Goudsche Courant | 24 december 1952 | pagina 3 - Kranten Streekarchief Midden-Holland

't Affélkuken Bijbelse oudheden in Gouda samengebrachte Morgen Kerstdag Duitse schoolopziener tegen het „Stille Nacht" VERDACHTE KERSTENGELTJES (Dollar)kerstbomen pronken met (Sowjet)sterren Mr Opticien J. GRIT j Kerstwijdingsbijeenkomsten van Ned. Herv. Gemeente Kibofa van Waddinxveen naar Zevenaar overgeplaatst Raad van Ouderkerk vraagt de bouw van een badhuis Café-Rest. „Ter Gouw" reman beet tegenstander stuk Mt de neus TENTOONSTELLING IN KERSTTIJD Beeld van cultuur ^van Oude Oosten Verrijking van de Bijbelse kennis AMOR GLASBRIL GOUDA Ds Koning sprak bij diorama's Bedrijf verliet de Goudse streek Nieuwe fabriek m gebruik genomen Namen aan straten gegeven Belvedère nog steeds aan de kop Predikbeurten politierechter Allerkinderen door Jenny Kin) Couperus Dure en plechtstatige pakjesavond DRIE KOOPZONDAGEN Achter het net En toch.... Dure plichten TWEEDE BLAD - PAGINA 2 GOUDSCHE COURANT WOENSDAG 24 DECEMBER 1852 Jerreweg Ga» thuis" meeste tijdelijke tentoonstellingen, die in het museum Jiet Catharina werden ingericht, brachten uitingen van beeldende kunst onder de aan- daeht van het publiek en moegen dus in de allereerste plaat, om toetsing aan een arttstieke norm. Nu zpn er op de expositie won Bybeisc Oudheden, die thans in hel museum te zien ia. zeer zeker genoeg voorwerpen die ook als kunst van betekenis zijn doch het zou de opzet van deze tentoonstelling weinig recht doen wedervaren Indien men al te zeer op de kunstzinnige kwaliteiten inging. De verschillende objecten af komstig uit het Bybels Museum te Amsterdam en het Rijksmuseum van Oudsher te Leiden, werden hier namelijk bijeengebracht met een duidelijk didactisch doel: de kennis te verrijken van ieder, die belang stelt in de inhoud van de Bijbel en alles wat daarmede samenhangt En dat laatste omvat niet zo weinig. De geschiedenis van het Joodse volk speelt zich niet geheel af binnen de grenzen van Palestina, de Bijbel verhaalt ook van Egypte en Babylonië. De cultuur van elk dezer landen heeft op de Joodse een ^grote invloed gehad en wie meer wil weten van de levensomstan digheden en levensgewoonten der Joden, zal bij herhaling zijn blik op het Nijlgebied of het Tweestromenland moeten richten. Het hele Oude Oosten wordt dan zijn stu dieterrein, een onafzienbaar gebied inder daad. Het is niet de geringste verdienste van deze tentoonstelling, dat zij enige be langrijke uitingen van de culturen van Israel, Egypte en Mesopotamia op over zichtelijke wijze in een klein bestek bijeen brengt en aldus die studie helpt vergemak kelijken. De zwijgende voorwerpen kunnen wel sprekender zijn dan ellenlange beschrij vingen, we kunnen onze blik richten op achtergronden die ons ten enenmale ont gaan waren, ze kunnen verwijzen en hoe suggestief soms naar de levensom standigheden van de mensen die hen een maal hanteerden. In bijzondere mate Is dat hier het geval bij de Israëlietische oud heden. Zo'n handkorenmolentje, niets meer dan twee ruwe basaltstenen, de ene met een tap passend in een holte van de- andere, op de wrijvlngsvlakken volkomen glad ge polijst, roept onmiddellijk een beeld op van de moeizame arbeid, die het malen geweest moet zijn. Bij enkele korrels tege lijk werd het koren tussen de onderste steen, die stillag en de bovenste, die met de hand werd rondgedraaid, langzaam fijn gewreven. Al even primitief is zo'n te Sichem op gegraven olielampje, een simpel bakje van aardewerk met een even tuitende rand waarin de pit gelegd werd, terwijl de bij behorende oliekruikjes, die met hun pun tige voet hier niet zouden kunnen staan, als ze niet in een houdertje gezet waren, ons onmiddellijk duidelijk maken, dat ze gewoon in de lemen vloer werden gezet. Hier wordt een éaeeld gewekt van eenvou dig. landelijk leven, onmisbare achtergrond eigenlijk van menig Bijbels verhaal. Een reukaltaar, een schaal voor plengoffers, een slinger zoals de herders die gebruik ten, een wijnzak, dingen, die herhaaldelijk in de Bijbel genoemd worden en waarvan men zich doorgaans nauwelijks een voor stelling vormt, zijn hier aanwezig. Natuurlijk zijn er ook voorwerpen, die een blik gunnen op de meer officiële historie van Israël Zo vinden we hier een repliek van de beroemde steen, waarin koning Mesa omsft-eeks 860 Chr. van zijn overwinning op koning Orari gewaagt. Of die andere steen (eveneens een afgiet sel) waarvan de tekst verhaalt hoe onder koning Hizkia het kanaal tot stand kwam. dat de bron Gihon, buiten de stadsmuur van Jeruzalem gelegen, verbond met een vijver in de stad. Bijzonder interessant is dan verder ook het afgietsel in gips van een Grieks op schrift opeëen steen uit de voorhof der heidenen van Herodes' tempel. Het „ver boden toegang" werd de ongelovige wel op drastische wijze kenbaar gemaakt, de tekst luidt immers iri vertaling: „Geen vreemdeling kome door de tem pelomheining, wie daarop betrapt wordt, heeft het zichzelf te wijten als hij met de dood wordt gestraft." Maquettes van Tempelberg en Jeruzalem En hiermede wordt onze aandacht dan reeds gericht op de Tempelberg te Jeruza lem. waarvan een groot model ons de tegenwoordige situatie duidelijk maakt, Een wijd, trapeziumvormig terrein, om muurd en verdedigbaar als een vesting, met iets uit het midden, alweer door mu ren omgeven, de Omar-moskee, op de plaats waar vroeger de Joodse Tempel heeft gestaan Belangrijker nog. mooier ook van uitvoering, is een maquette van Jeruzalem ten tijde van Jezus. Het ge accidenteerde terrein, waarop de stad ge bouwd was, de heuvels en de dalen Hin- nom en Kedron zijn zeer goed waarneem baar terwijl het nu ook duidelijk wordt, hoe de Tempel, het paleis van de hoge priester Kajafas. en dat van Herodes. de hof Gethsémané en Golgotha ten opzichte van elkaar gelegen waren. Een reconstruc tie die uiteraard wel niet tot in de details Juist zal zijn, maar die niettemin zeer ver- Vele bezoekers zullen het belang van een maquette als deze onmiddellijk inzien, doch er bestaat een kans, dat men tegen over de hier tentoongestelde Egyptische oudheden enige bevreemding zal gevoelen en zich zal afvragen welk verband met de Bijbel hier nu eigenlijk aanwezig is. Men weet allicht, dat de Egyptische godsdien st ïae opvattingen ten nauwste samenhingen met een dodencultus, die neigens ter wereld zo Intens bedreven werd. Maar was het daarom nodig hier twee gemummifi ceerde handen te laten zien U hier «iog wel een betrekking tot de Bijbel te vin den? Maar lezen we niet in Gem 50 .2 En Jozef gebood zijnen knechten den medicijnmeesters dat zij zijnen v*6er bal semen zouden en later in vr. 28: „En Jozef stierf, honderd en tien jaren oüq zijnde; en zij balsemden hem, en men lel de hem in eene kist in Egypte". Hier ligt een aanknopingspunt, ue wijze waarop de Egyptenaren de lichamen van de gestorvenen wisten te conserveren, is dus zeker - zij het dan tijdelijk voor.de Israëlieten van belang geweest. Maar met deze erkenning komt dan ook de Egypti sche dodencultus binnen het veld vgri de Bijbelse belangstelling. Vandaar dan op deze tentoonstelling al deze voorwerpen, die daarop betrekking hebben: de lijkbeeld- jes in mummiegedaante, dienaren voor da j afgestorvene, de grafstenen in de vorm van een schijndeur met een voorstelling van het aanbieden der offergaven in schil derwerk of reliëf. Vandaar ook zo'n beeld je van Osiris, heerset over de onderwe reld en dat van zijn gemalin Isia, die het Horus-kind op de arm draagt. Zelfs dat prachtige reHëf van een ezel kudde, ogenschijnlijk een werelds motief, behoort in deze sfeer. De grafkamers der Pharao's kregen Immers grote