Ljlter
WEE
ZUSTERS
Waterleiding is, waarschijnlijk tot
Dinsdag, uitgevallen
In Gouda is het water nog
nooit zo hoog geweest
139 Doden bij scheepsramp
in de Ierse Zee
Voormalige „Duitse" gronden in
Limburg blijven Nederlands
Keel Verzachtend
Ook zonder publiek zou aanval
nodig zijn geweest
DE
Toen Gouda over alarm dacht
keerde het getij
Honderden dieren üit de Waard
vonden in Gouda warme stal
Treinverkeer tussen Gouda en
Rotterdam gestremd
Hulpvelening was vrijwel onmogelijk
Slechts 44 geredden
Moskou bereid tot het
en van een
beleggi
handelsconferentie
;a voor economische
samenwerking
Ligi
vier doden
hu W1*Jdat de d00d meer dan
Hongersnood in
Bombay
Twee beroepschriften
afgewezen
Nationalistische „schaduwregeringen" voor
drie Chinese provincies
Londen verontrust over
Eisenhowers plannen
VICKS BONBONS
Noodtoestand in Belgisch kustgebied
Zware stormschade,
Radioprogramma
voor morgen
Canada Iaat meer
vaklieden toe
Zeven Amerikaanse presidenten
stamden af van Zeeuwse boer
Historische banden
CLOWNTJE RICK OP AVONTUUR
Prins Bernhard moest
bij de douane komen
Indonesische critiek
op onze rechtspraak
Vonnissen in Duits
spionnageproces
Lorentzherdenking
te Arnhem
AMERIKAANSE AUTORITEITEN VERKLAREN:
Fraaie programma's d"
waren plan van actie
Met V E L P O N zie je er geen barst van!
Nobelprijs voor Truman?
Gouda's tol aan het noodweer
Bevolking moet zich behelpen door
emmertje water aan tankauto te halen
Uit vroeger tijden
Goudse melkverkopers
brachten water rond
"W
Haastrechtse brug
overstroomd
Spontane medewerking
op alle gebied
Prettige toneelavond
voor P.T.T.-ers
Eerst via Den Haag,
later per bus
N
EERSTE BLAD - PAGINA 2
MAANDAG 2 FEBRUARI 19SJ
Het Britse passagiersschip Princess Vic
toria" la Zaterdag, in de Ierse Zee gezonken.
Van de 183 opvarenden (passagiers en be
manning) z(jn er 139 om het leven gekhmen.
Onder de slachtoffers bevinden sleh vrou
wen en kinderen. De 44 overlevenden styn
allen mannen. Acht overlevenden z|jn door
de Britse torpedobootjager Contest opge
pikt. De reddingboot van Donaghadee bracht
SS overlevenden binnen.
Eén reddingboot van de Princess Victoria
wist Donaghadee binnen te lopen. Aan boord
bevond zich een ernstig gewonde man en
de Ifjken van zes andere schipbreukelingen.
Onder de omgekomen leden van de be-
Nadat de Sowjet-Unie op vroegere voor
atellen niet had geantwoord, heeft zü thans
toegestemd ln het houden van een conferen
tie over de handel tussen Oost- en West-
Europa, welke op 25 Februari a s. te Genève
zal worden gehouden, zo werd Zaterdag te
Genève vernomen. Verwacht wordt, dat
andere Oosteuropese landen het voorbeeld
van de Sowjet-Unie zullen volgen.
De economische commissie voor Europa
van de Verenigde Naties heeft verleden jaar
Maart aangedrongen op het houden van een
dergelijke conferentie. De Oosteuropese re
geringen hebben echter niet geantwoord op
een nota, waarin 9 September 1952 als datum
voor de conferentie werd voorgesteld. Een
tweede nota, waarin December of Januari
als tijdstip werd voorgesteld, bleef eveneens
onbeantwoord. Op 17 Januari j.l. stelde de
Sowjet-Unie echter onverwacht voor in de
loop van Januari een bijeenkomst te doen
houden. Aangezien voor het uitschrijven
Van een zodanige bijeenkomst zes weken
nodig zijn, heeft de secretaris van de
economische commissie aan de regeringen
van Oost- en West-Europa als datum 25
Februari voorgesteld.
De Europese Liga voor economische samen
werking heeft Zaterdég aangedrongen op
vrije inwisselbaarheid van valuta en een zo
ruim mogelijke gemeenschappelijke markt.
Aan het einde van deze bijeenkomst van
Europese financiële deskundigen, politici,
industriëlen en vakverenigingsvertegen
woordigers is een motie aangenomen, waar
in wordt verklaard, dat het van belang is.
dat de Amerikaanse regering een economi
sche politiek handhaaft, welke er op is ge
richt buitensporige schommelingen van de
prijzen en in de economische bedrijvigheid te
Voor het Noordelijke deel van het Bel
gische kustgebied is gisteren de noodtoe
stand afgekondigd. Zware zeeën sloegen
over de dijken bij Knokke, Le Zoute en
Heist. Bij Le Zoute en het nabijgelegen
Lekkerbek besweken de dijken, waardoor
het water woningen, waaronder de parti
culiere villa van koning Boudew(jn. bin
nendrong. Een villa stortte in tengevolge
van de druk van het water. Alle hotels en
landhuizen langs de kust moesten worden
ontruimd.
Te Zeebrugge, waar de pier ernstig werd
beschadigd, deelden havenautoriteiten mee.
dat een schip met springstoffen aan boord
over tijd is. Het vaartuig had Zaterdagavond
moeten aankomen.
Alle genietroepen, die te Brugge zijn ge
legerd, zijn opgeroepen om de gaten in de
I dijken met zandzakken te dichten. De tele
foonverbindingen tussen Brussel en de bad
plaatsen, zoals Oostende, zijn verbroken. In
<unvu« orurijvigneiu in anuerc lanaen. Oostende zijn straten en pleinen onderge-
manning bevinden zich drie stewardessen
De gezagvoerder, James Ferguson, ging met
zijn schip *®n onder. Overlevenden hebben
medegedeeid hoe hij tot het laatste ogen-
waarschijnlijk was, de passagiers heeft po
gen op te beuren en dat hij steeds een toon
beeld van kalmte is gebleven. Juist voordat
de Princess Victoria begon te zinken, gaf
Ferguson last het schip te verlaten
Men meent dat zich onder de slachtoffers
Majoor John Sinclair, vice-premier en
.L v"n financiën van Noord-Ierland,
en Sir Walter Smiles, een afgevaardigde van
Noord-Ierland in het Britse Lagerhuis, be
vinden.
Te water gelaten sloepen van de Princess
Victoria, waarin zich vrouwen en kinderen
bevonden, sloegen, temidden van reusach
tige golven, bijna onmiddellijk om. Man
nen sprongen te water en poogden, zich
vastklemmend aan stukken wrakhout, de
kust te bereiken. De een na de ander moest
echter, verstijfd door de koude of uitgeput,
zijn stuk hout loslaten en zonk weg.
Alles is in het werk gesteld om de opva
renden van het ten ondergang gedoemde
schip van boord te halen, doch vergeefs
Sleep- en tankboten, treilers, reddingboten
de torpedobootjager Contest en een fregat
bevonden zich in de nabijheid van de Prin
cess Victoria# doch reusachtige golven
maakten het onmogelijk het schip te nade
ren.
Toen de duisternis was ingevallen, bleven
de reddingboten de enorme zeeën trotse
ren om, met behulp van fakkels, naar over
levenden te zoeken. Doch de helfdhaftige
pogingen hunner opvarenden leverden geen
resultaat meer op.
Onder de 44 geredden bevinden zich tien
leden van de bemanning.
In de plattelandsdictricten in de staat
Bombay lijden meer dan zes millioen men
sen honger door de aanhoudende droogte
en het mislukken van twee opeenvolgende
oogsten, aldus heeft de Bombayse minister
voor staatsinkomsten, Hirey, verklaard.
Duizenden verlaten de getroffen gebieden
en men vreest, dat hierdoor de plattelands
economie zal worden verstoord. Wegens
gebrek aan voer wordt veel vee verkocht,
geslacht of in de steek gelaten.
De regering van Bofnbay heeft reeds 35
millioen ropijen uitgegeven voor hulp en
leningen aan de boeren. Voor het bouwen
van bevloeiingswerken is 27 millioen ro
pijen uitgetrokken.
In het gehele land worden hulpacties
georganiseerd; in een gevangenis in de
staat Bombay hebben de gevangenen aan
geboden de helft van hun weekrantsoen af
te staan voor de bevolking in de getroffen
gebieden.
De raad voor rechtsherstel heeft afwij
zend beschikt op een tweetal beroepschrif
ten, die Duitsers hadden Ingediend in zake
de verkoop van landerijen door het Neder
lands Beheerinstituut aan Nederlandse land
bouwers. De binnen de Nederlandse grens
gelegen landerijen waren vroeger eigendom
van deze Duitsers en zijn krachtens het „be
sluit vijandelijk vermogen" na de bevrijding
aan de Nederlandse staat vervallen.
