ZUIVER WATER BESTRIJDT DE
PLAGEN VAN EGYPTE
SINT BONIFACIUS EN HET
STADJE DOKKUM
lRSTE HORLOGES DROEG MEN
AAN KETTING OM DE HALS
DOUWE EGBERTS
PIANO
Friesche
HEERENBAAI
rem€l voor alle
nieuwe modekleuren
AIgeel! 70ctperpak]e£
Paars 60ct.
UITNODIGING
,SPREKEN IN HET
OPENBAAR"
Draverijen te Hilversum
JONKERS
INSTITUUT GRONINGEN
WOONHUIS
BUSCH
voor a.s.
LORIUS
VAN DER GRAAFF
BEGRAFENISSEN
KAPTEIN MOBYLETTE DE LUXE
Korfbal
NETTE MEISJES
EN JONGENS
Hockey
SUSKE
WISKE
HET ZINGENDE
NIJLPAARD
Het jaar 754 voor Christus
Twaalfhonderd jaren gingen voorbij
Anno 754: Bonifacius
bij Dokkum vermoord
WÊfÊÊumtÊimmmmmmmiÊsmmm
Handel en onderwijs
Nog. in 1947 stierven tienduizend
Egyptenaren aan cholera
Veelomvattend
Herdenking
Oplossing niet eenvoudig
BOEKENKEUR
Friesland steil zich voor
„Neurenberger eieren" werden als
boksbeugels gebruikt
TOT IN CHINA
Polshorloges: vakwerk
Nieuwste nieuwt/e
ZATERDAG 21 FEBRUARI 1953
TWEEDE BLAD - PAGINA 4
GOUDSCHE COURANT
Voor de vele bewijzen van
deelneming, ons betoond bij
het overlijden van onze ge
liefde man. Vader. Behuwd-
cn Grootvader, de Heer
PLEUN MUIJS.
betuigen wij onze hartelijke
dank.
Uit aller naam:
M. MUIJS—Vink.
Gouda, 21 Februari 1953.
Agatha Dekenstraat 1.
Nu de lente komt met lichte kleuren,
trekken nieuwe schoentjes Uw belang,
stelling. U kiest, U koopt... U bent
gelukkig omdat de fraaie modetinten
zo goed behouden blijven. Daarvoor
zorgen immers TANA crèmes en dres
sings, die Uw schoentjes in elke kleur
en leersoort veel langer nieuw houden!
Tot onze grote droefheid
overleed heden zacht en
kalm. onze beste Vader,
Behuwd-, Groot-en Over
grootvader,
MAARTEN BAAS,
Weduwnaar van
Neeltje Beijeman,
in de ouderdom van 81 j
Gouda:
G. v. d. HEIJBaas
G. v. d. HEIJ
T. VELDHUYZEN—
De superieure TANA
crèmes en dressinp
zyn uitsluitend ver-
krtjgbaar bjj de t ak-
man: Uw scheen-
leverancier en -her
steller.
J. VELDHUYZEN
Rotterdam
C. VAN EISDEN
Baas
P. VAN EISDEN
Gouda:
N. SIRRE—Baas
W. M. SIRRE
Ouderkerk a d. Amstel:
W. DAVIDSON—
Baas
M. DAVIDSON
Gouda
C. BAAS
N. BAAS—
Speksnijdei
M. C. BAAS
G. BAASvan Os
Z. GRAAFLAND—
Baas
W. GRAAFLAND
A. WOERLEE—Baas
J. WOERLEE
Arnhem:
H. MASSAAR—Baas
D. MASSAAR
Gouda:
T. BAAS
H. BAASBaas
D. M. A. AMESZ-
Baas
Bloemendaal:
CHR. BAAS
S. W. BAAS—Leeflang
Klein- en Achter
kleinkinderen.
Gouda, 19 Februari 1953.
Turfmarkt 17.
Het faillissement van G. A jfffl
WESSELING te Waddinx-
veen is door het verbindend
worden der enige uitdelings-
lijst geëindigd.
De Curatrice:
Mr FRIDA HEIJBOER
Gouda, 21 Februari 1953.
Op Dinsdag 24 Februari a.s. zal de Direc
teur van ons Instituut, de Heer Jonkers,
schrijver van de bekende boeken: „Ik. de
Persoonlijkheid"' en „Waar het op aan
komt" in Hotel „Central". Markt te
A C KORPERSHOEK
Op gemakkelijke betalings
voorwaarden. Herenwinterjas
sen Windjacks. Dames- en
K;ndermantels. wollen en
gestikte Dekens, enz., enz
C Eikenaar. Turfmarkt 104.
Telefoon 2833. Gouda
Te koop aangeboden:
Gouda een LEZING houden over het
beg Maart
nieuwe clubs;
O Engels Beginners.
Engels Handelscorr.
Nederlands Handelscorr.
Frans Relscursus.
Aanmelden bij:
Mevr. G. van der LIJN.
1-luwelenslngel 35. Tel. 4059
merk FRITSCH FEISTE.
pracht klank.
ZIJDE 88. BOSKOOP.
Ie Kade 59. Telefoon 4069.
en de doelmatige bestriding van bloosangst. examen
vrees. verlegenheid, enz.
Na deze lezing zal een groep afgestudeerde cursisten'
het bewijs leveren, dat practisch iedereen z'n angsten
kan leren overwinnen en vrijmoedig voor-de-vuist-weg
in het openbaar het woord kan leren voeren, onver
schillig of dit voor een groot of voor 'n klein publiek is.
Wij nodigen allen, die zich voor de Redekunst en
Persoonlijkheidsvorming interesseren, uit. de lezing
van de Heer Jonkers en de demonstratie van onze
cursisten, te komen bijwonen.
Wij garanderen U bij voorbaat een ONVERGETELIJKE
avond, van het begin tot het einde
INTERE8SANT - BOEIEND - LEERZAAM
Aanvang 7.30 uur. Toegang vrij
Secr.: Burgemeester Marlenssingel 71.
Wekelijks spreekuur op Dinsdagavond van 7.30—8.30 uur
in de Openbare Leeszaal, Oosthaven 54.
Kosteloos advies aan ouders van kinderen, wier opvoeding
moeilijkheden veroorzaakt.
Het volmaakte
roer voor kat
en hond
De teraardebestelling zal
plaatshebben op Maan
dag 23 Februari a.s. te
2.50 uur op de Algemene
Begraafplaats „IJsselhof"
te Gouda.
Vertrek van het sterfhuis
plm. 2 uur.
