COUD5CUE COURANT F Lijker Wh WEEPBEDKHT over afwijkende standpunten Bevreemding in officiële kring van :ten! Conflict tussen ziekenfondsen specialisten en th Handlangers van ontsnapten zijn opgespoord „Europa nog altijd voornaamste toneel van de koude oorlog” DE UIT BREDA ONTSNAPTE GEVANGENEN e WILLEM RUYS EN ORANJE IN AANVARING maar Henk Pellikaan en 1 Meine Pot en Colson CHURCHILL IN AMERIKA AANGEKOMEN S1 TER betreuren zijn” voor 100 gram) Vrij ernstig beschadigd in de Rode Zee Eén dode bij ongeluk in kaarsenfabriek Vliegramp in Ierland eist 27 mensenlevens Zij bekenden, zijn niet strafbaar LK RTIKEL KWARTJE „Uitbreiding oorlog in Korea zou zeer te Bedri j f spensioenf onds bakker sbedr ij f Mnl.) Geen kinderverlamming in vrijheid gesteld Onderzoek naar vliegramp leverde niets op MA’S Zal Duitsland van uitwijzing een „principiële zaak” maken Tijdelijk strengere bewaking te Norg Harrv Denis in TC Prijs 10 cent per nummer Dinsdag 6 Jan. 1953 5 JANUARI 1953 Verschijnt dagelijks bureaux: Zeugstraat 70—72 Advert.: 12 c. p. mm. bij contr. 10 c. Telefoon 2745 (twee lijnen) Directeur-Chefredacteur: S. H. VAN DER KRAATS 91ste Jaargang No 23784 Chef-Exploitatie: D. DE KLERK Postrekening 48400 eel grijk unie geef de en Januari ig. HOOGSTRAAT 14 uit lig Telefoon 413». KIJKER. t kreeg longza- ipelde hij. „dln- zullen eens een en niet ouder zijn dan Prijs abonnement: per week 0.45 per maand 1.93, p. kwartaal S.80 aS (diverse kleuren) voor de gootsteen) rozijnen en men genten SS (Maggi ol Oio) 4DEL IJK Wzn ida. ence ampapier spier sep •oo toiletzeep p ..Hollands Glorie" tudzeep (3 stuk) trof of fijn) iuurpoeder EER DAN 0 ARTIKELEN ismeel (500 gram) »lli (M ol F) i (Va kg. M ol F) i (74 kg. gesneden) caroni (’/4 kg) (7a kg) de w< dig in met •raat van alin. op it is i over ing i de vuurtorenwach- 'olf Rock vuurtoren dan nor- tiende ma- verlaagde prezen Uw sakken2.50 .zolen en hakken 2.30 ƒ0.90 1.30 ƒ1.95 door de hele stad. giste- n het lat op ’lukte, j twee ...ra nog elijke hou- zullen in- jn gearres. igen (Van onze correspondent.) Haagse is de ibassad) een krat sen niet op Wij willen 1 zelf onbe- J. A. vuur- V PEP ASPERA AD ASTTBA 'SI EENDRACHT lange tijd wordt in gemaakt van ge urig. “■indoen, uujn na sneltreim t ze een it liep In c Góudi ong< leve W( de met .J-jarl overschreden »ighe< in tot gezeten. via een krijgen. iet touw insport” van de toren naar ie motorboot. «reikt of i 64 jaar. je a ir- leven kri idrea dezer ,ns opgenomen en nogal .en, zette zij zich maar je kan er zo heerlijk g-dromen tot leden Uv nv«SK.v«.u.»issie benoemd de heren boom als Voorzitter, ir Denis en Van Es leden, waarmede het bestuur van de volkomen accoord heeft ver- •h’’ De I ipenwet ren uitspraak ge taanden K.L.M -vliegtuig 22 J.'" Ven ovei D< de kapper, er stoel opduikt. reeg de Fran- dagen, maai Op verzoek van de in hef georganiseerde overleg in het bakkersbedrijf samenwerken de organisaties van werkgevers en werkne mers heeft de staatssecretaris van sociale zaken met ingang van 1 Januari j.l. d< neming In het bedrijfspensioenfonds het bakkersbedrijf verplicht gesteld v Hierbij zal er naar worden gestreefd de belangen der verzekerden veilig te «tellen. ‘gt. dat et een idemiel! Er zijn jn gewikkeld!!” te?! Vreemd. .