i$>andb?s7
Brannigan wederom in actie
Muizen, die geen muizen zijn
Het onderwijs aan Nederlandse
kinderen in Indonesië
ADAmON
Waar men aan de vreemdste
vragen is gewend
De taak van het Europese leger
Indo-Eenheids-Verbond
sticht overgangsschool
Radioprogramma
voor morgen
Brand in opslagplaats
van munitie te Poesan
d-gtle
7
Met dank voor bewezen diensten
DE WERKLOOSHEIDSWET
BRENGT MINDER WERK MEE
BEURS VAN AMSTERDAM
wlanwtin
Beter
Britse genationaliseerde
transportbedrijf boekte
voor het eerst winst
Conferentie Westeuropese
luchthavenautoriteiten
Promenadeop de
Plaza Mayi
or
door Andrew MacKenzie
Moorse invloed
Da
Gebakken Sprinkhanen
een lekkernij
De Joden uit Jemen betreuren
hun wegblijven
Koelinrichtingen voor de Deense boeren
GEEN WINTEROPSLAG MEER
OP DE BOERDERIJ
i
VN MueCIA
Wie lange reizen maakt kan wel veel, doch
behoeft niet veel te vertellen
Reizen als geheimzinnige
aangelegenheid
Hoe is het ontstaan?
STEEN EN BEEN i
IN HET BRANDPUNT
EERSTE»BI,AD - PAGINA 2
GOUDSCHE COURANT
TJET Indo-Eenheids-Verbond deelt mede,"
AAdat door deze organisatie op 1 Augustus
te Bogor een lagere school zal worden ge
opend, waar kinderen, die thuis Nederlands
spreken, onderwijs zullen krijgen dat geheel
zal zijn gericht op de behoeften van Indo
nesië.
De heer Sinninghe Damsté. voorz. van
de Ondernemersbond te Djakarta, vertelde
ons onlangs iets over de manier, waarop
Ïet onderwijsprobleem voor Nederlandse
inderen in Indonesië is aangepakt. In de
eerste helft van 1950 zijn door het bedrijfs
leven besprekingen gevoerd met Nederland
se regeringspersonen aangezien men voor
zag, dat het openbare onderwijs met Neder
lands als voertaal in Indonesië wel zou wor
den ingekrompen. Dit bleek juist gezien,
want nadat op l Juli 'de Stichting Neder
lands Onderwijs in Indonesië was opgericht,
zegde de Indonesische overheid in de twee
de helft van die maand «11e subsidies aan
Nederlandse scholen op
Dank zij genoemde Stichting ontvangen
thans 13.000 kinderen onderwijs, dat voor
hen geschikter is dan hetgeen zij op de
openbare Indonesische scholen zouden kun
nen volgen. Bijna 10.000 kinderen krijgen la
ger, 1.400 kinderen U L.O.-onderwijs. De
Stichting financiert voorts H.B.S.-en. gym
nasia en handelsscholen met tezamen bijna
2.000 leerlingen. Onderwijs en diploma's van
deze scholen zijn volkomen gelijkwaardig
met overeenkomstig onderwijs en gelijke di
ploma's in Nederland.
Nederland subsidieert dit onderwijs, door
dat de Staat alle guldenskosten voor fcijn
rekening neemt, foals uitzendingskosten,
kortverbandtoelagen. spaargelden, verlofs
salarissen en ouderdomsvoorzieningen voor
leerkrachten. De gemiddelde in Indonesië te
maken kosten per kind moetei> uit de
schoolgelden worden bestreden. Deze
schoolgelden zijn daardoor voor vele ouders
nog te hoog. Voor particuliere werkgevers
is echter de gelegenheid opengesteld, tot
deze Stichting toe te treden door het beta
len van 100 roepiah's per jaar voor elk per
soneelslid, dat recht heeft op Europees ver
lof en een contributie voor elk kind van
WOENSDAG lï JUNI l»52.
Hilversum I, 402 meter.
(N.C.R.V.) 7 00 Nieuws; 7 18 Gewijde muz.; 7 45
Een woord voor de dag; 8 00 Nieuws 8.15 Gr.-
pl 8 55 Voor de vrouw; 9 00 Voor de zieken;
9.30 Waterstanden; 9 35 Gr.pl: 10 30 Morgen
dienst; 11 00 Hoe moet dat met Lida?, hoorspel;
12.10 Piano; '12.30 Land- en tuinbouw: 12.33
Lichte muz.- 12 59 Klokgelui: 13 00 Nieuws:
13.15 Protestants Interkerkelijk Thuisfront;
13 20 Marinierskapel; 14 00 Bondsdag van de
Bond van Chr Geref. Meisjësver. in Neder
land; 14.45 Gr.pl 14.55 Voor de melsjes: 13.10
Kamermuz.; 15.40 Clavecimbel; 16.00 Voor de
Jeugd. 17 20 Orgelspel: 17.50 De opbouw van
onze vloot, vraaggesprek; 19.00 Nieuws18 15
Surinaamse volksmux. 18.30 R V.U.; 19.00 Spec
trum van het Chr. Organisatie- en Vereni
gingsleven 19.15 Boekbespreking; 19.30 Gr.pl
19.40 Radiókrant; 20.00 Nieuws 2010 Lichte
muz 20 25 Terreur, hoorspel; 21.00 Kamerork
21.45 Vocaal ensemble; 22.05 Salonork.; 22.30
Internationaal Evangelisch commentaar: 22.40
Gr.pl.; 22 45 Avondoverdenking; 23.00 Nieuws;
23.15 Gramofoonplaten.
Hilversum II. 298 meter.
(V A.H.A) J.OO Nieuws: 7 15 Ochtendgymn.;
7 33 Gr.pl 8 00 Nieuws; 8 18 Gr.pl 8 50 Voor
tie huisvrouw; 9 00 Gr.pl.. (VPRO.) 10.00
Schoolradio; (V.AR.A.) 10,20 Voor de vrouw:
11.00 R.V U U 30 Gr.pl 12.00 Accordeon; 12 30
Land- en tuinbouw: 12.33 Voor het platteland,
12 38 Pianoduo; 12.55 Kalender: 13 00 Nieuws.
13 15 Dansmuz.. 13.50 Gr.pl.; 14 00 Gesproken
portret: 14.15 Gr.pl.; 15.00 Kinderkoor, 13.20
Piano: 15 30 Voor de zieken; 16 00 Voor de
jeugd. 17 15 Politiekapel; 17 50 Regeringsuit
zending 18.00 Nieuws: 18.20 Militaire causerie;
18.30 Franse muziek; 19 00 Verkiezingstoe
spraak: 19.15 Lichte muz.: (V.P R O.) 19 30 Voor
de Jeugd: (VARA.) 20 00 Nieuws; 20.03 De
weg naar vrijheid causerie; 20.20 Holland-
Festival; Un Ballo in Maschcra. opera; 22 45
Varenzaad legende en werkelijkheid, cau
serie, 23 00 Nieuws 23 15 Dansmuz 23.45 Gr.pl.
Engeland. B.B.C. Home Service. 330 meter.
12.00 Gr pl 12.25 Gevar progi 12 55 Weer
berichten: 13 00 Nieuws; 13 10 Ooggetuigever-
slagen; 13.30 Latijns—Amerikaanse muz.; 13 55
Sport; 14.00 Schoolradio: 15.00 Gevar muz
15.35 Sport- 15.55 Hoorspel: 16 45 Voordracht;
17.00 Voor de kinderen 17.55 Weerberichten;
18 00 Nieuws; 18 15 Sport: 18 20 Amusements-
muz. 19 00 Gevar progr 19 30 Causerie; 19 43
- Symph.-ork 21.00 Nieuws. 21.15 Toespraken;
22 00 Piano; 22 45 Parlementsovei zicht; 23 00
Nieuws. i*
12 00 Parlementsoverzlcht- 12.15 Gevar muz
12.45 Orkestconc.; 13.45 Voor de kinderen; 14 00
Voor de vrouw; 15 00 Hawatlanmuz.: 15 30 Voor
de soldaten; 15.45 Arbeidersork.16.15 Mrs
Dale s dagboek: 16 30 Orkestconc.; 17.30 Lichte
muziek 18.00 Piano; 18.15 Gevar. progr. 18 45
Hoorspel. 19 00 Nieuws. 19.25 Sport; 19 30 Re-
vue-ork 20 00 Hoorspel: 21.30 Verzoekprogr
22 00 Nieuws; 22 15 Dansmuz.- 23 00 Voordracht;
23.15 Lichte muz.: 23 56 Nieuws.
Brussel. 484 meter
12.05 Omroepork.: 13.00 Nieuws: 13.10 Gr.pl.;
17 00 Nieuws; 17 15 Gr.pl.: 19 45 Nieuws; 02.00
Kamermuz.; 20.30 Groot-Symph-ork 21.45
Gr.pl.; 22.00 Nieuws; 22.10 Gr.pl 22 50 Nieuws.
Brussel. 324 meter.
