C. J. J. (van Goudse H.B.S.) veertig jaar bij onderwijs Het GEDICHT Nederlands koperen stemjnen zingen in het buitenland Zij viel niet van het dak maar wel door de mand Olifant kan niet tegen kietelen Enquête Wérkvacantie Juridische studente (20) A „zat" aan zee Het gemaal in Haastrecht heeft electrische pompen gekregen „Ik ben nu aan de tweede pluk" Tekenleraar èn een goede vriend Les geven voor plezier C. J. J. Bosch Grafici tonen hun kunst Loop der bevolking Onze bioscopen „De Bron", meesterlijke verfilming van actueel probleem Feestdag voor „De Haoge Boezem" Twee burgemeesters even machinist van de week Verhuizingen binnen de gemeente Openbare seliool aan Graaf Florisweg Ingezonden Stukken Gevlucht en in nood Misdaad op bestelling Extra aanbieding Automatisch telefoneren met Achterhoek en Twente Schuiftrombonist werd succesvol fabrikant Eindhoven naar Amerika f Het ontstaan Dickens' „Moeilijke Tijden" De wei j AMERIKAANSE'EIGENAARDIGHEDEN dêfe i"i» Vijf en twintig liter purgeermiddel voor Eva EEN CIRCUSDOKTER VERTELT UIT ZIJN LEVEN f Lyceumleerling (17) voer op zee TWEEDE BLAD - PAGINA 2 GOUDSCHE COURANT ZATERDAG 27 SEPTEMBER 1952 (Van een medewerkster) JJET IS EEN VREEMDE GEWAARWORDING, Jaren na Je eindexamen de Goudse HBS weer Ie betreden. Op het eerste ge/icht is er weinig veranderd. De vroegere grijze deuren zijn nu groen geworden, maar de wat ouderwets aan doende witte borstbeelden staren nog even onbewogen voor zich uit. De grote barst in de gangvloer zit er nog en de trapleuning is als altijd glad van de vele handen, die er elke dag langs glijden. Als de bel gaat. barst achter alle deuren het rommelige lawaai los, dat je je herinnert en de leerlingen dragen hun boeken even nonchalant onder de arm als altijd. Maar de leraren zijn vreemden ge worden. Hun docerende stemmen achter de kiaasedeuren ken je niet meer en aan hun gezichten kun Je niet zien of ze zich in de stelling van Pythagoras of in de voorzetsels met de derde naamval specialiseren Maar als de deur van het tekenlokaal «.opengaat zie je de zilveren krullen boven een vertrouwd openhartig gelaat en. een 6tem. die je altijd zou herkennen, noemt je naam. je eigen vertrouwde meisjesnaam van-vroeger. Veertig jaar is de heer Bosch aan het te kenonderwijs verbonden waarvan vier en dertig aan de R.H.B.S. in Gouda en honderden jongens en ngiisjes hebben op zijn houten stoeltjes gezeten Eindeloze se ries onberispelijke ellipsen heeft hij voor hen op het zwarte bord getekend en de te kening van de spoorweg-met-telegraafpa len op het bord. waaruit de beginselen van het perspectief duidelijk worden, heeft on telbare voorgangers gehad. „En ik heb er nog altijd plezier In, hoor", zegt de aanstaande jubilaris. „Die jeugd, die houdt je wel jong en ik houd er van om mee te doen. Als er eens een avondje is. dan dans ik toch nog zo graag met dat jonge goed!" Dat ..dat jonge goed" en alles, wat ooit jong goed geweest is in dat bekende teken- lokaal. de diepe belangstelling geniet van de jubilaris, blijkt wel. Niet alleen herin nert hij zich letterlijk iedereen, die in het gesprek te pas komt. maar de heer Bosch vertelt, dat hij een archief bijhoudt met ko lommen voor overgang en eindexamen en ruimte voor bijzonderheden. Studie, exa mens. verloving, huwelijk en de geboorte van de kinderen, alles komt in het archief terecht „Acht dikke schriften zijn het nu al. vertelt de amateur-archivaris Hij heeft vde vaders en de moeders in de klas gehad er nu zijn hun kinderen eveneens zijn leer lingen. ,.lk ben nu aan de tweede pluk bezig", zegt hij. „Ga maar eens opzij" Het ia een prettig idee voor alle oud- leerlingen. maar ook voor de scholieren van nu. dat de belangstelling van de heer Bosch niet alleen hun goede of slechte teken prestaties geldt, maar ook uitgaat naar hun successen in het grote leven, naar hun geluk en hun tegenslag. Maar al zullen zc dat niet allemaal weten, ze hebben goede«herinne- ringen aan de uren in de lichte tekenzaal en aan de man. die daar hun al of niet wan kele schreden leidde. Hoe kon je zitten tobben met zo n el lips. die maar puntig bleef en met die fles, die alleen scheef wou zijn. Een wanhopige blik en meneer Bosch had het al gezien: ,,Ga maar eens op zij. mijn kind Een greep in de borstzak en daar was het potlood al Hè, was die ellips eigenlijk wel zo raar geweest' Met één lijntje zag ze er al heel fatsoenlijk uit. En die fles. nou, die viel ook mee. Het potlood dikte even wat aan. jrecies op de goede plaats en daar kwam iet Wonderkrijtje ook al voor de dag! Een voorzichtig lijntje en de fles was «en vol maakt product geworden. Het verwonderde je al niet eens meer. dat er een sierlijke acht in de bovenhoek kwam te staan.... Ja die cijfers voor tekenen, lichtpumen op een soms wat duister rapport Die uren in dat tekenlokaal, waar je nooit bang hoefde te zün voor een onverwachte schriftelijke beurt, een proefwerk en waar ruimte was voor een praatje met de buren en een grapje in het alggmeen, waarin de leraar dikwijls genoeg voorging En nog voorgaat, zoals hij zelf Als ik er volgend jaar uit moet. zal het me genoeg spijten, want de omgang met ïpuad die zal ik missen. Maar ja. n°u kom ik eigenlijk altijd tijd te kort want ik mag zo graag pianospelen en ik studeer wat kunstgeschiedenis en ik teken toch a- tiid buiten en daar schiet nu niet veel tijd voor over. Als ik eenmaal met pensioen ca dan ga ik in de vrije kunst. Nu expo- feer ik ook wel. bij Sint Lucas in Am sterdam." Ondertussen lopen er steeds jongens en meisjes In en uit. Die hebben een vrij uur en komen nu uit liefhebberij wat tekenen. In het lokaal er naast zitten een paar vijfde klassers. die de heer Bosch wat bijstoomt in beschrijvende meetkunde, waarin hij tegenwoordig ook lesgeeft. Theoretisch is dit een vrij uur voor hem, maar in de prac- tijk komt dat wel iets anders uit. „Ja, ik houd nu eenmaal van mijn vak en je kunt niet gelukkig zijn. als je werk niet naar je zin is", zegt de jubilaris. Nu de klacht over ,.de tegenwoordige jeugd" zo dikwijls gehoord wordt, is het Interessant, de mening te horen van iemand, die al veertig jaar lang temidden van de jeugd gewerkt heeft. „O. anders zyn ze wel. maar je moet ze aanvoelen en tege- moet komen en als je dat maar wilt, kun je het best met ze vinden En het cjredo van de man. die zoveel ervaring heeft In de omgang met jongens en meisjes, kon geen gunstiger getuigenis zijn voor de jeugd, die het in de ogen van zovele ouderen dik wijle verkorven heeft. (Van een medewerkster) Op 1 October hoopt de heer C. J. J. Bosch, leraar in het tekenen aan de Rijks Hogere Burgerschool te Gouda, veertig jaar by het onderwijs werk zaam te zijn. Hij werd 21 October 1888 te Zutphen geboren en ving zijn loop baan op I October 1912 aalX op de Tekenschool voor Kunstambachten van de Maatschappij te Amsterdam, een functie, die hQ tot 1 September 1918 vervulde. Met ingang van 1 Januari 1914 werd hij aan het onderwijs in Gouda verbonden. Hij werd onderwij zer in het handtekenen by de ge meente Gouda en tevens was hy te dezer stede onderwijzer aan de ge meentelijke inrichting tot opleiding tan onderwijzeresten en hoofdonder wijzeressen ener bewaarschool en on derwijzer aan de Rijksnormaallessen De relatie met de Goudse H.B.S dateert ran 15 Januari 1918. Twee mattnrlfn was de hieer Bosch er leraar in tijdelijke dienst. Zeven maanden later keerde hij er terug, sinds 1 No vember 1918 is hy leraar in vaste dienst De heer Bosch is ook acht