•itjcLmee
thqlio
1
r
u/as ntet
PEUNIE
SCHOUWBURG
De geluidsbarrière
UIT DE OMGEVING
Soedanezen verdienen een reis naar
Mekka en een boerderijtje
Een hagedis met zeven namen, ook:
hazelworm, het is geen worm!
I Op Luisterpost
DE A.V.R.O. GRIJPT TERUG OP
MASSABIJEENKOMSTEN
DE DOLLE MUSKETIERS
VAN WELZENIS
CEBUTO
NETTE
LOOPJONGEN
Wegens vacantie gesloten
Vervolg Stadsnieuws
Werkende meisjes kregen in avond
uren huishoudelijke ervaring
Getuigschriften
uitgereikt
Mulo-examen
Xerhoe'' G' K. sSoJ:
KWsss%.%tr
P. TSSSjfirSSf rd:
A^ï^er^c^Tn 'ke»
"yBr; M dcuStZ Vr-dm'w
Geref. Gemeente in
synodaal verband
Ingezonden Stukken
y.
AUTOREIZE N
CEBUTO RSISBURIAUX
een veilig Persil product
het goedkoopste moderne wasmiddel
voor al Uw wasqoed
250 gram PERR kost
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinuiiiiinunnnii
BIOSCOOP TUEOTER
BIOSCOOP
THEQTER
BROADWAY RHYTHM
Niet zonder Meersehéuren
Als Marcel
liOÏKlt
De macht der samemêerking bracht
primitief volk tot bloei
Coöperaties in de
Pacific
o-,
Herkende u ze werkelijk
Radiorama over dertig jaar
Generale Synode Ned. Herv. Kerk
Onderofficieren namen
steekpenningen aan
Conferentie van Benelux-
ministers te Luxemburg
POSTZEGELNIEUWS
TWEEDE BLAD" - BXCrINA 2
'GOUDSCHE COURANT
^BONDERÖKG f) JUEIT9S3
Van ieder meisje wordt verwacht, dat ze
Iets afweet van (huishoudelijk werk. Daar
de meisje», die dn een fabriek, in een win
kel of op een kantoor werken, meestal niet
tot dergelijke bezigheden komen, worden
voor haar avondcursussen in algemene
vrouwelijke vorming georganiseerd. De
Mater Amabilis-leergang verschilt in ka
rakter iets van die van de Zonnebloem,
daar de eerste op R.K. leest is geschoeid.
Kr wordt les gegeven in koken, naaien, het
scheppen van huiselijke sfeer, zingen, gym
nastiek, ziekenverpleging, kinderverzor
ging enz. Behalve aan de practische vakken
■wordt ook aandacht besteed aan de ont-
Het meisje leert het mooie en
wat er te genieten Valt, gien.
Gisteravond werden in de fcuishoud-
school de getuigschriften uitgereikt aan de
meisjes, die het afgelopen jaar de lessen
met gunstig resultaat hebben gevolgd. Daar
de voorzitter, dr J. C. Derksen. verhinderd
was. nam de ^eer J. GoedeWaagen, pen
ningmeester van het bestuur, diens taak
over. Het is de derde keer in het bestaan
van de Mater Amabilis- en Zonnebloem
cursussen. zei de heer Goedewaagen, dat
«r getuigschriften worden uitgereikt. Drie
Jaar geleden lk men schoorvoetend met het
werk beg&nnen, maar ihet aantal leerlingen
is deze keer vergeleken met vorig jaar met
een sprong vooruit gegaan. Het bedroeg dit
jaar in totaal 102 tegen vorig jaar 40.
De or^nisatrlce van de cursus, mej. M.'
C. de Wilde, directrice van de Huishoud
school sprak ook enkele woorden tot de
(pfehefcrende meisjes: jullie hebt hier wat
geleerd voor je leven, toon nu wat je kunt.
zodat men niet kan zeggen: l\eb jij nu een1!
cursus in huishoudelijk week 'gevolgd?
Als sfct van de avond werd d^film „Het
broze lied" vertoond, uitgaam
stichting „De Opbouw", die veel
voor de kinderbescherming.
Getuigsohriften kregen:
Mater Amabiliscursus: 2e jaars:
E. Brenkmen. E. Fase. R. Faky, L. van
Hilten. R. van Hijten. G. Steenkamer. P.
HogeneLst, A. Sevenije, E. de Korte, A.
1 da film „Het
andèt van de
'eel werk doet
Gisteren zijn voor het Mulo-examen, dat
tfe dezer stede wordt afgenomen, geslaagd:
Diploma B: J. Brussaard te Groot-Am-
mers; H. Duel, B. Jongstra, G. H. Douma,
G. A. van 1^11 j, *M. G. E. C. Ponsioen, J.
A. de Zeeuw den Bouter, A. Meyers en G.
J. Pluut te Schoonhoven; A. Bongers te
Streefkerk en J. M. Stigter te Ammerstol;
afgewezen één.
Diploma A: K. Brommer, M. J., C. Hor
nes, C. Meilof, J. Slingerland, D. van Dam
en A. van Leest te Gouda, W. Hamoen 4e
Ameide, S. van Rijswijk te Mootdrecht, C.
Sonneveld te Boskoop, W. J. Boerenfijn te
Reeuwijk, W. M. G. Hoogendoorn te Hoen-
koop en J. Jto Minnee te Waddinxveen. Af
gewezen drie.
BURGERLIJKE STAND
Geboren: Rudy, zn van J". G. Bloot en N.
den Haag, Ranonkelplantsüen 9; Ronald, zn
van P. de Jong en N. van Tienhoven,
Gouwe 143; Maria Joanha Wilhelmina Hu-
bertiua. dr van Th. C. J. Brouwers en G. M
Engelhard Markt 57a; Antihonius Johannes
Maria zn van J. A de Jonge en M. H. De-
terman. Jan Phillpsweg 44; Pleter Johannes
Jozef,, zn van J. A. Streng en G. J. Tille-
mans. Graaf van Bloisstr. 11.
Gehuwd: M. Hofman en J. C. Immerzeel:
J. F. de*Gier en E de Bruin; P. vafh|er Tak
en C. P. Nobel; C. J. Kloeten S. van der
Ende.
Overleden: Adrianus Teunissen, 82 jr Ja
cobus Nieuwenhuijsen, 77 jr.
DRENKELING GERED
Gistermiddag om één uur viel de 7-jarige
Chris de Graauw uit de Zaagstraat in het
water van de Turfmarkt. Een vertegenwoor
diger, die voorbij fietste, sprong gekleed te
water en slaagde er in de jongen te redden.
f Veertig-jarig jubileum
Zondag 12 Juli zal het veertig jaar gele
den zijn, dat de heer M. Groenendaal, de
portier waker, veertig jaar verbonden is aan
de N.y. Kon. Stearine Kaarsenfabrieken
„Gouda—Apollo".
ONDERWIJZERES BENOEMD
Tot onderwijzeres aan de Joh. Calvijn-
achool l.o. is benoggid mej. H. Griffioen te
Bennekom.
Kilmpenfort. H. v. d. Neut, T v d Neut
J. van Loon. I Soetrttan. P v d En, c
Stêra'l iS3tnr'i,J' G. van
teSet p f1 IVervol8c'"^«' C. de Kwaas-
It/Z m' t °°S' A K- Brussé' A- »«'-
v. E. van
L^ingeree, T. v. d. Speli
Dorp. E. Anders. J. van Hees M Dogterom
G.van Schalk. S. den Haag-Broek!?™
Bedrijfscursus: W. li. de
oer. G. W. Hensen. H. C.
S. v. d. Louw—Hillegers,
«ep. A. E. Hol, E.
E Voorderhaak. T.
Zonnebloem
Bruin, J. A.
AgrdeHensei
J. C. Kolster. S C.
Tiele. J. H. de Kelze.. .wtMV.uatul
v. d. Kley. Cl M. Zinkhaan. J. v. d. Hondel
Kruysheer. Coth. Revet. Corn Revet n
Gonka S. Alkema. D. Suttorp tl J to.
P. Lely.
Wie heeft iets in het
zwembad verlorën
„,°liba?1!fester van, de gemeentelijke
zweminrichting aun de Julianaslui». heeft
dit seizoen een grote hoeveelheid kleding
(ook riemen, handdoeken en zwempakken)
in de zweminrichting gevonden, die hij
zorgvuldig bewaart in afwachting van de
de komst van de eigenaars. De eigenaars
komen echter niet opdagen, met het ge
volg, dat die hoeveelheid zo groot is ge
worden, dat zij nief meer in een gemeen
telijk vuilnisvat gaat. ook al gaat men er
op zitten om de kleding er in te rmrsen zo
bericht hij. Wie iets in het zwembad is
kwijtgeraakt, kan dus'bij de badmeteter
terecht.