reliëfs, waarop de oogst, de visvangst, het berei den der spijzen, in alle uitvoerigheid wer den voorgesteld. Niet ter versiering, voor de gestorven Pharao moest evengoed nog gewerkt worden als eens voor de levende, ook nu nog had hij behoefte aan spijs en drank en het teken, het beeld, verschafte hem die op magische wijze. Ook zo'n reliëf van een ezelkudde had eens een plaats aan de wand van een grafkamer. Onovertroffen stijlgevoel Hier, zo goed als bij de meer hiëratisch- strenge beeldjes wordt het duidelijk wat de voortbrengselen van de Egyptische beeldhouwkunst zo onvergelijkelijk maakt: een onovertroffen stijlgevoel, dat zich uit spreekt in groot gehouden en volmaakt zuivere vormen, zonder dat fijnheid en ge voeligheid in de bewerking worden opge offerd aan het streven naar grootse samen vatting. Bij alle geslotenheid en strengheid hebben vooral de kleinere beelden en de reliëfs een verholen lieflijkheid, die men zeker niet zo gemakkelijk in het Babyloni sche beeldhouwwerk ontdekken zal. Wat daarvan op deze tentoonstelling te zien is enige reliëfs in afgietsel met jacht taferelen en een origineel met de voorstel ling van een zittende koning munt uit door een ongelooflijke drastische karakte ristiek, maar dit werk ia ontegenzeglijk uit een andere geest geboren. Hier leven de felle accenten van kracht en strijd; er was hoge moed, maar zeker ook wreedheid in de zielen van deza Babyloniërs. Maar hoezeer de stijl i van deze reliëfs ook van die der Egyptische verschilt, enige dingen hebben ze gemeen: gevoeligheid in de be werking, evenwichtigheid, maat Trouwens, de laatste eigenschappen la ten zich ook bewonderen in de heldere, evenwichtige en boeiende figuurtjes van het spijkerschrift in een cylindervormtge steen uit de tijd van Nebukadnezar II; nauwkeurigheid en gevoel \oor rhythme gingen bij de „schrijver" die deze teken tjes grifte, hand aan hand. Men voelt het; schrijven was evenals het beeldhouwen een sacrale handeling, wie omging met teken en beeM, moest een gewijde zijn. Hij had een andere bedoeling dan die van het prac tise!» en meestal kortstondig nut: hü had het gevoel, te werken voor de eeuwigheid, r.n mj^chien dat Juist in dit besef de ge weldige cultuurscheppende kracht van het j6ude Oosten gelegen was. In leder geval zijn er ook op deze tentoonstelling genoeg aanwijzingen te vindon, die deze Veron derstelling schijnen te wettigen. R. Prof. Edelkoort leidde de tentoonstelling in De tentoonstelling is gistermiddag in het museum ..Het Catharina Gasthuis" door burgemeester James geopend. Prof. dr A. H. Edelkoort. hoogleraar te Utrecht, leidde de expositie bij de talrijke genodigden in. HU vestigde in de eerste plaats de aandacht op het feit. dat de Bijbel een Oosters boek is. dat spreekt uit 'n andere cultuursfeer en in een andere taal dan de onze. Het is niet gemakkelijk ons te ver plaatsen in deze vreemde cultuurwereld, die bovendien enige duizenden Jaren gele den bestond. Daarom is het zo'n verheugend feit, dat er verzamelingen zijn. die een beeld van de cultuur van het oude Oosten kunnen geven. Zulk een collectie is die van het Bijbels Museum te Amsterdam, waarvan men hier een gedeelte kan aanschouwen, een gedeelte, dat echter aangevuld werd met wat het Rijksmuseum van Oudheden te Leiden voor deze expositie afstond. Oorspronkelijk, aldus spreker, heeft de Oud-Testamentische wetenschap zich al te zeer geconcentreerd op Israël, thans ziet men echter in. dat Israël herhaaldelijk ele menten van zijn cultuur en cultus aan Mesopotamië en Egypte ontleend heeft- Vandaar dat hier ook Egyptische en Baby lonische oudheden getoond worden, al wordt de kern van deze tentoonstelling ge vormd door de maquettes van Jeruzalem en de Tempelberg. Prof. Edelkoort behandelde vervolgens de centrale plaats, die Jeruzalem en de Tempel in het Israëlische volksleven innamen. Herhaaldelijk werd de stad in de loop der eeuwen verwoest, steeds weer wist zij zich te herstellen, zodat men inderdaad kan spreken van een stad met een blijvende jeugd, een eeuwige stad. Toch ligt ook Jeruzalem voor velen nog (Advertentie) «pil Heett V onze nieuwe al gezien? Geen rammelende glazen meer. daar a deze glazen niet geschroefd, doch -rl electrisch in het montuur gelaal jy worden. Daar wij onze werkplaatsinstallatie i§ ook met dit nieuwe lasapparaat uit- m gerust hebben, zijn eventuele glas- if reparaties ook weer in de kortst U mogelijk tijd gereed. K. TIENDEWEG 22 ^l>ll'ul'"mlJI'ïïll'n'liii^nTMiiiir'"iirTiiiiiiiuiiii8iiBMi^ Sport op Kerstdagen Voètbal: Tweedé- Kerstdag: O.S.V.- straat, aanvang 2.30 uur. Apothekersdienst cepten) Apotheek Oren|el. alleen 1 Hendrikstraat ISc en J. Rond. Kleiweg 78. Dokterstelefoon: 4020 Doktersdieiwt Kettler. Gouwe tM dag: C. en H. A, M Eijkman, Westhaven 63 (telefoon 2882). Tweede Kerstdag: (telefoon 33M) en H. nccmju. v,i«uïhi»m«»i (telefoon S*J2). Tandartsen. Eerste Kerstdag van 11.18—12 uur: R. A. van Wingerden. Kattenatngel 44c (telefoon 4020, dokterstelefoon). Tweede Kerstdag van 11.20—12 uur: N. Be- zemer. Van Itersoplaan 2 (telefoon 4020, dok terstelefoon). MARKTBERICHTEN GOUDA. Veemarkt 1 slachtvarken, geert*notering; 7 nuchtere kalveren 40—46. Handel vlug. KAASMARKT GOUDA. Aangevoerd 32 partijen I 2.34—2.37; 2e kwaliteit 2.30—2.33. Handel flauw. Zo langzamerhand Is het een traditie ge worden, zei ds J. J. Koning in zijn inleidend woord op de Kerstwijding van de wijk- gemeente binnenstad van de Ned. Herv. Ge meente gisteravond In het Veemarktrestau rant. dat we ons samen op het Kerstfeest voorbereiden. Wij zijn niet samengekomen voor elkaar, maar voor een wonderlijke gebeurtenis. Ik heb uit het Oude Testament gelezen dit waren enkele gedeelten uit Jesaja en ik heb het met opzet gedaan, want het Kerstfeest is al eeuwen geleden voorbereid. Het Kerstgebeuren kon alleen plaatsgrijpen in Israël, omdat dit volk ver wachtte. Veel mensen geloven, aldus de predikant, dat aan het einde der wereld de aarde één grote begraafplaats zal zijn. We moeten echter verwachten, zoals de Joden verwachtten. Het Kerstfeest is geen feest, dat we kun nen begrijpen, maar dat we moeten beleven. We kunnen niet meer tot innerlijke rust komen, we vervallen tot sleur door het ge jacht van deze tijd. We komen niet meer tot persoonlijke omgang met God. Dit veer- spiegelt zich in de tegenwoordige jeugd de ongrijpbare jeugd. Ze kent geen rust en heeft nergens belangstelling voor. Deze jeugd zal de binding van God zelf moeten ontvangen. Ds Koning heeft zich afgevraagd, hoe hij het evangelie aan deze jonge mensen kan doorgeven. Hij heeft gedacht aan de film, maar deze vindt hij te onrustig en te vluch tig. Het stilstaand beeld heeft het voordeel, dat er fantasie nodig is en men zich het beeld zp eigen kan maken. In beeld gebracht Met dit doel voor ogen i« ds Koning gekomen tot het maken van bijbelse diora ma's. Het is een werk van ongeveer een jaar geweest. Het taferee] doet denken aan de flanelborden, die tegenwoordig op Zon- dassscholen worden gebruikt, maar het dtn- roma heeft het grote voordeel, dat er diepte in het beeld zit. De aanwezigen hebben deze diorama's ge zien. Bij elk van de zes taferelen las ds Ko ning het toepasselijke schriftgedeelte en sprak een korte meditatie uit. Het beeld geeft het feit zonder afleidende bijzaken en door het gesproken woord kreeg het voor de toeschouwers diepere'betekenis. Zo werd een diorama vertoond, waarop men ziet. hoe Jozef aan de gesloten deuten van Bethlehem klopt. U denkt, zei ds Koning, natuurlijk aan Marfa en hebt medelijden met haar door de toestand waarin ze verkeert. Maar dit doet u, omdat u aan uzelf denkt. Jezus klopt aan de deur van ons hart en hoort dan: het s'-«m me zeer. maar er is geen plaats. Soms zelfs: het spiit me wel. maar ik ben alEh«-t«f*n*k Jezus gaat ook vanavond langs de deur van ons hart en hij klopt. Alleen wanneer we stil zijh, kunnen we zijn kloppen horen We zullen moetef» belijden dat we hoide-HPn keren hebben opengedaan, maar niet bin nengelaten. 