en twintig jaar, van 9 September 1918 tot 1 Oc tober 1946, leraar aan de Avond nijverheidsschool te dezer stede ge weest. Twee jaar (1946—1948) gaf hij ook nog les aan de Bijzondere H B S. te Woerden. Dé heer Bosch is uit Zutphen gekomen, maar hij is een Gouwenaar geworden en voor de H B S. met al haar leraren, oud leraren. leerlingen en oud-leerlingen heeft hij in zijn hart een grote plaats ingeruimd. Op 1 October zal de sch ooi hem in intieme kring huldigen, bescheiden, want de jubila ris is zelf een bescheiden man, die voor zijn veertigjarige loopbaan geen andere ken schetsing weet te geven dan: „Ik heb mijn plicht gedaan." Eén kostbaar cadeau heeft hij al. sinds jaren, de hartelijke vriendschap van zeer velen Want C. J. J. al z'n oud-leerlingen herinneren zich zijn voorletters is van alle leerlingen, die hij in de loop der jaren gehad heeft, de vriend geworden. En hij is het gebleven. Pu/zle-winnaare Vol was het laatste woord van de kruis- woordpuzzle, vol zeiden de puzzelvrienden met voldoening en vol raakte onze brieven bus. Er waren weer vele goede oplossingen en daarvan zijn de bekroonde: Prijs van 5: A Wolbers. Tol. Goejanver- welledijk in Gouda. Prijzen van 2.50 mevr. E. J Visser-Pe ters. Vossiusstraat 125 te Gouda en J. A. Doomhein, Lijsterbesstraat 55a te Waddinx- vecn. De prijzen kunnen aan ons bureau worden afgehaald of worden op verzoek toegezon den. Tentoonstelling in Gouds museum geopend Gisteravond is in "het museum ..Het Catharina-Gasthuis" een expositie van gra fische kunst geopend Achttien leden van de Vereniging tot Bevordering der Grafi sche Kunst vragen daar de eerstkomende weken aandacht voor hun prestaties. Burgemeester James wees er in zijn openingswoord op. hoe belangrijk het is de kunstenaar van deze tijd en het publiek tpt elkaar te brengen. Vooral het feit dat rifc poging daartoe hier op zulk een verant woorde wijze geschiedt, stemde hem tot datnkbaarheid. Er is hter een grote ver- seftflidenheid in toegepaste technieken, onderwerpen en opvattingen, zodat zeker de hoop mag worden uitgesproken, dat veletn in de komende weken de weg naar het museum zullen vinden De heer Hans van -Dokkum, voorzitter der exposerende vereniging, gewaagde van het .Internationale peil der Nederlandse grafiegc. In de laatste Jaren kan werkelijk gesprffken worden van een hernieuwde creatiuf vermogen van de Nederlandse gra fici. Ons land was dit jaar op de Biennale te Veniptlë vertegenwoordigd met een ver zameling grafiek, die daar zeer de aan dacht itetrokken heeft. Nu far het echter wel duidelijk, dat de graficus niet alleen de belangstelling nodig heeft vatn de landelijke en de gemeente lijke overheid, ookdie van het publiek kan melt gemist worden, aldus spreker. Vroeger vond de grafische kunstenaar zijn afnemers vooral onder kunsthandelaars en de colleetionneurs, thans begint men zich veel meer <Jot de bredere lagen der kunst minnende tentoonstellingbezoekers te rich ten. De bevtrekkelijk lage prijzen der pren ten maken dit mogelijk. Trouwens, de belangstelling voor de grafiek ls groeiende Dat bewijzen ook de tentoonstellingen, die thans ter gelegenheid van het veertigjarig bestaan der Vereni ging gehouden worden. De heer Van Dokkum besIoq| zijn inlei ding met het uitspreken van ae wens, dat ook deze Goudse tentoonstelling er toe zal bijdragen, dat de grafische kunst niet lan ger beschouwd wordt „als de zelfkant van het schone weefsel der beeldende kunst". Binnenkort hoopt onze medewerker op deze belangrijke tentoonstelling terug te komen. Geveatigd: D. P. C. Harmsen (2 pers.) van Utrecht naar Burg. Gaarlandtslngcl Ofi. J. D. de SenerpontDomls (5 per*.) van 's-Gravenhage naar Burg. Gaarlandtslngcl 98; A. v Wijnen van Wageningen naar Graaf Florisweg 4; A. J. Emmelot (3 pers.) van Bergen op Zoöm naar Karekietstraat 70; K. Kruimink van Den Helder naar Kru- gerlaan 181. J P. G. M Wever van Sittard naar Nieuwe Markt 25: S. E. G. de Haas van Rotterdam naar Onder de Boompjes 79 C. Schouten—De Bruin van Leiden naar Oosthaven 56; H. W. H. van Gent van 's-Gravenhage naar De la Reylaan 40, H. A Marselis van 's-Gravenhage naar De la Rey laan 40; G Schuurkamp van Zevenhulzen naar Scheltemastraat 8 J Bakker (6 pers.) van Tilburg naar Sophiastraat 73; A. P. G. Spit (3 persvan Indonesië naar Van Swie- tenstraat 26; H. Bouter—Schippers van 's-Gravenhage naar Vossiusstraat 3: A. C. Tollenaar (3 pers.) van Waddinxveen naar Wilhelminastraat 30; A. C Th. Lipman—v. Schle van Voorburg naar IJssellaan 40a Vertrokken: J. v. Roon van Jan van Re- nesseplein 10 naar Reeuwijk. Nieuwdorper- weg E 15: G M C. Dernee van Kleiweg 37 naar Boxtel. Hal 4; A. W Verbakei—Steen kamer van Nieuwe Haven 147 naar Wad dinxveen. Stationsstraat; H. M. v. d. Pa- voordt van Lange Tiendeweg 12 naar Groat- Brlttannlë; K. Bos van Helmersstraat 18 n. Rotterdam, v. Speykstraat 149: W Bos van Helmersstraat 18 naar Rotterdam, v Spevk- straat 149, W G Bosman van Eerste Hie- ronymus van Alphenstraat 13 naar Wasse naar. Dr Leydstraat 32: G. Bosman van Eerste Hieronymus van Alphenstraat 13 naar De Lier. pa. Bosman: M. Kuik van Jan Philipsweg 42 naar Soest. M.ddelwijk- straat 21; C. M E. Batelaan van Westhaven 11 naar Bennebroek. Rijksstraatweg 101; J. M. Faaij—Merkesteljn van Goejanverwelle- dijk 22 naar Haastrecht Provincialrweg West 87. T. P. J. de Wringer van Wijd- straat 11 naar Rotterdam. Spoorsingel 9; M. H. Roos— De Water van Krugerlaon 135 naar Zoetermeer. Stationsstraat 83; M. v. WcnsveenAbbema van Van Bergen IJzen- doornpark 9 naar Nijverdal. Molenweg 2; J. v. d. Vlist (2 pers.) van 'Burg. Martens- singel 76 naar Arnhem. Rozendaalseweg 484 H J. M Sukkel van Crnbethpark 25 naar Nijmegen. Archipelstraat 111: J. M. Bonten—Vcrsfelt van Eerste Potgieterstraat 31 naar Rotterdam. Nw Binnenweg 162a; C. A. J. Dessing van Westhaven 45 naar Nieuw-Zeeland: J. C. M. v. d. Zwan van Westhaven 11 naar Nieuw-Zeeland; P. van Dam van Westerkade 1 naar Nieuw-Zee land. Sehoxwburg Bioscoop. Spanning i« «en van de kenmerken van deze bijzondere film. Aanvankelijk de spanning, die voor een ge slaagde film normaal mag heten. Dit is wanneer het politie-onderzoek naar aanlei ding van de vermissing van een neger meisje, dat 't laatst gezien is in gezelschap van een blanke vreemdeling, de oorzaak wordt van relletjes, die dreigen uit te groeien tot een plaatselijke rasaenoorlog. Daarna een spanning opgevoerd tot een hoogte die men, voordat men „De Bron" zag, in een film onbereikbaar zou hebben geacht en die wordt vastgehouden geduren de geruimte tijd. Dat gebeurt wanneer de verblijfplaats van het kind (een diepe schacht waarin het gevallen is) ontdekt is en reddingspogingen worden ondernomen De film geeft daarvan een uiterst suggestieve tekening, een verbluffende samenbundeling van -spel, muziek en beeld, geaccentueerd door een fascinerende cadans der machines, voor het boren van een reddingschacht nodig. Andere kenmerken Zijn de moedige, on- belichting van het melding probleem, met een vermeld van de oor- (Van verslaggevers) HAASTRECHT. Twee burgemeesters hebben gistermorgen de twee electrische pompen van het gemaal van het water schap „De Hooge Boezem" achter Haas trecht in werking gesteld. deden dat door een druk op de knop en een paar draaien aan de kraan. Een licht gezoem aievende drijfriemen en toen een druk op de schoepen. Klotsend en schuimend werd het water van het boezrmkanaal naar de IJssef gedreven. Het electrische tijdperk was voor het waterschap