De Westhoek zwaar geteisterd
Tientallen doden op Noord-Beveland
Katwijk en Noordwijk verloren groot
deel van hun duinen
AAN BEREIDHEID TOT HELPEN
ONTBRAK HET NIET
Wat het water ons in
vijf eeuwen aandeed
Woeste golven braken door dijken en
overvielen bewoners in hun slaap
Hulpacties verrichtten
kranig werk
De Koningin bezocht
geteisterde plaatsen
IN OOST-ENGELAND MAAKTE
MEN HETZELFDE DOOR ALS HIER
Tol dusver 80 doden
gemeld
Vier personen van vlot op
Oosterschelde verdronken
Huis ingestort met
20 mensen er in
Ook in Bergen op Zoom
is de schade groot
Vele schepen verkeerden in nood
Waarschijnlijk zes
runners verdronken
Veranderingen in
de treinenloop
Afsluitdijk hield
zich goed
Nieuw restaurant
vernietigd
Wind loopt naar
het Noord-Oosten
Vorst op komst
De doden op Texel
Kinderen verdwenen
in de golven
Het water stroomt over Voorne-Putten
Laatste vaste verbinding
W alcheren-Zuid-Beveland
verbroken
Stremming verkeer in
de watersnoodgebieden
Hachelijke redding
uit Wieldrecht
AANGEBODEN
DIENSTEN
Berde blad - pagina 2G0UDSCHE C0URANT maandag 2 februari 1953
(Van onze speciale verslaggevers.)
De verschrikkelijke stormramp heeft de Westhoek van Brabant en het
gebied tussen Lage Zwaluwe en Geertruidenberg getroffen, doordat de
woeste golven in enkele uren tijds bijna alle polders in dit gebied over
stroomden. Deze ramp is Zaterdagnacht één uur ingezet bij Willemstad,
waar de dijk van het Hollands Diep bij de Parade zich begaf. Willem
stad was al spoedig van de buitenwereld afgesloten. Het water joeg voort
en teisterde vele stadjes en dorpen in dit vruchtbare gebied. Voor dat de
inwoners zich het dreigende onheil bewust waren, stond het water reeds
rond de huizen. Velen konden zich nog redden, maar anderen, vooral de
bewoners van de ver uit elkaar verspreid staande boerderijen, moesten
hun toevlucht zoeken op de bovenverdieping van hun woning en zelfs
op het dak. Zij konden niet meer vluchten en moesten wachten tot er
hulp kwam. Die hulp werd van alle zijden geboden, maar het reddings
werk vergde veel tijd, omdat men niet direct de beschikking had over
het benodigde materieel en vooral vaartuigen miste. Er zijn helaas talrijke
slachtoffers te betreuren: in Heiningen, voor zover nu bekend, zelfs
achttien. De mogelijkheid is niet uitgesloten, dat dit aantal nog aan
merkelijk zal stijgen. Door het ontbreken van telefoonverbindingen kon
geen contact opgenomen worden met de geïsoleerde gebieden. Er ver
dronk veel vee, talrijke huizen stortten in en de schade aan de gewassen
is zeer groot,
De spoorbaan bij het station Lage Zwaluwe was voor een groot gedeelte overstroomd.
Het water sloeg zelfs een gat in de spoordijk.
groot gat in de spoordijk en dit verergerde
de situatie nog.
Het is met geen pen te beschrijven. 7.0
7.ei hij, welke ellende wij en énderen heb
ben doorgemaakt, en dan te weten, dat er
zoveel mensen nog in hun huizen zitten en
nergens meer heen kunnen.
Zo was het ook te Rode Vaart Daar
vroegen vijftig mensen dringend om ver
voerd te worden. Er waren drie gaten ge
slagen in de binnendijk en daardoor
stroomde het water met grote snelheid
binnen. Een sleepboot, welke mensen van
de bovenverdieping wilde halen, liep vast.
Er was geen beweging meer in te krijgen.
Alleen de hoger gelegen wegen waren
nog berijdbaar en daarom moesten we via
Zevenbergen naar Klundert. In Zevenber
gen heerste een nerveuze drukte. Daar wa
ren veel vluchtelingen aangekomen, die
in het gebouw ,.De Eendracht" en in St.
Joan met warme koffie enigszins op hun
verhaal werden gebracht.
Het gemeentehuis was ingericht als hulp
post. De telefoontjes, welke daar binnen
kwamen met verzoeken om hulp waren
niet te tellen. Gelukkig had men de volle
medewerking van de militairen uit Bre-
e nog heel wat hebben kunnen red
den.
Pontonniers helpen
Klundert is ook zwaar getroffen. Het
oude stadje staat b|Jna gehdel onder wa
ter. Fontonniers waren er bezig om de In
woners met boten uit de huizen te halen.
Het viel niet mee om met de door de gol
ven teruggedrongen lichte vaartuigen
vooruit te komen.
Burgemeester C. Drayer was met zijn
staf druk in de weer. Toch had hij nog ge
legenheid om enkele woorden met ons te
wisselen. Hij vertelde, dat hij van 's nachts
één uur af telefonisch contact had gehad
met zijn collega v. d. Hooft uit •Willem
stad Toén was de toestand daar reeds ern
stig.' In de dijk bij Fort „De Hel" te Wil
lemstad was een gat geslagen van onge
veer driehonderd meter. De eigenlijke
doorbraak begon omstreeks één uur op de
Parade van het reeds z» dikwijls geteister
de Willemstad. Met man en macht heeft
men toen getracht een ramp te voorkomen,
maar de kracht van het water was groter
dan die van mensenhanden. Spoedig was
de oude vesting aan het Hollands Diep ge-
isoleerd van de buitenwereld. Alleen boten
zouden nog hulp kunnen bieden, vandaar
dat alles van die aard geéequireerd werd.
Achttien doden
Op onze tocht door het geteisterde ge
bied was zoveel ellende te zien, dat men
niet bepaald weekhartig behoefde te zijn,
om diep te worden ontroerd.
Overal op de bovenverdiepingen van de
verspreid staande boerderijen en wonin
gen in dit wijde polderland stonden men
sen om hulp te roepen. Ér waren er zelfs,
die op de daken geklommen waren. Het
alles verslindende water stroomde kol
kend rond de huizen en in dat water deed
het vee verwoede pogingen om een droog
plekje te vinden. De mensen konden hun
woningen niet meer verlaten. Zij waren
in hun slaap verrast door het water en toen
zij beseften hoe kritiek de toestand was,
zagen zij geen kans meer om te ontvluch
ten. Zo was het niet alleen in Moerdijk
en Lage Zwaluwe. maar ook in Willem
stad. Meiningen. Rode Vaart. Klundert.
Zwingelspaan en Halsteren. Dat hulpgeroep
ging iedereen door merg en been, maar
niemand was bij machte te helpen, want
op vele plaatsen stond drie vier meter
water en waar de toestand nog niet zo kri
tiek was. waadden bewoners tot aan de
borst door het zoute nat, kleine kinderen
boven zich houdend.
Niel ver van Breda
Dit ia het beeld, dat we overal zagen
toen we van Breda uit West-Brabant door
kruisten. Heel ver was het water niet van
Breda af. Het begon al bU Zevenbergse-
hoek. waar morgens om negen uur reeds
voorbereidingen werden getroffen voor de
evacuatie. Moerdijk en Lage Zwaluwe wa
ren toen niet meer bereikbaar, ook niet
via de Rijksweg.
