s-sHsSssa
1
Je
Vaart
AK"\
I
sasvste
SriSs'srrrlii
ADArtSON
Ondergrondse nazigroepen worden
door smokkelaars gefinancierd
en
Op dwaalwegen met een
groot auteur
Geen „kadavergehorsam" meer
in het nieuwe Duitse lesfer
Aspecten van de werkloosheids
bestrijding
„Ik zocht n hotel r\ a njn a v
oP het DAMRAK
r>
Blank wil „burgers in
uniform" opleiden
De presidentsverkiezing
in de Ver. Staten
Prdcfvaart kustvaartuig
Nieuw-tuinea
Joegoslavische communistische partij
verandert haar naam
Formele bevestiging van
breuk met Moskou
EFFECTEN- EN GELDMARKT
»gdVar5r^sre,e!ChBcra8.t!nd^
Zwervende oplichter Peters
tegen de lamp gelopen
voor i
Spoorweg-materieel
voor Indonesië
ONZE KRUISWOORDPUZZLE
Uniformensmokkelaar in 'f complot
Kamerleden zien geen verbetering in
betrekkingen met Indonesië
Het al te hoge
Commissariaat
Straaljager gooide zijn
piloot er- uit!
Nieuw onderzoek
In de grabbelton
door Prof. Dr J. H. BAVINCK
BOEKENKEUR
Inleiding tot de Ethiek
Zielszorg en Psychiatrie
Bruilofts
Dickens' Onzakelijke
Reiziger
Kraagliederen
In druk Herschenen redevoeringen
Adspirant-erfgenamen
't kind van dc rekening
Manoeuvreren met meer-assige
aanhangwagens vergemakkelijkt
Nederlandse uitvinding
katertje
LETTERKUNDIGE KRONIEK
„De Doopvont'
van Bordewijk
Hamengkoe Boewono
naar Soerabaja
Israël bedankt Stalin
CLOWNTJE RICK OP AVONTUUR
MET
TWEEDE BLAD - PAGINA 4
GOUDSCHE COURANT
ZATERDAG 8 NOVEMBER 1952
De vraag hoe het nieuwe Duitse leger de
democratische en Europese geest tal worden
ingepompt, staat in ltonn in het centrum der
belangstelling. Aanleiding daartoe is het feit.
dat enige medewerkers van de Duitse ge
volmachtigde voor de veiligheid. Iheodor
Blank, ontslag hebben genomen omdat z(j
de vrees koesterden, dat niet voldoende
maatregelen worden genomen om de Prui
sische geest uit de Duitse katernes te ban
nen. Blank is nu voor het voetlicht getre
den met zijn program van militaire demo
cratisering. waarvan hij tot dusverre wei
nig meer had onthuld dan dat het ..een
leger tonder pathos" tou worden, welks le
den ..burgers in uniform" zouden zijn.
Volgens de plannen van Blank tal het
corps van hogere Duitse officieren worden
geselecteerd onder het toezicht van een com
missie. die voor de helft uit militairen en
voor de andere helft uit burgers zou moeten
bestaan.
Van de soldaten zal niet meer worden ver
langd dat zij de eed afleggen, cellulaire
straffen zullen tot het verleden Behoren. De
oude Pruisische bevelstoon zal in de ka
zernes niet meer worden aangeheven; de
soldaten zullen in hun vrije tijd in burger
kunnen uitgaan en alle manschappen zullen
een cursus moeten volgen waarin zij Ut
staatsburger worden opgeleid.
De tweespalt in het toekomstige Duitse
ministère van verdediging is ontstaan door
dat de daar werkzame ijveraars voor de
nieuwe geest in het leger menen te worden
tegengewerkt door de vroegere officieren,
die in het bureau zijn opgenomen. Die schij-
Vrouw ondernam strooptochten
door warenhuizen
Een 49-jarige Amersfoortse vrouw is door
de Utrechtse rechtbank veroordeeld tot 12
maanden gevangenisstraf, waarvan 8 maan
den voorwaardelijk met een proeftijd van
drie jaar en onder toezichtstelling. Zij had
in de afgelopen zomer strooptochten onder
nomen in warenhuizen in Amsterdam.
Utrecht. Hilversum en Amersfoort. Bij haar
thuis werd een grote hoeveelheid gestolen
goed gevonden, voor het merendeel textiel.
nen In hun ijver om zo snel mogelijk met de
vorming van het Duitse kader te kunnen
beginnen niet veel ttjd te willen verliezen
met de aanbevolen experimenten. Blank
heeft nochtans plechtig beloofd, dat hij zal
doorzetten. Het ligt in de bedoeling dat de
Bondsdag terstond na de ratificering der
verdragen een wet zal aannemen, die het
mogelijk zal maken vrijwilligers op te roe
pen. Sollicitanten zijn er al bij de vlaet. Tot
nog toe hebben 25000 oude beroepssoldaten
De vermoedelijke aamenstelling van het
drie Januari a-a. voor het eerat vergaderende
nieuwe Huls van Afgevaardigden zal zijn:
221 republikeinen. 213 democraten (met een
onbezette zetel, door overlijden van de ge-v
kozene) en één onafhankelijk lid.
Volgens de jongste gegevena la de uitslag
der presidentsverkiezingen als volgt: Op
generaal Eisenhower «temden 32.995.808 kie
zers en op gouverneur Stevenson 26.549.961.
In totaal zullen 442 kiesmannen op de gene-
- - "v -..vvr/flouiunnn .11 lu.flai UIIVU -T-1* nicniimmicii U(J uc
zich bij het bureau van Blank gemeld om een raai stemmen en 89 op Stevenson. 30 Ameri
plaatsje in het kader van het Duitse con- I kaaftse staten hebben zich voor Eisenhower
tingent te veroveren. I en negen voor Stevenson uitgesproken.
De naam van dt^. Joegoslavische
communistische partij, die in Za
greb haar nationale congres houdt,
is veranderd in „Verbond van com
munisten van Joego-Slavië" en
die van het politieke bureau in „uit
voerend Comité". Deze wijziging is
aangebracht om de volledige breuk
met de Cominform-partijen aan te
geven.
Eerder was een tien punten omvattende
resolutie goedgekeurd, waarin de toekom
stige taak van de „Bond van Communisten
van Joego-Slavië" werd uiteengezet. De
resolutie volgde nauw de door maarschalk
Tito uitgestippelde lijn. In het algemeen
wordt door deze resolutie het buitenlands
beleid van de regering goedgekeurd. O.m.
wordt elke samenwerking met het buiten
land, die gericht is op versterking van de
Joegoslavische veiligheid, goedgekeurd,
mits er gèen sprake is van inmenging in
de binnenlandse politiek. Ook deed de
resolutie een beroep op grotere samen
werking met „vooruitstrevende, demo
cratische en in het bijzonder socialistische
bewegingen".
Mopje Pijade, een van de meest voor-
aanstaande leiders, zei, dat de nieuwe
(Van onze financiële medewerker)
Er valt nog niets van te zeggen op welke
wlfze de nieuwe regering de financiële
en economische problemen, welke zich
thans voordoen, zal trachten op te lossen.
Het is een troost dat volgens Dr Holtrop,
de president van de Nederlandsche Bank.
het monetaire vraagstuk vooreerst geen
moeilijkheden meer geeft. Wat natuurlijk
niet wil zeggen dat het niet zal terugkeren.
Want het hangt ten nauwste met de ont
wikkeling van de staatsfinanciën en van de
economische verhoudingen samen. Een reit
is echter dat overschot op de staatsbe
groting en op de betalingsbalans - volgens
minister Zijlstra voor het eerste
1952 f 1 milliard tegen een tekort van 735
millioen in dezelfde periode van 1951
gevaar voor een nieuwe -vaardeverminde
ring van het geld vooreerst op de ach er-
grond heeft gedrongen. Maar op deachter-
grond bliift bet bestaan, omdat de oplos-
sing van de vraagstukken, waarvoor de re-
gering rich alet gesteld, zodanig kan alln
dat ook de gulden weer in gevaar komt.
De regering heeft reeds laten weten dat
Van een overschot op de staatsbegroting
voor 1953 vermoedelijk Seensprake zal zijn
en het Nederlandse tekort bij de E.B.U. over
October van f 3 millioen is weliswaar niet
verontrustend, maar mogelijk toch een^aan
wijZing dat ook hier een kentering ophan
den is. En hoewel de goud- en deviezenre
serve van de Nederlandsche Bank thans
3V, milliard bedraagt, moet
mee worden gehouden dat een belangnjK
deel daarvan niet convertibel Is en het dol-
farikort nog altijd 150 millioen. olwel va
600 millioen per jaar dat de
Het is bijkans onnodig te zeggen dat ae
werkloosheid thans wel het voornaamste en
moeilijkste probleem is waarmee de ^eg -
ens de Memorie van Antwoord
dat dit type van werkloosheid in de
JoT^S-gïldSnTuS'' van 300 millloon
onvoeren etc Een verhoging van de uitke-
P in hPt raam van de Ouderdomsvoor-
alle voor de bevolkig zeer sympathieke
vlgheid zullen verhogen zmder reSle
ïchaÏÏ en de snellere uitbreiding van woon-
faL ta haar tegendeel omslaat met de mo-
netaire gevolgen daarvan.
Het la daarom geruststellend te lezen dat
poHHel van
lonetair gevaar ziet.
En terecht komt de regering tot do con
clusie dat in principe een financiering de
voorkeur verdient, die in do particuliere
sector niet uitgegeven bedragen activeert.
Ook prof. Witteveen heeft onlangs te Gro
ningen op de voordelen van particuliere in
vesteringen boven overheidsinvesteringen
gewezen, omdat bij de eerste de te verwach
ten rentabiliteit een overwegende rol speelt
en het gevaar voor improductieve investe
ringen daar veel minder groot is.
