welkom i UIT DE OMGEVING Henriëtte Roland Holst op 82-jarige leeftijd overleden Een stroom Jeugdlectuur gaat aan Sinterklaas vooraf terstond V. Ds. Van Rossum: meerderheid legge haar zienswijze niet op Chr. Besturenbond hield een propaganda-avond Catarrh Israels volwassenen naar school Verdachte beschuldigt haar overleden man 9 Modaliteit of richting Kerkorde beoogt eenheid in verscheidenheid Concessie van Van Gog met 5 jaar verlengd AAR. ANNEER „Wat doen we met onze vrijheid „Wat de K.N.M.B. zoal doet" Een goed en goedkoop voor de feestdagen Wolle Klaver C.Z.C. schqot bij Neptunus (loor het net heen wat zullen Zij gaf meer dan veel, zy gaf alles VICKS VATRO NOL ONTSPANNING EN ERNST VOOR BOVEN DE ZESTIEN" Eerst komen de meisjes aan de beurt Te laat Eind aan Babylonische spraakverwarring - ll%' Kerstgeschenken van vijand in Korea Stof tot nadenken Beneden de zestien Eis 15 jaar Declamatorium over Henric van Veldeken TWEEDE BLAD - PAGINA 1 GOUDSCHE COURANT DINSDAG 25 NOVEMBER 1953 Op een gemeente-avond van de Vereni ging van Vrijzinnige Hervormden in „Het Blauwe Kruis", sprak gisteren ds J van Rossum, Ned. Hervormd predikant in Win terswijk, over „Modaliteit of richting?" Ds Van Rossum begon met op te merken, dat het woord „modaliteiten" uit de toelich ting op de nieuwe kerkorde stamt. Vroeger •prak men van „richtingen" al werden deze in de „oude kerkorde", het Algemeen Reglement voor de Ned. Herv. Kerk, dat gegolden heeft van 1816 tot 1951, niet ge noemd, maar wel stilzwijgend veronder steld maar de nieuwe kerkorde, eerlijker en reëler, heeft hiervoor, naast zoveel an dere vreemde woorden, het woord „moda liteiten" ingevoerd. Hiermee heeft de Ned. Herv. Kerk officiéél erkend, dat er ver schillende wijzen (modus wijze) van evangelieverkondiging zijn, terwijl door het woord „modaliteiten" tevens is uitgedrukt, dat in de verschillende wijze van evangelie verkondiging tenslotte toch slechts één en hetzelfde Evangelie naar voren wordt ge bracht. Het oude woord „richtingen" sugge reerde meer een uiteengaan der verschil lende meningen, stromingen en zienswijzen, het woord „modaliteiten" brengt meer een suggestie van eenheid in verscheidenheid. Namen en benamingen plegen dikwijls een wens, een streven, e^n pretentie uit te drukken. Zo ook hebben we in het door de nieuwe kerkorde ingevoerde woord „moda liteiten" ongetwijfeld met wat de Engelsen noemen „Wishful thinking" te doen. De nieuwe kerkorde beóogt een grotere een- neid in het geestelijk leven der kerk te scheppen. Dit is een streven, dat alleen maar is toe te jyichen, want „een rijk dat tegen zichzelf verdeeld is, kan niet be staan", en in deze tijd, waarin de onkerke lijkheid en hand in hand daarmee de on verschilligheid voor geestelijke dingen een steeds wassende stroom is, kan de kerk zich de weelde van een onderlinge rich- tingsstrijd heus niet meer permitteren. Doch de eenheid in verscheidenheid welke de hui dige kerkorde op het oog heeft, is alleen bereikbaar, als de verschillende „richtin gen", die er op het ogenblik in de Ned. Herv. Kerk zijn, elkaar ook werkelijk als „modaliteiten" gaan beschouwenl En daar aan ontbreekt, zeide spreker, nog wel het een en ander. Eigen maatstaf Immers, lettende op de feitelijke toestand in de Ned. Herv. Kerk ziet ds Van Ros- - gum daar op het ogenblik de toon aan geven door de z.g. midden- of neo-ortho- doxie, een gematigde rechtzinnigheid, die optnstaat voor een zekere mate van bijbel kritiek, veel verouderde zienswijzen heeft laten vallen, moderne allures aanneemt, maar met hand en tand vasthoudt aan wat zij het „indlscutabele" noemt: de vlees wording des Woords in de persoon van Jezus Christus, zijn schulddelgend lijden en zijn lichamelijke opstanding uit het graf. Deze midden- of neo-orthodoxie vormt de meerderheid in de vertegenwoordigende li chamen der kerk en bezet de sleutelposities in alle raden en commissies die er zijn. Daartegen aangeleund staan die „vrijzinni gen" die de geloofsopvattingen van deze meerderheid voor 80 90'/. kunnen delen en daarom zeide spreker, soms ook een atukje van de kluif krijgen toegeworpen Het gevaar van de huidige ontwikkeling ziet ds Van Rossum hierin, dat een be paalde modaliteit, n.l. de modaliteit van de op 't ogenblik bovendrijvende groep, zich zelf als maatstaf aan de andere modalitei ten gaat opleggen. Want daarmee zou een voudig bestendigd zijn wat altijd de kanker van de Herv. Kerk geweest is, n.l. de over heersing van de ene gtoep door de andere, van de minderheid door de -meerderheid Men ziet het in Gouda, waadde modaliteit van de Vrij*. Hervormden door deifkerke- raad niet als modaliteit, d.w.z. als een an dere wijze van evangelieverkondiging, wordt erkend en een groep trouwe lidmaten, omdat zij een andere wijze van evangelie verkondiging begeert, eenvoudig buiten de peur wordt gehouden. Spr. betwijfelt ten Zeerste of deze houding van dp kerke- raad wel in overeenstemnjing is met het apostolisch karakter vad de kerkorde, waarvan men zo hoog pleegt op te geven. Om nog te zwijgen van de onnoemelijke achade„ welke door deze bekrompen hou ding aan de kerk wordt aangedaan! De neij-orthodoxie heeft tot deze exclu- «ivislische houding te minder het recht, om dat zij, wat haar dogmatisch gehalte be treft, slechts een except uit de oude ortho- doxe leer is, Sprekirs berwMr tegen deze „modaliteit is, dat ze zo halfslachtig.is Im mers ze geeft toe, dat er in de Bijbel le- eenden en onwaarschijnlijke verhalen voor komen (b.v. het scheppingsverhaal en dat van het paradijs), ze is zelfs, in brede lagen, geneigd toe te geven dat de* geboorte van Jezus uit de maagd).Maria een oud christelijk theolofeoumenoA is, d w.z. een godsdienstige voorstelling, Wie geboren is uit de mythische denkwijze van die tyd, maar ze houdt hardnekkig! vast aan het «jlbbóleth, dat Christus lichamelijk uit zijn «af verrezen is. Hoewel tochl zowel het een als tirt ander duidelijk in de Schrift ge leerd wordt. Andere visie mogelijk Voor 't laatst beroept men zich dan op de uitspraak van Paulus in 1 Kor. 15 14: „A{s Christiü niet is opgestaan, dan is onze prediking ijdel, en ijdel ook ons geloof Maar wie zegt dat Paulus hier een licha melijke opstanding bedoelt?vroeg ds Van Rosïum. Hij wees op teksten, óók bij Pau lus. die in een andere richting wijzen. Is van Iemand, die blijkens" 2 Kor. 5 16 geen waarde hechtte aan het kennen van Chris tus naar het vlees en die schreef, dat vlees «n bloed het Koninkrijk Gods niet kunnen beërven (1 Kor. 15. 