenaar
schuldig aan de puzzle. Het»
moest een rasechte Nederlan
der geweest zijn. die dit oude
monument gebezigd had
voor een toepasselijke Ne
derlandse wens.
En nu vragen wjj onze
lezen: Wat behelst deze
boodschap uit Egypte?
Een moellllke opgave, dit
weten wij. Maar daarom des
te aantrekkelijker voor de
*eOploMingen van deze puzzle moeten uiterlijk Donderdag
a.s in ons bezit zijn. Voor goede oplossingen worden een
prti* van 5 en twee prijzen van 2-50 beschikbaar gesteld.
Het Zusterhuis op het terrein van
Zonnegloren te Soest.
en belangstellenden, terwijl er dan ook een
bazar wordt gehouden ten bate van Zonne
gloren.
Enige pioniers hebben voor 1927 enkele
jaren hard moeten werken om een protes
tants sanatorium tot stand te kunnen bren
gen. Men wilde er niet slechts zorgen voor
genezing van de zieken, doch ook voor hun
geestelijk heil. Dus een inrichting, waar
men zich thuis zou vinden in liefde en
ede, voor alle patiënten zonder onder
scheid van kerk of geloof,
onnegloren heeft voorzi
Thans wachten ruim 200 patiëntei
opname. Het huis is gebouwd met behuip
van een obligatielening van gelden, ver
kregen van de diaconieën der N.H. kerk.
Van 130 in 1927 is het aantal patiënten thans
gegroeid tot 400. het aantal verpleegdagen
bedraagt ruim 146.000.
Verblijdende resultaten
TVE GENEESHEER-DIRECTEUR dr J. A.
■L' w, Berghauser Pont. wees er op, dat men
een goede indruk van de betekenis van de
t b c als volksziekte krijgt, als men weet,
dat de sterfte aan t.b.c. op 10.000 inwoners
in on6 land de laatste 25 jaren eerst regel
matig gedaald is van 9,86 in 1925 tot 4,11
in 1939. De bezettingsjaren brachten een
stijging tot 8.59 in 1945, om daarna te dalen
tot het buitengewoon lage cUfer van 1.90
in 1950. Maar dit betekent toch nog altijd,
dat in 1950 1922 personen in ons land aan
t.b.c. zijn overleden.
Wat de behandeling betreft worden voor
al rust en goede voeding het „vetmes
ten" van patiënten heeft men losgelaten
bedrust soms maanden achtereen, toege
past, waardoor dus veel van het geduld
van de patiënten wordt gevergd. D« ge
dachte is onjuist, dat medicamenten al
léén of het mes alléén genezing kunnen
brengen.' daarnaast is rust vereist.
Bij het onderzoek wordt tegenwoordig
ook de planigraphie toegepast, d.w.z. dat
naast de Röntgenfoto's speciale foto's ge
maakt worden, door de «Röntgenbuis en de
film om een vast punt te laten draaien.
Door dit punt telkens iets te verplaatsen
en iedere keer een foto te maken, krijgt
men een serie van 8 tot 12 foto-doorsneden
van de long, hetgeen het gemakkelijker
maakt de aard en de uitbreiding van de
ziektehaard te zien en te beoordelen. De
planigraphie is een vinding van de Rotter
damse art^ Ziedses des Plantes.
De toepassing van streptomycine sinds
1947 en sinds 1948 van P.A.S., twee nieuwe
geneesmiddelen, zijn oorzaak, dat vele
patiënten, die anders gestorven zouden zijn,
nu herstellen, terwijl bij anderen het leven
vaik nog jaren wordt verlengd. Ook de
bronchographie. waardoor men kan nagaan
of de vertakkingen van de luchtpijpen in de
longen al dan niet normaal functionneren.
bewijst goede diensten bij het onderzoek.
In 1951 werden 315 bronchographieën ge-
ikt Dit onderzoek stelt de arts in staat
na te gaan, wat de longen van de patiënt
waard zijn, alvorens over te gaan tot ver
wijdering van een longgedeelte of van de
gehele zieke long. Groot is hierbU de ver
antwoordelijkheid van de geneesheer.
Van rust- tot ziekenhuis
\7"AN rusthuis
torium zich ontwikkeld tot
voor zieken heeft het sana-
volledig
ziekenhuis met operatiekamer, labora
torium. enz. Het is vooral de verbeterde
narcosetechniek geweest, die de weg heeft
gebaand tot de chirurgie van de borst-
organen. Een arts is dan ook speciaal als
narcotiseur met zijn apparaten steeds in de
operatiekamer aanwezig tijdens operaties.
In het laboratorium geschiedt het mi-
croscoperen, het scheikundig onderzoek van
bloed en andere stoffen, en het bacteriolo
gische werk. Dit laatste omvat voornamelijk
het kweken van de verwekker van de tuber
culose de tuberkelbacil en het onder
zoek naar het gedrag van deze bacil ten op
zichte van streptomycine en P.A.S. Een
tandartsenkamer, waar ook de oogarts zijn
werk kan doen. ontbreekt niet. Een eigen
boerderij levert groenten en vlees, er is
plaats voor ca. 40 varkens. In een der pavil
joens is een school voor voortgezet lager
onderwijs, onder leiding van een school
hoofd. zodat allen, die het lager onderwijs
achter.de rug hebben, verder kunnen stu
deren of zorgen, dat zij in hun studie niet
verder achterop komen.
In Zonnegloren wordt veel gedaan om het
lUden der mensen te verzachten.
Dr Berghauser Pont wekte met nadruk op
waakzaam te bltyven, want al ia het sterfte
cijfer gunstig, het aantal nieuwe zieken la
niet zo mooi. Bedroeg dit vóór de oorlog
8 a 9000 en tjjdens de oorlog 20.000. na de
oorlog is dit slechts geleidelik afgenomen
tot 15.000 per jaar. De tuberkelbacil, de
grote vjjand, staat op de loer. Het is de
vraag of wU in de toekomst deze vjjand de
kop zullen kunnen indrukken. Waakzaam
bljjven is de boodschap!