-Use 't bezoel ort voor :est. 757.3 mm. Zuid 4 2.8 gr. C. ?.4 gr. O. 3.2 gr. C. betrokken. Afnemende maan Zon op 8.49; onder 18.44 Maan op onder 11.18 een baken van vervolgens igiers wer- :en van het jebied ver- :ing was ast Op het >ard. Het «rden te Rotter- waarnemlngen d 24 a 25 jaar. rat aanbeveling. ijk. De Britse premier. Winston Churchill, is te New York aangekomen. Hjj werd be groet door zijn New Yorkse gastheer, de bejaarde Amerikaanse staatsman Bernard Baruch. Churchill legde een lange verklaring af voor een groot aantal journalisten, die zich aan boord van het passagiersschip verdrongen. Volgens Churchill was niet Korea, doch Europa het centrum van de huidige wereld- spanning. Sprekend over de Britse atoombom, in vergelijking met die der Verenigde Staten, zei Churchill: „President Roosevelt heeft mjj indertijd toegezegd, dat de Ver enigde Staten mij zo volledig mogelijk over hun kennis der atoomwapens zouden inlichten. Dit is echter niet geschied”. 1.8. zal, naar reeds is gemeld, de Technische Commissie in zijn nieuwe samen stelling bijeenkomen, waarbij de leden zul len worden geïnstalleerd door de voorzitter van de K.N.V.B., de heer K. J. J. Lotsy. 93 Gevallen van roodvonk In de week van 21 tot en met 27 Decem ber zijn, blijkens een opgave in de Staats courant van gisteren, 93 gevallen van rood vonk aangegeven, waarvan in Groningen 2, Friesland 1, Drenthe 2, Overijsel 7, Gel derland 7, Utrecht 3, Noord-Holland 25, Zuid-Holland 34, Zeeland 1. Noord-Brabant 8. Limburg 3. Er yerden 55 gevallen van diphtherie aangegeven, waarvan in: Over ijsel 2. Gelderland 2, Utrecht 1. Noord-Hol- land 12, Zuid-Holland 21, Noord-Brabant 1, op de rem- Limburg 16. >ok de draai- Voor het eerst sinds lar. deze opgave geen melding vallen van kinderverlammi gev< dat opgei dienen. Ten aanzien van de ontsnapping zelve vernamen wjj nog. dat een vreuweljjke relatie van een der ontsnapten bij de voor bereidingen een zeer werkzaam aandeel heeft gehad. Deze vrouw van Duitse natio- nationaliteit behoorde tot de vaste bezoekers van de Bredase gevangenis. Kort voor de Kerstdagen is zjj er weer gewet». i afsluiter tegen het Uchaar.. jk gewond. Hij is '6 middags i tersonziekenhuis overleden. Zij collega C. Lekkerkerk uit de traat kreeg lichte verwondingei 'elfde ziekenhuis gebracht o verbonden. rngeluk is niet te wijten aan een ctiefout in de installatie, noch aan leidsfout. De Arbeidsinspectie heeft installatie daarom des middags weer vrijgegeven. tbank heeft uitspraak op Hemelvaartsdag 195? militaire attaché 1 i gepleegde aans'- rd wegens mishan jaar met aftrek i de vuurwapenwet Bovendien werd i gelast rustig onder de kap ZU I plotseling een auto naast Die schrik-van-h,aai gaise Irma d'And toen de schade was c bleek mee te vallen, weer onder de kap: rustig zitten dag- Het heeft in officiële Haagse kringen de aandacht getrokken, dat de officier van justitie van het gerechtshof Rijnland-West- falen zou hebben bekendgemaakt het nog niet zeker te achten, dat de uit de gevangenis van Breda ontsnapten na hun arrestatie ter beschikking van de Nederlandse autoriteiten zullen worden gesteld. Men acht deze plotseling opduikende opvatting in flagrante strijd met het standpunt dat een week geleden officieel is bekendgemaakt en waar bij de minister van binnenlandse zaken van de Westduitse Bondsrepu bliek meedeelde de uitgebroken gevangenen als criminele delinquenten te beschouwen, die „over de Nederlandse grens zouden worden geleid” -reeg wegens overtreding inwet, tweemaal gepleegd, raoete, of twee maal tien De rechtbank achtte zijn aan de aanslag niet be- van het Ministerie van gezondheid heeft hiervan met grote be- i Volksgezondheid deelt het zorgdheid kennis genomen, aangezien door dit optreden de belangen der verzekerden bij de algemene ziekenfondsen in ernstige mate zouden