Sinds de laatste tijd zijn de particuliere in
vesteringen sterk afgenomen, mede
doordien gedurende de laatste jaren in niet
onbelangrijke mate min of meer kunstmati
ge of geforceerde investeringen hebben
plaats gehad, welke thans niet rendabel blij
ken te zijn. De onevenredige belastingdruk
op de bedrijfswinsten, ook al worden ze niet
uitgekeerd, hebben vele bedrijven er toe
verleid voor uitbreiding en vernieuwing
grote, maar door de bedrijfsmogelijkheden
niet altijd verantwoorde uitgaven te doen.
met het motief dat de fiscus anders toch
maar met het geld gaat strijken. Dit moge
begrijpelijk zijn. een verstandige politiek
was dit zeker niet. omdat men zich daar
door van middelen heeft ontbloot, welke
voor de bedrijfsvoering nodig zijn en de ge-
investeerde kapitalen niet in voldoende
mate tot de rentabiliteit van het bedrijf Dij-
gedragen. Men heeft hier te doen met één
van de euvelen, welke het gevolg zijn van
een belastingpolitiek, die het verantwoorde
lijkheidsbesef van de ondernemer verzwakt
en tot een soort fatalisme leidt, dat voor
een gezonde bedrijfsontwikkeling fnui
kend 19.
Vandaar dat prof. Witteveen heeft moe
ten constateren dat het industriële vraag
stuk in een zeer kritiek stadium verkeert en
wanneer thans in bepaalde kringen stelling
genomen wordt tegen een verlaging van de
vennootschapsbelasting en tegen de ophef
fing van de dividendstop, lijkt ons dit een
betreurenswaardige kortzichtigheid Want
ook al zal men ter bestrijding van de werk
loosheid niet aan alle improductieve over
heidsuitgaven kunnen ontkomen, men geve
er zich rèkenschap van dat door een „in
spuiting" van enkele honderden millioenen
het werkloosheidsprobleem niet tot een fi
nale oplossing wordt gebracht Dit is alleen
mogelijk wanneer de fiscus er toe meewerkt
dat de ondernemingsgeest, de economische
activiteit en de particuliere spaarzin weer
gezonde prikkels ontvangen.
En voor die zware taak staat thans d«
Nederlandse regering.
mijn. *e«n
daarin ook een
711 geeft er zich rekenschap van dat de
deflatoire tendenties, welke tijdens de ver
streken maanden van 1952 de overhand
hadden ten dele als 'n reactie op de vooraf-
eegane' inflatoire ontwikkeling moeten wor-
den beschouwd. Het middel om thane door
grote overheidsuitgaven de werkloosheid te
bestrijden moet dan ook volgens de regering
met grote voorzichtingheid worden gehan
teerd omdat daardoor Inflatoire krachten
WDezCe jSfen° er* tóch reeds zijn wanneer,
7oals te verwachten is. de voorraadontwuc-
keling in ons land een kentering zal verto
nen en zich bij de Rijksfinanciën ten
zien van de begrotingsontvangsten en uit
gaven een verschuiving zal voordoen.
naam „een formele aanduiding" is van de
verschillen die bestaan tussen de Joego
slavische partij en de communistische par
tijen van andere landen, met inbegrip van
die van de Sowjet-Unie.
Het congres i9 gisteren besloten met een
rede van maarschalk Tito, Waarin hij aan
drong op eenheid. „Bewaar onze eenheid,
omdat deze het cement is, dat niet alleen
onze partij, maar ook ons volk bijeen
houdt". De 2.005 afgevaardigden betuigden
luide hun instemming met deze woorden en
zongen de internationale en het partianen-
lied „Belofte aan Tito".
Het congres heeft Tito herkozen ais lid
van het centrale comité van de bond. Alle
109 andere voorgedragen beproefde com
munisten zijn eveneens herkozen. Het zijn
alle leden van het vroegere politieke bu
reau. met uitzondering van Neskovitsj. die
wegen Cominformgezindheid is buiten
gesloten.
Ljoebodrag Djoerlsj, secretaris-generaal
van de federale Joegoslavische regering,
die Woensdagavond op het congres de pre
mier van Servië er van beschuldigde hem
zijn vrouw te hebben „ontstolen", zal uit
de partij worden gestoten.
De politie te Enkhuizen heeft in een pen-
lion aldaar de 61-jarige J. L. J., zonder vas-
;e woon- of verblijfplaats, oorspronkelijk
afkomstig uit Wageningen. gearresteerd,
onder verdenking van het plegen van op
lichting in verscheidene plaatsen van ons
land. De arrestant, die de gewoonte volgde
van de ene plaats naar de andere te trek
ken. zocht telkens een kosthuis. Hij deed
zich voor als voorman van de P.T.T.. werk
zaam bij de aanleg van kabels. Hij beloofde
per week 25 tot 30 gulden kostgeld te beta
len. Dit geschiedde echter nimmer, want na
een dag of twee verdween hij dan met me
deneming van geld. kledingstukken, «en
fiets of wat naar zijn gading was.
Bij zijn verhoor door de politie heeft hij1-
bekend zich aan dergelijke oplichtingen in
28 plaatsen van ons land schuldig te hebben
gemaakt. Hij zeide voorts veel onder de
naam „Peters" te hebben gewerkt. Maan
dag zal de man voor de officier van justi
tie te Alkmaar worden geleid, waarna de
politie in verscheidene gemeenten nog wel
een en ander met hem te regelen zal hebben.
Veemarkt te Zwolle
Markt van Vrijdag 7 November.
Aanvoer 2156 runderen. 315 graskalveren,
484 nuchtere kalveren, 100 schapen en lam
meren. 20 varkens en 25 geiten.
Prijzen: Neurende en versgekalfde
koeien 750ƒ1075; dito schokken vaarzen
ƒ650ƒ900: guste koeien ƒ500750;
guste vaarzen 500ƒ700; in het voorjaar
kalvende koeien 650—ƒ825: pinkstieren
ƒ500675; pinken ƒ350575; fokkalve-
ren 180330; nuchtere kalveren 34
49; vette koeien en ossen (ktf sl.gew)
ƒ2.20—ƒ2.65; vette stieren (kg sl.gew.)
2.25—2.55; vette kalveren per kg ƒ1.60—
ƒ2.10; vette schapen 75120: lammeren
ƒ60ƒ90; vette varkens (kg lev. gew.)
1.80-1.95
Overzicht: De aanvoer was een 200 stuks
hoger dan vorige week. De handel in kalf-
en melkkoeien was redelijk, met hoge prij
zen voor de beste kwaliteiten met papieren.
Voor fok- en mesterij was wat meer vraag;
handel was vlugger met hoge prijzen. Vette
koeien, vaarzen en pinken met nog flinke
aanvoer; handel redelijk met vastere prij
zen. Schapen en lammeren met beperkte
aanvoer; handel matig, prijzen iets hoger.
Vette varkens, bij weinig aanvoer, handel
stug met zakkende prijzen.
Op de Merwede heeft Vrijdagmorgen het
eerste der voor Nieuw-Guinea bestelde kust
vaartuigen die thans bij de N V scheeps
werf De Hoop Je Hardinxveld gereed geko
men is. zijn technische proefvaart gemaakt.
Het scheepje, dat ongeveer 75 brt meet
en een lengte heeft van 24 meter, is uttge-
ïust met een Kromhout-motor van het type
3H-J, die een vermogen van 120 pk ontwik
kelt bij een toerental van 350. Tijdens de
proefvaart bleek, dat hiermee gemakkelijk
de beraamde dienstsnelheid van 8 mijl per
uur kan worden gehaald.
Deze kustvaartuigen, die een laadcapaci-
teit hebben van 50 ton. zijn bestemd voor
het ophalen van producten en het afleveren
van goederen op plaatsen langs de kust van
Nlauw-Gutnea. die niet door de KPM-ache-
pen worden aangedaan, zodat hiermee voe-
dingslijnen naar en van grotere havenplaat
sen kunnen worden onderhouden.
Voorts zijn de scheepjes bestemd voor
personenvervoer van bestuurs- en andere
ambtenaren van het gouvernement. Hiertoe
zijn zij uitgerust met een keurige personen-
accommodatie -en vier slaapkooien.
Het vaartuig, dat thans tot genoegen van
de autoriteiten heeft proef gevaren, zal 18
er met het m.s. Java van de Nederland
naar Nieuw-Guinea worden verscheept.
Over ongeveer twee maanden komen nog
twee scheepjes van hetzelfde type gereed,
die dan zo spoedig mogelijk eveneens naar
Nieuw-Guinea zullen worden gedirigeerd
De secretaris-generaal van het Indonesi
sche ministerie van verbindingen, ir Soetoto
die Woensdag 30 October in Nederland ar
riveerde. is vandaag naast West-Duitsland
vertrokken. Ir Soetoto heeft tn Nederland
besprekingen gevoerd over de levering en
betaling van 88 spoorwegwagons, die door
drie Nederlandse firma's voor de Indonesi
sche spoorwegen worden vervaardigd en
over de opleiding in Nederland van jonge In
donesiërs voor de spoorwegen in Indonesië.
De heer Soetoto deelde mee. dat van de
in Nederland geplaatste order aan het einde
van dit jaar de eerste wagons gereed zullen
zijn. Indien alle rijtuigen, die thans, be
halve in Nederland, ook in andere West-
europese landen zijn besteld, in Indonesië
in gebruik zullen zijn genomen, zal de we
deropbouw van de Indonesische spoorwegen
voor 80 pet zijn voltooid.
Ten behoeve van de inter-Insulaire
scheepvaart in Indonesië zijn tot dusverre in
een aantal landen ongeveer 50 kustvaarders
besteld. De Indonesische regering acht het
noodzakelijk, dat het onderhouden van het
inter-Insulaire scheepsverkeer van staats
wege geschiedt Ongeveer 200 kustvaartui
gen zullen hiervoor nodig zijn, waarvan er
thans 60 öf besteld óf reeds in de vaart
zijn.
