7
Vijf eeuwen mode moois en mode mals
Odysseus9
reizen
Het drama der verschrompelde pensioenen
Uitbetaling thans in roepiah's
Partijen
uit het wereldkampioenschap
Onze lezers halen herinneringen op
aan een onvergetelijke 5e December
HAAR EIGEN
Sr ïnte "tejss: s sas ->k-
SINTERKLAASAVOND
Helpend Handje voor Sint
f—
j Zweefvliegtuig
ha. "ordrher««iótvK,ew:."™g:!
h'a1; s:r ~evend 'e
„ER KAN NOG MEER BIJ"
Een boek voor pleegouders dat ook,.,
ouders behoren te lezen
MET EEN LIED UIT BED
GEJAAGD
«m, rr„ö, ,bere.fakpj;dv,^rN:d"^ vnrw
Zakdoeken-sachet: in een wip kant en klaar
Klassiek en minder
klassLek weer k,aar
Gloednieuw recept
voor borstplaat
Aardappelen moesten gestolen worden
Indianen noemden de planten
„Papas"
Ruikertje aardappel
bloesem
WATTENPOT
Papier,
is sterk als ijzer
SNUISTERIJEN
VAN RAFFIA
Premiën in guldens geïnd en belegd
S-puzzle
Vergoeding van in Duitsland
achtergehouden lonen
Baby schonk kostbaar cadeau
in een Duits kamp
ZwartePietbetaalde „zoen"geld
Vouw het papier in de lengte, sla
het open en sla de hoeken tegen de
middellijn naar binnen (3).
Vouw de nieuwe hoeken ook
weer tegen de middellijn (4).
Buig dan de voorste punt naar de
Onderkant (5).
Vouw nu het vliegtuig en buig de
vleugels lange de gestippelde lijnen
(6).
Spreid de vleugels nu uit. Plak
bij A een stukje gegomd papier
evenals bij B, zodat het puntje C
vrij is.
Nu kun je starten. Neem een
elastiekje in je hand en houdt het
als in tig. 1 om je vingers. Haak het
achter punt C. Daar gaat je vlieg
tuig. Je zult zien dat hij een mooie
zweefvlucht maakt.
x jo cm. in net midden van
een van de korte zijden plak je een
stukje gegomd papier, bijvoorbeeld
plakband met de gomkant boven (2).
Duizend en een
ZATERDAG 22 NOVEMBER 1954
Wat de Nederlanden het Spaanse juk
hadden afgeworpen, ontstond een Neder
landse mode, die een tijdlang in Europa
tverd gevolgd. Van der Helst bracht ze in
beeld.
Ta, dat is iets wonderlijks met de mode
hoe kon die eigenlijk ontstaan?
Zeker kon er eerst sprake zijn van „mode",
toen Europa zijn chaotische tijd te boven
was, het maatschappelijk leven was gesta
biliseerd en de mensen tijd en geld kre
gen om zich bezig te houden met pret
tige dingen. Per slot is alle kleding
voortgekomen uit de grondvorm, een zak
met gaten voor hoofd en armen, de een-
voudigste vorm van rompbedekking. Later
ontstonden mouwen, ging men de lengte
veranderen enz enz.
Zich kleden was, vijf eeuwen geleden
niet zo gemakkelijk Er waren geen win
kels, waar men een jurk kant en klaar
kon kopen, zelfs de lappen moest men
maken van schapenwol, welke men vuil
en wel in huis kreeg of van vlas, dat in
de sloot een rottingsproces had ondergaan
en waarvan de buitenbast was gebroken.
De vrouw moest vijf eeuwen geleden van
die grondstoffen zelf draden spinnen en
die draden moest zij tot een lap weven
groot genopg om er een japon van te ma-
ken. Hoeveel werk vergde dit allemaal
niet. Geen wonder, zeide de heer Cruys
Voorbergh in een causerie, wélke hij dezer
dagen voor de afd. Rotterdam van de Bond
van Vrouwen werkzaam in ^edrijf en Be
roep hield, dat de vrouwen stoffen, die zij
zo moeizaam hadden verkregen, in ere
hielden. Zij wachtten zich er wel voor ze
ren"erltniPPen' kenden »kwalitait«g°ede-
Aanvankelijk kon men slechts witte lap
pen maken, wat natuurlijk ging vervelen.
Gelukkig ontdekten de dames, dat er zo
maar langs weg en slootkant planten
groeiden, waarmee wol en linnen kon wor
den geverfd: de vlierbes leverde violette
verf, de wedeplant blauwe, de meekrap
rode, enz. Zo kreeg men de mogelijkheid
gekleurde kleding hetzij van wol of linnen
te dragen en ook konden japonnen met
gekleurde draden worden bewerkt Men
had op die manier al een aardige variatie
en die werd nog groter, naarmate de oer
vorm van de rompbedekkipg werd gewij
zigd.
Nu gebeurde dit niet willekeurig. Mode
is eigenlijk iets, dat diep in de mens leeft
en zij houdt ten nauwste verband met de
tijd, waarin men leeft. Zo was er in de
Middeleeuwen' een «Ireven „weg ven de
tot'uilln," knMr h?' loekomsti«e", welke
!an de keih?im, e' *llMn d'
meer uU tot vie?, «fe?
meer meters. Het hoofd werd getooid met
een hoge puntige hoed, de hennin, die ook
zó hL« ®n *azen wimpels kreeg tot ze
zó hoog was, dat ze afviel. Altijd eindigt
mode-moois in malligheden en dan grijpt
men naar iets nieuws.
Natuur verdoezelen
en natuur tonen
DEd« schoonheid
van de aarde en de materie op andere
wijze waarderen dan tevoren was geschied
linhf* vroe*e Middeleeuwen moest het
WOrde.n verhu,d. nu mocht de
In natu"r,|jke «ehoonheid tonen
en daarmede werd het décolleté geboren,
waar ziet, Philips II van Spanje, de uiterst «leep in de vijftiende eeuw. Reproductie
devote vorst, moest aan zijn hof niets heb- »Die Mode in der Karikatur".
H11 hrie "lie"»™'móiTtSrt.n'fngL'.kl'1 Nederlan?a dam" vrliu" haar lichaam,-
het aanvankeliik klein» atmnbü ,n8epakt. vormen. Aldus ontstonden figuren als v. d.
waar^het hooïd H ï°o'.uï JW
soberheid wenste werd ar va ps Vrij spoedig evenwel werd het hof van
dragen Echter ,wL°da»Uk XIV het middelpunt van geeste-
jeugd ging het 'on een aerlrd! '1' ,D' Wke »»'Pl»»"n« en alles wat waardig en
ging kleurige „ndfrHeSingT,^, 'enoïi ulïsie^a'if^n'go'Sm1
/~\0K in Engeland zijn kinderen, die des
ochtends niet uit bed kunnen komen
en die, telkens als „Mom" roept, dat het
nu heus de hoogste tijd is. braaf „Ja
Mom" antwoorden en die zich dan nog eens
omkeren Gevolg: te laat op school.
Zulke luilakken hebben thans de kans
met Kerstmis in hun kous een cadeautje
van Santa Claus te vinden, dat hun die
slechte gewoonte moet afleren. Er is n.l.,
speciaal voor kinderen, een wekker in de
handel gebracht, welke op het uur waarop
hij is „gezet", niet onwelluidend ratelt.
Neen, deze wekker speelt dan een waar
schuwend kinderliedje, dat begint met:
„Who's afraid of the Big Bad Wolf" (Wie
is bang van de grote, stoute wolf). Natuur
lijk is de kans groot dat de ergste luilak
ken zich ook hiervan niets zullen aantrek
ken, zich eenvoudig op de andlre zij zul
len draaien met een lakoniek: „Ik nie4!"