Overal zag men mensen lopen met kleine
pakjes; het enige wat zij in hun overhaaste
vlucht nog hadden kunnen redden. Alles,
alles hadden zij moeten achterlaten.
Maar hulp werd er geboden. De B.Ï3.A.
zette al haar materieel in om de mensen
te vervoeren, vrijwilligers waren bezig
met het verstevigen van dijken en ande
ren hielpen ouden van dagen en kinderen
door hen naar een rustiger plaats te bren
gen.
Eergt de mengen
De heer N. van der Made uit Moerdijk,
die juist het niet ondergelopen land had
weten te bereiken, vertelde ons. dat de
buitendijk bi) Willemstad btJ Rode Vaart
en in de omgeving van Klundert op enkele
plaatsen was doorgebroken. Om half vijf
was h|j gewekt en toen is men met man
en macht aan het werk getogen om te red
den wat er te redden viel: eerst de men
sen en toen het vee.
Bij Lage Zwaluwe sloeg de vloed een
Vergezeld van Prinses Beatrix
heeft H.1VI de Koningin Zondag
middag een bezoek gebracht aan de
omgeving van de Krimpenerwaard.
De komst van H.M. was de autori
teiten in die streek niet bekend. Zij
reed eerst tot aan Ouderkerk, welke
plaats zelf onbereikbaar was, zodat
de koninklijke auto slechts tot de
grens van het ondergelopen land
kon rijden. Vervolgens werden Lek-
kerkerk. Krimpen aan de IJssel en
Krimpen aan de Lek bezocht.
De burgemeester van Krimpen
aan de IJssel was toevallig ter
plaatse aanwezig, waar de konink
lijke auto stilhield. Met hem had
H.M. een onderhoud.
Het lag In het voornemen te
pogen, Zeeland te bereiken. Dit
bleek echter onmogelijk door het
passeren op de wegen van grote hoe
veelheden in veiligheid gebracht
vee. In de richting Vianen reed H.M.
terug naar Soestdijk, toen het te laat
was geworden nog andere oorden te
bezoeken.
De omstreken van F|)naart waren even
eens ernstig getroffen. Het ergste was wel
Heiningen er aan toe. Men kon het niet
meer bereiken, zodat de ontboden hulp
colonnes van het Rode Kruis, dé militairen
en andere vrijwilligers werkloos moesten
toezien. Het enig* wat zij konden doen
waa het bergen van de lijken, die aan
spoelden. Het waa een aangrijpend moment
deze ontzielde lichamen van vrouwen, kin
deren en mannen te zien verzamelen,
's Middags had men er reeds achttien ge
borgen. die werden overgebracht naar het
siekenjiuia Charitas in Roosendaal. Men
vermoedde, dat het aantal slachtoffers nog
groter zou zijn.
Ook was er een groot aantal gewonden.
Zij werden op brancards in autobussen
naar het ziekenhuis vervoerd of in de
hulppost te Fijnaart verbonden door dok
ters, die uit de niet-getroffen gebieden
naar de plaats van de ramp waren geko
men.
Droevige taferelen
Een moeder stond voor het gemeentehuis
te hullen, omdat zjj haar kind verloren had
en in een bakkerij bij de Hervormde kerk
zat een vader te treuren om zijn vrouw
en vier kinderen, die hij voor zfln ogen
had zien verdrinken, zonder dat hij hulp
kon bieden. Dit zijn maar enkele van de
droevige taferelen, welke zich afspeelden.
In Fijnaart vertelde men. bericht te heb
ben ontvangen', dat in Willemstad 1200
men6en van de buitenwereld afgesloten
waren. Zij hielden zich op de bovenverdie
ping van hun huizen op en zagen reikhal
zend uit naar hulp.
Ook in de omgeving van Steenbergen ei
Dinteloord was de toestand ernstig. Hal
steren was geheel geïsoleerd. Daar ston
den de bewoners op de daken van de hui
zen en zaten ze zelfs in de bomen. Men
deed ook daar alle mogelijke moeite om
de helpende hand te bieden.
Bergen op Zoom had grote waterschade.
In het lage gedeelte van de binnenstad
stond het water anderhalve meter hoog in
de straten.
In het gebied tussen Lage Zwaluwe en
Geertruidenberg was de situatie bedroe
vend. Men kon het niet meer bereiken.
Plaatsen als Drimmelen, Geertruidenberg.
Sleewijk en Nieuwendijk, waren volkomen
van de buitenwereld afgesloten. Tot aan de
grens van Oosterhout stroomde het water
en grote gedeelten van de rijksweg ston
den blank.
Met zeer veel moeite kon men in Raams-
donksveer kdmen. Daar stond ongeveer ze
ventig centimeter water.
In de geteisterde gebieden waren vele
huizen ingestort door het geweld van de
stroming. Niet alleen in Zevenbergsehoek.
Fijnaart, Halsteren en Heiningen, maar ook
in Raamsdonksveer en Geertruidenberg.
Ontelbaar veel vee is ook verdronken.
Koeten, paarden en varkens Hepen door
het water en konden zich nauwelijks boven
houden. Heel veel dieren zagen we voor
onze ogen verdrinken. Het was voor velen
beklemmend om machteloos b|j deze dood
strijd te moeten toezien.
De hulpacties
Spontaan bood men uit alle omliggende
plaatsen hulp aan. De B B A. zette al haar
materieel in. vrachtondernemingen stelden
hun auto's ter beschikking om mensen en
vee naar veiliger oorden te brengen, en
dokters en verpleegsters boden de gewon
den de helpende hand. De grote moeilijk
heid, welke 7.ich voordeed, was het gebrek
aan vaartuigen. Met roeiboten en pontons
zagen de militairen geen kans om de geïso
leerde huizen te bereiken. Gelukkig kreeg
men 's middags de beschikking over mo
torboten en froen was men in staat om vele
bewoners uit hun benarcie positie te ver
lossen.
Overal in het getroffen gebied waren mi
litairen en burgers bezig om de dijken te
verstevigen. Duizenden en nog eens duizen
den zandzakken werden op de zwakke
plaatsen gelegd. Daardoor kon men daar
het water keren. In het water dreven tafels,
stoelen, bedden en ander meubilair. Het
was een troosteloos gezicht.
De schade
De schade, welke door de overstroming
is aangericht, is niet te schattqn. Het oopt
in de millioenen. Niet alleen zijn vele vwo-1
ningen onbewoonbaar en ging veel huis
raad verloren, maar ook de veestapel kreeg
een geduchte klap en de op het land staande
wintertarwe en -gerst kan niet meer tot
groei komen, nu het zoute nat de lande
rijen heeft overstroomd. Eerst als men het
water uit de polders verdreven zal hebben,
kan men de balans opmaken Het zal een
sombfre balans zijn. want men verwacht,
dat er ook nog vele doden geborgen zullen
moeten worden.
De Westhoek heeft een dure tol betaald
aan de niets ontziende elementen, die in ai
hun hevigheid deze vruchtbare contreien
hebben geteisterd.
(Van onze correspondent te Londen)
Ook aan de andere kant van de Noordzee
heeft de orkaan op vreselijke wijze hun*
gehouden. De Engelse Oostkust werd ernstig
geteisterd. Vooral het gedeelte dat precies
tegenover de Nederlandse kust is gelegen en
dat een landschap vertoont, dat zoveel met
het onze gemeen heeft, namelijk de graaf
schappen Suffolk. Norfolk en Lincolshire.
dat een distriet heeft, dat niet voor niets
..Holland" heet. Onze voorvaderen hielpen
het droogmaken. Overal worden thans dijk
breuken en overstromingen gemeld.
