GOUD5CUE COUBANT Kjjlcer tae waarlijk grootste en mooiste zaken V komen zeer vaak geruisloos tot stand. Zo is het te verklaren, dat Nederland be trekkelijk zo weinig hoorde van het nieuwe gebied, dat aan het IJsselmeer werd ont rukt. Het was een groots, een geweldig werk, maar de kerels, die het verzetten, waren van een zwijgzaam soort en drukte hebben zij er nimmer van gemaakt. Deze somer echter viert de Noordoostpolder zijn tienjarig bestaan en nu treedt deze nieuwe maatschappij-in-opbouw als het ware een ogenblik naar voren en zegt: hier zijn we! Er wordt feest gevierd, enkele dagen slechts «n dan zal het werk weer verder gaan. iSPOOR Straaljager stortte op Engels marinevaartuig in Marsdiep J RAMP BIJ OEFENING BLUE BIRD IN FRANKRIJK ZEGEVIERDE HET GEZONDE VERSTAND 11 Amerikaanse M.P. beschoten OORDIGERS! HINE 7 1475 door Volkspolitie man eens I Twee gered man M/w1 Politieke stakingen Benelux en lonen GRENSINCIDENT TE BERLIJN Lijstnummers rede WEEKBERICHT Communistische stakingsoproep werd door de arbeiders genegeerd K.L.M. kan (met olie) de vleugels weer uitslaan Sproeivliegtuig stortte neer r 1 1 Dertien man vermist, piloot dood Eisenhowers eerste politieke „Geen geheimzinnigheid in buitenlandse politiek” niet populair ITTERS I ZZ IH I I" Werknemers in het kleine pensionbedrijf Veiligheidsgordel rond West-Berlijn bIc „Robzon" Zuiveringsactie op Koje voortgezet Grote Drie zijn het over Berlijn E.* r'? Donderdag 5 Juni 1952 DAG 4 JUKI 1055 Prija 10 cent per nimmer Verschijnt dagelijks Advert.: 12 c. p. mm, bij contr. 10 c. Dlrecteor-Chefredacteur: S. H. VAN DER KRAATS Cteef-Explot title: D. DÉ KLERK 91st« Jaargang No 23003 Postrekening 48400 Ing. Med.: 24 c. per mm, contr. 20 c. 5- W gebie rukt. 5 'll I IV 7j g} leen de I üSp, trofl de leeft stcld JENFABRIEK TE UTRECHT door het Donderdag- e kant getrokki «n er niet al te 4 I ZZi Bureaux: Zeugsfraat 70—72 Telefoon 2745 (twee lijnen) Prijs abonnement: per week ƒ0.45 per maand 1.95, per kwartaal 5.80 Compensatie loonwijziging in het bakkersbedrijf Zijd straat Tl z8 M.V.P.. Mid •rbond I I naar waar wordt onderset ia! Stei 'eede I EENDRACHT MAAKT MACHT ZZi van lemer werk- niet luto- van j de Igens het de dit op tpol een weige» maker geen t Gedt auto a.agen hebbet uurt eige “rijen. J op ilksmassa jenslagi an w leem in ..t geen i Haag en voor op de r grote laarvan s in rum Wie rdoostpolde taal nieuw montagewerk PM.) T vluch- lagen een Duitsland. 18 tot 21 Volgens e opwek- „_.“iten aan verdedigen. het de I sn voor onden C.P. dt vernietigen sprekendste ar- mcentratie van en,( Amei ^n olies! int wettige macht te invloed ge- -J. als deffla- id in staat - «wfirs voort 3t gevaar van grote opofferin- ler gevaar wordt neiging Zon op 440; onder- Maan op 19.38; onder Ui een vjjligheidag langsSk grens Deze Wfttregel jet-Russische het invallen d< grens van de 1 gens dicht b(j hebben e bijdragen zijn «langstelling is eh.... de re- èrdwijn-Machlne rbeiders >rdt ge- de zon. want de is onbekend. Als komt Vadertje in de grond Het 1 in geweldige trale motorreddingboqj totaal verminkt» leden nog niet "**- _a«d van heti 'else schip l Schippe tats, wai gebeurde, afgezocht, maar •nkel levensteken kunnen De Prins Hendrik keerde de vlag halfstok naar Den De reddingboot zal niet De marine heeft laten reddingswerk geheel zal V ptD