OUDE EN NIEUWE GASTHUIS
TE DELFT BESTAAT 700 JAAR
Van passanten- tot ziekenhuis
De nieuwe televisiecamera
is een grote verbetering
Enquête Werkvacantie
Jong meisje 17) verkoopster
in een warenhuis
Zeven eeuwen van barmhartigheidswerk
Vriendelij kh eidscomite" boos
op radio-verslaggever
Max de Haas gaat filmen
in Indonesië
Internationale West-Europese
academie van wetenschappen
Meubelmaker beriep zich op
zijn routine als dief
I
PERFECTIONNERING VAN DE APPARATUUR
Eenvoudige bediening
Jongeman (17) gaat
de boer op tegen wil
en dank
NEEM UW HUIS
OP EN RIJD...
De mobiele kampeerder
en zijn wagen
De dienst der kerk
Groningse wielrenners
namen de bus!
Leiden vierde de
derde October
Het weer werkte mee
+3155 +3
SSSL
»»7< vr
De nieuwe Kinderpostzegels
Een plan-Rutten
Uitwisseling van
denkbeelden
Wedstrijdprogramma op a.s. Zondag
Voetbal
pffisaMr''
feiTxrsoWsr*'
I'ï
Handbal
MïQïffiS,
Hockey
te,
üiïiïtsK?"
Korfbal
feSTEïM"
De rechten van het dier
in een mensenwereld
Gewone machinale straatklinkers en
stenen met karakter
In de .baksteenindustrie
werken 13.000 man
Zijn vrouw en zijn zwager
getuigden tegen hem
Zeepost
ONZE KRUISWOORDPUZZLE
Nieuwe beschuldigingen
tegen André Marty
"LTET mmF. FM Mivirws- r- A cnmriD
TIET OUDE EN NIEUWE GASTHUIS aan de Koornmarkt f. n i» a
zelfstandig gebleven ziekeninriehting in ons land 1 °Udste
te Maastricht gevestigd, is reeds lang overleden 11 (fctobw „T
inrichting haar 700-jarig bestaan en eerst over 21 jaS bereikt Lfrit w i Se
gasthuis te 's Hertogenbosch, opgericht in 1273 dezelfde t Zteken-
In 1984 is het de beurt van Dordrecht, wa„ i„12M
en dan komen pas na 2000 de bedaagde jongeren aL Sd Naai! d™ ag
lmgen bezit ons land nog vier ziekenhuizen uit d™14de eeli .hh^end rf.™!
Is longer. Met 21 jaar slaat dus Delft alle andere *ekShu~ëm reS'
gasthui
el Kt.ltCK
pLORENS, grave van Holland, groet
die scepene ende die raetsmanne van
Delf. Wi onbeden u ende willent dat
ghi van jare te jare keset twe wittachte
manne die tote des spitUles goede aicn
ende tote den hnae, dat dat goit neit
onredelike vort wert gebracht of ver-
teirt. War oeo eman die dat weder
stode. zo onbede wl onsen bailgu, dat
hi dat of doe aiao verre als hem die
twe gecoren te voren brengen
Gegeven des mannendageg na dat
men singet Misericordia Domini. In
den jaren onses Heren dusent twe-
hondert twe en tachtich.
N FEITE IS DE DELFTSE INSTELLING meer voorstellen wat een dreiging er hing
brief var? du V*"i ®l° al,ieh""?8- ovaf stad als deze afschuwelijke ziekt!
Sticht"?. Jib. "noodic,h ei?d? heevlyck Cie- er haar slachtoffers eiste. Het Pesthuys
?n£ h f,™"* "ïf1 blt)v;" weid gebouwd ten einde daar de zieken
in net duister tasten èn wat de naam van de onder te brengen
stichter aangaat èn wat het stichtingsjaar
betreft. Volgens een geloofwaardige traditie *.J
heeft een graaf of gravin uit het Hollandse \JyQrnQLQ.SLDniQDQlDQ
Huis dit overoude Gasthuis gegrondvest, het /-v
is echter niet mogelijk een naam op te OORSPRONKELIJK WAS HET GAST-
geven. v HUIS in het bezit van Koningsveld,
Eerst in 1252 krijgen we vastheid: in twee s'nda 1282 echter ging het stadsbestuur zich
zeer verschillende bronnen wordt het Gast- 6teeds meer met de gang van zaken be-
huis genoemd. moeien. Het stelde twee gasthuismeesters
a®1* om financiële contróle uit te oefenen.
U6 Oudste bronnen Deze ..Provisores" of procurators" werden
t r»i? DtiDATin ,ater ..gubernatores" en regelden de interne
J DE „BESCHRIJVING DER STADT diensj. In de 17de eeuw werden deze gast-
DELFT", in 1729 uitgegeven door de huismeesters regenten genoemd en zij wer-
Delftse drukker Boitet. is sprake van een den in hun werk bijgestaan door regentes-
.ouden grijsaart", die een waardevol sen. Langzamerhand gingep de regenten zich
manuscript bezat, waarvan hij niemand, meer en meer zelfstandig voelen en het
zelfs serieuze geschiedvorsers niet. inzage resultaat was. dat uiteindelijk de plaatse-
wilde geven. Het was het dagboek van een lijke overheid er alleen goed voor was om
priester uit Brabant, die op zijn zwerftoch- de kosten te dekken. Eerst de laatste tijd
ten ook te Delft kwam en daar in 1252 zag. is de verhouding tussen regenten en plaat
dat het hout. van een oude voor afbraak selijke overheid beter geworden,
bestemde kerk werd gebruikt voor het
„aerme goits huselo Delf". Een wonderlijk r\ I I II* I
verhaal, dat weinig vertrouwen inboezemt. UP DGnCLDCiGlLDQ der
doch in elk geval énig licht geeft. LU.I LU.ZILLI Ly U.CI
In 1251 vatte Rikardis, tante van graaf rvrhanlan
Willem II van Holland, wiens beeld men te
Gravenhage voor de door hom gebouwde
Ridderzaal kan zien. het plan op. bij Delft TN DE MIDDELEEUWEN werden de
een dubbelklooster te stichten van de orde patiënten verzorgd door „joncfrouwen"
der Norbertynen of Praemonstratensers. Ter bijgestaan door ..knapen en joncwiven".
ere van haar neef. die ,in 1248 Rooms Deze „joncfrouwen" mochten niet jonger
Koning was geworden, gaf zij aan dit kloos- zijn dan 38 jaar en er niet aardig uitzien
ter de naam „Koningsveld". In 1252 was dit Geen wonder, want het rapaljc der Middel-
klooster reeds bewoonbaar en in dat Jaar eeuwen vormde de patiënten. De medische
kreeg het van Paus Innocentius IV niet min- behandeling was zeer primitief, zij berustte
der dan zes bullen, waarvan de laatste, ge- bij de chirurgijns in de Jfcractijk gevormde
dateerd 11 October 1252 en uitgevaardigd te medici die later werden ter zijde gestaan
Perugia, van het allergrootste belang is. door de gasthuisdoctorert, die een unlversi-
Het is een bul van bescherming en beves- taire opleiding hadden gehad,
tiging, waarin de Paus verklaart het kloos- De leidende figuur in het Pesthuys was
terbezit te bevestigen en te vrijwaren, met de pestmeester. terwijl voor de interne gang
name de grond, waarop het kloosfer was van zaken de binnenvader en de binnen-
verrezen en bovendien: het „Hospitale te moeder zorgden. Voor de brouwerij, het
Delft cum omnibus pertinentiis suis", d.w.z. melkhuis e.d. waren technici in dienst
het gasthuis te Delft en al wat daartoe be
hoort.
TTE TEGENWOORDIGE GENEESHEER-
DIRECTEUR, dr J. C. J. Burkens. heeft
een overzicht gegeven van de recente ge
schiedenis en de gebeurtenissen in de laat
ste jaren. Het ziekenhuis is volkomen ge
moderniseerd en herhaaldelijk uitgebreid.
Het hoofdgebouw van heden is gebouwd in
1898 en, dank zij de ruime opzet van toen,
heeft men het thans practisch kunnen ver
bouwen. De grote zalen van weleer heeft
men verbouwd tot kleinere. In 1930 is een
zusterhuis gebouwd, dat thans ook al te
klein is. Operatiezalen, Röntgeninstallaties.
moderne instrumentaria, alles voldoet aan
de eisen van deze tijd. Maar reeds lang
koestert men hej ideaal een geheel nieuw
ziekenhuis. Het thans bestaande zou dan
kunnen dienen, als verzorgingshuis voor
ouden van dagen, voor wie men 250 300
bedden beschikbaar zou krijgen.
