i M
Drie Waddinxveners zwerven uit
naar Canada en Amerika
OS
Ti Kerkelijk examen in
de classis Gouda
VAN NELLE
Het kind verlangt naar een
grotere activiteit
Streep onder oude rekening van
het Beheersinstituut
Engelands standpunt inzake de
Perzische olie ongewijzigd
Koud licht kan stralen van
muren en plafonds
'Laafste emigran ten van dit jaar op de Maasdam
Samen op school, samen op
van verlof naar Brantford
de boot;
terug
Uit vroeger tijden
AT cy
AAR.
ANNEER.
Programma Afdeling Gouda
ven 2
Onder de negers aan
de Ivoorkust
Burgemeesterszoon werd
bekend predikant
Gestegen goudvoorraad bij
Nederlandsche Bank
K.L.M.-toestellen
meden de mist
Meubelmaker ontvoerde
minderjarig meisje
Over de taak van de opleidingsschool
Lezing door de
heer v.-Bakkum
MINISTER DONKER PLEIT VOOR:
Geen „verzet" tegen
de Rekenkamer
De Amerikaanse
trust-procedure
Londen uit de mist
Monument voor
verzetsheldin
Ongerustheid in Londen
omtrent houding der V.S.
GLOEILAMPEN WORDEN OUDERWETS
Oppervlakte-verlichting
Problemen van christelijke jongeren
worden besproken
Internationale conferentie t. f'
Zó gaan tve promoveren en
degraderen
Zakkenrollen in de mist
RUMOER IN CASA
IN HET BRANDPUNT
Dronken diplomaat met
geheime stukken
Meer dan twintig inbraken
op zijn geweten
Vernuftige
vondst
Zijn enige uitweg
Wijziging van de
Schepenwet
WOENSDAÓ 10 DECEMBER i952
GOUDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA T
(Van een onzer verslaggevers.)
ROTTERDAM Het kan wonderlijk gaan in de wereld. Samen zaten zH twee Jaar
geleden in de hoogste klas van de lagere school, een vlot Waddinxveens meisje en een
jongeman, die van Aanpakken wist en de wijde wereld wilde ingaan. Twee jaar zün
voorbijgegaan en zU verloren elkaar uit het oog. Het meisje werd na haar schooljaren
hulp in de huishouding en de jongen ging werken op een tuin. En gistermorgen zagen
zij elkaar onverwachts terugop de Maasdam van de Holland-Amerika LUn. die met
vierhonderd emigranten en vierhonderd gewone passagiers naar Halifax en New York
vertrok. Er was nog een streekgenote aan boord van het schip, dat .aan zijn vierde reis
begon. Het is de aanstaande schoonzuster van het meisje, die twee* maanden verlof in
Waddinxveen beef» doorgebracht en nu weer op weg is naar haar huis in het nieuwe
vaderland Canada.
Wp yj;n inpt snroncypTi Toen wlm.16 l!!ar was vroeg h9 ™igra-
55 TT t iljll HICl tie naar Amerika aan. Het duurt ongeveer
a 99 twe® Jaar. voordat een landingspermit voor
vooruitgekomen Amerika afkomt. Zo is het ook in dit geval
e gegaan. Wim is np 18 jaar. Gedurende de
Drie jaar geleden emigreerde met een *aren' dle verst"*en sinds de aanvrage.
Engels schip de familie Hoogendoorn van
de Brugweg te Waddinxveen naar een klein
plaatsje in Ontario, Simco. waar In die tijd
al anderhalf jaar een andere Waddlnxveense
het gezin van de heer v. d. Spek,
De familie Hoogendoorn trok bij
die familie in. De heer Hoogendoorn vond
een goede werkkring in het bedrijf waar
ook de heer v. d.. Spek. die aan de Hene-
gouwerweg heeft gewoond, werkte. Het
was een flink garagebedrijf. Het was voor
de heer Hoogendoorn een grote overgang,
want In Holland werkte hij op de veevoeder
fabriek van zijn vader.
Tot een half jaar geleden hebben beide
families er gewoond. Zij boerden er uit
stekend. De verdiensten waren heel goed. zij
konden flink sparen en kwam het ogenblik,
waarop zij konden verhuiaÉn naar Brant
ford. een plaats, die dichter bij New York
dan bij Halifax ligt.
Da$r werken de heren Hoogendoorn en
v. d. Spek ook tn een garagebedrijf, dat 52
man in dienst heeft. De families zitten goed
in het meubilair en hebben een eigen auto.
,.We zijn met sprongen vooruitgekomen".
Er kon zoveel worden gespaard, dat mevr.
Hoogend^orn-de Gelder twee maanden met
vacantie kon gaan naar haar ouders aan
de Brugweg. Met haar twee dochtertjes,
de vijfjarige Marjanneke, die in Waddinx
veen voor het eerst naar de kleuterschool
is geweest en de tien maanden oude Joan,
die met het .oog op de toekomst vast een
Canadese naar» heeft.
Natuurlijk is Sint Nicolaas bij Marjan
neke op bezoek geweest. Het feest van de
vijfde December bestaat in Canada niet
en er zijn zo goed als geen Hollandse emi
granten. die deze traditie in ere houden.
Zij hebben als goedheiligman de Kerstman
overgenomen, zoals zij zoveel Canadese,,
gebruiken overnamen.
Met mevr. Hoogendoorn-de Gelder reist
Siena de Bruyn mede. 18 Jaar en nu op weg
naar haar verloofde, die samen met zijn
broer twee maanden geleden per vliegtuig
naar Crfnada is gegaan, ook naar Brant
ford. waar zij hun intrek nafnen bij de fa
milie Hoogendoorn. Het zijn Rien de Gel
der. de verloofde van Siena en Piet. die in
zijn korte verblijf in Canada een leidende
betrekking heeft gekregen. Hij is namelijk
chef van een afdeling op een confectiefa
briek. waar veertig dames werken. Rien
werkt thans op een deurenfabriek. Het
gaat het tweetal uitstekend.
Siena. die in Waddinxveen hulp ln de
huishouding was. wil dit ook in Brantford
worden. Voorlopig blijft zij echter bij haar
aanstaande schoonzuster.
\oar Grand Rapid
Wim Berghoef, die bij Siena in de klas
heeft gezeten, ls de tweede jonge Waddinx-
vener, die er op uit trekt. Hij gaat naar
Grand Rapids in Michigan, waar hij gaat
wonen bij zijn broer Geert, die is getrouwd
met Ady v. d. Wulp, ook een Waddlnxveense
wier gehele familie ln Grand Rapids woont.
„Even naar huis jchrijven hoe luxe dit
schip is," zei Wlm Berghoef uit Waddinx
veen, die op xgeg is naar Grand Rapids.
De Goudsche Courant meldde:
75 Jaar gelede».
Het bekende Florentiner Quartett, dat het
vorige jaar bij zijn optreden alhier zoveel
succes oogstte, zal in Februari weer tn Gour
ds concerteren.
Voor afdeling Gouda van de Nederlandse
Protestantenbond sprak dr H. G. Hagen
over ..De Kerk", waarvan hij de voor- en
nadgjen aantoonde.
|0 Jaar geleden.
Toen 6 December de laatste tram uit Oude
water aankwam, bleek de conducteur niet
aanwezig te zijn. Hij was bij de Waaiersluis
uit de tram gevallen en bewusteloos geraakt
en door de zoon van de sluiswachter op een
kruiwagen naar het ziekenhuis vervoerd.
25 Jaar geleden.
Uit Ouderkerk aan de IJssel: Aan de heer
D Sonne ts per 1 Mei 1828 op zijn verzoek
eervol ontslag verleend als hoofd der open
bare lagere school II alhier. De heer Sonne
heeft deze betrekking vervuld 6inds 1 Oc
tober 1986.
heeft hij gewerkt op de tuin van de heer
Oudijk. Hij heeft er veel ervaring opge
daan, die hij in Grand Rapids in practijk
hoopt te brengen.
Geert Berghoef maakt het best in zijn
nieuwe vaderland. Hij werkt thans op een
meubelfabriek. Trouwens, het gaat de fa
milie v. d. Wulp de heer v d. Wulp had
een kapperszaak aan de Kerkweg ook
Uitstekend. Drie jaar geleden vertrok een
zoon, hij verrichtte het pionierswerk en
na enige tijd kon de gehele familie de over
steek wagen.
De passagiers zullen ook een Goudse op
de Maasdam, een prachtig drijvend hotel,
ontmoeten. Het i% de kapster Do de Moree.
van de Lange Tiendeweg, die van de Veen-
dam naar dit schip is overgestapt en de
scepter zwaait in de dameskapsalon en de
„parlour shop". Met de Maasdam gaat zij
nu cruise-reizen maken, naar Hawaii, Cu
racao en Zuid-Amerika.