Met behulp van de voormalige „Duitse"
gronden zijn meer dan 650 Nederlandse be
drijven gesaneerd, hier en daar door middel
Van Chinese nationalistische cQde ver
luidt, dat de regering van generaal Tsjang
Kal Sjek van plan is „schaduwregeringen'
op te richten voor drie provincies op het
vasteland van China, namelijk voor Joen-
nan, Foeklen en Tsjekiang. Deze provincies
>Un gekosen. omdat nationalistische guer
rillastrijdkrachten deze reeds voor een deel
in haar macht hebben, zo wordt verklaard.
Eerder is uit Washington gemeld, dat pre
sident Eisenhower voornemens is de Ameri
kaanse zevende vloot uit de wateren van
Formosa terug te trekken en Tsjiang toe
te staan het Chinese vasteland aan te vallen.
Van gezaghebbende zijde te Londen wordt
vernomen, dat de V.S. Engeland niet ge
raadpleegd hebben over eep eventuele
terugtrekking van de zevende vloot. Men
aoht het echter mogelijk, dat president
Eisenhower en premier Churchill bij hun
informele besprekingen in het begin van
deze maand te New York de kwestie hebben
besproken.
Politieke kringen in de Britse hoofdstad
uitten hun ernstige bezorgdheid over het
bericht. Hoewel zijn geen onmiddellijke com
mentaar wilden geven, lieten zij blijken, dat
h.i. de maatregel geen militair voordeel za>
opleveren, terwijl uit politiek oogpunt veel
hierdoor kan wordebkyerloren.
van ruilverkavelingen, waarpioor ook ver
spreid liggende, van oudsher Nederlandse,
perceeltjes mede konden worden aangewend
tot de vorming van flinke aaneensluitende
percelen. Bovendien konden nog enige tien
tallen geheel nieuwe bedrijven worden ge
sticht. De heilzame invloed van deze maat
regelen manifesteerde zich duidelijk, o.a. in
het dorp Siebengewald, waar de agrarische
omzet in weinige jaren tijds verdubbelde.
In Nederland wonende Duitsers, op wier
houding uit geallieerd oogpunt geen ern
stige aanmerkingen zijn te maken, zijn zon
der meer in het genot van hun bezittingen
gelaten. Ook voor de eigendommen van
kerkelijke en sociale instellingen in Duits
land is bij de verbeurdverklaring een uit
zondering gemaakt.
De Perzische regering heeft Zaterdag een
nota aan de Russische ambassade te Teheran
gezonden, waarin zij verzoekt een vertegen
woordiger aan te wijzen voor het uitwer
ken van de visserij-concessie, welke Perzlë
Zondag overneemt. De Russische visserij
concessie, die voor 25 jaar was aangegaan,
liep Zaterdag af. De Perzische regering had
enige dagen geleden te kennen gegeven, dat
zij de concessie niet zou verlengen.
(Advertentie)
cn geneeskrachtig door de Vicks
VzpoRub ingrediënten.
lopen. Ten Noorden van Le Zoute verdron
ken 10.000 konijnen op een fokkerij.
Over het Noordoostelijke deel van België
woedden sneeuwstormep.
Sinds Zondagochtend zijn de telefoon, en
andere kabelverbindingen tussen Neder
land en België verbroken. 1
De Schelde-tunnel te Antwerpen! voor
voertuigen is onder water gelopen. Te Oost
ende zijn vier personen in bed door het
water verrast en verdronken. Een kind werd
door een windvlaag uit de armen van zijn
moeder gerukt en verdronk ln het water dat
op de straat stond.
DINSdAg 3 FEBRUARI 1113.
Hilversum I, 402 meter.
(A.V.R.O.) 7.00 Nieuws; 7.10 Gr.pl.; (V.P.R.O.)
7.S0 Dagopening; (A.V.R.O.) 8 00 Nieuws; 3.15
Or.pl.; 8.00 Morgenwijding; 8.15 Slonsllederen:
8 25 Voor de vrouw; 8.98 Waterstanden; 8.35
Or.pl.; 1080 \foor de kleuters; 11.00 Voor de
zieken; 11.30 Tenor en plano; 12.00 Lichte muz.
12.30 Land- en tuinbouw; 12.33 Voor het platte
land; 12.40 Planoduo; 13 00 Nieuws: 13.20 Metro-
pole ork.; 14.00 Zeg eens, Amerika14.30
Or.pl.; 14.40 Schoolradio. 15.00 Or.pl.; 15.15 Voor
de vrouw; 15.45 Gr.pl.; 18.30 Voor de jeugd;
17.30 Or.pl.; 17.48 Voor de Jeugd; 18.00 Nieuws;
18.15 Pianospel; 18.30 Reportage of gr.pl.;
18 35 Orgel; 18 50 Paris vous parle; 18 55 Mu
sette ork.; 18.20 Verzoekprogr.; 20.00 Nieuws;
20.05 Gevar. progr.; 21.15 Lichte muz.; 21.35 Ik
weet lk weet wat u niet weet; 21.50 Dansrouz.;
22.30 Mededelingen; 22.35 Gr.pl.; 22.45 Buiten
lands ovecalcht- 23.00 Nieuws; 23 15 New York
calling; 2fSo Gramofoonplaten.
Hilversum II, 288 meter.
(K.R.O-) 7.00 Nieuws; 7.10 Gr.pl.; 7.15 Och-
tendgymn 7.30 Gr.pl.; 7.45 Morgengebed; 1.00
Nieuws; 8.15 Gr.pl.; 8 00 Voor de huisvrouw;
8.35 Gr.pl.; 10.00 Voor deOcleuters; 10.15 Gr.pl.;
11.80 Voor de vrouw; 11.30 Schoolradio; 12.00
Angelua; 12.08 Gr.pl 12.30 Land- en tuinbouw;
12.33 Gr.pl.: 12.55 Zonnewijzer; 13.00 Nieuws;
13.20 Actualiteiten; 13.25 Lunchconcert; 14.00
Klein koor; 14.15 Symphonette ork.; 14.45
Strijkork.- 15.30 Ben je zestig?; 15.00 Voor de
zieken; 16.30 Ziekenlof; 17.00 Voor de jeugd;
17.15 Felicitaties voor de Jeugd; 17.45 Regerings
uitzending; 11.00 Metropole ork.; 18.20 Sport-
praatje; 18 30 Voor Jonge mensen; 18.82 Ac
tualiteiten. 18.00 Nieuws; 18.10 Or.pl.; 18.15 Uit
het Boek der Boeken, causerie: 18.30 Or.pl.;
20.25 De gewone man; 20.2» Het schoenmakers-
feest. hoorspel; 33.45 Avondgebed; 23.00 Nieuws;
23 15 Gramofoonplaten.
TELEVISIE-PROGRAMMA.
(KRO.) 20.15—pl.m. 22.10: Mercadet.
Engeland, B.B.C. Home Service, 338 meter.
12.00 Schoolradio; 13 00 Orgel; 13 25 Voor de
arbeiders- 13.59 Weerberichten; 14.00 Nieuws;
14.18 Discussie over actuele vraagstukken; 14.55
Intermezzo; 15.00 Schoolradio; 16.00 Vespers;
16.46 Causerie; 17.00 Schots ork 18 00 Voor de
kinderen; 18.65 Weerberichten; 19.00 Nieuws;
18.15 Sport: 18.20 Anecdotes en muz.; 20.00 Ge
varieerd progr.; 20.30 Fragmenten Call me Ma-
dam. muziekspel; 21.00 Klankbeeld; 22.00
Nieuws; 23.15 Wereldbeschouwing. 22.30 Gevar.
progr.; 23 00 Discussie; 23.30 Pianorecital; 23.43
Parlementsoverzlcht; 34.00 Nieuws.
Engeland, B.B.C. Light Programme,
1500 en 247 meter.
12.00 Mrs Dale's dagboek; 12.15 Lichte muz.;
13.00 Parlementsoverzlcht; 13.15 Vragenbeant-
Woordlng- 13.45 Orkestconcert: 14 45 Voor de
kinderen; 15.00 Voor de vrouw; 16.00 Gevar.
muziek; 16.30 Orgel; 15 45 Lichte muz.; 17.15
Mrs Dale's dagboek; 17.30 Lichte muz.: 10.00
Schots ork.; 18 30 Verzoekprogr.. 18.15 Voor de
jeugd; 18.45 Hoorspel; 20.00 Nieuws en radio
journaal; 20.28 Sport: 20.30 Hoorspel; 21.00 Ge
varieerd progr.; 22.00 Orkestconcert; 23 00
Nieuws- 23.15 Actualiteiten; 23.20 Gevar. muz.;
0.05 Voordracht; 0 20 Lichte muz.; 0.50 Nieuws.
Engeland, B.B.C. European Service.
Uitzendingen voor Nederland.
22.00—22.20 Nieuws; commentaar en boeken
en schrijvers (op 224 en 48 m.).
Nordwestdeutscher Rundfunk, 388 meter.
12.00 Amusementsmuz.; 13.00 Nieuws; 13.28
Omroepork. en koor; 15.50 Instrumentaal sex
tet; 16.10 Kamermuz.; 17.00 Nieuws- 17.45 Gevar.
muz.; 18.00 Nieuws; 10.30 Gevar. progr.; 20 00
Amusementamuz.; 2145 Gr.pl 21.45 Nieuws;
22 10 Pianospel- 22.30 Klankbeeld; 24.00 Nieuws;
0 30 Rhythmische muziek.
Frankrijk, Nationaal Programma, 347 meter.