25 December is het Kerstfeest Dat wordt het vanzelf. In ons hart wordt het alleen Kerstfeest, als we zeggen. Heer. kom in ons hart. Op de aanwezigen heeft deze bijzondere, drukbezochte avond zeker indruk gemaakt en niet in de laatste plaats door de af en toe bijna dichterlijke stijl van het gesproken woord. Een strijkje zorgde voor muzikale omlijs ting en begeleidde de samenzang. In de Westerkerk In de Westerkerk werd glsteravondi ter voorbereiding van het Kerstfeest een wij dingsbijeenkomst gehouden van de Ned. Herv Wijkgemeente II. De goed bezette kerk was «temraii yer- tféraf en daarom besloot de inleider met de wens, dat deze tentoonstelling naderbij mag brengen wat véraf ligt. „Niet alleen het verstandelijk weten, ook het diepere geestelijke beztt rpoge hier ver rijkt worden", aldus besloot prof. Edelkoort zijn inleiding. Burgemeester James wekte predikanten, leraren en onderwijzers op. toch vooral met hun leerlingen deze tentoonstelling te bezoe ken. Ook voflr de jeugd is hier heel wat te leren. sierd en verlicht en een grote kerstboom op het podium wekte de bewondering van d« vele aanwezige kinderen. Uit de schat van Kerstliederen zongen een kinderkoor en de aanwezigen het Kerst evangelie uit Lucas werd gelezen en de he ren W. A. P. Smit, J. v. Doorne en H. de Bruin declameerden. Ds H v. d. Akker hield een korte Kerst overdenking. waarin hij zei. dat wij, ons klaarmakend voor Kerstmis, niet moeten denken, dat wij Kerstfeest kunnen méken' Kerstviering keert leder Jaar terug en wordt eigenlijk zo gewoon voor ons. Is het echter zo vanzelfsprekend, dat Jezus geboren is? Het was niet 's mensen verdienste, dat Gods Zoon op aarde kwam, de aarde, welke in die dagen in Israël een sombere aanblik bood Want van het eer tijds grootse en machtige Joodse volk en zijn glorieus Davidshuls was een geknecht volk overgebleven, dat zich met angst en beven afvroeg wat toch de volkstelling van keizer Augustus te betekenen had. Maar God vertrouwde Zijn Zoon toch toe aan Israël, ondanks de ongunstige omstan digheden van menselijk standpunt uit be zien. Zo kunnen wij ons Ook wel voor Kerst mis voorbereiden, doch geen Kerstfeest ma ken. dat kan alleen Hij, ook In onze dagen. Mogen we ons zo op het Kerstfeest voor bereiden, uitziende naar Jezus en Zijn komst, aldu^ besloot ds v. d. Akker. i (Van onze speciale verslaggever) Goedkoper bouw lager grondprijs er behoefde niet geheld te worden, de fa briek is *o op de stevige kiel neergezet gelegenheid tot altbreidlng, betere moge lijkheden voor de personeelsvoorziening, dst s(Jn zo met enige gunstig geschte mogelijk heden de redenen, waarom de kinderstoe len- en bowmfabriek, de Klbefa, vsn de firms Gebr. Plomp hst oude nest Waddinx veen. waar het bedrijf sinds sjjn oprtehtlng In 1999 wss gevestigd, heeft verlaten om uit te zwermen naar Zevenaar, waar de nieuwe fabriek gistermiddag is geopend en als een welkome aanwinst van het Indus trieel potentieel is ingehaald. Vier en veertig jarten is de Kibofa in een voormalig schoolgebouw aan de Zuidkade In Waddinxveen gevestigd geweest, tot in 1943 het fabriekspand met zoveel woningen in zijn omgeving op laat van de Duitsers, die een schootsveld op de rijksweg wilden hebben, is afgebroken. Het bedrijf heeft toen onderdak gevonden aan de andere zijde van de Gouwe in een bestaand hou ten gebouw aan de Henegouwerweg. Het floreerde en juist die bloei is oorzaak ge worden van het vertrek. De ruimte werd allengs te klein, de conditie van het nood- verblijf was niet al te best en al die om standigheden brachten het zaad van een gedachte tot nieuwbouw tot ontkieming, zoals de directeur, de heer N. T. P^Plomp. zeide, toen hij bij de ingebruikneming van het nieuwe pand zijn talrijke gasten een overzicht gaf van de geschiedenis van zijn bedrijf. „Wij hadden een nieuw pand nodig en dat hebben we nu als een vrucht van taaie volharding," constateerde hij met grote voldoening. Driemaal zo groot De keus is gevallen op Zevenaar en hier heett de Kibofa op het gemeentelijk in dustrieterrein achter het station een mooie nieuwe fabriek laten bouwen, die wel een zeer grote vooruitgang is ten opzichte van de oude toestand. Had de onderneming in Waddinxveen een ruimte van 400 m2. in Zevenaar beslaat zU 1300 m2 en zij omvat daar een kantoor en vier flinke, moderne fabriekshallen, alles vlakbouw. Bovendien vormt een ruim terrein een reserve voor uitbreiding. In Waddinxveen waren er twintig man personeel. In Zevenaar zal met een iets groter aantal worden gestart en de grote ordervoorraad geeft hoop, dat het aantal verdubbeld zal worden. De nieuwe fabriek heeft een capaciteit voor tachtig man. maar dat is uiteraard tqfkomstmuziek. Het Is een (Van onze correspondent) De raad van Ouderkerk a.d. IJssel kwtm onder voorzitterschap van burgemeester Neet in vergadering bijeen. Op voorstel van B. en W. besloot de raad medewerking te verlenen aan het verzoek van het bestuur van de Vereniging tot stichting en Instandhouding van scholen met den Bijbel alhier, om medewerking voor de aanschaffing van twee nieuwe bordstellingen ter vervanging van de nu aanwezige, die verouderd en versleten zijn. Besloten werd ook tot toelating van de heer C. Trouwborst als raadslid. Met de N V. Bank voor Ned. Gemeenten werd een viertal vaste geldleningen aange gaan, te weten een van 88.000 en een van 212.000 voor het bouwen van 30 woningen, een van 58.210 voor de consolidatie van vlottende schuld aangegaan voor de aan koop van een autobrandspuit, het aanleggen van het plantsoen en de verbouw van de bijz. lagere school en een van 56.720 voor de consolidatie van de vlottende schuld, aangegaan voor het bouwen van vier du- plexwoningen. De raad voorzag in twee vacatures in de commissies tot wering van schoolverzuim door de benoeming van de heer W v. d. Haar en de heer P. A. de Graag. Bij de behandeling van de gemeentebe groting 1953 drohg de heer Demper er op de vermakelijkheidsbelasting af te (Advert entte) Met Kerstmis naar Ter Gouw Beide dagen van 4 uur af muziek GEZELLIGE SFEER Vergaderzalen Prima keuken Gedeelte van de maquette wan Jeruzalem ten tijde van Jezus. In het midden, voor de binnenste stadsmuur, de drie kruisen van Golgotha daarvoor de hof i>an Jozef van Artmathea. Op de achtergrond in het midden de Tempel (grote rechthoek), links daarnaast het Rechtsgebouw. In afd. A van de competitie der verenig de biljartverenigingen „Gouda en Omstrtj ken" haalde koploper Belvédère alle pu I ten binnen Het stuurde DONK 2 met handen terug. J Kerrebijn won in 20 b< ten van H. Naderend en W. v Oudsh( 'in 19 beurten, moy. 4.36 van H Viersprong—VOG werd een ove voor de thuisclub. G Luijtjes gaf burg geen kans en won in 14 beurl 5.28. Belvédère 2 an Sportief deel lange partijen de punten, evenals en DONK 3. Alleen G. de Bruin* (D) uit zijn slof. Hij beëindigde zijn 13 beurten, moy. 8J)7. In afdeling B nam VOG bij Sportief de meeste punten mee naar huis. A. v. Zwie- nen (V) maakte zijn partij in 16 beurten uit. moy. 3.37. Belvedère leed in eigen huis een nederlaag tegen DONK 2. A. de Boer D) won in 16 beurten, moy. 8.50. J. de Kamper redde voor Belvédère de eer in beurten. De uitslagen zijn: Afdeling A: Belvédère—DONK 2 8—0. V.ersprongVOG 62, Moordrecht—'t Wa pen van Góuderdk 2—8, Belvédère 2—Spor tief 4-4. DONK 1DONK 