Goudsche Courant | 23 augustus 1952 | pagina 5 - Kranten Streekarchief Midden-Holland

t... dat Een nieuwe sigaret vojsr Nederland mminster Dtt u Msimmstei r i QfüwSiuUt Glimlachend afscheid van een satiricus wa' Brannigan wederom in actie Belgische generaals over de Meidagen van 1940 De economische ontwikkeling van Suriname LETTERKUNDIGE KRONIEK „De wijde wereld" Burgemeester op het hellende vlak Onverwachte wisseling van geallieerde opperbevel werd fataal Weygand kon situatie niet meer overzien DE VLAG UIT.... Middenstandswoning KLEINTJES Koopt nu Uw eerste pakje WESTMINSTER (ff Cigarettes Over Spreken, Zwijgen en Luisteren Indonesië voor groot bedrag opgelieht Arbeidsonrust in Engeland ENGELAND ALS VLAGGESCHIP VAN DE VLOOT DER VRIJHEID Niet verdedigbaar zonder Nederland Dr Soekiman wilde de V.S. te vriend houden Armlastige oliekopers moeten meer betalen EFFECTEN- EN GELDMARKT De betekenis van het bankbedrijf Ook Libanezen eisen grote schoonmaak door Andrew MacKenzie Luuc Wijkt statig 1 TWEEDE BLAD - PAGJNA 4 GOUDSCHE COURANT ZATERDAG 23 AUGUSTUS 1952 T\E LAATSTE ROMAN van de Amerikaanse Nobelprijswinnaar SI nel air Lewis (t 1991), „World so wide", is onder de titel „D e w ij d e W e r e 1 d" in een vertaling van Johan van Keulen verschenen bij de Uitgeverij Oiaterwijk te 's-Gravenhage Een •atij-leke roman, dat spreekt welhaast vanzelf, want de auteur van „Main Street" „Babbitt", „Dodsworth" en .Elmer Gantry" vulde zijn pen nooit met parfum, maar met een onvervalst aftreksel van galnoten, waarin hij net genoeg humor mixte om ondanks het feit, dat hij zijn landgenoten meedogenloos behandelde, in de Verenigde Staten populair te kunnen worden. Maar in deze laatste roman was hij zo zwartgallig niet meer. Mild heeft hij er de Amerikanen in gehekeld, die op Florence neerstrijken om er cul tuur op te doen, de snobs, de haastige toeristen, de blauwkousjes en de humbug-makers. Maar hij deed het op een licht verteerbare manier, begallig en sprankelend. *t Is of hij van zijn slachtoffers glimlachend afscheid heeft willen nemen. TVTiddelpunt van de roman is een architect, een tamelijk ontwikkelde man, die, on nadenkend levend naar het principe dat de klant koning is, eigenlijk nooit gemerkt zou hebben dat hij toch eigenlijk maar een dun vernisje cultuur bezat als een auto-ongeluk hem niet wakker had geschud. Zijn vrouw, een wezen dat al zijn waakzaamheid met haar eeuwigdurend gekwebbel had verdoofd, komt bij het ongeluk om en nu meent hij, dat hij schuldig is aan h»ar dood. Om zich v«n dat schuldgevoel te verlossen gaat hij op reis, naar Europa, voor lange tijd. In Florence strandt hij op een jonge vrouw, die verbeten cultuurgeschiedenis studeert. Hij zet zich in het hoofd dat hij verliefd op haar is en stort zich ook (tegen heug en meug) in de cultuurgeschiedenis, in de hoop dat hij harer waardig zal worden. Dat hij te maken heeft met een stumperig wezen, dat ujt pure levensangst geleerderig doet, merkt hy pas, als zy in zijn armen ontdooit. Maar nu begint de historie eigenlijk pas. Zn raken samen in connectie met een land genoot, die ook al om cultuur op te doen naar Florence is gekomen. Een wonderlijke barbaar', die in kunsthistorie grossiert met een dikke sigaar in de hoek van zijn mond. Hiji werkt voor film en radio en houdt er een compleet kantoor op na. Het ontdooide .blaiiwkousje is zo épris van hem, dat zij perl se zijn secretaresse wil worden. De architect Is woedend, maar gelukkig komt een 1 oude vriendin, type van een Ameri kaanse journaliste, voor wie niets heilig is, hemlde ogen uitwrijven. Hij ontdekt nu pas, hoe door en door zot het hele milieu van Anglo-Amerikaanse cultuurjagerij is, waar- In zijb «geliefde een ongenaakbare corifee werdAEn genezen van zijn schuldgevoel en niet meer van zins, iets anders te willen zijn dan de middelmatige architect die de klant als kcming beschouwt, keert hij met zijn oude vriendin Florence de rug toe. Maar vóór hn naar de Verenigde Staten vertrekt, maakt hij toch nog even een wereldreis om bij te komen van het benauwde Florentijnse avontuur. En ook om de terugkeer bij die oppervlakkige vrienden in de States nog even uit te stellenArme kerel, hij weet nog niet eens welk een kwebbelend brok Amerikaanse klets hij nu weer heeft ge trouwd. Dat ontdekt hij pas op zijn „be vrijdende" wereldreis neen, belangrijk Is deze intrige In het geheel niet. En ze is ook niet bijzonder sterk gedrenkt in de Florentijnse sfeer. Sinclair Lewis heeft er zelf de essentie niet van geproefd. Hoeveel sterker trok Tennesee Williams een Amerikaans litterair destillaat uit de sfeer van Rome in „De late Lente van Mrs Stone!" Sinclair Lewis bleel dua tell een vreemde- ling in het Florentijnse Jeruzalem vlh ros sige daken en blauwe avondnevels, die men op de hoogte van Fiesole door duizenden sterrelichtjes doorprlemd ziet als de kloos terklokken de avonddienst kleppen. Zelfs het middagschot van 12 uur uit het bronzen kanon klinkt niet door in zijn roman. Wat is er dan Florentijns aan Een beetje teleurstellend is „De wijde Wereld" dus, al sprankelt er humor in en al zijn de gebeurtenissen verrassend en al is deze laatste vrucht van de wrange auteur alleen al sappig omdat er die prach tig getekende culturele barbaar met de sigaar in zijn mondhoek in rondrijdt. Misschien ligt het daar aan, dat Jan van Keulen het boek zo liefdeloos vertaalde in slecht lopende zinnen met taalfouten als adelijke familie inplaats van adellijke familie, fotograven inplaats van fotografen, authoriteiten inplaats van autoriteiten, cha- perone inplaats van chaperonne, „je wendt er zo aan" inplaats van „je went er zo aan", grijpen naar iets „naast hem" inplaats Van „naast zich", „anders als" inplaats van „anders dan", enz. enz. Men begint haast te geloven, dat iemand, die zo slordig kan zijn, „Grijze Zomer" van Faulkner toch óók niet zo best kan hebben vertaald als wel leek.... Faulkner is zo duister, dat Van Keulen ons wel eens lelijke knollen voor citroenen kan hebben verkocht Maar dooi: alle oneffenheden heen straalt toch verwarmend de milde humor van de gerüpte Sinclair Lewis, die met een glim lach afscheid nam. W. WAGENER. Veemarkt te Leeuwarden Markt i VrUdar 2 Aufuitui .Aanvoer 131 atlaren 2 23—2 93 per kg slachtgewlc 149 vette koelen. Ie kwaliteit 2 70—3 05 2e kwa liteit 2 27—2 89 3e kwaliteit 2 05—2 28 758 melk- en kalf koeien 500—1125; 109 pinken 350—575; 801 gra«- kalveren 230—385; 11® nuchte kalveren 32—62 369 vette weldeachapen en lammeren 50—125; 498 vette varkens, oude varkena noteerden 1 85—2.03 Der kg levend gewicht; vette biggen 2 05—2 12; router 2 02— 2 05: 118 biggen en lopers, biggen 35—55: lopers —95 89 bokken en geiten, geen notering; 89 p*< den 450—1115, totale aanvoer 3180 stuks. pssr- anvoer grot priUen Tag« r. handel Ier Melk- Overzicht; SI