Op het onenblik heeft het ziekenhuis 180
bedden. een medische staf van Iff specialis
ten is er aan verbonden, het personeel om
vat ca. 130 personen, waaronder 80 verpleeg
sters.
Mocht het tot een nieuw ziekenhuis
komen, dan zal de charitas op de plaats van
het oude Gasthuis in de Vorm van een
Tehuis voor Ouden van Dagen dus worden
voortgezet-
jyjET de perfectionnering van de technische apparatuur van de televisie groeien
ook de artistieke mogelijkheden van dit nieuwe communicatie-middel. Vooral
de laatste jaren heeft de uitrusting van de studio's ingrijpende veranderingen onder
gaan, speciaal ook wat betreft de ontwikkeling van de camera's. De bediening werd
eenvoudiger en het ligt dientengevolge voor de hand, dat de operateurs zich tegen
woordig meer dan vroeger op hun eigenlijke taak kunnen concentreren en dal
de technische zijde van hun beroep meer op de achtergrond raakte.
De nieuwe door Philips ontwikkelde televisiecamera SBE 521, die onder meer in
de TV-studio te Bussum wordt gebruikt, paart een opmerkelijke constructie aan
een verrassend eenvoudige bediening en als zodanig moet deze camera worden
beschouwd als de bekroning van de hierboven bedoelde ontwikkelingsgang. Bui
tenlandse bezoekers van het Nederlandse televisiecentrum tonen zich altijd weer
enthousiast over de vernuftige oplossing van de vele op dit gebied optredende
problemen.
ALLE handelingen, nodig voor het instellen van de camera, kunnen
dor middel van één handle verricht worden. Betekent dit een
aanzienlijke vereenvoudiging van de taak van de camera-mensen, ook
de technici in de studio hebben het gemakkelijker gekregen. Want bij
hét ontwerpen werd er bewust naar gestreefd alle delen, waaruit deze
camera is opgebouwd, gemakkelijk toegankelijk te houden, zodat
contröles en eventuele kleine reparaties in een ommezien kunnen
worden verricht.
Het bedieningssysteem voor de verschil
lende lenzen, een resultaat van langdurige
voorstudie en pijnlijk nauwgezette construc
tie, betekent een belangrijke verbetering
ten opzichte van vroegere methoden. Met
behulp van één enkele, aan de rechterzijde
van 'de camera aangebrachte handle, kan
Men heeft in deze inrichting te Delft In
Officiëler stuk kan men
niet wensen en daarom kan
men 11 October rustig kie
zen als uitgangsdatum voor
een herdenking van het be
staan van het Oude- en
Nieuwe Gasthuis, al moet
men daarbij niet uit het oog
verliezen dat het gasthuis
reeds geruime tijd voor die
datum zijn zegenrijk werk is
aangevangen.
HOOGSTWAARSCHIJN
LIJK. aldus deelde drs.
D. P. Oosterbaan, Gemeente
archivaris van Delft ons
mede, heeft yet Gasthuis
van de aanvang af gestaan
op dezelfde plaats, waar het
nu nog staat. Van de 14de
eeuw af zijn daarvoor be
wijzen. Deze hokvastheid is J
zeer merkwaardig. Oorspronkelijk was hel De tuin Mn het Oude- en Nieuwe Guit-
Gasthuis maar een teer primitieve inrich- ompeven door Uphellen en zaaltje
ting, waarschijnlijk omvatte het slechts eén die aan de enen non dese «jd uolkomen
zaal. waarin ook een kapel- was onderge- beantwoorden.
bracht.
Meer dan eens is beweerd, dat een Gast- de ware zin des woords zeven eeuwen lang
huis in de Middeleeuwen uitsluitend diende barmhartigheidswerk verricht. De liefde tot
tot onderdak van reizende vreemdelingen, de naaste, de „broeder in Christus" was de
voor Delft geldt dit niet: ook zieken, al drijvende kracht van de ch&ritaspleging.
zullen dezen wel nagenoeg allen zieke zwer- Eeuwen lang zijn slechts de armsten opge
vers zijn geweest, werden er opgenomen en nomen. Men voelde zich gedrongen tot hulp-
verzorgd. Men vond er bovendien een apart verlening aan de medemens. De Gasthuis
onderkomen voor de „varende luyden", die kerk mag men niet zien ais iets bijkomstigs,
in de Middeleeuwen zeer talrijk waren. Het Geen vage humanisten hebben hier gewerkt,
waren passanten, oie in genoemd tijdvak in eerst de leden der algemene Kath. Kerk
groten getale en in bonte verzameling langs en na de reformatie die van de Gerefor-
de wegen trokken. Zij overnachtten in de meerde Kerk. Voor de mensen in de Middel-
„Baaierd" en des winters verstrekte men eeuwen was de kerk iets van centrale be-
hun turf om een vuurtje te kunnen stoken, tekenis. Eerst van de kapel, later van de
TTit verschillende reacties, welke wij ontvingen, blijkt, dat de antwoorden op
onze enquête naar de indrukken opgedaan door jongelui, die tijdens hun
vacantie hebben gewerkt, in brede kring de aandacht trekken. Zo heeft een
oud-zeeman, de heer J. C. te Rotterdam, zich bijzonder verlustigd in „het aardige
artikeltje van een jonge vacantie-zeeman", zoals hij het noemt, dat wij vorige
week publiceerden. Hij biedt deze „tijdelijke zeeman" een gedicht aan dat hij
heeft gemaakt bij het aanschouwen van de kalender 1952 van Niehuis en Van
den Berg's Scheepsreparatiebedrijf. Ongetwijfeld is het voor onze lezers aardig
er kennis van te nemen en we laten het derhalve hier volgen:
Teneinde een schip bekwaam te maken voor een reis
op zee, plaatst men het in het dok.
En om een mens te worden, goed en toys,
bekwaam tot handelen, bescheiden en vernuftig,
niet ydel, niet verwaand, niet trots, niet ijverzuchtig.
Doet men 't als kind op school, waar eerst het A.B.C.
Wordt bijgebracht, voor de éne grote reis.
(de reis van iedereen) de reis op 's werelds levenszee.
J. C.
We laten hier nogmaals een jongen en een meisje aan het woord, wier inzen
dingen natuurlijk ook weer met 15 worden gehonoreerd.
de operateur n.L verschillende handelin
gen practisch tegelijkertijd verrichten.
Door de handle naar beneden te drukken
kan het gewenste type van de vier beschik
bare lenzen voor de opneembuis worden
gebracht. Het lenzenstelsel maakt daartoe
telkens een slag van negentig graden.
Draait men de handle rond zijn lengte-as,
dan wordt het diafragma op de gewenste
waarde ingesteld. Dit gebeurt voor alle vier
lenzen tegelijk, zodat als het diafragma van
een lens op een bepaalde verlichtingssterkte
is ingesteld, zonder tijdverlies een andere
lens voor de opneembuis kan worden ge
bracht. zonder dat het diafragma biervan
opnieuw moet worden bijgeregeld
Tenslotte vindt de scherpteregeling
plaats door de handle in het horizontale
vlak te bewegen.
Met dit systeem is een gelijkmatige en
geluidloze beweging van alle samenstellende
delen verkregen. Verder wordt hierdoor de
bedrijfszekerheid en ook de nauwkeurig
heid van instellen bevorderd. Het gehele
systeem vergt weinig onderhoud.
A, inderdaad, ik heb een baan gehad in
-ie vacantie.
En waarom ik die aannam? Nu, de va-
de klant precies wenst. Er zijn mensen bij,
die je hele verhalen vertellen, bijv. dat
de kat morgen jarig is en dat het beestje
cantie duurde mij veel te lang en daar ik daarom een nieuw schoteltje krijgt enz.
toch verveelde, ben ik maar op zoek
gegaan naar een baan.
Op die manier verdiende ik een beetje
Er kwamen heren, die een kopje thuis
gebroken hadden en nu een nieuw wilde
kopen. Ook kleine kinderen, die hun hele
waarbij zij zich konden verwarmen. Lang
zamerhand werd het Gasthuis uitgebreid,
zo kwam er een melkhuis en een „pokhuis"
bij, waarin lieden, die aan Spaanse pokken
een gevreesde besmettelijke ziekte le
den, werden opgenomen en werden behap-
kerk uit werd de charitas gevoerd. Gast-
huiswerk zonder kerk was volkomen doel
loos.