Aangeboden op goede stand
vrij huls te Gouda Gevraagd
woning, liefst gelijkvloers te
«otterdam, Schiedam of Vlaar-
dlngen. Br. No. 2140. Bureau
ven dit Blad.
Regentesseplantsocn 6-7.
ëlefoon 4188 - Gouda.
Neen mijnheer, zó bederft U'
Uw ogen. indien U Uw lees
bril óók voor veraf wil ge
bruiken. hebt U dubbelfocus
glazen nodig, waarmede U dus
zowel veraf als dichtbij goed
kunt zien; in de gangbare
sterkten zijn deze glazen in
velschillende uitvoeringen
voorradig bij
Opticlón A. KEMPKES.
Lange Tiendeweg 74. Gouda.
Klaverjassen,
I^eider Klaveren Zeven
leed tweede nederlaag
DES heeft de leider in de Klaverjascom-
petitie van de Afdeling Gouda. Klaveren
Zeven zijn tweede nederlaag toegebracht.
Groot was het verschil niet. zodat de lijst
aanvoerder vast op de eerste plaats blijft.
Op de andere plaatsen is nog alles mogelijk.
De uitslagen luiden: KMDPlaszicht
Vrienden 10849—11724. WWW—Nieuwe
Markt 11968—10566'. KJV—St Aspot 10289—
11781, Jttsvoren Zeven—DES 10151—10572,
Klavortm Vrouw—DVV 8393—10652
De/stand is nu: 1 Klaveren Zeven 173456.
2 DfeS 168009. 3. Aspot 167532. 4 WWW—
1674B7. 5. DVV 164338. 6. KMD 161405. 7 Plas-
zicMt Vrienden 161332. 8. KJV-St 161007, 9
Nieuwe Markt 156923, 10. Klaveren Vrouw
152909
Zondagmiddag, aanvang t.30 uur.
Kanarlc-prUi. Afstand 1920—1980 mate.
Quick Gregor kan deze course winnen, een
tweede plaats is nog zekerder. Outsider Prin
ses.
Parkiet-prijs. Afstand 1880—1920 meter. Serie
draverij. Quinte Holtandia G. moet zowel in de
serie als in de finale een voorname rol kun
nen spelen. Queenle zal haar kans met succes
kunrren verdedigen. Outsiders Opveger en
Paulientje.
Kollbrl-prtis. Afstand 2340—2380 meter. Ovie-
do A. is vooruitgaande Nico the Saint Is een
plaatspaard Outsider O Mc Gregor.
Vinken-prUs. Afstand 1960—2020 meter. Msrten
Vergay zal wel achter een kanspaard plaats
nemen Orgnje J. staat op zijn afstand. Out-
sider Larrikin.
Leeuwerik-prUs. Afstand 2320—2360 meter.
Lion Is ln prima vorm. de eerste of tweede
prijs kan hem moeilijk ontgaan.
Ie Monté-prUs. Afstand 1880—1980 meter. 3.
Roodenburg is een uitstekend onder-de-man
rijder. Guy Hanover Is In staat bij goede baan
de voorgiften ln te lopen. Outsider Meeske I.
Tot onze diepe droefheid
ia heden in het Diacones-
senhuis te Utrecht, na een
langdurig en geduldig
gedragen lijden van ons
heengegaan, onze gelief
de Broeder, Zwager en
Oom
LEENDERT JOHANNES
BOERE.
in de leeftijd van bijna
53 jaar.
Namens de Familie:
T. BOERE.
Gouda. 19 Februari 1953.
Cronjéstraat 2.
De bijzetting in het fami
liegraf zal plaatshebben
Maandag a.s. te twee u.
op Ned. Herv. Begraaf
plaats te Hillegersberg.
GEVRAAGD:
De moderne huie
vrouw gebruikt geen
schuurpoeder meer
voor haar sanitair.
Zij neemt Lodaline
Zonder te schuren
verwijdert Lodaline
alle vet en vuil.
Denk toch aan de
mooie glans van uw
sanitair.
Telefoon 30721.
voor Damesconfectie en
Stoffen.
Sollicitatie: des avonds
7-8 uur.
Chr. Gerei. Kerken. Aangenomen naar
Amsterdam A. W Drechsler. cand. te Am
sterdam. die bedankte voor De Krim en
voor Wildervank.
CORNELIS KETELSTRAAT 10
Te bevragen: Van Middellandstraat 7
Alkalivry
VOOR
KUNSTGEBITTEN
REPARATIES
Binnen één dag gereed.
,.De Uiver". Kleiweg 14.
GOl'DA - MARKT 12-13
Tempo '34 II—HDS
Aeolus II—Spirit
C: DelUse Stud III—VCL
HDM III—TOGO III
Lelden II-Kleviten
HudltoRBC
DAMES
Eerste Klasse
Rood Wit—Be fair
Gooi—Hilversum
Amsterdam—BDHC
TOGO—HHIJC
Promotieklasse
A: TOGO II-HBS
Kampong—BDHC IB
B*St rawbè'rries—Kieviten
BDHC II—Leonldaa
Rood Wit II-Lelden
Victoria—Aeolus
Tweede Klassa
A: Ever Swift—HHIJC IB
Asvlon—Groen Geel
Zandvoort-HLC
HGC-RBC
Bi HDM—Ring Pass
BNC—Tempo 34
Groen Geel II-MRHC
Kieviten II—HHIJC II
vh. TAMSE
Laten wij zonder enige ver
plichting één van onze be
kende merken bij U demon
streren.
Er res v.a120.
Ritsema v.a. 12B.
Hoover v.a85.
Excelsior v.a. 117.50
Ruton v.a135.
Holland Electro
v.a115.
Protos v.a126.
Bet. ook op gezinscrediet.
Zie etalage.
VERFSPUITEN
MEUBELVERNIS
KAMERLAKKEN
KWASTEN
Verdien er wat bij met de
verkoop van koffie, thee en
cacao van een le klas fabriek
aan particulieren. Zij. die over
veel relaties beschikken, ge
lieven te schrijven onder No.
2176. Bureau van dit Blad
MARKIEZEN, bekleed met HEBOX-
'innen kunnen er tegen.
voorraad enkele WEST
MINSTER en Starline
toestellen met hoge kor
ting. Dit kan echter niet
lang riteer duren.
Voorts enige ingeruilde
toestellen vanaf ƒ90,00
Deze worden, hoewel
kort gebruikt, met de
zelfde garantie van een
half jaar als de nieuwe,
aangeboden.
