'HET VEEEGETOUV"
LUX TOILET ZEEP
Mars.
ywlfaon
smme
i
SPORTPRAET van ERIC
is nodig
Honderden voortschietende stipjes:
vogelmysterie aan een blanke lucht
Zonder gebruikmaking van
taal of pen
ANTON COOPS
\~V!: H
„KLEINTJES'
LUX TOILETZEEP
f&'&sfc&iSïr' reci8ra«
Kledingbedrijf „UNIEK"
Moeilijke modernisering van de
baksteen-industrie
kwaliteit
goupEche courant
O
,Het overvloedige
is het belangrijkste!
van xj sa
maakt ook Uw huid wondermooi."
Ontvangen
Kapsalon VAN KOOY
'T IS DE ROEM...
NET MEISJE
2e KAPPERSBEDIENDE
KAPSALON VAN KOOY
VERKOOPSTER
VERKOOPSTER
MBI
REGENTIJD!
Naar 'ISPORTHUIS voor
i
KLEINTJES
GRAMOFOONPLATEN - MUZIEKINSTRUMENTEN - BOUTERS MUZIEKHANDEL, Lange Tiendeweg 11, Telefoon 4121, Gouda
Zorg voor de toekomst
Eerste Kamerlid komt
op voor houders van
verkoopautomaten
Suikerbietenoogst is
beter dan vorig jaar
Kinderarbeid achter IJzeren Gordijn
Voorgeschreven
loopbaan
Zeven ex-illegalen van
moord beschuldigd
Een vrolijke fluiter
Oplichter gaf zich uit
voor P.T.T.-ambtenaar
INBOORLINGEN WERDEN
GETT-Sl
Sultan van Djokja
over zijn beleid
Uitkeringen L.V.V.S.
en V.V.R.A.
Nederlandse sergeant
stal van Krupp
TWEEDE BLAD - PAGINA 4
Inplaata van kaarten.
1927—1952.
Zo de Heere wil en zij leven
hopen onze geliefde Oude-?
C. STOUTHART
W. STOUTHART—de Leede
©p Dinsdag 14 October de dag
te herdenken, dat zij vó<Sr
W Jaar in het huwelijk
traden. Dat zij nog lang ge
spaard mogen blijven, is dj
wens van hun dankbare
kinderen.
Gelegenheid tot feliciteren 14
October.
Gouderak, Dorpsstraat 45
Geniet
van de nieuwe
Redioprog
met de
nieuwste Rediotoestellen
Bij Heet Co. kunt U
keus maken uit da
bette radiotoestell
van de Europese marki
PHILIPS
SIER A
ERRES
GRUNDIG
FRIDOR
Reeds verkrijgbaar
vanaf 12.10 per week,
desgewenst zonder
vooruitbetaling.
Newnsutnd
TOGUt PATHOON
Ne
Onze collecties
KLEIWEG 54
GOUDA
Telefoon 2119
VRIJDAG 3 OCTOBER 1983
NU WEET IK HET
De coupe van het m«eriiai of
het model van de japon mag
nóg zo aardig zijn,
m anneer dc kwaliteit met deugt, ia
'alle moeite tevergeefs.
Meer dan ooit leggen wij het accent op
prima kwaliteiten, die beslist
langer meegaan dan U denkt.
Manhattan
een 130 cm brede kamgnren japon stof
in een 20-tal modieuze tinten
f 7.95 p. nu
Ean goeds mantelstof
140 cm breed.
eveneens ut een groot aantal kleuren
f. 14.75 p. nu
Het gebeurt soms. dat U niet zeker weet. welke stof
U zult kiezen, of. dat U twijfelt of een bepaalde kleur
U zal ataan. Komt U gerust eens kijken.
bren«en vo°' wills'. Wi, kunnen dan met U de
moeilijkheden oplossen en zonder twijfel een resultaat bereiken, dat U rolko-
bevredigt.
V/H \yiSBRUN LIFFMANN
MARKT 47 GOUDA TEL 3282
Dit zegt
dc beroemde, bekoorlijke filmster.
Drogist Wjjdstraat 31
Likdoorntinctuur
Likdoornpleisters
Eeltzalf en pleister
Weer een geheel nieuwe
sortering
Colliers
Broches
Armbanden
Poederdozen, enz.
Karnemelksloot 2, Tel. 3703
Ook voor Heren het
adres voor
BETER KAPWERK
Vermoeid*
branderige
voeten
RADOX
voetbad-
tabletten
geven heer
lijke ver
kwikking
die uitgaat van onze
heerlijke Bonbon Romain
in Gouda alleen bij ons verkrijgbaar.
Zaterdag hebben wij bij onze prachtige aparte
sortering ook heerlijke Nougatlne en Silvana-gebakjes.
Slagroomgebak en kleine taartjes alleen van een
1ste klas adres.
Banketbakkerij Fa T. ZAAL
MARKT 32
Eig.: H. J. KORF. onder rijkstoezicht gediplomeerd
banketbakker.
voor huishouding en winkel.
PLU VI US,
Lange Tiendeweg 69,
Gouda.
Gevraagd
kinderen:
- i ..-is•-&
r,r
**7 tabletten L.U ct
C tabletten 70 ct
Familieberichten
Uit andere bladen.
Bevallen: A. M. S. Ruyter—
Blomberg (d.). Zaandam: A. v.
Vuure—De Jong (z.). Amster
dam: Kalnama—Ronner (d.),
'a Gravenhage.
Getrouwd: Dr A. P. Clodius en
X. M. A. Kreymborg. Amster
dam; P. Zwanenburg, arts en
E. J. v. Benthem Jutting. Lel
den.
Overleden: A. Cohen, 49 j.,
Amsterdam: J. M. de Lussanet
de la Sablonlère—Kamsteeg.
•1 j., Blarlcum; C. Rot. 62 J..
Amsterdam: H. C. v. Hoi the tot
Echten—v. Oort. 79 J 's Gra
venhage: C. G. Verstegen—
Bouman, 64 JUtrecht; E.
JBockel, 72 J.. Amsterdam: E.