12.30 Orkeatconcert; 13.00 Nieuws: 13.45 Cello-
recital; 14.65 Pianorecital; 18.30 Amerikaanse
Brussel, 334 meter.
11.45 Gr.pl.; 12 30 Weerberichten.- 12.34 Gr.pl.;
12.50 Koersen; 12.55 Gr.pl.; 13.00 Nieuws.- 11.15
Gevar. muz.; 14.00 Schoolradio 15.30 Electrisch
orgelspel; 18 00 Gr.pl.; 16.30 Electr. orgelspel;
17.00 Nieuws; 17.10 Gr.pl.- 17.15 Voor de kleu
ters; 17.90 Causerie; 17.40 Or.pl.» 17 50 Boekbe
spreking; 18.00 Voor de jeugd; 10.30 Voor de
soldaten; 18.00 Nieuws: 10.40 Or.pl.; 10.50 Cau
serie; 20.00 Omroeporkest 21.00 Gr.pl.; 2115
Ethnlsche muz.; 22.08 Nieuws; 22.11 Dansmuz
22.45 Or.pl.; 22.58 Nieuws.
Brussel, 414 nieter.
12.06 Omroepork.»; 12.00 Nieuwi; 13.10 Or.pl.;
16.00 Lichte muz.- 17.00 Nieuws; 17.15 Or.pl.;
17 30 Viool en piano; 10.90 Or.pl.: 10.45 Nieuws
20.00 Gr.pl.; 22.00 Nieuws; 22.10 Or.pl.; 22.50
Nieuws.
Luxemburg II, 201 meter.
Nederlandse uitzending.
I.Jo Manen en walaen; 4.48 Nieuws; 6.80 Ver
zoekprogr.. 7.14 Weerverwachtlng; 7.10 Een
praatje over de schutting; 7.45 Nieuws-, 7.50
Liedjes en dansen; 0.10 Muziek bij het huishou
den; 8.00 en 10.00 Flitsen uit het wereldgebeu-
18.01 Verzoekprogr.; ll.po Flitsen uit het
wereldgebeuren; 11.91 Schorsing van de uit
zending- 12.00 Verzoekprogr -, 12.80 Nieuws;
13.08
De commissaris voor de emigratie deelt
mede, dat de Canadese, regering tot een
belangrijke verruiming in de emigratie
mogelijkheden voor nifet-agrariërs heeft
besloten werkers in tal van bereopen kunnen
thans naar Canada emigreren. Hierbij is
overeengekomen, dat een even groot aantal
gezinnen en alleenreizehde nlet-agrariërs
zal mogen vertrekken als er agrarische
„eenheden" emigreren. Bij de behandeling
van emigratie-aanvragert van niet-agrtf-
riërs zal voorrang worden verleend aan die
genen, die hun aanvrage iteeds hebben inge
diend, maar nog geen beOlissing ontvingen.
Er zijn in 1951 en in 1802 zovele aanvra
gen- yoor emigratie naar Canada ingediend,
welke moesten blijven Wachten, dat hun
aantal vooralsnog voldoende is om een vrij
wel volledig gebruik van de nieuwe moge
lijkheden te maken. Het aantal agrarische
emigranten, dat naar Canpda* kan vertrek
ken, is onbeperkt. Vertrek in 1953 kan I
echter alleen nog worden gegarandeerd aan
EDE VAN PRINS BERNHARD
Aan de vooravond van de 309ate verjaar
dag van New York hield Prins Bernhard
gistermiddag ais eregast van deze wereld
stad een herdenkingstoespraak in de kerk
van St. Markus, die in de Bowery staat.
In deze kerk rust het stoffelijk overschot
van Pieter Stuyvesant. De kerkelijke her
denkingsbijeenkomst werd belegd door de
St. Nicolaas-vereniging en geleid door
dominee Darlington.
De Prins achetste de hechte historische
banden tussen Amerika en Nederland, die in
drie en een halve eeuw groeiden. Hij gaf
enige voorbeelden van plaats- en familie
namen. die thans nog aanwijsbaar zijn als
oorspronkelijk Nederlands. Zeven presiden
ten stammen af van Klaas Martensen van
Roosevelt, een Zeeuwse boer, die zich in
1650 in Amerika vestigde. Het waren de
presidenten James Madison, Martin van
Buren, Zachary Taylor, Ulysses S. Grant,
William H. Taft, Theodore Rooaevelt en
Franklin D. Roosevelt.
Met denkbaarheid gewaagde Prins Bern
hard van de Amerikaanse hulp, die wij
tijdens en 4# de oorlog hebben ondervonden.
Tenslotte sprak hij als zijn overtuiging uit,
„dat gemeenschappelijke cultuur en geza
menlijk geloof en streven van de Ver. Sta
ten en Europa een gemeenschap geba
seerd op een erfgoed, waarin de Nederlan
ders bevoorrecht zijn met een waardig
aandeel zullen leiden tot het bereiken van
onze gezamenlijke doelen varj vrijheid, vrede
en welvaart.
Burgemeester uitte medeleven
New York» burgemeester, Impelllteri.
hen, die zich zo spoedig mogelijk aanmel- sprak na afloop van de kerkdienst een
den. boodschap uit voor het Nederlandse volk,
Vervolg vemoekprogr.; 14.8» Flitsen uit
90.30 Fragmenten Call me Ma- het wereldgebeuren; 14.01 Einde van de ult-
zending.
1989/90
Noutoen de mond openging van de
nijdige eigenaar, kwamen èr géén vriende
lijke woordjes uit, dat snab je Wel! Het is
ook geen pretje, als er opeens een gevaarte
tegen je tent op botst en de hele boel in
elkaar stortDe man wurmde zich met
moeite uit de rommel losen stond toen,
briesend van woede, tegenover Plop. Het
leek haast, of hij Plop woh aanvliegen, zo
kwaad zag hij er uit.
Het was een ongelukje! stotterde de
onthutste en schuldbewuste Plop. Ik kon er
niets aan doen, baasl
Maar jawel.daar had <le man niets aan.
Denk je, dat dat zo maar gaat! brulde
hij. M'n hele boel is vernield, alles ls kapot!
Ja, dat zag Plop heel goed. En de man
had natuurlijk gelijk, dat hij nijdig was.
Ik zal u de schade betalen, beloofde hij.
Het was wel een ongeluk, maar het ls toch
mijn schuld, dat uw tent ln elkaar gestort ls!
Ja, toen kalmeprde de man wat. Als Plop
de boel wou betalen, had hij er niet zo'n
erge strop aan tenminste.
Nou, als ik daar van opaan kan, zei hij.
Dat beloofde Plop eerlijk. En hij gaf de
man zijn naam en adres op, want hij h«d
natuurlijk niet zoveel geld bij zich.
En zo werd het dan afgesproken
welke vandaag door de „Stem van Amerika"
zal worden uitgezonden. Het Nederlandse
volk kan rekenen op het medeleven van
het Amerikaanse volk en wij zullen voort
gaan. onze zeer grote vrienden in Nederland
bij te staan, aldus Impelliteri.
Zaterdagmiddag ls Prins Bernhard te New
York aangekomen. Enkele gedeelten van het
traject heeft de Prins als piloot gefungeerd.
Op het vliegveld wilde hij snel de uitgang
passeren, maar een ambtenaar van de
douane snelde hem achterna en verzocht
hem. terug te keren. Een functionaris van
het Amerikaanse departement van Buiten
landse Zaken wilde tussenbeide komen,
maar de douaneman was onverbiddelijk.
„Het hindert niet", zei de Prins. „Laten wfc
maar even teruggaan." Na het vervullen
van een kleine formaliteit mocht de Prins
het vliegveld verlaten.
Prins Bernhard woont in het Waldorf-
Astoriahotel. Vermoedelijk zal hij na de
plechtigheden van 7 Februari nog énkele
dagen in Amerika blijven.
Het Indonesische ministerie van buiten-
landse zaken heeft in een mededeling aan
de pers haar teleurstelling geuit over de
lichte straffen, die door de Haagse arron
dissementsrechtbank aan Colson en Pot
werden opgelegd.
In een verklaring van het Indonesiiche
Hoge Commissariaat aan het ministerie van
buitenlandse zaken in Den Haag, gedateerd
20 Januari, wordt gezegd, dat de regering
der Indonesische republiek en het Indone
sische volk ,,ten zeerste verwonderd" zijn
en dat het rechtvaardigheidsgevoel in In
donesië pijnlijk getroffen werd, deze uit
spraak te moeten vernemen.
Er werd aan toegevoegd, dat de uitspraak
van de arrondissementsrechtbank een be
wijs is. dat men in Nederland een moord
aanslag als een licht misdrijf beschouwt
terwijl het Indonesische volk, alsook het
Indonesische ministerie van buitenlandse
zaken, het als een zeer belangrijke zaak
ziet.
De vroegere actrice Maria Knuth la te
Bonn tot vier jaar gevangenisstraf veroor
deeld wegens poging tot hoogverraad. Ge
durende vijf jaar verliest zij haar burger
recht
VaA de drie politiebeambten uit Frank-
fort. die tegelijk met haar terechtstonden
werd er één, Heinz Fach, vrijgesproken'
Hermann Westbeld kreeg twee jaar en
verlies van burgerrecht gedurende drie
jaar. Marianne Opelt werd tot drie maan
den gevangenis veroordeeld.