Tussen de 70 en 80 personen zijn om het
leven gekomen. Velen hiervan stierven door
verdrinking in hun woningen.
De spoorwegen en het verkeer op de weg
zijn in een deel van Oost-Engeland on'-
wricht. Duizenden telefoonpalen zijn afge
knapt waardoor het thans nog moeilijk is
een volledig beeld van de toestand te
krijgen.
In Sheerness. de marinehaven in Kent.
aan de monding van de Theems, zonk ee;.
onderzeeër en kapseisde een fregat.
Een eiland in de Theemsmonding liep ge
heel onder. De bevolking is naar Londen
overgebracht.
In Clacton. een bekende badplaats, kwa
men vijf personen om. In Klngslynn ver
dronken 13 mensen in hun huizen. Great
Yarmouth, de bekende badplaats en vissers
haven. welke recht tegenover IJmuiden ligt,
zag 100 huizen zwaar beschadigd De halve
stad staat onder water. De vissersvloot werd
ernstig geteisterd, doordat 37 drifters zwaar
werden beschadigd of geheel werden stuk
geslagen.
Het water stond twee meter hoog in
Lowestoft, in Norfolk, waardoor de stad in
tweeën werd gesplitst.
Honderden personen werden geïsoleerd.
Roeiboten varen door de hoofdstraten om
de mensen uit huizen en hotels te halen.
Vele auto's, op weg naar Londen en andere
steden, werden door het water verrast en
moesten door de inzittenden worden ver
laten.
De nachtbootverbinding tussen Harwich
en Hoek van Holland is tot nader order op
geheven. De laatste nachtboot kwam Zater.
dagochtend binnen. Zondag is de Arnhem
van Harwich naar de Hoek vertrokken, na
dat Zaterdagnacht de dienst was stopgezet.
De D u k e 0 f Y o r k zou Maandag, na Let
aanbreken van de dag. zo mogelijk uit Hoek
van Holland vertrekken.
Aangezien een deel van de spoorlijn naar
Harwich is ondergelopen, beginnen en ein
digen de boottreinen naar en van Londen
in het plaatsje Wrabness. in Essex, vanwaar
passagiers met autobuseen naar an van Har.
wich worden vervoerd.
De B B C. gaf Zondag een uitvoerig over
zicht van de situatie in ons land en van de
genomen noodmaatregelen.
Pontonniers zijn in Klundert met boten bezig om de bewoners uit hun huizen te halen.
Vanmorgen eindelijk kwamen de eerste berichten over Noord-Beveland,
waarover men reeds lang in grote ongerustheid verkeerde. Bijna het ge
hele eiland staat onder water. Er zijn tientallen slachtoffers. Alleen al
in Kortgene zijn er naar schatting ongeveer 35 doden. In Ierseke is
vannacht een vlot aangespoeld met drie mensen van Schouwen-Duive-
land. Zij vertelden, dat vier anderen op de Oosterschelde van het vlot
waren geslagen en verdronken. In Raamsdonksveer zijn een baby
van zes weken en een man verdronken. Met de bovenstaande slacht-,
offers was het aantal doden gestegen tot 180, doch gevreesd moet wor
den, dat het aantal nog zal toenemen, want vanmorgen was het nog op
geen enkele manier mogelijk gebleken met Schouwe n-Duive-
1 a n d contact te krijgen en wie weet wat daar is gebeurd. De drie men
sen van het vlot konden alleen vertellen, dat hun eigen polder geheel
was overspoeld. De omvang van de ramp was vanmorgen nog steeds niet
te overzien. Ieder uur in de nacht werd de ramp nog verschrikkelijker.
Tegen de morgen kwam het ontzettende bericht, dat in 's-Graven-
d e e 1 in totaal reeds meer dan 50 slachtoffers te betreuren zijn.
In 's-Gravendecl Is een huls Ingestort
waarin 20 mensen een toevlucht hadden ge
zocht. Allen werden door het water mee
gesleurd.
Ongeveer 600 mensen zijn bijeengebracht
op de bovenverdieping van de lagere school,
Het gat in de spoorweg RotterdamDordt bij Zwijndrecht
Acht galen in dijk van Tholen
Tijdens springvloeden en stormen is de
Tholense dijk overstroomd, waarna er in de
dijk acht gaten ontstonden. De Auvergse-
polder en de Theodoruspolder liepen geheel
onder, terwijl de spoorlijn tussen Bergen-
op-Zoom en Vlissingen verzakte. De polders
ten Zuiden van Ossendrecht en ten Westen
van Ossendrecht en Woensdrecht zijn vrij
wel alle ondergelopen.
Deze koe was de verdrinkingsdood nabij. Gelukkig kwam er Juist op lijd hulp.
In Bergen op Zoom stond omstreeks
halfdrie in de cngeluksnacht het water aan
de dijken vrijwel gelijk met de kruin en
werd groot alarm geslagen. De bewoners
van de Haven, die toch al niet naar bed
waren gegaan, brachten hun huisraad in
veiligheid. Omstreeks drie uur kwam het
water over de dijken en stroomde de
Geertruidapoider vol. Daarbij kwamen de
Machinefabriek N V. Holland en tal van
andere bedrijven onder water te staan.
Het water kon toen ook niet meer door
de schutplanken bij de Bonte Brug tegen
gehouden worden en toen deze doorbraken
liep de gehele Gedempte Haven onder, tot
ver in de Rijkebuurtstraat. Ook aan de
andere zijden stroomde het water door.
Zo stond het bij de kazerne Groot Arsenaal
bijnd twee meter hoog, een peil, dat nog
nooit werd bereikt. Overal hoorde men de
mensen om hulp roepen. De schade is
enorm.
Niet alleen, dat het water over de dijk
van de Geertruidapoider was gekomen, ook
over de dijken van de Augusta- en Theo
doruspolder. Daardoor stond het water tot
over de spoorlijn Roosendaal—Zeeland. De
weg naar Tholen was niet te bereiken.
De montagewoningen moesten het weer
ontgelden. Van tal van woningen werd de
dakbedekking afgerukt. Ramen gingen aan
scherven. Noodvoorzieningen moesten van
gemeentewege worden getroffen om dé
mensen voorlopig te helpen.
Öp het Bolwerk viel een grote boom
dwars over de weg. Op de Antwerpsestraat
viel een boom vlak voor een auto. waar
van de bestuurder niet meer kon stoppen.
De wagen werd vernield en de inzittenden
raakten gewond.
waar zij op elkaar gepakt het Zakken van
het water afwachten. Er stond vanmorgen
ruim anderhalve meter water in de school
Vannacht omstreeks één uur zijn te 's-Gra-
vendeel wederom twee dijken doorgebro
ken.
De Pontonniers doen wat zij kunnen in
's-Gravendeel, maar verscheldenen van hen
zijn reeds bewusteloos geraakt door de
koude.
Toestand in de Hoekscheivaard
hoogst ernstig
In de Hoekschewaard is het eerst de dilk
van de Torensteepolder van de embachts-
heerliikheid Cromstrijen onder water gelo
pen. Deze polder ligt aart het Hollandsch
Diep. Gevreesd wordt dat hier minstens
zeven personen het leven hebben verloren.