week. handel kalmer, pi koelen aanvoer groter, handel vri) goed, prijzen prijshoudend Pinken aanvoer iets ruimer, handel matig, prijshoudend. Nuchtere kalveren, aanvoer klein, handel vrij goed. prijshoudend Graskalveren aanvoer groter, handel vrij goed, kens aanvoer groter, handel mt oude varkens en van biggen lager en zouters iets >ger. BI«steg sag. p in del 1 hoger. Biggen en lopers traag, prijzen lager. Scha) handel traag, prijzen niet hogt kleiner, handel vlot, prijzen hoog. kleiner, handel ipen aanvoer, iets kleiner. if hor VrQdag stond voor de rechtbank te Assen terecht de SB-jarige ontslagen burgemees ter van de gemeente Roden (Drente). Hem was ten laste gelegd oplichting van de ge meentesecretaris en de gemeente-architect itjner gemeente. Verdachte was in het Jaar 1948 burge meester van Roden geworden en beijverde zich in die functie ten zeerste, industrie aan te trekken. Hij ging zelfs zover, dat er voor de N.V. Centrale Werkplaats van de Verenigde Werktuigen Industrie te Gro ningen een loods in zijn gemeente werd ge bouwd. zonder dat de daarvoor vereiste vergunning aanwezig was. Dit bracht hem in conflict met wederopbouw, doch hij werd in de gelegenheid gesteld een afkoop som van 1000 te betalen. Daarmede be gonnen de moeilijkheden zich evenwel op te stapelen, want de ex-burgemeester stapte naar zijn secretaris en vertelde, dat hij een boete had gekregen van 2500 voor de clandestiene bouw van de loods. Er werden besprekingen gevoerd tussen burgemeester, secretaris en architect, die zich eigenlijk ook schuldig voelden en toen kwam de burgemeester met het voorstel 2500 te nemen uit het bouwfonds van het Groene Kruis, waarvan hij zelf voorzitter was en de gemeente-secretaris de Pennin gen beheerde. Afgesproken werd, dat alle drie maandelijks deze schuld van 2500 zouden afbetalen. Bovendien zou de bur gemeester trachten het geld van de her- stelbank terug te krijgen. De officier van justitie vroeg zich in zijn requisitoir af, hoe een man met de ont wikkeling van verdachte, die bovendien een harde werker was, tot dergelijke han delingen kon komen. Verdachte was op een hellend vlak gekomen, waarbij zeer laak bare dingen zijn geschied. De eis luidde 8 maanden voorwaardelijke gevangenisstraf, met een proeftijd van 3 jaar. MARKTBERICHTEN Tielse fruitveiling Velling van Vrijdag 22 Augustus 1952 Appelen: Bloemee 6-12. 4-8; Early Victoria 10—15. 6—8, 5—'10; Gamerse Zuren 8—15. 6—a. 5—7; James Grieve 28—34, 17—28. 18—31. 6—17, 12—22; Keswick 6—10; Lord Suffield 7—9, 4—6; Manks Codlin 24—27. 20—22. 10—22. 311. 8—16 Perzikrode Zomerappelen 10—16. 7—10; Trans parant de Croncels 9—22. 5-7; Zigeunerin 28 —33. 26—30. 18—30. 10—16. 6—17. Zuur kroet per Peren: Beurré de Merodc 8—15. 4—8. 3—6; Beurré d'Amanlis 8-8. 3-5. Bon Cretlen Wil liams 12-15. 4—9. 6—8; Clapps Favourite 14— 28 10—15, 8—16; dr Jules Guyot 8—16. 5—8; Jiitteperen 8—17. 5—7; Kees Gijsbert 4—7, 2-3; Triumph de VJenne 17—33, 8—14, 10—14; Franse Wijnperen 8—17, 4—7. 6—9; Williams Duchesse 7-9. Pruimen: Abrikoospruimen 8—14; Belle de Louvain 9—20. 3—8; Catharlna 6—11; Golden Drop 8—14; Jefferson 9—17; Klrkes 9—17, 3—6; Reine Claude d'Althans 11—24, 5—9: Reine Claude conduct 7—13: Reine Claude Verte 12 -27. 7-11; Reine Victoria 10-23. 6—10; Washing ton 11—19, 4—8; Witte dubbele 12-20. 6—9. Aardbeien 140-160; Bramen 47-86, 24—44; Druiven 85—90; Perzik per stuk 8—12, 4—8, alles tn cents per kg, tenzij anders vermeld Graanbeurs te Leeuwarden Witte Sf.ll' 5i-i 30.30; Zon leine groe in hoger KAASMARKT Gouda volvët 2 258-35 Edammei 14; broodkaas 40 plus 2.14—2.13. 40 plus 3.13- Paardenmarkt Geldermalsem Op de gisteren gehouden jaarlijkse paar denmarkt bedroeg de aanvoer 726 stuks. Er was levendige handel. De prijzen waren als volgt; merrieveulens 350—ƒ500. hengst veulens ƒ300—ƒ450, anderhalfjarigen 500 —ƒ800, ruinen ƒ400—ƒ650; werkpaarden 800-1100, pony's ƒ300,—ƒ500, enkele zelfs j 750850. Een COMMISSIE van vier Belgische ge neraals heeft een diepgaand onderzoek ingesteld naar de militaire gebeurtenissen in Mei 1940, waarbij men zich in het bij zonder baseerde op de gedenkschriften van de Franse generaals Weygand en Gamelin, alsmede op die van de Engelse eerste mi nister Winston Churchill eü de gewezen Franse eerste minister Paul Reynaud. Na verschillende onjuistheden en tegen strijdige uitlatingen in deze geschriften te hebben aangetoond, komt de commissie in haar dezer dagen gepubliceerde rappor^ tot de conclusie, dat het drama, dat zich In de Meidagen van 1940 afspeelde, in niet geringe mate toe te schryven was aan de onverwachte benoeming van generaal Wey gand tot opperbevelhebber der geallieerde strijdkrachten. Deze moest zich hierdoor in 48 uur tijd op de hoogte stellen van uiterst ingewikkelde militaire problemen en zag zich plotseling verplaatst in een zeer ver warde situatie, die nog ieder uur wijziging onderging. Weygand kon op 21 Mei niet lang genoeg in Yperen vertoeven om daar Lord Gort, de bevelhebber van het Engelse expeditieleger te ontmoeten en besprekin gen op hoger niveau over een gezamenlijke verdediging der Frans-Engels-Belgische strijdkrachten konden dus niet worden ge houden. Een ongeval, dat het leven kostte aan generaal Bilotte, de bevelhebber der Franse troepen in het Noorden, droeg nog bij tot de algemene verwarring. Het gevolg van een en ander was, dat het Engelse expeditieleger, bij gebrek aan richtlijnen, zijn eigen strategie vaststelde en het Bel gische leger aan zijn lot werd overgelaten. Vanaf 24 Mei had generaal Weygand dan ook geen invloed meer op het geheel der Veemarkt Zwolle Op de Zwolse veemarkt werden aange voerd 1243 runderen, 582 graskalveren, 121 nuchtere kalveren, 168 schapen en lammeren 146 drachtige en magere varkens. 349 biggen 22 geiten, 237 schrammen. De prijzen waren: neurende en versge- kalfde koeien 760-1070; dito schotten en vaarzen 670r/ 870; guste koeien 560— 800; guste vaarzen 500700; najaars- kalvende koeien /660-/800; pinkstieren 500720; pinken 350-550; fokkalva- ren ƒ200—ƒ320; nuchtere kalveren 42— 60; vette schapen 80ƒ110; lammeren 55—75; biggen 6 10 weekse 42—58; biggen 14-weekse ƒ60-85; drachtige var kens 280—400; alles per stuk. Per kilogram geslacht gewicht: vette koeien en ossen /2.40-/2.80; vette stieren 2.35—2.75; vette kalveren 1.75—2.10; vette varkens /1.80^2.10. krijgsverrichtingen. Na 25 Mei vernam het Belgische opperbevel niets meer van de Fransen en de Engelsen en daar geen en kele steun uit de lucht werd ontvangen, was het lot van de Belgische strijdkrach ten van toen af bezegeld. In het rapport van de commissie wordt nog opgemerkt, dat tussen 22 en 27 Mei het Belgisch# opperbevel geen enkele keer werd uitge- nódigd tot de intergeallieerde besprekin gen, hoewel de 20 Belgische divisies 40 procent uitmaakten van de in het