ASPERA AD ASTRA geprotesteerd tegen b politie". Het protest ,o --issische bestuurscom missie. Dengin. Generaal Mathewson verklaart, dat geschoten werd «onder enige waar schuwing en zonder enige aanleiding. laten en de Franse •graafplaats Vest-Berlijn i dit tempo slechts alle vluchtelingen pen van West-Berlijn tanden zal zijn afge- merkwaardig problee De Noordoostpolder kent rovinciaal bestuur. Den .ovihciale Staten iten. Ook dat kan ven. Er zullen vier selmeer ontstaan. Da ïlegen in de thans in het centrv" ..iet 30.000 inwoners. in de Noordoostpolder en de totaal nieuwe “id van dit land be- jk twijfelen aan de ig. die zich als van- jntstaat Nederlands ..iken de verant- van de Noordoostpol- Van zo’n voorman i KIJKER. zijn woon- aak gehou- ïsident- het be- rika, itge- het tige ge- ideolo- 766»3 m m. Zuid-Oost, 2. 18.1 gr. C. 21.0 gr. C. 11-2 gr. C. Bewolkt Wassende maan 20.58 -liet ge- gaai hetzij de vin IppÏÏBot - aar het heeft waar» daarop Helder meer uit weten, dat overnemen. Vanmorgen om kwart over zes is een Nederlandse Thunderjet, bij het maken van een duikvlucht neergestort op een Engels marinevaartuig in het Marsdiep tussen Texel en Huisduinen. Het toestel vloog onmiddellijk in brand en zette ook het grotendeels houten vaartuig, dat een bemanning treffwide^d^te1 van vermoedelijk 15 kpppen aan boord had, in lichterlaaie. verschijning van 'at te wachten. •eeft de C.G.T. er .ouden een ronkend - publiceren, waarin beef jekondigd. dat het delir «w strijd tegen het las tri. Verrassingen van ilijven dus tot de moge- m de politie blijft dan Wanneer de politle-agenten hun helmen niet aan hun koppelriemen hadden gegespt, dan zou niets in Parijs er gisteren op ge wezen hebben.dat er iets bijzonders aan de hand was en ook de Metro en de bussen liepen met de gebruikelijke regelmaat Alleen in de reusachtige Renault-fabi in de Parijse voorstad Billancourt is 1. incidenten gekomen, toen een groep ontsla gen arbeiders onder leiding van een com munistisch Kamerlid, Roger Linet. slaagde poging deed electrische kabels te -T- - heeft hier in moeten grijpen en de rige elementen ingerekerid -Linet is de Santé gevangenis overgebracht. i zich vervoegen bü beidsbureau afdeling mdstr te Rotterdam ■Hdnps v 19—21 30 u hoge commissaris in zo vervolgde de een „schitte- “ld van democratische integri- nanschap” gegeven. Hij sprak -it over McCloy voor diens t totstandbrengen van decon- Iragen met West-Duitoland. Naar Le Soir verneemt, zullen de Belgi sche ministers van Sociale Zaken en Bui tenlandse Handel, G. van den Daele en J. Meurice, zich met hun Nederlandse collega'# in verbinding stellen teneinde .na te gaan welke maatregelen getroffen moeten worsen f»e' om in het kader van de Benelux ■v, lijkheid van lonen en sociale lasten in Belgie en Nederland uit de weg te ruimen. n zomer tolle s|apon. 6 mooie »n. Maten 42-52 De staatssecretaris van Sociale Zaken heeft bepaald, dat voor de toepassing de werkloosheidswet niet als werknt worden beschouwd de personen, die zaam zijn in een pensionbedrijf, dat over ten minste vijf verhuurbare bed geplaatst in twee of meer verhuurbare mers, beschikt of in een kamerverhuur bedrijf, dat niet over ten minste vijf ver huurbare kamejrs beschikt, voorzover deze personen uitsluitend of bijna uitsluitend ar beid van huishoudelijke aard verrichten. He dam gedaan: Barometer: Wind: Temperatuur: Maximum temperatuur. H.fb: Minimum temperatuur. 