In het midden der 16de eeuw werden er
ca. 2000 patiënten per jaar verpleegd, er
kwamen er zelfs uit Amsterdam en van el-
deld door specialisten die er aardig mee ders.,Een respectabel aantal voor die tijd.
wisten om te springen. jn de jge eeuw ontwikkelde het Gasthuis
De grote stadsbrand van 1538 vernietigde HA tot stedelijk ziekenhuis
het gehele complex volkomen. In snel tempo J Door schenkingen beeft men In de loop
werd de Inrichting echter weer opgebouwd, der eeuwen de Inrichting gesteund In vele
Later had men op het terrein zelfs een testamenten werden legaten toegekend en
eigen brouwerij, die bier van voortreffe- hog bezit het Gasthuis boerderijen en lon-
lijke kwaliteit leverde, o.a. aan het Wees- derljen, zo is een boerderij met 30 ha grond
huis. In de volgende eeuwen werden tal- Inde gemeente De Lier reeds sinds 1492 In
rijke vaak ingrijpende veranderingen ge- het bezit van het Gasthuis. Helaas moest de
bracht In de gebouwen. Het Gasthuis heeft tegenwoordige voorzitter van het Regenten-
in de loop der eeuwen vele namen gedragen, college, de heer J M H Baars, wethouder
In de bovengenoemde bul is de naam nog van Sociale Zaken te Delft, toegeven dat het
heel neutraal „Hospitale te Delft", later bezit van zulke oude boerderijen n deze
duikt de naam „Hospitale Sanctt Spiritus" *öd niet lucratief te noemen
(Heilige Geest Hospitaal) op. daarna heet
het „Hospitale Pauperum Beate Maria"
(Hospitaal der Armen, gewijd aan de zalige
Maria). Sinds 1400 «preekt men van het
„oude" gasthuis, waaruit blijkt, dat er een
nieuwe inrichting naast was ontstaan: het
St. Joris Gasthuis.
In 1577 werd het Maria Magdalena Con
vent ingericht tot Pesthuis, dit waa het
„Nieuwe Sieckenhuys", dat verrees op de
plaats, waar tegenwoordig de Nieuwe Doe
len «taan. Forestes, de lijfarts van Willem
de Zwijger, zag in een tijd, dat de gevreesde
pest de stad teisterde, de doden langs de
straten dragen. Men kan zich nu moeilijk
extra zakgeld voor de vacantie. Ik sollici- portemonnaie leeg gooiden en daar een
teerde bij een warenhuis als verkoopster kopje voor wilde kopen „want moeder
en ik werd aangenomen. Ik werd midden jarig",
tussen de kopjes en borden gezet, en nu
moest ik maar gaan verkopen. Het ver
schil tussen de hele dag in de schoolban
ken zitten, en de hele dag in de zaak te
staan merkte ik al dadelijk. Ik was 's avonds
"DIJ het ontwerpen van de camera is er
-*-* rekening mee gehouden, dat het vele
voordelen heeft als het inwendige van het
apparaat snel en gemakkelijk door de on-
derhoudstechnici kan worden gecontroleerd.
Daarvoor was het noodzakelijk, dat alle de
len van de camera op eenvoudige wijze en
vooral in een minimum van tijd bereikt
zouden kunnen worden. Hiervan uitgaande
kwhm men vanzelf tot het denkbeeld, de
camera te verdelen in verschillende units.
Voor de constructeur was het geen gemak
kelijke opgave deze gedachte te verwezen
lijken, maar men is er niettemin volledig
in geslaagd. Dat dit voor een dermate ge
compliceerd apparaat als een televisie
camera, die men als een van de meest ge
voelige schakels in de gehele opbouw van
de technische apparatuur voor de televisie
kan beschouwen, van uitzonderlijk gewicht
is, behoeft wel geen betoog.
Het gehele mechanisme voor het optische
deel is op de bodem van de camera gemon
teerd. Ook de ingangen voor de camera
kabel en die voor de microfoon- en tele
foonkabels (de laatste voor het onderling
communicatie-systeem tussen het studio-
personeel) hebben daar eveneens een plaats
gevonden.
Daarboven bevinden zich de gevoelige
super-ionoscoop en de versterkers voor de
tijdbasis en het videosignaal. De beide
chassis, waarop de twee laatste hier ge
noemde onderdelen zijn gemonteerd, kun
nen na verwijdering van enkele schroeven
naar buiten worden geklapt.
De electronische beeldzopker bevindt zich
in het bovenste deel van de camera en is
eveneens gemakkelijk bereikbaar, zonder
dat de verbindingsdraden behoeven te wor
den losgemaakt.
Door middel van een lens krijgt de ope
rateur een beeld van hetgeen ziqji voor de
camera afspeelt; aan de hand van bepaalde
lichtsignalen kan hij zien. Welke van de
vier lenzen, zich vóór de opneembuis be
vindt en tevens of de camera „in de luent"
is of niet. Signaallampjes aan de voorzijde
van de camera dienen er voor de zich voor
de lens bevindende personen hiervan op
de hoogte te stellen.
Bij het ontwerpen van deze camera Is er
vóór alles rekening mee gehouden, dat de
bediening en het onderhoud zo eenvoudig
mogelijk dienen te zijn, waardoor de tech
niek zich bescheiden uit de televisiestudio
kan terugtrekken, teneinde de in deze
ruimte nog enigszins onwennige muzen niet
of althans zo weinig mogelijk te storen.
Eén merkwaardig ding heb ik opge
merkt, n.l. dat de dames, die kwamen
kopen, meestal meer naar de kleur keken
dan naar de vorm en ook altijd naar de
prijs vroegen, terwijl de heren eerder naar
doodmoe, maar ik hield het vol en ik heb de vorpt keken en al hadden besloten iets
er helemaal geen spijt van.
Verkoopster is één van de vakken, die
je veel met mensen in aanraking brengt.
te kopen, voordat ze naar de prijs vroegen.
Een leuk moment was het, toen ik m'n
eigen verdiende geld in handen kreeg. Het
Ik heb dan ook heel wat mensenkennis is voor mij ander geld, dan het geld dat ik
iedere week van mijn vader krijg. Ik ben
vast van plan om m'n vacantie volgend
opgedaan.
Je komt met alle lagen van de bevol
king in aanraking. Een verkoopster moet
door enkele vragen te weten komen, wat
jaar weer nuttig te gebruiken
gaan werken.
weer te
R. B.
buiten m'n incasso nog voor 80 gulden
verkocht had, werd ik van alle kanten
geprezen als een zeer handig koopman.
volgende dag kreeg ik weer een
andere wijk op. En dat ging zo de hele.
week door. Ik begon er zelf plezier in te
krijgen.
Jk voerde m'n debiet aanmerkelijk op,
en deed zelfs af en toe een schuchtere
poging om er nieuwe klanten bij te win-
MOET JE GEBEUREN, dat je 17 nen, door hier en daar eens aan te bellen.
bent, juist je eind-diploma MULO hebt Toen ik weer eens aan zo'n adres m'n
behaald en denkt bij een tante, die een waren stond aan te prijzen, kwam er een
manufactuurhandel in een Brabants' dorp aardig meisje om de hoek van de kamer
hegft. te gaan logeren om eens fijn te gaan gluren. „Moeder, vraag eens of die koop-
canoën en vissen en dat je dan aan het man camisols heeft", riep ze. Nee, die ver-
werk wordt gezet om met een bakfiets de kópen wij niet, antwoordde ik prompt,
boer op te gaan. Dit overkwam m\). De maar ik heb wel hemdjes!
temt dag van m«n logeerpartij bjj tante Waarom Ik zo smakelijk werd uitge-
kwam ik «tui» met een aardig zootje m, j8chen, begreep ik avonds pas toen ik
en daar vond Ik mtm neef met een ver- he, „thuis" vertelde, en weer een lach-
stuikte voet en een gekneusde arm op de galv0 te verdure„ kreeg. Zo sjouwde lk
a..,., - bh kad een motorongeluk )4 dagen alleen hel dorp d00r> begon al
divan liggen
gehad. Hij zou er minstens veertien dagen
mooi mee zijn, hoorde ik.
tante was het meest overstuur. Wie
moest nu de buitenwijk tijdelijk waarne
men? Bijna twee jaar, sinds de dood van
'n oom, deed mijn neef dit. Een manu-
een zekere populariteit te verwerven, wat
zich manifesteerde in afspraakjes met
aardige meisjes voor de Zondag.
