Johanna RUSWERKERS. In Het Catharina Gasthuis is veel veranderd Na de Vierdaagse de Trofeo Italia Keurbende van de dijken stoottroepers van het tegenoffensief ACHTER VIJFTIG CENTIMETER DIKKE MUREN 'mi Meer expositieruimte en centr. verwarming Vermolmde vloeren Vroeger was 't „Bloedheet" Loop der bevolking Gouda ontvangt Tienen O.N.A. naar Tiel Ongeluk met dodelijke afloop op Provincialeweg DE UCHTSES BRANDEN WEER IN NIJMEGEN Zwemkampioenschappen een hartig hapje vooraf Nu al een kwestie DE EUROPESE ROEIKAMPIOENSCHAPPEN Geen Nederlandse successen, maar nog kansen op finaleplaatsen Van Mesdag spaarde zich Koninklijke gift voor Griekenland Kostbaar pistool voor Prins Bernhard Bromfietsbond werd opgericht Van het Damfront f ZWAAR WEER OP TILl) Zonder hun zinkstukken komt geen stroomgat dicht in loeiende storm „In duisternis en eenzaamheid" TWEEDE BLAD - PAGINA 2 GOUDSCHE COURANT ZATERDAG 15 AUGUSTUS 1953 YJJN DAT NU DIE STEMMIGE TENTOONSTELLINGSZAALTJES, die door stof benauwde ruimten, waarin allerlei kunstvoorwerpen zorgvuldig verpakt staan opgestapeld, die nissen, met de met zware kleden afgedekte schilderijen? Ja, zo ziet het museum Het Catharina Gasthuis er deze dagen uit. Ontelbare stofdeeltjes dansen in het zonlicht, dat door een kleine ruit binnenvalt. Het is of er elke minuut meer stof in het oude gebouw komt, of met elke hamerklap van de timmerman, met elke voeg van de metselaar, er meer vuil op een oude koperen kan, een oude banier, een lege vitrine valt. Misschien is het zo. Zeker is, dat met elke klap van de hamer en elke voeg met de voegspijker het gebouw een stapje nader komt tot het resultaat van een grondige verbouwing en restauratie. Maanden wordt er al aan gewerkt, er moet nog veel worden gedaan, maar de bezoeker kan zich nu on geveer voor de geest halen hoe de expositieruimten zullen worden. Een uitdragers winkel, jd, daarop lijkt het nu, maar in September hoopt de conservator, de heer G. C. Helbers, te beginnen met de inrichting van het „nieuw" geworden gebouw. Bijzonder fraai zijn de oude gewelven in het Catharina Gasthuis. Door de restauratie hebben zij nieuwe luister gekregen daglicht kan komen. Er is een indirecte verlichting aangebracht. Tegen de buiten muren zijn openingen uitgespaard, waar voor nylonglas het nieuwste van het nieuwste zal worden aangebracht. Tevens kunnen er vitrines worden geplaatst. Deze gedeelten van het werk, de bouw van de drie zaaltjes op de zolder en de aan leg van de verwarming, zijn bijna gereed. Daarna wordt begonnen met de restauratie van het achtergebouw, waar voorshands slechts een of twee vrij grote zolen zullen worden ingericht met een deel van de gang, die zal worden verbreed. 7n In Januari besloten de leden van de ge meenteraad tot de uitbreiding van Het Ca tharina Gasthuis, dat kort na de bevrijding tot museum werd bestemd. Twee bezwaren deden zich in de voorgaande jaren sterk ge voelen: een groot bezwaar bleek, dat het gebouw des winters niet kon worden ver warmd. Alleen in de aula, is- het bedienden kamertje, de chirurgijnskamer en het ver trek van de conservator kon enige warmte worden gebracht hetzij door een kolen- kachel, een gaskachel of een electrische ver warming. Het tweede bezwaar was, dat de expositieruimte erg klein was wat vooral bleek bij tijdèlijke exposities, die soms be perkt van omvang moesten worden inge richt. Om financiële redenen bleven deze wen sen echter onvervuld tot zich twee gelegen heden voordeden, waarbij uitvoering van de al jaren bestaande plannen mogelijk werd. Met het oog op de bescherming bevolking werd in Gouda gezocht naar ruimten, die met financiële steun van het Rijk konden worden Ingericht tot schuilgelegenheden. In Gouda biedt een bovengrondse schuilgele- genheid met het oog op de hoge grond waterstand grote voordelen boven te gra ven kelders. Het achtergebouw van Het Ca tharina Gasthuis komt als een van de schuilgelegenheden in aanmerking. Er deed zich ook een tweede belangrijke aanleiding voor. De gemeente kon in tijdelijke bruik leen ter plaatsing in het Gasthuis krijgen het grootste gedeelte van de bekende col lectie Del Monte, bestaande uit 44 panelen en één tekening uit de vijftiende tot acht tiende eeuw, een collectie, die werken om vat van o.a. Adr Brouwer. Chardin, Alb. Cuyp, Gerard David, Van Dijck, El Greco, Rembrandt Rubens en Jan Steen. Aldus de voorgeschiedenis van de grote verbouwing. Nu is een groot gedeelte van het karwei alweer achter de rug Aan de voorkant van het gebouw wordt de keukenkelder, met prachtige gewelven, uitgediept en in oude staat teruggebracht. Het vertrek dateert uit 1665, toen de bewoners er hun kaas en in maak bewaarden. Ontelbaar zijn de moeilijkheden, waarvoor de bouwers kwamen te staan. Kwamen zij op een zolder, dan troffen zij er zo goed als geheel vermolmde planken aan. die nodig moesten worden vernieuwd. Verstevigden zij hier of daar iets, dan moesten electrici- teitskabels worden omgelegd. In alle vertrekken komen luchtverwarming. Daarvoor moesten in alle ruimten gaten in muren worden gehakt, waarop de buizen zullen uitmonden. Er moest flink voor worden gebikt, want de oude bouwmeesters maakten de muren maar liefst ruim vijftig centimeter dik. Door het gehele gebouw loopt 't buizenstelsel, dat zo breed en hoog is, dat een man er door zou kunnen kruipen. Hier en daar gaat de buis ook buiten het gebouw om. Daarbij moest er op worden gelet, dat het lelijke, brede, vierkante gevaarte geen afbreuk doet aan de oude stijl van het gebouw. Zo loopt het geval ook over het grachtje, waarover in de Molenwerf de Catharina- brug loopt. Hier kwamen vroeger de turf schepen door om