4.20: Weersgesteldheid: c Juni oge geallieerde functionarissen hebben ®|.ak WestberlUnse politie opdracht gegeven i veiligheidsgordel van gewapende politie i van West-Berlijn te leggen. neD,; J werd genomen, nadat Sow- manschappen een uur voor Ier duisternis tot dicht aan <ie Franse sector optrokken. Vol- Bht bü deze grens wonende Duitsers Oostduitse of Sowjet-Russische sol daten gisteren op WestberHjnse politie ge- partij schoten, die het vuur beantwoordde. Nie- leden mand werd gewond. Naar verluidt hebben de Oostduitse at riteiten een vier kilometer lange strook Oostberlijns gebied afgehaald en bij eigenlijke Sowjet-zone gevoegd. Volg West-Berlijners, die huizen bezitten op schiereiland te Rauchfangswarder, heeft Oostduitse politie met PirfKsteren op punt een versperring van bomen gelegd de ..nieuwe grens” tussen Oost-Berlijn en de eigenlijke Sowjet-zone. Zij hadden bevel gekregen deze huizen te verlaten. Gewapende Sowjet-Russische soldi Oostduitse politie hebben de in sector gelegen helft van een beg bezet, die door de grens tussen Wc- en de Sowjet-zone in tweeën wordt gesne den. De Westberlijnsë kantoren voor telingen hebben de laatste drie dag stroom van jongeren uit Oost-Du: merendeels in de leeftijd van 18 jaar. te verwerken gekregen. 5 Reuter houdt dit verband met de king van de Oostduitse autoritei» de jeugd om’ het vaderland te De vluchtelingen worden in groepen van 150 per dag per vliegtuig naar West-Duits- land vervoerd. Men schat, dat zelfs in een klein gedeelte van in de verzamelkampe" na verloop van mac voerd. KANS OP BUIEN Weerverwachting. rheegedeek! K.N.M.I. in De Bilt, geldig van avond tot Vrijdagavond. Half tot zwaar bewolkt, met later kans op enkele regen- of onweersbuien Zwakke tot matige veranderlijke wind. In het Zuidoosten van het land nog warm, elders iets lagere mid- dagtemperaturen dan vandaag WEERKUNDIGE WAARNEMINGEN. [edenmorgen om 8.40 uur werden te Rotter- P.-le vol8ende weerkundige waarnemingen De K.L.M -diensten naar Noord- en Zuid- *-ierika en Afrika, die tengevolge van de «..^staking in Amerika enige tijd aan be perkingen waren gebonden, worden thans weer volledig uitgevoerd. Ook in Europa 18 de uitvoering van de K.L.M.-dienMcn weer vrjjwel normaal. Vobr de diensten naar i Midden- en Verre Oosten gelden nog bestaande restricties. Grevehngen len van hen oven het moment, dat foto, die slechts twee jrden de overlevenden ,,de onmisbare economische stciun van menselijke vrijheid", kunnen Dit gevaar betekent een der i gumenten tegen een overcoi macht bij de federale regering. Een cardinaal punt is, dat de v*“’ van de regering en haar grote inv bruikt wordt om inflatie, zowel e. tie tegen te gaan, teneinde het land te stellen op een regelmatige koei te gaan. Met het oog op het een oorlog dient men zich gre gen te getroosten. Een ander geva gevormd door de centraliserende van de regering. Onze Parijse correspondent telefoneert: De „algemene staking", waartoe het communistisch vakverbond, de C.G.T., gisteren de Franse arbeiders had opgeroepen om te protesteren tegen de gevangenneming van de plaatsvervangend «ecretarU-generaal Jacques Duclos (die volgende week door de Justitie verhoord zal worden) heeft zo weinig om het l(jf gehad, dat men wel