U/LM EN BOEK, d.w.z. het boek, waaraan
het filmscenario is ontleend, dekken
elkaar niet altijd en zo kan het gebeuren,
dat wanneer men een boek leest, nadat men
de film, die „er naar is gemaakt", heeft
gezien, het boek meevalt. Zo verging het
de Rotterdamse oud-kinderrechter mr J
Overwater nadat hij een uurtje prettige ver
strooiing had genoten bij het zien van de
film „Er kan nog .meer b\j", gemaakt naar
„Room for one morevan de Amerikaanse
Anna Perrott Rose. Z.i. was de film onder
houdend, maar volgens hem was het stellig
geen film, die een belangrijk sociaal pro
bleem op boeiende en indruk makende wijze
behandelt".
Hij aarzelde dan ook, toen hem werd ge-
viaagd een inleiding te schrijven voor de
Nederlandse vertaling van het boek. Bij het
lezen van de drukproeven kwam hij even
wel tot andere gedachten en zo kon hij een
geestdriftige inleiding schrijven, welke on
getwijfeld overeen zal komen met de eind
conclusie waartoe vele lezers zullen .beslui
ten, nadat ze het boek hebben „genoten"
netgeen hier zeker niet is bedoeld in de zin
„het te hebben verslonden". Want „Er
kan nog meer bij" (de vertaalster, mevr. A.
M. BurgersVerhoeven, heeft de Neder
landse titel van de film aangehouden) is
geen luchtig romannetje, veeleer is het een
„rekening en verantwoording" van gevoerd
beleid, een „verzameling rapporten", waarin
wordt gestreefd met illustrerende voorbeel
den een indruk te geven van het betreffende
kind en zijn omgeving, welke voorbeelden
zó amusant en goed zijn getekend, dat men
Madame de Pompadour, die grote invloed
sombere hnvenHo.ri r„ WV li J ^.uijueiia op ae women, ivoiossaie slepen,
TjpSuMmeieklduJdér S.T !lUk5™ m"r ï0oral op het 1<iatsl vo"
zichtbaar werden Kalu2?Juierge)waden Lodewijk XIV ingetogenheid, waarop
de schüde Hf en va n v" flen °S 0nder de re*ent PhiliP" van Orleans een
NpHoriina» u Terborch En de reactie kwam.
Nederlanders het Spaanse juk hadden af-
van°*de* So^nTe ?eer .wet*n bad op Lodew.jk XV en die, achter de
van de Spaanse corsetten en toonden de schermen, feitelijk regeerde, heeft een tijd
ingeluid waarin de vrouw grote invloed
had. zo dat zelfs de mannenkleding een
vrouwelijk karakter had. Het was om-
omstreeks 1750 een tijd van uitdagende
luxe, van grote- kleurigheid, waarin echter
een versobering intrad onder de invloed
van de kentering in het maatschappelijk
bestel, welke op komst was. De Franse
revolutie wierp haar schaduwen vooruit.
Wel bleef de stijl nog gemaniëreerd, maar
de dessins en kleuren van de stoffen wer
den rustiger.
Invloed van de naaimachine
Tijdens de Franse revolutie was het ge
vaarlijk te mooi gekleed te zijn en werd
het mode er slordig bij te lopen, al was
die slordigheid soms schijn, zoals het lokje
op het voorhoofd, dat quasi slordig was,
maar dat inderdaad met zorg werd aan
gebracht
Na de revolutie kwam er een opbloei
van de jeugd, die terug wilde naar de na
tuur en die allés „op z'n Grieks" wilde
doen: losse gewaden van kostbare stoffen,
geen corset de kleding moest licht zijn
en het werd een gezelschapsspelletje te
wegen, wie de lichtste japon droeg. Na
Napoleon werd het Griekse gewaad in de
ban gedaan en van 1820 tot 1840 ontwik
kelde zich de enorme mouw. Even ver-
vigen met karton.
naait de lintjes aan en ook dit cadeau
Wilt u het sachet minder klassiek maken
TTORIGE WEEK beschreven wij hoe een u bet da" «Dcht zoals op de bovenste
v niet-klassiek servetzakje kan worden *ekenln* is aangegeven. Dit voldoet vooral,
gemaakt, waaraan we toevoegden dat dit ,®A qua*1 acbtelo°8 °P de
zakje ook kon worden gebruikt om zak- f'f,1 *n 'atenrondslingeren. Even
doeken op te bergen. Nu u kunt het juist .""I A..™.®", onderkant kunnen verste-
nog voor Sinterkip is maken tonen wij u
een klassiek zakdoekensachet, dat met een
kleine wijziging in een niet-klassiek sachet
is te veranderen.
Voor de buitenkant kunt u zijde of chintz
met een aardig patroontje gebruiken. We
hebben eens een sachet gezien, waarvan de
buitenkant was geweven in een ruit van
geel. bruin, beige en terra, maar ook al
bent u de weefkunst machtig, dan zult u
wel geen tijd meer hebben zoiets te maken.
Dus neemt u een of ander aardig zijden lap
je van 37 bij 23 cm., een lapje- voering van
ongeveer 36 bij 22 cm en een iets kleiner
velletje wattine. U naait voering met zijde
tegen elkaar met de wattine er tussen. De
inslag van de buitenste stof moet zo breed
zijn, dat ze aan alle kanten een halve cen
timeter buiten de voering steekt dat staat
Omstreeks 1850 stroken, stroken
uit „Les Modes Paritiennes".
scheen de crinoline, die echter weer ver
dween, maar die na 1845 opnieuw opdook
met enorm veel stroken, welke men kon
naaien dank zij het verschijnen van de
naaimachine. Die rokken wareneen
prachtige paskwil! Het was onmogelijk
over de rokkenvracht een mantel te dra
gen en zo verscheen voor de eerste maal
de sjaal, die men moest leren dragen. Er
werd zelfs les gegeven in het hanteren van
de sjaal. Doordat de ruimte van de rok
naar achteren werd gewerkt, ontstond de
queue, die weer overging in de tournure,
waarna men omstreeks 1900 de klokrok
kreeg, die in het kokerrokje overging.
Want niet slechts weerspiegelt de tijd
zich in de mode, altijd vloeit de volgende
mode voort uit de vorige of geeft een reac
tie te zien op een mode, welke tot haar
eigen bespotting is geworden.
vergeet met rapporten te doen te hebben
of een leidraad voor pleegouders en zli
die het willen worden. Tussen de ver
slagen" van hetgeen ze allemaal "met
haar drie (in de film waren het er slechts
twee) pleegkinderen mee- en doormaakt
geeft de schrijfsier onopvallend wenken
over de omgang met pleegkinderen, waar
van pleegouders nog wel iets kunnen leren
en eigenlijk ook „ouders". Want natuurlijk
brengt het opvoeden van verkommerde kin-
deren, in wie soms door trieste ervaringen
veel scheef is gegroeid, bijzondere moeilijk
heden met zich, maar ook de opvoeding v»n
eigen kinderen gaat niet altijd van een ielCB
dakje. En lang niet alle „eigen kinderen"
groeien op1 in de blijde sfeer, welke hl»r
wordt getekend en met een moeder, die, on
danks haar huishoudelijke plichten en 'haar
schrijfstersarbeid, steeds voor de jeugd
klaarstaat, ook bijv. wanneer twee van
haar spruiten tegelijk en onverwacht een
hele schep vriendjes en vriendinnetjes mee
te koffiedrinken brengen. In haar huis kin
alles en daarom voelen de kinderen het
als hun huis, waar ze veilig zijn. Ook ouder»
kunnen dus uit dit boek, dat verschenen ii
bij D. van Sijn 8e Zonen te Rotterdam, nog
iets opsteken. De illustraties van L. J. Camp-
huis kunnen ons over het algemeen minder
bekoren.
|IIIIW» WllllllWIIIWMWIIIIMlllllll1Blllf!lHltllllllllHffllllBWltinil]l|pni»n^|^
Met melk en custard
- DE TRADITIE wil, dat moeder om
EJ deze tijd van het jaar borstplaat
„bakt" (maar van echt bakken is geen
sprake) en de ingrediënten welke daar
voor van oudsher hebben gediend wa
ren suiker, water en een of ander
„smaakje". Nu heeft de Voedingsraad
ontdekt, dat het ook anders kan, n.l.
dat.in plaats van water melk kan wor
den genomen, hetgeen velen al wisten
en dat verder behalve suiker ook cus-
n, tard er aan te pas kan komen, hetgeen
r we niet wisten. Zo is er een gloednieuw
recept voor borstplaat ontstaan, dat
het Voorlichtingsbureau van genoemde
S Raad wereldkundig heeft gemaakt.
