KOLEN, STAAL EN BLLK HIELPEN WALES UIT DE „SOEPKEUKEN" A.B.C.-puzzle Nieuwe boeken voor de jongsten (0-10) ,Ik heb steeds getracht mijzelf te laten groeien... Onze lezers halen herinneringen op aan een onvergetelijke 5e December Noodsprong van Italiaanse democratie kan mislukken Ex-koningin Helena van Italië te Marseille overleden Varkensvet in de margarine Anti-democraten in oppositie verenigd Verdeelde democraten Gehuurde auto's verkocht Brand in emballageloods van groenteveiling Weinig Italianen kenden haar van gezicht Prins Bernhard hezocht Truman Splitsing in Russische orthodoxe gemeente te Berlijn Het vliegen wordt goedkoper Inbrekers vervoerden hun buit met een gestolen vrachtauto Een van de mannen te Lopik gearresteerd Nieuw f iguur Hij Rijmpjes Directeur van Ommelanden tweemaal veroordeeld IN GESPREK MET HARALD KREUTZBERG Om het mesten van varkens lonend te maken Kunstmatig kale schedel Den Haag en Amsterdam werken weer samen in het Holland-Festival Sociaal drama met happy ending ontdekt II De vreselijke jaren Kinderen van hun tijd Soldaat door schot uit stengun gedood Berlijn heeft kousen-automaten Economische conferentie Britse Cemenebest Geen enkele wens vervuld en tóch het heerlijke feest 1944.... LANGS DE WEG Het kleine, „grote geschenk" S' Gratie verzocht voor oud-kamparts te Amersfoort BOËKENKEUR Herdrukken DERDE BLAD - PAGINA ZATERDAG 29 NOVEMBER 1952 (Van onze Romeinse correspondent) JJE COMMUNISTEN hebben gelijk, als zij er op wijzen, dat de Christen-democraat Tesauro als rapporteur over het wetsvoorstel voor een kieswethervorming niet de Ideale figuur is. Deze Italiaan heeft namelijk een fascistisch verleden, dat door geen verzachtende omstandigheid is schoongewassen. In een boek verheerlijkte hij tijdens het bewind van Mussolini de totalitaire staat en hij smaalde op de democratie, met zijn „demo-liberale instellingen". Enfin, men kent dat nog wel. Deze man moet nu op een belangrijke post meewerken aan de hervorming van een bij uits instituut! Het is natuurlijk geen Helde voor de democratie, welke hierover een wolvengehuil doet aanheffen. Het Is die hervorming zelf, welke zij willen saboteren. redige vertegenwoordiging, maar het land is verdeeld in gewesten, die elk een bepaald aantal afgevaardigden klezeq. In theorie is er één Kamerlid op elke 80.000 inwoners, maar het ingewikkelde stelsel brengt mee, dat in elk gewest vele tienduizenden stem men der kleinere partijen verloren gaan. In 1948 „kostte" een Chr. dem. Kamerlid niet meer dan 65.000 stemmen tegen 120.000 voor een neo-fascist, destijds de •kleinste partij en daarom die, welke het grootste aantal stemmen verloren zag gaan. Met dat al gaan wij hier een onrustige tijd tegemoet. Men kan er zeker van zijn, dat communisten, nenni-socialisten en neo fascisten plies in het werk zullen stellen om te verhinderen, dat de wet wordt aange nomen. in de commissies en in de Kamer zal zij worden gesaboteerd. Reeds IS verklaard, dat zij een grondwetsherziening nodig zou maken en in dat geval is het uitgesloten, dat zij van kracht wordt voor de verkiezingen. Naast de actie inhet parlement zijn be togingen en stakingen te voorzien. Deze hervorming is dan ook in feite een kunstgreep van de Christen-democraten, die gedurende vier jaar. de eerste viool hebben gespeeld en die hun>a?itie niet willen ver liezen. Van meer algemeen belang is de her-, vorming, aangezien bi) verkiezingen volgens het in 1948 gevolgde stelsel de kans op een regering, die met enige bestendigheid aan het bewind blflft. niet groot is. De mening van de neo-fascisten over de hervormings plannen vertoont overigens een broederlijke eensgezindheid met die van de communis ten. Ook zij voelen er niets voor. de Chris ten-democraten vrij spel te laten. Indien het lukt. enkele weken tijd te win nen. dan is de wet te laat om, ook al wordt zij aangenomen, nog te kunnen worden toe gepast by de aanstaande verkiezingen Vandaar dat de commissie van voorbereiding ■dag na dag samenkomt, vergadert tot drie, vier uur in de morgen, zonder ook maar één «tap verder te komen. Vandaar dat er van communistische zijde1500, en van neo- fascistische zijde 450 amendementen op het voorstel zijn aangekondigd, wier volledige behandeling de Kamer ruimelf jaar tijd zou kosten. Een vrolijk vooruitzicht, vooral als men weet dat het gehele politieke leven in Italië sedert maanden wordt beheerst door deze kwestie. Om te redden, wat er in Italië van de democratie nog over is, zijn de vier demo cratische partijen het erover eens. dat de kieswet moet worden gewijzigd. Partij», die verwante idealen voorstaan, zullen hun stemmen bij elkaar mogen tellen en de groep, die tenminste 50.01 procent van alle stemmen verkrijgt, zal bij wijze van premie drie vijfden of twee derden van alle zetels mogen bezetten Over het aantal is men hei na maanden gekibbel nog altijd niet eens De Christen-democraten zouden 385 zetels met de kleinere democratische partijen wil len delen. De sociaal-democrate.. van 370 tot ten hoogste 380. Ook dit heeft alweer een reden. Wordt de premie al te groot, dan bestaat de kans, dat de Christen-democraten alléén meer dan de helft van alle zetels krijgen en dus. wanneer het absoluut nodig is, een één-partij-regering kunnen-vormen. En die zou hefel gauw ontaarden in een ge matigde dictatuur naar Spaans model er nog sterker clericalisme dan waarmee men nu reeds te kampen heeft. De sociaal-democraten stellen nog andere eisen. Wel wetende, dat het nieuwe stelsel, waarbij de stem van de ene burger twee maal zo zwaar zal wegen als die van de andere, eigenlijk in strijd is met de demo cratische principes, vraagt Saragat, dat drie wetsontwerpen, die de democratische vrij heden besnoeien, door de Gasperi zullen worden ingetrokken of sterk gewijzigd. Het gaat om de wet ter regeling van stakingen, de perswet (die o.a. in-Inbeslagneming van ganse oplagen en dus in een soort censuur voorziet) en de wet. waprbij de propaganda niet alleen van de neo-fascisten, rtiaar ook van de linkse oppositie onder toezicht wordt gesteld. De secretaris der Christen-democratische partU. Gonella, heeft in een rede te Rieti alle concessies aan Saragat geweigerd en niettegenstaande eindeloze besprekingen zijn de secretarissen der vier democratische par tijen het er nog altijd niet helemaal over eens, of en zo ja in welke vorm zij het ont werp voor de nieuwe kieswet zullen steunen. Feilen van oude stelsel Tot juister begrip van dit alles wijzen wij er nog op, dat ook bij het bestaande stelsel de samenstelling der Kamer niet nauwkeurig overeenstemt met de politieke schakeringen in de natie. Wij hebben hier weliswaar even- Misleiding met vervalste rijbewijzen De officier van justitie bij de rechtbank te Amsterdam heeft vanmiddag tegen twee Amsterdammers terzake van het vervalsen vdn hun eigeij en een gevonden rijbewijs, en het hiermee huren van personenauto's, die zij op verschillende automarkten ver kochten, respectievelijk 2' en 2 jaar ge vangenisstraf met aftrek geëist. De ver dachten gaven ter zitting de feiten toe. In de periode December 1951—Juni 1952 hadden de mannen in Amsterdam twee auto's, in Haarlem één en in Den Haag één gehuurd en verkocht. Toen zij voor