van een totale nederlaag voor de communisten kan spreken. De tientallen leuzen, die commu nistische agitatoren op straten en muren hadden gekalkt en die opwekten om Duclos te ~»n bevrijden, hebben vrijwel geen weerklank gevonden en practlscb niemand heeft een i verroerd. Slechts twee procent der arbeiders heeft, so verklaarde men pp het minis terie van binnenlandse zaken, het werk gisteren neergelegd. Dwight D. Eisenhower heeft in 2 plaats, Abilene, de eerste toespraak den van zijn campagne voor het presiJ* schap der V.S. Hij spoorde aan tot he» reiken van een nationale eenheid. Amen zo vervolgde hij, heeft millioenen uit geven, om belangrijke gebieden aan communisme ta onthouden en kracbtig“ allieerden aan zich te binden In een iik» gische wereldoorlog. Eisenhower zei, dat het bereikte succes er op wijst, dat de huidige aan het Congres voorgelegde rekeningen topcjjfers vormen voorzover zij betrekking hebben op de pact- landen. In de toekomst* zouden de cijfers kunnen dalen, zonder dat essentiële belan gen opgeofferd zouden moeten worden. Eisenhower zei van oordeel te zijn, dat Amerika’s bedoelingen ten aanzien van de buitenlandse politiek duidelijk voor binnen- en buitenland uiteengezet dienen .te worden. De Amerikanen hebbgn instinctwve afkeer va^de geheimzinnigheid, die bQvoorbeeld Jalta omringde. Amerika wordt in steeds toenemende mate bedreigd door onenigheid, infraitie, zware --- belasting en bureaucratie, zo vervolgde hij rbare bedden. t Het is nodig, dat ieder zich een verantwoor- rhuurbare ka- delijk burger toont, opdat het niet wordt i een reeks strafwetten in te voeren, hetgeen uiteindelijk zou leiden tot de reglementering vafn de arbeiders en 'n bureaucratische con- tröle van alle productiemiddelen. Inflatie zou zelfs de onderneftiersvriiheid, Zowel het vliegtuig als het Engelse scheepje zijn spoedig daarop gezonken, terwijl op de plaats van het ongeluk de brandende motorolie nog een uur lang bleef nabranden. Vissers, die onmiddel lijk met een vletje te hulp schoten, heb ben twee van de opvarenden van het En gelse schip, die, hoewel zwaar met brandwonden overdekt, een reddingboei wist te grijpen, weten te redden. Van de anderen ontbreekt tot nu toe nog elk spoor. Ook uit de haven van Nieuwediep voeren Nederlandse, Engelse en Ameri kaanse sleep- en hulpschepen uit, even als de reddingboot Prins Hendrik, om de omgeving af te zoeken naar de slacht offers. De bestuurder van de Thunderjet is in de vlammen omgekomen. Zijn naam is nog niet bekend, evenals de namen van de opvarenden op de Engelse boot. Het ongeluk gebeurde drie km uit de kust. De bemanning van de Prins Hendrik vond het lichaam van een tot op hed< identificeerd bemanningslid Thupderiet of het Engelse :STObank ..De Razende Bol”. I heeft de omgeving van de pla< ongeluk gebeurde, afgezocht, geen enkel levensteken nemen. De Prins Hendrik met de vlag halfstok terug. De reddingboot zal varen. De marine heeft li zij het reddingswerk gr' Het Centraal Stembureau voor de verkie zing der Tweede Kamer heeft vandaag dt officiële nummering vastgesteld van de lijs ten der candidaten voor de Tweede Kamer bij de a.s. verkiezingen., De zittende partijen die voorkeur konden' te kennen geven werden als volgt gerant schikt: 1. K.V.P 2. P.v.d.A., 3. A.R., 4. C.H.U.. 5. V.V.D 6. C.P.N., 7. Staatkundig Gereformeerde Partij. 