gedicht; oren op verkeerde planeet? UIT DE OMGEVING Ondanks alle fabels verdienen wespen hun plaats in de natuur De veelvuldige toepassing van plastische stoffen Macaroni eten op de juiste wijze moet worden geleerd WILLEM DE ZWIJGER: EEA 79 Er is weinig overgebleven van de kastelen in Rijnland De heer Pelinck sprak voor „Die Goude" De taak van de Chr. vakbeweging Verhuizingen binnen de gemeente Loop der bevolking AT C~) AAR. <- ANNEER. GOLL ZILVER HORLOGES G.C.deVOOYS Uit vroeger tijden Goudse spetters T entoonstelling BOEKENKEUR MORGENROEP Grootscheepse diefstal van vet en aardewerk „Niemand begrijpt mij Hij wilde het gebrokene helen! Nieuwe grondstoffen voor de industrie Weer een Dickens-deeltje TWEEDE BLAD - PAGINA 2 GOUDSCHE COURANT ZATERDAG 14 MAART 19JJ ..Er is helaas heden tén dage weinig over gebleven van de vele mooie kastelen en bui tenplaatsen. die weleer in Rijnland te vinden waren." Dit vertelde gisteravond de heer K. Pelinck te Leiden, oud-directeur van de La kenhal aldaar, in een lezing getiteld ..Kastelen, ridderhofsteden en buitenplaatsen in Rijnland" die hij in „Ter Gouw" hield voor de oudheid kundige kring „Die Géude". De heer. Pelinck behandelde eigenlijk in deze lezing in het kort het boek over hetzelfde on derwerp. dat kortgeleden het licht zag en waarvan hij een der auteurs is. Een gedeelte van de kastelen In Rijnland stamt nog uit de Romeinse tijd. Die kastelen werden wel eena verwoest, maar even vrolijk weer opgebouwd op de oude fundamenten. Op dezelfde manier dus als dat acht eeuwen vóór Christus ge schiedde met Troje. Sommige kasteelheren bijvoorbeeld die van het kasteel Oud-Wassenaar beweerden trouwens van de Trojaanse helden af te stam- Van de uiterlijke vorm van de kaatelen vóór J400 is niet bijster veel bekend. De kastelen in Rijnland zijn in die tijd namelijk twee keer grondig verwoest. De eerste keer. toen ae gemoederen hevig in beweging waren door da moord op Alelda van Poelgeest, die een schone joffer moet zijn geweest en kort daarn* door het vrij heftige optreden van Jacobs van Beieren. De adel had tot de tachtigjarige oorlog het bestuur van Rijnland, hoofdzakelijk in handen Lezing voor Chr. Besturenbond In een vergadering van de Goudse Chr. Besturenbond in het Blauwe Kruis, sprak de heer J. ten Heuvelhof, penningmeester van de Ned. Chr. Bond van Overheidspersoneel, gisteravond over de taak van de christelijke vakbeweging. In wezen is de vakbeweging wel het zelfd- gebleven. maar de betekenis is in de laatste 40 jaar aan verandering onderhevig geweest, aldus spreker. Door de maatschappelijke ontwikkeling heeft de vakbeweging een veel grotere verantwoordelijkheid gekregen. Zij heeft mede haar taak in de maatschappij bepaald. Hierdoor moet zij in activiteit haar roeping waardig zijn. Het gaat in de chris telijke vakbeweging naast het behartigen van persoonlijke belangen om het gemeen schappelijk bezit van principiële waarden van het leven. Deze principiële waarden moeten de basis zijn van de maatschappe lijke samenleving. Als christenen hebben we een keuze ge daan, door Gods Woord aan te nenïen als richtsnoer voor ons leven, aldus de heer Ten Heuvelhof. Van bepaalde zijde zegt men dat de christelijke vakbeweging ni-t deugd. Want zegt men. de basis inoet zijn Gods Woord en de drie formulieren van enig heid. Maar dan worden de drie formulieren van enigheid boven Gods Woord gesteld, ónze krachten worden daardoor versnip perd, terwijl het zo hard nodig is dat de krachten worden gebundeld, omdat onze hedendaagse maatschappij een christelijke maatschappij moet worden, aldus de heer Ten Heuvelhof. Predikbeurten voor Zondag Ned. Herv. Gemeente. Sint Janskerk (Achter de Kerk 5) 9 en 10.30 uur ds H. M. Cnossen. 5 uur ds J. J. Koning (doopdienst). Westerkerk (EmmBstraat 33) 10 uur dr Gerh. Huls. 5 uur ds H. v. d. Akker. Kinderkerk (gebouw Calvijn, Turfmarkt 142) 10 uur de heer L. B. Korstanje. Ver. van Vrljz. Ned. Hervormden (Peper straat 128) 10.30 uur dr A. v. Biemen. Bent veld. Remonstr. Geref. Gemeente (Keizerstraat 2), 10.30 uur drs J. A. van Nieuwenhuyzen. Rotterdam. Evang. Lutherse Kerk (Gouwe 134) 10 uur ds N. Schenkman. Amsterdam. Oud-Kath. Kerk (Gouwe 107) 10.30 uur Hoogmis, 7 uur Vespers. Dinsdag 9.30 uur Woensdag 7.45 uur en Donderdag 9 uur H. Mis. Woensdagavond 7.30 uur lijdensmedi tatie. Geref. Kerk (Turfmarkt 60) 10 en 5 uur ds W. van Dijk. Geref. Kerk art. 31 (Turfmarkt 54a) 9.45 en 4.30 uur ds G. Koenekoop. Geref. Gemeente (Stationsplein 15) 10 en 5 uur dr C. Steenblok. Chr. Geref. Kerk (Gouwe 141) 10 en 5 uur ds G. Alberts. Nederd. Geref. Gemeente (Turfmarkt zZ achter) 9 30 en 4.30 uur ds Joh. van Weizen. Donderdag 7.80 uur ds Joh. van Weizen Vrije Evang. Gemeente (Turfmarkt 23) 10 en 5 uur ds J. I. van Wijck. Zaterdagavond 7.30 uur bidstond. Vrije Geref. Gemeente (Zeugstraat 38) 10 uur ds H. J. Grisnigt. Leger des Heils (Turfmarkt 111) 10 uur heiligingsdienst. 6.45 uur openluchtsamen komst Markt. 7.30 uur verlossingssamen- komst; leiders majoor en mevr. S. Bar te werk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen (Spieringstraat 49) 5 uur ^Goudse Stadsevangelisatie (Spieringstraat 2a) 10.30 en 7.30 uur de heer W. F. Kloos. M M. Schouten van Tollensstraat 12 naar Wachtelstraat 19. G. Dukker (6 persj. v Woudstraat 7 n. Vest 63; C. Dukker (4 pers.) v. Herenstraat 71 n. Woudstraat 7; B. L. J. Klever (5 pers.), v. Pinksterbloemstraat 1 n. Bellamystraat 10: L. C. Louwerenburg, v. Fluwelensingel 11 n. Koningin Wilhel- minaweg 251; C. F. Bos. v. Sophiastraat 37 n. Groenendaal 68; P. J. v. d. Berg (2 pers v. Vlamingstraat 50 n. Wilhelminastra.it 23b; R. Joosten. v. Herenstraat 52 n. IJs- eellaan 213; J. E. Bisschop—v. Rijn (2 pers v. Veerstal 3 n. Regentesseplantsoen 24; M. Olthuijsen—Straver v. Herenstraat 99 n. Willem Tombergstraat 33; F. TuUnderv. Constantijn Huygensstraat 81 n. Meidoorn- straat 7; D. Lafeber—Kok v. Raam 224 n. Krugerlaan 6; J. A Lafeber v. HoutmaAs- gracht 25 n. Krugerlaan 6; T. Broer. v. Raam 44 n. Lange Dwarsstraat 22 W Klomp (2 pers.), v. Kleiweg 112 n. WJ*®1" laan 41; E. M. Grassi—Thompson (2 pers.), v. Zwaansgat 3 n. Tuinstraat 52; N. Lugt- hart (3 pers.), v. Burgemeester Ga&rlandt- singel 12 n. Van Baerlestraat 36; J. Krijgs man (8 pers.), v. .Prinses Julianastraat 11 r.. Ridder van Catsweg 106; A. Krijgsman (7 pers.), v. Ridder van Catsweg 106 n. Tweede Kade 40; J. J v. Kleef (6 pers.), v. Graaf van Bloisstradt 99 n. Gouwe 82; J. J. v. d. Heuvel, v. Wijdstraat 33 n. Burgemeester Martensslngel 133; T. Gaal (2 pers.), v. IJe- eellaan 48 n. Raam 300; E. Perdijk—Bloot, v Koningin Wllhelminaweg 165 n. Nieuwe Haven 208; J. Snaterse—de Graaf v. Van Heusdenstraat 28 n. Nieuwe Haven 89; J. J. Brlen (2 pers v. Da Costakade 86 n. Vla mingstraat 50; W. F. Hol (5 pers.), v. Derde Kade 80 n. Vlamingstraat 48; C. Bijkerk v. WalvlMtraat 46 n. Prinses Julianastraat 13; M A. IJsselstijn (4 pers.), v. IJssellaan 2 n. I.Issellaan 2»; M. Sonnemans (5 perS-), v. Bogen 48 n. Groeneweg 50. had. De adel werd er niet rijk van. Da lande rijen brachten niet vaal geld in het laatje de grond die bij een kasteel hoorde wSs over het algemeen niet groter dan veertig hectare hoewel de boeren werden uitgezogen. Het grootste deel van het Inkomen van Rijn lands adel kwam echter uit de vardiensten door het uitoefenen van de rechtspraak. Na lioo veranderde het doel van de kastelen geheel. Het waren nu niet meer