de tweede keer in Den Haag een wagen wilden huren ontdekte men de vervalsing. Vrijdagavond heeft in een emballageloods van een veiling te Zwaag (N.H.) een felle brand gewoed. De brand werd om half ne gen ontdekt en met zestien stralen bestre den door de brandweer van Zwaag, Hoorn en Blokker. Om tien uur was de brand ge blust. De helft van de loods, 50.000 manden en tienduizenden kisten gingen verloren. Volgens een voorlopige schatting bedraagt de schade 125 000 gulden, welke door ver zekering wordt gedekt. Men vermoedt, dat de brand is gesticht. Dit vermoeden is gegrond op het feit, dat ook vorige week brand in hetzelfde vei lingcomplex is uitgebroken. Toen werd in de veilinghal een schade van 5.000 aange richt. Vacature mr Uolsius. In de vacature wijlen mr E. J. M H. Boisius (K.V.P.) is tot lid van de Provinciale Staten van Zuid-Holland be noemd verklaard de heer J. C. Schrama te Sassenheim. Helena van Savoye. gemalin van wijlen Emanuel de Derde, de ex-koning van Italië, is te Marseille overleden. Ex-konlngin Helena, die 79 jaar oud ge worden is, leidde de laatste jaren een terug getrokken leven in Montpellier, waar zij haar villa slechts verliet voor bezoeken aan kindertehuizen in de omtrek. Verder ging zij eenmaal naar Nice, in 1949, en eenmaal naar Londen, in 1950. Heiena's echtgenoot, ex-koning Victor Emmanuel de Derde, overleed in December 1947 in Alexandrië. Hij had in 1946, toen Italië bij volksstemming republiek werd, af stand van de troon gedaan. Zijn zoon Um- berto regeerde na hem slechts 35 dagen. Helena was een dochter van koning Ni- colaas van Montenegro. Zij trad op 23-jarige leeftijd in het huwelijk en werd koningin in Augustus 1900, toen zij 27 jaar oud was. Zij was Grieks-orthodox opgevoed op een school voor officiersdochters bij St Peters burg (het huidige Leningrad) in het tsaris tische Rusland, doch werd voor haar hu welijk opgenomen in de Rooms-Katholieke kerk. Slechts weinig Italianen kenden haar van gezicht, daar zij alle openbaarheid ver- Prins Bernhard heeft Vrijdag een bezoek gebracht aan .president Truman. Hij ver klaarde na afloop, dat het bijzonder aange naam was geweest, maar hij weigerde mee te delen wat de president en hij gedurende hun onderhoud van 20 minuten hadden be sproken. De prins reed In een auto, die werd bestuurd door generaal-majoor Wal lace Graham, de lijfarts van de president, naar het Witte Huis. 's Morgens had de Pr ins. een bezoek ge bracht aan het Walter Reed-ziekenhuls voor een periodiek medisch onderzoek. meed. De enige maal dat zij in het publiek verscheen was in December 1935, toen de oorlog met Abessynië woedde en Mussolini op de Italiaanse vrouwen een beroep had gedaan om haar gouden trouwringen te of feren, omdat het land goud tekort kwam. Koningin Helena schonk toen haar trouw ring tijdens een plechtigheid bij het graf van de Italiaanse onbekende soldaat en sprak daarbij haar eerste radio-rede uit, waarin zij de door de volkenbond tegen Italië genomen sancties veroordeelde. De Russische orthodoxe gemeenschap te Berlijn is in pro- en anti-Moskougroepen uiteengevallen. Hierdoor is een einde geko men aan de na-oorlogse samenwerking. De Russische pastoor. Polosjensky, die de kerk leiders in de Sowjet-Unie trouw blijft, ver klaarde, dat de afgescheiden groep slechts ongeveer 60 leden telt. „De gerezen moei lijkheden zijn van politieke aard", zo zei hij. „Wij. die onder de rechtsbevoegdheid van Moskou vallen, geloven niet in ver menging van geloof en politiek". De afge scheidenen wilden volgens hem in de Sow jet-Unie het koningschap herstellen. Hij voegde hieraan toe. dat men echter onder gevoelens van wrok uiteen was ge- _aan en dat de onafhankelijken gebruik kon den blijven maken van de Russische ortho doxe kathedraal in de Britse sector van Berlijn, indien zij dit wensten. In totaal telt de Russische kerkgemeen schap in Berlijn, uitgezonderd de Sowjet- bezettingstroepen, 700 personen. Het belangrijkste resultaat van de IATA- conferentie in Cannes is de invoering van een toeristenklasse-net in Europa met ingang van 1 April 1953. Een ander belang rijk besluit is, dat er naar zal worden ge streefd een inderdaad wereld-omvattende toeristenklasse-dienst in werking te hebben op 1 April 1954. Een eerste stap op die weg naar het goedkopere wereld-luchtverkeer is gedaan met de instelling van de nachtvluch ten tegen goedkopere tarieven op enkele lijnen in West-Euro,pa enige jaren geleden. De tweede was de invoering van de toeris tenklasse op het traject over de Noord- Atlantische oceaan en uitbreiding van de speciale nachtvluchtdiensten. De derde zal voor 1 April a.s. voorbereid en voor uit voering gereed zijn. Midden in de winter komkommers Philips heeft proeven genomen om de mo gelijkheden te onderzoeken of kaskomkom- mers midden in de winter kunnen worden geproduceerd. Op 28 November zijn de eer ste producten van deze proefnemingen aan de Loosduinse groenteveiling aangevoerd. Deze komkommers brachten 1.33 per stuk op. De allereerste komkommers heeft het Philips-concern aan de Koningin aangebo den. Het ligt in de bedoeling van Philips om planten het gehele teeltseizoen met ho- gedruk-kwikdamplampen te belichten. De eerste komkommers waren van goede kwa liteit. De rijkspolitie trof Donderdagmorgen te Lopik, op de Lekdijk nabU het Koekoeks- veer, onder verdachte omstandigheden drie mannen bQ een vrachtauto aan. Op een sommatie vluchtten twee hunner het griend- hout in en trachtte een derde zich onder de auto te verschuilen, doch de politieman wist hem te arresteren. Korte tijd later kreeg de politie uit het aan de overzijde van de rivier de Lek gelegen Ameide be richt, dat daar 's nachts was ingebroken, in het manufacturenmagazyn van de firma C. van Toor en een grote voorraad manufac turen tot een waarde van 10.000. benevens enig geld. was gestolen. Al spoedig bleek, dat de aangehoudene be trokken was geweest bij deze inbraak. De drie mannen hadden eerst de vrachtauto gestolen uit een schuur te Lopik. Aange zien dit gebouw niet afgesloten kon woe den. verwijderde de gebruiker 's avonds de accu en sloot de auto af. doch deze voor zorgsmaatregel bleek voor'de dieven geen beletsel te wezen c.n met de vrachtauto weg te rijden. De gearresteerde. A Z. uit Jutphaas. die op de nachtelijke rit de wagen had be stuurd, heeft al meer inbraken op zijn straf lijst staan. Bij zijn arrestatie waren de manufacturen reeds opgeborgen in een woning aan de Lekdijk, waar de politie WAT 'n geluk. dat de uitgevers elk jaar. voor Sinterklaas, zorgen dat er nieuwe boeken te krijgen zijn. St. Nicolaas kan natuurlek In Spanje geen Nederlandse boeken kopen en als hij hier eenmaal is aangekomen heeft hij het zo druk. dat hij niet precies kan nagaan welk boek de jongens en meisjes al kennen. Geeft hij nu een boek, dat'pas verschenen is. dan weet hij zeker, dat het voor zijn vriendje of vriendinnetje gloednieuw is. Misschien zal hij net als de kinderen Want Sinterklaas heeft vorige jaren al Kennisgemaakt met Pinkeltje, dat kereltje, dat niet groter is dan de pink van een ge woon mens en hij weet dat kinderen dol zijn op dat kleine kereltje, dat zijn bestaan te danken heeft aan Dick Laan. Nu brengt Pinkeltje een bezoek