Voor tr Soetoto naar Indonesië zal terug
keren zal htj nog besprekingen over orders
van de Indonesische regering voeren in een
aantal Westeuropese landen, in de Verenig
de Staten en In Japan.
H rlzontaal: 1. Onbeduidend gebabbel. 5 Zij
tak Wolga 7. Gave. tl. Muzieknoot. 12. Ge
meente in Gelderland. 14. Teleurgesteld. 15.
Telwoord. 17. Houten nagel. 18. Vrucht. 21.
Windstil. 23. Geleibiljet. 25 Jongensnaam. 27.
Op die tijd 29. Lidwoord 30 Lekkage (scheeps
term). 31. Inhoudsmaat. 33. Munt in Roemenië
34. Afkorting voor thallium 35. Bloedzweer. 36.
Rivier in Engeland. 38. Plomp 40 Nedci lands
Gezag (afk). 41. Rivier In Spanje en Poitugal
43. Vlug Spaans rijpaard. 45 Stad in Tuiks
Armenië. 48. Water In N.-Brabant. 49. Muziek
noot. 50. Als 15 hor. 52. Muzieknoot. 54. Schaal-
diertje. 55. Voorkomend 58. De datö (afk 57.
Thans. 58. Lengtemaat. 59 Laatstleden (afk.)
60 Dorpje MJ Steenbergen. 62. Scheepstros. 66
Haarlok. 68. Lidwoord. 69 Treuzelaar. 71. In
sectenetend zoogdier 72. Vlaktemaat 73. Voeg
woord. 75. Fijngemalen eikenbast. 77. Tussen-
zetsel. 79 Verheugd. 80 Gioente 81 Gemeente
in Noord-Brabant aan de Maas. 83. Landvoogd
in Oud-Perzië. 86. Bikkel. 87. Vragend voor
naamwoord. 89. Veelheid. 90. Zijtak Saaie. 91.
Pers. voornaamwoord. 93 Gemeente In Gelder
land. 85. Mohammedaanae vrederechter. 97 Be
kende afkorting. 98. Graafwerktuig 99. Echt
genoot. 100. Sleutel.
Verticaal: 1. Jongenshaam 2. Wars van alle
laagheid 3. Voorzetsel. 4 Muzieknoot. 8. In
vroeger tijd gebruikte muts met op de schou
ders afhangend deel. 7. Niet door twee deel
baar. 8. Hevig. 9. Zwemvogel, duiker. 10 Oude
Egyptische zonnegod. 11. Vast aaneensluitend
13. Wandeldreef. 14 Term in het bridgespel 18.
Zacht, buigzaam. 17 Hoofddeksel. 19, Familie
lid. 20. Voor de vuist (afk. Lat.). 22. Komt van
de schapen. 24. Verdikking der opperhuid. 25.
Eiland in het Noorden van de Ierse Zee. 26.
Niets. 28. Eenmaal. 30 Spie. 32. Ligplaats voor
schepen. 35 Banier. 38. Als 68 hor 37 Water
in Friesland. 39. Eetketeltje. 42. De begane
grond. 43. Fortuin. 44. Lijst. 46. Dorpje onder
Diepenveen. 47. Ik (Lat.). 49. Gemalin van de
zeegod Aegir (Germ Myth 51. Deel van het
oor. 53. Lied. 60 Slaapbol, ruige papaver. 61.
Rivier In Egypte. 63. In het jaar der wereld
(afk. Lat.). 64 Grappig. 65. Lengtemaat 66. Een
soort van dikke pap. 67. Alleenzang. 68. Zacht
geweld. 70. Sluiskolk. 72. Berg. 74 Naam van
twee bergruggen ten Westen van de Tatra. 78.
Nieuw (Eng 78. Vertelling. 79 Steunend deel
ener zoldering 80. Optelling 82. Meisjesnaam
P4 Voorzetsel 85 Als U hor. 86 Stelle, harde
rots. 88. Plechtige gelofte 90 Wereldtaal. 92
Bevroren water. 94. Als 68. hor. 96. Als 15 hor.
97. Bijwoord.
Oplossingen van deze puzzle moeten uiter
lijk Donderdag a.s. in ons bezit zijn. Voor
goede oplossingen worden een pril* van 5.—
en twee prijzen van 2.50 beschikbaar gesteld.
Over deze rubriek wordt niet gecorrespon
deerd.
Oplossing van onze vorige
kruiswoord puzzle
Horizontaal: 1. Storm. 5. Kanis. 10. Ieme- 11.
Dorp. 12. Grado. 14. Neger 15 Ar. 16. F.rker.
18. N O. 19. Aal. 21. Kat. 22 Sen. 28 As. 25. Mr.
26. O.T. 27. Po. 29. O.l. 31. St. 34 Als '6. Ram.
38. Toe 40. Ra. 41. Kopek. 43. P r 44. Krang. 46.
Sober 48. Aera 49. Sara. 50. Snars. 51 Atlas.
Verticaal: 1. Sigaar. 2. Terra. 3. Oma. 4. Rede.
6 Ader 7 Nog 8 Irene. 9. Sprong. 13. Ork. 14
Net. 17. Kar. 20 La. 22. Sr. 24 Sol. 25. Mos. 28 i
Barkas. 29. Os. 30. Map. 32 T T. 33. Terras. 35
Laren. 36. Rog. 37 Mes. 39. Opera. 41. Kaar. 42.
Kost. 45. Ara. 47 Bal.
Blijkens de voorlopige verslagen der
Tweede Kamer over de begrotingen van de
Unie-aangelegenheden en Uniesaken
Overzeese Rijksdelen, spraken alle leden er
bnn teleurstelling over uit, dat geen verbe
tering waarneembaar is in de verhouding
tussen Nederland en Indonesië.
Vele leden zijn van oordeel, dat de bespre
kingen over een herziening van de R.T.C.-
accoorden een goede en noodzakelijk aan te
grijpen gelegenheid bieden om Indonesië
nogmaals te wijzen op de ernstige schending
van het zelfbeschikkingsrecht, welke se
dert de overdracht van de souvereiniteit
heeft plaats gevonden en waarven een der
aanwijsbare voorbeelden van betreurens
waardige consequenties zich manifesteert in
Enkele dagen geleden stortte te Remou-
champs (prov. Luik) een straaljager neer
van de Belgische luchtstrijdkrachten. De
piloot, zo heette het in een desbetreffend
bericht, wist zich door middel van zijn val
scherm te redden. Naar thans echter blijkt,
was het meteor-straalvliegtuig volkomen In
orde en is het ongeluk hieraan te wijten
geweest, dat de sergeant-vlieger tijdens de
vlucht, door het onverwacht in werking
treden van het veiligheidstoestel, plotseling
uit het vliegtuig werd geslingerd.
„Wij vlogen resds twintig minuten in ge
vechtsformatie en dachten er aan naar
Luik terug te keren, toen zonder enige
reden het veiligheidstoeetel in werking
trad en mij dwars door de ruit van de stuur
hut naar buiten wierp", zo vertelde de
24-jarige piloot Jacques de Jambinne. Nadat
ik wat versuft door de lucht had gedraaid,
trok ik aan de greep van mijn valscherm
en kwan* ik behouden neer naast een paar
koeien". De piloot liep lichts kneuzingen op
als gevolg van de aanraking met het veilig
heidsglas ven de cockpit.
De sinds enkele weken aan het licht getreden activiteit van neo-nazistische. or
ganisaties in West-Duitsland heeft niet alleen ernstige bezorgdheid gewekt by de
geallieerde bezettingsautoriteiten, maar ook in die West-Europese landen, waarin
vóór en tijdens de oorlog de nationaal-socialistische ideologieën, naar Duits model,
werden gepropageerd en bij een bepaald deel van het volk ingang vonden. On
derzoekingen naar aard en omvang van groeperingen in Ned'er-Saksen en West-
falen. welke voornamelijk bestaan uit oud-SS-ers en hoge functionarissen van de
toenmalige N.S.D.A.P., hebben aan het licht gebracht, dat in het buitenland,
waaronder ook Nederland, vertakkingen bestaan, welke even gevaarlijk
moeten worden geacht als de weliswaar nog veel uitgebreider communis
tische celvorming.
gebracht door de douane-recherche, zou, zo
vernemen wij, niet alleen de hoofdverdach
te. de 50-jarige G. H. uit Enschede, groot
geldelijk gewin hebben gebracht, maar ook
groot financieel voordeel hebben opgele
verd san een bepaalde groep Duitsers, die
in een herleving van nazistisch getinte
strijdformaties zijn heil ziet.
H. zélf heeft in 1939 een actieve rol ge
speeld in de toen zo geruchtmakende zaak
van de uniform-smokkelarij. Men zal zich
herinneren, dat op grote schaal Nederlandse
soldaten-uniformen op clandestiene wijze
over de Duitse grens werden gebracht. Voor
'n aantal lieden was deze landverraderlijke
smokkelarij een zeer winstgevend bedrijf.
De organisatie, die hierbij de leiding had.
bestond zowel uit Duitsers als Nederlan
ders. Door een te vroegtijdige ontdekking
heeft deze affaire maar op beperkte schaal
effect gesorteerd. Van de aanvankelijke op
zet, n.l. om duizenden Duitse soldaten in
Nederlandse uniformen aan de aanval In
Nederland te doen deelnemen, is niet erg
veel terecht gekomen.
De Inlichtingendiensten in de betreffende
landen, die geregeld hun gegevens uitwis
selen. beschikken over uitgebreid materiaal
dat niet alleen aanwijzingen bevat voor de
politieke activiteit dezer groepen, maar ook
ten aanzien van de wijze, waarop deze in
het duister werkende organisaties aan de
voor haar noodzakelijke fondsen trachten
te komen. De omvangrijke smokkelaffaire
in koffie, damesmantels en zijden shawls,
welke enige tijd geleden tot klaarheid is
de aanwezigheid van duizenden Ambonese
..displaced persons" in Nederland. Het hier
mede geschapen probleem kan slechts door
Indonesië daadwerkelijk tot volledige op
lossing worden gebracht
Vele andere leden staan afwijzend tegen
over een a priori uitsluiten van de kwestie
inzake Nieuw-Guinea bij deze besprekingen.