woonhuizen, het werden voor het grootste deel hulzen die men er b(J hield ala een soort zomerhuisje. Dit is ook de reden dat men zich hoe langer hoe meer concentreerde op een streek waar duinen lagen. Van de kastelen^dle na 1000 In Rijnland tljn gebouw of herbouwd zijn thana nog over Duivenoord. Warmond,Endegeest en OUd- Poelgeest. Alleen op de eerste twee wonen nog afstammelingen van de oorspronkelijke eigenaren. Kndegeest en Oud-Poelgeest worden thans voor andere doeleinden gebruikt, ildus de heer Pelinck. Gevestlgdefi: J. W. D. Melius, van Ave- reest naar Wilhelminastraat 45; G. J. A. Kleiweg, v. Den Haag n. P. C. Bothstraat 51; C. P Kijkuit (6 pers.), v. Mlddelharnls n. Van Bergen IJzendoornpark 3a; P. L. Binken (4 pers.) v. Boskoop n. Dotterplant- aoen 44; M. IsarinBuiter v. Amsterdam n. Fluwelensingel 101; J. Kamatra (4 pers v. Den Haag n. Joubertstraat 72; A. H. Oosters (4 pers.), v. Zeist n. Wederikplant soen 10; W. BosHulters v. Centraal Be volkingsregister n. woonwagen; J. V. P. Kool (3 pers.), v. Hilversum n. Koningin Wilhelminaweg 128; A. A. v. d. Heuvel— Slingerland v. Hekendorp n. Burgemeester Martensaingel 133; B. J. Beukelman (5 pers v. Rotterdam n. Stadhouderslaan 4; R. Klein' v. Brunssum n. Willens 21; R, J. M. v. Aark (3 pers.), v. Waddinxveen n Dotterplantseen 20; A. J. Kramer v. Lan- gedijk n. Bodegrgafse Straatweg 2; J. Nap, v„ Ouderkerk a. d. IJssel n. Westhaven 11; J. Roukema. v. Midwolda n. Krugerlaan 70; C. F. v. Tongerloo (2 pers.), v. Indonesië n. Krugerlaan 165( G. H. Brummëlkamp, v. Den Haag n. Sophiastraat 49; O. J. v. Dorp, v. Kampen n. Zuidelijke Steynkade 26. Vertrokken. Saman, van Boelekade 175 naar Amsterdam. Rapenburg 39hs; S. E. M. Floeren v. Eerste Kade 67 n. Soest, Hel- lingweg 1-5; J. W. Wessellnk—Schouten, v. Karekietstraat 43 n. Alphen a. d. Rijn. De Ruyterstraat 41; G. Elzenga, (2 pera.), v. Van Swietenstraat 20 n. Driebergen, M v. Carnbeelaan 57; W. A. v. Pomeren, v. Graaf van Blolsstraat 91a n. Rotterdam. Tocht- straat 103 b; C. P. v. d. Panne, v. Joubert straat 178, n. Reeuwijk, Wethouder Vente- weg 59; A. C. DooremansVrugt, v. Jan Luykenstraat 40 n. Dordrecht. Nicolaas- etraat 13; P. A. Woudenberg, v. Burgemees ter Martensslngel 39 n. Haarlemmermeer, Prevlnaireweg 1: J. C. Heuvelman, v. Jan Lukenstraat 40 n. Rijswijk. Kerklaan 74; W. C. de Gee, v. Jan Luykenstraat 40 n. Enkhulzen, Admiraliteiteweg 27; J. Aga- towski (2 pers.), v. Vossiusstraat 32 n. Rot terdam. Van Brakelstraat 20; J. v. Grondel (4 pers.) v. Lijsterbesstraat 26 n. Rotterdam Willem Beukelezstraat 5b; D. G. J. Qkkerse v. Van Strijenatraat 15 n. Amsterdam, Vos siusstraat 56. (Advertentie) Chr. Hist Unie komt met, eigen lijit uit In een ledenvergadering van de Chris- telijk-Historische Kiesvereniging „Gezag en Vrijheid" werd met grote meerderheid van stemmen besloten niet met de Anli- Revolutionnaire Partij en de Staatkundig Gereformeerde Partij samen te werken en derhalve met een zelfstandige lijst uit te komen. De candidatenlijst ie als volgt samengesteld: 1 A. E. Pek; 2 J. Kaptein; 3 A. Perdijk; 4 S. Swaneveld; 5 C. M. Kamphuisen; 6 H. J. Rabouw; 7 A. J. van Vliet; 8 P. J. Koerts: 9 mevr. C. Pitlo-v. d. End: 10 A. Heijmenberg; 11 C. Janssen, 12 G. den Houdijker. Uit deze lijst blijkt, dat het zittende raadslid, de heer A. Verboom, niet in de nieuwe raad terugkeert. Puzzlewinnaars Ook deze week hebben de trouwe puzze laars zich gebogen over de week-end kruis- woordpuzzle. Talrijke inzenddngen waren het resultaat van hun scherpzinnigheid. De prijswinnaars zijn: prijs van 5; W. J. van Doorn, Mr D. J. van Heusdestraat 36 te Gouda. Prijzen van 2,50: C. Radder, Karnemelk- sloot 4 te Gouda en P. Rijlaarsdam, Kerk- weg 192a te Waddinxveen. De prijzen kunnen aan ons bureau wor den afgehaald of worden op verzoek toege zonden. VOORZITTER EXAMENCOMMISSIE De minister van onderwijs, kunsten en wetenschappen heeft als voorzitter van de commissie, te Utrecht belast met het af nemen in 1953 van het staatsexamen ter ver krijging van de akte van bekwaamheid als onderwijzer(es), aangewezen de heer G. J. Banninjt te dezer stede, inspecteur van het lager onderwijs in de inspectie Gouda. De Goudgche Courant meldde: 75 jaar geleden Velen hebben gebruik gemaakt van de mogelijkheid, die burgemeester mr A. A. van Bergen ÏJzendoocn bood om het ge schenk van de stad, ter gelegenheid van zijn huwelijk aangeboden, te bezichtigen. De leerlingen van de armenscholen zijn op kos ten van de burgemeester gul onthaald. 50 Jaar geleden B. en W. hebben een schrijven aan de raad gezonden naar aanleiding van een motie, die de heer G. Prince voorstelde en die de raad heeft aangenomen, in deze motie wor den B. en W. verzocht een onderzoek in te stellen naar de mogelijkheid en wenselijk heid van het stichten van een krankzinni gengesticht te dezer stede. B. en W. hebben zich gewend tot de gemeentebesturen van Arnhem en Delft met het verzoek inlichtin gen te verschaffen. Op grond van deze in lichtingen de kosten bedragen ongeveer 2500 per verpleegde en oihdat zij het geen dwingende noodzakelijkheid achten, dat er in Gouda een krankzinnigengesticht komt. ontraden B. en W. de raad de op richting van een zodanige instelling. 25 jaar geleden Op 13 Maart heeft de heer P. Rozendal de eerste steen gelegd voor het in aanbouw zijnde verenigingsgebouw aan de Heren straat. 14 Maart IJl uur Vellins gebouw. Zaalhand bal wadstrijden Vires et Celerltas. 14 Maart uur Concordia: Uitvoering mond- accordeonvereniging „Crescendo". 14 Maart I uur, Veemarktrestaurant: Opvoe ring van .Je moet er niet mee spelen" door toneelgezelschap „Ons Genoegen". lf Maart t uur, Thalla Theater: Corsetten- ehow Firma Breek. lt Maart I uur R.K« Parochiehuls, Comt. HuUgensatraat: Vergadering speeltuinvereni gingen ln „De Korte Akkeren". 17 Maart CS uur Stadhui*: Aanbesteding dem ping van gracht ln Naaierstraat en Achter de Vismarkt. 17 Maart t.M uur, Daniël: Contactmiddag voor werkzoekenden, bespreking actuele vra gen. 17 Maart 7.3»—1.30 uur Openbare Leesza.-U: Spreekuur Pro Juventute. 17 Maart 7.30 uur Het Schaakbotd: Openbars aanbesteding o.a. van verhoging dijkgedeelten ven Zuidplaspolder. 17 Maart 7.45 uur Daniël: Tijdrede ds J. J. Ruys over „De watersramp en Godsgenade". 17 Maart 1.30 uur, De Zalm- Jaarvergadering Ned. Rode Kruis. II Maart 2.3S uur, Daniël: Culturele middag voor werkzoekenden, lezing W. Klein over „Humor ln de moderne literatuur". ll Maart 7.3» uur, Oud-Kath Kerk: Lijdens meditatie. 13 Maart 7.45 uur VrUe Evang. Gemeente: Zendingsavond, sprekers dr én mevr. Morris over „De ervaringen van een zendeling-arts ln India", met lichtbeelden. 13 Maart 8 uur veemarktrestaurant: Wijk- avond Ned. Herv. Wljkgemeente. 13 Maart 8 uur Reünie: Spreekbeurt ds J. Btrger voor Logosverband. 13 Maart 8 uur Westerschool: Bijbellezing ds H v. d. Akker 18 Maart 7.3» uur Concordia: Hutspotavond meisjesclubs Hervormde Jeugdraad. 18 Maart 7.30 uur Nederd. Geref. Gemeente: Spreekbeurt ds Joh. van Weizen 18 Maart 7.30 uur CalvUn: spreekbeurt ds R. Kok, bidatond voor het gewas 18 Maart 8 uur Daniël: Bileenkomst Ned. Herv. Gemeentekring Wijk lil, lezing Jac. Jon ker over „Jehova's Getuigen". 18 Maart S uur Nieuwe Schouwburg: Opvoe ring cabaret-revue „Ditjes en Datjes" door Gouds cabaret „De Speeldoos' HU Maart 2.34 uur Daniël: Contactmiddag voor werkzoekenden, bespreking sociale vragen. 