ten oosten van de Vlist begonnen. Burgemeester Lepelaars en burgemeester Schuman als eerste burgers van Vlist en Loplk, de voornaamste gemeenten in het waterschap, hebben <je nieuwe periode voor het waterschap ingeleid Het was een vreugdevol moment voor het waterschaps bestuur toen deze vernieuwing ln gebruik kon worden genomen. Het betekent, dat voortaan per minuut vijfhonderd kubieke meter polderwater naar de IJgsel kan wor den gestuwd, dat het polderpeil beter be heerst kan worden en dat de Krimpener- waard. zoals de heer K. Vonk Noordegraaf. de dijkgraaf van het Hoogheemraadschap, opmerkte, weinig overlast .zal worden aan gedaan. zoals in het verleden nogal eens het geval schijnt te zijn geweest. De be maling van de twaalf polders, die onder de hoede van 't gemoderniseerde Van Nooten- gemaal in Haastrecht staan, is nu aanmer kelijk verbeterd. Twee en veertig honderd bunder zijn aan zijn zorgen toevertrouwd. Vroeger langs de Vlist De voorzitter van het waterschap, de heer H. Hakkesteegt uit Lopik, had voor zijn feestelijke speech de geschiedenis nog eens nagelezen. Hij riep beelden op van de vijftiende en zestiende eeuw toen de lozing in dit gebied nog op natuurlijke wijze ge schiedde. aan de watermolens, die tot 1872 het waterschap bemaalden, molens, die aan de Vlist een aparte bekoring gaven, maar in de loop der j aren alle zijn' verdwenen. In 1872 werd de bemaling aanmerkelijk ver beterd door het gebruik van een stoom machine, waarnaasf in 1913 een tweede werd geplaatst. Zij konden 350 kubieke meter per minuut in de IJssel brengen Acht en dertig jaar hebben deze stoom machines dienst gedaan, totdat de tijd ge komen was voor de electrische motoren. Twee jaar geleden kwam de eerste, gis teren stond er de tweede in het gemaal. En om het eens extra feestelijk te maken, heeft men ze 's morgens allebei offièieel in gebruik genomen in een hernieuwde om- geving. want 'het gebouw aan Haastrechts Hoogstraat is grondig gerestaureerd. Daarbij zijn natuurlijk speeches gehou- Ingekeerd en eenzelvig is Leopold door het leven gegaan. Een mens. die zich schuw terugtrok bij elke ruwere aanraking en welke beroering was niet ruw bij deze opperste gevoeligheid? Maar ook: een geest die weigerde eeft beschuttend pantser op te bouwen, een schijn gestalte te scheppen terwille van het verkeer met anderen Want zulk een schijn gestalte. waarachter het ware ik schuilgaat, betekent toch altijd een compromis, een zichzelf gedeeltelijk prijsgeven, een zich inlaten met de banaliteiten en trucjes van Mie menselijke omgang. Liever de eenzaamheid dan de gemeenzaamheid die gekocht wordt door de verloochening van het meest waardevolle. Door deze nergens beschutte gevoeligheid moest voor Leopold de omgang met mensen inderdaad worden tot een chnjnisch lijden, een Immer voortgezette kwelling. Zo spreekt hij het ook uit in onderstaand gedicht, en bitter voegt hij er aan toe: daarbij vergeleken is de koorts een zegening: die geeft de lijder tenminste nog ogenblikken van respijt. En zie eens waar je je ten slotte mee "inlaat! Met heel veel moeite wordt er een klein beetje goeds bereikt, maar altijd komen de ongerechtigheden zich aandienen, de aard van de mensen (die van hyena's en lage dieren) zorgt daar wel voor. ar En pas op voor hun vriendelijkheid. Meen niet. dat ze je zullen helpen, omdat ze Je vroeger geprezen of bewierookt hebben. Wend je maar eens tot hen. als je in nood verkeert, en je zult merken hoe hard ze zijn. Inderdaad, een bittere kijk op het menselijk geslacht. Maar voorgedragen met zulk een onvergelijkelijk eigen accent., dat het eens te meer duidelijk wordt, welk een kostbare schat Leopold te behoeden had. Omgang met mensen Omgang met mensen, nabuurschap: een slepend zeer, een chronisch lijden; O zegening dan van de koorts met zieke en met gezonde tijden. Met moeite en zichgeweldaandoen komt er een luttel goeds tot stand. De ongerechtigheden doet hun eigen grondaard aan de hand. Waar zijn, waar zijn de stromen nu van mildheid gul en goedertieren? Zy leeuwetelgen? ach ik zie hyena's slechts en lage dieren. Hun hout geeft bij verbranden geur van myrrhe en van olibaan, Maar op den tand van barre nood voelt het als flint en kiezel aan. Uit: „Ooslersch III" *L H. LEOPOLD (1865—1925) l) oltbaan. olibanum welriekende hars van een Aziatische boom. flint, viint veldkei, vuursteen. den De heer Hakkesteegt sprak zijn vreugde uit over de totstandkoming, de heer A Stuurman uit Vlist, een van de twee boezemmeesters van het waterschap onthulde een gedenkplaat met de namen van de bestuusleden. de heer K. Roorda. chef-constructeur bij de Gebr. Stork en Co N V. te Hengelo, die de installatie leverde, bracht beste wensen over namens zijn bedrijf en de heer J Scharioo. de admi nistrateur van het Gemeentelijk Energie Bedrijf te Gouda, dat een nteuwe stroom- klant heeft gekregen. dank(e voor de pret tige samenwerking. Beste wensen kwamen er ook van het Hoogheemraadschap Krim- penerwaard en van de vertegenwoordiger van de Provinciale Waterstaten van Zuid- JJolland en Utrecht, de heer A. G. Brugge- man. ter«wijl de heer Th. Hooft, de aan nemer van het restauratiewerk, de rij van sprekers met een gelukwens besloot. F. J. Boegheim (3 pers.) van Herenstraat 158 naar Vondelstraat 36; D. Zuiddam (2 pers vah Vondelstraat 36 n%ar Heren-.traat 158; J. K. Posthuma van Koningin Wilhel- minaweg 251 naar Gouwe 220. B v. Dijk (2 pers.) van Doelenstraat 32 naar Fluwe- lensingel 71; C Mulder van Boomgaardstraat 100 naar IJssellaan 167 b. A. Maaten (3 pers.) van Burgemeester Martenssingel 76 naar Ko ningin Wtlhelminaweg 287; J. J. A. Seijn (4 pers.) van Vrouwesteeg 7 naar Stoof steeg 7; J. v. Dam van Vondelstraat 18 naar Eerste Schöolstraat 17; L de BodeDe Grijl van Turfsinge] 66 naar Krugerlaan 207; M. J. M. Siebes van IJssellaan 65 naar Hoogstraat 3; M Siebes—Schoiten van Spie ringstraat 61 naar Hoogstraat 3; J. Kelder vair Tollensstraat 32 naar Nieuwe Haven 332; J. M. Teijkenv. d- Palm van Onder de Boompjes 127 naar Bogen 33; A. de Keizer van P. C. Bothstraat 95 naar Wilhelmina- straat 34; E. v. Vliet—Bijvank (2 pers.) van Dr Leijdstraat 15 naar Veerstraat 2: N. J. Cabout—Tom van Winterdijk 29 naar Cron- jestraat 27; A. Cabout van Jan Luykenstraat 20 naar Cronjestraat 27: F. G. Tousaaint (3 pers.) van P. C. Bothstraat 97 naar Jan Phi- weg 91: D. v. d. Starre van Raam 37 b naar Rpieringstraat 137; J. L. in 't Hout (2 pers.) van Lange Dwarsstraat 29 naar Botha- straat 24; H- N. v. Dasselaar—Verbruggen (3 pers van Willem Tombergstr. 68 n. Lijs- terbesstraat 24: P. Spruijt (2 pers van Stoof steeg 7 naar Tweede Schoolstraat 10; M. G. Hofstede (4 pers.) van Boomgaardstraat 20 r Snoysjraat 81; E de Jong (5 pers.) van i boord woonschip naar Wijde Poort 7: C. v. Roijen (3 pers.) van Boelekade 72 naar Boeiekade 127; S. F. de Waard (3 pers.) an Jaagpad 19 naar Markt 33; J. S. de Bruin (2 pers.) van Fluwelensingel 74 naar Fluwelensingel 104; J. P. Groenendijk (2 pers.) van Fluwelensingel 104 naar Blekers- slngel 34t K. C. de Bruin van Helmersstraat 2 naar Herenstraat 156; M. de BruinWild schut (2 pers.) van Vondelstraat 40 naar He renstraat 156; A. J. Holthuijsen (3 pers.) van Vorstmanstraat 19 naar Burgemeester Gaar- j landtslngel 83; J. Lulchjenbroer (3 pers.) van v. d- Palmstraat 43 naar Burgemeester Gaarlandtsingel 85; A. J. Krebaum (4 pers.) van Herenstraat 156 naar Burgemeester Gaarlandtsingel 88; H. G. de Gruijl (2 pers.) van Erasmus8traat 5 naar Burgemeester Gaarlandtsingel 90; J. C. G. Disco (4 pers.) j van Krugerlaan 207 naar Burgemeester Gaarlandtsingel 92. M. C. Swager (3 pers.)' an Karnemelksloot 88 naar Burgemeester Gaarlandtsingel 93; H. J. F. H. Taal (3 pers.) van Joh. de Haenstraat 24 naar Burgemeester Gaarlandtsingel 94; J. v. Leeuwen (2 pers.) van Nieuwe Haven 332 naar Burgemeester Gaarlandtsingel 95; L. J. Kraan (4 pers.) van Vest 8 naar Burgemeester GaarlandU singel 108; L. v. Unén (2 pers.) van Willem Tombergstraat 36 naar Burgemeester Gaar landtsingel 111. MARKTBERICHTEN KAASMARKT GROOT AMMERR 27 September. Aangevoerd 15 partijen, zijnde 399 stuks, wegende 2793 kg. Ie Kwa liteit f 2.40—f 2 4». 