Zeer vele leden moesten tot hun apijt con
stateren. dat de klachten over de ambtelijke
en de vaak weinig toeschietelijke houding
van het Hoge Commissariaat te Djakarta
nog steeds toenemen. De algemene klacht
is, dat het Hoge Commissariaat, zowel ten
aanzien van de Nederlanders als vap de In
donesiërs, geïsoleerde staat.
„DAMLU8T"
Uitslagen onderlinge bordenwedstrijd
Damlust: J. Nieuwenhuizen—P. J. Zwanen
burg 0—2. H. J. v. d. Wouden—H. J. Kuil
11. N. v. d. WoudenP. v. d. Ham 20.
P. VerslootA. Boer 20. J. v .d. HeeC.
de Groot 20. G. J. BarbierJ. C. de
Bruijn 20. J. NieuwenhuizenA. G. v.
Zeijet 1—1. A. v. d. Berg—P. Tom 2—0. A.
G. v. Zeljst—C. Molenaar 11.
zuid-Afrlka. Met ingang van gisteren zijn
in het Oosten van de Kaapprovincie voor een
maand openbare vergaderingen verboden, met
uitzondering van 4Üe welke duidelijk geen
verband bonden met wetteloosheid en het
aanzetten tot geweldpleging.
Tien roven op Sardinië plaatsten twee os
senwagens over een smal en tamelijk druk
weggedeelte tussen twee plaatsen. Ozleri en
Pallada, in het bergachtige centrum van het
eiland. Zij hielden Vijf bussen, een auto en
twee motorrijwielen aan en beroofden 200
personen van twee millioen lire. Dit alles vond
plaats toen de provinciale politie 57 km ver
der, in Sasearl, de dag van haar beschermhei
lige vierde. Duizenden goed geoefende politie
mannen, waarvan velen hebben deelgenomen
aan de actie tegen de rovers op SiciUë. zijn
sinds de overval naar Sardinië gebracht.
De kinderverlammingepidemie tn West-
Dultaland ia ten einde. In het gebied waar de
ziekte het meest voorkwam, in Rijnland-Weat-
falén zijn 4306 ziektegevallen geweest en zijn
276 lijders overleden. Van nu af zal de ziekte
weer een normale omvang hebben, aldus een
Vrijdag afgelegde verklaring van dr Tletz, een
'lteit op het gebied van de beetrljding van
autoriteit op het g«
kinderverlamming.
Alhoewel in deze zaak arrestaties zjji.
verricht, waarop vonnissen zfjn gevolgd, is
door de in Mei 1946 volgende Duitse be-
zetting van een volledig tot klaarheid bren
gen van deze smokkelarij geen sprake ge
weest. De arrestatie van H., die in April
1944 met 21 andere Nederlanders op last
van de Nederlandse regering werd geïnter
neerd. zou aanleiding zijn voor de Neder
landse autoriteiten, de affaire opnieuw in
ondersoek te nemen. Want bU de instanties,
welke thans in deze omvangrijke en inge
wikkelde zaak een onderzoek instellen, leeft
een sterk vermoeden, dat van de opbrengst
der lang niet onvoordelige smokkelarijen
ook Duitse politieke organisaties haar deel
hebben gehad. Vandaar dat internationaal
door justitie, politie en bezettingsautoritei
ten in West-Duitsland nauw wordt samen
gewerkt.
Voornamelijk heefrWn hierbij het oog
op formaties, welke zich hebben gevormd
uit oud-frontstrijders. Deze beschikken o m
over eigen week- en maandbladen, die op
grote schaal in Duitsland worden verkocht.
Deze bladen worden uitgegeven z.g. met
het doel om inlichtingen te verkrijgen over
militairen, die óf gesneuveld zijh, óf zich
in Russische gevangenschap bevinden. De
inhoud is evenwel dikwijls een verkapte
De nieuwe 2 liter 6 cylinder Maseratl heeft
proef gereden op het autoctrcult van Modena
en de Gasetta Dello Sport meent te weten,
dat, indien do proefritten, waaraan Fanglo
zou deelnemen, algehele voldoening schen
ken, de nieuwe wagen uit zal komen ln Ar
gentinië. In de eerste wedstrijd, welke voor
het wereldkampioenschap meetelt.
Het Zwitserse koppel Koblct—Von Bueren
heeft de zesdaagse te Frankfort gewonnen.
Aan de van 17 t.m. 23 November a.s. te
Hannover te houden zesdaagse zal van Neder
landse zijde door het koppel Bijttor—Vinken
worden deelgenomen.
verheerlijking van de voormalige wehr-
mecht.
Oude „kameraden"
Sinds enkele maanden hebben sommige
van deze Soldatenblatter hun weg naar ons
land gevonden. De opzet is om onder yoor-
malige N S B.-aanhangers de vriendschaps
banden met de vroegere Duitse „kamera
den" weer aan te knopen. Eenzelfde systeem
wordt toegepast in België. Deze schriftelij
ke propaganda wordt ondersteund door per
soonlijke bezoeken. Gespeculeerd wordt
daarbij op de ontevredenheid onder de aan
hangers nee- nationaal-soeialistiscrhe ideolo
gieën. van wie de meesten het actieve en
passieve kiesrecht hebben verloren Er
wordt tijdens die gesprekken, die veelal
plaatsvinden in z.g „kringen" van 10 tot 15
personen, de mogelijkheid in uitzicht ge
steld om in het toekomstige Duitse leger
een functie te kunnen bekleden De activi
teit dezer „agenten", die propagandistisch
uitstekend ztjn geschoold, is zeer groot.
Gezien het feit. dat alles legaal plaatsvindt,
kunnen de bevoegde autoriteiten hiertegen
niets doen.
Zoals in de aanvang gezegd, probeert men
na te gaan op welke w(jze deze groeperin
gen. welke wijdvertakt z(jn. aan de voor
hun acties benodigde gelden te komen. Een
feit van betekenis is ook. dat men er niet
zeker van is of zich in deze groepen com
munistisch gezinde Oost-Duitsers hebben
ingedrongen, die - al doen zU zich als anti-
Russisch voor op slinkse wijze inlich
tingen in handen krijgen en aldus in de
Westeuropese landen spionneren.
BR informatie is ons gebleken, dat het
opduikend neo-nazisme zich niet beperkt
tot West-Duitsland. en dat het ook de auto
riteiten in andere landen voor grote pro
blemen stelt.
Krachtiger, zo werd ons van bevoegde
z de verklaard, dan de Engelse en Ame
rikaanse bezettingsinstanties, treden de
Fransen tn hun zone tegen deze Duitse pro
pagandisten op. Vandaar dat in Frankrijk
zélf van deze activiteit niet veel wordt be
merkt Wel zou de onlangs aan het licht
gekomen valse dollar-affaire waarvoor
ook in Rotterdam en Den Haag arrestaties
zijn verricht hebben aangetoond, dat en
kele van deze valse munters en zij. die de
uitstekend nagemaakte dollarbiljetten in
omloop brachten, van Duitse origine wa-
iïl.0' ?"han? met, ^Paalde kringen in
West-Duitsland relaties onderhouden.
Doordat zij tijd£ de wijk konden nemen,
kon deze zaak niet tot volledige klaarheid
worden gebracht.
Men en dat is vooral de douane-recher
che in Nederland, België en Frankrijk
is men de overtuiging toegedaan, dat wan
neer de beschikking kan worden verkre
gen over meer opsporingsambtenaren, de
smokkelarijen in goederen, juwelen en ef
fecten. om van harde valuta nog niet te
spreken, in omvang zullen afnemen en dat
tal van organisaties in West-Duitsland, die,
hetzij neo-nazistisch. hetzij communistisch
getint zijn, tot minder grote activiteit tul
len worden gedoemd.
Zeer binnenkort zullen de politieke In
lichtingendiensten. welke onder de autpi-
de Amerikaanse en Westeuropese
autoriteiten werken, grondig worden uitge
kamd. Reeds enkele jaren geleden zijn tal
STariSSenudie van deze diensten
deel uitmaken, op hun politieke betrouw
baarheid onderzocht. Het gevolg was dat
versheiden, van deee dienften „eïden gl
liquideer0, onidat de leden zich aan chan-
mfakt amokkelen 8Ch"Mig hadden ge-
8lroom van vluchtelingen uit
Oost-Duitsland. waardoor infiltratie van on
betrouwbare elementen ln de bonafide
diensten mogelijk ia geworden, zal hei
noodzakelijk maken, dat het gehele West-
heES? n°iltra"8pionnage «PP«raat op de
helling wordt genomen. Besprekingen hier
over tussen de betreffende landen zijn «o
deelde men ons meda, reeds gaande.
F
ZATERDAG 8 NOVEMBER 1952
EERSTE BLAD - PAOINA 3
tfTIJ, NEDERLANDERS, zijn een flet-
W volk, de fiets ia ons nationale
■varvoarmiddel. Nu la «an fieta een op
merkelijk ding. Je kunt er van allea mee
deen, j« Kunt er alleen niet mee atilataan,
want dan val je. Eigenlijk is dat wel een
•na gehele leven. Ona
zekere vaart, er zit
in, en die mdet er in
s verliezen we ons
's morgens naar je
ïaar huia 'a Avonda
idering of een blo
radio aan. Maar je
lijven, de vaart mag
trafftnd beeld van
laven heeft ook een
ook een zekere gang
blijven, want gnde
avenwicht. Je moe
werk, je moet anel
misschien een verg
acoopje. of anders
meet altijd doende
ar niet uit.