21 Maart 4.30 uur. Van Bergen IJzendoorn park: Provinciale Parkwegwedstrijden „Vlies et Celerltas". 21 Maart I uur Het Blauwe Kruis: Feestelijke slotbijeenkomst Humanistisch Verbond. Bioscopen Reünie: De tijger Akbar (met Harry Piel en Hllde Hildebrandt). Aanvang Zaterdag. 3. 7 en 6.18 uur. Eondag 3. 5. 7 en 9 15 uur. Schouwburg: Limelight (met Charlie Chap lin). Aanvang Zaterdag en Zondag 3, 6 en 0 uur, overige dagen 3 en 8.15 uur. Thalla: Een nacht zonder zonde (met Paul Kemp en Grethe Weiser). Aanvang Zaterdag :i.' 7 en 9.18 uur. Zondag 3, 5, 7 en 8.15 uur, overige dagen 3 en 8.15 uur. Sport op Zondag Voetbal: Olympia—Meerburg, arr.vang 2.30 u. Zondagsdienst artsen Artsen: Van Zaterdagmiddag 3 tot Zondag avond 13 uur zijn aanwezig de doktoren J. Fl. T Remme, Fluwelensingel 88 (telefoon 3003) i n R Rombach. Van Baerlestraat 9 (telefoon 3100). Tandartsen: Zondagmorgen Is van 11.30 tot 12 uur aanwezig J. G. A. Tijsterman. Blektr*- singei 15 (telefoon 2328. bij geen gehoor 102b). Apothekersdienst Steed* geopend (des nachts alleen voor re cepten) Apotheek E. Grendel, alléén Prins Hendrikstraat 15c. en Apotheek J. Rond, Klei weg 78. Dokterstelefoon 402». Ziezo, dat weten we dan alweer en we hebben natuurlek even stom van verbazing en bewondering gestaan: een electrisch ver warmingselement voor de kaastobbe, elec- trische kaasmessen, automatische kaasma ken, enorme arbeidsbesparing, geringe be smettingskansen, melkbusreiniger enzo voorts. Toe maar, we zijn op de goeie weg. Over een paar jaar komt er op zo'n technische veeteeltbeurs een electrisch hoe: als je op dit knopje drukt komt er volle melk uit, als je op dat knopte drukt, krijg je tapte melk. En kijk eens hoe handig: dit knopje is voor de yoghurt en dat voor de karne melk. Dit schakelaartje omdraaien: koffie room en als er ergens kortsluiting is, is de melk zuur. En dan zit er hier nog een handeltje: naar links omzetten en boe zegt de koe Naar rechts omzetten en plop zegt de koe. Want dat houden we aan net als dat boe zeggen. Anders is er straks voor de vreem deling niets meer te zien in Holland. Kun nen ze net zo goed tn Amerika blijven, daar zien ze ook niets anders dan machines. ,,'t Handwerk verdwijnt", zegt U? Welnee, d'r komt ander handwerk voor in de plaats. Hoort U maar: „Jan, zet eens een nieuwe weerstand in die veriabele condessor van Liesbeth. Ze geeft nu al twee dagen, 0,6'/i vet te weinig. En kijk dan het loeicontact van Marie even na: ze genereert tegen woordig verschrikkelijk. Schuur de polen van Mientje even bij. En ik geloof dat Corry slecht geaard staat, d'r kwamen vonken uit d'r staart". En dan gaat Jan aan 't werk. Als hij tijd over heeft, kijkt hij de conductor-contacten nog even na bij Joukje III, die net peltn- porteerd is uit Bolsward en een beetje met d'r productie-apparaat sukkelt. Als Jan klaar is, moet hij naar de cursus: een cur sus in supersonisch melken. Maar da's voor een volgende tentoonstelling. JAN TERGOUW. Bioscopen Een nacht zonder zonde Thalin Theater. Een arm studentje, dat de kamerhuur niet betalen kan, een ver strooide professor, een verliefde hoteldirec teur, die z'n kans verknoeit, een heer die bang is dat grootpapa uit Amerika zijn verloofde te werelds zal vinden, die opa en die verloofde en tenslotte een romantische ober en een naar liefde hunkerende onder directrice. Dat zijn de personen in hotel „Alpenroea" die voor een leuke originele liefdescomedie zorgen. Een spel van opzet telijke persoonsverwisseling waardoor de hoteldirecteur, de opa. de verloofde en nog anderen met voorbedachten rade bedrogen worden, in alle eer en deugd evenwél. En de geestige en spanningbrengende ver wikkelingen. omlijst met muziek, zang en dans. ontwaart de toeschouwer oude beken den als Paul Kemp, Grethe Weiser, Fritz Kampers en nieuwe gezichten als Bruni Löbel, Charlotte Daudert. Hij ervaart daar bij dat die oudjes het nog best doen en de nieuwelingen ook de kunst van het acteren verstaan. De tijger Akbar\ Bioscoop. „De tijger Akbar" is een circusfilm vol romantiek, hartstocht liefde. Een film ook, waarin de harde strijd om het bestaan in een circus en de onderlinge naijver een grote rol spelen. Akbar, de mooiste tijger uit een roof- dierengroep, doodt op haar huwelijksdag de dompteuse. 'Maar het circus gaat door. Een film. waaraan de bezoeker, die van het circus houdt, zeker zijn genoegen zal beleven. Woest water Klaas Toxopeus, de schipper van de red dingboot „Insulinde" te Oostmahorn, blijkt de smaak van het schrijven te hebben beet- gekregen. Na de verschijning van zijn „Vliegende Storm" heeft deze Nederlandse zeeman de beschrijving van zijn herinne ringen voortgezet in „Woest Water". Ook dit is een boek geworden van sterke kerels, Wind en zout water, een verhaal van een zoon van een stoer Gronings geslacht. De schrijver heeft door zijn eigen herinnerin gen de geschiedenis geweien van een vis sersman, Riekus Dijk, die van garnalenvis- eer op de Lauwerszee het door hard werken weet te brengen tot Noordzeevisser. Het issersleven is van de kant, waarvan Toxo peus het beschrijft, in de Nederlandse litte ratuur nog vrijwel onbekend. Het boek ver telt over eenvoudige mensen, tiie groot zijn in hun zeemanschap en onverzettelijkheid. Het is verlucht met fraaie foto's uit het archief van de directeur van de Konink lijke Noord- en Zuid-Hollandse Redding- maatschappij, de heer H. Th. de Booy. Hoe up to date Klaas Toxopeus is, blijkt wel uit het feit. dat hij zelfs de rampnacht van 1 Februari, zoals hij die beleefde, heeft be schreven. Ook dit boek van deze schrijven de zeeman is verschenen bij de N V. Inter nationale Uitgeversmaatschappij „Het We reldvenster" te Baarn. Humphrey's Klok Er is weer een deel uitgekomen in de Dickensserie van de Uitgeverij „Het Spec trum" te Utrecht. In de vertaling van C. J. Kelk verschenen twee verhalen in één^eel: Humphrey's Klok en Amerikaanse Ir®uk- ken. In Humphrey's Klok komen delude vrienden Pickwick en Sam Weller weer ten tonele. Het is op de gezellige Dickensmanier geschreven en zo zullen ook heden ten dage de lezers hun genoegen wel beleven aan deze geschiedenis, die geïllustreerd is met de platen uit de oorspronkelijke uitgaven. Dit laatste is ook het geval met het andere verhaal. Dickens schreef zijn Amerikaanse Indrukken na een reis, die hij in 1842 met zijn vrouw naar .Amerika heeft gemaakt. Zij getuigen van een satirische werkelijk heidszin. Kleine juridische vraagbaak Wat er zoal bij trouwen, scheiden, erven en dergelijke, wettelijk kan gebeuren is iets waarvan de nlet-jurist gewoonlijk Wei nig weet. In de Practische Bibliotheek van Uitgeverij Born N V. te Assen is nu een Kleine Juridische Vraagbaak uitgekomen, die weliswaar niet volledig is dat kan ook niet maar die als oriëntering erg handig is Een practisch boekje, dat zijn weg wel zal vinden. Schrijven zonder fouten In een poging te bereiken, dat iedere Nederlander zijn moedertaal foutloos zal schrijven, hebben H. J. Scheepens en M. B. Teipe een boekje geschreven, dat „Schrijven zonder fouten'! neet. Het behandelt ln dertig lessen in kort bestek de theorie van onze taal en de préctische toepassing er van. Uitgeverij De Bunte te Overveen' gaf er een handig formaat aan. ptR ZIJN DICHTERS, die door een zekere schroom weerhouden worden van de onmld- dellijke zelfbelijdenis, ze zoeken de vermomming in een verschijningsvorm, die seeld kan zijn van hun neigingen, dromen en conflicten. Dat Aart van der Leeuw tot le achrijvera van