De Waddinxveners zijn de laatst» emi
granten die dtt jaar met een Hollands
schip vertrekken. De eerstvolgende bqpt is
de Sibajak. die begin Januari naar Austra
lië gaat. f
Het Waddinxveense drietal, mevr. HoogendoornDe Gelder, Marjanneke en Siena de
Bruyn( Op weg naar Brantford, in Canada. Hoewel het schip de Canadese haven Halifax
aandoet, gaai het drietal meer tot New York. Dat ligt dichter bij de plSbts van
bestemming.
It Dec. 7.3S uur VrQe Evang. Gem.: Bijbel
lezing ds J. I. van Wtjok.
II Dee. I uur Central: Bijeenkomst Kon. Ned
Maatschappij voor Tuinbouw en Plantkunde,
Spreker H. Veendorp over „Bekende en min
der bekende kamerplanten"
10 Dec. I uur Reünie: spreekbeurt ds J.
Borger voor Logosverband.
11 Dec. 7.31 uur Cafv(|n: Jaarvergadering
Ned. Herv mannenvereniglng „Onderzoekt de
Schriften".
II Dec. I uur Weiterschool: Bijbellezing de
H. v. d Akker.
U Dec. 2.11—4 uur Turfmarkt UI: Contact
middag Stichting Pellta voor gerepatrieerden
11 Dec. 7.30 uur CalvUn: Spreekbeurt ds R
Kok.
11 Dec. 7.30 uur Chr. Geref. Kerk: Spreek
beurt de L. 8. den Boer.
11 Dec. 7.31 uur Ned. Geref. Gem. Spreek
beurt ds Joh. van Weizen.
Programma voor Zondag, aanvang half-
drie:
le Klaise: Nieuwerkerk—Zwerven; Berg
ambacht—Boskoop.
Bei. le klasse: Schoonhoven 3Bodegrt-
2e Klasse A: Nieuwkoop—Olympia 4;
G.D.SG-S.V. 5; Ona 8—N.S.V. 12 uur; Vep
3R.V.C- 12 uur: Esto—Haaitrecht 2
2e Klaeae B: Oudewater 2—Gouda 5; Gro®"
nevveg 2—Ona 5; Zwervers 2—Bergambacht
2; Schoonhoven 3Moordrecht 3 11.30 uur;
Etolwijk 2—Haastrecht 3.
2e Klaaie C: R.V.C. 2—Esto 2; Gfoeneweg
3—Ona 3 12 uur; Boskoop 2—Nieuwkoop 2.
3e Klaaie A: Woerden 3—Nic. Boys 2;
Donk 4—Waddinxveen 3; Boskoop 2—Nieuw
koop 3. 12 uur; G.D.S. 2—N.S.V. 2. 12 uur.
3e Klasse B: N.V.V. 3—Olympia 5; Gouda
8—Esto 3. 12 uur; R.V.C 3—Donk 5. 12 uur;
Ona 8—G-S.V. 6.
3e Klasse C: Haastrecht 4—G.D.S. 3. 12 uur;
Woerden 4—W.S.E. 2, 12 uur; Stolwijk 3—
Unio 4. 12 uur.
3e Klaaae D: Donk 8—Groot-Ammera 2,
It Dec. 7.4S uur Veemarktrestaurant: Bijeen
komst Friese Vereniging, lezing door Abe
Brouwer. |3 uur.
iï Dec. I uur Gemeentemuseum: Bijeenkomst 2e Klasse E: :Oudewater 3Waddinxveen
Humanistisch Verbond. Spreker dr J. P van-U 12 uur; Amm. S V. 3Nieuwerkerk 2. 12
Praag over „RMiglt, recht en rede In het mo- I jur; Zwervera 3—Moerkapelle 2, 11.30 uur.
Zaterdagmiddsgcompetitie.
Aanvang drie uur.
le KlRMe: Spirit 2—Sportlust 2; Verheul-
Boskoop Z; Rijnstreek—Woerden Z 2; Z.V.V.
W.D.S.
2e Klasse A: Jodan Boys 4S.S.V.G.;
Moerkapelle Z—S.K.G-; W.G.J.—Groot-Am-
meri.
2e Klasse B: Boekoop Z 2—Waddinxveen
Z 2; Bodegraven Z 2Verheul 2. et-
Ze Klasse C: S.K.G. 2—SpiMt 4«M.D.S. 2—
Sportlust 4. "Hr
Juniorencompetitie.
Aanvang 3.15 uur.
Afdeling A. Groep 1: Gouda -a—Unio a;
Sportlust a—Oudewater a.
Groep 2: Lekkerkerk a—Jodan Boy» a;
Ona a—Bergambacht a.
Groep 3: Waddinxveen aGouda b.
Groep 4: G.S.V. b—Groeneweg a. Schoon
hoven dHaastrecht a.
Afdeling B. Groep 1: Bergamb. b—Ona c.
derne humanisme\.
12 Dec. I uur
avond Remonstr.
Stalenberg uit ..Kerstlied"
13 Dec. 3—S uur De Kroon: Raceptie motor
club „Gouda" bij tienjarig bestaan.
13 Dec, I uur Ons Huis: Bint Nlcolaasavond
G.S.V.-junioren.
13 Der. I uur Kunstmin: reestavond motor
club „Gouda". Optreden „Da Speeldoos
13 Dec.: Verkoop van aanmaakhout door
padvlndsters en padvinders voor behoeftige
Goudse gezinnen.
Bioscopen
Reünie: Het rsadsel van da gehelmde rul-
t|fs (met Gene Autry). J en g.lg uur.
Schouwburg: Kon-Tiki (verteld door Thor
Heyendahl). 3 en 8.15 uur.
T en toonstellingen
Museum Het Catharlna Gasthuis: Tentoon
stelling werken van leden Goudse Fofoclun.
10—12.30 en 2—4 uur. Zondags 2—4 uur. Vrijdag
ochtend gesloten. Woensdag en Zaterdag ook
s avonds van 1—10 uur.
Apothekersdienst
Steeds geopend (des nachts alleen voor re
cepten) (Apotheek O Parit, Westhaven 14.
Dokterstelefoon: 4020.
WAT ZULLEN WE ETEN
DONDERDAG:
Kerrie-schoteltje.
Hutspot met klapstuk.
MARKTBERICHTEN
KAASMARKT WOERDEN
10 December. Aangevoerd 118 partijen
_j Kwaliteit 2.40-/ 2.43. 2e kwaliteit
2.38-/2.39, extra tot ƒ2.48. per kg. Hen
del flauw
(Advertentie)
Een beeld uit het leve» van de negers aan
de Ivoorkust was gisteren te zien in de
ontspannrngszaal „Amicitia" van de Gareu-
spinnerij op een filmavond van de afdeling
Gouda van de Vblkauniver|iteit. Het is een
episode uit het leven van drie blanken, die
trachten de negerstammen op e-en hoger
plan te brengen Het zijn een dokter, een
ingenieur en m«wl«nt.
een militaire commandant,
die in de film „Trommen aair de Ivoorkust'
de hoofdrol «pelen. Er is een verhaal ln
verwerkt over hetgeen er te doen ls rondom
de verbouwing van aardnoten voor een
oliefabriek. die ergens in de wildernis is
opgetrokken. De blanken strijden tegen de
oude gebruiken van de stammen, die geen
oliehoten willen verbouwen, maar liever
gierst. Een andere stam. heerser over ae
streek, ziet zijn macht verloren gaan.
Als verhaal niet zo geslaagd, maar a.s
documentaire over de zeden en gewoonten
van de negers 'n uitstekende film. Men ziet
negerdansen, de „draadloze telegrafie van
de tam-tam en men krijgt een indruk van
de ontberingen in de hete zon en detegen
slagen van de pioniers, die de beste jaren
van hun leven geven om de negen te hel-
PeVoór deze film werd een werkje over het
Muidersloot vertoond, een verhaal van het
oude slot. dat bewaard ls gebleven ult de
middeleeuwen. Van de kerker waarin Flo-
ris de Vijfde gevangen heeft «e^eten af tot
dp riddprzaal waarin in de Gouden tveuvi
de dichter Hooft en rijn tijdgenoten hun
bijeenkomsten hielden om hun werk voor
te dragen, ging het slot aan het oog voorbij
Haastige spoed is duur
Op 27 September kwam een wieirUder de
hoek van de Van Strijenstraat en de Katjen-
slngel urn. waarbij hij doof<,Ife5_tJ>wiJj!
transodftarbeider, eveneens een flets bertj
dendrwerd aangareden. Het f^lel ™Phet
eenfte fietser werd beschadigd, doch om het
daaUvv^at de vergoeding betreft eens te
wordeh- --ggf de ander geen gelegenheid,
daar hij haastig was doorgereden
Voor de politierechter te Rotterdam des
wege gedagvaard, was de verd"ht* "J"4
verschenen. Bij uiutek werd hij veroor
deeld tot ƒ25 boete, subsidiair 10 «gen
vSfTdJ aangereden* heeft hl) bovendien
een actie tot schadevergoeding te wachten.