3 4—4 Afdeling B: Sportief—VOG 2-8. Belvé- dèreDONK 2 2-6. DONK 1—DONK 3 0—8, 't Wapen van Gouderak—DOS n,b. schaffen of in elk geval de verordening zo te herzien, dat alleen ondernemingen, die winst beogen, eg onder vallen De voorzitter beloofde dat B. en W In de volgende vergadering met een voorstel zullen komen. De heer Demper bracht ook de huisnum mering ter sprake. De voorzitter zei, dat, zodra de straatgeving beslist is. daarmee zal worden begonnen. Na enige discussie besloot de raad de navolgende namen vast te stellen: Schaapjeazijde, IJsseldijk-Noord. Lage weg. IJsae liaan, Oostksde, Dorpsstraat Steiger, Kalverstraat. Kerkweg, Oudeland- seweg, Tiendweg-Oost, Tiendweg-Wert, Wilhelminastraat, Burg. Neetstraat, Ju- lianastraat. Dekkerstraat, Tuindorp, lJssel- dijk-West De huisnummering zal na de raadsverkiezing worden uitgevoerd. De heer Heuvelman vroeg de post voor de huur van de zolder aan het Groene Kruis van 50 terug te brengen op 5. B. en W. voel den hiervoor niet en stelden voor de post subsidie Groene Kruis met 50 te verho gen. waartoe de raad besloot:# De heer Heuvelman had alle lof voor de manier waarop de gladheid in de gemeente bestreden wordt. Hij vrt>eg echter of het geen aanbeveling verdient bij het aanwezig zijn van een ijsdek pekel te strooien. De be groting werd daarna zonder verdere wij ziging vastgesteld Daarna kregen de raadsleden gelegenheid de tekeningen van de te bouwen woningen te bekijken. Er zul len 4 grotere woningen worden gebouwd en 26 kleine. De heer Heuvelman sprak tenslotte de hoop uit dat in 1953 nog eens aandacht wordt geschonken aan de bouw van een badhuis en het aanleggen van een schip- pershaven. De voorzitter antwoordde, dat het aan leggen van een schippershaven nog in be spreking is. Het Groene Kruis heeft ge dacht aan de bouw van een badhui* naast het te bouwen Groene Kruitgebouw. De fi nanciën laten het eehterntaLJtoe. Aangezien alle itfadsleden herbouwen van een badhuis gewenst achten. zullen\B en W. zich beraden over de mogelijkheden^,.. bedrijf, dat tljn afset in eigen land vindt, van de eigen producten en van de grossier- derij In aanverwante artikelen Vijf man, die al In Waddinxveen aan het bedrijf wa ren verbonden, zijn medegegaan en hun ge zinnen. o.a. één uit Gouda, hebben in Zeve naar een woning Ui de nieuwbouw gevon den. De overige arbeiders hebben in an dere bedrijven in de eigen streek werk ge kregen, hun plaatsen zullen in Zevenaar worden ingenomen door werkkrachten uit die gemeente en omgeving Met vreugde begroet Ais een welkome versterking van de werkgelegenheid In de Lijmers, die een be trekkelijk grote werkloosheid kent, be groette dr J. A. Nillesen. de directeur van het Economisch Technologisch Instituut te Arnhem, bij de met het aanzetten van de fabriekssirene ingeluide opening de vesti ging in Zevenaar. bok de burgemeester van Zevenaar. de heer F. van Gent, sprak zijn grote vreugde uit over de komst naar zijn gemeente alt een mogelijkheid tot vergro ting van de plaatselijke welvaart en dat deed ook de heer B. J Joosten, de direc teur van een Instituut, dat Zevenaar rijk is en die er haar werk van maakt de indus trialisatie aan te moedigen, de N V. tot be vordering van industrievestiging te Zeve naar. de I.V.Z Tot de vele sprekers zij allen spraken de beste wensen voor succes uit behoorde de heer A. C. van Eek hout, de bedriifsleider van de Kibofa. wie de directeur in het bijzonder waardering had betuigd voor zijn grote steun en die op zijn beurt namens het personeel een bank aanbood. Een Waddinxveense stem klonk bij mon de van de heer A Noorlander. die als familielid zijn gelukwensen aanbood en als raadslid van Waddinxveen er zijn spijt over uitsprak, dat dit bloeiend bedrijf voor zijn gemeente is verloren gegaan Op een receptie in een der fabriekshal len. waar vele bloemstukken en geschenken spraken van de sympathie en het mede leven uit ruime kring. hebben velen de heer en mevr. Plomp—Noorlander geluk gewenst en de felicitaties gingen ook uit naar mevr J. Plomp—Bos. de echtgenote van de grondlegger van het bedrijf, de heer B Plomp, die zelf wegens ziekte niet aan wezig kon zijn. Eerste Kerstdag Ned. Herv. Gemeente Sint Janskerk (Achter de Kerk 5) 9 en 10.30 uur dr Gerh. Huls. 5 uur ds G. Boer. Hedenavond 1030 uur Kerstwijding; sprekers dr G. Huls en ds H v. d. Akker Westerkerk (Errtnnstraat 33) 9 en 10.30 uur ds H M Cn ossen (Jeugd diensten), 5 uur ds J. J. Koning. Ver. van Vrljz Ned. Hervormden (Pe perstraat 128) 10.30 uur ds J Verdonk. Remonstr. Geref Gemeente (Keizer straat 2) 11 uur ds H. J. de Wijs. Evantr Lutherse Kerk (Gouwe 134) 10 uur ds W F. Schroder Hedenavond 23 uur Kerstwlidlng met medewerking Kerkkoor. Oud-Ksth Kerk (Gouwe 107) 10.30 uur Hoogmis. 7 uur Vespers. Hedenavond 23.30 uur Kerstnachtmis Geref. Kerk (Turfmarkt) 10 uur ds A. Nljhuis. 5 uur de W. van DUk. Geref. Kerk art 31 (Turfmarkt 54a) 9.45 en 4.30 uur ds G Koenekoop Geref. Gemeente (Rtattonsplein 15) 10 en 5 uur dr C. Steenblok Chr. Geref Kerk (Gouwe 141) 10 en 5 uur prof J. Hovius. Apeldoorn Nederd Gerat Gemeente (Turfmarkt 23 achter) 9 30 en 4.30 uur ds Joh. van Weizen. Vrije Evpng Gemeente (Turfmarkt 23) 6. 10 en 5 uur ds J, I. van Wijck. Vrtje Geref Gemeente (Zeugstraat 38) 10 uur ds H. J Grisnigt Leger des Heils (Turfmarkt 111) 6 uur Kerstbidstond, 10.30 uur Heiliglngsdienst. 3 30 uur Kerstdemonstratie. 8.30 uur open- luchtsamenkom«t Markt. 7i30 Kerstjubel; leiders majoor en mevr. S Barteling. Kerk van Christus en de Heiligen van de Laatste Dagen (Spieringstrsat 49) 5 uur dienst. Goudse Stadsevangelisatie (Spieringstraat 2a) 8 uur Kerstwtjding. 10 30 en 7.30 uur de heer W. F. Kloos Tweede Kerstdag Ned. Herv. Gemeente. Sint Janskerk (Achter de Kerk) 5) 10 uur ds G. Boer; Westerkerk (Emmluitraat 33) 10 uur ds H. v. d. Akker Evang. Lutherse Kerk Trouwe 134) 4 uur Kerstfeest Zondagsschool Oud-Kath Kerk (Gouwe linü 9 uur Hoog- Di Geref Kerk (Turfmarkt 60) iq uur Kerst- zon gdi ens t Geref Gemeente (Stationsplein 15) 10 uur dr C. Steenblok. Chr. Geref Kerk (Oouaée 141) 10 prof J. Hovius. Apeldoorn/ Nederd. Geref Gemeen» (Turfmarkt 23 achter) 9.30 uur ds J^h. van Weizen (doopdienst). Vrije Evang Gemeen*® (Turfmarkt 23) 10 uur ds J. I van Wijt Leger des Heils (lurfmarkt 111) 7 30 uur Familie-Kerstfeest/leiders kolonel en me vrouw Huijg. galijn (Turfmarkt 142) 7 uur da R. Kok. ivends ve 'ooral Zaterdags- en Zondagsavonds var- Nieuwerkerk a. d. IJssel, heeft zich voor de irzaken opgeschoten dorps jongens in Lek- politierechter te verantwoorden gehad een ierkerk en omliggende dorpen allerlei 46-jarige bedrijfsleider, thans chauffeur, chandaligheden. waaraan de rusügafcbe- aldaar woonachtig. woners zich steeds meer ergeren. Zo was Verdachte gaf de verduistering toe. Het op Zondagavond 19 October j-1- een 24-jarlge bleek, dat hij vroeger een kolenhandel had ikwerker uit Ouderkerk e. d. Uasel ver- geëxploiteérd. die later in een N V. werd te Lekkerkerk. waar hij omgezet met als directeur Iemand, die vroe- U«k trkwgad kreeg met ger In de kolenbranche vertegenwoordiger ie Jongemanheq kregen geweest was. Verd die toen ondergeschikte scholden elkander uit was geworden in de zaak die eerst zijn gevolg was éen vecht- eigendom was. had node berust in deze po- over de straat rolden. I sitie. Men zou hem allerlei gungtige voor- aarbij een stuk uit de waarden gesteld hebben, waarvan echter zijn woedende tegeöstan- 'bij de politierechter te Rot- t. Het bleek dezelfde jongen onlangs werd veroordeeld wegens stelen van chocolade uit een automaat en vernieling van een waterleidingkraan. De officier wenste een voorbeeld te stel len