m Ouderkerks Hermina vaderlandse kleuren mm Het GEDICHT Moderne actieve arbeidstherapie voor Me psychisch gestoorde mens Bij afsluiting van de zeegaten is landaanwinst ook gebaat rSS tooit Namen voor nieuwe scholen Door extra toewijzing kunnen nog 19 huizen worden gebouwd GZC kon Haarlem eerst op 't laatst onder de duim krijgen De partij van ir Soekarno wil wel met communisten regeren Goudse spetters Reizen MOLEN KOMT TOT NIEUWE LUISTER E&T&WSEr* Hub. Adriaens in zijn element Alles op z'n eentje Opwekking van stroom mewmw» rm*W Prettige verrassing voor Bergambacht Wachtlokaal bij veel te Bergstoep Over het schikken van bloemen GOLD ZILVER HORLOGES O.C.doVOOYS van de week SINTJAN' Onze bioscopen Polo hokus pokus Uitstekend werk van Goudse defensie Programma Afdeling Gouda Verhuizingen binnen de gemeente marktberichten EEN BEZOEK AAN DE WILLEM ARNTSZ STICHTING Geeft het zelfrespect en geloof in de eigen persoonlijkheid terug Buiten „dc boze wereld" Bivakvuren van de Soivjetsoldaten verlichten spookstad Oost-Berlijn Het Westen jubelt om Gary Cooper. De kabinetscrisis in Indonesië Australië bezorgd Min. Mansholt opende Zuivelwerktuigcn-bcurs Officiële rouw in Bonn voor slachtoffers van Berlijnse opstand Nusehke terug naar Oost-Berlijn Bondsdag wil grenspolitie versterken Onvoldoende bewaking van krijgsgevangenen in Zuidkoreaanse kampen Zo snel en zo Westelijk mogelijk Het kan op meer dan één manier pijnlijke verrassing voor Moskou »«iS[ IN HET BRANDPUNT ZATERDAG 20 JUNI 1953 GOUDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAGINA gehele leven heelt hij (n Ond7rkerk leeutan 2' I H"mlr<a toer* t» DetfihBueu houUaagmol.n Oeb0u«."«"in ioar, s,"d,n "T— icerd gebuikt, heeft de firma Van Vliet hem - k nief m"r i u,achtcn IJssel en er hier een houtzagerij van gemaakt °uderktrk d- Het «'«"''de tien minuten. En dat is veel H« W" In h« Mldertand Sr r"doo.s de A' -W aan het Keesje ie gisteravond op zijn laatste benen de stoep opgekropen: hu had het volbracht en was in 't geheel niet moe Blaren had hij ook niet, niet de moeite waard om over te spreken, het waren er in het geheel maar zeven. Hy zegt. dat hij vanavond vasPgaat trainen voor 't volgend jaar Dat noemen ze nou enthousiasme Nee, 'k heb deze keer niet meegelopen. D'r waren andere zaken aan de orde. Die hebben me buiten de stad gevoerd. Don- geleden derdagauond meest ik ergens op de bus En toen begon het vervel. Weer en wind kregen vrij ■pel met het eertijds zo trotse bouwwerk Als de onderste twee verdiepingen, waar -de zagerij is geves tigd, maar waterdicht ■bleven, was het voldoende. Het gemeentebestuur en ook Monumentenzorg von den dat elgfenlijk jammer en ook de eigenaresse bevre digde de toestand niet. Daarom werd enkele Jaren geleden besloten, dat de „Hermina" uit het oog punt^ van behoud van land- achapaschdon in oude luis- zou worden hersteld. Samen zullen de firma Doc- tars van Leeuwen, het ge meentebestuur en Monu mentenzorg de restauratie bekostigen. Om dit werk te verrichten werd een man gevonden die op dit gebied ruimschoots zijn sporen heeft verdiend: de molen bouwer Hub. Adriaens uit Weert. Boven ln de molen werkt de heer Adriaens op het ogenlblik. Leunend tegen de to juist vernieuwde dak spanten vertelde hij iets over zijn werk. Het was een verhaal vol liefde voor het oude vak van molenbouwer. En die liefde Is Hub. Adriaens met de paplepel Ingegoten. Zijn vader, die nu 77 jaar is en nog steeds het beroep uitoefent, zijn grootvader, ja zijn voor vaderen voor zover hij kan nagaan, waren allen molen bouwers. Zelfs heeft hij enige tijd geleden ontdekt, dat hij afstamt, van de grote water bouwkundige Jan Adriaenez Leeghwater, die leefde ln het midden vin de zeventiende •euw en die ook molenmaker was. Zomer 1952 ia de restaurateur met zijn Werk begonnen en hij hoopt er in Augustus van dit jaar mede klaar te zijn. Het meeste werk doet hij alleen, slechts af gn toe komt eens iemand een handje helpen, bijvoorbeeld toen er riet op het dak van de molen moest worden gelegd. Er is een nieuwe balie, dat Is de vakterm voor omloop, langs de molen gebouwd en ook heeft de heer Adriaens een nieuwe windpeluw, de balk waar de molen as op rust, geplaatst. Dat was een zwaar karwei, want die molenas weegt zo'n twaalf ton. Het la een uitstervend vak, dat van molenbouwer. De Nederlandse molen- makerSbond telt nog ongeveer vijftien leden. Daarom moesten tijdens de watersnood alle beschikbare krachten naar het rampgebied ook de heer Adriaens is er geweest en toen heeft de restauratie van „Hermina" enige tijd stilgelegen om te trachten door deskundig stutten de molens zoveel moge lijk te behouden. De Weertse firma Adriaens wordt gedre ven door vader en zoon. Vader Adriaens heeft de zorg voor twee leerjongens op zich genomen. De zoon ging op zijn zestiende jaar al mee naar boven. Nu is hij 46 en hij hoopt het nog een tijdje vol te houden. Hij heeft twee zoons. De ene is op het gymna sium en de ander ie dit jaar naar de am bachtsschool gegaan om het timmervak te leren. Timmeren is het eerste wat een molenbouwer moet beheersen. Vader Hub. Adriaens heeft een kleine hoop, dat zijn zoon in het vak zal gaan. Er zijn nog meer molens in ons land, die door de windkracht worden gedreven, dan men wel eens denkt. In zijn leven heeft Hub. Adriaens zes nieuwe gebouwd. En dat ia te begrijpen, als men bedenkt, dat er molens in Nederland zijn, waar per week tweehonderd gulden wordt verdiend alleen door de wind. Een nieuw streven ls molens te herstellen en er dan electriciteit mede op te wekken. Misschien zal dat met „Hermina" ook ge beuren, waarbij dan vla transformatoren de electrlcitéit bij die van de krachtcentrale zal worden gevoegd, de houtzagerij van de W, v y&l 1 De stand van de wieken van de in restauratie zijnde houtzaagmolen „Hermina" te Ouderkerk a. d. IJssel vertelt: 't is rust. woon tegenwoordig, en we kunnen het niet hebben ook, want we hebben haast. Haast om ergens te komen en als we daar zijn, hebben we weer haast om weer ergens anders naar toe te gaan. Enfin, die bus kwam toch en ik zat naast iemand, die niet van deze contreien was. Hij kwam uit Zeeland, van Schouwen om precies te zijn. „Hoe is het daar?" vroeg ik. Hij keek me eens aan en ik voelde hem denken: Die meneer kan best toat aan het Rampenfonds hebben gegeven, dus uooruit: laat ik hem wat vertellen, dan heeft hij waar voor zijn geld. Zijn huis en zijn schuur en zijn land ston den nog onder water. Hij was nou bij zijn zuster op bezoek geweest. Morgen ging hij weer terug. Ja, hij was geëvacueerd, in Haamstede. Was meneer daar wel eens ge weest? Ja, daar toas meneer wel eens geweest. Jaren geleden had hij daar gekampeerd. Mooi. dan wist meneer ook wel waar Burgsluis lag. Daar was hij eerst naar toe gegaan, toen hij op reis moest. Hij had daar een uur gewacht en toen kwam er een motprbootje. Dat bracht de reizigers naar de rede van Zierikzee. Uit de verte had h\j het grote stroomgat van de Schtlphoek gezien. Voor Zierikzee lag een andere boot. Daar moesten ze op overstappen. Een paar vrouwen hadden gegild, want er stond een beetje zee Er waren twee honderd en vijf tig passagiers aan boord De boot was be rekend op maximaal tweehonderd. Een paar uur hadden ze daar gelegen, want de kapi tein vond het vertrekken wat gevaarlijk. Ze zijn toen toch gegaan. Een motorboot heeft hen nog een eindje gesleept. Het boot je. dat naar Burgsluis terug moest, is niet gegaan. De kapitein durfde niet. want het woei hard. Onderweg heeft hij steeds in de stromende regen pestaan. want er was geen schuil plaats aan boord. Klagen jullie dan niet i» Den Haag?" vroeg