kunnen worden geschaad. Dit spreekt te meer, daar de algemene zieken fondsen alles in het werk hebben gesteld teneinde ook met deze specialisten in over eenstemming te komen en de regering van mening is. dat een herziening van het hono rarium, zoals de betrokken specialisten dit wensen, onder Me bestaande omstandigheden niet verantwoord zou zijn. De regering (die gezien ook de houding van de meerder heid der specialisten tot het laatste ogen blik mocht veronderstellen, dat alsnog over- tming zou worden bereikt, kan In uv» u^,ang van de volksgezondheid niet nalaten met grote spoed maatregelen voor te bereiden, welke nodig zullen zijn om aan de bestaande situatie het hoofd te bie den. Bij Belfast (Ierland) is gisteravond een passagiersvliegtuig van de British European Airways verongelukt, als gevolg waarvan 27 personen omkwamen en 8 zwaargewond werden. Er waren 31 passagiers en een be manning van vier aan boord. Het toestel vloog tegen het vliegveld Nuits Corner en i tegen de controletoren. De passaj den er uit geslingerd. Wrakstukke toestel liggen over een groot ge spreid. Het vliegtuig een Viki op weg van Londen naar Belfast, ogenblik van de ramp regende het hi wolkendek hing laag. Raad voor de Luchtvaart heeft iltspraak gedaan in de zaak van .L.M.-vliegtuig Koningin Juliana, da Maart 1952 bij Frankfurt verongel an de 47 inzittenden waren slechts ■erlevenden. De raad is gende verkL.. den is. De Raai den van elk het ongeval de Oranje, vlagge- Kon. Rotterdamsche lart Mij Nederland, zfln varing geweest in de Jgte van Port Soedan. De tsing. die in de afgelopen nacht geschied- had tot gevolg dAt beide schepen, vol gens de eerste berichten, vrij ernstige schade opliepen. Persoonlijke ongelukken kwamen gelukkig niet voor. Na de aanva ring hebben beide schepen met verminder de snelheid de reis voortgezet, de Willem Ruys naar Nederland de Oranje naar In donesië. De Willem Ruys Wordt Donderdag morgen om 4 uur te Suez verwacht. De gewijzigde inzichten met betrekki tot de contróle tijdens de bezoeküri welke voor alle Nederlandse strafgesticht allerminst streng zijn te noemen vee vinden de bezoeken plaats in de recreati zalen, waar de gevangenen bij groep tegelijk hun verwanten aan tafeltjes gei ten kunnen spreken, weliswaar onder tc zicht van een bewaker is het gemakkeli onopgemerkt zaken te bespreken, welke t daglicht niet velen kunnen. Zorgvuldig het plan door haar besproken. De vrouw, die in Duitsland woont, ma ook in Nederland een vast adres had, plee de overleg met Duitse organisaties, wel wij berichtten het reeds eerder dergelijke ontvluchtingen al meer de hai hebben gehad. De zeven gevangenen genoten wegens hi „goed gedrag” binnen de gevangenismurc een zekere vrijheid, welke tot uiting kwam in de functies die zij bekleedden. Onderling hebben zij het plan de campagne tot in details kunnen bespreken. De naam en het signalement van deze vrouw zijn bekend. Zij zelf is evenwel on vindbaar en aangenomen wordt dat ook zij in Wesl-Duitsland is ondergedoken. (Van een speciale verslaggever) In de zaak van de ontvluchte politieke delinquenten heeft de centrale recherche te Amsterdam Vrijdagnacht twee mannen en een vrouw aangehouden en naar het hoofd bureau van politie overgebracht. Het waren F. de Jong, mevrouw E. F. van der Neut en een zekere Adfema, van wie wjj verder geen gegevens konden krijgen. Zij zijn vervolgens Zaterdag naar de officier van justitie te Bre da gebracht en na een zeer uitvoerig verhoor Zondag weer vrijgelaten. Naar wjj van poli- De Willem Ruys en schepen