aan de vechtlustige dorpsjeugd en eiste behalve een onvoorwaardelijke boete van 50. subaidalr 20 dagen hechtenis, een week voorwaardelijk met een Jaar proeftijd. Daar de b«trokkene het plan heeft als landbouwer naar Amerka te emigreren heeft de rechtbr hem dit niet willen belem meren door oj legging van een voorwaarde lijke vrijheidsstraf. Hij veroordeelde tot dd gevraagde boe Verdacht in duiaterd ven Knecht in eigen zaak totaal 2000 ta hebben ver een brandatoffenhandel ta nooit IeU gekomen is. Verd. was er toen toe overgegaan geldbedragen, düe hij aan de N.V. moest afrekene» voor zichzelf te ge bruiken. Tot op heden had hij ftleta terugbe taald, doch hö verwacht hulp van enige vrienden. De officier achtta het feit ernstig genoeg om een geheel onvoorwaardelijke straf te eisen. Hij wilde dat echter niet doen en vor derde 100 boete, subsidiair 50 dagen hech tenis, plus vier maanden voorwaardelijk met S Jaren proeftijd. De raadsman, mr De Heer. zag in deze zaak een tragtach element, omdat zijn cliënt ale ondergeschikte in zijn vroegere zaak had gewerkt ale een paard, waarbij bet hem steeds tegen zat. Zijn administratie geraakte In het ongerede en door allerlei andere om standigheden vergreep hij zich ten slotte aan da geldsbedragen, die aan de N.V. toebe hoorden. PI. vroeg strafvermindering Het vonnis luidde conform de «Ie. WOENSDAG 24 DECEMBER 1952 Zeven jaar geleden had Japke, op aandringen van Omke SJoerd, moeders oudste broer de betrek king aangenomen als eerste meid op de .Renaka Hotv%". Japka was een Twentse boerendochter. Haar vsder had maar een klein gemengd bedrijf, sodyt haar moeder, die zelf van een grote Frieac boerderij afkomstig was. het werk beat alleen af kon vooral omdat Japke's Jongere zuator ook al aardig de han den uit de mouwen begon te steken. Toen Omke Sjoerd dan ook schreef: Laat Japke Jiierheen komen, want op een van de boerderijen hier in de buurt U een plaats vacant ais eerste meid, «n het is een mooi bedrijf, waar ze doodverlegen pitten om een paar flinke vrouwenhanden had Japke daar dan ook wel oren naar. Zo kwam za dus terecht op de ..Renske Hoeve". De boer en de boerin hadden haar direct ila eigen kind aangenomen in hun gezin. Zelf hadden te vijf kinderen. Twee flinke Jongens en twee even flinke meisjes tussen acht en veertien jaar Maar dan was er ook nog een Jongetje van vier. Een klem kereltje met dunne beentjes en een veel te groot hoofd. Hij kon nog niet lopen en ook niet praten en het had zo goed als geen haar. „'t Affelkuken" had Japke hem dadelijk in ge dachten genoemd. Een onvolgroeid kuiken, dat te vroeg uit het ei gekropen was. Het eerste jaar van Japke's verblijf op de .Renske Hoeve" ging alles naar wens Wel moest ze flink pootaan spelen, maar ze was gezond en sterk en ze hield van het boerenwerk vooral, op deze grote boerderij. Toen echter kwam het beruchte jaar van de Spaanse griep. Dat vreselijke jaar. waarin de gevreesde ziekte als de zogenaamde longenpest op een schrikbarende wijze huishield onder de bevol king. Ook de „Renske Hoeve" werd niet gesi&ard en iedereen werd ziek. behalve Japke. Ondgnks haar grote toewijding, haar dag en nacht ln de weer zijn met de verpleging en verzorging van mens en dier, f Stierven de boer en zijn vrouw op dezelfde dag en Japke bleef zitten met de zorg voor het grote bedrijf en de vijf jonge kinderen. De boer en zijn vrouw hadden geen naaste familie, zodat er niemand was die deze zorg van haar kon over nemen en Japke' voelde zich dus verplicht op haar post te blijven. In het eerst had ze wat moeilijkheden met het andere personeel dat haar maar niet voetstoots van de ene dag op de andere als principaal>wilde be schouwen. maar gelukkig was de boer vóqr hij stierf nog m staat geweest, de notaris te laten rbepen en ZhJto rif, te.k<inen' uat Japke rechtszekerheid ver- („L i e" h?ar ei«en- gedecideerde, ont- a.k i houding, maakten .dat de [anderen zich ai spoedig aan haar leiding overeaten. Het duurde bovendien -niet zo lang of de oudste] hel met"ëërfmp"(Hflink meA 'odatuJaPke Fenzaam. zo onuitsprekelijk eenzaam voel- SS «1 kon bofw™ke„" SStaJES"£,,d h '«Pk» P"otS.ling haar de hooD en He wens van L !L zelfbeheersing kwül raakte en met het hoofd «eweest He LZ „Ji "uder,s was| voorover op tafel in snikken uitbarstte, laten leren. Due eodr. Jepke «Se d h<3 J0'!'' dr0«« Jfkken Ze hoorde niet hoe dat de kinderen over goede heriem beschT ft ft",' """"ft* en ?let ten w»rlrt» n„a Isne, u a l J r.oe het Affelkuken beschroomd de keuken stndieseld voor h*n »«n H bmnenkwam. Ontsteld bleef hij op een af- Hrt AffSkuken hWf £hwSS*") Bland naar haar elaan ki*en -Kerstavond. 'ZkTTZ.S'SuZiïZ elr^eTd Klevend de .tapke tussen h.a, (28 December) Allerkinderen vertoont een Christelijk karakter en herinnert aan het ver moorden der „Onnozele kinderen" te Bethlehem. Die dag 29 December viert men feest in de weeshuizen. In de' families zijn de kinderen baas, of eigenlijk het jongste kind, dat dan mag zeggén, wat die dag gegeten wordt. De, kinderen vo#i- ren het huiscommando, zegt prof. dr Jo». Schrijnen in zijn „Nederlandsche Volks kunde". In Zuid-Nederland, Noord-Brabant en Limburg leeft nog spaarzaam het gebruillk dat de kinderen op die dag. in het pak hunner ouders gestoken als vader en moeder over straat lopen en zich bij hun familieleden laten zien. Plaatselijk is dit gebruik ontaard in een bedelpartij, zo bijv. in het Land van Waas. waar men zingt: 't ls vandaag Onnozele-Kinderdag. Geeft de moerkens en de vaarkens wat! Geeft wat. houdt wat. 't Naaste jaar nog wat! Ik weet daar nog een goede vrouw, Die mij zo geern wat geven zou. Zi) zal mij wel wat geven. Hoe lang mag zij leven7 Honderd jaar en enen dag. Zo lang als ze kaas en brookes mag. bevangt haar als ze'bedenkt. dat hU deze richting volgende, onherroepelijk bij het moeras moet zijn uitgekomen „O God", bidt ze hardop, „laat hem niet verongelukken. Laat Bern als 't U blieft niet verongelukken". zijn zesde jaar begon hij een beetje te loper en te praten. HU bleef een zwak kereltje snikken door. Voorzichtig, voetje voor voetje, kwam hef stakkerige jongske dichter bij en legde dan "on. dsn h„r in de weg .opé^ "'."elenï a,f ftm''Kr,!rtem,tre0n0!,,eegna llJn magere handje op haar arm. Geschrokken tilde Japke haar hoofd op en woedend omdat iemand haar in zó n zwak moment had betrapt, schudde ze het handje van zich af en snauwde: „Ga weg! Laat me met rust! Jullie laten me toch alle- méél alleen? Ga JU nu ook maar. Japke komt er immers niets op aan! Die is alleen maar goed genoeg om voor jullie te werken en voor jullie te. zorgen. Japke heeft geen Kerstmis te vi*en! Ga wèg zeg ik je, Affel- kuken!" Als een schimpscheut kwam de bU- lorgde als de andere kinderen, misachièn naam thans over haar lippen en ze liep vlug zelfs wat beter, had zij toch nooit een vricfn- de keuken uit. de jongen op zij duwende, Japke's van nature stugge, weinig •chiettelUke aard. werd door de zwaï taak die op haar schouders rustte met jaren niét soepeler ZU wist dat zelf wel daarom verwonderde zij er zich wel over, dat 't Affelkuken er maar In ble4t volharden haar alle stappen achterna lopen. Want hoewel ze hem evengoed v( delUk woord voor hem. Zelfs voor hèm En de bijnaam Affelkuken kwam bUna all op een ongeduldige, geïrriteerde toon oyer hoar lippen. Ze was 18 geweest, toen ze op de ln betrekking kwam. Twintig toen én de boerin stierven en nu was en twintig. De oudaty kinderen naar de stallen, waar ze het vee begon te verzorgen voor de nacht. Daarna verkleedde ze zich en begaf zich op weg naar de kerk. Het sneeuwt al sinds de vroegë morgen en Japke's veeten zinken bU elke stap