8. Welter. Om de overige vijf plaatsen werd geloot met het volgende resultaat 9. Partij voor Recht, Vrijheid en Welvaart, 10. Socialis tische Unie, 11, Jong Conservatief Verbond 12. Gereformeerd Politiek Verbond. 13. Mid denstandspart(j. De volgende lijsten Werden voor de ver schillende provincies verbondenK.V.P.. P v.d.A., A.R.. C-H-U., V.V.D.. C.P.N., denstandspartjj. Jong Conservatief Vei en Socialistische Unie. Knakworst in glas en p provisiebasis. welke reeds regel- izoeken. Telefoon 59 en 582. gw heer Wetering (C.H.), heeft, in ver- loonwijziging in het bakkers- 'oor een compensatieregeling i, aan minister Mansholt een jende inhoud gezonden jakkerij Zaterdag aan lonen moeten worden ling van uwe Excellen- jgde compensatie daar- bekend is, moge ik er ringen deze alsnog -ten c geval tijdig vóór Za- ;enbaar te makep. Indien verzoek ik in hei belang van de bakkerij mij mede .te delen wanneer uw besluit kan worden verwacht” Naar aanleiding van dit telegram werd van bevoegde zijde meegedeeld, dat niet meer deze week, doch binnenkort de be slissing van de minister van Landbouw Visserij en Voedselvoorziening over deze compensatieregeling tegemoet kan worden gezien. Het Holland-festival is gisteravond weer op de gebruikelijke wijze geopend; met* klaroengeschal op het Binnenhof en #en gala-concert onder leiding van Willem van Otterloo in de Ridderzaal. Dit werd biftps- woond door H M. de Koningin, die rich geruime tijd met de componist Igor Strd- winsky bnderhield, van wie het Concerto voor strijkers in d-majeur werd uitgevoerd Bestuurder licht gewond Gisteren is te Retranchement in West- Zeeuwsch-Vlaanderen, kort na 't opstijgen een weiland aldaar, het besproeiings- de N.V. Vliegbedrijf Meteoor verongelukt. De bestuurder. ?raa, liep slechts enkele Het vliegtuig werd zwaar Vanmorgen zijn drie Amerikaanse tanks de afdeling 607 van het krijgsgevangene^ kamp oj) Koje binnengerukt. De 3000 krijgs gevangenen in deze afdeling hadden ge weigerd tenten te verwijderen om plaats te >n voor meer gevangenen. Er werd tegenstand geboden. durende de operatie werd een vracht vol schoppen, houwelen, houten na- maakgeweren en dozen documenten uit de afdeling verwijderd. Generaal Boatner, de kampcommandant, heeft verklaard, dat elk van dc drie af delingen, welke de Amerikanen onlangs hebben gezuiverd, een dag geen „voqdsel hebben ontvangen. Het was bekend, aldus Boatner, dat de gevangenen voedsel ham sterden en „het zou dwaasheid zijn geweest als wij nog meer voedsel hadden verschaft op de dag dat wij een actie ondernamen. Wij hebben echter nooit rantsoenen ingetrokken om gehoorzaamheid af te dwingen”, aldus de generaal. Een lid van de Oostduitse volkspolitie heeft een Amerikaanse militaire politieman, die in een legerauto langs de grens van de Amerikaanse sector van Berlijn patrouilleerde, beschoten en gewond. Enkele uren later heeft generaal-majoor Lemuel Mathewson, Ame rikaans commandant te Berlijn, „in de krachtigste bewoordingen deze barbaarse geweldpleging door de onder Sowjet-contrdle staande is toegezonden aan de Berljjnse vertegenwoordiger van de Sowjet-Rus ig zouden willen iden en die bij ten. Juist, ja! Laat »m van uw plan- ian de ontwikke- innen we u niet klaring van een I een uitstekend -W.V 4e oproe- andt had gem aantal d( door o.a. ’s tische