IT DE OMGEVING
De Canadese regering vreest
Eisenhowers verkiezing
tf/tt ideafe
WALES, een geslaagd experiment
in geleide economie
Nieuwbakken Beier brouwt
bier voor babies
Het Duits in Zwitserland aan de
winnende handi
Van de Middeleeuwen naar de moderne tijd
Achttien duizend kinderen
zoeken hun ouders
7
Waddinxveen
Jodenvervolging in r
Tsjecho Slowakije?
ONS GOEDKOPE PATROON
Lang niet allé vrouwen zijn slank; daarom
een patroon voor zwaardere figuren
In de maten 46 en 50
ROEMENIE IN DE KLUISTERS
VAN HET COMMUNISME
Burgerrechten bestaan
alleen op papier
Muzkhpmoraag gemeente
Utrecht
IFeg lollies!
i
A WEGEN VEROORZAKEN OMWENTELING IN TURKIJE
Waar de tijd bleef stille staan
I
Als handelsbetrekkingen
verslappen....!
Het Rode Kruis werkt
met schaarse gegevens
h>
Uitstel
Maar het land kreeg wel dë wind mee
Lichte industrie
Normale zorgen
TWEEDE BLAD - PAGINA 1
GODDSCHE COURANT
DINSDAG 2 DECEMBER 1952
merstol
Sint Nico hi as verkocht
Ondanks de koude beeft Sint Nicolaas rijn
•"trede gedaan. Gezeten op een door 't paard
oortgetrokken wagen doorkruiste de Sint
et dorp. Zwarte Piet deelde met kwistige
nd 'poppen uit. doch vroeg hiervoor een
eine vergoeding om het instrumententonda
an de muziekvereniging „Excelsior" te
'eunen. Het korps begeleidde de kinder
vriend op zijn rondgang en speelde St Nico-
"asüedjes. Een inwoner heeft belangeloos
oor de vervaardiging van de poppen ge-
~rgd, wat maandenlang m beslag nam.
Bergerlijkr Staal Ondertrouwd: Jan
oejenOos, 26 jaar en Teuntje Maria Schilt,
odegraven
De feesttongen kwamce les.
De Vereniging tot btaMfciering der wel-
prekendheid heeft in fW feestelijke bijeen-
omst haar tienjarig bestaan gevierd,
oorzitter Lok verteldte in zijn openings
oord iets over de geschiedenis van de
ereniging, die met zes leden begon ea
ans 24 leden telt. „Wij hebben in die ja-
en van elkaar veel kunnen leren, kennis,
ie wij in de practtjk uitstekend hebben
unnen gebruiken", zo zeide de heer Lok.
atuurlijk bestond het feestprogramma uit
llerlei speeches De leden, die van de op-
ichttng af lid zijn, kregen een verrassing.
oskoop
Winter stelt boomkwekers op non-aetief.
Hebben de Boekaogae boomkwekers van
et natte najaar veel ongerief gehad, de
roeg ingevallen winter bezorgt hun nog
eel meer last. De vorst heeft nl. aan de
-eraending van bomen en planten naar bia
ën- en buitenland een einde gèmaakt,
erwijl ook het werk in de kwekerijen vrij-
'el ie komen «til te liggen.
Schaken. Door arbitrage van de afge-
roken partij Vlagt—Van Wijk in i is
e uitslag van de competitiewedstrijd
-aissa I—Boskoop 3—7 geworden.
'oude rak
Hoogheemraadschap voelt niet
voor heg lange dijk
Zaterdagmorgen is de raad voltallig in
ergadering bijeen geweest onder voorzit-
-rschap van burgemeester H Bergman. De
-ergadering was speciaal belegd met het oog
p een geldlening van 55 000 tegen 4*'«,
angeboden door de Baak voor Ned. Ge-
eenten. Zonder hoofdelijke stemming werd
rioten tot het aangaan van deze lening,
e raad werd in kermis gesteld met een
chrijven van het hoogheemraadschap van
e Krimpeoerwaard. als antwoord op het
erzoek van de gemeente om langs de Us-
"dijk een heg te plaatsen op die nlaatsen,
aar de weg pas is opgehoogd. Het verzoek
erd afgewezen, omdat vanwege het puin
en heg niet zou groeien. De heer Noorlan-
■i anderen noemden dat gatn gegrond
ïtief. Besloten werd. het Hoogheemraad-
chap met de mening" van de raad lit ken-
is te stellen. B. en W. kregen machtiging
m de nodige stappen te ondernemen tot
et uitvoeren van het Buitendijkse uitbrel-
ipgsplan. waarin jnogelijk een schippers-
aven zal worden gemaakt
iroeseolleeie. De hier gehouden
laprooseollecte voor het Ned. Oorlogs-
ravencomité heeft f 64.52 opgebracht.
Schoten met de B#bel. De Vereniging
ot stichting en instandhouding van scholen
et de Bijbel, heeft haar najaarsvergade-
ng gehouden. In zijn openingswoord her-
acht de voorzitter de heer S. Tom het
verlijden van de heren M. van Herjt en
L de .Tong. In de vacature van de heer M
van Herk werd voorzien door de verkiezing
an de heer H de Leede, terwijl het aftre
dende bestuurslid, de heer A. v. d. Berg,
erd herkozen.
Moerkapelle
Predikbeurt. Ned. Herv. Kerk: Woens
dag 7 uur ds W. L. Tukker te Delft.
ieuwerkeik a. d. IJssel
Eerste prijs. Tijdens een zaalconcours
e Rotterdam behaalde de gemengde zang
vereniging „Perseveranse" onder leiding
van de heer K. J. de Beun te Gouda, een
eerste prijs.
Oudewarei
„Goal «lie lit" was een
pakkende revue
Een buitengewoon goed geslaagde revue
«Ujal die zit" besloot de viering van het
SfMarig bestaan van de voetbalvereniging
.Oudewater" (OVS). Beide avonden was de
Mal „Oudewater Vooruit" tot de laatste
plaats bezet.
Voorattter De Pijper heette burgemeester
Arke en wethouder Van Engelen hartelijk
•welkom, benevens de afgevaardigden van
de R.K. sportvereniging „UNIO" en van de
gymnastiekvereniging „Brinio". De voor
zitter van „UNIO" sprak van de goede ver
standhoudingtussen beide clubs en bood
*en bal aan. Het gemeentebestuur zond
LHteSTa begon een der aardigste revuta
die ooit in Oudewater zijn opgevoerd. Alles
werd met eigen krachten gedaan. De OVS-
girls met Gert Vlasman zongen het nieuwe
clublied Otto en Gewt de Leeuw, de voet-
bai;?r.dc accordeonisten lieten zich van
hun beste zijde zien. Het geheel stak ver
boven het gewone peil uit.
De liedjes en sketches waren geestig en
beschaafd en werden door Gert Vlasman.
Ant. Rietveld en L. van der Steen op ver
dienstelijke wijze uitgevoerd. Mevr. Jos van
Eed e—Borst ontpopte zich als een gerouti
neerde cabaretière Vooral het chanson
,.Waar is de grens oogstte veel bijval. Gert
Vlasman in het op.gevoelige wijze gebrachte
Jsie transit gloria mundi". blonk uit.
Een grote show „In de zeemanskroeg"
besloot het eerste gedeelte.
Ook na de pauze stond alles op hoog peil.
,Le chanson des ballons" door A. Rietveld.
,'üe spoedvergadering van de Oudewaterse
gemeenteraad „De ambtenaren", en vooral
het nummer ..Dat is Oudewater", alles was
af. De teksten waren alle geschreven door
Hub. Dijns de muziek was van Anth. Riet.
ve'd en Charles Pieters. welke laatste ook
de leiding had van het OVS-dansorkest.
De algehele leiding berustte bij de heer
G. Versluys. die de leiding over nam van
de heer L. Blonk die plotseling ziek was
geworden De heer Andr. Reparon. die de
heer Blonk in de schetsen verving, sloeg
zich er prachtig doorheen, evenals Bas
Vogel, die op de tweede avond het duo De
Leeuw na de pauze verving.
De heer De Pijper, voorzitter van „Oude-
water" heeft allen hartelijk bedankt en ver
tolkte de gedachten van alle aanwezigen,
toefl hij zeide: „'t Waren avonden om nooit
te vergeten".
St. Nicolaas In Ondewater aangekomen.
Zaterdagmiddag arriveerde St. Nicolaas
geheel in stijl, dus per boot. aaft het Gas-
p'ein Reeds lang stond vol ongeduld een
grote schare kinderen te wachten. Burge
meester Arke verwelkomde de Sint. Voor
afgegaan ckfbr het muziekkorps „Juliana",
I dat nu een drumband rijk is geworden, werd
een rondgang door de stad gemaakt, die
zeer grote belangstelling van de Jeugd had.
Bergambacht
■uwüfc* IIMI. o*tK>r«n: Jrnnt,
Martrenfe, d. m T. J. DMlen c, d.n
Moed.
Overleden: MeijMfc Klrtjn, echti van
Jacob van Vliet, 83 J.