diep in de dikke rulle laag sneeuw, zodat ze maar langzaam vordert. Het klokgelui, dat langzamerhand volwassen en zochten meer haar van alle kanten door de heldere vries- én meer hun eigen weg. Want hoewel lucht tegerpoet komt, verandert haar stem- Japke s beheer zowel van het bedrijf als jning als b J toverslag. Het gevoel -i- 1 vMt Waarom is het kind weggelopen* Waarom? Is 't omdat ze hem heeft afgesnauwd, toen hij haar troosten wll<Je in haar ver driet? Is 't omdat zij hem eenzaam heeft achtergelaten in de boerderij, toen ze te veel medelijden had met zichzelf en haar eigen eenzaamheid om aan 't arme Affel kuken te denken? O. waarom is ze toch niet vriendelijker tegen hem geweest, denkt ze wanhopig! en ze weet zich geen raad als ze op een gegeven moment het spoor van de kleine klompen, dat gedurende het laatste kwartier steeds onduidelijker werd. hele maal niet meer kan onderscheiden in de steeds dichter vallende sneeuw. Dan laat ze zich op de knieën vallen en bidt: „O God, zeg me wat ik doen moet. Neem het kind in uw hoede en laat deze Kerst nacht geen nacht der verschrikking worden. Wijs mij de weg, ik smeek u, wijs mij de weg die ik moet gaan". En dan is 't alsof haar gezegd wordt, dat z° naar huis moet gaan. Door tranen ver blind. meer struikelend dan lopend, gaat ze terug. Op nog tamelijk verre afstand van de boerderij gekomen, blijft ze opeens staan. Verbaasd ziet ze. hoe uit alle ruiten licht naar buiten straalt. Doch wel verre van daardoor gerustgesteld te worden, denkt ze in starre ontzetting: „Zouden ze hem ge vonden hebben? En hem naar huis gebracht? En wachten ze nu op mijn thuiskomst?" Hoewel haar henen haar nauwelijks meer kunnen dragen, wankelt ze tenslotte het eff op en dan denkt ze te dromen. Zo ver- Schillend is het beeld dat ze door de ramen aanschouwd, van hetgeen ze verwacht had. Op de deel staat een grote, prachtige Kerstboom en 't Affelkuken Is bezig samen met Jelle de boom te versieren. De anders zo doffe, fletse ogen van de jongen stralen nu terwijl hU Jelle de versierselen aanreikt en dan.... o verrassing!! ziet ze hoe een van de meisjes voor het grote for nuis staat wafelen te bakken en de andere is bezig koffie en chocolademelk te zetten. Als. in een bliksemflits neemt Japke dit alles in zich op en op hetzelfde ogenblik is ze reeds naar binnen gelopen en sluit het Affelkuken in haar armen alsof ze hem nooit weer wil loslaten. „O, Affelkuken", stamelt ze, „mien lief Affelkuken. Ik was zo bange dat ie ver- dweuln was!" Allen kijken stomverbaasd naar dit tafereel en de kleine Jongen, die nooit enige teder heid heeft gekend, slaat wat aarzelend en onwennig maar toch innig dankbaar het magere armpje om haar hals, waardoor Japke's tranen opnieuw over haar gezicht stromen. Doch dan grijpt Jelle in. Haar bij de arm vattend en haar oprichtend zegt hij: „Kom famke nou mat 't mar uut wêze". En dan vertellen re haar. hoe ze samen een plan hadden gemaakt om haar te verrassen. Ze zouden allemaal doen alsof ze uitgingen en dan zouden, als Japke naar de kerk was, de beide jongens een boom gaan halen die ze de vorige week al hadden omgehakt. Johannes 't Affelkuken zou hem te gemoet lopen en waarschuwen als Japke vertrokken was. Jelle zou dan komen om d« boom te versleren en de beide meisjes zou den voor het huishoudelijk deel zorgen, zo dat alles kant en klaar zou zijn, als Japke uit de kerk kwam. „Ja, en weet Je nu wie dat plan bedacht heeft?" vroeg een van de meisjes. Hoewel Japke niet antwoorddé, keek ze met stra lende ogen zó veelzeggend naar Jelle, dat ze allemaal begonnen te lachen, doch Jelle zei: „Ik niet alleen hoor! Eigenlijk bracht kleine Johannes mij op het idee". ,,'t Affelkuken?", vraagt Japke verbaasd. „Ja, want uit zijn verhalen bleek voort durend. wat Japke voor dit gezin deed en dat bracht mij op de gedachte, dat het gezin dan ook wel eens iets voor héér mocht doen". Nu sprongen er opnieuw tranen ln Japke's ogen, maar nu van geluk en toen ze later op de avond de kleine jongen naar bed bracht, fluisterde ze' „Nou zal Japke nóóit meer Affelkuken teugen oe zeggn". Maar de kamer uitgaande en de deur achter zich dichttrekkende zei ze hartelijk: ..Wel te rusten mien Affelkuken!", waarop het kind lachte, zoals ze hem nog nooit had horen lachen. Zielsgelukkig en dankbaar gaat Japke terug naar de keuken, waar liefde en ge negenheid haar uit alle ogen tegemoet stralen. door Prof. drW.C. VAN UNNIK EENS WAS IK U herinnert u waarschijnlijk nog wel die telkens terugkerende reclame met zijn grappig-getekende koppen. Het kwam al tijd hierop neer, dat iemand, die eens een onbetekenend manhetje was geweest, tot eer en aanzien was gekomen dank zij het gebruik van een bepaald soort scheerzeep. En de woorden van de aanhef klinken als een overwinningakreet. EENS WAS IK ik hoor die woorden ook wel eens op een andere toon. Als ik een verkoping zie. waar allerlei goederen schots en scheef door elkander staan, is het me vaak, alsof me ook die woorden tegenkiinken. Eens waren het mooie, nut tige voorwerpen, de glorie van hun be zitter, en nu niet veel meer dan wat oud roest. Straks ziet men overal de kerst bomen. die nu de huiskamers opvrolijken, onttakeld en verfomfaaid staan te wach ten om door de reinigingsdienst mee geno men te worden. Eens was het mooi, nu is het waardeloos. Zo gaat het in het telkens veranderende leven. Vriendschappen worden gesloten èn gaan verloren. Mensen en dingen, die waarde hadden, verliezen die voor ons; andere dingen en andere mensen krijgen betekenis voor ons. Morgen is het Kerstdag. Weer Kerstdag, want we hebben dat al vele malen beleefd. Wat zegt die dag? Is het een waardeloos prul geworden, dat er nu eenmaal nog ls. maar zonder dat we ehr wat mee weten te beginnen, of straalt er lets van uit, dat ook ons leven verlicht? Het is een gedenkdag van Christus' ge boorte. Daarom heet hij Kerst-dag. Maar ook gedenkdagen kunnen afsterven. Een eeuw geleden werd in ons vaderland overal nog „Waterloo-dag" gevierd ter herinne ring aan de overwinning op Napoleon in 1815, tegenwoordig denkt niemand er meer aan. Ja zelfs wat dichterbij i«: de bevrijding ven 1945 heeft, zoel* men omstreek* 5 Mei wel merkt, voor velen eigenlijk hoege naamd geen betekenis meer. Gedenkdag van Christus' geboorte: betekent dat wat voor u? Het is morgen eigenlijk de verjaardag van Jezus Christus. Verjaardagen vieren we in onze familie- en kennissenkring, van mensen met wie we wat te maken hebben. Heeft Jezus wat in uw leven te maken? Misschien zegt u: ja, eens was die Kerst dag nog wat voor me, maar tegenwoordig vind ik er niets meer aan. Hoe komt dat? Ligt het er soms aan, dat u de band met die Christus, over Wie het op sKerstdag gaat, kwijt bent, en vindt u het daarom vervelend? En toch wil het nfat alleen zomaar een Kerst-d a g zijn, doch een Kerst-f eest! Dat kan het worden! Ala u eens gaat vragen: wie eigenlijk die Jezus Christus U- Niet bij mensen, maar in de Bijbel, die ons vertelt van Jezus' geboorte. Dan zult u zien, dat het om iets geweldigs gaat. Dat God aan deze voze, bedorven wereld Zijn liefde geeft; dat God de mensen komt op zoeken; dat God vrede wil geven aan men sen, die er om schreeuwen. Daar schijnt lichti Hoe langer we in de wereld kijken, hoe donkerder het wordt: duisternis van haat. onverschilligheid, wantrouwen, eigen zinnigheid. ga maar door. Het slaat ons licht uit. Maar dit licht blijft, omdat het van God is! Daarom is het morgen niet Donderdag, ook niet zomaar een Zondag, omdat het een vacantiedag is, doch Kerstdag, feest dag. Ik hopp, dat u er ook iets van ziet, dat de Kerstdag, misschien eens waardeloos, voor u nu vol feest