hun lading te lossen. In een van de kelders, waarin pas enkele badkuipen zijn gevonden, staat een groot apparaat, waarmee de warme lucht zal wor den opgewekt. Het was nodig in de tuin een grote olietank aan te leggen. Ook hier weer obstakels. Eerst kwamen de gravers op een rioolbuis. „Dan maar een eindje verderop", was de gedachte. Weer werd een rioolbuis gevonden. Nu ligt de put precies tussen de buizen in. Maar nu moeten weer enige ka bels worden omgelegd. Er werd een beton nen fundering voor de tank gelegd om te 'voorkomen, dat het grondwater het gevaar te opdrukt. De aula is nu afgesloten. Ook daar is een gedeelte van het bezit van het museum op geslagen. Het is de bedoeling, dat in dit vertrek in de toekomst de grote schilderijen uit de beroemde collectie worden geëxpo seerd. Boven de tegenwoordige expositiezalen zijn op de zolder drie nieuwe vertrekken gemaakt, die in het bijzonder voor de tiideliike tentoonstellingen zullen dienen. Het zija stemmige ruimten, waarin geen wordt er hard gewerkt binnen de dikke muren van het oude gebouw. Het is ^Brin de buitenkant niet zo te zien en de man van de straat zal zich misschien af vragen. „waarvoor moet dat allemaal nu zo geweldig lang duren". Maar hij heeft er geen voorstelling van welke moeilijkheden de bouwers ondervinden. Het zal nog een paar maanden duren, voordat bezoekers weer kunnen dwalen langs de oude barometers waarop voor de heetste zomerdagen de term „bloed heet" voorkomt die nu op veranderlijk staan, langs de schilderijen, de vitrines, met allerlei voorwerpen, door de keuken van jaren her, waarin de worsten nog aan de lamp hangen. Het onderbrengen van de collectie Del Monte, de herschikking en enige uitdunning van het tegenwoordige bezit, zullen Het Catharina Gasthuis brengen op een peil. dat veel hoger is, dan het huidige, een peil. dat zonder deze uitbreiding niet moge lijk was geweest. Gevestigd: C. C. Schram van Moordrecht naar Korte Tiendeweg 14; S. P Spee (2 pers), van Oldebroek naar Zwarteweg 24, C. M Ernst—Ravensberg (2 pers.), van Wad- dinxveen naar Gouwe 170, W. de Heer van Nieuw Lekkerland naar Korte Dwarsstraat 4, M Vermeij van Stolwijk naar Broekweg 3. E. H. de Blouw (2 pers.), van Indonesië naar van Bergen IJzendoornpark 7; T H. T. Schoorlemmer van Zwolle naar Vossius- straat 85; H. J. Blakenburg van Snelrewaard naar Lange Dwarsstraat 8 Vertrokken: M de Jong van Crabethstraat 45 naar Waddinxveen. Brugweg 71; J. v. d. Vlist van Lange Tiendeweg 52 naar Amster dam, Eerste Keucheniusstraat 26 1; L. A. Aarts van Geertje de Bultsteeg 2 naar Utrecht. Vaartsestraat 76; J Geerts (3 pers.), van Kon. Wilhelminaweg 274 naar Reeuwijk, Weth. Venteweg H 2 f; L. Roest van Turf markt 63 naar Krimpen aan den IJssel. IJs- seldijk 412; B. v- Eggelen—Vega van Gouwe 73 naar Eindhoven. Heiligegeeststraat 44, A. T. Wijsman (2 pers van Ridder van Catsweg 50 b; naar Waddinxveen. Tweede Blokweg 4; J. v Bueren van Krugerlaan 121 naar Rijswijk Z-H., Dennenlaan 39; A. M. C. Aaiders van Turfmarkt 20 naar Rotter dam, Rollostraat 103; J. Th. Dongelmans van Komijnsteeg 57 naar Velsen. Dr Schaep- manlaun 2; W Dongelmang van Komijn steeg 57 naar Velsen, Dr Schaepmanlaan 2; G. J. Dongelmans van Komijnsteeg 57 naar Haarlemmermeer, Dr Boumannplein 114; D. Dongelmans van Komijnsteeg 57 naar Haarlemmermeer, Dr Bouwmannplem 114; H. W G. Schellart van Tollensstraat 102 naar Bolsward, Gr. Dijlakker 7; G- Tekelen- burg (5 pers.), van Raam 220 naar Amster dam, J. Bernardusstraat 15 II. Voetbal. Nu het gesloten seizoen voor de voetbal lers voorbij is. gaan de Goudse clubs be ginnen aan de voorbereidingen voor de competitie, die op 13 September begint. Gouda ontvangt zijn vrienden uit Tienen (België), met wie het vriendschapsbanden onderhoudt. „Interland" dus aan de Nieu we Vaart. ONA gaat op reis naar Tiel om de oud-cerste klasser TEC te ontmoeten. De Tielenaren zullen op 6 September met de Gouwenaars aan de Walvisstraat de generale repetitie spelen. Olympia krijgt Hillegersberg op bezoek. GSV speelt ln de ouverture van het Zil veren Kaas-tournooi van VEP te Woerden tegen Alphia. Het tournool is uitgesmeerd over firie Zondagen. DONK ten slotte gaal naar Naaldwijk om Westlandia partij te geven. ln het Van Iterson Ziekenhuis its gister avond aan zijn verwondingen overleden, de 78-jarige heer Jasper Bongers van de Beijer- seweg te Stolwijk. De heer Bongers, die op de fiets was. werd Donderdagmorgen op de Provincialeweg onder Moordrecht bij het oversteken van de rijweg door een militaire wagen aangereden Het slachtoffer werd met ernstige verwondingen naar het Van Iterson Ziekenhuis overgebracht. Het on geluk gebeurde even voorbij de brug over de Ringvaart, waar alle wielrijders moeten oversteken en al meer ernstige ongelukken zijn gebeurd. Herziening van salarissen Het is gewenst om de salarissen, verbon den aan het directeurschap van de Dienst van Gemeentewerken en van het Gemeente Energiebedrijf, te herzien en aan te passen aan de uitbreiding van de werkzaamheden van deze functionarissen, aldus schrijven B en W de raad. Hierbij dient in het oog gehouden te wor den, dat niet alleen de werkzaamheden bij de Dienst v%n Gemeentewerken waar onder ook vallen het Bouw- en Woning toezicht. de Gemeentereiniging, de Haven dienst en de Begraafplaatsen in de laat ste-jaren voortdurend zijn uitgebreid, maar dat tot die Dienst tevens is komen te be horen de Marktdienst. een eertijds zelf standige tak van dienst. De uitbreiding van werkzaamheden bij het Gemeente Energiebedrijf hangt samgjj met het feft. dat de bevolking en het de biet, zowel wat electriciteit als gas betreft van het door Gouda verzorgde gebied in de laatste jaren aanmerkelijk zijn toe- eenomen. terwijl de bemoeiingen van het bedrijf met de electriciteitsafzet in het ver zorgingsgebied buiten Gouda jjjn vermeer derd nu Gouda ln enkele gemeenten 3e electriciteit ook zelf distribueert en met verschillende andere gemeenten een belan- gengemeenschaoscontract afsloot Een ver dere intensivering van de bemoeiingen van bedrijf met de afzet in de buitenge meenten kan worden verwacht. Een en an- heeft de werkzaamheden van de direc teur sterk vermeerderd. B. en W. stellen de raad voor de laar- wedde van de directeur van Gemeentewer ken Ie stellen op 8.800f 9 40Ó en die voor de directeur van het G.E.B. op 9.400— 10.000. Predikbeurten voor Zondag Ned Herv. Gemeente: Sint Janskerk (Achter de Kerk 5) 9 en 10.30 uur ds S. van Sinderen. Rotterdam. 