Noordeü afgesneden geallieerden strydkrachten. ER ZAT EEN MAGERE eja- grijnige bakker uit de Gouctee buurt voorover gebogen en met uitgespreide handen op zijn magere knieën in de zon- daarsbank. Met toegeknepen ogen beluisterde hij het aardige vrouwtje, dat hem had betrapt, toen hij als hoofdbewoner der woning Waar zij huishoudster is bij de onderhuurder, zijnde een weduwnaar met drie kinde ren in de gang de draden der electrische schel doorknipte. U snapt bet reeds, dit sabota- gezaakje vond zijn ontstaan in de gesel dezer tijden, de ge dwongen samenwoning. Het bakkersechtpaar bewoont de bovenverdieping en de weduw naar met zijn gezin de parterre. Als hoofdbewoner incasseerde de bakker iedere maand van zijn onderhuurder de grootste mep van zijn verschuldigde rekening aan het G.E.B. voor verbruikt gas en electra. Hij wendde dit geld echter niet aan om deze verplichting na te komen, doch ter bevrediging van zijn smaak in alcoholische versnaperingen, stukjes kaas en leverworst, saffiaantjes en een bioscopie, zodat genoemde ge meentelijke tak van dienst 'smans licht en gas „afsneed" Onmiddellijk trad zodoende een toestand In, zowel voor hèm als voor zijn onschuldige huurder, die herinnerde aan de laatste periode der Duitse bezetting. Omdat de onderhuurder echter kon aantonen, dat hij steeds be taald had. gaf het G.E.B. hem eigen meters. De bakker bleef al zo op zijn verdieping in Egypti sche duisternis rondstommelen. waarvoor hij wraak had genomen door van het schakelbord drie schuifsluitingen voor zekering- stoppen te slopen en een stop te verdonkeremanen, zodat die avond ook zijn onderhuurder bij een gloeiende spijker moest con verseren. De weduwnaar had op een gegeven moment het voornemen geuit zijn treiteraar deswege te gaan wurgen, doch de huishoudster had dit voor komen, door met opgeheven vin ger naar de zoldering te wijzen en op te merken: Hij wordt al gekeeldZover was het nu wel niet gekomen, doch tot ver na middernacht had men toch de bakker pijnlijk horen kreu nen. zo was hy door zijn „bak- kerse" onder rauwe bedreigingen afgedroogd. De volgende dag nadat het G.E.B. de sabotage had hersteld had de huishoudster de bui tendeur krachtig horen dicht trekken. Door de vitrage had ze waargenomen, dat de bakkerse de echtelijke woning met twee zware handkoffers had verlaten, haar schreden richtend na%r de bushalte voor Rotterdam. En ze wag in de lach geschoten, toen even later de bakker de natio nale driekleur uitstak Die middag echter had zij ge stommel op haar gang gehoord. Ze had haar kamerdeur geopend en nog juist gezien, dat de bak ker haar beldraden doorknipte. Alle fiolen harer verontwaardi ging had ze, zwaar gepeperd met krachttermen, uitgestort over hei bleke bakkershoofd en zó buiten zichzelf was ze geweest, dat ze hem daarbij iets verweten had. waardoor hij zich diep ge krenkt had gevoeld en waarover hij prompt een aanklacht indien de, zodat ze elkaar tegelijkertijd bij de politie ontmoetten., HIJ HEEFT „DE KIF" op ons gekregen, verzekerde de huishoudster, omdat we het geld voor electra en gas niet meer aan hèm, maar rechtstreeks aan zijn vrouw afdroegen. Daar had ze om gevraagd. Juffrouw, <toet u mij het genoegen en geen u aan mijn lieverd van een man geen cent meer, want hij zet al les in vuurwater om en is dan dag en nacht in de petrolie Ze zijn daarop afgesneden wegens wanbetaling en wij kre gen eigen meters. Dis heeft hij onbruikbaar gemaakt door het schakelbord te bederven en later mijn bel. Allemaal Jóuw schuld, sprong de bakker uit zijn bank. Meeheulen met dat wijf van me, dèt kon je. Ik zit bij een kaars, kan niet eens mijn lichaam met warm water wassen en eet rauwkost Zijn vrouw is er intussen vandoor, edelachtbare, vertel de de huishoudster met zichtbare gretigheid. Geen wonder. Als 'k zó'n man had, plakte 'k hem achter het behang en ging ver huizen Duurt die4g>lagerij nu nóg voort? vroeg de rechter. Wat mij aangaat is die voorgoed afgelopen, antwoordde gedwee de bakker. Hij heeft ook gezegd, ver volgde de huishoudster, dat hij er graag zes maanden op de Noordsingel voor over heeft. Nou hoort u het zélf edel achtbare. wees de bakker naar zijn vijandin. Al was er geen vrouw meer op de wereld over. dan haar nóg niet. Bèh! Hij kreeg als penitentie vijf gulden boete voor het belletje en een week voorwaardelijk voor het gesaboteerde schakelbord. Daarna werd het changez...» Glimlachend nam de huis houdster in het bankje plaats. De bakker moest even de gang op. in de Heeft u bij die ruzie gang o.a. gezegd, dat hij bij jonge meisjes niet te vertrouwen is en vier dagen door de politie is vastgehouden voor een heel raar zaakje.... Dat is ook zo. verzekerde de verdachte. Al zou het waar zijn, de wet verbiedt het u hem dat te ver wijten. doceerde de rechter. Ik heb me er vreselijk in eer en goede naam door beledigd gevoeld, beweerde de inmiddels weer binnengelaten bakker. Ik kan het me voorstellen, antwoordde de rechter. Edelachtbare, riep de ver dachte, hij antwoordde me: en tóch hebben ze het lékker niet kunnen bewijzen Pèts, die zit! schoot de rech ter in de lacht.. 10 voor de ver dachte. Ga maar zitten. Nóg iets edelachtbare. riep deze vol moed haar vinger opste kend Wilt u er ook astublief rekening mee houden, dat de vorige Woensdagnachtwe lagen in onze eerste slaap, deze mooie meneer een emmer water op zijn vloer heeft omgekeerd. Met stralen kwam het door het plafond en kasten naar beneden. Als 'k Rinus niet tegengehouden had. was hij In zijn nachtkleding naar boven gegaan om hem af te maken. En de politie kan er niks an doen Dat is een ongelukje ge weest. beweerde de bakker Wat zegt u? Nee edelachtbare, ik vlag f niet meer. want ze schijnt terug te komen Met de huishoudeter. die vijf gulden boete voor haar beledi ging moet betalen, verliet de bakker het zaaltje. Geen ruzie in de bus on derweg hoor! waarschuwde de rechter. Te koop gevraagd: voor zelfbewoning. Brieven met serieuze prijs onder no. 7358, Bureau van dit Blad. Ter ruiling aangeb.: gr. boven huis m. gr. plat. voor h.huis met tuin. onversch. waar. Br. no. 1500. Te koop: reiswleg. compli m. bedje. Skischoenen m. 42 en kachel Simplex Etna. Peper straat 74. Wegens bijz. omst.h. aangeb 2 nwe kamgaren costuums. aangemeten, nooit gedragen, voor lang. slank persoon. Adres; Bureau van dit Blad. Te koop: zeilboot ƒ12 - - - in. model. Platteweg ff 183. Te kóóp: Jongensfiets m. nwe banden en verlichting. Te bevr.: G. Ardon. Krugerlaan no. 199 Wie wil huis en tuin IJssellaan ruilen v. huis omg. Tiendeweg. Br. no. 1501. Te koop: prima damesrijwiel, geheel compleet. Groenendaal n°. 6 (na 6 uur). Te koop: kindersportfietsje. 4-8 z.g.a.n. Pinksterbloem straat 1 (Weide bloemkw.). Gevr.: net degelijk kosthuis met slaapkamer bij rustige mensen. Br. no. 1506. Te koop: Autostep m. lucht banden. kinderfiets, lft. 4-6 j„ melkkar. bandenm. 