Benoeming- Tot opvolger van de heer
a duw den Bouter, «He naar Zuid-
jertrekt. is tot tekenaar bfl da
avond-Nijverheidsschool benoemd, de heer
tv M?*5I£V*?d?kwte ^«kkgrkerk. opzich-
nerwaard. Bureau in dn Krimpe-
Reeuwijk
Over mechanisatie In de landbouw
Voor de Hollandse Maatschappij van
andbouw en de Landbouw Jongeren
groep sprak ix Wiertsma uit Wageningen
land^ou*™^Banisatie. HU behandel
de de verschillende machines en hun waar-
ctaarvan voor de*e streek. Daarna ver-
ade bij enkele films over greppel-
hooioogst-, inkuil- en mestverspreiding*!
mechanisatie.
Uitgegleden. - De 77-jarige heer C. p
v d. Hoorn uit de afdeling Randenburg is
door de glsdheid h» rijn tuin gevallen,
waarbij hy enige ribben ernstig kneusde.
Sint deed intocht. Sint Nicolaas en
Zwarte Piet hebben hun intocht gedaan
aan de Reeuwijkae brug. In een open rij
tuig arriveerde het gezelschap uit Gouda
bij café JDe Sport", waar de Reeuwijkae
jeugd stond om de Sint en Zwarte Piet een
welkom toe te zingen. Vele moeders met
haar „kroost waren getuige van de intocht.
Raad aecoord met riool-
zu i ver ingsinstallatie
Voor de tweede maal ia één week is de
raad onder leiding van burgemeester A.
Warnaar Jz bijeengeweest. Aan de orde
kwam het meerderheids voorstel van B. en
W tot het verienen van een opdracht aan
fr Christiaanse te Rotterdam tot het ont
werpen v*n een plan voar de bouw van een
rioolzuiveringsinsteliatie. Dese installatie
is een onderdeel van het i.g. millioenen-
plan voor de riolering van de gemeente.
Ir Christiaanse kreeg indertijd ook op
dracht tot de bouw van een rioolgemaal
aan de Esdoornlaan. Het voorstel kwam er
met 7 tegen 5 stemmen doer Vóór stemden
mevr. v. d. Torren-Veendorp. wethouder
Oudijk en de heren Schouten, PUle, Van
Egjtom. Venema en Sleb. Tegen warenwet
houder Buitelaar en de heren Modderkolk,
Okkerse. Van Tol en Noorlander (het
raadslid Berghoef was niet aanwezig).
De raad besloot zonder hoofdelijk» «tem
ming de tijdelijke aanstelling van de heer
J. Bitier als adviseur van het gemeentelijk
gas- en waterleidingbedrijf met een half
jaar tè verlengen tot 1 Juli UH Voorts
werd met algemene stemmen besloten aan
het architectenbureau Stuurman te Wad
dinxveen een opdracht te verstrekken tot
het ontwerpen van plannen voor de bouw
van een gymnastieklokaal btj de openbar»
school A. Dit U een van de punten van het
urgentieprogramma voor 1863.
Rioleringswerk opgedragen. B. en W.
hebben het uitvoeren van rioleringswerken
in de Bomenwijk opgedragen aan de firma
P. Rehbrst en Zn., alhier. laagste tnochntjf-
ster voor 47.255.
MARKTBERICHTEN
NAUTUBICHT VLAS.
Botterdam, t Dec. Waterrootvlas: lage soor
ten van I.ffi- f tmiddensoorten tot 2 4»,
best vlas tot J Deuwrootvlas: lage soor
ten van 1 I I»—I S», middensoorten tot Ï-.
beat vlas tot t.4» Afvallen: gezwingelde loit-
lcen van 0.35-1 00.
Markt tn de lage- en middensoorten vast. De
productie wordt gemakkelijk en vlot verkocht.
Betere soorten atjr iets minder gevraagd, voor
de beste vlassen bestaat nog steeds goede be
langstelling. Dauwrootvlasl ligt moeilijker in
de markt met uitzondering van de laagste
soorten dte geschikt zijn om gebroken te wor
den Goede afvallen blijven gezocht. Zaai lijn
zaad blijft flauw.
GBAANBEUB* BOTTERDAM.
Rotterdam. 1 Dec Binnenlandse granen (of
ficieuze noteringen per li» kg franco Rotter
dam). Tarwe, zonder vochtconditie JS 3a—
f 26 80. op vochtconditie tot f 18.74 Voedergra-
nen. flauw, eomergerst f 32.50—33.50. winter-
gerst *1.74— 32.5». haver 27-30-/ 23,
rogge s» 10—2».75. mats. geschoond tot
37.50. Peulvruchten, kalm. erwten 45 00—
56 oo schokkers 45.00-/ 61 00, bruine bonen
tot 79 00
AARDAPPELBBUBS BOTTERDAM.
Rotterdam. 1 December. Kiel aardappelen ?j
m m. opwaarts. Eigenheimers 11.—. bintjes
J Bevelanders, U.—. IJsselster -.
Alpha's f L3». Zandaardappelen 33 m m op
waarts. Noordeling 50. Voran T.5», Record
7 50. Industrie T M. Eigenheimers 7.50.
Voeraardappelen 4.—. Prijzen berekend per
10» kg
Katoen. (Ver v. d. Katoenhandei). Rotter
dam l December Nominale noteringen loco
Rotterdam (excl. rechten) U.S.A. strict
middling one Inch staple 3 28*'« per kg (onv
Mexicaanse strict middling one Inch staple
f S.SVh per kg (on v.).
Paardenmarkt te Utrecht
Op de Utrechtse paardenmarkt werden
Maandag aangevoerd 293 PjerJ"1-
PrtJzen: luxe paarden im1MB; jwk-
pMrd.n fUS-f iW, «uae p«rd«n «M-
IN: paarden boven 3 jaar 750—ION: P»»r-
den beneden 3 laar MO-/ K8: veulens 200
523; hitten 40»— 730.
Handel matig.
Tielae fruitveiling
Appelen: Bellefleur. Brab 0—J 19.10. 4—7
ct ld Engelse 20-22.
dubb. tV-12: Bramley Seedling M-50.
15.*: Bloemee H. lII. 7—17 ct; Ca
nada Reinetten 11. ct; Cox Orange
Pippin 49—M. 23—4». 13»5 ct; Dljk-
manszoet 24. l»-/ 20. »-ll ct; CJOudrelnet-
ten 20—37. 15-/ 21. 19-/ 1-" ct;
Golden Delicious 2». 11 ct: Groninger Kroon
te. 0—9 ct Olorte van Holland 11.
i-4 ct; Hooilaars 7-/ 9; Jasappel 10-ƒ 14.
t—ct; jonathan J il—f 19. 14—1^ •—,9 ct;
Kaneelzuur f 18: Konlngsrood l»; KeuJemans
rode 18. 9-ƒ 13; Laxton Superbe 25. 14
23, g20 ct: Lernoen f 19— I 14. 4—9 ct: No
tarisappel 13-/17. 10-19 ct; Present Yan
Engeland 4-1» ct: Sterappel 90. ƒ10-
21.90. 4—12 ct. Zuurkroet 2.90; Zoetkroet
1.50-/ l 60.
perent Bergamot 8—/ i. 4—4 ct; Btwderode
7—11 4—t ct. Comtess» de Pari» 31. 13
4-/1», 5—12 ct; Gieter Wildeman ÏO-J 13,
0-9 ct Jodepeer 7-/ Kamperveen 5-
ƒ6; Sint Remy S4-9 ct: lJ»1botJten
7—8. 4 Ct; Wlnterjan 7—9. 4—9 ct:
ZwUndrechtse Wijnpeer 4—10. 4-5 ct;
Perenk roet f IM: de met een aangeduide
prijzen gelden voor 100 kg. de andere per kg.
VEILING BABENDRECHT Sc OMSTREKEN.
Barendrecht. 1 December 1933.
Groenten: Boerenkool 14—*; Kroten 4--t2:
Rodekool 7-14. Gelekool 4-12. Oroonekool .0
-1» Winterpeen 14-14; Prei l»Spruiten
a io—93. ld B 35—49; Uien 14-*; Witlof 44-91;
Knolselderij 14-3*.
Fruit: Oox Orange Pippin,A 70—72. ld. B 92.
id C 17—39; Huishoud 52; Glorie van Holland
Huishoud 12—24; Lsxton s Superbe A II. ld B
Huishoud M; Comtesse de Perls A 12—M.
ld. B 14—W, ld. C 14—17; Huishoud 14—13; No
taris Huishoud 19—20; Goudretnetten A 37—91,
id. B 23, ld. C 17; Huishoud 14—*.
In betrouwbare kringen te Tel Aviv heeft
men uit Praag vernomen, «lat «le afgelopen
twee weken in Tsjecho-Slowakije 300 Joden
zouden *yn gearresteerd Zij zouden naar
arbeidskampen in de buurt van Moravska-
Ostrava gijn gezonden.