ik. Ja, dat hadden ze gedaan Er was een meneer gekomen van de Rijkswaterstaat. Die zou gaan onderzoeken, hoe die Schou wenaars hun nog halfondergelopen eiland moestèn verlaten. En hoe ze zich op het eiland verplaatsten. Het was een grondig onderzoek. Meneer wist misschien dat aardige sta tionnetje in Zierikzee. Daar is die meneer op het perron gaan staan, om te wachten op de tram naar Brouwershaven. Hij heeft er een sigaar bij opgestoken. Na een uur oi 20 kwam er een man aan Die heeft hem heeft op 31 Januari en dat het misschien nop wel een jaar kan duren eer de volgende tram komt Want er was watersnood ge weest. Die is er trouwens nog. Toen is die meneer weer terug gegaan naar Den Haag om zijn rapport te schrijven. Ze hebben daar op Schouwen nog niets van dat rapport gemerkt. Dit vertelde deze Schouwenagr. Hij vond tien minuten op een bus wachten nog wel om te overkomen. JAN TERGOUW. (Advertentie) gewone leiding zijn stroom zal betrekken en het verschil per maand verrekend zal worden. Er ia overigens nog geen enkele molen in Nederland op die wijze Ingericht, maar in ieder geval gaat de heer Adriaens nadat hij zijn werkzaamheden aan „Her mina" heeft beëindigd aan het werk met de molen ln Wervershoof bij Medemblik. Deze molen zal worden ingericht voor het op wekken van electrische stroom. De molen in Ouderkerk wordt hersteld met Amerikaan» grènenhout. Hout, dat in de molen zelf wordt gezaagd door elec trische zaagmachines. Het Gietwerk van de wieken zal ook worden vernieuwd. En als dat allemaal gereed ls, gaat de restaurateur zijn werk besluiten met het verven van „Hermina" in de vaderlandse kleuren rood, wit en blauw. Wist u overigens, dat een molen kan wor den afgebroken en ingepakt als een soort circustent? Dat ia gebeurd met een molen in Alblasserdam. Die ial binnen enkele jaren in Haarlem verrijzen in de plaats van de in 1923 daar afgebrande molen „Adriaen". En molenbouwers als Hub. Adriaens weten precies hoe je zo'n karwei opknapt. Even goed als ze weten, hoe een molen, die in verval is geraakt, in de oude staat moet worden hersteld. Want.alle maten en ver houdingen zijn vanouds zo vastgesteld, dat als er één bekend is, de andere te berekenen zijn. Als de gemeenteraad er mede accoord gaat. zal de in aanbouw zijnde openbare lagere school aan de Kon. Wilhelminaweg— Reigerstraat—Roerdompstraat genoemd wor den naar prof. G. van der Leeuw en de in aanbouw zijnde openbare lagere school aan de Graaf Florisweg naar prof. Ph. A. Kohn- stamm. Prof. Van der Leeuw (18-3-189018-11- 1950) was niet alléén, zo schrijven B. en W. in hun toelichting bij het voorstel, één der leidende theologen in binnen- en buitenland; hij heeft zich ook in steeds belangrijker mate bewogen op het terrein van godsdienst, cultuur, politiek en kunst. Zijn „Wegen en grenzen", handelende over de verhouding van godsdienst en kunst is een standaard werk. Ook het uitgestrekte gebied van het onderwijs had zijn volle belangstelling, waardoor hij in het eerste kabinet na de bevrijding (het ministerie-Schermer- horn) zitting nam sis minister van Onder- Er gaan veel bloemen verloren, doordat men ze niet op de juiste wijze behandelt", zeide gistermiddag in „Ter Gouw" de heer J. Doesburg, voorzitter van het departe ment Gouda van de Kon. Maatschappij voor Tuinbouw- en Plantkunde, in een lezing, die hij hield voor de afdeling Gouda van foen verteld, dat de laatste tram gereden de Nederlandse Vereniging van Huis- (Van onze correspondent.) BERGAMBACHT. Binnen één uur tijds wist de raad. die onder voorzitterschap van burgemeester J. G. Diepenhorst, bijeen kwam. de elf agendapunten af te werken. Eén zaak was van groot belang, het voor stel tot het bouwen van negentien wonin gen aan de Koningin Julianastraat in het uitbreidingsplan „Dorp". Dit voorstel was een verrassing voor de leden, daar immers bekend was, dat tot 1954 nagenoeg geen bouwvolume meer beschikbaar was. was de raad er reeds eerder van op de hoogte ge bracht. dat pogingen zouden worden aan gewend om compensatie te verkrijgen voor de afgebroken woningen ten behoeve van de aanleg van provinciale wegen door de gemeente. Niemand had kunnen bevroeden, dat B. en W. daarin op korte termijn zouden slagen, in aanmerking nemende, dat in de huidige tijd zoveel wegen moeten worden bewandeld, alvorens het doel bereikt is. De voorzitter deelde mede. dat een extra contingent voor de bouw van zestien wo ningen is verstrekt uit bet contingent voor bovengemeentelijke belangen ter vervan ging van de afbraak. Met het nog beschikbare bouwvolume was het mogelijk geworden een bouwplan in te dienen van negentien wonjngen, te bouwen ln drie blokken (twee van zes en één van zeven woningen). De grote activiteit vyi het college van B en W. in dezen werd ten zeerste gewaardeerd. Zonder stemming werd het plan aanvaard en het gevraagde crediet van 200.000 beschikbaar gesteld. De geloofsbrieven van de nieuw benoemde leden van de raad werden in orde bevon den. waarna tot toelating werd besloten. Aan de heren H. Rehorst en T. Botter werd een premie tot woningverbetering toe gekend. elk groot 1400 onder voorwaarde, dat het rijksaandeel van tweederde be schikbaar gesteld wordt. Van de heer K. van den Heuvel werd een strookje grond voor 1 aangekocht om daarop een trottoir langs de Hoofdstraat te kunnen aanleggen. De exploitant van het Bergstoepse pont- Lezing van de heer Doesburg voor Ver. van Huisvrouwen Markt 8 GOUDA HET IS HET WONDER VAN DE MIDZOMERNACHT, die korte overgang van de ene atralende dag naar de andere, waardoor Albertine Steenihoff—Smuldera tot haar gedicht Sint Jan geïnapireerd werd. Er la in deze regelen een onmiskenbare toon vati verrukking; zij ervaart zulk een nacht als het „hoogfeest van het zomertij". Van duisternis kan men niet apreken: de nacht is niet meer dan een waas van dauw dat neerdaalt op de welden, die nog warm zijn van de zon. De lucht blijft de opalen schijn van de avond behouden en voordat deze zich tot een donkere tint heeft kunnen verdiepen, verschijnt reed» het teerrood van de ochtemtechemerlng. Zo'n nacht achljnt een andere, een geheimzinnigere en bekoorlijkere dag: ét bloemen geuren eh de vogel» slapen niet. Hn dan Hgt in het eerste morgenuur de wereld weer open ln het vergezicht over een gilveren plas, een merel zingt uitbundig.... nooit misschien ia de aarde zo rijk en achoon. Nu la de nacht alleen een waas van dauw Dat strelend op de warpie toeiden doolt. En véór 't opaal vervloeit in donkerblauw Teerrood alree de morgenschemer straalt. Het zijn de lichte nachten van Sint Jan. Zwaar wolkt een geur van rozen door het woud, Daar is geen vogel die nu slapen kan, 4 Geen bloem, die niet haar kelke openvouwt. Stil-stralend Hgt de plas in zilverlicht. Heel zacht bewogen door den morgenwind Wuift suizend rietin 't wijde vergezicht Slulmren de dorpen in matgrijzen tint. 