DE SPORT VANWEEK END ADArtSON yiJF EEUWEN GELEDEN WERD SAVONAROLA GEBOREN Hij stierf op dp brandstapel De natuur heeft voor de achterblijver geen paspoort om over de grenzen te trekken I Enquête Werkvacantie „Kleintjein 'n vacantiekamp Versterkte degradatie Morgenmiddag Denemarken-Nederland bij de handballers Odentlial (geblesseerd) speelt niet mee tegen Denemarken Lenstra (niet geheel fit) wel van de partij Wedstrijdprogramma op a.s. Zondap titfiisSS Draverijen te Nootdorp „Big match" tussen Het Zuiden en Spangen ONZE KRVISWOORDPUZZLE Maandag komén de beroepsboksers weer in de Rotterdamse ring Draverijen op Mereveld Radioprogramma vobr het weekend BEURS VAN AMSTERDAM Pakjes voor militairen in Korea Tankauto viel op fietser Benrsnverzicht t Een hervormer in Florence Zijn levensloop Prediker en profeet Toenemend verzet MAASSLUIS vissersplaats af XÏÏJe\hXhMM Tijdelijk P.T.T.- ambtenaar J EERSTE BLAD PAGINA 2 ZATERDAG 20 SEPTEMBER 1952 MWHWWWWWMmWWWWW Het Nederlands Elftal gaat morgenmiddag zyn eerste interlandwedstrijd van dit seizoen in Kopenhagen spelen. Reeds eerder deze week bespraken wij onze kansen; morgen zult u over de zender Hilversum II van Leo Pagano kunnen horen, hoe ons Oranje-team het er af brengt. De reportage duurt van 13.20 tot 15.15 uur; de wedstrijd vangt aan om halftwee. De opstelling van de elftallen is: NEDERLAND; Kraak Boskamp Biesbrouck Bennaers Clavan Wiertz Terlouw v. d. Kuil Lenstra v. Roessel Scheidsrechter Yrjo Kaivola (Finland) Kaj Nielsen Kurt Nielsen Hansen Petersen Andersen Ginsburg Broegger Terkilden Svend Nielsen Knudsen Johansen DENEMARKEN: De stand is; Nederland Denemarken gesp. 14 14 gew. 7 4 gel.^j verl. 3 4 3 7 pnt. 17 11 v.—t. 26—20 20—26 «HUHHmUVHHHtUMMtUUtUUMUWNMUMUUUUVHHVUU (Van onze handbelmedewerker) A. A an het eind van de competitie zal voor de klassen, waarin meer dan 8 elftal len geplaatst zijn, versterkte degradatie toegepast worden. De competitieleider uit West B had om practische redenen de laatste jaren 9 ploegen per klasse inge deeld maar zijn voorstel om deze regeling te handhaven fyeefl geen genade kannen vinden. De zwakke clubs dienen dus van de eerste competitiedag af flink aan te pak ken. In de eerste klasse heren, waarin zich zelfs 10 elftallen bevonden, is Wings afge vallen en overgegaan naar de Katholieke Sportbond. Nu de nieuwe spelregelboekjes van de pers gekomen zijn, worden overal schelds- rechteracursussen georganiseerd, om het nog steeds nijpende tekort atin arbiters op korte termijn op te hebben. PSV en Hellas, die het vorige seizoen een nek-aan-nek-race hielden om de eerste plaats in de hoofdklasse, gaan morgen el- kaars krachten weer meten. Het verjongde Athene krijgt de nieuwe le klasser Turn- lust op bezoek. De meeste clubs hebben hun elftallen gewijzigd en daarom valt er nog weinig te voorspellen. Over enkele weken zal wel blijken of de kopploegen van het vorige seizoen 'zich ook ditmaal kunnen handhaven. Bt HOOP VAN NtutHlAHD doetpuntsn in het voetbalseizoenSt- S? Nederlandse militaire boksploeg in Haagse ring Woensdag 24 September zullen in de Haagse Dierentuin amateurbokswedstrijden worden gehouden, waaraan wordt deelge nomen door de Nederlandse militaire boks ploeg. welke begin October te Londen in de wedstrijden om het Brittannia Shield zullen uitkomen. In het bantamgewicht komt soldaat Ong A. Kwien uit tegen de hagenaar Tepas. Sol daat Bouvrie bokst in het vedergewicht tegen De Jonge (Den Haag); lichtgewicht soldaat Boeyen—Van der Berg (Den Haag) lichtweltergewicht: soldaat Box—Rijntjes (Den Haag); weltergewicht: soldaat Van GeelenVan Oostrum (Den Haag), zwaar- welter: soldaat Linneman—Schuurmans (Rotterdam); halfzwaargewicht: soldaat Lucas—Wieschof (Rotterdam). (Van onze speciale verslaggever). ..Laten w(j er maar mee uitschelden, het gaat niet verder zo'; Met een p(jnl(jk ge zicht zei Joop Odrnthal deze woorden tot de trainer van het Nederlands voetbalelftal. Jaap van der Leek, nadat gisterochtend nau welijks aan de training op het Haarlem-ter rein was begonnen, de training, dje moest bewijzen of Odenthal Zondag zou kunnen uitkomen In het nationale voetbalteam in de wedstrijd te Kopenhagen tegen Denemar ken of dat een invaller de plaats van de Haarlemmer zou moeten innemen. Het ging niet. De gescheurde buikspier bleek Odenthai zoveel last op te leveren, dat hij het raad zaam achtte zijn plaats beschikbaar te stel len. Lenstra, die ook een blessure had op gelopen. zal echter Zondag w e 1 spelen, zo betichtte de Fries de Keuze-commissie reeds Donderdagavond. Voor Odenthal echter betekent de Zon dag j.l. opgelopen blessure opnieuw een tegenslag. In het begin van dit jaar liep hij in een oefenwedstrijd van het Neder lands elftal een lichte hersenschudding op. waardoor hij niet kon worden opgesteld in de wedstrijd België—Nederland in Antwer pen en nu dit weer. Zo heeft-het kleine ongeluk, dat Odenthal Zondag in de wedstrijd tegen Leeuwarden opliep, nog grote gevolgen gehad. Toen de VOETBAL Zaandam: Noord Holand Kopenhagen: Denemarken—Ned. Zu-olle: Noord—Ooat (jeugd) Den BoschZuid—West (jeugd) "Mand XI- BondaeUtal WEST I Tweede Klasse A: DWV-VVA 3 uur UW—De Kennemers B AFC—OSV. 12 uur Schoten—Zeeburgia. 11.30 uur ZW-HVC 2 uur WEST II Tweed* Klasse AFluke—Fortuns VUC—EBOH B: Quick-CW Velox—RFC. 1 uur Derde Klasse A: LFC—HPSV HBC—Wilhelmus RKAW-WP C; De Musachen—Overmaai Spartaan '20-VFC DCV—Transvgll* VOC—Sliedrecht D: ODS—Papendrccht. tl uur BEC—DHZ Dubbeldam—De Hollandlaan A: VVSBTeylingen Vierde Klasse DCO—Warmunda. 12 uur B: Olympia—GSV 12 unr C: DHL—Westlandi* ZUID I Tweede Klasse Br Alliance—Goea Derde Klasse B: Uno Animo—WSC Heusden—Blauw Geel 38 SCODongen Boelmeer—Rooaendggl C RWB—Baardwijk Zierikzee—Virtus BSC-HEHO D: De Zeeuwen—Vlisaingen Meto—RCS Vierde Klasse H: Bergeljk—UNA D: Nieuw Borgvliet—Corn. Boy» E SVCr—TAC ig-sSBf-Hsc KORFBAL ZUID ROLLAND teerste Klasse Gymnaaiasten—Quick HKV—Achilles Het Zuiden—Spangen Vicua Or.Ons Eibernest Tweede Kl*.d» A: HSV—Regenboog Blauw Wit '31—Sperwer» Actief—Zwerver* Rozenbu rg—Ready B: Velox—OSCR Algemene—Zuiderkwartier De Overkanters—Fluk* Derde Klasse AMcrwede—Trekvogel» Unicum—TOV On» HuisODO Wion Schiedam US V—Spartaan B Succes—De Raven Hou Stand—Phoenix Eureka—Die Haghe PoortgaalALO Res. 1# Klass* Bet. 2e Klasse A i Deetos 5Deeto* 4 Regenboog 2Het Zuiden 4 De Overk 2—Actief 2 Zwervers 2—Wion 2 B: Velox 2—Rozenburg 2 Sperwers 2—Het Zuiden 3 Spangen 3—HSV 2 C: Ons Eib 4—Gymn 3 Fluks 3- Fluks 2 Die Haghe 2—Achilles 3 Olympiaan 2—Vicus Or. 3 HANDBAL Hoofdklasse Dames UD1—Zeeburg ZAC—Vriendschap Hoofdklasse Heren Quick—DES PSV—Hellas Olympia H—Niloc Olympia G—Aalsmeer Dames le Klass* Dames 2* Klasse ADO—Spo rt vreugd GonaSOS Phoenix—DHB De Meeuwen—WIK DIOS—Excelsior Heren le Klass* AHC '2SCWP HVL—Olympia Tut nluat—Hermea Haarlemmer namelijk met zijn rechterbeen een bal wilde wegtrappen, draaide hij dat been in zo'n eigénaardige stand dat een buikspier op het bot bij het bekken scheur de. In de loop van de week is er veel aan de spier gedokterd. Daarom wilde men van ochtend zien of Odenthal zover was opge knapt dat hij toch uit zou kunnen komen te gen Denemarken. Die test duurde echter wel heel kort. Eerst liet trainer Van der Leek de Haarlemmer op het bljveld een rondje lopen, maar toen reeds trok Oden thal een pijnlijk gezicht en toen Van der Leek hem een paar ballen liet trapppn. achtte Odenthal het beter er'mee op te houden. Lenstra over wiens medespelen Don derdagavond reeds beslist is was er beter aan toe. De Fries had namelijk een bloeduitstor ting opgelopen aan een kleine teen. maar hij achtte dat toch niet zo ernstig dat hij meende niet mee te kunnen doen. Oplossing van onze Duplex- kniiüwoorépuzzle Horizontaal: 1. Maasland. 