COUD5CUE COUDANT
te
was
yen
Lijker
o
aan
Kamér dringt
lz o
op bezuiniging
e
!e
van
Veertien maal doodstraf geëist
in proces te Praag
Nederlandse sergeant pleegd
diefstal in villa van Krupp
JO
w voordeel!
>cn over
en
istcns
'n pak
van
J
DERDE TEKENING
naar
VAN DE
VAN DE
voor
schaak-
en
voor
op
staatskosten
KT ER
WEERBERICHT
Geen aardige verhaaltjes
puzzles voor ambtenaren
BEGROTING VAN FINANCIëN
BROMFIETSENRALEYE
r .AiV
al/
O
:e Kracht
Van eigen premie-bouw in Friesland
80 procent voor de arbeiders
zijn mes
Officieren pleiten
voor hem
GOUDSCHE COURANT
'RACTIJK ASSISTENTE
„Misdaden tegen staat
vrede"
Zon
h Maan
In dit nummer:
Ahoy leverde ruin^
een ton op
ördw- Nieuwe aanval op het
Zionisme
12 Jaar voor Tilburgenaar
die meisje wurgde
Piet Roozenburg
wereldkampioen
Mahmoed voert strijd
tegen de tijd
Voorrang voor Indische
resolutie «ver Korea
Getergde .veteraan uit''Korea greep
en stak
De duif op Financiën
Een mild vonnis
de krijgsraad
Lie zou bereid zijn nog
aan te blijven
van Franse Socialisten
mannen dan vrouwen
NOVEMBER 1952
Donderdag 27 Nov. 1952
Prijs 10 cent per nummer
Verschijnt dagelijks
Prijs abonnement: per week 0.45
Bureaux: Zeugstraat 70—72
per maand 1.05. p. kwartaal 5 80
Telefoon 2745 (twee lijnen)
Advert: 12 c. p. mm blj contr. 10 c.
Directeur-Chefredacteur; 8. H. VAN DER KRAATS
»late Jaargang No 23753
Chef-Exploitatie: D. DI KLERK
Postrekening 48400
Ing. Med.: 24 c. per mm. contr. 20 c.
van
diefl
SCHOONST!
O H4.44L
j
Igert
ien
■ur opening
ENZ.
lieuwe Haven 238.
Veel critiek
heeft thi
>nd in eig
en
ilijk
igen.
biji
ik
J
I
Kamet
t jar
vani
kijker.
met apotheekroutine.
Brieven onder motto „Apo*
heek”, Boekh. W. Kruiswijk.
Boskoop.
PEP ASPEBA
AD ASTRA
jvend ge-
ijfers van
EENDRACHT
MAAKT MACHT
.AND vraagt
IORDIGER
voert
‘?gen
uït-
voo;
dat
werl
w
srkzaamheden een
L.O.-diploma.
itingen over opleiding en
de Directie.
kum....
blijken
ikken op
ie dienst
op een
Deze
u het
rosten
igsSeslool
- Dln.
an Zuid-Holland.
it Bureau van dit Blad.
:hinale Garenspinnarij
Seven, die zij
Slansky zelf
misdaden valt
bekende opniei
driehonderd fer gelegenheid van Sint Nicolaas
alleen voor deze ronde
PRACHTIGE EXTRA-PRIJZEN f
levraagd te Boskoop: een
van werken
IHORST
Gouda,
ensttreding:
ISTE
■rkzaamhedAi.
lograferen en notuleren
d met de moderne talen.
taand adres onder motto
riep hij. toen hij
>udlg, „die ik In het
at wat gij goed voor
i moeten zijn."
■giftigd eh.
sn,” mompelde Joris,
n vergif, indien men
Waist
onder 16.1
onder
van hoge politie*
*n, dat enkele dagen
,.r wanordelijkheden
agitators over de grens
gekomen. Een vijftigtal per-
geen enkele identiteitspapie-
gevolg van
Seeding, niet sj...
ling van de opp<
.agerhuis tegen c
ten. Op grond
iigheden beph
indse waarnemers
een ware strijd tej
sndste eisen van de
voor nieuwe i
enheid van het volk
PLAATSELIJK REGEN OF SNEEUW
Weerverwachting. meegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Donderdag
avond tot Vrijdagavond.
Zwaar bewolkt met hier en daar tij del Ijk
mist en plaatselUk enige regen of sneeuw.