11.45 Gr.pl 12.15 Piano: 12.30 Weerberichten;
12.34 Piano: 12 50 Koersen; 12 53 Gr.pl.: 13 00
Nieuws; 13.15 Gr.pl 13.30 Causerie; 13.35 Gr-
pl: 14 00 Schoolradio: 15.30 Gr.pl 17 00 Nieuws;
17 10 Gr.pl.- 17 30 Causerie; 17.40 Gr.pl. 17.50
Boekbespreking; 18 00 Sopraan; 18 30 Voor de
soldaten; 19.00 Nieuws; 19 40 Gr.pl 19.50 Radio
feuilleton: 20.00 Marietta, operette: 22 00
Nieuws; 22.15 Kamermuz - 22.35 Nieuws.
Luxemburg, 1293 meter.
17.30 Voor de dames: 18 36 Het successenuur-
tje- 19.54 Cocktail melodie; 21 12 Successen-
parade; 22.30 Goedenavond, beste vrienden
23 30 Dansmuziek.
hun werknemers, dat een stichtingsschool
bezoekt Dit maakt voor de ouders het
schoolgeld betaalbaar.
Niet allen kunnen
acltoolguan
Tegenover de Nederlandse steun aan dit
onderwijs staat, dat kinderen van Neder
landers in Indonesische overheidsdienst en
van ambtenaren in Nederlandse staats
dienst die in Indonesië zijn gedetacheerd,
op Stichtingsscliolen worden toegelaten te
gen hetzelfde verlaagde schoolgeld als kin
deren van personeel van aangesloten werk
gevers. De Stichting tracht ook ouders en
verzorgers tegemoet te komen, die om be
paalde redenen het hoge sehoolgeld niet
kunnen betalen. Het is ons echter gebleken,
dat niettemin nog tal van Nederlands spie
kende kinderen van onderwas verstoken
blijven. Naar wU vernemen gaat roen thans
na. of het mogelijk is, de schoolgeldtarie-
vcn te differentiëren naar draagkracht, bij
voorbeeld in drie grote inkomensgroepen.
Een moeilijkheid is de huisvestingen leer
krachten en het ook daarmee samenhangen
de gebrek aan onderwijzend personeel.
Niet alleen Nederlandse kinderen, maai
ook kinderen van Indonesische nationali
teit in wier Ouderlijk huis in het algemeen
Nederlands wordt gesproken, kinderen van
Nederlandse en Chinese „warga negara's"
bijvoorbeeld, worden op de Stichtingsscho-
len toegelaten. In Januari had men 2.140
Indonesische kinderen onder de leerlingen.
Kinderen van in Indonesië gewortelde
landgenoten, die al of niet de Indonesische
nationaliteit hebben aangenomen, hebben
behoefte aan een onderwijstype, dat ge
schikt is om hen op een leven in de In
donesische maatschappij voor te bereiden.
DINSDAG 17 JUNI DINSDAG 17 JUNI 1952
Talrijke ontploffingen
In een grote munitieopslagplaats van de
V.N., 20 km van Poesan, is gisteren brand
uitgebroken. Enorme ontploffingen deden
Poesan vier uur na het uitbreken van de
brand nog schudden. Volgens de eerste be
richten is een Koreaanse burger gedood. Een
Amerikaanse officier en ïeven «lanschap-
pen werden gewond en vier Amerikaanse
militairen worden vermist. Met Ameri
kaanse vrachtauto's zl|n burgers uit een
nabU gelegen dorp geëvacueerd. Er «Un
minstens acht zware en 13 lichtere ontplof
fingen geweest. Met man en macht is men
bezig, de brand te blussen. Er bestaat nog
gevaar voor nieuwe explosies.
De ontploffingen geschiedden op ongeveer
een kilometer afstand van het vliegveld,
waar de Britse minister van landsverdedi
ging, veldmaarschalk Alexander, zich aan
boord van een vliegtuig had begeven, dat
hem naar het eiland Koje zou brengen. De
Amerikaanse legerautoriteiten hebben nog
niets over de toedracht van het gebeurde
meegedeeld. Leiders der Zuidkoreaanse po
litie hebben meegedeeld te zullen onderzoe
ken, of ontploffingen door.sabotage kun
nen zijn veroorzaakt. In htf door de ont
ploffingen getroffen gebied bevindt z.ich
een van de grootste voorraden ammunitie
van Poesan. waar vrijwel al het materiaal
voor de verbonden legers wordt aangevoerd
zonder nochtans hun. Nederlandse achter
grond te verwaarlozen. Men denkt hierbij
aan drie klassen met Nederlands als voer
taal en Indonesisch als leervak en drie vol
gende klassen mét Indonesisch als voertaal
en Nederlands als leervak. Dergelijke scho
len worden door het I.E.V. opgericht en die
te Bogor zal daar eens van zijn/
(Advertentie)
CLOWNTJE RICK OP
AVONTUUR
De staatssecretaris van Sociale Zaken
heeft zieh tot de gemeentebesturen gewend
met een rondschrijven, waarin h|j de dank
van de regering overbrengt voor Ae arbeid,
welke die besturen en de gemeentelijke
ambtenaren tot dusver hebben verricht ter
uitvoering van de regelingen op het gebied
van de werklooiheldsaorg.
In verband met het in werking treden
van de Werkloosheidswet op 1 Juli as zal
een groot gedeelte van deze zorg wegval
len. Met Ingang van 1 Juli vervallen de
overbruggingveg.'ling en de sociale blj-
standsregfcling en treedt een nieuwe so
ciale voor'ïening voor werklozen in wer
king als sluitstuk op de Werkloosheidswet.
Deze nieuwe sociale voorziening onder
scheidt twee groepen; groep A: werkloze
werknemers, die buiten de werking van de
Werkloosheidswet vallen (zowel personeel,
werkzaam in de huishouding, personen, die
een salaris hadden van meer dan ƒ6000
en bepaalde groepen grensgangersen groep
werkloze werknemers, die 21 wekpn uit
kering volgens de Werkloosheidswet of vol
gens groep A hebben ontvangen Verge
leken met de vervallen overbruggings- en
sociale bijstandsregeling zijn enkele niet
onbelangrijke verbeteringen aangebracht.
De uitkeringen voor groep A vormen een
percentage van het loon, gebonden echter
aan maximum grenzen.
De uitkeringsduur is gebracht van 13 op
weken. De maximum grenzen zijn met
1.-» per dag verhoogd voor kostwinners
met 0.85 voor niet-kostwinners. De
kinderbijslagregeling blijft ongewijzigd. De
uitkeringen voor groep B geschieden naar
vaste normen. Vergeleken met de vroegere
regeling zijn de normen verhoogd, terwijl
tevens de wijze van berekening is herzier.
Voorheen liepen dc normen in de 5 ge-y
meenteklassen voor gehuwden van 26 5?
tot ƒ30.90. Thans zal de uitkering in all#
gemeenteklassen voor gehuwden bedragen
27.80, verhopgd met de werkelijke huls-
huur.
De gezlnsledenbijslag. die voorheen
rieerde van 2.78 tot 4 02 per inwonend
gezinslid, is thans uniform vastgesteld op
4.02 per week. Voor degenen, die op 1 Juli
reeds werkloos zijn en daardoor niet onder
de regeling van de Werkloosheidswet val
len. is een overgangsregeling getroffen.
OLIE RONDOM 300.
Amsterdam, 18 Juni
De nieuwe beursweek opende in vrijwel on
veranderde hoüding. De aandacht trok d«
vaste stemming voor Kon. Olie, die de 300 wist
te overschrijden. Vanmorgen is zelfs 302 ge
daan. maar zo hoog wist het hoofdfonds van
middag niet te reiken.
De markt had overigens een lusteloos i
zien. Voor Exploratie was aanvankelijk enige
vraag op 104, waarna 102'/» werd genoteerd
Philips handhaafde zich boven 150. Unilever
was goed/prijshoudend, Aku 1 pnt hoger op
134. Van, de andere rayonwaarden was ook
Nyma agn de vaste kant. maar Viscose zwak.
Dat dë beurs geen tekenen van opleving
vertoont, is wel \oor een belangrijk deel te
wijten aan de verwaarloosde positie van cul
tuurfondsen, die vandaag, met name voorHVA
en symatra-tabakken. aan de zwakke kant
waren. Rubberwaarden bleven echter goed
gehandhaafd. Scheepvaartpapieren waren ver
deeld: KPM Iets beter gewaardeerd onder tn-
vloep van het verslag, maar KNSM moest
l'/« procent Inboeten.
lif het verdere verloop bleef de markt kalm
gestemd en bewoog Koninklijke zich rondom
de'300 Aandelen Ngombezl waren vier punten
Ingevolge het dlvldendvoorstel van 10
Grote fluctuaties deden zich niet meer
beter, tng«
pét Grote
voor.
I Ook de i
obltgatlemarkt liet weinig verende'
fingen zien. De aandacht trok het bericht dat
de gemeente 's Gravenhage een S'T pet obli
gatielening van 10 millioen wil sluiten met
een looptijd van 40 Jaar. De koers van uit
gifte is nog niet bekendgemaakt maar werd
vanmiddag ter beurze geraamd op circa 95 pet,
teneinde een basis van 4'pet rendement in
gevolge het rentegamma te handhaven.