7. Lepelaar. 14. Stand. 16. Nonen. 17 Rfl 18 Aan. M. Vet. 22. Els. 23 Do 24. Elp. 26. Tegenslag 2». Bod 30. Map. 32. X-as. 33. Aak. 34. Ram. 36. Non. 38 Staal. 40. Rol 42 M O. 44. Don. 43. Aar. 47. Mee. 40. Es. 48. Mode. 50. Ik. 51. To. 52. Iets. 53. Er. 54. Sik. 56. Ede 38. Le« 60. S.E. lil Ate. 62. Sleet. 64. Era. 66 Ara. 17. Lot. 68. Lol. 70. Sas. 72. Dra. 73. Genealoog 76. Sop. 71. Ik. 76. Red. 80. Nat. 81. Ork. 83. M.O. 84. Reëel. 88, Adieu. 88. Nederrljn. 88. Ons Fries. verticaal: 1. Mare. 2. As. 3. Sta. 4 Laat. 5. Annex. 8. An. 8. En. 8. PqJak. 10. Enig. 11. Les. 12. An 13. Rood. 15. Hpn 11. Alm. 20. Vesta. 21. Tsaar. 23. Dom. 25. Pan. 27. Ga». 25. Lal. 28. Bal 31. Podesta. 34. Roeiers. 35. Immer. 37 No. 39 Aarde. 40. Re. 41. Essen. 43. Oor. 45. Nik 47. Mol. 48. Ets 55. I.e. 58. Elten. 57. Geilt. 59. Ee. 61. Ara. 62. Son. 83. Too. 65. Aas. Ark 67. Leder 69 Loods 7L Som. 72 Dien. 73. Geer. 74. Aspr 75. Grit. 77. Poe». 7^ Bee. 82. Ker. 84. R.D. 85. Lij. 88. An. 87. Ui. jftolljmdl» Ultalagen van Donderdagmiddag. Herf»t-PrU«i 1 Patrijs 8. 2 Quick Qregor (Stal Arctic). 3 Paul A. Totoi w LM- P' 1.20. 2.00. 1.20, cc 5-40 w. 3 30. Niet gelo pen Quatreme Poulaifr Aster-Prt)»: le térto Partout (Stal Arctic). 2 Playsier. 3 Qulnte Hollandia G Toto w ƒ4.10. pl 2.20. 1 70. 2.20. CC 2 60. K 18. Niet opgekomen Orkaan O 2de serie- 1 Omes- sa. 2 Pieter D (Stal Ajftic). 3 Lord Quettevllle. Toto W. 2.70. jtt. L20, 1.40. 1.70. CC 5 20. K 5.40. Finale: 1 Partout (StA Arctic), 2 Omes"3 Playsier. Toto w. 29R pl. 116. 3 30. K 2 40 Niet geplaatst Quinte 1 G. Pieter D. Lord Quettevllle. --- Chrysanten-PrUs: i Larlkln (stalverh^id m#t Edel Scott), 2 Moquette de la Maire B Toto w. 3.30. pl 2.70. 2.70. CC 3.90. K (*80 Niet gelopen Petulance K. Narölso G. Olivier B. Leo Asekit. Dahlia-Prijs: le serie: 1 Partout, 2 Moquette de la Maire B. Toto w ƒ160. cc ƒ160. K 2.70. 2de serie: l Peter Karnac. 2 Odessa. Toto w 2.30. CC 8.90. K. 23.60. 3e serie: l P Louis II. 2 Louise de la Maire B Toto W f 2.50. cc f 10 40. K 18 20. 4e serie: 1 Ollvla Havllland. 2 Nike "a Hollo. Toto W. 14 80. cc 4 70. K. 22 50 Finale: 1 P Louis II. 2 Partou» Toto w f 1.50. cc 2.40, K. 2.90 Niet aai) deze prijs deelgenomen Prinses Julia B, NarCiso G. Orkaan O. My Darling. Rumoer in jiu jitsu-wereld De Nederlandse Jiu Jitsu en Judobond heeft medegedeeld, dat de Bond de oplei ding. die door de Nederlandse Amateur Judo Associatie wordt gegeven, ten streng ste afkeurt. Deze heeft zich destijds afge scheiden van de NJJB Aan deze associatie zijn niet-gediplomeerde krachten en geen leraren gymnastiek M O. verbonden. De NAJA reikt wel bevoegdheden uit. De Nederl. Jiu Jitsu en Judo Bond ls van me ning. dat het les geven in jiu jitsu door niet- bevoegden zeer gevaarlijk is en dat onge lukken dan ook niet zijn uitgesloten. ALS HET SCHERM IS OPGETROKKEN Tweede klas gedevalueerd..? (Van onze korfbalmedewerker). Al» het scherm opgetrokken is, valt er, niets meer te verbergen en zo ook met de ploegen, die j.l. Zondag de ftirn*- petitie zijn ingegaan. Op de seriewedstru- den konden nog excuses worden aangevoerd, maar daar is het nu mee gedaan en men moet thans tonen, wat men waard is. Nu. dat hebben enkele teams ondubbeM«nig gedaan. Het ZHldrn toonde z(jn grote Wacht, al was het dan tegen het zwakke Achilles en Spangen liet Vicus Oriëntls voelen, dat de overwinning in de series geen toeval was. Maar nu komen Het Zuiden en Spangen aan de Enk tegen elkaar en weer moet getoond worden, wat men aan krachten kan op brengen. Physieke krachten natuurlijk en krachten van de geest, maar niet minder mentale, want zo'n strijd om de Rotterdamse macht vergt ook van de zenuwen heel wat. We zullen moeten afwachten, wie deze felle strijd zal wiqgien Dat de Eibers tegen Vicus Oriëntis de beste papieren hebben, ligt vooi de hand. evenals trouwens, dat HKV het wel met Achilles zal klaren. En is het gewaagd te voorspellen, dat Gymnasiasten, dat er blijkbaar weer zin in heeft, van het gepro moveerde Quick gaat winnen? Of denken de Dordtse roodtruien er anders over? We zul len maar afwachten. Er wordt nogal smalend over de gedeva lueerde tweede klas gesproken, omdat een vijftal derde klassers bij keuze promoveer den bij het invoeren der reserveklassen. We geloven, dat het wel meevalt, al zal uiter aard in het eerste jaar wat minder goed spel (e zien wordert gegeven. Ploegen als HSV of Zwervers zullen wat gemakkelijker kam pioen kunnen worden, als ten minste Actief zich door de Dordtenaren zal laten kloppen en Regenboog door HSV er onder wordt ge houden. Rozenburg speelt tegen Ready en Blauw Wit '31 bindt op eigen veld de strijd aan met Sperwers zal Velox—OSCR aan het Toepad be langstelling trekken. We zijn benieuwd hoe Overkanters zich in eigen omgeving tegen Set gedegradeerde Fluks zal houden. Horizontaal: 1. Kleinood. 5 Schlldengerel. 8. Gravin van Holland. 10. Vlaktemaat. 11. Berg op Kreta. 12. Zegelkosten. 14. Meubel. 16. Voegwoord. 18. Gouden tientje (ark.). 1». Slede 21. Half hoge kolbak. 24. Nuttig insect. 25. Term bij het tennisspel. 26. Danskoor. 27. Deel ven een icmp. 28. Boze geest. 29. Hoofddek*el. 30. Ontkenning. 31. Voorzetsel. 33. Aardrijkskundige aandui ding. 34. Pech. 36. Deel van e«n mait. 37. Boksterm. 38. Familielid. 40. Rijdier. 43. Made. 45. Boom. 46. Soort papegaal 47. Electriich geladen deeltje. 48 Plant. 48. Kweeksel. Verticaal: l Potsenmaker. 2. Groet. 3. Woede 4. Verbindingsstuk. 5. Hoofddeksel. 6. Hijsmiddel. 7. Pleats ln Gelderland. 8. Groot ln aantal. 13. Stek. 15. Turks bevelhebber. 17. Enkelvoudige «tof. 20. Orde. 22. Strijdperk. 23. Bloem 24. Drinkgerei 29. Voor de msl houden. 32. Aanleg. 34. Stoot. 35. Eerste vrouw. Oploaaingen van deze puzzle moeten uiterlijk Donderdag a.s. in ons bezit zijn. Vo°r goede oplossingen worden een prjjs van ƒ5— en twee prijzen van ƒ3.50 beschikbaar gesteld. Op dese rubriek wordt niet gecorrespondeerd. 37. Bergplaats. 39. Jongensnaam. 41. Soort bier. 42. Vallei. 43. Dunne, smalle piank. 