(Van een medewerker)
Wanneer op 15 October 1799 de classis
Gouda en Schoonhoven ln vergadering bij
een is, heeft zij een zeer belangrijk agenda
punt af te handelen, namelijk het praepa-
ratoir (voorbereidend) examen van een
viertal candidaten in de theologie.
In de laatste jaren van de achttiende
eeuw ontbreekt bij velen de lust om pre
dikant te worden. Als gevolg daarvan
neemt het aantal studenten af. zodat in de
classicale vergaderingen minde/ verzoeken
van afgestudeerden binnenkomen om tot de
evangeliebediening te worden toegelaten.
Maar desondanks zijn er voor deze clas-
aisvergadering vier candidaten. De verga
dering. samengekomen m Gouda, is zich
bewust van haar belangrijkheid. De tal
rijke aanwezige predikanten en ouderlingen
zetten ernstige gezichten wanneer de vier
studenten worden binnengeleid. Het zijn
J J Metelerkamp. zoon van mr Alexander
Hendrik Metelerkamp. die enige tijd bur
gemeester van Gouda is geweest; J. Verlaat
uil Abcoude; P. van Eek uit Leiden en A.
Steeker, eveneens uit Leiden.
Wat doen de jongelui uit Abcoude en
Leiden in de classis Gouda? Vermoedelijk
hebben ze aan Gouda de voorkeur gegeven
omdat deze classis nogal soepel is bij exa
mens en omdat het er ten 6lotte niet toe
doet welke classis hét examen afneemt.
Öe kerkelijke en academische papieren
worden ln orde bevonden. Iedere candidaat
houdt een korte preek. Metelerkamp over
Rom. 12 1-2; Verlaat over 2 Cor. 5 10;
Van Eek ovei%l Joh. I 8 en Steeker over
1 Petr. 5 7.
Dan komt de examinator naar voren, ds
J. Martijn te Bergambacht. Hij neemt het
viertal examen af over hun kennis Van het
Hebreeuws en het Grieks „en daarna over
de stellige en wederlegbare waarheden van
onzen Hervormden redelyken Godsdienst",
zo notuleert de scrilja van de classis.
Knapper, dan examinator
In dat laatste zit iets vreemds, althans
wat het examen van Metelerkamp betreft.
Deze is namelijk al doctor in1 de theologie.
Hij heeft aan de academie te Harderwijk
een proefschrift verdedigd over <ie onster
felijkheid der ziel en hij zal over „de rede
lijke godsdienst" wel meer kunnen vertel
len dan ds Martijn. die maar een eenvou
dige dorpsleraar ls.
De vier jongelui leggen de eed tegen df
simonie af; zij zweren dus geen geldelijk
gewin te zullen zoeken met hun geestelijk
ambt. Zij tekenen de wederlegging der
dwalingen en zetten ten slotte hun hand
tekening onder de drie formulieren van
Enigheid Zij worden vervolgens tot de
^.edikdienst toegelaten en ingeschreven als
proponent, ander de cldsais van Gouda en
Schoonhoven.
Hoe ls het met de vier examinandi ver
der gegaan? Allen kregen zij weldra een
beroep Dr J. J. Metelerkamp naar Lopik;
J. Verlaat naar Oyen. P. van Eek naar
Spanbroek en A. Steeker naar t Woud bij
Delft. Zij werden alle vier in het jaar .1800
ln hun eerste gemeente bevestigd.
rie hunner zijn betrekkelijk jong ge
storven. Ds Verlaat overleed in 1820 als
predikant te Ellewoutsdijk. da Van Eek
vroeg in 1825 emeritaat aan als predikant
te Hontenisse, maar stierf reeds ln het
zelfde jaar; ds Steeker was reeds in 1805
in zij" eerste gemeente gestorven. Geen
van deze drie heeft bijzondere betekenis
gehad.
Met dr Metelerkamp was het anders.
Deze zoon van Gouda vertrok In 1803 van
Lopik naar Wassenaar en deed in 1808 in
trede te Delft Hier vroeg hij ln 1838 eme
ritaat aan Zijn sterfjaar wai 1838.
e Goudse burgemeeaterszoon is geen
onbemiddeld man geweest. Bij zijn over
lijden legateerde hij o.a. aan zijn eerste ge
meente Lopik een bedrag van 500 In
Delft behoorde hij tot de deftigste burgers
In de kerk was dr Metelerkamp een gezag
hebbend man.
Toen Jacob van Lennep in 1823 een voet
reis door Nederland maakte, ontmoette hij
aan een maaltijd bij de gemeentesecretaris
van Zwolle dr Metelerkamp. Van Lennep
schreef over die ontmoeting: „Met den do-
miné, een fraai, aangenaam en uitmuntend
gezin'd man sprak Ik over orthodoxie".
Een der zonen van dr Metelerkamp.
eveneens doctor in de theologie, heeft te
Soest en Muiden het predikambt vervuld-
Waterpolo
UITSLAGEN KRING GOUDA
Voor de wintercompetitie van de Kring
Gouda werden gisteravond in het Sp*ar-
dersbad gespeeld: Gouwe 2—SZPC 2 tda-
mes) 4-—2, Gouwe-combinatieBZC-combi-
natie (heren) 3—1, GZC 4—AZC (heren) 12—1.
Precies een maand geleden was op de ver
korte balans van de Nederlandsche Bank de
eerste sUJging te bespeuren van de goud
voorraad. Sindsdien heeft onze centrale
bankinstelling haar voorraad geel metaal
vermeerderd met 334 millioen. inclusief de
toeneming van de afgelopen week. Blijkens
de weekstaat per 8 December is wederom
naar men mag aannemen als gevolg van de
omzetting van convbrtibele valuta aan
het goud de voorkeur gegeven, een ver
schijnsel, dat ipmiddels ook internationaal
de aandacht heeft getrokken. Dientenge
volge heeft de goudvoorraad der bank de
lVi milliard thans verre overschreden en
bedraagt hij 1569 millioen. Met het zilver,
dat eveneens iets is toegenomen, is samen
een bedrag van 1582 millioen bereikt.
Goud en valuta bij elkaar belopen nu het
record van 3646 rhillioen tegen 3553 mil
lioen een maand geleden.
De zware mist van de laatste dagen is ar
oorzaak van, dat bijna de gehele luchtvloot
van de KLM „buitengaats" ls Alleen enkele
toestellen die de gewone revisie ondergasn
staan nog op Schiphol. Op verscheidene
vliegvelden ln Europa hebben de Neder
landse verkeersmachlnes een toevlucht ge.
zocht.
Van deze uitwijkhavena uit zijn en wor
den vluchten gemaakt om passagiers te
brengen en te halen. Kunnen de passagiers
niet per vliegtuig hun eindbestemming be
reiken. doordat de desbetreffende luchtha
vens „dicht" zijn. dan worden zij onder
begeleiding van KLM-pereoneel op andere
wijze door de KLM vervoerd. Dit geschiedt
per trein of met verwarmde bussen De
meeste fCLM-vIiegtuigen zijn uitgeweken
naar Frankfort. Parijs en Hamburg.
(Advertentie)
De officier van Justitie bij de Arrondisse
mentsrechtbank te s Gravenhage heeft gis
teren een gevangenisstraf van een jaar.
waarvan vier maanden voorwaardelijk n
onder toezichtstelltng geëist tpgen de 29-
jarige meubelmaker-timmerman E. H uit
's Gravenhage. die wordt verdacht van ont
voering van het minderjarige meisje H-
W. M.
In Juli 1.1. is verdachte, die getrouwd was.
enkele malen met het meisje uitgegaan
Toen het op een avond erg iaat was gewor
den. durfde het meisje niet meer naar huls.
Verdachte gaf voor. dat hij ook niet meer
naar huis durfde, omdat hij bang was voor
zijn ouders De twee bleven toen de nacht
maar in hel Haagse Bos.
Daarna befcloter zij een tocht door ons
land te maken. Ze belandden ten slotte in
Amsterdam waai 'e moesten bedelen om
enigermate in hun onderhoud te voorzien
Het meisjeyieeft er na verloop van tijd ge
noeg van gekregen en Is naar 's Graven-
hags teruggekeerd.
In de jaarvergadering van de Schoolver
eniging voor neutraal bijzonder onderwijs
voor Gouda en Omstreken, sprak de heer P.
van Bakkum. gemeentelijk inspecteur van
het L.O. te Amsterdam over „De betekenis
van de onderwijsvernieuwing 'voor dé op
leidingsschool." Spreker begon met vast te
stellen, dat het niet zo gemakkelijk te zeg
gen ls wat onder onderwijsvernieuwing
moet worden verstaan. Heeft zij *en gun
stige ot een ongunstige betekenis? Wat is
onderwijsvernieuwing en wat houdt het in?
