UIT DE OMGEVING Van Roessel krijgt bijna 150.000 gulden in Italië Aan oude bomen zitten vaak merkwaardige histories vast Herman van der Horst filmde stad en haven van Rotterdam IERSEKE GAAT NU OP JACHT MET DAKPANNEN Vijf en twintig gemeenten bieden gebrandschilderd raam aan COPPI IN DE GELE TRUI 4 Vervolg Stadsnieuws Nog meer geschenken voor stadhuis Ook vrouwen, academici, middenstand onderwijzers en jeugd leven mede I marktberichten Een nationaal monument op de Dam te Amsterdam Scliagen-Rux in West-Berlijn Willem II in zak en as Niet naar Finland Tour de France Nolten, jonge klimgeit Courses op Duindigt MEtL AMERIKANEN ZEIDEN: DAT IS HET Hoe is het ontstaan? OP DE BONNEFOOI «p Beeld van een hardwerkend volk De jonge oester wordt geboren TWEEDE BLAD - PAGINA 2 GOUDSCHE COURANT ZATERDAG 5 JULI 1952 B en W. hebben de raad mededeling ge daan van de aanbieding van nog enige ten behoeve van het gerestaureerde stadhuis aangeboden belangrijke geschenken, Welke reeds min of meer lange tijd „lopende" varen, maar welke nog niet eerder in de finitieve vorm werden aangeboden Bij het naderen van de datum der officiële her opening mochten B. en W. de formele aan biedingsbrieven ontvangen, zodat zij het voorstel kunnen doen ook deze aanwinsten onder hartelijke dank te aanvaarden. In de eerste plaats betreft dit het „trouw- tapijt door vrouwenvlijtd wz. het door rond 1600 Goudse vrouwen (alsook door verscheidene mannen en kinderen) ge knoopte tapijt voor de trouwkamer De cdmmissie van voorbereiding verdient wel in de eerste plaats de grote erkentelijkheid der gemeente, terwijl ook dank moet wor den gebracht aan de directie der Koninklijke Verenigde Tapijtfabrieken te Moordrecht voor de verleende medewerking. Dit tapijt voor de trouwzaal is niet alleen een fraaie aanwinst voor de stoffering van de historische zaal. maar tevens een bewijs van burgerzin eri van de belangstelling, waarmede de restauratie van het huis der gemeente door de gemeentenaren is gevolgd Symbool van samemvcrking Ook buiten de grenzen der gemeente is deze belangstelling daadwerkelijk getoond. Met blijdschap ontvingen B en W het be richt. dat de gemeenten Bergambacht. Ber- kenwoude. Bleiswijk. Bodegraven. Boskoop, Gouderak. Haastrecht. Hekendorp. Krim pen aan de Lek. Krimpen aan den IJssel, Lange Ruige Weide. Lekkerkerk. Moer- kapelle, Moordrecht. Nieuwerkerk aan den IJssel, Ouderkerk aan den IJssel. Oude water. Papekop. Reeuwijk, Schoonhoven, Stolwijk, Vlist. Waddinxveen. Zevenhuizen en Zwammerdam een gebrandschilderd raam van vier panelen aanbieden ter plaat sing In het trappenhuis. Het raam zal de wapens der schenkende gemeenten tonen, alsmede een spreuk, welke op zinrijke wijze de samenwerking der gemeenten aanduidt. Het raam is ontworpen door dezelfde glazenier, die de andere gebrand&chiLtlerde ramen voor het stadhuis ontwierp, t w. de heer A. J. M Basart te Voorburg. Dit geschenk is mede daarom zo welkom, aldus B. er» W.. omdat het de vriendschap- Klijke gevoelens dezer in onze streek ge- ten gemeenten jegens Gouda tot uiting brengt. Historische figuren Verscheidene tientallen in onze gemeente "wonende en of werkende predikanten en geestelijken, juristen in ruime zin ge nomen medici en apothekers, docenten Obstakel in Veerstraat verdwijnt De eigenaar van de houten loods aan de Turtsingel. hoek Veerstraat heeft zich be reid verklaard deze loods met het daarvoor gelegen gedeelte openbare straat aan de ge meente te verkopen Deze loods staat zeer ver door de rooilijn van de Veerstraat en vormt een ernstig ob stakel voor het verkeer, temeer dakr het veer over de Turfsingelgracht tegenover de Vperstraat is gelegen. B. en W. stellen de raad voor tot aankoop vgn de loods met grond te besluiten. Predikbeurten voor Zondag Ned Herv. Gemeente Sint Janskerk (Achter de Kerk 5) 9 en 10.30 uur dr Gerh. Huls. 5 uur ds H M Cnossen. Zaterdag 8.30 uur in Koorkerk Avondgebed; Wester ker (Emmastraat 33) 10 uur ds Joh. Gerrit sen. Rotterdam (jeügddiensf). 5 uur ds G- Boer. Ktnder'kerk (in gebouw Calvijn, Turfmarkt 142) 10 u de heer L. B Kostanie Ver van Vrijz. Ned. hervormden (Pe perstraat 128) 10 30 uur ds J. van Rossum, Emmen. Remonstr. Geref. Gemeente (Keizerstraat 2) 10.30 uur ds D Tjalsma. Groningen. Evang. Lutherse 'Kerk (Gouwe 134) 10 uur ds W F. Schroder Öud-Kfcth. Kerk (Gouwe 107) 10.30 uur Hoogmis. Dinsdag en Donderdag 9 uur Heilige Mis. Geref. Kerk (Turfmarkt 60) 10 en 5 uur ds H. Steenhujs, legerpredikant te Huis ter Heide. Geref. Kerk art 31 (Turfmarkt 54a) 9.45 en 4 30 u ds G. Koenekoop (H Avondmaal). Geref. Gemeente (Stationsplein 15) 10 en 5 uur leesdienst- Chr. Geref. Kerk (Gouwe 141) 10 uur prof. G. Wisse. Doorn. Nederd. Geref. Gemeente (Turfmarkt 23 achter) 9.30 en 4.30 uur ds Joh- van Weizen. Woensdag 7.30 uur ds Joh. van Weizen. Vrije Evang. Gemeente (Turfmarkt 23) 10 en 5 uur ds J. I. van Wijck. Zaterdag 7.30 uur bidstond. Vrije Geref. Gemeente (Zeugstraat 38) 10 uur ds H. J. Grisnigt. Leger des Heils (Turfmarkt 111) 10 uur Heiligingsdienst. 6.45 uur opeóluchtsamen- komst Markt. 7.30 uur Verlossingssamen- komst: leiders maj. en mevr S. Barteling Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen (Spieringstraat 49) 5 uur dienst. Goudse Stadsevangelisatie (Spieringstraat 2a) 10.30 uur de heer W. F. Kloos. 7.30 uur dr A. Manussen. van het voorbereidend hoger- en middel baar onderwijs en ingenieurs en hogere techpici derhalve vele Goudse academisch gevormden en daarmede gelijk te stellen personen, hebben bericht dal zij aan de gemeente ter plaatsing in de burgerhal aanbieden vijf bronzen beeldjes, weer gevende historische figuren, die in zekere «in beschouwd kunnen worden als het prototype van hun roeping of beroep. Zo zijn uitgebeeld als meer centrale figuur Johannes de Doper, aan wie de Goudse hoofdkerk ook gewijd werd. Hugo de Groot, als rechtsgeleerde. Boerhaave. als genees kundige. Chr Huygens. als natuurkundige en Comenius. als opvoedkundige De eerste vier figuren behoeven geen nadere toe lichting De laatste werd geboren in Bo- hemen. maar leefde en werkte geruime tijd in ons land en stierf te Naarden. waar zijn mausoleum werd opgericht. Hij geldt als de grondlegger der moderne paedagogie. De beeldjes zijn gemaakt door de Rot terdamse "beeldhouwer Han Rehm. B en W achten het zeer verheugend, d^t ook door zo vele ..intellectuelen" ionzer stad op hun wijze aan de zinvolle ver siering van .ons stadhuis wordt medege werkt. Gebeeldhouwde medaillons Ook de vakorganisaties van de midden stand. gelijl* de heer tl W. G. M van Loon. voorzitter van de Goudse Middenstands centrale. berichtte, hebben het stadhuis, bedacfat. Dit is geschied door aanbieding van acht door de beeldhouwer Philip ten Klooster, te Veere. gebeeldhouwde medail lons. welke inmiddels geplaatst werden in de burgerhal Deze medaillons geven op een in de sfeer van deze ruimte passende wijze weer een pottenbakker, een smid. een bakker, een vervoerder, een weefster, een wassende vrouw, een metselaar en een timmerman. Daarmede zijn verscheidene, deels voor Gouda typerende beroepen uitgebeeld, het geen. gelet ook op de plaatsinc van de beeldles, welke de „hoofdarbeiders" aan hun beroep wijdden, de naam burgerhal ettlgt. Geschenk van onderwijs In de laatste, maar niet de minste plaats, vermelden E en W. met grote voldoening het geschenk, dat de gemeente van de zijde an het ..onderwijs" bereikte. Toen de plannen voor de inrichting van het gerestaureerde stadhuis vastere vorm gingen aannemen en de eerste verschijn selen van burgeïzin zich gingen openbaren door initiatieven voor het aanbieden van geschenken, heeft de wethouder van Onder wijs de medewerking van het onderwijzen de personeel van alle openbare en bijzon dere inrichtingen van onderwijs ingeroepen voor het bijeenbregen van een som gelds door de leerlingen, waaruit een waardig cadeau van ..het onderwijs" zou kunnen worden bekostigd Over het algemeen is deze medewerking spontaan verleend Mede dank zij de bij dragen van het personeel zelf is het moge lijk geworden voor het aldus verkregen be drag ten geschenke aan te bieden negen gebrandschilderde glaspanelen, uitgevoerd door de heer Basart. voor de trouwzaal. W. constateren, dat niet alleen zeer vele Goudse mannen en vrouwen, maar talrijke Goudse kinderen hun aandeel hebben bijgedragen om ons stadhuis tot een echt huis der gemeente te maken. Dat dit geschenk in de trouwzaal zal prijken, achten B. en W aantrekkelijk, omdat de Goudse kinderen van heden de bruiden en bruigoms van de toekomst zullen zijn. Waterpolo. Polo-programma voor de komende >»eek Kon. Ncd. Zwembond. Maandag D O N K*-Steenvliet (heren). Dinsdag: S.Z P.C.