Israël dringt in V.N. aan op
regeling van het Palestijnse
vraagstuk
De Israëlische afgevaardigde by de Ver
enigde Naties, Abbe Eban. heeft er In de
KMciale commissie der Algemene verga
dering van de Verenigde Naties op aange
drongen. «1st rechtstreekse onderhandelin
gen tussen Israël en zyn Arabische buur-
•taten zullen worden geopend, om tot een
vreedzame regeling van het Palestijnse
vraagstuk te komen.
Hy verklaarde, dat Israël bereid is de
vrede in zijn gebied tot de eerste doelstel
ling van zyn nationale politiek te maken.
Eban verklaarde dat bij dergeiyke onder
handelingen gesproken zou moeten worden
over een niet-aanvalsbepalinji en over be
perking der bewapening. Voorts zou ern
stig moeten worden gesproken over het
vraagstuk om, met internationale mede
werking een oplossing te vinden voor het
vluchtelingenprobleem.
Apeldoorn drie too tekort op becrotlagDe
begroting van de gemeente Apeldoorn voor
1953 welke B. en W. de raad hebben aan
geboden toont op een totaalbedrag ven ruim
acht mülioen gulden een tekort aan van
300 ooo. welk tekort B. en W. zouden willen
dekken uit de voordelige saldi uit vorige
dienstjaren, waarvan nog rond 1.067.700 be
schikbaar is.
LANG niet aUe Nederlandse vrouwen zijn
slanke dennen (dat zijn trouwens aUe
Francaises ook niet) en daarom stellen wij
ditmaal een goedkoop patroon beschikbaar
voor dames, die enigszins zwaar zyn. d.w.z.
maat 46, waarvan de bovenwydte 110 cih is
en maat 50 met een bovenwydte van 126 cm.
Voor maat 50 heeft men S.10 m stof nodig
van 130 cm breed.
Een voerdeel van des# japon Is. dat hQ
slank afkleedt. dank s() de b^sondere UJn
die van het voorpand in de rok Iets klokkend
uitloopt. t
Midden voor heeft de rok een uitsprin
gende plooi. Het lyfjé wordt met knoopjes
en lusjes gesloten en heeft iets tegen de hals
opstaande revers, aan de achterkant van de
hals vormen ze een boordje. De rug heeft
twee lange 'klokkende naden. De lange
mouw is aangesloten.
De prijs van dit patroon bedraagt 44 et
afgehaald aan ons bureau. BtJ franco toe
zending per post is de prtys 55 et (stad) of
64 ct (buiten de stad).
Toezending per post geschiedt na ont
vangst van postwissel, groot 55 ct (stad) of
64 ct (buiten de stad), die uiterlijk Vrijdag
eerste post in ons bezit moet lijn. Op post
wissel vehnelde men „goedkope patroon"
en gewenste maat.
'Verkrijgbaar tot Vrijdagmorgen aan ons
bureau Zeugstraat 74—78.
BELGRADO. November.
lyriDDERNACHTELIJKE arrestaties.
-I- H«'in»arK#IH I»mu, Ma
Deportaties
Sinds April, aldus vervolgt Jonescoe zyn
verhaal, is het arbeiders niet meer toege
staan van betrekking te veranderen zonder
toestemming van de directie van het bedryf.
waarin ze werken. Wordt deze toestemming
verleend dan wordt een bepaald atempel in
hun identiteitsboekje aangebracht. Iedere
werkloze, die wordt betrapt zonder dit stem
pel in zijn identileitsboekje wordt naar het
dwangarbeid, terreur en ellende zijn aan
de orde van de dag in de Roemeense sa
tellietstaat van 8owjet-Rusland. aldus ver
klaarde Jon Jonescoe. een Joegoslaaf van Donau—Zwarte Zeekanaal-in-wording
Roemeense oorsprong, die onlangs terug- zonden om er te werken
keerde van een besoek San Boekarest. Deportatie van mensen, die aan de grens
Het omstandige verhaal dat hö van zijnwonen, komt dagelijks voor TerwUl deze
indrukken In Boekarest opgedaan, deed. aanvankelijk voornameiyk de Joegoslavi-
staat te lesen in ..Borba". het officiële blad eche minderheid in Roemenië trof, is de
van de Jeegoslavlsehe communistische party, deportage van boeren uit de streek van Bi-
Hoewel krachtens de nieuwe Roemeense h°r bÜ de Hongaarse grens eveneens toege-
Grondwet niemand kan worden gearres- nomen.'
teerd zonder uitdrukkelijk bevel daartoe van Gedeporteerden worden of naar het Do
de justitie. terwUl ook de onschendbaarheid I nau-Zwarte Zeekanaal gezonden of opge-
van de woning en het briefgeheim daarin I »'oten in concentratiekampen in de vlakten
zijn gewaarborgd, wordt geen van die bur- v*m Baragan. De arbeidsnorjn, welke hier
gerrechten geëerbiedigd. wordt gesteld is. dat elke acht arbeiders da-
- Er komen heel veel arrestaties voor1 gelyks een maïsveld ter grootte van een
en dikwijls xonder duideUjke reden, schrijft hectare moeten bearbeiden. Wordt die norm
Jon Jonescoe. Gewooniyk geschieden die ar- biet bereikt, dan ontvangen ze slechts een
restatiee tussen één en drie uur in de vroege loon van vyi lei per dag. waarvan de helft
morgen en de familiebetrekkingen van de wordt afgetrokken voor voedsel en een
slachtoffers krUgen In maanden, zelfs ja- tiende voor belaating.
renlang geen bericht over het lot, dat de ge
arresteerde heeft getroffen. Het openbare
leven in Roemenië, vervolgt hy. heeft tegen
woordig veel van eet) nachtmerrie. Bevelen
volgen op bevelen enwillekeur van de
politie zyn schering en inslag. Zelfs de
Staatscourant. gewone aardrijkskundige
plattegronden van het eigen land. de platte
grond van Boekarest en cyfers betreffende
de salarissen van de ambtenaren, staan op
de geheime lyst. Wil men een heel gewoon
spoorboekje kopen, dan moet men daarvoor
eerst een vergunning van hoger hand vra
gen. terwyl de politie haar goedkeuring moet
hechten aan de aankoop vanschnjfma-
chinelinten. zodat een particulier er geen
kan bemachtigenhy zou er eens pam
fletjes tegen de staat gericht mee willen
tikken.
Ieder, die in Roemenië in ambtelijke dienst
wü treden, moet een volledige levensbe-
achryving indienen, welke in de eerste plaats
wordt gecontroleerd door de geheime poli
tie; Het gehele raderwerk van de propagan
da door middel van pers, radio, bioscoop, to
neel. opera, boeken, leerboeken en aanplak
biljetten is er op gericht de nadruk te leggen
op superioriteit van de Ruteische mens, de
Russische wetenschap, de Russische letter
kunde. de Russische landbouw, de Russische
techniek enzovoorts.
Op aanplakbiljetten worden de Russen ge
regeld een hoofd groter afgebeeld dan de
burgera van andere landen van de komln-
form.
Armoede en onvrijheid
Wat de omstandigheden, waaronder men
leeft betreft: hooggeplaatste regeringsamb
tenaren „kunnen goed leven en genieten
zelfs een zekere luxe", maar het grootste
deel van de bevolking „heeft een bestaan
van armoede en ellende en kan zelfs niet
van de eenvoudigste ontspanning genieten.
Het loon bedraagt gemiddeld 300 400 lei per
maand en daarvan blijft, wanneer huyr en
levensmiddelen zUn betaalt, niet veel over
voor een bioscoopje en zelfs niet voor een
jiagelijks pakje sigaretten.
De boeren zUn verplicht het graan bij de
regering in te leveren en daarvoor ontvan
gen ze 28 lei Rer kilogram. Maar het gerant
soeneerde bruine brood kost driemaal zo
veel en wit brood, dat op de vrije markt te
krijgen is. twintigmaal zoveel. Maismeel, da
gelijkse kost voor 80 procent van de bevol
king, wordt verkocht voor twintigmaal de
prUs. welke de regering aan de boeren be
taalt. Petroleum voor verlichtingadoeleinden
en verwarming is gerantsoeneerd en ge
regeld ziet men tweehonderd en meer men
sen in de rij staan om hun rantsoentje petro
leum te bemachtigen. De meeste consumen
tengoederen met inbegrip van olie, spek.
schoeisel en kleding zijn op de bon en oók
wel verkrijgbaar op de vrije merkt maar dan
tegen prijzen, die het gemiddelde maandsa
laris te boven gaan.
Gewone arbeiders, ondergebracht ln 15 ca
tegorieën van loontrekkers, ontvangen maan-
delyks 140 160 lei. terwijl directeuren van
staatsondernemingen 1500 2200 Ui per
maand krijgen. Bovendien ontvangen alle
categorieën werknemers premies voor het
geen ze meer produceren dan de voorge
schreven hoeveelheid, hoewel de vereiste
productie opzettelijk hoog is gesteld.
Vap de arbeidslonen wordt een procent af
getrokken voor speciale verzekeringen en
pCt voor belasting, vakverenigingscon
tributie en het lidmaatschap van dp Bond
voor Culturele Samenwerking met de Sow-
jet Unie en een verplicht abonnement óp
„Scantea". het Roemeense communistische
partyblad.
lioeg water. De rivier De Waal is voor
Tlel de laatste dagen sterk gestegen. In één
etmaal kwam het water i meter 8 centimeter
hoger. Maandag bereikte het water de stand
ven 7 meter 7 plu» N.A-lt- De gierpont Prinses
Juliana moest uit de vaart worden genomen.
