IS
HUWELIJK
LORIUS
,...,11231
ASSISTENT.
Kleuteronderwijzeres
JACK BOWr „BOUWER" VAN
GROOTSE REVUE-BALLETTEN
VAN HANDWERK TOT VERFIJND
MECHANISCH PRODUCT
De Heilige Stad ligt klem tussen
twee machtige tangen
IS UW RIJWIEL VERSLETEN?
LOUWERENBURG
AUTORIJLES
KOOIMEIJER
Fa STEENKAMER
SINUS
STIJL
KRANENBURG
VAN DER GRAAFF (hoofd) onderwijzeres
BEGRAFENISSEN
PAND
Bakfiets
„KLEINTJES"
VACANTIERDBESSEN
COÜDSCHE COURANT
CREMATIE
Vrijz. Ned. Hervormden
Ds J. VerdonkASFQTO'S
Di B. J. Broekhuizen
Kantnor „METROPA"
Q(niet van de vacantit!
SCHOOLBOEKEN
Boekhandel VAN BURK
A. C. KORPERSHOEK
Aanstaande Vrijdag
Artis'
Microwereld
geopend
Herhalingsoefeningen
KAMERS
G. J. VAN WILLIGEN
KLEINTJES
WINKELPAND
Openbare Verkoping
G. SNEL JR
AANK
KANTOORBEDIENDE
Wat een drukte
Firma T. ZAAL
Wonderlijke toestanden
in Tjalleberd
Actie in Indonesië
tegen „vreemde pers"
Hef begon met Polonaise met Louis Davids
Geboorte van 'n nieuwe Snip en Snap-show
Twee werelden die geen vrede vinden
Pirandello's urn stond in een museum
Wonderlijke laatste wens
DE VERVAARDIGING VAN FOTOGRAFISCHE LENZEN
Fries toneelstuk op motief
van „Our Town"
Kunst in het kort
ÏWEEDE BLAD PAGINA 4
GOUDSCHE COURANT
ZATERDAG 12 JÜfLI 1952
Heden behaagde het den
Heere, tot onze diepe
droefheid, na een lang-
durig^geduldig gedragen,
lijden, in de Zekerheid
des Euwigen Levens van
ons weg te nemen onze
beste Broeder, Zwager
Oom
MARINUS BOTH
in de ouderdom van 63 jr.
Tempel, Reeuwijk:
H. DE VRIES—Both
N. DE VRIES
Gouda:
N. BOTH
A. V. BOTH-de Jong
's-Gravenhage:
N. RIETVELD—Both
A. RIETVELD
New Market. Canada:
K. BOTH
C. BOTHvan Eyk
Voorburg:
J. 1 HOOGDALEM—
Both
L. v. HOOGDALEM
Nichten en Neven
Gouda. 10 Juli 1952.
Hei lldmeetechep der Ver. ,00, reculteUee. mk.er.
brendlnff deelt r.eht ep tdep«.i„, „n
p" J'"- D* verenirlne
bemlddeltToorfeBinerereekerlndopBpeeielevoonreardeiu
Alle gewenste lellehtln».»: Hoofdkantoor
Rlouwetraet 1M XeL SM791 •.-Or.veeh.r..
WH h.hh? de vac"><>* voor een nieuwe.
Prins Hendrikstraat 142,
Agent van de bekende Avros-bromfiets.
Kleine Kerk, Peperstraat 128.
A.s. Zondag 10.30 uur: w
VOOR
REPARATIES
KUNSTGEBITTEN
Binnen één dag gereed
„De Uiver", Kleiweg 14.
GOUDA TELEFOON 2437
AFWEZIG
t.m. 5 Augustus.
Bij 4 lessen, de
5de GRATIS
Verhuur met en zonder
chauffeur.
Spoorstraat 13, Tel. 2001.
I Elk behoorlijk bedrijf heeft
zijn specialiteit. Het speciale
artikel van
Foto Hoiistra is:
PASFOTO'S
Elke opname, met de meeste
zorg gemaakt, is beslist een
kleine kunstfoto.
Desgewenst, met een geringe
prijsverhoging, in enkele
uren klaar; wie dan ook aan
pasfoto's hoge eisen stelt,
zegt:
HOrrSTRA
v.h. FOTO LUX.
KLEIWEG 80. TELEF.
WEGENS VACANTIE
GESLOTEN
van 14 Juli t.m. 19 Juli.
Karnemelksloot 95
Schoenhandel -Reparatie.
Waarom draalt U nog langer
Honderden zijn door onze be
middeling getrouwd Talloze
dankbetuigingen. Komt U eens
op kantoor praten of schrijt
ons. dat verplicht qog tot niets
Middellandplein 2la. Postbus 70.
Rotterdam. Telefoon 50613.
Moeten er
worden besteld? Laat ONS er voor zorgen!
Uit voorraad leverbaar:
de nieuwe Jfchermer-agenda
DIT JAAR BETBR DAN OOIT I
KLEIWEG 39 TEL. 2412 GOUDA
levert desgewenst op gemak
kelijke betalingsvoorwaarden:
Rijwielen, Wandel- en Kinder
wagens. Autopeds. Keukenuit-
zetten. Dames-, Heren- en Kin
derkleding. Vloerkleden. Bed
den Keukenultzetten, Lino
leum. enz. enz. C. Eikenaar.
Turfmarkt 104, Tel. 2833, Gouda
A roccasion de la Fête Na
tionale Francaise, le Consul de
France a Rotterdam et Madame
de LATOUR DEJEAN re
vront chez eux, Hoflaan
(Rotterdam-Oost), le 14 jullie»
k 11 h 30. la Colonie Francaise,
les Francais de passage et les
amis de la France.
étaleren wij de nieuwe
Zonnebrillen
Nivea Crème
Hansarflast
Verband
Naalerstraat 23, Tel. 2116
Aangeboden:
GESTOFFEERDE ZITKAMER
kleine zijkamer en badkamer.
onder no. 6553. aan het
Bureau van dit Blad.
Radiotoestellen, Stofzuigers
Rijwielen. Desgewenst
gemakkelijke betalingsvoorw.
Vlamingstraat 29, Tel. 356i
Wegens huw.
gevraagd
van tegenw.
Net Dagmeisje
tegen 15 Aug. P.G., v.g.g.v.
- Itersonlaan 12.
EENVOUDIG PENSION
gezocht door jongedame, (30 j.),
wélke binnenkort haar werk
zaamheden ln Gouda zal aan
vangen. Br. m. uitv. cond. en
Inlicht, onder no. 6492. aan het
Bureau van dit Blad.
Te koop:
D.K.W.
98
gerev.. gemoff. en verchr.,
z.g.a.n. banden, voetschakeling,
veel nieuwe onderd.. bill, prijs.
Lijsterbesstr. 55 a. Waddinxveen
In Amsterdam:
Iets heel nieuws! In-Artle'
Microwereld ziet U het leven
in een druppel slootwater:
30 tot 140 maal vergroot, op
12 schermen geprojecteerd
Grillige wezenslevend, be
wegend. In typische
kleuren. Ooit het trompet
diertje gezien Of het pan-
toffeldiertje. met z'n 2500
trilharen 7 Bent U niet
nieuwsgierig naar de vang
armen van hydra's? Naar
de kreeftachtige diertjes,
gekweekt uit eitjes, die
5 jaar lang bewaard z(jn?
Zo zijn er vele. Diertjes, klei
ner dan een speldeknop, nü
vuistgroot zichtbaar
Artis' Microwerald
is voor alle tuinbezoekera
dagelijks toegankelijk van
10.30-12.30 en van 14.30-16 30.
Kinderen 3 t/m 14 jaar
alleen Tuint 0.50
alleen Aquarium f. 0.25
Tuin en Aquarium f. 0.75
Volwassenen
alleen Tuinf. 1.26
alleen Aquarium f. 0.50
Tuin en Aquarium f. 1.65
Betreffende goedkope dagen
zeischappen bel op K 2900-5173
Het bestuur van de Stichting „H. Zanen Kleuterschool
Ammerstol, roept sollicitanten op voor de betrekking van
- _T oueubimiHcii up V UU1 uc UCUCHMIIg VeJII
voor
Blauwstraat 19, Gouda
Telefoon 2231
Familieberichten
Uit andere bladen.
Getrouwd: F. J. Schuttelaar en
A. H. Rooker A'dam.
Geboren: Gelderman—Van
Wulffhen Pal the (d.). Hengelo;
Valkenberg—Kresner (z.), Am
sterdam.