26 X 2. Beierseweg 83. Stolwijk. Welke student wil leerlinge 3e klasse U.L.O. helpen m. reken en wisk.problemen. Br. onder 'no. 1508. Bur. v. d. Blad. De Directie van de GOUDSCHC courant behoudt «lch het recht voor advertenties zonder opgaaf van redenen te weigeren. Bil advertenties onder nummer worden aan de »dverteer- der niet doorgegeven: drukwerken, circulaires en deig* llike stukken afkomstig van tussenperionen hetzelfde Leidt toor andere stukken, welke niet bona fide op de fnhoud van de advertentie reflecteren. Stukken die bü het blad blijven berusten, worden na één maand na contrdle van de Inhoud vernietigd. Voor fouten In telefonisch opgegeven advertenties ls het Originele Virginia, de edelste Burley soorten gemêleerd met 's werelds beste tabakken, rijp, geurig en zoet, tot een zuiver en natuurlijk BOEKET VAN AROMA HET GEHEIM van de Westminster melange - boeket van aroma - berust op een zodanige keuze van de edelste tabakken, dat zij elkan- dera smaak en geur opmerkelijk versterken. Een snelle distributie over het gehele land garandeert U, dat Westminster steeds vers in Uw handen komt. HIEUW! Een uniek „Toasting" procédé volgens geheel nieuwe formule, verdiept en bestendigt de natuurlijke geur en smaak. geniet van het summum van geur en smaak, van het kos telijk aroma dezer volkomen natuurlijke en daardoor zo zachte tabakken. t ZATERDAG 23 AUGUSTUS 1952 r EERSTE BLAD - PAGINA I Dr MANKES-ZERNIKE. em. prtd.e ER WORDT niet elleen te veel gesproken, •r wordt óok te veel gezwegen. „Hoe goed is «en woord op z'n tijd." wist reeds de apreukendichter. Meer velen hebben dat vergeten en blijven zwijgen, ook als spie ken geboden waa. Het is beklemmend in een huis. waar grote levensvragen, diep in grijpende verschillen van mening, nooit worden uitgesproken. -Hoe dikwijls heerit er een wrokkige, achterdochtige stemming tusaen ouders en opgroeiende kinderen, als dt laatsten hun ervaringen en toekomst plannen die hun hart toch diep beroeren. veriwW*«n- uit valse schaamte én uit een ontbreken van luisterbereidheid bij de ouder* Van een man. wiens huwelijk ont bonden was wegens ontrouw van de vrouw, kon ik het begrijpen, dat hij zich het diepste hierover gegriefd voelde, dat zijn vróuw jarenUng gezwegen had over haer veran derde gevoelens en over datgene waartoe die haar dreven. Neen, zwijgen is niet al tijd goed, zoals het spreekwoord wil. Zwij gen kan bedrog zijn, zwijgen kan verraad verbergen. Hoe weldadig daarentegen, wan neer mensen zich eerlijk en open tegen el kaar kunnen uitspreken! Daar is onderling vèrtrouwen voor nodig .de moed tot spreken en de wil tot luisteren. Wie te veel is in genomen met zichzelf, of te overstelpt is met werk, kan niet luisteren. Schrijnend vond ik wat mevrouw Roosevelt in haar herinneringen vertelt van een mislukt ge sprek tussen haar oudste zoon en zijn vader. De jongeman had te voren zijn vader gevraagd hem te mogen raadplegen over een ernstige levensmoeilijkheid. Toen hij had uitgesproken bleek het dat zijn vader niet geluisterd had De president van de Verenigde Staten begon onmiddellijk te praten over een politieke aangelegenheid, waarvan hij zijn gedachten niet had kunnen aftrekken. Hoeveel vaders met minder be langrijke zaken bezig dan de president, rijn op gelijke wijze doof geworden zelfs voor hun eigen kinderen! Voor luisteren kan ook moed nodig zijn, b.v. als 't gaat om een beschuldiging, waar voor we liever de oren sluiten zouden. Maar zelfs moed is niet voldoende. „Zijt daders des woords en niet alleen hoorders" zegt Jacobus in zijn brief. Koning Herodes, die wel gaarne luisterde naar Johannes de Doper, toen die in de gevangenis zat. kon déórmee zijn schuld niet boeten, zolang hij zijn leven met de vrouw van zijn broeder voortzette, waartegen Johannes protesteer de. „Wie mijn woorden hoort en ze doet, die zal ik vergelijken bij een voorzichtig man, die zijn huis op een rots gebouwd heeft; maar wie ze hóórt en niet doet, die zal bij een dwaas vergeleken worden, die zijn huis op het zand gebouwd heeft", zo luidt het eind van de Bergrede. Spreken, zwijgen en luisteren krijgen pas hun volle zin als ze gekroond worden door de daad. Een ijslolly smaakt in Japan precies eender als bij ons en deze Japanse kleuters genie ten er dan ook evenveel van als onze jeugd in warme vacantiedagen pleegt te doen. Nieuw spoor in moordzaak In de nacht vóór die, gedurende welke de familie Drummond in Zuid-Frankrijk werd vermoord, hebben twee jonge Canadezen, die drie weken tevoren uit Engeland in Frankrijk waren aangekomen, hun auto in een garage te Lyon gestald. Zij hadden deze auto in Londen gekocht. De politie interes seert zich hiervoor, aangezien de Canadezen sedertdien niets meer van zich hebben laten horen. De recherche te Bandoeng heeft een zwen- delcomplot. waardoor een schade van hon derdduizenden roepiahs werd geleden, aan het licht gebracht. De knoeierijen geschied den bij de uitbetaling van tachtig procent soldij over Maart 1942 aan oud-K.N.I.L.-le den. Bij de Japanse inval was over deze maand geen soldij ontvangen en eind 1949 werd besloten, tachtig procent uit te keren. Volgens de bepalingen van de overeen komsten der Ronde Tafel-Conferentie zou het bedrag, dat hiermee gemoeid was. ten laste van de Republiek Itylonesië komen. De Nederlandse ambtenaar P. was met de behandeling daarvan belast. Tienduizenden leden van het K N I L. meldden zich bij het kantoor, waar het geld zou worden uitbetaald, maar daarnaast kwa men er ..makelaars" in het spel. die als ge machtigden optraden. Naar gebleken is. wa ren zij in duizenden gevallen gemachtigden van met bestaande personen. Zij verzonnen de levenslopen, handtekeningen en machti gingen. Eén makelaar ontving In de eerste zeven maanden van dit jaar 125.000 roepiahs P kreeg daarvan volgens zijn zeggen ruim 10.000. Alles bijeen incasseerden de „make laars" honderdduizenden roepiahs. Behalve P zijn thans negen ..makelaars", onder wie enige oud-K N I L.-leden en drie bestuursambtenaren gearresteerd Heewcl het verbond van Britse vakvereni gingen de TUC. deze week heeft gewaar schuwd. dat aanzienlijke loonsverhogingen da productiekosten dermate kunnen ver greten. dat de Britsf positie op de wereld markt in gevaar kan komen, kan het zijn standpunt de leden-vakverenigingen niet opleggen. Deze beslissen zelf over de eigen loonpblitiek. Tekenend hiervoor zijn de looneisen, waarover op het ogenblik met grotpen werkgevers wordt onderhandeld. Vertegenwoordigers van 38 vakvereni gingen van vakarbeiders in de scheeps- bouwindustrie vergaderden Vrijdag in Lon den met vertegenwoordigers van de wer ven Over eisen voor een loonsverhoging van twee pond pér week. Van de uitslag van deze besprekingen kan afhangen, of 2.500.000 vakarbeiders in de scheepsbouw in staking zullen gaan Binnenkort zullen nieuwe besprekingen beginnen over eisen van 600 000 mijnwer kers (een loonsverhoging van 30 shilling) en van 400 000 spoorwegarbeiders (een loons verhoging van tien procent), die door resp. de kolenraad en de directie van de spoor wegen zijn afgewezen Volgende week zullen nog 200 000 Wérfarbeiders eisen indienen voor een „aanzienlijke" loonsverhoging. (Van onze correspondent in Amerika) OP 13 SEPTEMBER beginnen In N.A.V.O.