't ls 't hoogfeest van het blije zomertij; Reeds Juicht de merel al de vreugde ervan, D« zomerdromen ruisen ons voorb#- Bet zijn de lichte nachten van Sint Jan. Uit: „Verzen". Sint Jan X Juni. ALBERTINE STEEN HOTF—SMULDERS (1171—1933). wijs. Kunsten en Wetenschappen. Daarna heeft hij tot zijn dood. door zijn geschreven en gesproken woord, geijverd voor de be langen van de cultuur en de kunst. Prachtig schrijvend, uitstekend sprekend, zeer kunst zinnig en universeel, tegelijk uitermate be minnelijk en eenvoudig, gedragen door een deemoedig en krachtig geloof, heeft prof. Van der Leeuw diepgaande invloed uitge oefend op het geestelijke leven van zijn tijd. Prof. Kohnstamm (17-8-187531-12-1951) was een veelzijdig geleerde. Aanvankelijk studeerde hij natuurwetenschappen en philo sophic; hij promoveerde op een natuurwe tenschappelijk onderwerp. In 1917 wendde hij zich tot de geestes- vrouwen. Hoewel het eigenlijke onderwerp van de lezing van de heer Doesburg het schikken van bloemen was. begon hij met enige aan wijzingen te geven, hoe gesneden bloemen in het algemeen moeten worden behandeld om hen vers te houden. Diep insnijden ls hiervoor een eerste vereiste. T*1 van nuttige en practlsche aanwijzin gen gaf de heer Doesburg. Natuurlijk ver telde hij ook enkele „foefjes". Met Ijzer- draad kan een slaphangende bloem opeens kaarsrecht lijken. Een soort corset dus. Maar vóór alles blijft het bloemenschikken een zaak van persoonlijke smaak. Men moet er even de tijd voor nemen, maar dikwijls loont het resultaat de moeite. Een Neder landse huiskamer, zo zeide de heer Does burg. is er in de eerste plaats een van ge zelligheid En een gezellige kamer is on denkbaar zonder een bloemetje hier en daar. Daarom is ook de grote belangstelling, die er ondanks de vacantietijd voor de lezing bestond, goed te verklaren. Daarom is ook te verklaren, dat de Goudse huls vrouwen na de lezing met zoveel ijver met de meegebrachte bloemen aan het werk gingen. De drie piraten Thalia Theater. Strijd op wilde zeeën, het enteren van een schip, woeste vrouwen en een grote manmoedigheid, zie hier de stof, die de film „De drie piraten" behan- deflt. Ze doet dat op een meeslepende manier, zich overigens baserend op een verhaal, waarvan er twintig in een dozijn gaan. Zo'n verhaal, waarin men naast alle woestheid het meisje plus de liefde nooit zal verge ten. Maar filmisch gezien is er met het element spanning flink gewerkt. En wat ver wacht men meer van een film, die het woord „piraten" 'in de titel heeft. Arend van Madagascar Réunie-Bioscoop. Het prettige van films als deze, is ten eerste, dat alles goed afloopt en ten tweede, dat er heel wat te ^^««^Hnsmflek* IDe^olaende'la'^en ^rTis. voorat hef w ver ls. Natuurlijk is «Jüï I»M mnn zifn levenswerk-ScheD- die "flooP "iet voor allemaal even genoeg- lrre" Önnin»": ~n stelsel van nersonS- »J*- Er komen kanonnen, pistolen en degens per en schepping"; een stelsel van persona listische wijsbegeerte op Bijbelse grondslag. In zijn practische wijsbegeerte overziet prof. Kohnstamm de waardegebieden en daar glanst de pluriformiteit van het persona lisme tegenover de starre uniformiteit der idealistische stelsels. Ook in de opvoed kunde treft het dynamisch beginsel van het personalisme; niet de paedagoglek als „we tenschap" maar „een paedagogisch stelsel- wordt gegeven, waarbij de nadruk valt op verantwoordelijkheid, eerbied voor de per soonlijkheid en de rechten van de gemeen schap. Prof. Kohnstamm heeft voor het onderwijs ln al zijn geledingen ontzaglijk veel gedaan. Er was geen commissie vsn betekenis of hij was er in vertegenwoordigd. HIJ was een van de stuwende krachten bij -de pogingen tot vernieuwing. 't Gebeurde gisteravond in de polo wedstrijd Haarlem—G.Z.C. „Bal onder water" riep het publiek bij een fel duel tussen de Haarlemmer Bijlsma en de G.Z.C.-verdediger Wever. De# scheidsrechter zag het ook en floot. Maar de bal wat en bleef zoek. Bijlsma hief demonstratief beide han den in de lucht en ook Wever kwam braaf een hand tonen. Grote hilariteit. Ineens, ploep, daar was de bal. De scheidsrechter wist de overtreder niet te ontdekken en gooide daarom zelf het leder in het water. Een paar mi nuten later was tussen dezelfde spe lers de bal weer verdwenen. Opnieuw onschuldige handen, opnieuw kwam even later de verstekeling boven en opnieuw scheidsrechtersbal. Zoek dat als scheidsrechter maar eens uit met zo'n leep stelletje. Alleen, 'twas een pietsje verdacht, dat Wever maar één hand boven water stak sen te pas, die met bravour en grote kundigheid worden gehanteerd. Het verhaal speelt ln de tijd, waarin de zee rondom Madagascar door zeerovers on veilig werd gesmaakt. De Britse marine heeft als opdracht daaraan een eind te maken. Ze bedient zich daarbij van een oud middel; de spionnage. Luitenant Hawk landt met twee metgezellen in een sloep op het eiland. Het heeft heel wat voeten in de aarde, eer hij als zeerover mee mag varen. Hij volbrengt zijn zending, maar pas nadat hij menig bang ogenblik heeft mee gemaakt. Tot de spannendste scènes behoort zijn duel met de kapitein. Er wordt goed ge speeld, want Errol Plynn en de tempera mentvolle Maureen O'Hara bezetten de hoofdrollen. Technicolor heeft het geheel gekleurd, soms iets te overdadig, vooral de binnenopnamen. De regie heeft gelukkig de humor niet vergeten. f Het gevloekte zeilschip Schouwburg Bioscoop De tocht van ka pitein Berujon en z'n mannen, is al vol span ning door stórm, mist en oorlogsgeweld, vsn het moment af waarop hun kleine trawler uit het zicht van de haven van Gloucester ls. Maar zodra ze die geheimzin nige gehavende schoener „De magere vrouw" ontmoeten, wordt het nog veel erger. En die spanning stijgt tot boven het kookpunt, als ze, gemeerd voor het kleine Trabo op New Foundland, ontdekken, dat de schoener een drijvende voorraadschuur van torpedo's is ten behoeve ven Duitse onderzeeërs. Er wordt goed gespeeld door Dans An drews, Claude Rains, Philip Dorn, waardoor men onwillekeurig verzuimt zich vragen te stellen over het „waarom" van sommige dingen. Er wordt in het verloop van het verhaal geschoten met velerlei wapenen. Daar tussendoor schiet Carls Balenda met Amors pijltjes, heel bescheiden evenwel en alleen maar, omdat hat publiek zoiets er nu eenmaal graag bij wil zien, zoals ze in Hollywood zeggen. veer kreeg vergunning een wachtlokaaltje op de veerstoep te plaatsen. Een extra-subsidie van 2 cent per in woner werd verstrekt aan de Stichting Krimpenerwaard. om de restantkosten van het rapport van het Economisch Techno logisch Instituut te dekken. De vergadering werd in kennis gesteld van de inhoud van een adres, dat de Hollandse Maatschappij van Landbouw en de Chr. Boeren- en Tuindersbond aan Ged. Staten hebben verzonden. In dit adres was geprotesteerd tegen de in overweging zijnde plannen om de huisslachtingen van varkens in de Krimpenerwaard te centraliseren. Deze organisaties vragen de huisslachtingen op het erf (de boerderij) te handhaven. GOVEKA in Augustus Dc Goudse vee- en kaastentoonstelling de „GOVEKA", een van de drie agrarische districtstentoonstellingen in Zuid-Holland, zal op Donderdag 27 Augustus worden ge houden De feestelijke kaasmarkt in Bodegraven ls bepaald op 8 September. BURGERLIJKE STAND Geboren: Hendrika Theresia. d. v. C. A. van Eljk en J. C. A. de Jong. Kon. Wilhel minaweg 339; Yvonne Martina, d. v. Li C. Nieveld en G. Joosten. Roerdompstraat 57 Ondertrouwd: J. Langendam en P de Jong; W. J. v. d. Kroeg en J M Okkerse; J. W D. Melius en C. H. den Edel. ZILVEREN JUBILEUM. Is hier iets van u bij? Gevonden; Herenrijwiel, badpak, kinder tasje, ceintuurs, jongensschoen, gymschoen, laars, vulpen, handschoenen, gouden ketting, doublé armbanden, jongensregenjas, jon gensjasjes, geld. bril, nijptang, sleutels, por- temonnaies, hengel, parapluiedop, steps, ro zenkrans. R.K. gebedenboek, schaartje, brei werk. zadeldekjes, onderlegger voor schrijf machine. CANDID AATSEXAMEN GENEESKUNDE. Aan de Rijksuniversiteit te Utrecht is ge slaagd voor het candidaatsexamen medicij nen, onze stadgenoot, de heer J. van Gent. EXAMEN GASTECHNICUS. Te Utrecht is geslaagd voor het diploma B gastechnicus van de Vereniging van Gas- directeuren in Nederland, onze oud-stad genoot, de heer J. de Jeu. AANVULLEND CREDIET. Bij de opstelling van het crediet voor de bouw en inrichting van de kleuterschool „Klein Duimpje" op een terrein tussen de Van der Palmstraat en de 2e J. Potgie terstraat, is rekening gehouden met een be drag van 15.000 voor de inrichting. Dit be drag blijkt echter niet voldoende te zijp om ook de vloerbedekking en de leermid delen daaruit te financieren. Ten behoeve daarvan vragen B. en W. de raad «en aan vullend crediet te verlenen van 4.420 850 - 5070. AANSCHAFFING LEERMIDDELEN. Het bestuur van de vereniging „Johannes Calvijnschool" heeft medewerking gevraagd voor de aanschaffing van een instrument voor het vak natuurkunde, bêstaande uit een transformator en bestemd voor de u.l.o.