Overleden: F. Braat—Linzen,
A'dam: H. J. M. Hoekx, 68 J..
Houthem; A. G. C. Rijnaarts,
73 J., Nijmegen; J. F. J. C.
Goossens, 80 j A'dam; dr M
de Hartogh, 76 J., A dam; J. A.
van Dorsser, 68 j-. Rozenburg;
S. J. Rietdijk—de Valk. 52 J.
R'dam; C. E. van Hóeken-
Glasbergen. 66 J„ Oegstgeest;
J. A. Dekker. 49 j.. R'dam;
C. L. Kortenaar—Wurster, 40 j„
A'dam; C. J. Mandeis, 75
Bussum.
aan de bij de Stichting in beheer zijnde kleuterschool,
zijnde een model-school, welke aan dè hoogste eisen vol
doet. Salaris f 1500 tot f 1800. Aanstelling boven het mini
mum niet uitgesloten.
Sollicitanten moeten in het bezit zijn van een diploma
kleuteronderwijzeres.
Sollicitaties Inzenden aan de Burgeméester van Ammer-
stol, binnen 10 dagen na dagtekening van dit Blad.
OFFICI6LE PUBLICATIE.
Voor de militairen, die op
plaats bij Oirschot en de
wapenen moeten komen, loopt de volgende extra-trein: Rot
terdam DP v. 9.05, Fijenoord v. 9.13. Barendrecht v. 9.20. Zwijn-
drecht v. 9.27. Dordrecht v. 9.43. Lage Zwaluwe v. 9.57. Breda v
10.12. Gilze-RJjen a. 10.20 v. 10.22. Tilburg v. 10.32. Eindhoven
a 11.03.
Met deze trein moeten reizen de militairen woonachtig In
een der hier vermelde plaatsen en tevens de militairen, die
via een dezer plaatsen moeten reizen en derhalve op een
dusdanig tijdstip van hun woonplaats moeten vertrekken,
dat zij op het betreffende station aansluiting hebben op de
extra trein. De militairen uit de richting Den Haag moeten
reizen met trein no. 1017 tot Rotterdam a. 8.48 uur. De
militairen uit de richting Zeeland—Roosendaal moeten reizen
met trein 363de tot Breda a. 10 03 uur. De militairen, die
niet in de bovenvermelde plaatsen woonachtig zijn. moeten
leizen met treinen van de normale dienstregeling, eerste
reisgelegenheid ha 7 uur. Het vervoer van Eindhoven-station
naar legerplaats bij Oirschot geschiedt met bussen en A.A.T.-
auto's.
F AAK T WEMELT VAN WONDEREN
Regentesseplantsoen 2-3, vrij
te aanvaarden, mits andere
behoorlijke woning beschik
baar. Inl. bovenst, adres.
Te huur gevraagd door jonge
mensen die wensen te trou
wen
mogelijk me», gebruik van keu
ken. Gouda of omgeving. Br.
onder no. 6569, Bur. v. d Blad.
Aangeboden:
GOEDE WOONARK
onderb. 12 x 2.50. f1375. Alleen
contant, ook voor piashuis
geschikt. Ligpl. werf naast
groenteveiling. Huisadres: Rid
der v. Catsweg 124.
te Gouda
zal op Maandag 28 Juli 1952.
des avonds half acht in Hotel
„De Zalm'' aan de Markt te
Gouda, publiek verkopen de
navolgende, te Gouda gele
gen,
ONROERENDE
GOEDEREN
1. Het woonhuis en erf aan
de IJssellaan 152. Ver
huurd voor f 6.85 per
week.
2. Het woonhuis en erf aan
de Sint Jobstraat 6. Ver
huurd voor f 6.85 p. week.
3. Het woonhuis en erf aan
de Raam 8. Verhuurd
f 6.50 per week.
4. Het woonhuis en erf
de Tuinstraat 38. Ver
huurd voor f 5.75 p. week.
5. Het woonhuis en erf aan
de Van Strfjenstraat 9.
Verhuurd voor f3.75 per
week.
6. Het woonhuis en e^f aan
de Van Strijenstraat 32.
Verhuurd voor f 5.20 per
week.
7. Het woonhuis en erf aan
de Van Strijenstraat .74.
Verhuurd voor f5.50 per
week.
8. Het woonhuis en erf aan
Achter de Vismarkt 78.
Verhuurd voor f4.10 per
week.
9. Het woonhuis en erf aan
de Bosweg 36. Verhuurd
voor f3.45 per week.
10. Het woonhuis en erf aan
de Bosweg 38. Verhuurd
voor f3.45 per week.
11. Het woonhuis en erf aan
de Bosweg 56. Verhuurd
voor f 3.45 per week.
12. Het woonhuis en erf aan
de Bosweg 58. Verhuurd
voor f3.45 per week.
13. Het woonhuis en erf aan
de Keizerstraat 5. Bene
den vrij van huur en ont
ruimd. Boven verhuurd
voor f3.- per week.
Bezichtiging de laatste
werkdagen vóór en op de
verkoopdag van 1012 en
van 24 uur.
Betaaldag 27 Augustus 1952.
Gegadigdep, die het pand
Keizerstraat 5' voor zelfbe-
woning willen kopen, wordt
aangeraden zich van te voren
in verbinding te stellen met
Gemeentelijke Woning
commissie, Turfmarkt 144, te
Gouda.
Breder bij notities, gratis bij
de notaris verkrijgbaar.
Te koop: prima jongens- en
meisjesflets. z.g.a.n 6—8 jaar
Goudseweg 90, Stolwijk.
Gevr ultneemb schuur of ga
rage, plm. 3 x 5 m. of hout
2x3, en kraalschroten daar
voor Br no 1284 Bur Blad
koop: langharig wagen
vacht. hanglamp. Gravin Ja-
cobastraat 10.
Te koop: 1 pr.
merk Dunlop,
straat 29
andere woning? Br onder no.
1300 Bur. van dit filad
Net kosthuis aangeboden,
P.G.. rand stad. richting Reeu-
wijk. Br. no- 1301, Bur Blad
Te koop: donkerbl pak. nieuw.
Kerkse weg 60a. Stolwijk.
Te koop: klnderw 2 pr. da
messchoenen m. 38, l pr meis
jesschoenen m. 38. alles in g.st.
IJssellaan 12.
Aangeb: gerlefl. kl. ben.huis
aan Kattenslngel. v. grotere
woning. Br. no. 1305. Bur BI
Te koop: motorrijwiel „FN."
450 cq. 1948. m. nat bewijs In
staat, f 595 - Gouwe 30.
Net echtpaar b.z.a. als con-
erge of v onderh van kan
nen. goede getirigschr aanw.
r no. 1307, Bur van dit Blad
Gevraagd: gebruikte
Hooiharkmachine,
Hooischudders en
Hark-Keerders
tegen contante betaling.
Aangeb door omstandigheden
buitenboordmotor. Zóutman-
straat 41.
Te koop: dames- en transport
rijwiel. tevens D.K.W. 98 cc,
in pr. staat. Spieringstraat 9a.
Te koop: i g.st.z wieg. p/ima
meisjesflets 5—10 jaar. Prov.
weg 16. Haastrecht.
met dichte bak.
Fa C. OOMS
GOUDERAK.
Te koop:
met veel woonruimte op
eerste «tand (Centrum stad)
geheel ontruimd te aanvaar
den. Br. no. 6571, Bur. van
dit Blad.
Te koop: 2 pr jongensfietsen
m. torpedo, 7—12 j., en 8 golf
platen 2.20 x 72 cm. Boven-
kerkseweg 48. Stolwijk.
Te koop: Sparta motorrijwiel
98 cc, m. burry sit. t.e.ü.b
Zoutmansweg E 51 Reeuwijk
(brug).
NOTARIS
F. J. J MOEREL
te Gouda
zal op Maandag 21 Juli 1952,
nam. halfacht in Hotel „De
Zalm" publiek verkopen:
1. Pakhuis met bovengele-
gen kantoorruimte (vroe
ger woning), a.d. Gouwe
no. 82, gr. 66 m2. Vr(j te
aanvaarden, uiterl. 21 Aug.
a.s.
2. Woonhuis met naastgele
gen tuin, gr. 147 m2, a. d.
Ridder van Catsweg 136,
totaal gr. 243 m2. Huur
f6.90 p. w.
3. Woonhuis met erf, a.
Herenstraat 90, gr. 68 m2
Huur f5.17 p. w.