—Pinguins (dames). Gouwe—S.N.A. (dames) Woensdag GZC D.Z.V. (dames). GZC 4S.Z.P.C. 2 (heren). Donderdag L.Z.C—B.Z.C. (heren), L.Z.C. 2—G.Z.C. 3 (heren). Zaterdag FlevoD.O.N.K. (heten). Pin- guins B.Z.C. (heren). O.Z.V. D.V.Z. (heren). Z I.O.S.—S.Z.P.C (hfren). Gouwe 2 S.Z.P C. 2 (heren) Kring Gouda. Maandag D O N.K.—B.Z.PC. (dames). Dinsdag: B.Z.PC. 2—G.Z.C. 5_(heren). Woensdag G.Z.C.—S.Z.P.C. (adspïranten), G Z.C. 3S.Z.P.C 2 (dames) Vrijdag: B.Z.C.—GZ.C. (adspiranten), B.Z.C. 3—G.Z.C. 6 (heren). Zaterdag: Gouwe 2—D O.N.K. (dames). B.Z.C. WON. Voor de zomercompetitie van de K.N.Z.B. werden gisteravond gespeeld BZCAZC (heren) 2—1; HZPC 3—GZC 3 (heren) 0—2. Kring Gouda: BZC 3—AZC 3 (heren) 7—1. KAASMARKT GROOT-AMMERS. 8 Juli. Aangevoerd 16 partijen, zijnde 491 «tuks. wegende 3431 kg. Ie Kwaliteit 2.21— ij.24. 2e kwaliteit ƒ2.17—ƒ2.20 per kg. andel kalm. Burgemeester en wethouders van Amster dam hebben de gem.eenteraad voorgesteld voor de stichting van een nationaal mbnu- ment In het Damplantsoen te Amsterdam het daarvoor benodigde deel van het mid- den-Damterrein kosteloos beschikbaar te stellen. Destijds is voor de stichting van het nationaal monument een bedrag van 150.C bijeengebracht Dit bedrag is niet voldoende, om daaruit de kosten van de oprichting van een definitief monument te fin ncieren. Deze omstandigheid is de oorzaak geweest, dat een tijdlang geen voortgang kon worden gemaakt met de plannen tot stichting van het monument. De regering heeft er onlangs mee inge stemd. dat het voor de stichting van het mo nument noe ontbrekende bedrag beschikbaar wordt gesteld uit eên dooi de oorlogsom standigheden ontstaan fonds Om tot de bouw te kunnen geraken, zou echter de bijzondere medL erking der gemeente Amsterdam nodig zijn. hierin bestaande, dat rij het be nodigde terrein kosteloos ter beschikking stelt. P. en W. zijn van mening, dat deze mee' .irking verleend dient te worden. Zij zien dit ls een offer, dat ter wille van de totst^n ming van h t monument in Am sterdam gebracht moet worden y-t w-" Is in 7ün voorlonjoe vorm o tworpen door de architect J. J. p Oud. De op het monument aan te ?en beel dengroep zullen worden vervaardigd door t, i wer J. Rarderker. Het gevecht om de Europese titel in het halfzwaargewicht. waarvoor door de E.B.U. zijn aangewezen de Duitser Connie Rux en onze landgenoot Willy Schagen. zal op 25 Juli a.s. in West-Berlijii worden gehou den. In hetzelfde programma komt de Ne derlandse bantamkampioen Jan Maas uit tegen de Duitse kampioen in dit g&wichr Langer. Deze partij gaat over 8 ronden, evenals de partij, die Harrie Bos zal boksen hetzii tegen de Duitse middengewichtkam- pioen Starros. hetzij tegert de Duitser Weiter Henne. Naar Ameland over het droge w ad Tengevolge van de harde Noordoosten wind was de water stand op de Wadden Vrndaaochtend zó laag. dat de postboot, op de terugtocht van Holwerd, de steiger te Nes op Ameland niet kon bereiken De hnnt is doorgevaren naar Hollum. waar de passagiers op de Zuidwestpunt van het eiland werden ontscheept. Met een uur ver- traein kwamen de r» aan Hiermede is aangetoond, dat de vrees een nacht of dag op de Wadden te moeten verhlijven, niet mOp ZuMwest-Amé^and kan altijd aange legd en ontscheept worden, vooral bij ZONDAGSDIENST DOKTOREN Van Zaterdagmiddag 2 uur tot Maandag ochtend 8 uur zijn aanwezig de artsen Krimpenerwaard: G. J. Barten te Schoon hoven (telefoon K 1823—339). A. Blom te Krimpen a. d. IJssel (telefoon K 1895— 355). J. den Boon te Lekkerkerk (telefoon K 1805333). W J. Leeuwenburg te Ouder kerk a. d. IJasel (telefoon K 1804—266). Boskoop; C. H. Flim (telefoon 38). Haastrecht. Oudewater en Polsbroek: K J Muhr.ng te Polsbroek (telefoon K 1822— 203). Moordrecht en Nieuwer kc^k a. d. IJssel: dr S. J Hage te Nieuwerkerk a. d. IJssel (telefoon K 1803—305). Reeuw(jk: J. v. d. Goot (telefoon K 1! 254). Waddinxveen: E. M L. Hemmiga (telefoon K 1828-278). Zevenhuizen en Bleiswijk: W. H. Verduyn den Boer te Zevenhuizen (telefoon K 1802 —207). Berkenwoude Gemeenteraad herdacht de heer De Groot De gemeenteraad heeft in ?ijn jongste vergadering het overlijden van oud-wet houder J de Groot Jaczn. herdacht. „De heer De Groot was een man, die zijn tijd ver vooruit was en voor onze streek en onze gemeente veel en goed werk heeft verricht", zeide burgemeester M. Gautier Daarna sprak de voorzitter een woord van dank aan de inwoners van de Ach terbroek voor de spontane hulp. die zij hebben verleend bij de hooibroei op het erf van een landbouwer in die buurtschap De heer Rehor. t deelde mede, dat hij *en onderzoek had ingesteld naar de bezwaren van de heer Suijker tegen een toneelstuk, dat in Berkenwoude is opgevoerd. Hij had het stuk van de muziekvereniging ter le zing ontvangen, maar daarin geen vloeken kunnen vinden. Bestoten werd een raadsbesluit tot het aangaan van een kasgeldlening ad f 10000 in te trekken, aangezien de gemeente dit bedrag voorlopig niet nodig zal hebben. Afwijzend werd beschikt op een verzoek van de Chr Boeren- en Tuindersbond om een subsidie voor zijn tuinbouwschool, als mede op een verzoek van de afdeling Stol wijk van het „Groene Kruis" om een bij drage in het nadelig galdo van 1951. Wel wérd een subsidie verleend van 500 aan de afdeling Berkenwoude van die ver eniging in het tekort van 700. Het nade lig saldo der gemeenterekening 1950, die werd vastgesteld, bedraagt f 1205. De af tredende leden van de commissie tot we ring Van schoolverzufrn, de heren C. Hei koop. T. de Jong en KI. Dogterom werden herkozen. Tot onbezoldigde ambtenaren van de burgerlijke stand werden benoemd de heer J. Rehorst en mej M C. Gautier. Aan het gemeentepersonee! zal een vacan- tietoeslag van 2 tot een maximum van 75 worden verleend. Op voorstel van B. en W. werd besloten om de poort, toegang gevende tot de se cretarie. te betegelen. De kosfen zullen 61 bedragen. Dcusraad nam een afwij zend standpunt in Tegenover het voorne men van Ged Staten om de vleeskeurirtgs- I dienst Krimpen a. d Lek samen te voegen met die van Schoonhovea Geslaagd. De heei F. Molenaar Jx is ge slaagd voor het diploma belastingconsulent van het Ned. coPege van belastingconsulen ten fe Den Haag. Bodegraven Predikbeurten. Ned Herv. Kerk 10 uur ds L. v. d Pe*t te Eist. 6.30 uur ds Jac. Ver maas Geref Kerk 10 en 6 uur ds G. P Hartvelt. Geref. Kerk (art. 31 K.O.) 10 en 5.30 uur ds Joh. Dam. Geref Gemeente 10 en 6 uur leendienst Evang Luth. Kerk 10 uur ds J. J F Herrmann. Vrij Evang, Gemeente 10 en 7 uur de heer Jac. Klein Haneveld. Boskoop Beroepen. - Onze