1,1
Eerst
Ankor, de geheimzinnige ruïneus tad
Edgar Wallacede vondeling, werd
schatrijk door fantasie
Met Pasen Dolen in de Krypten
Holland Festival-
nieuws
Voor Indonesië bestemde
tentoonstelling
Kunstschilders voelen zich
veronachtzaamd
Joegoslavische film
over Stepinac
Libanon legt beslag op
Israëlisch tankschip
De kroningsplechtigheid op het televisiescherm
Op de1
L UITKIJK
De Radioprogramma's met de Paasdagen
I
Slotaccoord
Resten van een oude beschaving sluimeren
in de jungle van Achter-lndië
Steenkolossen,
lachende Boeddha's
en vleermuizen
Ochtend te Angkor
Hoe is het ontstaan?
t
f
GROSSIERS IN MOORD EN DOODSLAG (I)
Diepe armoede prikkelde soldaat tot
inzet van al zijn talenten
De vleermuizen
Volgende week....
Soldaat Wallace
TERDAG 4 APRIL 1953
Voor de Paasdagen geven wU onze puzze
laars weer eens een kryptogram. 'lij is niet
gemakkelijk, maar velen zullen de oplossing
wel weer vinden.
Horizontaal: 1. Voor de feestdagen geeft
vader een stichtelijk woord. 8 Met een
paar van deze kan je in het land van Tito
lets kopen. 9. De mus, die overal tegen
aan vliegt. 10. Het dienstmeisje van De
Vries en Te Winkel gooide dit op de gladde
Straat. 13. Heel veel haringen worden hier
mede gevangen. 16. Wat moet dat kippen-
koek midden in het strijdperk? 17. De Ja
vaanse edelman, die men in de hooggele
gen horst terugvindt. 18. De a s. echtgenoot is
in diest bij de gemeente. 19. 'n Halfgod heeft
geen nationaliteitsbord in de renstal. 20.
Vijfhonderd in een klevwige stof gegooid is
liefelijk. 21. De eer van de oudste doet hem
in een glazen huis wonen. £4. Ter herinne
ring aan een voormiddag in een moskee. 27.
Leo de smulpaap maakt er korte metten
mee. 28. Je zat in eigen persoon in het
handige auto'tje. 29. De Transvaalse voor
trekkers vooral aten dit voor vegetariërs
verboden gerecht.
Verticaal: 2. Het Slotwoord van elk exa
men. 3". Financieel nadeel schuilt met de
nacht in een giftige plant. 4. De Spaanse
rivier loopt op Oosterlengte onder de
grond. 5. Het leed bleef deze man van adel
niet bespaard. 6. Waar 's avonds nog de
vreugdevuren brandden, danst op Paas-
morgen de jeugd. 7. De staanplaatsen van
de heer ds Kat (anagram). 11. Het krijgt
met Pasen een kleur. 12. „Leen me dat
riep hij in het voorjaar hijgend uit (ana
gram). 13. Wat een koe maar één jaar is.
14. Vijftig uit de Friese havenstad geeft een
draagbaar waiervat. 15. Met suiker er bij
moet men haar in ere houden. 22. De straat
jongen vond het leuk. 23. Hij ging aan de
rol in Drente. 25. Als de list mislukt, kan
men bejer niets zeggen* 26. Op de anker
plaats sprak de kapitein zijn mannen toe.
OPLOSSING VAN ONZE
VORIGE WEEK-END PUZZLE
Oplossing Kruiswoordpuzzie..
Horizontaal: 1. Sop. 4. Keppler. 6. Isa. 7. Pen
8. Hm. 11, Ath. 13. Stade. 15. Ols. 17. Alp. 19.
Zeven componisten schrijven
voor het Holland Festival
De Nederlandse componisten Jurriaan
Andriessen, Sem Dresden. Marius Flothuis.
Cor de Groot. Anton van der Horst. Karei
Mengelberg en Herman Strategier hebben
een uitnodiging van de Nederlandse Radio-
Unie aanvaard, om elk een variatie te
schrijven op het Vlaamse volksliedje: „Des
winters als het regent". De zeven variaties
voor orkest en koor ad libitum zullen voor
het eerst worden uitgevoerd op een concert
van het Radio-Philharmonisch Orkest onder
leiding van Eduard Flipse in het Holland
Festival. I
Ens. 21. Agame. 23. Aba. 25. Asdod. 28. Ria
29. Sirokko. 30. Ata. 31. Melts. 33. Mis. 34. Ma
rt)». 36. Den. 38. Hil. 39. Spa. 40. Omaha. 43.
Kaf. 44. Blij. 45. Elf. 47. Tor. 49 Trepaan. 50.
Rat.
Verticaal: 1. Spint. 2. Ops. 3. Plaid. 4 Kip. S.
Rum 8. Esp. 10. Lee. 11 Algiers. 12. Ham. 14.
Amboina. 15. Oss. 16. Snotolf. 18. Lesse. 20.
Naomi. 21. Arm. 22 Aal 23 Arm. 24. Aks. 26.
Dar. 27. Das. 32. Ida. 35. Alk 37. Nol. 38. Hal.
41. Mijter. 42. Herat. 44. Bot. 46. Fin. 48. Opa.
Voor De Falla's „La Vida Breve" heeft
de Nederlandse Opera ,een Spaanse dans
groep geëngageerd, namelijk de groep van
Manolita et Salvador Vargas, die beiden al
in Spanje aan voorstellingen van „La vida
breve" hebben meegewerkt. Zij zijn leer
lingen van Escudero. Gehoopt wordt, dat
het ensemble tijdens zijn verblijf in Neder
land ook enkele eigen avonden, gewijd aan
de Spaanse dans, *zal geven.
De Zweedse tenor Set Svanholm zal me
dewerking verlenen aan de uitvoering van
Kodaly's „Psalmus Hungaricus" door het
Residentie-orkest onder leiding van Antal
Dorati.
In hetzelfde programma wordt Bartók'e
„Bluebeards Castle" uitgevoerd met mede
werking van de Amerikaanse mezzo-sopraan
Martha Lipton en de bas Norman Scott.
De uitvoering van „Bluebeards Castle" in
het Holland Festival 1952 behoorde tot de
hoogtepunten en van talrijke bezoekers van
dit concert werden brieven ontvangen,
waarin om herhaling van deze uitvoering
werd gevraagd.
Het nieuwe ballet „Piège de Lumière"
muziek van Jean—Michel Damase en Cho
reographic van John Taras dat tijdens
het optreden van het „Grand Ballet du
Marquis de Cuevas" in het Théètre de
I'Empire te Parijs een hoogtepunt vormde,
zal ook in Nederland worden «Uitgevoerd in
hei kader van het Holland Festival.
Op de sterfdag van Henriëtte Bosmans
2 Juli zal als onderdeel der Amsterdamse
ochtendconcerten éen programma bestaande
uit composities van de overleden kunstena
res, worden uitgevoerd.
De Oostenrijkse violist Wolfgang Schnei-
derhan, die op het eerste Festival-concert
van het Residentie-orkest onder leiding van
Willem van Otterloo het Vioolconcert in A
van Mozart zal spelen, heeft aan de leiding
van het Holland Festival verzocht, zijn ho
norarium af te dragen aan het Rampen
fonds
De Haagse muziekrecensent A. B. M.
Brans zal op 16 April in de Nederlandse
ambassade te Parijs een causerie houden
over het Holland Festival.
(Advertentie)
Vroeger leidden de slagers hun feestelijk
versierde paasossen door de straten der
stad. om aan de mensen te laten zien, welk
prachtig vee zij voor de Paasdagen zouden
slachten. Dit gebruik is echter nagenoeg
verdwenen. Toch maken de slagers nog
hun etalages zo aantrekkelijk mogelijk.
Opgemaakte schotels, sierlijk versierde
hammen e.d. lokken de koper?. Twee sla
gers betrapte onze fotograaf, terwijl zij bezig
waren voorbereidselen te treffen voor de
Paasetalage. Links wordt een ham bewerkt,
rechts is de man bezig een ossehaas te
larderen.
„Geen representatie van het beste. maar
een demonstratie van het goede. Geen con
ventionele collectie voor het buitenland,
maar een zorgvuldig verdeelde weerspiege
ling van jonge Nederlandse schilderkunst,
die nu ook eerst in Amsterdam wordt ge-
exposeerdaldus kenschetste de heer C.
Doelman, lid van de commissie van samen
stelling. de expositie, die hij Donderdag
middag in het StedMijk Museum te Amster
dam heeft geopend. Zij omvat een collectie
van werk van 10 kunstenaars, welke In op
dracht van de Sticusa (Stichting voor de
culturele samenwerking) is bijeengebracht
om naar Indonesië te worden gezonden. In
het Stedelijk -Museum te Amsterdam is zij
tot 13 April te zien.