2e kwaliteit f 2.38—f 2.39, extra tot f 2.49 per kg. Handel matig. Chr. school komt bij de Bodegraafse Straatweg B en W. ontvingen een verzoek van het bestuur der Vereniging tot stichting en in standhouding van Chr. Nationale Scholen te Gouda om thans uitvoering te geven aan het raadsbesluit van 1939, waarbij medewer king Werd verleend aan de stichting van een school in het Noorden der stad.. In verband hiermede hebben B en W de plaatsing der scholen in het Noordelijk stadsdeel nog eens bezien. Zij zijn tot de conclusie gekomen, dat het aanbeveling verdient de Prot. ,Chr. school te stichten op het'terrein op de hoek Stadhouderslaan— Willem de Zwijgerlaan dat aanvankelijk voor de openbare school aangewezen werd De openbare school zal dan komen op een terrein aan de Graaf Florisweg, naast het St Jozefpaviljoen. B. en W. stellen de raad voor daarmede instemming te betuigen. Tenslotte heeft het bestuur van de Stich ting „Christelijke .scholen uitgaande van de Neder lands Hervormde Gemeente te Gouda" het verzoek gedaan om medewerking te ver lenen voor het verkrijgen van bouwgrond ten behoeve van een door die stichting in het leven te roepen school. B en W stellen voor hierop te antwoor den, dat niet vóórdat een aanvrage binnen komt grond beschikbaar kan worden ge steld. zodat dit verzoek op het ogenblik niet voor inwilliging vatbaar is, maar dat tn het uitbreidingsplan-Noord wel zoveel ruimte voor scholenbouw is opgenomen, dat t.z.t aan zijn verzoek zal kunnen worden voldaan. Predikbeurten voor Zoming Ned Herv. Gemeente: Sint Janskerk (Ach ter de Kerk 5) 9 en 10.30 uur dr Gerh. Huls (10.30 uur Oogstdienst); 5 u d6 J J Koning. Zaterdagavond 8 30 uur in Koorkerk Avondgebed. Westerkerk (Emmastraat 33) 9 en 10.30 uur da G. Boer (10.30 uur doopdienst); 5 uur da H v d Akker Ver. van Vrijz. Ned. Hervormden (Peper straat 128) 10 30 uur ds J. Verdonk. Remonstr. Geref. Gemeente (Keizerstraat 2) 10.30 uur prof. cjr L. J van Holk. Lelden Evang Lutherse Kerk (Gouwe 134) 10 uur prof dr W. Kooiman. Amsterdam. Oud-Kath Kerk (Gouwe 167) 10.30 uur Hoogmis Dinsdag 9.30. Woensdag 7.45 uur Donderdag 9 uur H Mis Geref. Kerk (Turfmarkt 60) 10 en 5 upr ds W van Dijk. Geref Kerk art 31 (Turfmarkt 54a) 9.45 en 4.30 uur ds G. Koenekoop Geref. Gemeente (Stationsplein 15) 10 en 5 uur cand. A. Honkoop. 's-Gravcnhage Chr. Geref. Kerk (Go"uwe 141) 10 en 5 uur ds J. van Genderen. Zutfen. Nederd Geref Gemeente (Turfmarkt 23 achter) 9 30 en 4 30 uur ds Joh. van Weizen. Woensdag 7.30 uur ds Joh. van Weizen Vrije F.vang. Gemeente (Turfmarkt 23) 10 en 5 uur ds A Vermaas. Driebergen. Zater dagavond 7 30 u bidstond Dinsdag. Woens dag. Donderdag 3 en 7.45 uur Maranatha- conferentie Vrije Geref. Gemeente (Zeugntraat 38) 10 uur ds H. J Grisnigt. Leger des Hells.(Turfmarkt.111) 10 uur Hejligincsdienst 6 45 uur openluchtsamen- knmst Markt. 7.30 uur Verloesln«samen komst. leiders majoor en mevr. S Barteling. Kerk van Jèzua Christus van de Hetligen der Laatste Dagen (Spteringstraat 49) 5 uur dienst. Goudse Stadsevangelisatie (Spteringstraat ?a). 10 30 uur de heer J. .T. de Looy. Alphen a d. Rtin: 7 30 uur de heer W Kwakernaak, Bodegraven. Burgerlijke Stand Ondertrouwd: H. J. Korevaar en T. Piket; A L. Lodder en H Kruijt; P. v d Laan an W. Engelhard; B. J. v. d. Ree en A. A. van Dijk; L. C. H Kalmeijer en H M. W. van der Kaa; D. C. van Dijk en M. A. Nieburg; A. de Zeeuw en J. van Haffen; B. L. F. Spruit en C B. Hoogeveen. Bulten \%rantwoordelijkheid van de redsctiet Men schrijft ons: Er zijn mensen gevlucht opgejaagd door oorlogsgeweld en politieke verdrukking. Alleen West-Duitsland her bergt al meer dan negen millioen vluchte lingen. Dagelijks vragen weer honderden uitgewekenen om „politiek asyl". Ook Paki stan. Birma. Korea. Turkije, Transjordanië en andere Aziatische landen kennen het vluchtelingenproblemen Hebt u weieens getracht u in de gemoeds toestand van deze verdreven en berooide mensen te verplaatsen? Zij lieten hun huis. hun werk. de vertrouwde omgeving achter zich en kwamen in een vreemd land bijna altijd met lege handen. In grote kam pen werden zij ondergebrachtmaar dan verder? Zullen zij er in slagen zich weer een menswaardig bestaan te verwerven? Wie zal hen tot zolang kleden, voeden en een woning verschaffen? Wie zal hen helpen om weer een plaats in de maatschappij te vinden? In vele landen zijn comité's opgericht voor de hulpvetlening aan deze vluchtelingen. In ons land heeft de nationale commissie voor vluchtelingenhulp dit werk op zich geno men. H.M. Koningin Juliana is bescherm vrouwe dezer commissie, welke zoveel mo gelijk alle schakeringen van het kerkelijk en particuliere organisatieleven van ons volk omvat. In Gouda heeft zich een plaatselijk comité gevormd, dat besftaat uit mevr. A. A. H. Provo Kluit-Montagne, Burgem. Martens singel 57 (secretaresse) en mevr H. Verzljl- v. d Steenhoven en de heren A. Goede- waagen. J J. Stalenberg en M. Wolters. Dit comité zal In October een beroep op uw medewerking doen. Laten wij. die in verge lijking met deze vluchtelingen zo bevoor recht zijn. tonen, iets van het onze te willen afstaan om deze ontheemden weer een beetje geloof te geven in een betere wereld. beroep uitoefent. De leider ervan is eer ere Mendora en zijn adjunct-directeur zaak van de daar uit voortvloeiende exces sen, naast een originele beklemmende ka rakterschildering van de mens en van dlena emoties als individu en als massamens. De regie, het camerawerk en het spel zijn voortreffelijk. Bij dit laatste domineren Maidie Norman, rnet een meeslepende ver tolking van de vertwijfelde moeder; Richard Rober. die de sheriff in moeilijkheden in net zulke forse lijnen tekent als Barry Kelly de schijnbaar brute en zelfzuchtige, maar in wezen opofferende self-made man en Henry Morgan als de ten onrechte ver dachte. Thalla Theater Naar gegevens uit de rapporten van 'n Amerikaanse staatscommis sie is deze film vervaardigd. Deze commis sie heeft zich bezig gehouden met misdaad in het land en als deze film daarvan een goed beeld geeft en er is geen enkele reden om aan te nemen, dat zij dit niet doet. dan zijn er enige zeer schokkende feiten aan het licht gekomen Over het gangsterdom is iedereen al enigszins ingelicht, maar hier gaat het doek open over een tafereel, dat zo verbijsterend is. dat men het haact niet kan geloven. Een scenario-schrijver met een of andere ziekelijke neiging had het niet kunnen verbeteren. Het gaat over een troep je misdadigers, dat moord op bestelling doet en dus de zwaarste misdaad gewoon als bero zekere een meneer Rlco, Hun tegenspeler is de officier vari justitie. Ferguson, een rol.'die op een buitengewo ne wijze gespeeld wordt door Humphrey Bo- gart. Ferguson kriigt eindelijk Rico in han den. Met deze getuige z.al hij straks Mendo