deze geaardheid behoort? wie zal er aan twijfelen, die hem in de reeks /an prozaschetsen, de „Vluchtige Begroetingen", in steeds weer andere en altijd weer verrassende gestalten heeft zien verschijnen? Maar wat voor zijn proza waar is, geldt evenzeer voor zijn poëzie. Zelftfde „ik" van zijn verzen valt niet altijd samen met de dichter, ia in vele gevallen een fictieve persoonlijk heid, slechts door overeenkomstige levensomstandigheden aan de dichter verwant. Wie bijvoorbeeld is die „ik" in onderstaand gedicht? Een boer, die zelf zijn hoeve gebouwd, zijn land ontgonnen en ln een lang en werkzaam leven zijn bezit tot „aan de einder" uitgebreid heeft. Een man echter, die in zijn jonge jaren de lust van het zwerven heeft gekend en die nu in het krachtige bewustzijn van het verworvene zegt de lege illusie van de drang naar de verte te doorschouwen. Op die verre wegen Is geen anker plaats voor het hart te vinden; het „welkom" wordt bijna onmiddellijk gevolgd door een „vaarwel", en wie uitgaat om de pracht der wereld te zien, vindt overal het stof der landwegen. Vandaar zijn verzoek aan zijn Jonge vriend, die straks zingend er op uit zal trekken: „Ga mijn huis zwijgend voorbij; maak mij niet wakker; ik ga toch niet mee". Maar voor hij ten einde gesproken heeft, onthult zich het eigenlijke motief voor dit verzoek: hij is bang dat de wekroep van de jongen iets in hem zal losmaken, dat hem nopen zal mee te gaan, tegen beter weten in de illusie van de vrijheid tegemoet. Het is het oude conflict tussen droom en daad, dat hier in de tegenstelling van man en jongeling geheeld werd, en de bijna gefluisterd» bekentenis aan het eind van het gedicht bewijst, hoezeer voor de ouder wordende dichter de verlokking» van de droom onweer staanbaar bleven. rr* Daar ligt de wezenstrek, die hem verbindt jnet de „ik" van dit gedicht. Ik bid u, vriend, maak mij niet wakker, Wanneer oij vroeg, in lentetijd. Met snellen tred voorbij mijn akker, En juublend langs mijn drempel schrijdt,' Mijn van den arbeid bloedge handen Hebben dit hechte huis gebouwd, Ook deze groene korenlanden ZVn mtfne tot waar de einder blauwt. Uit: „Het Aardsch Paradijs" Ik ben ze moe, die uerrs tochten, Slechts met ona hart als reisgezel, Waar waaiend stof bleek wat wij zochten, En ieder welkom een vaarwel. Ik bid u dus, mijn jonge makker. Stap zacht en demp uw vreugdgeschal. Want roipt Uw lokkend lied mi) wakker, Jk vrees, dat ik u volgen zal. AART VAN DER LEEUW 1876-1931 Zondagsdienst Doktóren Van Zaterdagmiddag 2 tot Maandagmor gen 8 uur zijn aanwezig de doktoren; KrimPenerwaard: J. G. Antvdmk te Schoonhoven (telefoon O 1823—432); A. Blom te Krimpen a. d. IJssel (telefoon O 1895—355); Joh. Bouman te Gouderak (te lefoon O 1827—312); J. K. Hoogenboezem te Lekkerkerk (telefoon O 1805—303). Boskoop: P. J. de Wilde (telefoon 40). Haastrecht. Oudewater en Polsbroek: F. J. G. Oostvogel te Oudewater (telefoon 368) Moordrecht en Nieuwerkerk a. d. TJaael: dr S. J. Hage te Nieuwerkerk a. d. IJssel (telefoon O 1803305). Reeuwijk: J. v. d. Goot (telefoon O 1829 254). Waddinxveen: P. v. d. Linde (telefoon O 1828—450). ZevenhuizenBlelawUkW. H. Verduyn den Boer te Zevenhuizen (telefoon O 1802— 204). Ammerstol Predikbeurten. Ned. Herv Kerk 10 uur da J. B. Th. Hugenholtz. Ned. Herv. Evangelisatie 10 en 6.30 uur de heer A. Vlaanderen te Naarden. Bergambacht Burgerlijke Stand. Ondertrouwd: N. v. Elten, 27 j., te Bodegraven en P. N. van Vliet 26 I Gehuwd: J. Schep. 29 J. te Vlist en A. de Hoop, 25 J.; C. M. van Wijngaarden, 20 j.. te Stolwijk en C. Petera, 20 j Feest landarbeiders. De afdeling Berg ambacht van de Landarbeidersbond hield haar winterbijeenkomst. De heer Roelofs uit Den Haag was de spreker Opgevoerd werd het toneelstuk „Tineke van Urk", dat mooi werd gespeeld. De zaal van 't Centrum was goed gevuld. Dammen. Uitslagen onderlinge compe titie leden Damclub D.I.D.: G. Graafland— T v d. Hak 2—0; C. Teeuwen—K. Mak 0—Z; W. Ravensberg—K. Mak 1—1; A. Pek—C. v. d. Berg 2—0; P. Vermaat—M. Visser 1—1, A. C. P. de Langen—J. Speksnijder 1—1: J. Bieleveld—W. Ravensberg 2—0; C. Deelen— C. van Eijk 2-0; A. C. P. de Langen-.B v. Herk 1—1; J. Bieleveld—K. v. d. Werken 2—0; K. Mak—C. Deelen 0—2. Predikbeurten. Ned. Herv. 9.30 uur ds J. Lekkerkerker. 6.30 uur da P. H. de Ruiter te Moerkapelle. Uitgetreden Ned. Herv. Kerk 9.30 en 0.30 uur leeadlenst. Geref. Kerk 10 en 6.30 uur da J. Firet te Rotterdam. Bodegraven In de nacht van 3 op 4 Maart betrapte de waker van de particuliere nachtveiligheids- dienst te Bodegraven twee leden van het personeel van een expeditiebedrijf bij het stelen van een hoeveelheid vet. afkomstig van een vleeswaren- en conservenfabrlek uit Weert en bestemd voor de N V. Ned. Margarine- en Spijsvettenfabrieken te Zwammerdam. Beide mannen bekenden de diefstal te hebben gepleegd. Voort» kwam aan het licht dat zij zich sinds Juli van het vorig jflar aan dergelijke diefstallen hadden schuldig gemaakt, niet alleen van vetten, doch o.m ook van aardewerk. afkOmstis van een aardewerkfabriek te Gouda. Het uitgebreide onderzoek wees evenwel uit dat nog vijf leden van het personeel zich aan de diefstallen hadden schuldig gemaakt. Ook zij eerden gearresteerd. De waarde van de gestólen goederen kon nofr niet Worden ge schat. maar men vermoedt dat dit een vrij hoog bedrag zal zijn. Chr. Middenatandsvereniglng vergaderde. Gisteravond kwam de afdeling Bodegra ven van de Chr Middenstandsb. in gebouw Berea onder voorzitterschap van de heer G. Batelaan in jaarvergadering bijeen. Het jaarverslag van de secretaris, de heer J. C. Veerman, behandelde het voortdurend stij gende ledental en de eigen plaats die de Chr. middenstanders innemen. Spontaan werd gehoor gegeven aan een oproep van de Bond om alle steun te verlenen aan het Nationaal Rampenfonds. De penningmeester, de heer J. Kalkman, deelde in zijn jaarverslag mede dat de po sitie van de kas gezond is. Als bestuurslid werd herkozen de heer J. C. Veerman, ter wijl de vacatures werden aangevuld door het verkiezen van de heren C. Vreeken Jzn. en M. Scheer. j Ter afwisseling van het huishoudelil.ee gedeelte draaide de heer Jac de Vries enige aardige filmpjes over Bodegraven. Groslijst K.V.P. De door de afdeling Bo degraven van de K.V.P. samengestelde groslijst voor de a.s. gemeenteraadsverkie zing ziet er ln alphabetische volgorde als volgt uit: Th. B. Agterhof. Th O. Bunnik. C J v. Doorn (heeft zitting ln huidige raad). A. R. v. d. Heijden (heeft zitting in huidige raad). A. de Jong Jr. H. Keukens H W. Kuipers, S. J. Steenbergen. G. J. Veldhui zen (heeft zitting in huidige raad). A. Ver hoef en W. A. v. Zoest. Zevenhuizen Beroep uitgebracht. De kerkeraad van de Geref. Kerk alhier heeft thans beroepen candidaat J. Wessel te Leiden. Raad bijeen. De Raad is in openbare vergadering bijeengeroepen tegen Woensdag, halfacht. Burgerlijke Stand. Geboren: Johannes, zn van J. J. Breedijk en C. van Kralingen. Ondertrouwd: J. A. Verweij 27 jr en C. Ploeg 22 jr; C. van der Knaap 26 jr en |t Bos 22 jr. Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk 10 uur ds B. Baks te Cappele a. d. IJsael. Kapel a. d. Rotte H) uur ds W. Bloemen- daal. Geref. Kerk 9.30 uur leesdienst, 2.30 uur ds J. C. Lammens te Rotterdam. BURGERLIJKE STAND Geboren: Antonia Johanna Geertruida, d. van K. Kersseboom en A. J. G. Haverkamp, Lange Tiendeweg 62. Ondertrouwd: J. de Booij en A. R. A. Dortland: J. Hulsman en W. J. van der Kaa; W. J. Meijer en M. T. van Leeuwen; P. Sjardijn en M. van der Kleijn; H. van der Kleljn en H. de Bruin; G. Tier en M. B Pieters: J. Snaterse en M- A. Eikenboom: M. H. Neerscholten en A. M. Jansen. Overleden: Johanna Zorg. wed. van A. Verschoor, 89 jaar; Lourentius Antonlue van der Hoorn. 