5 uur ds G. Boer (doopd:enst); Westerkerk (Emmastraat 33) 10 uur ds Joh. Bijlsma. Doetinehem (jeugd dienst). 5 uur ds W Kelder. Uti<echt. Kinderkerk (gebouw Calvijn. Tufrmarki 142) 10 uur de heer J. van Wijk Ver. van Vrijz. Ned. Hervormden (Peper straat 128) 10.30 uur ds P Blom, Berken- woude. Remonstr. Geref. Gemeente (Keizerstraat 2) geen dienst. Evang. Lutherse Kerk (Gouwe 134) 10 uur ds W. F. Schroder. Oud-Kath. Kerk (Gouwe 107) 10.30 uur Hoogmis, .7 uur Vespers. Geref. Kerk (Turfmarkt 60) 10 en 5 uur ds J Lafeber. Bunschoten-Spakenburg. Geref. Kerk art. 31 (Turfmarkt 54a) 9.45 en 4.30 uur leesdienst. Geref Gemeente (Stationsplein 15) 10 en 5 uur de heer C. Molenaar. Herkingen. Geref. Gemeente (Kleine Kerk. Peper straat 128) 8 30 en 5 uur ds C. Steenblok. Chr Geref. Kerk (Gouwe 141) 10 en 5 uur ds G. Alberts. Vlaardingen. Presbyteriaal Herv. Gemeente (Zeug straat 38) 9.30 en 4.30 uur ds P. van Oos- terom, "LiendeveenDonderdag 7.30 uur ds Joh. van Weizen. Vrije Evang. Gemeente (Turfmarkt 23 achter) 10 en 5 uur ds D Visser, Rotterdam. Zaterdag 7.30 uur bidstond. Vrije Geref. Gemeente (Zeugstraat 38) 2.30 uur ds H. J. Grisnigt. Leger des Hejls (Turfmarkt 111) 7 uur Bidstond. 10 uur Heiligingsdienst, 6 45 uur openluchtsamenkomst op de Markt, 7.30 uur Verlossingssamenkomst, leiders majoor en mevr. S. Duvekot. Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen (Spieringstraat 49) 5 uur dienst Goudse Stadsevangelisatie (Spieringstraat 2a) 10.30 en 7 30 uur de heer W. F JOoos. Bethlehem-Kerk. Pinkstergemeente (Achter de Kerk 6) 7.30 uui openbare samenkomst. MARKTBERICHTEN KAASMARKT GROOT AMMERS. 15 Augustus. Aangevoerd 11 partijen, zijn de 304 stuks, wegende 2128 kg. Ie Kwaliteit 2.04-/ 2.10. 2e kwaliteit 2-/ 2 03. extra tot 2.20 per kg. Handel goed. Eric, onze speciale verslaggever in Nijmegen, schrijft ons: H?t kan niet op in Nijmegen De oude Keizer Karelstad baadt opnieuw in feestverlichting. Nauwelijks is de laatste wandelaar van de Vierdaagse vertrokken of de sta<J bereidt zich voor op een nog grotere attractie, wat zeg ik; een attractie van wereldformaat het Europees polotournooi om de Trofeo Italia. En zo wordt iedereen geabsorbeerd met natuurlijk Helsinki nog vers in het geheugen door wat zich hier de volgende week moet gaan afspelen, dat de rationale zwem kampioenschappen bij deze kostelijke hoofdschotel vergeleken, een hartig hapje vooraf dreigen te worden meter won), geloven wij, dat Geertje toch nog wel iets sneller kan. Hetgeen niet wegneemt, dat het tussen deze twee leer- lingetjes van Jan Stender Wel eens een spannende finale kan worden. Het zusje van Geertje Wieiema Emmy - hebben wij teruggevonden bij de meisjes- dspiranten, merkwaardigerwijs eneen beetje tot onze verbazing in gezelschap van Het was op de audiëntie, die Jan 'Öe Vries, de voorzitter van de Koninklijke Zwembond, gistermiddag in Nijmegen aan de pers verleende, al duidelijk Nederlandse ijk te merken. Iedereen had het hard op de tong over de Trofeo Italia en niet één klein vraagje over de nationale kampioenschap pen. Er bleek zelfs al een „brandende kwestie" te zijn, in letterlijke en figuurlijke betekenis. U weet, dat de wedstrijdén om de Trofeo, ten gerieve van het publiek en onder het motto van „de klant is koning"', '8 avonds gespeeld zullen worden En dus moet het Goffertbad verlicht worden. Over een verlicht zwembad bestaan net eender als over een verlicht voetbalveld verschillende meningen en in „een krant in Nederland" zou één van ons polozevental al gezegd hebben: Die verlichting is niks, daar doe ik niet aan mee „Dit zei de heer De Vries is door de bewuste ^verslaggever uit de duim gezogen, want ge"ên van onze spelers heeft dit ge zegd „Dus, wilde toen nog iemand ten over vloede weten, ledereen speelt mee „Ja," zei Jan de Vries nog eens ten over vloede iedereen speelt mee". En daarmee kan men dus dit conflict ln de kiem gesmoord weten. Ookn onder water verlicht Aanvankelijk had men zich gespiegeld aan eep boven- en onder-water verlichting. Toen men ging uitrekenen wat dat moest kosten, werden er voorhoofden gefronsd en besloot men het toch maar te doen met al leen een boven-water verlichting. Tot men de lampen zag branden en. men opnieuw schrok. Want de golfjes gaven in hun kabbeling een spiegeling terug, die wel bekoorlijk is om naar te kijken, maar zonder waterpolospelers er in. Toen kwam daar als redder uit de nood Eindhoven, dat zo maar gratis en voor niks een onderwater verlichting aanbood. En vanaf dat ogenblik durft iedereen weer verlicht adem te halen. We hebben de combinatie nog niet gezien, alleen maar de bovenwater lampjes zien branden en dat was wel aardig voor een aejuarium. doch niet voor een zwembad. We wachten nu maar ih spanning op de onder water T.V., die, tussen haakjes, vanavond arriveert. Wat de