Nu Vilt het me ineens op. dat ergena Ir»
het evangelie etaat. dat Jezus een keer
„itilstond". Dat vindèn we in MattheÜa 20
v«rs 32. waar we lezen: „en Jezus stond
stil, riep hen en zeide: wat wilt ge dat Ik u
doen sal?" Merkwaardig is dat, Jezus
atond atil. Ik zei al dat doen wij bijna
nooit, daar hebben we geen tijd voor.
Natuurlijk zijn er irj onze omgeving ook
wei mensen die het moeilijk hebben, en
als we héél goed zbuden luisteren, dan
zouden we hier en daar wel noodkreten
horen. Maar we hebben het te druk met
ona eigen levensprogram, we hebben geen
tijd om stil te staan Dat kan nu eenmaal
niet «la je in volle vabrt voortgaat.
Maar Jezus stopd wjèl stil. Zijn leven had
natuurlijk ook vaart, en tegen het einde
van zijn leven is d e vaart zelfs adem
benemend. Hij had oo
voor zich en had v«
doorworstelen. En to
k een zwaar program
rachrikkelijk veel te
h'.atond Hij stil. Hij
hoorde ergena om zich heen noodgeroep.
Het werd wel overstemd door morrende
mensen, maar toch hoorda Hij het. En Hij
nam de vrijheid om even uit zijn program
voor die dag uit te breken en te luiateren.
of misschien hoorde het wel juist tot het
program van zijn gehele leven, dat Hij
moest luisteren. In alle geval. Hij deed het.
Hij boog zich neer over die atumperda, en
dat deed HU alaof er geen kruis vlak voor
Hem atond. alaof er geen verschrikkeHjke
dingen volbracht moesten worden. Er waa
wel vaart in zUn leven, maar HU waa er
geen slaaf van. Zou dat niet de vloek zUn
van ona volgepropte, opgejaagde, nerveuze
bestlan, dat we het geheim van het stil
staan niet meer kennen?
Jezus atond atil. NatuurlUk deed Hij dat,
omdat God stil staat. In dat rustige doen
van Jezus zie ik het aangezicht van God.
God heeft ook vaart met zijn wereld,
angstwekkende vaart zelfs. Hij hanteert
zUn bewind over de wereldgeschiedenis,
want HU wil ergens naar toe en HU gaat
zUn gang met vaart. Maar als ergena M
deze grote wereld, met al haar gewo«|
gedrang, een half dood getrapt meSwt>,
die er niet meer tegen op kan, die er geen
gat meer in ziet. en die kreunt naar God
als u of ik dat misschien zijn dan be
hoeven we niet bezorgd te zUn. God heeft
wel tijd om even stil te staan. Hij hoort
ons wei. Hij aarzelt niet om zich neer te
buigen over ons verkreukte leven en te
zeggen: wat wilt ge dat Ik u doen zël? En
ik geef u de verzekering, als 'God zo iets
zegt. dan gebeurt er iets.
Bij Callenbach te Nllkerk verscheen dezer
dagen van de hand van de Groningse
hoogleraar dr H. de Voa een inleiding tot de
Ethiek, die indrukwekkend is door de duide
lijkheid en eenvoud, waarmee Öe auteur haar
schraef. Hij verstaat u tnemend de kunst om
de elementen en beginselen tot hun eenvou
digste vorm te herleiden en duidelijk te ma
ken aan degenen, die ebn aanvang willen ma
ken met de studie vaih de zedekunde. Daar
door schrikt dit boek niet af door geleerdheid,
__r is het jülat tot
lectuur geworden. Na
vetenschap der ethiek
de stof ln twee hooft i
Interessante atudle-
een inleiding over de
behandelt de auteur
delenDe kenmerken
der zedelijkheid en De grond der zedelijk
held; bij dit laatste
3rden de verschillende
- heeft tot onderwerp
Een studie, welke vei
sltelten op de verpllch
plaatst.
De Christelijke Mor-«l.
dient aan onze Untver-
te lijst te worden ge-
De wet bestrijdt te
maar wie geen
rein van de zielszorg,
aanzien van de psychlat
denkelijk geliefhebberd
bedoelde) onkunde, doch
spreekwoord van de kh
De geneesheer-dlrectc
sche inrichting „Vëldw
Chr. Hamer, heeft voo
rorg te maken hebben.
leiding geschreven. well:<
te Kampen is verschen
boek Is eenvoudig en hi
ls natuurlijk geen leerb.
bedoeling van de schr j
zielszorger in zijn pra
naai leert verstaan, het
derkennen. en juist das
diagnose aan bevoegde
biedt zeer waardevol
dat een uitstekende pw
wie er ook In eigen
maakt. Het boek word
van psychiatrische
klinieken, enz. en met
ter. dat het naslaan vei
TK schryf dit roeftoif, want ik heb heel
A deze rare week gei n moment tUd gehad
om mUn dagboek bij
dit ik minstens drie
-echt de kwakzalverij,
iumdeUng is op het ter-
weet. dat daarop ten
trie ook wel eens be-
wordt. deels uit (goed
hier gaat ook wel het
c en de klepel op.
•r van de psychiatrl-
Ijk" te Ermele. dr B.
allen, die met ziels-
tn uitnemende hand-
:e dezer dagen bij Kok
en. De opzet van zijn
ndig-systematisch. Het
>ek der psychiatrie, de
jver Is alleen, dat de
ctijk het onveilig sig-
pathologische leert on-
rom het stellen van de
n overlaat. De auteur
orlënteringsmateriaal,
igwljzer kan zijn voor
belang gebruik van
besloten met een lijst
inrichtingen, sanatoria,
een alphabetisch regis-
gemakkelljkt.
Met de regelmaat van een uurwerk doet de
uitgeverij Het Spectrum te Utrecht in de
Prismaserie. Dickens uitgaven op de markt be
landen. Thans ls „De onzakelijke reiziger"
verschenen, een serie opstellen uit de jaren
I8601889, waarmede de lezer zich weer eens
uren kan en zal bezighouden. Feitelijk ontpopt
Charles Dickens zich hierbij als de journalist
met de langste adem: zijn vertelkunst stroomt
onafgebroken, als hij zwervend, om slapeloos
heid te overwinnen en fantasie rust te ver
schaffen. tot diep in de Ingewanden, o.a. van
Londen en Parijs doordringt, waar de scherpe
waarnemer geen levend wezen onbespied
laat en geen enkel steentje aan zijn
aandacht ontsnapt. En zo zeilen en rellen we
met werelds grootste gids door de negen
tiende eeuw erf" helpen die allengs mee ont
sluiten. En het is waard, de onzakelijke reizi
ger (hij had beter de onvermoeide kunnen he
ten) te vergezellen, want Dickens verveelt,
wanneer men eenmaal met hem in de pas
loopt, nimmer, wijl zijn fantasie ook in dit
werk de dringende toestanden en gebeurtenis
sen weer weet uit te bouwen tot een literair
monument, dat alleen met onze Westerse be
schaving ten onder zou kunnen gaan.
Eén van de minst bekende boeken van de
Bijbel niet wat de naam betreft, want
leder kent het woord jeremiade wel maar
wel wat de Inhoud aangaat, ls het boek
..Klaagliederen bestaande uit een vijftal lie
deren. welke de overlevering op naam van de
profeet Jeremia heeft gesteld
In de serie „Korte Verklaring" is bij Kok
te Kampen de derde druk verschenen van
vertaling met een verklaring van dit Bij)
boek van de hand van dr G. Ch Aald
hoogleraar aan.de Vrije Universiteit. Aan de
\ertaling en verklaring der vijf klaagliederen
gaat een uitvoerige inleiding vooraf, waardoor
deze korte commentaar een uitstekend hulp
middel bij de Bijbelstudie is geworden voor
allen, die zich daarmee bezighouden
T)IJ de uitgeverij J. H. Kok N.V. te Kampen
zijn ln druk verschenen: „De herziening
van het Physische Causaliteitsbeginsel zijnde
de rede uitgesproken ter gelegenheid van de
Dies Natalis der Vrije Universiteit op 24 peto
ber 1952 door de rector magnificus dp G. J. Si-
zoo: alsmede. „Over enige prlncipps ln de me
chanica". met welke rede di^jsrMullender het
ambt van hoogleraar tn-tfe wiskunde en de
mechanica aan de VrUe Universiteit te Am
sterdam heeft aanvaard op 22 September 1952.
Deze heerlijk warme jurk van dikke, ha-
riffe wollen stof ontwierp Schtaparelli spe
ciaal om te worden gedragen onder een
regenjas, die allicht niet zo warm is als een
gewone wintermantel. Vooral onder een
doorschijnende, witte plastic regenjas staat
deze japon keurig.
Reeds enkele Jaren li In België veel te
doen over een fabelachtige nalatenschap
van een zekere mej. J. J. 't Klnt, die de
vorige eeuw ln België leefde. De zaak ls
vooral nieuw leven ingeblazen door ee»
Antwerpenaar Deze heeft een Indrukwek
kende stamboom opgesteld van de na
komelingen van mej. 't Klnt en la er op
grond van zijn nasporingen achter gekomen,
dat deze onder elkaar het aardige aommetje
van fr. 152 millioen te verdelen zouden
krtjgen. Om zijn onderzoek te kunnen voort
zetten, Het de Antwerpenaar zich door de
enkele honderden adspirant-erfgenamen.
voornamelijk uit Charleroi afkomstig ieder
fr. 300 uitbetalen. Nauwelijks had de Ant
werpenaar dit geld opgestreken of hij ver
trok met de Noorderzon.
Al spoedig kwam aan het licht dat de
stamboom van mej. 't Klnt op pure fan
tasie. berustte en geen enkele bank «eW
in bewaring had dat afkomstig zou ztjn van
mej. 't Kint. De Jeden van de familie-ver
eniging 't Kint willen zich echter kennelijk
iriet de illusie laten ontnemen, eenmaal
toch nog iets deelachtig te kunnen worden
(van <)e geheimzinnige nalatenschap en zet-
tën /"nun onderzoek onverdroten voort.