aan Artis, maar niet zo ineens, eerst beleeft hij nog allerlei avonturen in het grote huis waar hij in een muizenholletje woont. Neen, dit is niet helemaal juist. Pinkeltje is er nu eenmaal. Van de mensen is dat kleine ding een beetje bang, behalve van meneer Dick Laan en telkens als hij op avontuur is geweest, gaat hij die meneer opzoeken om hem er alles van te vertellen en meneer Laan vertelt dit dan verder aan de kinderen. En dit gebeurt nu ook en deze keer horen de kinderen op die manier wat Pinkeltje allemaal in Artis in Amsterdam heeft beleefd. Dit Pinkeltje-boek ls weer even kostelijk als de vorige, vol humor en volkomen pas send in de sprookjes- en fantasie-wereld, waarin het kleine kind leeft. Een heerlijk boek ook om voor te lezen. Uitgave Van Holkema Warendorf te Amsterdam. Rein van Looy zorgde voor de grappige teke ningetjes. INTUSSEN krijgt Pinkeltje misschien con currentie van Baron van Tetteren, een schepping van Douwe Helder. Twee boek les De Avonturen van Baron van Tetteren en „Koning Bastiaan in Tettendorp vor men een sprookje vol grote mensen dwaas heid. Hoe de mensen ook worden belaagd door rovers of door boze machten die in de wereld der volwassenen „beroerde om standigheden heten-het loopt per slot van Suk allemaal goed af. Altijd is er wel een ieddende engel al verschijnt die soms in de gedaante van een beer. En wat vooral belangrijk is: zowel de baron als de burge meester van Tetterdorp komen tot de ont dekking. dat men heel goed gelukkig kan *ijn ook^al mist men rijkdommen en zelfs Da brlliluif brilslang van etc jaar of tien die kon inééns Hij gaf van ichrik een gilletje. geheel van streek Nu heeft hij een nieuw brilletje. Uit „Rijmpjes en versjes uit de nieuwe doos" door Han G. Hoekstra (Tek. F iep Westendorp). al mist men de wondertrompet van puur goud, waarop men maar behoeft te spelen om alle mensen blij. alle zieken gezond te maken. R. Westra heeft beide boekjes van leutige illustraties voorzien. Kluitman in Alkmaar is de uitgever van deze twee boekjes, die ook afzonderlijk gelezen kun nen worden, en die een aanwinst beteke nen voor de boekenkast van ieder, die wel eens geroepen is zejs- tot achtjarigen voor ^Oofop „Pippi Langkous", dat boekje vol „kolder" van Astrid Lindgren is een ver volg gekomen „Pippi Langkous gaat aan boord" Onlangs vertelden wij een en ander van Pippi Langkous, dat raf^e maal ln haar eentje In vjlla Kakelbont woont en dat allerlei malle dingen doet. waarvan jongens en meisjes benedentien jaar alleen maar in hun stoutste fantasieën durven dromen. Eigenlijk gaat zij pas aa het eind van dit tweede deel aan boord en tevoren heeft zij weer massa s gekke dingen gedaan tot verrukking van de buur kinderen. die soms in al dat mals worden betrokken. Liesbeth Borgesius-Wildschut heeft deze, voor kinderen, die nog in een fantasiewereld leven, dwaze, maar aanne melijke avonturen vertaald en J. Huizinga zorgde voor enkele schetsmatige tekeningen. Buiten de sfeer van het sprookje valt ,,'n Beetje stout, 'n beetje lief" van Nanda. Het verhaal van een zevenjarige jongen bij wie grootmoeder komt „thuis passen" wan neer vader en moeder enkele dagen de stad uit moeten. De titel verraadt al, dat oma heel wat met het joch te stellen hgeft.... Illustraties van Rein van Looy. Uitgave „De Sleutel", Haarlem. COMMIGE maar lange niet alle kinderen houden van rijmpjes, maar dan moeten ze levendig zijn, tot de kin derlijke verbeelding spreken en vooral niet zeurderig of al te „leerzaam" zijn. Daarom is het bundeltje „Versjes over mensen, dieren en dingen, dat Peter onder dé titel „Moet je horen... bij de Arbeiderspers te Amsterdam heeft dóen verschijnen niet bijster geslaagd, al heeft I. Spreekmeester er vrij aardige tekeningen bij gemaakt. Dit bundeltje valt wel heel erg in de schaduw vergeleken bij hetgeen Han G. Hoekstra en Fiep Westendorp samen hebben tot stand gebracht' met „Rijmpjes en Versjes uit de Nieuwe Doos". Dat is al leven, .die versjes of het nu aftelrijmpjes zijn of verhalende rijmen, ze zijn pittig, ze spreken direct tot het kleine kind enze zijn afgestemd op liedjes uit de Oude Dbos. die in ons volk leven. De kleintjes zullen ook deze versjes gemakkelijk uit het hoofd leren. De geestige tekeningen van Fiep Westen dorp konden niet beter. Een verrukkelijk boekje voor de kleintjes, die zo langzamer hand het gewone prentenboek zijn ont groeid, maar die moeite hebben over te gaan naar het echte „leesboek". later op de dag de gehele voorraad in be slag nam De twee mannen, die gevlucht waren, zijn de politie bij name bekend en zij zullen waarschijnlijk niet lang meer van hun vrij- Of de politie hiermee ook een draad ln handen heeft om beide inbraken, die in de vorige week in de gemeente Lopik gepleegd werden op te helderen, valt nog niet te zeggen. In elk geval wordt daar een naar stig onderzoek naar ingesteld. In Lopik was n.l. in de nacht van 18 op 19 November een partij kaas op een gestolen wagentje ont vreemd en op 22 November werd aangifte gedaan van een inbraak, waarbij de inbre kers ruim 1000 in handen viel De directeur van De Ommelanden te Groningen, F de B., is door de kantonrech ter te Groningen veroordeeld tot een boete van tweemaal 6. De eerste boete werd ge geven voor het inrijden op een voor de fa briek postende staker, de tweede voor het niet tijdig laten verlengen van zijn rijbe wijs, hetgeen aan het licht kwam, toen hij voor het eerste feit een proces-verbaal kreeg. De heer De B. was op 11 October met zijn wagen uit de richting Groningen met vrij grote snelheid komen aanrijden. Zon der vaart te minderen was hij het fabrieks terrein opgereden. Bij de poort stonden drie stakers. Eerst toen de heer De B. vlak bij was. had hij m£t de claxon een sein ge geven. Een der stakers kon slechts door snel opzij te springen een aanrijding met de auto ontgaan. wordt men voor zichzelf, TN EEN RUSTIG HOEKJE VAN EEN A AMSTERDAMS HOTEL zitten we tegen óver het dans-fenomeen Harald Kreutz- berg. In zijn pretentieloze kleding, zijn simpelheid van bewegen, is hij voor ieder een 'n ..man aan een tafeltje" zonder meer Maar wij zien hem van heel dichtbij en constateren, dat de prachtig strakke lijn van zijn kale schedel, de* heldere doordrin gende ogen en de gespannen mond. die soms verbeten schijnt, maar zich wonder lijk makkelijk plooit tot een lach. de indruk geven van een eigenaardig masker, dat psychologisch moeilijk te doorgronden valt.