iN
DIT DE OMGEVING
Prachtig PIENZA, pauselijke gril
VOORUITGANG
Venetiaanse Biennale verschilt van de
andere filmfestivals
-
De Nederlandse Elftalclub begon
gisteravond centrale training
Geen oefenwedstrijd vóór
Denemarken-Nederland
Eerste steenlegging van de grote
Jaarbeurshal
Ondernemende bezoekers
op de Jaarbeurs
Vijf nieuwe gezichten bij de
centrale training
Chr. H.B.S. gevestigd
aan Geuzenstraat
Misoogsten achter
het IJzeren Gordijn
Nasleep van relletjes
op een station
Groenland-expeditie
met tegenslagen
Paleizen uit een vervlogen tijd
Carrière van een
Latinist
Geschenken vooi
Hirosjima
L w-
Een huis met 100 zalen
Poolse trawler bij Egmond gestrand
Elf man door reddingboot
aan wal gebracht
Wat moet er gaan gebeuren als er een
atoombom op San Francisco valt
Prijzen worden stabieler
van
Surrealistische films in het bijprogramma
■Mi'
N'
TWEEDE BLAD - PAGINA i
GOUDSCHE COURANT
•WOENSDAG 3 SEPTEMBER 1953
Ammerstol
Burgrrltyke Stand. Geboren: Cornells,
eoon van P. Brand en W. van Veenendaal;
Arie Jan. zoon van Joh. van Vliet en H.
Looren de Jong.
Overleden: J. Ph. Cronau, 46 jaar.
Loop der bevolking. Ingekomen: A. C.
Kessels. van Zeist. Verlengde Slotlaan 126
in Lekdijk 15; A. v. d. Graaf, van Berg
ambacht, Provincialeweg 28 in Lekdijk 176;
K. Schmuck, van Boskoop. Nieuwstraat 109
In Capellelaari 63; P. J. de Roo, van Lekker-
kerk, Breestraat 14 in Lekdijk 27.
Vertrokken: W. de Man, van Lekdijk 110
naar Veenhuizen.
Hoofd kleuterschool. Tot hoofd van de
H. Zanen-kleuterschool is benoemd mej.
J. J. C. Barneveld te Schoonhoven. Als
helpster is aangesteld mej. Suur uit Schoon
hoven.
Finale. Voor de serie te Groot Am-
mers wordt Zaterdag half zes gespeeld de
finale Ammerstol—Schoonhoven.
Bergambacht
Gemeenterekening over 1951 Is gunstig
B. en W. hebben diverse rekeningen over
1951 aan de raad aangeboden. De gewone
dienst van de gemeenterekening sluit met
een netto batig saldo van 8.019, zonder dat
beschikt behoefde te worden over saldi vari
de gewone dienst van vroegere dienstjaren.
Het resultaat moet gunstig genoemd wor
den. De exploitatierekening van het elec-
triciteitsbedrijf sluit met een winstsaldo van
3.686, terwijl de rekening van het grond
bedrijf sluitend is met een bedrag van
4.408 wegens rentebijschrijving op de
boekwaarde der gronden. Blijkens de reke
ning van het woningbedrijf was een uit
kering van 223 van de gemeente nodig
voor een sluitende exploitatie. De Dienst
voor Sociale Bijstand had over 1951 een
subsidie nodig van 23.817.
Boskoop
Boskoopse Beurs geopend
Gistermiddag zijn de poorten van de Bos
koopse Beurs weer voor kweker en han
delaar geopend. De eerste beurs van dit
seizoen trok veel bezoek, terwijl de vraag
naar boomkwekerij-producten bijzonder
groot was. Dat het aanbod bij de vraag ten
achter bleef, was voor insiders geen ver
rassing. Van verschillende artikelen is ook
dit seizoen niet voldoende voorraad. De
eerste beursdag toonde duidelijk, dat, wan
neer er zich geen bijzondere omstandig
heden voordoen, het handelsseizoen voor de
boomkwekers bevredigend wordt.
Bloemenveiling. Coöperatieve Vereni
ging De Boskoopse Veiling, 2 September.
Grootbl. rozen per bos van 20 stuks: Mad.
Butterfly 110, Duisburg 1.10—1.40, Cath.
Pechtold 32—1.00, Roselandia 30-65. Hadley
90—1.60, Better Times 80—90, Parel
Aalsmeer 50—1.20, gemengde grootbl. 17—26,
Polyantha-rozen: Else Poulsen 3055, Ingar
Ohlson 27—38, Sweetheart 40—49. Poulsens
Pink 30—45. Pinocchio 59. Diversen per bos
van 10 stuks: Helianthus 40. Sneeuwbes 44,
Clematis Durandiï 50—61.
Dammers gestart. De damclub „Bos
koop" hield haar eerste onderlinge borden
wedstrijd van dit seizoen. Uitslagen: G. Lui
ten—H. Glazenborg 2—0, A. Nederlof—H.
Trimp 20, A. N. v. TolC. v. d. Hoorn
2—0, T. A. Venema—W. D. v. Es 2—0, D.
van Wijk—J. v. Tol 2—0, P. Baassen—D. W
de Zeeuw 2—0, J. v. d. Broek—W. A. van
Otterloo 11.
Zwemdiploma's. Voor het zwemdiploma
1 van de K.N.Z.B. zijn Maandagavond zes
candidaten geslaagd, voor het jeugdzwem-
vaardigheidsexamen zijn tien kinderen ge
slaagd.
Hekendorp
Groene Kruis hield een
propaganda-avond
De afdeling Lange Ruige Weide-Waarder-
Hekendorp van de Zuid-Hollandse Vereni
ging het Groene Kruis hield een propa
ganda-avond in de garage van de heer J.
Verhoef. Na een kort openingswoord van
de voorzitter de heer Joh. van Os. waarin
hij er zijn teleurstelling over uitsprak, dat
slechts weinigen waren opgekomen om deze
avond bij te wonen, gaf hij het woord aan
<jr J. F. Steijling. directeur van de Zuid-
Hollandse vereniging „Het Groene Kruis
Op overzichtelijke wijze behandelde hij de
ontwikkeling en groei van het Groene
Kruis-werk sedert de oprichting. Hij her
innerde er aan dat de eerste Groene Kruis
vereniging in 1900 in de gemeente Lange
Ruige Weide werd opgericht met het doel
de verpleging van de zieke mens te ver
beteren. Al spoedig evenwel werd de taak
van het Groene Kruis ook uitgebreid tot
de gezonde mens. Het grote sterftecijfer
onder de zuigelingen was de oorzaak, dat
het Groene Kruis zich ging bezighouden
met de zuigelingenzorg. Overal in den
lande werden consultatiebureaux voor
zuigelingen opgericht. Als gevolg hiervan
is het sterftecijfer onder de zuigelingen zeer
sterk gedaald. Doch steeds verder strekken
de zorgen van het Groene Kruis zich uit.
Na de zuigelingenzorg werd begonnen met
de kleuterzorg. Ook in Lange Ruige Weide
zal men daaraan binnenkort beginnen. Hoe
wel het sterftecijfer onder de kleuters niet
hoog is. is het van belang dat er kleuter
zorg is. aldus spreker.
Spreker vestigde vervolgens de aan
dacht op de zorg voor de kraamvrouw door
de oprichting van kraamcentra. Voorts is de
rhebma-bestrijding een taak van het
Groene Kruis geworden. Binnenkort zal
ook dit weer districtsgewijze worden ge
organiseerd. evenals dit thans reeds ge
schiedt op het gebied van de t.b.^-bestrij-
ding Waarschijnlijk zal een dergelijke or
ganisatie ook in het leven worden geroepen
voor lichamelijk gebrekkigen. Al deze
taken stelt het Groene Kruis zich ten doel
In de vervulling van deze taken hebben de
wükzusters een groot aandeel Tenslotte
vestigde sDreker er de aandacht op, dat het
noodzakelijk is dat elke afdeling voor de
juiste uitvoering van deze taken behoort te
beschikken over een goed wijkgebouw. Ook
jn Lange Ruige Weide aldus spreker be
hoort een goed geoutilleerd wijkgebouw
aanwezig te zijn en het is de taak van de
leèen om te trachten hiervoor de gelderi
bij elkaar te brengen. Wat in andere ge
meenten is gelukt, kan ook hier. De propa
ganda-avond werd besloten met de ver
toning van een film van het Groene Kruis
werk. 9
Loop der bevolking.
Ingekomen: J H. Kooij en gezin, in
Goejanverwelledijk 26b van Boskoop. Rid-
derbuurt 16.
Vertrokken: A. D. Vermeij. van Goejan-
verwelle 29 naar Oudewater. IJsselveer A 7;
A. Hamoen. van Goejanverwelle 26b naar
Woerden Gerard Doustraat 15: C. Bergeijk,
van Goejanverwelle 37 naan Hardinxveld.
Nieuweweg 71.
Ovdewater
De Zwaluw. De postduivenvereniging
De Zwaluw" hield een wedvlucht uit
Venlo. Uitslag: L. van Dam 1: B. van Bun-
nik 2 9: L Iterson 3. 17. 20; C. de Jong
4 18; C. van Kooten 5: B. Burger 6: A. J. de
Koning 8: M. Stoker 10; Ch. Ram 11; W. v.
d Haar 13, 15, 16; C. van Kooten 12. M.
Bruijn 14: Werkhoven 19
Aanstellingen. - Op de Seméentesecre-
tarie alhier zijn als volontair aangesteld de
heren P. van Wiltenburg en P. Dielemans.