50), te verwachten, dat hil zoveel waarde zou hebban gehecht aan een vleselijke, lichamelijke opstanding? Ten overvloede staat er dan nog In de eerste brief varr Petrus (3 18), dat Chris tus wel gestorven is naar het vlees, rtiaar opgewektnaar de geest! Spreker wilde hiermee zeggën, dat er ook een ander* yi- •ie op het Evangelie en een andere In terpretatie van de Bijbel mogelijk is. Het volle Evangelie", waarmee men van deze gljde zo gaarne schermt -r „alsof wij er Iets van zouden verdonkeremanen", riep spre ker verontwaardigd uit is niet de enig mogelijke en zeker niet de enig juiste inter pretatie van de Schrift: er Is, behalve „une art de grouper les chlffres" ook „une art de grouper les textes"! Ook de Gereformeerden zijn, aldus spre ker, blijkens het rapport van d« door de k ,Synode ln8®stelde commissie ter bestudering van het vrouwenkiesrecht, van mening, dat de teksten in die brieven van Paulus, welke handelen over de positie der vrouw in de gemeente „tijdgebonden" zijn, d wz. verklaarbaar uit de zedeh en de denkwijze van die tijd en niet meer abso luut normatief voor ons, mensen van de twintigste eeuw. Spr. vraagt zich echter af, waarom dan die teksten, welke handelen b.v. over de verzoenende kracht van Chris tus bloed, niet „tijdgebonden" kuflnen zijn. De orthodoxie heeft geen recht ons hier verwijten te maken, aldus spreker, zolang zij zelf andere bijbelplaatsen „tijdgebonden" acht. Voortgaande openbaring Spreker stemt toe, dat de nieuwe kerk- drde gebaseerd is op de „gehoorzaamheid aan de H. Schrift". Maar wat houdt dit in? vroeg hij. Eist de Schrift van ons, dat wij ons slaafs zullen buigen voor haar letter of dat we ons zullen richten naar datgene^ waarheen zij tendeert? „De letter doodt, maar de Geest maakt levend", staat er ook geschreven (2 Cor. 3 6). En volgens Joh. 16 12, 13 heeft zelfs Jezus het laatste woord niet gesproken, maar worden wij verwèzen naar de Geest der Waarheid, die ons tot de volle waarheid leiden zal. „De waarheid zal u vrij maken" (Joh. 8 32). Dus wijst de Bijbel uiteindelijk* boven zichzelf uit: er is een voortgaande openbaring, die 'niet met het laatste bijbelboek is afgesloten. Resumerend zeide ds Van Rossum dan- baar te zijn voor het begrip „modaliteit", dab de nieuwe kerkorde heeft gelanceerd Hij erkent, dat er verschillende wijzen van evangelieverkondiging mogelijk en mis schien zelfs noodzakelijk zijn, waarbij hij zich beriep op de tweemaal in het Nieuwe Testament voorkomende uitspraak, dat er „kinderkens" zijn, die roet „melk" moeten worden gevoed, omdat ze de „vaste spijs" nog niet verdragen kunnen. Maar hij meent zich ten sterkste te moeten verzetten tegen het drijven van een bepaalde „modaliteit", die haar zienswijze als de enig legitieme aan de kerk tracht op te leggen. „En ik meen óók de Geest Gods te hebben",, aldus eindigde spreker met een woord van Pau- 4u« (uit 1 Cor. 7 40) zijn peroratie. „Die rSljl oordeelt, ls de Heer" (1 Kor. 4 4). In deze góed bezochte bijeenkomst is op de lezing van ds Van Rossum een ge animeerde gedachtenwisseling gevolgd. Aulobuidientl GoudaR'dam Aanvragen om buslijnen naar Zoetermeer afgewezen De Commissie Vergunningen Personen vervoer heeft de vergunning van de Gebr. Van Gog te Capelle a.d. IJssel tot het on derhouden van de autobusdienst Rotterdam D.P.—Nieuwerkerk a.d. IJssel—Moordrecht —Gouda station met een zijtak naar Zeven huizen (Hof van Holland) met 5 jaar ver lengd. Aan deze concessie is de beperking verbonden, dat de dienstregeling uitsluitend wordt ingesteld om te voorzien in de ver voersbehoeften van de tussenliggende plaat sen met de eindpunten. Deze beperking is ingesteld om onttrekking van vervoer aan de spoorlijn Gouda—Rotterdam tegen te gaan. In Rotterdam geldt een verbod voor locaal verkeer. De aanvragen van de Gebr. Van Gog om concessie voor het exploiteren van busdien sten Zoetermeer—Gouda, Zoetermeer—Rot terdam. Boskoap—Rotterdam en Zoetermeer —Boskoop werden afgewezen. Ook de N.V. Cltosa had vergunn» j eW bi ge vraagd voor het onderhoüden van eeg bus dienst tussen Gouda en Rotterdam. De Com missie Vergunningen. Personenvervoer heeft deze aanvrage echter afgewezen. 25 Nov. 6.30 uur, Stationsplein: Aankomst van Sint Nicolaas, daarna rijtoer door da stad, 7.30 uur ontvangst door gemeentebestuur In stadhuis. 7.30 uur, Openbare Leeszaal: Spreek- Juventute. adviseuse mej. C. van Leeuwen. 25 Nov. 0 uur Thalia Theater: Corsettten- show Firma P Breek. 25 Nov. I uur, Concordia: Voorlichtingsavond Firma Ruys en Co voor adspirant-emigranten. 26 Nov. 7.30 uur, veemarktrestaurant: Film- ■ertoning over rattenbestrijding. 26 Nov. 7.45 uur Veemarktrestaurant: Toneel avond Friese Vereniging, opvoering „Spegel fan 'e wrftld'V 26 Nov. 8 uur, Westerschool: Bijbellezing ds H v. d Akker 26 Nov. 8 uur, Reitnie: Spreekbeurt ds J. Bör- ger voor Logosverband. 26 Nov. 8 uur, Nieuwe Schouwburg: Ster- 26 Nov. 8 uur, calvUn: Bijeenkom Bond, spreker ds J. van Slledregt. Op de propaganda-avond van de Goudse Christelijke Besturenbond, die gisteren in De Beursklok gehouden werd. sprak de 'heer C. Groen, hoofdbestuurder van de Ne derlandse Christelijke Bond van Overheids personeel over „Wat doen wij met onze vrij heid. Spreker begon met te zeggen, dat de winterpropaganda van de Chr. vakbewe ging als inhoud moet hebben: bezinnen en getuigen. Bezinnen in eigen kring en getui gen naar i?ult;en. Dit is hetzelfde als wat men ook bèoogt met een Chr. sociaal con gres. Helaas kon er geen Chr. sociaal con gres worden gehouden, maar alleen een Chr. sociale conferentie, waarbij men tot de slot som is gekomen, da>t men hef op verschiiten* de punten niet eens is geworden oger din gen die het sociale leven betraten. Wel heeft men elkaar kunnen viaden op het voornaamste punt, dat ook de fiasis is voor het christelijk sociale leven, nbmelijk De betekenis van de Bijbelse boodschap voor, het sociale leven". De conclusie is vastge legd in een zestal punten, waarvan het laat ste punt wel het voornaamste is „De In deze zin verstane sociale ftrijd zal zien al leen voor verwereldlijking en défaitisme kunnen vrijwaren, wanneer hij gedragen wordt, door die ernstige en vreugdevolle in zet van heel ons leven, bij alle aandacht voor het heden, zich uitstrekt naar de toe komst van Jezus Christus en Zijn Konink rijk, waarin allen de triumph vani Gods ge rechtigheid over alle zonde en ellende der wereld gewaarborgd wordt Op deze basis staat ook de christelijke vakbeweging. Wij zijn vrij omdat Christus ons heeft vrijgemaakt. Maar ib die *rijhe^ weet een christen zich gebonden aan Gods* Woord:. Hierin hebben we «en v«"|twoor- deiijkheid. aldus spreker. Een Verantwoor delijkheid die we genieten in vrijheid in so ciaal en economisch opzicht. Als c^jj?te"en zijn we het eens dat we daardoor oëra ver antwoordelijkheid hebben votfr ^ezitevor- ming. aldus de heer Groen ln Gods Woord hebben we een bepaaWe "gracht namelijk onze arbeid, die we in dienst hebben te stel. len van Hen) Arbeid behoort tot lijkheid van de mens. De bewuetheid datwe een schepsel Gods zijn geelt ons ook de lmt om te arbeiden. Als deze bewustheid ont breekt, dan staan we op een kel'end vlak In onze bewustheid moet ook het doel liggen dat we in de vakbeweging najagen. En dit doel binnen onze bewustheid geefg vrijheid. Er zijn twee lijnen in t menselijke leven. Het cht^telUk sociale leven naar ds van Gods Woord en het niet naar dat Woord willen leven maar de mens ini alles.willen willen leven maar de mens n eren. Dat Is de extreme tegenstelittg. Wij hebben de Bijbelse booi'flmP in schappelijke leven uit té drisen, zei de heer schappelijke leven uj. Groen. God heett het leven naar eigen «e- aardheid een taak gegeven en ln het hells- Messemaker verloor opnieuw Opnieuw heett Mess'emakers een neder laag geleden, zodat het na drie wedstrijden nog steeds onderaan staat. Spangen 2 won met 8-2 van de Gouwenaara. die hun eerste bordspeler F- Roggeveen - Mi deze tanêr - missen. Een troost isi er. Ook Hillegersberg heett nog geen punt, maar het heett alechts twee wedstrijden Messemaker 3 won van Zwarte Dame 8 met 7'/i2'/«. De ^detailleerde waren bij deze partij: A v. d. VUft-w- KoJk 1-0; W. Groenendijk—R. Oppelaar Vs-V», H. de Jong—D. v. d. Kroef 1—0; mr A. L. Thierens—C. Boogaers £-1; P- v. d. Zou- wen-D. Bron 