In een brief aan de directeur van het
Haagse Gemeentemuseum, mr L. F. J. Wij-
senbeek. protesteert de 450 leden tellende
Nederlandse Vereniging van Kunstschilders
aangesloten bil de Nederlandse Federatie
van Beroepsverenigingen van Kunstenaars
ernstig tegen het feit. dat de kunstenaars
volledig buiten de herdenking van Van
Gogh zijn gehouden. Bij de opening van re
grote Van Gogh-tentoonstelling kregen de
kunstenaars ook geen toestemming loten
voor het Rampenfonds te verkopen.
Naar A.N.P. van de directeur van het
Haagse Gemeentemuseum verneemt, heeft
deze de protestbrief ter beantwoording
doorgezonden aan het ministerie van OK.
en W.. waarvan de invitaties zijn uitgegaan.
„De misdadige kardinaal"
''Te Zagreb is de laatste hand gelegd aan
een documentaire film over kardinaal Ste
pinac, welke binnenkort in de Joegoslavi
sche bioscopen te zien zal zijn onder de titel
„De misdadige kardinaal".
De film beoogt een overzicht te geven van
het optreden van de kardinaal tijdens Öe
oorlog, in het bijzonder onder de regering
van Pawelitsj, het hoofd van de indertijd
met Duitsland verbonden „onafhankelijke
staat Kroatië". Men ziet de aartsbisschop
van Zagreb herhaaldelijk in gezelschao van
Pawelitsj, o.m. ter gelegenheid van het ze
genen van diens troepen. Verder worden
beelden gegeven van wreedheden, die door
de Oestadjis. de aanhangers van Pawelitsj,
begaan zouden zijn tegen de Orthodoxe be
volking» die weigerde tot het Rooms-Katho-
licisme over te gaan. Tenslotte willen de
makers van de film aantonen, dat de aarts
bisschop tot het einde van de oorlog met
Pawelitsj heeft samengewerkt, door diens
archief en vermogen in de kelders van zijn
residentie te verbergen.
De havenautoriteiten vart Tripoli (Liba
non) hebben beslag gelegd op de Israëlische
tankboot „Astasmout, die op sleeptouw was
genomen door een Grieks schip, nadat zij
averij had opgelopen en voor anker was
gegaan in de Libanese territoriale wateren,
De tanker was op weg naar Londen teen
zij door een storm werd overvallen en ern
stige schade opliep.
De Libanese autoriteiten stellen een on
derzoek in.
BLAD - PAGINA
(Advertentie)
Met de traditionele pracht en
praal zal Koningin Eliza
beth II op Dinsdag 2 Juni in de
aloude Westminster Abdij wor
den gekroond. Al maanden ge
leden is de BBC begonnen met
de voorbereidingen voor de
radio- en televisie-uitzendingen
op de kroningsdag. Verwacht
wordt, dat ongeveer 250 radio-
reporters die dag in touw zuUen
zijn. Zij zullen langs de gehele
route van het Buckingham
Palace naar de Westminster
Abdy en (langs een andere weg)
terug zijn opgesteld en zij zullen
millioenen luisteraars van mi
nuut tot minuut verslag doen
van deze voor de Britten zo
uitermate belangrijke gebeurte
nis. Beroemde stemmen uit de
laatste oorlog, zoals van John
Snagge. die D-Day, V-E Day en
V-J Day aankondigde, zal men
weer kunnen horen. Behalve de
uitzendingen in de Engelse taal
zal de BBC nog in 41 andere ta
len reportages verzorgen, terwijl
vele landen hun eigen omroe
per? zullen zenden.
Hoe indrukwekkend de radio
uitzendingen echter ook mo
gen zijn, men is er bij grote ge
beurtenissen aan gewend ge
raakt en men kan het eigenlijk
nauwelijks nog als iets bijzon
ders ervaren. Met de televisie is
dat niet het geval. Als de plan
nen naar wens verlopen, staan
misschien nu al aan de voor
avond van een groot en uitge
strekt internationaal televisie
net.
Maar zover is het nog niet.
Voorlopig zijn de voorbereidin
gen voor het tijdelijke net van
linkzenders nog in volle gang.
Ook Nederland speelt daar een
belangrijke rol in. In het Philips
Natuurkundig Laboratorium is
een zogenaamde vertaler in aan*
bouw, die er voor zal zorgen dat
het Engelse beeldsysteem van
405 lijnen zal worden omgezet in
het door de C.C.IM. aangenomen
stelsel van 625 lijnen.
Het zal overigens niet de
eerste maal zijn, dat de kroning
van een Engelse vorst door de
televisie zal worden uitgezonden.
In 1937 was de kroning van
George VI voor een gedeelte ook
al op de kathodestraalbulzen te
zien. Op 2 Juni a s. eohter zal de
uitzending op veel groter schaal
plaatsvinden. Zestien of zeven
tien televisie-camera's zullen in
bedrijf zijn en de zenders zullen
vrijwel de gehele dag en avond
in de lucht zijn. Ook zullen spe
ciale televisie-films worden ver
vaardigd, die binnen enkele uren
voor verzending naar Europa en
Amerika gereed zijn.
Het belangrijkste aspect van
de televisie-uitzendingen is
evenwel, dat behalve in Enge
land ook kijkers in Frankrijk,
België, Nederland en Duitsland
tegelijkertijd de gebeurtenissen
op het scherm v?n de televisie-
ontvangers zulleiy kunhen vol
gen. Daartoe wordt het Engelse
beeldsignaal uit Londen via Do
ver naar Calais op het vasteland
van Europa gebracht, van waar
uit het een ingewikkelde reis*
route volgt.
Van Calais gaat het namelijk
naar Cassel. waar een tak naar
Parijs vertrekt en vanwaar een
andere tak over Li/Ie, Brussel
en Antwerpen naar Breda gaat.
In. Parijs wordt het Engelse
beeld vertaald in het Franse
systeem van 819 lijnen. Di» beeld
wordt naar de zender in Lil'.e
gedirigeerd, die Noord-rank ijk
voor zijn rekening, neemt. In
Breda wordt het Engii&e beeld
vervolgens in 625 lijnen vertaald,
zodat in deze plaats de door Phi
lips vervaardigde v.vcaler wordt
gehuisvest.
In Breda vindt dan weer een
splitsing plaats. Eqn ik gaat
naar Lopik, waar de Neder
landse televisie-zender tin van
de einden van dit interna" iona)e
net vormt. Een andere Lak gaat
van Breda via Eindhoven, Hele-
naveen en Suchtejcn naai Keu
len. Van deze stad wordt het
beeld dan v.a acht linkzenders
naar Hartiourg gebracht, 'erwijl
vanuit Keulen vermoedelijk ook
nog een tak naar Frankfurt
wordt geleld.
TT et op deze wijze ontstane net
-U- van minstens 24 straai- of
linkzenders heeft een lengie van
ongeveer 1500 km. Op zichzelf
is deze lengte met deze hulpmid
delen wel te overbruggen, maar
de moeilijkheid schuilt in het
feit dat het oorspronkelijke
beeld van 405 lijnen moet wor
den omgezet in een andere defi
nitie. Bovendien moet men in
het oog houden, dat de omstan
digheden tijdens de kroning voor
televisie verre van ideaal zijn en
ten slotte kan het weer nog als
spelbreker optreden.
Interessant is in dit verband
ook, dat de kijkers in Frankrijk.
Nederland en Duitsland het bij
de beelden uitgesproken com
mentaar. in hun eigen taal kun
nen beluisteren. Daartoe wordt
gebruik gemaakt van twee ge
luidskanalen. één voor hst En
gels en de ander v jor de overige
talen. De buitenlandse commen
tators zullen zich te voren in
Londen oriënteren en op de kro
ningsdag zullen zij vanuit hun
éigen land het commentaar ver-
zorgen.
Het gehele probleem is van
tevoren bekeken, teneinde alle
risico te vermijden. Bovendien
gaat men nog proefdraaien en
wel vermoedelijk In de week
tussen 20 en 26 April. Dan zullen
dus de Nederlandse toesielbeeit-
ters voor de eerste maal een En
gels televisieprogramma In hun
huiskamer kunnen aanschouwen.
De mogelijkheden, die de tele
visie nog in petto heeft,-en die
wellicht al in de naaste toekomst
ontsloten zullen worden, begin
nen zich in elk geval reads dui
delijk af te tekenen.
Zoals grote broer het doet, moet ik het
toch ook kunnen
nog even de finishing touch
aanbrengen
en is het resultaat niet verbluffend?
Advertentie
SPROETEN m
koenen vroeg m t voorjaar
Koop tijdig SPRUTOL
Mb
ZONDAG 5 APRIL 1953.
Hilversum I, 402 meter.