resp. van dp Lloyd en de Stoomvas- met elkaar in aanvt Rode Zee ter hooi bots de. klaarde hieromtrent: „Wij wense Amerikaanse kosten te leven. Wij w de kosten v(an ons levensonderhoud verdienen.” Een Britse verslaggever herinnerde de minister-president er aan dat de nieuwe Amerikaanse immigratiewet een onder vraging vergt van alle bezoekers aan de Verenigde Staten, om hun politieke ante cedenten te kunnen beoordelen. Hij vroeg: „hebben ze u ook gevraagd of u soms com munistische, atheïstische of in de richting van veelwijverij gaande neigingen hebt? Churchill nam deel aan het algemene gelach, dat op deze woorden volgde. Na enig nadenken zei hij tenslotte grinnekend: „Ze hebben gezegd, dat het met mij wel In orde was". UARI 8 UUR ekkers lELLA'S PAUL OSTRA RREN PARADE. JWE TIJD” LENDE VROLIJKHEID. Dinsdag, van 11-12 uur r een uur voor aanvang ragen. Gasmengsel in schoorsteen kwam tot ontploffing de Verenigde Stearine Kaarsenfabriek ia—Apollo is gistermorgen een ernstig "geluk gebeurd, dat aan een arbeider het ;ven heeft gekost, terwijl een tweede licht zerd gewond. Het ongeluk gebeurde in het kleine ketel huis Enige arbeiders waren bezig de ovens te stoken, die gedurende de feestdagen niet hadden gebrand. Door onbekende oorzaak 18 er in de schoorsteen een stofexploisie ont- isterdamse politie staan, met het gevolg, dat de mandekoel en uiteraard geloof- de stenen afsluiter van de schoorsteen werden afgerukt en door het ketelhuis vlo gen. De 58-jarige ongehuwde schilder W. L Gelderblom uit de Groeneweg, die er voor het Goudse schilderbedrijf Gebr. Prevoo werkzaamheden verrichtte, kreeg de stenen afsluiter tegen het lichaam en werd dodelijk gewond. Hij is ’s middags in het Van Itersonziekenhuis overleden. Zijn 31- jarige collega C. Lekkerkerk uit de Eras- musstraat kreeg lichte verwondingen. Hij is naar hetzelfde ziekenhuis gebracht om er te worden v< Het or° construct» 1 een bele! de Een woeste zee dwong ter Newbie van de Wc op Lands End, 26 dagen langer maal op z’n post te zijn. Verschill len probeerde men hem in de boot te krijgen, die hem naar de vaste wal zou brengen, maar de weersomstandigheden maakten dit onmogelijk. Nadat hij in totaal 94 dagen op de vuurtoren had slaagde men er eindelijk in, hem 1 touw van de toren in de boot te i Hier hangt de torenwachter aan ht tijdens het „trai di Aanhoudende vorst Weerverwachting, medegedeeld door het K.N.M.l. in De Bilt, geldig van Dinsdag avond tot Woensdagavond. Veranderlijke bewolking met plaatsel(jk enige sneeuw, voornamelijk in het Westen van het land. Meest matige wind tussen Zuid en Oost. Overwegend lichte vorst. WEERKUNDIGE WAARNEMINGEN. Hedenmorgen om 8.40 uur werden te Rottei dam de volgende weerkundige waarneminge gedaan: Barometer: Wind: Temperatuur: Maximum temperatuur 7 uur: Minimum temperatuur 24 uur: Weersgesteldheid 7 Januari een bevredigend antwoord te geven op de vragen, welke beiden in interpellatie in de Eerste Kamer worden gesteld, zomede op die. welke hen schriftelijk hebben bereikt. Voor alsnog zullen de bewindslieden zich met betrekking tot het uitwijzen uitsluitend kunnen houden aan de uitspraak van hun Duitse collega van binnenlandse' zaken. Alhoewel onze zegsman hierover geen oordeel wilde uilspreken. konden wjj ons niet aan de indruk onttrekken, dat men in Den Haag niet bijster enthousiast is o ver de houding der Duitse instanties in deze voor ons land zo onaangename affaire. Nog be schikt men niet over volledige in rapporten te verwerken gegevens met betrekking tot de wijze waarop het