44. Gevuld. Maandagavond staat er weer een boksring ln de Rivièra-hal, en dat betekent de ope ning van het seizoen voor de beroepsbok sera.. Frits van Kempen, die zijn vier laatste wedstrijden zo overtuigend heeft gewonnen, bokst tegen de jonge Belg Léon Aelbrecht; Wim Snoek, de Amsterdamse halfzwaargewicht zal uitkomen tegen de vechtlustige Dominique, eveneens een Belg en in de derde prof-partij komt ook een Belg in de ring, nl de 21-jarige Alois Mes- kes, die het op moet nemen tegen de fana tieke Rotterdamse vedergewichtkampioen van Nederland, Jan Maas. Al deze partijen Zondagmiddag, aanvang 1.30 uur. Herfstmaandprijs. Afst. 2100—2140 m. Otto H ls dicht bij een overwinning. Op zijn oude vorm Is Master Axklt niet kansloos Peter Arion is. vooral bij splitsing, een niet te ver geten concurrent. »e Herfstmaandprijs. Voor amateurrijders, afst 2080—2140 m. Indien amateurrijder Venneman jr Ltttle Axklt bestuurt, is dit paard te vrezen. Olseau met zijn perfecte heerrijdor W Brouwer zal wederom zijp aanhangers niet teleurstellen. Outsider: Merry Simons 3e Herfstmaandprijs. Afst. 1500—1540 m Wan neer Ronald niet aan de verwachting beant woordt. kan hij zich rehabiliteren. Rla Kitty, indien geklopt, kan 2de binnenkomen. 4e Herfstmaandprijs. Quick Star Is zeer waar schijnlijk een winnend of covercal gokje waard. Querie siaat gunstig en zal zich her inneren. dat een overwinning reeds 2 x werd behaald. Wickevoort Crommelln-Memoriaal 1052. Afst 2200—2300 m. Queen Bess en Qui Hollandia O zullen van hun voorgitten terdege kunnen profiteren. 5e Herfstmaandprijs. SerledraverU. Niet min der dan 37 inschrijvingen telt deze course, t Entr W H Geersen en B U. de Jopgh zijn sterk vertegenwoordigd. Oud Volann is stellig niet kansloos. Dc volbloed" AmerikaanKontnkl. JaarbeursprU*. Afst. 2200—2240 m ue .voioioeu nmc He( w H Geersen ,s gtMt de cerste plaatsen te bezetten. Nellie Gregoi kan bij niet droge baan een plaats bezetten. f Advertentie Voor 3^%/sndaag ZONDAG 21 SEPTEMBER 1052. Hilversum I, 402 meter (V.A.R.A10 0 Nieuws; 8.18 Gr.pl.: 8.30 Voor het platteland. 8.40 OrgelspeL S M Sportmede- delingen en poatdulvenberlchten; 9.05 Grph 0.45 Geestelijk leven, causerie; (V.PJLO.) 10-00 Voor de jeugd; (I.K.O.R10.30 Ned. Herv. kerkdienst; (A.V R.O.) 12 00 Event postduiven- berichten. hierna amusementsmuz.; 12 30 Even afrekenen, heren: 12.40 Orgel en piano: 13.00 iNieuws; 13 05 Gr.pl.; 13-25 Amusementsmuz.; 13 55 Boekbespreking; 14.15 Omroepork 15 1a Filmpraatje; 15.30 Or.pl."? 16.00 Dansmhz.'. 16.30 Sportrevue; (V.P.R.O.) 17 00 Gesprekken met luisteraars; 17.20 Van het kerkelijk erf. cause rie; (V.A.R.A.) 17.30 Voor de jeugd. 17.55 Sport journaal; 11.15 Nieuws; 18.30 Pianospel; 18 45 Volkszang en woordenspel; 19 30 Radiolympus; (A.V.R.O.) 20 00 Nieuws J0.05 strijkorkest; 20.35 Mededelingen; 20.40 Amusementsmuz.; 21.30 Ontmoetingen met Christopher Blaze, hoor- •pel; 22 05 Gr.pl.; 22.30 Herfst in Parijs, cause rie; 22.40 Nederlandse kamermuz_, 23.M Nieuws; 23.15 Reportages of gr.pl 23.25 Gr.pi. Hilversum II, 295 meter. (N.C.R.V.) 100 Nieuws; 0.13 Orgelconcert; 1.30 Morgenwijding; 0.15 Geestelijke 1jeder®"; (K.R.O.) 9 30 Nieuws en waterstanden; 9.45 Gr pl 9.55 Pontificale Hoogmis en Priester wijding; 12 15 Apologie. 12 35 Lunchconcert; 12.55 Zonnewijzer; 13.00 Nieuws; 13 1° voetbal wedstrijd Denemarken—Nederland15.30 Gr.- pl.: 15.45 Boekbespreking; 16 00 Zangrecital; 18.30 Vespers; (I.KO.R.) 17 00 Oecumenische jeugddienst; 18 00 De Kerk zingt; 18 45 Pasto rale rubriek. (NC R V.) 19.00 Vocaal ensemble en solisten, 19.30 Rondom het Koningschap van Israël, causerie; (K.R.O.)19 45 Nieuws, 20 00 Gr.pl.; 20.20 Thuisfront-Tombola; 20 30 Gevar progr.: 22.35 Actualiteiten; 22.45 Avondgebed; 23.00 Nieuws; 22 15 Omroeporkest Engeland, B.B.C. Home Service, 33# m^ter. 12.10 Critieken; 12 55 Weerberichten. 13 00 Nieuws; 13.10 Country Questions; 13.40 opera muziek: 14.00 Wenken voorde tuin. 14.30 Hoor spel; 15.45 Orkestconcert; 15.45 Boekbespre king; 17.00 Voor de kinderen; 17.55 Weerbe richten: 18.00 Nieuws; 10.15 De Raad van Euro pa; 10 30 Kamermuz.; 18.45 Kerkdienst; 20.25 Liefdadlgheidsoproep; 20 30 Hoorspel; 21.00 Nieuws; 21.15 Klankbeeld; 21.43 Orkestconcert; 22.30 Voordracht; 22.62 Epiloog; 23.00 Nieuws. 13.00 Verzoekprogr 13.00 Gevar. progr.14.00 Grpl 14.15 Gevar. progr.; 14.46 Interviews en gr.pl.: 13.45 Filmprogr.; 15.15 Concert; 17.00 Round Britain Quiz; 17.30 Gevar progr.; 18.00 Koorzang; 11 30 Hoorspel; 19 00 Nieuws en ra diojournaal; 10.30 Gevar. muz.; 20 30 Commu nity Hymn singing; 21.00 Gevar progr.; 22 00 Nieuws: 22.15 Pianospel. 22.30 "Muzikale cause rie; 22.45 Orgelspel; 23.15 Dudley Nightshade; 23.35 Lichte muz.; 23.56 Nieuws. Nordwestdeutscher Rundfunk, 309 meter. 12.00 Omroenork 13.00 Nieuws; 13.20 Orkest concert; 15 00*Verzoekprogr.; 16.30 Dansmuz 18 00 Philharm. Ork.; 19.00 Nieuws: 20.00 Gevsr. muziek; 21.45 Nieuws; 22.15 Amusementsmuz.; 24.00 Nieuws; 0 10 Symph. ork.; 1.15 Gevar. muz. I Brussel, 324 meter. 12.00 Radiojournaal; 12.30 Weerberichten; 12.34 Gr.pl.: 13.00 Nieuws; 13.15 Gr.pl.; 13 30 Voor de soldaten; 14.00 Gr pl.; 16 00 Sport; 16 45 Gr.pl.17.45 Sportuitslagen; 17 50 Gr.pl.; 1830 Godsdienstige uitzending; 19 00 Nieuws; 19.30 Operettemuz 20.15 Gr.pl 20.45 Gevar progr.; 22.00 Nieuws; 22.15 Verzoekprogr.; 23 00 N'euws; 23.05 Dansmuziek. Brussel, 484 meter. 12.08 Lichte muz.; 13.00 Nieuws: 1310 Vei progr; 14 30 Grpl 17.00 Nieuws; 17.10 Grpl.: 19.00 Godsdienstige uitzending; 19.45 Nieuws; 20.00 Groot Symph. ork.; 21.15 Gr.pl.; 22.00 Nieuws: 22.10 Cosi fan Tutte, opera (le acte) (gr pl 22 50 Nieuws; $3 00 Gr.pl.: 2J.S5 Nieuws. MAANDAG 22 SEPTEMBER 1852. Hilversum I. 402 meter (A.V.R.O.) 7.00 Nieuws; 7.10 Gr.pl.; 8.00 Nieuws; 1.10 Gr.pl.; 9 00 Morgenwijding- 0.15 Gr.pl.; 9.30 Voor de huisvrouw; 9 35 Waterstah- den; 9.40 Or.pl.; 11.00 Op de uitkijk; 11.15 Orgel concert: 11.50 Gr.pl.: 12 00 Amusementsmuz.; 12 30 Land- en tuinbouw; 12.33 In 't spionnetje: 12 30 Pianospel: 13.00 Nieuws; 13.15 Gr.pl.: 13 30 Metropols ork 14.00 Wat gaat er om ln de wereld?. causerie: 14.20 Gr.pl.. 14 30 Voor dracht; 14.45 Jiddische en Hebreeuwse liede- ien; 15.15 Voor de vrouw; 16.15 Kaxnerork 17.00 Orgel en plano: 17 30 Voor de padvinders. 17.45 Gr.pl.; 17 50 Militaire reportage: 18 00 Nieuws; 18.15 Herfstprogr 18 55 Gr.pl.; 19.00 Muzikale causerie: 19.15 Hammond-ork.: 18.45 Regeringsuitzending; 20.00 Nieuws: 20.05 Amu sementsmuz.; 21.00 Deens—Nederlands progr; 2145 Gr.pl.; 21.50 De geest van Murdock Castle, hoorspel; 22.30 Pianorecital; Nieuws: 23.15 Gr.pl. Hilversum II. 258 meter. (N.C.R.V.) 7.00 Nieuws; 7.15 Ochtendgymn.; 7.30 Gr.pl.; 7.45 Een woord voor de dag; 0.00 Nieuws; 1.10 Sportuitslagen: 0.23 Gewijde muz.; 0 48 Gr.pl 9.00 Vpor de zieken; 9 30 Voor de vrouw: 0 35 Or.pl.; 10 00 Orgelspel: 10T0 Mor gendienst: 1100 Fluit en piano; 1130 Gr.pl 12.05 Banjo ork.: 12 25 Voor boer en tuinder; 12.30 Land- en tuinbouw; 12 33 Orgelconcert; 23.00 12.59 Klokgelui 13 00 Nieuws; 13.15 Mariniers kapel; 14 00 Schoolradio; i4.35KIr.pl.: 14 45 Voor de vrouw; 15.15 Gr.pl.; 15.30 Gitaar-kamertrlo: 16 00 Bijbellezing: 18.30 Strijkkwartet; 17 00 Voor de kleuters; 17.15 Gevar muz 17.40 Gr pl.; 17.45 Regeringsuitzending; 18.00 Gr.pl.; 18.15 Sportpraatje: 15.25 Voor de mannen in grijs, groen en blauw: 18.30 Gr.pl.; 19.00 Nieuws; 10.10 Gr.pl 19.15 Volk en Staat, causerie; 19.30 Gr.pl.; 19 40 Radiokrant; 20.00 Gr.pl.; 20.15 Ge wijde muz 20.45 Gr.pl.; 20.50 Zoeklicht op Zuid-Amerika, causerie. 