Daarvoor ls eerst nódig de betekénis van
de opleidingsschool te onderzoeken, want
volgens spreker is er een causaal verband
tussen onderwijsvernieuwing en opleidings
school.
De opleidingsschool wordt ln de L.Q.-wet
niet genoemd ln tegenstelling met allerlei
andere typen, zoals L.O.-, ULO-, MULO-
scHolen. Opleidingsschool zegt feitelijk
r.iets en is geen beschermde titel Waarvoor
leidt men op? Een schpol, die dit etiket
voert, bedoelt een bestemming aan de leer
lingen te geven. Van de leerlingen echter,
die de opleidingsscholen bezoeken, bereiken
geen 25 pet ULO. HBS of Gymnasium,
waardoor de opleiding in een ongunstig
blaadje is komen te staan, aldus de heer
Van Bakkum. De doelstelling la verkeerd.
Het onderwijs behoort autonoom te zijn.
zij behoorj; zich een taak in eigèn ressort
te stellen en niet 3 priori opleidingsschool
te zijn. Wij Nederlanders gaan er nogal prat
op op wat wij op onderwijsgebied hebben
bereikt. Maar daarvoor bestaat geen reden.
Inpompen van examenttof
Eensdeels moet de opleidingsschool prac-
tisch gericht zijn. anderdeels aansluiten op
zes jaar M.O. of gymnasium en daarna uni
versitair onderwijs zo vervolgde spreker.
De opleidingsscholen komen in een bijzon
dere positie, omdat zij zich moeten richten
naar de examens. Aldus ontstaat het ge
vaar. dat het onderwijs, omdat de ouders
lingen. die niet geschikt zijn voor het M O
op verlangen van de ouders klaar gestoomd
worden voor het examen, door het inpom
pen van de speciale examen-opgaven. Zo
iets. als ..gij vraagt en wij pompen het er
wel in." Een funeste invloed gaat van dit
streven uit, een invloed, die soms al in de
van practisch onderwijs moet naar ver
nieuwing worden gestreefd.
Kind ie uitgangspunt
Een karakteristiek van onderwijsver
nieuwing is. dat het kind uitgangspunt is.
Het kind werd 75 of 50 iaar geleden eeheel
anders gezien dgn thans. Het geniet thané
lichamelijk en geestelijk veel meer vrijheid
dan vroeger. Spreker herinnerde er aan
hoe de kinderen vroeger in de bank moes
ten zitten, handen op de rug, rug achter
waarts gestrekt enhoofd achterover Ten
aanzien van de geeste.ijke ontwikkeling
merkte spreker op. dat in tegenstelling met
vroeger de kinderen hun ouders steeds
meer met ie en tij aanspreken. We zien
steefla iets veranderen. Kinderpsychologie
paedagogische wetenschap bevestigen
derde klasse merkbaar is. Als een halfjaar j wat intuïtief groeide. Het kind wil tot een
na het afgelegde toelatingsexamen de ge- zekere zelfstandigheid komen, wat zich in
slaagde leerlingen bet nogmaals zouden j activiteit demonstreert. Meer beweging ls
moeten doen, zouden ze er weinig van te- I ook op school nodig. Thans bestaat een veel
rechtbrengen. Het gaat er dus ten onrechte ruimer inzicht hoe we kennis krijgen en
gebruiken dan b.v. in 1900. Het kind ls
doel.
niet om of het kind met veel kennis op
school gekomen ls. Bij het M O wordt veel
geleerd, maar niet hoe de leerling leren
moet. Dit moeten de leerlingen zich op de
lagere school eigen hebben gemaakt.
Hoe de les wordt geleerd, wordt op HBS
of gymnasium niet nagegaan. Het resultaat
wordt overhoord. Het leren leren wordt
bij het M.O*. verwaarloosd, en aan de goede
methode om te leren wordt geen aandacht
geschonken De opleidingsschool behoort in
de eerste plaats zich ten doel te «tellen het
voorbereiden voor de taak en ln de tweede
plaats het klaarmaken voor het examen.
Het voorbereiden voor de taak van hen.
die het practische lev»n Ingaan, van de In-
telligenten, die als vaklieden concreet moe
ten kunnen denken, die ln een bepaalde si
tuatie moeten weten te handelen. Voor de
genen die naar een universiteit gaan, ts
het Juist denken over een situatie.
Men ziet dus. dat de school twee doel
stellingen beeft: opleiden en voorbereiden.
Komende tot de onderwijsvernieuwing
merkte spreker op. dat met dit begrip van
alles wordt gedekt, tot wanorde en plaat
je# plakken toe. Indien de onderwijskracht
aan vernieuwing doet. kan met recht de
vraag gesteld worden „Is hij of zij er achter
of er voor." Onderwijsvernieuwing vraagt
zowel van oudera als leerkrachten om tot een
andere Instelling te komen Onderwijs
vernieuwing is niet nieuw. Ver terug
gaande zien wij telkens perioden van ver
nieuwing. telkens gevolgd door perioden
van consolidatie. Een naar bovèngaande
golvende lijn zou dit beeld kunnen weer
geven. In stelsels uitgedrukt Montessorl
verlangen, dat hun kinderen naar HBS of Dalton, daarvoor Jan Ligthart. thans zou-
gymnasium zullen gaan. steeds meer op de den we Kees Boeke als vernieuwer kunnen
speciale exameneisen wordt gericht. Voor de noemen, hoewel ook deze. 4vat uiteraard'
HBS ia feet toelatingsexamen wettelijk ge- onvermijdelijk ls. fouten heeft gemaakt,
regeld, tot het gymnasium kan toelatingaldus de heer Van Bakkum Soma wordt
ook op advies van het curatorium zonder de vernieuwing door personen, eoms door
examen geschieden. Men ziet nu. dat leer- een beweging gebracht. Uit een oogpunt
Het onderwijs moet voortkomen uit het
geen waarin het kind leeft. Vroeger wu
het onderwijs eenvoudig en gelijkvormig.
Op de grotere activiteit, die het kind ver
langt. moet men op de épleidingsschoel een
sterk beroep doen en daaraan mag zeker
niet worden voorbijgegaan met het oog
op dfe voorbereiding voor het M.O. Bij dit
M.O. wordt de stof behandeld en uitgelegd
en die het niet begrijpt, wordt tot de
sufferds gerekend. Daarom moet het kind
geleerd worden, de teerstof die het als
regel vla de onderwijzer te verwerken
krijgt, rechtstreeks, dus niet via de on
derwijskracht. te benaderen, zodat het moet
leren de leerstof zelf op te nemen. Verant
woordelijkheid geven is nodig, maar tevens
opletten, dat het geen knoeiwerk wordt.
De belangrijkste figuur op school ts de
onderwijzeres uit de eerste klas. daarna
vormen de examenklassen de belangrijkste.
Indien Iemand van het oude moeilijK af
stand kan doen. ziet men toch dikwijls dat
hij groeit naar degene, die nieuwe metho
den ln toepassing brengt. Want het ts on
doenlijk wanneer een onderwijskjacht
sterk voor nieuwe methoden geporteerd ie
en de onderwijzer in de volgende klas
strak aan de oude methoden blUft vast
houden. De invloed van de onderwijzer moet
hierin bestaan, dat de groep in zijn geheel
zoveel mogelijk van het klassikaal onder
wijs moet kunnen profiteren. De verstan
delijke ontwikkeling van de groep ligt
soms wel drie of vier jaar uiteen. Zodra
de instructie gegeven is. moet de onder*
wijzer toelaten, dat de kinderen Individueel
aan de gang gaan. maar elk kind moet
werk gegeven worden, dat binnen het be
reik van zijn geestelijke vermogens Hgt.
Ifbrst de instructie, daarna de taakjes met
opdrachtjes. zodat ze zelf moeten leren
denken over de stof. die ze verwerken.
Dat ie de taak van de opleidingsschool, a»
besloot de heer Van Bakkum.
WOENSDAG 10 DECEMBER 1952
EERSTE BLAD - PAGINA S
Naar het oordeel van de minister van
Justitie heeft de zjjn Inziens te zelfstandige
positie, die het Beheersinstituut in de eerste
jaren van zijn bestaan heeft gehad, een be
langrijke rol gespeeld b(J het ontstaan, resp.
het niet snel verbeteren van de gebreken
in de administratie van dat inytituut. Hoe
wel de bepalingen van de besluiten herstel
rechtsverkeer en vijandelijk vermogen een
deugdelijk toezicht op het Beheersinstituut
mogelijk maken, ia daarvan in de eerstf
jaren na de bevrijding in de practijk weinig
terechtgekomen, aldus minister Donker in
z(Jn memorie aan de Tweede Kamer.