opsporingswerk wordt geleid. Mochten deze rapporten tot de con clusie leiden, dat de naspeuringen niet met de nodige voortvarendheid zyn of worden zoerd, dan is de verwachting gewettigd, onze ambassade in Bonn zal worden üdragen een krachtig protest in te De Haagse rechtl daan inzake de op Hemelvaartsdag 1952 op de Indonesische militaire attaché luitenant- kolonel Harjono gepleegde aanslag. Meine Pot werd wegens mishandeling ver oordeeld tot één jaar met aftrek en wegens overtreding van de vuurwapenwet tot één week hechtenis. Bovendien werd zijn on- midjdelljjke invrijheidstelling gelast. De rechtbank achtte geen termen aanwe zig om Pot de rest van de gevangenisstraf, waartoe hij veroordeeld is. onmiddell|jk te doen uitzitten. Colson werd wegens overtreding van de vuurwapenwet veroordeeld tot één week hechtenis. Van de andere hem ten laste gelegde feiten werd hij vrijgesproken. Ook Colson werd onmiddellijk in vrijheid ge steld. Zowel tegen Pot als tegen Colson had de officier van justitie negen jaar gevange nisstraf geëist. C. A. van D. krei van de vuurwapen tweemaal 25 b< dagen hechtenis. 1 medeplichtigheid wezen. W. J. S. kreeg wegens overtreding van de vuurwapenwet 50 boete of twintig dagen hechtenis. Ook zijn medeplichtigheid werd niet bewezen geacht. Ten slotte achtte de rechtbank zich voegd kennis te nemen van de aan L. ten laste gelegde overtreding van de wapenwet. De officier had tegen Van D. één jaar met aftrek geëist, twee maanden hechtenis wegens overtreding van de vuurwaj en tegen A. één jaar. waarvan vier mi voorwaardelijk en twee maanden wegens overtreding van de vuurwapenwet. Bovendien gelastte de rechtbank dat pis tolen en munitie vernietigd moesten worden. is van oordeel, dat een bevredi- :laring voor de ramp niet te vin- "taad heeft zich dan ook onthou- oordeel omtrent de oorzaak van de *Nejierlandse autoriteiten inis zijn van de werkelijke de Duitse Instanties z eer de. ontsnapten zijl het in bevoegde kringen een opgave geacht voor de minis- itie en van Buitenlandse Zaken Een verslaggever herinnerde Churchill er -- J hij een jaar geleden had gezegd •n Uirnrhföö de vooruitzichten voor vrede „zeer hii van die Koed" waren en hij vroeg hem wat hij in ook wat de dit opzicht van 1953 dacht. „Zeker niet ch bij som- m^der bemoedigend dan het vorige jaar", antwoordde de premier. Churchill wilde zich niet uitlaten mogelijkheid van een ontmoeth maarschalk Stalin. In antwoord op een vraag of Groot- Brittannië gekant is tegen een uitbreiding van de Koreaanse oorlog, antwoordje Chur chill: „Het zou zeer te betreuren zijn, in dien Amerikaanse of andere legers der Ver enigde Naties omzwervingen door het on metelijke China zouden beginnen. Het zwaartepunt van '6 werelds moeilijkheden ligt niet in China”. In antwoord op de vraag waar dan wel het centrum der internationale moeilijk heden lag, antwoordde Churchill: „Volgens mij is dat langs de grens van het „ijzeren ben1?!? we" vOTrlh^nomen”'1183’7 m*S het'bakkersbedrijf verplicht gesteld voor de In de loop van de persconferentie kwa- mannelijke werknemers in deze bedrijfstak, men ook de Brlts-Amerikaanse economische die de 19-jarige leeftijd hebben bereikt of betrekkingen ter «prake. Churchill ver- Recente uitlatingen uit Duitsland maken de indruk, dat bepaalde kringen van een eventuele uitwijzing der voortvluchtigen als zij gevat zullen zijn een „principiële zaak" Willen maken. Dat wil zeggen een uitspraak uit te lokken of' delicten, begaan in oorlogstijd door lieden, die de nationaal- socialistische ideologieën