Toen deze polder volgelopen was brak de
dijk naar de Numanspolder door. waarin
Numansdorp ligt. Het opdringende water
brak daarna door de d{jk vart de Nieuw
Cromstrijense Polder onder de gemeente
Klaaswaal Laatstgenoemde plaats bleef
droog, maar het water in de polder rijst
'nog steeds
Onder de gemeente Heinenoord heeft de
buitendijk van de Zomerlandse Polder, ter
hoogte van de Bgrendrechtse brug het be
geven. Voor zover bekend, hebben de in
woners van Heinenoord zich op de dijken
voorlopig in veiligheid kunnen stellen. Het
water is vervolgens over de Blaaksedtjk ge
lopen en heeft de Mijnsherenlandpolder
drassig gemaakt Het dorp Mijnsheerenland
loopt geen gevaar. De verbindingen van de
Hoekschewaard met de buitenwereld zijn
verbroken.
Onze zegsman* deelde nog mee, dat irf
Klaaswaal eeen gebrek aan voedsel, maar
wel aan drinkwater bestaat. Men hoopte
boten te krijgen om het ccr.tact met de bui
tenwereld weer op te kunnen nemen.
De dorpen Oud- en Nieuw-Beijerland.
Mimsheerenland en Westmaas, gedegen ten
Noorden van Klaaswaal, worden no-? niet
bedreigd. Aan de dijk wordt gewerkt en
men verwacht dat deze h-t zal houden. De
eteiiriache stroom is ijwleze plaatsen uit
gevallen. De watervoornfcning levert nog
geen moeilijkheden op. VVravendeel U tele
fonisch niet bereikbaar.
Omgekomen hij het
vervoer van varkens
rndwijk wordt gemeld
die in de nacht van
dat twee
personen, die in de nacht van Zondag op
Maandag met een vrachtauto varkens
trachtten te vervoeren uit de ondergelopen
gebieden, door het stromende water zijn
meegesleurd en verdronken. Er waren reeds
twee vrachten varkens door hen vervoerd,
doch tijdens het transport van de derde
vracht kwam het water opzetten met bo
venvermelde noodlottinge gevalgen
De toestand in Brandwijk'1s ernstig. Ook
in het nabij gelegen dorpje Molenaarsgroef
stroomt reeds het water 'door de straten
in de richting van Ottoland.
Verscheidene Nederlandse en buitenland
se schepen, die zich voor de Nederlandse
kust bevonden, hebben op de noodgolven
verbinding gcxocht met de vaste wal.
Dwars voor Texel verloor een Duitse
sleepboot zijn sleep, een tanklichter. Men
vreest voor het leven van Je zes runners,
die zich aan boord bevinden. De redding
boot Prins Hendrik heeft tevergeefs naar de
lichter gezocht.
de IJmuldense haven verkeerde de
Poolse trailer Korab 2 in zinkende toestand.
Toen het water zakte, werd het gevaar
voor het schip minder.
De Duitse tankboot Julius Ruthers (800
ton) werd bij Zandvoort op het strand ge
worpen. Het schip ligt zeer ongunstig. Drie
van de 15 opvarenden zijn aan boord ge
bleven. De anderen zijn van boord gehaald
Het Indiase s.s. Jala Ketu (7180 ton) dreef
_p 80 mijl ten Zuiden van Terschelling rond
met een defecte stuurinrichting; iet anker
was weggeslagen. Zondagmiddag seinde het
schip, dat de schade voorlopig was gerepa
reerd. Het schip Btoomde toen op naar de
Maasstad. Het Franse s s Carthage (2709 ton)
geraakte drie mijl uit de kust ter hoogte
van Noordwijk stuurloos. Het schip heeft
zijn anker uitgeworpen. De reddingboot
Neeltje Jacoba is in de nabijheid
Het Duitse s.s. Industria (3.353 ton) be
vond zich Zondagmiddag voor Hoek van
Holland in moeilijkheden. De ankers wa
ren losgeslagen. Het schip verzocht drin
gend om assistentie.
Het Deense s.s. Anne Thron (1661 ton)
bevond zich Zondagmiddag op 120 mijl ten
Noorden van IJmuiden in moeilijkhec'en.
Het Nederlandse s.s. Kota-Agoeng is het
Deense scheepje hulp gaan bieden.
Doordat de lading van de Nederlandse
kustvaarder Franka II (487 ton) was gaan
schuiven, had het schip noodseinen uitge
zonden. Het bevond zich toen bij de Ter-
schellingerbank. Het werd bijna als verlo
ren beschouwd. Waarschijnlijk heeft de be
manning de toestand kunnen klaren, want
in de loop van Zontfcigmiddag seinde het
schip, dat het geen assistentie meer nodig
had.
De Panamese tanker Barbara Ann (8718
ton) heeft Westelijk van Hoek van Holland
een lek opgelopen. De tapker voer naar
Hoek van Holland, waar het schip voor an
ker zou gaan om beter weer af te wachten;
een Engels stoomschip bleef enige tijd In de
nabijheid om eventueel hulp te verlenen.
Ter hoogte van West-Schouwen verkeer
de het Finse schip Bore VI in nood.
Het Britse schip Selby (1.039 ton) verkeer
de 32 mijl van IJmuiden in moeilijkheden
De lading van het schip is gaan schuiven.
Het schip is in de buitenhaven van IJmui-
1 den voor anker gegaarr.
Het Belgische schip Luxembourg (7000 ton)
is bij Vlissingen aan de grond gelopen Het
schip is op eigen kracht vlot gekomen
Het Zweedse s.s. Virgo, dat bij Vlieland
aan de grond was gelopen, kwam op eigen
kracht vlot. De reddingboot Prins Hendrik
uit Den Helder bleef enige tijd in de nabil
heid om eventueel hulp te verlenen.
Het Russische s.s. Enisel seinde, dat het
zich op 30 mijl van Den Helder in nood be
vond.
Het lichtschip Goeree is enkele mijlen af
gedreven. Er is grote schade aan boord.
Onder andere is de stuurhut Ingedrukt
Het Nederlandse tankvaartuig Tiba (5239
ton) heeft ten Westen van Breskens zijn
roerquadrant gebroken. Het schip hoopte
toch Antwerpen te kunnen bereiken.
Bij Texel zit een vissersvaartuig aan de
gfond. De motorreddingboot Joan Hudson
uit Cocksdorp zou pogen assistentie te ver
lenen.
Het nEgelse s s. Seabrook heeft gemeld,
dat het zich 30 graden N.W. van Hoek van
Holland in nood bevindt. Het schip maakt
water.
Op de rede van Vlissingen liggen diverse
soljepen voor anker, waaronder de Capl-
taine Paret. die zijn stuurboord-anker heeft
verloren en om een sleepboot heeft ver
zocht.
De reddingboot Prins H,endrik van Den
Helder is zestien uur lang op zee geweest.
Verscheidene andere schepen, waarvan de
namen nog ontbreken, hebben Zondag in de
loop van de avond noodseinen uitgezonden.
Iets kouder
Weersverwachting, meegedeeld door het
KNiHK in De Bilt. geldig van Maandagavond
tot T5insdngavond.
Veranderlijke bewolking met enkele ver
spreid optredende sneeuwbuien. Krachtige
tot matige, maar voornamelijk langs de
Waddenkust harde wind tussen Noord en
Noordoost. Iets kouder met plaatselijk lich
te vorst in de nacht en ochtend.
WEERKUNDIGE WAARNEMINGEN.
Hedenmorgen om I uur werden op het vlieg
veld Gilze-Rijen de volgende waarnemingen
gedaan:
Barometer: 761 3 mm-
Wind. Noord 23 km per <»rf
Temperatuur: 2 5 gr C.
Maximum temperatuur: 5 gr. C.
Minimum temperatuur: 2 gr C.