Beroep tegen de vonnissen is niet moge
lijk. De vier beklaagden werden in het
voorjaar van 1952 door geallieerde agenten
gearresteerd en aan de Westduttse auto
riteiten overgegeven.
In Musis Sacrum te Arnhem was Zaterdag
een bijeenkomst ter gelegenheid van het
feit, dat het dit jaar 100 jaar geleden is,
dat de wereldvermaarde Nederlandse na
tuurkundige prof. dr H. A. Lorentz werd
geboren. De bijeenkomst, die werd bijge
woond door vele vooraanstaande weten
schappelijke werkers en autoriteiten uit ge
heel ons land. werd georganiseerd door het
gemeentebestuur van Arnhem in samenwer
king met de Nederlandse Natuurkundige
Vereniging en het natuurkundig genootschap
Weasel Knoops" Vooraf was er in het
stadspark Sonsbeek een korte plechtigheid!
waarbij aan de voet vah het Lorentzmonu-x
ment kransen werden gelegd door de ver
tegenwoordiger van H.M. de Koningin
Jhr mr C. C. de Jonge, oud-burgemeester
van Zutphen, kamerheer in buitengewone
dienst, door de Commissaris der Koningin
in de provincie Gelderland, Jhr dr C. G. C.
Quarles van Ufford en door familieleden van
wijlen prof. Lorentz.
Tot de sprekers behoorden de burgemeei-
ter van Arnhem, prof. dr A. D. Fokker,
lirof dr ir A. J. Kluyver. dr J. E. Baron
de Vos van Steenwijk, prof. dr J. J. L.
Duyvendak, mr P. O. F. M. Cremers, burge
meester van Haarlem en prof. dr H. B. G.
Caaimir uit Eindhoven.
zich" fceen andere "gang van zaken heeft
voorgedaan dan gewoonlijk. De „program-
Amerikaanse militaire autoriteiten in
Korea hebben verklaard „verrast en ont
hutst" te zijn door de eritfek In het Ame
rikaanse Huls van Afgevaardigden en el
ders op de onlangs ten aanschouwe van
generaala en Journalisten ondernomen aan
val op een henvei in Korea. Z0 ontkenden
dat deze aanval een vertoning was geweest
om hoge officieren een genoegen te doen.
Een senator en een lid van het Huis hebben
inzage van rapporten gezegd, dat de
aanval noodzakelijk waa.
Een officier van de voorlichtingsdienst
van de Amerikaanse zevende divisie heeft
bij de bewuste operatie
gang
roonlijl
ma's van de bezoekers, die van een bunker
uit het gevecht gadesloegen, waren niets
anders geweest dan afschriften van het
plan voor operatie.
Kapitein Wolfe van de Amerikaanse Le-
gervoorllchtlngsdlenst ls gisteren uit zijn
functie ontslagen, omdat hij de aanval voor
.de pers zou hebben georganiseerd. Later op
"de dag is deze maatregel echter herroepen.
Smokkelaars in de mijnstreek
hadden pech
De Nederlandse douane heeft in de tweede
helft van deze week nebJJ drie plaatsen in
de mijnstreek met succes achter emokker
laare aangezeten. In de omgeving van
Brunssum stootte een douanepatrouille op
drie of vier smokkelaars, die koffie en thee
naar Duitsland Vilden smokkelen. De man
nen wisten allen te ontkomen: van hun
smokkelwaar vlélen echter ongeveer 40 pond
koffie en 5 pond thee in handen van de
douane. Bij Vaals werd een Dulfce smok
kelaar gesignaleerd, die met buit en al (31
pond koffie) kon worden ingerekend. Even
zo verging het bij Kerkrade een Nederlan
der, die twintig pakjes koffie frauduleus
wilde uitvoeren.
(Advertentie)
ZO GOED IIM VEIP0N
VRAAG DE JUISTS SOORT
„Het is allemaal een groot misverstand'
Wolfe.
zei
De Griekse premier Papagos heeft de
commissie voor de Nobelprijs voorgesteld,
de volgende prijs voor de vrede te verlenen
aan ex-president Truman.
KERKELIJKE MUTATIES
Ned. Herv. Kerk. Beroepen te Gleiien-
dam-Neder-Hardinxveld. J. C. Terlouw te
Otterioo. Te Hilversum, W. de Bruyn te
IJsselmulden.
Bedankt voor Krimpen a. d. Lek H. A. van
Slooten te Wierden.
Benoemd tot voorganger .te Vlissingen-
Goes (Ver. van Vrljz. Herv.) N. van de 'Wall
te Hornhuizen-Kloosterburen.
Geref. Kerken, onderh. art. 31 K.O. Be
dankt voor Katwijk—Valkenburg, K.'
Drost te Veendam.
Geref. Gemeenten. Tweetal te Mellskerko
H. van Gilst te Elspeet en J. W. Kersten te
Genemulden.
Beroepen te Scherpeniase: J. B. Bel te
Krabbendijke.
Bedankt voor Dordrecht, D. L. Aangeen-
brug te Temeu2en.
Vrij Evang. Gemeenten. Aangenomen naar
Wemeldlnge, J. A. Hamera te Gorlnchem.
Een detectivehistoriê door JOS. LODEWIJKS
88)
Zijn omzwervingen in het buitenland
hadden hem vlotte manieren en een zekere
charme verleend, die vooral op zijn moeder
steeds weer onweerstaanbare indruk maak
ten.
Martha Jutte haatte de wereld van het
moment af, waarop haar geluk voor haar
voeten in stukken viel. Zij haatte alles en
ledereen, behalve haar zoon. Als hij dacht
dat er iets gebeuren moest, welnu, waar
om zou het dan niet worden gedaan? Waar
om moest een man als die Helleboom suc
ces in het leven hebben en met een meisje
van stand trouwen, terwijl haar johgen ln
de wereld moest rondscharrelen, zonder
enige hoop op een goede toekomst? Laat
die Helleboom de gevangenis indraaien,
laat zijn huwelijk mislukken, wat kan mij
dat schelen? Als mijn jongen denkt, dat het
hem lukken zei met geld van finderen een
nieuw bestaan te vinden, waarom zou ik
hem dan niet helpen? Laat de wereld be
drogen worden, zoals het leven mij bedro
gen heeft, als mijn jongen maar gelukkig
wordt.
In deze waan van sombere afkeer en af
godische bezetenheid zag Martha Jutte de
dingen niet duidelijk en zuiver meer. Zij
zag alleen haar eigen kommervolle, armoe,
dige bestaan en net moeilijke, vreugde
loze leven van haar zoon. Goed en kwaad
hadden voor haar de scherpe omlijningen
verloren, zij vloeiden in haar geschokte
geest ineen tot een wazig bééld van betrek
kelijke begrippen, waaruit steeds weer het
wezen van haar enig bezit, haar zoon, op
rees, om alles te overschaduwen.
Victor Jutte had de misdaad leren ken
nen in de donkere buurten van Brussel en
Marseille. Hij had zijn aféchuw voor de
duisternis van de boevenbuurten na een
korte tweestrijd afgelegd ate een nutteloze,
fraaie kledij en zich gehuld in het gemak
kelijke, nuttige pak van de gewetenloos
heid. Zijn schern verstnnrt hart htt nn rta
misdaad geslepen. En zijn ingenieus brein
had hij geoefend op het enige vraagstuk,
dat voor hem en zijn kornuiten van belang
bleef: hoe is de straf te ontlopen?
Zo was het fantastische plan ontstaan.
De details er van waren «tuk ❖oor stuk in
zijn gedachten geslopen, als de hoofdstuk
ken van een roman. En ten slotte klopte
allffs tot in dé"*kleinate bijzonderheden.
Toen zijn tante, Johann» Jutte, voorgoed
het huis verliet waar zij met haar zuster
Jarenlang de huishouding vSn de heer Tlele
had verzorgd, was dat geen toeval gewee«t
dat wonderwel te pas kwam. Het was een
gevolg van de weloverwogen campagne
die Victor gevoerd had om zijn plaats in
huteivrij te krijgen. De hooglopende ruzies
tussin de twee zusteré. die san het vertrek
van'Johanna vooraf gingen, had hij wel
bewust uitgelokt door zijn brieven En
toen zij verdienen was, kon hij beginnen
met het eerite deel van zijn plan: de bui
tenwereld wennen aan het Idee, dat een
van de twee zusters ln volkomen afzonde
ring leefde ln dat stille sombere huis, en.
dat de andere haar liefderijk verzorgde. De
namenkwestie verwaarloosde hij. De zus
ters hadden geen intieme kennissen. Wie
zou ooit op het idee komen, dat Johanna
eigenlijk Martha heette?
Toen kwam de dag, waarop die Helle
boom op verhulzen aandrong. Nu moest
snel gehandeld worden. Het plan was klaar,
de handlangers wachtten op een aeln om
hun aandeel te komen leveren. Zij waren
vertrouwde kornuiten. Hun hulp zou ruim
worden betaald, en ze zouden voor altijd
zwijgen ate het graf.
Enkele dagen voor de grote datum bracht
een van hen de klok, waarin de zuurstof-
-cyllnder en het snij-apparaat verborgen
zaten, binnen. Niemand zou enige argwaan
koesteren Inzake een klok! Victor nam
geen enkel riaico. Hij had met een aoort
van misdadig kunstenaarschap alle details
verzorgd.