Officiële notering van de Ver. v. d. Effectenhandel
MAANDAG 10 JUNI
t ged. en bied. ged. en laten bieden laten
ACTIEVE OBLIGATIëN
V.K Heden
Nederland
l947Crt$10j)0 3l
102A
102"i
1948 -3i
87
87'/»
Belegg Cert 3+
90"4
1950 31
88'
88,»,
1947 (3è) 3
89' »8
89,»,
1937 S
89
89
1947 t 1000 3
93'
93''»
Invest Cert 3
90' i
90'
1962-64 3
91
91
NWS ,2»
73'
73,*,
89' 4
Ndlnd 37 A 3
89' 4
Grootbk "46 3
89
OBLIGATIëN
Amst '47 31-JK
Batavia 4
91
Ö1V.
70[
Rott '37 1-3 3è
96' 4
ZHoll '38 2e 3
91'
91'
FrGroHpbk 4
98'
98'/»
Rott Hpbk 31
85'
WestHpNO 31
87'
87'/.
VerTrans R b
39' 39*40(
RottSchhpbkS
Bergh&Jurg 31 95'
Levers Zp 3* 97'.
Stokvis 3* 98
Bat Petrol 3* 971/.
KonPetr '50 3» 107t
AmstOl 100 3 106'
AmstWnBw 2è 102'
R'damPrem 2l 98'/»t
Witte Kruis 88 130'
BredaWbl '52 4 98'/»
Goud.. 41 99"»
e>f. -.ps$in0U 4 101"»
Pegem '52 4i 103»
P NBr 2e '51 4i 1041/.
AANDELEN
Amst Bank 153'/»
Amst Goed Bl< 109
Escompto Bnk 47'/»
HolIBkUn cA 209'.
Mij FiNatHersl 77"»
Mierlo&Zn v 122' :t
NBkvZAfr 50(1 175
NedCredBk B 93'/»
97'/.
108
107'/.
102'/.
98
1300*
98'/»
99'
101* -t
103*/«
104'/.
109''»
47'/.
209'/»
124
176
93'/.
V.K
NedMiddstbk 88
Rottcrd Bank 153'
Slavenb Ban* 103'/»
Twents Bk cA 157t
Zuidh Bank B 99'/.
RdamBel C A 195
Ver Trans A 15
Albatr Superf 133'
Alg Norit 2Q3*
Allan Co 96'
Alweco 33'/»
Amst Ballast 102
Breda Mach I02t
Bronswerk 80'/.
Biihrmann Pap 103'
Dikkers A 138'/»
Drie Hoefilzeis 133
DRU 91'/.f
EMF Dordt 97
Emb F Hth 104'/.
Gouda Apol K 141'/.
Gruvterde oA 126
Heemaf A 155+
Heinek Bier A 173t
Hero Cons A 102[
Hoek s MAZst l®»f
HoIIKunstzl A #7t
Int Gew Beton II#
Int Kunstst 'nd #1
Int Viscose C
Kempkes Mf 67' -
Klinker Iso) 26'/.
Kondor 104
KNedOtstSpir 188
Kon Ned Zout 260
KonVer TapHt 115*.
Koudijs Voed f 117
Kwatta Choc 1301
Lettere Adam 188'
Meelf Ned Bk 191'
Mu'dersFvRM 55
NA Autob Vre 125
NAm Fittinaf 36'/.
N Kaiser-Fra? 70' if
Nd Scheepsb 132'
Njima 140'»t
d'Oranleboom 151
Rommenbrtller 90|
Heden
88
153'/.
135'/»
210+
81' (Of
104'/.
92'/»
103'/.
140'
127'/.
155+
173'
1001
185*
V.K
leden
Rott Droogd A 288
289'/»
Rouppe vdV A
88' 4
Schelde NB A
97'
98
Stokv 500-1000
128'
127
Stork
122'/»
123
VerBlik 1000 A
140+
140
VerPhar Fa A
86
86
Werkspoor A 115+
115
Wyers Ind A 125+
126'/»
ZwanenbOrgA
150
150
Aniem NB A
62
62t
Overz Gas&FI
73'
75+
Borsumij A
113+
113'/.
IntCrt&Hd Rd
144'/»
142
Lindeteves A
127'/4
127'/»
Tcls&Co HM Ij
118'
119
Gem EigW&W
125' i
125
Arendsburg A
5Ö'/4
59"»
Besoekl A
83+
85+
Sedep
58*
Ngombezl A
136
140*/»
Albert HeljnA
154
Blaauwvries A
68
NedMÜ Walvis
82'/»*
851
Thomsen
104
104+
Deli Spoor A
39+
io'/»t
39§
N-l Spoor A
10'
Madoera pA
12'/»
12"»
Sem Cherlb A
3
3
CERTIFICATEN VAN
AME1MK AANDELEN
125|
1900
191"»
125+
37'/»+
142+
149'/»
35+J
14,'.
Am Smelt Ref 41"»*
Anaconda Cop 43f!
Bethleh Steel
Gen Motor
Hudson Moto»
Int Nick of Ca 44'
Kennecott Cop 76JJ
Nash Kelvin
Packard Mof
Rep Steel
Stand Brandi
Un Stat Steel 38"»
Cit Serv Comp 101*/.
Continent Oil
Imperial )il
44+'/»B
48'/»1
14,',
44"»
5,',
41'
24"»
37' i
MidContComp 68
Shell Union
Tide Water
Interc Rubbei
N York Cent
Pennsvlv Pr
Canadian Par
80,',
23 V,
3' »t
20 H
20' 4
36".
Prolongatie
66"«+
37'
68".
79":+
23 U
3V.+
20 (J
20'
36j|
3'/.
ACTIEVE AANDELEN
1605/6. Dat werd een gezellige Zaterdag
middag. De jongeris speelden in de tuin en
keken naar de planten en bloemen, die
Pilon daar idiad gekweekt Ze harkten ook
netjes de paden bij en hielpen hem met nog
wat werkjes.
Toen maakte Pilon het eten klaar; hij
had wat lekkere dingen gemaakt en daar
smulden ze heerlijk van.
Pilon kan toch ook maar lekker koken!
zei Bunkie tevreden. r
Dank je wel voor 't compliment! lachte
Pilon. Ik ben blij, dat het jullie smaakt'
Toen ze klaar waren met eten word hel
nog een_ gezellige avond. Ze deden waf
spelletjes met dominostenen en hadden het
best naar hun zin. En toen het wat later
werd. gingen ze rustig op een bank voor
ilden wat met *»lkaar
in, die al begon te
en keken naai
dalen
Ik heb het hier best naar mijn zin, zei
Pilon, die een lange pijp rookte. Ik ben blij,
dat we hier terechtgekomen zijn! Waar we
V K.
Cult H&IB A 42t
NatHandbk A 90'/.+
NdHandMij cA 139'
AKU A 133+
Bergh&Jurg A 244*/<§
Berkel Pat A 88*
Calvé Delft cA 110' «t
Centr Sulk A 165
Fokker A 93
Gelder Pap A 140
KNHoogov cA 136
Ned Ford A 174"»
Ned Kabel A 174+
Philips A 150
Unilever 162'/»
Wilton-Fijen A 151'
Billlton 2e r A 165
Dordt Petr A 273'/.
Kon Petr A 299
Kon Petr oA 296'/.
Moeara En A 458
Amst Rubb A 78+
Bandar Rub A 81
E K,
42'4
LK
42"4
134+
243' 4§
90*
111
163
94".
ISO"»
164"Ǥ
V K
E K
L K
DeliBatRub A
81
82+
Kend Lemb A
78'
79".
Lampong Sum
26'
26'
26' -
O-Java Rub A
29
28'
Oostkust cA
74'/»
75t"/»
Serbadj Rb A
331
33|
VerlndCult A
27
27*
27*
HollAmbljn A
154
153'/»
KoJa-Chi-PqA
130+
130
KNSM NBz A
1259
124»/,
124
Kon Paket A
115
115".
KonRtLloyd A
115'
115'/»*. <9
NdSchUnie A
1329
131'/«2|
131'/»t
Ommeren Sch
175
174
St MU Ned A
J37'
138
H VA A
87'/»
84+69
84
Java Cult A
39'/»
40+
N-l Sulk U A
68".
43'.
VerVorst C A
16'/»+
16»/»+
DeliBatMij A
95
93+
93
Dell Mtsch cA
74*/«t
74,/»,/<f
74'/»
SenembahM A
51
30"'»
DIVERSEN
Müll&C NB A
167'/»
167"»
eerst woonden, was het niet rustig voor ons.
Wij vinden het ook fijn, dat jullie hier
zijn komen wonen, zei Rick. Nu kunnen we
elkaar telkens eens opzoeken.
Toen de zon bijna onder was. keken ze
naar de prachtige lucht, die helemaal rood
gekleurd was door de laatste zonnestralen.
Nu werd het stil onder de bomert; de
vogeltjes gingen slapen
(AdvertenUe)
RIJWIEL S MOTOR
GOUBSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAGINA 3
De Traiuport Commiinlon. waarin 6e
Brltae genatlonallaeerdr spoorwegen en
wegvervoeriondernemlngen z(|n onderge
bracht. meldt voor het afgelopen jaar een
netto winst van 2.9 millioen pond aterling.