ra op de electrische Stoel brengen Rico i* echter bezeten van een angst, die bezit neemt van heel zijn denken en handelen. Hij vreest de wraak van zijn baas en bij een poging om uit het politiebureau te ont snappen, komt hij om het leven Weg is de getuike en weg is dus de kans om Mendor» te straffen. Gelukkig ontdekt de officièr op het laatste moment nog een getuige, een meisje. Het opsporen van deze getuige is een van de allerknapste scènes uit de film. die toch al rijk is aan sensatie Maar ner gens krijgt men het gevoe' dat er overdre ven wordt. Dat heeft wellicht ook zijn ow- zaak in het feit. dat men naast Bognrt een aantal karaktersoelers heeft gezet De koppen ven de misdadigers zijn een studie waard. Deze fffm 's mee- don een thriller zo nu en dan is ze achokkend. ze verberst de toe schouwer bijna geen enkel detail, ze is mee dogenloos en hard, er zit geen greintje ro mantiek in. Geen 1 efdes-«rène houdt de strenge gang der gebeurtenissen tegen D» humor is even wrang a's de omeevinf. waar in gespeeld wordt en de muziek ts dreigend en geladen met smnning Aan de regie en vooral aan de belichting is grote zorg be steed Sensatie in San Benin Krünir Bioscoop. Sensatie in San Remo Is nu niet bepaald een sensatie, maar een gewone showfilm. die met Duitse ingre diënten en een Amerikaans sausje is ver vaardigd. Marika Rókk, die er langzamer hand heel wat filmjaren heeft opzitten, ac teert, zingt en danst, zoals zij dat tien jaar geleden ook deed, maar dan nu in kleuren. Opnieuw blijkt, dat de Agfacolot toch nog niet op het peil van de technicolor staat. Overigens is er druk gebruik gemaakt van spiegels, waardoor massale balletscènes wor den gesuggereerd. (Advertentie) MANN Plano Pfhno's ln Stetnbach. Adam steinway. enz Vraag prijslijst iuu voor adlge Plano's en Orge Gar en franco levering Met ingang van 1 October zal weder enige uitbreiding gegeven worden aan de moge lijkheid tot automatisch interlocaal ver keer Dan zullen n.l. de aangeslotenen van de geautomatiseerde telefoonnetten van het district Rotterdam, waartoe Gouda en om streken behoren, de verbindingen met de aangeslotenen van de volgende netten langs automatische weg tot stand kunnen brengen: Aalten, Albergen, Almelo, Beckum (O.), Beltrum, Boekelo, Borculo, Borne (O.), Bor- nerbroek. Bredevoort, Buurse. Daarle. Del den, Denekamp, Deurningen, Diepenheim, Eibergen, Enschede. Enter. Geesteren (Gld). Geesteren (O Glanerbrug, Goor, Groenlo, Haaksbergen. Haarle. Haarlo, Hengelo (O Hengevelde. Holten (O Isidorushoeve (St), Kotten. Lichtenvoorde. Losser, Lutte (de), Markelo. Meddo. Miste. Neede. Nijverdal. Oldenzaal, Ootmarsum. Ratum, Rekken. Reutum. Rossum (O), Rietmolen. Rijssen, Saasveld, Tllligte, Tubbergen. Vasse (01). Vriezenveen. Vroomshoop. Weerselo. Wier den, Winterswijk, WooJd (het), IJzerlo, Zieuwent en Bentelo. Conrector Gymnasium In 1942 werd de heer E. A. van der Bent voor de cursus 1942 1943 benoemd tot con rector aan het Coornhert-Gymnasium. Hoe wel de heer Van der Bent van die tijd af tot heden steeds deze functie heeft bekleed, werd die tijdelijke dienst als gevolg van de bezetting formeel niet verlengd. Nu stellen B. en W. de raad voor hem alsnog, te rekenen met ingang van 1 September 1943, te benoemen tot conrector in tijdelijke dienst aan het Coornhert-Gymnaaium. Zuid-Afrika wil afgestudeerde Nederlanders Bij de Stichting Landverhuizing Neder land is een verzoek binnengekomen om Ne derlandse afgestudeerden voor een aanzien lijk aaptal specialistische vacatures bij het departement van landbouw ven de Unie van Zui<*-Afrika. De vacatures zijn op het gebied van de biochemie, de landbouw- chemie, het natuurkundig bodemonderzoek, bodem-mlcrobiologie, spectrografie. plan- ten-physiologie, phyto-pathologie. entomo logie. genetica en dier-physiologie. Ook worden er werktuigbouwkundige en civiel- ingenieurs gevraagd. Van de candidaten wordt verwacht, dat zij bereid zijn zich voorgoed In de Unie te vestigen. In Novem ber a.s. zullen Zuidafrikaanse autoriteiten hier te lande de sollicitanten, die zich voor deze vacatures aanmelden, ontvangen Ook het Zuidafrikaanse departement \'an Bos bouw heeft Nederlandse academici ge vraagd. wier sollicitatie reeds deze maand werd ingewacht. if Een dubbele waldhoori J£EN NEDERLANDS MUZIEKCORPS in de finale om de ere-piijs van het Internationale Muziekfestival tt Vichy, zo luidde kortgeleden een bericht in de nieuwsdienst va» landsp Omroep, dat een kleine groep Eindhove naren machtig interesseerde. En tefl) verkeerde een Eindhovens fabrikant van blaas instrumenten in spanning hoe dat i Hij was naarjVichy gereisd om erbij te zijn als Nederlanders met zijn instrument de ere-palm zouden wegslepen. Want het mag dan een succes zijn dat in Noord-Anft wat muziekinstrumenten in gebruik zijn, die zijn naam als fabrikaattaanduiding draj dan grote vojdoenlng geven dat sinds 1949 de Schenkelaar-productep ln steeds grcM de grenzen overgaan, naar Zweden, Noorwegen. Denemarken en zelfs naajr Briüp een succes ip een sterk bpet internationaal muziekfeest, een soort muziekolympiaML een uitzonderlijke voldoening als dat bereikt wordt' met Instrumenten uit de fabn een kwarteeuw geleden uiterst bescheiden stichtte en die nu mét uitzonderingjl geboorteplaats van muziekinstrumenten, de bekende fabriek van Couesnon te Paï grootste van West-Europa behoort. 'i XfEN MERKWAARDIG BEDRIJF is zo'n *-* fabriek van koperen blaasinstrumenten. Men viïidt een onderneming van zulk een omvang niet zo gemakkelijk. In Nederland zijn, hjer en daar verspreid, kleine werk plaatsen te vinden, waar enkele men sen zich op het vervaardigen van, de instrumenten voor onze hondferden muzlek- corpsenl fanfare's en harmonieleren i- gingen Itoeleggen. Te Eindhoven treft ^ten een bedrijf aan. waarin 67 mensen wérken, een «arital, dat men in de blaasinstrjmpn- tcn producerende landen, zoals Beuië, Engeland, Oost-Duitsland en Tstctfno- Slowakije vergeefs zoekt. Hier een firmant op jaren, nog steeds actief in de fafcrfek^ welke hij stichtte tyaaraan nu ooW( twee zoons en eri een schoonzoon hun krèchten wijden. Jong reeds liefhebber van rraiziek, was hij een enthousiast bespeler vin de achuiftrombone. Na zijp dagelijks J werk was hij 's avonds een zeer gewaandeerd lid van een bioscooporkest, dat toe® nog een onmisbaar instrument was lij de stomme film. Ongeveer 40 jaar gileden begon hij een handel in muziekinstrumen ten eri 15 jaar later maakté hij eeri aan vang met het plan. waarmëde hij reeds jaren rondliep: de fabricage van koperen blaasinstrumenten. De sprong Weqd ge waagd. eerst bescheiden, allengs, toen bleek, dat het product de to|tg|van scherpe critiek goed kon doorstaan, mate. Do ventielinstrumeni? trompet, de trombone, de althoorn, de .bug#!, de coi die onmisbare Instrumenten i? corps ook mogen Heten, vorr het product, dat |feze Eindho in steeds groter éantallen ir land afzette. Na tweede spror re de fdhoorn, de en hoe al een muziek- len tezamen ?npe fabriek net binnen- oorlog, in 1949. werd gewaagd In een wat lart deljj kRen ovt deze tl Ondanks het feit. dat Staten een belangrijke loca) gevestigd te Elkart, had fabriek direct succes, to« oorlog de eerste poging weèj producten naar de V^rcnigj te voeren. Nu zijn ar orkesten' en de oceaan, die beschikRi ten. vervaardigd fabriek. In 1951 bedroeg derj^ van de totale productie. T 62 procent van wat werd hejt buitenland verkocht Het Eindhovense product is|| jvgt in de Verenigde Stalffl birdigd, ma&r het is weejB J Frankrijk en Italië we| staat tegenover, qat djj wordt beschouwd. •ijter mate aqn'de speèiiieW dergelijke instrument® j. De Amerikaanse tznp4M illingen in Eindhoven i ming met de cgpaciw i en smeren hun keel jaar u" fixofoQnxabi (rumenten i vervparj zodanige aa volgeb. een p ,d) 500 fanfare door de stad: egn attractie j vóór jong en oud. heden, die met de hand gebéuren overhaast kunnen wórden gedaan. het grote ogenL..... keuren van het instrument op stemming en toon en dan eerst is er een blaasinstru ment ontstaan, dat na enkele nabewer kingen, waardig woidt gekeurd de pabriek te verlaten en de wereld van de muziek binnen te treden. ..