-verband de grote vloot- manoeuvres, die men de naam „Main Brace" heeft gegeven. Alles wijst er op, dat deze manoeuvres gehouden zullen wor den in de buurt van Engeland en Noorwe- in dat gebied dus. waar in geval van oorlog de Russische duikboten zouden uit zwermen voor hun strijd tegen dg convooien op de Atlantische Oceaan. Men neemt thans te Washington aan. dat de Russen over 400 duikboten beschikken (100 in het Oosten en 300 in het Westen). Honderd andere zouden op stapel staan Dat zijn indrukwekkende getallen. De Duitsers begonnen de tweede wereldoorlog met 57 onderzeeërs! Zou onverhoopt een derde wereldoorlog uitbreken, dan zou er gezien die 300 Rusr sische duikboten allereerst een grote strijd gevoerd moeten worden om op de At lantische Oceaan vrij baan te krijgen voor de transporten naar de Middellandse Zee, naar Engeland en naar de niet door de Rus sen bezette delen van West-Europa. Men zal dus, in geval van oorlog, de havens van Noord-Rusland en van een eventueel bezet Noord-Noorwegen terdege in het bomvizier moeten houden. Het ts interessant, dat de Noren onlangs bBsloten hebben, parate troe pen te legeren in het uiterste Noordoosten van hun land. Tot dusver hadden zij zich geconcentreerd op de verdediging van het Zuiden. De vliegdekschepen van 68.808 ton. die de Amerikanen thans bouwen. zijn voor de eventuele strijd in dit gebied van grote be tekenis. Maar het geweldige viiegdekschip. dat Engeland heet. zal toch voor de strijd om de Atlantische Oceaan hèt vlaggeschip zjjn van de vloot der vrijheid Niets ware in de begin-fase van een strijd «lussen Oost en West fataler voor het Westen dan het verlies of het ernstig onklaar reken van Groot-Brittannië. De Amerikanen beseffen dat en de Engelsen doen eveneens wat se kunnen ter verdediging van hun grond gebied. De Britten schijnen veel 6ucces te hebben met hun nieuwe doelzoekende straal-projec- tielen: en de Amerikanen hebben ter verdediging van hun luchtbases in Enge land het nieuwste -i en in Amerika ze'.f nog schaarse - luchtafweergeschut daar- CLOWNTJE RICK OP AVONTUUR heen overgebracht. De overplaatsing van de Amerikaanse admiraal Wright van Napels naar Londen kan er eveneens op wijzen, dat Amerika Engeland van primair belang acht voor de strijd om de Atlantische Oceaan. Doelmatig plan nodig Vooral dén zouden de Russen het „viieg dekschip" Engeland ernstig kunnen bescha digen, wanneer zij straalprojectielen met atoomlading zouden kunnen afschieten van de Nederlandse en Belgische kust en wan neer zij hun bommenwerpers die aanval len op Engeland zouden moeten doen een escorte konden geven van jagers, opgeste gen alweer in het Belgische en Nederlandse gebied. Wie daarom Engeland verdedigen wil in een toekomstige oorlog, moet de Europese kust aan de overzijde van dit land vrij hoüden van de vijand. Geen wonder dus. dat Nash, de Ameri kaanse onderstaatssecretaris van Defensie, en generaal Olmstedt (die de Amerikaanse generale staf moet adviseren over wapen toewijzingen aan het buitenland) onlang* een bezoek aan Nederland hebben gebracht Van Amerikaanse zijde heeft men waar dering. maar ook critiek getoond in ver band met wat Nederland heeft gepresteerd op militair gebied 'Tegen die critiek ver dedigt men zich in Nederland voornamelijk door te wijzen op te geringe wapenleveran- ties uit Amerika De kans bestaat echter, dat die wapenen gemakkelijker los zullen komen De Westrand van F.uropa moet iip- mers gehouden worden, ook al ia Duitsland nog n'et bewapend Alleen met een doel matig en realistisch plan ter verdediging van ons grondgebied kan Nederland zijr. bondgenoten er van overtuigen, dat wapens voor Nederland inderdaad het effect zullen hebben, dat men beoogt afweer van_ de Russen ten bate van de gehele Atlantische gemeenschap. In de afdeling riocumentali es van culturele aard heeft de Nedeilandse film „De Zwarte Stroom" de tweede prils behaald op het Film festival te Venetië. ;n de afdeling weten schappelijke doeumthitaires kreeg de Neder landse inzending ..Intracardiac* Surgery (Hartchiruigle) de eerste prijs Dr Soekiman die als gevolg van de critiek op de onder zijn ministerschap met Amerika aangegane overeenkomst tot het bevorderen van de wederzijdse veiligheid (M.S.Azijn portefeuille verloor, heeft in brochurevorm een rede uitgegeven, tot 't uitspreken waar van hij als minister niet meer is toege komen Hij pleit hierin voor een minder kortzich tige en egocentrische buitenlandse politiek. Indonesië heeft terdege met de Amerikanen Tekening te houden want de economie be hoeft buitenlandse hulp en ook de kwestie inzake Nieuw Guinea zal voor een interna tionaal forum moeten worden gebracht. Be sprekingen tussen Nederland en Indonesië zijn nutteloos gebleken en aan een oorlog kan Indonesië zich (nog) niet wagen Het bureau voor de wederzijdse beveili ging (M.S.A.) heeft een aanklacht ingediend tegen 5 Amerikaanse oliemaatschappijen wegens „buitensporige prijsdisenminatie". welke het buitenlandse steunprogramma ruim 50 millioen dollars duurder heeft ge maakt. Ook het departement van Justitie heeft een aanklacht ingediend tegen de oliemaatschappijen. Een rapport van de M.S.A. beschuldigt de 5 maatschappijen van prijsdiscriminatie over de gehele wereld. Deze bestaat uit een twee-prijzen systeem voor ruwe olie, waarbij de Europese landen, die Marshall dollars ontvangen, een hogere prijs betalen voor de door de 5 firma's uit het Midden- Oosten verscheepte olie dan de prijs, welke de maatschappijen hebben ontvangen voor soortgelijke olie. die naar de Verenigde Staten werd verscheept. (Van onze financiële medewerkfr) TNE jaarverslagen van onze grote banken zijn niet alleen interessant voor aan deelhouders om te weten hoe de. resultaten zijn geweest en op welk dividend mag wor den gerekend, ook voor hen, die niet recht streeks bij die Instellingen zijn betrokken, trekken, verdienen althans, de jaarversla gen de aandacht, zosfrel wegens de deskun dige beschouwingen over de economische en financiële vraagstukken van de dag. ais de statistische gegevens, welke zij bevatten. Verslagen als die van de Nederlandse Bank en de Javasche Bank, de centrale in stellingen voor Nederland en Indonesië, bieden elk jaar weer een duidelijk beeld van de financiële, economische en monetaire ontwikkeling in genoemde landen en dienen het gehele jaar