De veerdienst Tlel—Wamel wordt thans door
twee boten met aangekoppelde ponten onder
houden.
Salarissen. De president van het Hoge Oe-
zagforgaan van de Europese Kolen- en Staal
gemeenschap zal een Jaarlijks salaris van
15.800 dollar genieten, de leden van 12.900
dollar.
Asn het Donan-Zwarte Zeekanaal wordt
van het loon. dat politieke gevangenen ver
dienen. een groot deel afgetrokken voor
voedsel, kleding en „gevangenis-accommoda
tie", zodat se nauwelQks iets overhouden
voor persoonlijke behoeften.
B. en W. van Utrecht hebben de gemeen
teraad een crediet gevraagd van 3000 ten
behoeve van een pit te schrijven muziek-
prusvraag. Uitgegaan zal worden van de
bedoeling, een kamermuziekcompositie voor
drie personen (bijv. fluit, hobo en piano) te
doen creëren. Het ligt in het voornemen,
drie prijzen uit te loven. resp. van t 500,
350 en 250. In het gevraagde crediet zyn
tevens begrepen de honoraria voor de jury
leden en voor de solisten voor een eerste
uitvoering-
Geneefse dames liepen niet
hard voor stemrecht
Aan de niet-officiële stemming, die Zon
dag in Genéve ia gehouden over de wense
lijkheid ven een grondweteherziening om
vrouwen bU kantonnale verkiezingen stem
recht te geven, heeft slechts iets meer dan
de helft van de 72.516 vrouwen zich voor of
tegen een dergelijke herziening uitgespro
ken Van deze ruim 41 000 vrouwen stemden
35.133 vopr en 6.346 tegen kiesrecht voor
vrouwen.
Vergeten de gaskraan te sluiten
Toen een bewoner van een perceel aan de
Frederik Hendriklaan te 's-Gravenhage
thuis kwam. nam hy een scherpe gaslucht
waar By onderzoek bleek, dat twee oude
dames, die in dit huls woonden, vergeten
hadden de kraan van een gascomfoor te
sluiten Beide dames, zusters van 83 en 86
jaar. waren door het uitstromende gas be
dwelmd Zy werden opgenomen in het
ziekenhuis Bronovo, doch konden na be
handeling huiswaarts gaan. Haar toestand
is goed. doch zy hebben nu besloten heer
intrek in een rusthuis te nemen en verder
geen eigen huishouden te voeren.
BEURSOMZETTEN IN NOVEMBER.
In November is. biykens opgave van de
Vereeniging voor den Effectenhandel, een
de Amsterdamse effectenbeurs voor
63 571 656 aan obligaties verhandeld (in
October 61 163 953) In aandelen werd voor
ƒ26 354 440 omgezet (28.518 187) en 11185
certificaten van Amerikaanse shares ver
wisselden van eigenaar (9 965 stuks)
De omzet In de eerste 11 maanden van dit
jaar is hiermede gestegen tot 639 875 181
voor obligaties; 297 565 631 voor aandelen
en 51 094 stuks „amerikeantjes". vergeleken
met 845 712 931. resp. ƒ363 528 644 en
180 089 stuks in de eerste 11 maanden van
1951
Hef ANP— C.B.S. algemeen gemiddelde
liep op van 135,14 per eind October tot 136.81
per eind November.
MflNCHEN. November
EEN vluchteling, die zich In DultaUnd
heeft gevestigd «Is bierbrouwer, heeft
een nieuw soort moutbier uitgevonden, dat
zoet smukt en dst. naar hty zegt. een
hoogst onschuldig drankje Is, dat men kin
deren en zieken gerust ken laten drinken.
HtJ doet nu pogingen op *(jn nieuwe bier
soort petenten te krijgen teneinde het In
Groot-Brittennlë, Canada en de Verenigde
Staten te mogen verkopen.
GENèVE, November.
HET DUITS WINT In snel tempo terrein
op de drie andere offlëiële talen, welke
men in Zwitserland kent: het Frans, het
Italiaans en het Rhacto Romaans. Op het
ogenblik spreekt drie kwart van de onge
veer 4.5 miilioen Zwitsers Duits.
In het parlement, dat vergadert In de
Duits Zwitserse stad Bern. waarin een be-
langrUke Frans sprekende minderheid
woont, worden Frans en Italiaans nog ge
sproken. Ook ambtelijke mededelingen en
bescheiden van de spoorwegen worden nog
steeds in drie talen gedrukt, waarbij elk
diitriet de taai. die daar het meest wordt
gesproken voorop plaatst.
Een halve eeuw geleden epraken van elke
1000 Zwitsers er 691 Duits. 220 Frans. 67
Italiaans en 22 Rhaeto Romaans. Tegen
woordig zyn die cUfera resp 722. 202, 59
en 17.
In 18 van de 28 cantons wordt Duits ge
sproken en herhaaldelUk hoort men uit het
Franse Wudtland of het Italiaanse Teasino
de noodkreet: „Het Duits spreken neemt
hier hand over hand toe", of „Do Duits
Zwitsers slokken ons op".
Het in de Italiaanse taal verschijnende
dagblad Corriere del Ticino uitte enige tijd
geleden de klacht, dat de minderheidscan-
tons overstroomd werden met „elementen
van het Duitse ras". Het blad zegt verdegi
dat de volketelling van 1950 heeft aange
toond dat de Duitse bevolking sneller groeit
dan dë minderheden. De Duits sprekenden
wonnen 9 zetels voor hun cantona in het
Parlement
Verschillende talen
één vaderland
Frans sprekende Zwitsers ingezien dzt
zij de taalstrijd in hun land hebben verlo
ren. Reeds jaren geleden is hef de rest van
de wereld duidelijk geworden, dat het even
wicht tussen talen en volken, waarop de
stabiliteit van het land tot nu toe was ge
grond, langzamerhand gestoord werd. Maar
de Zwitsers geloven in verdraagzaamheid
wat betreft de taal. zowel al» wat betreft
ras of godsdienst.
De grenslyn tussen Frans en Duits Zwit
serland dateert uit de vijfde eeuw. toen het
land werd verdeeld tussen de Bourgondiërs,
die overwonnen waren door de Romeinen,
en de „barbaarse" Alemanni. die niet waren
overwonnen. De grens loopt ln Noord Oos
telijke richting van Delemcnt naar Biel en
Freiburg, dan over het Berner Oberland en
Wallis, nfe^r iets boven Sierre. Daar de can-
tonale grenzen dere taalgrens niet erkend
hebben.' Is er prsctlsch geen vermen gin# van
de talen Het ene doro kan Duits sprekend
zijn. het aangrenzende geheel Frans spre
kend.
Zo\éel de Frans Zwitser als de Duits Zwit
ser kan Rooms Katholiek» of Protestant zijn.
de taalkundige minderheden lopen niet pa
rallel met de godsdienstige minderheden.
Drie van de 22 cantons zUn vrijwel uit
sluitend Frans sprekend Genéve (80*'0.
Waadtland en Neuchatel (86*/«) Freiburg en
Wallis hebben een Frans sprekende minder
heid van twee derden.
Het aantal Duits sprekenden in de Duitse
cantons met uitzondering van Gjauwbun-
derland is veel groter. Tn de two» csntona
Anpenzell byv. |s het percentage 99. ln
Aargau is het 98 en In Luzern 97 Déte te
genstelling is te verklaren uit het feit. dat
terwijl vele Duits Zwitsers zich ln Frans
Zwitserland vestigen en daar een zaak be-
limen dit in omgekeerde richting vrijwel
rtiet gebeurt
Een eenw geleden was de Frans spreken
de stad Genéve de grootste stad ln Zwitser
land met een bevolking van 54.444 zielen,
slechts 12 steden hadden meer dan 14.444 in
woners.
De industrialisatie leidde er toe. dat men
brak met de oude Zwitserse traditie, dat de
mensen moesten blijven In de cantons, waar
hun families van ouder op ouder gewoond
hadden. Fabrieken en werkplaatsen, win
kels en kantoren trokken personeel aan uit
de kringen der echte bergbewoner», zy ver
huisden van hun dorpen naar de steden In
1941 woonde meer dan een derde deel der
Zwitsers niet meer in het canton, waar zy
eigeniyk thuis hoorden.
Het Duit» sprekende Zttrlch werd de
voornaamste handelsstad. Zürich telt mo
menteel oa 387.044 inwoners. Bazel en Bern.
beide Duits sprekende steden «tin Genéve
ver over het hoofd gegroeid en hebben deze
stad. met thans 145.444 Inwoners, op de
vierde plaats teruggedrongen.
In 1914 woonden ca 45 000 Fransen te Ge
néve. Nu wonen er nog maar een paar dui
zend. Dank zy de toevloed van allerlei
vreemdelingen, die er heen kwamen, toen de
Volkenbond er was gevestigd, ipensen. die
aan de Universiteit kwamen studeren, enz.,
is Genéve veeleer een internationaal cen
trum geworden dan een Zwitserse stad.