60 Jaar. EXAMINATOR B.N.A. De Bond van Nederlandse Architecten, de B.N.A., heeft tot examinator voor het exa men in 1953 voor bouwkundig opzichter be noemd de heer H. de Meer, bouwkundige bij gemeentewerken alhier. MARKTBERICHTEN KAASMARKT CROOT-AMMBRS 14 Maart. Aangevoerd 1 partij, zijnde 25 •tuks, wegende 125 kg, 2,li per kg. Han del kalm. Waterpolo POLO-PROGRAMMA Dinsdag worden in het Spaardersbad ge speeld voor de competitie van de kring Gouda: G.Z.C. 3—Gouwe 2 (dames) en S.Z. en P C B Z C. (dames) en voor de kring Rotterdam: G.Z.C. 2—Gouwe (heren). Boskoop Bloemenveiling. Coöperatieve verenigln» „De Boskoopse Veiling". J3 Maart v»; stuk: Hyacinten 16—22; Kalanchoë 17-it. Magnoliabloemen 25—31; Rhododehdronkon pen in art 31; Wem lila 19—28; idem Pink Pearl 32—43; Sterkers Hisakuratakken l<$ srt 110: id. 2e srt 95; Sierkers Flora-plena- takken le srt 80; 2e srt 65; 3e srt 45; Prunu*. tribolatakken le art 28; 2e art 24; Forsythia. takken le srt 32; 2e srt 27; Azal'ea-mollistak- ken le ert 75; 2e ert 60; Primula's 17—26 Per bo«: Fresia's 32—50; Mahonieblad le irt 95; 2e srt 76; 3e srt 45; Andromedablad le srt 52; 2e srt 41; 3e srt 26. Twee rijwielen gestolen Ten nadele van een Boekoper, die aan de Otweg woont, is een rijwiel gestolen. Voor de gedupeerde, die zijn fiets bij een kennis voor de deur had gezet, is het een zwaar verlies. Enige tijd geleden moest na een ongeluk zijn linkerbeen worden geampu teerd. waardoor het rijwiel zijn enige mid del van vervoer werd. Uit een garage is nog een fiets gestolen. De eigenaar had daar «en bromfiets ge huurd. Toen hij terugkwam Was zijn stalen ros verdwenen. Eén dame in Jeugdgemeenteraad De voorbereidingen voor de Jeugdgemeen teraad. die Woensdag 25 Maart voor de eer ste maal in besloten zitting zal bijeenko men, zijn thana zover gevorderd, dat voor alle politieke groeperingen jongeren bereid gevonden zijn in de jeugdgemeenteraad zit ting te nemen. De raad bestaat uit de heren M. A Buitenhuls, A. M. de Jong, A. Klei hoek. H. Koetsier. P. T. van Leeuwen en Th. v. d. Mast (allen Prot. Chr.), W. de Jong, A. v. d. Meer en M. Verlaan (K.V.P.). H. Hooftman en G. Vermeij (V.V.D.), mej. A Stouthart en J. v. d. Wolf (P.v.d.A.). Radiodistributie geetoord. De P.T.T. heeft geconatateerd, dat een opvoerlelding van htt radiodistributienet aan de Puttekade ernitlg is beschadigd. Tengevolge hiervan onder vinden de op dit net aangeslotenen aan de Puttekade ernstige hinder bij de ontvsngit van de radioprogramma's. Koeterscbap van vader op toon In de vacature van koeter van de R.K kerk, ontstaan door het overlijden van de heer Stigter, ia per 23 Matrt benoemd uit meer dan veertig aolllcitanten de zoon wn de overledene, de heer J. W. Stigter. „BlUf altten waar Je alt" De afdeling Boskoop van „Volksonder wijs" hield een toneelavond ln het R.K. Verenigingsgebouw. Eigen krachten brach ten het blijspel „Blijf zitten, waar je rif- voor het voetlicht De rollen waren goed bezet. De toeschouwer# hebben een paar onbezorgde uren gehad. Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk 9 en 10.30 uur da O. C. Tromp. 6.30 uur ds A. de Leeuw. Geref. Kerk 9.30 en 5 uur da J. Berger te Kootwijkerbroek. Chr. Geref. Gemeente 9.30 en 4.30 uur ds P. J. de Bruyn. Geref. Gemeente 9.30 en 0 uur leeadienst. Vereniging van Vrijz. Herv. 10 uur de heer P. J. ven Ouwerkerk. Gouderak Uitvoering voor het Rampenfonds. De harmonievereniging „Caecllia" heeft in samenwerking met het Gouderaks dameskoor en de Tokkelmelodisten een avond georganiseerd ten bate ven het Rampenfonds. Er werd ƒ350— bijeenge bracht. Bovendien hebben schoolkinderen nog een bedrag van 70.— geschonken. Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk 9.30 en 6.30 uur ds Jac. Piomp. Kerkelijke benoeming. Tot kerkelijk ontvanger is per 1 April benoemd de heer G DUksman. De heer Dijksman is de opvol ger van de heer S. Tom, die bijna twintig laar het ambt van kerkelijk ontvanger b«- - UiöUgen.ondMlhtt» title damclub Het Geruite Bord. N. Boa-C Bos 1-1 G. v d. Heuvel-N Bos 2-0; C Bos-W. Ooms 2—0; G. v. d. Heuvel-JJ| Binnendijk 2—0: R. Overe«-W. Donker 2-4 Haastrecht Predikbeurten. Ned. Herv. Kert 10 en 6 30 uur ds W. de Voogd v. d. Strai ten (6 30 uur Jeugddienst). Ned. Hérv Evangelisatie 10 uur de heer J. Versluis te Alphen a. d. Rijn, 0.30 uur de heer Ph. de Bruyn te Bodegraven. Hekendorp Predikbeurten. Ned. Herv. Kerl 10 en 0.30 uur de heer A. Terlouw te Giei eendam. Moerkapelle Jaarvergadering Chr. Kleuterschool. Onder leiding van de heer E. A Zegwaard ia Woensdagavond in het schoolgebouw de jaarvergadering gehouden van de Vereni ging tot stichting en Instandhouding van een Christelijke Kleuterschool te Moerka- PfHet Jaarverslag van de secretaris, de heer E. v. Putten, vermeldde dat het aantal leer lingen over 1952 gemiddeld ruim 70 wa». Wel zijn er nog steeds zorgen van financiële aard. die zeker ook dit jaar niet zullen wor den weggenomen, nu mede als aevolg vtn de watersnood de rijkssubsidie zal uitblijven. Er werd in totaal ontvangen 4.203, ter wijl er werd uitgegeven 4.179, zodat er een klein batig saldo lc. Hierbij dient er reke ning mee te worden gehouden, dat in Mw geen aflossing is geschied op de geleende gelden, zodat er feitelijk wel een flink te kort is. De heren Jac. Bac en E. v. Putter werden als bestuurslid herkozen. Na de pauze hield het hoofd der school mej. J. Blok. een causerie over het kleuter onderwija. Predikbeurten. - Ned. Herv. Kerf 9.30 uur ds P. H. de Ruijter. 6.30 uur ds 1 Lekkerkerker. Geref. Gemeente 9.30. 2 e*1 6.30 uur ds W. de Wit. Moordrecht Jubilarissen bij toneelgroep van Volksonderwijs De afdeling Moordrecht van Volksonder- wijs gaf twee goed geslaagde propaganda- avonden. De heer G. 't Hoofd, secretaw van de federatie Zuid-Holland, wee» in tun voordrachten „De openbare school. luiji nu" en „Volksonderwijs in deze tUd en openbare school" op het grote belang vw openbaar onderwijs. Nd de pauze voerde de toneelgroep vin Volksonderwijs een toneelspel op van cru- tlen v. Bommel-Kouw én Henk Bakker. De» opvoering „Adieuen Au Revoir" toorwe weer het goede peil waarop deze gwjp staat. Het probleem, dat de auteurs hienn stellen, n.l. de atrijd van een begenadllo kunstenaar met gezin tussen zijn of nsar roeping en de liefde voor het gezin, w«o fijn en met overgave gespeeld. De troep slaagde er volkomen in het etuk op noog niveau te houden. .