A. Krvyse. arts en apotheker,
99 j.. Amsterdam; A. C. A. J.
Wubbe, zenuwarts. 78 J., Vught;
J M. de Lange—Etty. 74 J.,
•s Gravenhage: S. Beek—Siet-
zema. 79 J.. Drachten; H. M.
Ingelse. 81 j.. Utrecht; C. R.
de Konink, 62 Rotterdam;
A. Mom—v. Lien, 75 J.. Voor
burg; C. E. v. Daalen—De Lang
Evertsen, Amsterdam; J. G.
Brand—v. Bennekom. 94 J.,
Amsterdam; H. H. M. v. d.
Velden. 81 J., 'a Hertogenbosch;
G. Buringa—Mesander. 79 j..
Groningen; M. E. Balk. diaco
nes. 87 J.. Groningen; J. Hoo-
geveen. 44 J- Noordwijk; H. L.
Pieters. 75 j., Haarlem; J. J.
Delfos. 67 J., Haarlem; C. J.
Wit. 60 J.. Santpoort; J. A.
Radix. era. pred.. 76 J.. Woer
den: R. Verrlj. 72 J.. Rotter
dam: G Riezebos. 89 Wil-
sum (Ov.); J. G Buckel—Llm-
pers, 71 j., Nijmegen; M. Mul
ler—Koopmans. 60 J. Velp: F.
K Weber. kapt. lt. t. z. bd
•2 Velp; A. Weijl—Hartzui-
ker. 77 J.. Zwolle; J. v. Log-
chem—Dlsselhoff. 74 J.. Zwolle;
J. Meyers—Koeslag. 71 J., Delft.
•v«n voor
belangrijke
handschoenen
aanbieding
D
handschoen,
zijden tricot met wol
gevoerd, prettige pas*
grijs
zwart
ppo' dsmeahandtchoen
peccsri met wollen voering
fraaie sierstikteli, in bruin, rwari
"«"'•119.75
Nappa dameshandtchoan, pracht
kwaliteit wol gevoerd, in vele***'
mod«tinten 11.50
Gebreide demeihandschoen, zuiver wol In
te! ven kleuren en dessins venei «J3.10
Wanten, in vele aperte fleurige Noorse
patronen, zutver
Gevraagd:
Karnemelksloot 2, Tel. 3703.
Gevraagd:
LEERLING
en
NOODHULP
17—18 jaar.
Firma J. CABOUT,
Markt 53.
Gevraagd wegens' huwelijk
der tegenwoordige:
MEISJE
voor dag en nacht, in gezin
met schoolg. kinderen, niet
ben. 21 j. Werkster aanw.
Mevrouw v. TIENHOVEN.
„Twee Olmen",
Platteweg H191. Reeuwijk.
En zij vervolgt: „Hei adttvc schuim van Lux Toilet Zeep, dat is iets bij
zonders. Daardoor heeft deze zeep zo'n betoverend effect. Melkwit en
een en al zuiverheid is het. Een verrassend jeugdige teint -krijg je er
van. Ja, dat geldt óók voor U. Het maakt U mooier dan U
zelf mogelijk denkt. Omdat het actieve schuim zo diep in de
poriën doordringt. Het maakt iedere huid O zo zacht
en zo fris als dauw. Vertroetel
die huid, net als ik, gebruik
geregeld Lux Toilet Zeep."
'W
Wie de
steeds eert, is het „SUCCES" altijd weerd
Astrakan h«r*nhandtcho«n,~m. lederen
binnanhand an knoop» luit mg 7.90
[snvser jongana vanaf yTflCfrfr ST 90
Htranhandichoan. mooie soapala
MPpaj 11.50
mat wol gavoard 13.50
Nappa haranhandachoan, mat lams-
al gavoard.iats •',rt«üSb1 6.50a,
GOUDA
Olbgoad, Laarzen
Lederen Jassen, Jekkers
Vesten, Hand schoenen
WIJDSTRAAT 2, TELEFOON 2373.
Mart is verrukkelijk en
gezond.
Alleen Lux Toilet Zeep geeft dat overvloedige, verjongende,
actieve schuim. De wetenschap heeft aangetoond, dat Uw huid
een bepaald inwendig vochtgehalte moet hebben. Een droge
huid ia verkeerd en bovendien lelijk. Welnu, het
schuim van Lux Toilet Zeep helpt dat vochtgehalte op *1
juiste peil houden; met a!s gelukkig gevolg: ctn zachte,
mooie en aantrekkelijke huid.
zo wit zo zuiver - zo zacht voor Uw huidj
Gesterkt door buitenlucht en zon
gaan Uw kinderen weer aan de
studie. Houdt ze sterk en ge
zond. Geeft ze tedere morgen
en middag een stuk Mars-choco
lade mee. Laat de natuur haar
werk blijven doen, want Mars
is bereid uit natuurlijke pro
ducten eieren, boter, suiker,
mout, glucose en chocolade.
EN U GAAT UW WINTERKLEDING OPNIEUW .VERZORGEN
DIT IS OOK DE TUD OM UW AUTO GOED TE
BESCHERMEN. VERVERS DUS NU MET
raotor-oll
ENERGOL motor-oil biedt grote weer
stand tegen oxydltie, geeft geen nekslag, is
niet-corrostef en houdt Uw motor 'schoon.
ENERGOL motor-oil heeft een voor
treffelijke vloeibaarheid in dc winter en geeft
Uw motor betere smering.
BINZINE EN PETROLEUM HANDEL MAATSCHAPPIJ N.V. AMSTERDAM!