Deze publicatie geachlcdt juist op het tijd
stip. dat de conservatieve regering voorbe
reidingen treft om de winstgevende auto-
vervoersbedrijven aan de particuliere eige
naars terug te geven.
Voor het eerst sinds 1947 heeft het gena
tionaliseerde bedrijf met winst kunnen wer
ken. Het Londensc trnnsportsysteem was da
enige sector welke een verlieo te zien heeft
gegeven. De commissie wijst er evenwel op,
dat de stijgende kosten en lonen het steeds
moeilijker maken om de kosten van 't ver
voer te dekken.
Onder auspiciën van do gemeente Amster
dam werd zoals gemeld In bet Beurs
gebouw te Amsterdam van 10 tot en met )4
Juni de vierde cohferentie van Westeuro
pese luchthavenautoriteiten gehouden. Ain
deze conferentie namen dee! de directies
der luchthavens van Bazei-Muhlhausen,
Brussel. Genève. Kopenhagen. Lenden.
Oslo. Parijs, Stockholm. Ztiricb en Am
sterdam. alsmede waarnemer- van de Air-
port Operators. Council of America, verte
genwoordigd door de directeur-generaal
van de Port of New York Authority, bene
vens waarnemers van d. Rijksluchtvaart
dienst. De voornaamste onderwerpen, die
ter conferentie werden behandeld betrof
fen de exploitatie van luchthavens en de
commerciële en technische ontwikkeling
van een aantal luchthavenvoorzie
ningen mede met het oog op ver
betering In de afhandeling van luchtrei
zigers. Er werd een levendige uitwisseling
gehouden van ideeën en ervaringen op het
gebied van luchthavenexoloitatie
Voorstel tot verdeling van
exportmarkten tusften
Engeland en Duitsland
In een interview, dat in de „Citv Obser
ver" werd gepubliceerd, stelt dr H Wed
dingen. handelsraad bij het Westduitse con
sulaat te Londen, voor. dat Engeland en
West-Duitsland een regeling zouden treffen
om onderling bepaalde exportmarkten te
verdelen
Dr Weddigen zeide volgens het blad. dat
West-Duitsland en Engeland gelijksoortige
economische structuren hebben en zich niet
kunnen veroorloven op wereldmarkten el
kanders concurrenten te zijn. Onbeperkte
concurrentie tussen twee landen heeft
reeds tot twee wereldoorlogen geleld.
Dr Weddigen is van mening, dat politici
en zakenlieden met elkander zullen moeten
overleggen en regelingen treffen tot toe
wijzing van bepaalde exportmarkten, ten
einde conflicten met elkander te voor
komen
Teheran ontkent leveranties van
olie aan Noorwegen
Te Teheran Is officieel verklaard, dat de
berichten, volgens welke Perzië aan Noor
wegen olie zal leveren onwaar zijn.
Een woordvoerdér verklaarde dat met een
Italiaanse firma een contract is gesloten
voor een levering van 20 000.000 ton ruwe
olie. Het tankschip „R-se. Mary" had een
lading ruwe olie aan boord, bestemd om in
Italië te worden geraffineerd Voor de la
ding was een borgsom va.i 8.000 dollar ge
stort Voor deze olie zou Italië uiteindelijk
suiker leveren.
De woordvoerder zelde verder, dat beslo
ten was korting op de olie te geven ..ten
einde kopers aan te trekken" De grootte
dezer korting zou bij ieder contract afzon
derlijk worden vastgesteld
De woordvoerder zeide dat men ver
wacht dat Engeland bij de kopers zal pro-
iteren
£•■*«23 e i g Cl Cow-R
misgreep
6)
Je zult ons dadelijk nog vertellen, dat
je een internationale spionnenbende op het
spoor bent, zei Arlen lachend. Een be
toverend mooie spionne in het zwart, een
«rvelopje wordt in je handen geduwd als
je een tafeltje .voorbij loopt, een zwakke
lucht van een eigenaardig parfum, een auto,
die op een verscholen plek staat te wachten
om haar naar graaf zo en zo te brengen.
Precies Phillips Oppenheim.
Brannigan begon eveneens te lachen.
De omstandigheden zijn inderdaad bij
zonder geschikt voor een spionnage-geval.
Ik ben trouwens als politieman van nature
achterdochtig. Maar ik hoorde enkele uren
geleden iets, dat mij in 't geheel niet beviel.
En Brannigan vertelde van het gespre*
tussen Lady Ad.-Ie Forster en haar neef dat
hij toevallig genoord had.
Dat ziet er inderdaad vreemd uit. moest
Arlen toegeven, Ik vraag mij af. hoeveel
van zulke praatjes je wel zou horen, als je je
ooi eens goed te luisteren legde.
Precies, riep Brannigan uit, Dat zou
ik nu ook Wel eens willen weten!
Je kunt de politie toch inschakelen?
merkte Judith op.
Ja en nee. Ik zou haar natuurlijk as
sistentie kunnen vragen, maar zij zouden mij
waarschijnlijk niet begrijpen: ze zouden hun
schouders ophalen en mij een dwaze Engels
man vinden. Ontdekken zouden zij dan na
tuurlijk niets. Maar als ik iemand kende,
die wist waarnaar zij moesten luisteren
Judith ging rechtop zitten.
Je speculeert er toch niet op, dat wij
dat gaan doen? vroeg zij argwanend.
Brannigan lachte enigszins verlegen.
Dat nu niet direct. Het is maar een
idee van mij. Jullie hebben natuurlijk va-
cantie en ik kan in dat geval toch moeilijk I
vragen of jullie je voor mijn wagentje willen
laten spannen? Maar je ziet toch wel waar
voor mij de schoen wringt? Iedereen van de
hele Britse kolonie weet wie ik ben en waar
om ik hier ben. Zodra men mij ergens ziet,
vliegt iedereen bij wijze van spreken weg.
Ik kan wel enige tijd in Monte Carlo blijven,
omdat ik een onderzoek moet instellen naar
het overlijden van lord Ttsmpleham
JSee, interrumpeerde Arlen, wij doen
het in géén geval.
We hebben hard gespaard voor onze va-
cantie, ik heb het hele jaar geploeterd en
gezwoegd en nu wil ik wel m'n rust hebben.
Als je wérkelijk denkt, dat de' dood van
lord Templeham in verband staat met een
Uitgebreid complot, moet je maar enige
mensen uit Londen laten komen. Als je nu
telegrafeert, kunnen zij er mogenochtend
al zijn.
Dat zou mijn baas nooit goedkeuren,
antwoordde Brannigan. Ik zou dan een uit
voerig rapport moeten schrijven en mijn
vermoedens uitspreken, maar ik kan niet
met feiten komen, ik speculeer alleen nog
maar op een vermoeden. Ik geloof werke
lijk, dat al die praatjes een bepaalde reden
hebben en dét moet ik uitvissen. Als jullie
er niets voor voelen om mij te helpen, zal
lk jullie er echter niet kwaad om aankijken.
Ik geloof trouwens, dat ik het In jullie
plaats óók niet gedaan zou hebben.
Brannigan maakte aanstalten om op te
«laan.
Wa h' ens eventjes! riep Judith uit
en zij begon opgewonden met haar man te
fluisteren. Brannigan maakte het zich wat
gemakkelijker. Hij staarde naar de zee, ter
wijl de beide jonge mensen druk aan het
praten waren. Plotseling wendde Arlen zich
tot hem. terwijl er een glimlach om zijn
mond speelde. Judith heeft een ideetje
hoe wij jou zouden kunnen helpen, begon
hij. maar ik denk wel niet, dat je er
iets voor voelt.
Laat het in ieder geval maar eens horen,
zei Brannigan uitnodigend.
Tussen ons gezegd en gezwegen, wij
zitten nu niet bepaald dik In de slappe was,
wij moeten erg voorzichtig omspringen met
het beetje geld, dat wij hebben meegeno
men. Wij kunnen er eenvoudig niet aan
dénken al die dure bars in Monte Carlo te
bezoeken. Judith verlangt er echter erg naar
eens een mooi jurkje aan te trekken en eens
goed uit te gaan. maar dat kosf geld. Wij
zullen daarom doen wat jij gevraagd hebt.
maar alleen als jij ons de duiten daarvoor
geeft.
Afperser! zei Brannlgap lachend. Laat
eens zien, ik heb nog niet al m'n geld op
gemaakt. Ik zou wel 20.000 francs te voor
schijn kunnen goochelen.
Judith slaakte een kreet van verrukking.
Maar dat is fijn! Wat moeten wij fei<-
telijk precies doen? Wanneer moeten wij be
ginnen? En zij gaf zelf meteen het ant
woord: Vanavond nog!
Ik voel mij feitelijk een beetje be
schaamd over dit alles, zei Bob Arlen rus
tig. Hij ging verzitten om zijn been. waar
aan hij in de oorlog een verwonding had
opgelopen, gemakkelijker te kunnen uit
strekken. v
Het la weer precies zoals vroeger,
nu wij weer gaan samenwerken, vervolgde
Bob.