Toen was mijn neef weer zover hersteld
dat hij mee kon. Maar van fietsen was
nog geen sprake. De bakfiets werd nog
hand
ieo-
Een zevental verhandelingen van
van Dr K. Dijk, Hoogleraar aan de Theo
logische School te Kampen, werden door Kol
te Kampen dezer dagen uitgegeven. De auteur
behandelt: het object der kerkelijke Dtaconla,
de belijdende kerk. de prediking ala dienst
des Woords, het doel der catechese, de her
derlijke zorg. Woord of Offer en de dienst
der barmhartigheid. Weloverwogen en gedo
cumenteerd, de lezer confronterend met de
huidige situatie, zijn deze onderwerpen door
de guteur beschreven. Na elk artikel volgt een
gevarieerde litteratuuropgave.
facturier op een dorp heelt nu eenipaal zwaarder belast, met m'n 50'/. invalid!
veel buitenklanten, die aan huis bediend nee# pr boven on
willen worden. Spontaan bood ik mijn
diensten aan. Er waren enige bedenkingen, Zo "'"'en we ,d« bo« beleefden
maar het leek m'n tante toch de beste "og vele genoeglijke momenten, o.a. toen
oplossing ,k aan een een herenhemd stond aan
Diezelfde avond werd ik al ingewijd In te .het g°ed uit te laten ko-
de geheimen van het manufacturenvak. 'nen hield ik het voor mij uit en deed een
M'n neef op de divan lag letterlijk en ftap nnht«waarts, vergat echter dat tk
figuurlijk de lakens uit te delen. De andere beklommen had. en viel
morgen vertrok ik met een bakfiets vol p«doa» achterover, het hemd bovenop mij.
spullen, een klantenlijst, wisselgeld en de De deur sloeg met een klap dicht, de
weekboekjes van de pofklanten. Die eerste b®^oners haastten zich naar binnen om
dag zal ik nooit vergeten. Het viel om JfjL ee,n lachbuj stikken,
de drommel niet mee, de bakfiets trapte M" n«ef T«St,.Z aan een raamkoz«?
zwaar, en alle heilinkjes en bruggetjes vfathI0u2en« hij lie? paa" aan" Toe"
moest ik er mee op en af.'Ieder huis was uitgelachen was, wierp ik hem een lelijk
door een bruggetje met de weg verbon- *°°rd naar n ,ho°fd eD wenste *">g
den. In het begin zeulde ik m'n vrachtje 14 da*en huisar'est toa-
er overheen tot aan de voordeur, maar ik Twee maanden heb ik dat werk gedaan,
veranderde spoedig van tactiek, toen ik M'n neef is intussen geheel hersteld en
merkte dat de vrouwen gewend waren naar 8®at nu alleen de boer op.
de weg te komen om eens te neuzen, of b«n weer in mijn woonplaats terug,
er iets van hun gading bij was. Doodmoe en le<Rg mijn tijd met het schrijven van
keerde ik tegen vijf uur huiswaarts. M'n sollicitatiebrieven.
rentree lokte enige kreten van verrassing Ik doe dat echter met weemoed en een
uit. Ze hadden me blijkbaar niet voor een tikkeltje heimwee in m'n hart, naar de
uur of acht thuis verwacht. Ze dachten dat bakfiets, naar de geur van het ««horten-
VALT OM verschillen,
redenen een tdene-
mend gebruik van kam
peerwagens. die langs
Heren wegen rijden op
weg naar vacantie-oorden
te constateren. De caravans
zijn niet van Nederlandsen
huize, zij hebben hun oor
sprong gevonden in Enge
land waar de bewoners het
kamperen altijd ais een
sportieve attractie hebben
beschouwd. De wisselval
ligheid van het Engelse kli
maat. dat niet zoveel met
het onze verschilt, is mis
schien een van de oorzaken,
dat de Engelse kampeerder
de voorkeur heeft gegeven
aan een vast dak boven het
hoofd, dat door geen stort
regen wordt doorboord en
een goede beschutting geeft
bij gure avonden en nach
ten. De kampeerwagen
heeft, mede als gevolg van
het toenemende autover
keer. zijn weg naar West-
Europa weten te vinden.
Thans zijn er talrijke vehi
kels van de meest uiteen
lopende soort in omloop,
ook wat de inrichting be
treft. Er zijn ware salon
wagens bij. en ook rollend®
kampeerruimten, waarin,
bij wijze van spreken, een
blind paard geen schade
kan aanrichten.
Onlangs werd ons een
nieuws model kampeerwa
gen getoond. De ontwerpers
daarvan, de heer P. Mal
ler en zijn zeon. de heer
A. Maller, zijn zelf ver
woede. maar doorgewinter
de kampeerders. De heer
Maller Sr was reeds bezit
ter van een kampeerwagen,
waarin hij menig genoeg
lijke dag heeft doorge
bracht. Maar hij vond de
wagen te zwaar om door
een lichte auto te worden
getrokken. Dit deed hem
besluiten in ziln garage
hij is automonteur van be
roep aan de Tamboer
straat 39 te Rotterdam een
kampeeraanhangwagen te
bouwen naar eigen inzicht
en ervaring. Deze kampeer
wagen kan door elke auto,
dus ook die van de lichte
klasse, worden getrokken,
omdat het eigen gewicht zo
laag mogelijk werd gehou
den. Het dak van deze wa
gen bezit een scharnier en
kan aan de achterzijde door
een eenvoudige handgreep
omhoog geheven worden.
Daaronder worden twee
opstaande stijlen geplaatst.
De zijwanden worden ver
volgens aangebracht, die los
in de aanhangwagen wor
den meegevoerd en ten
slotte worden de deuren aan
ik er de brui aan gegeven had. Maar toen
ik aantoonde, dat ik alle klanten, die ik
opgekregen had, was afgeweest en dat ik
bont, de nylonkousen en
meisjes in F
de aardige
R. L. j
de achterzijde ingehaakt.
Deze deuren bevatten han
dige bergplaatsen. In de
wagen zelf zijn ter weers
zijden banken aangebracht,
die eveneens als bergplaat
sen voor keukengerlef enz.
worden gebruikt. Verder
bevat de wagen nog een op
vouwbare tafel van zeer
licht gewicht, die Ingeklapt
tussen de banken kan wor
den geschoven, zodat er een
ruime slaapbank ontstaat.
In deze kampeerwagen
kunnen maximum zes per
sonen een slaapplaats vin
den.
De tweewielige kampeer
wagen is grotendeels ver
vaardigd van gelaste meta
len buizen en mesoniet-
bouwplaat. die met lak is
bespoten De platen zijn
met alumlniumbanden vast.
gezet, zodat het geheel vol
komen waterdicht is.
In de wagen is electrische
verlichting aangebracht,
waarvoor stroom kan wor
den betrokken uit de accu
van de auto of uit een dro
ge batterij. De bevestiging
aan de ..trekker-auto" ge
schiedt heel eenvoudig door
middel van een hechte zg.
kogelverbinding. In de wa
gen is nog voldoende rüimto
aanwezig voor het meevoe
ren van bagage en dekens
onder andere.
Dubbel gebruik.
Kampeerwagens zijn
niet goedkoop, verklaarde
de heer Mailer Sr. dat weet
ik uit ondervinding. Maar
deze wagen heeft nog het
voordeel, dat hij als lichte
bestelwagen kan worden
gebruikt, want de gehele
inhoud kan er uit worden
gehaald. De banken aan
weerskanten zijn namelijk
met vleugelmoeren aan de
vloer bevestigd. Daarom is
dit een kampeerwagen
voor de smalle beurzen,
want hij is ook buiten de
vacantietijd voor een nut
tig doel te gebruiken het
geen niet van alle kam
peerwagens kan worden
gezegd.
De heer Maller Sr heeft
ons de wagen van binnen
en van buiten laten zien
en getoond in welk een
korte tijd hij voor kampeer-»
verblijf kan worden inge
richt. gelijk op de foto's
hierbij Is te zien. waar de
wagen op een liefelijk plek,
je is opgesteld
Het ligt in de bedoeling
van de heer Maller Sr nog
enkele kampeerwagens ven
dit type zelf te vervaardi
gen en deze in de vacanti®-
tijd voor een schappelijk®
prü® te verhuren.
ZATERDAp 4 OCTOBER 1952
TWEEDE BLAD - PAGINA 1
Uit een reportage, welke de radioverslag
gever J. Brusse over de Regionale Omroep-
Noord wijdde ay1 het bezoek. d«t dezer
dagen in verband met de Groningse „vrien-
deliikheidsactie" door een Gronings comité
aan Parijs werd gebracht, s bekend gewor
den. dat bij de organisatie en uitvoering
van deze vriendelijkheidsmamfestatie in
Parije enige moéilijkheden zijn gtweest.
Zo had men onder meer het p!«n. een es
tafette Parijs-Groningen door een aantal
wielrennera te doen houden. Zij zouden een
brandende fakkel meevoeren tot in het
hartje van Parij6.
In zijn reportage moet de heer Brusse
hebben medegedeeld, dat de voorgenomen
wleierestafette grotendeels per sutobus is
gemaakt. Na het passeren van de Neder
landse grens souden de renners pas op hun
fietsen zijn gestapt. De Groningers, die de
wielrenners luide toejuichten, toen dezen
hun stad binnenstormden, wisten niet beter
of de fakkel was van Parijs naar Gronigen
geheel per fieta vervoerd, zy het dan in
een estafette!