oud-plaatsgnoot ds I.. A Snijders, vroeger Ned Nerv predikant alhier en thans predikant in algemene dienst onder de Ambonezen met standplaats Hoog halen. ontving een beroep naar de Ned. Herv. Gemeente van Zwolle. Bloemenveiling- Grootbloerrtige xozen per 20 stuks: Butterfly 37—48, Duisburg 44— 80. Better Times 40—70. Edlth Helen Vierlanden 40-70. Pechthold 30—47. Mad. Jules Bonché 60. Hadley 34—50. Rosalandia 35—43'. Florea 50. Gemengde Grootbl III—37. Polvantharozen per 10 stuks: Ellen Poul- sen 1023. Else Poulsen 17—24. Ingar Ohlson ?130. Sweetheart 2030. Gloria Mundi 70—100. Byou 50—85. Pinocchio 85—1.10, Wolfsglorie 90. Juweeltje 801 10. Diversen per 10 stuks: Phlox Rembrandt 20—24. Anlelieren 16—26. Liatria 21—30. Gladiolen 26—32. Clematis Durandii 58—81, Asclephia's 2333. Estric 19, Blauwe Distels 54. Margrieten 1013. Predikbeurten. Ned Herv. Kerk 9 en 10.30 uur ds A de Leeuw 6.30 uur ds C. L. Lambour te Alphen a d. Rijn. Geref Kerk 9.30 en 5 uur ds H. Pol Chr Geref. Kerk 9 30 en 4 30 uur ds P. J. de Bruyn. Rem Geref Kerk 10.30 uur ds H. J de Wijs te Gouda. Geref. Gemeente 9.30 en 6 uur leesdienst. Gouderak Predikbeurten. Ved Rerv. Kerk 9 30 en 6.30 uur ds Jac. Plomp Haaatrecht Burgerlijke Stand. Geboren- Geertruida Petronella, d v V A Rademaker en J. G. Vronik: Jan» Johannes Wouter, z. v. M. W. Donk en M. Rooze. Theresia Maria Johan na. d. v. Ch. Laenders en Th. Knor. Overleden: Dirk Kraan. 28 j. Anjercollecte. De Anjercollecte heeft Haastrecht en Vlist ƒ55.78 opgebracht. Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk 10 uur d« W de Voogd v. d Straaten Ned. Herv, Evangelisatie 0 30 en 0.30 uur de heer G. de Pater Geref. Kerk 10 en 6.30 uur ds L. van Urk. Moerkapelle Tegen verkeerapaal opgelopen. Donderdagavond ia mej. E. Knop ln de Dorpsstraat tegen de paal van een verkeers bord opgelopen Zij had het bord door de duisternis de straatantaarns waren door de zware regenval defect geraakt niet opgemerkt. Mej. Knop viel achterover op straat. Zij liep geen ernstig letsel op. Geslaagd. De heer H. Chr. Verbeek ia 1e 's Gravenhage geslaagd voor het examen gemeente-administratie 1. Twee prijzen. De Chr. gemengde zang vereniging „.Sursum Corda" nam onder leiding van haar dirigent, de heer E. D. Lopren de Jong, deel san het te Utrecht ge houden zaalconcours van de Chr. gemengde zangvereniging „Julianakerk". „Sursum Corda" behaalde ln de supe rieure afdeling een eerste prijs met 345 punten. s Avonds kwam „Sursum Corda" uit in de ere-wedstrijd, waarin een derde prijs in de wacht werd gesleept Aan het concours werd tevens een uitstapje naar Oosterbeek verbonden. Burgerlijke Stand. Ondertrouwd: Quin- nus- Houweling, 25 jaar, en Willy Maria Sleeuwenhoek. 25 jaar. Blikseminslag. Tijdens de zware on weersbuien van Donderdagavond is de1 bliksem ingeslagen in de boerderij van de heer P C. Schipper aan de Mifidelweg. Er werd enige schade aangericht. Moordrecht Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk 10 uur ds P. A. Stapert. Geref. Kerk 10 en 6 30 uur ds D. P. Kalkman. Ned. Herv. Evan gelisatie 10 en 6.30 uur de heer H. Ockerse. Oud-Geref. Gemeente 10 en 4 -uur lees dienst. R.K. Kerk 7.30 en 10 uur Heilige I Mis. 5 uur Lof. Nieuwerkerk a d IJssel Plannen voor stichting van zwembad. Een commisgie onderzoekt de mogelijk heid van oprichting van een stichting voor een zwemgelegenheid. Op reis. De Nieuwerkerkse gymnastiek vereniging heeft een reisje gemaakt naar Bergen en Schoorl. Ook werd het kopie te Bloemendaal bezocht. Over Utrecht keerde het gezelschap huiswaarts. Gevondr» voorwerpen. Gevonden: Muntbiljet, vulpen, jongensjasje. SchooleompetUie. Vrijdagavond wer den wederom twee voetbalwedstrijden ge speeld' voor de schoolvoetbalcompetitie De uitslagen luiden: O L.'School I (dorp)— Bijz. School I (dorp) 0—3: R K. School— Bijz School II ('s Gravenweg) 42. Geslaagd. De heer J. I.. Christiaanse siaagde aan de Technische Middelbare Schoof te Rotterdam voor het diploma worktuigkundig-constructeur Burgerlijke Stand. Geboren: Adrianus Cornells Maria, z. v. A G. Streng en C. A. Leltveld; Sabine Renée. <i. v. L. L. E. Beuvery en A. Asman; Marrigje Wille- mijntje, d. v. T. Lekkerkerker ert B- den Besten. Ondertrouwd: G. Verboom. 25 j. en J. W Dijk, 25 j. Mooi resultaat voor oudjes. De inzameling ten bate van de reis van e ouden van dagea^. heeft opgebracht 789.10. m Predikbeürten. Ned. Her». Kerk 9 uur ds J. D. Kleijne te Rotterdam. 10.45 uur ds G. Boer te Gouda en 6.30 uur da J. v. d. Heuvel te Schoonhoven. Geref. Kerk 10 fen 8 uug ds W. v. d. Kerk. Geref Ge meente 0.30 en 3.30 uur leesdienst. (Van onze correspondent) De Willem Ü-midvoor en tevens de ex-candidaat voor het Nederlands elftal, Jan van Roessel zal de volgende week z'n contract tekenen met de Italiaanse prof-club Sampdoria. Van Roessel is Maandag naar Italië vertrokken en keerde hiervan Vrijdag morgen terug. Het eerste bod van deze club ten bedrage van 115.000 gul den heeft hij in de wind geslagen, doch toen hem een bedrag van niet minder dan 145.000 gulden werd aangeboden heeft hij gemeend dit niet meer verantwoord te achten, om zulk een aanbod eenvoudig af te wijzen. Op uitnodiging van de Italiaanse club ging hü met een tolk de „zaak" zelf onderzoeken. Alles ls nu geregeld doch ter kennisname en goedkeuring zijn de contracten naar de KNVB gezonden ter bestudering. Volgende week zal de president der Ita liaanse club Signor Parodi persoonlijk naar Tilburg komen om hem te laten teke nen. Van Willem Ti-zijde is men doodsbenauwd dat ook de kleine rechtsbuiten Piet de Jongh een aanbod zal worden gedaan, daar om deze kleine vleu gelspeler reeds enkele dagen Franse en Italiaanse scouts zwermen Gelukkig dat hij nog in militaire dienst is. doch wanneer hij Zaterdag met verlof komt. wordt het ergste gevreesd. Van Roessel zal nog voordat hij vertrekt in het huwelijk treden en z'n vrouw mee nemen daar er ook voor een woning is ge zorgd. Van Roessel zal dan naast een Argentijn Reeuwijk Koe gedood. Tijdens het onweer is een rund van de veehouder L. W. van Leeuwen uit de afdeling Spoelwijk door het hemel vuur getroffen en gedood. Predikbeurten. Ned Herv Kerk. Dorp 9.30 uur ds Joh. Verwelius. Bodegraven. 6.30 uur de heer K. Exalto, Linschoten. Ned Herv Kerk Sluipwijk. 10 uur da heer D. Stolk-. Bergambacht. 5 uur de heer Dekker. Alphen a. d. Rijn. Geref. Kerk. 10 en 5 u. ds J. Kapteijn. Loop der bevolking: J L. Verbeij van C 36 naar Gouda, Vogelplein 41; N. Boer van H 133 naar Gouda. Van Palmstr. 112: A.\T H Verkleij van Stein K 11 raar Jutnhaas Ne- dereinseweg 106: A van Kampen-SGroenen- di«k van B 24 naar Duiven. Groesseti. Weij- denstr. G 260 Gevestigd .T. Enkelaar van Hasselt naar -Grsvenbroekseweg F 58: L Kruithof, van Waddinxveen naar Weth. Venteweg H 104 Zevenhuizen Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk 10 uur ds J. de Wit te Leiden. Kapel a. d Rotte 10 uur ds H. v. d. Giessen te Capelle a. d IJsael. Gerei. Kerk 9.30 em 830 uur ds A. P. Heiner. RONDE VAN FRANKRIJK 1952 Hekendorp Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk 10 en .80 uur de heer A. Terlouw Giessendam. Moerkapelle Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk 9 30 uur ds M. Ottevanger te Leiden (doopsbe- diening). 6.30 uur ds G. Hartingsvelijt te Berkel en Rodenrijs. Geref. Gemeente 2 en 6.30 uur ds W. de Wit. Stolwijk Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk 10 uur ds J. Eikema. Ned. Herv. Evangelisatie en 7 uur de heer J. van Woerden. Geref. Gemeente 9.30 en 6.30 i^ur leesdienst. Waddinxveen Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk 8.45 en 10.30 uur ds J. J. Moll (Doop). 