-school der vereniging. B. en W stellen de raad voor deze mede werking (kosten 89.50) te verlenen. REGELTNG RECHTSPOSITIE. Gedurende lange tijd wordt reeds overleg gepleegd over de samenstelling van een rechtspositieregeling voor het personeel van het Coornhert Gymnasium. Het is echter te voorzien, dat de vaststelling van deze rege- J u OI j !ln| *i?g «crulme «M op zich zal laten wach- Maandag zal het 25 Jaar geleden zijn. dat ten. B en W. stellen de raad nu voor in de heer J G Straver, werkzaam op de af- afwachting van de definitieve regeling het deling Vetsplitsing, bij de N V. Koninklijke personeel van het Gymnasiurïï voorlopig on- Verenigde Stearine Kaarsenfabrieken in der de werking van het Algemeen Ambte- dieijst trad. I narenreglement 1953 te brengen. HaarlemGZC 8—3. Dat alle Goudse doelpunten na de rust op de lei kwamen, drukt precies uit wanneer de GZC-ers er in geslaagd zijn de felle tegenstand van Haarlem te breken. Het was in het laatste gedeelte van de tweede helft, dat de grotere homogeniteit en de sterkere speelkracht van het Goudse zevental het beslissende woord gingen spreken. Het hechter en even wichtiger geheel van de GZC met spelers, die «tuk voor stuk hun partijtje kunnen mee- blazen. legdé meer gewicht in de schaal dan het kansspel van de thuisclub, die het na het vertrek van Brasem alleen van Gerrit Bijlsma moet hebben. Het gehele Haarlemse systean was er op gebaseerd de baf naar internationaal Bijlsma te spelen, in de hoop, dat deze snelle en beweeglijke aanvalslei der de bal in het doel van de tegenpartij zou goochelen. Bijlsma is Haarlems grootsté troef, maar is tevens de zwakte van net tesm, omdat het van een topspeler alleen niet kan komen. En de Haarlemse vleugel spelers kunnen lang hun midvoor niet evenaren. Dat GZC tot de overwinning kwam zat niet alleen in de gescoorde doelpunten, maar mede ln het feit, dat Wever geen ogenblik Bijlsma een kans gaf. Ettelijke keren kwam de bal bij de internationaal terecht, maar slechts een enkele keer kon deze zich aan zijn schaduw onttrekken, zonder evenwel de kans te krijgen de kanjer, waar hij de hele avond naar streefde, te lossen In hun verdedigend spel volgden de Gou wenaars een voortreffelijke techniek, die in belangrijke mate tot het succes heeft bijge dragen. Cabout en Van Willigen kozen hun positie niet te ver van het vechtkoppel We- ver—Bijlsma af. Dit had het voordeel, dat er steeds hulp bij de hand was om Wever te assisteren en dat efen wegtikkertje van de Goudse midachter al voldoende was orr de bal binnen het bereik van zijn adjudan ten te brengen. Daarnaast betekende dez« opstelling, dat bij onzuiver plaatsen naai Bijlsma de bal steeds een prooi werd var Van Willigen of Cabout. die het er wel op konden wagen hun man los te laten, omdat de twee andere voorwaartsen te veel ach terbleven. Stroef spel Ben fraaie wedstrijd wps het niet. Even min als Dinsdag in de Nieuwe Vaart tegen HZPC kon GZC zijn slinger krijgen. Het ging «troef, de voorhoede had haar snelheid nog niet, het verrassend element ontbrak en vooral vóór rust werd bar slecht ge plaatst. Onder de strijdkreet „Naar Gerrit!" stak de thuisclub flink van wal. Die leus bepaal de de Haarlems» speelwijze en maakte haar eenzijdig. Als een Haarlemse hand de bal maar te pakken kon krijgen, suisde het le der naar de ver vooruit geschoven Bijlama. Hoe fel de duels ook waren, de bal ging maar zelden paar het heiligdom van doèl- man Weck en als er een schot kwam, ont brak de goede richting. Ook GZC kreeg weinig schietkansen, maar het wat romme lige spel opende er ook weinig mogelijkhe den toe. Haarlem verdedigde trouwens even hardnekkig. Een paar maal probeerden Wim den Boer. die voor Hans den Boer lpviel, Beijderwellen en v. d. Tooren het. maar goed loskomen konden de GZC-ers niet. Eens loste Beijderwellen een op het water Zwemwedstrijd in de Gouwe en in de Oude Rijn Volgende week Zaterdag zal te Waddinx- veen in de Gouwe de jaarlijkse nationale zwemwedstrijd over 2 km worden gehou den, die door de Waddinxveense zwemver eniging De Gouwe wordt georganiseerd. De jaarlijkse 3 km-wedstrUd ift de Oude Rijn te Bodegraven zal op 18 Juli worden gehouden. Programma voor komende week Voor de volgende week zijn voor de zo mercompetitie van de KNZB de volgende wedstrijden vastgesteld. Maandag; RPC—BZPC (heren). DONK— SVGT (heren). Dinsdag: GZC—Merwede (heren), GZC 2 HZPC 2 (heren), SZPC—ZZPC (heren). Woensdag: DWR—GZC (dames), GZC 7r— ODZ 2 (dames). Donderdag: Het IJ 2—GZC 3 (heren), SNA—OZV (heren). Vrijdag: BZC—Pinguïns' (dames). BZC— Gouwe (heren), BZC 2—Gouwe 2 (heren). Zaterdag: BZPC—Raket (heren), OZV— RPC (heren). Voor de Kring Gouda worden gespeeld: Maandag: DONK—BZC 2 (dames). Dinsdag: SZPC—DONK (meisjes adsp.) Woensdag GZC b—AZC (jongens adsp GZC 5—AZC 2 (heren). GZC 6—OZV 2, heren Zaterdag: OZV—DONK (dames), OZV 2— BZC- S (heren), BZPC—SZPC (meisjes adsp.). BZPCAZC (dames) dansend schot en del Verraste Haarlemse keeper De Bie wist er niet eerder wat van dan toen hij de bal per geluk tegen het lichaam kreeg. Na de hervatting had GZC het meest het initiatief Dat kwam ook door het slechte plaatsen aan Haarlemse kant. waardoor Van Willigen en Cabout telkens konden retour neren Niettemin moest GZC er hard voor vechten, want Bijlsma bleef z'n kansen zoe ken. Eindelijk kwam tiij vrij, maar Weck kon het schot corner slaan Weer setten de Gouwenaars hun aanval in actie en nu met succes. Toen Cabout naar Wim den Boer piaatste. sloeg deze met de linkerhand de bal door (0—1). Haarlem gaf zich nog niet gewonnen. De onzekerheid over de uitslag verdween pas. toen de vrijliggende Van Willigen van ver raak schoot (0—2). Toen was de zege voor GZC beklonken. Uit een vrije worp van Beijderwellen stelde Wim den Boer de score veilig voor GZC tegen Haarlem, waarvan het altijd zo moeilijk kpn winnen, op 0—3. Maar gemakkelijk is het niet gegaan. Waterpolo Coin peti t ie-u i t slagen K.N.Z.B.: Rotterdam 2—GZC 2 5—0. Kring Gouda: B.Z.C—G.Z.C. a (jongens) 0—3; B.Z.C 2—D.ON.K. (dames) 0-3, B.Z.C. 3—G.Z.C. 8 (heren) 4—1. COMPETITIE- UITSLAG. KNZB: Sleutelstad—BZC 4—1. Voetbal- Programma voor Zondag: aanvang half drie: le Klasse: Gr. Ammers—Nic. Boys. 2e Klasse B Bergambacht 2—Moordr. 3. Gouda 5Zwervers 2. 2e Klasse C: Ona 7—RVC 2. 12 u. 3e Klasse: Beslissingswedstrijd Donk 4— G D S. 2 (terrein W.S.E.) Zaterdagmiddagcompetitie 2e Klasse A J Boys 4Gr. Ammers Z, 4 u. SSVGMoerkapelle, 4 u. 2e Klasse C: J Boys 6-WDS 2. 