Alle toestellen desge
wenst in huurkoop. Zegt
bet voort.
WE8TMIN STER-RADIO
Wijdstraat 22. GOUDA.
Het oudste adres met
jarenlange ervaring en
service vaak la minute.
Markiezen- en Rollulkenfabriek.
T 85 GOUDA TEI
Naaierstraat 23, Tel. 2116.
voor
De bromfiets waar U op wachtte, met telescoopvork. enz. f 485.-.
PIET GRAVESTEIN - Westhaven 47, Gouda
Neem Mobylette. dan heeft V de beste.
(wegens sterfgeval)
Notaris D. B. van der Most
te Waddinxveen zal op
WOENSDAG 4 MAART 1953
des voorm. 11 uur Jn Hotel
„De Unie" aan de Kerkweg
aldaar, bij inzet en afslag'
publiek verkopen, ten ver-j
zooke van de Erven van de!
Heer M. Hijkoop J.Fzoon:
Blauwstraat 19, Gouda
Telefoon 2231
SUIKERWERKFABRIEK GEBRS. SCHUTTELAAR
vraagt voor direct: enige
EcrtU Klam
AchilleaHKV
Deetos—Spangen
Ouick—Gymnasiasten
Het ZuidenOns Elbaraaat
Tweed* Klas**
ARegen boog—Ready
Blauw Wit '51—Zwerver*
SfVKÏÏS.-D. w
Fluks—Olympiaan
Derde Klassa
A: ODO—Trekvogels
Merwede—Schiedam
De Spartaan—Unicum
Ons HuisTOV
USV-Wlon
B: Hou Stand—CharlpU
Eureka-Paoitugaal
Die Haghe-Suece*
Phoenix—De Raven
Re*, le Klaata
HKV 2—Ons Eibernest 1
Achillea 2-Vicua Orient!* 8
Gymnasiasten 2—Deetoa
Het Zuiden 2—Spangen 3
Kes. 2e Klasse
A: Zwervera 2—Het Zuiden
De Overkantera 2—Quick I
Deetos 4-Regenboog I
Deetos 5—Wion 2
I»; Ons Eibernest 3-HSV 2
Sperwers 2—Spangen!
C: HKV 3-O.ymnarieeten»
Olympiaan 2-Om «hen*».'
Vicua Orient!* 3—Achillea
•niks 3-Oic H«fóe»rrf_eh,
B: Groen Geel Tl-Dordra««
I* ainïliebericbien
Uit andere bladen.
Bevallen: Talma—Huber (d.).
Apeldoorn: Van dei Loy—He
melman. <d.), Adam; Doorman
Leyds (2.). Terrace (Canada);
Kalmann—Preusa (z.), Adam;
v. d. Es—Buurman (d.). Christ-
churde (Nw. Zeeland); Berkel—
Roes (d.), R'dam. Dlemer—
Lange Tiendeweg 96.
Biedt zich aan:
JUFFROUW
11 jaar. ruime adm. ervaring,
gewend geheel zelfstandig te
werken, kan goed machine-
schrijven. in bezit van dlpl.
Pr act. Boekh.. teg. half Maarl
of 1 April, van z.g.g.v. Br. on
der No. 2178, Bur. v. d. Blad
IIEBEN
WESTEN
Eerste Klassa
B Victoria—Delftae Studenten
HGC—HOC II
Gooi—Kampong
Promotieklasse
A BMHC III-MRHC
Aeolus—TOGO II
Asvlon—HHIJC III
Leiden—Ring Pass
B: Alliance—HBS
Strawberries—BNC
HGC III—Tempo 34
HDM II—HHIJC II
C: Zandvoort—Zuidwijck
Ijsvogels— Alkmaar
Laren II-BMHC II
Amsterdam II—Voordaan
D: Hilversum II—Schaerweyda
SCHC II-Be Fair II
Pinoké—Gooi II
Amsterdam III—Amersfoort
Tweede Klassa
A: HDM IV—Club to Werve
Victoria II—Rapid
HHIJC IV—SV '38
Leonldaa—BNC II
Aanmelden aan het kantoor: ie KADE 29.
De Directie van de
GOUDSCHE COURANT
behoudt zich het recht voor advertentie* zonder opgaaf
van redenen te weigeren.
Bij advertenties onder nummer worden aan de adverteer
der niet doorgegeven: drukwerken, circulaires en derge
lijke stukken afkomstig van tussenpersonen, hetzelfde
geldt voor andere stukken, welke niet bona «de op de
inhoud van de advertentie reflecteren. Stukken, die bij
het blad blijven berusten, worden na één maand na
contrflle van de Inhoud vernietigd.
65 J.. A'dai
Caron. 74 j.
Tze Lui. 54
Voor fouten ln telefonisch opgegeven advertenties is het
blad niet aansprakelijk. Verzoek om herplaatsing tonder
betaling of restitutie kan derhalve niet worden Ingewilligd
Rotterdam.
Nou, Jal heè/) smaak f,hoor'
Htus, goeie. ik zal braaf zjn.hoor'
Mei tan rol It maag is dat zo moei-
—7 Ivk metiv jffliim/
en
Ujk maar Ir whe^en peen-Y Prachtig'^
hes'V/ttt tn sotp en rrarf-/ Water cj-
slamppgt. el/es inge - y (peil al uit m n
~*7 bhkl' U(mm 77 mond77*
[iJv HET K/IMP VMIT
OP DRTZELFDE oor/*
Ibl/w EEN GEHEIMZIN
\n/G-E s tbr hl op het
r SL RPENDE WtSKt
In deze fempe/ruine heb-\
ben vroeger ontdekkingsrei
zigers gehuisd en ze heb- 4
ben er een voorraad con- 1
TW derven achtergelaten7]
Ik weel het'Ik
ttvee/ het 'Hom 1
rmaar meefx&i
Votq zlt'jd ie goede -ik.Lam-
b/ek 'Je zult daar noo/t^m
spvt. van hebben /T|H|
Ja maar met een le-ML
ge maag is dat met zo]
eenvoudig 'mmWÊf
door WILLY VAN DER SIEEN
f
Pllll!lllllllllinill!lllllll!ll!!lll1l!!ll!l!!|||lll
HET WIJDE LAND in de Noordoosthoek van het Friese gewest ligt in
de winterdag als verlaten. De akkers van zware zeeklei wachten op de
milde voorjaarswinden om de beloften voor een nieuwe rijke oogst zichv T'Z"gTm, fem"
Anno 754: Bonifacius bij Dokkum door
de Friezen vermoord.