1-4); A. Boot-Lupgens -O, N. de Wit—F. Smits T—0; J- 0—1; O. J. v. d. Horst—Keyzer 1—0, H. v. d. Hee—C. Kuit 1-0. werk van Christus hebben we die taak te volbrengen. Als we dit niet zien, dan komen we terecht in het nihilisme. De Christelijke vakbeweging moet getrouw zijn aan het Woord van God om te kunnen werken aan de op- en uitbouw van de vakbeweging, want ook Merbij geldt: „Zoekt eerst het Ko ninkrijk Gods en al het andere zal U wor den toegeworpen" Als dit gebeurt, dan zul len we ook, zo besloot de heer Groen de vruchten zien en de vrijheid ln Christus deelachtig wortlen." Aan deze avond werkten mede mevr) Den Hartog met declamatie en het Chr. mannen koor „De Lofstem", onder leiding van de heer W. Goedhart. Lezing voor de Goudse Middenstandsvereniging Over wat de Koninklijke Nederlandse Middenstandsbond voor zijn leden betelpt, heeft op de gisteravond in „Ter Gouw™e- houden, druk bezochte ledenvergadering van de t Goudse Middenstanasvereniging voor handel en industrie, de adjunct-secretaris van de KNMB, de heer A. J. Van Ginkel, gesproken. Voor velen is die uiteenzetting een verrassing geweest, want zij bracht een lange opsomming van organen en instanties ■waarin de K.N.M.B. zelfstandig, of binnen het raam van de Middenstandscentrale, vertegenwoordigd. Daaruit bleek dat' in vrijwel alle lichamen- waarin zaken die het raiddenstandsbelang raken aan de orde ko men, de bond een vinger in de pafMieeft. O.m. is de georganiseerde middenstand vertegenwoordigd in de Sociaal Economische Raad, het orgaan dat belast ls met het toe zicht op en de uitvoering van de in wor ding zijnde publiekrechtelijke bedrijfsor ganisatie. Van de vijftien zetels die in de- S.E.R. voor werkgevers beschikbaar waren en waar een veertigtal organisaties naar solliciteerden, kregen de middenstands bonden er drie. Ook ln de Midden- standsraad, een de regering adviserend or gaan, waarvan het, naar de heer v. Ginkel opmerkte, zo goed als zeker ls dat het mede in de PBO zal worden opgenomen, is de Middenstandsbond sterk vertegenwoor digd. Spreker noemde nog vele ander* or ganen. waarin vertegenwoordigers van de middenstand zitting hebben. De aanstelling van-een secretaris-generaal voor de Middenstand noemde de heer v. Ginkel een' van de meest verstrekkende successen van het werk. Voorts heeft de KNMB verscheidene eigen organisaties, waarin de belangen van de middenstand worden behartigd. We doen al het mogelijke wat we kun nen, met de middelen ,die de midden standers .ons tea, beschikking stellen, ver zekerde de heer Van Ginkel, die echter niet verheelde, dat de middenstanders erg zui nig zijn met die middelen. Hij vond dat reeds 50 jaar geleden de arbeiders beter dan de zakenmensen hadden begrepen, "dat de kost voor de baat uitgaat. De voorzitter, de heer J. F. W. Turion, verklaarde in zijn dankwoord zeker te zijn dat alle aanwezigen tot de conclusie zijn gekomen, dat het hoofdbestuur hard voor de middenstand werkt. Na ballotage konden 23 nieuwe leden, aan het totaal, dat daarmee op 175 kwam. wor den toegevoegd. De benoeming van drie leden voor het nieuwe actle-comlté vin de Goudse Mid denstandscentrale wérd tot de volgende vergadering aangehouden. Dgn zal ook een verzoek van ihet hoofdbestuur, om ta ko men tot oprichting van een club voor jeugdige middenstanders worden bekeken. Tijdens de pauze werd een kaas verloot De gelukkige was de spreker, zodat dé Goudse kaas naar Voorburg ging. Ammerstol Ammerstol sag zichzelf. Zondagavond zijn in Het Gebouw enige voorstellingen gegeven van de film, die onlangs van Ammerstol in gemaakt. De belangstelling was groot, want velen wll- dero natuurlijk zichzelf op het witte doek zien. Dg verschillende tafereeltjes gaven nog wel eens aanleiding tot hilariteit. B.v. toen camera-,schuwe" vrouwen, die er geen prijs op stelden als filmster, te fun geren, in hun vlucht nog juist waren ge grepen erf01 toch tegen wil en darde een speels/Hadden. 's Middags werd voor de jeugqjHn voorstelling gegeven. IJsifub vergaderde. De IJsclub „Voor uitgang" hield haar jaarvergadering. Als bestuurslid werd, wegens bedanken van de heer J P. Visser, gekozen de héér C. de Waard. Het financieel overzicht gaf een batig saldo te zien van 182. Ter sprake kwam ook de haveloze toestand, waarin het huisje naast de ijsbaan verkeert. De restauratie werd nodig geacht. Tot slot volgde de gebruikelijke verloting, waarbij de heer J. P. Viseer een paar schaatsen won. Bergambacht Klaprooscollecte. De collecte ten bate van het Nederlands Oorlogsgraven Comité heeft 88,63 opgebracht. 6 Onderlinge competitie-uitslagen. On derlinge competitiewedstrijd damclub DID: A. Post—H. Kamer 2—0; C. van den Berg— W Ravensberg 1—1, K. Mak—C. van Eijk 0—2; J. Speksnijder—T. v. d. Hek 2—0; A Pek—W. Kroone 11; A. Ouwerkerk—H. Noorlander 0—2; C. Deelen—C. Teeuwen afgebr.; J. IJ. ten Kate—H. Noorlander 2—0; P. Vermast—A. Ouwerkerk 2—0; H. Kamer H. Noorlander 20; P. VermaatK. Mak 1—1. Boskoop Ontwerp van Oud-Boskoper bekroond. Het gemeentebestuur van Doorn heeft een prijsvraag uitgeschreven voor het ontwer pen van een nieuwe algemene begraafplaats, inclusief R.K. gedeelte, van 10 ha, op een daarvoor bestemd bosterreln. Het ontwerp van onze oud-plaatsgenoot, W. C. J Boer, tuin- en landschap-architect, te Rotterdam. Is met de eerste prijs, waaraan een premie van 750 was verbonden, bekroond Ontspanningsavond. De Commissie Ont spanningsavonden ten bate van het Herv. Verenigingsgebouw, is er in geslaafd Za terdag een avond te organiseren met voor elck wat wils. Dat de avond is geslaagd, is voor een groot deel te danken aan het op treden van het dubbel-mannenkwartet Euphonle uit Alphen a. d. Rijn. Burgerlijke Stand. Geboren: Dorothea Cornelia, d. van C. A. Vermeulen en D. C. Verlaan; Eleonora, d. van P H. F. Besse- link en M W. Cozljn; Hendrlka Gijsbertha, d. v W. v. 'tWout en E. Roseboom. Ondertrouwd: Pieters Baars, 26 J. en Jo hanna Adriana Loef. 26 1 Getrouwd: Cornells Jozephus van Ooi, 30 j. en Maria Nederhof. 35 j. Overleden: Johannes Groenendijk. 74 J Gevonden "oorwerpen. Paar bruine handschoenen, kist peren. Lindberghcap, rood-gebloemd schdrt met zakdoek tn zak. groene kinderwant, gebreide muts, bruine want, zilveren kettinkje, bindtouw, arm bandje, spa, damestas met inhoud, blauwe duimwant. vulpotlood, grijze vingerwënt. zwarte duimwant. groene want. roodbruine poes, kinderwant. Gouderak Predikbeurt. Ned. Herv. Kerk, 7.15 uur ds J Wieman te Oudewater. Haastrecht Burgerlijke Stand. Geboren: Gerrigje, d. van j. Gravelan<f en G- Vóorsluijs; Augus- tinus Nicolaaf, z. van N. Stolwijk en J. A. Faaij; Lijntje, tl. van L. Smit en A. Verhoef. 