KAASMARKT GOUDA
9 Juli. Aangevoerd 288 partijen. Ie Kwa
liteit 2.062.15, 2e kwaliteit 1.95—
2.05, extra tot 2.43 per kg. Handel stug.
Eigenlijke gemeente geacht
Gisteravond is in de Geref. kerk een ver
gadering gehouden van mannelijke lid
maten van de Geref. Gemeente in synodaal
verband. Aanwezig waren 122 lidmaten, van
wie 118 stemgerechtigd. De vergadefing
stond onder leiding van ds A. de Blols,
predikant bij de Geref. gemeente te Rot
terdam-Zuid» voordien te Gouda, die alc
Geref. Geipeenten van Rotterdam-Zuid,
Rotterdam-Centrum en Moerkapelle.» de
door de synode voor het contact met Gouda
aangewezen kerkeraad.
Er is een uiteenzetting gegeven van de te
Gouda ontstane situatie, doordat de kerke
raad van de Gefef Gemeente voorlopig het
verband met de synode heeft verbroken.
Het bleek, dat het achter de synode
staand deel van de Geref. gemunte zich op
het standpunt stelt, dat dit thans de Geref.
Gemeente van Gouda vormt, nu de oor
spronkelijke kerkeraad zich van het lan
delijk verband heeft afgescheiden.
De vergadering keurde de genomen stap
pen om het kerkelijk leven te organiseren
en in de Geref. Kerk eigen diensten te hou-
den goed en stemde er mede in op de inge
slagen weg voort te gaan. Besloten
werd stappen te doen om de beschikking
te krijgen over de kerkelijke goederen.
Consequentie van het standpunt, dat de
synodale groep de eigenlijke Geref. Ge
meente vormt, was, dot geacht wordt dat
de drie leden van de kerkeraad, die zich
tegen het afecheidingsbesluit hebben ver
klaard de heren P. Hoogendoorn (ouder
ling) en P. van Welzenis en L. Kruijt
(diakenen), hebben zitting gehouden en dat
door de afccheidlng en de
afzetting
kerker:
ken de Jjieien A. Kortlever en D. van Dam.
VEEMARKT GOUDA
9 Juli. Aangevoerd 32 slachtvarkens f 2.27
2.29 per kg geslacht gewicht, 272 magere
varkens 1.70-/ 1.90 per kg. 892 biggen
36—48 per stuk. Handel kalm. 30 Nuch
tere kalveren 48—72 per stuk. Handel
vlug. 4 Bokken en geiten 16—35 per
stuk. Handel matig.
loemd
u» Kars
siumk n
6 C. V.
D«u h
i^nmers
Geslaagd. Aan de« technische middelbare
hooi „Technicum" te Rotterdam is ge
slaagd voor het examen werktuigbouwkun
dige en werktuigbouwkundig tekenaar de
heer E. J. P. Hueting.
Bodegraven
Overgang. Aan het Chr. Lyceum te Al
phen a. d. Rijn zijn bevorderd: H.E.S. naar
de 2e klas B. Batelaan, K. Vis. K. Visscher,
WesteRhof en H. Heemskèrk; naar de 3e
klas L. Mulckhuijse, Chr. Muller, S. Oppe,
D v. d. Poorte, G. Tromp en D. Vermaas;
naar Me 4e klas J. Bekker, J. Doornbos, J.
Veerman, J. Vink, G. Vroege, J. v. Dam ep
C,Karssen; naar klas 5b C. Zaal. Gymna-
naar klas 4 E. Westerhof; naar klas
d. Ede. r
heer Jenné in Den Haag benoemd
De heer H. Jenné) oud-directeur van de
vobrmalige gasfabriek alhier, die na de
overneming van deze fabriek door de ge
meente de leiding had van het gasdistribu-
tiebedrijf. is benoemd tot assistent van de
directie der Gasstichting te Den Haag.
Om plaatselijk damkampioenschap
Uitgaande van de damclub O.G.B. werd de
achtste wedstrijd gespeeld om het damkam
pioenschap van Bodegraven. Dé uitslag
luidt: W. Terlouw—H. v. d. Bom 2-0; N.
Anker—J. Putters 2—0; T. Kooistra—C. v. d.
Vlist 0—2; L. Goor—W. Terlouw 0—2.
De stand is thans: W. Terlouw 14 punten,
C. v. d. Vlist 11, T. Lammens 9, C. Scheer
8. N. Anker 8, L. Goor 6, H. v. d. Bom 6,
T. Kooistra 4, J. Putters 2.
Bergambacht
Polotournooi Van BZC
kunnen er te Bergstoep I
wedstrijden worden verwacht. Behalve
DKR uit Utrecht, dat reeds meer keren aart
een tournooi van BZC heeft deelgenomen,
zijn twee sterke 2e klassers uitgenodigd. Het
zijn DWR uit Haarlem en SZC uit Schie
dam. 4
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk 9.30 en
6.30 uur ds Van Dijk van Gameren. Uitgetr.
Ned. Herv. Kerk 9.30 en 6.30 uur leesdienst.
Geref. Kerk 10 en 6.30 uds .J. Firet (H
Avondmaal).
Z^rdagAiddag
nteressantef polo-
Boskoop
(veiling 8 Juli. Grootblóemige n
per 20 stuks: Vierlanden 100—130, Florc
>rex
110, Edith Helen 60—85, Hadley
Pechthold 36A|4. Rosalandia 18—34, Duis
burg 85—160, Better Times 90—130, Butterfly
36—45, Parel van Aalsmeer 90—120. Buiten-
Babyrozen per 10 stuks: Dorus Rijtcers 37—
50, Wolfsglorie 60—85, Rose Mundi 30—42,
Poulsen Pink 40—65, Juweeltjes 90—105,
Sweetheart 60—74, Ellen Poulsen 23—36, Else
Poulsen 41—56, Prinses Juliana 18-47, Oranje
Triumph 23—36, Pinocchio 41—56. Ingar
Ohlsson 46-58.
Diversen por 10 stuks: Clematis Durandi
le soort 130, 2e soort 85, Liatrix le soort 41,
2e soort 32, Anjers le soort 10, 2e soort 6,
Leliekelken le soort 95. 2e soort 70, Lathy
rus le soort 15, 2e soort 8, Gladiolen le soort
55. 2e soort 49, Phlox le soort 10. 2e soort 6,
Alstromeria le soort 21, 2e soort 16. Asclepia
le soort 39, 2e soort 34, Margrieten 7, gtatice'
17, Achillea le soort 30, 2e soort 17, Erigaron
6. Ligustrum (goudbl.) le soort 33. 2e soort
16, Spirga le soort 24. 2e soort 17, Blauwe
Distel 56. Gypshopila le fcoort 23. 2e soort 18,
Delphinium le Soort 27. 2e soort 21. Per
stuk: Begonia's (stekpot) 11.
Moordrecht
Verlaging van stroom tarieven
De burgemeester heeft de leden van de
raad bijeengeroepen voor een openbare ver
gadering op morgenavond 7.30 uur. Als
voornaamste punten vermeldt de agenda o.a.
een voorstel tot beschikbaarstelling van egn
bedrag voor het geven van zwemonderricht
aan leerlingen der scholen in deze gemeen
te en een voorstel tot verlaging der elec-
triciteitstarieven en een voorstel tot opho
ging en herstel van de Molenlaan en de
Burg. Brandtstraat. Ook zijn er voorstellen
tot het aanbrengen van verbeteringen aan
het zandpad in het Oosteinde en het treffen
van maatregelen aangaande de gemeente
reiniging.
Moerkapelle
BEROEPEN
Ds W. de Wit, predikant bij de Geref.
Gemeente alhier, ontving een beroep naar
Leiden.
Judewaier
Corps DiplomatiqW op bezoek
Woensdagmiddag kreeg Oudewater be-
zoek van een gezelschap leden van het
Corps Diplorpatique. Om drie uur arriveer
de het gezelschap in een vijftiental perso
nenauto's aan het gemeentehuis. Het ge
zelschap, dat bestond uit vertegenwoordi
gers van verschillende landen, o.a. verte
genwoordigers van Pakistan, Turkije, Ja
pan, Venezuela, Luxemburg, Duitsland,
Frankrijk, België, werd begeleid door mevr.