door als een betrouwbare bron van statistisch materiaal, waaruit ten aanzien van de vele aspecten van het econ nomisch leven kan worden geput. Zo vindt men bijv. in het verslag van de Holiandse Bank voor Zuid-Amerika. welke zich voor al in de laatste jaren krachtig heeft ont wikkeld belangwekkende overzichten van de toestand in Argentinië, Brazilië. Chili. Palestina en andere landen, waarheen zich de belangensfeer van de betrokken instel ling heeft uitgestrekt en gelijksoortige be schouwingen over Indonesië, Suriname. De Nederlandse Antillen, De Maleise Federatie en Singapore. India Pakistan Birma, Hong kong, Japan. Saoedi-Arabië, Kenia en Tan- ganjika treft men aan in de jaarverslagen van de Nederlandse Handel Mij Men geeft zich er doorgaans te weinig rekenschap van 10-JARENPLAN VOOR SURINAME 0» Oceaan D« P. Veen een halve eeuw predikant Zondag 24 Augustus a.s. zal het een hélve eeuw zijn geleden, dat d« P. Veen, emeritus predikant van de Ned. Herv. Gemeente te Utrecht en wonende aldaar, het predikambt In de Ned. Herv. Kerk aanvaardde. De ju bilaris heeft vooral bekendheid gekregen als voorzitter van het Nedcrlandsch Jongeling» VerBonS (thans Chr. Jongemannen Ver bond). Reeds In zijn eerste gemeente (Lich tenvoorde) werd door hem een jongelings vereniging opgericht. In 1906 werd de jubi laris op de Bondsdag te Arnhem gekozen tot Bondsbestuurder.-Na van 1913-1919 vi- ce-voorzitter van het Verbond te zijn ge weest. werd hij. in 1919 gekozen tot Bonds voorzitter, welke functie hij heeft vervuld tot 1938. BÜ zijn aftreden ais Bondsvoorzit ter werd ds Veen benoemd tot ere-voorzit ter van. het C.J.M.V. Onder druk van de openbare mening heeft de regering van de Libanon een her vormingsprogramma opgesteld dat voorziet in spoedige verkiezingen, een zuivering van het corrupte bestuursapparaat en een reorganisatie van de rechtspraak. Verder staat een stelsel van ziekteverzekering, de bouw van krachtstattons en de verkoop van'staatsgrond aan" boeren op het pro gramma. De Libanese premier heeft een spoedvergadering van het parlement uit geschreven om volmachten te krijgen ter uitvoering van dit programma. In het tegenwoordige parlement heeft de premier echter geen meerderheid achter zich, zodat hfj mogelijk gedwongen zal worden, af te treden. 1717/18. Toen ze de ruïne goed hadden be keken. ging de tocht weer verder. Het land werd stèeds hoger; de heuvels werden hier bijna bergen. Als de bus zo'n steile wég naar boven op moest, kon hij maar langzaam rijden. Soms reden ze over een oude brug van ruwe stenen over een dal van de ene heuvel naar de andere. Jongens, wat was het hier mooi! Later kwamen ze bij een heel hoge heu vel; hier stopte oom Tripje. Kom jongens, zei hij. We zullen eens boven op die berg gaan daar heb ie 'n prachtig uitzicht over het land! Er was alleen maar een smal pad naar boven, dat heel steil was: er stond een houten leuning langs en er waren treden gemaakt van paaltjes en boomstammetjes, net «is een trap. Daarlangs klommen ze achter elkaar naar boven. Oei! zeiden d« jongens, als ze nu en dan naar beneden keken over de leuning. Wat diep. zeg! Het was maar goed, dat^r een leuning was gemaakt, anders zouden ze misschien wel duizelig geworden zijn van d:e hoogte en dat smalle pad. Het was een hele klim! Een hele tijd moesten ze langs de treden klauteren, en nog waren ze niet boven. Is dat nou een echte berg. oom Tripje? vroeg Bunkie. Eigenlijk niet. zei oom Tripje. Het ls nog een heuvel, maar het is wel hoog, hè. 64( De geestelijke speelde helaas niet. Hij meende dat kaartspelen, hoewel hij dit niet principieel afwees, vrij frivool was. l'ij vond het echter goed, dat men hem rummy leerde. Na enkele keren oefenen begreep hij de clou van het spel zó snel, dat hij het een uitstekende verstrooiing noemde Barnes speelde met enthousiasme en de Krofessor met een enigszins geamuseerd ichje, alsof hij zo'n eenvoudig kaartspel letje beneden zijn waardigheid en intelli gentie vond. Met het oog op de geestelijke waren de inzetten klein. Het duurde echter niet lang, of de fabrikant plaagde de ""estelijke met zijn geluk. Het geluk van beginners! zei Barnes, Brannigan een knipoogje gevend. Hij *•1 ons allen dadelijk nog helèmaal uitga- Weed hebben! Misschien heb ik inderdaad wei veel geluk, gaf de geestelijke toé. Allen gingen zó in het spel op, dat zij verbiasd opkeken toen Painter de Ü>ee bracht. Brannigan stelde voor na het diner verder te gaan Professor Porter trok zich toen meteen weer terug in zijn hoek van d.' bibliotheek en ging verder met het ma ken van ingewikkelde berekeningen. De geestelijke zette zich aan het schrijven van een preek en Thomas Barnes dook in het lichtste detectiveboek, dat hij kon vinden. Het diner duurde lang: men haastte zich geenszins. Brannigan animeerde de anderen tot een gezellig gesprek, toen ze aan de likeur toe waren. Ten slotte gingen ze terug naar de bibliotheek. De geestelijke zat waarlijk ta popelen om Verder te spelen Ik moet zeggen, dat ik rummy een fascinerend spel vind, werkelijk- bijzónder fascinerend! zei hij enthousiast. Ik keur Het is niet zoals het behoort, maar wij dienen ons erbij neer te leggen: we leven in het Luuciaanse tijdperk. Het onre delijke daarvan is, dat welbeschouwd Wies als tweede dochter behoorde voor te gaan op de huwelijksmarkt, vooral als je haar machtige huishoudkundige kwaliteiten in aanmerking neemt. Maar Wiesje mag dan thuis een unieke verschijning vormen, waar op Moeder en de rest te allen tijde een beroep kunnen doen met manvolk brengt ze het niet ver. Zodra er een mogelijke vrijer nadert, gaat ze ronduit ra aanstellerig met verschrikkelijke rige uitroepjes en proestbuien en gekke ge zichten. waarvan ze zelf waarschijnlijk denkt, dat die leuk worden gevonden, maar die overigens geen enkele andere uitwer king hebben, dan dat het jongmens de be nen neemt Als je het mij vraagt, willen jongens graag indruk maken en zo, maqr als hun mopjes een tikje teveel succes oogsten voelen ze zich genomen en verlie zen hun zekerheid Het is net als bij een opruiming. Je weet wel: er staat bij zon costuum dat het 'n koopje is, en in de win kel animeren ze je om het meteen maar aan te trekken, maar dan gaat de klant naden ken en peinst: „Als ze het zo graag kwijt willen, en zo toeschietelijk zijn, wel, dan zal er wel wat aan mankeren Zo moe ten die knapen ook wel over Wiesje denken, want er is er nog nooit eentje voor de tweede keer op zicht gekomen. Maar Luuc kwam wel de tweede keer, en sindsdien zijn we de tel al kwijt. Het is een typisch joch: je zou hem statig kunnen noemen ondanks zijn 22 levensjaren. Statig in alles In zijn referaten, want hij praat niet gewoon; neen, hij houdt lezingen. Ik zal je daarvan één staaltje geven. Gisteren at hij bij ons ja, zo ver is het al: met zijn statigheid