* Kreuttzberg stelt zich echter makkelijk open. want hij zegt: „Soms ben ik dwaas en uitgelaten, dan weer vrolijk of ernstigJa. in mijn vagebonderend leven, al zwervend over de aardbol, heb ik er steeds voor gewaakt niet op een bepaald gebied te verstarren. In mijn scheppend werk ben ik ook nooit een voor stander geweest van een idee of systeem ik ben voor alles een dromer...." En met een lach. alsof hij zich wil ver ontschuldigen voor deze „onbescheiden heid": „Ik heb steeds geprobeerd, mijzelf te laten groeienik heb nooit iets willen for ceren. Met het stijgen der jaren rijper, maar steeds strenger steeds critischer...." In al zijn reacties ontwikkelt Kreutzberg een natuurlijkheid en bescheidenheid, die ons weer eens bewijst, dat werkelijk be langrijke mensen zelfs geen zweem van hoogmoedigheid hebben Hy vertelt heel-ge- zellig van „vroeger", toen hij reeds als 5- jarige op de- toneelplanken van het Lobe theater te Breslau stond en in de operette „Der fidele Bauer" de rol van „Heinerle" speelde. Hij zong en acteerde aardig en een krant schreef schertsend: „De directie van het theater overweegt in alle ernst, de kleine Heinerle tien pfennig per avond te geven teneinde hem voor het toneel te behouden". Daarna volgden de zorgen van de balletr les, waar hij de slechtste was Jaren lang klonk nog het verwijtende: „Kleine Kreutzberg slecht" in zijn oren.... „Ach neen," zeiden zijn ouders, „de to- neeladspiraties van die jongen worden nooit wat". En zij stimuleerden een andere artis tieke kant in hem: het tekenen. Hij werd Xtwerper van reclameplaten, illustratief sdewerker van tijdschriften en ten slotte vinden we hem als modetekenaar in een groot modemagazijn te Breslau terug. Maar op allerlei feestjes gaf hij wilde geïmprovi seerde dansen, zodat iemand op een avond eens tegen hem zei: „Man, ik geloof, dat je beter danst, dan tekent Hij kwam in contact met de Zwitserse danskunstenaar Max Terpis, toen ballet- Een Zuidafrikaans negeropperhoofd i heeft bij een pharmaceutisch labora- torium te Darmstadt een tamelijk grote hoeveelheid blondeermiddel besteld. Het is bestemd voor het blonderen van de haren der 50 vrouwen van het 5 opperhoofd. het j Douwe Helder. (Tek. R. Westra). Uit Koning Bastiaan in Tetterdorp door Het Is zeer waarschijnlijk, dat binnen af zienbare tijd enig varkensvet in de marga rine zal worden verwerkt, aldus wordt ge- meld uit Industriële kring. Dit vet zal op smaak, kwaliteit en kostprijs van de marga rine geen enkele invloed hebben, terwijl op de dollarrekening by het aanschaffen van vetten en oliën op de wereldmarkt weer wat zou kunnen worden bespaard. Het belang rijkste echter zou zijn, dat de varkenshou ders hiermede uit de thans bestaande prU- zenimpasse zouden komen. Varkensvet is een weinig gewild artikel. De lage opbrengst ervan duwt haast auto matisch de gemiddelde varkensprijs, dus de teelt, naar beneden, omdat de boer op basis van zijn productiekosten een bepaald bedrag voor zijn vette varkens moet ontvangen. De stapel van vette varkens liep van 134.000 stuks in Mei 1950 terug tot 115.000 stuks in Mei 1951 en op 1 Mei van dit jaar tot 98.000 stuks. Omdat de varkensteelt als een der voornaamste basis van het klei ne boerenbedrijf wordt beschouwd, ziet men deze teruggang met ongerustheid. Aange zien de slechte afzet van vet en spek de voornaamste reden van deze teruggang is, werd naar een oplossing gezocht om het te len van vette varkens door betere afzetmo gelijkheden weer aantrekkelijk te maken. Uitvoer van ham in blik Het telen van vette varkens is daarom zo belangrijk, omdat de uitvoer van hammen in blik op het ogenblik zo groot is. De fi nanciële resultaten daarvan overtreffen op het ogenblik zelfs die van de bloembollen. Indien de stapel vette varkens nog verder zou teruglopen, dan zon deze belangrijke uitvoer ernstig worden belemmerd. Indien nu echter het overtollige vet aan Öe ham „tot waarde" zou kunnen worden gebracht, dan zou de boer eeft betere prijs voor zijn varkens kunnen ontvangen. On gemerkt voor de margarineconsument zou dusdoende ten bate van het bedrijfsleven 'het mes aan twee kanten snijden. Met de varkensprijzen \gfcs het aanvanke lijk zo. dat de garantieprijs voor baconvar- kens voldoende was om een bodem in de markt te houden. Nu de afzet van bacon echter teleurstellend is en de verhouding tussen baconvarkens en vette varkens sterk is veranderd, is de bacongarantie onvol doende geworden om 4e prijzen van vette varkens te steunen. Bij het overnemen van varkensvet der hammen voor de margerineindustrie wordt gedaèht aan het beproefde systeem van uit de markt nemen van deze vet-overschotten De margarine-industrie betrekt door de overheid aangekochte grondstoffen als palmolie, walvisolie, ed. Toevoeging van varkensvet zal volgens technici, niet op be zwaren kunnen stuiten. Aangezien het Ne derlandse volk per jaar ongeveer 173.000.000 kilogram margarine consumeert, zou de hoeveelheid bij te voegen varkensvet in ver houding zeer gering zijn. Kreutzberg kan zijn oude liefde het lekenen nog niet vergeten. meester van de opera te Hannover, die hem als solo-danser engageerde. Al spoedig trad op bij de Staatsopera te Berlijn en maak te" hier grote naam. Max Reinhardt liet Kfeutzberg tijdens de Festspiele te Salz burg optreden als „Zeremomenmeister" in Gozzi's „Turandot" en hiermede was de eerste stap naar de wereldroem gedaan. Tij dens zijn eerste optreden te New York, waar hij een half lege zaal verwachtte, trok hij een geheel uitverkochte schouwburg en bracht eeh duizendkoppige menigte hem een ovatie. Sedertdien maakte Kreutzberg 15 tournées door de Verenigde Staten, be zocht Japan en vele landen van Europa. HET WAS IN HET JAAR 1928, dat Harald Kreutzberg (toen 28 jaar oud) voor het eerst in Nederland optrad. Hij was toen reeds geheel kaal en niemand wist. dat dit „kunstmatig" was. In het dans drama „Don Morte" moest de kunstenaar een hofnar creëren, waarbij de voorgeschreven kale toneelpruik weigerde op zijn blonde haren te blijven zitten. Kreutzberg liet zich toen door de kapper zo glad maken als een biljartbal en deze kunstmatige kaalheid bleek tijdens zijn dansen dermate expres sief te werken, dat hij nooit meer een enkele haar heeft laten groeien Hoe hij precies aan zijn dansen komt? Dat is de vonk der inspiratie, dit wonderlijke, niet te omlijnen begrip. Kreutzberg schept grotendeels met zijn intuïtie; achteraf kan het nuchtere verstand amper scherp analy seren, hoe hij aan een bepaalde vorm ls ge komen. Maar zijn grote vreugde is. dat de „man in the streef' hem begrijpt; dat zijn gedichten of verhalen, zijn symbolische, plastische vertellingen met het medium der bewegingskunst aanspreken en voor vëlfen helder als glas zijn. Maar er bestaat geen grotere criticaster voor zichzelf, dan Harald Kreutzberg: ter wijl hij oefent in de garderobe van een theater (en hier oefent hij meestal) ziet hij zichzelf in gedachten van een afstand. Soms zegt de strenge rechter: er moeten nog minstens twintig bewegingen uit. het kan nog soberder, nog strakker. „Ik denk aan een modeleur. die steeds nieuwe stukjes wegschaaft. totdat hij ten slotte de geheel zuivere vorm heeft overge houdenEn dan zegt hij: „Het schepp enis een kwaalik zou van een smartelijk geboorteproces willen spreken". Maar de twintig jaren, dat hij met zijn eigen figuren door de wereld trekt, hebben hem in geen enkel opzicht vermoeid. Hij denkt niet aan een eindstreep: hij is nog dagelijks zijn eigen uitvinder, zijn eigen choreograaf, zijn eigen coetumièr. Ieder reisdoel vult hem met nieuwe vreugde: zo hoopt hij binnenkort weer naar Amerika te gaan, vervolgens naar Helsinki en in Maart naar Israël. ,Tk ben zeer benieuwd, dit nieuwe land te ontmoeten. Joden zijn een uitstekend theaterpubliek, ik denk b.v. aan mijn prach tige tijd in Berlijn. Zo naderen we al meer en meer de gees telijke gestalte van deze begenadigde kunstenaar. Hij verraadt ons, dat hij ook dansend door het leven gaatzonder droefenis steeds