Lwns, de èchtgenote van de minister van
Buitenlandse Zaken en enkele -hoge amb
tenaren van Buitenlandle Zaken. Na de be
groeting op hét gemeentehuis doqr de ge-
meente-secrétaris de heer A. W. den Boer,
en bezichtiging van het stadhuis, werd de
Heksenwaag bezocht.
Geslaagd. Aan de technische middelbare
school Technicum te Rotterdam is geslaagd
voor het exdmen waterbouwkundig opzich
ter en waterbouwkundig teiaetfadt de heer
M. C. v.*d. Weele.
Jongetje door de moeder gered
Dinsdagmiddag^iep mevr. Van Aarle uit
de "Molenstraat met haar 2-jarig zoontje te
wandelen op de Stormkade Toen het een
bloem plukte, geraakte het kind in de Holl.
IJssel. Hoewel zij niet kan zwemmen, begaf
de moeder zich terstond te water en daarin
staande wi»t zij het jongetje te grijpen. Dat
was echter met het hoofd in de modder te
recht gekomen en even buiten kennis. De
moeder heeft, nog steeds in het water staan
de, eerst het kind door heen en weer te rol
len zover gekregen, dat het weer teken van
leven gaf. Daarna is zijzelf zonder hulp van
anderep op het droge geklommen.
Predikbeurten. Ned. Hqrv. Kerk 9.30 en
6.30 uur ds J. Wieman; Geref. JCerk 9.30 en
6.30 uur ds L- G. Pleysant te Stadskanaal;
Geref. Gemdente 9.30 en 6.30 uur leesdienst.
Collecte. De collecte ten bate van de ver.
Het Hogeland heeft opgebracht 58.40.
Waddinxveen
Herbouw dubbel woonhuis aanbesteed.
De architecten Stuurman Zoon hebben
gistermiddag voor rekening van de heer J.
A. Broer aanbesteed de herbouw van een
dubbel woonhuis aan de Zuidkade.
Er waren negen inschrijvingen. Lrfégste
Inschrijver was S. J. van Vliet, alhier, voor
45.150; op een na laagste Gebr. Kok te
Gouda voor 46.800 en hoogste fa. W. de
Bas en Zn. alhier, vqor 50.500.
De gunning is aag^nouden.
(Buiten verantwoordelijkheid van de redactie.)
Goud* Vacaiitie-Kinderfeest
Cs. Zaterdagmiddag tussen 3 en 4 uur
zullen in Paradijs 7 de labels worden uit
gereikt aan de kinderen, die voorhet
kamp van het Gouds Vacantie Kinderfeest
staan ingeschreven Op deze labels staat
alles vermeld, wat ieder moet meenemen,
vertrekuur groep. enz. De inschrijvings-
kaart en betalingsbewijzen moeten worden
medegebracht.
Het Comité.
(Van één onzer verslaggevers)
„Alles, wat er in de laatste jaren om en over de A.V.R.O. geschreveiUs, verdwijnt
in het niet bij het rumoer in de dertiger jaren, toen door het zendtijdenbeslutt
van minister Reymer de A.V.R.O. van een hele week zendtijd moest terugvallen op
een halve week radiouitzendingen". Dit vertelde de heer G. de Clereq, A.VJR.O.
voorzitter, Dinsdag tijdens een persconferentie, waarop hij o.m. mededeelde,
wat de A.V.R.O» zai doen om de massa meer te grijpen. Zo ligt het o.a. in/de be
doeling om in de geest van de roemruchte massabijeenkomsten. (Iloutrust 200.000
mensen, openings studio s Hilversum: 150.000 deelnemers aan défilé) opnieuw de
massa te mobiliseren. Men heeft destijds een groot succes geboekt met het bijeen
roepen van A.V.R.O.-Ieden in het Amsterdamse stadion. Zo wil men weer gaan
werken. Alles zal in de toekomst moeten gaan Meunen op het advies, dat door
een hoogleraren-trio wordt uitgebracht over de status van „een grote vereniging"
en de rechten van de leden van een dergelijke organisatie.
In verband met het dertigjarig jubileum Dé AïI^R.O. en ook de andere omroepver-
gaf de heer De Clereq een overzicht van de
historie van de radio, waarvan de geschie
denis in Nederland eigenlijk «begon bij twee
mensen, Vogt en Van der Woord.
„Er is destijds kans geweest dat de A.V.R.O.
zijn nieuwe studio in Amsterdam zou bou
wen en wel op een terrein aan de Plantage
Middenlaan. waar vroeger het bekende Pa
norama was gevestigd", aldus de heer De
Clereq. „Electrische storingen, waarvoor
n\en in die jaren nogal bang was, hebben
ons echter daarvan weerhouden en waren
gunstig voor Hilversum".
Wat de huidige dtttus van het omroepbestel
betreft, w{ A.V.R.O.'s voorzitter te ken
nen, dat tïe omroepen als autonome licha
men ongetwijfeld zuiniger zouden werken
dén nu de NRU deed. „Ik zou voor het
overschot, dat er dan zou zijn, tekenen. Mi
nister Rutlen meende destijds echter, dat
concentratie een financieel voordeel zou
zijn."
„De radioluisteraar'», oordeelde de heer
De Clereq, „is na deworlog critischer ge
worden. Dit is ook de mening van de andere
omroepverenigingen Finaal afkraken van
een programma ^j^vam vóór de oorlog niet
voor. Nil is dU <(el het geval. Hoewel het
aantal klachten sinds de reorganisatie van
de A.V.R.O., welke thans bekroond en afge
sloten is met de benoeming van de heer
Repko tot directeur, sterk is afgenomen".
De modeshows, destijds gebracht door Ida
de Leeuw-Van Rees, keren terug. zU het in
„meer gecultiveerde vorm", d.w.z. er wordt
een soort „mode-cabaret" van gemaakt. Het
atudiobezock. dat in Mei weer ter hand werd
genomen, bracht reeds 5000 enthousiastelin
gen naar Hilversum.
Wat de televisie betreft verzocht de heer
De Clereq in verband met buitenlandse pres
taties („Nederland heeft zeker zéér goede
programma's gebracht") clementie; de BBC
beschikt bijv. over een televisiestaf van 1100
man. De NTS daarentegen heeft slechts 20
medewerkers.
BARENDSZ WORDT MINERVA.
Het ms. Barendsz van Vermaas' Scheep
vaartbedrijf te Rotterdam, is verkocht aan
de heer J. M. Schuur te Groningen en her
doopt in Minerva. De Barendsz meet 313 brt.
en werd in 1931 gebouwd bij de werf De
Noord te Alblassefdam.
ligingérr staat afwijzend tegenover een
zgn. „nationale opzet van de televisie", zo
als die «i enige bladen is gepubliceerd. Men
staat op „autonome programma's", waarbij
de regering eventueel een stem zou kunnen
hebben bij de. uitwisseling van programrpa's
met het buitenland. Dat deze uitwisseling
op grote schaal zal geschieden men heeft
dat in publicaties gesuggereerd staat nog
geenszins vast.
De nieuwe directeur, de heer D. Ren(to, zei
geen revolutionnaire wijzigingen i»fe hui
dige programmastructuur teweeg te zullen
brengen Wel zal er naar worden gestreefd
het publiek „mee te laten doen". Uitzen
dingen als „hersengymnastiek" waren hier
op reeds gericht. Hersengymnastiek, waarin
in de afgelopen jaren meer dan 8000 vragen
werden gesteld, heeft zichzelf overleefd.
Een uitzending als die vah Zondagavond,
waarin men radiomedewerkers buiten hun
eigen rubriek kan horen, heeft waarschijn
lijk nieuwe levenskansen. Wat de reportage
afdeling betreft: deze zal meer en meer op
de actualiteit gaan letten en niet meer met
nieuws, dat een dag oud is, aankomen. Ook
zal er naar gestreefd worden de Radiobode
aan kwaliteit te doen winnen.
De programmaleider, de heer H. de
Wolf, vertelde, dat de jubileumfcrijs-
vraag „ernstige muziek" voortaan fcder
jaar zfll worden gehouden. De jeugduit
zendingen krijgen een geheel nieuwe
vorm dit bij de aanvang van het win
terseizoen. „Het klokje van zeven uur"
komt terug. In de nabije toekomst zal
men een aantal uitzendingen van het
Holland Festival kunnen beluisteren.