beleden, in een tijd waarin de Duitsers zoals het nog bij zeer velen in Duitslands heet op leven en dood gewikkeld waren in een strijd, die zich in hoofdzaak richtte tegen het communisme. In dit licht, zo werd ons Zaterdagavond *- -‘ian gegeven, moeten de afwijkende raten van de officier van justitie van het gerechtshof RijnlandWestfalen en de minister van binnenlandse zaken worden bezien. Zolang niet in kenr ding, welke nemen, wannet teerd, wordt h Te I e San Peu.o In Noord-Italië heeft etn politieman een bijeenkomst van t .n jon gens beneden negen jaar ontdekt, die zich „de Mau Mau van Ponte San Pedro" noem- dén. De politie-agent hoorde juist dat een nieuw lid de eed aflegde, waarbij hij be- I loofde, zoveel mogelijk ruiten te zullen breken. Voor het controleren van het verkeer op de wegen van en naar de terreinen van de strafgestichten Norg, zal te Veenhuizen tijdelijk een detachement Rijkspolitie, ter sterkte van 25 man, worden gelegerd. tie-z(jde vernemen zouden genoemde drie bekend hebben, behulpzaam te zijn geweest bij de ontvluchting uit de Bredase straf gevangenis. Zij hebben daartoe twee auto’s, namelijk de wagens GZ 38908 en G 90024 gebruikt. Deze wagens hadden zij bij de firma Univer seel. een van de grootste Amsterdamse, zo genaamde luxe verhuurinrichtingen (zonder chauffeur) gehuurd. Het was naar aanlei ding van een signalement op deze wagens, dat de politie de zaak heeft kunnen naspeu ren en op de handlangers de hand heeft kunnen leggen. Dat men deze mehsen niet langer in ar rest heeft gehouden, ligt aan de bepalingen van het wetboek van strafrecht, die geen voorlopige hechtenis kennen in verband met het helpen van ontvluchte gevangenen. Wél is tegen hen proces-verfoaal opgemaalot en zij zullen te zijner tijd voor de rechtbank te Amsterdam moeten verschijnen. De di recteur van het automobielverhuurbedrijf was in de oorlog een bekend N.S.B.'er in het Gooi, waar hij thans nog woont. Inzake De Jong vernamen wij van de po litie, dat deze zijn straf als politiek delin quent heeft uitgezeten, maar verder nog een zeer lang strafblad heeft en derhalve een goede bekende van de politieis. oqk op crimineel gebied. De betrokkenen zélf (De Jong woont aan de Leliegracht in de Jor- daan) beweerden tegenover de pers, dat zij er niets mee te maken hebben, maar de in lichtingen. welke de Amsterdai ons verstrekte, klinken uL- waardiger. De persdienst Sociale Zaken en volgende mee: In enkele delen van het land weigeren specialisten sedert 1 Januari 1953 om zieken- fonds-patiënten te behandelen tegen de tarieven, welke in overleg tussen de alge mene ziekenfondsen en de meerderheid der specialisten zijn vastgesteld en door de zie kenfondsraad goedgekeurd. Onderhandelingen over de vernieuwing van deze overeenkomst zijn lopende De algemene ziekenfondsen hebben met de grote meerderheid der specialisten, ver enigd in de landelijke specialisten Cereni- ging, voorlopig overeenstemming bereikt ten eenstemn aanzien van de na 1 Januari 1953 geldende hef beiai van sociale tarieven. Een klein deel der specialisten j.l. de deel- echter, dat in het afgelopen jaar de lande- 's voor lijke specialisten, vereniging heeft verla- "r de ten, brengt thans voor de behandeling van ziekenfondspatiënten een afwijkend en hoger tarief in rekening. De minister van Sociale Zaken en Volks- A AN de weg timmeren schijnt tegenwoor- dig in de aard van ons nationaal spoorwegbedrijf te liggen. Nauwelijks is het oude jaaf ten einde, of de president-direc- teur der Nederlandse Spoorwegen roept zijn pers-schaapkens