Verwacht overigens niet te veel van
dit alles hoor! kalmeerde Brannigan hem
Het is best mogelijk, dat ik het bij het
verkeerde eind heb. Het beste kunnen jullie
de grote hotels eens aflopen en in de bars
jvat drinken. Vraag dan zo langs je neus
weg eens wat over de belangrijkste gastr-n
maar probeer vooral af te luisteren, wat er
gezegd wordt over hen en dat kennelijk be
doeld is voor hun oren. Als ie iets hoort
dat bepaald verdacht Is. probeer dgn na te
gaan. wie dat gezegd heeft.
Begrepen! Waar zullen we jou rapport
uitbrengen?
Ik heb een kamer genomen ln Hótel
d'Australle. Kom vanavond laat maar langs,
ik zal opblijven. Als jullie teTi op' Wet spoor
komen en het geld raakt op. heb \k nog wel
v/at meer Maak je daar dus niet ongerust
over.
Brannigan stond op.
Judith, mag ik even een apartje met
Bob hebben? vroeg hij
Ja, natuurlijk, antwoordde het meiij*
op een verbaasde toon.
Brannigan liep met Bob een eindje op
Ik wilde je even waarachuwen. d«t
niet in moeilijkheden moet komen, zeiI Bran
nigan met nadruk. Ik weet best. dat jij uit
stekend vóór jezelf kunt zorgen, maar nu
is Judith erbij Houd haar steeds in het oog
en laat je niet verleiden iemand door don
kere en smalle straatjes te volgen. Je moei
je wérkelijk buiten moeilijkheden houden.
Daar zal ik voor zorgen. Brannigan!
Ik geloof trouwens niet, dat we iets zullw
ontdekken. Ik voel me overigens een beetje
beschaamd, dat ik geld van jou heb aange
nomen. En denk je nu inderdaad, dat er
zulke vervelende dingen kunnen gebeuren
(in deze heerlijke omgeving?
Op dat ogenblik schoof een wolk vooP*.(|®
zon. Een vrouw ln een van de huizen, fl'e
tegen de heuvel aangebouwd waren, gaf «en
schreeuw, een woordenwisseling volgde en
even later scheen de zon weer juist toen
die harde stemlhën wegstierven.
Ja, ik moet het toegeven, er kunnen
hier ook vervelende dingen zijn, zei Bon.
Maar ik begrijp nog stééds niet goed, wsa"1
om ik een oogje op Judith moet houden
Dat kan ik niet precies zeggen, een
voorgevoel. Ik zit vandaag werkelijk boor
devol met onaangename gedachten.
Wordt vervolgd-)
(Van onze speciale verslaggever)
'Dsrcelons is de meest on-Spaanse stad.
D welke op het Iberisch schiereiland te
vinden is. In de drukke hoofdlanen met de
ieplantina van dunne boompjes proeft ge
vaak de sfeer van Parijs, in zakelijker stra
ten foms zelfs die van New York. en nie
mand zal willen beweren, dat in dezi
hoofdstad van C'atalonië de oude Spaans*
levensstijl zich het machtigst openbaart. Er
(och zag ik hoe hier in een moderne win
kelstraat ien jonge gracieuze dame gehuld
ln een rood truitje en lange herenpantalon
vanwege het laatste kledingstuk met ver
ontwaardigde verbazing werd nagcblikt. Er
dtgen tevoren was ik er bU toen enige En
gelse jongelieden met nadruk werd ver-
socht de kathedraal van Toledo te verlaten,
omdat hun harige, gedeeltelijk door shorts
bedekte dijbenen niet pasten in dit Huis
Gods
Men kan ginds in lompen lopen, een
baard van een week en sinds lang niet ge
knipte haren tonen en niemand zal u om die
reden de nek toedraaien. De bedelaar,
ichoenpoetser en blinde lootjesverkober heb
ben hun trots en een arsenaal van om
gangsvormen. waarop wij in de lage landen
ïtuk voor stuk jaloers kunnen zijn. Tien
ir-inyten lang zit een uiterlijk armzalige
ichoenpoetser aan uw voeten geknield, hij
streelt en liefkoost uw schoenen en geeft
te nieuwe glans en intussen drinkt ge zelf
Uw glaasje wijn aan het café-tafeltje. En
als ge dan tenslotte 18 cent voor de^behan-
deling betaalt (als hij aan u als vreemdeling
meer vraagt dan twee peseta's: afdingen!)
wees dan niet verbaasd, wanneer de poetser
ttch neerzet aan het tafeltje naast het uwe
met een gebaar van een grand-selgneur en
vervolgens het goede van het leven gaat ge
nieten door nippend aan een glaasje vino
blanco zijn blikken te wijden aan de pas
serende schone vrouwen.
Armoe, Jompcn en bedelarij zijn geen be-
letsel om trots te bezitten en ze ver
wekken geen ergernis. Maar tast als vreem
deling niet de eeuwenoude lévensstijl van
de Spanjaard aan! En dat doet een vrouw,
wanneer ze zich in onvrouwelijke kledij
hult; dat kan gebeuren wanneer een jonge
man zonder meer een aardig meisje op straat
aanspreekt of wanneer men bijvoorbeeld de
nationale trots raakt Zoals niet lang ge
leden de twee Amerikanen, die in een Ma-
drids café de verwachte anti-Franco men-
taiiteit poogden te stimuleren door enige
douro (5-peseta)-stukken met de beeltenis
van de Caudillo er op te bespuwen en ver
volgens de kastelein toe te werpen. Er waren
«tor tegenstanders van de dictator in dit
•frukke café. maar de zaken liëpen toch zo.
dit iedere aanwezige Spanjaard zich tegen
de bezoekers keerde hun lichamelijk letsel
toebracht en vervolgens mee hielp om de ge
parkeerde Amerikaanse auto om te gooien
tn in brand te steken.
Geen romantiek
De legende heeft de suggkstie oeschapen
als zou Spanje op amoureus ge bied
gekenmerkt vorden door een zwoele, sen
timentele romantiek. Niets is minder waar.
De Spanjaarden zijn in grote meerderhèid
bepaald niet sentimenteel, de vrouwen
Zyn ondanks haar wonderschone donkere
ogen. in hope mate materialistisch en het
huwelyk is het enige en allesbeheersende
element in deze tevenssector.
Daarom kent men ginds de oppervlak
kige flirtations niet. Ik heb in Avila, Sa
lamanca, Toledo en in andere steden op de
Tlaza Mayor gewandeld, het ..grote plein"
waar tussen zeven en tien 's avonds
pantoffelparade gehouden wordt. Het werk
Is dan achter de rug en tot de avondmaal
tijd is er voor de jongelui gelegenheid om
te promeneren, te praten en elkaar vrien
delijke of soms uitdagende blikken toe te
werpen.
Gelijk bij ons, zult ge misschien denken,
n)aar vergis u niet. Die honderd maal her
haalde promenade rond het plein is geen
liefdes-, maar bovenal een huwelijksmarkt.
Verwacht niet, dat ge eep jongeman met
een meisje zult zien verdwijnen in de nau
we stegen rond de Plaza Mayor voor een
wandeling in het stadspark, voor een
flirtation. Nee, heeft Pedro na lang speu
ren de enige ware ontdekt, heeft hij o zo
vele malen langs haais> heen geflaneerd,
haar in de ogen geblikt en daar een gun
stige reactie gevonden, dan za(l hij
vrienden moeten vinden, die hem aan.
Manuela voorstellen En dan zullen zij
gezamenlijk praten, en ook gearmd lopen,
•Is Pedro tenminste een partij ts, welke de
ouders van Manuela bevalt. Jarenlang zul-
Jen zij misschien verloofd zijn. maar de
gelegenheid om eens langer dan een paar
minuten alleen te zijn, over de toekomst
te spreken en te vertellen hoe zeer zij
elkander mogen, zal zich waarschijnlijk
niet of hoogst sporadisch voordoen. Pedro
zal een uitermate hoffelijk kavalier zijn en
Manuela zal vrijwel ongekust het huwelijk
ln gaan.
Fr zijn misschien ook moderne huwelij-
ken in Spanje, maar in negentig pro
cent van de gevallen is de Moorse invloed
nog duidelijk merkbaar (verg«et niet, dajt
een groot deel van Spanje honderden j«U
ren door de Moren werd geregeerd). Een
maal gehuwd is de vrouw meesteres in
huis en de man leeft zijn eigen onafhanke
lijk bestaan daarbuiten. Hij is trots op zijn
mooie vrouw, gelijk een Arabische harem-
bezitter en hij zal haar niet licht aan ande*
ren laten zien, omdat zijn jaloerse aard
zich daartegen verzet. Hij leeft twee le
vens, dat van de echtgenoot en bovenal
vader van de kinderen, welke zijn vrouw
hem geregeld schenkt en dat van de wer-
ker-vermaakzoeker buitenshuis.