(V«n onze Arnhemse correspondent).
Een vol-automatlache hydraulische bestu
ring van meer-assige aanhangwagen»,
waardoor lange trailers aanzienlijk korte-
bochten kunnen nemen, ziedaar ln 't kort
de kern van 'n, voor de automobielwereld
belangrijke, uitvinding, die zowel ln binnen
sts buitenland reeds veel opzien heeft ge
baard. Het Is de heer Chr. v. d. Berg. uit
Nijmegen, die deze vinding op zijn naam
heeft ataan en er in verscheidene landen
reeds patent op heeft gekregen. De volauto
matische hydraulische besturing betekent
niet alleen gemakkelijker manoeuvreren
met grote trailers, maar levert daarnaast
ook een aanzienlijke bandenbeapmring op.
De belangstelling van verscheidene grote
Instanties, zowel ln Nederland als over de
grens, is dan ook op deze vinding gericht.
De uitvinden zélf is een man van de prac-
tijk. die de moeilijke bestuurbaarheid van
trailers met tandem-as. speciaal in het
stadsverkeer, kent. Bij de meeste aanhang
wagens is het zo, dat de achteras (of. wan
neer van een zogenaamde tandem-as is ge
bruik gemaakt, de beide achterassen) niet
bestuurbaar zijn Wanneer dus de tractor
een bocht neemt, draaien de achterassen
niet mee en de aanhangwagen beschrijft een
cirkel met de achterassen als middelpunt.
Dat hiervoor veel ruimte nodig is (in ieder
geval reeds de lengte van de aanhanger)
spreekt vahzelf
Weliswaar heeft een Duttse firma een
vinding in de handel gebracht, waardoor
do achterste as in zekere mate bestuurbaar
is. maar de overbrenging geschiedt langs
mechanische weg. met alle beperkingen
daaraan verbonden. Daarnaast bestaat nog
de zg. automatisch instelbare tandemasop-
legger. maar ook deze blijkt in de practijk
niet te voldpen. aldus de uitvinder Dé tot
nu toe bekende mogelijkheden, met een me
chanische overbrenging zijn niet alleen vrij
kostbaar, maar hebben ook door een ondoel
matige constructie dit bezwaar, dat juist op
:e houden en ik voel,
griepen tegelijk ga
krijgen tengevolge van alle inspanningen
met die trouwerij, die
als achter de rug is. V
ken weliswaar pog br
door. maar het zijn
hands-opruimings-ërti
restjes restanten nada
ven belangstellenden
weggehaald! Misschie
wens beter vergelijke
die net van het vuur
nog enkel maar wat
bedoel ik dat Zus en
van acht uur vandoor
nu gelukkig zo goed
an ver beneden klin-
uiloftsklanken tot me
zo n beetje tweede-
kelen: Je weet wel de
t de eerste vloedgol-
de koopjes hebben
kan ik het trou-
n met een fluitketel,
genomen werd en nu
ïaraast. In elk geval
Ceea er met de trein
zijn gegaan voor een
piepklein huwelijksrei sje en dat de achter
geblevenen sindsdien
hun inóerlijk houvast
maar de jonggehuw
Pa op aanzag ons dit intermezzo bezorgd
te hebben door zo'n platvloers familielid
rechtstreek» uit de bajes hierheen te heb
ben gesleept om dergelijke flauwiteiten te
debiteren. Terwijl ik aan de beide Moeders
kon zien dat ze slechts één dtng begeerden:
eikaars feestjaponnen in stukken te rijten.
Dat kun je meevoelen als ik zeg dat het op
zichzelf en als zodanig snoezige jurken
waren, maar dat ze respectievelijk rood en
groen van kleur waren, zodat het geheel de
met het bruidspaar
zijn kwijt geraakt.
Allemensen, bruiloften zelf zijn prachyg.
den weten niet wat
voor een geslagen bènde ze achterlaten!
Heb jullie ooit zo'n onuitstaanbare verza
meling niet-accorderende familieleden aan
schouwd als na hun vertrek? Dé belde
ouderparen, die zich de hele dag hebben
uitgesloofd en terwille van hun kinderen
zo opgewekt mogelijk gedaan, die speecTWs
hebben gehouden en corsages gedragen etti.
felicitaties zonder kop cf staart glimlachepir
in ontvangst namen met de moed jfèm
schipbreukelingen, die anderen vóór lieten
gaan in de boten ze schijnen thatyf op-
eans te ontdekken dat alle kans op behoud
verkeken is en staren elkaar mismoedig en
wantrouwend aan. Je voelt dat ze hu alz
het ware de hele dag opnieuw maar dan
erg critlsch beleven. Ik zag tenminste daar
net duidelijk aan vaders neus dat hij zich
nóg woest stond te maken over de
ooievaarspassage welke één van Cees' ooms
•an het diner te berde had gebracht. En
Ook hoe hij er thans de bruidegommelijke
Indruk wekte van een op hol geslagen
•poorwegsignaalstelsel. Dat nu juist Moeder
zoiets overkomen moet: ze houdt er een
haast-Rembrandtieke kleurgevoeligheid op
na en slooft zich onafgebroken uit dat de
hele familie bijeen een smetteloze harmo
nie oplevert. En nu groen daartussen! Dat
is heiligschennis. Maar gezien het feit dat
dit groentje uiterst geraffineerd was en
ongetwijfeld méér gekost heeft dan onze
hele collectie samen, was Cees' Moeder
niet minder ontzet en zulke dingen verberg
je niet langer als de feestvarkens zelf ver
trokken zijn. Het laatste wat ik opving was
dat de ene Vader de andere een sigaar aan
bood met een stemintonatie, die duidelijk
insloot: „En wees nu zo goed om hier weg
te zijn!", terwijl Moeder bezig was een kop
je mocca aan de may te brengen op een
wijze, die je zou doen vermoeden dat
ze er rattenkruit en cyankali in gemengd
had om de zaak radicaal te bekórten. Toen
maakte ik dat ik weg was en nu zit ik
dus hier op mijn bed te schrijven
JA, wat zal lk verder van deze bruiloft
vertellen? Het ging allemaal gesmeerd:
de auto's waren op tijd; het was mooi weer
Natuurlijk een beetje koud, maar dat kun
je in deze tijd van het jaar niet anders
verwachten en bij gebrek aan bontcapen
net zoveel onderjurken aanhijsen als je
bij benadering denkt nodig te hebben, zo
dat je thuis bij de kachel smelt en buiten
of in de kerk net niet bevriest. Haatsjiee.
proost! Maar heus, het was allemaal echt
fijn. Er gebeurde niet één van die rare
dingen waarover ik in de rats gezeten had.
Nou ja, op het beslissende moment kon Zus
haar linker- en rechterhand niet meer uit
elkaar houden, en was haar ring dus uit
eindelijk bijna nog verkeerd terecht geko
men. zodat ze op een moment net zo hand
in hand «tonden dat het heus leek of ze
van plan waren te gaan schaatsen, maar
dat regelde zich eigenlijk allemaal onopge
merkt en ik wed dat niemand anders er
wat van heeft gezien.
Nee, werkelijk, het was wat je noemt een
mooie bruiloft. En toch kan ik er niet goed
van vertellen. Ik weet niet hoe dat komt.
Het zal wel die opkomende griep zijn,
en misschien ook wel omdat het ineens zo
gek is een van ons nest te zijn kwijtge
raakt. Ik moet eigenlijk aldoor denken aan
de manier waarop Moeder keek. toen Zus
en Cees afscheid namen. We zijn helemaal
niet sentimenteel, hoor, en niemand waagt
het bij ons om te gaan grienen, en Cees is
een beste kerel, dat komt allemaal wel
goed. Ik kan het me ook best verbeeld
hebben, of het is van die groene jurk ge
komenOch wat, ik stop maa* met
schrijven: het wil niet zoals ik wil, maar
ik geloof dat je als naaste familielid geen
bruiloften moet proberen te schilderen.
Stil. daar gaan ze vertrekken beneden
nou nog eventjes lachen en dan is de kies
getrokken!
moment, dat de besturing het hardst no
dig la (b.v bij het nemen van scherpe boch
ten) de besturing itgeschakeld moet wor
den om eventuele breuk of forcering van
het mechanisme te voorkomen.
f Minder bandenslijtagc
Dit ls nu bij deze nieuwe vinding uitge
sloten. Bij de volautomatische besturing
reageren de achterwielen op de hoekver-
draaiing van de lengteassen van trekker en
oplegger t.o.v. elkaar. M.a.w het middel
punt van de cirkel ligt nu niet meer op de
achteras, maar geheel buiten de wagen Een
trailer van veertien meter lengte kan nu bij
een wegbreedte van vier meter een cirkel
bocht beschrijven met een radius van 9 me
ter. Bij wagens met niet bestuurbare ach
terwielen is zulks volkomen onmogelijk.
Een ander voorbeeld: een niet bestuur
bare aanhanger van veertien meter, die uit
een straat van vijf meter breedte wil komen
in een haaks daarop staande strëat. even
eens van vijf meter breedte, zal onherroe
pelijk „klem" komen te zitten De straat,
waaruit deze wagen komt. moet minstens
negen meter breed zijn, wil de manoeuvre
gelukken Bij de volautomatische besturing
kunnen beide straten vijf meter breed zijn
en dan nóg kan een veertien meter lange
trailer een haakse bocht nemen, zonder win-
keigevels in puin te rijden. Dat zulks bij het
in- en uitrijden van garages, voor het ver
keer in nauwe steden etc. een enorm voor
deel betekent, spreekt vanzelf. Ook voor
ardere toepassingen, b.v. harmonicabussen,
is deze vinding ven grote betekenis
De hydraulische overbrenging van de be-
ituring wordt automatisch uitgeschakeld,
wanneer b(j het nemen van bochten een ze
kere grens wordt overschreden. Een en an
der betekent voorts een bandenbesparing.
die volgens de uitvinder op 100 procent ge
steld kan worden, immers de wrUving. die
de niet meedraaiende wielen In de bochten
ondervinden, is aanzienlijk. Bij dit nieuwe
systeem gaan de banden eens zo lang mee
deze besparing heft de hogere aanschaf-
fingskosten van een dergelijke wagen in één
k anderhalf jaar op.