Bodegraven
Binnenkort bevolkings
onderzoek op tuberculose
De voorbereidingen voor het bevolkings
onderzoek op tuberculose zijn reeds ten
dele getroffen. Het onderzoek zal in de
laatste week van September beginnen en
enige weken in October duren. Het wordt
gehouden in het Consultatiebureau aan de
Nieuwe Markt, doch om tegemoet te komen
aan de bezwaren van grote afstand, zal
aan de bewoners van de buitenwijken ge
legenheid geboden worden om aan het on
derzoek deel te nemen in de Chr. School in
Nieuwerbrug en in de Meije.
Volgens het voorlopige oproepschema
komen het eerst aan de beurt de bewoners
van de Meije, n.l. op Woensdag 24 Sep
tember, daarna die van Weijland en Weij-
poort op Vrijdag 26 September en ver
volgens van Maandag 29 September af zij
die meer in het dorps-centrum wonen, dat
is ongeveer 4 5 deel van de bevolking. Ge
middeld zal van 600—700 personen per dag
een foto worden gemaakt, hetgeen neerkomt
op 2530 per kwartier.
Zang en musiek op Nieuwe Markt
Onder zeer grote belangstelling werd op
de Nieuwe Markt ter gelegenheid van de
verjaardag van Prinses Wilhelmina een con
cert gegeven, waaraan alle in ons dorp
bestaande zangverenigingen deelnamen. De
leiding der gezamenlijk zingende koren was
in handen van de oudste dirigent, de heer
J. de Beun te Gouda. De goed uitge
voerde zangnummers werden omlijst door
marsen door de Chr. muziekvereniging
S.D.G. en het tambourscorps „Triomf". Als
inzet op dit concert maakte het tambours
corps ..Triomf' een rondgang door het
dorp. Het concert werd besloten met massa
zang van ons volkslied.
Haastrecht
Voorgenomen demping van
de Wolvengracht
De jongste gemeenteraadsvergadering
duurde slechts twintig minuten. Besloten
werd tot het treffen van een overeenkomst
met J. A. W. Wolff te Gouda in verband
met de aanleg van een parallelweg voor het
perceel Provinciale Weg West 5. waarvan
het onderhoud door de gemeente zal wor
den overgenomen op een tijdstip, gelegen
twee jaar na het gereedkomen van de weg.
op welk tijdstip de weg eventueel ten ge-
noege van burgemeester en wethouders
moet zijn herstraat op kosten van de eige
naar van het perceel. Voor het uitloven van
een medaille voor de Goudse Vee- en Kaas
tentoonstelling (GOVEKA) werd een bedrag
van 25 beschikbaar gesteld. Voor de
aanstelling van een schoonhoudster van het
nieuwe administratiegebouw voor de ge
meente-secretarie werd voorgedragen mej.
C. Straver, met welke aanstelling de raad
zich verenigde.
Het verzoek van de afdeling Haastrecht
van de Nederlandse Bond van Plattelands
vrouwen om medewerking ten behoeve van
de gezinsverzorging werd eveneens inge
willigd. Op voorstel van B. en W. werd een
bedrag van 400 beschikbaar gesteld. In
verband met het Koninklijk bezoek op 19
Juli had de Oranjevereniging „Koningin
Juliana" diverse feestelijkheden en een con
cert georganiseerd, hetgeen buiten haar ge
wone bemoeiingen omging. In verband
hiermede stelden B. en W. voor haar de
kosten grotendeels te vergoeden, waarmede
de raad zich verenigde. Bij de N.V. Bank
voor Nederlandse Gemeenten werd aange
gaan een geldlening, groot 20.450 als aan
deel der gemeente in de Nationale leningen
woningbouw 1952.
Bij de rondvraag bracht de heer Faaij
de gebrekkige afvoer van het z.g. Peper
straatje ter sprake, waarover burgemeester
Lepelaars mededeelde, dat dit zal worden
bezien, tegelijk met de voorgenomen dem
ping van de Wolvengracht. De heer Faaij
informeerde nog naar gegadigden voor het
industrieterrein, waarop de voorzitter kon
antwoorden, dat met enkele gegadigden on
derhandelingen zijn aangeknoopt. De heer
Smit had becijferd, dat voor woningbouw
uit de Nationale Woningbouwleningen thans
ƒ45.000 beschikbaar is en vroeg of het
de bedoeling is binnenkort huizen te bou
wen. De voorzitter antwoordde, dat dit be
drag nog niet eens voldoende is om de kos
ten van de eerder gebouwde vijf woningen
te dekken zodat getracht moet worden uit
anderen hoofde geld te verkrijgen, hetgeen
niet zo eenvoudig is.
Eeeuwijk
E.H.B.O. gaat wedstrijd houden,
De vereniging E.H.B.O. heeft haar jaar
vergadering gehouden onder voorzitterschap
van de heer K. Verwij. Besloten werd dit
jaar voor nieuwelingen een E-H^O.-carsus
te organiseren. Ook zal een E H.B.O.-wed-
strijd worden gehouden, zomogelijknog
deze maand. Het bestuur werd als volgt sa
mengesteld: K. Verweij, voorzitter P van
Wensveen, secretaris; mej. Emmerloot,
penningmeesteresse; N. van der Smifcen zus
ter Sipma.
Vrijdag zijn de iwemexamens.
Vrijdag zal In het zwembad Elfhoeven
voor de leerlingen van de verschillende
scholen in deze gemeente de "hoolzwem-
examens worden gehouden. Hoew®*
weken te laat met de zwemlessen beiMnen
is. zijn de jongens en meisjes, die
ding van de heer en mevr.
hebben geoefend, toch zover gevorderd dat
het examen kan worden af|en0™f"-
gens worden er verschillende zwemwedstrij
den gehouden.
Stolwijk
Btü„« hid Or»nJefee»t
De Beijerse buurtvereniging "Margriet^
heeft het jaarlijks Oranjefeest geviel. De
kinderen rongen voor de schooi enkel,! lie
deren, waarna de kinderspelen werden ge
houden 's Middags waren er volksspelen.
De uitslagen luiden: Ringrijden met fiet
sen: 1. Adrie Blonk; 2. Willie Boer; 3. Ria
hardrijden voor fietsers met hindernis-
sen: 1. J. van Alphen; 2. C. Honkoop. 3. C.
BBaÜondans: 1. L. de Groot«n J. V. d. Wal;
2. H. Honkoop en T. Koppe; 3. M. de uooi
e"Z?kbUrehni 1- D. V.ratoep M Vrt®
—v. d. Wal, M. Benschop. J. Both en W.
^Stoelendans voor dames: A. Benschop, N.
Honkoop en G. Verburg. oroot H
Stoelendans voor heren. L. de Groot, n
van Put en H. Verrips.
Fokveedag.
De fokvereniging ,,D® Xn°r»Jn^fok-
houdt, evenal» voorgaande jaren een fok
veedag voor de Krimpenerwaard. De fok
veedal wordt op 3 October op een torjein
van de heer H. Vlot aan de Bovenkerkse-
weg gehouden.
Moordrecht
Kleuter in IJssel verdronken
Gistermiddag om ongeveer half zea is
het bijna 2-jarige zoontje Jaapje van de
familie Baron, wonende aan het Westeinde.
in een onbewaakt ogenblik bij het spelen
achter de ouderlijke woning in de IJssel
gevallen en verdronken. Het ventje was
spoedig op de kant gebracht, doch de le
vensgeesten waren reeds geweken. De dok
toren J. D. en J. H. Westendorp pasten te
vergeefs geruime tijd kunstmatige adem
haling toe.
Auto, zonder inzittenden, te water
Toen de schoolarts, dokter N. M. Buij$
zijn auto voor zijn woning aan het Oosteinde
parkeerde, heeft hij waarschijnlijk vergeten
de wagen op de handrem te zetten. De wa
gen ging alleen uit rijden en kwam in de
wetering terecht. Met een takelwagen is
de auto op het droge gebracht.
Duiven vlogen uit Engeland
De postduivenvereniging De Gevleugelde
Vrienden hield een wedvlucht uit Venlo,
125 km. Los 9.10 uur; eerste duif ir.30.3,
laatste 11.58.8 uur.
Uitslag. 1 7 W. de Wit; 2 5 9 16 P. Twigt;
3 J. van Ardenne; 4 A. Fluit; 6 14 15 G.
Starreveldt; 8 12 13 C. Alplhenaar, 10 Joh.
Multem; 11 17 L. Bouter.
De tweede vlucht werd gehouden uit
Parkestone (Engeland), 236 km. Los 9 uur;
eerste duif 11.48.24, laatste 12.4.12 uur.
Uitslag: 1 C. Alphenaar; 2 3 5 J. van Ar
denne; 4 A. Fluit; 6 A. J. H. Multem.
Zevenhuizen
Burgerlijke Stand. Ondertrouwd: Marinus
Merbis, 26 j. en Maaike Pieternella Aartje
Sparreboom, 29 j.
Overleden: Willem Johan Breedijk. 32 j.
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk: 10 uur
ds W. Bloemendaal (doopdien6t) 7 uur ds M.
C. Koole van 's-Gfavenhage' (jeugddienst).
Geref. Kerk: 9.30 en 6.30 uur ds A. P. Hei-
ner. Rem. Geref. Gemeente: 3 uur ds L. J.
v. d. Lof te Amersfoort.
Loop der bevolking. Vertrokken: A. de
Jong van Onderweg 9 naar Zevenhoven.