4 mnd. Ge.huwd. Teunia Achterberg, 22 jr te Stol wijk en Wilhelmina Hendrika van der Graaf 23 jr. Schoonhoven Collecte voor Vluchtelingenhulp. A.s Zaterdag zal in Schoonhoven worden geabliecteerd voor de hulp aan vluchtelin gen. Aller hulp wordt gevraagd om althans enigen uit de vele mlllioenen, die op drift zijn geraakt, 4e hand te reiken en steun te verlenen. Moerkapelle De heer Slootweg hoofd Cbr. school In de vecature, ontstaan door het vertrek van het hoofd van de wriateHjke school, de heer K. Huls, naar Olrobroek, heeft het schoolbestuur benoemd de heer J. Slootweg, hoofd van de school der Geref. Gemeente te Wolphaartsdijk. De heer Slootweg ls voor Moerkapelle geen onbekende. Direct nadat hij ln 1838 het onderwijzersdiploma had behaald, kwam hij als kwekeling met akte op de Chr. school alhier. Na enige onderbrekingen wegens het vervuilen van tijdelijke functies, werd hij in Januari 1941 als vast onderwijzer aan de Chr. school alhier benoemd. Hij was hier werkzaam tot hij in October 1947 naar Wol phaartsdijk vertrok. van bevolking wordt Negentig prot doorgelicht Iets mepr dan 90®/» van de gehele bevol king heeft zich bereid verklaard deel te ne men aan het bevolkingsonderzoek op tuber culose. Onder het resterende gedeelte van de bevolking ls een groep personen, die in militaire dienst ls, of werkzaam in een be drijf, waar de arbeiders regelmatig worden doorgelicht. Er is een gedeelte van ongeveer 5 dat zich om principiële redenen of uit onverschilligheid niet wil laten doorlichten. Collecte-opbrengst. De Klaprooscollecte heeft ln deze gemeente 41,14 opgebracht. Blntsng Soerabaja. Het muziekensem- ble „Bintang Soerabaja" heeft onder Iet- ding van de heer Stans uit Gouda een ge slaagde uitvoering gegeven in zaal Luijtjes Behalve zang- en muziekstukjes werden voordrachten en schetsjes opgevoerd, die zeer ln de geest vielen. Ouderkerk a d IJssel Opdracht bouw kleuterschool. Het bestuur van de Sticbting Kleuter school te Krimpen a. d. IJssel heeft aan besteed het bouwen van een kleuter school met vijf lokalen. Laagst schreef in de firma Spruljtenburg Duijvendijk, al hier, voor 75.527. Burgerlijke Stand. Geboren: te Krimpen a. d. IJssel Marinus z. v. C. Heuvelman en D. Linge, Cornelia Pietertje Aartje, d. v. H. de Jong en W. M. J. Korevaar. Getrouwd: J. K. van yilet 28 J. en L. M. Visser 23 j. te Krimpen aan den IJssel. Reeuwi ik S^nt komt 6 December. Op 6 December brengt Sint Nicolaas op uitnodiging van het St. Nlcolafcacomité een bezoek aan het Verenigingsgebouw. De Sint wordt tussen 2 en 3 uur met muziek afgehaald. Verzocht wordt bij de Intocht van deze hoge gast de vlaggen uit te ateken. Klaprooscollecte. De Klaprooscollecte heeft 102.50 opgebracht. Groene Kruis. In de vergadering v^n de afdeling Reeuwijk van „Het Groene Kruis" werden de heren C. Bontenbal en J. Edelman als bestuursleden herkozen. Als dirigent bedankt. De heer Looren- de Jong uit Moerkapelle, die bijna ze« jaren directeur van de Chr. Gemengde Zang vereniging is, zal met ingang van 1 Januari zijn functie neerleggen. Waddinxf/een Aanrijding, die goed afliep Een ongeluk, dat nog goed afliep, over kwam de heer Ktngma, toen hij op de Zuid kade, op' weg naar huls door een hem ach- teroprijdende bestelauto werd aangereden De heer Kingma werd tefen de grond geslin gerd, terTÉjjl zijn rijwiel werd verpield,jWon- der boven wonder kreeg de heer Kingma glechts een verwonding aan een arm. A Burgerlijke Stand. Geboren: Francois Antonius. z. van F. M. Vogels en J. M Hogerbrugge, Onderweg 03; Johanna Ja- coba, d. van T. Schoutfui en E. I. van Eeden Petersman. Noordkafl4E4; Ewaldina Johan- G. A. o uw, Clasina Maria. d. van A. Marchand Jsn A. M. van Leeuwen, Noordeinde 72. -f Overleden: Anthonia Maria de Rooij, 73 J. Gevonden voorwerpen: Kinderportemon- naie; paar beenpijpen; damesoverschoen; bril; bruine want. d. van A. C. HoSgenöoorn .Jong, Wilhelminakade 95, VOOR EEN GULDEN DE VIER PIGGELMEE-BOEKEN nllel Tovervisje" *De Wonderschelp" »Plggelriiee «roeit en i weer klein „Piggelniee, de Baas van ito» c_» EN DAN TENSLOTTE BOEK VAN HARTEN TOONDER iHET NIEUWE en de geheimzinnige Meridiaan De plaaljesserles van de se hoeken a{jn verkrijgbaar legen Inlevering van Nieuwerkerk a. d. IJssel Koper, die te laat in winkel is, strafbaar gesteld In de onder voorzitterschap van burge meester J. C. Vogelkar gehouden gemeente raadsvergadering werd het voorstel van B. en W. tot grenswijziging langs de Hollandse IJssel aangenomen. De grens zal weer als vanouds midden door de IJssel gaan lopen. Van de Bank van Ned. Gemeenten was een aanbieding ontvangen voor een geldlening van 75.000 a 3V» af te lossen ln één ter mijn op 1 September 1958. Deze lening kan bestemd worden voor colisolidering van kleinere kapitaalsuitgaven en voor o.m. verbouwing van het raadhuis. Besloten werd de aanbieding te aanvaarden. Conform het voorstel van B. en W. werd het tarief voor het ophalen van vuilnis bui ten de gewone ophaaldienst vastgesteld op 2,50 per half uur De algemene politieverordening werd aan gevuld met een bepaling, dat het voor een koper verboden is zich na sluitingstijd in een winkel te bevinden. Bepaald werd, dat de Winkelsluitingswet '51 niet geldt van 18 uur toF"24 uur voor twee winkels, waarin geringe etenswaren worden verkocht. Aan de schoolschoonmaaksters van de openbare lagere school II mevr. Smink—van Weenen en mej. A. Smlnk werd eervol ont slag verleend. Zij werden opnieuw in dienst genomen op arbeidsvoorwaarden naar bur gerlijk recht. Dit geschiedde, daar het sala ris van meyr. Smink boven 400 komt, waardoor zij onder de Pensioenwet zou val len, wat voor gemeente en betrokkene extra uitgaven zou betekenen. Overeenkomstig het voorstel van B. en W werd het verzoek van het R.K. schoolbestuur om medewer king voor de aanschaffing van een tiéntal telraampjes en een schoolbord, kosten 60, Ingewilligd. Eveneens werd toegestaan een aanvrage van de Vereniging tot Stichting en Instandhouding van Scholen met de Bijbel voor aanschaffing van 30 nieuwe banken, het aanbrengen van een betere verlichting ln vijf klassen en een werkbanrfc. De heer A. v. dl Spek feliciteerde wethou-4 der Verboom met diens 25-jarige echtver eniging en bood hem namens de raad een cadeau aan. Met ingang van 1 December werd aan de heer N. Smit eervol ontslag verleend als ge meente-ontvanger. Met algemene, stemmen werd voorlopig in de vacature voorzien door benoeming van dg heer Th Schrlek, ambtennaar ter secretarie, tot tijdelijk ont vanger. De heer Schriek werd beëdigd. De begroting '52 werd in die zin gewijzigd, dat de post voor uitzending naar kinderher stellingsoorden enz. op ƒ400 werd vastge steld, Jnplaats van op ƒ200. De Ned Heidemaatschappij heeft een plan ontworpen voor beplanting van de Kerk- laan van de begraafplaats tot het gémeen- telijk mafazjjn. Collecte. De extra collecte voor de dia conie, die tijdens de dankstond in de Ned Herv kerk werd gehouden, heeft ƒ689,40 opgebracht. Buitendien kwamen nog twee giften van 100 binnen. Burgerlijke Stand, j- Ondertrouwd: M. van Erk, 29 Jaar en. J. Edeling, 28 Jaar; A. v. d Spek, 23 jaak en J. J Oudijk, 22 Jaar; G. van Bergen Bravenboer. 26 jaar en A. v. d. Wilt, 24 jaar. Getrouwd: C. L. Faasse. 28 jaar en P. K. Schippers. 