leiders in vrijheid c verheidspei iedere deeln ontslag op straft. Deze maatre° fect zeker met gemi voornaamste oorzE-’ tische échec Is Fianse arbeiders bleken, voor poli warm zijn te kn Steeds door i tussen rechtvaai gen. die om zuiver den geproclameerd, duidelijk gisteren h< het communistische Een groep arbeiders, gen staakte om een looi zelfs weer op het we, deelde daarL5 staking voor zelfs de j actie iben uil ÏS Fransé arbeiders habben '"■ertuigend bewijs geleverd volwassenheid, een be\ de Franse regering evet 'oor Mof' telt de lag nog l zij - Het van de Tweede Kamer, f F. H. van de Wetering (C.H.), heeft, band met de loonwijziging in het bs bedrijf, waarve nodig zou zijn, aai. telegram van de volgt „Nu door de broodbf staande verhoogde betaald en de beslissing tie inzake de toegezei voor nog steeds niet met klem op aandri spoedigste en in elk terdag 7 Juni kt zulks niet mogelijk is, de bakkerij uw besluit kan r aanleiding van di levoegde zijdt week, van de en Koning Boudewijn van België vertoeft op het ogenblik in Italië. Hier verlaat hu het Excelsior-hotel in Siena met zijn zuster Prinses Josephine Charlotte en zijn stief moeder, de gravin van Réthy. Duclos tevergeefs op de de Parijse volksmassa's zat Al deze tegenslagen heel natuurlijk niet van weerhoi overwinnings-bulletin te i onder meer wordt aange... Franse proletariaat de atr“' cisme zal voortzetten. gewelddadige aard büjvJ lijkheden behoren en ook op haar hoede. eunaai mislukking van deze communistische brieken •^king is aan verschillende oorzaken toe he| »Of te schrijven. Een er van is wel. dat de ontsla- Weine- onaanzienlijke Duclos. die een gevat debater is, maar in zijn voorkomen hele maal niets heeft van een volkstribuun, ih t Thorez, nooit tot de ver- _rijse massa's heeft gespro ken, zodat zijn opsluiting geen enket£waar- rreembar# #pw in<Mng heeft verwekt Een - Tere reden is. dat de regering bekehd I gemaakt, niet te zullen wijken en een loelmatige voorzorgen had genomen i nachts een zestigtal communis ms op te pakken, die later weer zijn gesteld. Voorts was het ■rsoneel er van verwittigd, dat Inqming aan de demonstratie met staande voet zou worden ge- regelen hebben hun ef- mist. Maar de derde en orzaak van dit communis- i toch stellig wel, dat de ■s, zoals al eerder was ge- illtieke stakingen niet meer rijgen. duidelijker wordt namelijk ook de arbeiders onderscheid gemaak; stakingen, die door looneisen ge- aardigd kunnen worden, en stakin- politieke redenen wor- Dit laatste was wel heel iet geval en daaruit valt fiasco te verklaren, die sedert enkele da- oongeschil, is gisteren op het werk verschenen. Zjj rbü de directie mede, dat z(j hun een dag onderbraken, omdat schjjn wilden vermijden,- dat iets met politieke motieven zou hebben uit te staan. De Fransé arbeiders habben zo gisteren een overtuigend bewijs geleverd van hun politieke volwassenheid, een bewijs, dat men voor de Franse regering even bemoe digend als voor Moskou verontrustend mag noemen. Al telt de Franse communistische vandaag nog altijd een half millioen en al mag zij nog op een zeven acht millioen stemmen rekenen, gisteren is toch wel duidelijk geworden, dat deze massa's de laatste jaren aan redelijkheid veel heb ben gewonnen en aan agressiviteit bijna alles hebben ingeboet. De Franse arbeiders hebben zich gisteren voor de Cominform onbetrouwbare bondgenoten getoond. Vlai van een weila vliegtuig van uit Amsterdam v de heer F. Ti schrammen op. 1 beschadigd. Reeds enkele weken was het genoemde bedrijf bezig met het besproeien van •*“98»en in ,We#‘-Z0uwseh-Vlaanderen. I__. 