„w Deze avond had tevens een feesteuj* karakter, omd»t de heren C. Wolvers en J- de Jong, respectievelijk 35 en 25 Jaar de toneelgroep van Volksonderwijs aun krachten hadden gegeven. hMr Bij monde van de voorzitter, de oee' J. Kasbergen, werd leder twee boekwee" aangeboden. De tweede avond ontvingen® jubilarissen een hulde vin hun medeieatn Predikbeurten. Ned. Herv. K»rt 10 uur d» P. A. Stapert. Geref Kerk i en 6.38 uur ds H Nljhuis te Gouda^ N«^ Herv. Evangelisatie 10 en 6.30 uur de nee P. Jansen te Harderwijk. Oud-Oer»i Gemeente 10 en 4 uur leendienst. Kerk 7.30 en 10 uur Mis, 5 uur Léf. voorwaarts moest g de vorst der duiste voor wie door deze reld openging, nam' gelijk In wezen zijn zich een wonder v wende was aan het Door REIN BROUWER "jVTemattd begrijpt mij", klaagde Oranje eens in een brief aan zijn broer. Graaf 9? Jan, (oen hij zeer moedeloos was, toen hem bleek, dat men alles wat hij sprak of schreef, verkeerd uitlegde. De Zwijger schreef zovéél ensprak ook zoveel. chelieu later kunnen beginnen zonder ons? Door Oranje is de koers van Europa ver legd. Europa, toen het belangrijkste, althans het machtigste deel van deze planeet. Door Hij sprak zo vaak het juiste woord, deze man van het midden, die rustig bleef hem is waarlijk wereldhistorie geschreven, te midden der woelige golven! - - - - Er wordt verteld, dat vrienden hem eens gekapitteld hebben, omdat hij de ge wone man zo gemeenzaam groette. Hij zou geantwoord hebben: „Als ik mij, in deze vreselijke tijd, door een enkele, welgemeende handbeweging, duizenden vrienden kan maken, waarom zal ik het dan laten?" Toen de tijding van de dood van de Duitse Keizer tot de omgeving van Oranje doordrong, zou een daarvan gezegd hebben: „Gelukkig, wéér een weifelaar minder". De PrinSi,zich omkerende, zou rustig geantwoord hebben: „Ja, en ik heb in hem een vader verloren". 'Hadat hij overgegaan was tot het Calvinisme, vertelden enige „late" beelden stormers hem vol enthousiasme van hun jongste daad. Het volgende jaar, zo geiden ze opgetogen, zouden ze de kerk nog afbreken ook. iw_ Oranje, hen aanziend, sprak: „Dit doet de mens met het gewijde, wat zal hij Vader'zUnT eens doen met het „niet-Beu>üde"?" Na zijn antwoord kwam de stilte, na zijn antwootd zweeg men VAN WIE en van wéór komt zijn bijnaam de Zwijger eigenlijk? Het schot, op de 10de Juli 1584 door Bal thazar Gerards op hem afgevuurd, raakte hèm in feite niet. want het maakte hem „nog meer levend". Het was in werkelijkheid een schot tus sen de bergtoppen van Europese godsdienst haat. dat een lawine deed losbreken: met donderend geraas viel er door dit schot een ijzeren gordijn over deze landen, schijnbaar kris-kras, doch angstwekkend precies tussen Rooms en onrooms. Dóór dit ijzeren gordijn ..voelde" gelukkig nog het doodgewone volk. dat in zijn argeloosheid begreep, wat de „Grote Zwijger" begreep in zijn wijsheid, namelijk dat wij allen kinderen van één Geleerden van formaat, zoals Fruin en Biok, hebben zich ernstig beziggehouden met nasporingen hieromtrent. Hun taak was het zoeken naar een speld in een hooiberg. Want een verbazingwek kend aantal geschriften over onze Tachtig jarige Oorlog heeft het licht gezien. Zóveel, dat men met recht mag aannemen, dat door al deze pamfletten en lijvige boekdelen de stoot is gegeven tot de hedendaagse perio diek. Niet minder dan 45 Spaanse geschied schrijvers hielden zich bezig met de opstand in de Nederlanden. (Eén van hen was Men- do;a). Meer dan dertig uit de neutrale lan den voelden zich aangetrokken tot deze stof. En dan onze eigen mensen. Geleerden en naamlozen, Bor met zijn in 1634 klaarge komen werk, zegge en schrijve zeven en dertig delen. Waarbij een enkeling zich in de hongerwinter nog heeft gewarmd in let terlijke zin. daarnaast de vele pamfletten. De geleerde Fruin heeft de hooiberg om- vergestoten en vastgesteld, dat de bijnaam „Zwijger. Taciturnu»", op een vergissing berust. De bijnaam zou oorspronkelijk ge weest zijn: „Astutus. de sluwe. De geleerde Blok, die begon met elk hool- sprietje door zijn handen te laten gaan, kwam tot de overtuiging, dat Frulft zich moest vergissen. De bijnaam was wel dege lijk: Taciturnus. hem door zijn vijanden gegeven. Voordat hij de ganse hooiberg door handen had laten gaan, stierf hij Ka hem hebben anderen naarstig gezocht. Heëft Karei V hem de naam gegeven als onze oren. Oranje heeft ln eerste Instantie "De Vader des Vaderlands T\TOG nooit is hèt werk over Oranje ge schreven. Groot is het aantal der wer ken van geleerden. Langer dan een eeuw hebben ze henval op de sectietafel en nog is het snijden niet afgelopen. En naarmate men verder snijdt, wordt de 'glimlach om de lippen van de levende Oranje, die. voor velen onzichtbaar, zich manifesteert boven zijn kapot gesneden lijk, sterker. De geleer- ■de zal hèt boek over Oranje niet kunnen schrijven. Want h t boek over Oranje is een pyramide. De gewone man, aan wie Oranje in Delft glimlachend en een weinig verstrooid voor bijging, die door Oranje vriendelijk gegroet werd met een enkele rustige handbeweging, in de tijd toen hij met de banvloek beladen moest gaan. „gebrandmerkt tot duisternis", de gewone man, deze groet een nieuwe we- namelijk deze, dat wfl fcllen zijn. in wie door deze groet voltrok, terwijl hij bou- huis naast het Princen- hof, dié zal het doen. Hij alléén zal de pyramidebouwer kunnen worden! HU heeft gevoeld, in elke vezel van eigen wezen, dat Oranje leeft en wie h: De zonden van de Zwijger zUn voor niet meer dan de schaduwen van de zon. De Vader des Vaderlandsfis voor hem een lichtend voorbeeld. HU. die sich geroepen veelt, zal eerst zichzelf moeten toetsen. HU zal gegrepen moeten zUn door het zelfde verlangen: verbinden wat scheidt. Dit verlangen zal zUn leid-ster moeten zUn. HU aal de taal van het volk moeten spre ken: een pyramide spreekt tot iedei HET GROS van de mensen bemerkt de terugkeer van de lente pas. als de vo gels beginnen te zingen. Dat is begrijpelijk: na de stilte en de rust van» een lange winter komt die zang zo onverwachts en is ze zo opvallend, dat iedereen, ook de genen. die aan vogelleven en voorjaars bedrijvigheid. weinig aandacht geven, wel moet geloven, dat er iets bijzonders op til is. Er zijn echter ook velen, die meer op de bomen en planten letten en die de nade ring van het voorjaar al aan allerlei on opvallende bijzonderheden in hun tuin hebben opgemerkt, nog voor er van rei zende zanglijsters en zingende mezen sprake was. Inderdaad, een langzaam uitschuivend sneeuwklokje, een kleurende crocus of de fraaie knoppen van vele heesters zijn zeer betrouwbare voorspellers. Toch is er nog een groep van levende wezens, waaraan zich de óp handen zijnde verandering het allereerst openbaart. Ik bedoel de insecten, of beter en algemener gezegd, het veelpotige kleine gedierte, dat meestal in de grond of vlak bij de grond het einde van de winter afwacht en zich begint te roeren bij de eerste verwarmende zonnestralen. Ik heb het oog op een paar insecten, die mij zijn gebracht in de tijd. toen we nog in de sneeuw zaten en het er buiten nog zeer winters uitzag. Het waren een vlinder (de kleine vos) en een ander bijzonder fraai insect, een z.g. gaasvlieg, die wel geen vlieg is. maar niet temin een opvallende verschijning met groenglanzende gazen vleugels en ogen als gouden stippen. Beide dieren hadden de winter doorgebracht op 'n beschut plaatsje en waren daar vroegtijdig gewekt. een derde overwinteraar, ook een lente- gast, die het op een lekker warme Februaridag welletjes vond in de aarde van zijn tuintje, waaruit'hij was tevoor schijn gehaald. Nu zult U het misschien vreemd vinden, als ik zeg. dat ik met deze nieuweling erg in mijn schik ben, vooral als U de tekeningen bekijkt en ik de naam noem. Want inderdaad, de hoornaar, want die is het, mag zich niet bepaald verheugen in de sympathie van de niensen, hetgeen trou wens met alle wespep het geval is. Toe gegeven moet worden, dat wespen in de zomer lastig kunnen zijn omdat ze van ons rijpe fruit eten en ons bij het drinken van een glas limonade hardnekkig willen hel pen. Ook is het waar dat een wesp, wan neer men er op gaat zitten of hem op een of