26 jaar. Overleden: M. C. Broer, 80 jaar, wed. iVan M. van Genderen; A. C. M. Streng, Reeuwijk Vernieler ^van beeldengroep aangehouden. De rijkspolitie heeft de vernieler aange houden vanflée beeldengroep, die de beeld houwster Sonja Meijer enige tijd geleden voor de H. Zanen-kleuterschool te Ammer stol heeft gemaakt. De vernieler was even", voordat de beeljjMigroep zou worden ge plaatst naar het atelier, dat op een eilandje ligt, van mej. Meijer gegaan en heeft daar zijn werk gedaan De dader is een Frans man Hij zal voor de Officier van Justitie te Rotterdam worden geJeid. Postconunandant. De wachtmeester le klasse van de rijkspojitie, de heer A. de Jong. wordt met Ingang van 1 December als postcommandant overgeplaatst naar Zuidland. Voor hem komt ln deze gemeente de wachtmeester le klasse de heer Eind hout uit Puttershoek. Burgerlijke Stand. Geboren Johanna Maria, d van Wilhelmus J. de Wit en Wil- helmina van Eijk; Leonards Johanna An- tortia, d. van Antoon de Graaff en Jacoba O verdam. Loop der bevolking. Vertrokken M. J. de Roö van D 28 naar Den Haag, Jacob Karzstraat 386, A. Ver geer van K 54 naar Haastrecht, Provin- claleweg O 03. Ingekomen- A. J. R Haske van Duits land in Randenburg A 26, IL Benschop van Boskoop in Middelburg B 59. Winnaar ran vierkamp met oOk H.Z.P.C. en U.Z.S.C. GZC (heren) nam glsteravondjKleel aai. een waterpolotournooi van Neptunus (Arn hem), waaraan deelnamen UZSC, HZPC en Neptunus. De Gouwenaars wonnen #e vierkamp door overwinningen op HZPC (4—3) en Neptunus (6-1) Neptunus won met 3—2 van UZSC. In de verltezersrond» won HZPC met 6—2-van UZSC. De finale GZC—Neptunus gold tevens als competitiewedstrijd. V. d. Tooren open de de «core (01). Hans den Boer loste daarna zo'n hard schot, dat de bal door het net heen ging (0—2). Na een mooie combinatie vtussen Den Boer en Cabout prikte Beyderwellen nummer drie ln* de rctos, dezelfde speler bracht de ruststand op 0—4. Van de Tooren nam na de hervatting het vijfde en zesde doelpunt. Wever bracht na zelf de bal te hebben opgebracht de stand op 07. Cabout sloeg via de paal de Arn hemse dotlman voor de achtste maal. Kniest slaagde er ten slotte in de eer voor •Neptunus te redden (1—0). 1 WOENSDAG Gehakt Witlofsla Aardappelen Drie in de pan WE ETENf De Staten-Generaa! hebben van de Stic#* tlng Technisch Hoger Onderwijs ln het Zuiden een adres ontvangen, waarin wordt betoogd, dat Eindhoven uitstekend geschikt ls voor da vestiging van een tweede Technisqhe Hoge school. DINSDAG 25 NOVEMBER lfi52 GOUDSCHE COURANT EERSTE BLAD - ^AGINA 3 T\e levensvlam van de grootste dichteres, die one land ooit voortbracht, Henriëtte Roland L* Holst—van der Schalk, is in een rusthuis te Amsterdam gedoofd. Hel blussen van de lichtende vlam ls niet plotseling geschied. Jarenlang taande de vuurtong al. Maar toen men dacht, dat de laatste krachten waren verbruikt, flakkerde de vlam toch nog tweemaal hoojs op, eerst ln „Het vuur brandde voort", een getuigenis In proza van de fakkelloop van de bezielde strijdster voor^mens-idealen, en toen nóg eens in „Wordingen", „een cyclus van liefde en vertrouwen", het laatste grote poëtische werk van de kunstenares. verschenen bij de N.V. W. L. en J Brusse te Rotterdam, die si haar lyrische en epische poëzie, al haar drama s en al haar prozageschriften uitgaf op een paar wérken na, o.a. haar ontroerend loflied op Guido Gezelle, en ..Heldensage" (Querido) In alle stilte ls vanmorgen het stoffelijk overschot van de dichteres in het crematorium te Driehuis—Westerveld verast. Bij de crematie waren slechts haar naaste familieleden en een twintigtal van haar beste vrienden aanwezig. tot de bloemlezing van verleden Jaar ge schreven. „En geen maakt bij oppervlakkige beschouwing meer de indruk van een wan hopige verscheurdheid. Bij herhaling werd zij gedwongen tot zelfherziening. Telkens heeft zij de bittere moed gehad om met een genadeloze eerlijkheid -de eigen tekortkomin gen en misvattingen te erkennen. Gedurende half een eeuw heeft zij haar dromen en droefheden, haar idealen en visioenen, haar ontgoochelingen en haar behouden geloof neergeschreven in een poëztte, die nimmer iets anders was of wilde zijn dan de onmid dellijke openbaring van haar ontroerd ge moed. Bij haar is het onmogelijk, de gedich ten los te maken uit hun onderling verband: elk vers immers is een getuigenis van een persoonlijkheid, die zich ontwikkeld heeft !n voortdurende wisselwerking met een tich ontwikkelende wereld". Ik vergeleek in een letterkundige kroniek naar aanleiding van de verschijning van haar laatste grote dichtwerk, „Wordingen" (een herrkrlstallisatie van al wat zij door leefd en doorvoeld had) haar volledige oeuvre dan ook met een passacaglia of een fuga van Bach. Enkele woorden dienen nog te worden ge wijd aan Henriëtte Roland Holst als dramaturge. Hoe rijk aan poëtische bespie geling en verdiepte handeling haar treur spel „Thomas More" niet slechts als lees drama. maar ook als speelstuk ls, heeft de vertoning van Comedia bewezen ter ge legenheid van haar 80ste verjaardag. Tal van lekenspelen dichtte zij voorts, waarvan vooral gespeeld werden „Kinderen van de zen tijd" en „Wij willen niet". Hoezeer de dramatische kunst haar hart had, bewijst het feit dat haar allerlaatste dichterlijke werk, in 1051 verschenen, drie Bijbelse spelen omval op het thema Saul en David. Een grootse studie over de hernieuwing van de dramatische kunst publiceerde zij In 1924. Een dichteres is van ons heengegaan, die een menaenleven lang geapannen beeft verricht, gaf zij maar zelden minder dan gifhzelf, verklaarde prof. dr Garmt Stuive ling in zijn liefdevolle inleiding tot de over zichtelijke bloemlezing uit haar gedichten die verleden jaar r.og bij Brusse het licht tag. „Niet alleen haar poëzie, ook haar stu diewerken en biografieën, haar redevoerin gen en brochures, en de ongetelde bijdragen, enkele duizenden, verspreid over enkele dozijnen tijdschriften, zijn vervuld van haar bijzondere persoonlijkheid, die het uiterste eiste van zichzelf en daarom ook van ande ren Zij gaf meer dan veel, zij gaf alle6 Willem Kloos ontwaarde haar kracht al ln 1895 (een jaar voordat de Noordwijkse notarisdochter met de schilder en essayist over beeldende kunst prof. R. N. Roland Holst in het huwelijk trad). Naar aanleiding van haar „Sonnetten en verzen in terzinen geschreven", verklaarde hij ln zijn Tach tigers-taal: „Er klinkt een stem in dit boek zo over- u etdfpend bedioonoen-sterkrdot zij u oppakt ais met krachtige am en u omhoog houdt op haar golvende voetmaat, zodat fjij niet anders doen kimt dan luisteren, al slaat dat ge luid ook als stormwind op uwe zielIk zeg u. dat menig dezer woorden een lering kan zijn voor allen een steun voor velen, cm lichter le bewandelen des tevens steile ueg". Hoeveel zij van ziehgelf eiste, moge blij ken uit het fett, dat zij, toen zij omstreeks het jaar 1900 sociaüste werd, Karl Marx in tensiever bestudeerde dan menig rood poli ticus. De vrucht van die studie werd „Kapi taal en Arbeid in Nederland", in 1902 ver schenen. doch nadien herhaaldelijk tn nieuwe drukken bijgewerkt tot in 1932 Zij had tfch in 1932 echter al jarenlang afge keerd van de S.D.A.P. en eerst een uitCT^t linkse, doch niet meer strijdvaardige, posi tie Ingenomen. In die houéing etste zij ook alles van zichzelf Zij voegde aan haar socia listische geloofsbelijdenissen in poëzie „De jHiieuwe Geboort"-1l903) en „Opwaartsehe fagegen" (1907) toen „De Vrouw In het Woud goè (1912). waarin zij. als Dante verdwaald in 's levens woud. de vergissing erkende, dat Droom en Daad samen zouden tynnen wonen Vervolgens bezon zij zich ln „Feest der Gedachtenis" diep op het leven van enkele grote voorvechtsters, ln de strijd om het geluk der mensheid, Mary Wollstone- craft, Louise Michel en Katharine Bres- chowsky De poëtische biografieën van deze figuren zijn te beschouwen als studies, waar in de kunstenares zich vrijwel vereenzelvig de met de beschrevenen, om eigen idea lisme te voeden met het hunne. Maar ook om tot het wezen van haar roeping te ge raken. Zij ervoer, dat zij, als Vestaalse priesteres van het vlammende woord, een j piofetesse-taak te verrichten had. In „Ver- zonken Grenzen" (1918) openbaarde zij daar- W haar religieuze aard. Doch deze wending wwaKeerst nog eens aan een