(N.C.R.V.) 7.00 Paaszangdienst; 8.00 Nieuws;
8.15 Gr.pl.: 8.30 Morgenwijding; 9.15 Koorzang:
(K.R.O.) 9.30 Nieuws en waterstanden; 9.45 Ge
wijde mui.; 9.55 Plechtige Hoogmis; 1130 Gr.-
pl.; 11.40 Cembalogezelschap en bariton; 12 15
Apologie- 12.35 Orgelconcert; 12 45 Toespraak
van Z.H. Paus Plus XII; 13.00 Nieuws: 13.10
AmusementsmUz.; 13 40 Boekbespreking: 13.55
Gr.pl.; 14.00 Voor de Jeugd; 14.30 Kamerkoor;
15.00 Hoorspel; 15.40 Pianorecital; 16.10 Katho
liek Thuisfront overal; 18.15 Gr.pl.16.20 Paas-
jubel en kerkzang, toespraak; 18.30 Vespers;
(I.K.O.R.) 17.00 Jeugddienst; 18.QO Koorzang;
18.45 Causerie; (N.C.R.V.) 19.00 Samenzang;
19.30 Causerie; (K.R.O.) 19 43 Nieuws; 20.00 Gr.-
pl 20.25 De gewone man; 20.30 Oratorium (in
de pauze: voordracht); 22.45 Avondgebed: 23.00
Nieuws; 23.15 Gramofoonplaten.
Hilversum II, 298 meter.
(I.K.O.R.) 7 00 Paasvroegdienst; (V.A.R.A.)
00 Nieuws; 8.18 Torenmuz.; 8 30 Voordracht
^.i muz.; 8 50 Orgelconcert: 9 25 Voor de Kleu
ters; 9.45 Causyrie (V P R O 10 00 Paasdieftstje
voor de kinderen: (I.K.O.R.) 10.30 Kerkdienst;
(A.V.R.O) 12 00 Amusementsmuz.; 12.35 Even
frekenen. heren: 12.45 Belaardconcert; 13.00
Nieuws. 13.10 Gevar. amateurprogr.; 14.00
Boekbespreking: 14.20 Klein koor; 14.50 Toneel
beschouwing 15.05 Omroepork.; 16.10 Nederl.
muz.: 16.30 Sportrevue; (V.P.R.O.) 17.00 Ge
sprekken met luisteraars; 17.20 Van het Kerke
lijk Erf- (V.A.R.A.) 17.30 Tante Pos op haar
vrije dag 18 10 Nieuws; 18.20 Radio Philh. ork.;
18 50 Blijspel; (A.V.R.O 20 00 Nieuws; 20.05
Gevar. muz.; 21.05 Mededelingen 21.10 Hoor
spel: 22.00 Hammondorkest. 22.25 Cabaret; 23.00
Nieuws 23.15 Reportages of gr.pl.; 23.25 Gr.pl.
Engeland. B.B.C. Home Service. 330 meter.
12.15 Causerie; 12 30 Muz causerie met gr.pl.;
13.10 Crltieken: 13.55 Weerberichten; 14.00
Nieuws. 14.10 Country Questions; 14.40 Opera-
muz 15.00 Wenken voor de tuin; 15.30 Viool
spel; 15.45 Hoorspel; 17.00 Concertork.; 17.43
Boekbespreking; 18.00 Voor de kinderen; 18.5S"
Weerberichten; 19.00 Nieuws; 19.15 Verslag Ver.
Naties; 19 30 Symphonic ork 20 45 Paasdlenst:
21 25 Liefdadigheidsoproep; 21.30 Hoorspel; 22.00
Nieuws; 22.15 Klankbeeld- 23.15 Viool en plano;
23.52 Epiloog; 24.00 Nieuws.
Engeland, B.B.C. Light Programme,
1500 en 247 meter.
12 00 Can I come InT; 12.30 Kerkdienst; 18.00
Verzoekprogr.; 14.15 Gevar. progr.; 16 00 Inter-
viéws en gr.pl.; 17.00 Variété ork 17.30 Gevar.
progr.18.00 Round Britain Quiz; 18.30 Film-
progr.- 19.00 Gevar. progr.; 19 30 Hoorspel met
muz.; 20.00 Nieuws en radiojournaal; 20.30
Gevar muz.; 21-30 Community hymn singing;
57.00 Gevar. progr 23 00 Nieuws; 23 13 Piano
spel- 23 30 Muzikale causerie; 23.45 Orgelspel;
0.15 Gr.pl.; 0*56 Nieuws.
Engeland, B.B.C. European Service.
Uitzendingen voor Nederland.
0—8.15 Engelse les voor beginnelingen (deel
3) (op 464. 49, 42 en 31 m 17.00-17.15 Engelse
les voor beginnelingen (deel 6) (op 224, 49. 42 en
31 m.) 22.0022.3<KNieuws; Paasprogramma (op
224. 49 en 42 m).
Nordwestdeutscher Runriftgnk. 30» meter.
00 Lichte muz.; 13.00 Nieuws; 13.20 Gevar.
muz.- 14.45 Pianomuz.; 15.15 Hoorspel; 15.45
Symhponie ork.. 19.00 Nieuws; 19.30 Amuse
mentsmuz.; 21.45 Nieuws: 22.15 Gevar. muz.;
23 00 Dans- en amusfementsork.24.00 Nieuws;
0.15 Dansmuz.2.15 Muziek tot morgen vroeg.
FrankrUk. Nationaal Programma, 347 meter.
12 00 Hoorspel; 13.00 Nieuws: 13.15 Hoorspel
met muz.. 15.35 Opera; 17.15 Hoorspel; 17.50
Concert; 19.30 Gr.pl.; 20 02 Gevar. muz.; 20.32
Paas-oratorlum (gr.pl.); 21.12 Gr.pl.; 21.15 Voor
dracht met muz-, 22.15 Kamermuz.; 23 46
Nieuws.
Brussel Vlaams, 324 meter.
12.00 Gr.pl.; 12.30 Weerberichten; 12.34 Gr.pl.;
13.00 Nieuws; 13.15 Gr.pl.; 13.30 Voor de solda
ten; 14.00 Opera (gr.pl 18 00 Klankbeeld; 18 15
Paasgezangen; 18.45 Gr.pl.; pl.m. 17.00 Sport;
17.00 Lichte muz.; 17.45 Sportuitslagen; 17.50
Gr.pl.; 18.30 Causerie; 19.00 Nieuws; 19.30 Gr.-
pl 2000 Hoorspel. 20 4# Gr.pl.; 21.00 Sympho-
nle ork.; 21.50 Gr.pl.; 22.00 Nieuws; 28.15 Ver
zoekprogr.; 23.00 Nieuwa; 23.05 Gr.pl.
Brussel Frans, 4#4 meter.
Pl.m. 12.10 Omroepor.; 13.00 Nieuws; 13.10 Ver
zoekprogr.. 14 00 Gr.pl.; 14.30 Koorzang; 1500
Gr.pl.: 17.00 Nieuws; 17.10 Gr.pl.; 19.00 Gods
dienstige uitzending: 19.30 Gr.pl.-, 19-45 Nieuws;
20.00 Oratorium; 21.00 Gr.pl.; 22.00 Nieuws;,
22.10 Amusementsmuz.; 22.50 Nieuws: 23.00
Gr.pl.; 23.55 Nieuws.
Luxemburg II, 208 meter,
l'itrendlngen voor Nederland.
7.00 Verzoekprogr.; 7.15 Een praatje over de
schutting; 7.22 Verzoekprogr.; 7.45 Nieuws; 7.56
Liedjes en dansen; 9.00 Flitsen uit het wereld
gebeuren; 9.01 Reportage; 9.30 Disconieuws;
9.45 Operettemuz.- 10 00 Flitsen uit het wereld
gebeuren; 10 01 Sterren stellen zich voor; 10.15
Solistenparade: 10 30 Gr.pl.; 1100 Flitsen uit
het wereldgebeuren; 11.01 Schorsing van de
uitzending; 12,00 Met muz. door het leven; 12.20
Hoor de muziekanten; 12.50 Nieuws; 13.05 Het
cabaret van A tot Z; 13.15 Gr.pl.13.45 Een
praatje over de schutting; 14.00 Flitsen uit het
wereldgebeuren; 14.01 Einde van de uitzending.
MAANDAG 6 APRIL 1953
Hilversum I, 402 meter.
(KRO.) 9.00 Nieuws; 8.15 Gr.pl.; 8.25 Hoog
mis; (N.C.R.V.) 9.30 NleuWs en waterstanden;
9.45 Gewijde muz.; 10 00 Chr. Geref. kerkdienst;
11.30 Gr.pl.; 1145 Orgel en blokfluit; 12.15
Engeland, B.B.C. European Service,
uitzendingen voor Nederland.
8.00—8 15 Engelse les voor begirtnelingen
(deel 3) (op 464, 49, 42 en 31 m.); 22.00—22 30
Nieuws: Engelse les voor gevorderden door
Hendrik Koolhoven: shove, jostle, hustle (op
224, 49 en 42 m.).