te Utrecht b jeen en geeft indirect een uitstekend getuigschrift aan zijn boekhouding: Er is bijna J 350 mil- lioen over 1952 ontvangen en daar zit een bescheiden winstje aan, dat tevreden stemt. Het was voor de N.S. een recordjaar Dat men die ontvangst heeft behaald gemiddeld bijna mlllloen per dag - en dat men zo gauw met een globaal cijfer over het afgelopen jaar voor de dag kan komen, wel. Kijker zou er even voor in de handen willen klappen. Want in andere landen, lopen spoorwegen, die er soms peperdure tarieven op na houden en toch grote verliezen lijden, terwijl ze bovendien in menig opzicht ouderwets aandoen. De Nederlandse Spoorwegen hebben na de oorlog de electrificatie met sneltreinvaart doorgezet. Achteraf blijkt, dat ze een vier jarenplan hebben afgewerkt, dat liep vap 1948—1952. Volgens de president-directeur is dit plan precies op tijd afgewerkt. Aardig, zo'n plan, waarvan injraet geheel geen ophef is gemaakt en dat toch geruisloos blijkt te kunnen werken! Men ziet wel eens anders Aan de weg zelf is veel gedaan. Die weg is van ons zelf, merkte de topman van het bedrijf op. Wij weten precies wat die weg kost. Op dat thema ging hij speels wat door borduren. Van de gewone wegen, van de waterwegen, en ook van de luchtvaart- wegen kan men dat nooit precies zeggen: wat zij kosten. Het was een stukje polemiek over het vervoer, maar zo’n beetje tussen de regels door. Niettemin, ofschoon de concur renten de weg enigszins cadeau krijgen (al betalen ze wel wegenbelasting of sluis- en bruggelden) zijn de spoorwegen hier dan toch maar uitgekomen. Ondanks de gewei- te verstaai dige en altijd ietwat spectaculaire vernieu- standpuntf wing van een groot deel van het materieel. Elders in ons blad heeft men kunnen lezen, hoeveel electrische locomotieven en hoeveel diesel-e’.ectrische locomotieven en treinstel len er weer bij komen. Twee elementen komen bij deze vernieu wingen naar voren, die beide ook voor een belangrijk deel op het vlak der nationale --- -- economie liggen. Met het electrisch mate- vrij moeilijke rieel komen de spoorwegen als onderneming ters van Justil beter uit Voor het bedrijf is het dus een zeer aanlokkelijke verandering, deze om schakeling van stoom op stroom. De stoom locomotief gaat er finaal uit. Hij was een kolenvreter. En daarom is de electrificatie ook een groot nationaal belang: ons kolen tekort wordt er aanzienlijk door verkleind. Het is echter wel zo. dat wanneer de stoomketel van de locomotief wordt afge schaft. de ketel van de electrische centrale groter moet worden. Dat eist van de electri- citeitsbedrijven bijzondere investeringen, doch de spoorwegen zijn goede stroomver bruikers gedurende de nacht en over het geheel gezien betekent de omzetting een grote besparing op onze energierekening. Het andere element ligt op het gebied van de werkverschaffing. De president-directeui heeft daajvan eigenlijk niet gesproken, i reden waarschijnlijk, want er zijn nog wat buitenlandse locomotieven in bestelling. Maar onze eigen industrie werkt toch ook aan zulke geweldigq electriache knapen, die ons gevoel van nationaal technisch zelf vertrouwen toch wel deugd doen. In dat opzicht is ook de bestelling van nieuw diesel-eiectnisch materieel bij een Rotterdamse firma interessant. Het elec trisch gedeelte wordt door een fabriek te Slikkerveer verzorgd De dieselmotoren zijn van Engels fabrikaat en hebben reeds jaren, o.a. bij de Londense bussen, hun deugdelijkheid bewezen. Het zijn platte motoren met liggende cylinders, die onder de carosserie of