Wilt u het eens op de nieuwe wijze
proberen? Gaat u dan te werk naar
het volgende „grondrecept":
U neemt 250 gram suiker, vijf eetle-
g pels melk. een halve lepel custardpoe-
1 der Suiker en custardpoeder roert u
J dooreen en laat u met de melk zachtjes
1 smelten. Verder gaat u te werk. zoals
g u het altijd al hebt gedaan:
p De vloeistof laten inkoken tot een
g gordijntje van suikerstroop blijft han
gen tussen de tanden van een vork en
ook de laatste druppel die van de vork
afloopt een draadje trekt. De pan van
het vuur nemen en de massa kloppen
totdat deze dik en ondoorzichtig begint
te worden. Niet ongeduldig zijn. Dan
de stroop uitgieten in ingevette borst-
plaatvormen on een vet aanrecht of
vetvrij papier. Wanneer de figuren ge
heel koud en stijf zijn, ze op de zijkant
zetten om te drogen.
Voor het maken van chocolade borst
plaat roert u een lenel cacaopoeder met
het custardpoeder door de suiker
Harlekijn borstplaat krijgt u door
borstplaat te maken volgens het grond-
recept. Vlak voor het uitgieten in de
vormen gesnipperde vruchtjes, gehakte
noten, stukjes gember en rozijnen door
de massa roeren.
iiiiniiiiiiiiiiiiiiniiiiUfiiiiiiiiiuiifiuHi.'iiiitiiiiiiiiiHi'iijiiiiiiüiiiuiiiiniii-iiüiiiuiinijmiitfiiiiiininiaiaai
Ik geloof, dat bang zijn zo iets is als een
breiwerk. Als je één steek los haalt, kun
je een hele toer lostrekken, dus, wanneer
je één angst kwijt raakt, kun je de andere
ook meteen op zij zetten.
Anna Perrott Rose in „Er kan nog meer
bij".
De muren waren 1 cm dik. Het huis
heeft jaren gestaan, voor wind en
regen het de baas werden. De staf
kaarten voor het leger werden op
ijzer-papier gedrukt. Noch het ko
ken in zeepsop, nog het overrijden
door een tank, konden de kaart ver
nielen.
Het zou makkelijk z(;n als je
schoolboeken ook van dit materiaal
gemaakt waren. Wat zouden ze dan
netjes blijven!
TJan Amerika kwam de aard
appel naar Europa. Het was
erg moeilijk de -/hemen er toe te
brengen aardappelen te gaan
verbouwen en te eten. Kort voor
de Franse revolutie was er een
Franse politicus, die het belang
van de aardappelteelt inzdg. Hij
legde aan Lodewijk de Zestiende
uit van welk belang het voor het
volk zou zijn. De koning deed
zijn best de aardappel in de
mode te brengen. Hij at ze zelf
en als hij een boeketje bloemen
nodig had, nam hij aardappel
bloesem. Marie Antoinette ver
werkte aardappelbloempjes in
haar haartooi.
Ondanks dat, wilden de men
sen er toch nog niet aan. Ze aten
ze niet, zelfs niet als zij ze voor
niets kregen. Totdat de politicus
op het idee kwam zijn aardap
pelvelden te laten bewaken eti
strenge straffen in te stellen op
diefstal van aardappelen. Gewa
pende mannen hielden de wacht,
maar alléén overdag. Hij had
succes, 's Nachts kwamen de
boeren uit de omtrek en stalen
aardappelen, zoveel zij konden.
Een jaar later werd de aardap
pel overal verbouwd.
T7"AN een leeg jampotje en
een stukje plastic kun je
een leuke pot maken om wat
ten in te bewaren. Moeder
geeft hem stellig wel een
piaatsje in de badkamer. Met
een touwtje meet je van de
Ta, waar komen ze nu eigenlijk oorspronkelijk vandaan, de aardappels,
die jij ook wel zo goed als iedere dag zult eten? Heb je er wel eena
over nagedacht? Nee? Doe het dan nu!
De aardappelplant stamt oorspronkelijk uit het Andea-gebergte in Zuid-
Amerika. Ruim 2000 jaar voor de Spanjaarden in Zuid-Amerika kwamen
kenden de Indianen de aardappel ai en van de vele soorten zochten zij
de beste uit. Zij noemden de aardappelen Papas en hun welvaart hing
voor een groot deel af van het welslagen van de aardappeloogst. Mislukte
de oogst, dan betekende dat ernstige hongersnood.
Als de ehuno klaar is, is ht)
klein, droog en licbt.
iiiiiiiiiimmiimniit:itiinn:iuiiiuiiuiiiiiiiiiii]
TJTEB je ooit gehoord wan „ijzer-
X1 papier"? Het is papier, dat
inderdaad zo sterk is als ijzer, hoe
wel er geen schilfertje gzex in ver
werkt is. Het is een Amerikaanse
uitvinding. Bij de papierpulp wor
den kunstmatige rubber en plastics
toegevoegd. Door een speciale be
werking van de grondstoffen wordt
het papier onoplosbaar in water. De
vezels worden zelfs in water bij
elkaar gehouden.
Het „ijzer-papier" is uitgevonden
gedurende de oorlog. Er zijn veel
proeven genomen om de sterkte van
dit papier te meten. Zo werd er
bijvoorbeeld een huis van gebouwd.
jQe ontdekking, dat z(J de aard
appelen gedroogd konden be
waren, was van grote betekenis.
Gedroogde aardappelen noemden
„chunos". De gedroogde aard
appelen waren een lange tjjd houd
baar. Ze waren ook makkelijk ver
voerbaar en Indiaken die op reis
gingen of ten strjjde trokken na
men se mee. Ook werden se ge
bruikt als betaalmiddelen in de
handel met de volken, die In de
lagere streken woonden. Nu nog
drogen de Indianen, die daar nog
wonen, de aardappelen op deselfde
manier als eeuwen geleden. Het
gaat als vplgt:
Als de koude periode inset t— dat
is voor die streek ongeveer Mei,
Juni spreiden sU de aardappe
len uit op de grond wi laten er dt
nachtvorst over heen gaan. De vol
gende dag dansen alle inwoners van
het dorp op hun blote voeten op de
aardappelen. Op dese manier per
sen s(f het water er uit. Overdag
drogen ze dan in de zon. Dit pro
ces wordt vier of vijf keer her
haald.
7° tussen ons gezegd en gezwegen,
Sint h«eft het erg druk. Je be
grijpt het wel. Help hem daarom
een handje. Geef je kleine broertje
een beter idee voor een papieren
vliegtuig, zoals je op fig. 1 ziet. Let
op. zo moet je het maken
Neem een vel niet te stijf pspier
rand van het glas. tot over de
bodem. Neem er nog een cm.
bij en je hebt de hoogte van
het lapje plastic. De breedte
kun je ook met een touwtje-
meten. Neem ook hier een cm.
meer. Leg het lapje plastic nu
om de pot heen en naai het
vaat. Aan de bovenkant maak
je een zoompje. Haal de onder
kant helemaal in met een ste
vige draad, die je knoopt. Door
de bovenzoom rijg je een «tuk
je elastiek. Vui dan het glas
met watten en zet de plastic
hoes er overheen. Haal het
elastiek zo ver aan. dat er een
opening overblijft, ongeveer
ro groot als een stuiver, waar
door de watten uitgehaald kun
nen worden.