Nordwestdeutscher Rundfunk, 309 meter.
12.00 Omroepork.; 13.00 Nieuws; 13.20 Volks-
muz.; 14.30 Verzoekprogr.; 16.30 Gr.pl.: 18 30
Symphonie ork.- 19 00 Nieuws; 26.00 Operette;
21.45 Nieuws; 22.15 Gr.pl.; 23.15 Dansmuz.; 24.00
Nieuws; 0.15 Symphonie ork.; 1.15 Muziek tot
morgen vroeg.
Frankrijk, Nationaal Programma. 347 meter.
11.00 Opera; 13.00 Nieuws; 13.20 Gevar. muz.;
14 30 Hoorspel; 18 00 Kamermuz: 17.00 Semi-
klassleke muz.- 17.50 Gr.pl.; 17.55 Gevar. muz
18.30 Amerikaanse uitzending; 19 01 Concert;
20.02 Symphonie ork.; 21.45 Hoorspel, 23.20 Gr -
pl.; 23.43 Nieuws.
Brussel Vlaams. 324 meter.
12 00 Gr.pl.: 12.30 Weerberichten; 12.34 Voor
de landbouwers; 12.42 Gr.pl.; 13 00 Nieuws; 13.15
Gr.pl.. 13.30 Voor de soldaten; 14 00 Gr.pl.;
14.30 Koorzang; 14 50 Gr.pl.; 14 55 Koorzang;
15.15 Semi-klassleke muz.: 18 00 Gr.pl.; 17 00
Nieuws; 17.10 Lichte muz.; 18.00 Gr.pl.; 19 00
rika; 14.30 Klarinet en piano; 15.00 Gr.pl.; 18.15
Voor de vrouw; 15.43 Gr.pl.; 16.30 Voor de
Jeugd. 17 30 Amusementsmuz.; 17 50 Militaire
causerie: 18 00 Nieuws; 18.15 Pianospel; 18 30
Gr.pl.; 18 55 Reportage of gr.pl 19.00 Harmonie
orkest; 19 25 Paris vous pgrle; 19 30 Pianotrio;
20.00 Nieuws; 20.05 Gevar. progr 20.45 Hoorspe'
met muz,; 21.50 Dansmuz 22 20 Mededelingen-,
22 25 Reportage 22 30 Lichte muz.; 22.45 Buiten
lands overzicht; 23 00 Nieuws; 23.15 New York
calling; 23.20 Gramofoonplaten.
TELEVISIE-PROGRAMMA.
(A.V.R.O.) 20.15—21.45: Actualiteiten en
weerpraatje. Hierna: „De Bezoeker", to
neelspel.
Engeland. B.B.C.
12 00 Klass. m
Orgelspel 13.25 Voor de arbeiders; 13 55 Weer-
Servlce. 330 meter.
12.45 Klankbeeld; 13.00
Gr.pl.- 12.30 Land- en tuinbouw; 12.33 Strijk-
sextet; 12.59 Klokgelui; 13.00 Nieuws; 13.15 Mi
litaire kapel; 14.00 Voor de Jeugd: 15.00 Paas-
zang; 15.30 Voordracht en muz.; 16.00 Kamer
muz.- 16 30 Gr.pl.; 17.00 Kamer ork.; 17 45 Re
geringsuitzending; 18.00 Vocaal dames ensem
ble 18.20 Sport; 18.35 Gevar muz.; 19.00
Nieuws; 19.10 Blaastrio; 19 30 Causerie4 19.45
Gr.pl.: 20 00 Radiokrant; 20 20 Bondsdag v. d
Chr zartg en orator..ver. in de Westerkerk te
Amsterdam; 21.20 Paasoverdenking 21.50 Paas.
oratorium: 22.45 Avondoverdenking; 23.00
Nieuws; 23.15 Gramofoonplaten.
Hilversum II, 29# meter.
(A.V.R.O.) 8.00 Nieuws; 8.15 Gr.pl.; 9.00 Mor
genwijding; 9.15 Liederen. 9.30 Orgelconcert:
(V.P.R.O.) 10.00 Fragm. De Dag des Heeren.
Paasspel: 10.30 Kerkdienst- 11.55 Korte Paas-
groet: (A.V.R.O.) 12.00 Gevar. muz.; 12.30 Land
en tuinbouw; 12.33 In "t spionnetje: 12.38 Oos
terse muz.- 13.00 Nieuws; 13.20 Dansmuziek;
14.00 Causerie; 14.20 Radio Philh. ork 15.05
Muzikale causerie- 15.50 Voor de kleuters; 18.20
Voor de padvinders; 16.30 Gr.pl.; 17.00 SRprt-
revue; 17.30 Dansmuz.; 18.00 Nieuws, 18.15 Gr.-
pl.- 18.30 Accordeonork.; 19 00 Muzikale cause
rie'; 19.15 Reportage of gr.pl 19.25 Cabaret;
19.45 Gr.pl 20 00 Nieuws; 20.05 Kamer ork.;
21 10 Mededelingen; 21.15 Volksmelodieën: 22.15
Hoorspel: 22.30 Muzlekshow; 23.00 Nieuws;
23.15 Muziekshow; 23.40 Gramofoonplaten.
Engeland. R.B.C. Home Service. 330 meter.
12.00 Klassieke muz.: 12.45 Klankbeeld; 13.00
Gr.pl.; 13.25 Gevar. progr.; 13.55 Weerberichten;
14 00 Nieuws; 14.10 Gevar. progr.; 14.30 BBC
Northern Orch.; 15.50 Sport; 18.05 Hoorspel;
17.05 Gevar. muz.; 18.00 Voor de kinderen, 18.55
Weerberichten; 19.00 Nieuws; 19.15 Sport; 19.30
Symphonie ork.; 20.25 Klankbeeld; 20.45 Gevar.
progr.; 21.15 Twintig vragen; 21.45 Amerikaans
commentaar; 22.00 Nieuws; 22.15 Hoorspel; 23.45
Cello en plano; 24.00 Nieuws.
Engeland. B.B.C. Light Programme,
1500 en 247 meter.
12.00 Verzoekpfogr.; 12.30 Dansmuz.; 1300
Sportparade: 13.15 Serenade ork.; 13.45 Schots
ork-; 14.45 Voor de kleuters; 15.00 Voor de
vrouw; 18.00 Viool, cello, plano en tenor-, 18.30
Orgelspel; 17.00 Sport; 18.25 Gr.pl.: 18 30 Sport
uitslagen; 19.00 Fllmprogr.- 19.45 Hoorspel; 20 00
Nieuws en radiojournaal: 20.25 Sport; 20.30 Ge
varieerd progr.; 21.00 Romantisch progr.; 21.30
Hoorspel; 22.00 Discussie; 22.30 Gevar. progr.;
23.00 Nieuws; 23.15 Dansmuz.; 0 05 Voordracht;
9.20 Lichte muziek; 0.56. Nieuws.
Nieuws; 19.40 Gr.pl.; 20.00 Kamerork. en koor;
21.00 Verzoekprogr.; 22.00 Nieuws; 22.15 Piano
recital; 22.55 Nieuws; 23 00 Gr.pl.
Brussel Frans, 484 meter.
12.10 Omroepork.; 13.00 Nieuws: lllO Verzoek
progr.) 14 00 Opera (gr.pl.). 15.00 Oratorium:
16.00 Gr.pl 17.00 Nieuws; 17.15 Gr pl.; 19.45
Nieuws; 20.00 Omroepork 21.00 Kamermuz.;
22.00 Nieuws; 22.10 Amusementsmuz.; 22.50
Nieuws; 23.00 Gr.pl.; 23.55 Nieuws.
Luxemburg II, 208 meter.
I itzendtngen voor Nederland.
6.30 Marsen en walsen: 6.45 Nieuws; 6.50
Verzoekprogr.; 7.14 Weerverwachting; 7.15 Een
praatje over de schutting; 7.22 Verzoekprogr.;
7.45 Nieuws; 7 36 Liedjes en dansen; 8 30 Muz.
bij het huishouden; 9.00 en 10.00 Flitsen uit het
wereldgebeuren- 10.01 Verzoekprogr: 1100
Flitsen uit het wereldgebeuren; 11.01 Schorsing
van de uitzending; 12.00 Verzoekprogr.; 12.50
Nieuws; 13.00 Verzoekprogr.; 14.00 Flitsen uit
het wereldgebeuren; 14.01 Einde van de uit
zending.
DINSDAG 7 APRIL 1953
Hilversum I, 402 meter.