Het Vriendelijkheidscomité heeft het van
de heer Brusse heei onvriendelijk gevon
den. dat hij deze feiten wereldkundig hééft
gemaakt.
Met de heer Brusse was afgesproken, dat
deze van een en ander een reportage zou
maken. Volgen» het comité kon door een
samenloop van omstandigheden een af-
(Van onze Leidse correspondent)
In tegenstelling tot de sombere ver
wachtingen vah De Bilt heeft de regengod
Pluvius zich uitermate gunstig gezind ge
dragen ten opzichte van de Leidse drie-Oc-
tober feesten. Weken lang heeft het gere
gend, De Bilt vond het nodig om speciaal
voor de kuststrook een overmaat aan plaat
selijke buien te voorspellen.
Al die sombere voortekenen ten spijt be
gon het festijn van de herdenking van het
ontzet van Lelden met een «tralende zon,
die een feestkleur gaf aan de vroege re
veille-gangers, aan de duizenden, die zich
reeds voor het volle daglicht bij de Waag
aaneenschaarden om de traditionele uitde
ling van haring en wittebrood bij te wonen,
over de even zovelen, die de koraalmuziek
bij het standbeeld van burgemeester Van
der Werff luister bijzetten.
Niet minder dan 23.000 haringen en 7.500
broden werden aan de nazaten van de inwo
ners der belegerde veste overhandigd, een
record, dat een verdubbeling betekende ver
geleken bij het record van vorig jaar. Niet
minder dan 13.000 personen kwamen deze
traditionele feestgave afhalen.
spraak met de heer Brusse in de studio's
van Parijse radio-omroep niet tijdig worden
nagekomen. „In een andere bespreking v»n
het comité met de heer Brusse werden deze
moeilijkheden in een prettige sfeer op
gelost.'' eldue het«omité. Brusee beloofde
daarop, een reeds gemaakte, zeer bittere re
portage. te vernietigen. „Naderhand heeft
deze radioreporter blijkbaar gemeend, dat
het niet nodig is beloften na te komen
a!du» het comité.
Klacht bij de A.V.R.O.
Het deelt voorts mede. det „contact is op
genomen met de heer G. de Clercq, voorzit,
ter van de A.V.R.O.. over deze houding
van de heer Brusse. die in dienst staat van
deze radiovereniging. De heer De Clercq
heeft", aldus het comité, „een onderzoek
toegezegd
Over het verloop van de eetefette dealt
het comité nog mede. dat door een plot
seling vastgestelde receptie in de Neder
landse ambassade te Parije het vertrek van
de estafette enige uren werd vertraagd.
Daar het comité aan een vastgesteld tijd
schema was gebonden en ook het tijdstip
van aankomst m Groningen dus reed» vast
stond. werd in overleg met de wieler-
officials besloten, een deel van het traject
niet in etafette. maar per bus af te leggen".
NEDttaANQil NEPERtAND
Ven 11 November 1952 tot en met 16 Januari 1953 zullen aan de postkantoren weer de
bekende postzegels met toeslap „Voor het kind" verkrijgbaar zijn. Ditmaal werden ze
ontworpen door mevrouw J. JanzenDalenoord te 's Gravenhage, die ook de tekst en
de waardecijfers verzorgde.
De postzegels zijn uitgevoerd in twee kleuren en wel voor alle zegels de voorstelling
in zwart, gedrukt op een effen fond in kleur, waarin in wit uitgespaard de lands-
aanduxding Nederlanden de waarden en bijslagen.
Waarden, voorstelling en kleur van het fond zijn:
2 3 cent: jongen met peit, peet-groen.
5 3 cent: meisje op ezel, rose-rood,
6 4 cent: meisje met hond, blauuiachtig-proen,
10 5 cent: jongen met poes, okergeel
20 7 cent: jongen met konijn, blauw.
De zegel» tullen vodr de frankering tot en met 31 December 1953 geldig zyn. zy
toerden gedrukt bij Joh. Enschedé en Zn te Haarlem.
N* ÏÏ.M? «I"'""""»! I Het passagiersvervoer tussen Nederlsnd
2 nar 4. Willem 1U„ weer neer Innoneel» I e„ i„donesi« „og steeds in be.de r.chtin-
vertrekken, veor de seveelete meel velge- ,en so groot. d,t een wechtltjst moet worden
boekt. Niet minder den Me nueeglere. weer- ,,„g,le,d De top van het vervoer, die om-
onder 2tS kinderen beneden de IJ jeer me- ,troeke October—Noverber valt. maakt het
ken de rele mee. En niet minder dan 5# op het ogenblik zelfs noodzakelijk de passa-
pueagiers hebben ander hun bagage aak giers te verdelen over de reizen tot eind
hun reeds hier gebruikte auto meegenomen, I j»nutri 1933 toe. In de naaste toekomst kan
amdst de-invoerrechten op nieuwe auto's echter worden verwacht, dat de wachttijden
reeds tot 5900 roepia «Hn gestegen. Zoveel korter zullen worden. Vierhonderd passa-
anto's heeft de Willem Ruyi nog nooit ver- gier8 2Ullen morgen van Southampton uit
een tochtje door Zuid Engeland maken, om-
Hongarije krijgt 69 bedrijven
van Rusland terug
Als resultaat van
tussen ae rei
dan duizend zangers bijeen, om een plech-
ge noot te lassen in het concert ven vro
lijkheid en uitbundigheid, det de gehele
verdere viering van de derde October over
heerste. Alle traditionele programmapunten
van de viering waren ook dit jaar weer te
genwoordig: lunapark, reveille, taptoe, op
tocht, harddraverijen, jeugdwedstrijden en
ontvangsten van allerlei hoogwaardigheids
bekleders. In de middaguren vormde de
historische optocht van „Leidemeester" een
hoogtepunt in de feestviering. Vele tiendui
zenden aanschouwden deze luisterrijke stoet,
die gedurende vele uren door alle buurten
van de sleutelstad trok, Rembrandt, Lucas
van Leyden, Jan Steen, en al die andere
grootheden, die Leiden in de loop der
eeuwen tot een centrum van cultuur hebben
gemaakt, vertoonden zich in levenden lijve
aan de acharen van bewonderaars en feest'
In het Van der Werffpark kwamen qjeer gangers.
De ontwikkeling der wetenschappen heeft
voor haar beoefenaren de noodzaek van
meer overleg en nauwere samenwerking
meegebracht. Algemeen wordt door de ge
leerden op onderscheiden terreinen van we
tenschap ingezien. dat samenwerking
binnen nationaal verband niet voldoende is.
Vooral voor de kleinere landen is het bo
vendien moeilijk om de gehele ontwikkeling
der wetenschappen, ook in haar materiële
en financiële consequenties, te volgen. Voor
die landen is internationale wetenschappe
lijke samenwerking nog meer nodig
Minister Rutten had in de laatste maan
den van zijn ambtsperiode een plan uitga-
werkt. dat aan die internationale weten
schappelijke samenwerking een vorm kan
verschaffen. Hij heeft voorgesteld, een in
ternationale West-Europese academie van
wetenschappen op te richten. Die academie
zou allereerst een centrum moeten zijn voor
uitwisseling van wetenschappelijke denk
beelden. Als speciale taak zou zij krijgen de
bevordering van wetenschappelijke onder
zoekingen. die slechts door samenwerking
van geleerden der onderscheiden landen tot
stand kunnen worden gebracht. Deze Euro
pese academie zou niet aanstond* alle deel
gebieden der wetenschap omvatten.
In Juli van dit Jaar heeft minister Rutten
zijn denkbeeld voorgelegd aan de minister»
van onderwijs ven Frenkrijk. En
geland. België en Luxemburg. Zij hebben
het thans in studie.