Via ons jaartallenboekje van
Vaderlandse Geschiedenis komt het I
bestaan van de Friese stad Dokkum l
baar te maken. De Harpen met het kenmerk van welvarendheid, huizen
groepen rond een stoer en ruig kerkje, dat op een terp gelegen de om
geving beheerst, liggen half verstild onder zwiepende regenvlagen. Maar
dat regengordijn kan zelfs de wijdheid van het land niet beknotten, want
telkens weer duikt boven zo'n donker dorpssilhouet, dat de horizon
breekt, een torentje met het typische zadeldak op. Zo komt
men langs goed onderhouden, maar dikwijls smalle wegen in Dokkum,
het regionale centrum van Nieuw Oostergoo, de Noordoosthoek van
Friesland, Dokkum, de derde handelstad van Friesland, geweien zee- m
il u x x LJt_LJts Aj, met de kerstening ban het Frtese ge
haven, later agrarisch centrum, toen weer handelsstad. Een stedeke, dat west. zal in 1954 tandem worden
een schatkamer is van prachtige geveltjes, die juweeltjes van grachten herdacht. En Dokkum, nu nog jaarm*
flankeren. In Dokkum zien de eeuwen op de bezoeker neer die, geboeid,
telkens weer meer schoon uit vervlogen eeuwen ontdekt. k
pant jaartal als: 1296, Floris V door de
edelen vermoord en 1600, Slag bij
Nieuwpoort. ij I
In 1954 zal het dus 1200 jaar geleden f
zijn, dat de Angelsaksische kerkvorst,
bisschop Bonifacius, met 52 van zijn
metgezellen door heidense Friezen
werd omgebracht. Er volgde een bloe-
dige wraakneming van de Christen-
Friezen op. Moord beantwoord met
1 moord.
Deze gebeurtenis, zo nauw verweven
jedevaartplaats voor duizenden rooms
H katholieke gelovigen, zal eveneens zijn
f= 1200-jarig besfaan herdenken.
bloeiend verenigingsleven. Niet minder dan
30 buurtverenigingen binden vrijwel de ge
hele bevolking. Zo was het ook mogelijk
na de oorlog een lichtweek in te stellen,
die in de avonduren het stadsschoon van
Dokkum zeer fraai onderstreepte. Een ora
toriumvereniging, toneel- en muziekclubs,
enz. ontbreken evenmin. En het jaarlijkse
concours hippique is een evenement.
Voorts ontvangt Dokkum elk jaar in Juli
duizenden bedevaartgangers, die rond de
Bonifaciusbron, een kleine wel aan de rand
van de stad, de dood van de kerkvorst
herdenken.
Dokkum zit niet stil en leeft niet in het
verleden. Het heeft natuurlijk heel wat
wensen, waarop het aanspraak meent te
mogen maken in verband met zijn belang
rijkheid voor het gewest. Voor een streek-
tatiebureaux wordt steeds geijverd, niet in
het minst door drs S. van Tuinen, die se
dert 1946 burgemeester van Dokkum is en
overal op de bres staat voor het stadje,
waarvan hij sedert zijn tiende jaar inwo
ner is. Dokkum is een protestants stadje,
hetgeen zich weerspiegelt in de zetelver-
van de ontzette heidenen de heilige eik
van Donar te Grelsmar, een daad, die niet
ziekenhuis, een leeszaal en enkele consul- nnlnBt _rn,„ ,nHrillr hu „prc^-
delmg van de gemeenteraad, waar naast rhpr Srip'; ,,Li;
5 antl-revolutionnairen zitting hebben 2 Friese volk.
nlge R.K. lid
niet zo groot of men kruist er in lut
tele minuten van Noord naar Zuid of van
Oost naar West doorheen. Maar men kan
er ook uren rondzwerven, als men oog
heeft voor de si.hoonheid van de 16de en
17de eeuwse Bouwwerken. Dat is een groot
bezit van Dokkum, een oude veste, nog
De St Bonifacius-bron b\j Dokkum, de
plaats waar, naat de overlevering wil,
I Bonifacius in 754 werd vermoord. Op
de achtergrond de St Bonifacius-
kapel
kiesdelerniet^haalde RK Staatsparty de dagTTjuniVan^t jaar 754, toen hijbU
Kiesdeler niet naaide. een bron dicnt blj Dokkum verbleef, werd
het kamp overvallen door een horde hei-
nnnirnril/C dense Friezen. Een dolkstoot maakte een
vuru/uiiud eind aan zijn lcvan
Afon behoeft er niet een te twijfelen, dat dffloed°Ittwa?Cde'°wraak
1 in de tweede beift van de achtste christen?,,. Maar daarmede
gevat in een gesloten ring van wallen en
Sastions, maar na 1925 ook buiten deze
van de 19de eeuw de economie danig deed
wankelen. Met veel energie heeft Dokkum
«W "XT omgegooid en zich weer op
J - - - IUCII „Cl lUCi UIIIIVKWIU C" niv.1 ncoi "H
gegroeid. D,e wallen dragen voor het me- de handel geworpen. De Dokkumer koop-
rendeel fraat geboomte en alleen de 19de toonde dat hi) er was.
8cuw, die wel eens meer minachting toon
de voor werkelijke schoonheid, heeft en
kele gedeelten van deze wallen'ontluisterd
door het geboomte te verwijderen en op een
der bastions nota bene een gasfabriek te
bbuwen Daar bleef het gelukkig bij De
nieuwbouw van het stadje werd aange-
van de Friese
Christenen. Maar daarmede was de moord
eeuw van Dokkum uit het Christendom in nlet uitgewist. Het stoffelijk overschot van
wijde omtrek is gepredikt onder de Frie- Ronifacius eii ziin mettfezellen werd naar
ernstige crisis in het midden zen. De Utrechtse bisschop Willebrord deed Duitsland vervoerd en in de kerk van
dit reeds maar moest zich vanwege de Fulda vond Bonifacius een laatste rust-
ernstige tegenstand, die hij ondervond, plaats.
terugtrekken. Aanvankelijk hield hij ook de
36-jarige Benedictijner monnik Bonifacius
en zijn drie metgezellen, die hij te Duur
stede ontmoette, toen zij op weg naar
Friesland waren, tegen.