4 u. Juniorencompetitie Afdeling C. Groep 3: Schoonhoven e— Nleuwerkerk c, 4 u. Lekkerkerk c—Gouda h. 4 u. Ona h—Donk f, 2.45 u. GDS 2—DONK 4 zonodig in afleveringen De ingevolge toewijzing van een protest" alsnog te spelen verlenging van de beslis singswedstrijd GDS 2—DONK 4 (2—2) om de eerste plaats van de 3e klasse A van de Afdeling Gouda, is vastgesteld op a.s. Zon dag op het terrein van WSE te Waddinx- veen. Er wordt ten hoogste viermaal.zeven en een halve minuut gespeeld met dien ver stande, dat het spel wordt gestaakt, zodra een doelpunt is verkregen. Het elftal, dat scoort, is dus kampioen. Mocht in dit half uur geen doelpunt zijn gemaakt, dan moet de wedstrijd worden overgespeeld. Dit zal dan a.s Zondag ge lijk gebeuren. Is na de speeltijd de stand opnieuw gelijk, dan wordt volgens dezelfde regeling weer verlengd. Er is dus eén mo gelijkheid. dat de elftallen twee en een half uur moet voetballen! A. van Es van Vierde Kade 74 nsaf Naaierstraat 20; E. F. Terlouw—v. d- Kl«ijB van Slapperdel 9 naar Vosslusstraat 28; P. D- Teeuwen van Jaagpad 10 naar Karne- melksloot 32; M. C. Teeuwen—Holthuijiea van Vorstmanstraat 19 naar Karnemelksloot 32; J. Reparon van Gouwe 216 naar Frederik Hendrikstraat 62; L. v. Veen van IJssellaan 141 naar Blekersingel 74 boven; C. P- Kijk uit (6 pers.), van Van Bergen IJzendoorn- park 3a naar Krugerlaan 98; C. Hornes (7 pers.) van Slapperdel 13 naar Mosstrast 4» P. v. Eljk (3 pers.), van Van der Palmstraat 78 naar Tollensstraat 75; M- H. Neerschol- ten (2 pers.), van Bogen 43 naar Bogen «L L. den Besten van Graaf v. Bloisstraat 88 naar Jan Luykenstraat 12; J. f. C. Mimpen (3 pers van Westhaven 57 naar Vorstman- straat 26; E. M. Steenland van Lange Tien- deweg 78 naar Groenendaal 10; C- J. Seven- hoven (6 pers.) van Keizerstraat 72 naar Keizerstraat 39 b; M. A. Hommels van Bockenbergstraat 71 naar Varkenmarkt 28, U v. d. Heuvel (2 pers.), van Boekenberg- straat 71 naar Varkenmarkt 26; A- M. <■»«»- bertsen (3 pers.), van Karnemelksloot si naar Vest 34. KAASMARKT GROOT-AMMERS- «0 Juni. Aangevoerd 11 partijen, 284 «tuks, wegende 1988 kg. le KwallM» 2.06-/2.12, 2e kwaliteit extra tot 2.22 per kg. Handsl matig. BLAD - PAGINA ZATERDAG 20 JUNI Ï95 (Van een onzer verslaggevers) kan de omgeving van een mens van invloed zijn op zijn geestelijke gezondheidDe roes van het moderne leven, kan zij ons geestelijk welzijn in fluenceren in die mate. dat wij er nadeel van ondervinden? Een Engelse psy chiater schreef eens, dat de toenemende snelheid van de verkeersmiddelen het aantal psychisch gestoorden sterk deed toenemen. De „moderne tijd" was daarvan de oorzaak. Hetgeen deze Engelse psychiater schreef betrof het tijdvak omstreeks 1830, bijna 125 jaren geleden. En wat is er sedert die tijd in de wereld veranderd.' Ook op het gebied van de verpleging en therapie van de psychisch gestoorde mens. Welk een verschil in de manier waarop hij tegenwoordig door de arts en verpleegster voordt benaderd en behandeld, vergeleken met ruim honderd jaar geleden. TXr L. J. Hut, directeur van de Willem Arntsz Stichting in Den Dolder, stond ons toe een bezoek aan dit grote complex te brengen, waar zovele psychisch gestoor den 'n liefderijk toevluchtsoord hebben ge vonden en waar zgj zich kunnen staande houden in hun eigen omgeving, die zo he melsbreed verschilt met de „boze wereld", tenminste wat de bejegening betreft. Want in feite is dit villa-dorp. dat tweehonderd hectaren beslaat, een samenleving pp zich zelf. Toen wij in deze rustige omgeving met zijn vele lanen en paadjes een rondwande ling ondernamen, gierden er enige straal jagers laag over de bomen, op weg naar hun naburige Spesterberg. Hun geraas her innerde ons op meer dau overtuigende wij- 1daarvan vroegen wij aan dr H. J. H van Lienden. die ons als gids begeleidde. Neen antwoordde dr Van Lienden, u en ik hebben daarvan meer last dan zij. De patiënten worden veel meer door hun eigen gedachtenwereld beheerst, hun hallucina ties zijn voor hen van groter belang dan d enormale zintuigprikkels uit de buiten wereld. Zij horen net zo min het gierend ge luid van de straaljagers als een geleerde die zich met volle concentratie overgeeft aan wetenschappelijk werk, gestoord zou worden door bijv. radio-muziek. Runt en orde treden een van de vele gebouwen WIJ I Vrouwen zijn bezig op de slaapzaal, in een ander vertrek gitten vrouwen te breien aan jumpers. Een van hen toont ons een jum per. die gereed is. Het is alles normaal, want de jumper is keurig gebreid. Het *zij« allen patiënten, die bezig zijn. De groet van dr Van Lieden wordt overal beant woord. In een ander vertrek veegtneen jonge vrouw de vloer. Dag Mientje, zegt dr Van Lienden har telijk. krijg ik een hand van je Mientje lacht verwezen, zij is krom gebogen, klemt de rechterhand tegen het lichaam Haar hoöding ls als die van iemand, die onder een enorme last gebukt gaat en geen hand kan uitsteken bevreesd, dat hij de last zal laten vallen Daar komt de hand al zegt dr Van wanneer Mientje even later de uitstrekt en kreunend dokters hand vat. Mientje is patiënt, zij verricht het haar opgedragen werk, dat door een verpleeg ster bij tijd en wijle wordt gecontroleerd, naar behoren. Het doel is tweeledig: het vertrek wordt gereinigd en Mientje heeft Iets te doen. wat niet boven haar macht Ct. Het geeft haar bezigheid, want ook is ledigheid des duivels oorkussen, merkt dr Van Lienden op. Zo hebben vrijwel alle patiënten, man nelijke en vrouwelijke, hun dagelijkse be zigheden Gestichtsklading bestaat hier met, ln sommige gevallen werkkleding. De hoofd verpleegster, een kalme rustige vrouw, die 28 jaar practijk in deze omgeving heeft, laat ons een vertrek zien. dat een kleding magazijn in zakformaat is. Jajfonnen hangen in rijen zij aan zij, van allerlei kleur en snit. Hier kunnen de patiënten iets uitzoe ken, wanneer zij een andere jurk wensen, zegt de hoofdverpleegster, het is alles ver vaardigd in het eigen atelier van de stich ting, eveneens door patiënten. Loon naar arbeid TLIJ zijn onderweg naar een ander pavil- joen. Gedurende de wandeling daar heen. vertelt dr Van Lienden: Van onze patiënten «Un 76 pet opgeno men in arbeidstherapie. 9 pet niet werk zaam wegens ouderdom. 13.3 pet wegens «lekte en 1.7 pet is psyehisch te ernstig gestoord. De patiënten ontvangen daarvoor een passende beloning, die z(j zove-el mo gelijk naar eigen inzicht mogen gebruiken om zich bepaalde genoegens te verschaffen. Zo kan een psychisch gestoord mens van zUn eigen verdiende geld zlfn sigaren of ta bak kopen of een eigen japonnetje, waar van u de voorraad heeft gezien. Hoe lang wordt ejr dagelijks gewerkt, dokter? Het is bijna niet te geloven, maar in dit moderne gesticht heeft het overgrote deel van de patiënten een normale dagtaak van acht uur, precies als in de samenle ving. Wij houden even stil. Dokter Van Lien den gaat ons voor. Hij opent de deur van een klein gebouw. Óaarin is een complete, mndern uitgeruste dameskapsalon geves tigd Enkele patiënten zitten onder de ,.kap". De permanent wave verricht bij psy chisch gestoorde vrouwen vaak wonderen, «egt dr Van Lienden. Wij naderen een groot gebouw, dat ver scholen ligt in het bos. Een schoorsteen steekt er beven uit. Dat is het verwarmings gebouw. Daarnaast zijn gevestigd een was serij, kleermakerij, bakkerij, keuken, car- tonnage-afdeling. timmermanswerkplaats, schilderswerkplaats enz. In de wasserij beschikt men over de mo dernste Amerikaanse wasmachines en er is een semi-automatische mangel, die door ee vrouwelijke patiënt wordt bediend. Ande: patiënten zijn bezig met strijken. Er is rust en orde. Ieder doet haar werk. Bij een der strijkende vrouwen staat dr Van Lienden even stil. De vrouw strijkt rustig verder, maar even onder breekt zij haar werk en maakt een vaag gebaar in de lucht met een der handen. Dan gaat zij weer verder. Dat doet zij steeds, zegt dr Van Lienden, maar zij hindert daarmee hier niemand en haar werk lijdt er niet onder. Maar hier buiten zou dit gebaai voor velen vreemd zijn en onbegrijpelijk. Er zouden opmerkingen komen. De „froze wereld", dachten wij ter stond. In de timmermanswerkplaats worden ta fels en stoelen hersteld, die in de schilders