37
QDYSSEVS nam een pijl en apan-
Y d® boog, zonder zelfs maar
uit zijn stoel op te staan. Hij achoot
en miste niet één keer.
Telemachos, riep hij. Ik heb
mijn kracht behouden. Ik ben nog
^nJBt.erk alï vr°®8«r. Het is nu
tijd, dst we er een eind aan ma
ken.
Telemachoa nam zijn apéer en ging
naast zijn vader staan.
De wedstrijd is afgelopen, riep
Odysseus. Nu neem ik een ander
doel. En hij richtte zjjn boog op een
van de belagera van zijn vrouw, die
juist een glaa ophief. Hij schoot
hem neer.
38
De andere mannen sprongen ver
schrikt op en zochten naar hun wa
pens. maar die waren nergens t«
vinden. Zij hadden alleen de ba-
schikking over de zwaarden, die zij
In hun gordels droegen.
Zij schreeuwen allemaal dooreen.
Vreemdeling, hoe durf je zo
maar een van de beste Jongemannen
van het land neer te schieten!
Odysseus keek hen booa aan.
Honden, riep hij. jullie dachten
dat ik niet zou terugkeren. Je hebt
mijn bezittingen verspild en mijn
vrouw bedreigd. Nu zal ik jullie
doden, allemaal.
De mannen waren geschrokken.
Zij probeerden te ontvluchten, maar
de deuren waren gesloten. Ze ble
ven en voehten voor hun leven. Het
was een zwaar gevecht en Odysseus
verloor bijna, omdat een van zijn
vijanden er in geslaagd was de deur
van de wapenkamer te openen aa
zo helmen, speren en schilden bl»>
nenbracht.
J^AFFIA wordt dikwijls gebruikt
om planten mee op te binden.
Denk nu niet, dat daarmee het ge
bruik van raffia ophoudt. O nee je
kunt er pneindig veel dingen
van maken. Begin maar eena met
de «nulsterijen, die je op de teke
ning ziet. Ze staan zo leuk, gespeld
op een truitje of bengelend aan je
ceintuur. En je kunt het zalf ma
ken. Eerat het hoedje. Maak een
«tevige vlecht, van 3 2 draden
raffia. Maak de draden voor Je be
gint een beetje vochtig. Voor het
hoedje heb je nodig een vlecht van
40 cm lengte. Vergeet niet de beide
einden met een draadje af te bin
den. Rol nu zoals je op de figuur
ziet een apiraal. Naai de vlecht vast
spiraalvormig. Gebruik hiervoor
een gewone draad in dezelfde kleur
al« de raffia. Vorm dan het model.
Hecht goed aan de binnenkant af.
Ala garnering kun je er ook nog
een klein atrlkje op naaien. Beves
tig nu nog éen gekleurd lintje aan
de rand en omwikkel hiermee ook
een kleine koperen veiligheids
speld waarmee je de „broche" op
speldt.
Voor elk schoentje heb je onge
veer efen vlecht nodig «van 30 ém
lengte. Maak eerst de zool. zie fig.
4. Leg dp vlecht plat en begin te
naaien zoals met de pijl is aange
geven. Naai de volgende twee ron
den vlecht verticaal op de zool. Je
hebt nu een langwerpig mandje,
fig 5. Nu ga je weer met een spi
raal werken. Werk het einde naar
binnen af. Van vilt kun je nog twee
zooltjes knippen en die in de
echoentjes vastplakken Hang nu de
beide echoentjes aan een lint of aan
een koordje en ze zijn klaar voor
de veiligheidsspeld.
Heb je raffia genoeg dan kun je
en de hoed en de schoentjes gróót
genoeg maken om je poppen er blij
mee te maken.
ZATERDAG 22 NOVEMBER 1952
DERDE BLAD - PAGINA'
(Van onze correspondent te Soerabaja)
TVA DE OVERDRACHT van de souverei-
niteit en de daarop volgende, door de
Indonesische regering genomen, monetaire
maatregelen, is er voor de Nederlanders in
Indonesië een merkwaardig vraagstuk ge
rezen, namelijk dat van de verzekeringen.
Een grote groep gepensionneerden is hier
van het slachtoffer geworden. Het pen
sioen namelijk, dat aij in guldens dachten
te ontvangen en waarvoor zQ premies in
Nederlands-Indische guldens betaalden,
krijgen zü nu uitgekeerd In roepiah's en wel
en hier gaat het juist om evenveel
roepiah's, als destijds guldens werden ver
zekerd. Het merkwaardige daarbij Is, dat
de gepensionneerde, die sich in Neder
land heeft gevestigd, daar zRn pensioen-
bedrag in Nederlandse guldens krijgt, ter
wijl de gepensionneerde hier, hoewel hU
roepiah's ontvangt, voor guldens moet te
kenen!
Drie soorten polissen
WTELISV'AAR hebben enkele grote maat-
schappijen hun gepensionneerden van
de ondergang gered door op de pensioenen,
die door de pensioenfondsen en verzeke
ringsmaatschappijen wordt uitbetaald, toe
slagen uit eigen middelen te geven de
Handels Vereniging Amsterdam (H.V.A.)
betaalt zelfs sinds korte tijd 200 pet bij
maar de meeste gepensionneerden moeten
maar zien, dat zij rondkomen met een der
de deel van het bedrag, waar zij op re
kenden en waar zij in vele gevallen ook
récht op hebben. Leven op zo'n basis is
absoluut onmogelijk.
Nemen we bijvoorbeeld een geëmployeer
de in de suiker, wiens pensioen verzekerd
Js bij het Suiker Pensioenfonds, dat is on
dergebracht bij vier grote Nederlandse
verzekeringsmaatschappijen. Na 25 dienst
jaren en een vlotte carrière zal het pen
sioen van zo'n geëmployeerde de pensioe
nen in de suiker zijn altijd laag geweest
ongeveer rp. 220 per maand bedragen, tegen
vóór de overdracht van de souvereiniteit
220. Als hij er dan destijds, bij het sluiten
van de verzekering nog een weduwen- en
wezenpensioen bij genomen heeft, gaat er
van de rp. 220 nog eens 20 pet. af. Hij moet
dus met zijn vrouw maar rond zien te ko
men van rp. 176 per maand. De zeer grote
onbillijkhoJd hierbij is. zoals wij reeds zei
den. dot zijn collega in Nederland hetzelfde
bedrag in guldens dus driemaal zoveel
in handen krijgt.
Nu zjjn er drie soorten van polissen. Po
lissen, waarin gesproken wordt van Ne
derlandse guldens, po'lssen, waarin sprake
is van Nederlands-Indische guldens en po
lissen. waarin de munteenheid zonder meer
wordt aamreduld met guldens. In de eerste
twee reva'len is de zaak juridisch duide-
lifk: de Nederlands-Indische gulden is wet
tig opgevolgd door de Indonesische gulden,
de roepiah, en de Nederlandse gulden is
blijven bestaan. Toch ilin er gevallen, waar
in hoewel de bedoeling volkomen duide-
li|k Is (in de polissen wordt uitsluitend ge
sproken over Nederlandse guldens) som
mige verzekeringsmaatschappijen (pensioen-
fondstr) „niet schromen om te „verstaan",
(1st gent nslonneerden, die verkiezen In In
donesië te bliiven wonen, dan ook maar (ge
noegen moeten nemen met roepiah's."En
dnt. Is dus m»t een derde deel van het be
drag. dat zü verzekerd hebben w»*r tij
recht op hebhen. en dat zij nodig hebben
om niet ten onder te gaan.
Wnt de pensioenverzekeringen in Neder
lands-Indische guldens betreft, die dus
thans aan de in Indonesië gepensionneerden
eveneens in roepiah's worden uitbetaald,
zijn er enkele recente uitspraken van de
Haagse rechtbank, die in strijd ziin met de
oovaiting, dat de Nederlands-Indische gul
den door de roepiah is opgevolgd De
Haaese rechtbank is van oordeel, dat de
opvolger van de Nederlands-Indische gulden
de Nederlandse gulden is. Algemeen wordt
echter niet verwacht, dat deze uitspraken
van „het Haagse gerechtshof bekrachtigd
zullen worden. In elk geval zal hierover
binnen afzienbare tijd een definitieve uit
spraak gedaan worden, zodat men dan ook
in de gevallen, waarin sprake is van Ne
derlands-Indische guldens, juridisch zal
weten, waar men zich aan te houden heeft.