4. Woonhuis met erf. a. d.
Raam 165, gr. 50 m2. Huur
f 4.- p. w.
Alle huren exclusief gestegen
waterleidingkosten.
Aanvaarding op betaaldag
kooppenningen, uiterl. 18
Aug. 1952. Bezichtiging als
gebruikelijk. Inl. en notities
b. d. Notaris, Crabethstr. 46,
Gouda. Tel. K 1820/2601.
Onze prachtige col
lectie klasseivagens
vergemakkelijkt Uw
keute
MODERNE
Veuwwagani,
Engelse wagens an
Bakwagens
WanJelwagtni reeds v,a.
Fl 27."
e In Irauz* an battling
gatn moallljkladen
TEL 40766-30457-70144
ZAAGMOLENDRIFT 55
MATHENESSERWEG
BIJ BRUG
•EIJERLANDSELAAN 5
ikj
i 11
KaashandelKaaaexport. vraagt voor direct flinke
Schriftelijke sollicitaties Groeneweg 30, Gouda.
in deze uitverkooptijd. Als U eens rusten wilt, ga dan
even rustig zitten in onze salon en geniet van een heerlijk
portie ijs met slagroom of thee met gebak.
MARKT 32 TELEFOON 3351.
EERSTE KLAS ADRES, BILLIJKE PRIJZEN.
Ook bezorging van ijs en ijstaarten aan huis, op iadar
gewenst tijdstip.
(Eigen. H. J. Korf). Onder Rijkstoez. gedipl. banketbakker.
Gevraagd voor spoedige indiensttreding op Handelskantoar
hier ter stede een
mannelijke of vrouwelijke
BOEKHOUDER(STER) met ruime algemene ontwikkeling
Brieven onder no. 6562, Bureau van dit Blad.
aan de Ned. Hervormde Kleuterschool Waddinxveen.
Indiensttreding zo spoedig mogelijk. Zij, die in het bezit
zijn van diploma of daarvoor opgeleid worden, genieten da
voorkeur.
Sollicitaties tot en met 19 Juli a.s. aan het secretariaat,
Prunusstraat 4, Waddinxveen.
steedt ttrt. it bat „SUCCES" altijd weeri
Wij verzoeken onze abonné's die met vacantie gaan en op hun
vacantie-adres de
wensen te ontvangen, bij het opgeven van de tijdelijke adresver
andering van onderstaand formulier gebruik te willen maken
(in blokletters a.u.b.)
*•-•••••••••• •••-• ««vm •••■•ia».
(in blokletters a.u.b.)
Vast adres:
Naam:
Straat:
Plaats:
Vacantie-adres:
P/*:
Straat:
Plaats:
Het eerste nummer moet verzonden worden op
het laatste nummer op
De Goudsche Courant wordt U zowel in het binnen- als naar het
buitenland zonder kosten nagezonden.
Wij verzoeken U dringend ons dit formulier minstens drie dagen
vóór Uw vertrek toe te zenden, waarvoor bij voorbaat onze dank.
V.V.WW.r.v,
11
Reeds enige tijd hadden Ingewijden de
indruk, dat er door het college van notabe
len van de Nederlands Hervormde Ge
meente Tjalleberd in Friesland, een ge
meente. die zeer rijk is aan roerende en
onroerende goederen, vremd met het be
heer van deze goederen werd omgespron
gen Beide predikanten, ds C. van 't Riet
en ds C. Riegstra, hebben thans in overleg
met de drie kerkvoogden een accountants
onderzoek doen instellen. Volgens een ruwe
schatting van de accountant zou er in een
tijdvak van 30 tot 40 jaar voor enige tien
duizenden guldens op wonderlijke wijze
zijn verdwenen.
Een oud-notabel zou op een gegeven mo
ment enige duizenden guldens in de kerk-
kas hebben teruggestort. Verder zouden
privérekeningen met kerkeraadsgeld zijn
betaald. Ook kreeg de accountant de in
druk. dat het toezicht op het beheer van
de vaste eigendommen (de gémeente bezit
vele boerderijen en landerijen) te wensen
overlaat.
De predikanten, die in de loop der jaren
ln de gemeente hebben gestaan, moesten,
naar ons werd meegedeeld, bij hun komst
een verklaring tekenen, waarin zij zich
verbonden nimmer tegen de pastorievoog
den te protesteren.
De politie heeft inmiddels ambtshalve
een onderzoek ingesteld. Het ligt niet ln
de bedoeling van de Ned. Herv. Gemeente
de betrokken personen, voor zover zij nog
in leven zijn, gerechtelijk te doen vervol
gen Wel zal getracht worden de gelden zo
veel mogelijk te achterhalen en terug te
doen storten.
Een geneesmiddel voor 6000
Een landbouwer te Beilen (Drente), die
reeds geruime tijd ziek was, kreeg op een
dag een schrijven, waarin een bezoek werd
aangekondigd van de „professoren Mulder
en kruit". Zij bezaten een geneesmiddel,
dat genezing voor de patiënt betekende.
Op dit schrijven volgde een bezoek van
ekere Evgrt N. uit Dwlngeloo, die het ge
neesmiddel in tabletvorm bij zich h«d. Het
was voor 50 te koop en de boer vloog
er in. Hij slikte de aspirine, want anders
was het niet. Het middel hielp evenwel
niet en toen de patiënt daarover klaagde,
wist Evert een veel beter middel, dat even
wel helemaal uit Tsjecho-Slowakije moest
worden gehaald. Het kostte daarom niet
minder dan 13.000, doch zo'n bedrag kon
de boer niet bijeenkrijgen en zodoende
werd volstaan met ƒ6000.
Vrijdagmorgen stond Evert uit Dwingeloo
voor de rechtbank te Assen. Deze veroor
deelde hem, conform de eis, tot 6 maanden
gevangenisstraf met aftrek van voorarrest
en voorwaardelijke ter beschikkingstelling
van d regering
Aardgag te Gramgbergen
De put van de Nederlandse Aardolie
Maatschappij te Gramsbergen, in de
buurtschap De Krim, waar men aanwijzin
gen van de aanwezigheid van aardgas op
ongeveer 27Ö0 m diepte heeft gekregen, is
Vrijdag aan een productieproef onderwor
pen. Men heeft het ontsnappende gas aan
gestoken, waardoor een grote fakkel op
wijde afstand zichtbaar is. De resultaten
van deze proef zullen eerst over enige tijd
bekend kunnen zijn.
WATERSTANDEN 12 JULI
Mannheim 3 02 +0.07: Trlar 101 -O.I0- K«ulen
1 54 0 04; Ruhrort 3.50 0.02: Lobith 9 48 -0 05:
Nljmefen 7.27 —0.07: Arnhem 7 36 -0 04: Eefde.
ITasel 2 92 -0 08 Deventer 203 -007: Namen, La
Plante, 137 -0.01: Borgharen 39.27 -0 21: Belfeld
10 80 -0 32: Grave beneden 4 50 —0 17.
Vreeswijk 0.25 0.04; Lith 0.01 —0.0»
De voorz. van de Ind. Perscomm. tevens
voorzitter van de commissie voor het ont
werpen van een Perswet Sjamsoeddin
Soetan Makmoer, heeft ln een onderhoud
met de „Keng Po" (een Chinese krant) ge
zegd, zich te kunnen verenigen met het
standpunt, dat aan de „vreemde" pers in
Indonesië een verschijningsverbod dient te
worden opgelegd, zoals zulks geschiedt in
andere landén. en wel. omdat de vreemde
pers zich bemoeit met onze binnenlandse
aangelegenheden. Bovendien betekent een
dergelijk verbod tevens bescherming van de
nationale pers, in het bijzonder voor wat
betreft de kapitaals-concurrentie. Sjam
soeddin meent dat het verbod niet onmid
dellijk na het van kracht worden van de
Perswet moet worden uitgevoerd, doch dat
er een overgangsperiode van bijv. drie ja
ren moet worden ingesteld. Die overgangs
tijd acht hij nodig omdat een onmiddellijk
ingaand verbod vele arbeiders werkloos zou
maken en om ondernemende Indonesische
staatsburgers de gelegenheid te geven,
voorbereidingen te treffen tot het uitgeven
van voor buitenlandse lezers in Indonesië
bestemde bladen.
Het verbod zou dan gelden voor pers
organen. die ln handen van buitenlanders
zijn. dóch ten behoeve van de buitenlan
ders moeten er ook na het ln werking tre
den van het verbod nog bladen ln de
vreemde talen verschijnen oih hun voorlich
ting te verschaffen, ln het bijzonder over
de gebeurtenissen In Indonesië.