Zwakke tot matige wind uit OostelUke rich
tingen. In het Zuid-Oosten van het land
temperatuur tUdelijk oplopend tot enkele
graden boven het vriespunt elders lichte
vorst tpt temperatuur om het vriespunt.
WEERKUNDIGE WAARNEMINGEN.
■Hedenmorgen om 8 40 uur werden te Rotter
dam de volgende weerkundige waarnemingen
gedaan:
Barometer:
Wind:
Temperatuur: t
Maximum temperatuur, 14 uur:
Minimum temperatuur. 8.40 uur:
Weersgesteldheid
28 November
i naar de eisen des tijds
eigen huis, zij het belast met hypotheek.
Minister Witte was het er mee eens, dat
er een tekort is aan middenstandswoningen
De mensen uit de piiddengroepen. die wo
nen in met rijkspremie voor exploitatie ge-
hetgeen tel Motie van wantrbuwen
dragen is, omdat na de bevrijding de stijging
i hun inkomen in het algemeen ten ach-
is gebleven.
De begroting van wederopbouw en volks
huisvesting werd zonder hoofdelijke stem
ming aangenomen. Uit alle fracties kwam
men minister Witte daarna de hand druk
ken. Een bewijs ook dat men zijn toekomstig
beleid met vertrouwen tegemoet ziet.
van een bltfi
de slachtoj,
voormalige concen-
zal dit beeld,
iger te Amster-
idracht van het
t Amersfoort” in
H de Schietbaan
onschuldig wie
lelden voor dit hetj
:ht door bifzon-
ider auspiciën
jde commissie.
(Van onze parlementaire redacteur).
In zijn antwoord op de replieken heeft
minister Witte gisteren in de Tweede Ka
mer een verrassende mededeling gedaan
over de particuliere premie-bouw. Men
heeft in het algemeen de indruk, dat eigen
huizen met rijkspTeffüe worden gebouwd
door min of meer kapitaalkrachtige perso
nen. Bij een zo pas ingesteld onderzoek is yan.
echter gebleken, dat in Friesland 80 procent ter 1
van de premie-woningen worden gebouwd
voor arbeiders. Van andere provincies heeft
de minister de cijfers nog niet binnen. Op
1 md, waar woningen goedkoper
i worden gebouwd dan in de steden,
veie arbeiders /Hjs te stellen op een
Naar B. en W. thans mededelen heeft de< het plattelanc
tentoonstelling Rotterdam Ahoy’ een batig kunnen worde
saldo van 107.101,28 opgeleverd.
it en Uw hele
Jw wollen en
looier maken.
i Uw keuken-
ddel met 't
De openbare aanklager heeft de doodstraf geëist tegen alle beklaagden
in het proces tegen Rudolf Slansky, c.s.
Dr J. Urvalek kwam Woensdagmiddag na een requisitoir van drie uur tot
y en zijn 13 mede-heklaagden de ergste misdaden
tegen de staat en de. vrede hadden begaan. Hij eiste terechtstelli^t van
alle veertien beklaagden, aldus Radio-Praag.
i Krupp’s eis tejk schadever-
sympathiek en maakte mel-
jositie die in het Engelse
deze schadevergoeding is
1 van de verzachtende om-
ïpleitte hij de ufterste cle-
„Wij hebben niet zo heel veel sieraden in
de Koninklijke Landmacht. Laten wij daar
om voorzichtig zijn met deze man", pleitte
gisteren voor de krijgsraad te velde West in
Den Haag majoor Bakker uit Hilversum. ulueMlllu
Hij doelde op de thans 24-jarlge soldaat jaar met
eerste klasse R.H.L. uit Paramaribo, die Waardelijk
vrijwillig in Indonesië heeft gediend en als pjtaal van
K.N.I.L.-militair epn schitterende staat van De uitsp:
dienst heeft Ook' in Korea heeft hij zich gfraf, waa
als vrijwilliger onderscheiden door «tipte met ee
dienstbetrachtlng. Aan boord van het troe- aftrek var
penschip, dat hem fa Augustus van dit jaar moeten lat
naar Nederland bracht, heeft hij echter een taal van d
andere soldaat, o^een Surinamer met een
mes in de borst gestoken.
Het slachtoffer was algemeen gehaat we-
747.2 m m.
Oost-Zuid-Oost. 4.
0 0 gr. C.
1.6 gr. C.