Wis de
steads eert,
la bat „SUCCES"
altijd weerd
Laai U niet in de war brengen
Voor Gouda hebben wij
Uitsluitend de ALLEENVERKOOP
v»n de L.B.C. REGENJASSEN en MANTELS
in 20 kleuren, tegen prijzen, aoeU U nog nergene
VRIJDAG 3 OCTOBER 1952 1
EERSTS BLAD - PAGINA 5
(Van onze Haagse redacteur)
Wie gesprekken voert met steei
kanten, die steeds maar zijn aange
moedigd hun bedrijf te moderniseren en
daar kapitaal in te steken, bespeurt in die
gesprekken dezélfde ondertoon van be
zorgdheid, welke men aantreft in een on
derhoud met bijna iedere ondernemer, die
is aangespoord kapitaal te investeren voor
vernieuwingen om te kunnen concurre
ren de angst voor een omslag in de be
drijvigheid. Het gaat nu nog goed, er
over het algemeen voldoende afzet, maar
«ls de slechte jaren komen, dan zijn er geen
reserves meer om de verliezen op te van
gen. omdat de belastingen teveel van de
winst hebben afgeroomd. Men kan begrij
pen. dat volgens moderne geld-theorieën
ter voorkoming vari Inflatie, vooral In een
periode van on-economische bewapening,
de belastingen moeten worden opgevoerd
om de geldbesteding, die ook invloed heeft
op de betalingsbalans, te beperken. Maar
men vindt het in die theorie verkeerd als
het geld van de ondernemers wordt afge
nomen (want de staat is er dan royaal
mee). Men zou- het juister vinden als het
geld, althans gedeeltelijk, voor de onder
nemer (eigenlijk de onderneming) werd
gereserveerd en inmiddels het dagelijks
leven werd opgezet in overeenstemming
met de werkelijke economische toestand.
Daarmede wil men niet tornen aan de
sociale voorzieningen, al vrezen de goede
Werkgevers, dat in de ontwikkeling van
het maatschappelijk leven de vroegere
warm- menselijke verhouding zal plaats
maken voor een koude rechtsverhouding.
De ondernemers breken echter hun nek
over de hoge belastingen, die de toékomst
van de ondernemingen, (en van de arbei
ders die er in werken) zo onzeker maakt
voor het geval er een einde komt aan de
Jaren van volle bedrijvigheid.
Steen -der wijzen nog
niet gevonden
Ue baksteen-industrie ls na de oorlog
wel eens technisch-achterlijk ge
noemd. maar juist als gevolg van de oor
log zijn er vele technische verbeteringen
in het productie-proces toegepast. Bij de
bevrijding was een derde gedeelte van de
baksteen-industrie verhoest, een derde
was beschadigd en een derde in tact ge
bleven.
In de periode van herstel hebben vele
fabrieken vernieuwingen ingevoerd, waar
door meer dan reeds vóór de oorlog het
geval was automatisch wordt gedaan. De
productie is met 1961 piillioen stenen in
1951 al iets hoger dan voor de oorlog. De
grof-keramische industrie leent zich ech
ter niet voor toepassing van ingenieuze
preciste-werktulgen. al staat men er ver
baasd over hoeveel automatisch kan wor
den gedaan. De modernisering ging daar
om voornamelijk in de richting van auto
matisering van het pers-proces (het
men van de sterren) en het kunstmatig
drogen in plaats van het drogen in de
openlucht gedurende de zomermaanden.
Zeer veel fabrikanten staan echter nog
«ceptiscl tegenover de vormen van moder
nisering die tonnen geld kosten. En er zijn
weinig industrieën, waarbij de omloop
snelheid van het -kapitaal zo traag ls. als
bij de baksteenindustrie.
Een steenfabrikant, die in de openlucht
de stenen droogt, moet in de zomer een
voorraad maken, maar hij heeft verder
geen kosten. Hij heeft alleen renteverlies
van het kapitaal, dat in de voorraad zit.
Een nadeel is de seizoen-werkloosheid on
der de arbeiders, die gedeeltelijk kan wor
den opgevangen.
Een drooginrichting kost echter brand
stof. Dat is verlies. Het overgrote deel van
de steenfabrikanten geeft daarom nog de
voorkeur aan het drogen in de openlucht
als de beste en goedkoopste methode in
ons land. terwijl velen de kletstenen reeds
drogen op de zolder van hunoven, die
toch het hele jaar moet branden.
Velen zijn ook overgegaan op oliestook
in plaats van steenkool, waardoor een ge
lijkmatiger product en minder afval wordt
verkregen. Maar de olie is steeds duurder
geworden en de brandstof vormt
baksteen-industrie toch al ongeveer een
derde van de vaste kosten. En ais men dan
vergelijkt met andere landen. Amerika bij
voorbeeld of Zwitserland, dan ziet men
dat daar de steenkool of de olie of de
elect'riciteit veel goedkoper is.
Men is het in de baksteen-industrie niet
eens over de mogelijkheden van modern-
sering en ook een door de minister va
Economische Zaken ingestelde moderni-
serings-commissie heeft geen nieuwe we
gen kunnen openen. De steen der wijzen is
nog niet gevonden. Toch hebben velen na
de oorlog hun bedrijf moderner opgezet,
vooral met nieuwe transportmiddelen. Het
heeft de, meest kleine, familie-vennoot
schappen, kapitalen gekost. Er is nu d«
zorg of het geld er weer uitkomt.
Waarschuwingen mei een
tikje eigenbelang
TAe steenfabrikanten klagen allerminst.
Er is wel meer concurrentie ontstaan,
maar de afzet is nog goed en niemand twij-
feld er aan. dat er in ons land nog veel
moet worden gbouwd. Maar men consta
teert toch reeds met bezorgdheid, dat er
veel meer woningen dan vroeger in be-
ton-systeem worden opgetrokken thans
niet meer met subsidie! en dat er min
der klinkerwegen worden aangelegd. Dat
.'I1* van de Eerste Kamet>ytde
de minis
SteinkÜhler (KVP). heeft aan dèTTinistera
van Economische Zaken en van Justitie de
volgende vragen schriftelijk .gesteld:
Is het de ministers bekend, dat In de
kring van belanghebbenden grote bezorgd
heid bestaat omtrent die verbodsbepalin
gen in de Winkelsluitingswet 1951. welke
betrekking hebben op de verkoopautoma
ten, welke zgn. „kokswaren" afleveren en
welke vwor het overgrote deel wéfcden ge
troffen door het bepaalde in deze wet?