Van de. Bayreuther FeStspiele worden
„Rheingold" en „Siegfried" uitgezonden.
Het „Kunstmaand Kamerorkest" geeft
een speciale uitzending.
Speciale aandacht wordt besteed aan de
80ste verjaardag van Louis ZimmermaittiL.
Carlo Zecchi dirigeert het Radio Philjiarmoly
nisch Orkest. Jonge dirigenten als Yvon
Baarspul en Jan de Hoog dirigeren het Ka
merorkest. Contact is gelegd met de Oos-
tendijkse omroep, welke voor de A.V.R.O. de
„Rosenkavalier" en „Cosi Fan Tutte" op
neemt. Van Yvon Ramette wordt de vierde
symphonie uitgezonden. In een hoorspelserie
komen klassieke dramatische werken aan
bod.
Familieberichten
Uit andere bladen.
Bevallen: Tienhoven—Heij nis
(d.). Wassenaar; v. d. Plassche
-rNederlof (d.). Rotterdam;
Scheurkogel—v. d. Kley (z.).
F. Samusir (Sumatra); Huyser
—van Gilst (z.). Barendrecht.
Getrouwd: mr B. M>. Smulders
en M. Li, Heerlen; E. M. G.
Boerboom en C. Silva. Rot
terdam.
Overleden: M. A. C. Lleftlnck—
Louët Feisoer. 69 j.. Amster
dam: M. E. M. Beelaerts van
Blokland—Havelaar. 79 Jaar.
Begrafenis-Ondern.
De-ft Reylaan 23. Gouda.
Telefoon 3165,
b.g.g. gebouw Daniël:
Telefoon 2217
SUSKE en
WISKE in
•JP HET OGENBLIK DPT SlDONIP DE BRIE,
WiL LEZEN, STORMT DE HERTOG BINNEN
Sidonie qeefdie
bnef of Jt ben?
een kind des
Door moet je vrotqir voor opstaan'Hier
■~~~7vj Wiske.pak di briefy—~r
^opsThT^delwïrtjes van de
vloerNiemand koml binnen
Vooruit
Wiskt
naar
wou lersiZwjq, Jeroen,
qen jqa daar binnen
en maak die U
donia onschade
Complete reizen, prima
hotels, deskundige leiders,
moderne autocars, gaan
enkal risico.
Een greep uit
9 dagen Tirol
9 dagen Zwitserland
10 dagan Tirol/ltaliê
10 dagan Dolomietan
11 dagan Rfvièra Alpen
12 dagen B.V.P reis Oostenrijk
12 dagen Zwitserland
13 dagan Italië
14 dagan Spanje
17 dagen Itellé/Rome
25 dagen West-Europa
Enige DAGTOCHTEN uit ons programma
Vraagtekenreis 15.25 (iocl. gehele verzorging)
Namen en Dinanl 12.—; Brussel J 9.—;
Montferland en Ellen 9.—; Giethoorn 10.—;
Alkmaar en Marken ƒ9.— (incl. boot);
't Gooi 5.75; Vier Provinciën ƒ8.—.
Vraagt toezending van gratis raisgids
GOUDA. Stationsplein Telefoon 3773
massa-ktut i
F 219
F 195.
F 239.
F 305.-
F 178.
F 314
F 350.-
F 379
F 485.-
F 750.
Bevat V'B'S
BeschermikoeStoffen
Het schrale leidingwater overwonnen,
dus geen verlies van wasmiddel.
1 pak is genoeg voor 4 emmers water
in plaats van 3.
In KOUD water spoelen is voldoende.
Bevat V.B.S. vezelbeschermende stoffen
Kan zó in 't waswater gestrooid worden.
Een allround product; ook als afwas- en
reinigingsmiddel verrassend goed.
Landbouwkundig Bureau
vraagt
Monsternemers
/oor het nemen van grond- en
veevoedermonsters. Belang
rijke bijverd. of volledige dag
taak voor energ. pers., die in
agrarische kringen bekend
zijn. Br. met voll. inl. onder
no 2198. Adv Bureau „Rijn
land" te Leilen.
Voor direct gevraagd:
Firma LUIJERINK.
Kleiweg 38.
Vrijdag 7 en 9.15 uur. Zaterdag 3, 7 en 9.15 uur
Zondag 3, 5, 7 en 9.15 u.: Ellen Ralnes, verleidelijk,
uitdagend: Vaughn Monroe, de afgod v. millioenen,
in het veelbesproken filmwerk
SINGING GUNS
Hoor en zie Vaughn Monroe zingen de top-hit
„Mule Train". Een berucht bandiet keert terug
naar het leven binnen de wet. 14 Jaar.
Maandag, Dinsdag, Woensdag 3 en 8.15 uur Don
derdag 8.15 uur: Eva Dablbeck in een fel realistisch,
doch menselijk meesterwerk
TWEEVROUWEN
Een harde film, die iedereen moet zien. 18 Jaar.
FOYER - ZOMERTUIN - OPENLUCHTDANCING
VrU entrée. Vrij dansen.
vanaf VRIJDAG 10 JULI t.m. DONDERDAG 18
DOCH VRIJDAG 17 JULI OPENEN WIJ MET DE
AANGRIJPENDE FILM
HET GROOTSTE ACTUELE AVONTUUR VAN
DEZE EEUW
Kleur door TECHNICOLOR.
a' op de beproefde manier vol vaart
n.«^UCn kpste"Jke kolder. Zie de sensationele
..pans in de wolken".Toegang alle leeftijden
Van Dinsdag 14 Juli tot en met Donderdag 16 Juli:
Robert Taylor, Denlse Darcel
OPMARS DER VROUWEN
Een tocht vol gevaren
naar een man
vrouwen op zoek
Toegang 18 Jaar.
K'i man. Tot
Vrijdag 17 Juli starten wij met de |ro"të~anderhaif
M1r.,5urende hoofdfilm EEN KONINGIN WORDT
GEKROOND. Toegang alle leeftijden
DONDERDAG 9 JULI 1953
BRITSE HOOFDKWARTIER
HUEZK AN AALZONE, Juli.
rrtyVEE donkergekleurde Jongemannen, het
i gelaat bedekt met littekens. In ge
scheurde kleren, strompelden dezer dagen
#aan het station Ismallla. uit een sombere
derde klassewagen van de trein naar Ca!qp.
Ze waren barrevoets en blootshoofd en «e
waren zich nauwelijks bewust van alle
drukte van de Egyptische menigte om zich
heen Stilletjes slopen ze het station uit en
«ingerf ep weg naar het Britse kamp van
Moascar vlak bU de stad Ismailia. Voor hen
betekende dit het eind van de reis na een
tocht van 1500 mfjl, 2400 km. uit de Zuid-
Sbedan welke reis ze hadden ondernomen
Ju „een ander doei dan zich te voegen bU
delbriUe Royal Air Force Auxiliary Police
injuc sone van het Suezkanaal. Reeds 300
sccdanesen hebban vóór hen dlgv tocht
reMi gedaan.
De RAF Canal Zone Auxiliary Police werd
in 1948 opgericht; voornamelijk uit Egyp-
tenaren, slecht» enkele Soedanezen maakten
er toen deel van uit. Als gevolg van het
eenzijdig opzeggen van het Engels—Egypti
sche verdrag in October 1951 verlieten de
Egyptenaren deze Hulppolitiedienst met
het gevolg dat de RAF behoefte aan man
nen hatht w,
Spoedig ging het nieuwe vla de „woud-
telefoon" van mond tot mond. Soedanezen.
die Teeds tot de hulpdienst waren toegetre
den zonden b«richten aan hun vrienden on
verwanten, dat er goede baantjes waren te
krijgen bij de RAF in de Suezkanaalzone.
Binnen twee weken begonnen ze uit alle
kanten van de Soedan toe te stromen, voor
al uit het Zuiden. Ze reisden per kaïlaeel
uit hun hutjes, onder de palmen in tropilch
Afrikh, namen de trein van Atbara ndar
Wadi Haifa vandaar de rivierboot nMar
Shellal en van hier ging het weer per
kameel, bus of trein naar Cairo.