afscheid kan nemen en iedere vorm van sentimentaliteit overwon. Hij hoeft zich ook nooit aan te passen aan 'n nieuwe omgeving, maar hij heeft 'n scherp I intuïtief gevoel voor de stemming, die het publiek in de zaal „uitstraalt „Wanneer ik maar één voet op het toneel heb gezet, kan ik b.v. al 'n zekere koelte, 'n zekere terughoudendheid merken. Geluk kig overkomt mij dit niet dikwijls Kreutzberg vergelijkt het ontstaan van zijn dansen met het opbouwen van mozaïek werk. Een woord of een enkel beeld haakt zich in hem vast. het gaat bij wijze van spreken „naar binnen". „Ik bouw er aan. steentje voor steentje. Soms lukt het in korte tijd, maar meestal wordt een dans pas na een moeilijk gevecht met de materie geboren. En het wordt .steeds lastiger, ik ben zo zelden met rpijzelf tevreden En hiermede moeten we ons interview beëindigen, want Kreutzberg moet zich reisvaardig maken voor de voorstelling (Van onze Haagse correspondent) ■JVTaar wij vernemen zal in het seizoen 1953 het Holland-Festival weer verdeeld worden over Den Haag en Amsterdam. Zoals men weet was men in Den Haag. toen Amsterdam verleden jaar geen sub sidie meer wilde verlenen, op eigen wieken gaan drijven, iets wat wonderwel lukte. Het Holland-Festival bleef behouden en Amsterdam had niets. Amsterdam heeft echter een ander plan achter de hand ge had. Was het ln Den Haag scheef gegaan, dan zou men ln Amsterdam alleen zijn begonnen. De neiging bestond zelfs al in Amsterdam in 1953 desnoods naast het Holland-Festival een Amsterdams Festival te organiseren, met de Opera en het Con certgebouworkest als steunpunten. Nu de plannen voor het Holland-Festival 1953 al in een vergevorderd stadium ver keren en de programma's zo goed als vastgelegd zijn - natuurlijk zijn zij voor uitbreiding vatbaar ere nu de laatste voornemens van Amsterdam bekend zijn geworden, meende het ministerie van O., K, en W. alles te moeten doen om een ver*- snippering te voorkomen. Het Holland- Festival heeft in het buitenland een zeer goede naam verworven. Deze eenheid en samenwerking moet tegen elke prijs voor ons aanzien bewaard blijven. Er is der halve van ministeriële zijde een wenk ge komen om tot overeenstemming te gerakeri. En deze overeenstemming is er dan. zij het niet van harte, gekomen. Den Haag en Amsterdam gaan weer samen met het Holland-Festival tn zee. Voor 1953 zijn weer subsidies gevraagd aan Den Haag. Amsterdam en het Rijk. Alleen zal elke bijdrage, die vroeger 70 000 bedroeg, t-hans tot 80.000 moeten worden ver hoogd. De leiding van het Holland-Festival en het bureau zullen in Den Haag gevestigd blijven. Eveneens zal de plechtige opening in de Ridderzaal een Haagse aangelegen heid zijn. in Den Haag wordt evenwel de verwachting gekoesterd, dat men in Am sterdam. dat toéh al de premières heeft van de operavoorstellingen en van het Concertgebouworkest, nu ook eens aan het Residentieorkest, dat in Amsterdam geen voet aan de-^rond kon krijgen een kans geeft. De uitvoeringen in Delft. Naar- den en Gouda blijven in 1953 gehandhaafd. ZATERDAG 29 NOVEMBER 1952 TWEEDE BLAD - PAGINA 3 Zaterdag Wales ontdekt. Het is volslagen onmogelijk het hedendaagse Wales te be- grijpën, zonder iets van zijn geschieden!» te weten. Nu hoeft ge u daardoor niet te laten afschrikken want het is zij het dan geen vrolijke nooit een saaie geschiedenis geweest. En waar het er nu op lijkt, dat na al de tragedies Wales een gelukkiger tijdperk is ingegaan, kunt ge de tocht naar het triest verleden gerust met ons mee maken. Voorlopig overigens een nog niet al te ver verleden. Want eer we ons gaan verdiepen in een tijdperk, dat al eeuwen voor Christus, begon, zou ik u wat willen vertellen over de laaste twee eeuwen, die het gezicht van het belangrijkste deel van het land volkomen veranderd hebben. Een periode, die begon met de industriële revolutie. Toen die inzette, was Wales nog een rustig, pastoraal land waar 90 pet van de mensen Welsh spraken, een land van boeren en herders. Maar onder die vriendelijke heuvels in het Zuiden lagen onmetelijke lagen van het zwarte goud, de steenkool, die Wales op de wereldkaart zou brengen. Een jizerindustrie had Wales al. die was in 1759 begonnen, maar zij werkte met hout in plaats vRn kolen. De voortschrijdende techniek en vooral het Bessemer-proces brachten een omzwenking van ijzer naar staal en het is zonder twijfel deze industrie geweest, die de stoot heeft gegeven tot de winning van steenkool op grote schaal. Dat ging in Wales vrij gemakkelijk, want in de ..mining-valleys", de mijndalen van het Zuiden, lagen de kolenlagen haast open en bloot. Het bleek steenkool te zijn van een uitstekende kwaliteit de Wajes- anthraciet is niet voor niets beroemd en van een enorme variëteit. En in het midden van de vorige eeuw begon de export van kolen, die van het dorpje Cardiff dat in 1800 nog maar tweeduizend zielen telde, de grootste kolenhaven ter wereld ging maken. Een derde industrie was inmiddels onUtaan. die tevens de derde steunpilaar van de economie van Wales zou worden. Wales begon blik te maken, en het deed dat op zo'n enorme schaal, dat het al gauw op 2 pet na de ganse blik-productie van Groot-Brittannië en de helft van de wereld-productie voor zijn rekening nam Op die drie pilaren, steenkool, staal en blik, steunde tot voor kort de ganse economie, een economie, die tot de eer ste wereldoorlog Wales een geweldige welvaart heeft gebracht, zo niet tn ao- ciale dan toch ln industriële zin. Dat deze industrialisatie het Zuidoosten van Walës, het gebied dat strekt van Kid welly tot Chepstow, volslagen veranderde, hoeft geen betoog. Immigratie op grote achaal uit Engeland, Ierland en Italië werd uitgelokt door de bij de dag groeiende werkgelegenheid en het landelijke karakter verdween net zo snel als de weilanden opengescheurd werden door de mijnen op zoek naar meer en meer steenkool. Het gebied ver-Engelste, de oude taal verdween en het vriendelijke rustige landschap in de dalen maakte plaats voor de miserabele mensen-conglomeraten, de arbeidsslaven van weleer, die de Industrie naar zich toe- zoóg, die zij huisvestte ln eindeloze rijen sombere huizen, samengeperst in de nauwe dalen waar de speelse riviertjes van weleer zwart werden van het vuil en het stof. Zwart -zoals de mensen, die er woonden, zwart zoals de huizen en de lucht, vuil en vet en vochtig. Maar toch voer Wales niet slecht, de ar beiders leefden onder ellendige omstandig heden, maar niet slechter dan elders en ze werkten en ze verdienden. Ze werkten en ze verdienden, .totdat de verschrikkelijke depressie kwam, die dit kleine stuk Wales waar twee-derden van de goed twee millioen inwoners samengeklit v/aren, lam sloeg. Die depressie werd inge leid doör de eerste wereldoorlog. De oorlog zelf bracht geen onoverkomelijke moeilijk heden en zorgde na de vrede zelfs voor een korte hoogconjunctuur. Maar toen die voor bij was, begon de eindeloze periode, die men in Wales de „jaren tussen de oorlogen" noemt. De jaren, waarin het van dag tot dag slechter ging. waarin er iedere dag meer werklozen kwamen, waarin er in Wales verschrikkelijk gebrek is geleden, waarin machteloze mannen hongermarsen organiseerden. De jaren die in Wales een bitterheid