(K.R.O.) 7.00 Nieuws; 7 10 Gr.pl.; 7.45 Morgen
gebed; 8.00 Nieuws; 8.15 Franse chansons; 8.45
Vrouwenkoor en orgel; 9.00 Voor de vrouw;
9.35 Waterstanden; 9.40 Causerie; 10.00 Voor de
kleuters; 10.15 Gr.pl.; 11.00 Voor de vrouw; 11.30
Strijkkwartet; 12.00 Angelus. 12.03 Gr.pl 12.30
Land. en tuinbouw; 12.33 Gr.pl.; 12.55 Zonne
wijzer; 13.00 Nieuws; 13.20 Actualiteiten; 13.25
Amusementsmuz.; 14.00 Opera; 15.15 Pianospel;-
15.30 Ben je zestig; 18.00 Voor de zieken; 1B.3Ó
Ziekenlof; 17.00 Voor de Jeugd; 17.15 Felicita
ties voor de Jeugd; 17.45 Regeringsuitzending;
18 00 Lichte muz.; 18.20 Sportpraatje. 18.30
R.V.tl.19.00 Nieuws; 19.10 Actualiteiten; 18.15
Uit het Boek der Boeken; 19.30 Gr.p).: 20.25 De
gewone man; 20.30 Uitwtsseltngsprogr. met de
BBC: 21.00 Klankbeeld; 21.45 De Radiodokter;
22.00 Radio Philharm. ork.- 22.30 Gr.pl.; 22.45
Avondgebed; 23.00 Nieuws; 23.15 Gramofoonpl.
Hilversum II, 298 meter.
(A.V.R.O.) 7.00 Nieuws; 7.10 Gr.pl.; 7.15 Och-
tendgymn.; 7.30 Gr.pl.; (V.P.R.O.) 7 50 Dag
opening; (A.V.R.O) 8.00 Nieuws: 8.13 Qr.pl.:
9.00 Morgenwijding: 9.15 Liederen; 9.25 Voor
de huisvrouw; 9.30 Qr.pl.; 10.50 Voor de kleu
ters: 1100 R.vu.; 11.30 Voor de zieken; 12-. 00
Lichte muz.; 12.30 Land-en tuinbouw: 12.33 Voor
ons platteland; 12.40 Pianoduo, 13.00 Nieuws;
11.20 Metropole ork.; 14-00 Zeg eenaAns
ichten. 14.Q0 Nieuws; 14 10 Discussie over
aciuele vraagstukken; 14155 BBC Midland
Light Orch 18 00 Vespers; IQ.45.Causerie; 17 00
Gr.pl 17.15 Filmprogr.; 18.00 Voor de kinde
ren; 18.55 Weerberichten; 19.00 Nleuwfi; 19.15
Sport. 19.20 Muziek en anecdotes; 20.00 Gevar.
progr 20 30 Is there anything in it?; 21 15
Klankbeeld. 22.00 Nieuws- 22.15 Wereldbeschou
wing; 22.30 Gevar progr.; 23 00 Causerie; 23.15
Pianorecital; 23.40 Humoristen van de 20ste
eeuw; 24.00 Nieuws.
Engeland, B.B.C. Light Programme,
1500 en 247 meter.
12.00 Mrs Dale's dagboek; 12.15 Dansmuziek;
13.00 Lichte muz.; 13.45 BBC Welsh Orch.; 14.45
Voor de kleuters. 15 00 Voor de vrouw; 16.00
Amusementsmuz.; 18.45 Licpte muz.; 17.15 Mrs
Dale's dagboek; 17.30 Orgelspel; I8.00 Arbei-
dersork.; 18.30 Verzoekprogr.; 18.15 Voor de
jeugd; 19.45 Hoorspel; 20.00 Nieuws en radio
journaal; 20.25 Sport: 20.30 Hoorspel 2100
Gevar. progr 22.00 Hoorspel en operettemuz.;
23 00 Nieuws; 23.15 Actualiteiten; 23.20 Amuse
mentsmuz.! 0.05 Voordracht; 0.20 Salonork 0.56
Nieuws.
Engeland. fl.B.C. European Service.
Uitzendingen voor Nederland.
22.00*—22.30 Nieuws; Vraaggesprek met onze
luisteraars- Boeken en schrijvers (op 224, 49
en 42 m.).
Nordwestdeutscher Rundfunk, 309 meter.
12.00 Omroepork.; 13.00 Nieuws; 13.20 Omroep.
ork.; 14.15 Gevar. muz.; 15.00 Lichte muz..; 15.50
Pianospel; 16.10 Fluit en piano's; 17.00 Nieuws;
17.45 Lichte muz.; 19.00 Nieuws; 20.05 Hoorspel;
21.05 Lichte muz.; 21.45 Nieuws. 22.10 Jazzmuz.;
23.00 Gr.pl,; 24 00 Nieuws; 0.30 Vlooi en Piano.
FrankrUk, Nationaal Programma, 347 meter.
12.30 Orkestconc.; 13.00 Nieuws: 13.55 Gr.pl.;
14*05 Zangrecltèl; 18.30 Amerikaanse uitzending;
19.01 Qr.pl.; 20 02 Kamermuz.; 22.20 Hoorspel;
22.50 Klankbeeld; 23.20 Or.pl.; 23.45 Nieuws.
Brussel Vlaams, 324 meter.
11.45 Grpl.- 12.30 Weerberichten; 12.34 Qr.pl.;
13 00 Nieuws; 13.15 Pianospel (13.30 gr.pl.); 14.00
Grpl.: 17.15 Voor de kleuters; 17.30 Causerie;
17.40 Qr.pl.; 17.50 Boekbespreking; 18.00 Voor
de Jeugd; 18.30 Voor de soldaten; 19.00 Nieuws-
19.40 Gr.pl.; 19.50 Causerie; 20.00 Strijkkwartet;
21.15 Gr.pl.; 21.30 Omroepork.; 22.00 Nieuws;
22.15 Napolitaariï Festival; 22.35 Gr.pl.. 22.55
Nieuws.
Brussel Frans, 484 meter.
12 10 Omroepork.; 13.00 Nieuws; 13.10 Gr.pl.;
16.00 Amusementsmuz.: 17.00 Nieuws; 17.15 Gr.-
pl.; 17.30 Pianorecital; 18.30 Gr.pl.: 18.45
Nieuws- 20.00 Opera; 22.00 Nieuws; 22.10 Instru
mentaal kwintet; 22 50 Nieuws.
Luxemburg II, 20s meter
Uitzendingen voor Nederland.
30 Marsen en walsen; 8 45 Nieuws; 6.60 V*
zoekprogr 7.14 Weervorwachtlng; 7.15
praatje over de schutting; 7.22 Verzoekpi 1
7.45 Nieuws; 7.58 Liedjes en dansen. 8.30 M iz
bij het huishouden; 9 00 en 10.00 Flitsen uit nei
wereldgebeuren; 10.01 Verzoekprogr.; 11 00 Fl.t-
sen ui» het wereldgebeuren; U.oi Schor .ng
van de uitzending: 12.00 Verzoekprogr 12 50
Nieuws; 13.00 Verzoekprogr., 14.00 Flitsen uit
het wereldgebeurèn; 14.01-Einde van Be uit
zending.
Anruit heerst in Achter-lndië Indo-
china is een strijdtoneel. Het was
j dit ook eeuwen geleden, toen een j
j machtig rijk en een bloeiende bescha-
ving ten onder gingen. Hoofdstad van
dat rijk was Angkor, „De Stad"
f zoals deze naam in Nederlandse ver-
taling luidt. En inderdaad was vele
eeuwen geleden Angkor „de sta d"
par excellence voor grote delen
van Zuid-Oost-Azië: Bestuurscentrum,
f godsdienstig centrum, brandpunt van
beschaving. Thans is Angkor epn ver-
zameling brokstukken, half overwoe-
kerd door het oerbos. Een toonbeeld
f. van verval. Een sprekend bewijs van
f de vergankelijkheid van aardse glorie.
zenden dier schemerdieren dansten hun
vampierdans achte muggen en kevers. Mil
lioenen vonden de dood tussen vleermuizen-
TfROEG in de ochtend vertrok het boemeltreintje van Bangkok naar Aran-
Pratet, het Siamees-Indochinese grensstation. Traag kroop het voort door
een land, dat in de zengende zonnebrand leeg en verlaten leek. Slechts groepjes
Klapperbomen en hier en daar een troepje karbouwen met grote witte vogels op
hun brede, logge ruggen en begeleid door lome bruine kwajongens braken de e.n 8po°ka(5htig-klam over mij heen
eentonigheid van het landschap. Met Oosterse gelatenheid kwam de trein twee slreek' Tienduizenden en nog eens tiendui-
uur te laat te Aran-Pratet aan.
Nog scheidden mij zowat 130 km van het doel van mijn tocht: Angkor, de
geheimzinnige ruïnenstad in het oerwoud. Een koele dronk. Toen reed ik weg,
in snelle vaart, de onmetelijke vlakte van Indochina in. De avond was gevallen.