Eind 1947 werd door de toenmalige ambts
voorganger van de minister de cfentrale
accountantsdienst van het ministerie van-
Financiën belast met de contróle \»an het
Beheersinstituut. In Januari 1949 kwam de
C A.D met zijn eerste rapport. Kort daarna
weigerde de Rekenkamer de verevening. In
Mei 1949 benoemde de regering een rege
ringscommissaris. wiens in Februari 1950
uitgebrachte rapport leidde tot de benoe
ming van een derde directeur. De minister
meent, dat thans de. administrateur van het
Beheersinstituut en de controle daarop aan
redelijke eisen voldoen. De Rekenkamer
heeft dan ook inmiddels de ontvangsten en
uitgaven van het Beheersinstituut over 1950
verevend. In haar verslag over 1951 heeft
de Rekenkamer over het Beheersinstituut
slechts weinig opmerkingen hoeven te
maken.
De minister ls van oordeel/dat het wets
ontwerp tot het aannemen van de ont
vangsten en uitgaven van het Beheersinsti
tuut over de periode tot en met J949 dient
om een streep te zetten onder een periode,
waarin van vele zijden minder of meer ver
schoonbare fouten zijn gemaakt, en dat het
wetsontwerp hiertoe de thans enig mogelijke
uitweg biedt
De minister meent, dat erkenning van de
t'aak van de Algemene Rekenkamer als
voorlichtend orgaan van de Staten-Gene-
raal op comptabel terrein niet meebréngt,
dat de regering verplicht is aan alle wensen
en voorstellen van de Algemene Reken
kamer zonder meer gevolg te geven. Dit is
niet ais verzet tegen de Rekenkamer aan
te merken.
Terugbetaling van heffingen
Naar aanleiding- van de vraag omtrent
terugvordering van te hoge honoraria wordt
het volgende opgemerkt. Slechts wat on
verschuldigd betaald is. kan teruggevor
derd worden. Beheerders- en bestuurders-
lonen, nadat zij door het Beheersinstituut
zijn vastgesteld, zijn verschuldigd en kun
nen dus. indien zij zijn betaald, niet terug
gevorderd worden. Wel wordt, indien door
een fout van het Béheersinstituut een te
hoog honorarium is vastgesteld, door het
Beheersinstituut aan de beheerde de daar
door geleden schade vergoed.
Ten aanzien van de heffingen, die volgens
een vast tarief, naar rato van de grootte van
het vermogen, worden berekend, is de posi
tie anders. Wanneer de beheerde aantoont,
dal de heffing te hoog is vastgesteld, wordt
hem het te veel betaalde gerestitueerd.
I oorts kan vermindering der heffing plaats
vinden. indien oplegging der volledige hff-
fing een te zware druk op het beheerde ver
mogen zou veroorzaken. De omstandigheid,
dat ei aan een bepaald beheer weinig werk
is geweest, is echter geen reden tot vermin
dering der heffing.
Naar aanleiding van de vraag, in hoeveie
gevallen het N.B.I.. resp. de staat, is aan
gesproken wegens „wanbeheer" wordt het
volgende meegedeeld: Bij de gewone reen
ters zijn 42 zakëh aanhangig gemaakt, waar
van 19 zijn afgedaan. In de 42 aanhangig
gemaakte zaken was in totaal gevorderd
ruim f 2 000.000. In de vier «aken. waarin
een schikking werd getroffen, was in totaal
geëist 49.300. Bij de schikkingen werd in
totaal betaald 12.700. In de vier zaken.
Dr pagfetnring te Schiedam en
rle Rotterdamse Kadiodistributie
Ons bericht in onze editie van giste
ren over de storing in de gastoevoer te
Schiedam en de „starre ambtenarij" van
de radiodistributiedienst te Rotterdam
blijkt helaas niet met de feiten overeen te
stemmen. De mededeling, welke de Schie-
damse politie verzocht had door te geven
is door de plaatselijke dienst wel degelijk
over de lijnen 3 en 4 doorgegeven, doch dit
kon in verband met aller.lei poeilijkheden,
o a de mist eerst om 8.14 geschieden De
dienst heeft echter niet het recht zonder
toestemming van de commissie voor door
gifte van locale mededelingen in Den
Haag over de lijnen 1 en II mededelingen
te doen. Aan de Schiedamse politie ia
echter wel degelijk opgegeven, zo deelde
de distributiedienst ons mee,' hoe men de
Haagse functionaris die hierin te beslissen
had, kón bereiken en ook de portier van
O.K. en W had de Schiedamse politie daar
heen kunnen verwijzen. Bovendien bereikt
men met de distributie slechts ongeveer
een kwart der luisteraars. Als de Schie
damse politie een verzoek aan Hilversum
had gericht, wat in dit geval de weg ware
geweest, had mén automatisch zowel de
toestel- als de distributieluisteraars via I
en II kunnen bereiken.
Uit de mededeling van de dienst blijkt
dus wel, «Jat van „starre ambtenarij" aan
de kant van de radiodistributiedienst te
Rotterdam geen sprake is geweest en wij
bieden voor deze uitlating gaarne onze
verontschuldiging aan.
waarin een veroordeling werd uitgesproken,
waa in totaal geëist 719.000, terwijl tn
totaal werd toegewezen 7 200. Bij de voor
zitter van de Raad voor het Rechtsherstel
zijn 570, zaken aanhangig gemaakt, waar
van 504 zijn afgedaan. Ten aanzien van deze
procedures is er van afgezien om cijfers te
verzamelen over de gevorderde en de toe
gewezen bedragen.
Gevallen van fraude
Bij de afdeling Rechtspraak van de Raad
voor het Rechtsherstel zijn 146 zaken aan
hangig gemaakt. Einduitspraak is gedaan
in 106 van deze zaken. In de 146 aanhangig
gemaakte zaken werd ln totaal gevorderd
ruim 3.000 000 In de 19 gedeeltelijk toege
wezen zaken was in totaal geëist rond
f *5.800. terwijl werd toegewezen 23 800.
In de 14 geheel toegewezen zaken was het
totale bedrag der toegewezen sommen
15.700.
Het aantal gevallen van fraude door be
heerders kan niet volledig worden opge
geven. Gegevens zijn verkregen omtrent 28
gevallen van fraude, tot een totaal bedrag
van ruim 265.000. In negen gevallen ia de
schade door of namens de betrokkenen ge
heel terugbetaald: in 15 gevallen ls de
6chade teruggevorderd, maar niet of nog
niet geheel terugbetaald. In vier gevallen
is van terugvordering afgezien. In totaa 1
werd terugbetaald ruim ƒ98.000. Een straf
rechtelijke veroordeling is in vier gevallen
uitgesproken.
Het Nederlandse standpunt
De wijze, waarop in Nederland gevestigde
vennootschappen indirect betrokken zijn ge
worden in de thans in de Ver. Staten van
Amerika tegen de grote oliemaatschappijen
aanhangig gemaakte anti-trust-procedure,
heeft de bezorgdheid van de Nederlandse
regering gewekt
Door de behandelende rechtbank ls n.l.
aan deze oliemaatschappijen opgedragen
over te leggen bepaalde, in algemene ter
men aangeduide categorieën van documen
ten of copieën daarvan, welke deel uitma
ken ven de archieven van in Nederland ge
vestigde maatschappijen waarin Amerikaans
aandelenbezit is vertegenwoordigd. De
Amerikaanse rechter gaat op grond van dit
aandelenbezit, uit van het standpunt, dat
hij het recht heeft overlegging van de ar
chieven deT in Nederland gevestigde maat
schappijen te eisen
De Nederlandse regering stelt hiertegen
over. dat in een procedure tegen de Ame
rikaanse aandeelhouders gevoerd, de over
legging van Nederlandse archieven niet kan
worden gevergd. De regering heeft daarom
te Washington haar bezorgdheid tot uit
drukking gebracht en daarbij mededeling
gedaan van het feit. dat zij haar toestem
ming aan de verzending der betrokken do
cumenten van Nederland naar Amerika zal
onthouden.
Dinsdagmorgen waa de mist in Londen
vrffwel geheel opgetrokken. Enkele mist
en hier en daar en beUielde wegen
nog moeilijkheden in de
Op 'n grauwe dag tussen Kerstmis en Nieuw
jaar 1944 stierf in het concentratiekamp te
Ravensbrück een Winterswijkse huismoeder,
aan wier moedig initiatief tijdens de bezet
ting stellig vele onderduikers hun leven te
danken hebben. Het was deze mevrouw H.
Th. Kuipers-Rietberg, die de stoot gaf tot
de oprichting van de Landelijke Organisatie
voor hulp aan onderduikers (de L.O) In
illegale kringen kende men haar als Tante
Riek.
Onder voorzitterschap van burgemeester
J. Kneppelhout is thans te Winterswijk een
comité opgericht, dat alle Nederlanders op
wekt om bij te dragen tot het oprichten van
een mopument, ter ere van Tante Riek en
tevens van het werk van de Nederlandse
vrouw in het verzet in het algemeen Het
ligt in de bedoeling, het monument in de
voormalige woonplaats van wijlen mevrouw
Kuipers een plaats te geven.