Ecrtta 1
A: W«»enlnt«n—i
gwelsa Boy»—Sn»
Voléwijcktr*—
Etrtta Klant
m—Ajax
-,T-, —„..-Sneak
-« VolewUcker»GVAV
EDO—VSV
ÏICH— Heracle»
't Gooi—DWS
Elinkwijk—Vltc*M
Leeuwarden—Entchad»
"eerenveen—AGOW
Willem IISptrte
Heerenveen—AG<
C: Willem II~St
MVV-SW
Excelsior—Theole
Emms—Slttardle
VVV—Juliana
Brabentie—HBS
Xerxes—BBC
BleljerheldeP8V
WEST I
Tweede Bleue
OVV—VVA
De Kennemer»—DWV
B: Zeeburgia—HFC
ZVV-1TVCC
WEST n
Tweede Blaise
tunua—HVV
VUC-l
REI
ivtoihsen—EBOH
•Fortune
•HOV
Vriendénech —Watienitr
Derde Bleus
TYBB-HBé
HPSV- Hlllegorn
Blauw Zwert-Alphen
Archipel—Zand meeuwen
Voerden—De Poitdulven
B: GDA-BMT
V105—Roooenburs
BKAVV—BxceleiOr M
VVP—Hoek van HoUand
VDL—Laakkwartier
ïv_.Pverm*»«—Moordrecht
VFC—De Muuehen
Trant veile- Spartaan '10
fSSKJsSÜ0
jlaan—BXC
Vierde Blaiee
A ASC-SJC
ét»4*^Lugdunum
Cromvliet—DSO
RUrwlJk—G8V
Afphie-Rava
Oly mpia—Maaestraat
poNK—Voorburg
C VND-WertlandU
DHL—Celeritaa
Naaldwijk—Ollvei
Orav
Spoor*
RVC—t
D: DHL—DJS
BTC—St Volharden
Quick Stept—Belvedere
VDV Moercepella
Ammertt sv—Zwart Blauw
Weitevk we rtter—Concordia
Te W*e"7~VB»
Tonesido—DDC
HDV-VDS
yrius—Oudewater
Stol wiik—Noorden
Wl Bolnes—Heaatrecht
AlbUsaerdam—BD8
Nieuwenh -Lekkerkark
PFC—Hllleserabers
Martlnlt-ÖZB
HWDDlndua
O: F3V PretoriaOW
SIOD—Dlrkaland
Poort u»aal—OLZ
WRW-Schiebroek
Merwede—NADO V
OKH—Aeolua
LSV-"»SW V"a_'' """"d"'
Strüen—OSS
HJONf" Zwljndrecht
SSW—Hermandad
RDM—BCD
DAMES
Hoefdklaue
UDI-DES
ZACHysiea
Eertte Bleue
AHC 'ïS-Animo
Dulndlgt—DWS
Óljmple- Hellas
HMS—Turnlutt
Tweede Bleue
ADO—DHB
DIOS—Donar
Snel w lekExcelsior
SporW reugd—Phoenix
OTTCwmawÉ
Vire» et Cel CWP
WIK—SOS
HEREN
Heefdklaiia
?ulck -Ntloe
_8V-
mpo u
tent» BI um
AHC 'SR—Hallas
Turnlutt—DWS
HVL—CWP
Tweede Klaus
Vodo—Gona
- - -HV 'Sd
Cal
HEREN
WESTEN
Eareta Hlaua
A: Amsterdam—HllvarRum
La tan—TOGO
HHIJC-B» Fair
Groan GaalBMHC
I: Gooi—HGC II
Kampong—Victoria
SCHC—Delftae Studenten
HGCHDM
Premetiaktaue
A. MRHC—Aeolu»
Lelden jrTOGO II
BMHC IU—HHIJC m
Ring PatéAtvion
B HDM JI—AWanea
HGC HI—RNC
HHTJC II—HBS
Strawberries—1Tampe
DAMES
Eanta Elaue
Amsterdam—Hl! vereum
TOGO-Rood Wit
HHUC—Ba Fair
Gooi—BDHC
Fremelieklaua
A; Kampong—Plnok#
Laren—TOGO II
Alliance—HBS
tlitUtM—«U UW 11
Aeolua—Kieviten
BDHC II—Lalden
Eareta Bleue
Quick—Achilla!
Het Zuiden—Deetoi
Tweede Bleue a
A: Blauw Wit »l— Regenboog
Ready —Sperwer»
OSC* "dÏ&v
De Algemene—Velex
Derde Rlasu
A: Trekvogel»—ODO
Merwede—TO V
Unicum—De Spartaan
B: De Raven—Phoenix
Succei—Die Haghe
Hou Stand—ALO
Eureka—Charloli
Rei. la Blaua
GymnaiUiten 2-Spangen 1
Daato» 3—Ons Kberneat 3
KKV I—Hat Zuiden t
AeniUea 2Deetoi t
Rei. Ie Bleue
Regenboog a—Actief S
itoi s—Het Zuiden 4
Overk J—Wion S
C: Ons Bib V-VleTor. S
dat de Willem Ruya enkele uren langer dan
gewoonlijk In Southampton blijft voor het
ontvangen van Engelse relaties van de Lloyd
Met het schip gaat naar Indonesië de
cineast Maxr de Haas. die in opdracht van
de Indonesische regering daar zal vertoe
ven voor de opnamen van enkele documen
taire films, die bedoeld zijn ter voorlichting
van het buitenland. Zoals de persattaché van
het Hoge Commissariaat, de heer Soeleimsn,
die de heer De Haas uitgeleide deed, ver
klaarde, heeft het Ministerie van Voorlich
ting van de republiek Indonesia een buiten
lander, in dit geval een Nederlands cineast,
aangezocht deze films te maken, met .hulp
van de cameramannen en de technische
hulpmiddelen waarover dit ministerie
Djakarta beschikt, omdat de buitenlander
beter aanvoelt wat men in deze documen
taires moet tonen om de beste voorlichting
over Indonesië in het buitenland te verkrij
gen Het regeringsfilmbedrijf In Djakarta
heeft, geheel met eigen mensen, reeds ver
schelden# films gemaakt o.a. de speelfilm
„Si Bintjang" en de documentaire „Sociale
rehabilitatie van Indonesië". Naar aanleiding
van deze laatste film, welke Max de Haas
Donderdag nog heeft kunnen zien, verklaar
de hij gisteren voor zijn vertrek, dat de
wijze waarop de grote problemen, waarmede
de jonge staat Indonesië heeft te worstelen,
ruiterlijk in deze film worden erkend, hem
het vertrouwen geven, dat hij in
Indonesië ruimschoots de vrijheid zal
krijgen om zonder verdoezelen van
de waarheid, in de te maken films de jonge
staat te tonen. Op welke wijze hij zijn ideeën
zal kunnen realiseren, zal hij moeten af
wachten. De technische uitrusting en de
staf van Indonesische medewerkers zijn voor
hem nog een gesloten boek. Maar de mede
werking welke hem reeds is toegezegd, doet
hem het beste hopen in verband met
he,t uitvoeren van zijn plannen. Max de
Haas kent Indonesië van een langdurig ver
blijf. Ook dat is een groot voordeel.
de onderhandelingen
■egeringen van de Hongaarse
volksrepubliek en de Sowjet-Unle, is er een
overeenkomst tot stand gekomen, die op 30
September te Boedapest is getekend. Vol
gens deze overeenkomst worden 69 onderne
mingen, di# totnutoe-in het bezit waren van
de Sowjet-Unie. door de Hongaarse staat
overgenomen. Deze ondernemingen waren
vóór de bevrijding in Duitse handen en
werden volgens de conferentie van Pots
dam door de Sowjet-Unie overgenomen.
Ondernemingen, die gezamenlijk bezit zijn
van de Hongaarse staat en de Sowjet-Unie
worden op dezelfde voet voortgezet.
TTet zal niet lang meer
duren, of mensen heb
ben heel deze planeet op
geëist en het is nu al zo,
dat in sommige gebieden
de wilde dieren door de
wet moeten worden be
schermd tegen de mens.
tvy passen onze omgeving
steeds beter aan onze be-
hoeften aan en daarmee
wordt die omgeving steeds
minder geschikt voor vele
dieren, die geen andere
keus hebben dan verdwij
nen of zich aanpasten om
te worden gedegradeerd tot
huisdier. En zelfs die huis
dieren hebben het niet al
tijd zo best, taant niet alle
mensen verstaan hun plich
ten als koning der schep
ping eti lang niet iedereen
houdt van dieren. Dat.is
een kwestie van aandacht
en begrip Daarom is het
goed. dat in deze mensen
wereld één dag wordt ge-
taud aan het dier, dat op
onze sympathie is aange
wezen.
Van een verstandig mens
heeft het dier niets te vre
zen en zo nodig hulp te
verwachten. Het is immers
niet moeilijk, met het dier
mee te voelen. Het kent
dezelfde eertte noden en
gevoelens als wij: tevre
denheid en honger, angst en
pijn en het heeft zelfs
deugden, waar menigeen
een voorbeeld aan kan ne
men. Dieren spreken geen
kwaad en liegen niet. Zelfs
de ratten, zoveel gesmaad,
hebben nobele karakter
trekken. Zij zijn bijvoor
beeld onzelfzuchtig. Als
ergens iets te halen walt.
waarschuwen zij elkaar. En
zij ruimen de voorraad op
van de hamsteraar, die van
de nood van zijn medemen^
sen wil profiteren. Was-
beertjes zijn goede ouders,
die zelfs de roede niet spa
ren, en de zelfopoffering
van de pelikaan is spreek
woordelijk.