Veemarkt te Leeuwarden
Aanvoer 86 «tieren 2.63—2.90 per kg «lacht-
gewicht; 80 vette koeien, eerste kwaliteit 2.30-
3.10, tweede kwaliteit 2.27—2.69; derde kwaliteit
2.05—2.26; 517 melk- en kalikoeten 500—1096;
225 graskalveren 210—245 308 nuchtere kal
veren 3561; 133 vette en weideschapen 75—120:
229 lammeren 5070402 vette varkens, oude
varkens 1.80—1.92.vette biggen 2.00—2.10;
zouters 2 02—2.05 324 biggen en lopers, biggen
35—60, lopers 61—95; bokken en geiten geen
notering; 83 paarden 450—1025. Totale aanvoer
2466 stuks.
Stieren, aanvoer Iets kleiner, handel beter,
prijshoudend; melk- en kalfkoelen. aanvoer
kleiner, handel slepend, prijshoudend; pinken,
aanvoer gelijk aan vorige week. kalme handel,
prijshoudend; nuchtere kalveren, aanvoer iets
groter, handel stugger, prijzen lager; graskal
veren, aanvoer kleiner, handel vlotter, prijzen
!ets hoger; varkens, aanvoer groter, handel
kalm. oude varkens en vette biggen lager, zou
ters gelijk; biggen en lopers, aanvoer groter,
handel zeer kalm, prijzen lager; schapen, aan
voer kleiner, handel kalm. prijzen niet hoger;
lammeren, aanvoer iets groter, handel kalm,
prijzen niet hoger; paarden, aanvoer kleiner,
handel stugger, prijzen lager
Veemarkt te Zwolle
Op de Zwolse veemarkt werden Vrijdag
aangevoerd: 720 runderen. 365 graskalveren,
306 nuchtere kalveren, 61 schapen, 33 lamme
ren, 102 drachtige en guste varkens. 724 big
gen, 38 geiten en 213 schrammen.
De prijzen waren: Neurende en vers ge
kalfde koelen 720—1020 per etuk; dito vaar
zen 670-840: guste koeien 550—745; guste vaar
zen 500-700; pinkstieren 560-720; pinken 350-
550fokkalveren 170-280: nuchtere kalveren
40-68; vette schapen 80-110; lammeren 50-75;
i?g?nn 4 J° weekse» 4080biggen (14 week-
se) 60—85; drachtige varkens 300—420. Vette
koelen en ossen 2.45-2.75 per kg; vette stie
ren 2.40-2.70 per kg; vette kalveren 1.70-
2.05 per kg; vette varkens 1.70—2.04 per kg
De aanvoer was ongeveer gelijk aan die van
vorige week. Kalme handel ln kalf- en melk
koeien, goede exemplaren met papleren nog
steeds hoog ln prü»; de andere soorten moel-
IJker te plaatsen. Beperkte vraag naar gufte
koelen enz. Schapen en lammerenmarktbe
perkte aanvoer, stugge handel en lage nrij-
zen; redelijke aanvoer op de varkenmarkt,
matige handel en iets lagere prijzen.
Ti el se fruitveiling
Veiling van Vrijdag 11 Juli.
Kersen: Napoleon 43—58; Bastaard dikke
50-67, 42—33; Bleskersen 43—52, 0—17; Franse
Meiling 4647, 3843; Varikse zwarte 5055,
W: Volgers 58—75, 44—57, 6-28, 17—18;
Ka To-n 98~13°' 53-M' 25-48°0fi3tkers
Bessen: rode bessen 32—52. 28—33; zwarte
bessen 58-83. afwijkende 45-55; kruisbessen
Wit 24—32, 14—20; idem blond 33—55, 8—29.
Framboos 83—121. 42-71, gedopt 59-72. Per
zik per stuk 10—17, 8—12.
Pruimen: Krozen 41—54, 29—38; Rut Gestet-
tci" 33—50, 6—28.
Appelen. Yellow Transparant 41—62, 35—82,
val 10—18-
Peren: Janbazen 5-25. alles in cents per
kilo, tenzij anders vermeld.
Groente- en fruitveiling Bergen op Zoom.
Stamboon dubbele prinsessen 38—51; erwten
17—24; krombekken 40—57; tuinbonen 11—
27; bloemkool A 29—36; idem B 14; sla
p 10 st. 2055; bosceen 1023; waspeen 6
25; komkommer 16—18; kroten 15—16; uien
28; tomaten 39—63; sovoyekool 6—8. rode
kool 7—11; stam snijbonen 20—23; .kas snij
bonen 78-7-93; andijvie 5—13: rabarber 4—5;
aardappelen 7—11.
Frambozen 58—88, kas pruimen 616: kas
perziken 13—31; kruisbessen 10—25; kersen
18—56; rode besse 25—30; Yellow Transpa
rant 30—55.
VEILING BARENDRECHT <b OMSTREKEN.
Vrijdag 11 Juli 1952. Aardbeien 55—68; Rode
Bessen 25—86: Zwarte Bessen 69-64; Kruis
bessen 32—38. Meloenen 79—1.14. Perziken 12—
30: Pruimen 1.20—1.42; Aardappelen 8.00—10.20
Andijvie 5—8; Bloemkool A 24—37; id B 17—26
ld C 12—15; Kassnijbonen 89—1.02, Stamsnijbo
mil. «rl,1selsenbonen 49—37Komkom-
mers A 18—25- id B 14—18: ld. C 10—12; Krom
me Komkommers 1418: Kroten 6-12; Rode- I
kool 5—7; Bospeen 14—11; Waspeen 11—17; Ra
barber 4.00—6.90; Selderij 8—10; Stoofala 19—13; I
WATERSTANDEN GROTE RIVIEREN.
H^l Jssflkop a'70: Usselkop-Hevea-
kI veedorp- Wijk bij Duuratede 3.56;
Wijk bij Duurstede-Vreeswijk 2.20 IJsselkop-
Doesburg 2.15; Doesburg-Zutfen 2.30: Zutfen-
Eefde 2.70; Eefde-Deventer 2.65; Deveoter-
Katerveer 2.65.
Rheinfelden 2.79 -3; Breisach >96 -I;
Straatsburg 2.95 +5; Maxau 4.52 +9; Mannheim
7; Malnz 2-75 L Hingen 1.80 +3: Caub
1.94 +4: Koblenz 1.91 +4- Bonn 1.54 +4; Keu-
t2: Dbsseldorf 2.73 Ruhrort 3.U
—2. Wesel 3.20 —12; Emmerik 2.73 —17; Plo-
chingen 1.08 +l: steintoach 1.13 +4; Trier Hl
+1; Lobith 9.48 -18; Nijmegén 7.34 -14; Arn-
hBTt 7.40 -13; Eefde 3.00 +24- Deventer tl#
+25; Monsln 55.50 Visé 49.75 —25: Borg
haren 39.48 —29; Belfeld U.02 22; Grave 4.71
HOOG WATER IS JULI.
Antwerpen 08.21 20.38; Vllssingen 08.17. 18.M;
Terneuzen 08.48, 19.05; Wemeldlnge 07.59 20.18;
Hansweert 07.28. 19.34; Zierlkzee 07 44, 19.38;
Brouwershaven 07.11, 18.37: Willemstad 08.54,
5ellevoetaIul8 07 39 20 23: Dordrecht 09.15.
22.17; Rotterdam 09.12. 21.15; Hoek van Holland
07 04. 19 37; Scheveningen 07 09. 19 39: IJmuiden
07.54. 20.24; Den Helder tl 45,Kornwerder-
zand 01.49. 14.09; HarUngen 02.00. 14.20; Ter
schelling 01.36, 13.49. Zoutkamp 63 08. 15 U;
Delfzijl 04.16. 16.22.
HOOG WATER U JUU
Antwerpen 09.10. 21.28; VUaslngen 07 06. 19 ï4
Terneuzen 07.34. 19.53; Wemeldlnge 08 42. 20 58;
Hansweert 08 08. 20.18: Zierlkzee 08 25. .'0 37;
Brouwershaven 07.58, 20.20; Willemstad -«Mi.