Bonifacius, apostel van de Duitsers en
Friezen, zoals hij later werd genoemd, was
Zo is het heden ten dage nog. Wel is het
stadje in alle opzichten onbetwist re-
gionaal centrum. Het heeft een bloeiende
past bij de bestaande bebouwing, die in middenstand, maar daar 30 pCt van de be-
vroeger eeuwen zijn ontstaan vond en die, volking van de handel lqjft. moeten de
waar nodig, de kundjge restaurerende vleugels verder worden uitgeslagen. En
hand vond als tijd en klimaat sterker ble- jat gebeurt ook. Dokkum telt niet minder
ken dan het materiaal dan 40 grossiersbedrijven, die hun verbin-
Dwalend door Dokkum wordt het oog dingen hebben niet alleen in de gehele
telkens weer geboeid door de fraaie door- NoordoQsthoek van Nederland, maar tot
kijkjes. Op het bruggetje van het Nauw bij ver in överijsel en de N.O -polder Het
het Oosterbolwerk frappeert een praghtig telt tevens niet minder dan 120 streekver-
grachtje in hoge mate de schilderachtig j>orgende bedrijen en 100 bedrijven die de
door de reeksen oude hiiisjes. die daar plaatselijke verzorging op zich hebben ge- arEescnnKl aoor ae .eieursieiienae erva-
als verdroomd staan en in het water weer- „omen Zestig bodediensten zorgen voor de r 7lS rü^B^ri^lnri-
snieaelen Men komt voorbij het fraaie verbindineen. Deze betrekkelijk eenzijdige "et Joa_r Jü _lB°n'fa(liU8_-^
omstreeks 680 te Crediton in het Engelse bevindt zich een klein vijvertje dat gevoed
graafschap Devonshire geboren. HU stamde wordt door een wel. Jn droge tUden staat
uit een adeUijk Angel-Saksisch geslacht, hier alUjd nog water. De overlevering wil
Toen hij 7 jaar was stond zijn vader hem dat bij deze bion de apostel der Duitsers
toe de kloosterschool te Exeter te bezoe- en Friezen St Bonifacius werd vermoord,
ken. Als Benedictijner monnik ging hij 0p een kaart uit de 16de eeuw komt deze
naar Nirallng eh in 710 werd hij tot pries- bron voor. die in waterarme tijden Dok
ter gewUd. kum alUjd van drinkwater voorzag en
Bonifacius nwresseerde zich zeer voor eeuwenlang water leverde voor de berei-
het Friese volk e»4ii 716 trok hij naar de ding van het beroemde Dokkumer bier. Elk
lage landen met het «el het Chriatendom
in Friesland te prediken. Zoals gezegd,
Willebrord hield hem vanOiit plan terug,
afgeschrikt door de teleurstellende erva-
spiegelen. Men komt voorbij het
Admiraliteitsgebouw, men ziet de Waag.
die de Dokkumse oudheidkamer herbergt,
de prachtige Renaissance-geveltjes bij het
Raadhuis, dati een juweeltje van de Dok
kumer schatkamer is. een voormalige stins
idhuis, dati een jui
ner schatkamer is,
1608 in de Jaren
ie hand Éerestaure
een grqfot bezit
uit
zame hand gerestaureerd en nu geworden
tot een grqbt bezit van het stedeke De
nauwe straatjes, het Grootdiep. de Zijl en
ook de beide molens op de bolwerken, dat
alles maakt Dokkum tot misschien wel
het schoonste en vooral volledige beeld
van een stadje van drie eeuwen geleden
verbindingen. Deze betrekkelijk eenzijdige
oriëntatie brengt natuurlijk zijn gevaren
mee, temeer daar de nUverheid niet de
sterkste troef van Dokkum is. Uitbreiding
van de industrie is Dokkum dan ook wel
kom en er is reeds een begin mee ge-
Rome,
voor de jonge priester
zendt hem na enkele maai
brord te Utrecht, die fpfm tot opvolger
meekt rie^ Uprk-
Dokkum Hoeveel iaren is niet meer
na te gaan Het duikt voor het eerst op
in de geschiedenis in het beruchte jaar
754, toen de Evangelieverkondiger Bonifa
cius er werd vermoord Dokkum moei t°cn
een dorpje zijn geweest. Kort daarna werd
er een terp opgeworpen, een feit, dat op
schrift werd vastgelegd en bewaard is ge
bleven. Er werden toen in Dokkum ze
kere bestuursfuncties uitgeoefend door de
1938—1941 met zorg- mRakt
Een van de oudste industrieën is een 110
jaar tellende suikerwerkfabriek. De be
kende ulevellen met de rijmpjes komen uit
Dokkum. Een exportslachterijtwee zui-
jie bgjangrijke grafische
bedrijven en egfj grasdroBewj^maken met
enkele kleine fabriekjes hel
potentieel van Dokkum uit. EenNyeuwM
vestiging,/die belangrijk geacht
kwam n/ de oorlog tot stand, toen een
fabriek f an landbouwmachines en wielen
werd opgericht, die als een goede start
"oe,vef' wordt fcfcschouwd voor het opbouwen van
Het duikt voor het eerst op groTere indugtrlëie krAht.
Een vlan de sterkste pijiers, waarop het
bestaan/van Dokkum als regionaal centrum
rust, j4 het onderwijs. Naast de nodige 2a-
acholen bezit het stadje eerf-.B.L.O.-
1, een werkplaats voor Inval/en, een
kschool, een lyceum, een dmbachts-
MHÏV Havondnijverheidsscjhool, een
randbouwwintersehool en twee Ihuishoud-
grafelijke ambtenaar van de Frankische Jcholen
i machthebbers.
Wanneer Dokkum stadsrechten verkreei
waet men niet. In tegenstelling met de
landse en Vlaamse steden is van de mL
Friese steden niet bekend wanneer zij
stad werden verhaven.
Uit een oorkonde uit de 13de eeuw
dat er toen een stadsbestuur was.
In de 11de eeuw was Dokkum reed
belangrijk handelscentrum. De stad
een zee-arm, die verbinding gaf
Noordzee, toen ook wel Friese Z<
ten En hoe ver de verbindingen
blijkt uit het feit. dat in Polen
dinavië te Dokkum geslagen m
gevonden. Een dorpje van vlssel
en landbouwers was reeds vroeg'
tere dingen geroepen. B
Tot in de 19dè eeuw dreef Dokkum
handel. Tot het begin van de I8de
was de Zijl, die voor het Raadhuis is ge
legen. zeesluis. De zee kwam tot voor de
stad. Later wérden de Nieuwe Zijlen ge
graven. toen de inham, het Dokkumer
Grootdiep dichtslibde. Alleen door de nauwe
geul kon men de open zee bereiken. De
•péns ging winnen op de zee.