hebben gekweekt, die nu nog niet helemaal is uitgesleten. Wat was er gebeurd? De dde steunpilaren van Wales, kolen, staal en blik waren krakend Ineengestort. Afnemers, dia ln de oorlog afgesloten waren geweest, hadden nieuwe markten gevonden, olie kwam de scheepskool vervangen, de prijzen waren te hoog. omdat Engeland zich aan de hoge pondenkoers vast bleef klemmen en boven op dit alles kwam de wereldmalaise, die uiteraard de kapitaal-industrieën het eerste en het hardste trof. En Wales, dat zo vol vertrouwen had ge steund op de drie steunpilaren, had geen enkele andere industrie om op terug te val len en ging in dit vrije spel der economi sche krachten reddeloos ten onder. Wie de werkloosheidscijfers van die jaren leest, moet schrikken. Het gemiddelde voor het industriegebied in Wales lag op 30 pet. In Engeland is het door de bank in de slechtste periode nooit hoger dan 10 of 12 pet geweest. En er waren in Wales gebie den, zoals de beruchte Rhonddavalley, waar 00 pet van alle mijnwerkers werkloos wa ren. Waar de mannen tien of meer jareh achtereen de hele dag met de handen in de zakken op de hoeken van de straten ston den en grapjes maakten als: „Ik ga maar'es naar huis. want vandaag is het mfjn beurt om te eten." Het was de periode van de soepkeuken, „ttie dole" zoals dat beschamend instru ment der machteloze goedhartigheid daar hsette. Zij bereikte haar dieptepunt In de jaren van 1030 tot 1933. Ik heb eerder schert- aend gezegd, dat Wales een land is, waar geen woorden voor te vinden zijn. Gè kunt dat op deze periode met de bitterste ernst van toepassing brengen. De mijnen met hun erbarmelijke arbeidsvoorwaarden schenen de mijnwerkers een hemel, wanneer zij weer eens een dag mochten werken. En wanneer ge u nu eens aan Aneurin Bevans felheid mocht stoten, moet ge rrtaar bedenken, dat hij een kind van die periode is. Er zijn trouwens andere, meer gematigde Welshkopstukken van de Britse Labour- party uit die tijd voortgekomen: Jim Grif fiths en David Grenfell. oud-mijnwerkers die in sociale rechtvaardigheid en een ge leide economie geloven met het vuur van een religieuse overtuiging. De toenmalige conservatieve regering heeft ten slotte ingegrepen. Zij heeft, zij het aar zelend en mistastend, de eerste stappen ge zet op de weg, die Wales ten sldtte uit de misère heeft geholpen, de weg van indus trie-spreiding. Het begon in 1036 met de Treforest-trading estate, een complex van met regeringssteun opgezette lichte indus trieën. Maar het moeit 1939 worden voor dat de tweede wereldoorlog Wales weer naar boven trok. Want toen schreeuwde Engeland om kolen, ataal en blik en toen stonden de drie steun pilaren weer overeind. Naar eerst thans bekend ia geworden, werd Dinsdag op Deelen bij Arnhem een mi litair door een 6chot uit een atengun van een schildwacht gedood. Er stonden drie mili tairen bij de schildwacht, toen op onver klaarbare wijze de stengun afging. Een 21- jarige militair, die vlak voor de schildwacht stond, werd in de hartstreek getroffen en onmiddellijk gedood. De 27- jarige schildwacht, bij wie het echot uoor de kleren ging, moest met een ze- nuwscnok in het militair hospitaal in Arn hem worden opgenomen. Het ongeval ge schiedde bij de magazijnen op Klein Heide- kamp welke magazijnen bewaakt worden door het bewakingscorps van de landmaent. DE WILLEM RUYS VERTROKKEN Voor de dertigste maal is gistermiddag 't ra.s. Willem Ruys van de Koninklijke Rot- terdamsche Lloyd naar Indonesië vertrok ken. Onder de passagiers bevinden zich op deze reis o.a. een aantal Nederlandse en Duitse artsen en 24 Nederlandse emigranten met bestemming Australië. Aan boord be vinden zich ook 27 R.K. geestelijken en drie Sredikanten. Een bijzonder groot aantal ederlandse onderwijskrachten maakt dit maal de reis mee onder auspiciën van de Stichting Nederlènds Onderwijs in Indo nesië. LIVER E Ierse MONTGOMERY Newton ^Baai RADNOR uiijl i CAR MA Cardiff BRISTOL Kanaal v Bristol WALES op NEDERLAND geprojecteerd Wt li dan het land van de duizend bergen, de onuitspreekbare namen en de mijnen. «et it een land met twee gezichten. Het ene is dat van het Noorden, pastoraal land «on bergen. rivieren en wilde betovering. Het andere is dat van het Zuiden, waar het «Wart van de kolenmijnen het groen van de heuvels verdrong. De mingebieden zijn •P deze kaart gestippeld aangegeven. Het gebied dat Oostelijk van Kidwelly ligt werd vooral getroffen door de tragedie van de ongekend hevige depressie in de „jaren tussen de oorlogen". De verdwenen kunstschatten van de familie Krupp Een Britse woordvoerder heeft te Bonn verklaard, dat het in West-Duitsland, Gr.- Brittannië en Nederland ingestelde on derzoek naar de verdwenen kunstschatten van de familie Krupp thans is voltooid. Hij zei dat een „bepaald gedeelte" er van ach terhaald ls, dat terug zal worden gegeven aan het huidige familiehoofd, de 44-jarige Alfried Krupp von Bohlen und Halbach. De waarde van het vermiste werd door de Duitsers op ongeveer 5.300.000 gulden ge schat. De vermiste kunstschatten bestonden uit wandtapijten, schilderijen van oude meesters en antieke stukken. De waarde van het thans achterhaalde is niet bekend. De kunstschatten zijn. onder nimmer op gehelderde omstandigheden na de oorlog vermist, toen de Westerse verbondenen het reusachtige huis van de familie Krupp, nabij Essen, hadden gevorderd. Alle vrezen van de Berlijnse jongeling schap ten spijt bedient deze Duitse zelf de automaat, waaruit zij, na sluitingstijd van de winkels een paér nylons „trekt". Met nylons kun je sukkelen: ongelofelijk lang kunnen ze meegaan, maar het kan ook ge beuren, dat je er een ladder in haalt en wanneer je dan net op weg naar een feestje bent. is je ellende niet te overzien. In Ber lijn wordt die ellende nu teruggebracht tot een financiële strop, want er zijn op ver scheidene plaatsen in de stad automaten geplaatst, waar men zich voor de somma van vijf mark een paar nylons kan ver schaffen. Twaalf kastjes bevat de kousen automaat en daarin zijn de drie meest ge vraagde maten en kleuren nylons te koop gelegd. De Berlijnse jongelingschap heeft de wenk brauwen gefronst, toen zij van dit nieuwtje hoorde. De jongemannen vrezen n.l., dat de strop van een paar nylons, die op staande voet door een nieuw paar moet wordj vervangen, een strop zal worden voor beurs. jrden rfun A een grote stad heeft een toren met een keizerskroon B is een stad in Noord-Brabant met veel natuurschoon C in Noord-Holland tussen Uitgeest en Akersloot s t s D in Zuid-Holland heeft een standbeeld van Hugo ie Groot E in de wandeling „de Lichtstad" genoemd F ln Friesland heeft een kaatsveld, wereldberoemd G bekend om zijn Martini-toren H in Noord-Holland, werd Jan Pieteraz. Coen geboren I ln Zeeland, dat oesters verzendt J in Friesland, eertijds om zijn klokken bekend K in Limburg met een steenkolenmijn L is een universlteltstad, gelegen aan de Oude Rijn M in Limburg bekend om zijn carnaval N een stad in Gelderland, gelegen bij Berg en Dal O heelt een oorlogsmuseum, bekend wijd en zijd P in Gelderland herinnert aan de bezettingstijd R ln Zuid-Holland is een grote havenstad 'S is bekend om zijn geestrijk nat T In Noord-Brabant, dat stoffen fabriceert U is een