Achterweg 184; A. A. van der Heiden en ge
zin van Noordelijke Dwarsweg 23 naar Lek-
kerkerk. Opperdijk 414: M. de Koster, van
Dorpsstraat 30 naar Rotterdam. Bergse Rot-
tekade 133; J. de Koster, van Dorpsstraat 30
naar Rotterdam, Bergse Rechter Rottekade
133; P. Clazing, van Bierhoogtweg 9 naar
Bleiswijk. Prins Mauritsstraat 8; J. van der
Lee van Zuideinde 16 naar Alphen aan den
Rijn, Oostkanaal weg 7: A. J. Markus en
echtgenote van Bermweg 2 naar Ouderkefk
aan den IJssel. Spreeuwenhoek 95 en W.
Veenema, van Dorpsstraat 200 naar Utrecht,
J. S. Bachstraat 72.
Ingekomen: J. E. Verschoor van Moerka-
pelle. Zijde 98 naar Wollefoppenweg 93; P.
Tilburg van Moordrecht, Spoorweglaan
naar Noordelijke Dwarsweg 60: M H.
Verhoeff van Waddinxveen. Kerkweg 7 naar
Burgemeester Klinkhamerweg 7: M. de Vos
Mariottestraat 1 naar
L. Vis van Hazerswou-
de. Dorpsstraat 161 naar Dorpsstraat 28.
Biljarten.
Groene Laken won beker
Ln door de biljartvereniging Dj"1*8?.™"* V;
Groene Laken legde beslag op de eerste
persoonlijke prijs.
Voor het eerst in het nieuwe seizoen zijn
de leden van de Nederlandse Elftalclub
Dinsdagavond in het Olympisch Stadion te
Amsterdam bijeen gekomen voor de cen
trale training. Van de 19 aangewezen spelers
lieten Clavan en Van Melis verstek gaan.
Van de nieuwelingen in het gezelschap,
Boskamp, Tebak. Van der Hurk, Lugthart
en Van Ede deed Boskamp, die herstellende
is van een enkelblessure, alleen aan de loop-
(Van één onzer verslaggevers).
Op het terrein aan de Croeselaan is Dins
dagmiddag de eerste steen gelegd van de
grote Jaarbeurshal, die daar zal verrijzen.
Een groot aantal autoriteiten woonde de
plechtigheid bij. Wij zagen o.a. de Commis
saris der Koningin in de provincie Utrecht,
de heer M. A. Reinalda, Utrechts burge
meester jhr mr M. C. J. A. Ranitz en de
wethouders, de regeringscommissaris, dr W
L. Groeneveld Meyer, de ere-voorzitter van
de Koninkl. Nederl. Jaarbeurs, dr F. H.
Fentener van Vlissingen.
De voorzitter van de Raad van Beheer,
mr W. H. Fockema Andreae, zeide in zijn
rede, dat men om financiële redenen uit
eindelijk is gekomen tot een zo eenvoudig
mogelijk bouwwerk, waarmede helads
knellende banden zijn aangelegd aan het
scheppend vermogen van de Nederlandse
architectuur. Gepoogd is de nieuwe hal be
halve voor Jaarbeursdoeleinden ook ge
schikt te maken voor andere gebruiksmoge
lijkheden. Hoofdzaak is echter het dienen
van de zakelijke belangen van de Jaar
beursdeelnemers. Definitieve bebouwing
van de Jaarbeursterreinen was een dwingen
de eis geworden. Het besluit tot de bouw
deze nieuwe hal houdt de consequen
tie van verdere uitbouw en afbouw in,
hiermede heeft men een grote verantwoor
delijkheid aanvaard. De Bijbel leert ons,
hoe het allen vergaat, die niet bouwen
op vaste grond. Zonder stevig funda
ment bouwt ook de Jaarbeurs geen blij
vend huis. Als een vrij instituut, vrij van
steun of invloed van overheid en politiek,
vrij van bedrijfsorganisatorische bindingen
van knellend karakter, staat het Jaarbeurs-
instituut kaarsrecht als een vrucht van ini
tiatief en samenwerking van ondernemen
de mensen, tol heil alleen van het alge
meen welzijn van ons land. Velen hebben
bijgedragen tot het optrekken van deze
hechte grondvesten, één onder hen was het
ens wil van beslissende invloed is gewor-
n op de ontwikkeling der Jaarbeurs: dr
F. H. Fentener van Vlissingen. Grote waar
de hecht men er daarom aan diens naam
gebeiteld te zien op de eerste steen. Een
nzoon van de ere-voorzitter, de 15-ja-
Frederik Hendrik Fentener van Vlis
singen Jr getooid met een leren voorschoot,
metselde daarna met een zilveren troffel de
eerste steen, terwijl de Utrechtse Postfan-
fare Onder Ons het Wilhelmus speelde en
langzaam aan veertig vlaggemasten, die de
•ntrek van de nieuwe hal aangaven, de va-
srlandse driekleur omhoog ging
Aan de ere-voorzitter werd daarna een
afschrift van de ingemetselde oorkonde
overhandigd, alsmede de gouden penning
van de Jaarbeurs.
gebouw zal ople\
de Voorjaarsbeu:
krijgt
vierk.
oefeningen mee, terwijl de Groninger Lugt
hart van de kant de oefeningen volgde. Hij
heeft tijdens de wedstrijden voor het Arol-
tournooi een teen gekneusd. Landman
klaagde over onwillige rugspieren en deed
het kalm aan.
De training bestond uit lichamelijke oefe
ningen, baltraining, rondjes lopen en een
partijtje voetbal, gevolg door een saunabad
en ten slotte de bijeenkomst in de „kuil"
van het stadion, die voor de niet ingewijden
gesloten was, omdat het de eerste keer was,
dat de spelers na de Olympische Spelen te
zamen waren.
Dat tegelijkertijd een repetitie werd ge-
gehouden voor het bloemenspel, dat Zater
dag a s in het stadion wordt gehouden,
kwam de concentratie van de spelers niet
ten goede. Enige tientallen jongens en meis
jes liepen op de grasmat én de sintelbaan en
volgden de aanwijzingen, die door een luid
sprekerinstallatie werden gegeven. Daar
tussendoor klonk gramofoonmuziek. Wie
echter het meest afgeleid werden,
van het Nederlands
Gegevens omtrent nieuwe hal
De bouw wordt uitgevoerd door de N.V.
Amsterdam—Utrecht, (jlie het
leveren vóór dc opening van
:urs in 1953. De nieuwe hal
een grondoppervlakte van ruim 15.000
meter. De hoogte wordt 15 meter. De
netto expositieruimte bedraagt ruim vier
maal die van de Beatrix-hal op het Vreden-
burg. In de nieuwe hal. die zeer eenvoudig,
doch uiterst doelmatig wordt ingericht, zal
5 millioen gulden worden geïnvesteerd. De
hal is opgebouwd uit stalen spanten, die rus
ten op kolommen, welke op 15 m in de ene
en 28 m in de andere richting uit elkaar zijn
geplaatst. De muren worden opgetrokken
van baksteen in twee kleuren. Het dak
wordt plat gehouden en het bevat grote
lichtkappen. Over de gehele breedte van de
hal wordt een gaanderij gebouwd, welke
zal worden ingericht als restaurant. De
hoofdingang, voor een groot deel van glas
opgetrokken, krijgt een breedte van 30 m.
Gisteren is de 59ste jaarbeurs te Utrecht
zonder enig ceremonieel geopend. De eerste
twee dagen zijn de zogenaamde „export-
dagen", die voornamelijk door de buiten
landers zullen worden bezocht. De eerste
buitenlander, die zich op het terrein Vre-
denburg meldde, was de Duitser ir Walter
Kuchanny. Tegelijkertijd passeerden ook
enige Belgen en Fransen de contróle.
Ir Kuchanny bleek fabrikant te zijn van
toestellen voor industriële infrarode ver
warming. Hij vertelde, dat hij naar de
Utrechtse jaarbeurs was gekomen om ver
tegenwoordigers te zoeken voor zijn fabri
kaat. Zijn fabriek, die aanvankelijk in Dres
den. in de Russische zone was gevestigd,
werd drie jaar geleden onteigend. Hij is
hierna naar Berlijn vertrokken. Daar
slaagde hij er in de Westelijke zone te be
reiken. In Dortmund is ir Kuchanny toen
een nieuwe fabriek begonnen'. De fabriek
heeft thans weer een omzet bereikt van an
derhalf millioen D.M.
Overigens had men op het Vredenburg
jór elf uur reeds bezoek ontvangen van
Beigen. Duitsers, Noord-Amerikanen. Cu-
ragaoérs. Indonesiërs. Fransen. Ieren en
verder kooplieden uit Chili. Suriname, De
nemarken, Polen. Noord-Afrika, Groot-
Brittannië, Canada, Spanje, Oostenrijk,
Zweden, Zuid-Afrik?, Uruguay. Italië, Noor-
vegen, Luxemburg en de Canarische eilan-
elftal of de jeugdige
Gistermorgen heeft H.M. de Koningin de
elf nieuwe ministers op het paleis Soest-
dyk beëdigd. Van links naar rechts op de
voorste rij: de excellenties Suurhof, Don
ker, v. d. Kieft. Cals, Beyen en Luns,
achterste rij: De Bruyn, Zijlstra, Kernkamp,
Algera en Witte.
deelnemers aan het bloemenspel, valt nog
te bezien. De training werd bijgewoond
door de heren A W. Verlegh, voorzitter van
de Keuzecommissie, H. J. Mommers en Otto
de Vries, beiden lid van deze commissie, C.