Gedurende mijn reis heb ik met vele
Spanjaarden vriendelijk gepraat; zij lieten
mij de schoonheden van hun stad zien.
spraken openhartig over politiek en speel
den een spelletje domino (een hartstocht!)
met me in een cafétje, maar geen van hen
vroeg me zijn hcjjs te bezoeken. Daar im
mers heerst zijn vrouw, die slechts na vele
plichtplegingen en introducties een vreem
deling welkom zou kunnen heten.
t is vandaag wel een erg raré vogel!
Een muis. die geen muis is! vMet de en
41 niets met muizen hebben uit te staan
zou er nog een heel interessant
naamgeverij is het hier en daar in de dieren- lijstje zijn te maken.
wereld toch maar een eigenaardig geval. In I En nu weer de spitsmuis, een diertje,
Indonesië leeft een vliegende hond. maaj; dat ook al een verkeerde naam draagt, want
het is geen hond. Het is een vleermuis. In met de bekende knaagdieren muis. rat, ko-
Afrika leven meerkatten,1 maar het zijn nijn, eekhoorn, enz. heeft het helemaal
apen! Onze lage veenstreken kennen een niets, niemendal te maken
veenmol, een insect nota bene, dat dus Een paar dagen geleden bracht iemand
niets gemeen heeft met onze insectenver- mij op een avond een klein diertje glanzend
slinder, de echte mol. Ook hebben wij
mierenleeuwen, waarmee de heer Strassbur
ger werkelijk geen nummer in elkaar zou
kunnen zetten, want het zijn kleine insecten
Ik kan de vleermuizen nog noemen, die ook
TEL AVIV. Juni
\7erscheidene duizenden
Joden, die van Jemen
(Arabië) naar Palestina zijn
geëmigreerd, waren ten
zeerste teleurgesteld, toen
in dit voorjaar geen grote
zwermen sprinkhanen
neerstreken op het Israë
lisch grondgebied. „Gebak
ken sprinkhanen zijn een
delicatesse", zeiden zij.
Volgens hen is de beste
manier om sprinkhanen
klaar te makeri, grote hoe
veelheden er van te verza
melen, de gele insecten in
een oven te bakken, de
vleugcis en andere niet
voor de consumptie ge
schikte delen te verwijde
ren en ze dan heet op Ie
dienen.
Op de vraag of sprink
hanen ritueel toegestaan
voedsel is. toegestaan door
de Mozaïsche wetten, ant
woordden de Jemenietische
Joden, dat het inderdaad
geoorloofd is ze te eten.
hoewel sommigen beweren,
dat zij gezouten dienen te
worden net als vlees.
Israëlische deskundigen,
die tegen sprinkhanen zijn,
uitten de vrees, dat in het
begin van Juni er kans op
een sprinkhanenplaag zou
zijn Het hoofd van de
plantenkundigendienst in
Israël, dr Y Pelleg, zeide.
dat sprinkhaneninvasies
zich voordoen in golven,
mét tussenruimten van on
geveer zes weken. Volgens
hem zal het betrekkelijk
kleine aantal van deze in
secten, dat zich in Mei ver
toonde. gevolgd worden
door grote zwermen in
Juni. Hij vertelde verder,
dat tot nu toe Israël niet
te lijden heeft gehad van
ae algemene sprinkhanen
plaag in het Midden Oos-
!en, door het feit, dat geen
sprinkhanen op Israëlisch
gebied eieren hebben ge
legd Zij streken neer op
een gebied van ca 300 du-
nama (ruim 3 ha), maar
richtten er geeft noemens
waardige schade aan ln
meer dan 90*'» van de ge
vallen. waarin men aan
zijn departement sprinkha
nen meldde, bleek men met
vals alarm te doen
hebben.
Dr Pelleg verwacht, dat
het gevaar van een sprink
hanenplaag in het' Mid
Oosten zal bliAven bestaan
tot in het laatst van 1954
Dat men in dit gebied dit
jaar zoveel last van deze
insecten had. was een ge
volg van een onvoldoende
bestrijding van de sprink
hanen in hun voornaamste
broedgebied in de Soedan
en in Eritrea.
KOPENHAGEN. Juni
TN DENEMARKEN, het land van het voor.
1 treffelijke voedsel, ziet het er naar uit.
dat er een einde zal komen aan het zelf
maken van worsten of roken van hammen,
of inzouten van vlees voor de winterdag.
De rfden hiervoor is. dat op tal van plaat
sen verrezen koelhuizen de boeren in staat
stellen de meesten hunner hebben maar
betrekkelijk kleine opslagplaatsen alles
wat zij voor eigen gebruik nodig hebben aan
vlees groenten, eieren, e.d. op voor hen
gunstige wijze op te slaan.
In de goede oude tijd betekende het slach
ten van een varken de mobilisatie van aile
leden van bet gezin, van de grootmoeder
af tot de kleinkinderen toe, die allemaal
hard moesten meehelpen bij het inzouten,
het maken van worst en wat dies meer zij
om te zorgen, dat er in de winter ook het
nodige eten in huis was.
In Denemarken kende men voor de oor-
log geen koelhuizen voor dergelijke doel
einden. Na de oorlog zijn zij als padden
stoelen uit de grond verrezen. Denemarken
heeft er thans ongeveer 1500 met 150.000
cellen, m.a.w. één cel per 25 plattelanders
In de Verenigde Staten, waar men veel
vroeger is begonnen met het inrichten van
deze soort koelhuizen, is de verhouding van
de cellen tot de plattelands bevolking onge
veer dezelfde.
De eerste koelinstallatie werd ingericht ln
een coöperatief zuivelbedrijf in 1943 Tijdens
de Duitse bezetting was er dringend behoef
te aan het conse+veren ëan levensmiddelen
voor geval van nood en men achtte invrie
zen een van de beste methoden. De tijden
waren echter niet gunstig voor het maken
van nieuwe installaties en tot na de be
vrijding werd er dan ook op dit gebied vrij
wel niets gedaan.
Het eerste type koelhuis in Denemarken
heeft een ontvangkamer, waar de boeren
hun producten afleveren, die reeds gereed
zijn gemaakt en ingepakt en waar zij ook de
bevroren producten uit hun eigen cel terug
krijgen Grote koelinrichtingen. die beschik
ken over zestig tot verscheidene honderden
koelcellen, zijn onlangs geopend en zij blij
ken een grote verbetering te zijn vergeleken
bij de kleinere installaties
Het populairst zijn de in de vorm van een
grote ronde tank gebouwde betonnen koel
installaties, die verdeeld zijn in twee rijen
koelcellen, elk vooVzien van een goed ge-
isoleerde deur. In sommige koelinstallaties
zijn diepvriesinrichtingen ondergebracht
Slechts weinig koelinstallaties in Dene
marken werken als in de Verenigde Staten,
waar de klanten hun waren kunnen laten
behandelen en verpakken tegen een kleine
vergoeding. Vrijwel alle koelinrichtingen In
Denemarken werken op coöperatieve grond
slag. De Deense boeren zijn gewoon aan
coöperatief werken, hetgeen het tevens vrij
gemakkelijk maakt hoge bedragen nodig
voor het inrichten van een koelhuis bijeen
te brengen.
Overal in het land krijgen de boeren cur
sussen. waarin hun niet alleen geleerd
wordt deze wijze van opslag van levensmid
delen te waarderen, maar waar zij tevens
les krijgen wat betreft het opslaan van hun
producten
Deze koelinrichtingen staan los van de
vee! grotere diepvriesopslagplaatsen, die
men in de havensteden aantreft, waar goe
deren worden opgeslagen totdat zij worden
geëxporteerd of totdat er scheepsruimte
voor hun vervoer beschlkbaar.is.
Het voornaamste doel van de hierboven
beschreven koelhuizen is de kleine Deens-
boer in staat te stellen beter en economi
scher te leven van de producten van zijn
boerderij en minder goederen te kopen op
de binnen- en buitenlandse markten
Langzamerhand worden alle vormen -on
de landbouw in Denemarken tot ontwikke
ling gebracht en deze landbouw Is het. die
in weerwil van de betrekkelijk arme bodem
en het Noordelijke klimaat. Denemarken ie
giijs van velletje, ongeveer 4 c m. lang. de
staart niet inbegrepen. Het leefdenog.
mag ik wel zeggen, maar erg best was het
er niet aan toe. Het was gevonden op een
stuk land achter een huis en had zich zonder
moeite laten opnemen. Dit was a' een veeg
teken bij een diersoort, die zich normaal
onderscheidt door grote beweeglijkheid en
snelheid. Mijn vermoeden was: een jong
dier uit een nest. waarvan de verzorgster
niet meer is teruggekeerd, met het gevolg,
dat de jongen van de honger buiten het
nestholletje komen zoeken naar voedsel,
waar ze prompt kennismaken met de pool
nachten van onze onvolprezen Meimaand.
TYTat doe je dan als spitsmuis in de kou?
Rondkruipen In die kou en heel hoge
piepgeluidjes uitzenden in afwachting van
ja. dat kan allicht een kat zijn of een
ander grondroofdier en dan is het snel be
keken. Dat onze lilliputter door een dieren
vriend werd gevonden, was een van die
zeldzame gelukjes, die in de dierenwereld
net zo schaars voorkomen als „de honderd
duizend" bij de mensen.