ploegen betreft: de Hon garen en de Spanjaarden zijn er al en van daag komen de Italianen en de Yogoslaven. Het tournooi begint Maandagavond half zeven. met een opmars van de deelnemers. Dr Miedema zal namens de minister van O.K. en W. de Spelen openen, daarna vol gen nog enkele vriendelijkè woorden, o.a. van Jan de Vries, maar rlies heel kort, want het tournooi moet om 7 uur beginnen met België—Hongarije. En het Nederlands ze- véntal speelt Maandagavond zijn eerste wed strijd tegen Spanje. Series in een rustige sfeer E1n nu genoeg over de Trofee en terug -t-' naar de zwemkampioenschappen, die gisteravond begonnen zijn met enkele series. Laat ons eerlijk zijn en u mededelen, dat de tribunes van het Goffertbad gisteravond nog niet op hun deugdelijkheid zijn beproefd Het aantal toeschouwers was evenredig aan het enthousiasme, dat er uit kwam. Er was ook, eerlijk gezegd, geen aanleiding toe De enige verrassing bij de 400 meter vrije slag heren was. dat Willemse van de Vechtsstreek 5 10 seconde sneller was dan „crack" Piet ten Thije' de 1500 meter kam pioen, maar dat zegt nog niets voor de eind uitslag. Idem idem bij de 400 metei vrije slag da mes. die Geertje Wieiema op de derde plaats bracht met 5.34.8 tegen haar vroegere clubgenote Tine van Brenk met 5.25 8 en zelfs achter Florence Peters uit Arnhem, die 5.33 voor zich liet opschrijven. Met alle res- pèct voor het vlugge meisje Tine (die de (Van onze speciale verslaggever) BAGSVAERD, Vrijdagavond. Na de 20 heats, die Vrijdag geroeid zijn. de Nederlandse balans opmakend, komt men tot het resultaat, dat de vier met stuurman van Njord thans definitief uitgeschakeld is en dat de twee met en de twee zonder stuur man benevens de skiffeur Van Mesdag mor gen nog de kans krijgen via de rtpêchages de finales te bereiken. Er zijn nog kansen voor Van Mesdag en de Mlnervatwee met stuurman, die vandaag een uitstekende race heeft geroeid, doch door een sfechte start, waarbij onmiddellijk een lengte verloren ging, als derde aan- kwarp. Direct na het vertreksein kwam de boot namelijk scheef op de baan te liggen, waardoor de Denen en de Fransen onmid dellijk een voorsprong namen Dutry van Haeften en Fontani 'wisten de Polen en Zweden echter achter zich te houden en tijdens de gehele race hebben zij zich op de derde plaats gehandhaafd. Dat Van Mesdag tegen Tukalov geen schijn van kans'zal hebben weet hij zelf be ter dan wie ook- En de Hilversumse skif feur heeft dan een rustig baantje getrok ken en geen enkele poging gedaan om de Rus te bereiken. Dëze strategie had twee' erlei doel, n.l. in de eerste plaats om zich te 6paren voor de répêchage en ten tweede om als derde te eindigen, waardoor hij waar schijnlijk Schuett (SaarlAnd) tegenover zich krijgt, die hij kan slaaft. Er waren enkelen die het feitj dat Van Mesdag vrijwel geen strijd leverde, afkeur den, maar het uitbuiten van het wedstrijd reglement is nu eenmaal een onderdeel van de tactiek en de tacticus brengt het vaak verder dan de man, die zich in elke race voor 100 pCt geeft. Overigens staat het vrij wel vast, dat niemand aan Tukalov kan tippen, de enige, die hem nog zou kunnen bedreigen is de felle Zuldslaaf Vlasic. Tony Fox, die vanmorgen zonder al te veel moeite via de eerste repêchage in de running kwam. zal uiteindelijk wel niet van de klasse van Tukalov blijken te zijn. Overigens herstelde de Engelsman zich na zijn slechte begin van Donderdag, vanmor gen prachtig. „Beter weer", was zijn la conieke commentaar, toen hij lachend onder de ^louche stapte. f De^ twee jonge Spaarne-roeiera Gitz en Blom hebben het er in de eerste race van de twee zonder stuurman, uitstekend afge bracht. Dat zij van de geroutineerde Belgen Knuyren en Baetens zouden verliezen stond wel vast, doch op prachtige wijze hebben zij zich Hongarije, de Saar en Zweden van het lijf gehouden en zij eindigden daardoor op de tweede plaats, wat echter niet vol doende was om zich in de finale te plaatsen. Daarvoor zullen zij Zaterdag de Duitsers en de Zweden moeten verslaan, een opgave, die geenszins hopeloos is, want de Haar lemmers maakten een betere tijd dan deze belde ploegen. Imponerende achten In het laatste nummer van de middag, de acht, ia vooral in de eerste twee heats prachtige strijd geleverd en wij weten niet wat meer imponeerde, het oersterke roeien van de Zertit-acht uit Moskou met de for midabele Krukov op slag of de schitterende eindspurt van de Franse Metro-ploeg, die 100 meter voor de finish een volle lengte op de Zuidslaven terugnam en met een taf lengte won. De Russen zijn ook op dit nummer sterk favoriet en de prachtige ploeg, vrijwel de zelfde die op de Olympische Spelen tweede werd achter Amerika, is van superieure klasse. Veel indruk maakte eveneens de Duitse gestuurde twee. die op de helft van de baan plotseling van de Russen wegsprong, drie lengten voorsprong nam en met vele leng ten onbedreigd als eerste finishte. In de vier zonder stuurman toonde de R.A.F -vier, dat zij niet voor niets dit jaar op Henley gewonnen heeft, en zelfs is deze ploeg nog iets sterker dan toen. door de vervanging van de slag. De Zwitsers, die over het algemeen teleurstelden, namen re vanche in de double sculls. Stebler en Schrlevti. rechtop roeiend, ook bij de in pik. maak]j£n een uitstekende indruk en hebben een goede kans de enige prijs voor Zwitserland in de wacht t« "'epen. De Tsje chen maakten de beste tijd in de vier met stuurman, na en verbitterde strijd met Rus land, die eerst vlak voor de finish ten koste van de Russen werd beslist. Tine van Brenk, van wie wij eerlijk niet wisten ,dat zij nog zo jong was. En Florence Peters blijkt ook nog niet