andere wijze hindert, zich venijnig weet te verweren met haar scherpe angel. Tot hiertoe is dit alles echter niets bij zonders en volkomen normaal. Ook. dat wespen in de nabijheid van hun nest aan vallend kunnen optreden. In de buurt van een bijenkorf of -kast moet je ook niet teveel grapjes uithalen. Er komt echter een heleboel overdrijving bij te pas van de kant der mensen en ook veel napraterij van wat anderen aan ver halen opdissen. Verhalen, die hardnekkig zijn en onuitroeibaar. Waarom de hoornaar bijvoorbeeld paardenwesp moet heten, is volkomen onbegrijpelijk. Wat een paard hier mee te maken heeft? We weten het niet. Met verhaalties wordt de zaak echter niet gediend. Wel is één ding opmerkelijk. In de streek, waar ik woon, spreken de mensen en vooral de boeren niet van hoornaar, maar va» horzel, hetgeen toch vreemd is. Want een hoornaar is een wesp en een horzel is een vlieg. Deze dieren lijken niets op elkander. Willen de boeren nu ergens respectvoor erenaam? Schiller veronderstelt zulks. Heeft de Tachtigjarige Oorlog gewonnen en daar- Dat hÜ uit dit millioenenvolk. dat al eeuwen Oranvelle hem de naam gegeven om hem te treffen? Of was het Al va, die de naam uitvond? In de kroniek van de Groninger Abel Eppens lezen wij, nadat hij de moord op Oranje heeft vermeld: ..Want Hartoch van Alva gesecht: Men solden sick huyden vor den swigenden Willum". J. Z. Kannegieter heeft een knap essay geschreven over dit alles, hetwelk men le zen kan in zijn HISTORISCHE STUDIëN EN SCHETSEN" Hij beweerde de speld gevonden te hebben! Met een kreet van verrassing raapte hij haar op: „ze bleek door de Historie geheel veranderd te zijn. De historic had deze speld van het onede le metaal van haat en vijandschap veran derd ln een speld van louter goud. Wélke vijand de speld indertijd in de hooiberg had geworpen, kon óók Kannegieter niet meer nagaan. Wij verbazen, verheugen ons met hem over deze merkwaardige verande ring'in zuiver goud! Wat de historie waarlUk lééft, neemt ie nooit terug. Ook al sou men alle zonden van deze zwijger naait elkaar zetten tegen hem, dan nog zouden ze met elkaar niet in itaat zUn hem te schaden. Goud roest niet. De tUd, waarin men hem schaden kon, Is voorbU. T EEFDE de Grote Zwijger op een ver keerde planeet? Lééft een mens, die het gebrokene wil helen, die verenigen wil wat verdeeld is, die verbinden wil wat gescheiden is, die bovenal de mensen VERDRAAGZAAM HEID wil leren, opdat zij eindelijk mens kunnen zijn, op een verkeerde plaheet? Dit zou zo zijn als deze planeet hem in zijn tijd niet nodig had gehad: als wij ons zouden kunnen permitteren zijn voorbeeld uit te wissen. Dit zou zo zijn als de mensen van zijn tijd verdraagzaam waren geweest. De echo van de inquisitie, gevolgd door de echo van de beeldenstorm klinken nog in Balthazar Gerards lost het dodelijke schot mee had hij de groeiende wereldmacht der Habsburgers gebroken. Want wat had Ri- hlerop heeft gewacht. eindelUk naar i trede! en nog niet weet, wat hem boven 't hoofd hangt. Het is n.l. mogelijk, dat U vandaag of morgen ook zo'n knaap van een wesp op Uw pad geschoven krijgt en dan lijkt het me toch wel goed als U weet, waar U met dit beestje aan toe is en hoe U zou kunnen handelen. Ik geloof, dat dit belangrijker is dan dat U weet, dat een insect uit 3 delen bestaat, 6 poten bezit en samengestelde ogen er op na houdt, hoe interessant deze bijzonderheden ook mogqn zijn. Moch U dus, als bewoner van het Oosten en Zuiden van ons land of als vacantie- ganger, trekker of kampeerder, zo n grote wesp tegenkomen, laat U hem dan met rust. want hij doet U geen kwaad, alle ver telsels ten spijt. Hebt U er belangstelling voor. doet U hem dan in een ruimf fles en bekijk heen met een vergrootglas. U zult dan, evenals ik nu al enige dagen doe. kunnen genieten van een opmerkelijk en heel fraai getekend dier. waaraan U steeds meer zult ontdekken. Behalve de bruinrode kleur, waarmede kop, borststuk en een en kele ring van het achterlijf zijn overtogen, zult U de smalle vleugels zien. de vier vliezige vleugels, waarmee dit wespen gevaarte zich wonderwel kan voortbewegen, hebben, dan moet het zijn voor deze hor- Maar die kop! daar zult U met verwon- il, de parasiet, waar het paard zo van te deripg naar kijken. Het 1» een masker, een lijden heeft. Op deze paardenhorzel en op veröehijning uit een >oze droom, maar zeer de runderhorzel kom ik deze zomer terug. bijzionap| en bijna tascinerénd van ult- EIGENLIJK zou ik nu graag iets willen vertellen over het insect in 't algemeen, over zijn ontwikkeling, zijn leefwijze, maar ik vrees, dat vele lezers en lezeressen dan worden herinnerd aan hun schoolbanken. Daarom zal ik me maar bepalen tot het diertje, dat in een weckfles voor me staat eigenlijk zo oud als de wereld zelf. Als er over kunststoffen wordt gesproken denkt men in de eerste plaats dat deze een uitvinding van onze tijd zijn. Niets ia minder waar. Klei bijv. kan men, van chemisch-technisch stand punt beschouwd, ook rekenen tot de kunststoffen, evenals hoorn. De toeneming van de bevolking en de daarmee ge paard gaande stijgende vraag naar gebruiksartikelen heeft de wetenschap genoopt uit te zien naar andere plastische stoffen, die bruikbaar zijn voor het gestelde doel. Daar mee is in de vorige eeuw een aanvang gemaakt, toen het celluloid werd uitgevonden, dat één groot nadeel bezat, zijn grote brandbaarheid, maar in vele gevallen kol* dit celluloid worden gebruikt als vervangingsmiddel van hoorn Het is niet bij celluloid ge bleven. in onze eeuw is het tische stof/en al^vervangingsmatemal voor SSfffLSSST.S K.nd bestaand, grondstoffen m sterke mate ge- m na da ootlo£ vetd„enen, "angezlen hï"da?rin oplosba; stegen D. twee wereldoorlogen in deze hebb(m jich tunnen handhJ aangezten he, daar optosoa. eeuw hebben daaraan niet het minste bh- ven en hun Bamenltel,lng belre(t D1«ve" gedragen. Schaarste aan bepaalde grondstof- verhoerd Het verhaal aaat dat men i jü, t«» een bepaald land stimuleerde de che- gSplaten Soor gel ver gebracht, dat zij plastische stoffen kun nen samenstellen, die terstond voor alle doeleinden bruikbaar zijn. Mogelijkheden oan perspex "I7EN bekende plastische stof bijv. is pers- pex. Wij hebben daarvan prachtige «chalen gezien, die nauwelijks van kristal waren te onderscheiden. Niettemin is dit materiaal niet geschikt om bijv. als asbak te worden gebruikt, aangezien brattdende sigaren of sigaretten de stof kunnen bescha digen. Zo zagen wij ook syphons van een soort rubberachtige kunststof vervaardigd, welke dienen ter vervanging van metalen syphons, die onder aan fonteintjes of was bakken worden bevestigd om de stank af te sluiten. Dergelijke syphons bezitten het euvel, dat zij (door slordigheid van de ge bruikers) wel eens verstopt geraken, zodat de loodgieter te hulp moet worden geroe- 4 u. Pen- Di* laatste is bij plastlc-syphons over- uuj ni.c. mici aldaar onderzoekingen te verrichten ten hnrfii/ Men Wan door kniiDen of drukken de .