(Van onze Londense correspondent.)
Eden ontkende gisteravond ten stelligste
in het Lagerhuis, dat Engeland van plan is
de rechten en belangen van de Anglo
Iranian over te dragen aan een groep Ame
rikaanse olie-inaatschappUen. Eden zei. dat,
voorzover hü kon opmaken uit dc verkla
ring van het Amerikaanse departement van
buitenlandse zaken, de Amerikaanse politiek
ten aanzien van het ollcconflict in Perzië
onveranderd is. HU legde deze verklaringen
AMERIKAANSE LABORATORIA zUn er
in geslaagd, een nieuwe methode voor
verlichting te vinden die electroluminlseen-
tie genoemd wordt. De methode verschilt
evenveel van de bekende verlichting met
fluorescentie-lampen als de gloeilamp van de
vleermuisbrander of de kaars. Het is een
betrekkelijk ..koud" licht waarbR veel min
der warmte vrUkomt dan bU de tot dusverre
gebruikeiyke soorten electrische lampen.
De Franse onderzoeker G. Destriau heeft op M „itzür,
dit gebied al eerder proeven gedaan en «Un js d:ie er op u ijn PvDOseren
bevindingen gepubliceerd. Daarin wordt ge- d<; gloed van ecn „f.
zerd dat licht kan worden opgewekt door "J" er 7eer °P 8esteld een proef te nemen,
een chemj.eh pneder (d.t voorn.meHIk uit feljame™ en kleedvertrekken kunnen in de
zinkoxUde bestaat), te mengen met wonder- toekom:st yoorz.cn wonden van muren en
olie. dit men,.ei op mtc, nil te .trtlken en P«' S ™ldnenÏÏ
,7 v'n". "n"'B« llr. ÏSTSMISM ver-
echte, io nwnk. dat aommi,e .deerden «Ml tr«oewe| mmt de h„„d „ggendc
vorm voor de nieuwe verlichting een vlakke
plaat is. zijn de ingenieurs er toch reeds ln
'U Muren en plafonds bekleed met pla- 4'
S ten die een zacht licht uitstralen: dat
de belofte die de ontwikkeling van de g
„electroluminiscenlie" inhoudt, een
revolutionnaire nieuwe methode voof
i electrische verlichting. j
andere tormen van verlièhtlng minder ge
schikt of zelfs onmogelijk zijn. Het diffuse
licht, dat deze platen uitstralen, maakt ze
vooral geschikt voor decoratieve doeleinden.
kunstschat t<
1*7
KOTTAYAM (TRAVANCORE—COCHIN.
INDIA) December
TAE DERDE Wereld-conferentie betreffen-
de de ChristelUke Jeugd, welke van 11
tot 25 December wordt gehouden in het
landelUke plaatsje Kottayam in de Zuideiyke
staat Travancore—C ochin, is de eerste con
ferentie van deze aard. welke ooit in Azië
is bUeen geweest. Niet minder dan 360 leden
nit 75 verschillende landen nemen er aan
deel. Kerkelijke dignitarissen en leiders van
de christelUke wereld zullen elkaar hier
ontmoeten om van gedachten te wisselen
over de grond-waarbeden van het chris-
telUk geloof, voornameiyk in verband met
viaagstukken. welke zich in Azië voordoen.
Onder de aanwezigen zal zich vermoedetyk
ook dr Niemöller bevinden, maar op het
ogenblik, waarop wU dit schrijven is dien
aangaande geen zekerheid verkregen.
De conferentie zaf worden gehouden op
de door palmbosseri begrensde terreinen
van de Organisatie van Zendelingen, welke
een eeuw oud is. De afgevaardigden komen
bijeen onder een groot afdak, gemaakt van
bamboe en palmbladen. Hier zullen ze
spreken over vijf vraagstukken, welke ver
band houden met hedendaagse Christelijke
Jeugd:
le. De Eenheid van Christus ten aanzien
van de machtige wereldlijke ideologieën,
opkomende godsdiensten en hang naar
syncretisme;
2e. Maatschappelijke, politieke en econo
mische rechtvaardigheid ln verband met
nationalisme, onafhankelijkheid en demo
cratie;
aard en taak van de kerk;
Persoonlijke verhoudingen in gezin en
maatschappij;
5e. De christen bij internationale span
ningen en spanningen tussen verschillend.»
rassen cn het vraagstuk van oorlog en vrede.
De conferentie wordt gehouden onder
auspiciën van vijf internationaje christelijke
organisaties: De Wereldraad der Kerken,
gevestigd te Genève, de Wereldraad voor
Christelijk Onderwijs en Zondagsschool-
onderwijs. gevestigd in New York en
Ionden, de Wereldbond van Christelijke
jonge mannen (de Y.M.C.A). de Wereld
bond van Christelijke Jonge Vrouwen
(Y W C Aen de Wereld Federatie van
Christelijke Studenten, welke laatste drie
alle in Genève zijn gevestigd.
Do dorde
oordeel waren dat het verschHnsel nooit i
duidelUk geconstateerd was. Een Amerikaaa-
se fabriek was echter van oordeel, dat voort
zetting
was.
fcpt onderro*k „„cMv.nrdM
1 methode om electrische energie voor ver
lichtingsdoeleinden te gebruiken. Een kaars
vlam of een ouderwetse vleermuisbrander
geven licht doordat koolstofdeeltjes tot gloei-
hitte verbit worden, bij de gloeilamp wordt
worai mei een mei gciciueuuc de gloeidraad door de electrische stroom-tqjt
waarmee een glazen plaat van bijzondere gloeihitte verhit. Hierbij wordt dus eigen-
samenstelling bedekt wordt, die wèl Relei- lijk warmte-energie in licht-straling omge-
dend is Als het kunsthars daarna met een zet. Bij de tweede methode om licht voort
zeer dunne metaallaag. zoals zilverfoelie be- te brengen worden ontladingen ln sterk ver
dekt wordt en de verbindingsdraden met dunde gassen met of, zonder gebruikmaking
Ond*r hrt motto v,n ..beter l,»t don noo^" publiceert de KNVB tn de Bporl-
kroniek z|jn promotie- en degradatieregeling d.w.g. behalve voor de eerste
kiaasers. Deze voetballen nog steeds in de mist.
Rsisrve le Klss
Degradatie: Nummer laatst van de Re
serve ie Klas degradeert automatisch
naar de Reserwe ïe Klas.
Reserve 2e Klas
Promotie: De kampioenen van de Re
serve Je Klas A. B en C spelen een
gehele competitie om één plaats ln de
Reserve le Klas.
Degradatie: De nummers laatst van de
Reserve 2e Klas A B en C degraderen
automatisch naar de Reserve 3e Klas.
2e Klas
Degradatie: De
2e Klas A en B degraderen automatisch
naar de 3e Klas.
3e Klas
Promotie: De kampioenen van de 3e
Klas A en B spelen een gehels com
petitie om één plaats in de ïe Klas
De kampioenen van de 3e KI as C en
D idem.
Degradatie: De nummers laatst van de
3e Klas A. B. C en D degraderen auto
matisch naar de 4e Klas.
4e Klas
Promotie: De kampioenen van de 4e
Klas a en B spelen eeo gehele com
petitie om één plaats ln de 3e Klas.
De kampioenen van de 4e Klas C en
D idem; 4e Klas E en F Idem; 4e Klas
O en H Idem.
Degradatie: De nummers laatst van de
4e Klas A t.m H degraderen auto
matisch naar de Afdelingen-
polen van een stopcontact verbonden
worden, gaat de plaat licht geven.
Feitelijk krijsen wij hierdoor een conden
sator en het apparaat kunnpn wij dus een
lichtgevende condensator poemen. evenals
wij een electrische gloeilamp een lichtgeven
de weerstand zouden kunnen noemen De
stroom, waarop de plaat aangesloten wordt,
moet wisselstroom zijn. want alleen dan gaat
de lamp licht geven. 'Als de lamp op gelijk
stroom wordt aangesloten geeft hij alleen
maar een korte lichtflits, waarna wij de
lamp onbeperkte tijd aangesloten kunnen
ten zonder dat er een lichtverschijnsel op
treedt, pas bij het uitschakelen van de
"room l'cht hij opnieuw even kort op.
Een normale wisselstroom van 50 perioden
„jl góed voldoen, vooral voor lichtgevende
wijzerplaten van klokken. Maar daar alleen
bij het wisselen de plaat licht geeft, zal on
getwijfeld een hoogfrequente stroom beter
Als men het voltage verhoogt.
lichtsterkte eveneens groter en
dit is mogelijk met behulp van een kleine
transformator.