de Jtinderschoe- nen ontgroeid, want tij ontpopte zich als het snelste 100 meter vrije slag meisje met 1.10.7. Daarna kwam Emmy Wieiema met 1.12.6, dered was Van Balkenende en op de vierde plaats kwam pas Tine van Brenk met 1.13.9. BU de meisjes-adsp iranten kwam ook nog een meisje Phiiipsen van de R.D.Z. mee. doch als ztf een dochter is uit het beroemde geslacht van Ma Braun. dan moet er nog heel wat aan geschaafd wor den. Bij de jongens-adspiranten deden wij geen bijzondere olntdekkingen, noch op de vrij* slag. noch op de rugslag Heel wat beter de den de meisies het op de rugslag, die bon dag (op de 100 meter) een felle strijd te zien zal geven tussen J. van Alphen (R.D.Z.), J. Rubens (P.S.V.), N. van Seventer (Robben), E. de Boer (A.D.Z.). A. Segaar (A.p.Z.) en L. Binsbergen (L.Z.C.) De beste tijd bij de 4 maal 100 meter wis selslag estafette dames werd genoteerd door de R.D.Z.5.32.2. Met haar kwamen in de finale Robben 1, H.Z.C., A.D.Z., H.D.Z.. D.Z.V Robbe#2 viel af Regering schenkt 100.000 Koningin Juliana en Prins Bernhard hebben gisteren aan de Koning en Ko ningin van Griekenland telegrafisch hun medeleven betuigd met de ontstellende ramp, die Griekenland getroffen heeft. Ook hebben de Koningin en de Prins een aanzienlijk 'bedrag voor de „hulpactie Griekenland" van het Nederlandse Rode Kruis ter beschikking gesteld. De Nederlandse regering heeft ter leni ging van de nood' der' slachtoffers van de aardbevingsramp in Griekenland, een bédrag van 100 000 beschikbaar gesteld. De minister van Buitendse Zaken ad lnte- rum, mr Luns, heeft: persoonlijk de gezant van Griekenland van deze beslissing in kennis gesteld. De industriëlen van de Noordspaanse stad Eibar, waar voor de uitvoer bestemde vuur wapenen worden gefabriceerd, zuilen Prins Bernhard binnenkort een met goud en dia manten ingelegd pistool schenken. Het kon niet uitblijven! De Nederlandse Bromfietsbond is opgericht. De Bond stelt zich ten doel de belangen der bromfietsers in de ruimste zin des woords te behartigen. De oprichters van de Bromfietsbond ge loven. dat de jonge, wettelijke regeling zo teleurstellend is hoofdzakelijk. omdat bromfietsend Nederland er zelf niet de minste invloed op heeft kunnen uitoefenen Gezamenlijk wil men nu actie voeren. De oprichters hebben uit "hun midden een voorlopig bestuur gekozen en tot Bondssecretaris is benoemd de heer A. de Leyster, Sara Burgerhartweg 37, Den Haag. Veemarkt Zwolle Aangevoerd werden: 762 runderen, 428 graskalveren, 142 nuchtere kalveren, 101 schapen en lammeren. 198 vette varkens, 754 biggen. 20 geiten, 170 schrammen. I Prijzen per stuk: Neurende en versge- kalfdo koeien ƒ700—1000; dito schotten en vaarzen ƒ600—825; guste koeien ƒ500—725; guste vaarzen 500—ƒ700; pinkstieren 500— 700; pinken ƒ350— ƒ510; fokkalveren ƒ190—325; nuchtere kalveren ƒ40ƒ60; vette schapen ƒ70 ƒ95; lammeren ƒ50—ƒ75; biggen, 6 10 weeks ƒ32—ƒ44; biggen. 14 weeks ƒ50— ƒ65; drachtige zeugen 225—325. Prijzen per kg: Vette koeien en ossen aan bouten ƒ2.30—2.70; vette stieren aan bouten ƒ2.20—ƒ2.60; vette kalveren ƒ1.70 ƒ2.40; vette varkens 1.55—ƒ1.70. ~ie aanvoer was wat minder dan vorige week. De handel in kalf- en melkkoeien was matig, de goede soorten met papieren blijven ongeveer prijshoudend, overige minder en moeilijker te plaatsen. Guste koeien, vaarzen en pinken met langzame handel niet geheel prijshoudend. Schapen en lammeren met stugge handel minder in prijs. Op de varkensmarkt was de aanvoer weer voldoende. Handel redelijk met sta biele prijzen. Veemarkt te Leeuwarden Markt van Vrijdag 18 Augustus. Aangevoerd: 150 stieren, 2 50-/ 2.62 per kg slachtgewieht; 80 vette koelen le kwal 2.60-2.81, 2e kwal. 2.502.58, Je kwal 2.30-2.4B; 730 melk en kalfkoelen 7001050; 40 pinken 350— 475; 317 graskalveren 190—350; 148 nuch tere kalveren f 40—S2. s23 vette en weide- lammeren en -schapen: schapen ƒ60— ƒ105, lammeren 30—59 461 vette varkens: oude 1.681.78, vette biggen 1.80-t 86 zou ters ƒ1.74— 1.77 per kg levend gewlclit; 292 biggen en lopers: biggen 20—f 45. lopers 46»0: 54 bokken en geiten, geen notering; 114 paarden 450-/ 985 Totale aanvoer 3209 at. GROENTENVEILING. Rodenrijs, 14 Augustus: Komkommers A 8— 17. ld B 8-14, ld. C 8-11; Platglaskomkom- mers A 8—18 id. B 8—12, ld. C 8—9; Bloemkool le srt 17-38. ld. 2e art 8-22. Sla A 8.10—13.80. ld. B 5.20—9.70, alles per 100 stuks; Tomaten A 28—50. id. B 29-47, ld. c 20-43; Stokprinsessen- bonen 29—52, Stamprinsessenbonen 20—26; Duitse bonen 30—33; Pronkbonen 12—18; Snij bonen 26—42; Spinazie 10; Postelein 8: Andijvie 8—10.90 Waspeen 8—9: Kroten 5.20; Komkom- merstek 8—17; Slavellen 10—21. alles per 100 kg; Peen 10—15; Selderij 4.60, beide per 100 bos. Wout Wagttnans maakte Donderdagavond in het Olympisch Stadion zijn debuut als stayer achter gangmaker Van der Bom. Districts wedstrijden in Zuid-Holland Door de ZHDB worden wedstrijden ge organiseerd tussen de districten Rotterdam, Dordrecht, Leiden en Den Haag. Het pro gramma luidt: 29 Augustus Rotterdam- Dordrecht. Den Haag—Leiden; 5 September Leiden—Dordrecht. Den Haag—Rotterdam; 12 September Dordrecht—Den Haag; 19 Sep tember Rottérdam—Leiden. De volgende spelers zijn uitgenodigd voor het Rotterdamse tiental W. Roozenburg, A. Stuurman. D. Kinnegen. J. H. de Kluyver, J. M. Bom, J. J. de Vries, C. Kusters. G. v. d. Waals. J.Klomp. P. H. ldzerda, J. v d. Bergh, P. v. Baarlen. D. v. d. Veer en Th v. Prooyen. Om liet kampioenschap van Zuid-Holland Na een zeer onregelmatige wedstrijd is de volgende eindstand bereikt: F. Gordijn (Den Haag) 10 4 6 0 14 A v. d. Berg (Gouda) 10 5 3 2 13 M J Haasdonk (Den Haag) 10 2 8 0 12 W Terlouw (Bodegraven) 10 1 9 0 11 A Stuurman (Schiedam) 10 3 5 2 11 J. H. de Kluyver (R'dnm) 10 3 3 4 9 H N v Mourik (Nleuwland) 10 2 5 3 9 J. Slingerland (Leiden) 10 2 5 3 9 D Kinneeen (R'dam) 10 2 5 3 9 Th Zwetsloot (Noordwijk) 10 1 6 3 8 S. Boer (Alblassterdam) 10 1 3 6 5 Gordijn en v. d. Berg komen in 1954 in het kamDloenschao van Nederland, terwijl In het kamoioenschan van Zuid-Holland 1954 worden eenl«atst Haasdonk en He win naar van de herkamn Stuurman T»-louw. Grannbcurs te Leeuwarden Witte tarwe 23 oo— f 25 40; rode tarwe f 23 0023 40 winfergerst Z 20 0022 75; zomergerst f 21 0023 80 wttte haver f 20 06 f 22 75; kleine groene erwten 45 00— 49 00, Stemming- kalm Phiiniveeinarkt Den Bosch Op de Bossche pluimveemarkt van Vrij dag werden aangevoerd circa 18.000 stuks. Prijzen: kippen (witte) ƒ1.70— f 1.75 per k.g.; kippen (gekleurde) f 1.851.70; witte, jonge hanen, boven 1 k.g. gewicht, ƒ2.30— f 2-35 per k.g. gekleurde jonge hanen bo ven 1 k.g. gewicht 2.15— 2 20 per k.g.: lichte soorten jonge hanen f 1.65 —f 1.70 per k.g.; alle per kg levend gewicht, oude hanen f 2 ">0— f 3.75 per stuk; konijnen 1451.55 per k.g. levend gewicht. Niettegenstaande de verzette marktdag in verband met de R.K. feestdag van 15 Augustus was de aanvoer zeer goed. Goede handel met staande prijzen Jonge hanen, geschikt voor export, vlugge handel. Lich tere soorten ktlme handel Weinig aan voer van konijnen, goede handel, prijzen iets hoger. PLAATSELIJK NIEUWS Nieuwerkerk a d IJssel Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk 9 en 10.45 uur ds J. Leemans te Driebergen, 6.30 uur de heer D. Stolk te Bergambacht. Geref Kerk 10 uur leesdienst, 3 uur ds G. N Lammens te Rottcrdam-Kralingen. Geref. Gemeente 9.30 en 3.30 uur leesdienst. Ouderkerk a. d. IJssel Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk 10.15 en 6.30 uur ds A. J. Timmer. Wijk- gebouw Lageweg 9.30 en 6.30 ds L. Trouw borst te Monster. Geref. Kerk 8.30 en 2 uur dienst. Waddinxveen Burgerlijke Stand. Geboren: Willem, z. van P. J. Domburg en A. G. Rooda, Noordkade 161. Ondertrouwd: C. E. Stolker en G. van der Loo. Gehuwd. P. A. Deurloo en S. van der Valk. Gevonden Voorwerpen: dasspeld, porte- monnaie met Inhoud; zakje sperziebonen; armband. Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk 8.45 en 10.30 uu rds J. v. d. Haar, 6.30 uur ds J. J. Moll. Geref. Kerk 10 en 6.30 uur ds W. J. Smit te Naaldwijk. Remonstr. Geref. Kerk 10 uur ds G. Chr. Duinker. Chr. Afgesclj. Gemeente 9 30 en 5 uur lees dienst. Vereniging „Wet en Evangelie" 3.30 uur ds H. O. Molenaar te Den Haag. Zevenhuizen Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk 10 en 7 uur (jeugddienst) ds W Bloemen- daal. Kapel a. d. Rotte 10 uur de heer J. Hoogendam te Vlaardingen. Geref. Kerk 9.30 en 2.30 uur ds M. J. Vermeer te Nij- Beets. en ALS ROOD BASJES WEERGALOOS ZEKERE HAND met enkele bijlklappen een vlijmscherpe punt aan de tuinpaal heeft gemaakt en die op de gestaag groeiende stapel heeft gelegd, is dat een handeling, die een klein maar uiterst belangrijk onderdeel ls van al het werk dat moet resulteren in iets groots, waarnaar heel Nederland in span ning en elke bewoner van Schouwen Duiveland verlangend uitziet.de droogmaking van het eiland, het verdrijven van het water. Rood Basje is een van het grote legioen- in-waterlaarzen, huizend in barakken en op woonarken, ploeterend in de modder, een rijsbescherming leggend op een afgekalfd dijktalud, zwoegend aan de wiepstelling of in een regen van zout water doornat wordend stenen smijtend als het „zinken" is ge blazen en de zinkbaas met zijn opwindend geschreeuw de werkers aanzet tot groter jsnelheid. Vandaag werkt hij aan de tuinpalen, maar morgen zal hij weer met enkele maats een van die enorme matten van rijshout bouwen, het zinkstuk, of wiepen maken «n bleeslappen. Op een verrampeneerd stukje dijk zal hij dat opgezweepte water, dat aan de kering geniepig vreet, een poets bakken. Hij zal een afgëmeten en degelijk stukje rijsbescherming vasttuinen. En laat het water dan maar komen. Maar vandaag schijnt het zonnetje en aan de dijk is het lekker warm. De treintjes rijden zand naar het laatste gat in de Ram paar tsedijk en het werk kan, bij wijze van f uitzondering, nu eens even wat gezapig doorgaan. De zware dagen van bouwen en zinken, die aan het sluiten van het gat van Stevensluis vooraf gingen, liggen achter de rug. Ze kunnen eventjes de rug strekken, eventjes maar. En Rood Basje kan bij het punten van de tuinpalen meteen wat filoso feren over zijn halve eeuw in het rijswer- kersvak. Want hij is één van het legertje van 420, de keurploeg, zonder wie ir Maria zijn plannen wel in de prullemand had kun nen gooien, de zuigers en de draglines en de caissons wel naar huis had kunnen sturen en het verdronken land aan de zee over laten. Rood Basje werd 63 jaar geleden In de registers van de Burgerlijke Stand van Werkendam ingeschreven als Bastiaan Arie van den Heuvel, zoon van een rijswerker, kleinzoon vaneen rijswerker. Vraag een "kind ln Werkendam wie Bastiaan Arie van den Heuvel is en het zal met een rimpel in het voorhoofd moeten bekennen dat hij hem nooit is tegengekomen. Maar Rood Basje en hij-is heus maar een heel klein tikje ros- 6ig kent iedereen. Veertien jaar was hij toen hij de grienden Inging om rijshout te kappen. Dat was in de winter Maar als de lente kwam, moest hij zijn plunjekist pakken en ging het voor de zomer en de herf»t ngar alle plaatsen in het lage land, waar maar waterbouwkundige werken werden uitgevoerd en men de rijs- werkers nodig had Dat betekende meestal ver van huis en ook lang van huis. Vier weken in barak of jvoonarft