wordt, omdat u iet» van Christus hoort. Want wie Christu* kent. deelt in het feest. (Van onze correspondent te Bonn). TJTET ZINGEN van oude. bekende kerst- 1A liederen maakt een wezenlijk bestand deel uit van elke Duitse Kerstviering. Wan neer de kerstboom eenmaal brandt, wordt in de Duitse gezinnen het ene lied na het andere aangeheven, met een gewijd ent housiasme dat men in vele andere landen vergeefs zal zoeken. Evenzo is de ..Beschemng". de uitdeling van geschen ken bij de brandende kerstboom, een bijna rituele aangelegenheid. Deze ..Beschemng" is een tegenhanger van onze Sinterklaas avond, die in Duitsland zo goed als onbe kend is. Maar verder zijn zü in genen dele met elkaar te vergelijken Terwijl onze sin terklaasavond des te beter geslaagd is, naar mate hij zich meer op Jan Steen oriënteert, gelden bij de geschenken-uitdeling op „Heiliger Abend" de strengste regels en blijft de sfeer altijd serieus. Zelfs het surprise-element, dat vast bij onze Sinter klaas hoort, wordt vermeden. Daarvoor zijn de geschenken, die de Duitsers elkaar geven, trouwens ook te groot. Wij zijn be scheidener. zowel wat 1de omvang van de geschenken als wat de kosten betreft. Aan de onderlinge „BescheVunp" toorden vaak immen besteed, die voor Nederland se erhoudinpen kolossaal aandoen. De winkels zijn op de drie Zondagen vóór Kerstmis geopend. Men noemt deze Zondagen de koperen, de zilveren en de liet, ontbrak er toch iets op de beerde rij. En selinge vernedering denkt ze aan het Affel- wel iets heel belangrijke, namelijk »- gezel- kuken. dat'nu alleen in zijn bed ligt- bgheld. „ik _ga terug", denkt ze, „ik ga hem halen Japke, die zo ver- trouwd was met de grote P van het woord Plicht, acheen wel totaal onbekend te zijn met de kleine „p" van het woordje „plezier", met als natuurlijk ge volg. dat de kinderen, groter wordend, de ge zelligheid zochten tn •ndere gezinnen. In Japke's binnenste ech ter had er sinds enige tijd een verandering piaata gegrepen, door dat de liefde, die grote tovenares, haar zorg vuldig gepantserde hart had aangeraakt. Een zoon van de na burige boerderij, die Japke deze zomer bij het hooien geholpen had, een gezonde vlij tige maar ook vrolijke jongeman, had haar doen inzien, dat „Plicht" en „plezier1!' ook en dan gaan we samen naar de kerk". Dat wet hand in hand konden gaan en naarmate kan nog best, want ze is heel vroeg van hui h ?tnuge'der haar aanl'ep, en zij symen gegaan Ze keert zich om en buiten adei neel dikwijls uit de kerk komend huiswaarts komt ze weer thuis. Regelrecht loopt/ze •mgen. waren Japke's gevoelens voor Jelle naar de opkamer, waar de bedstede vyf'het steeds warmer geworden en dit scheen ,een Affelkuken zich bevindt. T gunstige invloed te hebben op haar hele Het ls erg donker in het vertrek, wjant de Wezen. Ze werd ook tegenover haar hvjis- gesloten blinden laten geen enkel straaltje genoten wat zachter en vriendelijker, ter- maanlicht door Op de tast loopt zi voor- Wijl ze stilletjes plannen had gemaakt, óm zichtig naar de bedstee en ze verbaast zich van de komende Kerstdagen nu hens echte als ze merkt, dat de deuren daarvan ge- ttestdagen te maken voor haar gezinnetje, sloten zijn. Ze voelt zich alweer lichtelijk Ze hoopte daarbij, dat Jelle ook van de part» geërgerd, omdat ze 't Affelkuken ayzo vaak "ou als ze hem daartoe uitnodigdei verboden heeft, met gesloten deu^ën te gaan walapen. Ongeduldig roept ze hem: „Affel- w«enlang had ze zich op deze dagen ver- kuken! Affelkuken!" gnuJ waa Keratavond Geen antwoord. „Vreemd", denkt ze, „zou n nu bleek het, dat geen van de kinderen J>ij al alapen?" Ze doet de deuren open en van pian was thuis te blijven. Ze hadden zegt: „Wordt eens wakker, Affelkuken!" allemaal hun afspraken al gemaakt en tegen echemeravond tokn al het werk gedaan was Weer geen antwoord. En terwijl ze tastend en zij zich hadden verkleed, gingen ze de htar hand over het bed laat gaan, ontdekt ft !nd,r he' huU ft"1" 8lle,en <t«t or niemand In ligt en dat het bed SSti ,ïeit.eAdfoudenk„ec!,u 1~» d* hadden vrij gevraagd om bij hun familie naar haar keel. „Weg", denkt ze, „hij is j I ^*r*^d,8en d°°r te brengen, al had de weg!". Haastig stommelt ze door de donkere mln!!Lr'":Ur",k "S"ebode" om °n d" kamér weer naar de keuken, waar tenminste weuttijden terug te komen .j het liöht van een stallantaarn is. Gewapend nNee", had Japke gesnauwd, „dat kan ik met die lantaarn doorzoekt ze huis en erf, dan ook nog wel alleen". En daar zat ze totdat i» opeens de afdruk van kleine klom- dan nu aan tafel ln haar eentja en ze jacht pen ontdekt in de sneeuw. Affelkukens **b de Kerstdagen in haar ouderlijk huis klompjesSnel besloten volgt ze het dp de kleine Twentse boerderij. Het hele spoor. Wear zou het kind in hemelsnaam buis, zaïfg de stallen werden altijd ver- naar toe zijn gegaan, denkt za radeloos als •lerd met hulst en dennegroen en in de m ziet dat, de kleine voeten zich niet naar grote woonkeuken prijkte jaar op Jaar een <je kant vai\ het dorp, maar in de tegenover- Prachtigs Karetboom, terwijl haar moeder gestelde richting hebben begeven- Met stij- bet middelpunt was van de gezelligheid, gende angst ziet ze dat het spoor leidt naar ten schrijnend verschil! Moederziel- de wouden. Öe „Renske Hoeve" ligt nog op «•lig alleen sou Japke dus deza feestdagen de vlakke krpigrond. maar een drie Ulo- ®P 6e grote boerderij moeten door zien te meter verder beginnen reeds de bossen van beman, omdat alle hulagenoten blijkbaar Friesland. Wat heeft hat kind hier te zoe- overal elders liever waren dan bij haar! ken?, vraagt zich wanhopig af en buiver (Van onze correspondent te New York) DE KERSTSFEER TE NEW YORK begint al in September en October. Wel niet in de gehele stad, maar dan toch in de zuidpunt van het centrale eiland Manhattan. De vroege herfst is het mooiste jaargetijde hier en het is dan een beetje van het goede te vroeg, om, nog zonder jas flanerend over de Bowery, winkels te tien vol met versierselen voor de Kerstboom, winkels vol kartonnen Kerstmannen. Maar in dat deel van de stad vindt men nu eenmaal dë groothandel voor deze artikelen en die moest uiteraard het vroegst gereed zijn. De Amerikaanse fabrikanten van kerstversterselen waren dit jaar niet zozeer van mening dat er van het goede te vroeg was. als wel van Ijet goede te véél. Met ^schrik constateerden zij dat er een belangrijke import had plaats gebonden van kerstversierselen, vervaardigd achter het IJzeren Gordijn. Uit Tajecho- -«oWakije, Oost-Duitsland en Polen waren namelijk scheepsladingen van glinsterende ballen, trompetten en sterren gearriveerd, balen vol kerstklokken en kratten vol watten engelen. Dat was een wat onverwachte lading uit landen, die zich vooral toeleggen op de export van hamers en sikkels. Oe Amerikaan heeft graag veel vrienden. Op sUn cocktail-party moet het vol zijn. Dat bewtfst *(Jn populariteit Ook zijn kerst- post moet omvangrijk zijn. Meer en meer wordt het gewoonte om al die kleurige kerstkaarten een paar weken lang aan de muur geprikt te honden en zelfs ken ik menaen, die een tweede kerstboom kopen om die vol te hangen met alle keratkaarten, die ie plegen te ontvangen. Wie een 200 van zulke kaarten verstuurt, betaalt daar al gauw een 25 dollar voor. Maar dat ls nog nieta vergeleken met de bedragen, die velen hier besteden aan kerstcadeaux. En het geven van snlke cadeau* behoort soms helaas ook tot de verplichtingen. De Amerikaanse reclame voor bontman tels. voor luxe horloges, voor televisie toe stellen. enfin noem maar op voor wat ook, ia overweldigend en psychologisch soms ge raffineerd. Men kweekt In de massa verlan gens, die bijkans