Boven mij de schitterendste sterrenpracht, die men zich denken kan. Om mij
heen heerste onbeperkt de zwoele, geladen stilte van de tropennacht. In majeur
klonk boven de geheimzinnige geluiden der vlakte het geronk van de iW)tor.
Onweerstaanbaar is de bekoring van het Oosten bij nacht. Wie haar heeft orfljer-
gaan, weet zich voor immer gevangen in de tropenban. f
Laat in de avond bereikte ik het plaatsje Siem-réap. Nog enige kilometers, toen
stopte ik voor het hotel Angkor-les-Ruïnes. De directeur verwelkomde mij hof
felijk. Toen hij zag, dat ik mij de ogen wreef, bracht hij me naar mijn kamer.
Doodmoe tolde ik in bed. Van de geheimzinnige, monumentale bouwvallen van
Wat overbleef van een der grote tempels, fjet was donker geworden. Even nog gloei-
den Angkors statige torena na in de
laatste stralen der ondergaande zon. Toen
ontkleurden zij zich snel en werden met
de overige bouwvallen gewikkeld in het ge
vaarlijk-beschermende kleed van de tro
pische nacht. Ik praatte nog even na met
een oudere dame, een Franeaise. Ieder jaar
vertelde zij reisde zij van Europa naar
Angkor om de rust der zonsondergang-
momenten over zich te laten komen. Zij
was een dame van de oude stempel, geestig
en beschaafd.
'..En u. monsieur, wat voerde u hierheen?
vroeg zij mij.
Ik vertelde haar van mijn reislust en van
mijn studie Ze glimlachte, keek mij guitig
aan en zeide:
„Maar wilt mij beloven, nooit
man te schrijven.... romans, geloof mij,
moet u alleen maar beleven
Samen wandelden wij terug naar het
hotel. -Een groepje mensen van de streek
liep achter ons. De nacht had Angkor in
armen genomen en slechts de idioot
kaken. Zij zwermden uit. onberekenbaar, was op de ruïnes gebleven. Een gevoel van
maar toch onfeilbaar zich bewegend achter "^klemming kwam over mij.
hun prooi, die onuitputtelijk is. Zijn de Op het hotelterras was het roezemoezig,
vleermuizen verzadigd, vol-gevreten. dan Dratende en gebarende Fransen, enige
keren zij terug naar hun nissen en gewei- jn zonderlinge tropenuitrustingen gestoken
ven. waar zij opnieuw klitten-trossen vor- toeristen. Uit een der kamers schalde gra-
men en blijven hangen, slapende hangen, mofoonmuziek. Na het diner werd het stil-
tot een nieuwe zonsondergang hen tot nieuw 'er- De plechtige, dwingende rust van de
leven wekt en zij opnieuw uitzwermen, in tropennacht maakte zich, onweerstaanbaar.
jacht. ook van de blanken meester. Maanlicht
speelde over de sombere contouren der
ruïnes, die zich vaag aftekenden tegen de
Angkor- klonk klagende, monotone, opzwepende muziek, met fel-scherpe tonen, grijpen de wortels van de vijgeboom zich jichte hemel hossen en van de
opsnerpend in de nacht* De bewoners van de streek bij Angkor zijn ter ruïne vast in de ruïne van wat eens een tempel Eentonige muziek klonk op klagend en
getogen, dacht ik en viel in slaap. Diep en droomloos. Nacht te Angkor. was. f -<- -
In de stralen der opgaande zon, even ge
troffen door de eerste boden van de
nieuwe dag. rezen statig en trots de grote
torens van het hoqfdcomplex op, massaal
en gebiedend, in plechtige eenvoud van lijn.
Als roerloze reuzen stonden zij tegen het
zonlicht. De met varens begroeide grond en
de brede stenen opgang tot de torens lagen
nog in de vale ochtendschemering, evenals
48 de grote vijvers ter weerszijden van de
stenen weg. Het vreemde, geheimzinnige
Angkor bleek werkelijkheid en dook op uit
de duisternis van de nacht als een manifes
tatie uit lang vervlogen tijden.
Eeuwen lang had Angkor gesluimerd in
het oerbos, dat de eens zo machtige stad als
een lijkwade omhulde, toen Franse handen
voorzichtig, stukje voor stukje, het doods
kleed begonnen op te lichten en Angkor
ontrukten aan absolute vergetelheid. De
zonen des lands hadden „De Stad" reeds
als verloren prijsgegeven. Toch resten nog
grote, grijze, deels misvormde steenklompen
van die prachtige stad, die vijf eeuwen ge
leden „uitgespeeld" was. De peschieden's
van Angkor's opkomst en verval ls nooit
nog ten volle beschreven. Cambodsja
is een overblijfsel, een rompstaat van de
grote mogendheid, die eens Angkor iot
hoofdstad had.
Eeuwen lang beschutten en bewaarden de
trooische regenwouden het geheim van
Angkors bestaan en zeker zouden zij het
nooit hebben prijsgegeven, als niet Westerse
nacht.
Slot-
s'epend, soms snerpend door de
Avond te Angkor. Beklemming,
accoord.
Dit woord: HANSOP
Tfc wind het altijd jammer zulke ge-
zellige woorden uit de taalschat te
zien verdwijnen. Laatst noemde ik:
boezelaar, thans: hansop. Sinds wij
nachthemden en daarna pyjama's zjjn
gaan dragen, dreigt het nachtkleding
stuk voor kinderen dat wij hansop
plachten te noemen in onbruik te ge
raken. En dan is het woord natuurlijk
ook ten dode opgeschreven.
Wat is nu een hansop of zoals wij
eigenlijk moesten schrijven hans
sop? Niet anders dan het wijde, slobbe
rig zittende gewaad van Hans Sop, een
komische toneelfiguur, die zijn naam
ontleende aan de Franse Jean Potage.
Zo heeft het Italiaanse theater zijn
Pantalone. Een dergelijke figuur is
Hans Worst, eveneens een potsenma
ker. Het typerende kledingstuk van
Hans Sop kreeg nu de naam van de
drager.
moeten we naar de
reurwilgen kijken!
Niet vanwege de treurigheid,
maar omdat juist aan deze
prachtige bomen het voorjaar
zich zo duidelijk vertoont. Op
ieder ogenblik van de dag
zijh deze treurbomen mooi
's morgens in de grijze
mist; donkere boomgevaarten,
zwaar geplant aan een vijver
rand in een stadspark en
's avonds, als zij overgloeid
worden door de brand van de
ondergaande zon. Het mooi
ste zijn ze, als de heesters en
struiken aan hun voet begin
nen uit te botten en ook de
grasbermen hun best gaan
doen. Want is het zo ver, dan
worden de lange takkenslier-
ten, die van de wilgenhoof-
den als golvend haar neer
hangen, overwaasd door een
prachtig geelgroen, het lichte
groen van de kleine blad
knoppen, die aangeraakt zijn
door de koesterende voor
jaarszon.
Zo kennen wij ze, de
wachters langs de brede
vaarten der moderne grote
stadswijken. zo zien wij ze
uit het raampje van een I
voortjagende trein als de be
kroning van een boeren-
behuizing aan de oevers van i
donker water, waarin de j
groengesluierde pracht van
de stille bomen zich weer- 1
spiegelt. Zo ontmoeten wij ze
vooral op onze dagelijkse
,/f
r' V'f
4'
kunnen zien, want ieder
UiC ot vrienden. Want het zijn zulke fijne, tere
kleine lichtpunten nodig In de gewone gang bloempakjes, dat men ze liet beste kan alen
der dagelijkse dingen. Ieder kan zich die wat «'gesneden takjes, In een vaasje in
lichtpunten zelf versehaften. als hij zijn de «f '«'«J-
ogen maar niet in de zak heeft. Als "et ln Maart nu een lekker zonnige
De meeste mensen k«ke„ helaas hij voor-
keur naar hun tenen. Nu is het waar, dat er sorns WPi mpt u' rHo.
SewThêeT w.Tvl.T,' te atlü" bliV°°r- -oege^lS 'E'Sekt^ nill
beeld, al heel wat valt te genieten. moeilijk te raden. Of zouden er nog veel
Uw crocussen staan toch zeker al mensen zijn, die niet weten, waarvoor al dat
prachtig in uw grasveldje? Of liggen ze, de gewandel van insecten over de bloeiende
gele vooral, ondersteboven? Dan hebben de
ssen dat op hun geweten, want die schij-
bijzonder ie zijn gesteld op de frisse
sappige crocushartjes. Daar is veelal weinig
aan te doen.
staat er nog wat meer in
steeds getuigen van de kunstzinnigheid en
het vakmanschap der beeldhouwers en
handwerkslieden, die ze gewrocht hebben.