behaalt hij stiekum records gokken natuurlijk af. maar nu de Inzetten zo klein zijn en wij onder vrienden ver keren Ik yraag me af, of ik dit spel niet zou kunnen introduceren op mijn parochie-avonden. Ik moet dat eens onder zoeken. Ik heb altijd het gevoel al gehad, dat onze bijeenkomsten wel wat opgewek ter zouden kunnen zijn. Als u daarmee bpgint, zult u wel wat te horen krijgen van de bisschop! plaagde Barnes hem. Brannigan en professor Porter een knipoogje gevend. En zelfs professor Porter kon niet nalaten even te glim lachen Men speelde vrij lang. tot het per soneel zich reeds lang had terugge trokken. Hier en daar in het ruime huls stonden de detectives op wacht. Ondanks het feit, dat Brannigan geen ogenblik zijn aandacht voor het spel liet verslappen, luisterde hij toch scherp of hij niet ergens in het huis een verdacht geluid hoordp. Ten slotte onderdrukte de geestelijke met moeite een geeuw. Ik ben moe, gaf hij toe. Zoudt u het erg vinden er mee op te houden? Ik verlang er echter naar morgen weer ver der te gaan! Ha, ouwe gokker! zei Barnes schalks. Plotseling zweeg iedereen. Een klok in de hall sloeg twaalf sonóre slagen. De vier martnen keken elkander aan. De fatale dag was aangebroken op de korte afstand en aan tafel kwam en Mik zitten te vrijen....". Dat behoorde het gesprek via een in de soep verdronken Dikkie niet te zeggen, natuurlijk. Het was vlieg, op de onsterfelijkheid Ik hoop maar, dat je onze gedachtensprong niet al te gek vindt, maar bij dns zijn dergelijke aanlei dingen als dode vliegen of verstopte goot stenen altijd voorbestemd om op het hoog- ste plan doorgepraat te worden. Maar Luuc ze me daarvoor op den duur wel in de wieg alle deelnemers aan het debat met te zijn gelegd Maar bij ieder ander stel zou er ook helemaal naast, naar de letterlijke betekenis dezer woorden. En het behoorde er wezenlijk ook naast te zijn, want ze zijn momenteel vee! te verheven om aan zoiets platvloers als vrijen te denken, al schijnen sloeg i stukke; n. Hij goochelde met Plato en met het Dikkie s uitspraak andere reacties hebben dealisme of is het: idialisme? weet ik veel?! en met Oosterse religies .en hij wist van geen ophouden meer. I^j brengt maar onze beleefdheid mee, dat wij vrij-meuwe gasten nog niet direct de mond snoeren, rondom op, maar als iemand b 1 ij f t oreren en de kos- ??n glimlach, telijke Zondagse biefstuk met boontjes en appelmoes nauwelijks proevend naar bin nen werkt en onderwijl doorredeneert, voel je je toch wel wat beklemd op den duur. ndien draait een dergelijk langdurig le nek beioog de algemene conversatie de r om, gehad dan bij Luuc. Ik bedoel: andere paartjes in dat stadium zouden blozen, of in verwarring raken, of het meisje zou haar jongere broer een oplawaaier geven, of wat dan ook. Maar Luuc behield zijn vol- maakste kalmte en sprak vaderlijk: „Be grijp je waar ik heen wilde. Mik?' Dat sloeg op zijn verhandeling. Dat was be doeld om Dikkie zonder meer dood te zwij gen, als quantité négligeabie En dat is wat ik nu statig in hem noem. Hoewel het natuurlijk een ramp voor de .spreker werd. want de combinatie van ernstige stroom en liefdevolle onderstroom verdraagt geen toespelingen over waar men heen wil op momenten waarop het woord „vrijen" aller aandacht gespannen doet zijn. Er steeg dan ook een veelvoudig geloei Moeder verslikte zich in )dat Dikkie onvermaand bleef en boven alles uit iets van „vrijen" blécf krijsen. Het vervelende van kleine broertjes is, dat ze één goed mopje net zo lang exploiteren tot ieder er genoeg van heeft. En dit is nu nog maar één kant van Luuc's er overal kleinere tafelgesprekken statigheid. Hij loopt ook statig: hij zet zich ontstaan. Die gesprekjes stijgen dan weer statig neer en staat statig op. Hij heeft een algemeen gekakel en je moet wel statige keihard zijn om niet te ontdekken, niemand meer luistert. Maar Luuc praatte nochtans door, want één bleef geboeid en toegewijd haar volle aandacht schenken: scheiding in zijn je die niet vanwege hoed. Enfin, nu is or ergens goed voor. t in zijn pantalon en een statige maar op straat zie zijn statige, donkere ze kapstok tenminste t niemand draagt bij Mik. Mik met hemelsblauwe wijd-open ogen. ons hoofddeksels. Maar het blijft gek: zo'n hunkerend opgeslagen naar de lippen, die lange plechtige bonenstaak naast onze zulk een wijsheid ontketenden. Net zo lang ronde, ex-roezige Mik. We zullen nog moe- totdat Dikkie luidkeels constateerde: „Luuc ten wennen, denk ik! hoe uitgestrekt het arbeidsveld an hoe wijdvertakt de werkingssfeer van het bank bedrijf is en welke onschatbare diensten het aan de opbouw en uitbreiding van de internationale handel bewijst. Vooral in deze tijd met zijn talloze problemèn en complicaties op het gebied van de finan ciële en monetaire verhoudingen tussen de verschillende landen is een goed geleid en goed functionnerend bankbedrijf een abso lute voorwaarde van de commerciële en industriële ontwikkeling van een land. BOVENSTAANDE regelen werden ons Iri de pen gegeven bij het lezen van wat in het jongste jaarverslag van de Neder landse Handel Mij over Suriname wordt meegedeeld en waaruit blijkt welke een belangrijke plaats deze instelling in het economisch bestel van dat land inneemt. Suriname is voor de oorlog wel eena het stiefkind van Nederland genoemd, maar na de tweede wereldoorlog is van Nederlandse zijde een toenemende belangatelltng voor dit overzeese gebiedsdeel aan de dag gelegd. Niet alleen de staatkundige positie van Su riname als één van de weinige ons over gebleven „koloniën" is sindsdien een on derwerp van diepgaande bespreking, ook de economische toei-tand van Suriname is meer onder de aandacht gekomen. Met na me is dit gebleken uit het inatellen van het Welvaartsfonds Suriname bij de wet van 1 Aug. 1947, waaraan door de Neder landse regering een bedrag van 40 mil lioen werd beschikbaar gesteld In het ver slag van de Nederlandse Handel Mij wordt meegedeeld dat, hoewel het beschikbare kapitaal op zichzelf on«'oldoende is om Su riname volledig economisch op te bouwen en slechts de grondslagen kunnen worden gelegd voor het inhalen van de achterstand op velerlei gebied toch sinds het moment van oprichting grote activiteit werd ont plooid, zowel op het gebied van de econo mische ontwikkeling, ais ten aanzien van de verbetering van sociale toestanden. Met behulp van het Welvaartsfonds zijn o.m. vier polders aangelegd, waarvan een, de Prins Bernhardpolder, vooral bedoeld is ale proefstation voor de toekomstige landbouw bedrijven. Ook op het gebied van de bos bouw en 't credietwezen (volkscredietbank) heeft het Welvaartsfonds reeds goed werk verricht. Voorts is er de Btichting voor de Ontwikkeling van de Machinale Landbouw in Suriname, welke de nieuwe polder* in cultuur zal brengen en de Stichting Plan bureau