stad waar men promoveert V waar Michlel de Ruyter ter wereld kwam W is gelegen tussen Naarden en Amsterdam IJ vindt in de visserij zijn bestaan Z 'in Noord-Holland, js gelegen aan de Zaan De punten achter elke regel geven aan uit hoeveel letters elke plaatsnaam bestaat (de letter Ij telt voor 2 letters). Gisteren is de economische conferentie van het Britse Gemenebest begonnen, die ten doel heeft middelen te vinden om de zwakke positie van het pond sterling te versterken en de wereldhandel nieuw leven in te blazen. Aan deze conferentie, die de belangrijkste sedert 20 jaar wordt genoemd, en waarvan de uitslag van invloed kan zijn op de wel vaart en het geluk van ongeveer een kwart van de wereldbevolking, wordt deelgenomen door de eerste ministers van Engeland, Australië. Canada, Ceylon, India. Nieuw- Zeeland. Pakistan. Zuid-Rhodesia en de ko loniën en door de ministers van financiën van India en Zuid-Afrika. De premiers van laatstgenoemde twee lan den zijn verhinderd de conferentie bij te wonen. Minister Churchill is voorzitter van de bijeenkomst. Eerste narcissen op de veiling. Te Rijnsburg per bos van de hand ging. De aanvoerder was de heer Van Emmerik uit Voorhout. Jongen onder zand bedolven. Bij afgravin gen te Katwijk werd een elfjarige jongen on der neerstortend zand bedolven. Toen men hem had bevrijd, was hij reeds overleden. ren al groot. Onze dochter dat werkje graag aan Gelukkig hadden "STOOR de vierde maal geven we u een blik ln de herin neringen van onze lezers en hiermede tevens een kijkje in een sanatorium een gewone huiskamer en op een barre weg t(jdens de hongerwinter. Natuurlijk zen den we ook de auteurs van deze verhalen een honorarium nan 15. De Redactie. was studente en onze zoon zat vriend, die werkzaam was bij ln de hoogste klas van de H.B.S. de politie. Hem werd gevraagd Zoals gewoonlijk werd er tegen zes gezinnen aan te wijzen, 5 December om hun verlang- waaraan de giften goed zouden lijstje gevraagd. De volgende dag lagen ze bij ons bord toen zijn besteed Was het een won der, dat het gezinnen waren, we aan tafel gingen. Dat van waarvan de vader tijdelijk voor mijn zoon leek wel een waslijst groot; bovenaan stond een maanden of jaren afwezig was! Wij kregen adressen met nauw- armbandhorloge. Mijn dochter keurig opgave van de leeftijd was wat bescheidener en begon der jongens en meisjes. haar lijstje met een vulpenhou der. Die avond liep het gesprek onder het eten natuurlijk over Na enkele dagen leek de kamer van mijn man meer op een pakhuis dan op een gezel- de Sint-avond en over de mooie lige kamer. Alles lag daar door etalages in de stad. elkaar; poppen, bromtollen, treinen, ja wat al niet en na tuurlijk ontbraken wat prac- tische dingen voor de moeder der kinderen niet, plus wat snoeperij voor de kinderen. - Ook de mannen hielpen trouw i vol verlangen luikend bi, het lnpakken ,n 5 De. d.!?..™00l?_.di??e1..5n cember lagen keurig netjes zes pakken klaar. Om zeven uur kwam een taxi voor en daar ging het tweetal met de pakjes op stap. Bij hun thuiskomst kwamen ze niet uitgepraat over al die verrukte gezichtjes, het was voor die gezinnen zo'n blijde niet voorziene verrassing. TJTET WAS op de dag van de Tot slot was er die avond 4e December 1944, toen ik voor ieder toch nog een stukje van Overijsel kwam. Toen banket, want mijn man had maakte ik op die lijdensweg na niet kunnen nalaten de traditio- Apeldoorn kennis met een Rot- nele boterletter te laten bezor- terdammer en zijn dochtertje, gen. Met zekerheid kan ik nu die net als ik op eten uit waren neusjes gedrukt tegen de mooie nog zeggen, dat mijn kinderen geweest. Die man duwde een .Sinterklaas-etalages, een plan- nooit zo'n gelukkige en tevre- handkarretje en zijn kind, een den avond hebben doorleefd als meisje van twaalf of dertien Jaar liep er verhongerd en ziek naast. Daar mijn fiets onklaar geworden was. besloten we met z'n drieën op huis aan te trek ken voor zover wij dezelfde weg moesten, wgnt we wilden met Sinterklaasavond graag Ach, zei mijn dochter, het is toch zo zielig als je nu door de stad loopt en je ziet dan die kleine arme pêuters staan, met hun neusjes gedrukt tegen de ruiten, naar i dan te weten, dat die" stum- perds niets krijgen misschien. Dit gesprek knoopten.mijn man en ik in onze oren en zo kwa men we. hierop voortbordu rend, tot een plan, dat we met onze kinderen wilden bespre ken. Eh dat dedefl we de vol gende avond aan tafel, want dat was eigenlijk het enige uurtje, dat we met z'n vieren bij elkaar waren. We vertelden, dat we naar aanleiding van het gesprek ovef- arme peuters, met hun netje hadden gemaakt, waar over zij nu ook hun mening het Sinterklaasfeest van *36. moesten zeggen. Wij stelden toen het volgende voor: als wij nu met z'n viertjes al het geld. dat als cadeaux voor de Sint avond zou worden besteed, eens bij elkaar legden en dan het bedrag zouden besteden om aan arme gezinnen een prettige Sinterklaas te bezorgen! Er werd echter bij gezegd: v. D.—S. 1) Wie dit voorbeeld zou wil len volgen, kan zich eventueel wenden tot Gem. Dienst van Sociale Zaken ter plaatse, Red. Jullie beiden moeten er ten volle van overtuigd zijn. dat er voor jullie die avond niets, maar dan ook niets, ook wel eens meegemaakt. NICOLAASAVOND 1948 Het verhaal, dat ik u ga vertellen, ls heel eenvoudig en verscheidenen uwer hebben het het leven dan alle anderen blij en opgewonden te zien, terwijl je eigen stemming steeds ver der onder nul zakt. niets, zal zijn. Volgens onze mening zouden we dan zes ge zinnen gelukkig kunnen maken. Ik had zestien maanden in het ziekenhuis gelegen en was weer zover hersteld, dat ik tn het sanatorium „Zonnestraal" Hierover werd natuurlijk door «en nakuur kon volgen. Veel .hen beiden even terdege be- kennissen bezat ik niet en het raadslaagd. want ze wisten nu, bezoek, dat ik in al die maan- dat hun toestemming zou In houden „geen armbandhorloge" en „geen vulpen". Spoedig echter waren ze het volkomen eens met ons plan Besloten werd dat zij het geld, dat be den kreeg, was practisch nihilj In het Sanatorium had Ik ook niet veel vrienden, want ik was er. wat men noemt, „nog nieuw". Mijn vrouw had tn de jaren van mijn ziekte iemand stemd was voor cadeautjes aan ontmoet, voor wie zij zich ons, «r ook bij zouden leggen, meer interesseerde ■«-- Mijn dochter en ik zouden zo'n zle^f "?an voor de inkopen zorgen,, want mijn man en mijn zoon lieten Zo naderde de St. Nicolaas- avond. Het was een uur of acht toen de pakjes werden uitge deeld. U moest die glundere gezichten eens zien! Ze waren opgewonden de T.B.C -patiën- ten! Het was weer eens een af wisseling van de dagelijkse sleur en ledereen was nieuws gierig wat hij zou krijgen. Ze werden dan ook extra verwend door hun familie. Voor mji was er. zoals altijd, niets. Ik kan niet vertellen wat er in je omgaat als je merkt. dat er niemand is. die aan je denkt. Er.is niets harders in Maarhet onverwachte ge beurde. Bij de pakjes, die na kwamen, was er ook een voor mij bij. Er zat niet veel in: een tube tandpasta, wat koekjes en een rijm. Het was van een zuster uit het ziekenhuis, waar ik zestien maanden had gele gen. Het ging niet om dat pak je, maar het idee, dat er op deze grote wereld