Sommige Soedanese reCruten hebben zelfs
800 km gelopen dwars door de woestijn van
Wadi Half* aan de Egyptische grens naar
Bij hun aankomst in de opleidingsschool
voor politie van de RAF in een woestija-
kamp in de Suezkanaalzone zijn ze er ge
woonlijk allertreurigst aan toe. Hun kle
ren zijn in flarden, ze kunnen nauwelijks
een woord Engels spreken en tevoren zijn
ze nimmer butien hun geboortedorpje ge
weest. De training, welke ze in de oplei
dingsschool ontvangen, is zowel intensief
sis practlsch; van de 400 mannen, belast met
de opleiding, zijn er 305 Soedanezen. De
recruten leren marcheren, gehoorzamen aan
commando's en ook worden ze wel ge-
oefend in het verrichten van patrouille
diensten, omgang met politiehonden en
het' beantwoorden van de telefoon. De Soe
danese recruten blijken de betrouwbaarste
en trouwste leden van de hele groep. Ze
zijn er trots op deel uit te maken van de
luchtmacht en buitengewoon prachtig vin
den ze het de uniform van de RAF te dra
gen. zelfs al zijn de khaki shorts nooit zó
koel als hun inlandse gallabiya. Enkele
recruten spreken wat Engels en hebben iets
geleerd in de zendingsscholen in Joeba.
De twee iaatstaangekomenen. van wie hier
boven sprake was, zijn beiden Christenen.
Recruten, die Engels kennen, kunnen meer
verdienen en spoediger promotie maken en
bben vele hunner zich in hun
derhalve hebben
vrije tijd ijverig geworpen op de studie van
Engels.
Met zuinigheid en vlijt
Twee belangrijke redenen bewegen de
ionge Soedanezen 1500 mijl te trekken om
zich bij de RAF in de Suezkanaalzone te
voegen:
le Hun verlangen een pelgrimstocht naar
Mekka te ondernemen. Onder normale om-
standigfheden is dit een kostbaar avontuur
en ze zijn tot de slotsom gekomen dat.
wanneer ze zich in de Suezkanaalzone be
vinden, ze al een aardig eind op weg zijn.
Vooral wanneer hun betrekkelijk kort
dienstverband bij de RAF hen in staat stelt
de kosten van hun godsdienstige verlangens
te dekken.;
2e Het verlangen voldoend* geld te ver
dienen om naar !hun dorp terug te keren daar
wat grond en vee te kopen en zich te vesti
gen als boer. Ze worden bij de RAF voor
onbepaalde tijd Ingeschreven^, zodat sommi
gen kans zien beide doeleinden te bereiken.
Bij hun dienstneming voor onbepaalde tijd
wordt echter één beperkende bepaling ge
maakt n.l.. dat, wanneer ze naar Mekka
gaan of hun vacantie in hun geboortedorp
willen doorbrengen, ze tijdelijk ontslag
moeten nemen. Ze kunnen echter na afloop
hun hun tocht naar Mekka of aan het eind
van hun vacantie het dienstverband toeer
opvatten indien ze dit wensen.
Het minste wat een recruut bij de Hulp
politie verdient, is 6 60) per maand met
volledige kost en inwoning. Binnen twee
jaar weten de meeste Soedanezen 200 op
zij te leggen, in hun ogen een kapitale som,
welke hen'in staat stelt in hun eigen dorp
landeigenaars te worden Zolang ze zich
in de Suezkanaalzone bevinden dragen ze
al hun geld bij zLch, want in spaarbanken
en dergelijke stellen ze niet het minste ver
trouwen.
Een Soedanees spaarde ongeveer 180 en
toen begreef hij, alvorens met een „18
maands thuisverlof", te gaan het geld, alle
maal In briefjes van een pondsterling, in
het zand onder zijn tent. Hij was stellig van
plrfh terug te keren bij de RAF en hij was
bang. dat het geld hem tussen de vingers
zou glippen als hij het met zich meenam
Prompt achttieii maanden later voegde hij
zich weer bij deze Hulppolitie. Zijn eerste
werk na de inschrijfformaliteiten was het
stukjej^oestijn. waar hij zijn geld verstopt
had elfdat alleen aan hem bekend was. op
te sporen. Een Britse schildwacht vond het
maar verdacht, toen dfc Soedanees een hele
bundel banknoten opgroef, maar met een
beminnelijk, verontschuldigend glimlachje
legde de Soedanees uit hoe de vork in de
steel zat.
Bij de RAF Auxiliary Police in de Suez
kanaalzone vindt men ook enkele Cypriot-
ten Maltezers, Grieken en dertien negers.
Laatstgenoémden trokken het vorige jaar
bijna 4800 km van hun geboorteplaats om
naar Mekka te gaan. Terwijl ze in Egypte
waren, hoorden ze van de baantjes, welke
bij de politie van de RAF te krijgen waren
en toen lieten ze zich inlijven. Evenals de
Soedanezen zijn ze bekend om hun trouw
en scherpzinnigheid.
Zowel Soedanezen en negers vertellen
leder, die het horen wil. dat ze het klimaat
in de Suezkanaalzone ideaal vinden, eigen
lijk „precies zoals thuisen het voedsel
„zeer goed" de betaling bevredigend en
het RAF-uniform eenvoudig schitterend.
de Franse West-pioen heeft een smak temaekt Naar de »eelchte» van de
omstander» te oordelen een lelijke
EERSTE BLAD - PAGINA 3'
'Van oma speciale verslaggever).
Marcel Themar. een der managers van
de Tour de France is de schrik van de ren
ners. Niet dat zi) bevreesd zjjn voor zijn
reusachtige omvang, maar wel omdat z(j
weten dat als Themar in zijn kleine wa-
gentje. waar hij nauwelijks in kan, des
avonds bij een hotel stopt, weer een der
renners is geëlimineerd, hetzij toepen» een
valpartij, hetzij te laat binnenkomen. Zo
zagen toij de heer Themar Woensdagavond
on) 7 uur. juist toen de Nederlandse ren
ners aan tafel zouden gaan. in het stille
straatje, waar hotel de lfs is gevestigd, zijn
wagentje neerzetten. Hij pakte zijn bon
boekje. Henk Stevens werd geroepen. Hij
moest zijn handtekening zetten. Twee keer.
Toen hij voor de eerste maal zijn naam
plaatste was Stevens definitief uit de
strijd genomen. En met het plaatsen van
zijn tweede handtekening kreeg hij reis
geld voor Parijs, waar men hem op het
bureau van l'Equipe" verder zal helpen
teneinde de terugreis naar Elsloo te kun
nen aanvaarden. Marcel Themar stapte
weer in zijn wagentje: negen Nederlandse
renners waren overgebleven.
MELBOURNE. Juli.
KLEINE, stukjes, met palmen be-
•oeid land. verspreid over een opper
vlakte van één millioen vierkante mijl van
tropische wateren, geven de vrijwel naakt
rondlopende bewoners van de Gilbert en
Ellls-eilanden een staaltje. h»e men door
samenwerking geld kan verdienen en ge
lukkig leven.
De soort van coöperatie, welke zij toe
passen kan belangrijk bijdragen tot uitBrei-
ding van de economie en de levensstand
aard van vier millioen mensen, aanzienlijk
omhoog brengen. Plannen om de hier be
doelde vorm van samenwerking te verwe
zenlijken zijn voortgekomen uit de bespre
kingen. welke op de Zuid Paclfic-conferentie
in de Nieuwe Caledonische plaats Noumea,
werden gehouden.
De goede resultaten, welke de bewoners
van de Gilbert- en Ellls-eilanden hebben
behaald, zijn eigenlijk voortgevloeid uit de
verwarring, welke door de oorlog was ont
staan en uit hun eigen organisatorisch ver
mogen om tot samenwerking te komen. De
meeste van de 37 eilanden van deze groep,
die gezamenlijk slechts een oppervlakte van
150 vierkante mijl beslaan, omringd door
uitgestrekte wateren, zijh vlakke, laagge
legen koraal-atollen, kaal en zandig, waar
practisch uitsluitend de cocospalm, de ada-
nus en een harde, eetbaar knolgewas, dat
babai wordt genoemd, kunnen groeien. Op
jdeze eilandengroep wonen slechts taaie,
ijverige mensen en ze moeten wel taai zijn
en hard werken, willen ze de strijd om het
bestaan in deze onvruchtbare streek kunnen
bolwerken. Geleidelijk echter breidt de be
volking zich uit. iets, waarover men zich
zorgen maakt, aangezien het aantal inwo
ners reeds vrijwel het maximum heeft be
reikt. voor hetwelk hier „Lebensraum" is.