Goed idee wis dat, van die klok, zei
Tak waarderenfK Zou ik nooit op geko-
wle^eeft je verteld, dat
men zijn. Zei
ze daar op d
hadden, die nog niet ingemetseld was?
nieuwe brandkast
Victor Jutte zweeg en keek naar
grond.
Dat vissen we wel uit, zei Tak opge
ruimd. We moeten trouwens nog heel wat
uitvissen. Jt medeplichtigen en zo. Komt
wel. Vertel nou maar eens verder, hoe Je
die brandkast in huis gekregen hebt. Met
de takel?
De Jongeman keek verbaasd op.
Hebt u dat al ontdekt? Ja, met de takel.
Ging makkelijk. Als je zo'n ding optrekt van
boven af uit een schuine hoek, slingert le
meteen met een reuzezwaai de kant op die
je hebben moet. Hij plofte met één slinger
naar de overkant van het muurtje.
Juist, zei Tak. Hij kneep zijn ogen half
dioht en ging verder. Waar neb je dat ding
verborgen?
In de voorkamer. We hadden een oud
kabinet vertimmerd, «odat het er' mooi
omheen paate. U hebt er nog een poos dicht
bij in de buurt gezeten.
De commissaris lachte kort Tak voelde
de steek onder water, die hij van twea kan
ten kreeg, doch hij bleef er manmoedig
onder.
Hadden JyHle die kast in dat beatel-
autootje, toen lk achter je aanzat?
Was u dat? We waren op alles voorbe
reid, zei Victor ln Jeugdige overmoed. Zijn
ogen glinsterden plotseling, alsof het avon
tuur hem Bég boeide.
De commissaris moest aan zijn eigen zoon
denken. Die studeerde en had allt kansen
gekregen om een behoorlijk mens te wor
den. Deze jongen had er geen enkele ge
had. Enfin niet Sentimenteel worden.
Tak stond op.
Ik neem aan dat Je met die snijbrander
het ding op Je gemak hebt geforceerd, ter
wijl wij op valse sporen afgingen, zei hij.
Ik moet zeggen dat het knap ln fikaar
zat. Maar niet knap genoeg, jongenlief. Er
ontbreekt altijd een hele kleine kleinigheid
aan ieder plan, neem dat van mU aan. De
misdaad kan nooit volmaakt zijn. Weet je
waarom niet?
Victor Jutte keek grimmig naar de man
tegenover hem.
-* Ik zal het je zeggen, jongeman, ver
volgde Tak. „Omdat pet een misdaad
is. Ziezd. Ik heb niets meer te zeggen voor
lopig.
Hij knoopte zijn jas dicht en liep naar
de deur.
Commissaris Falkner hief de hand op.
Een ogenblikje, Tak. zei hij. Ik wilde
nog even Iemand erbij halen.
HIJ belde en enkele ogenblikken later trad
een magere vrouw van middelbare leeftijd
binnen. ZIJ leek sprekend op Martha Jutte,
doch zij zag er ouder uit. Ze bleef aarze-
lend midden ln het vertrek staan en
om zich heen. Toer\ ontdekte ze Victor en
met een kreet van afgrijzen liep ze op hem
toe.
Smerige schoft! beet ze hem toe. Heb
je ie zin gekregen? Nu heb je Je moeder
volledig ln het ongeluk geholpen! Je kan
tevreden zijn!
(Slot volgt)»
JtfAANDAG 7 FEBRUARI 1953
GOUDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA
DE grootste watersnoodramp van deze
eeuw heeft Nederland getroffen. Zelfs
al is op het ogenblik, dat deze regels wor
den neergeschreven, nog niet precies te
overzien, wat er is gebeurd, dan nog lijkt
deze vaststelling niet te gewaagd. Dit te een
ramp geworden voor bijna het gehele Wes
ten en vooral het Zuid-Westen is zwaar ge
troffen.
Urenlang hebben een felle storm en een
springvloed onze dijken gebeukt. Ons volk.
zelfs in streken die vroeger geregeld door
watersnoden werden bezocht, heeft zich in
het midden van de twintigste eeuw achter
die waterkeringen veilig gewaand en dat
niet zonder reden. Tot de natuur nu op een
zeer noodlottige maniar heeft bewezen, dat
zij nog altijd de sterkste partij kan zijn. Ter
wijl de radio met bijna roerende argeloos
heid een nationaal programtna uitzond, ging
zich op allerlei punten het arama voltrek
ken. over welks volle omvang wij nog altijd
in het ongewisse verkeren*» doch dat deze
laatste Januaridag en de eerste dag van
Februari zal stempelen tot de zwartste da-
Ivan deze eeuw.
aar zitten wem
waande, voor yotsvast gehouden verwor
venheden van onze tijd: de spoorwegen
voor een groot gedeelte gestremd, onze
mooiste wegverbindingen verbroken, de te
lefoon vaak versagend als immer bereid
willig communicatiemiddel# de electrische
stroom plots op allerlei ptejatsen geheel of
gedeeltelijk afwezig en somsns zelfs de wel
licht allernoodzakelijkste publieke dienst,
die van de watervoorziening, uitgevallen!
De natuur heeft ons weer eens hardhandig
aan het verstand gebracht, dat het niet alles
zo natuurlijk is, wat wij als zodanig
schouwen.
Wel zeer onverwachts werd ons land voor
zware organisatorische opgaven gesteld. De
kans op bijzonder grote rampen, die op grote
schaal ontreddering kunnen brengen, hangt
steeds in de laicht. Eigenlijk verwachtten wij
zulke rampen meer uit dp menselijke hoek
dan uit die vart de natuur. Het apparaat,
dat zich de voorziening in geval van ram
pen ten doel stelt, schijnt niet al te slecht
te hebben gewerkt bij deze vuurdoop. Van
alle kanten is hulp gevraagd en geboden.
Of het allemaal zo goed op elkaar was af
gestemd als wenselijk mocht heten, valt te
betwijfelen. Men krijgt de indruk, dat men
op het ene punt hulp te kort kwam, terwijl
op een andere plaats hulp kwam opdagen
waarmee men eigenlijk niets kon beginnen.
Deze ramp kwam evenwel zó plotseling op
zetten. dat men ook wel bijzonder moeilijk
de organisatorische klokken dadelijk geiijk
kon laten lopen. Bovendien was het zo goed
als rtimogelijk, zelfs voor de best ingelichte
centrale instanties, een goed overzicht te
krijgen van de omvang van de ramp. Uur
na uur kwamen de ongelukstijdingen in be
angstigend tempo binnen. Ouderwetse wa
tersnoden en rampen beperkten zich ge
woonlijk tot één gebied, ditmaal moesAer
dadelijk op grote schaal hulp worden gA-
den van de Zeeuwse eilanden tot de Noorn-
hollandse toe! En inderdaad hebben Rode
Kruis, leger en marine, allerlei ambtelijke
diensten en particuliere instellingen, mede
dank zij de hulp van P.T.T., Van Gend
en Loos e.d. reeds heel wat bereikt, al moet
er waarschijnlijk deze eerste dagen nog veel
meer worden gedaan.
Men merkt ook minder prettige dingen
op. Om te beginnen de storende belangstel
ling van de automobilisten. <Ue rampen ais
een kwestie van sightseeing beschouwen.
Op zichzelf is dat' niet zo verschrikkelijk,
maar deze stoeten kijkers sturen op de
wegen het werk der helpende zwoegers aan
houdend volkomen nodeloos in de war.
Dan heeft men alweer vernomen van de on
vermijdelijke profiteurs, die zich niet ont
zien tp trachten uit de ellende van anderen
voordeel te trekken. Het is trouwens wel
eens moeilijk te onderscheiden, waar de
lust tot hulpverlening ophoudt en de zucht
tot gewichtigdoenerij begint. Zo kan men
zich minder prettig getroffen voelen door
de wat opzichtige haast, waarmee de voor
zitter van de P.v d.A.-Kamerfractie meende
de regering om een verklaring in de Kamer
te moeten lastig vallen. Alsof de ministers
zelf niet wisten, dat er toch iets bijzonders
aan de hand was! En alsof de regering, die
dadelijk de zaken naar vermogen heeft aan
gepakt, bij al deze rampen niet genoeg aan
het hoofd had. Deze partij-functionaris
heeft een weinig gelukkige hand bij ram
pen. die met water te maken hebben, on
verschillig of ze klein of groot zijn.
Deze ramp heeft zelfs internationaal sterk
de aandacht getrokken. Amerika en Canada
boden reeds hulp aan. evenate Frankrijk.
Engeland is door een scheepsramp getrof
fen, als gelukkig zelden meer voorkomt en
heeft ook te kampen met overstromingen
evenals België. Doch nergens hebben de
elementen zo huisgehouden als bij ons. U*
buitenlandse zenders hebben wel weer het
bewijs geleverd van de zeer oude stelling,
dat het gerucht gaandeweg toeneemt. Zo
kon men via de Belgische omroep verne
men. dat te Vlissingen het water tien meter
hoog en dat Rotterdam grotendeels blank
stond. Niet. dat er nauwelijas wat aan Ie
hand was. integendeel, de werkelijkheid was
over Ijet algemeen ernstig genoeg, maar in
deze berichten school enige overdrijving.
Gelukkig!