zware proef onderworpen. De dichteres van het tdeële communisme bezocht n 1. na de zegepraal van de Russische revolutie Moskou. In „Tüs- schen twee Werelden" legde zij van dat be zoek verantwoording aan zichzelf af. Maar daarna, in 1927, schreef zij „Heldensage", waarin zij voorgoed met de idee, dat tn Rusland haar idealen in vervulling zouden kunnen gaan. brak Peinzopd bij het prëal- 4traf van Lenin, die zelf nooit praal zocht of verlangde, constateerde zij droef, dat de valse pronk millicg|gp verblindde en af hield van zelfstandig denken. Bijna tege lijkertijd publiceerde de dichteres toen het belangrijke werk „Verworvenheden", waar in het ontroerende getuigenis voorkomt: Ik heb den duisteren en harden waan Qtlük een keten achter mij gelaten en alé een kind gaat door de morgenstraten, ga Ik. met lichte kleren aangedaan. Deemoed, zij die Ik van mij had geweze' in mijn lange donkere hoovaardtgheid, Ik heb haar weer, 'k ben uan den waan genezen, die loochent, o Leven, dat gil mysterie zij t. „Vernieuwingen", „Tuisen Tijd en Eeuwig- beid", „Uit de Diepte", „ln de Webbe der Tijden", „Een requiem voor Gandhi" en tenslotte het reeds genoemde Wordingen luidden de titels van de grote dirhtwerken. die tussen 1929 en 1949«' ontstonden en waar- In het proces van de vergeestelijking voort ging tot in de lofliederen, waarvan het laat- •te luidt: 'o wij zaligen, - die mogen bezingen 't groot en schoon bewegen van den mensch van nu, wijd en wijder trekt 't meegeuoel zijn kringen, goluend gaan de wegen en de wind wordt luw. I Stemt, o „«temt met ons in. gij Dichters van morgen, met ons, Dichters van heden, in het ruischende lied God ter eere, in wiens h<Brt ook gij zyt geborgen en Menschheid ter eere. die haar stroom in Hem giet. „/■^een leven, en zeker geen vrouwenleven in dit land, is zo zeer uit één stuk ge- lee^d als dat van Renriëttg Roland Holst", hééft prof. Stuiveling nog ln zijn Inleiding geluisterd naar elke klank die «Q te kunnen vernemen In God» gehooriaal. Het alphabet, waarin s(j al wat tot baar doordrong, optekende, was maar van men selijke makelij, en dna ontoereikend. Maar al te vaak notuleerde de dlohterea met da hartstocht van een profete» ook misverstan den. Maar haar oenvro la do volledlgato poging, ooit In onse letterkunde ondernomen, om ten bate van mens en maataehapptf ket mysterie ie verstaan en, ontraadseld, uii te schrijven In dat ontoereikende alpha bet. Van 11 c h 1 e I f gaf s|) alles. W. WAGENER. (Op verzoek van de familie hebben wjl het herdenkingsartikel over Henr. Roland Holst—v. d. Schalk gisteren nag niet ge publiceerd). AdvertenUê) Zodra U een Va- tro-nol in leder neusgat "toet, voelt U een heerlijke opluchting. Het verzacht snel de prikkeling. 'maakt het slijm los en vermindert de zwelling der slijmvliezen 1 NEUSDRUPPELS Vandaag trouwt de heer G. Jansen uit Does burg, dank zij het lelt, dat het water van de XJaael in zijn woonplaats zo laag staat. Ois- teron slipte zijn wagen namelijk bij bft ge msentehuis en viel ln de rivier, maar ae heet Jansen kon er uit komen en zich redden liet feest gaat door De hond In de pot-actle van de A.V.R O. heeft al voor 54 blinden geleidehonden op geleverd Men wil er nog 34S bijeenbrengen. Voor Albert Schweitzer heeft de V P R O. al 50 0M bijeengebracht. Ken 14-jarlgc Jongen te Grootebroek kwam gisteren met zijn fiets te vallen en werd door een autobui geraakt Hij is kort nadien over leden. TTET is WEER al enige weken geleden. We zaten met een heleboel dames opge- «loten in een zaaltje voor een modeshow, een ahow, speciaal voor de Pers niet te verwarren me? een divankleed of het kleed- Je voor de haard En de heren, die ze. de show, hadden georganiseerd waren wel zo goed ons. behalve thee en cake. ook nog een pauze aan te bieden Toen draaiden we ons om om een praatie te maken met onze ach terbuurvrouw, die ons vol belangstelling vroeg hoe wij dat nu deden, zo'n verslag schrijven over een modeshow waarop wij. natuurlijk ontzet, vroegen of zij dan» zelf géén journaliste was. want wat moest zij anders op zo'rv show voor de Pers En be scheiden antwoordde zij: Zo'n beetle, ik schrijf wel eens een stukje in Elsevier Waaron wij onmiddellijk vroegen of zij bijgeval Martien Verdenius JBRUZALEM. November DUIZENDEN volwusenen, die Zich de {■state jaren In Israël hebben gevestigd, zijn teruggekeerd uasr de aehoolbznken om nieuw Hebreeuwa te laren, de taal van bun nieuwe vaderland, tfïaar zitten jonge en hele oude mannen en vrouwen en mensen van" middelbare leeftUd naazt elkaar, ver enigd in de atrjjd tegen de taal-barriére, welke hen belet zich geheel agn te pazaen. Naar schatting strekt de helft van alle ël geen Hebreeuws en volwassenen Ir) Isrsfttl daar ze uit vijftig verschillende landen af komstig zijn. heerst er een Babylonische spraakverwarring. En *o kan men, avond aan avond, ln honderden leslokalen, recht geleerdendokters, Ingenieurs, verpleeg sters, zakenlieden, Kulsvrouwen en handels lieden in koor de zltfnetjes horen opdreunen, welke ze in het Jkven van alle dagTJiodig hebben. Ze zijn gezeten op imalle bankjes en steu nen met de armen of ellebogen op lage les senaars, bestemd voor bfel wat jongere leerlingen, goedgeklede dame» met <rüa haar, kaalhoofdige zakenmensen, en grijzen de heren van verschillende beroepen en laten de klanken van de voor hen vreemde taal ln hun oren en hoofden hameren. De methode, welke bij dit taalonderricht wordt toegepast, ia de mensen de uitdrukkingen tn zich te laten opnemen door gewoonte, via het oor en door voortdurende herhaling. Dezelfde methode werd tijdens de oorlog ln het Amerikaanse leger toegepast om de G I's iets te Ieren van de moeilijke Azfati- schVtüleo. Zondeè zich daarover te scha- menof verWèRn te worden „zingt" de klas de woorden ekQinnen. die de onderwijzer heeft voorgezegd, vijf uren achtereen, elke dag, gedurende de vijf maanden, welke de spoedcursus duurt. Elke dag zitten 26 000 van dl» volwassen leerllngey op de harde banken en meer dan duizend onderwijzers zijn belast met het geven van die taallessen. Behalvede avondscholen, waarin elke f vond vijf uren I es wordt gegeven, zijn er ook kostscholen, waar de leerlingen dus in tern vertoeven. Al die scholen worden on derhouden door het ministerie van Ondér- wijs en Cultuur; de leerlingen betalen slechts een gering inschrijvingsgeld. Hebreeuws wordt er in gestampt In een van die Ulpan, zoals deze scholen worden genoemd, te Jeruzalem vertelde het hoofd, de 34-jarige heer Yeodsh SjOeval, dat bij vroeger chemicus te New York ls geweest en dat hij pas drie jaar getedeh naar Israël emigreerde. Heel spoedig gaf lk mij er rekenschap van dat het nodig was taalonderricht op grote schaal te geven. De leerkrachten, die hem ter iljde staan zijn eveneens immigranten, die pas drie of vier Jas/ in Israël wonen. Ze zijn evenwel In staA nieuwe landgenoten, die nog niet zo laftg In Israël wonen, onderwijs te geven. Be Amerikaanse chemicus, die leraar is geworden, zei verder, dat bij het taalon derwijs* de directe methode grote voordelen biedt. Ik heb les gegeven ln gewone avond cursussen en ben toen tot de ontdekking se- komen dst de leerlingen er spoedig genüSeg van krijgen en afvallen. Altijd waren er ver scheidene cursisten, die vol moed begonnen, maar het al spoedig opgaven, daar «e da lessen te moeilijk vonden. By deze directe methode, zijn da leerlingen bij voortduring actief