Dan zijn er de vele die
ren, die wij met grote
hooghartigheid tot de nut
tige dieren willen rekenen
en die het meest slachtof
fer zijn van de mens: de
koe, die niets anders meer
doet dan melk geven, het
monsterlijk gedenatureer
de varken, de hond, die om
de belastingen geketend-
moet leven of die aan ge
bakjes verslingerd raakt
en later een echte graf
steen knjgt op een honden
kerkhof Wij hebben wel
iets goed te maken aan het
dier. vooral ook menige
dierenvriend onder ons.
Zei niet al een Duitse filo
soof grimmig: „Sinds ik de
mensen heb leren kennen
houd ik van de dieren?"
Daarom, laten wij ons
wandaag eens bezinnen op
de fechten wan het dier,
waar de Verenigde Naties
voorlopig nog niet aan toe
zijn
(Van onze Haagse redacteur)
TV stenen, waarmee onze huizen zUn' ge
bouwd. zUn gebakken van de afgegra
ven klei uit de weilanden langs onze rivie
ren. Indien die kiel sterkyzerhoudend Is.
overweegt in de gebakken steen een rode
kleur, indien de kiel veel kalk bevat, ver
opnemen. De mooiste, hardgrauwe stenen
worden gebruikt voor gevels. De overige
hardgrauwe «tenen en het boerengrauw zijn
bestemd voor goedkope woningen en voor
muren, waarbij het uiterlijk van minder be
lang is De hardste stenen (die het hel
derst klinken) zijn het best geschikt voor
bestrating.
Er zijn Waalstenen (die worden gemaakt
langs Waal en Rijn enGelderse IJssel),
Utrechtse of Vechtse stenen. Leidse of Rijn
stenen, (langs de Oude Rijn), Limburj
ningen in ons land op te trekken van met de
hand gevormde steen, voor de kleurigheid
en het karakter van onze woningen, voor
het vermijden van grauwe eentonigheid, is
er voor de architecten en bouwers voor de
verkoop toch wel reden meer aandacht te
besteden aan de keuze van de metselstenen.
De steenfabrikanten produceren weer zo
veel. dat er gelukkig weer concurrentie be
staat en de afnemer daardoor bepaalde ver
langens kenbaar kan maken. Het verschil
van smaak zorgt dan wel voor de variatie.
De belangrijkheid van
een zandkorrel
Woonwijken zijn soms flauw en kleurloos
>«-door de fletse kleur van de bakstenen,
tonen de gebakken stenen een overwegend ltpnen- Brabantse «tenen Zeeuwse stenen. Men zou kunnen menen kies een rodera
gele kleur. Naarmate de «tenen harder wor- Gromngse ^tenen. Friese stenen, (die meest k|eur Al
den gebakken dikwijls afhankeiyk van
hun plaats in de oven wordt de kleur
grauwer. Men spreekt in de baksteenindus
trie van rood. hardgrauw en boerengrauw,
bakstenen bepalen in hoofdzaak de
worden gemaakt in de omstreken van Har-
lingen en Franeker). De Waal-, Rijn-, en
Vechtstcen is het meest bekend omdat zij
het meest gebruikt wordt.
Be metselstenen worden machinaal ge-
kleur van dr woonwijken in' onze'steden en vormd' maar «elukkl« ook no« veel volgens
zü vormen de kleurcontrasten in het land- 1 d.e oer" oude methode, met de hand. Uiter-
schap. Wie met vacantie In het buitenland IBard wordt er tn de moderne tijd steeds
ia gefeest, valt het by zyn terugkeer In ons mcer machinaal gedaön. maar het massa-
land altyd op dat het beeld van het Neder- Pr°du«-'t kan in schoonheid nooit concurreren
landse landschap, van de dorpen en steden. ,e"en het handwerk, al wordt dezelfde kle-
direct een zoveel welvarender indruk maakt sebru:;kt. De steenfabnkanf, met de van va-
Voor een deel is dat ook te danken aan onze der °P zoon «eerfde liefde voor het vak.
baksteen. Er w+rken In de Nederlandse noemt het massaproduct dood. een leven-
baksteenindustrie meer dan 13 000 arbei
ders. F.n toch weten de Nederlanders in het
algemeen weinig af van de baksteenindus
trie.
Met de hand gevormde steen
F)e zachte stenen, die niet zo hard gebak
ken zijn en daardoor dus het helderst
rood zijn, worden meestal gebruikt voor
binnenmuren, omdat zij veel vocht kunnen
Alle dakpannen zijn toch ook fris
rooct. Maar dat is toch niet het gehele
geheim. In het begin van deze eeuw is het
mode geweest men ziet het nog aan vele
villa's en herenhuizen een felrode steen
te gebruiken, dakpannenrood, veelal ook
voor vakveraiering. Men koos daarvoor een
nageperste Groninger of Limburger steen,
die een glad oppervlak heeft. Maar dat glad
de oppervlak maakt de steen dood. eentonig.
Het is mogelijk vele huizen te bouwen met
een fel-rode steen. Ook dakpannen zijn
meestal fel-rood van nature en voor grijze
en blauwe pannen is een speciaal stookpro-
ces nodig. De baksteen krijgt echter pas
z'n glans, z'n kleurenrijkdom en vlammend
karakter door het meebakken van het zand,
dat zich in de vorm aan de klei hecht. Wat
bakkersvet is voor de broodbakker, is tand
voor de steenbakker. Want als er geen zand
aan de kanten van de steenvorm zit. laat de
klei niet los. Maar dat zand geeft juist de
levendige kleur aan de steen, omdat het
Voor het gerechtshof in Den Haag ver
scheen gistermorgen de 2fl-jarige meubelma
ker L. M. M., die in hoger beroep was ge
komen tegen het vonnis van de Haagse ar-
rondisaements-rechtbank, die hem „wegens
opensluiting en diefstal" had veroordeeld
lot 2 jaar gevangenisstraf met aflrek. Ook
officier van justitie had appèl aange
tekend. Appellant verklaarde onschuldig te
zijn zowel aan de opensluiting als» aan de
diefatal. Bij het onderzoek in deze zaak
heeft de politie in de werkplaats "van de
meubelmaker twee Sleutels aangetroffen,
waarvan de een paste op een perceel in de
Kampstraat, waar de opensluiting was ge
pleegd. en de andere sleutel op een geld
kistje, dat zich in dat huis bevond en waar
uit 4000 was verdwenen De politie had
verder een bedrag van 3600 ten huize van
verdachte» pleegmoeder aangetroffen.
De president vond het maar wondertyk.
dat M„ die van overbrutfinKasteun moest
leven, zoveel geld in zyn bezit had. Appel
lant. die in het minst niet verlegen was uit
gevallen ea voar een groot deel zyn eigen
verdediging voerde, zei. dat hy dat geld aan
de roulette verdiend had. Wat de kwestie
van de sleutels betrof, merkte M. op. dat
h(j. die reeds driemaal wegens diefstal is
veraordeeld-, nu wel zoveel routine heeft,
dat voor het geval hy zich aan het ten laste
galegda zon hebben schuldig gemaakt, hy
seker niet vergeten zou hebben de sleutels
weg te werpen!
Als getuige werd onder anderen M's zwa
ger gehoord, die een zeer bezwarende ge
tuigenis voor appellant aflegde. M. heette
dit ta Hagen en beweerde dat De J. zulks
deed om hem. appellant. In de gevangenis
te krijgen, ten einde vrij spel met zijn vrouw
te hebben. De procureur-generaal zei, dat
deze zaak weinig nieuws naar voren is
gekomen en acht de opgelegde atraf juist.
Hij meent, dat iemand met een mentaliteit
Met de volgende schepen kan zeepost wor
den verzonden. De data. waarop de corres
pondentie uiterlijk ter post moet zijn be
zorgd. staan, tussen haakjes, achter de naam
van het schip vermeld: Indonesië: nu. Am-
stelkroon (9 Oct.); Nieuw-Guinea: s.s. To-
mini (4 Oct.); Ned. Antillen: s.s. Breda (7
Oct.); Suriname: m.s. Stentor (15 Oct.);
Zuid-Afrlka en ZW.-Afrika: m.s. Edinburgh
Castle (4 Oct.); Canada: sa. Veendam (4
Oct.); m.a. Noordam (4 Oct.); Argentinië.