22.01- Hellevoetsluis 08.44, 21318, Dord-echt .0 33
22.58; Rotterdam 09.56. 22 02; H^k va Hoüa d
07.53. 20.24; Scheveningen 08 02. 20.30. Mmuirl-n
08.50. 21.18; Den Helder 00 35. 13.30; Kornwer-
derzand 02 34. 14 54: Hailingen 02.45 13.05: Ter
schelling 02.24. 14.38; Zoutkamp 03 53. 18 N;'
Delfzijl 05.01, 1T.08,
„HET KAN EEN IJSCO-KARRETJE ZIJN, dat mij ineens inspireert. Of
de kleuren van een jurk ergens in een etalagevoor mijn part een
vreemde handschoen. Uit deze kleine aanleidingen kan in mijn verbeel
ding een heel ballet ontstaan", aldus Jack Bow, een der weinige „bou
wers" van grote amusements-balletten, die ons land nog telt. In meerdere
Louis Davids-, Toon Hermans- en Snip en Snap-revues was hij de schep
per van de charmante, het oog bekorende taferelen.
Jack Bow, 38 jaar oud en slechts 54 kilo zwaar, heeft in zijn hele wezen
dat ondefinieerbaar „zwevende", dat dadelijk de geboren danser ver
raadt. Toen we hem ontmoetten in een repetitielokaal aan de Sarphati-
straat te Amsterdam (waar de sfeer bepaald werd door een groep Engelse
balletgirls, een critische René Sleeswijk achter een' klein tafeltje met veel
papieren en een glas water, de kapelmeester Stanford in polohemd met
een dampende sigaar en de rusteloos spelende pianist Jan Neuhuys) werd
hij geheel beheerst door de nieuwe Snip- en Snap-revue „Jubeltonen",
waarmede gisteren te Hilversum gestart werd.
rpEGEN HET LICHT der hoge vensters
kreeg de gestalte van Bow of beter
gezegd: het dansend 6ilhouet van Bow-
met de markante neus, de omgeslagen ka
toenen broek en het werkshirt iets van een
met magische energie geladen pop. Ja
wanneer hij uit zijn leven vertellen moet,
waar dan het eerst beginnen? Hij startte
zelf als een slechte balletdanser op 's le
vens schouwtoneel om het eens figuurlijk
te zeggen en werd overal „wegens slapte
ontslagen". Hij groeide in België op en
stond tijdens eijn Brusselse schooldagen
bekend als de „slechtste leerling van de
klas". En die episode op een Amsterdams
reisbureau, waar zijn talenknobbel hem
gebracht had en waar hij als 18-jarige zijn
carrière hoopte te beginnen, ging ook uit
als een nachtkaars
Nee. Jack Bow had geen geluk. De va-
cantiereizen, die hij op een schoen en een
slof naar Londen en Parijs ondernam om
daar van het schellinkje af alle revues te
zien, die er maar te zien waren, veran
derden ook al weinig. De ontmoeting met
de grote ballet-manager J. W. Jackson te
Parijsdat zou het worden! Jack deed
zijn uiterste beet om als dans-boy in een
van de gcoepon van de grote man op te
vallen, maar deze liet hem een laconiek
gestencild papiertje toekomen: Wegens
slapte ontslagen
Reserüe bü Josephine Baker
TAAARNA BRACHT HIJ HET TOT „re-
6erve" bij Josephine Baker. Bij Mis-
tinguette bleef hij ook slechts een „manne
tje op de achtergrond". Zijn levenedevies
werd: gparen, les nemen, doorzetten, les
nemen, sparen.
Berooid (maar met grotere kennis) kwam
hij in Nederland terug en begon hier met
een eigen dansgroep Nogmaals werd hij
..wegens slapte ontslagen", maar hij hield
vol. Op een bepaalde dag, toen hij in het
thans afgebroken Grand-theater te Amster
dam optrad, wenste een toeschouwer uit de
zaai hem te spreken: René Sleeswijk. re
vue-producer
„Mijn carrière begon met de ^evue Po
lonaise met Louis Davids", aldus Jack Bow.
wiens taak het werd. voortaan de ballet
ten in de schows. met onze grote „kleine
man" als ster gestalte te geven- Maar na
„Amsterdam Follies", waarin ook Hen-
riëttè Davids optrad, was het plotseling uit.
Sleeswijk en Bow zaten zwijgend en rade
loos bij elkaar; Louis Davids was gestor
ven.
Maar de situatie kon gered worden door
het engageren van twee nieuwe sterren,
Piet Muyselaar en Willy Walden, die als
„Snip en Snap" voor de radio al enige
successen geoogst hadden
En hier moet Jack even stoppen. De re
petitie eist hem op, hij moet zijn gedachten
eerst bepalen bij de costumier, dan bij de
choreografie en tenslotte bij de zanger Bert
van Dongen, die met een charmante Engel
se smeltend moet voordragen: „Dance with
me". Hij doet de danspassen en armbewe
gingen aan de zingenden voorzij vol
gen hem in alles ^is zijn spiegelbeeld.
Wanneer hij terug komt. moet hij zich
even concentreren. Wat moet hij nu gaan
vertellen? Iets over de mobilisatietijd met
korporaal Jack Bow. de jaren met de Bouw
meester-revue met „Stoethaspel" (Louis
Bouwmeester jr) of met Toon Hermans, voor
welke laatste hij overigens nog steeds de
balletten creëertEr is zoveel. één
ding is echter zeker: de troep van 13 meis
jes uit Londen (tijdens de auditie geselec
teerd uit 300 balletgirls) onder leiding van
de vrouwelijke captain Joy Sefton. is in
één woord schitterend. Echte allroupd
meisjes, getraind van „Spitzen" tot ..Woo-
gie-Bogie", die dus de hele scala van de
danstechniek beheersen
Overigens: of Jack Bow zelf niet in het
ballet verder wilde? Na'tuurlijk. maar dan
liefst klassiek Omdat zijn ouders er echter
destijds fel tegen gekant waren, is zijn type
in een geheel andere richting ontwikkeld
niaar de dingen komen toch, zoais ze ko
men moeten en Jack Bow werd een veel
zijdig virtuoos in de „show bussiness".
Nu moet René Sleeswijk hem weer heb
ben en we horen hem even later uitleggen,
dat hij dol is op echte zijdeu eonte kant
en echte veren.
Waarop het commentaar: „Jack. je bent
te luxueus aangelegd. Begin nu niet wepr
over die 300 meter tulle, want dat wordt
te duur".
Worsteling met een Idee
Hoe deze revue „jubeltonen"
eigenlijk ontstaan is? Het is niet zo
gemakkelijke een idee te krijgen.... het
speelse en luchtige resultaat wordt steeds
weer geboren uit een ware „worsteling
Jack heeft thuis 3000 grsmofoonplaten en
avonden en nog eens avonden heeft hij met
Sleeswijk „gedraaid" rijp en groen De
grond lag vol met sigarettenpeuken, kas
ten met tijdschriften werden overhoop ge
haald (het is bijna beangstigend te zien.
hqeveel papier Jack bewaart) er werd uren
gedebatteerd en tenslotte waren beiden
doodop en besloten, maar weer te begin
nen bij de oorspronkelijke idee....
Het is alles waarlijk niet zo gemakkelijk.
Soms schrikt Jack midden in de nacht wak
ker en komen op de flarden van een melo
die als gracieuze zwanen de beelden van
een fascinerend ballet aandrijven.
Maar hij zucht: „Wanneer je het dan la
ter wilt uitvoeren, komt er niets van te
recht- Steeds denk je op zo'n ogenblik, be
genadigd te worden door een zeer bijzondere
inspiratie..."
Zo is het steeds: werken en piekeren,
veel teleurstellingen, de beperkingen
voor alles je geduld bewaren en niet
kwaad worden....
Met een geroutineerd ballet staat alles
in 4 a 5 weken.maar dan is het ook van
's morgens vroeg tot 's avonds laat werken'
zegt Jack.
„Een ogenblikje", zegt hij' en roept d
meisjes weer bij elkaar. Met zijn schriele,
beweeglijke gestalte „vlindert" hij voor het
ballet heen en weer; hij geeft nauwkeurig
de figuren aan, de expressieve standen, de
houding van de handen
Wij bergen ons notitieboekje maar op,
wBnt René Sleeswijk heeft een grote slok
water genomen en haalt diep adem om
ruime repetitiezaal met zijn 6tem te
heersen: „We gaan nu de hele opening te
rug nemen
Jack Bow (rechts) in gezelschap van de al
gemeen producer René Sleeswijk, die zich
juist met de captain Joy Sefton van de
Londense balletgroep, die in de nieuwe
Snip en Snap-revue „Jubeltonen" zal
optreden, onderhoudt.