1 Nevel,
etende tnaa»
IR
4.48
Vanmorgen veroordeelde de Bredase recht
bank de 28-jarige los-arbelder J. de W- uit
Tilburg, die op 31 Maart van dit jaar op de
Kanaaldijk tussen Bfastakkerhout en Til
burg de 18-jarfge Elisabeth van Breda door
wurging van het leven beroofde, tot 12 jaar
gevangenisstraf met aftrek van voor-arrest
en ter beschikkingstelling van de regering.
De eis was geweest 15 jaar en ter beschik
kingstelling.
handelingen
srlegbaar was be
missen der beklat.
klaarden daarop, dat
de --‘y~
was 1
de be'
gulderf. te eigen -
meister van Kri”
deze voorwerpt..
De auditeur-mi
Van der V. ee
omstandighedt
zware straf
ten laste
staat.
Hij vroeg een voorwaardelijke gevange
nisstraf van drie maanden met een proeftijd
van drie jaar en een boete van - - -
gulden.
De rzzi:
betoog de a
Duitse bez<
fami
lijk,
en
huil
vloog in
een doss’
wsarschU*
- en c__
—if een el lege,
anders achterliet
achting voor de ambl
den tot ..uitdrukking’’
Is het nu nodig dit alk....
aardig, staatskosten? Wat nodig h
isten te in dat blad zou het depai
kleine cireulalre kunnen
verstandige minister van
uitgeven van dit tijdschr
'et moeten dulden.
Hij zegt wel. dat de vrees niet behoeft te
‘staan, dat ook andere departementen een
-gelijk tijdschrift zullen uitgeven, maar
daar kunnen ook Suiven binnenvliegen. La
ten wij ophouden met die malligheid. aldu«
de heer v. d. Heuvel. Het kost per jaar
20.000: dat is de kale kostprijs. De kosten
van expeditie zitten daar niet in. De kosten
van de redactie ook niet. Die Werkt natuur
lijk in de tijd van de baas.
De heer v. d Heuvel kondigde aan. dat
hij een amendement zal Indienen om de be
treffende post op de begroting van financiën'
Dagenais verloor zijn -
laatste partij
In de 19e en laatste ronde van het tour-
nooi om het wereldkampioenschap dammen
heeft de Canadeci Dagenais een verrassen
de nederlaag geleden tegen de jeugdige
Zwitser Forciaz. Door dit resultaat heeft
onze landgenoot Piet Roozenburg zijn
wereldtitel behouden. In deze laatste ronde
speelde hij remise tegen de Belg Verpoest.
De nieuwe Irakese regering van generaal
Mahmoed heeft een aqptal besluiten uitge
vaardigd, waarbij belastingen en douane
rechten worden verlaagd.
De belastngen op grond, groente en
fruit zijn afgeschaft, pe invoerrechten op
suiker, thee, katoen, zijde, wollen stoffen,
dekens, binnen- en buitenbanden en bouw
materialen zijn verlaagd. Het uitvoerrecht
is verlaagd van vijf tot een proqent.
In een officieel communiqué is bekend
gemaakt. dat een commissie van twee hoge
functionarissen en twee rechters is in ge
steld ter voorbereiding van dringende kies-
wethervormingen. Voorts werd gemeld, dat
in het vervolg de studie aan de rechtshoge
school en de handelsschool kosteloos zal
zijn.
Volgens buitenlai
generaal Mahmoed
de tijd om deidringei
positie te bevredigen t
barstiftgen van ontevredenl
zich voordoen.
Voorts is uit kringen
functionarissen vernomen
voor het uitbrejeen der
een aantal Perzische
naar Irak was gekon
sonen, van wie g
ren bezat, zou zijn aangehouden.
veroordeelde Van der V.4ot
aardelijke gevangenisstraf van
len met een proeftijd van een
onvoorwaardelijke boete van
ibs. een maand hechtenis.
een
goe<
dinj
La_
gerezen
1 een voorwal
drie maande:
jaar en een
500 gulden, sul
De politieke commissie der Verenigde Na- van
ties heeft met 49 tegen vijf stemmen en één vel.
onthouding besloten voorrang van behande
ling te geven aan de Indische resolutie ter
oplossing van het Koreaanse vraagstuk.