Uruguay. Bolivia, Brazilië. Chili en Para-
uay: s.s Alcantara (ff Oct.); Australië en
ieuw-Zeeland: 11 Strathmore (4 Oct.).
ils appellant maar eens een tl;
amenfeving verwijderd dient te
tijdje uit de
M s raadsman, mr B. H. A. Langerwerff,
betoogde, dat het wettig en overtuigend be
wijs niet geleverd is. Hij wees op de
eigenaardige omstandigheid. <*at De J. eerst
fiéén bezwarende verklaring tegen M had
afgelegd en toen plotseling met allerlei be
zwarende omstandigheden ter tafel was ge
komen en dat op de dag daarna M s vrouw
hetzelfde bij de politie had gedaan, waar
mee hij evenwel nog niet wilde suggereren,
dat er Iets tussen De J. en de vroiiw van
M zou bestaan!
Uitspraak over 14 dagen.
loze «teen. al kan een gevel van die steen
soms toch rriooi gevlamd zijn. Dat ligt ook
aan de kleisoort, aan de menging van de
klei, aan het bakken.
Een steen met karakter!
„Maar een «teen. die met de hand is ge
vormd. is een steen met karakter!"
Met een verliefde blik kijkt de «teenbak-n,e' «="J8mat.g over dc steen ie
ker naar de steen in zyn hand. Handwerk- ve"Preta.
Ln met een vlnge, strelend «ver de „erf,*, «et zand ts een soort glazuur oB de «tenen
**en in zeker opzicht is het zand het geheim
millloenen met de hsna gevormde I van de mooie kleur van de «teen. Er is geel
vergelijk xe allemaal mei el- z«"d' det door bakkenwit wordt, er Is wit
kaar or e||n er geen twee eender! Die I «»»d d.t dooP het bakken rood of roodbruin
leden hebben gelaatstrekken, se zijn als word< dat geelt weer verscheidenheid
meneen. die ook ellema.l meneen zijn" meer f lan« va" de kleisoort. die voor de
Damom1<!ïe"mén°hSïjï en* VUl.'e, d"^"' In de «°?dkope massa-productie_ wordt
egt hij
„Nee:
«tenen
maken! Mooi T.J'lZ',UbS"f .LlMr.v.n. voorbewerkt om kluitje.
.1 schoonheid, afgezien „og van de vorm-
daar natuurlijk niet zo op gelet. De klei
geving."
Men zal wellicht menen dat met de hand
gevormde stenen veel duurder zyn, Maar het
scheelt op een villa van 30 000 ongeveer
tweehonderd gulden en op een blok van
arbeiderswoningen ongeveer f 40 per gevel
van een woning. Op een arbeiderswoning
van 12.000 kosten de bakstenen trouwens
slechts 3.6 pet van de gehele bouwsom. De
bakstenen bepalen voor een belangrijk deel
het uiteniijk aanzien van een woning. Al is
het niet mogelijk de gevels van alle wo-
Horizontaal: 1. Speelgoed:
4. Zwemvogel Zangstem.
Kreet om belanghebbenden
van dreigend gevaar te ver
wittigen. 11 Inheemse bewo
ner Van N. Zeeland lï En
gelse titel. 15 Havenstad aan
de Rode Zee 16 Moed 17.
Zoon van Noach. 1». Euro
peaan. 20 Krachtig. 22. Kam-
peergerei 25. Zoon van Adam.
28 Schoorsteenzwarl. Het
spelen. 30. Ontkennend voor
naamwoord 32. Azijn, 14.
Buitenmuur 37. Schaakterm.
40. Snijwerktulg 41. Prul. 43
Sajet. 45. Deel van een bijen
korf. 48. Boomvrucht. 48.
Werpkoord 49 Knaagdier
50 Boomscheut. 51. Voorzet
sel.
Verticaal; 1. Dansgroep. 2
Lelleachtlge plant. 3. Made
4. In het jaar der wereld. 5.
Afstandsmaat. 8. Koerier. 7
Oorlogsgod. 8 Metaalslak. 10.
Eerwaarde heer 12. Water
In Noord-Brabant. 14. Roof
dier. 17. Heilige 18 Titel. 20.
Vlaggestok. 21. Vlinder 23.
Achting. 24. Andere naam
voor Noach. 26. Slaap
plaats. 27 Priester van
Silo 30 Geconfijte wor
telstok van een tropische
plant. 31. Wild twijn. 33
bordpapier. 35 Rustend (van
een predikant). 36. Boom. 38
Lyrisch zangstuk te zingen
door één persoon met bege
leiding. 39 Beleid. 41. Hinder.
42. Vruchtbare plaats ln
woestijn. 44. Voorzetsel. 45.
Deel van een mast. 47. Laatst
leden (afk.j. 41. Militaire rang
(afk).
OPLOSSING Y'AN ONZE
VORIGE PVZZLE
Horizontaal 1 Lam. 4 Ode. 6. Oss. 9. Alle.
11. Kots. 12. Blanomancer. 15 Oor. 18. Sta. 19
Urn. 92. Are 24 Ale 26 Nabestaande 27 Ent.
28 Mat 29 Sla. 31. Net S3. Alt. 33 Brelpatroon
41 Eind 42. Emoe. 43 Keg 44. Ego. 45. A N.P
Verticaal: l. Lab 2 Alles. 3. Mia 5. Demon. 9.
Oplossingen van deze pu/zle moeten uitendk
Donderdag a.s, in ons be<it *t)n. Voor goede
oplossingen worden een prijs e«n en
twee pr()zen van t.st beschikbaar gesteld. Op
het adres vertpelde men; Pu/zlerubrtek Over
deze rubrtek wordt ntet gecorrespondeerd
Oog. 7. Stern a. Sar 10. En. 11. N N. 13 Co. 14.
Ar. 17 Tabel 18. Arena 19 Ulaan 20. Rente 21
U N O. 33. Est. 34. Aam 38. Les 29 Serie 30
Slang 33. Troon. 33. A P. 34,. T T. 35 Bek 39.
Eng. 37. ld. 39 Re. 39. Oma 44. Nep.
maandenlang te drogen gelegd, en dan wor
den ze drie weken in de oven gebakken,
waarvan een week in een temperatuur van
1050 gr. celsius. Uit de oven worden de «te
nen gesorteerd naar kleur en kwaliteit (hard
heid).
Wanneer er minder klinkerwegen worden
aangelegd, wanneer er zelfs geen klinkers
meer worden gebruikt voor landelijke bin
nenwegen van de derde rang. waarvan het
baksteen- mozaik juist zo goed kleurt in
het landschap, wanneer de hardste bak
stenen ook niet meer worden gebruikt voor
de funderingen van woningen omdat de
oorkeur wordt gegeven aan een beton-
vloertje. dan proberen de baksteenfabrikan
ten uiteraard ook hun minder „rooskleurige"
stenen kwijt te raken voor huizenbouw,
want voor een econom.ache bedrijfsvoering
is het van belang dat zij hun gehele produc
tie kunnen afzetten.
Zo leert men op een excursie langs enkele
steenfabrieken, dat er een verband bestaat
tussen de aanleg van klinkerwegen en het
kleurig en fleurig uiterlijk van onze woon
wijken.
De leiding van de Franse communistisöhe
partij heeft een nieuwe aanval gericht tegen
het onlangs ontslagen lid van het partij-
secretariaat André Marty. In het weekblid
van de partij, „France Nouvelle", wordt een
uittreksel gegeven van de redevoeringen, die
zijn gehouden op de bijeenkomst van het
centrale comité, waarop besloten werd tot
het "ontslag van Marty en tevens de oud
minister van luchtvaart Charles Tlllon als
lid van het politieke bureau weVd geschrapt.
Uit deze publicatie blijkt, dat Marty er van
wordt beschuldigd, dat hij bij zijn bezoeken
aan de provincie zijn' partijgenoten „angst-'
inboezemde en dat hij daarom ntet meer
door plaatselijke organisaties werd uitge
nodigd. Ook wordt hij er van beticht, de
positie van secretaris-generaal Thorez (die
op het ogenblik in de Sowjet-Unla vertoeft)
en diens vrouw, Jeanette Vermeersch, af
breuk te hebben gedaan. Verder zou hij een
„werkelijke antipathie" koesteren tegen be
paalde partijleiders en buiten het secreta
riaat om hebben gecorrespondeerd met
plaatselijke afdelingen.
Voor de derde maal ln tien dagen tljda ia
een aanslag gepleegd op de Amenkaanae am
bassade m Tokio Gealarmeerd door een ano
nieme telefonische waarschuwing ontdekta
de politie Donderdag drie brandbommen n«bi)
een muur van de ambassade. Voorta wordt
gemeld, dat de op Amerikaanse kosten m
Tokio gebouwde nachtclub Golden Gate Vrij
dagavond tien minuten na de opening door
brand is verwoest. De club had 50.004 dollar
gekost!