hier onder het rijtuig wor den aangebracht, wat natuurlijk veel ruimte spaart. De Rotterdamse fabriek had hier dus een technisch en ook bedrijfseconomisch bijzonder gunstig treintype uitgeknobeld en het aardige is verder, dat bij dit ont werp gebruik is gemaakt van ervaringen, die men met hel nieuwe electrisch materieel voor de R.E.T. heeft opgedaan. Dit betreft niet alleen het electrisch remmen, dat nu voor het eerst bij de spoorwegen in Neder land wordt toegepast, hetgeen op zichzelf al een aanzienlijke besparing blokken kan opleveren, maar oc._ stellen zijn verwant aan die van de Rotter damse electrische trams. Men ontmoet hier dus de aanlokkelijke figuur, dat een ge meentelijke opdracht’ aan een in de eigen stad gelegen bedrijf eigenlijk heeft bijge dragen tot een vrij opvallend technisch succes bij het landelijk spoorwegbedrijf, alle gunstige gevolgen van dien. Het gaat hier om een vrij groot aantal één- en twee- wagentfeinstellen. Bevalt dit type in de practijk, dan komt er vanzelf wel meer vraag naar. Deze wagens hebben uiteraard wel een eigen aandrijving. De N.S. willen echter bij het gewoon electrisch materieel meer naai de getrokken trein, de trein met een loco motief. Dat rijdt rustiger. En inderdaad, er zijn treinen en baanvakken, die bijzonder slecht met elkaar kunnen opschieten. Kijker is langzamerhand een enigszins ervax'en reiziger geworden. Dat wil aan de ene kant zeggen, dat hij ook graag van de gelegenheid gebruik maakt in de trein een kop koffie te drinken, maar aan dg andere kant laat hij dat op enkele trajecten wel uit zijn hoofd, omdat de trein dtfar zo schudt, dat de kopjes er zeer snel rddicaal leegraken, maar niet omdat er uft wordt gedronken. Doch volmaakt is niets op deze wereld, zelfs het Nederlandse spoorwegbedrijf niet Aan dat euvel wordt echtër gewerkt'. Een andere kwestie, die van de ongeluk ken in het najaar, is nog tersprake geko men. Er zijn fquten gemaakt, doch over het geheel genomen was het cijfer der „onregel matigheden” (dat is een mooi N.S.-woord voor vervelende dingen) een stuk beneden dat van 1951 en zeer veel gunstiger dan bij het vóóroorlogse basisjaar 1935. En nu maar weer oppassen! - - - De president-directeur timmert via de ^.ei? pers flink aan zijn weg. Bij zo’n Utrechtse dat de vooruitzi< persconferentie blijkt wel, dat hij ant^" weg zelf verbazend veel af weet, ooi details aangaat, al hult hij zich bij som mige punten gaarne in 'n bijzonder diploma tiek zwijgen, bestaande in het „weinig zeggen met veel wóórden: Doch met dit getimmer bezorgt hij het bij uitstek natio naal bedrijf en een laten wij, critische Nederlanders, het rustig bekennen uit stekend bedrijf toch ook een zekere good will, die zelfs kan leiden tot een tikje natio nale trots. Juist op dit bedrijf, één der zeer weinige in zijn genre, dat de eindjes in 1952 oaan elkaar wist te knopen. Tot leden van de Technische Commissie van <le K.N.V.B. zijn benoemd de oud-inter- nationals ir H. L. B. Denis (Den Haag) en H. A. Pellikaan (Tilburg). Onderhandelin gen zün nog gaande voor een vertegenwoor diger uit het Noorden in deze commissie. De iT.C. is thans als volgt samengesteld: G. Kruyver, voorzitter; Ir H. L. B. Denis, C. teur van E8, H’ P‘ Hoolboom. H. A. Pellikaan en met 1,08 een te benoemen zesde lid. al De Technische Commissie heeft line. van de keuzecommissie benoemd Hoolboom als Voorzitter, ir Denis als leden, waarmede het best K.N.V.B. zich klaard. Vrijdag a.i Technische blje» •den

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1953 | | pagina 1