3 Februari Afnemend»
Zon op 08 30- ondei 17 28
Maan op 22 47; onder M.M
MAANDAG 2 FEBRUARI 1953
GOUDSCHE COURANT
VIERDE BLAD - PAGINA I
Betreffende de treinenloop kan wor-
f den meegedeeld, dat het spoorwegver
keer gestremd is op de baanvakken
SchiedamHoek van Holland, Rotter
dam MaasGouda, ZwijndrechtDor
drecht, Dordrecht—Giessendam, Slle-
drechtGiessendam, .DordrechtLage
Zwaluwe, Lage ZwaluweBreda, Ber
gen op Zoom—Vlissingen.
Er zijn de volgende maatregelen genomen
betreffende het reizigersvervoer. De vier
D*treinen welke normaal rijden om 8.00.
11.00, 19.47 en 21.00 uur uit Den Haag over
Rotterdam naar Parijs, vertrekken nu uit
Utrecht over Den Bosch en Roosendaal naar
Parijs. De vertrekuren te Utrecht zijn 7.50,
10.49. 15.32 en 20 49 uur.
De buitenlandse trein van Den Haag over
Luxemburg naar Bazel, die normaal ver
trekt om 9.00 uur uit Den Haag, begint nu
in Roosendaal om 10.32 uur. Deze trein rijdt
dus wèl, in tegenstelling met eerdere berich
ten. volgens welke deze trein niet zou rijf
den. De dagboottreinen rijden slechts tot
Den Haag. De reizigers worden uit Den
Haag met bussen naar Hoek van Holland
gevoerd.
De nachttrein naar Hamburg, die normaal
te 19.49 tiur van Schiedam zou vertrekken,
vertrekt morgen om 20 u. uit Den Haag S S
Ook de nachttrein naar Keulen, die normaal
om 20.16 uur van Rotterdam D.P. zou ver
trekken gaat nu om 20.00 uur uit Den Haag
S-S. Beide treinen vertrekken dus als één
trein, die In Utrecht gesplitst wordt.
De Scandinavië Express, die normaal ver
trekt uit Schiedam om 7 16 uur. gaat nu om
7.30 uur uit Den Haag S.S. De Rheingold-
Express. die normaal om 7.03 uur uit Rotter
dam vertrekt, gaat nu om 6-39 uur uit Den
Haag.
Tussen Rotterdam D.P. en Dordrecht
wordt een tien-minuten dienst met bussen
gereden. Er gaat ook een busdienst tussen
Schiedam en Hoek van Holland en tussen
Rotterdam D.P. en Gouda.
Meneen van de Zuiderzeewerken ver
klaarden one, dat de Afsluitdijk zich
buitengewoon gopd heeft gehouden. Er is
op drie plaatsen enige schade, die geen
gevaar oplevert: schade bij de Vlieter en
echade 5 km van Den Oever en tussen de
kilometerpalen 17 tot 21. Deze schade is
toegebracht aan de steenglooiing. De dijk
heeft het „maximum" te verwerken ge-
had% waarvoor hij berekend is. Dat ia drie
meter vijf en zeventig plus (boven Normaal
Amsterdéme Peil).
De Zuiderzeewerken zelf hebben zich
buitengewoon goed gehouden. Aan de
Noord-Oostpolderdijk is zeer geringe
schade geconstateerd. De werken van de
Ooeterpolder hebben ook enige geringe
schade opgelopen, maar zich verder goed
gehouden.
Het hoge water in de Alblasserwaard zette de Kabelfabriek te Alblasserdam blank.
(Van een onzer verslaggevers)
Zeer aware, ten dele voor tientallen jaren onherstelbare schade heeft het nood
weer aangericht in de badplaatsen lanfs de Noordzeekust, die het zwaarste I«-
weld van de Noordwester moesten opvangen. Langs de gehele kust werden de
duinen over tientallen meters diepte weggeslagen, waardoor de glooiende hel
lingen naar het brede strand veranderden in aangevreten, style zandwallen, die
vrijwel loodrecht in zee of op een smal strandje neervallen. Hoe ernstig deze
(Dinafslag in het algemeen ook zijn mag hier en daar ontstonden selfs critieke
situaties voor het achterland het ergste doen deze gevolgen van de storm zich
gevoelen in de badplaatsen, die tendele gebouwd zijn op deze duinstrook langs
de zee en voor wie dit voorste duinterrein met boulevards, wandelwegen, bad-
gelegenheden, andere seizoen-outtllage en wat niet meer zij, *1» het ware een
levensslagader is.
Eén blik op de kaart toont, dat in deze
gordel van badplaatsen Katwijk en Noord
wijk het zwaarste geweld van een zuivere
Noordwester te verduren hebben, en de
schade, in de vissersbadplaats en de bloe-
menbadplaats aangericht, betekent dan ook
een zeer zware slag, waarvan zij zich ze
ker niet voor het komend seizoen kunnen
herstellen en bovendien nog tientallen ja
ren de naweeën zullen gevoelen.
In Katwijk werd de hoogste waterstand
genoteerd, die ooit weird geregistreerd, na
melijk ongeveer 4' meter boven N.A.P. De
Voor velen in de overstroomde gebieden was de aanwezigheid van vaar
tuigen een kwestie van leven of dood. Een beroep op sleepbootkapiteins
in de haven van Maasbracht had tot resultaat, dat gisteravond een dertig
tal sleepboten uit deze haven naar de getroffen gebieden vertrok. De
gemeente Den Ha$g zond tien motorvletten naar Rotterdam en tien
naar Voorne-Putten. Den Bosch zond zes boten naar Dinteloord en uit
Doesburg vertrok gisteravond een trailer, beladen met drie motorvletten
en bemanning, naar Bergen op Zoom. De directie van de Visserijen van
het ministerie van Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening heeft de
reders van de vissersvloot dringend verzocht, hun sloepen beschikbaar te
stellen voor hulpverlening. Pe bevelhebber van de derde militaire afde
ling verzocht elke particulier, die beschikt over gemotoriseerde vaar
tuigen in de provincie Noord-Brabant, ten Westen van Breda en in de
provincie Zeeland, zich te melden op telefoon 5741 of 5742, kengetal
K 4100, 's-Hertogenbosch.
In de provincie Zuid-Holland staat het
reddingswerk onder leiding van de waar
nemende Commissaris van de Koningin, mr
R. Schmal»,aangezien mr Kesper met
vacantie in Zweden is. Sinds Zaterdag te
middernacht is ten kantore van de provin
ciale griffie onafgebroken gewerkt. Gistpren
zijn alle E.H.B.O -helpers en helpsters opge
roepen. Het hoofdbestuur van het Neder
landse Rode Kruis heeft Zondagmorgen
reeds uit alle lagen der bevolking aanbie
dingen ontvangen voor hulp in allerlei
vormen, van dijkwerkers, lieden die met vee
kunnen omgaan, doktoren en oud-verpleeg
sters. padvinders en burgers, die woon
ruimte aanboden. Ook de D.U.W. heeft hulp
aangeboden.
Uit Heemstede vertrok Zondagmiddag een
gezelschap van zestig vrijwilligers, bestaan
de uit advocaten. M.T.S.-ers en andere bur
gers uit Haarlem en Heemstede om hulp te
bieden in de bedreigde Zeeuwse gebieden.
De Nederlandse Jeugdherbergcentrale
heeft alle Jeugdherbergen beschikbaar ge
steld voor dakloos geworden personen.
De Nederlandse bond van kermisexploi
tanten heeft kermisgasten opgeroepen om
zoveel mogelijk woonwagens ter beschik
king te stellen voor gezinnen, die door de
overstromingen dakloos z|jn geworden.