Ten slotte zijn er de polissen en uiter
aard ook andere overeenkomsten waarin
gesproken wordt van guldens zonder meer.
Hier is dus niet duidelijk of de Nederlands-
Indische gulden, en dus thans zijn opvol
ger de Indonesische roepiah, dan wel de
Nederlnndse gulden bedoeld wordt. In al
deze gevallen zal de rechter moeten uit
maken indien de partijen niet tot een ac-
coord kunnen komen, wat destiids de be
doeling is geweest. De rechter zal dus moe
ten vaststellen of de pensioentrekker of
crediteur uit andere hoofde, verwachtte en
nog verwacht, de betalingen in Nederland
te ontvangen, of in Indonesië Nu is dit
door de in Indonesië sterk gewijzigde om
standigheden een uiterst moeilijke kwestie.
Immèrs. de Nederlander, die voor de oorlog
h»t plan had zijn hele leven in Indonesië te
sliiten, dus ook als gepensionneerde hier te
blijven wonen, zal thans in vele gevallen de
voorkeur geven aan Nederland.
Onbevredigend
proefproces
ÜEN PROEFPROCES over een „guldens-
-*-J geval" is onlangs gevoerd door een in
Bandoeng wonende Nederlander tegen een
va-zckeringsmaatschappij. Deze Bandoen-
ger had voor de overdracht van de souve
reiniteit een kantoorgebouw in Bandoeng
aan de verzekeringsmaatschappij verkocht
tegen een levenslange betaling van zoveel
gulden per maand. Na de overdracht van de
souvereiniteit ontving de Bandoenger zijn
geld een tijdlang in roepiah's. Toen ging hij
naar Nederland en eiste daar betaling in
guldens. Het Haagse gerechtshof besliste,
dat niet overeengekomen was wat voor
guldens betaald moesten worden en dat. dit
ook uit de overeenkomst niet was af te
lelden. Als dus betaald moest worden in
Indonesië, omdat de crediteur daar woon
achtig was, moesten Indonesische guldens
(roepiah's) betaald worden, maar als er in
Nederland moest worden betaald omdat de
crediteur naar Nederland was verhuisd,
dan moesten daar Nederlandse guldens
worden voldaan. In beide gevallen een, on
geacht het koersverschil, even groot be
drag. Een soort Salomo's oordeel dus, dat
echter o.i. het rechtsgevoel maar weinig
bevredigt.
Dat hier iets scheef is, voelen blijkbaar
ook de verzekeringsmaatschappijen (pen
sioenfondsen) wel aan. Waarom zouden zij
anders zowel im Nederland, als in Indo
nesië kwitanties voor guldens lotenteke
nen. terwijl toch in het ene land Neder
landse guldens en in het andere land Irr-
donesische roepiah's worden uitgekeerd.
Wat de juridische zijde van deze kwestie
betreft, is dus alles duidelijk of zal binnen
kort duidelijk zijn. Afgezien dan van het
onbegrijpelijke feit, dat zelfs in gevallen,
dat Nederlandse guldeps afgesproken waren,
eommige verzekeringsmaatschappijen net
presteren, toch aan de gepensionneerden in
Indonesië roepiah's te betalen.
Of het voor de verzekeringsmaatschap
pijen (pensioenfondsen) echter moreel ver
antwoord ia om, waar maar enigszins mo
gelijk is, in roepiah's te betalen, is een an
Wit: ir G.
E. V. Dijk
Zwart
P. Roozenburg.
1. 32-26
19—23
2.
31-29
23X32
3. 37 v26
30-25
4.
38-33
12—16
5. 19-24
19X30
6.
35X24
17—21
7 41-37
7-13
9.
42—38
1— 7
9. 17—32
11—17
16.
46—41
21—26
11. 41—37
16—22
12.
47—42
13—1»
dere kwestie. Immers, de premies werden
destijds betaald in Nederlands-Indische
guldens, die in waarde gelijk waren aan
Nederlandse guldens. De premie-ontvang
sten zijn door de maatschappijen belegd,
deels in Indonesische onderpanden, deels in
onderpanden in Nederland. Die beleggingen
vonden plaats op grond van de koopwaarde
van de Nederlands-Indische gulden. Het is
duidelijk, dat de verzekeringsmaatschap
pijen, indien zij in hun standpunt zouden
volharden, vooral voor zover de beleggin
gen van de verzekeringen in Nederland
hebben plaats gehad, een flinke winst zou
den maken.
Het gtandpunt van dc
maatschappijen
keringswezen merkt men naar aanlei
ding va|i deze beschouwing van onze cor
respondent op, dat zowel het voormalige
Nederlands-Indië als Nederland een eigen
munt- en bankwet hadden. De in guldens
luidende bankbiljetten van de Nederlandse
Bank waren uitsluitend in Nederland be
taalbaar, de eveneens in guldens luidende
biljetten van de Javasche Bank alleen in
Nederlands-Indië. Het ging dut om guldens,
welke niet aan elkaar gelijk waren en die
ook elk een eigen koersverloop hadden. Na
de oorlog heeft de Nederlands-Indische gul
den een tijdlang ongeveer 1,4 Nederlandse
guldens genoteerd.
Bij de aouvereinlteitsoverdracht werd de
naam van de Nederlands-Indische gulden
veranderd in roepiah. tengevolge waarvan
in Nederlands-Indische guldens luidende
geldverbintenissen sindsdien in roepiah's
moeten worden uitgedrukt. De officiële
koers van de roepiah ten opzichte van de
Nederlandse gulden is 331/3. De verzeke
ringmaatschappijen zijn tot dusver bereid
geweest, de tegenwaarde van hun in roe
piah's luidende verplichtingen aan recht
hebbenden in Nederland in Nederlandse
guldens uit te betalen, tegen deze officiële
koers. De voor dit doel nodige bedragen
mogen de maatschappijen echter niet uit
Indonesië overmaken. Zij moeten hiervoor
putten uit hun middelen in Nederland Dat
de maatschappijen dit doen, betekent een
tegemoetkoming tegenover de verzekerden
De maatschappijen menen het koersver
lies niet voor hun rekening te kunnen ne
men. Hun redenering is. dat een eventuele
koerswinst ook niet aan de maatschappuen
ten goede sou sUn gekomen. Een dergelijke,
voor versekerden voordelige koerswiJiiging,
VOOR ONZE DAMLIEFHEBBERS
De wedstrijd i
tr
het wereldkampioenschap
trekt allerwege grote belangstelling. Geen
wonder trouwens, want het verloop is even
spannend als verrassend.
Gezien mijn dagelijkse commentaren meen tk
op deze plaats te mogen volstaan met een be
knopte technische beschouwing der partijen.
Vanzelfsprekend levert het tournooi een schat
van gegevens op. voldoende om geruime tijd
op te teren. Openingsnieuwtjes, slagzetten, het
spel van de Canadezen, kortom zoveM mogelijk
Interessante lectuur hopen wij u successieve
lijk te kunnen serveren.
Om te beginnen koos lk twee partijen uit de
te Heerlen gespeelde1* ronden., beide met de
Vos-variant van de moderne Franse opening
en de voortzetting M—33. van Keiler afkomstig
en dienende tot voorbereiding van M—24 en
bezetting van veld 24 door wit.
Het is leerzaam na te gaan hoe Plet Roozen-
burg dit tegenspeelt en daarmede de veel
zwakkere speelwijze van de Italiaan Saletnlk
te vergelijken.
I
De gehele partij draagt sterk het stempel
van de wereldkampioen t.w. belemmering
van de tegenstander door allerlei positionele
en comblnatieve dreigingen. Hij Is wat lk zou
noemen steeds een tempo voor.