F. van der Meulen, lid van de Technische
Commissie, C. Kruyver, lid van het bonds-
bestuur en dr J. Thpmee, de bondsarts. De
laatste heeft assistentie gekregen van de
heer Wijnekus, een student in de zoals
men in Leiden zegt „botten en spieren
De eerste interlandwedstrijd, die het Ne
derlands elftal speelt, is op 21 September
a s. in Kopenhagen tegen Denemarken. Er
zal voor deze ontmoeting geen oefenwed
strijd worden gespeeld, zo vertelde de heer
Van der Meulen.
Aan de centrale training welke gisteravond
zoor de eerste maal in het nieuwe seizoen
n het Olympisch Stadion werd ge
houden namen deel: Kraak (Stormvogels).
Landman (Sparta). Odenthal (Haarlem).
Alberts (Vitesse). Boskamp (Ajax), Tebak
(Eindhoven). Terlouw (Sparta). Hendrika
(Vitesse). Biesbrouck (Haarlem). Wiertz
(D.W.S.), Van der Hurk (Eindhoven). Clavan
(A.D.O;), Van Roessel (Willem II). Van Me
lis (Eindhoven), Lugthart (Be-Quick, Gr.).
Van der Kuil (P.S.V.). Louer (NOAD), Ben-
naars (DOSKO) en Van Ede (Sparta).
Boskamp. Tebak. Van der Hurk. Lugthart
en Van Ede z(jn nieuwe gezichten bij deze
centrale training van de K.N.V.B.
Schoonhoven
Racewedstrijd in straten
van Schoonhoven
gistere
anders
o rustige Spoorstraat leek
op een racebaan, zo dicht
nsen opééngepakt, om toch
maar niets van een spannende wedstrijd
p dat moment aan de gang
waren het maar gewone
fietsen, waarop zeventig junioren en
senioren hun Ronde van Schoonhoven re-
Het tempo bij de junioren lag al hoog,
maar bij de senioren werden er snelheden
van 40 km bereikt. Zij reden de route,
waarin drie bijna haakse bochten waren,
twintig maal. Van de 28 deelnemers vielen
er spoedig enkelen af en toen de laatste
ronde inging, war ener nog maar 11 ren
ners in het strijdperk. In de bochten deden
zich verscheidene valpartijen, die niet van
ernstige aard waren, voor. Als gevolg van
een valpartij moest G. v. Bohemen. die
steeds bij de eerste drie behoorde, bijvoor
beeld een ander karretje pakken, waar-
grote achterstand kreeg. Toch
n zijn": junioren: 1. G. de Vaal
2758 min.; 2. P. Oosterling te
Lexmond 29.58 min.; 3. J. Molenaar te
Schoonhoven; 4. H. Hofman te Gouda.
Senioren: 1. J. Sluitjes te Gouda 35.42.8 m.;
2. H. Stuurman te Gouda 35.43 min.; 3. C.
Deerenberg te Schoonhoven; 4. E. Ouwe-
neel te Gouda; 5. A. v. d. Grijn te Schoon
hoven; 6. G. v Bohemen te Schoonhoven.
Des avonds gaf „Tavenu" een populair
concert in de muziektent op de Stenen-
brui. Het «peelde bekende menmuziek en
een ouderweUe potpourri. Er w«» volop
afwisseling.
Vervolg Stadsnieuws
In vrijgekomen lokqlen van
land- en tuinbouwschool
De nieuw gestichte Chr. H.B.S. zal wor
den gevestigd in de lokalen aan de Geu
zenstraat, waarin de Chr. lagere landbouw
school en de Chr. lagere tuinbouwschool
waren gehuisvest en die zijn vrijgekomen
nu de land- en de tuinbouwschool a. d. Goe
janverwelledijk elk een nieuw gebouw heb
ben gekregen.
Er zijn aan de Geuzenstraat voor de Chr.
H.B.S. twee lokalen en een directeurs- en
een leraarskamer' beschikbaar. Daar de
nieuwe school met het ..erste leerjaar be
gint, komt één lokaal in gebruik. Het an
dere wordt volgend jaar betrokken, als de
school een tweede klasse krijgt. Voorlopig is
de Chr. H.B.S voor twee jaar onderdak.
Vandaag is het cursusjaar met een bijeen-
i de acht en twintig leerlingen be-
ig nemen de lessen een
van de school zal niet
Het Tsjechische blad Rude Pravo meldt
uit Brno dat er reeds een acuut tekort aan
aardappelen bestaat, hetgeen volgens de of
ficiële berichten een gevolg is van de trage
afleveringen door de boeren ondanks de
overvloedige oogst. Het blad deelde tevens
mede. dat de rantsoenering van aardappe
len dit jaar op 8 September zal beginnen
inplaats van op 24 September, zoals vorig
jaar. Men heeft er voor gewaarschuwd geen
dige vrije marktprijs
I kronen per kilo.
komst van
officii
In de
ats van de heer P. Vink te dezer
wiens benoeming het departe
ment van Onderwijs. Kunsten en Weten
schappen wegens het aantal lesurei aan an
dere scholen bezwaar had. is tot leraar in
het Nederlands benoemd de heer N. 'Scheps
te Den Haag. candidaat in de letteren aan
de Vrije Universiteit te Amsterdam, die ook
leraar is aan de Chr. H.B.S. te Veenendaal
Voorts is benoemd tot leraar in de plant
en dierkunde drs H A Bakker te Rotter
dam. leraar aan de Chr. H.B.S. aan het He-
negouwerplein.
aardappelen, die verkocht zullen worden te
gen 1.90 kronen. In niet-officiële berichten
uit Praag wordt echter gezegd, dat de oogst
ongunstig beïnvloed is door de vorst in het
voorjaar en de droogte in de zomer.
Volgens berichten uit Hongarije is de
oogst aldaar ver ten achter gebleven bij de
verwachtingen. Het blad Szabad meldt Wii
zouden veel betere oogsten hebben gehad
indien er geen vorst was geweest in het
voorjaar en geen droogte in de zomer Vol
gens niet-officiële berichten bestaat er
reeds in geheel Hongarije een tekort aan
graan, daar de staat er op stond, dat de
volledige quota werden ingeleverd ondanks
de geringe opbrengst. In de dorpen is vrij
wel geen bloem te verkrijgen. In Boedapest
bestaat een tekort aan aardappelen, doch
niet in de provincies.
Lindeteves in conflicl met
de Antillaanse regering
De hoofddirectie van de firrha Lindeteves
te Amsterdam is niet bereid, zich neer te
leggen bij de te Willemstad gedane uit
spraak krachtens welke haar vergunning in
de Nederlandse Antillen wordt ingetrokken
De hoofddirectie is namelijk van oordeel,
dat de gevolgde procedure in striid geacht
moet worden met elk rechtsbegrip
De vergunning, die per 1 December 1952
wordt ingetrokken, was verleend in Novem
ber 1950. De intrekking werd a'dus gemo
tiveerd dat Lindeteves de beperkende be
palingen die in de vergunning waren neer
gelegd. zou hebben overschreden.
Gewaardeerd artikel
Achthonderd tomaten zijn dezer dagen ge
stolen uit het Nederlandse paviljoen op de
St Eriksma S.S.A., de Zweedse Jaarbeurs
zo meldt Da gens Ny heter. Het pa
viljoen was een paar uren onbewaakt, om
dat alle Nederlanders op een cocktailparty
bij hun gezant waren. Er zal geen aangifte
bij de politie worden gedaan, aldus het
blad.
Officieren zagen niets
Voor frèt Hoog Militair Gerechtshof heeft
gistermbrgen terechtgestaan de dienstplich
tige sergeant B. van A. uit Rotterdam, die
door de krijgsraad te velde-Zuid was ver
oordeeld tot 6 maanden gevangenisstraf met
aftrek, waarvan drie maanden voorwaarde
lijk met een proeftijd van 2 jaar en met
verlaging tot de rang van ïoldaat eerste
klas.
Van A. had op 24 Maart 1952 te Maas
tricht het door de commandant van een
treinpatrouille gegeven bevel om door te
lopen, niet opgevolgd. Bovendien had hij
geen hand uitgestoken om onordelijkheden,
beledigingen en bedreigingen, die door
minderen aap het adres van die treinpolitie
werden geuit, te doen beëindigen.
In verband met dezelfde relietjea ver
schenen de reserve eerste luitenant J. F. J.
L. uit Geldrop. de reserve tweede luitenant
W. K. uit Arnhem, de reserve eerste luite
nant P. E. van M. uit 's-Gravcnhage. de
reserve tweede luitenant II. II. B. uit Gro
ningen en de reserve eerste luitenant H. H.
G. uit Eindhoven. Allen waren door de
krijgsraad te velde-Zuid vrijgesproken van
de beschuldiging, dat /.ij bij bovengenoemde
relletjes niet hadden ingegrepen, maar ge
woon het station hadden verlaten. De 5 of
ficieren verklaarden niets gehoord of ge
zien te hebben van de wanordelijkheden,
welke zich op het station hadden voorge
daan.