nog iemand was, die aan je dacht dat gaf je weer moed! Dat pakje bete kende voor mij meer dan het grootste geschenk. Het was iets, dan voor dat je tot diep in Je ziel trof. Ik kan niet vertellen wat het ls als Je weet, dat je volkomen alleen bent en dat niemand aan je denkt. Vergeten zijn is de zwaarste straf die een mens kan ondergaan. Ik zou de lezers op het hart willen drukken, als ze zo'n een- De gratie-adviescommissie heeft thans ln onderzoek een door dr N. van Nieuwen- huyzen tijdens de bezetting kamparts te Amersfoort en deswege na de bevrijding veroordeeld tot een vrijheidsstraf van 20 jaar ingediend verzoek om gratie. Behal ve dr Van Nieuwenhurzen ls ook de voor malige lijfarts van Himmler, dr Felix Ker sten uit Stockholm, door de justitie gehoord. Laatstgenoemde had over deze veroordeling een brief geschreven aan de minister van Justitie. Voorts heeft de Federatieve Raad van het Voormalig Verzet in Nederland be slaten het gratieverzoek te steunen. Van de zijde van de familie van dr Van'Nieu- wenhuyzen wordt nog meegedeeld, dat de kroongetuige bij de'behandeling voor het bijzonder gerechtshof, prof. dr J. G. G. Borst te Amsterdam, een schrijven heeft ge richt tot prof. dr G. E. Lar.gemeyer. waarin hij het gratieverzoek van dr Van Nleuwen- huvzen eveneens steunt. Prof. Borst, die als promotor van het art- senverzet in het kamp Amersfoort gevangen werd gezet, zou gebleken zijn, dat de arts Nieuwe'nhuyzen de kennis en de bekendheid miste om de medische praktijk in zulk een omvang uit te oefenen en dat bovend en het organisme totaal ontbrak om de verzorging van een dergelijk grote gemeenschap te re gelen. Ook verscheidene pud-gcvangënen zouden ït verzoek om gratie steunen. thuis zijn. Na een uur te hebben gelopen, hebben we het meisje op de kar gelegd, want zij was zo ziek. dat zij niet meer kón. Met het kind op de kar, vaders jas onder haar hoofd en een paar zakken en een zeiltje er over heen, gingen we verder om de beurt het karretje du wend. waarop ook nog een zak je met aardappelen lag. Met de avond gingen we pro beren om ergens onderdak te krijgen of in 't hooi te slapen. En eindelijk, toen we een plek je gevonden hadden, kwamen we tol de verschrikkelijke ont dekking dat het meisje dood op de kar lag. Bij die boer durfden we het niet zeggen, bang dat we anders misschien niet mochten blijven met een dood kind bi) 'ons. Dus toen zijn we 5 De cember daar vandaan gegaan, nadat we eerst 's morgens nog geconstateerd hadden, dat van dalen dat zakje met aardappe len die nacht ook nog gestolen hadden. Zo ben ik met die vader verder getrokken zover als onze wegen samengingen. Onderweg hadden we nog een keer tróle. Misschien kan leder zich Indenken Wat die vader voelde, toen die moffenknechten dat zeiltje van de kar trokken om te zien, wat er onder zat. Verder kan ik niks meer schrijven, want ik ben geen schrijver en ook geen verteller. Wij zijn die Sinterklaasavond thuis gekomen. Die v«der met zijn gestorven kind en tk met mijn gedachten. Dit is iets. waar ik iedere Sinterklaasavond aan moet denken. B. A. P.S. Mocht dit voor publica zame kennen: stuur hem dan Jie aanmerking komen, dan een kleinigheidje met Sinter- "an het misschien wat anders klaas U steekt hem een hart opgemaakt worden, onder de riem en hij zal deze Aan dit P.S. hebben we geen geestelijke injectie nooit verge- gehoor willen geven omdat we ten. Want het gaat niet om de menen, dat dit ontroerende ver inhoud maar om het gevoel, dat haal juist in zijn eenvoud tot zo iets geeft, dat je toch niet onze lezers evenzeer zal spreken helemaal alleen staat. als het dit tot ons heeft gedaan L. P. Red. Oplossingen van dete puzzle moeten ulterlU» Donderdag a.s. In ons bezit zQn. Voor goede oplossingen worden een prtjs van Ian twee prijzen van Ml beschikbaar 'gesteld. Op het adres vermelde men: Puzzlernbrlek Over Oplossing S'puzzle De oplossing ven de S-puzzle van vorig* week is als volgt: 1. Erfenis; 2. Eerloos; 3. s; 4. Somtijds; 5. Tumulus; 6. Emo- Lijfarts; 8. Ischias; 9. Nergens; 10. 11. Dikwijls; 12. Eethuis. 13. Rece- pis; 14. Volgens. 15. Reagens; 16. IJslanda; 17. Herodes; 18. Erfhuis; 19. Intimus; 20. Dreumes. De wapenspreuk luidt: Eersteling der vrijheid. Stel je voor, dat ik de dominee trouwde Dit boek. dat bij het eerste verschijnen in weden reeds dadelijk veel belangstelling tiok door de openhartigheid, waarmede de schrijfster Ester Lindin de ongehuwde moe der verdedigde.' is bij de Uitgevers-mij. Strengholt te Amsterdam in herdruk ver schenen. Op vaak ontroerende wijze wordt e geschiedenis behandeld van een onder ijzeresje. dat in een gehucht )n een uithoek an Zweden belandt en daar. vooral in het begin, een zeer moeilijke tijd doormaakt De hervormingen, die zij wil invoeren, stuiten telkens op het conservatisme van de bevol king. Mede door haar grote eenzaamheid geraakt zij in een penibele situatie, waarin zij zich echter voor een zo vooruitstrevende Jonge vrouw van een tamelijk naïeve kant laat zien. Gelukkig komt alles echter weer op zijn pootjes terecht. De uitstekende vertaling Is van Marie W. Vos. Een hofdame uit de 18de eeuw Zoals we van haar gewend Zijn. geeft Marle an Zeggelen In dit boek op boeiende wijze en goed gedocumentéerd verslag van het leven van een „grande dame" ln de 18e eeuw. Wij leven mee met de intriges van de hertog van Brunswijk tegen onze stadhouder Wll- n V en zijn vrouw „Wlllemijntje". Geen mder dat dit boek rtteds een 5e druk be leefde Uitgever is J M Meulenhoff te Am sterdam „Koen en „Kees Jan Mens over een schooljongetje. Want volwassenen zullen met Koeh meegrieze- ils hij bij zijn opoë thee krijgt uit een afgewreven met de punt van waarin ze eerst haar neus heeft ge- En met hem meeleven als de jongena uit zijn klas ln het badlokaal bemerken, dat Koen een „ongelukje" heeft gehad Dit ge noeglijke boek verscheen In herdruk bij de Uitg Mij. Kosmos te Amsterdam In de Prisma-pocketreeks een herdruk van een bijna klassiek geworden boek over een Amsterdamse jongen ..Kees de Jongen" van de onderwiisvernieuwer Theo Thijssen An ders dan Mens. ook dSn Piet Bakker, be schrijft hij op gevoelige wijze de tomeloze fantasie van een volksjongen met een warm kloppend hart. „Het Spéctrum" deed er goed aan deze negende druk in haar goedkope serie op te nemen De Hemel mijn beloning Thornton Wilder leeft in ons: land vooral bekendheid verwor en dOor zijn «"cel gespeel de toneelstukken r,et sterk experimentele In slag „Onze stad" en „Met de 'nakken over de sloot" De overrompelende humor van zijn roman „Heaven's my destination", waarvan de voortreffelijke vertaling door Yge Fop- pema nu als vijfde druk in de Prlsma-reeka van het Spectrum ls opgenomen, mag men echter evenmin missen Het boek beschrijft, hoe een mens van goeden wille, maar met een idee-flxe tot allerlei dwaasheden komt. teneinde zichzelf en zijn medemensen van zijn goede bedoelingen te overtuigen. Jij, meisje Bij de Uitg MIJ J H Kok te Kampen ver scheen een «e druk van Jy. meisje, van Annie Ferwerda-v.d Berg Een vlot geschre ven verhaal op christelijke grondslag voor jonge meisjes, die op de drempel van vol wassenheid staan.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1952 | | pagina 5