13 40-3»
15, 50—44
17. 40*2»
IS. 30—23
21 20—24
28. 45—40
23 32X21
-13
18/29
14.
- S!
35—30
2JVS4
34X28
28—23
33X24
Wit wil zich blijkbaar uit de langzame wur
ging losmaken, doch Is met een verzwakte
lange vleugel blijven zitten. Hij zoekt daarom
compensatie aan de andere zijde, doch ver
geefs.
27. 31-33 10—21 28 40-34 4—10
3». 44—40 2228 30 33 22 17 X 2»
Hier blijkt het doel van 10—21. n.l. 11—27 te
beletten.
II. 34—30
33. 42—38
35. 31X42
37. 43—38
89 39—34
41. 34—29
23 30-34
2». 4540
27. 35X24
29 27 X 9
Wit la m
worden en
34—29
40—35
32—27
43—39
14-11
9—14
19 30
30—38
i oppermachtig in het centrum ge
zwart heeft moeilijk spel.
32. 37—32
32—27
39X50
27—22
48-43
42-37
50-44
31X22
43—39
12-11
35X44
14—19
19—24
25—30
1—13
30—35
18X27
15—20
15-21?
Nog was het niet verloren; met 24—30 had
zwart het nog aardig kunnen rekken. Nu is
het uit door,
17X19
i 33-23 24 X31
Zwart geeft op.
♦2
44.
V. r. TROMER.
Van buiten naar binnen woorden invullen
die betekenen:
1. Het geheel der nalatenschap, 2. Zonder
eer, 3. Knolradijs. 4. Nu en dan, 5. Graf
heuvel, 6. Gemoedsaandoeningen, 7. Genees
heer van een vorst, 8. Heupjicht, 9. 0p geen
plaats, 10. Het eerste boek van Mozes, 11.
Vaak, 12. Klein of exclusief restaurant. 13.
Voorlopig bewijs van storting op aandelen
in een geldlening. 14. Overeenkomstig, 15.
Scheikundig middel om de aanwezigheid
van een bepaald element aan te tonen, 18.
Van of betreffende IJsland. 17. Koning van
Judea (37-4 v. Chr.), 18. Boelhuis, 19 Boe
zemvriend. 20. Klein kind.
Bij juiste invulling vormen de beglniet-
11—17
8-11
17—22
11-18
10—14
5—10
32 40-35
34. 37—32
38 39—3»
38. 42—37
40. 24—20
42. 29X 9
Lijkt wel aardig, doch heeft niets om het lijf.
Schijf 49 had in het spel betrokken moeten
worden.
43. 30—24
45. 35—30
47 33X11
49. 38—33
19X30
10—14
18X97
35 ,39
21X37
l»X 4
heeft zieh bijvoorbeeld voorgedaan met be
trekking tot de Surinaamse en Antilliaanse
guldens, welke hier thans ongeveer 2 no
teren. Zouden de maatschappijen de roe
piah voor hun versekerden op ƒ1 stellen,
dan sou dit een steunverlening betekenen,
die de Nederlandse gerepatrieerden feitelijk
van de Staat der Nederlanden souden moe
ten ontvangen en ook nog eerder van hun
vroegere werkgevers mochten verwachten
dan van de verzekeringsmaatschappijen.
Deze menen sich het niet te kannen ver
oorloven. een prededent te scheppen, waar
in andere gevallen ook andere groepen van
verzekerden zich op zouden kunnen beroe
pen, als zij bijvoorbeeld door waardedaling
van de Nederlandse gulden in moeilijke
financiële omstandigheden zouden komen.
Het antwoord van de verzekeringsdeskun-
digen beperkt zich tot het probleem van de
in Nederlands-Indischp guldens luidende
polissen. Het vraagstuk van de overeen
komsten in guldens of Nederlandse gulden»
is in dit antwoot-d niet aangeroerd.
Vergoeding van oorlogsschade
Naar aanleiding van de opmerkingen van
de Tweede Kamer over de wet vergoeding
materiële oorlogsschade, deelt de minister
van Financiën in zijn memorie van ant
woord mee. dat mag worden aangenomen
dat ook de oorlogsgetroffenen zich er ten
volle van bewust zijn, dat het niet mogelijk
is de nog resterende verplichtingen van het
Rijk wegens oorlogsschade in een jaar tot
afwikkeling te brengen en dat het streven
naar monetair evenwicht en evenwicht in
de betalingsbalans alsmede de capaciteit van
het schadevaststellingsapparaat te dezen
noodzakelijkerwijze beperkingen opleggen
Daarom meent de minister te mogen stel
len. dat het verschil tussen de geraamde be
dragen en hetgeen door vele oorlogsgetrof
fenen als wenselijk wordt gezien niet
groot is.
Ten aanzien ven de stand van zaken met
betl-ekking tot de uitkeringen van onder
linge moiestverzekeringsmaatschappijen kan
worden meegedeeld, dat een aantal dezer
maatschappijen in de loop van 1953 haar
kassen geheel hoopt af te wikkelen.
Twee Hongaarse vrouwen, moeder en doch
ter, die honderden kilometers liepen en over
twee rivieren zwomnten. zijn in het vluch
telingenkamp Wagna in de Oostenrijkse pro
vincie Stiermarken aangekomen.
Het t
Duitsland gedeporteerde personen, die daar
verplicht werk hebben verricht, de over
eengekomen beloning niet of niet volledig is
uitbetaald, is één van de punten geweest,
die te Londen b(] de conferentie over de
Duitse echulden aan het buitenland ter
sprake s|jn gekomen.
In de aanbevelingen, waarin de conclusies
van de conferenties zijn neergelegd, is met
betrekking tot de hierbedoelde lonen be
paald, dat deze in 5 jaarlijkse termijnen,
aanvangende 1 Januari 1953, zullen worden
getransfereerd. Indien het gaat om kleine
bedragen, zullen aanvragen voor transfer in
eens door bevoegde Duitse instanties in wel
willende overweging worden genomen. Dit
heeft de minister van Financiën in een me
morie van antwoord aan de Tweede Kamer
meegedeeld Een en ander geldt ook. indien
het loonbedrag door de voormalige Duitse
werkgever reeds is gestort bij een devie-
zenbank in Duitsland, op een ten name van
de rechthebbende geblokkeerde rekening.
Teneinde een vergoeding toe te kennen
voor marken, welke zijn ingeleverd door
landgenoten, die in de dertiger iaren min of
meer op aandrang van de regering in Duits?
land zijn gaan werken en in 1945 zijn gere
patrieerd. zou meer dan twintig jaar moeten
worden teruggegrepen. Dit lange tijdsver
loop, gevoegd bij het feit dat niet meer na
te gaan is wat de belanghebbenden in Duits
land hebben verdiend en wat zij dus als be
sparing op hun loon in 1945 aan marken kun
nen hebben meegebracht, terwijl evenmin
kan worden vastgesteld 'of zij destijds van
de transfermogelijkheid gebruik hebben ge
maakt, is de oorzaak dat naar het oordeel
van de minister, de gedachte regeling niet
uitvoerbaar is.
Mede hierom overweegt de minister thans,
een regeling van meer algemene aard te
treffen, op grond waarvan een beperkte ver
goeding kan worden gegeven voor alle in
1945 door gerepatrieerden aan de grens in
geleverde rtjksmarken, waarvoor ingevolge
de grensgeldregeling geen vergoeding is
toegekend.
WAT ZULLEN WE ETEN
MAANDAG
Kerriesoep
Worteltjes
Aardappelen
l
Maureen Connolly (de kleine Mo) moet er
lief uitzien op de tennisbaan en daarom
heeft Teddy Tinling (nooit van gehoord?)
niet minder dan een hall dozijn costuums
voor haar ontworpen, die zif bi) de Austra
lische kampioenschappen zal dragen. Hier
is er één van, getiteld Point Winner".