Slechts de gommunistlsche landen stemden
tCDe Indische delegatie had haar «resolutie
op heCpunt van anti-communlstische krijgs
gevangenen. die niet gerepatrieerd willen
worden gewijzigd. Aanvankelijk had
voorgesteld een repatriëringscommlsa.o
met deze gevangenen te belasten. Irtdlen
deze commissie na 90 dagen geen overeen
stemming zou hebben bereikt, zou de kwes-
verwezen voor een periode van
80 dagen narfr de Koreaanse politieke con
ferentie. Lüldens de nieuwe lezing zal daar
na de verantwoordelijkheid voor de zorg en
de plaatsing der resterende gevangenen
overgedragen worden aan de V.N., die zich
strikt aan de interhationale wetten zullen
houden in alle zaken, die betrekking op deee
gevangenen hebben.
Als centrale figuur
denkteken. gewijd aan
het nazi-regiem in het
tratiekamp te Amersfoort,
door de beeldhouwer F. Siec
dam vervaardigd in opdï'
Comité „Oorlogsmonument i
Mei 1953 worden onthuld in
aldaar, de plaats waar zovelen
werden gefusilleerd. De gt
monument zijn btfeengebract
dere filmvoorstellingen ondi
van een te Utrecht peugstipc..
rakter van de handelingen der beschuldig
den onweerlegbaar was bewezen en door
de bekentenissen der beklaagden bevestigd.
Dezen verklaarden daarop, dat Slansky het
hoofd van de samenzweerders en de spion-
nagegroep was geweest.
Hij had de bevelen gegeven, die zij had
den moeten uitvoeren. Slansky zelf zei; I
..Na de onthulling der misdaden valt er niets
meer te zeggen" en bekende opnieuw zijn
schuld. 1
gens zijn plagerijen en had kdrt tevoren
L in het gezicht geschopt. In een vlaag van
woede heeft L. hem 's nachts gestoken,
waarbij het slachtoffer aan een long werd
gewond. Zowel de commandant van het de
tachement als de soldaten zijn van thening.
dat hij niet jneer dan zijn verdiende loon
heeft gekregen.
De auditeur militair vond dat echter te
ver gaan. Hij eiste, rekening houdende met
de omstandigheden, een gevangenisstraf van
t aftrek, waarvan 6 maanden voor-
c en opneming in het neurose hos-
-i de landmacht.
spraak luidde een jaar gevangenis-
zaarvan acht maanden voorwaande-
een proeftijd van twee jaar eii mpt
van voorarrest. Voorts zal hij zich
moeten laten opnemen In het neurosehospi-
taal van de Koninklijke Landmacht.
;r in het g“-
e organist..^
‘’•'tedrongen".
gedragen
bescher-
„Benesj, evérials
de belangeA van
van de kapitalis-
le beklaagden elf
beschikking van de
i dienst hadden ge-
de meeste Zionisten
van de staat
renigde Staten gebleven en
het Amerikaanse politieke
raëlische) regering van Ben
srworpen aan de Verenig-
i hij. Opbouwen van het
openbare aanklager
itairste belangen der
lenten en Zionistische or-
lielden volgens hem alom
igen met de Amerikaanse
dat het Tsjechoslo-
>rden gevormd naar
---- was door de groep-
Slansky geschonden in samenwerking met
Benesj, die het leger volgens Westerse be
grippen wilde opleiden. Benesj had binnen
het leger een „apti-volkse vijfde colonne"
georganiseerd door op belangrijke posten
hoge officieren te plaatsen, die na de oorlog
uit Groot-Brittannië waren teruggekeerd
naar Tsjecho-Slowakije, aldus Urvalek.
De verdedigers verklaarden, dat het pro
ces had aangetoond, dat het sabotage-ka-
X De ven
met een gulden te verminderen, doch hlf motie uitj
hoopte dat de minister uit eigen beweging
tot staking van de uitgave zou besluiten.
fVan^onzA parlementaire redacteur)
Het is voor eon eenvoudig Kamerlid niet mogelijk te beoordelen of de vele
Rijksdiensten met de veie tienduizenden ambtenaren al of niet op een te royale
voet leven. Maar er zijn toch Kamerleden, die ook op de kleintjes willen letten,
wier hart niet gerust is en die menen dat er altijd nog wel bezuinigd kan worden,
..~tgeen temeer gewenst is nu het volk zulke zware lasten zijn opgelegd. De heer
Ritmeester (Wpi drong aan op opheffing van de Nationale Spa ar raad, waarvoor
sedert 1949 runn een half millioen is uitgegeven, terwijl het succes van het
schoolsparen alleen is te danken aan de.Activiteit van de spaarbanken. De heer
v. d. Heuvel (AR) drong aan op staking van de uitgave van het tijdschrift „Wij
van, Financiën”, hetgben 20.000 per jaar kost.