Jeruzalem, Juli
De sterren boven deze Heilige Stad flonkeren en twinkelen des avonds,
zoals ze alle duizenden jaren van haar bestaan hebben gedaan, maar de
straten liggen er merkwaardig rustig bij als verwachtten ze in angst
en beven een nieuwe veroveraar. Overdag verwekken kooplieden, win
keliers, gidsen, toeristen en bestuursambtenaren alle lawaai en drukte,
die kunnen helpen de beklemming, welke in een verdeelde stad heerst, te
verjagen. Des avonds echter wordt ze voèlbaar.
Jeruzalem is op het ogenblik het levend symbool vap 's mensen onmen
selijkheid jegerts dé medemens en ook van zijn dwaasheid, zijn drang
tot vernietiging zijn onwil in vrede te leven. Het uiterlijk van de stad
gaat schuil achter lange lijnen van roestig prikkeldraad, die de Oude
van de Nieuwe stad scheiden en het Arabische gedeelte van het Joodse.
Een nauw slop met vervallen gebouwen,
een stuk onbebouwde grond, bezaaid met
papieren en afval, een hoge stenen muur
met de overblijfselen van aanplakbiljetten
vormen een Niemandsland, dat nu al drie
jaar lang heeft gediend om een vrede te
bewaren, die vol onrust is. Op sommige
plaatsen zijn twee werelden slechts enkele
meters van elkaar verwijderd, twee werel
den. welke bewoners minder contact met
elkaar hebben dan de volken van West- en
Oost-Europa, die toch van elkaar zijn ge
scheiden door het ijzeren gordijn. Dit i]«-
ren gordijn moge onzichtbaar zijn. het gor
dijn hier is terdege zichtbaar. Men kan er
trouwens heel gemakkelijk overheen kijken.
tijd staan er de ruïnes van gebouwen, die
door bomen werden getroffen; het lijkt wel
of deze toestand tot in lengte van dagen
zal duren.
Een overweldigende meerderheid van
Van de wallen van de Jaffa-poort aan de
uiterste rand van de Oude Stad. kan men.
over de smalle strook braakliggend land.
Joodse kinderen onbezorgd zien spelen in
de straten van de Nieuwe Stad. Men ziet
hoe een moeder in de deuropening van haar
huis komt om haar kind te roepen, een
auto komt aangereden en houdt stil voor
een winkel en gasten zitten gezapig onder
leschermen op het terras van de vierde
verdieping van het Koning David hotel en
kilken door verrekijkers naar de verweerde
muren van de Oude Stad. Maar soldaten en
politie uit Jordanië en Israël staan voort
durend op wacht langs de grenzen van hun
respectieve gebieden teneinde te zorgen dat
niemand van het ene gedeelte van de stad
zich naar het andere begeeft.
Toeristenverkeer herleeft
Deze onwezenlijke wereld vol spanning
en vrees, bestaat nu reeds sinds November
1948 toen er een eind kwam aan de
strijd tu«sen Arabieren en Joden. Nog al-
yESTIEN JAAR GELEDEN «tlerf een van
Li de «n
de grootste toneelschrijvers, die Italië
heeft gehad, Lulgl Pirandello en al die
jaren heeft de urn. welke xiJn as bevat,
in het archaeologitch museum van Agrigento
gestaan, een klein stadje op Sicilië. Ze aal
nu echter binnenkort een waardiger rust
plaats vinden. Ze xal n.l. worden overge
bracht naar de plek waar Pirandello het
levenslicht aanschouwde en daar worden
begraven onder een van «IJn geliefde denne-
bomen.
De as van Pirandello's stoffelijk overschot
werd. kort nadat hij op 10 Dec 1936 was
overleden, geborgen in een Griekse urn
naar Sicilië overgebracht. Daar wist eigen
lijk niemand er raad mee en ten slotte werd
T\1 ET EINDELOOS GEDULD werden in het verleden lenzen geslepen voor astro-
nomische kijkers, vergrootglazen, microscopen en ook voor gewone verrekij
kers. Het was 'n verre van lucratieve bezigheid hetgeen wellicht 't treffendst wordt
geïllustreerd door de in vele talen verschenen biografieën over de Nederlandse
wijsgeer Baruch Spinoza. In deze geschriften wordt immers altijd de aandacht ge
vestigd op zijn bezigheid, die hem een karige broodwinning verschafte: het slijpen
van lenzen. Het was geen winstgevend bedrijf, doch niettemin stonden deze werk
zaamheden in die dagen reeds zeer in aanzien. Niemand minder zelfs dan Chris-
tiaan Huygens. de grote wis- en natuurkundige, hield zich gedurende een verblijf
van enkele jaren te Parijs met zijn broeder Constantyn eveneens hiermee bezig.
Tot het eind van de vorige eeuw bleef de behoefte aan lenzen evenwel uiterst
Door de popularisering van de
FOTOGRAFIE kwam er nieuw leven in
deze oude tak van nijverheid, die sindsdien
tot grote bloei is gekomen En in crnze da
gen is er weer een nieuw en tot op heden
nog onafzienbaar arbeidsveld ontsloten,
want in de zogenaamde projectte-.edevisHe-
ontvangapparaten zorgt een vernultig op-
iisch lenzen- en spiegelstelsel voor vergro
ting van de beelden, die op het scherm van
het kleine, maar zeer lichtsterke kathode-
straalbuisje verschijnen.
Het ligt voor de hand. dat deze rVeY?*'®
ontwikkeling een volledige omschakeling
van de werkwijzen tengevolge had en de
vervaardiging van lezen is dan ook geëvo
lueerd van een hoog ontwikkeld handwerk
tot een uiterst moderne tak van industrie.
De fabricagemethoden werden gemechani
seerd. maar in weerwil van zeer geraffi
neerde mechanische hulpmiddelen bleef
mens onmisbaar in dit tabricage-proces^
Want het is. wat men noemt, zeer arbe'dsc
intensief De machines vragen met alleen
aandacht de lens moet ook gedurende de
verschillende stadia van de productie regel-
matig worden beoordeeld en gecontroleerd.
Het belangrijkste element
van de camera
T EONARDUS DA VINCI, de wonderlijk
veelzijdige begaafde constructeur uit
de ja/en omstreek- 1500. is de eerste die
een duidelijke beschrijving van de camera-
obscura. de voorloper van het fototoestel,
heeft gegeven. De vervolmaking door mid
del van een lens heeft de camera aan Hiero-
nymus Cardana te danken; de huidige per-
fectionnering is evenwel, zoals begrijpelijk
is, het resultaat van veler arbeid op dik
wijls uiteenlopende terreinen.
Tegenwoordig zijn er vele typen camera s,
die principieel gezien geen verschillen ver
tonen. doch uit constructief oogpunt toch
belangrijk uiteenlopen. In één opzicht zijn
ze evenwel alle gelijk, van de meest een
voudige box tot het in uiterste consequen
tie geperfectionneerde kleinbeeldapparaat:
elke camera heeft een lens.
Onderling vertonen deze lenzen evenwel
weer belangrijke verschillen. En zijn enkel
voudige, maar ook samengestelde lenzen,
welke laatste soms wel uit vijf verschillen
de componenten bestaan. In alle gevallen
echter is de fabricage in grote trekken de
zelfde. Steeds gaat men uit van een bijzon
der voor het doel geschikte glassoort en
slijpt daarna kleine stukjes van deze grond
stof in een na talloze berekeningen en ge
nomen proeven vastgestelde vorm
Hier volgt een beschrijving van de ver
vaardiging van de lenzen van de Philips
flitscamera, die een beeld geeft hoe inge
wikkeld deze bewerking is.
De fabricage Van lenzen
NADAT DE VORM VAN DE LENS theo
retisch iö vastgesteld, kan de vervaardi
ging 'n aanvang nemen. De lens heeft twee
vlakken, die bepaald worden door de zg.
kromte-stralen; één hiervan is de straal van
de bol. waarvan de voorkant van de lens
deel uitmaakt en de andere is die van de
bol wearvan de achterkant van de lens
een de« vormt. Teneinde de uiteindelijke
producten binnen nauwe grenzen aan el
kaar gelijk te krijgen, worden van de krom
te-stralen proefglazen gemaakt. Dit zijn
twee glasstukjes, waarvan de één een bol
en de ander een hol oppervlak heeft. Beide
hebben dezelfde kromtestraal, zodat ze dus
precies in elkaar passen. Als ze werkelijk
volkomen aansluiten, is er geen „kleur
meer te zien (kleurringen van Newton). Het
aantal kleurringen geeft aan. de afwijking
van de beide kromtestralen, d w z. de ene
kromtestraal is groter of kleiner dan de
andere. De vorm van de kleurringen (b.v.
ovaal) duidt op een afwijking van de juiste
bolvorm van minstens één van de twee op
pervlakken.