6.30 uur ds J. v. d. Haar. Geref. Kerk 10 en 6 30 uur ds J. Snoeij. Chr. Afgescheiden Ger meente 0.30 en 5 uur leesdienst. Ver eniging „Wet en Evangelie" (in Remonstr. rtsuTiMwind U dat van belang, omdat het Kerk) 9.30 uur ds A. Offringa te Scheve- Sld d.n .t«* droogloopt. nm«o. De etappe van Lausanne naar Alpe d'Huez met als klap op de vuurpijl een zij het dan ook niet zo lange klim door de uitlopers van de Alpen. Is gewonnen door Fausto Coppi. die daarmee meteen een forse greep heeft gedaan naar de gele trui. Doch w{j als Nederlanders hebben ook iets om ons over te verheugen en dat is de achtste plaats ln deze zware rit van de jonge Limburgei Nolten. Eindelijk hebben we dan ook. wat de andere wielernatles al zo lang hebben, een klimgeit, al is het dan nog maar een jonge. Ook voor de start van de tiende etappe, met 266 kilometer op één na de langste van de hele ronde, moesten de renners vroeg uit de Veren. Het ivas de eerste etappe met een finish hoog in de bergen. Het parcours voerde over de pas van de Mont Sion (783 kilometer) tna Aix les Bains en Uriage naar Bourg d'Oisans, waar een klim begon van veertien kilo meter met een gemiddelde stijging van 7.8 percent en op verscheidene stuk ken zelfs van 11 percent naar de 1800 nieter hoog gelegen eindstreep bij Alpe d'Heuz. Er woei een fris briesje over het meer\ van Genève, maar naarmate de route verder naar het Zuiden boog steeg de temperatuur en het duurde niet lang of de hitte was weer overstelpend. Bij de passage van de grens tussen Zwit serland en Opper Savoye was het gezel schap nog compleet. In gesloten gelederen peddelde men daarna de tien kilometer lange helling op en de toenemende hitte wakkerde de strijdlust niet aan. integendeel, het tempo zakte steeds meer en pas om 12 uur 40. dus 25 minuten later dan de kara vaan verwacht werd, arriveerde een luste loos peloton te Aix des Bains (134 km) met de regionalen Bianchi, Pezzuli en Sabbadini aan de spits. En aangezien niemand het initiatief nam voor een uitlooppoging en er bijgevolg ook niet gejaagd behoefde te wor den. konden degenen, die contact verloren hadden, steeds weer bijkomen. Maar nu rees daar de Col van Alpe d'Huez op. met zijn zig-zag bochten en ver schrikkelijk steile rechte stukken tussen de lussen en de pret moest wel beginnen. De Belg Close opende de aanval, gevolgd door Roblc en Coppi. Hij kreeg echter spoedig last met zijn versnellingsapparaat en de tengere Bretonse vuurvreter nam prompt de leiding over totdat hij ongeveer honderd meter voor lag op een groepje van tien: Coppi, Ockers Carrea. Dotto, Gelabert, Mo- lineris. Jan Nolten, die best mee kon ko men. Close, Magni en Ruiz, terwijl Bartali op korte afstand volgde. Toen men zes kilometer in de richting ven de finish gevorderd was verraste Coppi al zijn concurrenten met een demarrage, die zo scherp was, dat het leek alsof de anderen stil' stonden. Hij spurtte letterlijk naar voren en zat in enkele seconden aan de kop met Robic achter zich. Een kilometer lang verdedigde de felle Breton zich met de moed der wanhoop, toen moest hij de wet van de sterkste ondergaan en kon hij Coppi niet meer bijhouden. Bartali toonde zijn klasse nog even met een aanval, die hem voorbij Geminiani bracht, noch hij, noch iemand anders kon Coppi meer bedreigen en de zege was voor de beste man van het veld. Coppi. die 3 min. 29 sec. was uitgelopen op Carrea en bovendiennog 1 min. 40 sec aan bonificaties won (1 min. voor zijn eerste plaats en 40 sec. bergpremie). verdrong zijn ploegmaat en trouwe helper Carre* van de opgesteld worden, die de linksbinnenplaai» bezet en 110.000 gulden heeft gekost. In het doel staat de beroemde doelman van het Italiaans élftal. Morra. Ds terugreis was niet zo vlot verlopen, daar het vliegtuig boven Schiphol bericht kreeg terug te vliegen naar Dortmund Met 4 j uur vertraging landde hij op Schiphol. Om kwart over zeven was hij thuis terwijl reeds om kwart over elf bondstrainer Jaap van der Leek aan de woning kwam om naar de zaken te informeren. Van Roessel zal dus door deze daad z'n plaats verspeelt! hebben voor Helsinki. In Tilburg doen hardnekkig de geruchten de ronde dat ook de trainer, dr Faderhono Willem II zal verlaten en naar een Franse ploeg gaan. Zoals men ziet is ongeslagen landskam pioen worden ook niet alles. italic CTiPPf SCSTRiERE MONTE CABLO ia Frankrijk Ouderkerk a d. IJssel Autobus reed van dijk. Donderdagmiddag om kwart over twee is een autobus vap de dienst Gouda— Krimpen aan den IJssel in de buurtschap Breekade te Krimpen a. d. IJssel door het breken van de stuurstang van de dijk ge reden. gelukkig aan de binnenkant. De bus sloeg om en kwam tegen een woonhuis te recht. Van de 10 inzittenden bleken er 4 ge wond te zijn. waarvan er één naar een ziekenhuis moest worden overgebracht. Tot de gewonden behoorde mevr. Oekker, in wiens huls des avonds de bliksem in sloeg. Bliksem ingeslagen. Donderdagavond, is de bliksem ingeslagen in de woning vair de heer G Dekker nabü de Molenplaats. Er ontstond schade aan de schoorsteen en het dak. Collecte-opbrengst. De collecée voor „Het Hoogeland" heeft opgebracht J 144.— Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk 9.30 en 6.30 uur ds J. van Amstel te Eemnes- Buiten Wijkgebouw Lageweg 9.30 en 6.30 uur de heer A. de Redelijkheid. Geref Kerk 9 30 en 6.30 uur ds C. A. Vreugdenhil. Geslaagd. Voor het Mulo-diploma A is te Rotterdam geslaagd mej. G. E. Nomen Oudewater Gewond bjj ongeluk te Krimpen. De heer 1. W. Merks. ambtenaar van So ciale Zaken is Donderdagmiddag gewond bil een ongeluk nabii Krimpen a d IJsael Een autobus van de lijn Gouda—Krimpen a d. IJsse! reed, doordat de stuurstang brak. van de dijk en kwam tegen een winkel terecht Tot de gewonden behoorde de heer Merks De dokter constateerde een vleeswond, een gekneusde enkel, enkele gekneusde ribben en enige ontvellingen. Hij is naar zijn huis overgebracht. Predikbeurten. Ned, Herv. Kerk 9 30 uur ds J.fv. d Haar te Waddinxveen. 6 30 uur ds A/ de Leeuw te Boskoop - Geref Kerk 9 3(| en 6 30 uur ds L. J. Bakker te Laren. eerste plaats, doch met slechts vijf sevpnden verschil. Naar het zich laat aanzien zal hij de gele trui ook wel langer dragen dan van zijn voorgangers ln deze ronde. De u.tslag van de tiende étappe. Lausanne —Alpe d'Huez 266 km) luidt: 1. Coppi (It.) 8.5140 (met bonificatie 8 50.40). 2 Roblc (F.) 8 53.30 (met bonificatie) 8.53.00); 3 Ockers (B.) 8 5502: 4. Gelabert (Sp.) z.t.; 5. Dotto (F.) 8.55.07. 6 Carrea (It.) 8 55 09; 7. Molineris (Z.O Fr.) 8.55.41: 8. Nolten 8 55 42; 9 Magni (It.) 8.55-53; 10. Close (B.) 8.55.55; 11. Ruiz (Sp.) 8.55 57; 12. Bartali (It.) 8.57.01; 13 Ge miniani (F.) 8.57.38. 14. Weüenmann (Zw.) 8.57.49; 15. De Hertog (B.) 8.57.52; 16. Massip (Sp.) 8.58.13; 20. Wa«tmans 8.58 44, 28 Dek kers 0.0045; 29. Voorting 9.00.52. 38 Roks 02.24; 40 Van Est 9.02 26; 63 Faanhof 9 08 45 0. Van Breenen 0.12.25. Het algemeen klassement luidt: 1. Coppi Ut.) 62.52.15 2. Carrea (It.) 62.52.20; 3. Magni (It.) 62.54.05; 4. Lauredi (Fr.) 62.57.16, 5. Close (B 62.50.21; 6 Ockers (B.) 63.05.50 7. Bar tali (It.) 63.06.12 8. De Hertog (B.) 83.08.27; 9. Ruiz (Sp.) 63.08.40; 10. Robic (Fr.) 63.10.32; l«G'^i!lla"i„(Fr') 63 11 27; 12. Molineris Fr', j 13- Weilenmann (Zw.) 63.13.14; 14. Dotto (Fr.) 63.13.14; 15. Gelabert Van E,t 63 17-M: Voor- Jfifi'1*23; Rok« 83.31.34 27. Wagtmans 64 02™ V. «B 63 49.12; 53. Dekkers n Breenen 64.03.4178. Faan- nef 64 40 08. Het ploegen'..'casement luidt- 1 Italië 188.21 55 2. Frankrijk 188 28 16; 3 Belg f 188.37.51 4- Nederland 189.23 22 5 Span e 189^4.17. 