De president las een paar getuigenver
klaringen voor, volgens welke de luitenants
K. en L. te midden van de herrie waren
gezien. Appellanten volhardden in hun ver
klaring. De advocaat-fiscaal zei. er niet
van overtuigd te zijn, dat de voorstelling,
die de offieieren van het geval hadden ge
geven. juist was. Het relletje, zo zei hij,
was al begonnen toen de officieren nog in
de onmiddellijke nabijheid waren. Zij moe
ten ais getuigen der wanordelijkheden wor
den beschouwd. Zij verdienen dan ook straf
voor het feit. dat zij zich uit de voeten heb
ben gemaakt. Hij vroeg ieder van hen te
veroordelen tot een week gevangenisstraf
en hen in arrest te nemen bij deze uit
spraak
Het Hof zal op een nader te bepalen tijd
stip uitspraak doen.
De T o 11 a n. het 54 ion metende Noorse
schip, dat met een aantal leden van de Brit-
Groenland-expeditie op 8 Juli uit Londen
vertrokken is. heeft een lek opgelopen, zo
wordt van het vaartuig gemeld. De pompen
kunnen het binnendringende water meester
blijven Het schip is thans uit het iisgebied.
Het heeft verder geseind, dat vier man met
uitrustingen en voorraden voor vier maan
den op Kaap Rink aan land zijn gezet.
Het vaartuig kon Walrus Point niet berei
ken door het ijs. De positie van het schip
werd opgegeven als 67.05 N en 76 W.
KANAAL OM BERLIJN HEEN
BLIJKT ONDEUGDELIJK
In de twee maanden sinds het veertig
kilometer lange kanaal om West-Berlijn
heen door de Oostduitse autoriteiten werd
geopend hebben Oostduitse schippers her
haaldelijk aan functionarissen van het
Westberlijnse stadsbestuur gemeld, dat
stukken oever van het kanaal zijn inge
stort.
Volgens Neue Zeitung, het in de
Duitse taal verschijnende blad van het
Amerikaanse ministerie van Buitenlandse
Zaken, is deze kanaalaanleg een misluk
king gebleken Kortgeleden is de oever
weer over een afstand van ruim negentig
meter ingestort, waardoor de nabijgelegen
velden werden overstroomd, aldus dit blad.
SPAANSE OFFICIER IN
FRANKRIJK AANGEHOUDEN
Een officier van het Spaanse leger, die
naar het heet met zeventien millioen
pesetas van het leger naar Frankrijk
vluchtte, is opgespoord, aldus welingelichte
kringen te Madrid, en zal waarschijnlijk
door Frankrijk uitgeleverd worden. De
diefstal werd Mfcds omstreeks 20 Augustus
gepleegd, maar" eerst vier dagen geleden
ontdekt. Naar verluidt zijn er ook enkele
btirgers bij betrokken.
Er wordt weer gespaard. Ook voor de
Rijkspostspaarbank ik de maand Augustus
gunstig verlopen Inleg en terugbetaling tij
dens deze vacantiemaand bellepen resp. ruim
32 millioen en f 27 millioen. zodat het
spaartegoed per einde Augustus met ruim 9
millioen Is vermeerderd.
- Plannen voor een Duitse lijndienst op In
donesië. Volgens de Hamburger Hafen Nach-
richten heeft de rederij Max Faulbaux ln
Flensburg het plan een geregelde dienst van
Hambui g en Bremen op Indonesische havens
In te stellen. Voorlopig wil de ïfderl) met ge
huurde schepen maandelijks een afvaart ver-
WOENSDAG 3 SEPTEMBER 1952
EERSTE BLAD - PAGINA
(Van onze Romeinse correspondent).
DAT IS DE REVOLVER, die de „signorino" droeg toen hij gevallen is
en daarboven hangt zijn degen, zei de oude huisknecht, die ons te Pienza
het paleis der Piccolomini liet zien. En wij dachten terug aan de jaren,
toen wij de „signorino" bijna dagelijks ontmoetten, de enthousiaste, ver
fijnde jonge edelman, nog geen twintig jaar oud, die in zijn grote villa
even buiten Rome een experimenteel theater had laten bouwen, zich om
ringde met toneelschrijvers en acteurs en evenals zijn oudere vriend
Luchino graaf Visconti di Modrone regisseur wilde worden. Helaas, de
droom van Nicola Piccolomini werd niet verwezenlijkt. Wij zagen hem
voor het laatst in April 1940 aan een diner bij de toenmalige Nederlandse
gezant, die het grootste deel van de villa van hem had gehuurd. Een
beetje branie-achtig vertelde hij over zijn aanstaand vertrek naar
Palermo, waar hij zou worden opgeleid tot officier-vlieger en zijn geest
drift klonk onecht, want een martiale figuur was deze dromerige aestheet
zeker niet. Heel kort daarop kwam het bericht, dat Nicola, de stamhouder
der Piccolomini, in de buurt van Napels met zijn vliegtuig was neerge
stort. Een der grootste geslachten van Italië kwam met hem tot een eind,e
daar zijrt vader en moeder, bejaarde mensen, slechts leven in de herinne
ring aan hun geliefde zoon.
Van de vele paleizen, die de familie nog
steeds bezit, was geen hem liever dan
dat te Pienza. gebouwd door de grote voor
vader wiens droom nu eens wél in vervul
ling ging. Pienza is als stadje een unicum in
de wereld, het is een versteende renaissance-
droom, ontstaan door het machtwoord van
een paus en na dienst dood ingesluimerd,
maar zonder te vervallen. Pienza is geen
„dood stadje", er is gewoon in vijf eeuwen
niets meer gebeurd, niets meer veranderd.
Oorspronkelijk heette h^ plaatsje Cor-
Signano en was een gehucht, plgendom van
de Sienese familie der Piccolomini, welk
geslachl in ons land misschien het meest
bekend is door de rol. die twee Piccolomini
spelen in Schillers tragedie Wallenstein.
Naar het heet stammen <fe Piccolomini af
van de Etrurische koning Porsenna, die in
de zesde eeuw vóór Christus Rome bezette,
maar het bestaan van Porsenna is verre
van zeker. Te Corsignano. waarheen zijn
vader was uitgeweken, werd in 1405 Enea
Silvio Piccolomini geboren, die laler te
Siena studeerde en zich ontwikkelde tot een
der meest befaamde humanisten Hij schreef
verzen in het Latijn en in het Italiaans en
publiceerde ook enkele verhalen, die wij
nu romans zouden noemen, o.a. in 1443 d*
verre van kuise „Geschiedenis van twee
minnaars".
ïn het gevolg van de bisschop van Fermo
nam hij 'deel aan hel kerkconcilie van
Basel (1432'42). een concilie dat in een
heftig eonfliet verwikkeld werd met de
paus. Enea Silvio nam aan deze woorden
strijd Ijverig deel. publiceerde in 1439. als
secretaris van de tegenpaus Felix Vijf. een
heftig schotschrift tegen Paus Fugenius
Vier. Maar in 1442 werd hij afgevaardigd
naar de rijksdag te Frankfort, waar de
Roomse konihg Frederik I)rie hem de lau
werkrans der dichters op het hoofd drukte
en tot secretaris der rijkskanselerij be
noemde. Langzaam begint hij dan over te
hellen tot de neutraliteitspolitiek van Fre-
4«t\k Drie tussen paus en concilie en in
1H5, door de Roomse koning als amhassa-
dear naar Rome gezonden, vraagt h(j de
paas vergiffenis voor zijn vroegere oppo
sitie.
Hij blijf} een groot
Latinist en een min
naar der kunsten,
doch zijn pen wordt
nu minder frivool en
een jaar laier ont
vangt hij de pries
terwijding die hij
voordien steeds had
geweigerd, daar hij
geen kuisheidsgelofte
wilde afleggen. Wel
dra wordt hij bis
schop van Siena.
voert voorts de on
derhandelingen voor
het huwelijk van
Frederik Drie met1
Eleonora van Portu
gal en geletdt ten
Slotte de Roomse
koning naar Rome
om door de paus tot
keizer te worden ge
kroond (1452). Bij die Gct'el unn
scheidene kardinalen te bewegen te Corsig
nano, dat nu Pienza werd genoemd, even
eens paleizen te laten bouwen: Borgia, de
latere paus Alexander Zes. Ammannati en
anderen. De architect Porrina bouwde
voorts nog twaalf grote paleizen voor min
der voorname lieden.
Pius Twee schonk steeds meer kostbaar
heden aan de kathedraal, vulde het paleis
Piccolomini met schilderijen. Zijn droom
was van Pienza de ideale stad der renais
sance te maken, een stad van de geest, ge
wijd aan de muzen en de schoonheid. Na
zijn dood hield de bouwwoede op. daar er
in het geheel geen reden was, waarom nu
juist op die plaats, zo hoog in de bergen en
vrij dicht bij Siena een stad zou moeten
ontstaan.
Klokken en orgel
BOCHUM. Augustus
..BOCHUMER Y'EREIN". vroeger een
van Duitslands grootste wupenfabrieken.
zal vier, bU elkaar behorende, klokken
schenken aan de nieuwe „Wereldvrede
Kerk" te Hirosjima. de Japanse stad. waarop
de eerste Amerikaanse bom werd geworpen.
De Boehumer Verein volgt hiermede het
voorbeeld, dat verscheidene Westduitae
steden, die ernstig van bomaanvallen hebben
geleden, reeds hebben gegeven door geld
bedragen te schenken aan de swaarbeproef
de Japanse stad.
De nieuwe klokken zullen weerklinken
in het Vredesjaar 1953. ter gelegenheid van
„„.„„de d„. d„ob
j.
gelegenheid spreekt hij in tegenwoordig
heid van paus en keizer een gloedvolle
rede uit. waarin hij het voeren van de strijd
tegen de ongelovigen als hoogste doei der j
Christelijke overheid prijst en de kruistocht
predikt tegen de Turken, die Constantinopel
belagen F.en jaar later wordt hij kardinaal
en in 1458 kiest het conclave hem tot paus.