Zijn de ministers niet met de vragen
steller van oordeel, dat de ontheffingsmo
gelijkheid maar in zeer geringe m»te aan
de hierbedoelde categorie van verkoop
automaten uitkomst kan brengen, terwijl
anderzijds het onderscheid in winkel- of
restaurant-karakter, juist van deze auto
maten, uitermate subtiel en in de praktijk
tamelijk willekeurig is te achten? Voorko
men moet worden, dat deze automaatbedrij-
ven en -bedrijfjes met ondergang worden
bedreigd tot schade ook van het maatschap
pelijk nut. dat zij onmiskenbaar dienen.
Zijn de ministers bereid een spoedige wij
ziging van de winkelsluitingswet-1951 op dit
punt in overweging te nemen, welke met
name ten aanzien van deze categorie van
verkoopautomaten in een soepeler regeling
cq. ontheffingsmogelijkheid voorziet?
Achten de ministers het met de vragen
steller redelijk en aanbevelenswaardig om.
In afwachting van de bepleite wetswijziging,
«e betrokken automaathouders te vrijwa
ren van vervolging van overtreding der ge
braakte wetsbepalingen en is met name
oe minister van Justitie bereid, daartoe de
nodige instructies te geven.
dreigt het evenwicht in de baksteen-pro
ductie te verstoren, omdat het nodig is
dat alle kwaliteiten een afzet gebied vin
den.
En dan waarschuwt men, natuurlijk niet
zonder eigenbelang, dat betonwoningen
rheumatiek-woningen zijn, omdat beton
geen vocht opneemt, terwijl de zachte bak
steen voor binnenmuren veel vocht absor
beert en geleidelijk afgeeft Buitenmuren
moeten ven hard gebakken 6teen zijn, dat
weinig vocht opneemt, omdat anders de
stenen bij vorst zouden stukvriezen.
Men waarschuwt ook, alweer niet zon
der eigenbelang, (jat voor beton import
nodig is, terwijl bij een verstandige ex
ploitatie de klei voor klinkers nog voor
eeuwen beschikbaar is in eigen land. Men
vindt industrialisatie prachtig, maar men
vindt het eveneens belangrijk, <jat bestaan
de bedrijven voldoende afzet vinden en
dat de baksteen-industrie werkgelegen
heid blijft scheppen voor meer dan 13.000
arbeiders.
Men waarschuwt omdat men vreest, dat
bij de <Hitwikkeling van nieuwe indus
trieën voor woningbouw en wegverhar
ding, deze ten koste van de bestaande in
dustrie afzet willen vinden, omdat zij nu
eenmaal bestaan en rente willen trekken
van het geïnvesteerde kapitaal. Overi
gens gunnen de steenfabrikanten andere
industrieën hun afzet voor doelen, die
daartoe geschikt zijn en zoals gezegd: zij
klagen allerminst. Het gaat thans f nog
goed met de afzet en wat de toekomst be
treft troost men zich met de gedachte, dat
bakstenen eeuwen hebben getrotseerd.
Regen geeft veel vertraging
De Centrale Suiker Maatschappij deelt
mede. dat de aanvoer van suikerbieten door
de aanzienlijke hoeveelheden regen, die de
laatste tijd gevallen zijn, zeer vertraagd
wordi. De telers kunnen de bieten thans
niet rooien en het is uiterst moeilijk de
gerooide bieten van het land te rijden. De
ontvangst in de verschillende delen van het
land werd opengesteld tussen 22 en 26 Sep
tember. De aanvoer aan de fabrieken is zeer
slecht, zodat enkele fabrieken op vermin
derde capaciteit moeten beginnen te
draaien.
Er is ca 6 pet. minder bieten uitgezaaid
dan vorig jaar. De opbrengst is echter zo
danig, d&t verwacht wordt, dat deze groter
zal zijn dan verleden jaar. ondanks de ge
ringere uitzaai. Het suikergehalte van de
bieten is eveneens beter dan het vorige
jaar.
In totaal zullen ca. 2.700.000 ton bieten ge
rooid, vervoerd, ontvangen en verwerkt
moeten worden, waaruit ongeveer 350000
ton suiker geproduceerd zal worden. Bo
vendien wordt nog een 1.500.000 ton pulp ge
produceerd, waarvan ongeveer de helft ge
droogd wordt, benevens 110.000 ton melasse,
die hoofdzakelijk haar afzet vindt in de ver-
gistingsindustrie. waar uit de melasse alco
hol wordt gefabriceerd. De melasse wordt
eveneens voor veevoeder- en ensilagedoel-
einden afgezet.
Tevens wordt nog een 100.000 ton schuim
aarde gemaakt, die een gerede afzet vindt
bij de landbouw als grondverbeteraar.
De verwerking geschiedt door 12 fabrie
ken. die over het gehele land verspreid lig
gen.
WENEN. October
/~\p een leeftUd, waarop kinderen in het
Westen spelen met een teddybeer en
een treintje, werken de kleintjes achter
bet IJzeren Gordtfn reeds even hard ais
volwassenen.
Terwijl kinderen In het Westen genie
ten van een vacantie aan zee. in de bergen
of op het platteland, moeten hun ongeluk
kige leeftijdgenootjes in dc IJzeren-Gor-
dün-ianden hun tUd «gebruiken om ..poli
tiek te worden opgevoed" of om op het land
in fabrieken of zelfs in de mUnen te wer
ken.
Niet alleen jongens zijn zo onfortuinlijk,
meisjes worden evengoed door het com
munistische regimeuitgebuit. Daar zijn bij
voorbeeld de 139 Tsjechische meisjes, die
het ongeluk hebben te verblijven in een „te-
buis voor werkende reserves" te Krom-
patjey. dicht bij Kosice. Volgens de Praw-
da worden ze geschoold om zo spoedig mo
gelijk in sta^t te zijn arbeid te verrichten
in de zware industrie, alles naar Sowjet-
model. De meeste van die meisjes zijn njet
ouder dan zestien jaar. Ze worden in groe
pen verdeeld en dragen een uniform met
strepen op de schouder. Behalve ambachts-
onderwijs krijgen ze ook lezingen te slik
ken over Marxisme-Lenlnisme, terwijl ze
bovendien nog worden geoefend in burger
lijke verdediging.