Wat staat er nu in dat tijdschrift„Wij dus”—’
Financiën"?, vroeg de heer v. d. Heu- duif ee
Waarna hij in zijn karakteristieke be
toogtrant vertelde: In de eerste plaats een
artikel ven anderhalve pagina over een be
lastingambtenaar, die een hoge onderschei
ding heeft gekregen. Het is heel aardif
maar dat hoeft t,och niet op staatskost
gebeuren. Dan staat er met heel grote
letters midden op een pagina: „Geef de kei-
zer wat des keizers is". Dat weten de be-
zij lastingambtenaren toch wel. Daarvoor fou niet
issie men h«t tijdschrift beter kunnen, versprei- HL
den onder de belastingplichtigen. Er staan bestaan, dat ook andere i
ook puzles in, voor schakers bijvoorbeeld, dergelijk tijdschrift zuil»
Het is weer heel aardig, maar moet dat ge-
beuren op staatskosten?
i i En dan is er een verhaal
®ver een d,e komen
4 weeue binnenvliegen op de Kneu-
terdQk. Er staat btf. dat het
middags gebeurde om
kwart voor vRjf. Waarschijn
lijk om de superieuren er op’ attent te ma
ken, dat ae er so laat nog waren. Die duif
De nieuws, minister van Financiën kreeg
net als zijq voorganger heel wat critiek te
horen. Zo vond de heer v. d. Wetering
(C.H.U.) de speculatle-wlnstbelastir
bodig. Een bankier had hem eens
Oneerlijke mensen betalen geen specul.vlB-
winstbelastlng; eerlijke, slimme mensen
zoeken compensatie, en eerlijke, domme
mensen maken geen winst"
De personele belasting i« als welvaarts-
belastmg uit de tijd, betoogde de heer
Janssen (K.V.P.), die klaagde over de
schécfgetrokken verhoud.ng tussen risico
dragend en risicomijdend kapitaal, terwijl
hij tevens de vereveningsheffing afgeschaft
wilde zien en het begrijpelijk vond dat de
minister de wet op de herkapitalisatie niet
met één of twee jaar wilde verlengen.
Cultuurland moet volgens de heer Engel-
tzertink (K.V.P.) zoveel fflogelijk particulier
be^t zijn. De Staat heeft thans reeds
l^Troceijt van de grond in eigendom en
Joor.de Zuiderzeepolders neemt dat bezit nog
steeds toe. De inpolderingen moeten in elk
geval geen staatseigendom „blijven”.
Daarmee was de heer Hofstra (P.v.d.A.)
het niet eens. Of iets particulier of staata*
eigendom moet zijn, dient te worden be
oordeeld naar omstandigheden. In beginsel
wil hij de inpolderingen liever in handen
van de Staat laten. Er is dan in grote
percelen ook een betere exploitatie
mogelijk
In tegenstelling tot de heren Ritmeester
en v. d. Heuvel wil de heer HofBtra het
tijdschrift „Wij van Financiën" en de
Nationale Spaarraad handhaven, hoewel hij
toegaf dat de betekenis van de Spaarraad
Is verminderd. Maar het sparen zal zoveel
mogelijk moeten worden bevorderd, even
tueel naar Duits voorbeeld, gecombineerd
met een loterij.
Zeer voldaan was de heer Hofstra met
de plannen voor een nieuw gebouw van het
departement van Financiën, met welke
plannen ook de heer Janssen (K.V.P.) zijn
instemming had betuigd.
Vanmiddag wordt het debat voortgezet
Hier geeft Roozenburg aan zijn rivaal
Dagenais onderricht in het domino
spel.
ring Ijeeft bespreking van de
?ld tot Dinsdagjf
rgaderinr^ecloot voorts.
15 stemmen. Dinsdag en
verhoging van pensioenen
srs en oorlogsslachtoffers te
is een kleine tegenslag voor
lie zo spoedig mogelijk tot be-
begroting wilde komen en die
2ar pensioenen ie.
Woensdag stond voor de krjj|
velde „West” de 40-jarige L. -
Amsterdam terecht, wegens
villa van^Krupp te Essen.
Van der V., met zijn vrouw de enige over
levenden van een door de Duitsers uitge
moorde Joodse familie, deed in Juli 1945
dienst als sergeant-tolk bij de North Ger
man Coal Control!. Zijn onderdeel was ge
legerd in de luxueuze villa Hügel van Krqpp
nabij Essen.