^T. V'ing. Op zijn! geblazen op de eigen hondelf ofoons waard andeeli npse in i I Inent b llsll' .Jig is. Het da; ge- laedrij als nrloj een '/daar mor' fajifare. kleinere fabriek -Ae Veldhoven werd de fabricage van pakbfoons. die tot de klep- eindmoiuace komt Hét arnta'öéonhliw"'hét instrumenten beHSren, ter hand senomen En deze uitbrepoing bleek een succes te zijn. A Een KWARTEEUW GELEDEN werd aangevangen met enkele Belgische arbeiders. Wie thans de fabriek op volle J-'A dat goede blaasinstrumenten duur toeren ziet draaien, valt direct op, dat ook zijn. Zij vertegenwoordigen voor de bezit- hier het koperen blaasinstrument aan de ter dikwijls een klein kapitaaltje en een lopende band ontstaat. Elke arbeider is ge- bezit, dat niet zonder reden wordt ge specialiseerd in een onderdeel, waardoor koesterd. De wijze van fabriceren, het niet alleen een grote bedrevenheid wordt langdurige en zeer secure handwerk, verkregen, maar ook de gelegenheid wordt maakt, dtlt het overgrote deel van de kosten geschapen aan een hoog productiecijfe* te komeri. Men ziet er de gewone draai banken waarop de kleine onderdelen, zo als de ventielen voor de instrumenten, worden gedraaid. Men zfet hoe de oervorm van al dat „koper", dat straks in de hand van de kundige muziekliefhebber in het grote geheel van een corps heel wat wel luidends moet produceren, wordt geperst uit de platen messing de legering van roodkoper en zink, die wij populair geel koper noemen. En geleidelijk ziet men het muziekinstrument groeien b.v. het inlassen van het mechanisme, een secuur werkje, dat met borax en zilver geschiedt. In de felle vlam wordt het mechanisme, dat in het instrument moet worden gelast, rond gedraaid en net voldoende gloeiend ge maakt dat het zilver gaat „lopen", zodat de las tot stand komt. Dat kan, omdat zilver een lager smeltpunt dan messing heeft. Als men b.v. de militaire signaalhoorn in zijn oervorm ziet. waarvoor juist een op dracht van 500 stuks is binnengekomen, een instrument, dat kort en gedrongen is. maar vóór het buigen een lengte van niet minder dan 1 23 meter heeft, begrijpt men dat ook dit buigen een secuur werkje is. Het is nu eenmaal zo. dat de stemming en de toon van een blaasinstrument o.a. wordt bepaald door het conisch verloop van het buizenstelsel. En bij gewoon buigen zou den daarin veranderingen optreden, die op de stemming een funeste invloed zoüden hebben. Daarom wordt het instrument in ongebogen vorm volgegoten met lood. zo dat een vaste massa in het inwendige ont staat. die toch ook nog de nodige soepel heid bezit om mede te buigen en later door smelting weer gemakkelijk uit het blaas instrument kan worden verwijderd. Bij dat buigen treden echter ook plooien in het koper op, die er voorzichtig moeten wor den uitgeklopt. Honen, slijpen of polijsten, de eindmontage, het zijn alle werkzaam- zijn. zal na lezing van „Moeilijke tijden'' ■tellig zijn mening moeten herzien. Hoewel deze roman niet tot de sterkste behoort van de schrijver, toont hij ons de geboren vertellen, die Dickens was. en bewijst hoe hij een open eog had voor sociale misstanden, dte hij. alleen door ze te beschrijven, zodanig aan de kaak stelde, dat de ogen der Engelsen er voor wer den geopend. Deze roman, die speelt in een oud, smerig industriestadje, geeft een duide lijk beeld van de wantoestanden op sociaal terrein, die in Dickens' tijd algemeen waren. De mensen denken er ln cijfers, winstmaken w het enige doel der industriëlen, dte hun ar beiders te lage lonen betalen en hen onder on gunstige omstandigheden het grootste deel van ée dag in hun bedrijven hard laten werken. De hoofdfiguren zijn de schoolmeester Grad- Ïi'lnd, die later in de politiek gaat en de in- ustrleel Bounderby. een man. die prat gaat op zijn lage afkomst en geringe ontwikkeling^ Voor hem is zaken doen alles en zijn vriend Gradgrlnd wil slechts horen van feiten en hij *dl niets weten van wat des harten ls. of ont sproten ls aan de fantasie. Hij houdt er een wel zeer zonderling systeem van opvoeding op na en de gevolgen daarvan blijven ln zijn gezin «Jet uit. Uit berekening werkt hij een huwe lijk tussen zijn dochter en Bounderby in de nsnd. zonder rekening te houden met het on geluk dat hij daarmede over zUn kind. waar- Van hy lh wezen zeer veel houdt, brengt. Door allerlei gebeurtenissen ln het leven van «Jn kinderen en door de omgang met zeer eenvoudige lieden komt hy tenslotte toch tot een hogere levensbeschouwing. Beter dan vele theoretische uiteenzettingen, wees volgens John Ruskin dit boek de werkeiyke sociale ttisatanden aan. De eerste uitgave vsn dit boek verscheen onder de titel „Hard Times" in 1854. In een vertaling van O. J. Werumeus Buning-Enslnk. het thans als lode deel in „De Werken van cnarles Dickensuitgegeven door Het Spec- trum te Utrecht ln de goedkope reeks Prisma- "««en. Het ia geïllustreerd met de oorspron- vIiTjT®t ia ge tekeningen van Fred Walker en A. B. 'tonkin ditzelfde deel 1« opgenomen Dlc- JoWfhtor.. 22?' "Schetseh uit Italië", ln 1844 gepubli- amlf, ,ls "P^tures from Italy", door J* •uteur geschréven ns een reis door Italll. n en door Nedei lands als de wei tot nu toe nog nlnriner aan een samenvattende studie ls onderworpen. Misschien ls het, omdat voor ons dc wei iets zo vanzelfsprekends is. Nu zulk een studie van de hand van L. J. Goe- demondt en J. G H. van Nes onder de titel „De wei in' bU J. H. Kok te Kampen ls verschenen, ziet men verbaasd welk een we reld er in het weiland onder, tussen en bo ven het gras leeft. De schryvers noemen het een ..tevensgemeenschap" met als definitie: „alle plantaardige en dierlijke wezens, die door verschillehde oorzaken op een bepaalde plaats zijn bijeengebracht cn in leven blijven". Hoe, waarom, onder welke omstandigheden? Dat leert deze overvloedig geïllustreerde verhan deling. die de lezer verleidt de wei ln te gaan en dat alles te zien. (Van onze correspondent in Amerika) JN WASHINGTON KAN "MEN vreemdp dingen beleven. Onlangs kwam midden accent zeer sterk op de gemeenschap. Meer dan in de meeste landen van West-Europa ontwikkelt zich hier een samenleving in de letterlijke zin \y»n het woord. De enke ling ontleent de normen voor zijn gedrag in hoge mate aan de gemeenschap, waar hij in leeft. Natuurlijk kan men dat zeggen van iedere gemeenschap, ook voor een Europese. Maar het komt ons vogr, dat de enkeling in Amerika zijn normbesef toch wat minder aan zichzelf ontleent dan in Europa. Dit maakt hem minder eigengereid, minder cri- tisch, plooibaarder. Maar ook wanneer hij de gemeenschap en haaf normen mist onzekerder. Om deel te nemen a*n het normbesef der eemde d up de dag, in het centrum van de stAd, een jonge vrouw Uit een raam van de Amerikaanse samenleving moet men zich zesde verdieping fleklommen. Zij bleef staan op een soort daldijst en de samen- deel voclenyan de maatschappij, waar men dromitiende menigte op straat begreep al spoedig dat de vrouw op het punt stond in, le®£t Dbet "Vf" dat. dan is zelfmoord te plegen De spanning werd nog verhoogd doordat de vrouw niet A^i„iS.