6. Z.O. Fr. 189.45.37: 7. ZwRïïj! Sw ii Luxemburg 19031 18; 9. W.Z.W. Fr. 190.32.08; N.O.C Fr 190 42 41 11' Parijs l90.47.19; 12. N- Afrika 191 U.Q3 Het bergklassement-luidt: 1. Gelabert (Sp.) 191 pnt.; 2. Geminiani (F 18 pnt.; 3. Coppi 2 #t.»a \4- Bartali (It-) 10 pnt.; 5, Ro bic (F.) 9 pnt.; 6 Ockers (B.) 8 pnt.; 7/i Le Guilly (W.Z.W. Fr.) en Carrea (It.) 7 pnt Aanxang 1.30 uur Corpus-prijs. Draverij afst. 2000—2080 m Deze course zal moeten worden gesplitst. Patrick Duluth Z kan vooral bij splitsing e<-n prijs ln de wScht slepen. Omessa «preekt een geducht woordje mee. Peter Karnac komt eveneens bij splitsing voor- een prijs in aanmerking. Amarillo-prijs. Ren. afst. 1900 m. Sakina en Embrioso kunnen op de prijs beslag leg- g Texas-prtfs. Draverij afst 1540—1600 m. Nunf Brewer zal wel zorgen in de final* te mogen starten. De Mill v. Duindigt. afst. 1600 m. Wan neer Willy II een jockey wordt gereden zonder overwfeht. is het paard een te vre zen tegenstander. Outsider Kamlla. Rockfort-prlfa. Afst. 1540—1600 m Peter Spencer, van goede wille, kan zijn tegén- stenders verslaan. Sapetre-pr«s. RenaM. 2000 m. Komt WUly II hier uit. is het paard een concurrent van grote betekenis. Nanouk :s een niet te over schatten tegenstander. Julla-Brll-prijs. Draverij afst 2000—2080 m Kentucky's Queen B mag stellig ln de eeffete paarden worden verwacht. Oranje J. komt een plaats toe. Larédo-prijs. Draverll afst 2000—2080 m Peter Spencer, mits gerechtigd om in de fi nale uit te komen, zal zijn aanhangers geen windeieren legden. Sedgman, winnawr van Wimbledon In de Wimbledon-finale heeft de Austra liër en grote favoriet Sedgman zijn tegen- gander r bny verslagen, in een partij, die 80 minuten geduurd heeft. In de finale voor het dames enkelspel zitten twee Amerikaansen' Louise Brough. die Patricia Todd heeft verslagen en Mau reen Conolly. ..little Mo", die Shirly Fry heeft uitgeschakeld. Winkeltje spelen Op een levensmlddelenbeura te Dusse'.- dorp ia ook een winkelstraat voor kinderen ingericht De straat is honderd meter lang en men kan er. prertes zoals de volwasse nen doen. levensmiddelen kopen. Betaling geschiedt met speciaal ..kindergeld'4 en de verkopers zijn kinderen van bezoekers- Kasregisters en opschrijfboekjes zijn in miniatuur uitgevoerd. Gediplomeerde kin- derverzorgera zullen toezicht op de gang van zaken houden. HOOG WATER t |ULLV Antwerpen 03.24 1S-4S: Vltsaingen 01.20. 13 41; Terneuzen 0147. i« 12: Wemeldlnge 03OS. 18 34: Hapsweert 02 30. 14.S4; Zlerlkzee 02.54. 18 10: «r,°.UW«r^*ven 0219' Willemstad 03 5». «2' 03 04. 13 15: Dordrecht u&.JÏVJ ,Rotter6«m 04 (19. 16.30; Hbek van Holland 02.ll. 14.43: Schevenlngen 02.2». 14 59: IJmulden 03 00. 15.33: Den Helder 07.20. l» 55: „°1rnnw;erder"nd 09 Hai lingen 00 45. H'J?: 09 ,9 Zoutkamp 10 31. II 59, Delfzijl 11.41, 9. Dotto (F.) 6 pnt.; 10 Mólineris (Z O. Fr Remy (F> «n Nol ten (N3 /«M>ag2! (I«) 2 pnt14 L«uredi (Fr.), Serre (Sp). De Gribaldy (N O C. Fr De Hertog (B.) en Close (B.) I pnt. /^E MOET HET MAAR EENS aan Jacob Siebes te Ierseke vragen wat een oester is en wat de oestercultuur Inhoudt. Zijn ogen gaan dan twinkelen en hij* haalt onmiddellijk zijn demonstratiematefiaal uit zijn zakken. Veel is het niet, maar hij kan daarmee de eerste oestergeheimen voor u ontsluieren. Twee schelpen, een grote, een heel kleine en een klein stomp mesje. Meer heeft hij niet nodig. En als ge dan met hem op een warme, zonnige dag ln laat-Juni op de dijk staat en die Oosterschelde, achter die in het ebtij droogvallende schorren en slikken als een spiegel ligt te glanzen, met in de verte in een waas van triUend fel licht de lage -wal van Tholen en achter u, ln de diepte, de heldere rode pannendaken van de huizen van Ierseke met moestuinen er tussen, een gezegend stedeke, bewoond door hardwerkende ronde Zeeuwen, dan wijst de hand van Jacob Siebes naar het Noordwesten. Daar in de verre verte ligt Kattendijke en nog verder de Zandkreek, waar nu de babykamer van de oester in gereedheid wordt gebracht. Want op het ogenblik is het oesterbroed in het water van de Oosterschelde aan het zweven en het zwerven. Nu wat warmer water en het zal zich gaan zetten op die uitgezaaide mosselschelpen en uitgezette witgekalkte dakpannen. Daar laat het zich op vangen. Over 4 of 5 jaar kan dat jonge broed volwassen en verhandelbaar zijn. Dan is het een eetbare oester geworden, een delicatesse van de zee, de roem van Zeeland. Niet voor niets heet een oester in België «n Frankrijk Huitre de Zélande. JACOB SIEBES weet er wel wat van. geloof dat maar Want hij is nu 75 jaar en 58 jaar „zat" hij in de oesters. Hij heeft in die tijd honderdduizenden kléine oester- echelpjes van de dakpannen gestoken. Hij heeft met de kor oesters gevist, uit het schip gelost, in de loods schoongemaakt en weer uitgezaaid. Hij heeft de percelen ge schoond. oesters gesorteerd, oesters ver troeteld en omringd door die honderden zorgen/die het diertje nodig heeft om vol wassen' te worden. En hij heeft ze ten slotte in de vaatjes verpakt voor de yprzending. Nu hij oud is geworden, van Vader Drees trekt en alleen maar op de dijk over dat brede water kan turen, die Oosterschelde. die eens zijn arbeidsveld was. nu hij alleen maar rond die putten kan dwalen, omdat 'hij toch niets omhanden heeft, wil hij er toch nog wei deel aan hebben, aan die mooie cultuur die zijn hele leven heeft uit gemaakt, 58 jaar lang. De vreemdeling vtr- telt hij er gra-ag over. Dan kuist hU zijn goed ep sappig Zeeuws dialect om •duide lijker te zijn. U moet eerst die schelpen bekijken en dat stompe afsteekmesje. Hij laat u de Jaarringen van de oesterschelp zien. En wat later beent hij met u mee naar de „diek", de haven en de oesterputten. Hij brengt u naar een van die vele kwekers, of dat nu Pols, Vette, Meulemeester of Jan Prins is, kwekers, handelaars en expor teurs, die van Ierseke maakten de enige plaats ln de wereld waar de oestercultuur zo'n grote vlucht nam, waar 80 procent van de Nederlandse oesters wordt gekweekt, waar men ook kreeftenparken heeft en waar men menig mosselvisser onder de burgers telt. Ierseke waar 80 procent van de bevolking een goed bestaan heeft dank zij de oester. Brotdval van het Rijksinstituut voor Visserij- onderzoek te Bergen op Zoom, de adviseur van alle vissers, maar speciaal ven die ln Zeeland, het langverwachte bericht door: „Er is oesterbroed in het water en de hoe veelheid ls verheugend groot". Want zo in Juni stoot de rijpe oester het broed, de larven uit. Die millloenen kleine diertje» beginnen dan ln het water van de Oosterschelde te zweven en elke dag krijgt dr Korrlnga ln zijn laboratorium een monster Scheldewater om het te onderzoeken. Als hij het oesterbroed vindt, waarsojjuwt hij de kwekers dat zij ok jacht moeten naar de nievlwe generatie oes ters. die over vier of vijf jaar hun handelswaar zul len uitmaken. Maar het succes van deze jacht hangt a f van de eerste snelle groei ^an de larven. Die groei hangt weer samen met de temperatuur van het water ln de Oosterschelde. Als die beneden de 18 graden Cel slus blijft komen ernstige rimpels op de gezichten van de kwekers, wftnt dan is het te koud en groeit de jonge larf te weinig om zwaar genoeg te worden en daardoor trager, zodat hij zich ergens gaat neerzetten. En om dat neerzetten gaat J"* *n de komende weken. Toen dr Korringa zijn waarschuwing uit gaf en erbij zeide dat de monsters water, welke hij onderzocht, bijzonder veel oester broed bevatten, klonk dat als muziek in de oren van de oësterfcwekers van Ierseke. Maar zoals gezegd, dachten zij er achter: Nu wat warm weer en een watertempera