werkplaats worden geverfd. Het wordt door de patiënten tot in de puntjes verzorgd. Het is meubilair van de stichting, dat op deze wijze wordt onderhouden. Zo heeft de arbeidstherapie een twee ledig doel, zegt dr Van Lienden, die ons ver volgens het atelier bfhnenleidt, waar eer aantal vrouwen zitten te borduren. De ver pleegster toont ons een sierlijk tafelkleed, bestemd voor een Kerstdis. versierd met groene ranken en rode bessen. Het wordt door de patiënten ,in opdracht van een particulier, vervaardigd. Ik zal u ook de bloementuin laten zien, zegt dr Van Lienden en wij verlaten het gebouw, waar een bedrijvigheid heerst, die in niets verschilt van de eerste de bt onderneming in d enormale samenleving Rust in de tuin /"4NDERWEG bezoeken wij het hoender- NJ park. Sierduiven, ganzen, fazanten, krielkippen, watervogels enz. Een verdwaal de eekhoorn verdwijnt pijlsnel in een na burige den. Ouden van dagen, die niet meer in staat zijn tot volwaardige arbeid, kunnen hier hun levensavond doorbrengen, genietend van het gevogelte, zegt dr Van Lienden, terwijl wij de bloementuin naderen. Dit is een complete bloemisterij met fleurige bloemen-akeleien van ongekende schoon heid bijv. De tuin is voorbeeldig onderhou- depen, patiënten zijn aan het werk, zij wie den onkruid uit een der vele bloemper ken. U weet niet hoe heilzaam het is voor een psychisch gestoorde om in zo een tuin bezig te zijn, zegt dr Van Lienden. Sommi gen komen er tot rust, die zij elders nim mer zouden vinden. Bovendien hebt u de bloemenruikers in sommige zalen gezien. Die fleuren ook de patiënten op. Gezinsverband rTENSLOTTE belanden wij bij twee ge- bouwen die uiterlijk op villa's gelijken. Men kan er vrij binnentreden. Zij bevatten een gemeenschappelijke kamer met sefre en daaromheen zijn enige slaapkamers gele gen Daar woont een aantal vrouwen in ge zinsverband tezamen Zij doen haar eigen huishouden en elk heeft haar eigen lief hebberijen. Een heeft haar eigen hond bij zich In het dressoir staan borden en scha len. Dit zijn overgangs-patiënten zegt dr Van Lienden. Wet doen de patiërften 's avonds dok ter? Allerlei ontspanning. WU hebben hier dans-, schaak-, zang- en muziekverenigin gen. die de patiënten actief bezighouden. Ook houdt men toneelvoorstelUngen en ook de sport wordt niet vergeten- Wij hebben hier een tennisbaan en een voetbalveld. Pa tiënten. die daarvoor geschikt geacht *wor- den. hebben met verpleegsters en verple gers deelgenomen aan de Avond-vierdaag se in de buurt van Utrecht, dus buiten het gesticht. Daar heeft u het verblijf van de ver pleegsters. zegt dr Van Lienden onder het teruggaan en hij wijst enkele gebouwen, eigenlijk meer ruime villa's, aan, die om een vijver, waarin rose waterlelies drij ven, gegroepeerd liggen. Ommekeer VOOR de woning van dr Van Lienden praten wij nog wat na. Hoe is deze totale ommekeer ln de be handeling van psychisch gestoorden moge lijk geweest, dokter? Er doen nog altijd verhalen onder het publiek opgeld over dwangbuizen en eenzame opsluiting. Dokter Van Lienden glimlacht en zegt: Men keek een jaar of twintig gele den op Curagao raar op. toen ik met een aantal verpleegden uit het gesticht voo» de dag kwam, die tezamen met enige ver plegers een elftal hadden geformeerd, dal tegen een elftal van employé's, werkzaam bij een der grote oliemaatschappijen uit kwam. Voor de patiënten, die steeds ach ter dikke muren hadden gezeten, was dit een verademing. Tegenwoordig kan met recht worden gezegd, dat het moderne gesticht een afspiegeling is van de maat- ppij in de goede zin van het woord r de toewijding van het verplegend :1 moet het hem doen. Dit moet over een grote dosis mensenliefde beschik ken om zijn taak naar behoren te kunnen verrichten. Er dient steeds rekening te worden gehouden met de persoonlijkheid van de psychisch gestoorde. Daarop berust de moderne „actieve" arbeidstherapie, die in de eerste plaats beoogt de psychisch gestoorde het zelfrespect en het geloof in de eigen persoonlijkheid terug te ge ven, door hem tot zinrijke, nuttige „nor male" arbeidsprestaties te brengen. Maar Nu de zomers hoe langer hoe kouder schij nen te worden, leggen de mode-ontwerpers zich toe op het vervaardigen van zomer kleding van vederlichte wollen stoffen. Zie hier zo'n „lichtgewicht" jurkje van de ont werper Carosa. die zijn Huis te Rome heeft gevestigd. Het is gemaakt van grijze $tof. de rok is geplooid en de ceintuur is vervaardigd van tweekleurig suède- Onze correspondent telefoneert uit Berlijn: Uit Oost-BerlUn en de Sowjetzone drin gen nog slechts spaarzaam berichten tot West-Beriyn door. De sectorengrens is her metisch afgesloten. Ook de auto's van de Westeiyke geallieerden, die altUd een bU zondcre positie hebben ingenomen, worden niet meer doorgelaten. Bij de Branderbur ger Tor en op de Potzdammer Platz bevin den zich slechte weinig mensen. De Westberlijnse politie houdt hen op een eerbiedige afstand. Bij de Brandenbur ger Tor is het volmaakt rustig. Boven op de poort waait weer de rode vlag. Over de Potzdammer Platz. waar de belangstelling .van de uit Bonn overgekomen politici, jour- ■l'nalisten en filmoperateurs zich concen- treert, klinken af en toe nog schoten, wan neer groepjes zich te ver naar voren wagen. I De Leipzigerstrasse. enige dagen geleden het brandpunt van het revolutlonnaire ge beuren. iykt uitgestorven. Saksische Volks- polizisten. die biykbaar de enige echt-be- O (Van onze correspondent te Djakarta) De reis vah minister Luns naar Australië en de berichten over Nederlands-Australi sche samenwerking in WestelUk Nieuw-Gui- nea. hebben de Indonesische politieke ge moederen verontrust en ook teleurgesteld, omdat men hier door de nauwere betrek kingen. die de laatste tyd tussen Indonesië en Australië waren ontstaan (o.a. door In- donesiës toetreding tot het Colombo-plan) een grotere kans op de verwezeniyking van Indonesië's eis inzake West-Nieuw-Guinea zag. Bij de bezorgdheid over de reis van mi nister Luns, de Australische wens tot sa menwerking met Nederland in Nieuw- Guinea en over de uitwerking van de in filtratie-poging op de Australische mening heeft zich nu de vrees gevoegd, dat een mo gelijke ontwikkeling bij de oplossing van de jongste kabinetscrisis Australië weer verdei van Indonesië zal verwijderen. Men heeft hierbij op het oog de uitspraak van de P.N.l. <- een van Indonesië's groot ste politieke partijen dat zij bereid is een kabinet te vormen met iédere politieke par tij. Dit sluit ook samenwerking in met de P.K.I., de communisten, met welke de P.N 1. de laatste tijd nogal placht te coquetteren Ir Soekarno heeft als P.N.I.