1 voor het landen en starten de beschik king over een weiland te Retranchement. Daar werd ook de vloeistof voor dQ.bespui- ting aan boord genomen. Het toestel was juist in de start voor de laatste vlucht boven percelen in West- Zeeuwsch-Vlaanderen toen het, vermoede lijk na een motorstoring, neerstortte. Er is nog een m< gebied. De Not normaal provincias «Peelt voor de Proi Gedeputeerde Stat «uur niet zo blijvei Polders in het IJsstl «81 de stad Flevo, gelegen Uitvoering zijnde Oostpolder. vormen, een stad met 30.000 ii vandaag de zaken In de ■andachtig gadeslaat en d« en andere gesteldheid •rhouwt, kan moeilijl waarde van de oplossinf «elf aandient: hier oi_. twaalfde provincie. Zo denl Woordelijke mensen «er er zelf ook over, volgend maal meer. De Amerikaanse minister van Buiten landse Zaken, Dean Acheson, heeft op zijn wekelijkse persconferentie verklaard, dat er volledige overeenstemming bestaat tus- -lan<ji Frankrijk en Amerika be- e de te volgen politiek in Berlijn Hij zei het Berlijnse vraagstuk uitvoerig besproken te hebben met zijn Franse en Britse collega’s, toen hij het bezoek aan Europa bracht. De Amerikaanse Duitsland, John McCloy, minister, heeft de Duitsers rend voorbeeld teit en staatsmE zich lovend uil aandeel in het tractuele verdr Een reuzenwerk! Er is 480 vierkante kilo meter puike grond aan Nederland toege voegd, De kosten bedragen, met inbegrip van dijken, sluizen en opstallen 450 mil lioen. Er komt veel voor terug, ongelooflijk veel, want deze grond is best. Schadelijke stukjes, slechte kavels zijn er onbekend. Maar voor deze grond heeft men moeten vechten. Nederland kreeg dit gebied, dat reeds nu een flinke bijdrage levert tot onze nationale economie, niet cadeau Eerst werd de zee met het zout er ver dreven. Daarna werd het zoetwater weg gewerkt. In wijde omvaming der dijken blijft dan een onmetelijk gebied over, woest, slik en water, onkruid, chaos. De mens komt. Er treedt zelfs 'n zeer veelzijdige mens op: de man van de practische wetenschap, de Ingenieur peilt, boort, neemt grondmon- atera, onderzoekt, de ambtelijke werkers beraadslagen aan tekentafels en dan. na allerlei voorbereidingen komen de werkers. Van Kampen uit werd deze skig tegen slik en eenzaamheid geleverd. Wdden in de oorlogsjaren klonk dit sein tot de vreed zame aanval. Doel: de polder klaar! Het gebied wordt ontwaterd. De arbi wonen in barakkenkampen. Er woru werkt onder de brandende schaduw van een boom L de ontginning is voltooid, F Staat als eerste bebouwer van nieuwe land wordt verdeeld «tukken van 500 ha. Op de centrale boer derij woont geen boer, maar een landbouw kundig opzichter. De arbeiders wonen nog immer in werkkampen. Van deze arbeiders blijven er velen hangen, als de derde fase intreedt. Zodra de grond daarvoor geschikt is, wordt deze verkaveld en boerderij na boerderij verrijst. Op het eerste gezicht lijken zij veel op elkaar, doch er zijn ver schillen in dit speciaal type betonnen schuur, dat overal zijn hoge daken met de open gewerkte geveltoppen in de wijde lucht ateekt en dan komt de mens, de