De burgemeesters der getroffen Zuid
hollandse gemeenten kunnen zich voor
hulp in geld of goederen, voor onderdak,
enz. wenden tot de Vrouwelijke Hulpver
lening in Zuid-Holland, pa. Provinciale
Griffie, Korte Voorhout 1, Den Haag.
tel. 18005Ö. De Vrouwelijke Hulpverlening
staat in voortdurend contact met het Na
tionaal Rampenionds en het Rode Kruis
De hoofdcommissarissen en presidenten
van de vereniging „De Nederlandse padvin
ders", de verkenners van de Katholieke
jeugdbeweging, het Nederlandse Padvind-
7° l»ng Nederland bestaat, heeft het een
strijd op leven en dood moeten voeren
tegen het water: zijn beste vriend en teven»
zijn ergste vijand. Door het water is ons
land groot en rijk geworden. Maar het is
verraderlijker dan een vulkaan.
Op 18 November 1421 richtte de St. Eli-
zabethsvloed verwoestingen aan in tal van
plaatsen en deed de Biesbosch ontstaan.
Op 16 October 1502 teisterde een grote
vloed de dijken bij Medemblik, Muiden.
Amsterdam en Spaamdam.
Op 16 October 1508 had Noord-Holland
sterk te lijden: overal breken dijken door.
Op Palmzondag 1509 braken de dijken bij
Schardam door.
Op 24 September 1.509 brak de dijk tussen
het IJ en de Haarlemmermeer door.
Op 29 of 30 September 1514 richtte een
hoge vloed in Noord-Holland zware schade
aan. Bij Hoorn en Spaamdam braken de
dijken door.
Op 5 November 1530 braken de dijken bij
Hoorn en Enkhulzen door.
Op 1 November 1570 teisterde een der
grootste overstromingen West-Europa van
het Kanaal tot aan Jutland. Bij deze aller
heiligenvloed. die vier dagen duurde, liep
het water in Noord-Holland een halve
meter over de dijken, die op vele plaatsen
doorbraken. Een groot gedeelte van Gro
ningen. Friesland en bijna alle Zuidholland
se en Zeeuwse eilanden liepen onder water.
Enkele stukfken land gingen voorgoed verlo
ren. zoals delen van verscheidene dorpen
langs de Hollandse kust. de Broodeloos-
polder bij Tholen en het eiland Wulpen bij
Cadzand.
Op 15 Augustus 1597 liep Waterland ge
heel onder ten gevolge van een hoge spring
vloed bij Noord-Westerstorm.
In November 1601 joeg een storm uit het
Noordwesten het water in Noord-Holland
tot zulk een hoogte op, dat de dijken op vele
plaatsen bezweken.
Op 22 en 23 Januari 1609 steeg het water
van de Zuiderzee zo hoog, dat een gedeelte
van Amsterdam onder kwam te staan.
Bij de storm van 23 Januari 1610 stond het
watgr zelfs van Amsterdam tot Leiden. De
pas drooggemaakte Beemster liep onder
water.
Op Nieuwjaarsdag van 1616 braken de dö-
ktn van het IJ op drie plaatsen door.
In September 1621 spoelde een water
vloed de Velzerdijk geheel weg. Ook stond
het water tot in Amsterdam.
In Februari 1625 werden Amsterdam,
Haarlem en Monnikendam zwaar geteisterd.
De pas drooggemalen Purmer liep weer
onder water.
De St. Petrivloed op 22 Februari 1651 deed
het IJ voor Amsterdam nog hoger stijgen
dan bij de Allerheiligenvloed van 1570. De
Watergraafsmeer liep onder. Rondom Haar
lem leek het een zee en de omgeving van
Hoorn stond eveneens blank.
Op Sint Nicolaasavond in 1665 bezweek de
IJdijk en Waterland werd In een wezenlijk
waterland herschapen.
Op 4 en 5 November 1675 moest Neder
land een zware stormvloed uit het Noord
westen doorstaan. Noord-Holland, 't Gooi
en Utrecht hadden het zwaar te verduren.
Vele plaatsen kwamen onder water.
Nadat op 5 April 1702 de dijk bij Muiden
was doorgebroken, was het land van
Amersfoort en Utrecht tot aan Haarlem her
schapen in een binnenzee.
Bij de Kerstvloed van 1717 braken de
Assendelver- en Uitgeesterdijken op acht
plaatsen door.
In Mei 1773 werd de Zuiderzee zo hoog
opgestuwd, dat het water over de slaperdijk
bij Spaamdart golfde.
Onberekenbaar was de schade en boven
alle beschrijving de ellende in Holland, ten
gevolge van de overstromingen op 14 en 15
November 1775. Er was nauwelijks een
stad, die van het water verschoond bleef.
De eilanden Wleringen, Marken, Ürk en
Schokland werden geheel overspoeld.
In November 1776 Hepen bij Haarlem de
polders onder water.
Op 1, 2 en 3 Februari 1791 werd het ge
bied rondom het IJ zwaar geteisterd.
Op 15 Januari 1808 werden alle huizen
op Marken vernield door de storm en het
water. De Zuiderzeedijk brak op verschei
dene plaatsen door.
Bij de Noordwesterstorm begin Februari
1825 ontstond zulk een overstroming, dat
800 personen en 46.000 stuks vee om het
leven kwamen. De schade, die deze ramp
aan Nederland bracht bedroeg acht millioen
gulden.
Toen kwam de ramp van 1916, die door
deze nieuwe ramp ia overtroffen,
stersgilde en de Nederlandse Gidsenbewe-
ging gaven voor alie padvinders en pad-
vindsters in de geteisterde gebieden het
motto: ..Geen werk is te groot, geen werk
is te klein". Voorts werd op alle padvinders
en padvindsters in het gehele land een be
roep gedaan, zich ter beschikking te stellen
voor de nationale inzameling.
Zondagochtend werd via de radio bekend
gemaakt. dat de chef van de Generale Staf
al het in werkelijke dienst zijnde beroep»*,
reserve- en dienstplichtig personeel gelast
te, onmiddellijk naar de garnizoenen terug
te keren. De chef van de Luchtmachtstaf
liet eveneens het luchtmachtpersoneel te
rugroepen. De in de kazernes aanwezige
militairen werden geconsigneerd. Het Di
rectoraat Gebouwen, Werken en Terreinen
van de landmacht riep ook het burgerper
soneel op. De colonnes van het Rode Kruis
in Zuid-Holland, Zeeland, Utrecht' en N.
Brabant moesten zich gereed houden.
Zondagochtend hebben zich de minister
president. dr W. Drees, de minister van
Verkeer en Waterstaat, mr J Algera en ir
A. G Maris, directeur-generaal van de
I Rijkswaterstaat naar Dordrecht begeven om
I zich van de toestand op de hoogte te stel
len. De leden van Gedeputeerde Staten van
Zuid-Holland, de heren Wittenberg en Jan
sen Maneschijn bezochten gisteren de meest
getroffen gebieden. Mr L, A. Kesper, de
Commissaris der Koningin in Zuid-Holland,
heeft op zijn vacantie-adres in Zweden be
richt ontvangen van de ramp.