2100 Lichte muz.; 21.15 Salonork.; 21.50 Radio Philharm. Ork.. 22.45 Avondoverdenking; 23 00 Nieuws; 23.15 Gramofoonplaten. Engeland. B.B.C. Home Service, 33# meter. 12.00 Hoorspel; 12 30 Gevar. progr.: 12.55 Weerberichten; 13.00 Nieuws; 13.10 Gevar. muz.; 14.00 Voor de scholen; 15.20 Critieken: 16-05 Gr.pl.; 16.30 Interviews; 17.00 Voor de kinderen; 17.55 Weerberichten: 18 00 Nieuws; 18 15 Sport; 18.20 Causerie; 18.30 Orkestconcert; 19.30 Causerie; 19.45 Pianoduo; 20.00 Gevar. progr.; 20.45 Wereldcommeutaar. 21.00 Nieuws; 31.15 Hoorspel; 22 50 pianorecital: 23.00 Nieuws. Engeland, B.B.C. Light Programme, 1500 en 247 meter. 12 00 Orgelspel; 12.30 Dansmuz.; 13.00 Schots ork.; 13.45 Voor de kleuters; 14.00 Voor de vrouw; 15 00 Amusementsmuz.; 15.45 Lichte muz.; 18.15 Mrs Dale's dagboek; 16.30 Hoorspel; 10.00 Dansmuz 18.45 Hoorspel; 19.00 Nieuws en radiojournaal; 19.25 Sport; 19.30 Gevar. progr 20.00 Hoorspel; 20 30 Woordenspel 21.00 Gevar progr.; 22.00 Nieuws; 22.15 Actualitei ten: 22.20 Dansmuz.; 23.00 Voordracht; 23.13 Strljkensemble; 23.56 Nieuws. Nordwestdeutscher Rundfunk. 309 meter. 12.00 Lichte muz.; 13.00 Nieuws. 13 25 Orkest concert; 15.50 Bariton en plano: 18.10 Gevar. muz.: 16.40 Rhythm muz.; 17 00 Nieuws; 17.45 Rhythm, muz.: 10.00 Nieuws; 19.30 Symph. ork.; 21.45 Nieuws; 23.30 Hoorspel met muz 24.00 Nieuws; 0 30 Dansmuz.; 1.15 Gevarieerde muz Brussel, 324 meter. 11.45 Gr.pl.; 12.30 Weerberichten; 12 34 Voor de landbouwers; 12.42 Gr.pl.; 13.00 Nieuws; 1315 Gr.pl.: 14.00 Planorecital; 14.40 Vlaamse liede ren: 14.50 Gr.pl.; 15 30 Strijkkwartet; 15 55 Gr.pl.; 17 00 Nieuws; 17.10 Amusementsmuz 11.00 Franse les; 18.15 Gr.pl.; 10.28 Kroniek; 18.30 Voor de soldaten; 19 00 Nieuws; 19.40 Gr pl.; 19.45 Vlaamse mu?.; 20.00 Kamerorlr; 21 oo Gr.pl.; 22.00 Nieuws; 22.15 Hammondorgel spel; 22.35 Nieuws. Brussel, 414 meter. 12.05 Lichte muz,; 13.00 Nieuws; 13.10 dr.pl.; 16.00 Amusementsork.: 16 25 Gr pl 18.35 Amu- sementsork.; 17.00 Nieuws; 17.15 Dsnsmuz.; 11.30 Pianorecital; 19.00 Grpl.; 10.48 Nieuws: 20 00 Ksmermuz 20.45 Vocaal ensemble: 21.05 Gr.- pl.; 21.15 Omroeporkest; 22.00 Nieuws; 22.10 Gr.pl.; 22.50 Nieuws. Officiële notering van de Ver. v d. Effectenhandel VRIJDAG 19 SEPTEMBER t Rfcd. en bied. ged en laten bieden laten ACTIEVE OBLIGATION V K. Heden Nederland I947Crt$1000 3! 102 At 1948 3è 89" 89" Belegg Cert3i 92' 4 1950 31 89ji 89' 1947 (34) 3 9lA Bit 1937 3 91A 90 U 1947 t 1000 3 94" 94' Invest Cert 3 92" «8 92'/4 1982-64 3 92'/» 927<+ NWS 2» 75 A 75'/. Ndind '37 A 3 91' i 91 Grootbk '46 3 91' 917* OBLIGATION Amat *47 8«-3 93 Batavia 4 6ö[ Gouda 48 101 HoM '37 1-3 3» 94, Z-Holland 41 103" FrGron Hyp 44 104' itott Hpbk 31 86'/i Vfrestl HypB 41 103"» VerTrans Rb 46 RottSchhpbk5 103f Bergb VJurg 31 96' Levers Zp 31 97'/» PhilipsSlOOO 4 104§ Stokvis 31 973'x Pegem '52 44 103'/. ProvNdBrab 44 103J/« Bat Petrol 34 97'/. KonPetr '00 34 113' AmstOl 100 3 U3[ AmstWnBw 21 114 R'dam Pr I 21 l00'/« R'dam Pr II 2» 99'/. Witte Kruis 88 140 Breda Wb) '82 4 98 AANDELEN Amat Bank 154'A Amat Goed Bk 114' Eecompto Bnk 53t 53VitV4# HolIBktJn cA 207'/. 207'/. Mij FiNatHerst 78* 78t iVherlo&54n v 132 NBkvZAfr 500 157 158'/«t 91'/. 67 103U 104 45' if 103 96'/. 104,/«t 10311 104'/»| 97 ij 113»/. 112'/« 100A 99'/. 155 114'/. Heden 95'/. V K. NedCredBk B 95' NedMiddstbk 89 89'. Rotterd Bank 154"/. 155' Slavenb Bank 107"/»t 107 Twents Bk cA 155 155'/<t Zuidh Hank B 97' 97*981 RdamBel C A 202%lt 203 Ver Trans A 16 15 Albatr Superf 143 143s/* Alg CJorit 94'/. 54' 95t 109t 80' <t Allan Co Aiwsco Amst Ballast Breda Mach Bronswerk BUhrmann Pap lOO'/i Dikker» A 148 Drie Hoefijzer» 136 DRU 77'/. EMF Dordt 95 Emb F Hth 108 Gouda Apol K 149s Gruyter da pA 131'/. Heemaf 157'/. Heinek Bier A 171" Hero Cona A 109'/. Hoek'» M&Zat 210* HollKunstzl A 94 Int Gew Beton 108 Int Kunatat Ind 77'/. Int Viscose C 77'/» Kempkes Mf 67 Klinker Isol 31"/s Kondor 188[ KNed Gist Spir 182§ Kon Ned Zout 267* Kon Ver Tapijt I30t Koudijs Voed f H5< Kwatta Choc 112 Letterg Adam 18S Meelf Ned Uk 194 Mulder» FvRM 56' NA Autob Vre 135 NAm Fittlnaf 37'/. N Kalaer-Fraz 75 Nd Scheepsb i39t Nijma 149 d'Oranlaboom 148* 54' not 83t 100"/. 148 130[ 78"/* 108'/. 149' 132'/. 157'/» 172"/*f Heden 90'/. 911 117"/. V K Rommenhöller 97 Rott Droogd A 292' Rouppe vdV A 91 Schelde NB A 90 Stokv 500-1000 118". Stork 117"/* VerBlik 1000 A 135'/. VerPhar Fa A 93 Werkspoor A 121+ Wyers lnd« A 137' ZwanenbOraA 157+ Aniem NB A 60' 1 Overz GasA El 72 Bdrsumij A 134+ IntCrt&Hd Rd 138'/*t 139' Lindeteve» A141'/»tl31' .fxd NAfr Handv A 161+ Tels&Co HMij 117 Gem EigW&W 121+ Arendsburg A 55" Besoekl A 110+ Sedep 55 Ngomoezl A 132 Albert Helja A 158'/* Blaauwvries A 66 NedMlJ Walvla 85'/. Thomsen 105 Dell Spoor A 36'/. N-l Spoor A 9"«t Madoera, pA lO'/.g Sem' Cherib A 3* 3'/. CERTIFICATEN VAN AMERIK AANDELEN gaan over acht ronden van drie minuten Het programma wordt aangevuld met drie amateurpartijen: J. Verhagen (School Moer kerk. R'dam) tegen L. v. Clttert (School Groothuis, A'dam). Llichtgewicht A-klasse, 4 ronden van 3 minuten. D. Koops (School De Groot, R'dam) tegen H. v. Berkum (School Groothuls, A'dam). Zwaarwelter- gewlcht A-klasse 4 ronden van 3 minuten. E. Snoeck (School v. 't Hof, R'dam) tegen Berkhout (School Groothuis, A'dam). Ban tamgewicht Junioren B-klasse 3 ronden van 2 minuten. Gedurende het tijdvak van 22 September tot en met 4 October a.s. wordt de gelegen heid opengesteld aan de militairen, beho rende tot het Nederlands Detachement Ver enigde Naties in Korea niet-aangetekende pakjes tot een maximum gewicht van 500 gram per luchtpost te verzenden tegen be taling van het normale internationale tarief van 8 gent per 50 gram. De adressering moet als volgt lulden- rang. naam en voorletters, legernummer. N.D.V.N. Napo 5100 Amsterdam-Schiphol- Militair. Deze faciliteit wordt niet verleend ten aanzien van pakjes bestemd voor opvaren den van Hr Ms Piet Héin. Vrijdagavond fietste een 82-jarige inwo ner van Deventer bij Twello achter een groentewagen, die daar moest uitwijken voor een tegemoetrijdende tankauto, gela den met petroleum. De fietser had deze auto niet zien naderen en liet zich. toen hij zag, dat hij niet meer kon uitwijken, in een oi;oge sloot vallen. De chauffeur van de tankauto wilde nog uitwijken, doch zijn voertuig is daarbij gekanteld en boven op de fietser gevallen. De man was op slag dood. Verrassinf. Een negentigjarige te Accsdl» (Italië), die de laatste dagen last had van pijn ln de kaak. blijkt vijf nieuwe tanden te heb ben gekregen! 121 137»/* 156'/. 58' 71'/. 134" .t 121'/. 54 113+ 55 135'/» 67* 85'/. 104*/* 9"/. Am Smelt Ref 417. Anaconda Cop 41A 41 Bethleh Steal 48'/» 48 A 108 Gen Motor 58H 59'/« 78t Hudson Motor 157. •157. 7974 Int Nick of Ca 45+è 45' 4 Kennerott Cop 75 747* 3174 Nash Keivin 217. 21748 Packard Mot 4'/4 i&Jk Rep Steal 39' 4 39 p68 Stand Brandt 26 26 130 Un Stat Steei 3711 37*/. 116 Clt Serv Comp 98 97'/. 113 Continent OU 60'/ 187* Imperial OU 357. 