Hoe de taalgebieden zijn
T~VE ONGEVEER EEN MILLIOEN Frans
Zwitsers spreken Frans, soms met een
plaatselijk accent an vaak gebruiken zij dia
lectische woorden. De grondtaal Is echter
Frans.
Van het Duits kan hetzelfde niet worden
gezegd Duits Zwitsers onder elkander
spreken één of een mengeling van Duitse
dialecten, welke sterk verschillen met het
moderne Duits. ZIJ leren goed Duits op
school, opdat zy het kunnen gebruiken op
hun universiteiten en in het Parlement, zij
lezen hun eigen kranten en boeken, welke
in het Duits verschynen. gebruiken het voor
hun zakelijke correspondentie, ja. zy ver
staan het zelfs, wanneer het wordt gespro
ken
Italiaans wordt slechts in Tessiono ge
sproken. waar het de taal van 90*/» der be
woners Is en ln die streken van het Grauw-
bunderland, welke aan de Italiaanse kant
van de Alpen rijn gelegen. Het totale aan
tal Italiaans Zwitsers is ca 136.000. Wat hun
aard betreft zUn deze mensen echte Italia
nen. maar politiek zijn zij volbloed Zwit
sers. ZiJ spreken een dialect dst veel over
eenkomt met dat. hetwelk te Milaan wordt
gesproken. Het Italiaanse taalgebied heeft
zich vry beiangryk uitgebreid doordat een
groot aantal Italiaanse arbeiders na de
tweede wereldoorlog naar Zwitserland is
getrokken Hun aantal is echter lang niet *o
groot als dat der Duitsers, die aangetrokken
dpor de zonneschiln en de warmte van het
Zuiden, zich te ZÜrlch hebben gevestigd.
Het Rhaetb Romaans, eigenlijk wat i»
blijven hangen van de taal der Romeinen,
wordt alleen gesproken ln Grauwbunder-
land, Engadln en in het Rijndal Een grote
slag kreeg het Rhaeto Romaans, toen door
betere wegen en de aanleg van spoorwegen
Zwitserland werd opengesteld voor tourts-
ten. De radio geeft deze taal thans de gena
deslag.
De Zwitsers, wier leuze la „Eenheid ln
verscheidenheid" beweren dat hun taalver
schillen hen als natie vast btjeenhouden. Ir
Is trouwens geen twtyfel mogelQk aan de
warme vaderlandsliefde der Zwitsers, die de
Duits, Frans en Italiaans sprekende mensen
aan elkander bindt. Des# drie groepen der
bevolking hebben leder hun eigen eultuur,
maar wat de politiek betreft kennen sü
slechts één confederatie.
De man in kwestie. Albrecht Hasselbach,
die zyn brouwerij in Milnchen vestigde, na
te zijn gevlucht uit Opper-Silezié dat thans
deel uitmaakt van Polen. zegt. dat zyn
moutbier slechts 0.72 procent alcohol bevat
Het gemiddeld alcohol-gehalte van Duits
bier is drie en een half procent. Verder be
weert hy in het bezit te zyn van medische
attesten, waaruit blijkt, dat kinderen, pa
tiënten, die herstellend zijn van een ern
stige ziekte en mensen, die byzonder gevoe
lig zijn voor alcohol, het kunnen drinken
zonder er de minste schade van te onder
vinden.
Het moutbier wordt gemaakt uit gerst,
hop. "gist en water en „niets anders" zegt hy.
Het is gepasteuriseerd Het is niet gefilterd
en de gist blijft er in. In de afgetogen zo
mer heeft hij maandelUks 80 000 flessen
moutbier geproduceerd en het nieuwe
drankje kostte 50 Pfennig per fles.
In het blad van het Amerikaanse bezet
tingsleger „Stars and Stripes" heeft men
kunnen lezen, dat Hasselbach, volgens zyn
eigen verklaring, vele relaties in Amerika
heeft en dat die voornemens zyn het bier
te verkopen als drankje voor vrouwen en
kinderen ..Amerikaanse babies en kinderen
zullen niet langer op lollies zuigen, maar
in de plaats daarvan zullen ze smullen van
moutbier. als de plannen van die bescheiden
Beierse brouwer worden verwezeniykt
Duitsers klagen
TNTUSSEN hebben Duitse bierdrinkers met
een fyne tong. ernstige klachten geuit
over sommige soorten bier welke hun de
laatste tyd werden voorgezet. Aangezien
de prijs van de Duitse hop is gestegen, heb
ben de Duitse brouwers Amerikaanse hop,
welke goedkoper is. gekocht. De Duitse
pryzen zijn gestegen van 520 600 mark
per honderd Engels pond tot 750 8 800 mark
per honderd Engels pond. terwyi voor de
Amerikaanse hop slechts 450 mark per hon
derd Engels pond behoefde te worden be
taald. Vakmensen beweren tevreden te zyn
over de kwaliteit van de Amerikaanse hop,
maar de bierdrinkers beklagen zich bitter
dat hun bier het oude bier niet meer is.
„Het smaakt grondig", zeggen ze
Maar al klagen ze, de Duitsers drinken te
genwoordig meer bier dan ze sedert de
oorlog hebben gedaan, hoewel het bier min
der pittig is dan byvoorbeeld drie jaar ge
leden.
Toen in 1949 voor het eerst sedert de oor
lof weer krachtig bier werd geproduceerd,
was er onmiddellijk een grote vraag naar
bier met'een werkeiyk vrij hoog alcoholge
halte. In 1950 bedroeg de verkoop van het
sterkste bier (met een alcoholgehalte van
16 pet) drie procent van de totale omzet.
|n 1951 was dit percentage gedaald tot twee
procent en in het „brouwjaar 1952' dat
juist geëindigd is. bedroeg het slechts één
procent.
Hoewel de Duitsers, buiten de wijnver-
bouwende gebieden ven het Rijnland grote
bierdrinkers zijn, worden ze toch overtrof
fen door de Belgen, die boven aan de lijst
van 's werelds bierdrinkers staan. Het ge
middelde verbruik in West-Duitiland is 49
liter per persoon en per jaar. hoey/el het in
Beieren, de bakermat van het Duitse bier.
105 liter per hoofd en per jaar bedraagt.
Beieren moet evenwel zUn voor-oorlogse
reputatie nog heroveren, want toen snoefde
het, dat het met 174 liter per hoofd en per
Jaar het wereldrecord vo«r bierdrinken op
*tjn naam had staan.
Nog niet zo heel lang geleden stak Bre
men de Beieren de loef af. want ln het
brouwjaar 1951—1952 dronken de Bremers
gemiddeld 117 liter per persoon en in één
jaar.
Beierse bierdrinkers beweren. 4at hun
goede naam wordt te kort gedaan 'door de
aanwezigheid van meer dan een miliioen
vluchtelingen uit het vroegere Oost-Duits-
laiïd. Deze Duitsers, zeggen de Beleren, we
ten niet wat bierdrinken is
De Westduitsers dronken gezamenlijk in
Augustus 2.800.000 liter bier d w z. 7.5 pet
meer dan in de overeenkomstige maand van
1951. De bierproductie tn West-Duitsi «nd
bedroeg ln het brouwjaar 1961-1952 2^500 üül
hl of 22 pet meer dan in het voorafga^ de
jaar.
De kunstschilder Frits Hubeek Is Zondag
morgen op 68-jarige leeftijd te Amsterdam
overleden. Hij had een voorkeur voor de Hol
landse polder, de helde en duinlandschappen-
Hubeek was erelid van De Onafhankelijk#*.
DINSDAG 2 DECEMBER 1952
TWEEDE BLAD - PAGINA 3
1STANBOEL. November.
tTAN DE OSSENWAGEN NAAR DE VRACHTAUTO, van de Middeleeuwen naar de 20ste
V eeuw in vyf jaar tyds Dat' is de omwenteling in het Turkse dorpsleven tot stand
gebracht sinds 1947 dank zy een Turks-Amerikaans wegenbouwplan. CUfers en kaarten
iprcken boekdelen de cUfers laten zien hoeveel Amerikaanse dollars en hoeveel Turk
te piasters zyn uitgegeven de kaarten tonen hert steeds groeiende wegennet, dat iteden
en dorpen in het gehele land onderling verbindt. Ctijfers laten voorts zien hoe de kosten
van het-transport lengs de weg zyn gedaald en het aantal personen- en vrachtauto's Is
gestegen
Om zich te realiseren welke grote betekenis de vooruitgang van het land heeft, is het
nodig enig begrip te hebben van wat het dprpsleven in Turkye was voor enkele jaren en
wat het nu is.
ln 1947 tóen Truman's geldelijke hulp voor
wegenbouw in Turkye loskwam, was het
helemaal-niet gek te zeggen dat er niet één
Turkije ^vas. er waren er honderden. Hon
derden dorpen bestonden uit een aantal
slordig by elkaar staande hutten, die vry-
wel geen contact hadden met naburige dor
pen en nog minder contact hadden zy met
de steden ln de winter, wanneer er in de
meeste delen van Anatolië veel sneeuw velt.
waren dergeiyke dorpen volkomen afgesne
den van de buitenwereld.