En zó zat ik met een verkleumde spits
muis. die eigenlijk ai had afgedaan met het
toch al kortstondige bestaan, dat hem was
toegemeten. Een wurm van een diertje, dat
ternauwernood een inhoud had van 4 cm3.
Het had een zijig velletje, het liep op heej
fijne poptjes. vogelpootjes met nageltjes zo
klein, dat ik ze met "een loupe moest be
kijken. Het kopje was opvallend groot en
nam bijna een derde van de totale lengte
in beslag! Verder ronde duidelijke oor
schelpen en zeer kleine oogjes, die schuil
gingen in de haren van de kop.
Aan de grote kop viel dadelijk ïn 't pog
de snuit, die tot een éjlurfje was verlengd.
Dit lange snuitje, dat San het dier zo'n ge
heel ander type geeft dan een gewone huis
muis. steekt een aardig eindje boven de
onderkaak uit en is een duidelijk kenmerk.
Nu ik toch aan het beschrijven ben. maak
ik het signalement meteen maaf af. Een
ander groot verschilpunt met de gewone
knagers is het gebit. Iedereen weet wel. wat
voor tanden een knaagdier (b v een konijn)
heeft. „Knaagtanden" en verder een stel
platte kiezen, waartussen het plantenvoedsel
wordt gemalen. Een spitsmuis heeff een echt
roofd'ergebit. met naaldscherpe puntige tan
den en kiezen Alles wel heel fijn maar toch
een scherp grijpgebit.
Wat grijpt dit kleine zoogdiertje? Slakken,
wormen, spinpen en verder alles, wat er aan
insecten over de grond kruipt En dat is
geen klein beetje, tuinders, boeren en kwe
kers. die klagen over ongedierte! Meikevers,
sprinkhanen, snuittorren. noem maar op. Als
ik er dan nog bijvoeg, dat spitsmuizen ook
verdelgers zijn van muizen, echte muizen
dan! die door de feil» en bliksemsnelle roof-
diertjes worden iwsprongen. moeten we ze
niet rekenen tot de dieren, die be
scherming waard zijn?
TTan moeten we niet vergeten, dat deze
kleine duveltjes ontzaglijk vraatzuchtig
zijn. Per dag eten ze bijna hun eigen gewicht
op aan wormen en insecten, alleen maar
dierlijk voedsel dus. Een spitsmuis verhon-
gerLtoeyer. dan dat hij aan een plantenmenu
aral beginnen!
U begjtópt. dat ik met enige verwachting
begon/fnjpt een hors d'oeuvre van kleine
stukj« worm. voordat ik mijn spitsdlertje
aan>fe meeiwormen zou zetten Eerst had ik
heyKóndê lijfje in de holten van mijn han
del wat voorverwarmd, in afwachting van
dé lauwwarme kruik in het houten doosje
met de wollen lapjes.
Warmte heeft toch altijd een merkwaardige
uitwerking op levende wezens, die zo'n
beetje aan het randje van hun bestaan wan
delen. Herinnert u zich nog mijn jong eek
hoorn van een jaar geleden' Een eekhoorn
baby op de warme gummikruik! Alleen..
wat kregen we die gemakkelijk aan 't eten!
En de spitsmuis? Geen sprake van enige
liefhebberij voor de beste hapjes, die ik hem
voor zijn gevoelige neusslurfje hield.
Het enige, wat hij deed. was piepen, zo
hoog, zo ontzettend hoog en fijn. dat 't me
bijna zeer deed ergens boven tn mijn hoofd.
Een geluid, oneindig duijner en fijner dan
dat van een krekel. En «ie kan er ook al
wat mee!
De volgende morgen leefde hij nog. maar
.enfin, dc rest begrijpt u wel.
En nu heb ik een blad vol getekend met
dode spitsmuisjes en heb ik van de merk
waardige kop een grote afbeeldina gemaakt
en van de fijne voetjes nog grotere, alles
in de hoop. dat u deze insectenverdeiger en
muizendoder zult herkennen en dat u hem
niet over één kam zult scheren met de ge
wone muizen.
Over de spitsmuizen is de laatste jaren veel
gepubliceerd en nog is de wetenschap
pelijke wereld er niet op uitgestudeerd In
de boeken kunt u lezen, hoeveel soorten er
wel bestaan, hoe goed ze kunnen draven,
vechten en zwemmen, o. nog een heleboel
meer Eén merkwaardigheid wil ik tot be
sluit echter nog noemen, iets wat mij n.l.
heeft getroffen Als een spitsmuizenmoeder
haar jongen bij gevaar waarschuwt, bilt het
eerste het beste jong zich in zijn mofeders
rug of staart vast. nummer twee bijt zich
vast in de staart van het eerste jong en
voort tot er een levende ketting is gevori
met mama als gangmaakster, die het hele
grootste producent van 'n in verhoudingvan familiehusje met een snelle sprint in veilige
de grootte van het land tot die van de wereld. I haven sleept
zeer grote hoeveelheid eerste klas levens- 1 Je moet er maar op komen!
middelen heeft gemaakt - S. VAN DER ZEE.
IWRHAVX „INLICHTINGEN" VAN DE N.S. I
(Van een oneer redacteuren.)
Het wezen van de reizende mens is wellicht reéds doorgrond, maar nog
niet systematisch beschreven. Het gevolg van dit laatste is, dat er nog
geen terminologie is ontstaan, zodat men zich bij een verdeling in cate
gorieën moet behelpen met hinderlijk onwetenschappelijke omschrijvin
gen als: „Zij die voor hun genoegen reizen" er^ „zij die om andere redenen
reizen" of „zij die men aan de balie van het Bureau Inlichtingen in het
r< njf 1 Station te Amsterdam ziet en „zij die men door de glazen deyr
v«n dat bureau ziet".
Als wij ons met deze laatste verdeling
bezig houden, dan is dit. omdat wij in dat
Bureau Inlichtingen het een en ander over
de reizende mens hebben vernomen dat
ons het vermelden waard lijkt.
De Nederlander bijvoorbeeld' Hij is over
het algemeen welwillend, doch ietwat arg
wanend. Als je alles naar de keel laat wel
len. wat op 's harten grond leit. dan weel
je nooit, hoe dat wellicht nog eens bij de
buren terecht kan komen. Zo is het dan
ook beter aan de juffrouw ln het Bureau
Inlichtingen vaagweg te vragen naar een
trein naar Brabant en de al te grote inti-
mReit, die ligt in de wedervraag; Waar
wilt u naar toe. meneer?", met berispende
kortheid te beantwoorden met „Dat gaat u
niets aan" Alleen zo blijven Breda. Tilburg
of Den Bosch voor opénbaarheid behoed tn
de diepte van zijn voorzichtige gemoed.
Een itzonderlijk geval? Toegegeven, mftar
Uitzonderingen zijn kenschetsend, zeker als
zij zich vaak herhalen. De dames ln het
Bureau Inlichtingen hebben daar in de loop
der jaren kijk op gekregen, want de be
drijvigheid in dat bureau is niet gering
Daar komen honderden bezoekers per dag
aan de balie en dat aantal kan op topdagen
stijgen tut 1000 Als daar nog op de uren dat
het bureau is geopend, van 8 uur des mor
gens tot half tien des avonds, de drie tele
foons onafgebroken in gesprek zijn en ge
middeld elke twee minuten telefonisch een
informatie wordt verstrekt, dan kan men
zo ongeveer de vraaglust en de arbeidspro
ductiviteit berekenen.
Wie er niet komt
De dames in de bureaux „Inlichtingen"
welke bureaux men vindt in de stations
Utrecht en Amsterdam C.S. en op 9 andere
stations zij zijn in dienst van de Nedepfr
landsche Spoorwegen N.V.. Dienst Econo
mische Zaken hebben tot plicht aan het
reizende publiek service te bieden ten aan
zien van alles wat zich op een reis in het
binnenland en Europa kan voordoen. Een
nuchter- omschrijving, die op zich zelf
duidelijk genoeg is, maar die toch de vragen
doet opkomen: „Wie vraagt service" en
„wélke service vraagt men?"
Het spreekt vanzelf, dat de man die
denkt „Ik neem maar txein 12.51" niet ach
ter de balie verschijnt. Wie sedert 1938
toen „Inlichtingen" werd opgericht de men
sen in de hal van het Centraal Station
heeft zien slenteren. lopen en rennen, kent
het doorgewinterde reistype. Dat is de man.
die. na een vlugge blik op de klok. In fors
tempo doo de hal loopt en dat tempo vol
houdt tot aan de deur van de coupé Hij
behoort niet tot de wonderlijken die een
half uur voor het vertrek van de trein
hijgend, de blikken fanatiek vastgezogen
aan de man van de contrÓle. als vormde
die een laatste, slechts met bovenmense
lijke inspanning te overwinnen hindernis
voor alle aardse geluk, door de hal ren
nen; hij behoort ook niet tot degenen die
in abstracte slenterpas door de hal fla
neren en dan later op het perron ln de
rijdende trein springen
Wie er wel komt
Achter de balie verschijnen tn de eerste
plaats de onzekeren. de behoedzamen de
argwanenden Zij die vinden, dat dat nu
wel alles in het spoorboekje staat, maar
dat het niet voor het eerst zou zijn dat
men poogt hun knollen voor citroenen te
verkopen fco dje daarom vertrek en aan
komst van treinen nog even het spoor
boekje in de hand aan een Juffrouw
van „Inlichtingen" vragen. En omdat, on
danks een speciale opleiding van drie
maande.i en ondanks een respectabele er
varing. zo'n juffrouw zich ook nog wel
eens kan vergissen, vrage» ze voor alle
zekerheid nog eens bevestiging aan de
man van het loket. Is zo'n man achter het
loket onfeilbaar. Dat is hij niet, en dus
ij daar als van,, inlichtingen" uit laatste
tnformatiebrc.. de controleur die de
kaartjes knipt.