Vóór de oorlog verkochten de eiland
bewoners hun copra aan Britse en Japanse
afnemers, die handel dreven op deze eilan
dengroep. Elk eiland had zijn coöperaties,
die uitsluitend handel dreven met Britse en
Japanse firma's, maar ze beschikten niet
over de middelen om voor eigen rekening
in- of uit te voeren.
Vóór en na Japanse bezetting
TOEN kwaJ|tüdens de oorlog de Japan
ners. die tot November 1943 op de eilan
den bleven. Tijdens die bezetting verdwenen
aile voorraden en ook de coöperatieve ver
enigingen hielden op te bestaan. Admini
stratieve ambtenaren deden de Britse rege
ring het denkbeeld aan de hand, om bij de
herbezetting en het herstel van de eiland
den, alle handelstransacties te concentreren
in één organisatie, welke onder leiding van
de regering iou staan en die uitsluitend zou
werken via verkoop-coöperaties op de ei
landen. Groot-Brittannië ging met dit
VAN 19 TOT 25 JULI a.s. zal in de Bel
gische badplaats Knocke een interna
tionaal restival van moderne amusements
muziek worden gehouden, georganiseerd
doof Radio Luxemburg in samenwerking
met het Casino Communal te Knocke De
voorbereiding van de Nederlandse deelne
ming is in handen gelegd van de Stichting
„Onze Lichte Muziek
Aan het festival wordt deelgenomen door
zangers en zangeressen uit België. Luxem
burg. Nederland. Engeland en Frankrijk,
die nieuwe liedjes uit hun eigen land zul
len voordragen Het gaat om nationale en
Internationale prijzen voor de beste compo
sities en interpretaties.
Nederland zal vertegenwoordigd worden
door zes bekende radio-vocalisten: Son ja
Oosterman. Ans Heiden'aal.
Jetty Paerl (de drie meisjes van de
vroegere „Swinging Nightingales" dus).
Karei van der Velden. Martin
Boomers en Cornells Kalkman.
Dat zij succes mogen hebben!
Amor op zomerse dmalwegen
ALS CUPIDO streken gaat uithalen met
zijn „slachtoffers", omdat het zomer is
cn hjj het zo bar druk heeft, dan kunnen er
zonderlinge dingen voorvallen Dat was ook
het geval in de radio-musical van Jan
van Ees en Hans Nesn to^Amor ver-
waalt". die Zaterdagavond onder regie van
Jan H a h n voor de microfoon werd ge-
Het bleek een luchüg niemendalletje tet
zijn. dat toch aardig in elkaar zat en goed
deels draaide om de Nederlandse onvoeding
van de dochter van een Bewezen Dehoanse
planter. Vooral Mies H agens had als
Rohaya. de baboe, die de anderen geregeld
als „maloe" betitelde maar ook voor Amor
moest buigen, een dankbaar rolletje
C o r S t e v n schreef voor deze „zomerse
dwaasheid" (kwalificatie van de auteurs)
een collectie charmante liedies. Opvallend
correct waren ze in het 6tuk gemonteerd
terwijl de vertolking door een handjevol
musici onder leiding van And ré de
Rasff en Jacques Schutte plus de
vollisten-spelers niets te we"«en overliet.
Monus terug naar de maan
MONUS. DE MAN VAN DE MAAN en de
lil ziel van het Zondagmiddag-vervoW-
hoorsnel van de VARA gesnhreven door A.
D. Hildebrand en geregisseerd dóór
Ben Steggerda. is teruggekeerduflaar
zijn hemellichaam van herkomst, wat heel
wat jeugdige en mlssch'en ook oudere
luisteraars dien zullen Hetreurpn
Op onze aarde heeft Monus talloze span
nende avonturen beleefd Éénmaal hebben
ze zelfs deining onder de luisteraars ver
oorzaakt. doordat een man van de berich
tendienst een serie verontrustende Monus-
gebeurtenisaen omriep, die door éelen voor
er"st. werd versleten
Twee jaar lang heeft Monus dr> aether
onveilig gemankt, op geen stukken na dus
zn lang als de roemruchte Ome Kees-e.
M"Rr htl was daar toch een waardige op
volger van.
Zou Paul Deen. de vertolker van de
Maanman-rol. die tvpische Monos-stem wel
weer kunnen kwijtraken"' Dat vroeeen Wij
ons laatst af. toen in het hoorspel Nul uur
P"l" Paul Deen voor zijn rol van Nero even
de q»««y) van Monus leende.
BIJ EEN JUBILEUM hoort ook zo n beetje
een prijsvraag en daarom had de AVRO
Ier gelegenheid van het dertigjarig bestaan
een hoorspelletje laten schrijven door
Louis G t m b e r g, dat heette „Het ver
stoorde bruilpftsmaal" en dat Zondagavond
werd opgevoerd.
Acteurs wlerkten hieraan niet mee. De
rollen werdén uitsluitend
hetgeen de AV
acht AVRO-medewerkers. die hun stem ge
regeld door jie microfoon laten horen. De
vraag was nu^ wie die medewerkers waren.
De meesten zullen de stemmen der spelers
en speelsterstia kortere of langere tijd her
kend hebben. Dat bleek niet zo vreselijk las
tig Maar wie wóren het nu? Daar lei die
knoopi, zouden ze in Zuid-Afrika zeggen.
Prijzenswaardig was, dat de auteur de
spelers een enkele maal opmerkingen liet
maken, die min of meer aljs richtingaanwij
zers fungeerden. Jammer was, dat het hoor
spel zelf zo weinig om het lijf had.
HET IS ONDOENLIJK in kort bestek
veel te vertellen over het „Radjorama
over dertig jaar verstrooiingsklanken", dat
Dinsdagavond gepresenteerd werd in het
kader van het AVRO-jubileum. Al met al
duurde het een uur en veertig minuten. In
een notendop gaf het een overzicht van
hetgeen de AVRO op het gebied van de
aziek de aether heeft ingezon
den.
Een keur van artisten werkte aan dit wel
verzorgde programma mee. Opvallen deden
vooral het geestige babbeltje van Chiel
de Boer, 't liedje van Toon Hermans
..Waar is de slinger van de koffergramo-
4oon" en een schetsje uit een Snip en Snap
revue met Willy Walden en Piet
Muvselaar.
Een extra verrassing was. dat de verbin
dende tekst werd uitgesproken door de zo
juist uit Indonesië teruggekeerde Teddy
S c h o 11 e n. Zij was als altijd fris en
hartveroverend.
Een goed programma van J a n d e W 1 n-
t e r en A 1 e x d e H a a s. dat massa s her-
innneringen opriep.
Nederlanders op Groenland
Anthony van kampen en stebe
van der Zee zijn op Groenland ge
arriveerd en hebben Dinsdagavond hun eer
ste reportage verzorgd vanuit Gothaab. de
hoofdstad van het Zesde Continent, die
slechts vijftienhonderd inwoners telt.
Siebe van der Zee vertelde, dat zU al een
dergelijke lawine van indrukken hadden op
gedaan, dat het hem moeilijk viel. er iets
over te vertellen. Geen wonder: Groenland,
dat ongeveer viermaal zo groot is als Frank
rijk, is een land met een volkomen eigen
karakter. Alleen de kuststreken zijn be
woonbaar. Daar vindt men dan ook de ne
derzettingen. De rest van het eiland is be
dekt met een ijskap, die een dikte van circa
drieduizend meter heeft.
Aan de hand van diverse gegevens hebben
de geleerden vastgesteld, dat de temperatuur
rond Groenland voortdurend stijgt, wat het
fcjs in versneld tempo doet smelten. Mocht
die Ijskap eensklaps helemaal smelten, dan
zou het water in alle wereldzeeen vijf tot
zes meter stijgen. Siebe zelf was hiervan
hoorbaar onder de indruk. Geregeld za lhij
er de luisteraars van op de hoogte houden,
hoe het hem en Van Kampen vergaat.
maar de Britse handels-
en scheepvaartfirma's wensten de handel op
deze eilanden niet te hervaten en zo moest
h^j bestuur van de eilanden het verzamelen
en de aanvoer aan de mafkt van de copra
organiseren, evengoed als JÊd inkopen en
het verschepen van de paHijen goederen.
De coöperaties moesten van meet af aan
weer worden opgebouwd. Goederen werden
op crediet geleverd tot de coöperaties goed
en wel op gang waren gebracht.