Die bas-reliëfs, vaak met fantastische
dansmotieven versierd, waren oorspronke-
aansmoueven versieru, which uurapiuime-
geest en Westerse techniek het drbos deze veeiai jn kleuren uitgevoerd. Nu zijn
schone prooi hadden ontroofd. -
i ze door de tropisch-klamme warmte egaal
Mct veel piëteit en zin voor historische den Hler"en daSr hadden devote han.
weerden heeft de Europeaen getracht van u s,ukj ïoudblad aangebracht.
d e oude glorie te redden wat er e redden Doch ver,lelen 8oddhrocaal der mlddel-
viel Povere resten van een waarlijk gulden eauwen la>, zlch „Iet oplappe„, zelfs niet,
als de Voorindische heldendichten Ma-
Moelzaam was de strijd, die gevoerd moest habharata en Ramayana veel de kunste-
worden om Angkor uit de dodelijke n8ars inspireerden bij het maken der bas-
omarming te bevrijden. Steen voor steen reliëfs.
moest op het oerwoud heroverd worden, ik maakte een rondgang over enige ter-
blok voor blok, beeld voor beeld moest wor- rassen en kwam bij een stenen poort. Een
den ontrukt aan de alles overwoekerende bruine, idiote knaap vroeg om een aalmoes,
plantengroei. Blijvende bescherming was Door een half-duistere gang kwam ik in
nodig tegen die overdaverende groeiweelde het hart van een tempel. Een open ruimte,
en welhaast onstuitbare kracht der tropen- omgeven door een gaanderij, die beladen
gewassen. Pierre Loti, de bekende Franse was met Boeddhabeeldjes, gemaakt van
schrijver, noemde de vijgeboom „Heer en steen en hout. De tand des tijds knaagde
Meester der Ruïnes". En dat is hij. Alom er aan. Houtwormen en andere insecten
in de zwart-groene bossen liggen de brok- hadden aan dit knaagwerk deelgenomen
stukken der bouwwerken. Bomen en strui- Het waren louter resten van vroegere
ken op de altaren en op de trappen naar heerlijkheid, die ik ontwaarde. Rode, zwarte,
de tempelterrassen. Als een heirleger po- gouden en grauwe restanten van vergane
liepen, met ontelbare vangarmen, vielen de macht en pracht. En eigenlijk gaf
bornen en gewassen op Angkor aan. Zonder het mij een gevoel van bevrijding, te
Westerse tussenkomst zou die aanval tot zien. hoe al die onwezenlijk glimlachende
volkomen vernietiging van die eens gestalten omgetuimeld waren, ter aarde ge-
trotse stad hebben geleld. Toen ik er toefde, stort, en hoe achter hun glimlach nog
waren de meeste complexen „schoonge- slechts machteloosheid schuilging. B o e d-
maakt" en bereikbaar. Alom in het bos dha's ondergang?
lagen ze verspreid. Grauwe steenklompen,
vaak versnoerd met beelden en bas-reliëfs,
men dit zo duidelijk, zo schrijnend ook, «ls leven bloeit op de ruines, dit Goetbeaanse
I„ AnvW woord schoot mij te binnen. Nog deed de
i. I bevolking zijn best de gevallen godheidjes
Rnpr/r/nrr nhmInrht te troosten en naar vermogen te eren. Of-
DOeuana yimuucm feranden. wierookstaafjes en schaaltjes met
Door het bos voerden smalle, uitgekapte etenswaren stonden aan hun voeten. Daar-
paden. De zon steeg, de atmospheer boven hingen de vleermuizen,
werd drukkender. Fel-gekleurde bloemen Het was inmiddels laat in de middag ge
en vlinders braken de somberheid van het worden. Ik verlangde naar de koele avond
woud. Apen vluchtten ruisend weg door stonde. Ik kwam langs diepe, geheimzinnige
het gebladerte. Altijd zal die schaduw om nissen. Bizarre, fantastische schaduwen slo-
de ruïnes blijven hangen en de triestheid pen door de gangen. Zij rekten zich en kron-
der dode stad, als in nevelen gehuld, be- keiden in de nissen en hoeken, als maakten
waren. Als een herinnering aan eesi groots zij zich gereed voor hun nachtelijk bedrijf,
verleden schreed loom en vorstelijk een Soezend en zacht voor zich heen pratend
tamme olifant langs het bospad. Het dier zat de Idioot bil de tempelpoort. Hij was
gaf voedsel aan de indruk van gevallen het enige menselijke wezen, dat er niet aan
grootheid, die Angkor heet. dacht de ruïnes tegen de avond te verlaten.
Op een plek in het bos. waar de boom- Traag tfltentelden een paar in fel-geel op
groei iets ijler was. bleef Ik staan. Het zon- perkleed gehulde priesters over de stenen
licht drong er door. Voor mij stond een hoofdopgang heen en weer.
kolossaal Boeddhabeeld, fors van afmetin- Een gevoel van gewijde rust maakte zich
gen, indrukwekkend van schoonheid. Het van mij meester. Eerbied voor het grootse
leek te zijn opgeschrikt uit zijn verveeld- bouwwerk Angkor vervulde, beter: ove
held, uit zijn „ennui" door mijn komst. De v i e 1 mij. Daagse critiek werd gesmoord
blanke her-ontdekkers van Angkor hadden avondlijk duister. Machtig lagen de massale
deze Boeddha overeind gezet. Door de torens voor mij. De zon neeg ter kimme,
eeuwen heen was hij blijven glimlachen, Een vlinder, even fel van kleur als de pries-
een onverstoorbare glimlach. Geluk, gela- ters, fladderde weg.
tenheld of gelukspoee? Rustig staan die Bij het vallen van de avond breekt te
glimlachende Boeddha's, eens neergeknup- Angkor het uur der vleermuizen aan. Als
peld door de veroveraars van Angkor, in dichte rookwolken uit de torens, van alle
die broeikas-vochtig-warme bossen. Zij vier windstreken ^kwamen zij. Een grauwe,
staan temidden van steenklompen, met hon- suizende en piepende massa, die zich als
derden meters lange bas-reliëfs, die nog een sluier tussen aarde en hemel uitspreid-
KRANTENJONGEN, soldaat, journalist, auteur.... bont en boeiend als
de avonturen van zijn boekenhelden is het leven geweest van Edgar
Wallace, de wereldberoemde schrijver van detectiveverhalen. Zijn levens
geschiedenis is een fascinerend verhaal geworden van strijd, armoede
en succes: de carrière van een vondeling, de aangenomen zoon van een In later ^aren vond h,y een methode om het
J 1. nieuws van een aanslag op koning Alphons
Sjouwer op de Vismarkt. van Spanje, tijdens diens rijtoer door Madrid
TVTEGEN dagen oud werd het jongetje, ingepakt had en daarom gooide bij ze ter vaneen Engelse 'kran/door 'te seinen^hoe-
L' wiens naam later op honderden boe- hoogte van zijn borst in zijn uniform. De wel alle telegraafverkeer was stopgezet HU
ken, op de affiches van schouwburgen en kolonel tikte er tegen met zijn stok. legde namefijk zijn kopij in een bakje
de lichtreclames van bioscopen zou prijken. -Wat heb je daar?", vroeg de officier met voor regeringstelegremmen die wél ver-
geadopteerd door het echtpaar Freeman, opgetrokken wenkbrauwen. Het antwoord zonden werden
brave mensen, die het niet breed hadden kwam snel „Hart, longen en kleine bloeds- Canadai Marokko. Noorwegen, de Congo,
wier eigen »on„ ,n de gevangen!, goede omloop, „«edpnlë ..dearmejongen van vroefe)
struiken dient en al hun ijverig gepeuter en
gesnuffel tussen de fijngeknopte meel
draden?
ALLES goed en wel", zegt er Iemand,
„maar ik heb geen verstand van bloe-
men en Ut heb geen tuin. En om in een park
mooi bijv. doet het b e r e n - faa" wandelen, ik heb er geen tijd voor."
oor het, een forse plant met ronde dikke Zondags ook niet? „Nee, want dan moet
bladeren en een kortgesteelde tros van J}aar de voetbalwedstrijd",
bleekrose bloemen. Het moet daftr dicht bij T).a dan wordt de zaak moeilijker,
de aarde bepaald een beetje warmer zijn dan To^h z°u 51« zeggen, dat het geen tijd kost
op de hoogte van onze oren, want ik vind onder het fietsen of wandelen naar en van
het daar nog maar knap guur, ondanks het uw werk eens te kijken naar de bomen langs
Maartzonnetje, dat in de luwte al heel aan- "w We2- of de boomgroepen van een park,
genaam kan zijn. Zo aangenaam, dat een da^. u Paaseert. Wie in een stad woont waar
van onze vroegste struiken de duidelijkste oude Srachten zijn met iepen langs de
bewijzen levert, dat hij het voorjaar in 't wallekant, die moet over enige tijd bepaald
hoofd heeft. toch missen de prachtige aanblik van
deze bomen, als ze in bloei staan. Een gracht
Wie even de moeite neemt, een rondje *s hiervoor niet bepaald nodig. Overal "vaar
door een park te maken (iedere stad heeft *ePen staan, kan men zonder tijdverlies
wel een of meer van zulke „gemeente- dagelijks even genieten van hun kronen,
longen") die moet vast en zeker ergens wèl hedekt met millioenen kleine paarsbruine
die struik vinden, boordevol met kleine vier- bloempjes met witte meeldraadjes. Vooral
puntige sterretjes. Het is de g e 1 e k o r - aIs de zon er aan te pas komt met een over-
n o e 1 j e. Uit die geeigroenige sterretjes daad van vloeiend goud en brons,
komen tientallen fijne stipjes te voorschijn, Nu ls het waar, dat verscheidene echte na-
de meeldraden. Om die goed te bekijken, tuurliefhebbers, die goed op de hoogte zijn
moet men zo'n kornoeljestruik echter in van vo£els en viervoeters, voor de bomen
eigen tuin hebben of in die van kennissen '°'aa' Keen aandacht hebben. Een boom is
een boom, nou ja, wat is er aan een boom te
beleven! Dat kon anders best meevallen, als
ze er eerst maar eens op gelet hebben.