tuur ven 16 graden of meer. Dan zullen we ze wel vangen, al betekent dat nog niet, dat we ovgr vier of vijf jaar een extra grote oesteroogst zullen hebben. Want wat kan er niet in vijf jaar gebeuren? Eén strenge winter en we zijn, ondanks alle maat regelen, welke yij nemen, 60 procent van onze ln de groei zijnde oestervoorraad kwijt aan sterfte. In die vijf jaren hebben we nog meer vijanden van de oester te bestrijden. Daar zijn de zeesterren, oestervijanden num mer één. Houd ze van de kweekplaatsen, want ze richten een slachting onder de oesters aan. Ook krabben en ander gedierte, De „natte pakhuizen", binnendükse bassins waarin de volwassen oesters, in steeds vers stromend zeewater, worden bewaard tot de verzending. dat leeft op de schorren en slikken, moet er verre van worden gehouden. Dat tekent dat de kweekplaatsen, de putten en de babykamer geregeld moeten worden schoongehouden Men moet er als het ware, gelijk de landbouwer, wieden om het product tegen overwoekering te beschermen. De oesterkweker spreekt ook over onkruid als hij het heeft over de vijanden van de oester. En zijn wieden bestaat uit het ge regeld schoonhouden van de percelen. Hij Zal meermalen de oesters uit putten ep kweekplaatsen vissen en in zijn loods aan een zorgvuldig onderzoek onderwerpen. Alles wat als vijand van dit zeediertje, be roemd om zijn uitzonderlijk fijfie smaak en grote voedingswaarde, kan worden aange merkt, wordt zonder pardon verwijderd. En dan gaat de vertroetelde oester weer in het schip. Dat vaart weer naar de putten of pércelen en daar moet de oester weer doorgloeien, geholpen door de warmte van het water en. door de zorg van de kweker, verlost van zijn natuurlijke vijl Kweken KAN TEGENWOORDIG niet meer spreken van oestervisserij. Het is een kweekcultuur geworden, die, gebruik makend van de hulpmiddelen van d« moderne wetenschap, steeds meer op per- fectionnering uit ls. Dat is wel eens anders geweest en nog niet eens zo heel lang geleden In het grijze verleden wisten onze voorouders de oester reeds te waarderen om zijn smaak en grote voedingswaarde. De Romeinen, befaamde smulpapen als zij wareh, wisten reeds de oester naar waarde te schatten. Eerst de moderne wetenschap maakte uit hoe be langrijk de voedingswaarde van de oester is Naast de melk is het schelpdier het meest volwaardige voedingsmiddel. Het is rijk aan eiwitten en koolhydraten. Het bevat zeker perijentage vetten, diverse v taminen en tal van metalen. En daar de oester rauw wordt geconsumeerd, gaat geen van deze edele bestanddelen door verhitting of anderszins verloren. En. de smaak? Vraag het de liefhebbers maar eens Ze zullen enthousiast betuigen dat het fijne aroma visioenen van de zeg over hen brengt. Het De „zee/ten" waarop de jonge oester een klein jaar verblijft voor hij op de percelen wordt uitgezaaid om daar volwassen te worden. Bl) laag water vallen de zeeften korte tijd droog. voor een diner, licht ver- De smaak varieert de oester en het dat de oester dat nergens Wat in verband wordt soorten voedsel die de wateren bieden. Het is wel eens anders geweest met de oesters. Voor 1870 werden zij bemachtigd in een vrije visserij op de natuurlijke banken in de Oosterschelde. De grote vraag was oorzaak, dat de banken d,reigden te worden doodgevtst. Men moest naar andere wegen omzien ten einde een catastrophe te voorkomen, die nieuwe wegen kwamen er met de kweek. En sindsdien is de productie verdertigvoudigd. Dat betekende echter ook jarenlange verzorging, die vele handen werk gaf, maar ook de prijs beduidend hoger maakte. Voor een oester van broed tot'vol wassen schelpdier is gegroeid, hebben Dr P. Korringa, bioloog van het Rijksinsti tuut voor Visserijonderzoek. mensen er hun handen aah vol gehad met de verzorging. Er is ip elke ton oesters een kapitaaltje aan mensenarbeid gestoken en dat komt in de prijs tot uit4rukking. De lekkerbek, die van zijn dozijntje wil ge nieten, legt toch ten minste 4.50 op het en is dan zeker niet duur restaurantlafeltje uit. Die hoge prijs zal het jonge oesterbroed weg volgt. 1 billijken als mep op zijn levens"- TTET OESTERBROED ls dus op de trek. Ai- Met het tij, zes uur vloed en zes uur eb trekt het over de Oosterschelde, maar het verdaagt toch langzamerhand onder Kattendijke en in de Zandkreek. En daar hebben nu de kwekers hun vangstapparaten Cannes bekroonde film qyer onze haringvisserij; „Het schot is te boord", hier, bij de ruïne van de Rotterdamse St. Laurenskerk, zijn laatste op namen maakte voor zijn nieuwe documentaire, over Rotterdam, waarvan binnenkort de première gaat. TN de D-trein uit Parijs zaten twee 4 Amerikanen, hoge functionarissen van de kort geleden opgeheven E C.A. (Economical Coöperation Administration), sinds 1 Juli j l. gewijzigd in M.S.A. (Military Security Agency). Toen hun trein, in vrij langzaam tempo over het lange spoorviaduct dwars door Rotterdam reed. keken de heren uit het coupéraam En zij zagen kale vlakten, door sneden met straten, een kerkruïne. de St. Laurens, als een schrikbeeld van het lot, dat Rotterdam ln 1940 trof. „Maar zie toch, hoe zij bezig zijn hun stad weer op te richten van die zware slag; kijk eens wat een nieuwe gebouwen en welk een bouwactiviteit alom ln dat verwoeste centrum van de stad!" De Amerikanen raakten in vuur en een van hen merkte op: „Dat is het; de spirit and energency. waar mee de Roterdammers hun stad her bouwen als een levend symbool van de snelle wederopstanding van het gehele Nederlandse volk". geposteerd. Zij hebben er op de door van het Rijk gepachte percelen in lange rijen de witgekalkte dakpannen uitgezet, omdat zij uit ervaring weten dat de jonge oester zich graag daarop vastzet om eens lekker in de koesterende warmte van het water te gaan groeien Bij laag water komen die pannen even droog te liggen en dat is de tijd voor de kweker om de verzorging vifn de babies ter hand te nemen. Die pan- nén moeten worden gekeerd om alle oester- tjes een gelijke kans te geven. Zeesterren en krabben moeten worden bestreden Op andere percelen heeft men mosselschelpen gestort, die de mossélinleggerijen van Ierseke in elke gewenste hoeveelheid kun- jien leveren. Ook daarop zet de oester zich graag neer De pannen eisen wel meer zorg en werk maar de oester heeft daarop betere levens- en ontwikkelingskansen en kan er een betere kwaliteit op bereiken. Een goed half jaar blijft de jonge gevangen oester in deze babykamer op de dakpannen. Dan komt in November de kweker de pannen ophalen om ze ln de putten in het Zuidelijk gedeelte van de Oosterschelde te laten overwinteren. Vroeg in het voorjaar loopt dan hun eerste levensperiode af De pannen worden weer aan de wal gehaald en met het stompe mesje worden de jonge oesters afgestoken Zij zijn dan ongeveer zo groot als een cent. een klein dubbel schelpje met het uiterst kleine diertje erin. De tweede kweekperiode vangt dan aan. Op „zeef»n"-bakken, die met metaalgaas zijn bespannen worden ze uitgelegd en die banken gaan weer naar het water. Op de plaats, die de mensen van Ierseke de Noorden noemen, bevindt zich een vlei, dat is een lichte uitdieping tussen twee banken. Zo'n vlei biedt het voordeel, dat de stroom erdoor niet te zwaar is. Daar worden de zeeften met de jonge oesters op palen drie hoog neergezet en elk tij komen ze onder water te staan. Bij eb is er dan telkens gelegenheid voor contróle en het verwijde ren van „onkruid". Bijna een jaar blijven zij op die zeeften. Dan zijn ze groot genoeg om hun leven in het oorspronkelijk domein voort te zetten. Ze worden gezaaid op de percelen dom- bakens afgepaalde stukken stevige