Telkens Werd meer land ingepolderd, in
1729 kwamen de nieuwe sluizen gereed en
hiermede was de zee-arm binnenwater ge
worden, een geul, die voor de scheepvaart
werd verbeterd en nu nog het groot
scheeps binnenvaarwater is tussen Leeu
warden, Dokkum en de Lauwerszee. Die
Nieuwe Zijlen zijn nog heden ten dage een
belangrijkste waterwerken van Fries
land.
Toen de zeenandel begon te tanen, werd
het stadje een belangrijk agrarisch centrum
De eeuwen mogen dan in Dokkum op de
bezoeker neerzien, het^ is geen dood^tadje
arbeidzaam bezit het
Nijvei
—.esseert. Hij
'en naar Wille- voor Fedde Schurer de tekst schrijft en
i.B. Smild de muziek componeert,
wenst, maar Bonifacius/smeekt dé5 kerk- In een der kerken zal een herdenkings-
vorst hem niet aan UtrAcht te binden. Hij plechtigheid worden gehouden en er zal
wil het Evangelie prediken onder de hei- een oratorium worden uitgevoerd,
denen. Hij trekt naar Hfessen en wordt in In aansluiting hierop zal Dokkum zijn
722 naar Rome ontboden, waar de paus 1200-jarig bestaan herdenken. Er zijn plan-
hem tot bisschop wjjtft.. nen voor een grote tentooristelling van
Terug in Hessen/neemt hij het zending*- historische- en kerkschatten. Dit alles zal
werk weer op. Bonifacius is een dapper ln het midden van het volgende jaar ge-
idus'triee! man' velt een b^1 voor °**n schi«den.
J]EN eeuw geleden ontdekte de Engelse geleerde dr John Snow, dat
cholera veelal ontstaat, waar het drinkwater onzuiver is. Sedertdien is
het een der elementaire programmapunten geweest van de volksgezond-
heidspolitiek te zoggen voor goed gereinigd drinkwater. Toch zijn er,
ruim honderd jaren na dr Snow's opzienbare ontdekking, nog vele gebie
den, waar de drinkwatervoorziening niet in orde is en waar, bijgevolg, de
besmettelijke ziekten, die door water worden verspreid, een hoge tol aan
mensenlevens eisen.
P'GYPTE, van oudsher ver-
•*-Jmaard om zijn „Tien
Plagen", is één der landen,
waar de drinkwatervoorzie
ning nog wel het één en
ander te wensen overlaat.
Behalve de cholera heersen
daar dan ook vrijwel perma
nent twee andere kwalen, de
bilhargia en de typhus. Dat
di< zo is, komt, omdat grote
delen van het land voor hun
drinkwater afhankelijk zijn
van de Nijl. De Egyptische
boer baadt in het Nijiwater,
hij drinkt het. hij leidt het
door sloten en kanalen naar
zijn akkersen inderdaad
is het Nijiwater een bron van
vruchtbaarheid voor zijn
land. Zonder Nijiwater zou
de landbouw in Egypte
slechts op kleine schaal mo
gelijk zijn, maar niettemin
is het Nijiwater niet uit
sluitend een zegen.
Onder omstandigheden, die
voor mensen, gewend aan
goed drinkwater, dagelijks
welhaast noodlottig zouden
worden, leeft de Egyptische
plattelandsbevolking nu al
sedert eeuwen. Voortdurend
is zij blootgesteld aan het
gevaar, met bilharzia besmet
te worden, met een geleide
lijk verzwakkende ziekte, die
door kleine, in het water
zwevende tot de platwormen
behorende wezentjes wordt
veioorzaakt. Naar schatting
zijn twaalf millioen van de
ongeveer twintig millioen
Egyptenaren besmet met bilharzia en er
zijn streken, waar 80 der bevolking ge
ïnfecteerd is.
Juiste cijfers omtrent de veelvuldigheid
van typhus zijn niet te geven, maar recen
te onderzoekingen brachten aan het licht,
dat deze ziekte in Egypte heel wat meer
voorkomt dan men tot voor kort ver
moedde.
Zowel de bilharsia als de typhus itjn
endemische siekten. dat wil zeggen, z(j
komen voortdurend voor. De cholera draagt
echter een epidemisch karakter.
Nog slechts enige jaren geleden woedde
er een hevige cholera-epidemie in het land
van de Nijl. Blijkens een in 1947 door het
Egyptische ministerie van Volksgezondheid
afgegeven verklaring waren in de periode
van September (toen de ziekte zich begon
te manifesteren) tot December (toen hij
verdween) ongeveer 20.000 gevallen van
cholera geregistreerd, waarvan 10.261 met
dodelijke afloop De niet aangemelde ge
vallen werden uiteraard in deze statistische
opgave niet verwerkt. Maar tienduizend
doden in vier maanden tijds is geen
kleinigheid
HET IS IN DE LOOP der jaren mogelijk
geworden al deze kwalen met genees
middelen te bestrijden. Veel tijd en geld
zijn aan onderzoekingen te dezer zake be
steed. De bilharzia bij voorbeeld heeft men
thans onder de knie, dat wil zeggen,
iemand, die lijdt aan de ziekte, kan ge
nezen worden. De laboratoria voor Tropi
sche Geneeskunde te Londen en andere
medische centra hebben op dit gebied
baanbrekend en voortreffelijk werk ver
richt Maar helaas is het zo, dat na ee*n
genezing fiaar al te vaak een nieuwe be
smetting optreedt.
Nieuwe geneesmiddelen rijn dan ook geen
blijvende oplossing op grote schaal.
Om daartoe te geraken, is het nodig, de
ziekten aan de bron (in de letterlijke zin
des woords aan te pakken. Een waarlijk
algehele en olijvende genezing is slechts
te vinden door de toepassing van elemen
taire hygiënische voorzorgsmaatregelen. De
basis van gemeenschaps- en persoonlijke
hygiëne is een voldoende hoeveelheid zui
ver waterEn de drie plagen van het
hedendaagse Egypte komen alle drie voort
uit het tekort aan zuiver water. Met deze
wetenschap voor ogen was het niet moei
lijk, in theorie vaat te'stellen, hoe het
Egyptische volk: van zijn Drie Plagen kon
worden verlost.
dig. Toch kon er in 1946 een begin worden
gemaakt met die oploising. Dat kwam zo.