Mooi hè?
Het slot van de geldzuivering
Met betrekking tot de afdoening van de
verzoeken om restitutie van de in het kader
van de geldzuivering ingeleverde bankbiljet
ten. deelt de minister van Financiën in zijn
memorie van antwoord aan de Tweede Ka
mer mee, dat deze materie omstreeks do
jaarwisseling nagenoeg zal zijn afgedaan.
Met de Algemene Rekenkamer en de Ne
derlandse Bank is overleg gaande omtrent
de inrichting van de op dit stuik op te stel
len verantwoording.
In het door de „Stichting 5000 en 1000"
tegen de Staat aanhangig gemaakte proces
werd op 6 Juni 1952 conclusie van ant
woord genomen Op 25 November zal eiae-
resse conclusie van repliek nemen.
^OOR DE DERDE MAAL putten wij uit de Sinterklaas
herinneringen van onze lezers, van wie er bijna drie
honderd de moeite hebben genomen ons te vertellen welke
Sinterklaasviering voor hen onvergetelijk is. Deze keer voeren
ze ons naar een kamp in Duitsland in volle oorlogstijd, naar
een ziekenhuis en naar een kostschool.
Alle drie inzenders ontvangen het toegezegde honorarium
van 15, met één uitzondering. De heer C. A. v. H„ de schrij
ver van „Zwarte Piet eiste „zoen"-geld" verzocht ons het
honorarium ten goede te laten komen aan het Koningin Wil-
helmlnafonda voor de Kankerbestrijding, aan welk verzoek,
wij natuurlijk gaarne voldoen.
DE REDACTIE.
JJOE huppelt zijn paardje
hoorden
zingen, toen we de voordeur
achter ons dichttrokken. Het had
opgehouden met regenen, maar
de straat glom in het licht van
da4 lantaarns èn het woei hard.
Diep in onze kraag gedoken lie
pen we verder. Het was stil bui
ten: er reden bijna geen auto's
51.
13—18
I 46e zet is wel zeer zwslt geweest; de
Wit!
rest is s-b-c-werk,
S3. I«<27 22X31 54. 33—32 31—38
55. 42—37 38—31 56. 37 X 26 38—41
57. 32-31 41-46 56. 29-23 1»X2»
59. 29-23 46—23 60 22—17 28-3»
61. 17—11 33-38
En na nog enkele onbelangrijke zetten gaf
wit op.
Nu als vergelijkingsmateriaal de partij:
Wit: W. Hulsman
Zwart: M. Saletnik
1. 12—2»
13-23
2. 33—29
23X32
3. 37X26
28-25
4. 41—37
12—11
5. 31—33
8-12
6. 29—24
19X30
7. 35X24
2—
Zwak geapeeld, 13—19 moet mogelijk blijven.
1. 42—38
14—20
9. 37—32
20 29
10. 34 -Cl»
13X28
11. 33X24
10—14
12. 46-41
12—18
1». 39—33
7—12
14. 41—37
1— 7
IS. 44—39
5—10
18. 50-44
16—22
De zwarte
stand Is
een cople van
die van
Roozenburg,
maar dan
een slechte!
17. 47—42
14—19
1». 46—35
19X30
19 35X24
18-14
20. 44—40
14—19
21. 48-35
19X16
22. 35X34
4—10
Het bekende spelletje, maar bet gaat niet op.
Veld 19 is het zwakke punt.
Oplossingen «in deze puzzle moeten atMrliJk
Donderdai a.s. In ons bezit »Uo Voor goede
oplossingen worden een pr(j* een l- en
twee prUzen «an 24e beschikbaar gesteld. Op
het adres vermelde men. Puzzlerubrtek Over
desa rubriek wordt niet teenrrespoadeerd
Oplossing van onze
aardrijkskundige puzzle
1. Galla. 2. Amoer, 3. Lopik, 4. Leine, 3.
Arkel, 6 Desna, 7. Etten, 8. Stein, 9. Neira,
10. Annam.
Kerstpakketten voor Ambonezen
De stichting „Door de eeuwen trouw"
heeft besloten ook dit jaar weer een Kerst
pakketten-actie te organiseren voor de
Ambonezen in de woonoorden
Indien men er voor voelt zelf een pakket
klaar te maken, dan kan men een adres krij
gen van genoemde stichting. Markt 39, Eind
hoven. Men kan een groot gezin, een mid
delgroot gezin, een klein gezin of een vrij
gezel kiezen Maar daarmee neemt men dan
ook de verplichting op zich zelf te zorgen,
dat dit pakket uiterlijk op 24 December op
het opgegeven adres wordt bezorgd.
Voorts ie de stichting bereid te zorgen
voor verzending van de pakketten tegen de
volgende prijzen: voor een vrijgezel 3.50;
gezin zonder kinderen 4.50; gezin met 2
kinderen 8 groter gezin ƒ8.50.
Het allernieuwste iseen /iet« van plastic.
Een Amsterdammer, vroeger vertegenwoor
diger wan een firma in plastic, heeft thans
een fiets geconstrueerd van plastic. Volgens
deskundigen is het gebruik van plastic zeer
aan te bevelen, want ten eerste is het roest
vrij «R t*n tweede is smering van de lopende
delen niet meer nodig,daar men hiervoor
water kan gebruiken.
met drie honderd kameraden,
bevel naar Duitsland te vertrek
ken. U begrijpt hoe het ons te
moede was. Niemand van ons
had er ook maar een greintje
lust in, maar hoe we kankerden,
het hielp allemaal niets. De
Duitsers maakten korte metten
en op 29 October vertrokken we
in goederenwagens naar onze
plaats van bestemming.
Wij kwamen terecht in Slees-
wijk, waar we moesten meehel
pen bij het aanleggen van een
vliegveld, werk dat ons danig te
gen de borst stuitte en menige
betonmolen moest het dan ook
ontgelden. We saboteerden wat
we konden, maar pasten wel op,
dat het niet te veel in de gaten
liep. De stemming onder ons
werd steeds verbitterder en dat
werd nog erger naarmate de
feestdagen naderden. Sint Nico-
laas. Kerstmis, Oud en Nieuw
we moesten er niet aan den
ken. dat we hier dan nog altijd
zouden zitten opgesloten. Zo
goed en zo kwaad als het ging
troosten we elkaar en zo kropen
de dagen voorbij.
Eind November kreeg mijn
„slaapje", mijn buurman in de
barak, waar we sliepen, bericht,
dat zijn vader was overleden. HU
kreeg verlof tot 4 December
naar huls te gaan Natuurlijk
vroeg ik hem de groeten bij mij
thuis te gaan doen en wat shag
voor mij mee te brengen uit Ne
derland. Natuurlijk beloofde hij
zich van een en ander te kwijten.
O. o, wat hebben die zes dagen
voor mij lang geduurd! Eindelijk
was het dan toch 4 December.
Zou hij terugkeren? Ja hoor. des
avonds twaalf uur kwam mijn
slaapje binnen
Gauw informeerde ik hoe het
geweest was bij hem thuis en
natuurlijk vroeg ik of hij ook
nog bij mij thuis was geweest.
Ja hoor. antwoordde hij. Je
hebt de groeten, ze maken het
allemaal best enik heb een
heel pak bij mij. voor jou. Het la
nu te laat. Zullen we het morgen
uitpakken?
De volgende ochtend kwam
het pak te voorschijn. Er «tond
op: „Van Sinterklaas, voor Jan".
Wat je op zo'n ogenblik voelt,
wanneer je, gedwongen in den
vreemde bent, en je krijgt daar
ineens iets uil je vaderland, uit
je allernaaste omgeving, is met
geen pen te beschrijven. Het
klinkt misschien sentimenteel
voor iemand, die deze ervaring
nie* heeft gehad, maar lk moet
bekennen, dat ie tranen mij over
de wangen rolden. En wat zat er
allemaal in dat pak! Wanten, een
ijamuts. speculaas worst, shag,
enz., enz. De hele dag. onder het
slavenwerk door. moest ik er
an denken. Nadat we '«avonds
thuis gekomen waren van on»
werk en we gegeten hadden,
haalde ik alles voor de dag Op
gewekt riep Ik mijn kameraden
toe:
- Nu gaan we Sinterklaas vie-
We waren met twaalf man in
de kamer en we hebben alles zo
eerlijk mogelijk verdeeld en on
danks alle ellende hebben we tot
laat in de avond gezongen van
Sinterklaas kapoentje en Zie
de maan schijnt door de bomen.