Nederland staat voorlopig voor een zware
opgaaf. Juist, terwijl het economisch her
stel enigszins zijn beslag scheer. tc Krijger,
zodat van de directe Amerikaanse
economische hulp kon worden afgezien,
komt deze ramp ons land opnieuw een
stuk achteruit zetten. Er wachten heei wat
herstelwerkzaamheden. Om te beginnen al
bij de spoorwegen. Voor de getroffenen
moet van allerlei worden gedaan. Geluk
kig blijkt, dat er flink wordt aangepakt.
Men kan slechts hopen, dat deze hulp zo
veel mogelijk ten goede komt aan wie dat
het hardste nodig hebben, ook al krijten
juist deaen doorgaans ntet het luidst. En
dat daarbij allerlei wanklanken verder ach
terwege blijven.
Er is veel jverk aaf, de winkel. Tot nu toe
krijgt men het vertrouwen, dat het zai
worden opgeknapt.
KIJKER
JJET GROOTSTE malleur, dat de watersnood ln Gouda heeft veroorzaakt, is
geweest, dat de drinkwaterleiding is uitgevallen. De bevolking bemerkte pas
des morgens bij het ontwaken, hoe erg het noodweer was geweest. De eerste dage
lijkse handeling „viel in het water". De kraan weigerde. Om drie uur in de nacht,
was een gat van enkele meters, dat verder op de dag groter werd, geslagen in de
Uiterwaard langs de IJssel, die de bron van de Goudse Waterleiding Maatschappij
beschermt tegen het rivierwater. De bassins en de waterreservoirs liepen onder
met IJsselwater, met het gevolg, dat de drinkwatervoorziening onmiddelijk moest
worden gestaakt. Zo gauw de omstandigheden het toe lieten, werd begonnen aan
het herstel van de bassins. In de loop van de morgen werden twaalf pompen opge
steld om de ongeveer 50.000 m3 water, die over het terrein en de bakken waren
uitgestroomd, weg te pompen. Vrachtauto's brachten zand en zakken aan, waarmee
werd gewerkt aan een dam, om het water bij de in de middag weer optredende
vloed te keren.
De Gouwenaart moesten er gisteren met de emmer op uit om aan drinkwater te komen.
Zo ging het op de uitdeelpost bij het Stadhuis.
De Goudsche Courant meldde:
75 Jaar geleden:
Uit Reeuwijk: Aangezien zich voor de be
trekking van hulponderwijzer alnier geen
sollicitanten hebben aangemeld, heeft de
raad besloten de jaarwedde vest te stellen
voor een hulponderwijzer met hoofdakte
600 benevens vrije woning of 50 voor ge
mis daarvan en voor een hulponderwijzer
zonder hoofdakte 500. Bovendien krijgen
de hulponderwijzers na een jaar dienst een
gratificatie van 50.
59 Jaar geleden:
Uit Nieuwerkerk a. d. IJssel:- Tot brie
vengaarder is benoemd de heer D. de Groot,
alhier.
Uit Oudewater: Op 21 Mei zal ter gele
genheid van het dertig-jarig bestaan van de
muziekvereniging Èuterpe een festival wor-,
den gehouden. Verschillende harmonie-,
fanfare- en zanggezelschappen hebben hun
medewerking reeds toegezègd.
Ondertussen werd een apparaat ingescha
keld om voorzieningen te treffen voor de
watervoorziening. De twee in Gouda geves
tigde melkfabrieken sprongen bij. Van elf
'uur af reden zes tankauto'6 elk door een
stadsdeel. De ergste waternood was geledigd.
Aan het putten van emmers water uit de
grachten was een eind gekomen. In dit ver
band wijst de directeur van het Waterlei
dingbedrijf. de heer C. Rodenhuis, er met
klem op. dat het water, dat niet door de
tankauto's wordt verstrekt beslist moet
worden gekookt voor gebruik. De werk
zaamheden voor herstel zijn in volle gang.
Het laat zich aanzien, zo deelde de heer
Rodenhuis mede", dat in de loop van Dins
dag de kranen in de huizen weer zullen
lopen. Vandaag is het nog behelpen ge
weest.
In de watervoorziening van Gouda heb
ben Zondag ook de melkboeren een belang
rijke rol gespeeld. De melkslijtersverem-
ging had haar leden opgeroepen hun wa
gens in 'te 's&hakeien om de bevolking van
Gouda .ditmaal geen melk. maar water te
bezorgeh. Aan de oproep hebben vijftig van
de 58 lelden gevolg gegeven. De afwezigen
waren dé stad uit om hun familieleden in de
bedreigde gebieden te helpen.
De melkhandelaren vulden hun melkbus
sen bij de Goudse Melkinrichting, die het
water, evenajs de Producent, uit haar eigen
installatie betrok. Van dit centrale punt
trok iedere melkboer zijn eigen wijk in. om
hetzij op een centraal punt een standplaats
ln te nemen, hetzij langs de huizen te gaan.
Er zijn slijters geweest, die twaalf vijf
tien maal kwamen tanken. Hun hulp is een
belangrijke bijdrage geweest, om de Goudse
bevolking van water te voorzien. In totaal
is 150.000 liter water afgeleverd, dat is een
zelfde hoeveelheid als per week aan melk
wordt afgeleverd.
Tot de watervoorziening is hersteld zui
len de tankauto's van des morgens zes tot
des avonds zeven uur door de stad rijden,
éérj in de binnenstad, eefl in de wijk tussen
Westhaven. Turfsingel en Regentesseplant-
soen. een in de Korte Akkeren en het Wei-
debloemkwartier. een in het gedeelte ten
Noorden van de Kattensingel en ten Noor
den van de spoorlijn GoudaUtrecht, een
in het gebied Blekerssingel—Karnemelksloot
onevenzijde en Willens en een in Kort Haar
lem cn tussen Fluwelensingel. Karnemelk
sloot evenzijde en Goejanverwelledijk.
Beperkte stroomvoorzieningen
I -
Ook de electrlciteitsvoorziening geraakte
in moeilijkheden. Doordat de kelders van de
centrale te Rotterdam, die de stroom aan
Gouda levert waren ondergelopen, kon uit
de Maasstad geen stroom worden betrokken.
Om het tekort aan te vullen is de eigen
centrale op gang gebracht. Uiterste zuinig
heid blijft zeer geboden.
De levering aan de gemeenten in de
Krimpenerwaard wordt zeer bemoeilijkt,
doordat van de twee kabels naar deze streek
er een. die bij Stolwijkersluis. werd bescha
digd. De levering moet nu via de ringkabel
Woerden—Oudewater—Haastrecht—Schoon
hoven geschieden. Zuinigheid is ernstige
noodzaak, daar er gevaar dreigt, datandors
deze kabel wordt overbelast en uitvalt. En
dit zou meebrengen, dat de Krimpenerwaard
zonder stroom met arte gevolgen daarvan
zou komen te zitten. Daarom wordt verzocht
aan Gouda en aan de streek, alijus de
directeur van het G.E.B., ir H. L. ten Cate,
het verbruik met zestig procent te vermin
deren. Behalve deze beperking hebben we
gelukkig zeide de directeur nog geen andere
beperkingen, als uitschakeling van gedeel
ten van de straatverlichting en een stop
#oor de bedrijven, behoeven toe te passen.
We rekepen op de burgerzin van de be-
vefkine.
De N.V. Goudsche Machinale Garenspm-
nerij heeft in Gouda een goed voorbeeld
gegeven. Zondag is hard gewerkt de eigen
krachtinstallatie in gereedheid te brengen,
zodat het bedrijf van vandaag af geen
«troom meer van het energiebedrijf be
hoeft te betrekken, wat een aanzienlijke
verlichting betekent.
Stormschade
Zaterdagavond al kwamen de eerste tele
foontjes op het Goudse politiebureau bin
nen over schade, die de storm had aange
richt. Extra-mannen kwamen in de nacht
dienst. een ploeg van de brandweer werd
gealarmeerd om op plaatsen, waar gevaar
voor vallende dakpannen en stukken zink
dreigde, in te grijpen. De storm loeiite over
de stad. Agenten, diep in de kraag gedoken,
de stormriem om de pet, postten in
de striemende regen bij gevaarlijke pun
ten, rapporteerden nieuwe moeilijkheden.
Op de Bodegraafse straatweg begon het.
Houten spanten van de in aanbouw zijnde
huizen aan de Stadhouderslaan vlogen over
de weg. een directiekeet werd zwaar be
schadigd en verloor zijn telefoonaansluiting.
Draden zwiepten over de weg. Nog meer
telefoontjes. Zend ladderwagen naar de
Herenstraat, assistentie gevraagd aan de
Karnemelksloot. De gehele nacht is het zo
voorgegaan. De ladderwagen van de brand
weer kruiste door de stad, motorpolitie
hield contact met posten en zorgde ervoor,
dat nieuwe manschappen op de been
kwamen.
politie, brandweer en personeel van ge
meentewerken en lichtfabrieken hebben de
gehele nacht hard gewerkt. Ontelbaar is het
aantal huizen, waarvan de daken ernstig
werden beschadigd. Vooral oudert wonin
gen hadden het zwaar te verduren. In de
Herenstraat viel bij twee woningen de gevel
op straat, op de Westhaven dito. De stroom
van aanvragen om hulp hield aan. Kom naar
Turfmarkt. Graaf van Bloisstraat en Wil-
helminastraat. In de Houtmansgracht raak
te omstreeks half twaalf een woonschip op
drift, dat aan de kade zijn ligplaats heeft.