Ongeveer de helft van alle jongens wor
den reeds vóór ze de 18-jarige leeftijd heb
ben bereikt, aan hun ouders onttrokken
ondergebracht in leerlingen-tehuizen.
En alsof dit nog niet genoeg is, deelde de
Tsjechische minister van Arbeid dr Ha-
velka, onlangs in een artikel in „Tvorba"
dat in de toekomst zijn ministerie zal
.vaststellen welke loopbaan een jongen, na
het verlaten van de middelbare school, raoet
volgen. Bij de aanvanger» van het nieuwe
schooljaar werden nieuwe richtlijnen vast
gesteld waarbij de communistische onder
wijzers opdracht kregen hun leerlingen te
doordrenken van de communistische leer.
Leden van de partii en Stakhanoviet-ar-
beiders. (arbeiders, die zich bijzonder door
vlijt onderscheiden) zullen alle examens
bijwonen, waarna de aanstaande studenten
n d£ zijde van het mihisterie mededeling
ontvartgen of ze Medicijnen of Chemie moe
ten gaan stud/Bren of zullen worden inge
schreven aan een Technische Hogeschool.
Kleuters werken op het land
rT1sjechoslowakije heeft
A aanneemt, de
beider" opgeleverd. Volgens
mokracie" werd deze titel toegekend aan de
elfjarige ..pionier' Frantisek Kiss, wegens
zijn bijzondere prestaties als veldarbeider,
terwijl hij vertoefde in het z.g jeugddorp
in het district Nitra Ten slotte heeft
,Rude Pravo" dezer dagen meegedeeld, dat
ongeveer 10 000 jongelieden zullen worden
gerecruteerd voor de mijnen.
Het blad schroomde niet er aan toe te
voegen, dat ze „een speciale behandeling
zouden ontvangen teneinde hen er van te
irhouden hun baantje illegaal in de 6teek
laten. Volgens mededelingen, welke
vluchtelingen, die in Wenen zijn aangeko
men. hebben gedaan, werken er reeds heel
wat jongelieden tussen 17 en 18 jaar in de
uraniummijnen.
In Hongarije moeten kleine kinderen
veldarbeid verrichten. De DI8Z (commu
nistische jeugdorganisatie) iaat er sUn
funciionnarissen ter dege op letten dat
jongens en meisjes iedere dag werken, ook
des Zondags, zowel onder de brandende zon
als in stromende regens. Duizenden jonge
ren moeten, naar verluidt, naar de bouw
werken van Sztalinvaros. waar een geheel
nieuwe stad verrijst, zijn gezonden. De jon
gelui werken 10 12 uur per dag en soms
langer. Bovendien komen ze er in slecht
gezelschap want te Sztalinvaros werkt het
uitschot van de Hongaren.
Arbeidsbureaux hebben daarheen n.l.
misdadigers en vrouwen van losse zeden
heengestuurd: drinkgelagen en erger zijn
er aan de orde van de dag.
Het ziet er niet naar uit, dat het in de
toekomst voor de Hongaarse jeugd veel be
ter zal worden. Het dagblad ..Szabad If-
joesag" heeft reeds een waarschuwing la
ten weerklinken, dat er alles op moet wor
den gezet om het aandeel van de jeugd in
de arbeid ie verhogen in het derde ëi» be
slissende jaar van het Vijfjarenplan, vooral
op het gebied van metallurgie, mijnwezen
en het bouwvak zijn alle en dus ook
jonge handen nodig.
In Milaan is een proces begonnen tegen
zeven Italiaanse gewezen verzetslieden, die
er van beschuldigd worden twee maanden
na afloop van de krijgshandelingen in
Europa 54 politieke gevangenen (beschul
digd van fascistische handelingen) „terecht
gesteld" te hebben Het betreft hier de
„massamoord van Schio" van Juli 1945.
De verdachten worden er van beschul
digd. de gevangenis van Schio. Noord-Ita-
lië binnengedrongen te zijn en met auto
matische wapens geschoten te hebben op
91 politieke gevangenen. De beschuldigden
waren alle lid van de communistische ..Ga-
rerriibrigade". die samenwerkte met de ver-"1
zetsstrijdere van generaal Tito. Twee ver
dachten worden bij verstek berecht. Men
neemt aan. dat zij zich in Joego-Slavië be
vinden.
Tn een zee van vuur ging de zon onder.
Als een ontzaglijke bol sloot hij het
eindeloze, met riet gezoomde kanaalpad
af, zette de hemel in vlammen en vlocht
randen van verblindend rood en oranje
om de heerlijk blauwe bossen aan de
horizon.
Het was de laatste zomerdag in Sep
tember. Dat wisten we, ook wèl zonder
het weerbericht, dat het einde van de
zomer had voorspeld. Want wel had het
zonlicht tot laat in de middag warm en
mild op de aarde gelegen en tuas er een
zomers gevlinder gewéest over de nog
onbegrensde rijkdom Van de bloemen
tuin. Maar nu, in de avond, was er on
miskenbaar de aanwezigheid van de
herfst, die over het land zijn koele vleu
gels legde.
Op een akker stond wat achtergelaten
gereedschap: een schop, half in de aarde
gestoken, een mand, een greep, wachtende
dingen, waarin de arbeid was verstild: een
kar met scheefgetrokken lamoen, de wielen
verzakt in de donkere, door paardenhoeven
doorwoelde grond. "v
Ergens brandde een vtfti*. Witblauwe,
trage rook dreef in de avondlucht, die kil
was en de scherpe geur droeg van een nabij
knollenveld.
Weinig waren de geluiden. Van ver klonk
het loeien van een koe, vele malen her
haald en dringend, en dichtbij uit de don
kerte van een rietkraag knerpte de roep
van een onzichtbaar waterhoen: kwoerk!
Op de wegbermen was het gedaan met de
zomerbloei. Het duizendblad met kalkwitte
schermen hield nog stand, donkergeel
kleurde het hertshooi in het brandende
avondlicht. In de donkerende rietwal bloei
de met lichtende kelken de haagwinde uit
de wilde strengeling van tastende dunne
ranken rondom de sperenbundels van het
rijzende riet.