Met een pedante toespeling op de ..vrome
Aeneas" van Vlrgilius neemt hij de naam
aan van Pius Twee (Pius-vroom) Die naam
van Pius, die in onz.e tijd zovele pausen
hebben gedragen, was toen heel ongewoon.
De eerste Pius. „voorganger" van onze
Enea. was reeds dertienhonderd jaar vroe
ger gestorven.
Als paus bleef hij steeds ijveren voor de
kruistocht en hij stierf in 1464 te Anconë,
waar hij reeds ernstig ziek heen was ge
reisd om zich in te schepen als „aanvoer
der der Christenheid tegen de Turken" en
waar hij de laatste diepe teleurstelling
moest ondervinden: de schepen en man
schappen. die de vorsten van Europa hem
hadden toegezegd, kwamen niet opdagen
EEN eigenaardige trek. van deze grote
rennaissance-vorst is zijn liefde voor
het gehucht, waar hij louter door een toe
val het levenslicht had aanschouwd Nau
welijks tot paus. gekozen, ontbood hij één
der beste architecten van Florence. Ber
nardo Rossellino en gaf hem opdracht epn
volkomen moderne stad te bouwen De
paus. die in zijn politiek nog veel middel
eeuwse trekken vertoont (hij was de laatste
die ooit aan kruistochten dacht) had als
humanist en kunstminnaar een open oog
voor de nieuwe tijden. Zo ontstond daar.
vijfhonderd meter boven de zeespiegel op
de top van een heuvel, een der meest har
monieuze stadjes van Europa. Voor zijn
neef bouwde de paus het grootse paleis
Piccolomini, dat uitwendig en inwendig
met zijn bijna honderd zalen niet onder
doet voor de meest vermaarde palelzen van
Florence.
Het oude dorpskerkie werd een fraaie
kathedraal, waarvan elk onderdeel onder
's pausen persoonlijk toezicht werd ver
zorgd. De altaren, de schilderijen, de koor
banken het zijn stuk voor stuk meester
werken. Een bisschoppelijk paleis en een
stadhuis sluiten het plein, waar dom en
familiepaleis gelegen zijn. op de meest ge
lukkige wijze af. De paus wist voorts ver-
stierf niet. Door de eeuwen heen heeft het
steeds ongeveer hetzelfde aantal inwoners
gehad, ruim duizend. En het ligt daar met
zijn fraaie palelzen en kerken, paleizen
waar het paleis op de Dam klein b(j is, als
een versteende droom. In het museum
vindt men kunstwerken van de eerste rang,
o.a. een rijke verzameling Vlaamse wand
tapijten en een zijden priestergewaad uit de
elfde eeuw. in Engeland geborduurd met
59 voorstellingen uit de H. Schrift.
Pienza op zijn bergtop is alleen per auto
bus of auto te bereiken en wordt dus weinig
bezocht. Toch leeft nergens de renaissance-
sfeer zuiverder dan in dat stadje, waar
alles herinnert aan een grote paus en waar
wij tevens herinneringen vonden aan zijn
laatste niet minder kunstlievende nazaat.
Midden October
heid van Duitse en Japanse autoriteiten op
het terrein van de Boehumer Verein proef-
luiden.
De klokken zullen worden voorzien van
inschriften in Japans en Latijn. De grootste
zal gewijd zijn aan de H. Maagd Maria en
het inschrift dragen ..Staal, grondstof voor
oorlog, roep de volken op ten Vrede De
tweede klok zal de naam dragen v?n St
Francis Xavter. de Jezuïeten zendeling die
de eerste Christelijke missie tn Japan sticht
te. de derde, die van een 16e eeuwse Duitse
Jezuieten-priester. Petrus Camstus en de
vierde za) zijn voorzien van de naam van de
eerste Japanse martelaar. Paulus Niki.
De stad Keuiep heeft inmiddels besloten
het bedrag van 10.000 Mark. dat zij had
uitgetrokken ten behoeve van een ..vredes '-
orgel voor Hirosjima te verhogen tot 37 000
Mark. Bedoeld orgel zal in Bonn worden
gebouwd en binnen zes maanden gereed zijn.
De Poolse trawler Brozd is Dinsdagavond
ter hoogte van F.gmond op het strand ge
lopen. Nadat het srhin met noodsignalen
op de hoorn en met lichtpijlen dringend om
hulp had verzocht, voer de reddingboot
President Steyn. met schipper W. ten
Brnggencate Ier assistentie uit. Duizenden
belangstellenden sloegen on het strand de
reddinespcinien van de President 8teyn.
die met schijnwerpers aan het werk was,
gade. Het schip lag midden in de branding
voor de kust.
Het schip maakte reeds water, toen de
reddingboot de eerste elf man aan boord
nam en een veilig onderkomen bezorgde in
een café aan de boulevard. Dit deelde de
kapitein van de President Stevn mee. De
bemanning bleef nabij de reddingboot op
het strand om bij het eerste teken de aan
boord gebleven vier man aan wal te halen.
Het schip, dat afkomstig is van Gdynia
in Polen, was reedden dagen onderweg en
had gevist nabij dp)jpo«eersbank De boot.
die volgens de laatste berichten een visser
uit Scheveningen aan boord hepft, was
voor reparatie op weg naar IJmuiden. Men
schijnt zich echter in de koers te hebben
vergist.
De situatie blijkt vrij kritiek te zijn. Er
staat een sterke stroming naar de wal toe,
waardoor de vissersboot van de eerste bank
is afgedreven en zich thans tussen de eerste
en tweede bank bevindt. De boot kon geen
anker geven, zodat de verbinding met de
IJmuidense sleepboot Nestor vah het Bu
reau Wtjsmuller. die met de IJmuidense
reddingboot Neeltje Jacoba ook te hulp was
gekomen, langszij het gestrande schip ligt,
moeilijk tot stand kon komen. De
heeft een mankement aan de winch Aan
boord bevinden zich thans nog de Scheve-
de kathedraal en zijgevel
i het Paleis Piccolomini.
San A'rancisco. Augustus
JJET INDUSTRIECOMPLEX alhier
iodanig zjjïi de wijken rondom de
Golf van San Francisco op te vatten be
woond door drie millioen mensen, zal wor
den gebruikt als proefterrein om althans
theoretisch uit te maken hoe het normale
leven van een gemeenschap het best weer
op gang kan worden gebracht na een cata-
strophale gebeurtenis. Op 8 September a.s.
zullen geleerden, deskundigen op alle moge
lijke gebieden: houwen, geldwezen, pro
ductie deze bijzondere „operatie" in
zetten.
Dan zullen ze. onder oppertoezicht yan
het Stanford Research Institute, het Sten-
ford instituut voor Onderzoekingen, een
aanvang maken om na le gaan hoe indus
trieën en openbare diensten na een aanval
met atoombommen het best weer op de been
kunnen worden geholpen De geleerden
zullen zich hierbij niet bezighouden met de
burgerlijke verdediging, eerste hulp aan ge
wonden en het blussen van branden
De conclusies, waartoe ze komen, zullen
in December worden ingediend bij de Na
tional Security Resources Board, het Bureau
voor het beramen van Middelen ter Be-
scherming van de Nationale Veiligheid en
;ze zullen de basjs vormen voor plannen,
welke ten behoeve van andere grote steden
zullen worden opgesteld. Reeds nu heeft het
Stanford Research Institute uitgemaakt, dat
het gevaar voor een aanval met atoi
bommen op San Francisco, een van
Rrootste 'strategische havens in de Pacific,
met zich brengt, dat de ontwikkeling van
dit gebied in andere banen behoort te wor
den geleid. Het Instituut werd belast met
de taak ten behoeve van geheel Noord-
Amerika normen aan te geven voor sprei
ding van Industrie en bevolking over
andere gemeenten. Reeds heeft het Instituut
vastgesteld, dat binnen een radlus van
16 km van San Francisco uit geen nieuwe
fabrieken van producten, nodig voor de
defensie, mogen worden gebouwd, hetgeen
er op neerkomt, dat alle bouwwerken ten
behoeve van de industrie binnen de geo
grafische grenzen van San Francisco moe
ten blijven.
U zal worden onderzocht hoe bestaande
ondernemingen en diensten weer op
gang kunnen worden gebracht nadat een
ningse visser, de Poolse schipper, de machi
nist en de stuurman.
Vanochtend om halfzeven was de situatie
zo. dsl de trawler met -ware slagzij over
stuurboocd op dg eerste bank lag
sleepbootlheeft geen contact meer en de
reddingboot is teruggehaald De vier be
manningsleden, die op de trawler achter
bleven, zijn nog steeds aan boord Voor hen
bestaat echter geen gevaar, want zij kun
nen in geval van nood de kleine afstand,
die hen van het land scheldt, gemakkelijk
zwemmend afleggen. De Brozd ligt thans
recht voor Egmond.
grijko. wij
nestam i:
een **t
i de stabi
Over het algemeen, zo wordt in een raD-
>rt van de O.E.E.S. geconstateerd, ziln
dert enige maanden geen be'.anffriike.^wij-
zigincen in de economisch'
Europa ingetreden. F.r tekent zJch een
verbetering af op het gebied van
liteit der prijz.en. het herstel van de han
delsbalans van Europa en van het verstoor
de evenwicht in de Euronese Betallngs Unie.