leven, één dag naar huis. Later werd dat naar moeder de vrouw en de kin deren. Maar je telt in Werkendam niet mee als je niet de nodige jaren ln de rimboe hebt gezeten, in de meest verlaten oorden ter wereld, waar ze maar vonden, dat een ha ven moest worden aangelegd. Rood Basje pakte in 1913 zijn plunjekist. zoende moeder de vrouw en zijn éénjarig zoontje gedag en trok naar Argentinië. Een half jaar later kreeg hij een brief, waarin stond, dat zijn dochter Maaike was geboren. En het lieve kind was al 3'/i jaar oud, toen hij in 1917, na vier jaar kaaien en dammen en havens te hebben gemaakt, weer ln Wer kendam terugkwam. Blijft die man hier wonen? vroeg het kind aan haar moeder. Dat zijn van die dingen, die rijswerkers en zeelieden kunnen overkomen. zuigerbemanningen, de sleepbootkapiteins en de schippers, die het materiaal aanvoe ren, de chauffeurs van de zandauto's en de machinisten van de draglines zouden inzet ten. Want het is een oude wet bij dijkbreu kenbegin nergens aan als de rijswer- niet met hun zinkstukken het diepe door de stromen geschuurde gat hebben be- eugeld, er een fundering hebben gelegd die 'erder bouwen mogelijk maakt. Sleep alles teugeld, er een fundering aan om meteen te kunnen aanpakken als de tijd daarvoor is aangebroken. Maar het eerst moet je zo'n gat overlaten aan de rijs werkers. In allerijl werden ze overal heengediri- geerd. En achter hen volgden de schepen, opgetast met wat in de grienden was gekapt en er met de Franse slag werd bijgehakt. Rond 420 van deze kunstenaars van-het- rijshout bad men. Een bedroevend klein aantal. Als Nederland het tienvoudige, dus 4200, ervaren zinkstukkenbouwers had ge had, was er voor allen nog volop werk ge- weest. Nu moesten zij de kern vormen van ploe- TERWIJL in Brussel scène op scène volgde, sloeg Ferdinand van- Arragon zijn slag. Zijn vrouw Isabella was gestorven. Hij pro beerde nu alle macht in handen te krijgen. Over het hoofd van de zo diep bedroefde Johanna heen had er een steekspel plaats tussen vader en schoonzoon, waarin de eerste verreweg de meerdere was. Men gaf Filips de raad met zijn vrouw naar Spanje te gaan opdat hij zijn rechten beter verdedigen kon. In Spanje had Ferdinand het gerucht verspreid dat zijn dochter door haar gemaal werÖ gevangen gehouden, omdat ze krankzinnig zou zijn. Het werd tijd dat de Castilianen haar zagen. Begin Januari van het jaar 1506 voeren zij af. Er ligt een schitterend uitgeruste vloot in Vlissingen. Aan boord van de schepen we melt het van edellieden, matrozen en soldaten. Meer dan v(fftien honderd soldaten z||n er aan boord. Filips wil indruk maken als hl| In Spanje komt. Zfl varen uit, doch ze z|jn nog maar nauwelijks buitengaats of de wind steekt op, draait, blaast hagel en sneeuw naar de zich stampend voortbe wegende schepen, die al heel gauw een toe vlucht moeten zoeken onder de kust. Ze val len binnen bij Arnemuiden, de plaats waar Johanna voet aan land had gezet toen zij in dé Nederlanden kwapi. vol verwachting uitziend naar haar bruidegom. Na een paar dagen liep de wind om, zodat de vloot opnieuw zee kon kiezen. Doch on der de Engelse kust stak een storm op. die de zee deed koken en de vloot uiteensloeg. Wolken jagen somber en dreigend, ln pijlsnelle vaart langs het zwerk. Zo nu en dan geselen hagelstenen de druipnatte be manning. Onder de loodzware lucht de stei gerende, witbekuifde golven. In deze dan sende notedopjes. die zich voorwaarts slin gerden door de golven Ofschoon wij diep medelijden hebben met de door wind en golven heen en weer ge slingerde mensen, die werkelijk in doodsge vaar verkeren, komt toch een glimlach op onze lippen wanneer wij het verslag van een anonieme kroniekschrijver lezen, die de tocht zelf heeft meegemaakt: Een beroemd Spaans edelman. Loaysa ge naamd, zag de dood in de naar hem hap pende golven en biechtte zijn zonden aan zijn page: „Seoor Hernandico. U weet dat ik de felechtste mens en de slechtste Chris ten benDe page begon te huilen „Senor Hernandico, U weet dat ik dobbel stenen heb vervalst de page begon luider te huilen. „Senor Hernandico. U weet. U weef dat ikvrouwen Deze edelman was volgens de kroniek schrijvers zó van de kaart dat hij een zekere Acevedo honderd keer om de oren zeurde hem een kaakslag te geven, aangezien Chris tus ter wille van hem nog veel meer had doorstaan. Acevedo bewees hem ten slotte deze gunst, om van het gezeur af te zijn. waarna Loaysa zeide hem nu dezelfde gunst te zullen bewijzen. Acevedo antwoordde echter dat hij niet volmaakt genoeg was om deze te ontvangen. In het tumult van de storm werden allen heen en weer gesmeten. Een zekere Luis Daza trapte een ander op ?ijn voet en jam merde het volgende excuus „Senor. beklaag u niet. ik zweer u dat een van de beste hidalgo's van Caatlllë u op uw voet trapt.." HOE verging het de Koning èn de Konin gin? De Rampaartsedyk krijgt een harnas, Rijs- usrkers aan het „tuinen", het vastzetten 9an de rijsbescherming op het dijktalud met tuinpalen en bleeslappen. Twee jaar bleef Rood Basje in de buurt. Hij kapte rijswerk, hij maakte zinkstukken en was wel eens thuis. In 1919 werd het tijd, dat hij er weer tussenuit trok. Acht lange jaren werkte hij in Frankrijk bij de aanleg van havens. Om het half jaar twee weken thuis. En inmiddels groeiden zijn zes kin deren op. Hij zag er maar weinig van. Zijn vrouw was moeder en vader tegelijk over. het kroost. Niemand in de familie, die het wat bijzonders vond. Zijn broers zwierven ook als rijswerkers over de hele wereld. Na 1927 bleef hij meer in de buurt. Er was ook volop werk. De Zuiderzeewerken, de Afsluitdijk. Later de Noordoostpolder. Twintig jaar