In 1940, kort na het uitbreken van de
tweede wereldoorlog, waren tal van mark
ten voor Egyptische katoen (Egypte's voor
naamste exportproduct gesloten. De voor
uitzichten voor de Egyptische katoenbouw
waren somber. En hierdoor zag het er ook
met de welvaart van net volk weinig gun
stig uit De Britse regering deed toen het
aanbod, alle Egyptische katoen en katoen
zaad van de oogst 1940 te kopen tegen vast
gestelde prijzen Deze regeling was zowel
voor de Egyptenaren als voor de Britten
Egyptische vrouwen tappen zuiver
water uit de primitieve waterleiding
succesvol en lonend,
vormden de Britse en
ringen vervolgens
foor de oogst 1941
le Egyptische rege-
Joint Buying
Commission". Deze commissie bleef enige
jaren bestaan. De tota
zowat tachtig millioen
partijen kreeg van dit
zij kwamen voorts over
e winsten beliepen
gulden. Elk der
bedrag de helft en
rèen, dat elk hunner
de helft van zijn^ aandtjel zou beschikbaar
:he volk.
stellen voor het Egyptis
Wat de Egyrtische plattelandsbevolking
meer dan wat <raik nodig had, was eei
hooriyke drinkwatervooi
sloot men, de veertig
guldens" voor dat doel
werd begonnen met de
grote drinkwaterplan.
i be-
torziening. Ergo be-
millioen „katoen-
te besteden. In 1946
Uitvoering van het
T")JT PROJECT is veelojnvattend en groots
opgezet. Op sommige plaatsen werden
Artesische bronnen geslagen. Elders wer
den drinkwaterinstallatieb gebouwd, waarin
het (Nijl)water gezuiverd en gefiltreerd
wordt en vervolgens opgepompt door wa
terleidingen naar de derpen. Slaagt men
er in, de plannen alle uit te voeren, dan
Egypte-
van een overvloe-
nalaat grote indruk te maken. Hij verste
vigt de Christelijke kerk in de Duitse lan
den: Thiirlngen, Hessen en het land der
Franken. In 744 sticht hij de abdij te Fulda
en trekt dan naar Mainz.
Maar de Angel-Saksische bisschop, nu
reeds een oud man geworden, heeft nog
steeds één onvervulde wens: het bekeren
LA. en i V.V.D. raadslid. Hst
L?,r7"»"vbij ar vale XX'.» iL'r "f i
Zijn volgelingen deel-
Bij Dokkum, nu gelegen in het proces
siepark, waai in 1934 in Romaanse
stijl de St Bonifaciuskapel werd opgericht,
jaar in Juli komen hier duizenden R.K.
gelovigen bijeen' om de dood van Bonifa
cius te herdenken. Het zal op deze plaats
zijn de kapel is half overdekt en vormt
een zeer gunstig gelegen dpenluchttheater
waar paus Gregoriusj II zich zeer dat Dokkum de marteldood van Boni-
facius zal herdenken met een spel, waar-
zullen tegen 1957 ruim elf millioen I
naren in het genot zijn i
dige hoeveelheid zuiver water.
Behalve voor drinkwater zorgt het pro
ject ook nog voor andere dingen om het
infectie-gevaar te verkleinen. De huisvrou
wen en boerinnen krijgen „collectieve was
tobben", dat wil zeggen grote bakken of
vijvers, waarin zij klerjen, groenten en
gebruiksvoorwerpen kunnen wassen, spoe
len en afwassen. Op sommige plaatsen zijn
reeds openbare badplaatsen aangelegd. Al
deze installaties zijn zo opgesteld (aan de
buitenkant der dorpen), dat het besmet
tingsgevaar van buiten so klein mogelijk
is gehouden.
Groot is de populariteit, die de drink
water- en andere „walerplaninstallaties"
genieten. De resultaten fmerkbaar in een
verbetering der volksgezondheid) van deze
Anglo-Egyptische simentverking overtrof
fen de verwachtingen I verre. Honderd
duizenden boeren scheppen niet langer
hun water uit sloten of kanalen, doch tap
pen het in zuivere en onbesmette vorm uit
pompen en kranen.
Zelfs het eeuwenoude bijgeloof, dat de
wateren van de Njjl niet slechts de akkers,
maar ook de mensen vruchtbaar maken,
is bezig uit te sterven.
De Nijl moge dan misschien het geboorte
tal van zuigelingen doen stijgen, zeker is
echter, dat zuiver water de zuigelingen kan
helpen, op te groeien tot krachtige, ge
zonde mannen en vrouwen, die in het
Nijldal de vreugden dek levens kunnen
genieten.
ZUIVER WATER kost echter geld en
daarom was de practische oplossing van
het Drie Plagen-Probleem niet zo eenvou-
VAN Friesland is veel t^ vertellen en ln
de royaal opgezette ujtgave „Friesland,
toen. nu en straks" vertélt Friesland van
zichzelf. Een groot aantal bijdragen van zeer
bevoegde auteurs geeft dii boek in alle op
zichten gewicht. Er is bijna geen aspect van
het Friese leven, van de Fifiese bodem, land
aanwinning en de ontginriing tot de Friese
literatuur, muziek en schilderkunst, of het
vindt in dit lijvig boek zijn weerslag.
In dit veelkleurige boek ontwaart de be
langstellende lezer een kaleidoscopisch
beeld van een in alle opzichten belangrijke
provincie, waar niet allee i de zuivelindus
trie tot ongekende bloei is gebracht, maar
waar ook een eigen geestelijk leven heerst,
dat zich afépeelt op een belperkt maar onge
meen vruchtbaar taalgebied. Als propagan
dageschrift voor de Friejw cultuur heeft
deze „rondblik" waarde. En tevens is het
een getuigenis van de dranjg naar industrali-
satie in Friesland. Dat blijkt uit de adver
tenties van de vele gemeenten, die in een
nogal eenstemmig koor de industriëlen uit
nodigen zich op haar grondgebied te ves
tigen.
De uitgave wordt ingeleid door een kloek
stuk van de Commissaris dér Koningin in de
provincie Friesland. Zij wordt verlucht door
een groot aantal foto's, I waaronder zeer
fraaie. Het Algerpeen Pubjiciteitskantoor te
Leeuwarden heeft deze ree^ bijdragen over
landbouw, nijverheid, toerisme, cultqur.
sport en wetenschappen met een commissie
van redactie tot een fraai geheel saamge-
voegd en uitgegeven.