Surinam», die voor de Interbank een rapport heeft opgesteld dat een uitvoerige onlleding omvat van de economische struc tuur en dat als grondslag voor een uitge breid ontwikkelingsplan heeft gediend. Het voorstel van de Interbank is dat de finan ciering van het z g. minimum-plan voor f 40 millioen door de regering van Suriname zal geschieden, voor 40 millioen door een lening van Nederland en voor 20 millioen door het buitenland. Dat de economische ontwikkeling van Su riname dringend nodig is om de bevolking van ca. 215.000 zielen, w.o. slechts 2300 Europeanen, tot grotere welvaart te bren gen, blijkt wel uit het feit. dat ondankg een waardestijging van de export met 8 mil lioen, de Surinaamse handelsbalans, die in 1937-1939 nagenoeg evenwichtig was. in 1951 nog een passief van f 6 millioen aanwees. Daar ook van z g. onzichtbare export (dien sten enz.) nauwelijks sprake is en de kapi taalsoverdrachten naar Suriname uiterst gering zijn. moet helaas naar beperking van de invoer worden gestreefd zolang de hier voor genoemde ontwikkelingsplannen nog niet tot een grotere productie hebben ge leid. DE agrarische en industriële betekenis van Suriname is zeer klein. De voor naamste bron van inkomsten levert nog altijd de bauxietwinning. dat in steeds toe nemende hoeveelheden door de Surinaamse Bauxiet Mij en de Billitott Mij wordt ver kregen Na bauxiet is hout voor Suriname het belangrijkste exportartikel. Welk een overheersende plaats deze beide export producten in de Surinaamse uitvoer inne men blijkt uit de volgende c-yfers 1951 1950 S 1000 Bauxiet 31.873 25 607 Hout 4 057 2522 Balata 1 035 547 Rijst 925 1.176 bitrus 416 581 Koffie 653 437 focosnotén 3-48 479 Diversen 394 124 39.709 31.483 De verdère ontsiuil'ng van economische hulpbronnen is daarom voor Suriname uitermate gewenst en het mag verblijdend worden genoemd dat zich ook in het af gelopen jaar in de vestiging van nieuwe industrieën (Bruvnzeel Suriname Houtmii). de uitbreiding van de woningbouw en de oprichting van de Volkscredietbank en de Surinaamse Hypotheekbank een nieuwe economische activiteit heeft ontwikkeld, waarin ook het gewone bankbedrijf een be langrijk aandeel had. Dit blijkt wel uit de grotere vraag naar credief aan de ene kant en de sterke toeneming van de rekening- courantsaldi aan de andere kant. Het feit,i dat de geldsomloop, hoewel uiteraard zeer belangrijk groter dan voor de oorlog, ge durende de laatste jaren niet is gestegen en uit. 1951 zelfs lgger was dan in 1946, wijst op een gezonde monetaire situatie, welke wordt geïllustreerd door het agio van de Surinaamse gelden ten opzichte van de Nederlandse. Wanneer het mogelijk blijkt de nodige _elden voor de ontwikkeling van Suriname bijeen te brengen, kan dit land na verloop an tijd ook voor Nederland een groter af- f zetgebied vormen. Tot dusver heeft de in- ■oer uit Nederland nog niet weer het pro centuele peil van voor de oorlog bereikt. In 1937-1939 was dit 37 pet. in 1951 28 4 pet. terwijl dat van de V.S. 38 pet heeft bedragen HOOFDSTUK XXII Op een hete zomerdag in Augustus kan het in Londen niet om uit te houden zijn De 22ste Augustus was zo'n dag. Van het ogenblik af, dat de eerste zonnestralen de huizen binnendrongen, dachten de mtl- fioenen bewoners van Londen aan groene grasvelden, schaduwrijke bossen en de koele zee Maar dit alles was taboe voor de bewoners van het grote huis op Gros- venor Square. Reeds aan de ontbijttafel realiseerde Brannigan zich, dat de dag voorhen allen moeilijk z.ou worden. Nadat zij enige tijd zwijgend de ochtend bladen hadden ingekeken, merkte Thomas Barnes op: Ik moet zeggen, dat ik vannacht geen oog heb dichtgedaan. Ik kap trouwens nóóit goed slapen in een vreemd bed. U bedoelt natuurlijk, dat u doodsbang was. zei de professor niet al te vriende lijk. Ik slaap ook nooit goed, maar van nacht was het niet slechter dan anders. Ik heb ook niet al te vast geslapen, zei de geestelijke, en enigszins opgewekter ging hij verder. Kijk eens wat een heer lijke dag 't is! Het is zonde binnen te moe ten blijven. Zou een kleine wandeling, hoofdinspecteur, op een veilige plaats en met goede bescherming Nee. zei Brannigan ogenblikkelijk Zelfs alg het hier zó warm zou worden als aan de Rode Zee tijdens de ergste hitté- periode, moeten wij nog binnen blijven. w« moeten maar zien, hoe wij de dag doorko men. Er zijn genoeg kranten, de bibliotheek staat vol. we kunnen de radio aanzetten en we zouden misschien ook wel weer rummy kunnen gaan spelen. Ik verspil mijn tijd niet meer met zo n kinderachtig spelletje, zei de professor op een minachtende toon. Hij stond op. Ik ga naar de bibliotheek. Ik wil niet gestoord worden. Misschien zou ik ef het beste aan doen om nog een tweede preek voor te bereiden, zuchtte de geestelijke. Ik heb mezelf al- lijd al beklaagd, dat ik te weinig tUd heb om mijn preken te schrijven, maar nu ik een hele vrije dag heb, kan ik mij onmogelijk concentreren. Ik ook niet. zei de mlllionnair. Ik heb gisteren een of ander dectqctiveboek voor de helft gelezen, maar al sloeg u mij dood, ik weet niet meer waar het over ging. Dan stel ik u voor, dat u maar weer opnièuw begint, zei Brannigan vrolijk Maar denkt u er aan, dat uniet bij de ra men komt! Ik moet nu even gaan opbellen. Brannigan Verwachtte niet. dat hij ieta sensationeels zou horen. Maar toch had hij het voorgevoel, dat die dag een dramatisch verloop zou krijgen. Het was echter nu nog te vroeg voor onaangename verrassingen. Van Simpkins was nog geen spoor gevonden en de agenten buiten hadden niemand opge merkt. die zich op verdachte wijze bij het huis ophield. Hector Blair bleek ten slotte nog niet gevonden te zijn. Dit betekent, dat die oude rot uit het gezichtsveld wil blijven, zei Brannigan tot een van zijn ondergeschikten. Hij heeft zo n opvallend uiterlijk, dat hij onder alle omstandigheden herkend zou zijn. Ik hoop nu maar, dat de politie in Sus sex naar hem zoekt. De hoofdinspecteur begaf zich weer neer zijn gasten. De professor was zó verdiept in zijn cijferwerk, dat hij niet opkeek toen Brannigan de bibliotheek betrad De geeste lijke had een religieus getint boek gevonden, maar zoals bleek uit het rusteloos heen en weer zwerven van zijn ogen van de ene pa gina naar de andere, kon hij zich niet con centreren. Barnes las in zijn detectiveboek en ook hij bleek er zijn gedachten niet bij te kunnen houden. Brannigan begon aan z'n ronde' door het huis. Niemand kon naderbU komen, zonder door een politieman opgemerkt te worden. Er waren daardoor nog maar twee moge- lykheden. Als Simpkinsof een van zijn helpers het huis niet zou kunnen binnen dringen. zou hij óf van buiten af een aan val kunnen wagen, bijvoorbeeld met behulp van een machinegeweer, óf hij zou kunnen trachten hét huia op te blazen. (Wordt vervolgd)

Vorige Volgende