Wat de wijzigingen betreft vrn de kosten
van levensonderhoud «of de kle'nhande!*-
priizen is er in meer dan de he'.ft van de
landen een einde gekomen arn de stijging
der prijzen, of valt er zelfs een lichte nei
ging tot daling der prijzen waar te nemen.
|Jit een brie
brief van een li
lammer, dat er op de
holen niet meer liefde voor de natuur
wordt biinebracht Dit zou vele jongeren
weerhouden van strooptochten door duin
en bos De aanleiding tot deze ontboeze
ming was een uitgehaald uilennest ergens
ln de duinen van Noordwijk aan Zee.
Ziezo, daar zitten we meteen weer midden
in het probleem, waarmee we feitelijk ieder
vooriaar en iedere zomer te maken hebben.
Een probleem, dat al zo oud is als neen.
niet zo oud als de mensheid, want voor onze
voorouders was de dierenbescherming vast
en zeker geen probleem
IJ kent waarschijnlijk wel het over
bekende. ik mag wel zeggen beroemde boek
van Hildebrand. de Camera Obscura Lang
geleden, dat u het las? Ja. zo was het met
mij ook het geval Maar onlangs vond ik
het thuis liggen op de tafel, waaraan ik na
mijn werk even was neergestreken. Meer
uit oude herinnering dan omdat ik niets te
Ruimtevaart-federatie
De Nederlandse vereniging, die z.ich
bezighoudt met onderzoek naar de mogelijk
heden van ruimtevaart, is evenals de over
eenkomstige Deense en Noorse verenigng
opgenomen in de Internationale Astronau-
tische Federatie (I A.F.). Dit besluit werd op
het astronautische congres te Stuttgart ge
nomen Ook de Amerikaanse vereniging
Chicago Rocket Soc'ety werd in de I.A.F.
opgenomen Thans zijn zestien verenigingen
lid van de internationale organisatie.
minee Nicolaas %ets. toch zeker n et de
eerste de beste, «ten verheerlijking uit zijn
pen liet vloeiep. cfn lofzang op een van de
verfoeiliikstc liefhebberijen, waarmee een
kind zich kan bezighouden.
ier misschien een verklaring voor
„v. hardnekkigheid, waarmee dit natio
nale kwaad blijft doorzieken? Is het die
onverschilligheid en die ongevoeligheid van
de volwassenen van vorige generaties, die
tot in onze dagen bij nog zoveel mensen
voortleeft
U denkt, dat ik mij vergis en dat ik moot
schrijven: die bij zovele kinderen nog
vooYtleeft Nee. ik schrijf ..mensen" en
ik bedoel ook werkelijk volwassenen, want
ik ben er van overtuigd, dat wij steeds weer
de volwassenen mogen aanrekenen, wat de
kinderen verkeerd d^en wat betreft het ver
nielen van vof-'lnesten.
Sinds de Camera Obscura werd geschre
ven. is dc mensheid alweer een eeuw ver
doen had. ging ik er weer eens in bladeren der gekomen op haar moeizame weg naar
U7„n de beschaving. Wat is een eeuw n\{ nog
-en. wanneer het gaat om het overwinnen van
uitgestrooid zijn. Dan
lezen van ..die zalige tijd. als de joi
kiel over de schouders gliidt" en nog veel
meer. Maar verzuimt u dan niet tp lezen,
wat er. volgens Hildebrand oftewel Nico
laas Beets, al zo uit een jonaensbroekzek
te voorschtin komt en waarmee een echte
Hollandse jongen zich moest bezighouden.
Een hele waslijst, maar een van zijn Hol
landse bezigheden behoort te zijn in bomen
klimmen en nesten uithalen, om van de
eieren een snoer te maken
Zo stond dan ons voorgeslacht tegenover
de natuur In een tijd. dat iemand als do-
of meer atoombomnwn schade hebben aan
gericht. Volgens het Instituut kan dr
slechts geschieden, wanneer tevoren desbe
treffende plannen zijn vastgelegd. In geval
van een oorlog is voor de Verenigde Staten
van het grootste belang de soepelheid van gens moet men
zijn productie-apparaat, voegde het Insti
tuut er bij zijn verklaring aan toe. Ondanks
moeilijkheden, waarmede men tijdens
Van onze medewerker). Idige Grenze. een heel mooie maar zeer trage
I Japanse film over een dame, die in de
VENETIë 28 Augustus, zeventiende eeuw heel erg aan lager wal
I geweest moet zijn. een Philippijnse film
.nder filmsterren, meer film", consta- over de geweldenaar Djenghis Khan. een
teerde een der journalisten OD het eenvoudige eerlijke Noorse film en een
internationaal filmfestival te Venetié, dat Britse verfilming van Oseav Wilde» toned-
mi etinds t-cn week even rustig voortkabbelt stuk The Importance of being Earnest (De
als de golfjes van de blauwe lagune. Het ernst van Ernst), die oBder regie van
jaarlijks internationaal filmfestival, dat een Anthony Asquith verfilmd toneel !s geble-
onderdeel vormt van de befaamde Biennale ven. Zojuist werd een ondanks de tamelijk
di Venezia, verschilt inderdaad van de melodramatische inhoud treffende en b. zon
filmfeesten in andere landen. Niet alleen der boeiende Amerikaanse film van William
«Adtrtr hoi Warniftpr van de stad (het eigen-1 Wyler vertoond: ..Carrie", met een grote rol
lijke festival wordt trouwens op het Vene-1 van Lawrence Olivier met Jennifer Jones
tiaanse Lido gehouden, het badplaats-eiland i in de titelrol en Miriam Hopkins in een
tegenover de stad), maar ook door organi-1 bijrol,
satie en sfeer.
Er zijn weinig of geen recepties, cocktail-
parties. lunches, soupers e.d er zijn wel
veel regisseurs, maar betrekkelijk
Natuurlijk was het interessant films te
zfen van landen als .lanan en de Philiopü-
nen. films die men normaliter in West Euro-
niet te zien krijgt- Even interressant was
•-»het. de regisseur en de titelrolspeler van
..sterren", die bovendien ailen slechts eenof Djenghis Khan", die in persoon aanwezig
twee dagen blijven._Het ..meer film ^overi^ waren gade te glaan op deze gala-avond
in smoking i
niet naar de kwantiteit in
l „niullon mel ae
alle
en na de tweede wereldoorlog te kampen
heeft gehad, heeft die periode toch geleerd,
dat grote wijzigingen gemakkelijk worden
ingevoerd, wanneer de behoefte daaraan
z.ich eenmaal doet gevoelen. De nodige aan
passing geschiedt evenwel niet automatisch
en na een aanval is er ook geen tijd voor
het maken van plannen en organiseren van
nieuwigheden. Men moet tevoren als het
ware klaar staan.
De onderzoekers van het Instituut gaan
bij de uitvoering van hun opdracht er van
uit. dat een atoombom op San Francisco
geworpen. 50.000 a 200.000 slachtoffers
maakt. De schade en vernietiging van ge
bouwen zal worden geschat op grond van
de uitwerking, welke de atoombom op
Bikini heeft gehad. Men neemt aan dat
verscheidene stadswijken tegelijk zullen
worden getroffen. De enquêteurs zullen nu
trachten vast te stellen hoe groot de aan
gerichte schade precies zal zijn. welke een
atoombom zal aanrichten. We dienen te
weten hoe efg we getroffen zijn om snel
en verstandig een plan op te kunnen stellen
om het leven van de stad weer op dreef te
helpen," verklaarde een vertegenwoordiger
van het Instituut. Is dit eenmaal gedaan
dan zullen de volgende vraagstukken onder
het oog moeten worden gezien:
le. Aanvoer van de nodige arbeids
krachten;
2e. Zorg voor vergoeding van inkomsten
derving en voor de uitkering van verzeke
ringen
3e. Herstel van het bank- en credietwezen;
4e. Aanvoer van grondstoffen en voorra
den voor de handel;
5e Onderdak ten behoeve van dakloze
overlevenden en het herstel van openbare
diensten,
6e. Verschaffing van gezondheids- en
medische diensten;
7e. Vaststelling van methoden voor het op
lossen van juridische vraagstukken.
het gewone festivalprogramma °Pyatten dure avondfoiletterii beladen met juwelen,
want dat programma iaat tijdI voor andereZjJ droegen g^,én jas1e maar hadden eèn
geneugten dan die der cinematografie. door3.ichtjg nylonhemd aangetrokken op de
Het festival te Venetië verschilt in nog manier van een sporthemd, waarbij bretels
een ander opzicht van de filmfeesten teen ondergoed duidelijk zichtbaar bleven. Zij
Cannes. Knokke. Berlijn. Locamo enz vonden dat blijkbaar heel chique. Misschien
namelijk wat het publiék betreft waarbij introduceren zij een nieuwe avondmode. die
we dan de mensen van het vak. de produ-1 met de grote hitte, welke hier heerst, uiterst
oers. de regisseurs, de critici, die overal weihom zou zijn.
dezelfde zijn, even bulten beschouwing
laten. Te Berlijn komt de „dooMnee-Ber- Qm het officiële Jestiv^l heen. met
Twee *>on de hoofdfiguren in de Philip-
pijnxt film „Djenghis Khan". die op de
Biennate te Venetië is vertoond.
lijner". om het eens met een afg
maar begrijpelijk woord te zeggen; te Can
nes. te Knokke komt de gewone badgast,
te Locarno de gewone vaeantieganger.
zowel als de plaatseliike bevolking, te
Venetië echter komt uitsluitend de ..upper
ten", of als men wil de „upper two thou
sand" van Italië. De entreeprijzen zijn er
hoog. avondtoilet is verplicht, carabinieri en
andere agenten in staatsie-uniformen vor- dft twintiger en dertiger jaren, speciaal die
ln de zaal erewachten, filmjournaal
radio en televisie (dagèlijks vei
digd!) beschouwen de voorstellii
als society-aangelegenheden.
rFoch is het Venetiaans festival artistiek
A van grote betekenis; het is een van de
wee jaarlijkse internationale filmfeesten,
waaraan een wedstrijd is verbonden - voor
de andere festivals hebben de filmproducen
ten de wedstrijden afgeschaft en waaraan
de internationale filmwereld grote waarde
hecht. Vooral de Amerikanen reserveren elk
jaar hun beste films voor Venetle. Elders
is hun inzending dikwijls middelmatig, naar
Venetië sturen ze hun beste Dims van hun
belangrijkste regisseurs Ook Frankrijk, dat
te Cannes gehandicapt pleegt te zijn dw
zijn eigen festivalreglement, stuurt meestal
grote films naar Italië - dit land immers
vormt een belangrijk afzetgebied voor de
Franse film.