onweerstaanbaar worden en Santa Claus kan op de verlanglijsten duidelijk aflezen welke firma's de meeste dollars aan hun reclame hebben besteed. Maar de Amerikaanse fabrikanten ver heugden zich niet over deze glinsterende symbolen vpn broze bekering. Integendeel, zij ontwaarden met schrik dat die kerstpro ducten van achter het IJzeren Gordijn wel erg goedkoop waren en dus gevaarlijk ln de concurrentie. Vandaar dat zij er via de kranten de aandacht op hebben gevestigd dat de sowjet-economie. door middel van kerstexport, aan dollars tracht te komen en dat. onder meer met behulp van deze winst, de agressie ln Oost-Azië kan worden opgevoerd. Een lugubere, maar niet onmo gelijke veronderstelling. Helaas is de tijd nog niet gekomen dat zwaarden worden om gesmeed tot ploegijzers. HelaaB bestaat nog de kwade kans dat er bommen gemaakt worden, dank zij de export van kerstklok jes en engelen. Het protest van de economisch bewogen geraakte fabrUginten kon voor dit seizoen niet veel meer uitwerken. De groothandel was, zoals gezegd, al heel vroeg welvoor zien en de kerstvloed had weldra geheel Manhattan overspoeld. Voor dit jaar is men daarom te laat geweest om nog tegenmaat regelen te kunnen nemen tegen het aowjet rood. dat zo ongfemerkt wist in te dringen tussen het normale kerstrood. Misschien hebben trouwens de Ameriktanse fabri kanten van kerstklokken wei wat overdre ven luid de alarmklok geluid. In elk geval, Manhattan, het rotseiland met de grijze en gele wolkenkrabbers, is overstroomd door een rode zee. Geen etalage kunt ge passeren of een rode kerstman, met sigaren, lingerie, fototoestellen of televisie- apparaten in zijn armen, lacht u uitbundig toe. Onze Sinterklaas komt uit Spanje, hij is minzaam en gedistingeerd. Santa Claus, zoals de kerstman hier heet. komt van de Noordpool. Hij is oubollig, jolig en door gaans nogal corpulent. Frans Hals zou hem graag als schildermodel hebben genomen. Dat Santa Claus rode konen heeft, kan men begrijpen: hij komt in een open slee, ge trokken door rendieren, helemaal van de Pool en zelfs wanneer hij de Canadese whisky onderweg onaangeroerd had gela ten. dan zou hij nog een rood hoofd hebben gekregen. Tal van klaine winkels verkopen in de weken voor Kerstmis uitsluitend kerstkaar ten. Wie niet ln dit land woont, kan zich moeilijk voorstellen wat dat kerstkaarten sturan hier is gaan betekenen. Vast «taat wel, dat alwéér de industrie deze gewoonte krachtig heeft bevorderd. Meer en meer be hoort het tot de goede manieren om om streeks Kerstmis je familie, vrienden, za kenrelaties en zelfs de mensen, die je dage lijks op je kantoor ziet. een mooie kerst kaart te sturen met Merry Christmas en Happy New Year. Ook in Europa krijgt men die kaarten wel van zijn Amerikaanse vrienden: het papier ls weelderig, de kleuren zijn warm en de enveloppe is groot en eteyig. De musea hjer doen ook mee en daar kan men bijzonder mooie reproductie* kopen als kerstkaart van schilderijen, die dan meestal Keret- mls of winter uitbeelden. En toch ook al is Kerstmis voor een niet onbelangrijk deel „business" gewor den, toch krijgt de warmte van deze periode vat op de mens, óók in New York. Want er zijn tóch altijd wel een 20 4 30 vrienden aan wie men graag iets van zich laat horen met Kerstmis- Er zijn er toch wel een paar. voor wie men graag een hele middag door volle winkels loopt om iets uit te zoeken, waar zij werkelijk Wij mee zul len zijn. Cynisch zijn over dit alles is ge makkelijk en het is natuurlijk wel waar. dat de kerethartelijkheid zich door een kunst matige stimulans wat erg ver gaat uit strekken. Maar tegenover alle cynici zou ik staande willen houden dat da kerstman van „busi ness" toch niet leven kan. Hij zou allang vermagerd zijn en Verzuurd, wanneer hij alleen maar reclame-agent was. Dat hij Joviaal blijft, hartelijk en in wezen gezond, komt alleen omdat deze donkere weken van het jaar zulk ean goede tijd zijn om aan menaen van wie men houdt eena even te laten merken, dat men aan hen denkt in warme genegenheid. De grote kerstbomen op Park Avenue, ln het hart van Manhattan, stralen van licht. Honderdduizenden kalkoenen worden ge roosterd. Da brlevenbezorgera zeulen meer dan ooit Het ia aan heel gedoe, al die rela ties. Het la het beste wat er la, vfiendachap en liefde. Merry Christmas! gouden Zondag. Door de geïllumineerde winkelstraten beweegt zich dan een dichte menigte en er worden zaken gedaan, waar bij de door-de-weekse verbleken. Zo op een afstand doet dit alles lang niet onpret tig aan. Maar er zijn ook critici, die vin den dat het met het Duitse Kerstfeest de verkeerde kant opgaat. Eerst wat het slnien betreft. Een school- autoriteit in Sleeswtjk-Holstein heeft een aanval gewaagd op het meest sacro-sanctn Duitse kerstlied. ..81111e Nacht Hö heeff zich een* in de geestelijke waarde daarvan verdiept en is daarbij tot de conclusie ge komen dat het nogal wat met „kitsch" ge meen heeft. Hö heeft daarom de scholen, die onder hem ressorteren, aanbevalen het niet meer aan de kinderen te leren. Welis waar heeft hö het niet verboden, maar ook do aanbeveling is voldoende geweest om in Noord-Duitsland een politieke kwestie rond om „Stille Nacht" te doen ontstaan. De volumineuze „Bescherungs"-praktlj- ken hebben weer andere strijders ln actie gebracht. Dat zijn diegenen, die menen dat het Duitse Kerstfeest langzaam maar ze ker door de materialistische geest van de tijd dreigt te worden opgeslokt, dat er aan allerlei geschenken veel te veel geld wordt verkwist en dat er bij die geschenken bo vendien te weinig aan de armen wordt ge dacht. Hoe op het ogenblik de toestand is in de Sowjet-zone, weet men uit de re cente berichten over de catastrofale voed seltekorten daar. die door de machtheb bers in hun cynisme openlijk worden toe gegeven, zonder dat zij pogingen doen de omvangrijke transporten van levensmid delen uit de Sowjet-zone naar de Sowjet- Unie tegen te gaan. Maar ook in West-Duitsland wordt bit tere armoede geleden en wel vooral bij die categorieën van mensen, die nooit geleerd hebben hierover hun mond open te doen. De arbeider verdient in W-Duitsland nu een goed stuk brood en klaagt betrekkelijk weinig, hoewel de vakverenigingen het aan hun positie verplicht menen te zijn van tijd tot tijd wat demagogie te bedrijven, en met een stalen gezicht te beweren, dat West-Duitsland er sedert de geldhervor- mirig economisch helemaal niet op vooruit gegaan is. Er zijn anderen, die het veel slechter dan de arbeiders hebben, maar omdat zij van afkomst tot de burger- of ambtenarenklas- se behoren, hun armoede heroïsch trachten te verbergen. Meestal zijn dat oudere vluchtelingen, die de kampen achter zich hebben kunnen laten, maar toch de aan sluiting bij het nieuwe Westduitse econo mische leven niet meer gevonden hebben. Hun armoede is in zekere zin nog navran ter dan die in de kampen, want zij wordt volslagen individueel doorgemaakt Gere geld brengt de pers dan ook van die veel zeggende korte berichtjes, waaruit blijkt dat zo'n oud, berooid echtpaar, dat betere dagen gekend heeft, ten einde raad de gas kraan heeft opengezet of vrijwillig een andere, trieste dood heeft gekozen. Het is vaak zeer moeilijk deze stille ar men op het spoor te komen, maar velen, die in deze dagen voor de hunnen originele geschenken bedacht hebben, zou men toch toewensen dat zij ook in dit opzicht wat meer vindingrijkheid aan de dag zouden leggen. De zelfvervaardige versiersels in de Kerst boom zijn toch. altüd het mooist. Dat uindt Zioedens kroonprinsje Gustaaf Adolf ook en daarom zit hö hier met schaar en lijm pot «linpers en fipuren te fabriceren.

Vorige Volgende