Men vraagt zich af, wat eigenlijk die
overvoorzichtigen precies vrezen. Waarom
vraagt iemand bij „Inlichtingen" naar ver
trek van een trëin „in de richting" van
Amersfoort en kan de bedienende juffrouw
dan pas na veel vragen er uit krijgen, dat
men. bijvoorbeeld, naar Nieuwe Schans
wil. Waarom vragen mensen naar treinen
voor de volgende" dag. krijgen dan In
lichtingen gebaseèrd op de dienstregeling
op werkdagen en reizen tenslotte bijvoor
beeld op Hemelvaartsdag, waarop die ene
trein natuurlijlc net niet rijdt?
Een voorzichtigheid die wel te waar
deren val maar waarvan de bevrediging
niet valt onder het toch waarlijk zeer ruim
opgevatte begrip „service", is het verzoek,
te willen onderzoeken of „de persoon"
waarmee men op reis heeft kennis gemaakt,
nu ook werkelijk net is. Dat mensen „In
lichtingen" binnenkomen om te vragen,
waar ze heen moeten, omdat ze- dat ver
geten zijn. waarna dan met oneindig ge
duld op de kaart van Nederland moet
worden gezocht, totdat met een verheugd
kreetje de plaats van bestemming wordt
herontdekt, zij tenslotte niet als veel voor
komende gebeurtenis, doch als een wellicht
nog niet voldoende bekend symptoon van
reiskoorts gememoreerd.
Zeer lang zou db lijst van rariteiten
kunnen worden, zouden wij voortgaan te
putten uit de gevatiëerde ervaring, in het
van bedrijvigheid gonzende kantoor van
„Inlichtingen waar alles zo prettig door
trokken is van reissfeer en welwillend
heid opgedaan De nadruk zou dan echter
wat al te sterk vallen op de uitzondering
en men zou daarbij kunnen vergeten, dat
„Inlichtingen", behalve de taak. Neder
landers wegwijs of liever gezegd „spoor
wijs" te maken, ook buitenlanders ontvangt
Aan het toeristisch werk van dit bureau
zullen wij in een volgend artikel aandacht
be ..den.
Dit uloord:
I veze uitdrukking komt alleen voor j|
in verband met de werkwoorden 1
k klagen en vriezen Maar oorspronke-
e lijk is het steen en been zweren De T
g oude Germanen plachten te zweren f
g bij door hen voor heilig gehouden
- stenen en na de invoering van het p
H Christendom zwoer men ook bij de i
grafsteen waaronder het gebeente van fe
een Heilige rustte Zo bestond in het i
Middel-Nederlands ook de zegswijze:
bloet ende sweet sweren voor: zwe- W
van Ch ristus ln navolging van steen
en been zweren ging men nu ook
zeggen steen en been klagen voor:
hevig klagen en steen en been vrie
zen voor: vriezen dat het kraakt.
lU.'iiLmairuti'iiiiiBMiimimniiiiiiiiuuiü.iiui-nKHirimtiiininiiëRi.iiiimiiniiiriiriiuiitiiLnBfim
TTE herbewapening van de niet-commu-
L' nistische wereld, in het bijzonder van
West-Europa, is. sinds het uitbreken van
de oorlog in Korea, het „Leitmotief" van
de Amerikaanse buitenlandse politiek ge
worden. Er is over dit onderwerp in de
laatste tijd (vooral in verband met het EDG
verdrag en de Conventie van Bonn) veel
gepraat en geschreven. Niet alleen in West-
Europa. maar ook in de Ver Staten zijn de
meningen over het eventuele nut van de
Europese herbewapening sterk verdeeld
Veel Amerikanen beschouwen elke dollar
die aan de Westeuropese defensie wordt
besteed, als weggegooid geld. omdat zij van
oordeel zijn dat de verdediging van ons
werelddeel tegen een
eventuele Russische
aanval toch een vol
strekt hopeloze aan
gelegenheid zou zijn
Veel Europeanen daar
entegen vrezen dat de enorme bewapenings
inspanning van de Atlantische landen de
Sowjet-Unie tot een preventieve oorlog zaï
provoceren. De Russen van hun kant han
teren het feit van de Atlantische herbewa
pening vlijtig als propaganda-argument. Zij
spreken van het „agressieve Amerikaans»
imperialisme en beweren, dat „de oorlogs
stokers in Washington" de wereldheerschap
pij willen veroveren. Men mag aannemen
dat de grote mannen in Moskou zelf wel
beter weten De veronderstelling, dat de
Atlantische landen met het handjevol sol
daten, dat in Europa op de been wordt ge
bracht. een aanvalsoorlog tegen de Sowje'-
Unie zouden willen beginnen is volkómen
absurd.
TJET ernstigste argument in het interna-
Altionale bewapeningsbdebat is afkomstig
van de Amer. senator Taft. de republi
keinse candidaat voor het presidentschap,
die in een verkiezingsrede (gericht tegen
zijn concurrent Eisenhower) betoogde, dat
de Europese grondstrijdkrachten in geval
van agressie uit het Oosten volkomen
machteloos zouden zijn tegenover de com
munistische legers. West-Europa beschikt
thans over 19 divisies, aldus Taft, terwijl
de Russen en hun bondgenoten 200 divisies
in het veld kunnen brengen. Bovendien
zouden de Russen de lucht boven het slag
veld beheersen. Taft trekt uit deze feiten
de conclusie, dat de tot nu toe gevolgde
Amerikaanse militaire politiek volkomen
fout is geweest en dat de veiligheid van
de Ver. Staten slechts te verzekeren is door
het scheppen van een enorme luchtmacht
Tussen haakjes zll hier opgemerkt, dat een
overwinning van Taft In de strijd om da
presidentszetel voor West-Europa ëtas een
zware tegenslag zou betekenen, althans voor
wat de opbouw van de defensie betreft.
Intussen moet men erkennen, dat zijn op
merkingen over de militaire krachtsverhou
dingen tussen Oost en West stof tot naden
ken geven. Inderdaad kan men redelijker
wijs niet veronderstellen dat het aanta;
van zegge en schrijve 20 parate divi
sies in West-Europa de Sowjet-möchtheb-
bers zou afschrikken, wanneer zij een aan
valsoorlog in de zin hadden Dat zij zich tot
nog toe van directe agressie onthouden heb
ben moet dus een andere oorzaak hebben
Er zijn twee mogelijkheden: óf zij zijn in
derdaad zo vredelievend als zij dagelijks
en bij gestage herhaling beweren, óf zij
de kracht van
Amerikaanse lucht-
in het bij-
voorraad
i. die in
de Ver Staten gereed
ligt Laat ons voorlopig voor alle zekerheid
het laatste maar veronderstellen.
Volgens deze redenering heeft dua de
Europese Defensiegemeenschap voor het ke
ren van een eventuele directe aanval van
de Russen slechts zeer geringe betekenis.
Maar wat is dan wel de functie van de At
lantische troepen in West-Europa? Walter
Lippmann geeft in de New York He
rald Tribune op deze vraag het vol-
gende antwoord: „Ik waag het te geloven,
dat bun werkelijke taak in de verdediging
vair* Europa bestaat in het versterken van
het gezag van de bestaande regeringen, op
dat zij (de regeringen) in staat zullen zijn
pogingen van communistische organisaties
om zich van de macht meester te maken
(eventueel met Russische hulp) te voorko
men." Lippmann acht het ..tamelijk zeker"
dat de Sowjet-Unie niet denkt aan machts
uitbreiding met militaire middelen, anders
dan in samenwerking met communistische
revolutionnairen. die in staat zouden zijn
de regering van hun land omver te werpen
en de macht in handen te nemen. Rusland
zou in dat geval slechts op verzoek van de
nieuwe (communistische) regering hulp
bieden. De voornaamste taak van de West
europese divisies is. volgen# Lippmann. dan
ook niet een directe Russische Inval te
weerstaan, maar het bestaande democra
tische regiem ln West-Europa te helpen
handhaven.
Het is moeilijk te beoordelen of deze theo
rie van Lippmann juist Is, maar toegegeven
moet worden, dat veel. van wat thans vele
Europeanen onbegrijpelijk voorkomt ln de
politiek van Washington (zoals b v. het door
drijven van de Westduitse herbewapening)
er door verklaard zou worden.