bezig doordat leder woord en elk zin netje ln koor moet worden herhaald en met de behandeling van de moeilijke grammaire wachten we. tot de leerlingen de beginselen van de taal onder de knie hebben Het per centage afvallers en het veVloop zijn nu heel laag. niet meer dan vijf procent. En tegen woordig horen we maar weinig klachten over (Je moeilijkheid van de, taal Op de presentielijst treft men namen, aan van immigranten uit Polen. Hongarije. Gr - Brittannié, Frankrijk. Irak, Noord-Afrika, Zuid-Afrika, de Verenigde Staten en vele andera landen. Ook niet-l8raêliëra maken een dankbaar gebruik van de Ulpan (school voor volwas senen) om de taal van hot land te leren Zo vindt men op de schoolbanken in Jeruzalem een Zweedse zendeling, een Engelse Angli caanse priester, een Franse monnik en een gebaarde Rus, wiens bezigheden tot nu toe niemand nog heeft kunnen ontdekken. Een aardige jonge vrouw, op wier arm het nummer staat getatoueerd. dat zij tn hei concentratiekamp der nazi's droeg, ant woordde op een desbetreffende vraag van schrijver dezes: „Ik wil Hebreeuws leren, omdat ik hier woon en werk „De taal leren betekent, dat Jk een gesprek zal kunnep voeren met mijn buren, dat lk een He breeuwse krant zal kunnen lezen, dat Af kruidenier en de vishandelaar mij verstaan als ik boodschappen ga doen", zei een grijs harige dame, die haar eerste jeugd reeds léng achter de rug had. In antwoord op een zelfde vraag. Zeven officiële talen ■PIGENLIJK lieten alle leerlingen, welk beroep te ook hadden, zich op de zelfde wijze uif „Afgestudeerden" van deze „Volksuniversiteit" zijn in ataat kranten te lezen, betrekkelijk vlot aan een gesprek deel te nemen, een zaak te drijvfen en alles bij elkaar maakt deelneming aan de cursus, dat de leerlingen zich meer „thuis" gaan gevoelen. Reeds verscheidene duizenden immigranten hebben hun „diploma" behaald van de negentien „volksuniversiteiten" en ongeveer 20.000 volgen op het ogenblik de cursussen De heer Sjoeval is echter van mening, dat de bestaande Ulpanim (volksuniversiteiten) niet voldoende zijn om het gehele taalvraag stuk tot oplossing te brengen. Ter toelichting van «Un standpunt wees hQ an de taalverwarring, welke In een typlache nieuwe Immlgrantenatad heerst, bijvoor beeld in een plaats sla Lqd of Ramleh waar Duits, Roemeens. Bulgaars, Pools. Hongaars, Arahltek Ylddlacb allemaal .officiële" ta len *Un Z|Jn bedoeling ls groepen bekwame onderwijzer» naar dia plaatsen te sturen teneinde alle ..gemeenschappen" van nieuwe Immigranten te veranderen In Hebreeuwa sprekende derpen en steden. Paardenmarkt te Ujrecht Op-.-de Utrechtse paardenmarkt werden Maandag aangevoerd 4U paarden Prijzen: luxe paarden 1000— J 1200. werk paarden 1351100oüde paarden f 800- 000; paarden boven 3 Jaar f 750looo paar den beneden 3 jaar 60<H-/ 900; veulens 300 521- hitten 400—750 De handel wat atug. Uit Guusje Erica door Mart ie Verdenius (tek. W. A. v. f Walle). was en dat was zij. En toen werden we met een verschrikkelijk intiem en vertrouwde zij ons toe, dat zu bezig was aan een meis jesboek ..Een luchtig, vlot en gezellig meis jesboek rnoest het worden had de op drachtgever de Hoilandia Drukkerij in Baarn, gezegd, een beetje Cia6y van Marx- veidtachtig En kleintjes zeide Martie» dat zij met wist of dat zou lukken, waarop wij bemoedigend antwoordden, dat zij dat zeker kón. Toen was de pauze ten einde en na a/loop van de show hadden we allemaal haast om weg te komen en zo vergaten wij allee over Martie Verdenius en haar meisjesboek-in- ording. En nu kwam „Guusje Erica" van Martie Verdenius op onze tafel en wij begonnen ar geloos te lezen, over een meisje, dat op de eerste bladzijde radeloos is en dat op d tafel in haar kamer een groen schrift vindt, dat haar moeder er heeft neergelegd met een briefje, waarop te ltzen staat ..Om uit te raze»" en dat doet zij dan Want de ze ventienjarige Guusje Erica heeft haar eind diploma in haar zak en wil Rechten gaan studeren maar Moeder (natuurlijk spreek je niet over Mam van iemand, die 365 da gen van je leven wil roven) en Pap willen dat zij eerst een jaar de huishouding doet We waren meteen midden in het ver haalecht Martie Verdenius. deze Guus je Erica, deze haar dochter, die spot met haar omgeving, maar in de eerste plaats met zichzelf en haar eigen bekommerrilssen. Heel vermakelijk vertelt zij van haar avon turen met de pollepel en alles wat daarom heen gebeurt en over alle mensen en kin deren, die zich er om heen Tirotperen. jonge meisjés, zo om en de bij 'de leeftijd van Guusje Erica, zullen er van smullen En toen schoot ineens de naam Cissy van Marxveldt uit ons onderbewustzijn omhoog O. Martie, je bóek is even vlot en fleu rig, geestig en amusant als de boeken van e voorgangster Cissy, maar het ie toch he lemaal Martie hoor. niets ge dat blijde slot is énig! En de illustraties Nu wij de» ochtends aarzelen waarmee we ons zulle.i omhullen: met onze regenjas of met onze bontmantel en dan maar beslui ten de regenjas over de bontmantel aan te trekken, doet hel ons natuurlijk goed te welen hoe wij er over een maand of acht Oif zullen lopen Zó.' Een gestreepte ka toenen blouse, een rose broekje rhel half lange pijpen en een strohoed, die. wan neer wij hem wat meer op ons voorhoofd zetten dan deze mannequin heeft gedaan, ons tegen al te felle zonnestralen be schermt. Percy Trilnick heeft de Lande naars tijdens een show dit zomerbeeld voor ogen getoverd d Walle kunnen er echt wel mee door al heeft hij wel eens moeite met z'n handen we bedoelen niet zijn eigen han den, m^ar die van zijn figuren. Voor de Nederlandse .Guusje Erics's" die. al hebben ze het einddiploms goed en wel in de zak, ontdekken, dat ze toch niet precies mogen doen wat ze willen, is het misschien een troost, dat het in Zweden net zo is. Stelt u voor. dat Kati, die al goed en wei op kantoor ia. voor een poosje naar Amerika wil, omdat haar vriend Jan haar suf zeurt over de Amerikaanse architectuur en die dan van tante, door wie zij 19 opge voed. te horen krijgt, dat zij niet alleen mag gaan. Deze tante, een beetje een oudbakken mensje, dat nota bene laarzen draagt, aan gemeten knooplaarzen, model, begin van deze eeuw, wil'mee! Maar zoudt u nu den ken, dat die twee toch geweldige avonturen meemaken endat tante nu eens bewijst, dat je tegenwoordig op alle leeftijden kunt trouwen. Astrid, Lindgren heeft er een ai- lervermakelijkst, geestig geschreven verhaal van gemaakt onder de titel „Kati in Ame rika" Haar stijl herinnert even aan die van Martie Verdenius en mevrouw M. J Mola- nus-Stamperius heeft het zó goed vertaald, dat die stijl behoorlijk tut zijn recht komt Uitgave Kluitman te Alkmaar. Heel wat minder hups schreef Willy Cor- sari „En in die Sneeuwbal zit ik", zij heeft een rustige, maar toch wel onderhoudende manier van vertellen en zorgt er voor hu moristisch te blijven op de momenten waar- zij tragisch zou kunnen worden. Willy Corsari. die ook enkele detective verhalen op haar naam heeft staan, hpeft nie.t kunnen nalaten even <*e politie ten to nele te voeren, de he^djn (e laten verden ken van begunstiging Van inbraak en haar de echte misdadigster te laten ontmaskeren (Advertentie) mijhhardt fêpkdDeece Ch lor op hyJJ-tamjpasta bovendien de waardevolste,namelljk de enige met Vitamine A en D. Tubs 120 - 9) - 70 bii Apothekers eo Drogisten De Noordelijken hebben de Britae strijd krachten ln Korea via