357. 194 Mid ContComp 63' 637. 56'/» Shell Union 72'/* 72'/. 13674 38 Tide Water 21»/. 21A1 Interc Rubber 3At 3At 7471 N York Cent 18'/. Pennaylv Rr 197. 19 A 148*/» Canadian Pac 358 347.| Prolona»tl» 3 3 STEMMING BLIJFT VRIJ GUNSTIG. Amsterdam 18 Sept Ook vandaag ls de stemming over het al gemeen vrij gunstig geweest, doch de affaire had wederom uiterst weinig te betekenen Evenals gisteren waren er enkele» speclsle hoeken, die het marktbeeld enigszins verle vendigden. In de eerste plaats heerste er be hoorlijke belangstelling voor Philips, tegen slot werd 157 betaald. De gehele Industrie-afde ling had een goed prijshoudend verloop met bescheiden koerswinsten In de meerderheid Olies en Unilever beide een fractie hoger Ook lappen Scheepsbpuw ondervonden weder om een behoorlijke belangstelling doch t.ov gisteren daalde de prijs met circa twee gulden De nieuwe premielening van 's Gravenhag# ls voor de beurs een volkomen verrssslni ..Knap geheim gehouden, temeer daar er zo vele instellingen bij betrokken zijn", hi^lt het commentaar. Op de reeds genoteerde pre» mieleningen had deze aankondiging weinig in vloed Amsterdam verloor ruim l pnt. de andere premieleningen slechts een fractie luier. De scheepvaartsector bewoog zich eerder iets boven het niveau van gisteren, bij de cultuuraandelen was dit Juist andersom en werd hier en daar een fractioneel verlies ge boekt. Guldensbeleggingen lagen iets trager in de markt, doch groot waren de verschillen niet. ACTIEVE AANDELEN V.K. EK. L.K. Cult H&IB A 487. 487. NatHandbk A 947. 947»[ Nd HandMij cA 145 1447» AKU A 152'/» 1537.7»| 13374'/. Bergh&Jurg A 2407. 2407.+ Berkel Pat A 96+ 97'/«t Calvé Delft cA 114' it 1127. Fokker A 108 1087» Gelder Pap A 142'/* - 1437.+ KNHoogov cA 155'. »t 1557»+ Ned Ford A 183 183+ Ned Kabel A 192'/» 1927. Philipa A 1567. 1577»+ 157-7. Unilever 1747. 175-7.8 1747. Wilton-FIJen A 158+ 158+ Bllllton 2e r A 181 182+ Dordt Pëtr A 2927»t 2937. Kon Petr A 3157. 316 316' »7| Kon Petr JA 315 318'/* Moeara En A 4807. 72*/? Must Rubb A 737» 73 Bandar dub A 78'/. 79* 80 DeliBatRub A 82 11* 83 VK. 86'/. 32'/. 33* 23* Kend Lemb A Lam pong Sum O-Java Rub A Oostkust cA Serbadj Rb A VerlndCult A HollAmLijn A 144 KoJa-Chl-PcA 1177. KNSM NBz A 127 Kon Pakat A 101 KonRtLlovd A 117'/. NdSchUnla 122 Ommeren Sch 1697. St Mij Ned A HVA A Java Cult A N-l Aulk 3 A VexVorat C A DeliBatMil A 'Deli Mtsch cA SenembshM A 1327. 90 35'/. 68 167.f 91 67'/.t 51* EK 68* 23* 32* 127 101+7» 118 121'/» 1327. 907.7.1 DIVERSEN MUU&C NB A 171 145'/. 897.V. 35'/. 667. 167.f Bit 87 51"/» ije verbranding van Savonarola. TTALlë, de bakermet der Renaissance, was in die dagen een rijk land en deze rijk dom bracht weelde, ga( een besef van macht. Kennismaking met een geheel andere, niet- christelijke wereld schonk nieuwe inzichten, opende nieuwe perspectieven. Kunst en we tenschap konden met geld en goed worden bevorderd. De hogere cultuur werd steeds minder het monopolie van de ..geestelijk heid'' ..Leken'" werden zich bewust van hun recht en hun macht. Niet alleen de kennis en de zin voor schone vormen, ook de persoonlijkheid kon zich ontwikkelen. Verscheidene Pausen begunotigden de ver breiding van Renaissance en Humanisme. Ook voor de kerk zijn Renaissance en Hu manisme van grote betekenis geweest. Men keerde terug tot de bronnenstudie, het be- Ctuderen van de kerkvaders en de Heilige Schrift, waarbij van groot belang was de Vernieuwde bekendheid met de Griekse taal «r. litteratuur. De critische zin werd wak ker geschud en de vaak scherpe critiek op misstanden in de kerk en op de gebreken der geestelijken, maakten de noodzaak van een radicale verandering duidelijk. Zowel de wereldlijke als de kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders leidden 'n leven, dat niet onberispelijk was te noemen. Het wa» dan ook geen wonder dat juist ln deze t(jd de machtige boeteprediker Girolamo Savonarola optrad. 'TE Ferrara op 21 September 1452 geboren 1 maakte Girolamo Savonarola in zijn ouderlijk huis kennis met het weelderige leven der Renaissance cultuur, da? hem met afscliuw vervulde. Na volbracht» stu die ging hij 1n 1475 tegen de wij zijner ouders in een klooster der Dominicanen te Bologna. Daar zette hij zijn theologische atudie voort en verdiepte zich in de Bijbel, met name in de Oud Testamentische profe tieën en in de Openbaring van Johannes. Verschillende eisen en voorzeggingen van deze Schriftgedeelten nam hij vrijwel letter lijk over en paste ze toe of) zijn omgeving. Voor hem stond het vast: de kerk zal ge tuchtigd. daarna en wel ^poedig her- oteld worden. t Aanvankelijk had Savoharola te Ferrara «n te Florence als prediker g^en succes. Zijn onaanzienlijk voorkomen, zijn onwel luidende stem. zijn schichtige gebaren en zijn heftige betoogtrant vielen bij zijn gehoor niet in de smaak Men moet niet uit het oog Verliezen, dat de inwoners van de genoemde steden verwend wareft door redenaars met klassieke welsprekendheid. In Lombardijse oteden. waar deze boeteprediker zijn slem verhief, ging het beter. Toen hij echter in 1489 teruggeroepen werd naar Florence om daar ln het beroem de San Marcoklooster onderwijs te geven oan de novieten, vond Savonarola, eerst in de kloosterkerk en later ook in de Dom Weldra een talrijk en aandachtig auditorium. Hoe meer hij toornde tegen de verdor venheid van geestelijken en leken, hoe htoer hij aandrong op boete en bekering en hoe meer hij naderende oordelen aankon digde. des te meer personen kwamen naar hem luisteren En het gevolg van zijn pre diking was dat steeds meer burgers zich af keerden van de ongerechtigheden, die hoog tij vierden, als haat en strijd, ontucht en diefstal r QNDER de Invloed van Savonarola, die in 1491 prior van zijn klooster was gewor den, voltrok zich een melkbare verandering ir. het openbare leven van Florence, de ka rakteristieke Renaissance-stad. Zijn invloed °P rijn medeburgers nam nog toe, toen een aantal zijner concrete voo'rspellingen in ver vulling gingen. Zo voorspelde hij de dood van Lorenzo de Medici, de gebieder van Florence, die hOg ln de kracht van zijn leven was. Spoe dig daarop werd Lorenzo ziek en korte tijd 'a'er stierf hij. Soortgelijke voorspellingen. Betreffende Paus Inoocentius VIII en de ko- Jing van Napcis. werden eveneens door de feiten gevolgd Toen Lorenzo's zoon meer nog dan zijn *8<«r ergernis verwekte en de burgerij "8 °ruk van zijn regering zwaarder voelde. Profeteerde Savonarola onder verwijzing BMr Jeaaja 41 25 dat een vorat met een sterk leger van het Noorden over de Alpen zou komen en in Italië een strafgericht zou houden over de goddelozen. En in 1494 rukte inderdaad Karei VIII van Frankrijk Italië binnen. Zonder slag of stoot veroverde hij de vestingen van Tos cane. Lorenzo's zoon werd door de Floren- tijnen verjaagd en Savonarola begroette Karei VIII als een gezalfde des Heren, die de kerk hervormen zou Hij eiste de vrijheid voor Florence. Karei VIII trok verder naar Napels en Savonarola, die als een# groot profeet werd vereerd, kreeg nolens volens de leiding over de