Voor de vervaardiging van proefglazen
en lenzen zijn er slijp-, polijst- en kitpan-
nen nodig, hetgeen populair gezegd neer
komt op gereedschappen voor de bewerkin
gen. De slijppannen voor de bolle zijde van
de lens zijn hol en die voor de andere kant
zijn bol.
De eerste bewerking is de vervaardiging
van „pepermuntjes", de naam is een aan
duiding voor de vorm. Deze „pepermuntjes"
worden in speciale kitkoppen geplaatst om
de kromte-straal aan te slijpen en te polijs
ten. Deze kitkoppen. zoals de technische
term luidt, zijn halve bollen, waarin drie
kamers voor „pepermuntjes" zijn gemaakt.
De stukjes glas passen hier precies in en
steken een bepaalde waarde boven de kop
uit. Ze worden nu met grove en fijne
slijpmlddelen bewerkt, totdat ze overal een
halve millimeter boven de kitkop uitste
ken. De mensen, die de slijpmachines be
dienen en die zorgen voor voldoende slijp-
middel, moeten deze maten geregeld met
een mal controleren. In soortgelijke machi
nes worden de geslepen kanten daarna ge
polijst met een uiterst fijn polijstmiddel.
De lensjes, nog steeds in de kitkop, wor
den vervolgens schoongemaakt en met be
hulp van da bovenbeschreven proefglaasjes
gecontroleerd, terwijl er in dit stadium
ook nog een loupe bij te pas komt, tenein
de elke afwijking of onregelmatigheid te
kunnen vaststellen. Bij de contróle met de
proefglazen kan men aan het aantal en de
vorm van de kleurringen zeer nauwkeurig
vaststellen of de geslepen zijde van de lens
aan de te stellen eisen voldoet.
Voor het slijpen van de andere zijde van
de lens vindt een soortgelijke bewerking
plaats. Alleen worden de lenzen dan in een
holle kitkop bevestigd en bij de contróle
maakt men gebruik van het bolle proef-
glaasje. Is alles in orde bevonden, dan wor
den de lenzen uit de kitkop losgemaakt en
nogmaals schoongemaakt, waarna nauw
keurig onderzocht wordt of zij de juiste
brandpuntsafstand bezitten.
Slechts de rand van de lens Is nu nog on
bewerkt en grof en daarom wordt, deze op
maat gebracht door het aanbrengen vsn
een facet, welke niet alleen dient als ver
fraaiing van de lens. maar ook om ze straks
in een montuur te kunnen felsen.
Tegenwoordig worden de meeste lenzen
van een zg. coatlaag voorzien. Dit is een
uitvinding van de latere tijd; de laag dient
om de interne lichtverliezen van de lens te
verminderen, terwijl ook de reflectie er
in belangrijke mate door wordt voorko
men. De coat-laag. een uiterst dun vliesje,
wordt in een hoog-vacuum-installatie aan
gebracht, door verdampen van een bepaald
mineraal, waarna de lens een paars-blauwe
kleur krijgt. Direct na deze bewerking mo
gen de lenzen nog niet worden aangeraakt,
terwijl stof en andere verontreinigingen
eveneens van nadelige invloed kunnen zijn.
Vooral kleine oliespatjes zijn fataal. Na eeq
hardingsperiode zijn de lenzen niet meer
zo gevoelig, maar een lens is en blijft een
teer product, dat altijd met uiterste zorg
moet worden behandeld. Wellicht dat deze
uiteenzetting er toe kan bijdragen om deze
precieus bewerkte stukjes glas nog meer
dan voorheen met de zo noodzakelijke
liefde en toewijding te hanteren en te be
handelen. Meer dan één amateurkiek Is
bedorven doordat men de lens beschouwde
als een stukje vensterglas voor de camera-
obscura. Elke lens is meer dan dat. het is
een typisch product van hoogstaand vak
manschap en verfijnde industriële mogelijk
heden.
toen maar neergezet tussen een aantal
andere Griekse urnen, vazen en beeldjes,
ergens in het Archaeolgoisch Museum van
Agrigento en vervolgensvolkomen
vergeten.
Onlangs echter ging men zich deze urn
herinneren. Er werd een commissie gevormd
deze heeft nu een stuk grortd aange
kocht waarop Pirandello's geboortehuis
staat. In 1945, toen een in de nabijheid ge
legen munitie-opslagplaats der geallieerden
in de lucht vloog, werd het gedeeltelijk
verwoest, maar het zal nu worden her
bouwd en ingericht.
Alle mogelijke herinnerirfgen aan de
grote toneelschrijver zullen er worden bij
eengebracht, evenals een bibliotheek, die
zowel een exemplaar van elk zijner werken
zal bevatten als critieken in alle mogelijke
talen op zijn werk.
Pirandello's beroemdste toneelspel „Zes
personen op zoek naar een schrijver" is in
vele talen vertaald en in vele delen der
ereld opgevoerd. Sommige van zjjn andere
toneelstukken, zoals „Hendrik IV". Liola,
zijn eveneens in vele landen opgevoerd.
In 1934 werd Pirandello de Nobelprijs voor
letterkunde toegekend.
Pirandello werd op 28 Augustus 1867 ge
boren in een gehuchtje genaamd Caos op
Zuid-Sicilië aan de kust van d£ Middel
landse Zee. Zijn ouders vluchtten naar Caos
toen er in het stadje, waar ze woonden,
Agrigento, een eholera-epidemie uitbrak.
Pirandello's geboortehuis stond in een den-
nebos in een streek, die bekend stond onder
de naam de Vallei der Tempels, daar ze als
het ware bezaaid was met overblijfselen
van Griekse tempels. Hij verbleef slechts
zeer korte tijd te Caos, maarhij hield
van dit plekje grond Toen hij in 1936 stierf,
werd bekendgemaakt, dat zijn laatste wils
beschikking de wens bevatte, dat zijn stof
felijke overschot zou worden verast en dat
de as naar Cao6 Zou worden overgebracht.
Bedoelde laatste wilsbeschikking bevatte
bovendien enkele ongebruikelijke wensen.
„Wikkel mijn lichaam in een laken", schreef
hij. en laat het liggen op een kaal bed zon
der bloemen of kaarsen. Leg het vervolgens
in een ruwe houten doodkist, zoals die,
waarin de armsten der armen worden be
graven, breng het daarin naar het crema
torium en verbrand het. Ik wil niet, dat
iemand mijn lijk volgt en ook wil ik niet
dat er na mijn dood lofredenen op mij
worden uitgesproken of geschreven".
Zijn laatste wensen werden geëerbiedigd,
uitgezonderd wat de allerlaatste betreft.
De gemeentelijke culturele raad in Op-
sterland (Friesland) een lichaam dat on-
,der toezicht van het gemeentebestuur het
culturele leven tn deze plattelandsgemeente
wil stimuleren heeft een prijsvraag uit
geschreven voor Friese toneelschrijvers,
zulks in samenwerking met de Fryske Cul-
tuerried (Friese cqjtuurraad) te Leeuwarden.
Gevraagd wordt, op het motief van het to-
feelstuk „Our Town van Thornton Wilder
en Fries toneelstuk te schrijven waarin de
lementen van het Amerikaanse origineel
erwerkt zijn. overgebracht in dq Friese
sfeer.
Het bekroonde 6tuk zal op de culturele
dag 1953 in Beesterzwaag door dilettanten
worden gespeeld.
0 De Amerikaanse cabaretière Enid Mosier
zal als gast van het gezelschap Wim Sonneveld
optreden ln een programma getiteld „Gasten
boek". dat van 1 Augustus af ln het Leidse-
plein-theater te Amsterdam zal worden opge
voerd.
0 De Frank Lloyd Wrifht-tentoonstellinf ln
de glazen zaal van het Ahoy'-gebouw trekt
druk bezoek. Van de Instellingen op het ge
bied van het voortgezet en hoger bouwkundtg
onderwijs komen de leerlingen groepsgewijze
de tentoonstelling bezichtigen. Dezer dagen
werd zij ook bezocht door een groep Belgische
architecten uit Brussel.