Tot nu toe zagen we een charmante film
var. Italië; Blasatti's Altri Tempi (Andere
Tilden), geheel uit schetsen bestaande,
waarvan «ommlje uitstekend bleken. voorB
de bij ons reeds bekende Duitse film Stln-
Er is nog meer activiteit om het festival
heen. Er zijn kleinere festivals geweest,
o.a. van de documentaire film, de weten
schappelijke film en de film voor kinderen.
Bij de documentaires won Nederland een
tweede prijs met De Zwarte Stroom, van
Cefima: bij de wetenschappelijke films zelfs
een eerste met een medische film. Andere
Nederlandse films. Maskerage bij voorbeeld
van Max de Haas, vonden wel waardering
maar werden niet bekroond. We mogen ook
niet te veel eisen - onze documentaires
k! om dit festival heenjkunnen internationaal op erkenning bogen,
vrij veel te zien. dat^ de by pubiiek en cineasten, waarvan de hier
verworven prijzen toch weer getuigen, maar-
we kunnen niet Alle bekroningen voor on»
alleen verwachten!
Ondertussen zoekt ieder naar een stok
de hond te slaan. Men verwijt bijvoor
beeld het onderwijs, dat het niet meer eer
bied kweekt voor de s«tuur. Want. zegt
men. het is vooral de lagere-schooljeugd
die op de vrije middagen de parken intrekt
n de randen van de stad afstroopt.
Is dit zo Maar ik ken ook onderwijzers,
die in hun vrije tijd en ook op Zondagen
met groepjes kinderen de natuur intrek-
Een ander klaagt over het ULO en hel
Middelbare en Gymnasiale onderwijs waar
men op het gebied van de levende natuur
dc opgroeiende jeugd stenen voor brood
geeft n.l. te wefhig leven en te veel botten,
botjes, bladstanden en meeldraden.
Is dat zo
En die scholen dan. waar men met een
juist begrip voor wat speciaal de
oudere jeugd vraagt, de jonge mens iets
tracht bij te brengen van de wonderbaar
lijke samenhang tussen de vele verschijnse
len in de natuur en van de boeiende pro
blemen. die zifh aan de zoekende mens
openbaren Generaliseren is een gevaarlijk
iets.
Ik ben er van overtuigd, dat onder de
oudere studerende ieugd geen nestvernie
lers behoeven te worden gezocht
De boereniongens dan zegt nummer drie
Zie ze schuimen langs de heggen en over
de weilanden Geen kleine kinderen, maar
jongens tot 17. 18 laar Niets laten ze on
gemoeid. de zeldzaamste vogelnesten halen
ze uit.
En tochwaren het boerenzoons. dl«
week in. week uil. met de grootste toewij
ding mijn aquariums verzorgden en die met
grote zorgvuldigheid de broedende vogels
op hun erf in 't oog hielden. Bij deze jon
gens waren de broedsels in de beste han--
den
Vergeet anders de hengelaars niet I
schreef me iemand, die enige mannen had
gadegeslagen, toen ze de bosjes^en struiken
langs het viswater maar eens gingen afzoe
ken. omdat de visie? niet wilden bijten.
Tja .zo heb ik indertijd eens een hee
jonge torenvalk in handen gekregen, de
enig overblijvende van een leeggehaald
valkennest.
Tia vissers''t is echt waar
Maar een algemene regel hieruit destll-
_ren te-n ongunste van de Nederlandse
hengelaars Ik denk er niet aan 1 Ik ken
warempel wel andere vissers ook 1
Goed zegt de laatste aanklager. ..wat
zegt u dan van de Nederlandse Heide Maat
schappij. die uitgerekend in de zomertijd,
terwijl alle vogels broeden of iongen heb
ben te verzorgen. groeide landwegen ega
liseert. greppels uitdiept bermen kaal-
scheert en struiken omhakt, roetsj 1 naar
beneden met nesten en al
s avonds de hoofdfilms en 's middags j
een serie voorstellingen van oude Italiaanse
films, die riiet tot het beste behoren wat
het internationale filmverleden heeft opge
leverd de Italiaanse film wend pas na de
oorlog belangrijk! - om dit festival
dus is er nog vt..
moeite waard blijkt. Op een middag heeft
men avant-gardistischje films vertoond uit
van de beroemde Duits-Amerikaanse expe
rimentele cineast Hans Richter. Richter was
zelf aanwezig en hield een toespraak, waar
in hij de experimentele film vergeleek met
een gedicht: zij eist. anders dan een gewone
speelfilm of een gewone roman, méér van
de toeschouwer dan passief ondergaan, zij
eist meeleven, moeite doen om te begrijpen.
Als schilder meent Richter, dat de film
een verlenging biedt van de mogelijkheden
der moderne schilderkunst, die evenmin
connectie heeft, althans behoeft te Rebben,
met een „story". Samen met de sii.ds lang
overleden Eggellng heeft hU gezocht naar
die mogelijkheden, waarvan zijn hier ver
toonde films getuigenis aflegden. Sindsdien
vertoont men elke middag surrealistische
films, waarvan een deel wèl en een ander
deel niet geslaagd mag heten. Van sommige
surrealistische cineasten zou men wensen,
dat ze eerst eens doodgewoon het vék zou
den leren, een andere maal echter wordt
men getroffen door de originaliteit van een
visie of door een werkelijk baanbrekende
activiteit, zoals bij voorbeeld bij de Brit
Len Lye en bij de Fransman Jean Mitry tot
uiting komt.
Tk schreef al: het programma is niet al te
zeer bezet en er blijft dus tijd over voor
andere geneugten, die het Lido di Venezia
in zo ruime mate biedt: zwemmen, zonnen
of... spelen in het Casino, vlak naast het
prachtige Palazzo del Cinema. De festival-
gasten hebben voor het Casino een door
lopende invitatie gekregen. Dat is een beetje
gevaarlijk; je kunt er snel een kapitaal
"erliezen, want je kunt inzetten tot 24.000
gulden tegelijk Vooral bij baccarat ziet
men stapels fiches, die soms grote sommen
vertegenwoordigen, van eigenaar wisselen.
Hoe gevaarlijk zo'n speelzaal naast een
festivalzaal is weten de gedelegeerden van
een der Zuidamerlkaanse landen. Enkele
jaren geleden, tijdens een festival te Knokke.
verspeelden ze op één avond hun gehele
budget, zodat een door hen aan te bieden
receptie UUngs moest worden afgelast en
ze de eerste boot terug naar hun vaderland
moesten nemen. Van zulke ongelukken heb
ik te Venetië echter nog niet gehoord
waarschijnlijk is ieder gewaarschuwd sinds
i dat Zuidamerlkaanse avontuur!
Daar zit ik, lezers
Want inderdaad, ik heb het resultaat
van zo'n werkobject ergens gezien. Ik heb
in armoede een nest met eieren mee
genomen. dat op de grond was gevallen en
verloren gegaan. Goed. het was een onge
luk. en als ie wallekanten moet schoonma
ken midden in het broedseizoen. dan kun
je met je schep niet om elk nestje heen-
werken.
Maar ik heb een grasmusnestje gezien,
dat nu ongeveer voor het grijpen ligt in de
struik, waar rondom alles Is weggeslagen.
Wat erger is. ik weet. dat onder de man
nen. die in werkverschaffing huln arbeid
vèrriehten er verscheidenen zijn, die niet
het minste begrip hebben van en geen
greintje gevoel voor dc natuur waar ze
midden in staan Zij kunnen toch maar
naar goeddunken handelen met wat z.e aan
dieren en planten vinden Waar is het win
terkoningnest gebleven, dat voer twaalven
nog volkomen in tact was maar dat 3 uren
later spoorloos was verdwenen?
Hier ben tl» toch weer aangeland bij mtjn
uitgangspunt- Nicolaas Beets verheerlijkte
als volwassene het eierverzamelen en 100
laar later ik geef nog een voorbeeld
trekt een volwassene gedachteloos midden
in de zomer alle klimop van zijn muren met
alle gevolgen van dien voor de nestelende
vogels Twee gevallen, die niets met elkaar
te maken hebben In wezen toch wel en
in allen gevalle voor de dieren even fu
nest.
S. VAN DER ZEB.