stad in handen. Met strenge straffen ging hij allerlei naar bui ten tredend kwaad tegen. Armen in de stad kregen renteloze geldleningen alle weelde en vele cultuuruitingen van de Renaissance werden uit den boze geacht en ter gelegen heid van het Paasfeest in 1497 werd een tien meter hoge brandstapel opgericht" mode artikelen. spiegels, speelkaarten, muziekin strumenten. geschriften van Boccaccio en Petrarea. schilderijen en vele andere, als ijdelheden beschouwde zaken gingen onder het gejuich van he^ volk en'het luiden der klokken in vlammen op. Als ideaal had deze grote boeteprediker zich gesteld de woorden, die hij boven zijn kansel had laten aanbrengen: Jezus Christus, koning van Florence! LANG zou-Savonarola's invloed in Floren ce echter niet' duren. Onder de aanzien- lijkste inwoners groeide de tegenstand tegen het door hem voorgestane theoeratisch- constitutionele bewind, dat practisch steun de op de middelklasse. De Franciscanen en vele andere geestelijken in de stad hadden bovendien grote bezwaren tegen de alles overheersende positie van de Dominicaan Savonarola. Verzet rees tegen de strengere regels, dje hij niet slechts in het eigen klooater. maar in geheel Toscane wilde invoeren. Hij- kwam daarbij in botsing met de door hent eerst zo vereerde Karei VIII, die in moreel, kerkelijk en politiek opzicht zeer van hem af stond en bovendien door de Medicis en andere vijanden van Savona rola te Rome werd opgehitst Toen de Paus Savonarola naar Rome had ontboden om zich over ztjn profetieën te verantwoorden, gaf hij hieraan geen gevolg, doch volstond met een schriftelijke verdediging. De Paus verbood hem daarop.het spreken Een geest verwante monnik. Dominicus. verving enige tijd Savonarola, doch niet veel later beklom hij zelf weer de kansel en fulmineerde in gloedvolle bewoordingen tegen de zonden, ook tegen die van het pauselijke Rome. Ten einde de profeet van Florence onschadelijk te maken, bood de Paus Savonarola de kar dinaalshoed aan. doch hij weigerde hem te aanvaarden en antwoordde: ,,lk begeer geen andere hoed. dan die der heilige martelaren, een rode hoed. een hoed met bloed geverfd De Paus verprdineerde toen, dat het San Marcoklooster zich naar een minder strenge regel moest schikken, doch Savonarola wei gerde aan deze eis te voldoen. Zelfs toen de bgn over hem werd uitgesproken, gaf hij niet toe. waarop de Paus zijn uitlevering eiste. Savonarola beriep zich op een con cilie. Steeds meer drongen zijn vijanden tegen hem op. Zijn aanhang verminderde toen enige van zijn voorspellingen niet uitkwa- men. Een Franciscaan wilde de waarachtigheid' van de door Savonarola afgewezen banvloek bewijzen door een vuurproef. De reeds ge noemde Dominicus verklaarde zich bereid deze proef te ondergaan. Op de markt van Florence werden twee brandstapels opge richt: rijsthout, bedekt met pek en zwavel. Een smal pad was er tussen overgelaten voor de twee tegenstanders Een duizend koppige menigte wachtte vol spanning op wat komen zou. Er gebeurde echter niets. De Franciscanen hadden geëist^dat Domini cus geen cruqifix en g^en hosne zou mee nemen in de vlammen. Savonarola en de zijnen wilden aan deze cis geen gevolg ge ven De raad der stad, die niet langer op Savonarola's hand was. gesloot de vuur proef niet te laten doorgaan, zich ervan be wust zijnde, dat de woede van de teleurge stelde menigte zich tegen Dominicus en vooral tegen diens prior zou keren. De vol gende dag werd Inderdaad het San Marco klooster door een dolle menigte bestormd. Savonarola bood zichzelf aan als slachtoffer ten einde voor zija medekloosteaiingen da Van het begin der 14de eeuw htfó Italië een op de heidense oudheid georiënteerde cultuurbeweging-beleefd. Zij heeft tot in het midden van de 16de eeuw in Italië een grote rol gespeeld en haar invloed deed zich ook in andere Europese landen krachtig gevoelen. Als geheel wordt deze cultuurbeweging de Renaissance genoemd. De wetenschappelijke herleving van de klassieken van Hellas en Rome in en door de studie der geleerden noemde men het Humanisme. Een der kenmerken van de Renaissance was het streven naar autonomie, naar hët zichzelf ten wet zijn. Men wilde niet langer meer onvoorwaardelijk buigen voor autoriteiten van buiten-af vooral niet voor de kerkelijke grootheden. Men wilde in vrijheid toegeven aan eigen dadendrang en zich ver meien in de schoonheid en de vreugde van de wereld, in de hogere en lagere geneugten van het leven. De in de Middeleeuwen zo hoog ge schatte ascese werd teruggedrongen om plaats te maken voor het volop genieten van de weelde der natuur en de voortbrengselen der bescha ving. Bij een heerlijke ontplooiing van vele gaven in kunst en weten schap. bij een in de wereldgeschiedenis vrijwel enig samentreffen van geniale mensen, die, uitblonken als philosofen, prozaschrijvers, schilders, beeldhouwers, een zegevieren van afschuwelijke ongerechtigheid en onzedelijkheid, waarbij de meest geraffineerde moorden niet uitbleven. ONZE ENQUêTE is geslaagd! Welgeteld 227 jongens en meisjes, uit verscheidene steden, tot uit Apeldoorn toe, hebben aan onze enquête deelgenomen. Vandaag publiceren wij twee verhalen er volgen er echter nog meer! Vele inzenders verzochten ons hun naam en woonplaats n i e t te vermelden, anderen vroegen bij even tuele plaatsing hun bijdrage met een pseudoniem te ondertekenen. Wij hebben derhalve besloten alle te plaatsen inzendingen te onder tekenen, hetzij met de opgegeven schuilnaam öf met de initialen van inzender(ster). Zoals we reeds hebben aangekondigd worden gepubliceerde in zendingen gehonoreerd met 15, welke bedragen reeds aan de be trokkenen zijn toegezonden. SIC TRANSIT GLORIA MUISDI MAASSLUIS ALS VISSERSPLAATS is zakelijke weerstand-van de vloot niet heeft historie geworden. De verkoop van de gemist. De aandelen der rederijen waren in enig overgebleven harinRloggcr M.A. 5 handen van leveranciers of andere midden- heeft nog eens bij vele oude visserslieden, standers. In de vette jaren werden de nood- waarvan Maassluis er nog velen telt. her- zakelijke kosten afgeboekt, doch de overige inneringen uit hun verleden wakkergeroe- baten werden aan de aandeelhouders uitge- pen. ZU vragen zich af: waarom moest dit keerd. Slechts enkele rederijen maakten gebeuren? Het is opmerkelijk, dat te Maas- hierop een uitzondering. Reserves werden sluis de vissersvloot in betrekkelijk korte niet gekweekt en toen de magere jaren aan- tljd ten onderging, in tegenstelling met het braken, werd er in eerste instantie nog wel naburige Vlaardingen. waar, hoewel sterk kapitaal gesuppleerd, maar ook dit was verminderd, deze tak van bedrijf zich spoedig afgelopen. ,lerke Zo gebeurde het. dat ln 1022 reeds tal van aven. rederijen aéls sneeuw voor de zon verdwenen ln welk snel tempo het ondergangsproces on* de vloot tot 10 schepen inkromp, ln 1929 zich voltrok, blijkt uit het volgende staatje: waren er nog slechts twee rederijen overge- In 1910 voeren er 115 schepen; 1916: 106, bleven met 5 schepen. In 1931 verdween er 1917: 3. 1918; 3. 