Niet. dat er geen nationaal eenheidsgevoel
was. Het leger riep dit althans voor de man
nen wakker. Het is ook niet om te kort te
doen aan de grote economisqhe vooruitgang
tengevolge van de revolutie van Kemal, die
wat het transportwezen betreft, zich voor
nameiyk bezig hield met de verbetering van
de spoorwegen, en geen oog had voor uit
breiding en verbetering van het gewone we-
genwet.
N HONDERDEN AFGELEGEN zichzelf
erzorgende dorpen, wordt nog een hou-<l
ten ploeg gebruikt net alb vele eeuwen gele
den. De wagens hadden massieve houten
wielen zonder spaken, zoals men die ziet op
Sumerlsche beeldhouwwerken van 5000 jaar
geleden. Getrokken door ossen, waren kra
kende en hobbelende wagens voorzien van
deze spaakloze wielen de enige voertuigen,
die men op de schier onbegaanbare wegen
zag.
In gebieden, waar men in het geheel geen
wegen had, werden mensen en goederen
vervoerd per ezel.
Een gevolg van dit gebrek aan wegen
was het lage ontwikkelingspeil van de land
bouw ln wat een buitengewoon vruchtbaar
land is. In 1944 was van de oodera slechts
iets meer dan 15 in cultuur gebrachl. Ge
brek aan water was oorzaak dat uitgestrek
te gebieden braak bleven liggen, terwijl,
wanneer er een behoorlijke irrigatie waa
geweest, ze als bouwland hadden kunnen
worden benut. Een andere belangrijke fac
tor was. dat de meeste boeren geen afset-
gebied hadden voor hun overproductie. Het
kwam voor. dat er in een deel van het land
een voedseltekort was en in een ander over
vloed. tengevolge van het gemis van wegen
kon men het te veel niet transporteren naar
die delen, die een tekort hadden.
De oogst, die op de markt kwam. had ook
te lijden van het gebrekkige wegennet Een
Amerikaanse ingenieur schatte de kosten
ven het vervoer per ossenkar per ton over
een afstand van l'lt km. op een dallar. ter-
wyi die kosten by gebruik van een vracht
auto in de Verenigde Staten nog geen drie
cents waren. Onnodig was de prys van de
op de markt gebrachte waren veel te hoog.
Zelfs wanneer men een auto gebruikte, wa
ren de kosten veel te hoog. omdat de slech
te toestand van de wegen het niet mogeiyk
maakte snel te ryden. Om van Ankara naar
Konya te ryden had een auto minstens acht
uur nodig. Vaak, wanneer de wagen in de
modder bleef steken, dat herhaaldeiyk ge
beurt in het regenseizoen, duurde de reis zo
wat twee dagen. Nadat de weg volgens het
Turks-Amerikaanse negenjaren-programma,
waarvan ^ie uitvoering in 1949 begon, was
verbeterd, werd de rijtyd teruggebracht tot
4 uur en 15 minuten. Tegelijkertijd werd de
*pril8 van een rit per bus van Ankara naar
Konya gehalveerd.
Grote voordelen voor
de landbouw
DE PRODUCTIE IN DE LANDBOUW
stygt gestadig èn de producten komen in
veel groter partyen op de markt, niet slechte
voor de binnenlandse conzumptie. maar ook
voor de export. In drie Jaar heeft Turkye
zyn graanproductie met 3 miliioen ton doen
toenemen. d.w.z. met meer dan 50 Dit
jaar zyi\ minstens l1'» miliioen ton beschik
baar voor export Een grote rol heeft by
deze productievermeerdering hèt gebruik
van tractoren op het platteland gespeeld.
Maar tractoren kunnen de boeren niet be
reiken als er geen wegen zijn en de boer
verbouwt geen graan voor de verkoop als
er geen weg Is. waarlangs hij het goedkoop
naar de markt kan brengen
Van niet minder belang zijn de sociale ge
volgen welke de nieuwe wegen voor de dor
pen hebben. Kranten en boeken komen by
voorbeeld er veel vlugger aan en omdat
zy nieuwer zijn, heeft men er meer belang
stelling voor en worden ze gretiger gelezen.
Juist gepubliceerde cyfers laten zien dat
het programma voor 1952 in zake het asfal
teren van 708 km. wegen in Sepfember
reeds was uitgevoerd De wegenbouw zal
nog sneller gaan. nu men voor meer dan
10 000.000.— aan wegenbouwmateriaal en
machines zal aanschaffend Reeds 16000 km
van de 24000 km. ontworpen wegen zyn zo
goed als gereed.
OTTAWA, November.
"T\E daverende overwinning, welke Eisen-
hower In de Verenigde Stoten heeft
behaald, heeft men in officiële Canadese
kringen niet met onverdeelde vreugde be
groet. Men vraagt zich af, welke gevolgen
deze presldentakcuze voor de toekomstige
Amerikaans-Canadcse betrekkingen zal
hebben. Wel twijfelt men er niet aan of de
Verenigde Staten zullen de goede buren
blijven, die ze van oudsher zijn geweest.
Toch breken liberale politici, die belangrQke
posten innemen, sich het hoofd over de
vropg: Zullen de Verenigde Staten zulke
goede baren blijven als ze de afgelopen
twintig jaar z(jn geweest?
Men maakt zich intussen niet ongerust
over de buitenlandse politiek welke de
nieuwe president zal voeren, want men is
overtuigd, dat Eisenhower in aangelegen
heden. de verdediging betreffend, een zeer
realistische en ook een internationale kijk
op de dingen hfeft. Ook wordt hy algemeen
aangezien voor een goed vriend van Canada.
i f
i
BERLIJN. November.
CUSI POTERSKI of miischlen wordt de
u naam gespeld Puterskl, is een Duits
kindje met een ernstig snuitje, dat binnen
kort hssr tiende of elfde verjaardag zal
vieren. Alleen haar moeder zou precies
kunnen zeggen wanneer 1» geboren. De
laatste maal evenwel, dat Susi haar moe
der zag. was in het najaar van 1944 ergens
op een hobbelige weg |n Polen. Z|j her
innert zich vliegtuigen, kreten en zy weet
ook nog te vertellen. d«t haar beentje ..rood
werd". Terugtrekkende Duitse soldaten
raapten haar op toen ze voorbU kwamen
gerend en enkele weken later kwam zy in
West-Beriyn aanalleen.
In heel West-Duitsland ziin nog altyd
18.000 kinderen, die verlangend uitzien naar
hun ouders van w;e ze werden gescheiden
ln de verwarde dagen van Duitslands in
eenstorting. Aan de andere kant zyn er
33.000 ouders, die hun kinderen zoeken. Tra
gische cijfers! Twee jaar geleden evenwel
waren ze vyfmaal zo hoog. Elke dag wop-
den. dank zy de afdeling Vermiste Perso
nen van het Westduitse Rode Kruis, twin
tig kinderen met hun oudera of andere ver
wanten herenigd De meeste van die kinde
ren waren pas een of twee jaar toen ze
„verloren" geraakten tijdens de massa-uit
tocht van Duitsers uit Oost-Pruisen en be
zet Polen naar het Derde Ryk. Eind 1944
en begin 1945 waren de wegen, die van
Oost-Europa naar het Duitse binnenland
voeren, versperd door Duitse vluchtelingen
en de terugtrekkende troepen. In 1945 en
1946 werd het proces van gezinsontbinding
voortgezet ten gevolge van de verdryving
van Duitsers uit gebieden, die thans tot
Polen en Tsjechoslowakije behoren.
Het Rode Kruis kreeg tot taak te trach
ten de uiteengedreven gezinnen te hereni
gen en deze taak begon midden in de chaol,
welke in 1945 in Duitsland heerste Aan-
vankeiyk vlotte het niet erg en het Rode
Kruis moest heel wat lessen leren voor
het iets noemenswaard kon bereiken. Kin
deren. die in bezet Polen waren opgevoed,
spraken vaak een soort van Pools dialect.
Soms herinnerden ze zich niets van fa
milienamen. Anderen gaven verkeerde na
men op. waardoor de hereniging jaren werd
verschoven.
Soms gingen Duitse pleegouders zoveel
van het „gevonden" kind houden, dat ze
opzettelijk Inlichtingen, welke tot de op
sporing van de echte ouders konden by-
dragen, achterhielden. Soms beweerde kin
derloze echtparen een kind te „herken
nen". teneinde op die manier de Duitse
adoptiewet te ontduiken. Af en toe ge
beurde het. dat de nasporingen werden ge
staakt. omdat men tot de overtuiging was
gekomen, dat geen der familieleden van het
kind in kwestie nog in leven was. Maar
gelukkig gebeurde het ook, dat het Rode
Kruis eindelijk de werkelijke familie van
het kind ontdekte soms maar op een
twee kilometer afstand van de woning van'
de pleegouders.