Van der V., die geheel berooid uit zijn
onderduiktijd was gekomen ook het aan
zienlijke vermogen van zijn schoonvader
was door de bezetters gerooid had op
dat ogenblik geld nodig, omdat zijn vrouw
een baby verwachtte, in dat geldgebrek,
voorzag hij door enige kunstvoorwerpen uit
de villa van Krupp, ter waarde van 3 a 4.000
gulderf. te eigen bate te verkopen. De Haus-
‘Zrupp schatte de waarde van
>en op 10.500 mark.
illitair noemde het geval-
een zaak met vele verzachtende
_Jen. Daarom wilde hij niet de
eisen, die op het z.l. belezen
gelegde, namelijk plundering.
raadsman vestigde in een uitvoerig
)g de aandacht op de ellende, welkte de
as. bezetting over Van der V. en zijn
ülie heeft gebracht. Is het niet begrijpe-
zo zei hij. dat toen deze uitgeplunderde
vervolgde man binnenkwam in het rijke
is van de grootste Duitse oorlogsmagnaat.
Krupp’s rijkdommen voor hem het aange
wezen middel waren om in zijn armoede te
«oorzien? De raadsman merkte verder op,
de Engelsen. met wie Van der V. samen-
rkte. veel meer plunderingen op hun ge
weten zouden hebben. Zij gingen, volgens
spr.. er in voor. Mr Dolk noemde als voor
beeld een Engelse hoofdofficier, die tijdens
een bezoek aan de burgemeester van een
nabij Essen gelegen gemeente een gouden
met diamanten ingezet horloge had mee
genomen.
De verdediger noemde dezevervolging,
Naar van betrouwbare zijde wordt ver
bomen is Trygve Lie niet ongenegen zijn
ontslag in te trekken en aan te blijven tot
het einde van zijn ambtstermijn In Februari
1954 Uit de naaste omgeving van de se-
cretaris-generaal verluidt, dat het de laatste
dagen duidelijk is geworden, dat het kiezen
van een opvolger moeilijker is dan men
aanvankelijk verwachtte.
Gemeld wordt, dat Lie te kennen heeft
gegeven, dat hij niets wenst te doen dat
de grote mogendheden moeilijkheden be
zorgt of hen dwingt tot een overhaast be
sluit.
In zijn requisitoir verklaarde de open
bare aanklager, Urvalek, dat de groep
samenzweerders als een kanker in het ge
hele politieke en economische organisme
van Tsjecho-Slowakije was doorge,
Clementis, zo zei hij, had zich
als een „Britse lord” en was een
Jurs meling van Benesj, omdat
Clementis, niet vocht voor
het volk, doch voor die v;
en misscmen M
stelde: destijds heette ^rikJln8eTTgehrine
stelde echter tevens 8teld’ W’<*YS Urvalek, c.
e instelling ten od- Jvare" 00* na de stfchting
1 In de Verenigde State
overheersten he‘
leven. De (Isra...
Goerion was ondei
de Staten, zo zei
:ialisme noemde de
i strijd met de element
ionistische elemt
es onderhi
betrekking
srlallsten.
De socialistische fractie in de Franse Na
tionale Vergadering heeft besloten een mo
tie van wantrouwen in te dienen tegen dé
regering. De socialisten zullen in deze motie
protesteren tegen de economische politiek
van de regering, tegen wat zij noemen de
zwakheid en aarzeling van de regering bij
het uitvoeren van een ..werkelijke sociale
hervorming" en tegen de politiek van de
regering van het limiteren van credieten
voor sociale diensten, wederopbouw en oud
strijders.
Als de Nationale Vergadering een motie
van afkeuring aenrteemt met eenvoudige
meerderheid te de regering gedwongen af te
treden.
1 De vergadert- -
motie uitgesteld tot
De Nationale Verj
met 415 tegen 195
Woensdag as.
van oud-®triidei
bespreken. Dit i
de regering die
spreking der begrot
tegen verhoging dei
Op Urk wonen meer
peculatie-
Dezer dagen wordt in Urk de vijfduizend
ste inwoner verwacht. Overal In het dorp
zijn reeds voorbereidingen getroffen om de
nieuwe wereldburger(es) een vreugdevolle
ontvangst te bereiden.
Op 1 Januari 1816 telde Urk 645 zielen;
in 1852: 1025: in 1900: 2748; in 1925: 3065;
in 1950: 4668 en op 1 November 1952: 4987.