1919: 6, 1922: 16, 1929: 5; wederom een rederij met drie schepen. Ten 1939: 2 en na de oorlog 1 schip. slotte bleef er-één rederij met twee schepen De grote bloeiperiode van de visserij -viel over. h". I" ">39 nam dase redorij het besluit dese rtes'e nSni het" Ïtï ,/h.n/ê ^,1 w/ï »'heP™ "'e' «»r te laten varen. Zij dese oorlog het aantal schepen zich vrijwel name|i,|, M A 5 en 15 vielen in de longs lil van Maafslmss. "zeelieden de mei hun leven hadden betaald, werd de visserij grondig herstel voer de logger drie jaar ge. vrijwel lamgeslagen totdat m 1919. na het feScn Wederom ter haringvisserij uit Een viel tê bespeuren opleving klein maar modern Khip, dat er mocht. Df at cfmpnp «pnnnmienha Ook dit schip is nu voor Maassluis verloren j j u. teruggang gegaan. De kentekenen MA zullen nog korta deed zich echter voelen en terstond tijd op zee en in de haven van Vlaardingen wreekte de foutieve structuur van de orga- herinneren aan het feit, dat Maassluis..., msatie der plaatselijke visserij zich. Er wa- vroeger een vissersplaats was. ren in 1919 ruim 20 rederijen nodig om nau welijks 60 schepen te exploiteren. Uiteraard ,jf bracht dit een versnippering van krachten, Maassluis tn naar bloeiperiode als een decentralisatie die zijn invloed op de vissersplaats. Savonarola I als Pet rus Martyr. vrijheid te verkrijgen. Met hoongelach werd hij begroet, men sloeg hem en wierp hem in de gevangenis Tot zevenmaal toe werd hij in de week voor Pasen op de pijnbank gelegd en gefolterd. Door zijn rechters, die tevens zijn aan klagers waren, werd Savonarola met pau selijke goedkeuring als ketter, scheurmaker en verachter van dc heilige stoel, naar de galg verwezen. 23 MEI 1948 werd hij met Dominicus en nog een andere monnik op het marktplein terechtgesteld. Zijn lijk werd verbrand en de as werd in de Arno uitgestrooid. Op het Luther gedenkteken te Worms is ook Savonarola s beeltenis aangebracht, hoewel hij «eigenlijk niet een voorloper van de Hervorming kan worden genoemd, wel eer trachtte hij tot een reformatie van de kerk zelf te komen. IS HET U WEL eens overkomen, dat u bU verrassing, dus zonder dat iemand u had gewaarschuwd, temidden van een zwalu- wenzwerm kwam te staan, een trekzwerm, die zich gereed maakte de grote tocht naar het verre winterverblijf te ondernemen? Zo ieta bijzonders, daar moet je bü toe val op aan lopen, je kunt dat niet afspre ken en Je kunt er ook nooit op rekenen. Hoevaak heb ik in dc trekttjd der kraan vogels niet lopen spieden naar die bijzon dere vogels, waarvan de herinnering me tot op de huidige dag is bijgebleven. En ieder jaar opnieuw hoop Ik. dat het geluk me gunstig is en dat ik ze zal zien. de trekken de kranen, een lange golvende lijn roepende vogels in de avondlucht, jl 1 AAR ZO ARGELOOS buitenaf een weg- 8 getje Inlopen en dan ineens. letterlijk ais bij toverslag, overal om je heen die fijne vogeltjes te zien. diepblauw van kleur, met lange vleugels en spitse staartpunten, bij eengegroept op alle plaatsen, die in de om geving maar zijn te bezetten. Allereerst op de telefoon- en telegraaflijnen, waarvan zwaluwen bij voorkeur gebruik maken, maar ook geen dakvorst, geen hek blijft on bezet tijdens dat laatste verzamelen. Daar zitten ze dan zonder koffers, zonder tasjes, zonder visumgezanik, och och, wat is het leven toch eenvoudig voor zo'n vo geltje. dat alleen maar op zijn vleugeltjes hoeft te vertrouwen en op een stel kleine iongen. waarvoor de vernuftige meng met heel zijn apparaat van ingewikkelde ma chines zijn petje maar moet afnemen. In dat doelbewuste verzamelen in zulke WAT mijn vacantie-bezigheid betreft geloof ik bijzonder te hebben, gc- bbft. Ik heb n.l. twee maanden gewerkt in een Hollands vacantiekamp in de Franse Vogezen en daar ben ik flink bruin en zelfs een beetje dikker vandaan gekomen. Het was flink aanpakken, maar in het ge heel genomen viel het best mee. 's Morgens om half acht moest ik begin nen met tafel dekken, niet zo maar een paar tafeltjes, nee. Tiet waren er wel 17, voor ongeveer 75 gasten. Na het ontbijt gin gen we aan de afwas. Een „grote" waste af de „kleintjeszoals een andere helpster van mijn leeftijd en ik (nota bene net van de MULO school af), werden betiteld, droog den af. Mijn werk was verder het schoonhouden van de cantine: tafels afruimen, tafelzeiltjes afsoppen en de vloer .vegen. Eens in de week kreeg de cantine een grote beurt. Daarbij kreeg ik gelukkig hulp van eén van de „grotenDan moest het zeil worden ge boend en gewreven, het houtwerk en de ramen worden gezeemd en de stoelen wor den schoongemaakt. Na het dweilen moest de vloer drogen en die tijd gebruikten we meestal om even een kopje koffie te drinken. Het gebeurde wel. dat er al koffie werd geschonken als de vloer voor de helft schoon was Ik moest dan wel streng optreden om te zorgen, dat de dames niet op het schone gedeelte gingen zitten. Ze plaagden me dan wel eens door te vragen: ..Is dit de schone helft of dit?" of „Mogen we vandaag zo maar op de schone helft zitten?" Dat waren van die pla gerijtjes, die je daar wel meer te slikken kreeg. De tijd voor de lunch besteedden we met het schillen van de ongeveer 50 kilo arfFtïfcp- pelen. In de zon, in een luie stoel zongen we daarbij het hoogste lied. Vóór de lunch, om half één, behoefden er meestal maar een paar tafels gedekt te wor den, want de meeste gasten namen 's mor gens hun lunchpakket mee en trokken er de hele dag op uit. De uren na de middag waren dan ook de rustigste van de dag. We konden onszelf wat opknappen, gingen wat lezen of een brief schrijven of een bood schapje doen in het dorp. Om half zes was het echter weer aanpakkan geblazen; tafels dekken, zelf een stukje eten en dan de grote avond-afwas waarmee je zeker anderhalf uur zoet was. Thuis had ik nooit veel zin om te beginnen aan de afwas voor zes per sonen. maar hier moest ik wel en het was, met zo'n clubje bij elkaar, nog wel plezierig ook. 's Avonds waren we vrij, maar dan hiel pen we toch wel met het dienen van koffie enz., want stiliitten kon je toch niet. Daar tussendoor maakten we oök nog menig dansje met de gasten. 