De Nationale Commissie voor Vluchtelin
genhulp doet, mrde namens het Nationaal
Rampenfonds, een dringend beroep op al
haar plaatselijke afdelingen om. zo mogelijk
nog in deze week en anders in de volgende
week. in hun gemeente een extra bUs- en
l|jstencoilecte te organiseren ten bate van
de door dc watersnoodramp getroffe
nen. en zich hier met kracht achter
te stellen. De Nationale Commissie voor
Vluchtelingenhulp heeft hiervoor haar or
ganisatie en apparaat t(jdel|jk in dienst ge
steld van het Rampenfonds en veraoekt
haar plaatselijke commissies zich ad hoe te
beschouwen als plaatselijke commissies van
het Nationaal Rampenfonds.
De Stichting 1940—1945 doet gelijktijdig
een beroep op al haar plaatselijke commis
sies ten bate van deze inzameling. De plaat
selijke afdelingen van de Nationale Com
missie voor Vluchtelingenhulp en van de
Stichting 19401945 wordt verzocht, onder
ling contact te willen opnemen en plaatse
lijk deze actie gezamenlijk te voeren.
I Het Nederlandse Rode Kruis, dat deze op-
Voep mede ondersteunt, zal via haar afde
lingen een goedereninzameling voor de door
de watersnood getroffenen organiseren.
De Nationale Commissie en de Stichting
1940—1845 verzoeken haar afdelingen ook
hieraan alle medewerking te willen geven
en zich hiervoor in verbinding willen
stellen met de plaatselijke afdelingen van
het Nederlandse Rode Kruis. Voorzover
geen plaatselijke afdeling van het Neder
landse Rode Kruis in een gemeente aan
wezig is, kunnen de goederen rechtstreeka
gezonden worden naar de intendance vu,,
het Nederlandse Rode Kruis, Fluwe'a*
Burgwal 19, 's Grovenhage.
De genoemde organisaties doen een be
roep op allen, om niet zelittandig activi
teiten te ontwikkelen, maar .deze langs de
plaatselijke vertegenwoordigflfen van ge
noemde organisaties te leiden, opdat een zo
effectief mogelijke bundeling van alle
krachten wordt verkregen. Ieder, die dus
wil meewerken aan deze actie, wo.rdt ver
zocht zich in verbinding te stellen met deze
vertegenwoofdigingen, welker adressen In
het algemeen op de gemeentehulzen bekend
zijn.
Zij, die rechtstreeks gelden willen storten,
kunnen dit doen op giro no 9575, ten name
van het Nationaal Rampenfonds Den Haag.
De invloed van het depressieRebied. dat
in ons land en het schele Noordzeegebied
zware stormen veroorzaakte, op het weer
in West-Europa vermindert steeds verder,
naarmate de kern in de richting van Zuid
oost-Europa wegtrekt en opvult.
Een hogedrukgebied. dat op de oceaan in
aantocht was. breidt sich over het Noord
zeegebied. het zeegebied ten Westen van
Noorwegen en 8candlnavië uit. Ook in
Noord-Hcandinavië en Noord-Rusland kwa
men krachtige luchtdr|jkstt)gingen voor.
waardoor een verbinding tot stand komt
tussen het van de oceaan afkomstige hoge
drukgebied en een seer groot hogedrukge
bied. dat sich reeds geruime l|jd boven
Noordweat-ftiberlë handhaaft. Dese ont
wikkeling en de luchtdrukverdeling bete
kent. dat in het Noordzeegebied. Zuid-Scan-
dinavlë. in onze omgeving en Noordwest-
Duitsland de winden geleidelijk naar Noord
oost gaan ruimen. Dit betekent een einde
van de hoogwaterperiode.
De Noordoostelijke winden zullen komen
de dagen geleidelijk koudere lucht uit
8candinavië aanvoeren. Een langzame da
ling van temperatuur In ons land moet
worden verwarht. waarbjj reeds komende
nacht plaatselijk lichte vorst sal optreden.
'.ondagavc
?estigd. d
autobus r
ivond laat werd op Texel officieel
bevestigd, dat vier van de inzittenden van
de autobus met werklieden, die op weg naar
de bedreigde plaatsen op het eiland door het
water was overweldigd, de dood hebben
gevonden. Over een vijfde inzittende van
autobus verkeert men nog in onzeker
heid. Aangenomen wordt echter, dat ook hij
het leven heeft verloren.
Lichters werden opgetild als notedopjas en
vlak bti de huizen „neergezet".
uitwatering werd dichtgedreven met het
zand, dat elders met tonnen tegelijk van de
duinen werd geslagen. Het tientallen me
ters brede duinterrein ypor de boulevard,
waardoorheen zich de wandelweg kronkelt,
sloeg met grote stukken tegelijk weg, zodat
binnen korte tijd de zee knabbelde aan de
boulevard, voor zover die niet door een lage
muur naar het voorterrein beschermd werd.
Zondagochtend was zo goed als het gehele
voorterrein van de boulevard verdwenen,
wandelweg incluis.
Het café-restaurant Nieuw Brittenburg
stond eertijds aan de landzijde van de bou
levard. Het werd in de oorlog tegelijk met
de gehele bouievardbebouwing door de
Duitsers gesloopt om schootsveld te verkrij
gen voor dé versterkingen in de Atlantik
Wall. en werd na de oorlog ais een der eer
ste bouwwerken in de afbraakstrook her
bouwd. ten dienste van het vreemdelingen
verkeer in het badseizoen. Water en wind
hebben in enkele uren dit bouwwerk ge
sloopt. Zondagochtend stond nog slechts de
helft aan landzijde overeind, gevaarlijk ba
lancerend op de afgebrokkelde duinrand,
geteisterd en in flarden gerukt door de aan-
gierende storm.
Tientallen jaren zullen nodig zijn. om de
zee weer voldoende zand te laten aanvoeren
voor een royaal front van de vissersbad
plaats. die het voorlopig zal moeten stellen
Hlét een smalle boulevard, waarlangs een
atijle glooiing naar het strand voert.
„Atlantik Wall"
voorkwam erger
Te Noordwijk verdween het Zuiderbad
voor hotel Seinpost volkomen, de badkoet-
sen dreven weg en werden te pletter ge
slagen. de houten gebouwen werden neer
geveld door water en wind. Van het nieuwe
hotel Zeelust werd een deel van het dak
opgelicht en verwoeat. Ook de in Noordwijk
aangerichte schade wordt door deskundigen
voor een deel onherstelbaar genoemd. Het
duin gaat thans verticaal van de rijweg van
de boulevard naar beneden naar het strand.
Zowel in Katwijk als in Noordwijk heeft
de voormalige Atlantik Wall van de Duitee
bezetters een nuttige functie vervuld. De
betonnen wal en bijbehorende kazematten
wei-den door ondergraving en kantelen in
dertijd in het duinterrein voor de boulevard
begraven. Thans zijn die betonnen gevaar
ten door het geweld van de zee blootge
woeld. maar niet gebroken, waardoor zij ala
golfbrekers op het smalle strand hebben
gefungeerd. Waren die betonnen gevaarten
er niet geweest, dan waa de zee ongetwij
feld verder doorgebroken.
Op twee plaatsen tegelijk brak in de
rampnacht de woeste watermassa door de
dijk van de Kruispolder bij Duivenshoek
(Hontenisse). In deze polder werden door
de vloedgolf twee huizen letterlijk wegge
slagen en hierbij verdronken acht meneen,
onder wie vier kinderen. Vooral het gezin
Smit werd zwaar getroffen en telt vier
slachtoffers. Ook van het gezin Daalman
vonden een vrouw en een kind de dood in
de kokende golven. Vader Daaiman slaag
de er slechts met veel moeite in zijn zoon
te redden, nadat deze twee uur met een
gebroken been in een boom had gehangen-
Moeder Vossaart uit Ossennisse, die haar
baby in veiligheid had gebracht en tot
haar borst door het water moest waden,
zag het kind uit haar armen weggerukt.