De heer v. d. Berg. die reeds verscheide
ne uitvindingen op zijn naam heeft staan,
heeft op zijn vinding reeds octrooi verkre
gen in Nederland, België. Frankrijk, Duits
land en Engeland.
TN zijn jongste roman, „Da Doopvont", is ge literator F. Bordewij k, auteur
van meesterwerken els „Blokken", „Bint", „Rood Paleis" en „Karakter", met zijn
grote begaafdheid zeer terughoudend geweest, op het vrekkige af. maar met zijn inkt
uiterst royaal. Nijgh en Van Ditmar N V te Rotterdam—Gravenhage gaf niettemin
ook dezo roman uit met een zorg, die anders meesterwerken te beurt pleegt te vallen.
Erg is dat niet. De grootste schrijvers begaan wel eens een vergissing. En als men zo'n
groot schrijver oprecht bewondert, grijpt men de gelegenheid graag aan om ook eens
intiem met hem te zijn als hij dwaalt, want een dwalend romancier van formaat ont
hult meer van zichzelf dan wanneer hij een meesterwerk schrijft, waarin hij zich
verstopt.
TTE titel is symbolisch. Een doopvont be-
staat uit drie delen: een voetstuk, een
zuil en een bekken. Met het basisdeel be
doelt Bordewijk in zijn nieuwe boek de
man, met de zuil de vrouw, die door de man
dus gesteund wordt en dank zij de man haar
functie van dragend gedeelte krijgt (zij
wordt ook door de man „op een voetstuk
geplaatst"), en met het bekken bedoelt de
auteur het huwelijk.
De sVmboliek gaat nog wat dieper. De
doopvont, die op het eind van de roman ter
sprake komt. een Byzantijnse doopvont,
draagt n.l. een Grieks randschrift, dat van
achteren naar voren en van voren naar
achteren gelezen kan worden en dap de
zelfde zin vormt. Vertaald luidt die zin:
„was de zonde, niet enkel 't gelaat".
Nu de inhoud van „De Doopvont".
Bordewijks roman peilt in Hollandse ^rin
gen die hij toonaangevend acht, de kringen
van de gegoeden, van de hoge ambtenaren,
de industriëlen en de adellijke families, de
stand van zaken wat de symbolische struc
tuur van de doopvont betreft. Vooral houdt
de roman een onderzoek in paar de staat
waarin de zuil en het voetstuk verkeren.
Men zou ook kunnen zeggen, dat het in
de roman dus gaat om de vraag, of de huis
kamertafel nog het centrum, van het fami
lieleven is.
Karig mag de auteur dit Ijeer met zijn ge-
De Indonesische minister van Defensie.
Sultan Hamengkoe Boewono. is Vrijdag met
een militair vliegtuig naar Soerabaja ver
trokken. Het doel van deze reis is zeer
waarschijnlijk, contact op te nemen met lt.
kol Soedirman. waarnemend militair com
mandant ven Oost-Java. die zich „van de
legerleiding gedistancieerd" heeft.
President Soekarno, die Maandag naar
Soerabaja zal gaan om het nationale mo
nument te onthullen, zal vergezeld worden
door 4 ministers, nl de heren A Mononoe-
toe (voorlichting). Moh. Sardjan (landbouw).
Soemanang (economische zaken) en Soewar-
to (openbare werken en energie).
De Israëlische socialistische minister
president David Ben Goerion heeft Donder
dag Stalin telegrafisch bedankt voor de
hulp van de Sowjet-Unie aan Israël sedert
de oprichtihg van de Joodse staat. In het
telegram, dat verzonden werd ter gelegen
heid van de jaardag van Jde Russische
October-revolutie, verklaardè Ben Goerion:
„In deze periode van ontwikkeling van ons
historisch® vaderland herinneren wij ons
het deel dat de Sowjet-Unie had in het
verslaan van de nazistische vijand". Ben
Goerion besloot met te verklaren: „Laat
geluk en welvaart het ^deel zijn van de
volkeren van de SoWjet-Unie en een
durende vrede over de wereld heersen
1849-50. Maar ja. dat was niet zo eenvou
digZe waren maar weggehold, en nu
wisten ze niet meer precies, waar de bal
lon lag. Al die rare. witte bergen zagen
precies eender uit, en daartussen kon
den ze gemakkelijk verdwalen!
We zullen er gauw naar moeten zoeken,
zei de professor. Als we niet bij ons eten
kunnen komen, ziet het er slecht voor ons
ik zou niet weten, waar we hier eten
kunnen vinden op de maan!
Dat was erg lastig. Er zat genoeg van
alles in de ballonschuit geborgen, maar als
ze die niet konden vinden, hadden ze niets.
De jongens keken elkaar eens aan. Ze
dachten alle drie hetzelfde; als ze niet wa
ren meegegaan op deze wonderlijke reis,
zaten ze nu niet in moeilijkheden! Eigenlijk
was die vreemde professor de schuld van
dit avontuur; maar ze durfden er niets van
Kom, we zullen maar eens goed gaan
zoeken, stelde de professor voor. Ik huor
niets meer van de maanmannen, denkelijk
hebben ze de achtervolging opgegeven De
ballon kan niet ver uit de buurt zijn. Laten
we maar allemaal goed kijken, of we de
ballon ergens zien!
Ze maakten zich gereed om de tocht te
beginnen, toen Bunkie even om een hoekje
van een berg keek; hij meende iets te
horen
Pas opl Daar komen ze aan! schreeuw
de hij waarschuwend.
En daar kwamen de maanmannen tierend
aangestormd
niallteit zijn geweest, maar de regels, dia
hij ergens in de roman aan de huiskamer
tafel wijdt, zijn toch weer Bordewijk op z'n
best!
Bordewijk op z'n best treft men ook aan
n de regels, die betrekking hebben op een
spookachtig visioen van een-motorschuit
met vijf (later meer) starre, loerende ge
stalten in het gangboord, een visioen, waar
mee de hoofdpersoon, de vuurwerkfabri
kant De Bleeck. die gescheiden leeft, tel
kens geplaagd wordt. De zin van dat visioen
ir. de structuur van de roman blijft ondui
delijk. De samenhang der dingen is trou
wens in dit hele boek nogal vaag. nogal
duister Stond het symbool van het doop
vont de lezer niet in de hersens gegrift,
óan raakte voor hem alles in een nevel,
want de auteur dwaalt wel zeer vreemd
nd tussen zijn sujetten, die hij zo spraak-
am voorstelt, psychologiserend en mora
liserend, dat men er een waas van voor de
ogen krijgt. Telkens echter ziet Bordewijk
kans, zijn lezer weer van de staar te lich
ten met een briljante uitwijding of een ont
hullende passage omtrent zijn persoonlijk-
hèid, dan wel zijn senescentie. waarin hij
nochtans niet tragisch is, maar om eens
een woord van hemzelf te gebruiken, dat
hij graag toepast /.eer versatiel. d.i. be
weeglijk van geest, blijmoedig-ironisch, zich
bewust ook van zijn betekenis als hoeder
van Nederlandse levenswaarden, die door
tijd sterk aangetast zijn. en bovendien
als propagandist van maatschappelijke
deugden, als spaarzaamheid, voorzichtig
heid in belegging van gelden, actie voor
verlaging van de vermogensbelasting, die
de cultuurdragende kringen zo ernstig uit
mergelt. goede omgangsvormen, eerbied
r de dame. ernstige naleving van ali
mentatie-verplichtingen na eventuele echt
scheiding. belangstelling voor oud steden
schoon. liefde voor eigen huis en haard, be
dwinging van rook- en drinklust, bestrij
ding van het cocaïne-snuiven en verede
ling van de conversatie
OP zijn litteraire dwaaltocht door het
doopvont-mysterie beveelt Bordewijk al
deze deugden met klem aan. Zodra zijn su
jetten ermee behept ztjn, weidt hij er in
den brede over uit. Hij doorziet ztjn sujet
ten zelfs zo klaar, dat hij hen ontleden kan
in een bepaald „aantal" deugden èn ondeug
den. Of de mens in het werkelijke leven zich
ook' zo laat registreren en catalogiseren, be
twijfel ik. De auteur gaat in het karakteri
seren van een dame die cocaïne snuift en
daarmee haar neus-tussenschot al verspeeld
heeft (o dames, bedenk toch!), en die chan
tage pleegt op weerloze slachtoffers, zelfs
zover, dat hij, na de boeking van debet en
credit, enerzijds vaststelt hoe 'n „kleine, zij
het rasechte twijfelfiguur" zij is. maar dat
hij anderzijds zich haast, haar „een voor
treffelijk Nederlandse" te noemen, want
weet u. ze zat op haór manier in het ver
zet (zij lokte b.v. Duitse soldaten in een buis
mgt besmette meisjes
Wat dat chanteren betreft één van haar
slachtoffers is een vermogende vrouw, die
maar dokt en dokt en dokt, terwijl er niets
is waarvoor zij zou moeien vrezen. Dat ts
één van de mistbanken in het boek. Welis
waar zweemt dat romanthema naar „Der
Prozess" van Kafka. maar het is niet uit
gewerkt in de sfeer van een noodlottige
doem, die een weerloos mens ontzinnen
kan Bordewijk droeg wel grondstoffen voor
die doem aan. maar als gepreoccupeerde
doopvont-constructeur verspeelde hij met
liefdelijke detaillering van het Haagse
„betere stands"-milieu. waarin het slacht
offer verkeert zijn kansen. Hij heeft tevéél
gewild. Hij liet zijn verbeeldingskracht vrij
werken, maar steriliseerde haar weer door
boekhoudkundige ordening van wit en
zwart
Ook de doem. die het meisje Frieda Freida
tot zelfmoord drijft, is ondanks Bordewijks
(of juist door Bordewijks) versatiele alom
tegenwoordigheid duister gebleven, althans
met-navoelbaar.