0 Het gezelschap Opera Italiana, dat ln de
eerstkomende weken een groot zomertoumée
door ons land zal maken met medewerking
van Beatrice Prezios». coloratuursopraan.
Maria Mandalart. mezzo-sopraan, Luigi Rum-
bo. lyrische tenor en Mario Bolafito, bariton,
zal Zaterdag 18 dezer een uitvoering geven
in de Rivièra-hal.
Arabieren in Jordanië is tegen de Interna
tionalisatie van Jeruzalem en verklaart be
reid te zijn hetgeen ze thans bezitten met
hun bloed te verdedigen. In Israel over
heersen, althans voor zover men kan nagaan
van de Jordaanse zijde van de grens gezien,
onder de Joden vrijwel dezelfde gevoelens.
In het door de Arabieren bezette deel van
Jeruzalem, waartoe een derde van de
Nieuwe Stad en de gehele Oude Stad met
practisch alle Christelijke. Mohammedaanse
en Joodse heiligdommen behoren, heersen,
oppervlakkig beschouwd, orde en wist, De
meeste mensen echter leven in voortdurende
vrees voor de toekomst. Het vreemdelingen
verkeer. waarvan de wel vaart in het mo
derne Jeruzalem grotendeels afhahkelijk is,
heeft eerst sedert kort tekenen van ople
ving vertoond; tengevolge van de Arabtsch-
Joodse oorlog was het toeristenverkeer ge
heel lam geslagen. Men ziet thans weer
meer Europeanen en Amerikanen lopen
door de nauwe, kronkelende straa^tjea van
de Oude Stad op weg naar het Heilige
Graf om vol devotie neer te blikken op ae
tombe, waarin Christus na zijn kruisiging
werd neergelegd, om de stijgende weg. de
Via Dolorosa, waarlangs Hij Zijn kruis naar
de Calvarieberg moest dragen, te volgen en
vol bewondering op te rlen naar
van de Mohammedaanse Koepel van de
Rots en de Moskee van Omar.
Vele Arabieren beklagen
zich bitter, dat ze zo wei
nig steun ontvangen van de
Jordaanse regering, die
volgens hen heeft verzuimd
bekend te maken, dat de
voornaamste Christelijke
reliquiën en heilige plaat
sen te vinden zijn tn het
door de Arabieren bezet ge
bied. Volgens hen zijn tal
van toeristen op een dwaal
spoor gebracht doordat men
hen in de overtuiging heelt
gelaten, dat ze maar naar
Israël behoefden te gaan om
de voornaamste schatten te
aanschouwen.
De misdadigheid, die altijd
zeer groot is geweest in de
Heilige Stad is sedert de
wapenstilstand sterk ge
daald, zeggen de Jordaanse
autoriteiten. Volgens hen
is het zakkenrollen en roof
met geweldpleging bijna
geheel de kop ingedrukt;
verder zou de handel in
verdovende middelen prac
tisch zo goed als niet meer
voorkomen, terwijl het
smokkelen van kostbare
metalen en juwelen een bij
na vergeten kunst moet
zijn. De man. die hiervan
het best op de hoogte kan
wezen, de 50-jarigè Mo
hammed Saadi, vroeger
assistent hoofdcommissaris van politie on
der het Britse mandaat, oudste adjudant
van wijlen koning Abdoellah en thans hoofd
van de politie in Jeruzalem, verklaarde: In
dit deel van Jeruzalem wordt de wet tegen
woordig meer geëerbiedigd dan, volgens
mijn herinnering, ooit het geval is geweest.
Mohammed1 Saadi, een gezette man met
een rond, open, goedmoedig gezicht, dat
evenwel heel ernstig kan staan, was de
gene. die het vorige jaar Juli de moordenaar
van koning Abdoellah in de moskee van
Omar neerschoot. Zelf kreeg hij een kogel
in het dijbeen bij zijn pogingen de koning
te verdedigen. Hij is verantwoordelijk voor
het handhaven van wet en orde onder de
410.000 mensen, die in het thans door de
Arabieren bezette deel van Jeruzalem wo
nen Van die 410.000 zijn er 30.000 vluchte
lingen uit het Joodse gedeelte van de stad.
Het meeste hoofdbreken bezorgt hem ech-
fër het handjevol aanhangers van de Groot-
Moefti, die een gezworen tegenstander is
van Groot Brittannië en van de familie der
Hasjemiten. die thans Jordanië regeert. Be
doelde aanhangers van de Groot Moefti hou
den zich, naar men weet, schuil in de diep
ten van de Oude Stad.
De bewegingen van de volgelingen van de
Moefti moeten we nauwlettend nagaan, zei
het hoofd van Jeruzalems Arabische politie
tijdens een interview. Ze zijn meedogen
loos en gevaarlijk. Zij hebben de moord
op koning Abdoellah op touw gezet en ze
deinzen voor niets terug om hun bedoelin
gen te bereiken, d.w.z. de omverwerping
van de tegenwoordige regering van Jorda
nië en het doen verdwijnen van de Britse
invloed. Maar. voegde hij er aan toe, lk
ben reeds sedert 1918 bij de politie en er
van overtuigd, dat ik mijn mannetje, ook het
Groot Moefti-mannetje, sta.
In de drukbezochte bazars waar prikke
lende geuren opstijgen en in de zijstraten
welke de oude stad vormen, patrouilleren
Mohammed Saadi s agenten en zowel in
woner als vreemdeling kunnen er rustig
rondwandelen zonder te worden gehinderd.
De oude muren, ruïnes, moskeeën en ker
ken glanzen in de stralende Palestijnse zon
en de handel tiert welig in de beschaduwde
bazars, zoals dit reeds eeuwenlang is ge
schied. De bezoeker kan als voorheen, weg
dromen in de beschouwing van de histori
sche rijkdommen welke in de Oude Stad als
het ware opeengehoopt zijn. Hij wordt
evenwel snel tot de werkelijkheid van het
heden teruggeroepen wanneer hij bij de
klaagmuur der Joden koipt, welke nu stil
en verlaten daar ligt en hij zich omwendt
om een blik te werpen op het andere Je
ruzalem aan de andere zijde van de prik
keldraadversperring.
Jeruzalem heeft vele eeuwen en vele be
legeringen overleefd en ook de amputatie
van deze ledematen zal het te boven komen.
Hetgeen niet wegneemt, dat tal van bur
gers aan beide zijden van het prikkeldraad
zich bezorgd afvragen wat er van hen moet
worden.
Oppositie maakte Belgische
Kamer machteloos
De vertegenwoordigers van de drie linkse
partijen m de Belgische kamer socialis
ten, liberalen en communisten hebben
Donderdagavond de Kamervergadering ver
laten onder mededeling bij monde van de
liberaal Lefebre. dat deze drie partijen
niet meer aan de vergaderingen zullen deel
nemen zolang een voorstel betreffende be
taling van boeten wegens collaboratie, dat
ingediend is door het lid van de Christelijke
Volkspartij Gryse, niet wordt behandeld.
Doordat na het weggaan van de oppósttie
nog slechts 105 leden van de Christelijke
Volkspartij in de Kamer overbleven en dus
het vereiste quorum van 107 niet meer
aanwezig was. moest de vergadering worden
geschorst. Aanstaande Dinsdag moet de
Kamer weer bijeenkomen.
Het voorstel-Gryse houdt in, dat boeten,
opgelegd wegens collaboratie, niet meer
zullen worden ingevorderd vóórdat de von
nissen in kracht van gewijsde zijn gegaan;
reeds betaalde boeten zouden echter niet
gerestitueerd worden. De socialisten hadden
de Volkspartij verzocht, dag en uur vast te
stellen voor de behandeling van het voorstel-
Gryse. Zij wilden voorkomen, dat die be
handeling in een onbewaakt ogenblik kan
plaatsvinden. De Volkspartij zei geen tijd
stip te kunnen bepalen.
0 Theresa en Luisillo beginnen een nieuwe Ne
derlandse tourné, die onder auspiciën s$»at
van de Mexicaanse gezant, de heer Eduardo
Sanchez Torres. Prins Bernhard is voorne
mens. de eerste voorstelling te Amsterdam
bij te wonen, evenals de diplomatieke verte
genwoordigers ln Nederland van Mexico. Ar
gentinië. Brazilië, Columbia. Urugua. Peru.
Chili en Venezuela Teresa en Luisillo brengen
dertig andere dansers, zangers, zangeressen en
musici mee. onder wie de guitarist Angel