De kleine verdronk voor haar ogen.
Ook in de Nieuwe Neuzenpolder bij
Terneuzien ia een slachtoffer te betreuren.
In een Tvan de huizen sliepen de oudera
boven en de baby beneden. Toen het ver
raderlijke water met geweld het huis bin
nendrong en de ouders haar beneden
Stormden om hun kindje te redden, waren
zij reeds te laat. De wieg was door da
kracht van de vloed omgeworpen en de
baby verdronk onder de ogen van de wan
hopige oudera.
Vanmorgen heeft het water bij Heenvliet
zo'n hoge stand bereikt, dat het over dê
dijk stroomde in de rond Heenvliet gele
gen poldergebieden. Men heeft dit de af
gelopen nacht al zien aankomen en de be
woners van de poldergebieden en het vee
bijtijds geëvacueerd. De plaats Heenvliet
blijft volgens de inwoner» droog. Er was
De laatste verbinding over het vasteland
tussen Walcheren en Zuid-Beveland was
vanmorgen verbroken doordat de Nieuw-
landpoider bij Krabbendijke is ondergelo
pen. Alle polders rond Waspik in de
Langstraat zijn overstroomd. De boeren
hebben met hun vee kunnen vluchten. Drie
huizen zijn ingestort. Het eiland Rozen
burg bleek vanmorgen voor 70 pet onder
water te staan. In de dijk langs de Nieuwe
Waterweg zijn twee gaten geslagen van 60
en 40 meter breed
De bevolking van St. Phillpsland
en Nieuw-Vossemeer in West-
Brabant worden geëvacueerd. In Raams
donksveer in Noord-Brabant zijn on
geveer 800 bewoners geëvacueerd. Twintig
huizen zijn verwoest en het duhbele aantal
is onbewoonbaar geworden. Een baby van
zes weken en een man zijn verdronken. De
gehele vissersvloot van Breskens staat op
het punt zich op weg te begeven naar de
in nood verkerende bevolking van Stel
lendam. die per radio een noodkreet om
hulp de aether had Ingezonden Het weer
was vannacht nog te slecht om uit te varen.
Het ministerie van Verkeer en Water
staat maakt hekend, dat de volgende door
gaande verbindingen voor bet verkeer ibn
gestremd:
1 De weg Rotterdam—Breda en wel van
Dordrecht tot Zevenbergschehoek, waarin
begrepen de brug over het Hollandsch Diep
bij Moerdijk.
2 Het gedeelte van de rijksweg van Rid
derkerk naar Gorinchem, en wel van Al
blasserdam naar Hardinxveld.
3 De rijksweg Utrecht—Breda, en wel het
gedeelte bezuiden Gorinchem tot Ooeter-
hout.
De rijksweg, lopende door Zuid-Beve
land en Walcheren.
Voorts zijn alle veerverbindingen over de
Wester-Schelde gestremd.
In het voorgaande is geen melding ge
maakt van de wegen van secudair belang
in de geïnundeerde gebieden.
vanmorgen nog verbinding vla de provin
ciale weg met Rotterdam, maar verwacht
wordt, dat deze weg spoedig onder het wa
ter zal komen te liggen.
De overstromingen op Voorne en Putten
breiden zich uit tot een ware ramp. In da
vroegee morgen al stroomde het wate»
verder het land in en nog steeds blijft dit
doorgaan Ook de Groene Kruisweg, de ver
bindingsweg van Rotterdam naar Oost-
voorne. wordt door het water bedreigd. In-
die ook deze weg onderloopt zal de aanvoer
van zand en zandzakken voor het dichten
van gaten ernstig worden gestagneerd. De
mensen uit Oudenhoorn, Abbenbroek. Zuid-
land worden met man en macht geëva
cueerd In Oudenhoorn en Zuidland bevin
den zich nog grote aantallen mensen en
vee in de grotendeels In het water staande
boerderijen.
Dramatische tonelen hebben zich Zon
dagmiddag afgespeeld in de overstroomde
Doiders ten Zuiden van de Wieldrechtse-
zeedijk toen twaalf mannen, vrouwen en
kinderen van de zolder» en daken van de
verspreide woningen in deze polders wer
den gehaald. Twee motorvlgtten van de
marine en van de genie waren in het
woeste weer uitgevaren om deze reddings
poging te ondernemen. Men is er inderdaad
in geslaagd om deze in nood verkerende
mensen aan boord te krijgen.
Maar daarna hééft men hachelijke
avonturen beleefd. De woeste golven slot-
gen steeds meer water in de vletten, zodat
er ten slotte geen hozen meer aan was.
Men is er nog net in geslaagd de verwoeete
spoorbaan tussen Dordt en Breda te be
reiken en men was er amper of de vletten
sloegen om /?n zonken.
Redders en geredden hebben toen een
zware tocht gehad over de bielzen en ds
verwrongen en vertrokken rails van de
verwoeste spoorbaan. Diepe gaten vol
water belemmerde de tocht en van Wiel
drecht uit is een hulpcolonne over de
spoorbaan de worstelende mensen tege
moet gekomen met lijnen en stokken. Ns
drie uur worstelen heeft men eindelijk de
droge grond bereikt, waarna de uitgeputte
redders en geredden liefderijk door om
wonenden zijn opgenomen. De meesten sijn
nadien naar Dubbeldam gebracht.
FRANKRIJK "SLEEF NIET
GESPAARD
De eerste berichten over stormschade in
Frankrijk komen van Duinkerken, nabij de
5 f1^? '"I4, w"r *ên deel d*
Ooetelijke zeedijk het begeven heeft Lage
gedeelten zijn door het binnenstromende
water overstroomd.
HPR EFFEN DER dan ooit hebben wU
A in de geteisterde gebieden gezien,
hoe groot van karakter de gewene
mens kan s|jn als h|j sich meet keren
tegen een bovenmenselijk geweld. En
het heeft ons weer verraat. dat
Nederland In sulke omstandigheden
btJna nltalnltend goede mensen I|)kt
te tellen. Voer wie de nood sag. be
stonden overwegingen vsfi eigen
belang niet meer. En velen verlieten
hun veilige woningen ver van de
noodgebleden, om hulp te bieden
waar die nodig waa.
Niet alt|jd kon die hulp worden
aanvaard. Zo spraken wQ een man.
die helemaal uit Alkmaar waa ge-
kernen toen h|f door de radio hoorde,
dat Usselmonde gevaar liep. Toen hij
In IJsselmonde kwam. bleek men i|fn
diensten niet nodig to hebben. Het
Rode Kruis te Rotterdam beeft Eon-
dag veel hulpvaardigen onverrlehter-
sake moeten laten vertrekken en zo
zal het elders stellig ook wel stjn ge
weest. Het sneees van de oproepen om
hulpverlening was groter dan ver
wacht kon worden. Voor degenen, die
zich tevergeefs hebben gemeld, waa
dit een telenrstelUng.
Toch Is hun moeite niet nnttelooa
geweest Het had immers evengoed
kunnen voorkomen, dat men een te-
kert aan helpers had. Z« hebben een
reserve gevormd. Dat Is alttjd een on
dankbaar en toch onmisbaar werk.
Hun komst was b|j het reddingswerk
een niet to onderschatten morele
steun en ook >Q hebben er toe bUge-
dragen. dat w|j met trots kunnen
bogen op de hechte burgersin in ons
land.