St Bonifacius, apostel der Duitsers en
Friezen
Buitenlandse bezoekers kochten Indertijd
gretig alle horloges op, welke op een ten
toonstelling te Genève prijkten, bekwame
vaklieden uit Genève emigreerden boven
dien naar Engeland en brachten daar de
industrie. Maar ondanks eigen productie is
Engeland eén der belangrijkste afnemers
van Zwitserland gebleven. De Zwitserse
horlogemakers trokken de wijde wereld in
en in de zeventiende en $e achttiende eeuw
telden zij zelfs Hindoe-prinsen onder hun
clientele.
In 1867 vervaardigde een horlogemaker
t La Chaux-de-Fonds Courvoisier ge-
klein genoeg was om een geheel nieuwe naam te krijgen. Men schrijft naamd. voor de Gaikwar van Baroda een
TT J lAttnt A TC tn XT U 1 ij J i horloge (versierd met 51 robijnen) in een
Peter Henlein, die van 1480 tot 1542 in Neurenberg leefde, de uitvinding kast. welke rijk met diamanten bezet was.
van het zakhorloge toe. Dit waren echter zulke zware, onhandige appa- plt"nieke. ?tuk koj?tte Tde Gaikwar hon-
i AA- i derdduizend francs. Een Jezuïetenpater nam
ratèn, dat men ze mqt iQ.de zak kon dragen, madr aan een ketting om de in l600 voor de aardigheid een paar kiok-
hals of aan eern gordel hing. Men noemde deze dingen ..Neurenberger ken mee naar Peking in de achttiende
v u i u i :i eeuw bestelden de Chinezen graag twee
eieren' en benutte ze eveneens als boksbeugels tegen struikrovers! horloges, die bij eikaar hoorden.
J^IEMANt) WEET wie het eerste horloge gemaakt heeft. Het heeft zich
langzamerhand ontwikkeld uit de klok. Iemand vond de veer uit, waar
door de slingergewichten overbodig werden. Zo ontstond een klok die op Jn lgfl? vervaardig(
tafel kon liggen. Omstreeks 1510 vervaardigde men een uurwerk, dat uit"La cha^-de-Fo
„bouwde", bestemd voor Marie Antoinette,
die echter nooit haar rekening van 30 000
francs betaalde.
Genève ait in het Jura-gebergte benoorden
het meer van Neufchfttel. De eerste horloge
Tegen het einde van de zestiende eeuw
begonnen de Hugenoten in de omgeving
van Genève horloges te fabriceren. Het
oudst bekende horloge werd door Martin
Duboule vervaardigd en had de vorm van maker in dle buurt WM «n Jonge slote-
een tlenpuntige ster. Dit antieke atuk be- maker. Daniel Jean Richard genaamd, die
vindt zich in het museum van Cluny te horloge van een reisiger in één dag
Parijs. Andere horloges uit die eerste perio- repareerde en er na anderhalf jaar soe-
vorm van tulpenbladeren, ken en knuUelen een voor zichzelf wist
te maken. In 1715 vestigde hij sich te Le
Locle, waar h(j zjjn broers en zoons *t)n
men te Genève „kalender- nieuwe ambacht leerde. Al gauw vervaar-
Het is algemeen bekend, dat digde de hele buurt horleges. Le Lecle.
keizerin Joséphine een horloge aan haar La Chaux-de-Fonds en Bienne vormen nog
Het nieuwste nieuwtje ontsproten
aan het brein van de Zwitserse hor
logemakers is een floto-electrische
klok, die 24 uur achtereen kan lopen
als ze één uur lang aa|n het licht is
blootgesteld, kunstlicht! of zonlicht,
direct of indirect. Vier éren van mid
delmatig licht zijn volaoende om de
veer geheel op te winden. Plaatst mén
de klok daarna in het! donker, dan
duurt het vier dagen tptdat de veer
geheel afgelopen is.
Daar de veer van de klok nagenoeg
steeds geheel gespannen is men
loopt met dit kleinood toch niet als
maar heen en weer van lichte naar
pikdonkere kamers loèpt zij met des
te groter nauwkeurigheid.
Achter de drie 1 uitjes in de voet
van het klokje bevinden zich de foto-
electrische cellen, die het invallende
licht omzetten in eet
stroompje. Daar deze c
geschakeld zijn, kan dat
heel zwak
Hen in serie
stroompje een
motortje van 45 gram, dat via een
ingewikkeld overbrengin
de veer opwindt, aan
gsmechanisme
ïrijven.
Na het armbandhorloge van keizerin
De horlo„-industrle ontwikkelde rich van j„,éphtae hoorde men tot 1 m niet meer
Ihadden I
honden, doodshoofden, duiven en nog veel
meer. Reeds ln de zeventiende eeuw ver-|
vaardigde f
horloges".
keizerin
armband droeg en dat de Zwitser** uit
vinder Breguet aen automatisch horlof*
alttfd
indui
het middelpunt
lustrle.
over dit type spreken. In dat jaar leverde
een horlogefirraa uit La Chaux-de-Fonds
er een aantal aan de Duitse marine. Men
trachtte deze horlogez bovendien ook naar
Amerika te verkopen, maar de proefzen
ding kwam terug met de opmerking:
„onhandig". In 19*4 waren polshoriogez nog
steeds niet op de markt verschenen, maar
tijdens de eerate wereldoorlog werden se
populsir. Thans is M pCt vsn alle Zwitserse
horloges van dit type.
van de horloge- Een polshorloge bestaat uit 160 onder
delen en ondergaat 1650 bewerkingen. Dul
ls de veer geheel opgewonden, dan
wordt het motortje auto
schakeld.
zend gereedschappen worden hiervoor ge
bruikt. van een schroevendraaier af. die
zulke kleine schroefjes l»ewerkt, dat er
50.000 in een vingerhoed gaan, tot een
machine, die de afmetinj heeft van een
kleine locomotief, waarmee men, tot een
duizendste millimeter nauwkeurig, metingen
kan verrichten. Ondanks deze technische
wonderen ts de Zwitserse horloge-industrie
een handwerk gebleven.
Het is de ervaren vakmari, die het massa
product vervaardigt, dat zo nauwkeurig
is, dat de absolute tijd benadert. De Zwit
sers zijn er zich echter terjiege van bewust,
dat zij hun produet steejds beter steeds
mooier, steeds accurater I moeten maken,
willen zij de eerste plaats op dit gebied in
d* wereld behouden.