Als dergelijke lampen voor de verlichting
van etalages, kantoren en dergelijke alge
meen gebruikt worden, zullen spoedig een
voudige omvormers in de handel worden ge
bracht voor het verhogen van het aantal pe
rioden. een werkwijze, die geen moeilijkhe
den oplevert en waarvoor geen ingewikkel
der apparaten nodig zijn dan die. welke thans
in duizenden fabrieken, kantoren en wonin
gen in gebruik zijn.
Men is er in geslaagd, verscheidene stof
fen te vinden die het vermogen bezitten vol
gens deze nieuwe methode electriciteit in
licht om te zetten Dergelijke stoffen worden
„phosphoren" gnoemd. maar zij moeten an
dere eigenschappen bezitten dan die, welke
in fluorescentiebuizen of kathodestraallam-
pen gebruikt worden, deze geven licht on
der invloed van ultraviolette s.'.w>len zoals
fluorescentiebuizen, of kathodestralen
zoal* in televisiebuizen.
Mooi voor musea
T~le onderzoekers rijn er van overtuigd,
dat de nieuwe verlichting in tal van ge
vallen van grote waarde ia. b.v. daar waar
an lichtgevende stoffen opgewekt. Dit licht
van verschillende kleur ziet men thans over
al in de lange glazen buizen, waaraan elke
vorm kan worden gegeven.
De electrolumlnisentie werkt echter op een
andere wijze, daar het lichtgevend vermogen
van de lichtbron door het omkeren van het
potentieel opgewekt wordt, hetgeen dus be
tekent. dat de aard er van afhankelijk is vsn
de gebruikte „phoshoren". Om het kort en
duidelijk te zeggen: het is oppervlakte-ver
lichting en hoewel het nog zo nieuw is dat
het het experimentele stadium nauwelijks
achter zich heeft gelaten, lijkt het toch een
„lichtende" toekomst tegemoet te gaan.
Deze vijf orgahisaties hebben reeds vroe
ger twee wereld-conferenties van christe
lijke jeugd belegd; de eerste werd in 1939
in Amsterdam gehouden en de tweede in
1947 te Oslo.
Zoals boven reeds gezegd, zullen in de
thans te houden conferentie voornamelijk
Aziatische vraagstukken aan de orde komen.
Tweederde van. alle afgevaardigden zijn
afkomstig uit Aziè. het MiddeniOosten en
de Zuid-Pacific. Mei name zal o.a. de strijd
welk'e de christelijke jeugd in Azië heeft
te voeren in een wereld welke snel van
gedaante wisselt, onder de loupe worden
genomen. De conferentie zal evenwel chris
tenen in de gehele wereld rechtsnoeren
geven, welke in een geschriftje zijn vervat
ter toepassing van de christelijke leer te
midden van armoede, onwetendheid, koio-
nisme. maatschappelijke en economische
onrechtvaardigheid, waarin de Aziatische
volksmassa eeuwen- en eeuwenlang heelt
geleefd. In een desbetreffende mededeling
wordt er tevens de nadruk op gelegd, dat
de strijd, welke sommige naties hebben ge
voerd tegen deze/hinderpalen en de politieke
vrijheid welke rinkelen hebben verworven,
nieuwe vraagstukken hebben doen ontstaan
betreffende persoonlijke vrijheid waaraan
aandacht dient te worden geschonken en
waarvoor chri|telijk Azië een oplossing
Z „Een speciale Iconferentie in Azië werd
noodzakelijk, wégens de verstrekkende be
tekenis. welke he Aziatische aangelegen
heden in de gehele wereld hebben gekregen"
wordt verder in het geschriftje gezegd.
.De eeuw der vrijheid en de christenen ln
Azië luidt een van de onderwerpen van
plaatselijk belang, welke ter sprake zullen
komen.
De organisatoren van de conferentie
leggen er de nadruk op. dat de besluiten.
ie!ke ter conferentie worden gc:
„laat ik nou in me eige zak zitte!
'•VVVVVVVtXtVVVVVVV'
Reserve 3e Klas
Promotie: De kampioenen van de Re
serve 3e Klas A. B en C spelen een
gehele competitie om één plaats in de
.Reserve 2e Klas De kampioenen van
de Reserve 3e Klas D, E en F idem.
De kampioenen van de Reservé 3e Klas
O. H en I Idem.
Degradatie: De nummers laatst
Reserve 3e Klas A tm. I degraderen
automatisch naar de Afdelingen.
TN de inheemse koffiehuizen in Marokko
-*■ zitten urenlang de schakers over het
bord gebogen. Men ziet hen zelden een stuk
verzetten. Ze hebben tijd in overvloed èn
ze hebben dat wat men nodig heeft om met
zoveel tijd raad te weten: geduld. Daarom
denken ze lang voor ze een zet ondernemen.
Het zijn goede schakers.
De betrekkelijk lange periode van rust,
die Frans Marokko achter de rug heeft, is
zo'n periode geweest van overdenken van
de volgende zet. De nationalistische scha
kers zaten over 't bord i
gebogen bereke
nend en analyserend
Met het plotseling op
gelaaide bloedige op
roer in Casablanca
(men zegt in Marokko kortweg Casa) hebben
zij 'n sterk stuk verzet om in schaakter
men te blijven zou men misschien wel kun
nen, zeggen dat 't de koningin is. Het mo
ment van de zet is goed gekozen. De moord
op de Tunesische nationalistische leider Has-
jed vormde 'n voortreffelijk voorwendsel om
de tot bloedvergieten licht geneigde Marok
kaanse massa in beweging te brengen. Die
moord kwam van pas. maar een voorwend
sel zou er zonder die moord toch gevonden
zijn, nu de bespreking van de Noordafrl-
kaanse kwestie ln de Ver. Naties aan de
orde is. De tijd voor een nieuwe zet op het
schaakbord was aangebroken.
Dat de Marokkaanse nationalisten Juist
aan de?e zet groot belang hechten, blijkt uit
de keuze van de plaats: Casa. Het is niet
te verwondéren, dat de Fransen bij het uit
breken vai> deze bloedige rel juist in deze
stad groot alarm hebben geslagen. Hier
wordt een hoge troef uitgespeeld. Casa ls
een van de Marokkaanse „paddestoel-ste
den", die juist in de jongste tijd een nieuw
aspect heeft gegeven aan de Europees—
Noordafrikaanse verhouding. In Casa heeft
zich een Marokkaans industrieel proleta
riaat gevormd, dat. losgeslagen van de
hecht getimmerde Tslamletische samenle
ving. noR geen plaats heeft weten te vinden
in dc Westerse samenleving. Dit stadspro-
letariaat is. in Marokko althans, een nieuw
verschijnsel het ls, zeker ln dit stadium,
een gevaarlijk verschUnsel.
Het gevaar komt in de eerste plaats uit
de mens voort Bij tienduizenden zijn in dé
laatste jaren, vooral na de oorlog, jongj
Marokkanen naar de „vetpotten" van
snel groeiende Casa getrokken. Wie de li
lamietische samenleving kent. weet dat
niet waren wat men In traditionele zin
besten" van het volk kan noemen Het
ren veelal de avonturiers, lieden, die zi<
getrokken voelden door de vermeende kaï
op gemakkelijk geld verdienen of door
mogelijkheid te ontsnappen aan de knel
lende band van de Kerk-staat. die ln de stad
zoveel losser is. In het gunstigste geval wa-
ren het lieden, die door de honger gedre
ven werden onder hen nomaden, die niet,
zoals velen van deze vrijgevochten zwer
vers, de dood boven een gebonden leven
Deze vele tienduizenden vonden in de
stad meer teleurstelling dan voldoening De
omstandigheden hoopten een nieuw gevaar
op. dat wat een dergelijke bevolkingsgroep
uit zichzelf al oplevert De stad kon hen niet
bergen. Werk was er wel voor velen, maar
lang niet voor allen. Dat werk was hun
I vreemd en bracht ze
ker geen gemakkelijk.
maar ook niet zo bar
veel geld. Onderdak
was er maar voor zeer
weinigen. De Ara
bische wijk, de medina, kon er enkelen op
nemen. maar dan alleen in de minder gun
stig bekend staande wijken. De Arabische
stadsburgerij sloot zich voor de primitieve
gelukzoekers af. En zo ontstonden rondom
Casa de nederzettingen van hol- en hutbe
woners. die zich als lelijke sehimmelplek-
ken aan het hypermoderne, witte, bijna ge-
stroomlij
gehecht.
stroomlijnde lichaam van deze stad hebben
De Fransen spreken van „bidousvilles".
steden van olieblikken. Op dit ogenblik le
ven er een honderdduizend mensen in deze
olieblik-stadjes. mensen, die van ieder gees
telijk houvrisf zijn losgeslagen en materieel
tot een minimum zijn teruggebracht.