A LS onder die struik of in die boom een
alleraardigst heggemusje rond
scharrelt of zit te zingen, wat in deze voor-
jaarsweken herhaaldelijk voorkomt, dan
geeft het bijzondere van de omgeving, name
lijk de rijke bloei van een kornoelje of de
tere sluiers van een treurwilg, aan dat vo
geltje zo'n speciale bekoring. U kent het
heggemusje niet? Ziet u dan nooit een
bruinachtig grauw vogeltje rondschar
relen in de bladaarde van een tuin, een
onopvallend diertje, dat van dichtbij gezien
echter fijne streepjes op kop en rug blijkt te
hebben? Het heeft wel iets van een mus,
maar er is toch verschil. Kijkt u maar naar
de fijne insectensnavel, heel wat anders dan
de kegelvorm van de dikke mussenbek.
Het is trouwens helemaal een fijner type,
dat zo rustig dribbelend zijn gang gaat en
zo aardig en opgewekt kan zitten zingen.
Een liedje van weinig betekenis, maar vro
lijk en monter.
U moet eens op dit voorjaarszangertje
letten. Maar vergeet vooral de kornoelje
en de treurwilgen niet!
En mocht er in de wedstrijd eens erg ge
klungeld worden met de bal, zo erg, dat u
zich staat te vervelen, kijk dan van de hoge
tribune af maar eens over de prachtige
bomen van het omringende park. Misschien
ziet u dan toch nog iets wat de gang naar
het sportveld waard was.
S. VAN DER ZEE.
MAX BRAND, synoniem voor donde
rende paardenhoeven en vuur-spatten-
de revolvers! Weinigen weten .dat deze
auteur schreef onder twintig verschil
lende namen. Nog minder is bekend,
dat al die ruige verhalen van wijde
vlakten en groots avontuur geschreven
werden door een man, die als invalide
aan zijn rolstoel was gekluisterd
Daarover de volgende week.
Macedonië >v.
reisde als verslaggever door de wereld. Maar
hij wilde meer. Hij bundelde een serie
1 en door drank vroegtijdig
stieryen. Hun genegenheid richtte zich, op dichten korte verhalen schetsjea en liy ÜUlluCiue een sene
song, getiteld. „A Sort of a Kind of verhalen onder de verzamelnaam Smithy
welke hij in overmoed aan de toen be- en zocht PPn iiltoovfr Tn»n k/*
ben Dit 'betekende in'dit geval, dat hij niet roemde zanger Arthur Roberts zond. Hij waagstuk aandurfde gaf 1KS ze
op zijn tiende jaar al van school af moest kreetr viit nnnrf vnnr »Hn mwit» »n au in» t
de kleine „Dick Freeman" en zij meenden,
dat hij een „goede opvoeding" moest heb-
i Dit betekende in dit geval, dat hij niet o-
zijn tiende jaar al van school af moest.kreeg vijf pond voor zijn moeite en 96 uur Uit ën 30.000 exemplaren "vondën'hün weg
In deze tijd was het. dat de jongen voor dwangarbeid van zijn commandant, om< „aar de lezers. Daarna schreef hij zijn eerste
het eerst die speurdersmentaliteit aan de "U zonder verlof was weggebleven, toen de boek. een uitwerking van een kort verhaal
dag legde, die hem later in zijn boeken song in een theater gezongen zou worden. dat hij ook nergens geplaatst had kunnen
te stade zou komen. Een vriendelijke man «et deed hem verder geen kwaad en het krijgen: „The Four Just Men" (De Vier
gaf hem zilvergeld en verzocht hem in stond zijn uitzending naar Zuid-Afrika niet Rechtvaardige Mannen) en ook hiervan ver-
verschillénde winkels sigaretten te gaan 'n de weg.
kopen. Vijfmaal voldeed de jongen aan
het verzoekmet het zesde geldstuk stapte
hij rechtstreeks naar een politieman met
Eerst daar ontplooide zich ztyn talent. In
de Cape Times las hy. dat de beroemde
schrfyver Kipling zou komen en geheel in
kocht hij 38.000 exemplaren. Hij hafl er ech
ter zoveel (dure) reclame voor gemaakt,
dat hij f 14.000 verloor! Om de strop enigs
zins te dekken verkocht hij zijn rechten aan
f 720. Deze
de beleefde vraag: „Meneer, is dit geld de atyi van Kipling schreef Wallace een de uitgever George Newnes
niet vals?" Het was vals en de oplichter „Welkom", dat door de krant geplaatst verkocht er honderdduizenden exemplaren
werd gegrepen. Voor de eerste maal stond werd. Later schreef Kipling hem een vrlen- van en de schrijver kreeg geen cent Arm
de naam van de jongen in alle kranten.
Tegen de zin van zijn „moeder" in begon
de jongen kranten te verkopen; het geld
besteedde hij aan toegangskaartjes voor de
deltyke brief met de raad zich in de jour
nalistiek te bekwamen. HU kreeg zUn kans,
toen een nieuw blad werd opgezet en sa
men met een ander werkte hU de kolom
schouwburg. Nadien rolde hij van het ene men vol. Iiy viel iedereen aan, ió gedurfd.
baantje in het andere: „papiertiller" - -
als vroeger was de grote schrijver weer.
Op grond van een verkeerde berichtge
ving, die de krant een proces kostte, werd
Wallace ontslagen, maar zijn naam was nu
reeds bekend genoeg. Hij schreef: honder
drukkerij. hulpje in e,en lederwarenfabriek,
bloemenbinder, scheepsjongen hij droste
van h#t schip
en tijdschrijver..
u 'aÜ meeuMkrel* bü miHU,re den korte verhalên^honderdé'n boeken^dlê
autoriteiten. Maar hU achreef door, voor bij honderdduizenden verkocht werden. Zijn
- Engelse bladen, proza en poëzie, en hy stu- Afrlka-avonturen verwerkte^ Ml "ln"*7" «Tan*
knecht van de melkman deerde alles, wat hem maar enigszins inte- dersreeks", superieur werk van goed'litte-
ITTfï ïe? 8,,°k® hö "?veei rair gehalte. Van zijn avonturenverhalen
*S' d,tde ko'onel hem de "®h,te wenk Het Spook van de Opera, King-Kong. De
p?ézlêr'°U B®ul Van Londen en vele andere werken
plesier verleend worden. werden films gemaakt.
Hij had geluk. In het rumoerige Zuid- Succes en geld kreeg hij In overvloed.
Afrika, waar allerlei meningen botsten, maar steeds gaf Wallace er door woord en
daad blijk van de armoede niet vergeten te
v„ -- Wallace werd zijn. De grootste voldoening was hem. dat
den. „We leerden er veel schreef hij zelf oorlogscorrespondent. Dat waren de dagen, hij moeder Freeman een onbezorgde oude
„en wét we leerden zat er muurvast bij ons waarin zijn strijdvaardige geest in vroe- dag kon bezorgen, toen zij weduwe was ge
in. Het gebeurde eens, dat een soldaat tij- ger jaren door armoede geschept de we- worden. D* schrijver zelf stierf op 56-jarige
dens een inspectie zijn schoenborstels niet gen vond om de censuur te slim af te zijn. leeftijd, in 1932.
^OALS zovelen in armoedige omstandig-
heden tekende Edgar Wallace voor ze- mau, waar aueriei i
ven jaar als militair en hij slaagde et in bij was kopij in overvloed,
de geneeskundige troepen geplaatst te wor- De Boerenoorlog kwam:
Gibb McLaughlin, de filmacteur, als
mr J. G. Reeder, één van de figuren
uit de boeken uan Edgar Wallace, die
op het witte doek de faam van hun
schepper over de gehele wereld
verspreidden.