-leider zijn eigen soort communisme, het Marhaenisme ont wikkeld. dat zelfs voor de (Van onze speciale verslaggever). De Nederlandse industrie in het algemeen, maar de Nederlandse zuivelindustrie in het bijzonder, is gediend met een eerlijke, goede concurrentie. Een behoorlijlce concurrentie van het buitenland kan slechts een stimu lans zijn voor onze eigen industrie om het beste te ma-ken wat er op zuivelgebied te koop is tegen een zo laag mogelijke prijs. Dat zei minister S. L. Manshalt gisteren in zijn refle, waarmede hij de internationale beurs voor zuivel werktuigen-1953 opende, welke van 19\tol en met 30 Juni in de Bern- hardhal te LÉrecht wordt gehouden. En ik ben er van overtuigd, zo ging de minister verder, dat onze nog betrekkelijk jonge zuivelindustrie daartoe in staat is, want ze mag dan nog jong zijn, van een achterstand op technisch gebied is geen spre#». eerder van een leidende positie. De minister heeft dan ook vertrouwen in de toekomst van onze zuivelindustrie. Zijn de vies is niet „Koopt Nederlands fabrikaat" maar wel „Koopt het beste" Met de hoop uit te spreken, dat het be zoek groot zal zijn en zal leiden tot kopen, verklaarde minister Mansholt de beurs voor geopend. President Heuss van West-Duitsland zal Zondag a s spreken op een rouwplechtig- heid voor de slachtoffers van de onlusten in Oost-Berlijn. De plechtigheid zal in het gebouw van de bondsdag te Bonn worden gehouden, aldus is te Bonn bekendgemaakt Ter ere van de slachtoffers zijn op alle re geringsgebouwen in Bonn de vlaggen half stok gehesen. Dit geschiedde op. verzoek van kanselier Adenauer, die de regeringen van de negen Westduitse staten verzocht eveneens de vlag halfstok te hijsen. De rouw zal drie dagen duren. Vader, wat i» volksdemocratie? lijk van het échte communisme te onder scheiden valt. Theoretisch staan P.K.I. en P.N.l. dus toch n.l. niet ver van elkaar. Het dagblad P e d o m a n (socialistisch) waarschuwde dat de Indonesische kans op Nieuw-Guinea geheel verloren zal gaan, in dien een nieuw kabinet wordt gevormd, dat gebaseerd is op samenwerking tussen P.N.l. en P.K.I. Australië is er al niet van^over tuigd. dat Indonesië sterk staat tegenover de communistische beweging in Zuid-Oost Azië en het gebied van de Stille Zuidzee. Vandaar de wens om met Nederland econo misch in Nieuw-Guinea ^amen te werken. De Amerikaanse autoriteiten in Berlijn hebben Otto Nusehke, de Oostduitse vice- premier. die Woensdag door betogers over de grens naar West-Berlijn was gedrongen, gisteren overgedragen aan de Westberlijnse politie. Nusehke zal naar Oost-puitsland worden teruggezonden. De Russische hoge commissaris in Duits land, Semionof, heeft schriftelijk bij de Amerikaanse hoge commissaris geprotes teerd tegen wat hij noemt de ontvoering van Otto Nusehke, vice-premier van Oost- Duitsland. De Westduitse Bondsdag heeft besloten de omvang van de grenspolitie te verdubbe len van 10.000 tot 20.000 man. Het besluit moet eerst nog de goedkeuring verkrijgen van de Westelijke geallieerden, die tot nog toe niet gunstig gestemd waren jegens uit breiding van de Westduitse politiemacht. trouwbare Oostduitse politiemannen zUn. hebben samen met Sowjetaoldaten hier de toegang naar het Westen afgegrendeld. Voorzover zich toch nog mensen uit de- Sowjetsector naar West-BerlHn begeven, zHn dit byna zonder uitzondering vrouwen.! Oost-Berlijn was gisteren een spooksta<j.'i In de avonduren flakkerden weer de bivak- jg vuren van de Sow jetsoldaten op. Van het geheel gaat een beklemmende werking uit. Maar Berlijn b 1 ij f t de stad van contraeten. Toen wij gisteravond van de Potsdammer Platz naar de Kurfür&tendam terugkeerden, J stopten limousines voor het Gloria-Palast:j de Berlijnse Filmfestspiele werd geopend.;! Het dicht opeengepakte, vrolijke publiek J juichte wanneer het een bekende acteur of actrice herkende. Gary Cooper was er ook met vrouw en dochter. De organisatoren,': van de „Berlinale" hebben echter begrepen j wat de tegenwoordige omstandigheden eisen |j en er elk feestelijk karakter aan ontnomen, f V.N. acht toestand ernstig Er !s een grote kans van slagen als de anti-communistische krHgsgevangenen in Zuid-Korea. die nog in de kampen zitten, een uitbraakpoging zouden ondernemen. Dit deelde brigade-generaal McCarr. bevelheb ber over deze kampen, aan Reuter mee. De generaal heeft slechts twee bataljons be schikbaar om de Zuidkoreaanse wachtpos ten te vervangen. Hy is niet van plan ge weld te gebruiken om de ontsnapte gevan genen tot terugkeer te dwingen. De toestand in Korea werd gisteren door president Eisenhower ernstig genoeg geacht om met congresleden van gedachten te wisselen, over de problemen, die uit Rhee's actie voortvloeien. In beheerste, maar ondubbelzinnige ter men hebben ook woordvoerders van de Verenigde Naties hun ontstemming te ken nen gegeven over de tegenzet van Syngman Rhee, op wiens bevel de niet-communisti- sche krijgsgevangenen uit Noord-Korea wer- den vrijgelaten. „Een ernstige zaak", noem- de Lester Pearson, voorzitter van de Alge- mene Vergadering der V.N. deze complica tie bij de wapenstilstandsonderhandelingen en de secretaris-generaal. Dag Ham- i marskoeld, zei, dat „de vrijlating van de krijgsgevangenen duidelijk strijdig is met het standpunt der Verenigde Naties". (Van onze speciale verslaggever) De afsluiting van de zeegaten, vroeger slechts in de belangstelling van belang hebbenden, staat sinds de overstromingsramp als een groot en interessant probleem midden in ons volk. Waarover tot voor kort de deskundigen hun gedachten lieten gaan. is thans een onderwerp van ernstige studie geworden van de door de re gering ingestelde Delta-commissie, die op korte termijn een rapport hierover heeft uit te brengen. En het behoeft dan ook geen verwondering te wekken, dat op de gisteren in het Groothandelsgebouw te Rotterdam gehouden jaarvergadering van de Nederlandse Vereniging voor Landaanwinning twee sprekers het hunne heb ben gezegd over de wenselijkheid en de mogelijkheid van het afsluiten van de zeegaten. Het waren een waterbouwkundige en een agrariër. Want de landbouw heeft het grootte belang bij dit probleem, dat ook zo nauw samenhangt met de steeds verder toênemende vgrzilting van onze binnenwateren. DE waterstaatkundige' aspecten van het a'fsluiten van onze zeegaten heeft ir A G. Bruggeman, hoofdingenieur van de Pro vinciale Waterstaat Zuid-Holland uitvoerig behandeld. Veel nieuws kon hij ook niet brengen over dit onderwerp, dat reeds zo vele malen in de laatste tijd onder de loupe is genomen en het onderwerp van voorlich ting is geweest. Hij gaf er zijn eigen visie op en legde er de nadruk op, dat de door hem ontwikkelde denkbeelden een van de vele oplossingen zou kunnen zijn. Want die afsluiting kan op velerlei wijzen tot stand worden gebracht. Hij wees er op, dat zij, die belangstelling voor het winnen van nieuw land. vanzelfsprekend ook belangstelling hebben voor het afsluiten van de zeegaten. De drie belangrijkste gebieden van ons land, waar landaanwinning mogelijk is, staan door zee gaten in verbinding0 met de Noordzee Het zijn de Waddenzee, het deltacöVnplex van de beneden-rivieren en het conglomeraat van Zeeuwse, stromen. Vór de stormramp kende men de algemene wenselijkheid van het afsluiten, gebaseerd op verstandelijke overwegingen. Dat is na 1 Februari anders geworden. Het bleek, dat de theoretische stormvloed ook werkelijk kan voorkomen. In den brede werkte ir Bruggeman de voor- en nadelen van een afsluiting uit. De voordelen, die honderden kilometers zeedijk nu tot minder kostbaar te onderhouden secundaire dijken kan maken, een oplossing kunnen brengen voor het verziltingspro- bleem en landaanwinning kunnen verge makkelijken. Getijhavens kunnen goede havens worden. Spr. wees er op, dat de vloed nog hoger kan komen, dan h(J is geweest, wapt de grootste windstuwing trad niet op ten tyde van hoogwater en niet by een nog hoger springty. zoals dat weken later viel. Hij besprak de moeiiykhedpn. die zich zullen voordoen by het droogleggen van de wad den, ook al omdat de grond daar vry zandig is en dus een goede zoetwatervoorziening nodig is. Het probleem van de ver ziting haalde hy aan om de urgentie van de afsluiting van de zeegaten aan te tonen. Ook de zandwinning zal gemak kelijker kunnen worden. Maar hy waar schuwde er voor 'de technische moeiiyk- heden. welke aan het afsluiten van de zee gaten vastzitten, niet te onderschatten. Men zal gebruik moeten maken van vooraf geconstrueerde sluizen die drijvend moeten worden aangevoerd. Ir Bruggeman besprak voorts de mogelijkheid van het vormen van grote zoetwaterbassins en gaf