De trossen braken en stuurloo» dreef het
sc^ip op het schuimende water. De bewoners
waren uitstedig. Midden dp het water
draaide de boot een slag om. Omwonenden
op de Houtmansgracht hebben met enkele
touwen, die' ?ij naar de woonschuit wier
pen, het vaartuig gedeeltelijk naar de kant
getrokken. De branweer, die met de ladder
wagen kwam. heeft samen met de omwonen
den. de boot vastgelegd. Later werden
stroomdraden, die vonken spatten, afge
sloten.
„0]d een vulkaan geleefd99
Voort ging de tocht door de stad, waar
dakpannen kletterendop straat vielen,
stukken zink uit de goten werden gerukt
en ruiten met veel lawaai bezweken onder
de kradht van de Noordoosterstorm. Voor
al de bewoners aan de rand van de stad, in
de hoogbouw aan de Burgemeester Gaar-
landtsingel en Uiverplein. hadden een ang
stige nacht. De wind stond pal op de ruiten.
Vele ramen zijn ingewaaid. „De gehele
nacht hebben we gewaakt, vertelde ten
bewoner. En waar moet je zo'n gat direct
mee dichten
/Tïen angstige nacht was het ook voor de
/bewoners van enkele woonscheepjes. F.*.ke-
len gingen van boord, anderen zeggei.- ..We
hebben een nacht op een vulkaan geleefd".
Personeel van politie, gemeentediensten
it de brandweer zijn Zondag de gehele dag
in touw geweest overal voorzieningen van
allerlei aard te treffen. Des morgens reed
de ladderwagen nog een route om gevaar
lijke uitsteeksels van ciakert weg te halen.
De verontrustende boodschap kwam van de
Schielands Hoge Zeedijk, dat de dijk
„wefkte". Er kwamen scheuren in de be
strating. De oorzaak was. dat de hoge bo
men en daarmee ook de wortels zo in bewe
ging waren, dat het zand onder de bestrating
begon te werken. Onmiddellijk werd be
gonnen met het omzagen van een tiental
bomen, die op de bedreigde plaats stonden
Met zakken zand werd de dija plaatselijk
versterkt.
Des avonds, toen het water weer opkwam,
werden geen risico's genomen. De honder
den wandelaars zagen, hoe de waterkerin
gen weer op volle sterkte werden gebracht
en in de onmiddellijke nabijheid met aarde
geladen vrachtauto's van gemeentewerken
klaarstonden, om bij het minste gevaar de
waterkering te verstevigen. Het water was
echter veel rustiger en is niet ?o hoog ge
komen ais des nachts. Wel moest worden
uitgerukt met zakken zand naar dé Moor-
drechtse Verlaat, waar gevaar werd
gevreesd van het water in de Turfaingel.
Het is echter meegelopen.
Onafgebroken was de stroom van koeien, die over de glibberige dijk moe voortsjokten
naar een veiliger home in de Veemarkthal. En even groot was de gehele dag het aantal
kijkers.
Hoe sterk bij Gouda het IJsselwater door de storm is gestegen toont een paar
cijfers: Bij vloed was de waterstand 2'/» meter en bij eb 3 meter hoger dan nor
maal!
De hoogste stand werd Zondagochtend bij de vloed om 7 uur bereiktToen
stond het water voor Gouda 3.80 meter boven N.A.P. tegen een normale stand
van 1.30 meter boven N.A.P. Bij de volgende stand Zondagavond was de situatie
belangrijk beter. Toen kwam het water niet hoger dan 2.85 meter boven N.A.P.,
overigens nog een behoorlijke plas water. Bij laag water werd Zaterdagavond
11 uur de hoogste stand genoteerd van 2.30 meter plus N.A.P., terwijl normaal
de ebstand 60 cm min N.A.P. is.
De hoogste tot dusver bekende waterstand was in Junuarl 1916 toen het IJssel
water tot 3.36 meter opliep. Zondagochtend is het dus nog 44 cm hoger geweest
om daarmede He hoogste stand te bereiken, die ooit is voorgekomen.
Rijnland, dat tot de Julianasluis het oppertoezicht over de waterkering heeft,
heeft de situatie met grote zorg en nauwgezetheid gadegeslagen. De dijkwacht
was in werking om de dijken zorgvuldig te inspecteren. Des nachts voegde zich
de hoogheemraad de heer Lafeber bij de technische ambtenaar de heer Krul
die met het personeel al van stond af in actie was. Gisteren kwamen naar Gouda
mr Slagter, de dijkgraaf, mr Naayer, hoogheemraad en dr Van Witsenburg, de
plaatsvervangend ingenieur. Het gezelschap heeft de toestand met het gemeen
tebestuur van Gouda besproken. Gelukkig kon geconstateerd worden, dat in
het gebied van Rijnland zich geen calamiteiten hadden voorgedaan en met
vreugde werd gisteravond vastgesteld, dat de situatie gunstiger is geworden.
Een belangrijke rol bij de beveiliging tegen het water heeft de ir W. J. de
Koek van Leeuwensluis in de Gouwe nabij de Kattensingel gespeeld. Door deze
sluis is het mogelijk de stad Gouda van de boezem van Rijnland af te sluiten.
De sluis werd gesloten en dit is van groot belang geweest Het water stdhS
buiten Gouda 30 cm hoger dan in de stad en dank zij de sluis is de stad droog-
ge blevén.
pOUDA
tersno
IS OP HET KANTJE af voor wa-
ners van enige gevaarlijk liggende straten
te waarschuwen.
Er werd besloten tot het laatste, zodat
verreweg de meeste Gouwenaars niet heb
ben gemerkt hoe nijpend de situatie was.
De politie waarschuwde de bewoners van
tersnood sespaard. De situatie is hoogst die straten, die het eerst bij een overstro-
kritiek geweest tussen vijf uur en balfzes m'ng in moeilijke omstandigheden zouden
Zondagmorgen, toen het water b(j Veerstal I komen. Maar gelukkig behoefden deze geen
gn Nieuwe Veerstal tot aan de rand van de maatregelen te nemen.
vloedplanken en de kademuur stond
zelfs over de sluisdeur als een waterval In
de Haven stroomde.
Toen leek al het werk. dat gemeentewer
ken. brandweer en politie ingespannen
urenlang hadden verricht vergeefs te z|jn
geweest. In dat half uur stond loco-burge
meester E. A. PoJet (burgemeester James
was uitstedig) voor de moeilijke beslissing
de alarmtoestand door het luiden van de
klokken af te kondigen of slechts de bewo-
De ramp, die de Krimpenerwaard met
haar grote veestapel dreigde, bracht in
Gouda en omgeving velen tot hulpverlening
.n actie. In het bijzonder de jonge organi
satie Bescherming Bevolking, de dienst van
het Marktwezen, bijgestaan door veehouders
uit de niet-bedreigde streek om Gouda en
verscheidene andere hulpvaardigen, impro
viseerden een orgaan tot hulp op twee pun
ten. De centrale post, van waaruit die hulp
geleid werd, was het politiebureau, waar
bij commissaris C. Ness de verschillende
draden van het netwerk samenkwamen.
Auto's, personen, alsmede vee- en vracht
wagens 182 getelde voertuigen in totaal
werden ter beschikking gesteld, niet al
leen uit Gouda en directe omgeving, maar
van overal. Kort na het middaguur trok de
rij auto's de Krimpenerwaard in voor de
evacuatie van vee. In de Krimpenerwaard
was de situatie zeer onoverzichtelijk. Tal
van veehouders dreven hun vee langs de
weg in de richting van de stad. Dergelijke
transporten bemoeilijkten het autoverkeer
in grote mate. Op eigen gelegenheid meege
trokken auto's namen vaak zulke gedreven
kudden op. Het vee werd gebracht naar de
Veemarkthallen, waar men intussen met
spoed gezorgd had voor stro. Melkemmers,
halsters en andere benodigdheden werden
van alle kanten aangevoerd en naderhand
werd ook voor hooi gezorgd. Een oproep om
melkers bracht er zovelen naar de hallen,
dat van een aanbod van de lagere land
bouwschool geen gebruik behoefde te wor-.
den gemaakt. Deze zou vanmorgen haar
leerlingen zenden. Omstreeks zes uur was
de ruimte bestemd voor runderen practisch
vol, rond 250 stuks daarvan waren er toen
binnen. Toen de hal vol was werd het „lo
pend" vee ondergebracht in schuren van
particuliereif aan de Willens en Schielands
Hoge Zeedijk. De per as vervoerde runderen
werden doorgestuurd naar Bodegraven en
Oudewater. Varkens waren er 150 stuks,
doch men rekende er op, dat dit getal tot
omstreeks 500 zou groeien. Schapen waren
er 17 opgenomen. Het vee kwam uit vrijwel
alle plaatsen in de Krimpenerwaard.