zeebodeM, waar ze zich weer voeden met 4i«*microscopische kleine we zentjes. die ze door een uiterst vernuftig zeefapparaat uit het zeewater halen. Denk niet dat de zorg van de kweker dan ten einde ls. Want hij zal, om sterfte van de oester tegen te gaan. het schelpdier blijven bijstaan in zijn strijd tegen alle vijanden die het belagen. Onkruid en zee sterren zoals gezegd. Maar er zijn ook de stormen en de verschuivingen van de zee bodem, die de oester het leven zuur kunnen maken. En niet te vergeten die allergrootste vijandstrenge vorst! Vier jaar geleden heeft de vorst 60 p*o- cent van de oestervoorraad tot zijn slacht offer gerpaakt. In de laatste groeiperiode worden de oesters vele malen opgevist, gecontroleerd en weer uitgezaaid en als ze dan de markt waardige grootte hebben bereikt, komen ze in de oesterputten, de natte pakhuizen, grote betonnen bassin, waarin steeds vers zee water circuleert. Vele van deze bassins kunnen zelfs overdekt worden, waardoor het nog moeilijker voor de vorst i» zijn «lag te sjaan. Die natte pakhuizen stellen de kweker in staat op elk gewenst moment te beschikken over oesters, die voor de con sumptie kunnen worden afgeleverd. Tegen de winter vullen de kwekers hun natte pakhuizen zoveel mogelijk, teq einde niet afhankelijk te zijn van het weeï om op de percelen te gaan vissen. Zij worden gesor teerd naar grootten, die worden aangeduid met Impériale 0/0 tot 1/0 waarvan 6'0 de grootste oester ls. -Elke soort maakt met de volgende 10 kg per 1000 stuks verschil. In vaatjes van 200, 250 en 500 stuks worden ze verzonden. Exporteren, of. T~)E OESTEREXPORt IS ZEER BELANG- RIJK. Verleden jaar consumeerde Ne derland slechts rond 800 000 stuks bij een totale oogst van 16' i millioen. Belgie nam 12 millioen oesters af. Frankrijk en Enge land het overschot. Op die export zijn de kwekers van Ierseke allesbehalve gerust. Wat geeft het of de broedval en de weers- en klimatologische omstandigheden de kwekers gunstig gezind zijn als de export zou afnemen. Kortgeleden werden de oes ters met 43 procent weeldebelasting be zwaard. Gevolg: vermindering van de con sumptie en een lagere belastingopbrengst dan voorheen. En nu zijn ze bang voor de Benelux, die Belgie wel eens zou kunnen verplichten zijn belasting op de oester te verhogen Dat zou een klap voor de export betekenen en een ramp voor de cultuur en voor Ierseke. Zover is het nog niet, maar ze voelen het als een dreiging in de lucht hangen. Wat hen niet verhindert nu weer extra aan de slag te gaan Want de broedval is immers begonnen. Van 15 Juni tot 15 Augustus worden geen oesters gevist of verzonden Dat is de gesloten tijd, de tijd dat de rijpe oester zijn nageslacht ter wereld brengt. En dat betekent de toekomst van kweek en handel Elke dag vaart thans de vloot uit om de dakpannen en de mosselschelpen in de babykamer te plaatsen of te zaaien Ierseke heeft het druk met het toekomstige oester geslacht om eerst over vier of vijf jaar te kunnen zeggen of het overvloedige broed van 1952 ook een overvloedige oogst is ge worden. De tastbare vijanden krijgen ze wel klein, maar tegen de natuur is het kwaad vechten. En die spreekt ook een hartig woordje mee! Dit woord: TETS op de bonnefooi kopen, ergens -*■ op de bonnefooi naar toegaan en dergelijke zegswijzen die alle beteke nen. iets ondernemen op goed geluk, in de hoop te zullen slopen, vinden natuurlijk hun oorsprong in het Frans: a la bonne foi. Op zijn beurt ontleen de het Frans de uitdrukking aan hel Latijn. Bona fide betekent: in goed vertrouwen. Dat is allemaal heel eenvoudig. Het aardige is dat wij met zeker heid kunnen vaststellen hier met een overneming uit het Frans te doen te hebben die al heel oud U. Ze moet Immers zijn geschied in een tijd waar in het Franse woord foi nog niet als fwa werd uitgesproken. Anders zou immers de Nederlandse uitspraak luiden; op de bonnefwa. Nu heeft de overgang uon de uitspraak fooi tot de uitspraak fu>a zich voltrokken in de 16e eeuw. niet unn de ene dajj op de andere natuurlijk, maar tn de loop wan jaren en aren. Vóór de 16e eeuw is dus de Nederlandse zegswijze ont staan. In Den Haag stapten deze beide Ameri kanen uit en het was niet lang daarna, dat Herman van der Horst de vererende op dracht ontving, om voor rekening van de E C A. (nu M.S.A.), een film te maken over Rotterdam als een filmische impressie van een hardwerkend en aan zijn toekomst bouwend volk. De cineast pakte zijn filmuitrusting bij elkaar en stapte op een wintermorgen ln zijn grijze jeep voor de rit naar Rotterdam, dat voor enkele maanden zijn arbeidsveld zou worden. Hoe blij ook met de mooie op dracht. ze beklemde hem toch. want de op drachtgevers hadden een bepaalde termijn gesteld, die weinig of geen tijd voor voor bereidend werk overliet. „Ik had me zo graag eerst een paar maan den willen inleven in het wezen van de stad", zegt Herman. „Ze was me niet hele maal onbekend, want ik ben te Alblasser- dam geboren en daar heb ik tot mijn elfde jaar gewoond. Ik kwam in die jaren nog al eens naar Rotterdam en van die bezoeken aan de stad, hoewel nu al zovele jaren ge leden, bleek toch nog heel wat ln mijn her innering te zijn bewaard. Zo kwam mij bij de nu zo eenzaam staande hoge molen „De Noord", aan het Oostplein, opnieuw een be paald stadsbeed van vóór 19*0 voor de geest En het is misschien vreemd, maar die kale. met straten doorsneden vlakten, waren voor mij niet leeg; lk voelde ze als bezield met een leven, dat voorbij was, en toch ook weer niet Wij vroegen de cineast naar de omschrij ving van zijn opdracht. „Ja, die was zowel algemeen geldend voor de energie van ons gehele volk, als tevens beperkt tot een beeld van stad en haven van Rotterdam. En wat kon ik als toonbeeld van de d«or de oorlog in ons land aangerichte verwoesting beter filmen dan de zo zwaar geschonden St. Laurenskerk en -toren!" De cineast maakte er geen geheimen van, dat hem de aangrijpende schoonheid van de kerkruine inspireerde tot filmbeelden, die hij zelf tot de best geslaagden van zijn film beschouwt. Hier kon hij een filmtaal spre ken. die diep uit zijn hart wps opgeweld. En dan de opbouw, de dynamische arbeid tn stad en haven! Herman van der Horst componeerde uit 4000 meter opnamen een impressie wan een ontwakende en arbeidende havenstad, van een stad, die hard werkt voor ?ijn dagelijks brood in de haven in de eerste plaats en tevens met geestdrift bouwt aan Herman van der Horst klaar voor een „shot".' een nieuw city-hart op de plaats, waar het vroeger zo fel heeft geklopt. De cineast zocht zijn filmheil niet in een lang gesproken commentaar De stadsge luiden zef begeleiden het filmbeeld: de ju belende klanken van het mooie Raadhuis carillon; het zwaar en rhythmisch stafnpen van de heiblokken, een helersliedje uit vroeger tijden; het melodisch geklik van straatmakershamers, het bassen van zee schepen en het felle toeten van de slepers op de bewogen rivier. Herman van der Horst is de man van de close-ups. van het detail, waaruit onverwacht ,een wereld" tevoorschijn springt. En hij filmde en filmde, bezeten van een kunste naars-hartstocht om de ztel te grijpen van deze driftig-levende havenstad: in de fop pen van zijn werkers, in het manuaal van hun arbeid in stad en haven en die beel den opstuwend naar een eenheid, een sym bool van de samenwerking en daadkracht van een klein volk, dat verbeten vecht voor bestaan en zijn toekomst, waarbij de Amerikaanse hulp een machtige steun en stimulans gebleken is. Zeshonderd meter film bleven ten slotte /er van de 4000. die de cineast te Rotter- am filmde. In drie weken van ingespannen