Er zijn ruim 200 meer mannelijke dan
vrouwelijke inwoners.
rrOE KOMT HET. dat in een gezin de
huisvrouw in de regel wèl de boiler
uitdoet als zij hem niet nodig heeft, maar
het dienstmeisje niet?
Over deze kwestie spraken enige effi
ciency-experts bij de voorbereiding van de
prae-adviezen voor de jongste Effic'-
dagen, die volgens de traditie te
onder auspiciën van het Nederlands Insti
tuut voor Efficiency Zijn gehouden. Ditmaal
was het hoofdthema ..Kostenbesef” en bij
deze toevallige vraagstelling bleek r«“^°
hoeveel antwoorden er op zo’n eenvot
vraag mogelijk zijn. Men kan antwoorden:
..omdat mevrouw het zelf moet betalen
of „omdat het meisje denkt dat het maar
weinig kost", of „omdat ze vindt, dat me
vrouw toch geld genoeg heeft", maar het
kan ook zijn, dat het meisje zich een stuk
van de familie voelt en de boiler zorgvul-
uitdoet, omdat zij hem ziet als „haar
Over dit kostenbesef, maar dan in een
apdere omgeving en met heel andere be
dragen als inzet, hebben de prae-adviseurs
te Utrecht gesproken en zijn discussies f
j voerd. in zeer verschillende graden van k
langrijkheid. Van alle kanten is het Vraag
stuk der kosten benaderd en Misschien was
de man die herinnerde a
ken ruim twintig jaar
ver naast, toen hij vaststelde:
het bezuiniging. Hy stelde echter U.cno
vast, dat de algemene Instelling ten op- ïvar®”
zichte van dit vraagstuk wel degelijk !s lsrael
veranderd. ?verh‘
Ih het algemeen werd het probleem zo
gesteld hoe bestrijden wij de onverschillig-
heid bij de bedrijCsgenoten van' hoog tot
laag, ten opzichte van overbodige kosten.
met de klemtoon op overbodig. Want dat 7. ®t,
de kost voor de baat uitgaat, weet men in
deze kringen beter dan in veel andere Men t
beseft echter ook. dat er te veel kosten uit pauw® b<
sleur, uit slordigheid, pit Onachtzaamheid imPerialls
worden gemaakt. Er werden in de loop van •■grondbeginsel’',
dc dag heel wat oplossingen aan de hand ie- waakse leger moest woi
daan. om te zwijgen van de nuttige op- Sowjet-Russisch model
merkingen. die in de prae-adviezen waren ----«•—->
vervat. Op de achtergrond van de discus
sies bespeurde Kijker steeds een zekere i
angst, die hij als volgt wil formuleren: op
het ogenblik gaat het nog vrij aardig, wij I
kunnen onszelf nog bescheidenlijk „de
charmes der verkwisting” veroorloven, i
maar er komt ander weer aan de lucht en
daarop moeten wij gewapend zijn.
De een wapent zich, al confererend en
besprekend. De ander tracht de kosten te
drukken door een stelsel, dat de arbeiders
belang geeft bij zuinig en flink werken.
Een derde beschreef, hoe in een grote
schoenenfabriek het bedrijf in allerlei
kleine zelfstandige onderdelen wordt ge
splitst. waarvan de arbeiders sterk op elkaar
zijn ingesteld en groot belang hebben bij
een zuinig omgaan met alle kosten, zodat
het er niet voorkomt, dat een arbeider zijn
motor laat draaien als hij zich even ver
wijdert. of een lamp ergens’voor niets laat
branden. Er werd gesproken over drf kos
ten in de verkoopsafdeling, waarbij vooral
de vertegenwoordigers met hun auto’s op
hun waarde werden gewogen. De kosten
van het bezoek van een reiziger bedragen
gemiddeld zes a zeven gulden!
Jrfen was het er vrijwel over eens, dat
zonder meewerking van de arbeiders en
zonder hun meeleven van dat „kostenbe
sef'' weinig of niets terechtkomt. Door
voorlichting en door het goede voorbeeld
wil men dat ideaal van de zuinige arbeider
bereiken, die zijn gereedschap en zijn ma
chine vertroetelt, of ze van hem zelf waren.