Toen, in de bijna geluidloze avond, kwam
het wonder!
T ezers, geloof me, sentimenteel ben ik
-"-i allerminst. Wie zich gewend heeft aan
goed waarnemen en zich rekenschap geeft
van wat hij ziet. wie de natuur heeft leren
kennen als hard en onmeedogend voor haar
schepselen, die heeft van die eigenschap
geen last. Wanneer ik dan ook spreek van
een wonder, dan zeg ik daarbij, dat ik met
beide benen in de werkelijkheid stond, op
een landweg, in een optrekkende kille
avondnevel en met de zwarte vlekken van
het onbarmhartige ondergaande avondvuur
in m'n ogen. Mijn gezelschap was een na
tuurliefhebber, een van de lezers, die me
had opgebeld met de vraag of ik een slaap
plaats van zwaluwen wilde zien, op welke
vraag een snelle afspraak was gevolgd.
We kenden elkander nauwelijks, maar
dat hinderde niet, want wat ons bond. was
het gelijktijdig genieten van een verschijn
sel, dat raadselachtig was en in hoge mate
boeiend.
Want niet zodra waren we op een
bepaalde plek aan het kanaal aangeko
men, of de lucht die blank en open was
geweest, werd plotseling gevuld met
honderden puntjes voortschietende stip
jes, die van overal en van alle kanten
tegelijk schenen te komen. Ze verenig
den zich tot vormloze slierten of vloei
den samen tot wolken, die met onbegrij
pelijke snelheid zich verplaatsten.
Het waren zwaluwen, boerenzwaluwen,
die zich verzamelden, waarschijnlijk uit een
heel gewest, en zich voorbereidden op de
trek. Lager kwamen ze. al maar lager en
zwermden uit over de bomen, over het ver
somberende kanaalpad. Steeds meer kwa
men er aansnellen in niet te schatten aan
tallen en zoef! zoef! over onze hoof der»,
zoef! voor ons langs, achter ons, overal te
gelijk, kleine donkere pijltjes, weergaloos
snel en met de ogen alleen te volgen wan
neer in de bliksemende vaart even de lichte
onderkant opzwenkte.
Enkele donkere spreeuwen kruisten de
banen der snelle vogeltjes en een toren-
Liet taxi-rekeningen naar
Den Haag gturen
In Huizen (N.H.) is Woensdagavond een
37-jarige advertentie acquisiteur K. M. uit
Beekbergen bij Apeldoorn gearresteerd, die
er van wordt verdacht zich in alle delen
van het land aan reeksen kleine oplichtin
gen schuldig te hebben gemaakt, waar
mede enige duizenden guldens zoudeh zijn
gemoeid.
De politie kwani de man op het spoor,
toen hij in Ouderkerk verschillende zaken
lieden had opgelicht, van wie een zich met
de politie in verbinding 6telde. Bij een
taxi-ondernemer in deze gem. gaf hij zich
uit voor hoofd-ambtenaar der P.T.T. en be
stelde een wagen, waarin hij zich drie da
gen in de omgeving liet rond rijden. Ook
voor een vierde dag had hij de auto ge
huurd. doch bestelde deze telefonisch af.
De taxi-ondernemer had hij verzocht de
rekening naar het hoofdkantoor der P.T.T.
in Den Haag te zenden, waar hij zou wor
den betaald. Toen de „ambtenaar" echter
niet meer verscheen, kreeg de ondernemer
argwaan en werd de politie in de zaak ge
mengd. Uit 't onderzoek bleek toen. dat M.
bij de P.T.T. niet bekend was. M. zei te
gen de zakenlieden, dat hij kwam voor het
opnemen van een advertentie op een zg.
telefoonkaart, een kaart waarop in kleine
gemeenten rond het telefoonnummer ad
vertenties worden geplaatst. Hij gaf voor,
vertegenwoordiger te zijn van een uitge
versmaatschappij te Lochem. noteerde ver
schillende opdrachten en gaf zelf tien pro
cent korting bij contante betaling. Velen
gingen op dit aanbod in en stelden tegen
afgifte van een orderbevestiging. M. het
geld ter hand.
Uit het onderzoek van de politie is geble
ken. dat M. enige maanden geleden we
gens oplichting bij de uitgeverij was ont
slagen.
De schilderes Marguit Dalmas, een directe
afstammelinge van Johann Sebastian
Bach, heeft het kostbaarste schilderij ter
wereld vervaardigd. Het is een zelfportret,
voor de ogen gebruikte zij twee 12-karaats
diamanten, die ta ramen met de 50-
karaats peervormige diamant, aan het dia
manten collier 140.000.000 Franse francs
f 1.520.000) toaard zijn. De peervormige
diamant heeft zij echter ter leen gekregen
van Boucheron. een bekend juwelier in
Parijs. Het schilderij, draagt de naam.
„De vrouw met de diamanten ogen
Met 'n kort bericht hebbgn we Woensdag
het overlijden bekendgemaakt van John
Langenus, eens Belgies meest bekende
scheidsrechter. Over zijn ervaringen als
scheidsrechter heeft Langenus een aardig
boekje geschreven, dat we nog wel eens
doorbladeren, een boekje zoals hij zelf was.
Vrolijk - OpgewektT kortom: een vrolijkp
fluiter en een graag geziene gast aan de
vreemde hoven van Koning Soccer.
Vooral die dingen over „de goeie ouwe
tijd" vond ik aardig om te lezen. Welke
vragen bijvoorbeeld werden, gesteld op het
scheidsrechtersexamen.
Tijdens een wedstrijd wordt de bal hoog in
de lucht getrapt. Juist komt een vliegtuig
voorbij. De vlieger vangt de bal op en
neemt hem mee. Wat doet gij?
Of: Uit voetbalschoenen mogen geeri na
gels uitsteken. Veronderstel een speler met
versleten schoenen, waarvan de punten ga
ten vertonen. Veronderstel, dat de speler
slordig is en lange nagels aan zijn tenen
heeft. En veronderstel dat die nagels uit
de schoenen steken. Zijn die schoenen
regelmatig?