-!^n„^Darn»Hn plompverloren naar beneden sprong, maar telkens handenwringend staan bleef ®0el overigen kan. In populaire litera- op het uiterste randje. Np enkele minuten werd het geval nog dramatischer. loen tuur oVer opvoe<jjng en de weg naar succes klom namelijk ook een'man door ,het raam naar buiten. Hij begon de vrouw gaat het steeds weer o«er dat „goed aange- dringepd toe te spreken. Hy (Jroeg hapr of ze kindenen had, en al pratende naderde past zijn" als een hoog doel. hij haar voetje voor voetje. Heel kaljn strekte hij tènslotte zijn arm naar haar uit. Pas aangekomen Europeanen lachen daar Zij nam de uitgestoken hapdfaan en met kracht dxtfong de redder de overspannen nogal eens om. Mijar het is daarmee als met vrouwlnaar binnen te klimmen. Zij werd overgebracht naar een ziekenhuis en de zoveel in Amerika, na één of twee jaar volgende dag stond in de blapen een grote foto van de scène op de daklijst, plus Saat "len ®r behalve de ridicule ook de een vejhaal dat zeer lovend^as voor da redder. "tSTde rS.tV weT.'v.n veel ouder. f\ ii hier,dat hun kind populair zal zijn op plet Was niet zijnfl eerste heïdend&d. In zich'te vestigen en hogrrcO te komen, zo S(hooi. Dat 8Chijnt hun vaak belangrijker de laatMte wereldofrtlog had hij een hoge oordeelt de critische nieuweling uit de oude dan zyn rapportcijfers. En ze hebben niet gen. omdat hij. uit het wereld Maar wie hier wat langer is. gaat helemaal ongelijk: een jongen met hoge langeschioten vliegtuig, bemerken, dat de drang naar materiële cijfefs. die een buitenbeentje is en,een bui- ad op Diiit*e jagers, vooruitgang toch slechts een halve ver- tenstaander, zal minder in harmonie zijn ndepscheiding gekjjï acpteVeind van eei heldhaftig gevuurd! A|a^i siijpi; optreden heJ. Ametikaansj btfllhadigdjlt land had kannen typte W(ash|ngtoji zijiK) geweesü meh althans. jas het te danken, dat klaging is. hoewel zwaar naar Enge- e vrouw, die i gered, had van haar kin- it moést wel dc reden |r wanjhoop- Dbt dacht latei/ begonnen biÊcl indekte doen. en dok én. In het ziekeraauis, ;d^/fen in ojjper- tbj-d er ten slotte ad'ftiakr 500 dol- jkcii in Wnshtyg- Etcllen opnipjuw In de Amerikaanse samenlevin met zijn omgeving dan een dorridor van wie valt het iedereen houdt. fcotoden. Onmid- Irz^k ingestem. rt\et baar werk, het er Aw|u,t hét veMïïjalde eer rol wilöe gaan tie|. zou ilbehoefte Rebben iciteit en wa ïiitgckdmU lar^eb»« (oo.'infae gelej de „held van dj dellijk heeft mi De'justitie is m mapr op het ogen) dat de tweede ver|jj juiste is. De „held spelen in de politii gevoeld aan publiciteit en Wanneer jj«ij had kunnen bewerkstelligen dkt de vrouw.'be halve niet van het dak. ook niet door de mand gevallen was. dan zou" hij zijn popu- lairiteit aanmerkelijk hebben verhoogd. Dit verhaal illustreert een drang, die zeker kenmerkend ^is voor Amerika: het streven naar publiciteit. Dé man. die op nieuw een heldenrol wilde vervullen en aldus opnieuw in het centrum van de be langstelling wilde komen, zou men kunnen beschouwen als een mens met een patholo gische afwijking. Maar honderdduizenden zijn er in dit land, die men volkomen nor maal kan achten en die toch. voor het gevoel de Europeaan, overdreven gesteld zijn op de bekendheid en vooral op „in de krant staan". Het is c-r die Amerikanen natuurlijk alleen maar om te doen. de aandacht op T?EN harde stomp is voor een olifant een genottetyke liefkozing, maar strelen, kietelen of zelfs een steek van een mug kan de „dikhuid" tot razernU brengen. Vandaar ook. dat een olifant vrUwel altijd tracht hooi of zand of modder over zijn rug te werped. om de huid tegen insecten beten te beschermen. Dit staat te ledén ln één van de ihteressantste boeken, die wij ooit over dieren of circus gelezen hebben: Circusdokter, geschreven door J. Y. Hen derson en verschenen bij Scheltens en Giltay te Amsterdam. Via een lakoniek telefoontje van John Ringling North „u bent een goede paar dendokter, wilt u bij ons circus in dienst treden?" werd „doe" Henderson dieren arts bij het beroemde Circus Ringling. Brothers and Barnum Bailey. Hij kon er al metéén aanpakken: beren met wormen, een leeuw met een ontwrichte kaak en. vooral, de behandeling van dertig olifanten aan een abces in het oor. Even voordat de dokter in dienst trad bij het circus waren in Atlanta bij het uit de trein laden van de levende have enkele olifanten dood neergevallen en een aantal andere van deze dieren vertoonde ernstige ziekteverschijnselen. Ogenschijnlijk was de kudde vergiftigd, maar niemand kon zich indenken, dat iemand dat met opzet had gedaan. Bovendien werden de dieren ln chemische fabriek stond. Onder de afval producten van deze fabriek werden sporen arsenicum aangetroffen en die geringe hoeveelheid, terechtgekomen in het op de grond uitgespreide hooi. was voldoende ge weest om de reuzen van het oerwoud te vellen. Een groot deel van de olifanten kon in het leven worden gehouden door een intra veneuze injectie in het oor. maar de vloei stof drong door in de tere huidplooien van het oor en deed daar een atce6 ontstaan. Kostelijk is dan het verhaal van de dokter, waarin hij meedeelt hoe hij omzichtig" op dc hoogte werd gebracht van het feit, dat hij. dertig olifanten aan een abces zou moeten behandelen. De operatie was niet pijnlijk, maar het voortdurende gekietel van de instrumenten, maakte de eerste patiënt, Jenny, razend. Gillend en met de kop be wegend. nauwelijks door de olifantenhaak in bedwang gehouden, ging het dier onder het mes. Zeer begrijpelijk werd dokter Henderson zenuwachtig en toen een andere olifant, vlak achter hem. met de slurf een hevige slag op het cement gaf. schrok hij zo. dat hij achteruitdeinsde, struikelde en onder Jenny's poten terechtkwam. Hij meende vermorzeld te worden, maar het gevaar kwam van een andere kant. Juist op dat moment namelijk opende Jenny de blaas „Ik slaagde er in. wel vochtig, maar toch min of meer beheerst, de operatie te vol tooien." schrijft Henderson. „De temmer had zijn haak laten vallen en hield zijn buik vast van het lachen." Hoe moeilijk het is een olifant een pur geermiddel toe te dienen, blijkt óók al uit dit ene hoofdstuk. Een olifant heeft zo'n kracht in zijn tong. dat niets tegen zijn zin naar binnengaat. Twee man sterk hield men dus de kop van de zieke olifant Eva achterover om haar een purgeermiddel in te gieten. Normaal is vijf liter ongekookte verband met de neigin| v^n het publiek tynolie voldoende cm het begeerde doel te om de olifanten te plagen, voortdurend be waakt. Later bleek, dat dichtbij de vóór laatste halte, waar de trein stopte, een bereiken, maar zó ging het bij Eva niet. Zodra een litertje in de bek was verdwenen, zwaaide de slurf naar binnen, zoog het drankje op en spoot het uit over de zwetende temmer en dokter. Vijf en twintig liter was er nodig, eer Eva haar portie binnen had. en tegen die tijd stonden de mannen tot hun enkels in de lijnolie. Op een rustige, prettige ma nier, zonder opsmuk, vertelt Henderson van het werk tus sen de dieren: de paarden vooral die zijn grote liefde hebben, het luipaard Sweet heart. na de geboorte met moeite in leven gehouden, de ónhandelbare casuaris, die fikse slagen kan uitdelen met zijn vleugels-met-weerhaken, de aanval van eeri woedende ijsbeer En dat is nog maar een klein gedeelte van dit boek. Het wonderlijke ia, dat de dokter er, schijnbaar zonder opzet, in slaagt, tóch de wonderlijke efeer op to roepen van het circus, de atallen en de artiaten, zodat het boek een geheel èn- dere achtergrond krijgt dan f wanneer de dokter zijn erva- j ringen in een „gewone" die- renkliniek zou beschrijven. De vertaling van J. F. Kliphuis f past zich goed bij de eenvou- v dige betoogtrant van de sehrij- ver aan. ve T^EZE WEE^C publiceren j^ij weer twee antwoorden van jongelui, die hun vacantie geheel of gedéeltelijk met werken hebben doorgebracht. Deze (keer is de ketize gevallen pp de inzendingen van een jong meisje en een ,et4d- - -------t-x j_ -x.