De Marokkaanse nationalistische bewe
gingen zijn nimmer erg kieskeurig geweest
waar het hun omgang betreft. Streng Isla-
mietische stromingen gaan nauw samen met
communistische als het om „istlqlal" (on
afhankelijkheid) gaat Men kan zich voor
stellen. dat in de oliebliksteden communis
tische denkbpelden vrij vlot ingang konden
vinden. Alles bijeen vindt men er voldoende
brandstof als ware de inhoud van tiendui
zenden olieblikken er uitgegoten. Dat de
nationalisten het ogenblik gekomen achten
bfj deze brandbare waar een lucifer te hou
den. stemt tot ernstig nadenken. Men kan er
de gevolgtrekking uitmaken dat zij een
definitieve beslissing willen forceren, dat
zij op het punt staan alles op alles te zetten
Dit nu kan op dit ogenblik noodlottt" zijn.
Noodlottig voor de grote belatten, die het
Westen voor zijn verdediging tn Marokko
heeft gevestigd: voor de verhouding tussen
het Westen en de Arabische landen in het
algemeen: vpor Marokko zelf ook. dat naar
de chaos zou afglijden als jutst nu. in deze
periode van opbouw, het ln zichzelf verdeel
de nationalisme een eigen weg moest gsan
zoeken. De Fransen zien dit In en het Is
daarom, dat zij hun grootste capaciteit op de
been brengen om de brand te blussen Het
is daarom, dat zij hef Westen waarschuwen
voor de gevaren van brand ln buurmans
huis.
verstrekkende betekenis zullen zUn-
ze zullen van belang zijn voor de christe
lijke jeugd in de gehele wereld De confe
réntie zal inspirerend werken en eer
scheppende bijdrage lev.
christelUke beweging.
Kottayam, waar de vergadering zal wor
den gehouden, ligt in de staat Travancorc-
Cochin. waar de grootste chnstengemet
schappen van India worden gevonden Aan
de conferentie zal o.a. deelnemen de Neder
lander dr Visser t Hooft van de Wereldraad
der Kerken.
Het Amerikaanse departement van bui
tenlandse zaken heeft maatregelen gelasl
tegen de Amerikaanse diplomaat Kohier,
die aiet voldoende zorg gedragen zou heb
ben voor geheime documenten over Tu
nesië en Marokko, welke onder zijn berus
ting /waren Kohier werd wegens dronken
schap aangehouden, nadat de auto. waarin
hij met zijn vrouw van een feestje kwam
tegen een telegraafpaal was gereden Hij
bleek toen bedoelde stukken, waarvan de
bronnen van informatie geheim moesten
blijven, bij zich te hebben. Kohier heeft
een staat van dienst van 21 jaar.
In. verband met een ruim een week gele
den nabij Drachten gepleegde inbraak, is
op aanwijzing van de politie te Smallinger-
land te Houtigehage gearresteerd een 35-
iarige los werkman. Na onderzoek bleek dat
de man in de loop van enkele jaren een
reeks inbraken (stellig meer dan twintig) in
de Zuidoosthoek van Friesland en het
Groninger Westerkwartier heeft gepleegd.
De buit varieerde daarbij van f 6000 tot
6.60, doch bedroeg meestal bedragen van
enkele honderden guldens. De Inbreker koos
meestal afgelegen woningen, die door de
bewoners tijdelijk verlaten waren, als doel
wit.
fn dit Franse model is
werkelijk heel vernuftig
een aan twee kanten te
dragen wollen stof. die
uiterst modern is zoals men
weet. verwerkt. Het be
treft hier tweed, die aan
de éne zijde zwart-wlt ge
werkt is en hiervan maakte
tij dit aardige jurkje, en
aan de andere zijde zwart,
en deze zijde werd „bo
venkant" voor de mantel.
Het jurkje werd eveneens
met de zwarte zijde van
de stof gegarneerd.
af in antwoord op vragen naar aanleiding
van de Zondag door de Amerikaanse rege
ring gepubliceerde mededeling over olie'
transacties met Perzië.
Tussen beide regeringen is er voortdurend
overleg over de Perzische kwestie, zo werd
nog door een regeringswoordvoerder ver
klaard Dit betreft de grote lijn, niet altijd
details. Het is natuurlijk gemakkelijk meer
achter de Amerikaanse verklaring te zoeken
omdat zij kan worden uitgelegd als een
zekere aanmoediging van de door Engeland
als illegaal beschouwde olieleveranties. De
olie is immers gestolen waar zolang Perzië
geen schadevergoeding voor de onteigening
van de Anglo-Iraanse olie-installaties heeft
betaald.
Tot dusver was de situatie, dat de Ameri
kaanse regering de desbetreffende firma's
had geadviseerd zich van aankoop van Per
zische olie te onthouden. In Engeland
heerst thans ongerustheid over de accent
verschuiving, zoals deze in de Amerikaanse
verklaring tot uitdrukking komt, en welke
het gevaar inhoudt van een conflict tussen
de Ver. Staten en Engeland aangezien de
Amerikaanse olie-maatschappijen niet meer
zo positief ais voorheen wordt ontraden
contracten met Perzië aan te gaan, hoewel
de Amerikaanse regering aan de andere
kant duidelijk maakt, dat zulks riskant en
ongewenst is Veel verschil met 't oorspron
kelijke standpunt is er dus niet. De Ameri
kaanse regering nam echter aanvankelijk
een veeb scherper houding aan hoewel er
ook toen elechts sprake was van een advies,
niet van een verbod omdat zij alles wilde
doen om Engeland te steunen toen de uiterst
delicate onderhandelingen aan de gang
waren. De Amerikaanse regering kan wet
telijk particuliere transacties met Perzië
niet tegengaan en kan evenmin de gezamen
lijke olie-maatschappijen bewegen tot een
gecoördineerde gedragslijn, omdat dit in
strijd is met de Trust-wetten. Als de Anglo-
Iranian de Amerikaanse firma een proces
aandoet, wegens eventuele transacties, dat
weten deze firma's in elk geval waaraan
zij toe zijn. omdaj hen nu dubbel en dwars,
is duidelijk gemaakt, dat de Amerikaanse
regering geen vinger te hunnen behoeve zal
uitsteken. Aangezien alleen enkele kleine
maatschappijen in Perzische olie zijn geïnte
resseerd en de grote ondernemingen één
lijn trekken met de Anglo-Iranian worden
er geen ernstige complicaties verwacht, te
meer daar uit de Amerikaanse verklaring
zonneklaar blijkt, dat de regering, wat de
hoofdzaken betreft, geheel aan de kant van
Engeland staat.
Dc Engelse regering behoudt zich on
wrikbaar de eigendomsrechten van de
Anglo-Iranian voor. aldus zei Eden. Hij
sprak de hoop uit. dat Londen en Washing
ton niet over Perzië in conflict zouden
komen.
Italiaanse dagbladen hebben Maandag
gemeld, dat Ladislas Brozek. de Tsjecho-
slowaak die vorige week dood in zijn hut
aan boord van het Italiaanse passagiers
schip Giulio Cesare werd gevoniien. in een
afscheidsbrief aan zijn vrouw had geschre
ven. dat hij door Russische koeriers werd
achtervolgd en dat hij zich van het leven
beroofde, omdat hij „het niet langer kon
volhouden" Hij was op weg naar huis na
een reis door Zuid-Amerika.
In de brief schreef Brozek verder, dat hij -
niet de hulp van de Italiaanse politie wilde
inroepen, omdat dit moeilijkheden voor
zijn gezin in Tsjechoslowakije met zich
mede zou brengen. Hij zei verder dat een
Tsjechoslowaakse auto hem in Genua zou
opwachten om hem rechtstreeks naar Praag
te brengen. Volgens het Maandagblad van
Genua vertrokken de Russische koeriers
va'J j onmiddellijk na aankomst te Genua mot ge
noemde auto. Een functionaris van
Tsjechoslowaakse legatie te Rome had aan
de autoriteiten te Genua toestemming ge
vraagd om het stoffelijk overschot van
Brozek naar Praag over te brengen, aldus
het blad.
Bij de Tweede Kamer is een wetsontwerp
tot nadere wijziging van de Schepenwet in
gediend. Het wordt wenselijk geacht, dat.
nu het „internationale verdrag voor de be
veiliging van mensenlevens op zee 1948"
voor Nederland van kracht is geworden de
wijzigingen en aanvullingen, die dit ver
drag inhoudt ten opzichte van dat van 1929,
in de Nederlandse wet -worden verwerkt.
Het verdrag is op 19 November 1952 in wer
king getreden.
Voor het begrip „passagiers" ls ln het
nieuwe verdrag een nauwkeuriger om
schrijving aanvaard dan die van het ver
drag van 1929 welke thans in artikel 1 van
de Schepenwet voorkomt, terwijl onder ca
tegorieën van schepen, waarop de voor
schriften van het verdrag niet van toepas
sing zijn. de troepentransportschepen zijn
opgenomen Ook is de verplichting van de
kapi tein tgt hulpverlening aan in nood ver
kerende schepen uitgebreid tot hulpverle
ning aan vliegtuigen.