arbeid monteerde hij in zijn studio, in hei rustige Aerdenhout. zijn schepping, waar van de vertoning een minuut of twintig in beslag zal nemen. Niet alleen te Rotterdam, maar ook elders ln het land, is men vol verwachting naar het resultaat van vijf maanden geestdriftige er- beid van een jong. acht jaar geleden als na- tuurfilmer begonnen cineast, die reeds be wezen heeft, met zijn werk op hoog Inter nationaal niveau te staan en van wie men In de naaste toekomst nog veel schoons op het witte doek mag verwachtexl. Laat dwazen kibbelen, over regeringsvor men: Het best bestuurde is het beste; Laat dwaze ijveraars twisten over geloofs opvattingen. Hij kan niet dutalen, die als rechtschapen mens leeft Pope. A AN vrijwel elke heel oude en NÊ^re boom. die door de bijlen der houthakkers eeuwenlang werd gespaard, is een geschie denis verbonden. Daar is bijvoorbeeld „De Groote Abeel" op het landgoed Valkenburg bij Ulvenhout. Op een Augustusavond van het jaar 1830 was baron Van den Borch te Brussel, toen de Belgische opstand uitbrak In een ommezien werden in de straten barri caden opgeworpen; uit de huizen, van achter de bomen in het park. ja zelfs van het toneel in de opera werd geschoten. Stenen regenden van de dakvensters naar beneden 't Was er niet leuk meer. .Dat loopt mis" dacht de baron en terecht. Snel haalde hij zijn paard, dat hij op de binnenplaats van een logement had gestald, sprong in het zadel, nam in volle ilop de barricade bij de Mechelse Poort en ed wat hij rijden kon. naar het Noorden. Onderweg brak hij een tak af van een abeel, die aan de kant van de weg groeide, zijn paard tot groter spoed aan te spo ren en nog voor de morgen daagde, was h)j te Breda, om de commandant van de vesting te waarschuwen Terug op zijn landgoed, plantte hij de tak in de grond bij de paar denstal. en daaruit U de Grote Abeel ge groeid. die van ver in het rond te zien is. Vijf-en-twintjg jaar geleden scheurde er. bij stil weer. eens met geweldig gekraak, een tak af, wel zo groot als een flinke boom, die op het dak van de paardenstal terecht kwam De abeel heeft echter die amputatie overleefd. Van Drie Koningen tot J Jacoba prieel /~\OK in Zuid-Holland vond men, tot voor kort, zeer oude bomen, die onder bijzon dere namen bekend stonden, en wel in het Haagse Bos. dat "na een historie van eeuwen, onder de bijlslagen der Duitsers viel I Op een schiereiland aan de Kleine Beek- vijyers in het Noord-Westen van het bos stonden de Drie Koningen: een beuk tussen twee bemoste eiken, en aan het zogenaamde Controleurslagntje vond men de Catsbeuk. De overlevering verhaalde, dat de dichter Jacob Cats in*de schaduw van die boom aan het rijmen sloeg, maar ln werkelijkheid werd de beuk genoemd naar een even knoestige en bejaarde houtvester, die ook naar de naam Cats luisterde. In het Haagse Bos vond men ook een groep beuken, het Jacoba-prleël, die riog door Jacoba van Beieren zouden zijn geplant Nadat Jacoba zich zo lang en go hardnekkig had verdedigd tegen haar overmachtige vijanden, moest zij ten laatste afstand dpen als gravin van Holland. Ze behield de titel van opper-houvesterinne. Het was bedoeld als een eretitel, maar de energieke Jacoba vatte het zo niet op. Vaak zag men haar, in haar groen kleed, gevolgd door haar jagers, over (Je wegen rijden om de bossen te Inspecteren, en overal, waar het kon. liet zij bomen planten, zoals op Zuid- Beveland. wasr de „Vier Linden van Jacoba" nog altijd dienst doen om de grens tussen twee waterschappen en twee ge meenten aan te geven. Aan het Jacoba- priëel had Jacoba echter part noch deel. Degeen. die de bomen plantte was Johan Jacobs, de laatste bospastoor, die op de Oudé-Mannenberg bij de boskapel in een kleine kluie woond^ Op het Malieveld stonden twee linden ln wier schaduw de laatste stadhouder Wil. lem de Vijfde zijn tent liet plaatsen, wanneer het garnizoen jaarlijks voor hem defileerde Tijdens een storm woei een dier bomen om en uit het hout van de stam werd een tafel gemaakt, die nog in het Gemeente-Museum van Den Haag is te zien. TJET GEBEURDE VAAK dat bomen alfl F grenspalen werden gebruikt. Geen won der. ze konden niet verplaatst worden en waren al van verre zichtbaar In het proces verbaal van grensscheiding tussen Zundert en Rijsbergen in de Baronie van Breda uil het jaar 1480. wordt gezegd, dat de grens liep „op segkeren Cruys—Eyk. alwaar van outs mette processie plagh omgank te doen"- Deze Kruiseik bestaat niet meer. evenmin als de berkeboom, die eeuwen lang werd ge noemd als een gren6baken tussen Zundert en Westwuesel in België, „den ellendigen berek. die men heet hannen wiewau" (d i Vlaamse gaai). Midden in de dorpen ziet men ook wel zware bomen staan, dorps- of gerichtslinden geheten, die soms een fabelachtige ouder dom bereikt hebben. Zij stammen nog uit de tijd. dat het dorpsbestuur „ln het vrije", ln de open lucht, vergaderde en dat de schepenen recht spraken ln de schaduw van i'n linde, door het dichte bladerdak be schut tegen wind en regen e overoude linde op het marktplein te Etten. die door een hekwerk moest worde^ beschermd tegen het voorbijsnellend ver keer. was zulk een gerechtsboom. evenal's de linde op de Heuvel te Tilburg en de duizendjarige" linde te Oiste; wijk Dg kruin van deze boom stond vroeger zo breed uit. dat er in de schaduw plaats was voor alle kramen van de boter- en linnen* markt, die wekelijks in de vrijheid van Oisterwijk gehouden werden. Kluizenaars en spoken als boombewoners |-kE MERKWAARDIGSTE BOMEN vlndl men in Brabant, of hebhen de Braban ders zulk een levendige fantasie 1 Aan de weg, dicht bij het dorp Den Hout. onder Oosterhout. staat de Heilige Eik Het verhaal gaat, dat er eens in de volkomen uitgeholde stam een kluizenaar kwam wo nen. en nog wijst men de plek aan, waar hfl elke winter een ham te drogen hing. en andere holle boon!, 't Oud-Boomke, stond te Rijsbergen, niet ver van de karre- weg naar Etten. Daar spookte het geducht Oude mensen weten nog te vertellen, dat er in de holle boom lichten brandden, maar dat zullen wel phosphoriserende stukkon hout zijn geweest Ook Tilburg had zijn spookboom: 't Jan-Aarten Boomke. die een eeuw geleden werd omgehakt, bij het bou wen van de Willem II kazerne. Bij Hilvarenbeek bloeit nog elk voorjaar een knoestige doornboom in de akkers van het gehucht Westerwtjk. ten teken dat de schepenen van de heerlijkheid een onecbuL dige hebben gehangen Eens zo vertelt men werd een man. die een bijenkorf op de heide zou hebben gestolen, ter dood veroordeeld Tot op het allerlaatste ogenblik hield hij zijn onschuld vol. en hij bood zelfs aan. als Godsgericht „zijn doornstok in drie worpen over heel het dorpggebied te slingeren" Bij de eer«te worp zweefde de stok hoog ovet de hulzen, zwierde langs de spits van de toren, en deel de ver weg ln de Weeterwijkse akkers neer. BIJNA ONOPVALLEND GING hij te werk. Alleen 'n man, die lui achter over in het gras had gelegen, verhief zich traag op zijn ellebogen en hij en twee kleine meisjes, die wat armzalige puin-bloempjes plukten, waren de enigen, die keken naar de man, die gespannen naar de blauwe hemel tuurde en een zwart toestel in de hand hield. „Hij wil kiekjes maken van de toren en de duiven; zei de kleinste gede cideerd. „Nietes", zei de ander; „kijk maar, hij is aan het filmen, want een foto apparaat ziet er heel anders uit en je mag het niet bewegen als je kiekjes maakt". Nieuwsgierig kwamen ze naderbij. En zo waren ze er getuige van, dat de cineast Herman van der Horst, de maker van de reeds befaamde en te

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1952 | | pagina 3