Het geduld en het-vertrpuwen. gesteld in
de coöperatieve handel als geschiktste vorm
van handel voor deze afgelegen en ver
spreid liggende eilanden, zijn beloond
Thans wordt de gehele handel van dezp ei
landengroep geleid door ingeschreven coö
peraties. onder oppertoezicht van de Ge-
comitteerde resident, die optreedt als ad
ministrateur van een commissie van advies,
waarin vier officiële vertegenwoordigers en
vijf districtsvertegenwoordigers, benoemd
dooV de coöperaties, zitting hebbèn.
Jaarverslag
Blijkens het jaarverslag van de admini
strateur wordt elk jaar ongeveer 6000 ton
in de zon gedroogde copra geproduceerd,
bestemd voor uitvoer. Zeven-en-twintig in
geschreven coöperaties staan ten dienste
van 33.000 leden en ingeschreven klanten,
in een gebied, waarvan de bevolking in to
taal op 37.000 zielen wordt geschat Reserve
fondsen. welke in totaal al meer dan
f 125.000 bevatten, zijn gevormd voor onder
wijs en sociale hulp. De lening vap £84.250,
welke na de oorlog is toegestaan om de
zaak op gang te helpen, is reeds volledig
terugbetaald.
De coöperaties bezitten gezamenlijk twee
motorschepen, zes zeilschepen, drie barkas
sen. drie wnters, zeven vrachtauto s, dok
ken. opslagplaatsen, vemen en andere be
langrijke uitrustingen.
De organisatie bemoeit zich niet uitslui
tend met bevordering van de productie van
export-artikelen, met inbegrip van voor
werpen van inlandse huisvlijt, de verkoop
en het transport van de goederen voor de
gehele groep, stelt zich ook verantwoorde-
DEZER dagen heb ik weer eens een oude
kennis in handen gekregen ..O. «en
slang, raadt u, met een snelle blik naar de
tekening van vartleag. Nee, gden slang, ai
lijkt hij er op het eerste gezicht erg veel op.
Een worm dan. een heel lapge wurm.
Ook niet. Dan hebt u nog nooit *»en worm
goed aangekeken. Een worm heeft geen
ogen en zijn lichaam bestaat uit een groot
aantal ringen, terwijl het diertje, dat ik van
daag beschrijf, wel ogen heeft en. maar
wat een dwaasheid, bij dit prachtige brons-
glanzende dier nog aan een worm te^den
ken. Ik kom er echter toe, omdat het hazel
worm wordt genoemd, een naam waar ik
niet goed aan voorbij kan gaan. Een van de
vele onmogelijke en verkeerde namen, waa£
mee de mens van de vroegste tijden af d#
dierenwereld om hem heen heeft aange-
^Dat woord .„worm" schijnt de mensen
trouwens erg voor op de tong te liggen. Een
rupsje, dat we binnen in een doorgesneden
appel vinden, noemen we een worm en de
appel zelf heet wormstekig: een insect met
zes poten en vleugels cn tangetjes aan zijn
achterlijf noemen we een oorworm en dan
is er ook nog 't merkwaardige glimwormpje,
een lichtgevend kevertje.
En dan deze hazelworrh, die letterlijk niets
met een worm heett uit te staan behalve
dan dat hij ze opeet. Blijkbaar heeft dit dier
tje. dat tot de hagedissen behoort, de mens
nogal wat hoofdbrekens bezorgd toen »r
een naam moest worden bedacht. Want de
vreemdsoortige bedenksels kunnen we in de
boeken vinden. 9ier ziin er een paar: hart-
worm, meiworm, glgsslang, blindslang. hei
aal en heipaling. De een is al gekker dan de
ander Ze ziin natuurlijk afkomstig uit lang
vervlogen tijden, toen de natuurstudie nog
moest geboren worden en de onontwikkelde
mens alles wat hij in handen kreeg verge
leek met 't weinige, dat hem uit z n onmid
dellijke omgeving hekend was Vandaar dat
we de namen paling, slang, rat. muis en
worm zo veel tegenkomen in onze taal.
EEN van de namen uit bovenstaand rijtje
pik ik er nog even uit en wel „blind
slang". Dat men een hazelworm een slang
noemt kan ik me nog wel voorstellen. Hij
beweegt zich net zo glijdend en wonder
baarlijk vloeiend als een slang en hij steekt
ook bij herhaling een klein tongetje buiten
z'n bek. Dat is nu eenmaal slangengewoon
te en ook de hagedissen doen zo. om hun
omgeving af te tasten, te onderzoeken, zor
als wij met onze vingers doen (een heel jong
kind brengt ook alles naar z"n mond. dus dat
gebruikt behalve zijn lippen, ook op de slan-
genrpanier zijn tong!).
Wie echter de naam blindslang heeft be
dacht. nou! die moet toch wel slechte
ogen hebben gehad De hazelworm heeft een
paar duidelijk zichtbare ogen. Ze zijn mooi
oranjerood van kleur en hii kan ze sluiten
met oogleden En daarmee bewijst hij met
een. geen slang te zijn. maar een hagedis
Een hagedis zonder poten. Een slang heeft
nl. géén oogleden en kan ons dus geen knip
oog geven. Dat kan een hagedis wel en een
hazelworm dus ook.
Radio Brussel (Vlaamse uitzending) heeft
uit de liederen van de Haagse componist
Ignace Lillen een keuze gedaan en de range-
res Marguérite Reiners gevraagd deze liede
ren in een recital op Vrijdag 10 Juli uit te
voeren. De keuze viel op liederen met tek
sten van Jan Greshoff. Ant. Donker en Paul
van Ostayen en op Liliens bewerkingen van
oud-Vlaamse minneliedjes Marguérite
Reiners wordt aan de vleugel begeleid door
Pieter Lqemans.
lijk voor het werven van arbeidskrachten
en het vestigen van plaatselijke markten
Hoe groot het succes van de coöperaties
op de Gilbert- en Ellis-eilanden is, blijkt
uit het feit, dat de meeste gelden, welke
aldaar worden verdiend en bespaard, bin
nen het gebied blijven, terwijl in de andere
plaatsen van de Pacific spaargelden elders
worden belegd.
Een afgevaardigde van Amerikaans Sa
moa. Tu'iasopo, naar de Zuid-Pacific-confe-
rentie stelde voor de coöperaties uit te
breiden, volgens een bepaald gestandaardi
seerd stelsel, teneinde in-territoriale ver
koop mogelijk te maken, waarbij gebruik
zou kunnen worden gemaakt van gemeen
schappelijke havens enz Een dergelijke or
ganisatie zou. als de tijd daar is. een ..poor'
van industrieel potentieel kunnen vormen.
Reeds zijn in enkele gebieden van de Zuid-
Pacific coöperatie met overheidssteun in
I werking getreden, maar nergens hebben ze
I zoveel succes als op de Gilbert- en Ellis-
I eilandendgroep
Geestelijke zorg politieke
delinquenten
De Generale Synode der Ned. Herv. Kerk
heeft in haar zitting van Dinsdag de werk
zaamheden van de Raad voor de zaken van
Kerk en Samenleving besproken. De voor
zitter van deze raad, mr dr A. A. van Rhijn.
staatssecretaris van Sociale Zaken, stelde
deze werkzaamheden tegen de achtergrond
van de huidige maatschappelijke ontwikke
ling. gekenmerkt door de noodzaak van in
dustrialisatie. Daardoor worden oude ban
den verbroken. De Kerk heeft tot taak deze
feiten rustig onder het oog te zien.
De secretaris van de Raad. dr J. C. C.
Rupp. ging op de gestelde vragen in. o.a. die
naar de verhouding van de raad tot het
C.N.V. en N.V.V. Hij zei. dat 't houden van
de Chr. Sociale Conferentie in 1952 de ver
houding tussen de Christelijk maatschappe
lijke organisaties én de Hervormde Kerk
voorzichtiger heeft gemaakt. Een der re
sultaten is de oprichting van de centrale
voor werklozenzorg, waarbij de kerken en
de Chr. maatschappelijke organisaties op
een belangrijk terrein samenwerken. Door
dit alles is in de practijk ook de verhou
ding tot het C N V. aanzienlijk meer in de
sfeer van wederzijds begrip gekomen. De
Raad blijft contact met het N.V.V. op hoge
prijs stellen, omdat ook daór vragen van
het mens-zijn aan de orde komen.