Geen versje hebben we overge
slagen. We waren als kleine jon
gens zo blij met een enkel spe
culaasje. een klein borstplaatje
en een paar draadjes shag. We
gevoelden ons op dat ogenblik
één, allen hadden we dezelfde
gevoelens en allen beseften we
dal wij op elkaar waren aange
wezen. daar in het vijandelijk
land.
Nog dikwijls moet ik denken
aan die éne Sinterklaasavond
in Duitsland. Wat waren wij
toen gelukkig met één specu
laasje en een borstplaatje uit
Nederland. Daarom vind ik het
nu zo droevig, dat er zovelen
overvloedig ontvangen en toch
nog niet tevreden zijn en nooit
eens denken aan degenen, die
minder hebben dan z\j.
J. v. d. L.
Baby voeden, mompelde hij
de buurkinderen in zichzelf en verdween weer in
zijn hokje.
Bij de kleuters was het don
ker. ze sliepen allemaal, maar
uit de babykamer kwam een
meerstemmig, verwoed gekrijs.
De nachtzuster kwam juist de
gang in.
Niet naar huis, vanavond,
zuster
Nee, dit kwam deze keer
niet goed uit. Maar we vieren
slechts enkele fietsers, de hier ook Sinterklaas, hoor
meesten met een groot pak ach
terop; blijkbaar gingen ze er
gens Sint Nicolaas vieren.
Wijzelf hadden de laatste we
ken aan het hele feest ter nau-
wernood gedacht, alleen plicht
matig een pakje gestuurd „naar
huis"; voor elkaar echter hadden
we mets gekocht naar sur
prises stond ons hoofd helemaal
niet
De gang van het ziekenhuis
lag verlaten, zoals elke avond
om negen uur. Er was een
vreemde portier, die ons aan
hield toen wij ^ijn kantoortje
passeerden
Op welke afdeling moet u
zijn
Kinderafdeling, portier 1
treft behoor ik, als zeeman,
niet tot de me^st bevoorrechten,
althans de laatste vijf jaren niet,
want toen zat ik de 5e Decem
ber iedere keer op zee en dacht
?n voelde ik precies wat andere
zeelieden op zulke avonden den
ken en gevoelen. Maar die
éne Sinterklaasavond, nu zes
jaar geleden, verliep voor mij
toch wel heel bijzonder en daar
van wil ik u graag vertellen, lk
was toen negentien jaar en was
leerling op een kostschool. Reeds
lang werd er'gepraat over een
Sinterklaasviering en toen de
grote dag naderde, werd de con
versatiezaal in orde gemaakt
voor de grote „Rechtszitting",
welke op de avond van 5 De
cember zou worden gehouden.
Kort en goed, klokke halfacht
lie avond zat Sint met baard
en al, in gezelschap van drie
fikse Pietermannen op het po
dium. We zongen allerlei lied
jes, informeerden belangstellend
of de Grote Man niet zeeziek
was geweest tijdens zijn tocht
naar Nederland en toen kwam
het ogenblik waarop zou worden
begonnen met de uitdeling van
pakjes enklappen met de
roe. Er vielen geen doden en de
stemming was prima. Eén voor
één moesten we op het matje
kómen en een vermaning om ons
leven te beteren en een pakje in
ontvangst nemen. Ieder kreeg
eerlijk zijn beurt. De een moest
horen, dat hij te lui was, de
ander heette te brutaal en een
derde werd onder de neus ge
wreven, dat hij te veel achter
da meisjes aanliep.
Eindelijk kwam ik aan de
beurt. Welk een zondenregi.-ter
Ik schreef met mijn linkerhand,
was brutaal, had te veel aan
dacht voor het vrouwelijk ge
slacht dat mocht allemaal
niet. En zeker moest ik Dirkje,
de dochter van de leraar in re
kenen, met rust laten Kortom,
het vonnis luidde: „Vijf slagen
met de roe" en dan mocht ik nog
dankbaar zijn, voegde Sinter
klaas er aan toe, dat ik niet mee
hoefde in de z»k. naar Spanje.
De Pietermannen moesten het
vonnis voltrekken
Twee Zwarte Pieten grepën mij
stevig vast en de derde zou
overgaan tot de executie van het-
vonnis. Ik verzette mij uit alle
macht, tevergeefs, lk moest er
aan geloven of ik wilde of niet.
De Zwarte Pieten hadden ge-
weldig plezier in het geval en
af en toe barstten ze in lachen
uit, dat allemaal nogal meisjes
achtig klonk; vooral het lachen
van de kleinste leek nogal ver
dacht veel op dat van Dirkje
van de »-ekenmeester en daarom
besloot ik mij te wreken.
Des avonds, na het feest, heb
ik haar opgewacht en voor
iedere klap. die ik had gekregen
eiste ik „zoen"-geld. En al die
kussen heb ik gekregen ook I
Een jaar daarna hebben we
ons verloofd en nog twee jaar
later zijn we getrouwd en nu
hebben we zelf al een klein
Dirkje. Ik ben Sinterklaas voor
dit alles nog altijd dankbaar.
C.A.V.H.
oegde zij er met beroeps-opti-
misme aan toe.
Gaat u vast maar binnen,
ik kom zo de kleme brengen i
We wachtten als zo vaak reeds
en vergeleken de heldere, maar
wat al te witte Ijamer met onze
eigen huiskamer, waar we
anders zouden hebben gezeten,
deze Sinterklaas, voor het eerst
met z'n drieën.
Daar was de zuster met een
rose wollen deken behoedzaam
in haar armen. Van onze zoon
was tn het bundeltje niets te
zien, al hoorden we hem geluid
jes maken. Ik kreeg het pak op
schoot tn sloeg de deken terug.
Jobje, broodmager na de ope
ratie. keek ons vol belangstelling
aan.
Straks kom ik hem weer
halen, kondigde de zuster aan,
waarna ze ons alleen liet.
Ze was, gelukkig, nog steeds
piet teruggekeerd, toen het kind
al klaar was met drinken, met
een rustijauze tussen elke paar
slokjes, zo uitgeput was ons
kleintje.
Geef hem mij even, vroeg
grote Job en de baby verhuisde
naar zijn vader.
Je zou toch niet zeggen, dat
hij al anderhalve maand is.
En wat 'n dunne beentjes
toch
Maar hij ziet niet meer zo
wit als een paar dagen geleden.
En ook ziet hij er niet meer
zo moe uit, hij zal er gauw
bovenop zijn troostten we el
kaar.
Ja en dan wordt hij een
blozende, welvarende baby, hè
Jobje
En als het weer Sinterklaas
is, hebben we je thuis en dart
mag je even opblijven.
Misschien krijg je dan wel
een blokkendoos
Oj het nu het vooruitzicht op
dat speelgoed was. maar opeens
zagen we bij Jobje, tengevolge
van zijn ziekte achter in zijn ont-
tcikkellng, een, aanvankelijk
aarzelend lachje doorbreken...
Een kwartier latei\ liepen we
weer buiten. Het regende opr
nieuw en in de verlichte voor
kamers onderweg zagen we vro
lijke mensen, gezeten om feeste
lijke tafels, bezaaid met papier
en allerlei niet te onderscheiden
voorwerpen, natuurlijk ca-
deautjeë.
Maar wij hadden het mooiste
geschenk gehad, dat we die
avond maar hadden kunnen krij
gen: het eerste lachje van onze
kleine, zieke jongen.
M. J. de J.—v. W.