Radio en pers helpen
U)E DUITSE radio zendt dagéiyjcs. i
voornameiyk toóh des Zondags, vlak lie
de lunch, byzonderheden uit over kinderen,
die nog steeds hun ouders zoeken. Dan
Worden bijzonderheden meegedeeld over de
em8tandigheden. waaronder de kinderen
*ijn gevonden met iedere kleine inlichting.
Welke men de laatste jaren de knaap of
het meisje heeft kunnen ontwringen. Aan
plakbiljetten met foto's van de kinderen
Worden aangebracht ï>p spoorwegstations,
ga Schröter: Ia Maart 1945 leverden Duitee
soldaten haar af ln een kindertehuis in
BrunswUk. Ze hadden haar in een hospi-
taaltrein aangetroffen. Alles wat zy koiï
zeggen was: ik ben Helga Steter. Mijn va
der luidde grote bellen. Mijn broers heten
Helmut en Walter. Op haar linkerschou
dertje had zy een litteken-
Radio en kranten hebben telkens en tel
kens weer het verhaal wereldkundig ge-
maakt tot dit jaar. En wat was er
werkeiykheid gebeurd? Het kind wa
tUde van de bombardementen van de Ge
allieerden, naar haar grootvader in Oost-
Pruisen gezonden Hij was koster en luidde
iedere Zondag de kerkklokken. Helga had
haar naam verkeerd uitgesproken als Ste-
Dikwyis had haar moeder geluisterd
naar de uitzending betreffende de gevonden
kinderen en dan was haar de byzonderhe
den over de „bellen" telken» opgevallen.
Dit jaar besloot zij tooh eens op onderzoek
uit te gaan en zich met het Rode Kruis in
verbinding te stellen. En zo vond zij haar
dochtertje. Helga's geval was „eenvoudig"
verklaarde een functionaris van het Rode
Kruis.
Het feit. dat jonge kinderen niet in staat
zyn de nodige inlichtingen te verschaffen,
is vaak oorzaak, det het zo lang duurt eer
ouders en kinderen elkaar terugvinden. Een
zesjarig meisje hield jarenlang vol, dat zy
Martha Marcella heette Haar moeder, die
tydens de tocht van Dantzig naar het „Va-
terland" gewond werd. zag het portret
haar dochtertje in een krant en ging haar
opeisen. Toen bleek, dat het meisje in wer
kelijkheid Martha Fenzelle heette. Deze
moeder zoekt nog steeds naar haar zoontjes,
die nu resp. tien en twaalf jaar moeten zijn.
De onderzoekers van het Rode Kruis be
schikken over afzonderlijke ïyaten met by-
^ondere „herkenrtingstekenen". Daar is bij
voorbeeld de „kinderwagen"-iyst. Hier
schryft men de kinderen in naar de kleur
van de wagen, waarin ze werden gevonden,
naar de grootte, naar de hoogte van de
wagen en ook naar de prys, die de wagen
vermoedeiyk heeft gekost.
Een andere lijst draagt als hoofd „Lit
tekens". Hierop vindt men gegevens om
trent de littekens, welke de gevonden kin
deren hadden; velen hunner werden ge
wond, terwijl de ouders tydens de terug
tocht zelf werden gewond ot gedood.
Het gezichtje van een klein jongetje met
verschrikte'ogen kflkt de voorbijgangers aan
van een der laatste aanplakbiljetten. De
laatste regels van rijn geschiedenis luiden;
Van dit jongetje is niets bekend, behalve,
dat hjj spreekt over een tasje Roswitha en
een vader,, die verbrandde. HO zegt. dat
ztfn moeder niet met hem meekwam ln de
vluchtelingentrein. zy bleef achter in het
Soldaten vonden hem op straat.
openbare gebouwen en in andere publieke
*Hlïr£hiSt°»,rh„l van d„ 12-J.rige He!-jl»is'«ÖWmMl «miwwpVcï/dit" hêTw.! goed
S 1 r,..,».. zou zijn ter gelegenheid van de kroning van
Waar men zich echter enigszins ongerust
over maakt, dat is over een mogelijke ver
slapping van de Amerikaans-Canadese han
delsbetrekkingen onder Republikeinse
leiding.
In Canada is men nog niet vergeten In
tegendeel. men heeft daaraan tameiyk J>it-
tere berinneringen dat fydens vorige
Republikeinse congressen de Smoot-Hawley
en Fordney-McCumber wetten tot stand
kwamen. Krachtens deze wetten werden
Canadese landbouwproducten van de Ame
rikaanse markt geweerd, hetgeen een uiterst
nadelige terugslag had voor de Canadese
economie.
Bovendien koestert men de vrees, dat een
Republikeins congres wel eens zou kunnen
besluiten de hulp aan Europa en andere
delen van de vrije wereld te verminderen,
wanneer de politiek, welke „Amerikalip de
eerste plaats" in haar vaandel schrijft, in
practyk wordt gebracht! Vele Canadese
export-artikelen, in het byzonder die'voor
de verdediging bestemd, worden thans ge
financierd met Amerikaans geld En wan
neer de liberale rege/ïng zich het volgend
jaar tot de bevolking wend!, wil zu zich
juist, kunnen beroepen op Canada's wel
vaart. Alles wat deze welvaart ondermynt,
kan de liberale regering noodlottig worden.
Aanvankelijk, onder de indruk van de
verkiezingsuitslag in de Verenigde Staten,
maakten de leiders van de liberale party
plannen de algemene verkiezingen het aan
staande voorjaar te laten houden Tydens
een party-congres drongen «vele afgevaar
digden er eveneens op aan de verkiezingen
zo spoedig mogelijk te doen houden, vóór
het ty, dat zich ten gunste van de conserva
tieven schynt te keren, een gevaariyke
hoogte zou hebben bereikt. Bovendien werd
zou zijn ter gelegenheid van de kroning van
koningin Elisabeth II Canada te doen ver
tegenwoordigen door ministers, die pas aan
het bewind waren gekomen,
L. A. RODRIGUES LOPES
PLOTSELING OVERLEDEN
Zaterdagmiddag is te Amsterdam de 43-
Jarige journalist L. T. Rodriguea Lopes van
zyn fiets gevallen. Hy ''werd naar het
ziekenhuis vervoerd en ia daar aan een
hartaanval overleden. Kort* voor zyn dood
had WJ. naar het Nieuws v. d. Dag mee
deelt. ruzie gehad met een Amsterdamse
ambtenaar, die by deze heftige woorden
wisseling Lopes een stomp tegen de borst
had gegeven. Deze man is aangehouden
omdat de recherche wil onderzoeken of er
verband bestaat tussen deze mishandeling
en de dood van Lopes.
De heer Lppes ia om. hoofdredacteur
geweest van de weekbladen Ochtendpoit
en Nieuwe Post.
KA rijp beraad heeft de regering evenwel
besloten de verkiezingen niet in het
voorjaar te laten houden, maar tot zo ver
mogeiyk in de herfst van 1953 uit te stellen
In de hoop, dat de zucht naar verandering,
welke zo algemeen ln de Verenigde Staten
werd aangetroffen, dan enigszins zal zyn
weggeëbd en dat het refrein „We willen nu
wel eens wat anders" dan zijn frisheid en
populariteit in Canada zal hebben verloren.
Intussen heeft de overwinning van Eisen
hower de conservatieven nieuwe hoop en
vertróuwen gegeven. In politiek opzicht be
schouwen ze zich in Canada als de tegen
standers van de Republikeinen. Meermalen
hebben conservatieve sprekers de regering
de,les gelezen en .haar beschuldigd van
..door de wet bekrachtigde roof via over
matig hoge belastingenDeze aantijgingen
vonden veel weerklank J>ij de burgers e»,
hebben de eerste minister. Louis St. Laurem
en zyn regering heel wat slapeloze nachten
bezorgd. Laatstgenoemden heben zich echter
tot nu toe vastgeklampt aan de opvatting,
dat de Canadezen een regering, die zo lang
aan het bewind was geweest terwijl het 't
land goed ging. niet licht uit wandelen zul
len zenden. Nu «:hter vragen de liberalen
zich met schrik af of deze factor nog wel
meetelt. Immers Stevenson heeft in de Ver
enigde Staten ook geschermd met het argu
ment „Jullie hebben het nog nooit zo goed
gehad!" en toch is zijn veldtocht op een
fiasco uitgelopen. Zal het in Canada net zo
gaan?
Hoe dan ook. de handelsbetrekkingen
tuisen Canada en de Verenigd^ Stoten be
hoeven maar een tikkeltje te verslappen of
de Canadese regering zal zoveel moeiiyk-
heden krygen te verduwen, dat sU ten volle
is te verontschuldigen, wanneer ze helemaal
niet meer van Ike houdt.
(Advertentie)
iUnmüii-
Van 4.50
tot 7.50
47ii" Echte Eau de Cologne
de klassieke Eau de Cologne met haar frisse
geur
4711" Tosca Eau de Cologne
de frisse geur vtn „4711" Eau de Cologne,
gecombineerd met het zo beminde Tosca
Parfum.
4711" Tosca Parfum, Poeder, Crème
Voor St. Nicolaas speciaal verpakt ia
fantasie geschenk-cartons.