luidsprekers kerst cadeautjes beloofd. Deze zouden aan de prikkeldraadvenroerringen gehangen wor den Door de luidsprekers werd gevraagd Waarom ga 1e niet thüis Kerstmis vieé'en vrind? Je cadeautjes zullen zoais gewoonlijk aan de prikkeldraadversperring hangen" Vorig jaar hingen de Chinezen kleine ge schenken. zoals oakjes sigaretten en siga rettenkokers aan een versierde kerstboon# dip zij in door de Britten bezet gebied ach terlieten. Een gezellig boek, vol verwikkelingen, maar zonder veel diepgang Het i« verschenen ln de „Sneeuwbal Serie" van Kluitman en Hen Borrebach heeft het op zijn bekende wijze geïllustreerd. OOK fn „Morgen is ailea anders" van mevr. L. van der Meer-Prins duikt even de politie op, hier echter niet in het kader van een luchtig en biij-eindigend avontuur. Da hoofdfiguur in dit verhaal. Anke. ia een ar beiderskind. dat van jongs af aan heeft ge droomd boerin te worden. En wanneer zij dan als dienstbode op een boerderij komt, waar de enige zoon des hulzea, een knappe jongen met een olijk lachend gezicht, gere geld zijn vacantiea doorbrengt, dan kan er heel wat gebeuren. Uitstekend is in dit boek het leven op een boerderij beschreven en zijn de mensen in hun onderlinge verhouding getekend Het is een door en door waar, levensecht boek/ dat toont, dat een meisje gelukkig kan worden, ook ai trouwt zij niet met baar eerste liefde. Een boek dat meisjes aan de ingang van het leven tot nadenken zal stem men, en dat ze nog wel eens ter hand zullen nemenlaterIllustraties van Hans Borrebach. Uitgave Kluitman „Klein ais Sterren" speelt eveneens te midden van werkende meisjes en vrouwen. Marijke van Raephorst geeft hierul het ver volg van ha»r Warenhuis-roman „Voor de tweesbrong^ a«-zij voert haar lezeressen te rug n^ar de afd. Boeken van hetzelfde Wa renhuis, maar ook naar de gezinnen van OIgé en Greet, vroeger daar werkzaam. Noch in het ambtenaren- noch in het Boek handelaarsgezin gaat ailea van een leien dakje en ook de meisjes, die nu op de Roe- kenafdeiing van het Warenhuis werken, hebben haar tegenspoeden, al waart Amor er toch ook rond Een goed en ook leerzaam boek, versche nen bij M. Stenvert Zn. te Meppel. EEN „WAAR GEBEURD" verhaal, waar van ouderen zullen genieten, maar dat men ook jongeren in handen kan geven ia „Prelude" van C. H. Abrahall waarin de jeugd van de Australische pianiste Eileen Joyce wordt beschreven. Tot haar negende 'tar woonde zij in een afgelegen oord van asmanlë en de enige muziek, waarmede zij daar kennis maakte, was die van een mondharmonica Dan komt zij in Australië, ontdekt er de pianp en heeft dan maar één verlangen meer: te leren spelen. Hoe dit arme mijnwerkerskind haar wil doorzet an dan ook hulp krijgt, heeft de Engelse auteur voortreffelijk beschreven en Diet Kramer en Peter van 'tSant hebben het uitstekend vértaald De tekeningen waarmede .Anna Zinkeisen het boek heeft verlucht, (fiogen gezien worden. Voor „dertien jaar en ouder" heeft me vrouw A. Rutgers van der Loeff-Basenau haar „Rossy, dat Krantenkind" bedoeld Ook Rossy is een armoed-kindje en tijdens haar eerste levensdagen „verdiende ze al geld" met het te kijk liggen in een nieuw soort couveuse. Maar wanneer zij veertien jaar is geworden, staat ze hele dagen aan de wastobbe en brengt 'savonds de kranten rond. dromend van danseres te worden. Dapper is zij! Als er brand uitbreekt jfc hun primitief huisje, redt zij haar byoertje. maar wordt zelf deerlijk gewond./Koste lijk beschrijft mevrouw Rutgers v.Loef! hoe zij plotseling het middelpunt isjvan de stad, hoe leder haar helpen wil en t. met een zichzelf op die wijze onderscheiden. Het is allemaal typisch Amerikaans, maar da eenvoudige Rossy schaadt he* niet. dat er zoveel drukte over haar wordt gemaakt. Voor de jonge lezeressen ligt er zeker een wijze les itl verborgen. Illustraties van Rëir. van Looy Uitgave Ploegsma te Amsterdam. Tegelijk met het verschijnen van de twee de druk van „Guusje uit de Goudsbloem" doet de schrijfster Rie van Rossum haar be lofte gestand en vertelt zij in „Guusje op Moeders stoel", hoe het verder met het ge zin Smit gaat. Vader ia niet langer bloe- Amerllca door Astrid Lindgren (tek. Hans Borrebach). menkoopman en hij en moeder hebben „een kindje besteldzoals Guus op haar veer tiende jaar krijgt te horen. Een wat lang uitgesponnen, maar niet onverdienstelijk verhaal, verschenen bij Bosch Keuning N V te Baarn In, „Juf en Jeteke" ertelt Mimi van den Hetgrel van een deftig en rijk jong meiaje, dat genoeg heeft van lanterfantèn en dan de huishouding gaat doen in een „mbederlooa gezin", waar de dienstbode en het tienjarig dochtertje haar met tegenzin zien komen en waar ze heel wat moeilijkheden moet over winnen vóór zij het hart van het kind steelt en. zich haar eigen hart ontstolen ziet. Een aardig gegeven dat Mimi van den Heu vel helaa» niet altijd „fijn" heeft uitge werkt, terwijl haar taal hier en daar slor digheden vertoont Illustraties van Rein van Loov. Uitgave .,De Sleutel" te Haarlem. DE MOORD OP KEESJE SCHRELIRS Gisteren heeft de advocaat-generaal bij "het gerechtshof te 's-Hertogenboach, mr A. H M H. Receveur, een gevangenisstraf van 15 jaar en terbeschikkingstelling van de re gering geëist tggfen de 42-jarlge weduwe J M. G.-H. uit Zleriksee, wegens moord op bet 8t-jarlge Zêeuwse boertje Keegje Schreurs De nüsdaad Is, zoals men zich zal herinne ren, "egaan In Augustus 1948 te Bergen op Zoom, waar de verslagene in hft St. Csths- rinagestlcht zjjn levensavond doorbracht. aehalve moord waren de verdachte dlef- en verberging van de stoffelijke resten ten laste gelegd. Zij werd in April van dit jaar wegens moord door de rechtbank te Breda veroordeel^ tot een gevangenisstraf van lOiaar en terVeschikktng*t|lling van de regering. Ter zitting van gisteren zei de verdachte, dat haar onder 'verdachte omstandigheden overleden echtgenoot, de wachtmeester der rijkspolitie G., de moord op Keesje Schreurs zou hebben begaan Zij bekende schuldig te zijn aap de beroving en het made doen ver dwijnen van het stoffelijk overschot in de achter het huis aanwezige put. De advocaat-generaal, die de verhalen Verklaringen voor het hof van topver dachte als „druipend van onwaarachtigheid en de verdachte zelf als „een leugenachtig mens" kwalificeerde, was van oordeel, dat alleen de grove hebzucht de drijfveer tot de moord ls geweest „Haar geweten'aldus mr Receveur, „is afgestompt". De raadsman, mr Van Ginneken uit Beir- gen op Zoom, acht op juridische gronden h^t ten laste gelegde niet bewezen. Zo het hof verdachte (och schuldig zou bevinden, dan acht de raadsman termen aanwezig om de geesteszieke^ verdachte niet een te lange gevangenisstraf op te leggen, maar haar na een korte Hraf ter verpleging te doen op- nemef! Het hol zal over veertien dagen uit spraak doen. Op tekst van de dichter Pater Jac. Schreurs heeft Herman Strategier de muziek geschre ven voor een declamatorium over Henric van Veldeken, de middeleeuwse dichter ven de minneliederen en de St Servaas- legende, waarmee de eigenlijke letterkundige ge schiedenis ven ons land ln de tweede helft der tweede helft der 12e eeuw begint Het declamatorium ls opgedragen aan de dirigent André Rieu en zijn Maastrichts Ste delijk Orkest, dat het werk a s. Zaterdag avond ép een abonnementsconcert te Maac- tricht ln eerste uitvoering zal brengen.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1952 | | pagina 3