Tegen de avond trad het apparaat voor
evacuatie van mensen in werking. Ook op
dit punt Was de medewerking bewonderens
waardig groot. De sociëteitszaal van Ons
Genoegen en de zaal Kunstmin werden
spontaan ter beschikking gesteld. Aanbie
dingen tot het opnemen van evacué s stroom
den bij tientallen binnen. Evacué's echter
waren er maar weinig en deze konden dank
zij dat grote aanbod gemakkelijk bij parti
culieren worden ondergebracht, zodat van
Kunstmin, noch van het inmiddels gere-
quireerde stro gebruik behoefde te worden
gemaakt. Omstreeks halfnegen kwam van
de, hoofdleiding het bericht, dat in Gouda
geen evacue"& behoefden te worden opgeno
men en kon het bureau worden opgeheven.
Op dat moment waren hier ondergebracht
een echtpaar uit Stolwijk, een vrouw met
vier kinderen uit Gouderak, alsmede twee
meisjes uit die plaats, twee jongens uit Ber-
kenwoude en daar vandaan ook de blinde
winkelier Markus met zijn gezin. Bekend
yyas dat een veel groter aantal personen uit
het bedreigde gebied bulten het bureau om
bij familie of kennissen onderdak had ge
zocht.
OPDRACHT VAN WERK.
Gemeentewerken te Aalsmeer heeft het
aanleggen van wegen, voetpaden en riole
ringen aan de Hortensialaan aldaar gegund
aan het aannemingsbedrijf M. P. Hol alnier,
laagste inschrijver, voor 14.400.
Want tien minuten over zes bleek, dat het
getij ging afnemen, zodat de spanning ge
broken was. Sinds mensenheugenis is in
Gouda het water niet zo hoog geweest als
in deze nacht.
In Stolwijkersluis
Spannend was ook de situatie bij de Haas
trechtse brug. Omstreeks vier uur 's nachts
stroomde het water over de oprit van de
brug bij Stolwijkersluis. Auto's konden toen
niet meer passeren, alleen op eigen verant
woordelijkheid tnochten automobilisten het
proberen Een bestuurder van een personen
auto. die het waagde, moest z'n wagen snel
verlaten, toen zij in het water bleef steken.
Een uur later, toen het water zelfs over het
dek van de brug stroomde, was de auto
vrijwel geheel onder water verdwenen.
Gevreesd werd. dat de brug door de hoge
waterstand zozeer te lijden had gehad, dat
zij onbruikbaar was geworden. Later op de
ochtend bleek dat gelukkig niet het geval
te zijn, zodat weer over de brug gereden
kon worden, hetgeen voor de hulpverlening
aan de Krimpenerwaard een geluk bij zoveel
onheil was.
De bouwput voor de nieuwe brug stroom
de eveneens geheel vol. zodat de werkzaam
heden vertraging zullen ondervinden. Ook
het in aanleg zijnde plantsoen aan de Goe
janverwelledijk kwam onder water.
In Stolwijkersluis was het een chaos. Eni
ge gevels stortten in. Het water liep over
de dijk in de richting van Haastrecht de
woningen binnen, waarbij muurgedeelten
werden weggeslagen. In de oprit in de rich
ting Gouderak werd een flink stuk wegge
slagen. Ter hoogte van de aardewerkfabriek
de voorgevel er van stortte eveneens in
brokkelde het wegdek binnendijks over
tientallen meter» af.
Later op de dag bezweek het rijwielpad
naar Haastrecht bijna onder de druk van
de zware auto's. Het verkeer moest nu ge
deeltelijk omrijden via de Goejanverwelle
dijk en Haastrecht
„Geen dubbeltje op zak"
Zaterdagavond heeft in „Concordia" het
personeel van de P T T. te dezer stede ge
noten van een toneelvoorstelling, die de
G O.N.A.. de personeelsvereniging van de
centrale postcheque- en girodienst in Den
Haag. onder auspiciën van de Goudse sport
en ontspanningsvereniging P TT. „Gouda",
gaf van ..Geen dubbeltje op zak", een blij
spel van J. w. v. d- Heijden en Henk Bakker.
Het publiek heeft genoten van de verwik
kelingen rondom een directeur met weinig
geld en een lieftallige dochter en een rijke
oom uit Amerika.
Onder regie van Kees Hoogland gaf
G O.N A. van deze klucht een goede opvoe
ring. Alleen liet. behalve in de 6cènes
waarin oom Frits speelde een goede cre
atie van Roel Schrijver het tempo wel
eens wat te wensen over. Chris Henbroek
had als papa Benders goede momenten,
maar soms miste hij in scènes waarin het er
op aan kwam, de nodige overtuigingskracht.
Piet Verbeek maakte een goed type van de
boekhouder. Jan van Gastel liet zich door
de reacties van het publiek tot wat te veel
charge verleiden Als Loeki dartelde Jaenette
Vrolijk met kennelijk plezier over het to
neel.
De directeur van het Goudse P. en T.-
kantoor de heer G. C. J. Laros. opende de
avond. Hij heette o m welkom de heer M.
H Wijma als hoofdbestuurslid van de cen
trale bond van P.T.T -personeelsverenigin
gen en de heer P. Haaksman, vroeger ad-
junct-directeur van het postkantoor alhier,
thans directur te Brielle.
Een gezellig bal besloot de avond.
Vreemd geld in automaat
geworpen
De politierechter te Rotterdam zal een
rapport aanvragen over een Goudse jonge- f
man. die op 23 November drie keer achter-
een buitenlandse pasmunt in een automaat
had gestopt, waardoor hij drie pakjes si
garetten in bezit had gekregen. De jon-
gen zeide, dat het meer kattenkwaad van f
hem was geweest, dan zucht om te stelen.
Hij gaf toe, dat hij het tevoren ook op twee 5
andere automaten had geprobeerd, die de
geldstukken echter als ondugdelijk hadden
teruggegeven.
De zaak werd voor onbepaalde tijd uit- i
gesteld.
De storm heeft het treinverkeer tussen
Gouda en Rotterdam ontwricht- Door de
dijkdoorbraak bij Nieuwerkerk a. d. IJssel
stroomde het water de polder in naar de
spoorbaan, waarom het niet vertrouwd is
met treinen te rijden. De dienst Gouda—
Rotterdam werd daarom Zondag bij de aan
vang van de treinenloop stopgezet. Zolang
niet vastgesteld kan worden welke invloed
het water op de baan heeft gehad, rijden er
gqen treinen. De treinen uit en naar
Utrecht gaan te Gouda in hun geheel door
naar en van Den Haag S S.
Reizigers naar en van Rotterdam moesten
aanvankelijk via Den Haag reizen en daar
met de tram van het S S. naar het station
H.S.M. gaan. Sinds Zondagmiddag is echter
een spoorautobusdienst Gouda—Rotterdam
D.P. ingelegd, die de doorgaande reizigers
Rotterdam—Utrecht en terug in Gouda
overneemt en brengt en die ook het lokale
verkeer Gouda—Rotterdam onderhoudt.
De rei# van Gouda naar Rotterdam per
spoor duurde Zondag aanvankelijk onge
veer anderhalf uur, dat is zesmaal zo lang
als normaal. De reizigers gingen naar Den
HBag. waar ze van het station Staatsspoor
naar het station Hollandse- Spoor per -tram
werden gebracht. De Haagse Tramweg
maatschappij had extra wagens ingelegd.
zodat het „overstappen" in het algemeen
vlot ging. Met de treinen van de gewone
dienstregeling kon dan gereisd worden naar
Rotterdam Delftse Poort of Hofplein. De
treinen van Den Haag naar Rotterdam wa
ren natuurlijk zwaarder belast dan anders,
maar mede door het aankoppelen van extra
materieel wisten de spoorwegen vertragin
gen van meer dan enkele minuten te voor
komen. Een knappe preatatie als men be
denkt, dat ook nog alle teruggeroepen mili
tairen moesten worden vervoerd.
Om twee uur gistermiddag begonnen tua-
sen Rotterdam en Gouda bussen te rijden,
die de Spoorwegen hadden gecharterd Zij
reden over de rijksweg linea recta. N« de
inlegging werd de vertraging belangrijk ge
reduceerd.
Het station Maas. waar anders de reizi
gers van en naar Gouda aankomen en ver
trekken, leverde Zondag een troosteloze
aanblik op. Het lag als een eilandje in de
buiten zijn oevers getreden Maas en bijna
luguber klotste het water er omheen. Op
de perrons had het twintig centimeter hoog
staan. Verbeten werkten de spoorwegman
nen om vóór de terugkeer van de vloed zo
veel mogelijk van hetgeen in het station
aanwezig \^s te redden.
In allerijl heeft men aan het station Maas,
toen het water ln de nacht van Zaterdag
op Zondag kwam opzetten, het trelnmate-
rieel, dat aanwezig was twee vijfwagen-
en één driewagenstel, benevens enige loco
motieven naar de Delftse Poort gediri
geerd.
Wat het aiktobusverkeer naar en van
Gouda betreft! nadat de dienst des morgens
had stopgestajtn. hebben des middags de
gebr. Van Gogh de dienst tussen Rotter
dam en Goudé hervat, echter over de Rijks
weg en niet via Moordrecht, dat van ver
binding verstéken was.
Om ongeveer twaalf uur des middags zijn
de bussen vah Gouda naar Stolwijk en
Oudewater weer gaan rijden De diensten
Gouda—Boskoop en Gouda Porteeraven
hebben vrijwel geen stoornis ondervonden.
De bussen van en naar de Krimpenerwaard
hebben de gehele dag niet gereden.