enkele moge lijkheden aan van afsluitingen en keerslui zen De afsluiting van de Grevelingen en de Oosterschelde. zelfs van het Brouwers- havense Gat en de mond van de Ooster schelde biedt grote vooruitzichten. Voor diik- beschermjng, landaanwinning «n zoetwater voorziening is het gewenst dat de hoofd- darnmen zoveel mogelijk zeewaarts worden gelegd. De landbouw WTelk belang de landbouw heeft bij het afsluiten van de teegaten heeft dr ir F. P Mesu. directeur van de Cultuurtech nische Dienst naar voren gebracht. Ook hij wees er op. dat de afsluitingen zoveel mo gelijk naar het Westen moeten liggen. De verzilting is het grote probleem waarmede de landbouw in Zuidwest Nederland heeft te worstelen en uitvoerig stond ir Mesu hier- u ting. van de «egaten opdat de mogelijkheid tot het vormen van spaarbek kens zoet water, waar in de winter het overtollige zoetwater kan worden opge slagen om te dienen in de tijden van zomer- droogte. Naarmate de oogsten groter wor- U er meer behoefte aan water. En de gunstig ook verdeeld in ons omer niet voldoende. Het ont- I van water uit onze beken en kleine nXiÜ. u* ?ee/t,ln tijden geen oplossing. Uodr het afsluiten van onze zeegaten kan men in het Zuidwesten van ons land een l«n5£' 5 vormen. Behalve 'de Zuidhol- ÏSXrhi"» m Z,e1«rse eüanden kunnen hieruit ook het Westelijk en middendeel van Noord- örabant van water worden voorzien, waar- inval, 1 i. is'in kef va door een productieverhoging van 20 procent kan worden verkregen. Wanneer het moge lijk zou zijn dit spaarbekken in het voorjaar zo hoog op te zet: t dat daaraan in de zo mer een schijf water van een meter dikte zou kunnen worden onttrokken, dan zou de economische waarde van dit spaarbek ken ongeveer f 6000 per hectare bedragen bij een nuttig oppervlak van 50 a 60 000 ha dus een economische waarde van 300 a 360 millioen gulden. Ir Mesu somde voorts op, welke verbetering%n afsluiting van de zee gaten zou geven op het gebied van de ver keersverbindingen. de landbouwindustrieën en de zo noodzakelijke griend- en rietcul tures, al m*g men de ogen niet sluiten voor de schadepost die de verloren gaande vis serij zou opleveren. Aan het slot van zUn betoog zeide ir Mesu dat zijn conclusie moei lijk anders kan luiden dan: Sluit de kust Dr W. Walther Boer Tot doctor in de letteren en wijsbegeerte is aan de Leidse universiteit gepromoveerd de heer W Walther Boer, geboren te Mid delburg en wonende te Rotterdam. De titel Hfri1HtAPro.ef.Sc1hrift 'uidt; Epistola Alexan- dri ad Aristotelem ad codicum fidem edita et commentario critico instructs. Dr W Walther Boer, die een zoon is van de voormalige directeur van de Kon. Mili- aire Kapel dr'C L, Walther Boer. is sinds 1948 aan het Schiedamse gymnalium verbon- aen als leraar in de klassieke talen. l)E VERRASSENDE REVOLTE van de Oostberlijnse arbeiders tegen het com munistische regiem beeft het Kremlin voor p™b,eem Besteld, (iet probleem namelijk hoe deze slag in het gezicht te incasseren zonder tot al te bloedige ver geldingsmaatregelen over te gaan. Het is namelijk niet te ontkennen dat Moskou door de gebeurtenissen van gisteren ernstig geblameerd is. Sinds jaar en dag verkondigt de communistische p-opaganda. dat de ware democratische vrijheid slechts te vinden is in de volksdemocratieën", dat de belangen van de arbeiders nergens ter wereld beter v/orden behartigd dan daar en dat de be volkingen van de communistisch geregeerde staten blaken van geestdrift voor de Marxis- tisch-Leninistische heilstaat. De Oostberlijn se arbeiders hebben de onwaarachtigheid van deze propaganda nu wel afdoend aan de kaak gesteld. Voor de vrije wereld houdt oproer ln Oost-Berlijn1 wel wat wij van de lunistische propaganda moesten den ken. Voor de Ru&sqn J echter hebben de recente gebeurtenlsseiVfie onplezierige con sequentie, dat het ^fieilstaatsprookje nu voorlopig wel heeft afgedaan Een zo mas sale uitbarsting van tomeloze haat als zich Dinsdag in de Oostduitse „volksrepubliek heeft voorgedaan, is niet zo maar eventjes met dé propaganda-doezelaar weg te wis sen. Men probeert het wel. Men lanceert (in wanhoop!) wel de bekende verhaaltjes van buitenlandse fascistische provocateurs, die de Brave, trouwe Oostberlijnse arbeiders tot onverantwoordelijke demonstraties verleid hebben (en de Nederlandse „Waarheid" doet daar vlijtig aan mee!), maar het moet voor ieder duidelijk zijn dat dit een bedenkelijk bewijs van zwakte is. Wanneer de trouwe Berlijners zo gemakkelijk tot rebellie op grote schaal zijn te verleiden, dan ziet het er met hun „trouw" maar minnetjes uit. Het kan niet anders of ook de meest overtuigde communisten, de Russen zelf incluis, moe ten dit indien en dat is voor het politieke prestige van het Kremlin uiteraard funest. Het ergste is, dat de revolte in Oost-Berlijn kennelijk een onmiddellijk gevolg ls ge weest van een Russische poging om de levensomstandigheden in de Oostelijke zone meer ln overeenstemming te brengen met het Westelijke deel van Duitsland. Nauwe lijks echter had men de teugels een tikje laten vieren, of de bevolking brak uit het gareel. Dit bewijst dat het rode regiem zich slechts met behulp van een ijzeren 'disci pline kan handhaven. 0P de een of andere manier zullen de trnrM»USS?n hf1 Presti«evei lies moeten trachten te neutraliseren. De meest voor de hand liggende methode is natuurlijk het met geweld neerslaan van de opsland en fep* £0fr ,OS \!raffen van de aanstich ters Men krijgt echter sterk de indruk dat het Kremlin er op het ogenblik weinig voor voe t al te rigoureus tegen de Duitsers op n Bet kan niet ontkend worden, dat de Russen in Oost-Berlijn over het ge- neel genomen zeer beheerst te werk zijn gegaan De Duitsers zelf plachten onder dergehjkc omstandigheden aanmerkelijk hardhandiger op te treden' Biykbaar wil Moskou al het mogelijke doen om te voor komen dat de goodwill, die het in de laat ste maanden in het Westen heeft verwor ven. weer verloren gaat Men zal dus naar andere middelen moeten uitzien om zijn figuur te redden. Dat zou bijvoorbeeld kun nen zijn het terzijde schuiven van de hui dige regering van de hli»ir" Oostduitse „volksrepu bliek Door de regering-Pieck de volledige verantwoordeüjkheid voor de gebeurtenissfü srh.,£pnn 8 eH Wc\ensda« in de schoenen te schuiven, zouden de Sowjet-machthebbera zich van elke blaam kunnert zuiveren Dè ■Oostduitse regering heeft haar fouten reeda erkend en het zou dus heel eenvoudig zijn de opstand van de arbeiders als het fatale gevolg van die fouten te kenschetsen. Een dergelijke verklaring zou in elk geval op de Westeuropese communisten een overtuigen der indruk maken don de wezenloze ver haaltjes over „fascistische provocateur»", /AF de kansen op een conferentie der Grote Vier door de gebeurtenissen in Oost- Berlijn verminderd dan wel toegenomen zijn, is nog moeilijk te zeggen. Het feit, dat de Russen zich van bloedige vergeldings maatregelen op grote schaal onthouden hebben, lijkt de conclusie te rechtvaardigen, dat zij nog altijd hoop hebben op een com promis met het Westen. Anderzijds mag men aannemen, dat zy geschrokken zullen zijn van de massale reacties onder de Oost duitse bevolking op hun nieuwe politiek. Het staat nu voor leder wel vast. dat ie communisten bij werkelijk vrije verkiezin gen in Oost-Duitsland een verpletterende nederlaag zouden lijden Deze zekerheid be tekent onmiskenbaar een ernstige verzwak king van de onderhandelingspositie van de Russen Bovendien moet hun vertrouwen in de mogelijkheid om van Duitsland een „neutrale staat" te maken thans wel zwaar zijn geschokt!

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1953 | | pagina 3