Het aardige van dat boekje is ook, dat het
niet uitsluitflBd over voetbal gaat. Mèn
krijgt zelfs soms de Indruk, dat voetbal
voor hem meer een aanleiding was om eens
gezellig, zo op z*n eigen manier, te keuve
len over wat hij gezien had en meegemaakt.
En dat was veel. heel veel. want Langenus
was een graag geziene arbiter. Hij heeft het
tot kort voor de tweede wereldoorlog vol
gehouden. De overledene was chef van het
kabinet van de gouverneur van de provincie
Antwerpen.
"FrankrijkDuitsland
XToor wedstrijden tegen Duitse clubs vin
Duitsland) is nog steeds toestemming
nodig en naar ons land mochten ze tot voor
kort alleen maar komen om een dagje naar
Diergaarde Blijdorp te gaan of de Maastun
nel te gaan zien. Maar in Parijs wordt Zon
dag Frankrijk—Duitsland gespeeld en de
enige restrictie, die men in acht neemt ls
JOHANNESBURG. October
ALS RESULTAAT van vijf jaar lange
voorbereidingen heeft het Instituut voor
Personeehkeuse alhier met succes een groot
aantal primitieve inboorlingen onderwor
pen aan intelligentietests, teneinde de goud
mijnen te heipen bij het schiften van ge
gadigden voor werk in de mijnen. Vermoe
delijk evenwel sullen de tests ook geschikt
worden bevonden voor andere doeleinden.
De gebruikte methoden, aldus schreef het
South African Journal of Science, het Zuid-
af rikaanse Wetenschappelijk Blad, kunnen
overal in Afrika worden toegepast, onafhan
kelijk van de stam waartoe de te onderzoe
ken personen behoren, de taal welke ze
spreken en het peil van ontwikkeling het
welk ze hebben bereikt. De ervaring heeft
geleerd, dat het testen van primitieve Afri
kanen met het oog op het beroep, waartoe
hen wil bestemmen, mogelijk en ook
lonend is. N.
Het heeft echter heel wat moeite gekost
om bruikbare tests op te stellenAMen kon
daarbij geen gebruik maken van hetgeen de
ts testen massa's (het betrof hier geen in
dividueel, maar massa-onderzoek) op school
hadden geleerd en*Kok het gebruik van pen
en papier moest worden vermeden en even
min kon men de menfeen de tekenstift laten
hanteren.
Zelfs van hun eigen taal kon men geen
gebruik maken, want de 300.000 arbeiders in
de goudmijnen herinneren aan Babel. we
gens de vele en verschillende talen welke
er worden gesproken. De meesten hunner
bezitten niet de minste schoolkennis.
Ten slotte ts een reeks tests opgesteld,
teneinde de nieuw aangenomen arbeiders
te verdelen in mensen met technische en met
niet-technische aanleg terwijl er ook tests
werden opgesteld voor „groepen zonder lei
der", teneinde te ontdekken wie van de
proefpersonen aanleg tot leiderschap had.
De tests, welke er op berekend waren de
mannen met technische aanleg uit te schif
ten. bestond o.a. uit het sorteren van een
grote hoeveelheid schroeven, moeren, spij
kers e.d., het bij elkaar zoeken van de on
derdelen van een drievoet uit achttien stuk
ken. terwijl ze ook dertig metalen pennen
van verschillende vorm en afmeting met
vierkante, ronde, driehoekige uiteinden in
passende gaten moesten steken.
het niet-spelen van de volksliederen,
wil ik hiermee geenszins suggereren, dat wit
internationaal ook tegen de Duitsers moeten
gaan spelen we zouden er dik klop van
krijgen maar als de Fransen fiun toch
ook niet ongegronde bezwaren over boord
hebben gezet, moeten wij met vriendschap
pelijke wedstrijdjes niet zo kinderachtig
blijven doen.
Belgen gaan in training
F1 en centrale training. *Qals bij ons in Am-
*-J sterdam, kennen de Belgen niet, mèn
schijnt het bij onze buren wel aan de club
trainers toe te vertrouwen. Maar voor de
wedstrijd tegen Nederland van het A-elftal
en de wedstrijd tegfnoLuxemburg (tan het
B-elftal zullen „les probables" en „lés pos
sibles" toch eventjes «bij Bill Gormlie een
baaltje komen trappen: keepers Boogaerts.
Gebruers. Geerts en Seghers. backs Diricx,
Dries, Saeren. Schroyens, Thelün «rt Van
Brandt; halfspelers Arien. Carré. Close. De
Groote, Maertens, Mayinckx, Mees en v. <J-
Auwera; voorspelers Anoul. Bensch. Cop-
pens, Corbeel, De Corte. JanssenS, Lembe-
rechts. Mermans. Moes. Reyniers. Straet-
mans en Thys.
valkje klom onbekommerd door de stippen-
regen de opalen hemelkoepel in.
Alles ging geruisloos, het hoge cirkelen
in de lucht, de duizelingwekkende val naar
de aarde en het wegduiken in het riet. Tus
sen de bladeren en halmen echter was een
licht geritsel en een zacht gekwieter, dat
groeide, naarmate meer zwaluwen binnen
vielen. maar niet uitsteeg boven de lichte
stem van het bewegende riet.
Donkerder werd het, moeizaam speurden
onze ogen in het tanende licht, maar nog
goot de onuitputtelijke hemel van alle
windstreken nieuwe aantallen uit, die ble
ven zwieren boven ons of het riet invielen
als regendroppels uit een zomerbui.
Toen was het plotseling uit. Even onver
wacht als het begonnen was. Donker
was het geworden en koud. Aan de weste
lijke hemel broeide achter het verblekende
blauw van de horizon het verzonken zon
nelicht. in het Oosten was het groen van
bomen en landen vergroezeld tot een onbe
stemd zwart. Van de zwaluwen zagen we
niets, hoewel we wisten, dat er honderden,
misschien wel duizenden moesten zitten op
een kleine plek aan het water. Waarom
juist hier? Waarom niet op een andere
plaats langs dat kilometers lange kanaal?