boer, die hier zal wonen en een nieuwe maatschappij atichten op de grond, waar nauwelijks twintig jaar geleden de haring nog kwam ■pelen. Doch het ging hier niet alleen om wat grond en wat boerderijen. Het ging in de eerste plaats bij dit reuzenwerk om de menselijke factor, om het scheppen van een samenleving Dat was voor Kijker het vernaaende van de kennismaking met dit onmetelljke en interessante gebied. Dit Werk is op waarlijk grootse wijze in stilte aangepakt en voorbereid. Men heeft sltt alleen grondmonsters genomen fcn riribeuwkundig of waterstaatbouwxundlg 7“?' <ie saak keurig uitgekiend, ook een reeks Ne- derlandse sociologen en andere wetenschap pelijke werkers op maatschappelijk gebied heeft zich met de vraagstukken rondom de mens in de pas gewonnen polder bezig ge houden. Wie de Nederlander kent, weet, dat zo iets in alle streven naar volmaakt heid geschiedt. Thans ligt daar de Noordoostpolder. In het midden steekt de groeiende blokken doos van Emmeloord, de pasgebouwde kerk toren. in de lucht, de splinternieuwe huizen staan keurig in de rij, alles zorgvuldig be rekend, met zoveel winkelhuizen, zoveel ambachtslui en in dit nieuwe hart ligt een bestuursplein, waar bussen samenkomen auto's parkeren, de jonge bestuursgebouwe en handelskantoren zich tot een vierkai scharen, alles versierd met rijen magere boompjes, op welker wasdom men in goed vertrouwen Wacht. Emmeloord heet «naar een buurt op Schokland. Ook de thans groeiende dorpen Luttefgeest, Marknesse. Kraggenbrug en Ens dragen namen, di? een historische grondslag hebben. Ens bijvoor beeld was ook een buurt op Schokland. De Staat is hier de eigenaar. Hij bezit de grond en de boerderijen. Hij he»ft de rech ten van de landheer, dus maakt uit, wie er oo zijn boerderijen gullen wonen en werken. De Staat defikt en doet door men- «en. De mannen, die uit' zijn naam in de nieuwe polder de poontjes dbppen, zoeken u uvoor Va«ertle Staat uit. Zij kunnen Kieskeurig zijn. Tegen duizend aanvragen om een boerderij zijn er slechte enkele honderden beschikbaar. Er kan worden uit gezócht. In een.agrarisch gebied weet men wat-selectie waftrd is. Er wordt zeer streng geselecteerd. Geldmiddelen, karakter, vak- Kennis, milieu, gezin, alles wordt nagegaan. Vadertje Staat houdt van nature niet van risico's. In de polder schuwt hij ze Wiele waal. Als gevolg daarvan kan men met ït li ze*®en' <lal de landbouwende bevol king in deze pqlder op een bijzonder hoog peil staat. Ongeveer 43.000 zielen worden er in de toekomst in de polder verwacht. De stad Emmeloord zal met de onmiddellijke om- leving omstreeks 13.000 inwoners tellen. Verder zijn er tien dorpen met twee drieduizend inwoners ontworpen, waarvan in het oostelijk deel enkele reeds aan het groeien jpijn. In de Noordoostpolder groeit «Hes snél: bij de verkiezing voor de advi serende' gemeenteraad van Emmeloord in Juni 1951 waren er 3800 stemgerechtigden. ’•™laa8 zouden het er 5800 zijn! Met dit sprekende cijfer stappen wij i d® bestuurskwesties van het ni< i F] Hier kent men geheel andere blemen en andere vormen dan in een lang bestaande streek. Alles is nieuw. Eerst is ei8®nlijk Vadertje Staat de gebied maar zlfi 1 a„zlzl„nc j met- ieuwe i pro- lang dan nieuw. Eerst baas in het jo op la ke u-

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1952 | | pagina 1