««UI uitvindingen op het gebied ven plee- elnd> de samenstellln? van een nEraate. ^"^"^"„„Tedigen^ Meer het mate- nd tegen aceton, aangezien het daarin oplosbaar is. ~o blijven er altijd problemen bestaan, is een gegalvaniseerd plaatijzeren dak ijv. waarin in enkele dezer golfplaten door gegolfd perspex worden vervangen van betekenis, aangezien daar door de lichttoevoer enorm wordt vergroot, hetgeen het werk, dat in zo n loods wordt verricht aanzienlijk vergemakkelijkt, het ogenblik zijn er ongeveer J50 eoor- Er »>u over de aanwending van plastische ten nlastics of kunststoffen voor com- industrie, de huishouding enz. vervaardigirm'varf'vele^'arUkelên'hebben K™" eTen^VoisM" gèv™ deze kunststoffen zich een blijvende plaats van enkele illustraties van voorwerpen van op de wereldmarkt verzekerd als gevolg «eer uiteenlopende aard waarvoor een der van hun kwaliteit en prijs. Een van dl gro" Plastische stoffen als grondstof heeft ge- te fabrieken, die zich op het samenstellen _nd' van kunststoffen heeft toegelegd, is de ICI de Imperial Chemical Industries, die uit sluitend plastische kunststoffen vervaardigt als grondstoffen, zodat het aan de indus trieën in en buiten Engeland is overgelaten, welke artikelen zij wensen te fabriceren. De industrie geraakt daardoor in een positie, dat zii aan de vraag naar een bepaald ar tikel In een bepaalde samenstelling, der halve afhankelijk van het doel waarvoor het artikel wordt gebezigd, kan voldoen. Indien er bij de vervaardiging van zo'n ar tikel problemen rijzen bijv. omtrent de hardheid van de gebezigde kunststof, staan de chemici van ICI dadelijk klaar om die problemen te onderzoeken en eventueel met een nieuwe kunststof, die aan de gestelde eisen voldoet voor de dag te komen of een bestaande kunststof van ahdere samenstel ling aan te wijzen, die beter voor het be oogde doel is geschikt. De scheikundigen hebben het nog niet zo in slaagde „Ersatz-leder" samen te 6tellen, dat natuurlijk na de oorlog is verdwenen. Velerlei soorten plastic ~|P het ogenblik zijn er ongeveer 250 soor- i plastics of kunststoffen voor Autonummerborden, siervoorwerpen met (inwendig aangebracht) willekeurig motief en gegolfde lichtdoorlatende platen worden alle uit perspex vervaardigd. WANNEER ik deze hoornaar met „hij" of met „hem" aanduid, druk ik me niet goed uit. Want wat er in deze tijd van het jaar aan wespen rondvliegt, zijn uit sluitend vrouwelijke dieren. Dit exemplaar zal, wanneer ik het de vrijheid geef, beginnen met het bouwen van een nest. zo'n groot rond nest. geel van kleur en papierachtig van samenstel-* ling, dat in holle bomen ofwel in de nok van een schuur is te vinden. Zij knaagt daartoe van oud hout fijne stukjes af, kauwt ze fijn en gebruikt dit materiaal als bouwstof. In het nest legt zij een aantal eieren, waaruit (in 't kort verteld) jongen komen, die later als volwassen wespen meehelpen aan de uitbreiding van het bouwwerk Uit het vele belangrijke uit het wespehleven neem ik nu iets, wat mis schien van belang is voor degenen, die altijd het eerst vragen naar het nut van 1 alles, wat hen omringt. Welnu, jonge wes pen worden gevoera met vliegen. Wie de moeite wil neigen, uit'te rekenen hoeveel vliegen er in een setaoen worden aange sleept door de bevolking van één wespen nest 4000 bij de gewone wesp, 1000 bij de hoornaar), die zal toch wel een an dere kijk krijgen op de plaaggeesten van ons landelijk pensionnetje of ons kampeer- terreintje. Mocht hij dan ook nog het aantal nesten tellen, dat op een paar vierkante k.m. is te vinden, misschien dat de papteren van onze geelzwarte vruchtenknagere iets zul- j len stijgen en dat de lezers tot de over- j tuiging komen, dat zij hun plaats in de natuur dubbel en dwars verdienen. Niet die lezers, maar de wespen. Of het de wespen iets zal helpens dat Is een tweede! S. VAN DER ZEE HUMPHREY'S Klok' en „Amerikaanse In- j drukken samengebundeld, vormen de Jongste vferrassing in de Dickens Prisma- uitgaven (Het Spectrum. Utrecht). De vertalln- gen zijn resp. van C. J. Kelk en G. J. Weru- meus—Ensink. Ook dit deeljje vertoont lepro- ,1 ductles naar de oorspronkelijke prenten van George Cattermole en Hablot. K. Browne j (Phiz) Humphrey's Klok verscheen In Maart 1839 in afleveringen, maar het publiek nam j daar op den duur geen genoegen mee. Hef ver- koos de complete roman ineens, zodat de Klok tenslotte In de oude antiquiteitenwinkel moest opgaan. Toch is de vertelling van een intense ij gezelligheid, ook al door het herverschijnen ten j tonele van goede bekenden uit andere werken, 1 als Pickwick en Sam Weller. want Dickens i heeft de kunst een verhaal te schrijven in een verhaal verstaan als geen ander Zijn „Ameri-^J kaanse indrukken" brachten in 1842 nogal wat opsphudding teweeg. Zijn crltiek op de Ame- rikaanse zelfgenoegzaamheid werd in de Ver- Links: Een beginneling: het geval lijkt hopeloos! Midden: Dit lijkt nog naar nletsl Toch heeft de leerlinge al vorderingen gemaakt: zij gebruikt niet meer twee vorken, maar probeert het halsstarrige goed met één viertand te bewerken. Rechts: Deze leerlinge geeft er de brui aan, Zy speelt het klaar met lepel en vork. tegen J- Italiaanse gewoonte, maar per slot: waarom niet? Nassi poreng ook wel met behulp van lepel en vork. Waarom ma ca T3EJVT U weieens in Italië geweest? Dan hebt u natuurlijk u te goed gedaan aan het nationaal gerecht: macaroni. Maar o, welk een stuntel hebt u zich gevoeld! Want daar kreeg u de macaroni (of de spaghetti, om het even) voor u. niet zoals thuis, in korte, handelbare stukjes, maar in lange slierten. Hoe ter wereld moest u die veilig en wel in uw mond krijgen? Misschien hebt u getracht de kunst af te kijken van mede-gasten, mogelijk was u in gezelschap van een Italiaan en die heeft u dan lachend gewezen hoe het moet: kijk, de vork tn de rechter hand nemen, hem met de tanden loodrecht op het bord zet ten, er een draaiende beweging mee maken, zodat de lange „wormen" zich er om heen kronkelen en dan snel naar de mond bren gen heel eenvoudig, maar ja lukte het? Vermoedelijk hebt u het opgegeven na enkele vergeefse pogingen en de knoop manmoedig doorgehakt door de lange slie ren eenvoudig in kleine stukjes te snij den. Maar zo hoort het niet! In Amerika is men dol op spaghetti, vooral in New York en men vindt er hele spaghetti- en macaroni restaurants. Mis schien is dit nationale Italiaanse gerecht daar ingeburgerd, omdat in de loop van tientallen jaren vele Italianen zich in Amerika hebben gevestigd, of omdat grote groepen Amerikanen Italië hebben bezocht te pak ken gekreged of ring het wil, de het spaghetti-eten heeft ingevoerd (hét steeds, tegen h'et waarin hij optrad, een restaurant opbelde om te verzoeken zijn schotel spaghetti of macaroni alvast te gaan bereiden, zodat hij onmiddellijk na afloop er op zou kunnen aanvallen). Hoe hetzij, in Amerika eet men veel spaghetti en macaroni, zonder nochtans de juiste slag te hebben om het op z'n Ita- li.ans te eten. Om tegemoet te komen aan de wens van stamgasten en toeristen heeft het Sheraton hotel in New York een des betreffende cursus georganiseerd of eigenlijk twee leer- 4 gangen. In de ene leert men hoe macaroni I en spaghetti moeten worden gekookt: hier- i in doceert de lerares, dat men het zout j moet toevoegen aan het kookwater en dit - moet koken vóór de „droge pasta" (zoals de Italianen het noemen) er in wordt ge gooid, want alleen zó wordt zij op de juiste wijze en gelijkmatig gezouten. Zij onder- wijst ook dat men de meelspijs op het juiste moment uit het kookvocht moet ha len, wanneer ze precies gaar genoeg, maar S niet te gaar is. Deze cursus telt weinig leerlingen. Des te groter evenwel is de belangstelling S voor de cursus tn het „macaroni eten op de juiste wijze". En dat de Amerikanen hier- hiede moeite hebben tonen de foto's.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1953 | | pagina 3