Diverse assortiment-dozen, inhoudende
1 fles "4711" Eau de Cologne of
I fles "4711" Tosca Eau de Cologne
mct 1 ,tu't 4711" fzu de Cologne-zeep.
Vanf 130
tot f29.50
Vanf 3 65
tot f8.80
EAUDECOhOöJS
Van f 1.75
tot f24
oed i'vftien jaar geleden een economisch en sociaal failliet, thans een land,\dat
industrieel op poten staat en zich de sociale welvaart heeft verzekerd, die voor
West-Europa normaal is, ziedaar de verrassende ontwikkaling, die Wales in een betrek-
kelijk korte tijd heelt doorgemaakt. Natuurlijk is de economische
I Tir f toestand van Wales niet beter dan die van de rest van Engeland en
WqICS natuurlijk hebben de mensen het er ook dddr net niet goed genoeg.
I Maar waar in de rest van West-Europa de mensen zorgelijk de tuenk-
ontdekt III Prauwen fronsen, zijn de mensen tn Wales eerder geneigd de toestand
J van thans te vergelijken met de zwarte jaren „tussen de oorlogen".
En dan zt)n ze niet bepaald optimi»ti«ch.
Hoe dat allemaal zo snel in zUn werk is gegaan Wel, we hebben in ons vorig artikel
uiteengezet, dat de Britse regering in 19Ö6 begon met de introductie van industriële
spreiding om de afhankelijkheid van Wales van steenkool, staal en blik te verminderen.
Het was nog een wat onhandige regeling, want lnstede het ganse industriegebied van
Wales als een geheel te beschouwen, begon men maatregelen zowel sociaal als eco
nomisch te treffen voor de ergste noodgebieden.
Men begon met „trading estates", groepen
.an fabrieken ..met staatssteun gebouwd,
waar industrieën werden aangetrokken door
byzonder voondelige vestigingscondities. En
nu mag 't zyrf. dat Engelse Industrieën zich
niet direct bijzonder geroepen voelden om
in Wales aan de slag te gaan. verdreven
Joodse industriëlen en andere anti-nazi's
van het continent, zagen wel hun kans
schoon. En zonder iets ten kwade ven de
In het sombere, grauwe dal vggi de Rhond-
da,. het meest typisihe voorbeeld van de
mgndalen »n Zuid-Wales, verrijzen nteuiae
fabrieken (voorgrond). Hun opgewekt en
modern karakter steekt vrolijk af bij de
mijnen en de grimmige huizen van vroe
ger Zij hebben de zieke economie van
Wales een fikse bloedtransfusie gegeven
De moeilijkheid i» alleen om plaats voor
hen te vinden in de nauiue. volgepropte
dalen. Want deze foto geeft een bedrieg
lijke indruk van wijdheid. Ge hoeft echtef
de afmetingen van de mijnschoorsteen
maar in het oog te houden
Britse Industrie te willen zeggen, kan niet
worden ontkend, dat deze injectie van con
tinentale intelligentie en werklust byzon
der heilzaam was
Het werd nochtans de tweede Wereld
oorlog. die de beslissende stoot gaf. Want
een land in oorlog heeft staal en kool en
blik broodnodig en zo bevrijdde het jaar
1940. hoe rampzalig ook nj vele opzichten,
Wales voor het eerst van de gesel der werk
loosheid
De drie basis-industrieën van Wales
kwamen weer overein en het gaat hen
vandaag nog goed. want de behoeften aan
staal, kool en blik zyn niet bepaald gedaald
Vandaar de bouw *van de enorme staal
fabrieken wan Margam. die thans byna klaar
en reeds grotendeels in productie zijh
Er was méér. De regering liet er tydens
de oorlog een hele serie fabrieken bouwen,
die materieel voor de strydkrachten ver
vaardigden. -En reeds tydens de oorlog
werden de plannen gesmeed om Wales te
vrUwaren van een nieuwe na-oorlogse ramp
Wel kwam er nl de oorlog, door het sluiten
of omschakelen van oorlogsfabrieken en
door het demobiliseren der strijdkrachten
weer werkloosheid. Ongeveer 100.000 man
moesten nog eens de handen in de zakken
houden, maar dat verscftynsel was van ty-
Melijke aard. Want inmiddels was er een
nieuwe wet op industriespreiding gekomen,
die de kwestie ferm aanpakte. Het project
werd uitgevoerd door de Board of Trade en
Belgisch officier bij Den Helfler
verongelukt
De 35-Jtrlge Belgische luitenant Pilate uit
Ukkel, die voor dienstzaken in Nederland
vertoefde, is Zaterdagochtend waarschUn-
:yk ten gevolge van de gladheid van de weg.
by Den Helder met zyn jeep over de kop
geslagen en om het leven gekomen. Het
slachtoffer waa gehuwd. Het stoffejyk over
schot van de verongelukte officier zal naar
Belgfé worden vervoerd.
KERKELIJKE MUTATIES
Aangenomen naar Hollandia (Nleuw-Gui-
nea) J. SI rat, hulppred. te Steenderen.
Naar Perfh (WesfAustralië). Presb. Church.
M. J. J. Bonting te Rijnsburg - Naar Well
en Ammerzoden P. C. de Bruyn. cand. en
vicaris te Uithoorn. Naar Beemster A.
Wieland te Grijpskei* N*ar Aalten D.
Groeneboer te Mijdrecht
een van de jonge economen van deze instel
ling kon ons in zUn „planning room" in Car
diff met gerechtvaardigde trots vertellen
van de resultaten.
TN totaal zyn er thans ongeveer 400 nieuwe
industrieën gevestigd, lichte industrieën,
die de meest uiteenlopende dingen maken,
van ritssluitingen tot sigarettenpapier toe.
Zy hebben werk kunnen verschaffen aan
100 000 paar handen en het werkloeencijftr
is thans gedaald tot 25 000. Dit is voor Wales
normaal te noemen, aangezien de mUnen
debet zijn aan een groot aantal arbeidsonge
schikten. mijnwerkers dus, die aan de ge
vreesde pneumoconiosis lijden, een long
ziekte. die wordt veroorzaakt door stof en
die in Wales méér dan ln welk ander myn-
gebied heerst. Er wordt zoveel mogeiyk ge
tracht. met name in de Grenfell- en Rem-
plov-factories ook deze mensen in staat te
stellen te werken maar helaas zijn duizen
den al te ver heen Aan de andere kant zou
Wales momenteel nog ongeveer 10.000 vol
waardige arbeidskrachten kunnen gebrui
ken.
Een zeer belangryke factor ln de econo
mische herleving van Wales Is uiteraard de
nationalisatie van de mijnen geweest een
nationalisatie waarvan de wenseiykheid
ook door de conservatieven werd ingezien.
De verbetering van de ongelukkige en ach
terlijke outillage van de Britse particuliere
mijnen eiste de investering van zulke ge
weldige sommen, dat alleen de staat, die
zou kunnen foprneren Die outillage wordt
nu geleideiyk verbeterd Er komen baden
in de mynen (voordien een ongehoorde
luxe), de betrekkingen tussen werknemer
en werkgever zijn verbeterd en het resul
taat van dat alles rs duidelijk te zien in een
aanzienlijke productieverhoging. De produc
tie per man is thans voor het eerst zelfs ho
ger dan dan die in Nederland, waar overi
gens de winning niet zo gemakkeiyk gaat
als in Wales.
"[Vatuuriyk resten nog een hele serie pro
blemen, veelal van fpcaie aard. Het
boge verbruik van steenkool in het binnen
land heeft de exporthaven Cardiff een le-
ïyk* knauw gegeven Er zyn plaatseHjk nog
werkloosheidscijfers tot 7 procent en het
mindei; belangrijke industriegebied in het
Noorden is er een beetje bekaaid afgeko
men. Ook in de .agrarische sector, die ove
rigens geprofiteerd heeft van allerlei sub-
aidies, nu Engeland zoveel mogeiyk voedsel
thuis moet produceren, is alles nog niet
ootertje tot de boom Maar vergeleken met
hetgeen bereikt is, zyn dit normale zorgen.
Men kan zich natuurlijk niet ontveinzen,
dat Wales van 1940 af ineens de wind in
de zeilen heeft gekregen en dat die wind
zeer wel weer eens uit 'n andere hoek'zou
kunnen gaan blazen. Dat neemt met weg,
dat Wales dan beter voorbereid is dan na
de eerste wereldoorlog om zich te verdedi
gen tegen kwade dagen en dat het dan in
ieder geval niet uit een verloren positie
hgeft te starten.
Hoe al deze kwesties zich projecteren op
het dageiyks leven van het industriegebied
In Walte. zal ik u in een volgend verhaal
vertellen Een yerhaal over een bezoek aan
0e Rhonddavalley eertyds het Ydal der
wanhoop", genoemd Maar gezegd moet nu
reeds worden, dat het allerplezierigst is om
in een industrieel ge'bied te komen waar de
dingen 'zo ten goede zyn gekeerd en waar
de mensen, werkgever en werknemer, met
goede moed de toekomst tegemoet zien.