's Zaterdags hadden we een drukke dag want dan werd er. zowel door de vertrek kende als door de nieuwe gasten, middag eten gegeten en dat betekende dus twee maal een grote afwas. Daar stond tegen over. dat het Zaterdagavond erg rustig was; dan gingen de gasten, die een busreis van 16 uur achter de rug hadden, vroeg slapen en het was dan de enige avond dat we zelf ook bijtijds naar bed gingen. Ik vind. dat die twee maanden werken in het kamp in de Vogezen de fijnste vacantie is geweest van heel m'n zestien-jarig leven. Omdat ik elke week een vrije dag had en vaak meekon met de autobus, die met de gasten tochten in de bergen ging maken, heb ik veel van de prachtige omgeving ge zien Ik was nog nooit in h jlbuitenland ge weest, zodat ik m'n hart aMfchet natuur schoon heb kunnen ophalen. Afgezien van de fijne vacantie die ik heb gehad, werd ik voor mijn werk be loond en van dit verdiende geld. dat ik van m'n ouders naar eigen goeddunken mocht besteden, heb ik een paar nuttige kledingstukken gekocht. I JpAM. Uilergaard, Bijkerkstraat 25, Ede. Fa. Ternaai, Schoterlandsestraat 36, Heerenveen, Utrecht, Naarden, Groningen, Mepp<£. allemaal bi) het stapel tje van buiten-de-stad. Uilhuizen, hé, postzegel te laag en envelop le dik, nee, die kan niet door de machine: handkwaai (moet u eens uitspreken! grappig klinkt dathandkwaai noemen ze dat by de P.T.T. Ja, P.T.T. Ik leerling van een kweekschool voor onderwijzers en twintig jaar oud, ben voor een week of drie amb tenaar in Rijksdienst om schoolgeld te ver dienen. Hoewel dat niet de bedoeling is, krijg ik t-vens een indruk hoe het er bij de post toegaat en een overzicht op het levenspad van de brieven, die verstuurd worden. Maar kom, ik zal nog eens een stapeltje post doorwerken: zakenbrieven, ansichten met wel gefeliciteerd of .groeten uit Ede er op, filmsterren (op de foto dan) op weg naar hun beslemming. De éne met flinke hand geschreven, de andere beverig en verder -gewone brieven, wellicht met smeekbeden om hulp of uitingen van vreugde over een bereikt doel. En, maar moet u hier eeni? kijken! Wat een verhaal hier op deze briefkaart, alle ruimte is uit gebuit. Een zucht van verlichting toen die klaar was. Maar wat jammer er staat geen adres opl Meestal heb ik dienst van 4 uur 's mid dags tot 10 uur 's avonds. Eerst sorteren tot Half vijf, daarna eten tot vijf uur en dan wapen ik mij met riem, ketting, schuif en sleutel en ga met een wagen een bepaalde wijk in op jacht naar brieven die zich hebben laten verschalken in mijn postnet- ten (brievenbussen). En altijd is de vangst goed. Het zijn dan ook bijzondere vissen, die zich graag laten vangen, zoals blijkt uit: „Kan deze nog mee. postman?" Is de post in het hoofdkantoor aangeko men. dan wordt deze op een tafel gegooid d» grote er uit gezocht en de kleine op eei andere tafel gebracht ter verdere sortering Ja, en zo werken we dan door tot het tij< is en de dagtaak er weer opzit. A-S. grote aantallen en het zachte dringende ge kwetter. dat bij zo'n vergadering schijnt te horen, zit iets, dat de toeschouwer tre^ en dat zijn aandacht gevangen houdt. Is het de door hem onbegrepen drift, die deze nietige dotjes veren bij elkaar brengt en ze onver wacht voor zijn verbaasde ogen met een plotseling ruisen van honderden wiekjes doet omhoog schieten, de koele morgen lucht tegemoet? Onder de vogels zijn er altijd enige ge weest, die bij de mens bijzonder in de gunst hebben gestaan De ooievaar is er een van. Zijn broed wordt met rust gelaten en zorr- der uitzondering verheugt Ieder zich. wan neer de zaken floreren daar boven op het kolossale takkennest. En de zwaluw'' In een kinderboek vind ik een heel oud versje, het kan wel van Goeverneur zijn, dat begint als volgt De zwaluw zoekt der mensen woning En vliegt cr lustig in en uit. /-tl wordt beschermd door mens en koning En niemand, die haar wiekslag stuit. Een boerderij zonder zwaluwen, daar ont breekt iets aan. die is niet volledig. Bij de bedrijvigheid en de geluiden van een boe renplaats. bij de geuren van hooi en mest, hoort ook het opgewekte gekwieter van de in «en uitglippende aardige vogeltjes. Ik vind het dan ook altijd prettig, het doet me goed. wa nneer ik aan de buitenkant onder de witgeschilderde windveren de bol ronde nesten zie van de huiszwaluwen, de meel- staartjes of melkstaartjes en binnen, als ik de deel opwandel, boven m'n hoofd de be kende oper) kommetjes van klei en strootjes van de boerenzwaluwen of stalzwaluwen, elk nest door de boer vooriien van een on derplankje voor het opvangen van de vogel- mest. Zo'n simpel plankje onder een nest ge spijkerd. daar zie je meteen aan, hoe de mensen staan tegenover de natuur. Nu is het half September en de nesten zijn verlaten We zagen buiten nog wel wat jonge zwaluwtjes op een hekdraad zitten, waar ze gevoerd werden door pa of ma. hoewel het al hele bazen zijn in de vlieg kunst en kort geleden zag ik dat voeren ook nog hoog in de lucht een sierlijk spelletje van „asjeblieft dank u wel" met licht gekw etter en gefladder, maar nu is het toch stil geworden en leeg in de Septemberlucht. Vele zijn er vertrokken in deze maand, an dere wachten tot October, dat zal wel af hangen van de weersgesteldheid. Wa't er na die tijd nog.overblijft oei oei! dat wordt dan een drama! Dat zijn meest oude vogels, die te lang zijn opgehouden door de verzor ging van hun tweede broed en die. met die verlaten jongen, een grote kans 'open, dat ze „de boot niet meer halen", dat wil zeg gen, dat ze door ohgunstig weer voedselge brek krijgen, daardoor verzwakken en niet opgewassen zijn tegen een tocht qver ge bergten, zeeën en woestijnen. ENIGE DAGEN geleden kreeg ik nog zo'n achterblijver. U weet, dat ik nog wel eens vaak in mineur moest schrijven, als het mensdom zijn kille hardheid weer eens overduidelijk had gedemonstreerd. Goddank, dat er toch nog heel wat men sen zijn, met een juist gevoel ten opzichte van een lijdend dier, waarvoor ze zich moeite en tijd willen getroosten. Bijvoor beeld de moeite en de tijd voor het brengen van een vogeltje, ook al is de kans op be houd vrij gering, ja eigenlijk uitgesloten. Het was een jonge boerenzwaluw. Zijn korte vleugels waren eerder zwartgrauw dan blauw en er zat veel wit dooreengemengd. dat nog moest worden uitgeruid. Ook het rood van voorhoofd en keelvlek, die prach tige bloedvlek bij de volwassen vogels, was nog wat bruinachtig, terwijl de buitenste staartpennen'hun kenmerkende spitse pun ten misten. Als zo'n jonge vogel, die zoveel zwaar werk voor de* boeg heeft, zich niet snel her stelt, kan hij worden afgeschreven. En ze- %er is dat het geval, wanneer hij zijn ogen sluit, niet lekker warm aanvoelt en te na- drulckelijk ademhaalt. Ook ls het een veeg teken, als een wilde vogel, die van nature een onberedeneerde angst behoort te tonen wanneer hij wordt aangeraakt, zich zo ge willig op een stokje laat zetten. Want zo was het met dit kleintje. Dat stokje had ik opzij in een zachte turf geprikt en zo kon ik proberen hem aan 't eten te krijgen. Maar. geen weclwormen. geen mierenpop pen, niets liet hij zich opdringen. Alleen een druppeltje water, dat ik aan z'n snavelpunt liet bengelen, wist de weg naar binnen te vinden.' De dunne Inscctensnavel, die wel tot on der het oog doorliep en een grote bekinhoud verried, het donkere oog en het witte gor dijntje. dat er telkens werd voorgeschoven. de prachtige bevedering van het jeugdkleed en wel het mooiste, de wonderPijne pootjes, dat alles heb ik goed in me opgenomen. Maar de kleine snavel zal niqt mogen met selen aan een kleinest. geen blauwe zee zal zich onder hem uitstrekken, het tuig van een schip zal hem niet tot rustpunt dienen op de eindeloze watervlakte. En als straks in de eerste week van een nieuwe April maand de hoer zijn grote deuren openzet en. wijzend met z'n pijp naar de eerste spitse vogelfiguurtjes hoog boven hem. zegt: ..Kiek.... ze bint'r weer", dan zullen we deze kleine achterblijver reeds vergeten zijn. S. VAN DER ZEE.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1952 | | pagina 2