Een der belangrijkste kanten van het
vraagstuk ligt in de overheidssector. De
provinciale accountant, die had gepre
adviseerd over „Vergroting wan het kosten
besef bij overheidspersoneelvertelde als
leerzaam voorbeeld, dat hij dezer dagen, op
weg naar een Haags departement, op de
tram had horen opmerken, terwijl twee
neren over zijn prae-advies spraken (het
had hun waarschijnlijk tót treinlectuur ge
diend): „Zou dat geen drukfout zijn en moet
daar niet staan: Vergroting van kosten bij
overheidspersoneel"? Er werd om dit ver
haaltje smakelijk gelachen. De inleider
meende echter, dat de overheid wel oog
heeft voor een juiste verhouding tussen
offer en kosten. Men kon uit zijn woorden
zelfs opmaken, dat er allerlei maatregelen
op komst zijn en dat er zelfs een nieuwe in
stantie in de maak is, die men vroeger met
bezuinigingsinspectie zou hebben aange
duid. doch die nu aan het kostenbeseffen
zal slaan. Het best achtte de inleider dit
besef op zijn plaats bij de diensten zelf.
De oorzaken van het gebrek aan zuinigheid,
dat ,jnen" het overheidspersoneel gaarne
toeschrijft, meende hij o.m. te moeten zoe-
de sterke rechtspositie van dit per-
bij de voorschriften, bij de angst
>r qpenbare critiek. bij het perfectionis-
dat naar buiten geen fouten wil
erkennen en bij de omstandigheid, dat de
ren^e c*le^s' de m^nis^ers- politieke figu-
Ovei
xegd. c
er op
sterk
i een ksst, waar hQ ging zitten op
ssier. dat al zes jaar oud was
iljnljjk over de effecten-reglstratie K*
dan wordt er verteld, dat die dot
I legde en dat zü ook nog Iets
om daarmee haar mln-
■jteiyke werksaamhe-
te brengen.
llemaal te drul
is voor d<
artement
verspreiden. L
Financiën zou
irift op staatskos
Utrecht de ^otsoiA» dat Slansky
Insti- x
itma:
i bij
:eds,
toeschri
ken bij
soneel.
vooi
me,
erke
gste i
zijn.
er al deze dingen is nog heel wat ge-
ook van zeer Ingewijde zijde. Zo werd
gewezen, dat de regering sinds 1945
- -... naar een'zo goed mogelijke verhou-
oing tussen kosten en nut heeft gestreefd
en dat naast de gewone, autocratisch© begro
ting, ook onder leiding van deskundige
ambtenaren opTcorto termijn telkens taak
stellende begrotingen worden opgemaakt.
Een andere spreker, geheel thuis en man
oe rijksbegroting in de huidige vórm geen
vergroting van het kostenbesef meebrengt.
w«ni.gezag in deze materle- stelde vast, dat
bepleitte een vorm, waarin ook de pres
taties van de diensten tot uiting kwamen,
vijv. zoveel kilometer wegen aangelegd, zo
veel zieken vervoerd, enz. enz. Ook deze
•Preker laakte de misstand, dat prutsende,
ondeskundige ambtenaren kwaad kunnen
Wijven stichten onder bescherming van een
rechtspositie, di© hen in feite pnaantastbaar
msakt. Doch deze spreker gewaagde ook van
oe ijverige, deskundige ambtenaren, die
vaak aanbiedingen met een veel hoger sa-
i*ri8 uit het particuliere bedrijf afslaan,
omdat zij in het dienen van algamene be-
'•ttgen hun levensvervulling vinden, en
i u j deze ambtenaren munten gewoonlijk
tut door een zeer scherp kostenbesef.
®r ig één vorm van ondermijning van
kostenbesef, waarover Kijker tijdens de'
«•Prekingen merkwaardig weinig heeft ge-
•toard. En dat, ofschoon niemand of niets
"teer de lust om overbodige onkosten te
«nikken meer kwaad heeft berokkend dan
luist deze instantie, nl. de fiscus. Hoeveel
uitgaven, tezamen milUoenen en nu
JMlUoenen. zijn niet gedaan onder het mot- de:
Plet betaalt toch. Die Plet is allang heen, stemming z
nieuwe ,naam hoort men niet. Het tie worden
*®ljnt, dat niet iedere minister van Fi-
yfctën ZO maar tot het gemeenzaam
JP^akgebruik doordringt. In elk geval, men
over datgene, dat jarenlang het be-
•njfsleven alleen reeds vanwege de repre-
•«nsatle, zo liet genieten van „de charmes
«r verkwisting