Er was een houten steiger gebouwti, waar
we vlak aan 't water konden komen. Daar
zochten we over het gladde watervlak naar
de slaapplaatsen der vogels. Vergeefs.
Een sleep kwam door het kanaal. Een
scheepsromp, hoog en donker, met lichtende
ogen rood en groen, boorde zich door het
dujster, er klonk verborgen gestamp en het
geluid van mannenstemmen, die een kort
woord wisselden. Nu zouden we de zwalu
wen zien! Nu zouden ze verschrikt opflad
deren van de rietstengels en de lucht zou
weer vervuld zijn van de ritseling hunner
flitsende vleugels!
Maar sleepboot en volgschepen gleden
voorbij, harder sloeg even het versnelde
rhythme uit de stoompijp, glanzende voren
golfden door het zwartfluwelen water, aan
het steigerhout rukten twee roeiboten wild
en machteloos aan hun kettingen. Het ge
luid ebde weg, het watervlak herstelde zich
en trok zijn rimpels glad.
Boven het water schreven vleermui
zen hun snelle arabesken.
„Kwoerk!" zei het verborgen water
hoen. In het duister lichtten de winde-
kelken.
S. VAN DER ZEE.
Gisteren heeft sultan Hamenkoe Boewono
van Djokja, de Indonesische minister van
Defensie, voor het parlement zijn hevig
aangevochten beleid verdedigd, waarbij hij
er op wees, dat hij het tot'lijn eerste taak
heeft gerekend, het leger teVeorganiseren.
De kern van de A.P.R.I (Angkatan Perang
Republik Indonesia, het leger) zhl uit de
vroegere T.N.I. bestaan Van het vroegere,
uit bijna 200.000 personen bestaande K.N.I.L.
zijn slechts 23.134 personen in deze A.P.R.I.
opgenomen. De minister bestreed de be
wering, dat het leger er vooral op uit zou
zijn, de positie van de Partai Sosialis Indo
nesia (van Sjahrir) te verstevigen en wees
er op. dat hijzelf noch mr Ali Boedjardjo,
zijn secretaris-generaal, bij enige politieke
partij zijn aangesioten.
Met betrekking tot de Nederlandse Mili
taire Missie zei de sultan o.a., dat het minis
terie van Defensie een programma heeft
opgesteld met het doel, te bèreiken, dat op
de snelste wijze eigen krachten de taak
van de Nederlandse Militaire Missie zullen
kunnen overnemen. Het gaat hier, aldus
de minister, om een technische uitvoering
van het regeringsbeleid tegenover Neder
land. Zou er in het beleid der regering op
dit punt een wijziging intreden, dan zal ook
het ministerie van Defensie zich in zijn
houding jegens de Nederlandse Militaire
Missie daarbij aanpassen.
Beheerders-vereffenaars van de liquidatie
van Verwaltung Sarphatistraat (L.V.V.S)
maken bekend, dat zij door het Nederlandse
Beheersinstituut gemachtigd zijn aan de ge
verifieerde «chuldeisers van L.V.V.S. een
tweede uitkering en wel van 20 pet beschik
baar te stellen.
Beheerders-vereffenaars van de Vermó
gens Verwaltungs- und Renten-Anstalt
(V.V.R.A.) maken bekend, dat zij door het
Nederlandse Beheersinstituut gemachtigd
zijn aan de erkende crediteuren van de
V.V.R.A. een derde uitkering en wel van
17 pet beschikbaar te stellen.
Drie mijnwerkers zijn om het leven geko
men-bij een ongeluk ln een mijn bij LeigK-in
Lancashire. Ongeveer twintig arbeiders wer
den gewond Het ongeluk werd veroorzaikt
door het breken van een koppeling van een
ondergrondse train, die dt arbeiders ver
voerde.
Toen de Engelsen in het voorjaar van
1945 naar het Ruhrgebied doorstootten, ont
dekten zij nabij Essen Villa Hugel, het rijke
landgoed van de wapenfabrikant Alfred
Krupp voo Bohien und Halbach. De villa
werd gevorderd en er werden Engelse mi
litairen in gelegerd. Krupp werd gearres
teerd en tot twaalf jaar gevangenisstraf ver
oordeeld. Na zes jaar kreeg hij echter gratie.
Hij is toen onmiddellijk begonnen met een
onderzoek naar de boeken, schilderijen en
zilverwaren, die ondertussen uit zijn villa
verdwenen bleken te zijn.
De Engelse militaire politie in West-
Duitsland kon nagaan, welke militairen in
de villa gelegerd waren en is zodoende op
het spoor gekomen van degenen, die Krupp
van enkele schatten hebben ontdaan. Bij
dit onderzoek kwam vast te staan, dat ook
een Nederlandse oorlogsvrijwilliger, die de
strijd als sergeant-tolk bij de Engelsen heeft
gediend, mede schuldig ~is geweest aan de
plundering van Villa Hugel. In verband
hiermede is in de nacht van Maandag
op Dinsdag te Amsterdam gearresteerd de
41-jarige L van der V. Hij heeft een vol
ledige bekentenis afgelegd Donderdagmid
dag is hij weer uit de voorlopige hechte
nis ontslagen. De officier van justitie te
Amsterdam heeft de stukken in deze zaak
overgedragen aan de auditeur-militair bij
de krijgsraad te velde-West. Deze zal met
een eventuele vervolging van Van der V.
worden belast, aangezien Van der V. het
ten laste gelegde feit als militair heeft ge
pleegd.
Rotterdammer omgekomen
bij brand in Venezuela
Twee personen zijn omgekomen bij een
brand in een raffinaderij van de Shell Com
pany te Punta Cardon in Venezuela. Een
van hen was de 38-jarige Nederlandse em
ployé D. Slotboom uit Rotterdam. Hij waa
gehuwd en had twee kinderen. Het andere
slachtoffer was de Britse ingenieur T. S.
Rowley. Een andere employé werd zwaar
gewond.
Door de brand is het grootste deel van de
raffinaderij lamgelegd. De oorzaak is nof
niet bekend, evenmin als de omvang van da
schade. Venezolaanse kranten noemen deaa
i evenwel aanzienlijk.