-L,A vai
ET dat al drijven in „De Doopvont" tal
flitsende alinea's, waarin Borde
wijk schrijft over het landgoed „Lieflijk
Gedaktin Voorburg, of over een oud pa
triciërshuis in Delft, en dan weer over de
Archipel-buurt in Den Haag, of de zeemans.
buurt Katendrecht te Rotterdam (daar komt
ae cocaïne vandaan), of de vervallen groot
heid van Scheveningen Prachtige alinea's,
die soms verrassend flonkeren. Daardoor
kan men uit de trage roman met de mistige
mysteries en het woekerkruid, dat zo weel
derig in spraakwaterigheid gedijt, toch niet
loskomen, want Bordewijk blijft een belang
rijke figuur, ook als hij doolt en tweemaal
de situatie van een vuurwerkfabriek vrij
wel gelijkluidend beschrijft (blz. 14 en blz.
156), tengevolge van het teit. dat hij /elf
in al dat woekerkruid de weg niet meer
wist.
Niet onbepraat latend, maar het belang
rijkste in ht duister houdend, zal de auteur
menig lezer op één punt bijzonder we nig
bevredigen, n.l. waar hij zijn hoofdpersoon
als 68-jarige minnaar uitvoerig maar ?eer
decent intiem laat worden met een mar
kiezin, tot zij hem in haar geheimste ver
trek uitnodigt de kennismaking voort te
zetten. Dan laat de auteur de roman een
paar uur verspringen. Er kon typografisch
zelfs geen regeltje wit als beschaafdste
vorm van aanduiding op overschieten.
Oorspronkelijk* romtn dooi HANS ALMA
iiiiiiiiittiiiiiiiiiiiimiiiiiiriiiic*
U)
De situatie is helemaal niet grappig
roeer. Nog even kijk ik achterom naar
"et meiaje op de bank en dat geeft me een
rustig gevoel. Het geluid is nog dichterbij,
fëts zwart», een voorwiel. Met een ruk
spring ik met de oude damesfiets op het
Pad en versper de weg. De ander torpedeert
royn karretje, waardoor ik mijn evenwicht
verlies en languit op de,grond val met de
iieta boven op me. lk heb nergena pijn en
«aarom ben ik weer vlug op de been en
dan tegenover mijn vijand, mijn achter
volger.
Ik kan het niet zo vlug verwerken, want
«li ls te dwaas, te ongelooflijk. Hij staat er
uclig bij. Eén been steunend op de grond
na de onverwachte botsing, zijn kaaadop
achter op het hoofd geschoven. Ondank»
"Hjn val ben ik de eerste, die in staat ia
t enige woorden te atamelen:
Mijn hemel, Klinkhamer! Waarom?
Klinkhamer, arme rechercheur Klink
hamer, eergisteravond in „Le Soleil" was
je zo'n toonbeeld van mannelijk doorzet
tingsvermogen, van weldadige rust en poli
tieel vakmanschap Toen heb je me ge
ïmponeerd, zag ik in jou een symbool van
het gezag van de Heilige Hermandad. Toen
kon ik mij niet voofstellen, dat je wel eens
een belachelijke indruk zou kunnen maken,
dat je ook een Achillespees had, dat je
maar een heel gewoon mens was. En nu
sla je zo'n erbarmelijk figuur. Klinkhamer,
en je maakt het nog veel erger met wat
je zeggen gaat.
Hebt u een vlsacte? vraagt Klinkhamer
en waarachtig zijn stem klinkt autoritair.
Ik houd niet van hard, luid lachen. Het
doet me te veel aan slecht comediespel
denken. Maar nu doe ik het zelf en het ls
misschien een reactie van mijn gespannen
zenuwen. Dit is de bevrijding, alle angst,
alle argwaan, alle onrust valt van me af
en lk voel me als een jongen na een ge
wonnen voetbalmatch, waarin hij als-mid-
voor alle vijf goals maakte. Intens blij.
Het is allemaal zo duidelijk, zo kinderlijk
eenvoudig. Klinkhamer is voor verder on
derzoek naar Gorinchem gegaan. Zag mij
er rondlopen. Een van de gasten van „Le
Soleil". Geen wonder, dat hij wantrouwen
opvatte, mij volgde in de nauwe gang op
zij van Luchtenbelds huis en over de
schutting keek wat ik deed. Geen wonder
dat hij uitviste waar ik logeerde en later
met Janaen sprak Die goede dikke Jan
sen. die vanochtend zo geforceerd vrien
delijk tegen me deed. maar die in mij
reeds de misdadiger zag. In deze seconden
van verwarring begrijp ik alles en nu alles
goed is, wil ik ook nog mijn figuur redden
tegenover dat boerenmeisje. Dit rendez
vous met Klinkhamer moet een grap zijn.
Mijn lach klinkt natuurlijk, honderd pro
cent echt, daar kan ze ln geloven en ik
geef Klinkhamer een gemoedelijke slag op
zijn schouder en zeg:
Kom, mijnheer Klinkhamer, laten we
eens rustig met elkaar gaan praten aan de
waterkant Dat lijkt me verstandig.
De rechercheur is te verbluft, te timide
om het initiatief te tjernemen. Hij mom
pelt „Goed. goed" en volgt me naar mijn
oude visplekje. De fiets aan de hand.
Aan de waterkant worden we vrienden.
Klinkhamer en ik. Hij heeft zijn houding
van bezadigd, met gezag bekleed politie
man herwonnen en ik vertel hem alles
wat ik weet en ,ook waarom ik in Go
rinchem ben. Klinkhamer weet nu, dat
Luchtenbeld enkele uren vóórdat zijn
vrouw op zo'n tragische wijze de dood
vond, tegen haar gezegd heeft: „Je houdt
je mond Ik waarschuw je" Hij weet nu,
dat ik bij het verhoor niets vertelde om
Luchtenbeld niet in de put te werken,
voordat ik zekerheid had omtrent zijn
schuld en daarom met mijn beroepsmatige
nieuwsgierigheid van krantenman op on
derzoek uitging in het oude stadje. Klink
hamer heeft een warm hart. dat merk ik.
wanneer ik vertel wat ik in de donkere
tuin door het lichte raam zag. De man
alleen ln zijn smart over de dood van zijn
vrouw Klinkhamer begrijpt ook, dat Luch
tenbeld niet de moordenaar kan zijn. De
voetstappen in de gang. die lk meende ge
hoord te hebben, even voor de vrouw uit
het venster viel. beschouwen we beiden als
inbeelding van mijn kant.
Vertelt u nu ook eens wat u aan de
weet bent gekomen. Of moet eerst nog de
visacte-kwestie geregeld worden? Ik heb
het geval inderdaad niet bij me, zeg ik.
Hij heeft zijn bolhoed naast zich ln het
gras gelegd en lacht genoeglijk brommend
onder zijn snor. Het kost hem enige moeite
voor de dag te komen met zijn bevindin
gen. Politiemensen zijn voorzichtig met
hun woorden. Zeker tegenover journalis
ten Toch raakt hij aan de praat.
Natuurlijk ben ik voor het onderzoek
hier ook eens een kijkje gaan nemen. Aan
twee dingen heb ik gedacht, aan een levens
verzekering en aan een vrouw. (Ikzelf had
Uit technisch oogpunt bekeken dan toch
ook een goede gedachtengang gehad).
Klinkhamer pauseert even om een sigaar
op te steken en om over het rimpelende
water te turen.
Met die verzekering was niks aan de
hand. Luchtenbeld krijgt geen cent nu zijn
vrouw dood is. Daar ben ik al achter ge
komen. Financieel bezien heeft hij beslist
geen motief gehad. En een vrouw is er ook
niet in het spel. Dat huwelijk was opper
best.
Eigenlijk geeft Klinkhamer me geen
«nkel nieuw gezichtspunt, maar bevestigt
slechts wat ik al wist.
Ik vraag hem:
Waarom vertrouwde u het zaakje
eigenlijk niet? Die i
kelijk las
laag in „Le Soleil", een ongeluk
Was goed mogelijk. Bovendien wist u niet.
wat ik wist. Ik bedoel van die ruzie.
Ja. kijk der is. ik wist weer iets an
ders
Maar dan klapt plots Klinkhamers mond
stijf dicht. Wanneer ik ook blijf zwijgen,
voelt hy, dat hij toch een verklaring schul
dig is en voegt er ter verduidelijking aan
toe:
Ik werd misschien wel een eindje op
een dwaalspoor gebracht door iets. dat er
niks mee te maken had.
Daarmee is de kous af. De zaak Luch
tenbeld wordt afgevoerd uit ons gesprek.
We praten dan gezellig over ons beroep en
ons huis en hij vertelt over Sofie. ztjn
vrouw, en over Jan en Toos. de kinderen.
Hij geniet hier aan de Linge van de rust
van dit ongedwongen nietsdoen HU ziet er
tegenop straks, vanavond, weer terug te
moeten naar het roezemoezige Amsterdam
met zijn vuiligheid en zijn verderf, waar
hü steeds maar in moet roeren
Toch is hij blij. dat de zaak Luchtenbeld
met een sisgfr afgelopen is.
Weet een moord minder. Is zijn con
clusie en wé besluiten er straks bij Jansen
een borreltjes op te gaan drinken.
Er valt een zachte motregen. Vreemd
deze natte sluier na een dag van zon.
Toch gaat het vrolUk toe buiten De ker
mis is een uur geleden geopend. De piere
menten dreunen tegen elkaar in Eén
heeft nu de overhand. Het speelt „Stars
and stripes". Wat de anderen spelen kun
nen we hier binnen ln de gelagkamer nlat
horen.
(Wordt vervolgd).