Vervolgens kwam aan de orde de nota,
ingediend door de Protestants geesteliJKe
verzorgers bij het gevangeniswezen over
de nog gedetineerde politieke delinquen
ten. Prof. dr C. G. Wagenaar uit Leeuwar
den beschreef de situatie, waarin politieke
delinquenten thans verkeren. Er is een
geestelijke isolering van de thans nog 700
gedetineerden tot stand gekomen, waar
door de mogelijkheid van geestelijk en
maatschappelijk herstel geblokkeerd werd.
Na de gratieverlening vaivLages laaide de
ingesluimerde belangstelling in ons volk
in ongunstige zin op. De Kerk zweeg. Het
werk van de geestelijke verzorgers is onder
die omstandigheden uitermate verzwaard.
Als de Kerk in dezen een woord spreekt,
dat het hart van de delinquenten raakt
zal de mogelijkheid van geestelijke benade
ring vergroot worden.
Vanmorgen werden de besprekingen voort
gezet betreffende de eventuele officiële er
kenning van de nieuwe bijbelvertaling van
het Ned. Bijbelgenootschap. Na uitvoerige
discussie besloot de Synode de nieuwe ver
taling officieel te erkennen naast de Sta
tenvertaling daarbij in overweging nemen
de het grote gebruik dat reeds in vele ge
meenten in velerlei opzicht wordt gemaakt.
Op voorstel van ds G. Kaastra (classis
Franeker) werd met grote meerderheid van
stemmen en o.a. nadat ouderling Visser
(classis Sfteek) in het Fries dit voorstel on
dersteunde. ook de Friese vertaling van het
Ned. Bijbelgenootschap als officiële verta
ling erkend.
Ik mag altijd gr*g zo'n
aan een troepje jWgelui.
senen. want die hebben
1. nat
ngers
diertje laten zien
Niet aan volwas
senen. want die hebben onmiddellijk Vun
oordeel klaar: „Jasses, wat een vies beest!
Ik snap niet. dat u enz. En dan kun je
praten als Brugman, je kunt ook je mond
houden. Maar kinderen hebben, in het al
gemeen gesproken, nog die frisse nieuws
gierigheid en die bereidheid om iets nieuws
te aanvaarden. En je kunt een of ander mal
vooroordeel, dat er thuis ingebracht is. nog
wel bij ze losweken. Ik laat zo'n hazelworm
wat om m'n vingers kronkelen of een eindje
m'n mouw inkruipen, ze zien het wonder
mooie beloop der fijne zeshoekige schub
ben, de goudglans op de rjg en de lichte
buikzijde en ze kunnen eventjes griezelen
als het zwarte gespleten tongetje zoekend
in en uit 'gaat. En je kunt er vast op aan
dat de bij velen brandende vraag door een
enkeling wordt gelanceerd: De vraag, of hij
niet vergiftig is' Gelukkig, als ie dan met
de hand on je hart kunt verklargto. <dat je
van al die hagedissen, hazelworme^ jUl ring
slangen (en dan neem ik de ki'
den en salamanders er maar
bij) nog nooit ziek bent gewon
een dier met een zachte tong
niet kan steken, enfin, u beg:
dan met die hazelworm tussen
alle wonderverhalen en leugenprmattes over
zo'n doodonschuldig diertje eventjes kraak,
reken maar!
ÜAN denk Ik later: Wat zou daar nu van
zijn blijven hangen bij die kinderen.
Als ze. volwassen geworden, zelf eens met
zo'n diertje te maken krijgdfi. zullen angst
en hardnekkig bijgeloof zich dan onmiddel
lijk weer latert gelden of zal het normale
gezonde verstand eindelijk zijn kans krij-
gtHet is voor mij nog altijd een grote vraag
F.r is maar één middel, waarmee de mens
zich kan bevrijden van volksbijgeloof en
vooroordeel zelf met de dieren
omgaan! U zegt: „Ik zou nog liever.
Goed. en u hebt er ook geen tijd meer voor
Maar u kunt toch wel goedvinden, dat uw
kinderen er zich mee bezig houden en een
aantal dieren houden in een doelmatig in
gericht verblijf?
Dus dieren houden in gevangenschap' hn
dat zegt iemand, die zich natuurvriend
n°ja? dat zegt hij en op goede gronden kan
hij dat verdedigen ook Het ligt er maar
aan, welk doel men voor ogen heelt en
waar men het accent wil leggen.
Ik zal echter wel een nieuw artikel noatg
hebben, om dat nader toe te lichten en om
te beschrijven, hoe een terrarium, dat is
een bak met aarde en planten en allerlei
gedierte kan worden Ingericht. Dat wordt
dan voor de volgende week.
En nu gaat mijn heipalinkje maar naar
z'n appartementen terug. Voorzichtig los-
wikkelen van m'n vingers, nee vriend, niet
over de tafel vluchten.... in je miniatuur-
heideveldje terug, zo voorzichtig, dan breek
je niet. Breken? Kan een hagedis breken?
O ja, heel gemakkelijk, als hij ruw wordt
aangepakt. Dus zou de naam glasslang nog
niet zo gek zijn-
Misschien niet, maar toch deug* die naam
niet. net zo min als hazelworm.
Maar niemand weet een betere.
S. VAN DER ZEE.
De krijgsraad te velde „West" te 's Gra-
oenhage heeft de 44-jarige sergeant-majoor
K. van der S veroordeeld tot één jaar ge
vangenisstraf met aftrek van voorarrest en
verlaging tot da stand van soldaat, en ont
slag uit de militaire dienst zonder onthef
fing van de bevoegdheid om te dienen bij
de gewapende macht.
Van der S. had in zijn hoedanigheid van
chef van een afdeling electra bij een LSK-
kamp te Soestduinen en later in Soester-
berg geld aangenomen van de vertegen
woordiger van een Amsterdamse firma,
waardoor deze de reparatie van accu's te
verzorgen kreeg. Voor elke te repareren
accu ontving S. één gulden. Rijksacroun-
tants hadden berekend, dat de Amsterdamse
firma 1033 in dit kamp als omkoopsdm had
betaald. Van der S. verklaarde ecMëK dat
dit niet meer dan 400 tot 50w HjaqJ be-
Dc 63-jarige adjudant-onderoffic}j#iLA F
M., thans gepensionneerd. maar vó»r Van
der S. chef van deze electrische afdeling te
Soestduinen. had in Februari 1981 van deze
firma, drie weken voordat hij met pensioen
ging. na een uitstekende staat van dienst,
30 aangenomen. M werd door de krijgs
raad veroordeeld tot twee maanden gevan
genisstraf met aftrek van voorarrest.
De auditeur-militair had tegen M. een ge
vangenisstraf van twee maanden met af
trek van voorarrest gevorderd en tegen Van
der S. een jaar en "zes maanden met aftrek
van voorarrest en ontslag zonder onthef-
flng.
De conferentie van dé Beneluxministers te
Luxemburg was Woensdagmiddag even vóór
vijf uur afgelopen. De Belgische ministers
vertrokken onmiddellijk per auto naar Brus
sel, terwijl hun Nederlandse collega's het
vliegtuig namen.
Het volgende officiële communiqué werd
na de vergadering uitgegeven: „De eerste
ministers, de ministers van buitenlandse za
ken en de ministers van economische zaken
van de Beneluxlanden, zijn 8 Juli te Luxem
burg bijeen geweest. Zij zijn tot overeen
stemming gekomen over een aantal beginse
len. die zullen voorgelegd worden aan een
voltallige regeringsconferentie, die 24 Juli
aanstaande zal worden gehouden.
Hongarije. Een serte van vijf waarden, alle
in groot formaat en gedrukt in rasterdtepdruk
is op 14 Juni 1.1 verschenen ter herdenking
van de vrijheidsstrijd van 17B3. De reeks, ont
worpen door Alexander Légródy. omvat de
volgende waarden 20 f. (groen en oranje); 30
f (lila en bruid) 40 f (blauw en oranje): 80 f.
(geel en bruin); l forint (bruin en rood). De
eerste vier wa&rden brengen strijdtafrelen tn
beeld, terwijl men op de laatste waarde het
portret van Frans II van Rakoczy. het hoofd
van de onafhankelijkheidsbeweging aantreft.
Hit plaatste zich in 1703 aan 't hoofd van de
Hongaarse opstand, werd in 1704 vorst van
Zevenburgen en lp 1705 ook van Hongarije.
Zijn opstandelingen (Kuruczen) drongen plun
derend tot In de voorsteden van Wenen door.
Naar hem Is de Rakoczymars genoemd, Ra
nationale mars der Hongaren.