-i jongeman, dié beiden met jde zee Rebben kennisgemaakt^ zij het op wei zeefi verschillende wijzen. {Het toegèzegde honorarium vari 15 wofdt dc twl verschillende wijzen. uitverkorenen" toegezonden. Volgende week meer! /~\P ZOEK naar een baantje om mijn vacantie nuttig te besteden, kwam mij ter ore. dat et op één van de Posten van de Reddingsbrigade, die men overal lahgs onze kust. aantreft, wel plaats was voor een flinke, gediplomeerde EHBO-er of -ster. Aangezien ik wel flink maar niet gediplo meerd wak. (ik studeer „Rechten" en tel twintig lentes), spande ik mij eerst enige tijd in om bedoeld EHBO-diploma te ver krijgen, wat mij wonderwel gelukte. Waarna ik mij ontspande op het strand van één onzer badplSatsen, voorzien van een grote verbandkist Twee {naaiden lang zat ik daar. van °s morgens 10 uur tot 's avonds 6. En maar zitten! Bij slecht weer binnen in de Post, bij mooi weer daarbuiten, steeds fn gezelschap van mijn collega-strand-sitter. de reddende zwemster. Haar taak was om. al toeterend en blazend, diegenen, die zich ver in zee begaven, te waarschuwen: „U kunt nog verder, maar denk er om, ga niet té ver!" Sloegen zij deze waarschuwing in de wind, die heerlijke, zilte zeewind, dan was het zaak er met de boot op uit te trekken en te redden, wat er te redden viel. Gelukkig echter waren de meer dagelijks voorkomende ongelukken van onschuldiger aard. Een scherpe strandschep, prikkel draad. glasscherven of oud roest waren meestal de oorzaak, dat op drukke dagen, vooral in de vacantiemaand Augustus, mijn voorraad verbandmiddelen snel slonk. Kwam men om verbonden te worden en was de wond niet van ernstige aard. dan hebben wij ook afdelingen Marine onder mocht men kiezen tussen iets en -niets er onze hoede gehad Dan was het omgekeer- op. Koos men iets. dan mocht men nóg de het geval. Niet wij hielden hén bezig, eens kiezen en wel tussen jodium en raer- maar zij óns. En aangenaam, wel te ver- curochroom. De meesten. vooral mannen, kozen mer- curochroom, want dat prikte niet zo Verder hadden we de taak kinderen, die hun moeder kwijt warerr geraakt, zoet ie houden. Met bekwame spoed hesen we in dergelijke gevallen een grote witte vlag met een zwart vraagteken er op. En dan maar afwachten of de betreffende moeder al in de gaten had gekregen, dat haar spruit er vandoor was. Soms bleek, dat zij eerst moest ontwaken uit haar dutje om dit gewaar te wordenEn wij intussen maar proberen de huilende en schreeuwen de Jantjes en Pietjes bezig te houden. Waarlijk niet altijd een gemakkelijke taak! Van Jantjes gesproken, enige keren staan! Op drukke dagen kreeg ik vaak assisten tie van de kinderen van dè tentenbaas en van jeugdige badgasten. Als ik, geheel be langeloos en zonder verplichtingen, iemand had verbonden, dan rammelden zij demon stratief met de collectebus. Hadden wij op provisiebasis gewerkt, dan zouden zij op die manier ons beslist veel voordeel hebben gebracht! Nu echter kwam het de Brigade ten goede, de Brigade, die mij negen weken, m dienst genomen heeft, en mij hierbij naast werk toch ook een prettige vacantietijd heeft be zorgd, zodat we het nuttige met het aange name hebben verenigd. I. K. UENT U wel eens in Casa- blanca geweest? Neen? Stelt U zich dan voor een brede palmenlaan. Links hypermoderne kantoorge bouwen en hotels met twin tig verdiepingen; rechts de Arabische wijk met smalle kronkelstraatjes en schil derachtige Mohammedaanse huizen. Scherper contrast tussen West en Oost is moeilijk denkbaar. Zojuist heeft u zich bediend van warm en koud stromend water en daar ziet u een oud mannetje, gebukt onder zijn zware geitenleren zaK, met een belletje Sn de hand, die water loopt t« verko pen. Hij heeft een tulband op het hoofd en is gekleed in een lang gewaad, waar onder een paar grauwgeel gekleurde punten van zijn muilen uitsteken. De vrou wen zijn meest gesluierd. Haar kleding varieert van effen lichtblauw tot donker bruin. Hoe ik dit alles weet, vraagt u? Wel. In mijn vacantie heb ik gemonsterd als bediende op een coaster. De rei» duurde ongeveer een maand. We deden Ca sablanca aan. maar ook Bordeaux, Port Lyautey en Londen. Bordeauxde stad van de rode en de wit te wijn; Port Lyautey te midden van ooievaars- en fchildpaddenkolonisa in het binnenland van Marokko, waar men meer Amerika nen dan Muzelmannen ont moet, Londen met zijn Pic cadilly en Tower Bridge, met zijn Big Ben en St Paul's Cathedral. Mijn bedoeling was niet zo zeer geld te verdienen, dan wel wat meer van de wereld te zien. Ik heb wat gezien, al is het een beetje beneden mijn verwachtin gen gebleven Aan boord was het twaalf uren achter een flink aanpakken gebla zen: schrobben, dweilen, soppen, poetsen en vaten wassen. Had je daarna nog wat fut onder de leden, dan kon je er op uit trekken. Heus. in het begin bleef er niet veel fut over. Later ging dat beter en toen was alleen het uitblijven van een flinke storm een be letsel om jezelf een knoes tige zeebonk te voelen. Wel hebben we in de Golf van Biscaye harde wind ge had. Een geweldige sensa tie was het daarbij om met een tot de rand gevulde soepterrine over een dek last van vaten en balken te klimmen. Huizenhoog spat te het zilte schuim over het schip heen. Toen ik 's mid dags als een bijna volleerd kellner met zeebenen de thee boven bij de passagiers bracht, namen de biscuitjea een duik In de woelige baren, terwijl de wind zich als een gulzige dief meester maakte van de melk in het kannetje. Een storm was het niet volgens ae zeelui, maar wat men op tjee een harde wind noemt, pleegt men thuis gezeten in een fau teuil aan te duiden met „orkaan". Daarom had ik graag willen weten wat men op zee onder storm verstaat. Ik heb niet alleen wgt gezien, ook wat geleerd. Niet slechts het hanteren van bezem en dweil en het dagelijks afwassen van ber gen vaatwerk, hetwelk op een slingerend schip vlie gend armen- en benenwers: vergt overigens een goe de vooropleiding voor a.s. huisvaders doch ook heb ik leren beseffen wat vrije tijd betekent. Wat zijn wij, scholieren die 's morgens om halfnegen in de school banken kruipen en er na verschillende pauzes om één uur of vier uur weer uit stappen, toch eigenlijk ver wend met een grote hoe veelheid tijd. welke wij naar goeddunken kunnen ge bruiken. De vacantie ls voorbij. Het was er niet één van luieren en in-het-zonnetje- bakken. Wanneer ik ech ter bij handelskennis (ik ben leerling van een lyceum en zeventien jaar oud) mijn aandacht moet schenken aan een stel model-conos- sementen, dan denk ik toch even aan mijn emmer en mijn dweil, aan mijn bezem en mijn vatenkwast, die ik graag nog wat langer had willen vasthouden. M. R. D.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

GC | 1952 | | pagina 3