geleden stierf zijn vrouw. En sindsdien is hij eigenlijk eenzaam getaleven. Alleen die trek naar Weékendam raakt hij nooit kwijt. Hij niet en de anderen ook niet, waar ze ook mogen zwerven en hoe mooi en goed het misschien op vele plaatsen ook is. Als het werk gedaan is na lange jaren, ko men ze weer op Werkendam terug, vanzelf sprekend, omdat vrouw en kinderen er le ven en nu, omdat de kinderen er wonen en zijn huisje hem er nog wacht. Want dat hield hij een. Ale hij een weekend naar huis gaat en dat* is na de tweede wereldoorlog veel beter geworden omdat het vroeger vaste prik was. dat je maar om de vier of zes weken even over wipte voor een Zaterdag en een Zondag zit hij weer in zijn eigen bedpeninkje. keu rig aan kant gehouden door een schoondoch ter, als hij ergens ln de modder en het wa ter zijn werk had. Rood Basje heeft „gezonken" in alle delen van Nederland, ook een paar jaar geleden toen de dam in de Brielse Maas werd ge legd. En eigenlijk had men hem en zijn maats overal tegelijk nodig toen in Februari de vloed de polders binnensprong. Hellevoetsluis, Hansweerthij maakte er zinkstukken en rijsbeschermingen, stond ln de vöorste gelederen van die keurbende, die door het Nederlandse vclk in goud moest worden gevat.... de rijswerkeï* van Werkendam. En toen het gat bij Stevensluis moest wor den aangepakt, werd hij daar weer heen gezonden. Het bleef om het even. Ook daar zand, modder, water, slecht weer en zink stukken bouwen. Ze zaten overal ln het rampgebied ver spreid, de rijswerkers van de N.V. T. en P. de Klerk zo goed als die van Hakkers, Van Noord, Wynands Cornet en L. v. d. Heuvel. Overal kwamen zij vandaan toen de nood klok luidde. Zij waren de stoottroepen, die het pad zouden moeten effenen voor de grote tegenaanval, die de grondwerkers, de wijls vak, c harde werkers, vol goede wil en dik- ook wel handig, maar vreemd in dit dat in zo talrijke fijne kneepjes een ervaring eist, die niet zo maar in een paar maanden aanwaait. Stuk voor stuk werden ze voorman, hing het van hun beleid af of er met die nieu welingen wat van terecht zou komen. Of het ging of niet ging, werd niet gevraagd. Het moest., en ze kletsten er niet lang over. Ze pakten aan, begonnen te bouwen, leer den anderen hoe te werken, maar moesten zelf voor twee of drie aanpoten, wilde het er wat op lijken. In die afgelopen maanden hebben ze van al die hulpkrachten nog geen volleerde rijswerkers kunnen maken, maar van de goedwillenden en de handigsten toch goede medewerkers, waarmee wat aan te vangen is. En als het grote zinkprogram- ma" naar plan is uitgevoerd en dat ia het stuur dan maar het applaus naar Werkendam, waar ze ln het weekend even een dag op verhaal komen. Ze hebben ln die snelstromende dijkgaten gevochten met een brullende zee, met de scanning of de ankers het wel zouden hou den en zo'n lap rijswerk niet naar buiten zou slieren. Zij hebben, doornat, de zware stortstenen te water gegooid, in die korte minuten dat het ging. kwade kansen lopend als de elementen tegen hen samenspanden. Ze hebben zoveel gedaan, waarover ze niet, praten en dat alleen maar gezien is door een ingenieur, een opzichter of een sleep bootkapitein. De keurbende van Werkendam heeft in de afzondering gezwoegd, toen wij in de stad al weer lang vergeten waren, dat ei een watersnood was geweest. En de keur bende zwoegt nog. Rood Basje werkt al heel wat jaren voor de firma De Klerk, die overal in het rampgebied heeft „gezonken", het laatst tn Stevensluis. Voor het gat bij Sirjansland maakten ze 6000 vierkante meter zinkstuk ken. als het nodig was elk tij een. Dan ston den ze met zo'n klein bescheiden ploegje te ploeteren aan een mat van rijshout, waar voor het materiaal tevoren was gereed ge legd, de bossen rijshout en de wiepen, die lange samengebundelde einden rijswerk, die met de erdoor geslagen paaltjes voor de nodige verbanden zorgen. In één tij zo'n lap van 880 vierkante meter oppervlakte ma ken met een dikte van ongeveer 7.5 deci meter. En dan nog met krachten, die voor het eerst van hun leven met rijshout te doen kregen. Dan kwam er een macht werk neer op de nek van de Werkendammers. Want er moest gezonken worden, wilde men ln die gaten, waar een hel van een stroom de grond maar wegspoelde, wat kunnen beginnen. Achter elkaar leverden zij die zinkstukken af En reken dat zo'n ding kant en klaar op ongeveer zeven gulden per vierkante meter komt. dan vergt dat f 6000 per zinkstuk. Maar het gat van Sirjansland kwam dicht en direct daarop pakten zij dat bij Stevensluis aan. Vijftienduizend vierkante meter ging daar naar de zeebodem. En ook het gat van Stevensluis kwam dicht. Met 18 man kwamen zij op 29 Maart bij Sirjansland. Nu hebben ze er met 140 man nog volop werk. Want de Rampaartse dijk mag dan verleden week gesloten zijn, die waterkering,4"zo belangrijk voor het water schap Oosterland en Sirjansland, is maar zwak en moet nodig versterkt worden vooral tegen het water, dat uit de polder De Vier Bannen bij Westenwind tegen de dijk klotst. Brak er niet een paar weken geleden bij winderig weer een nieuw gat van een 80 meter breedte in. Of ze aan die zeven stroomgaten, waarmede ze van het begin af te mëken hadden, niet hun handen vol had den. De mannen van De Klerk trokken de dijk op, zolderbakken en treintjes voerden de bossen rijshout aan en men begon aan het beschermen van anderhalve kilometer Rampaartsedijk tegen het knagende water. Baas Slinger, die ook al van zijn jeugd af ln dit werk zit, 24 jaar al te maken heeft met rijshout en zinkstukken hij werkte aan de Afsluitdijk en de Braakman, maar hij was er ook bij, toen de mond van de Oude Maas dicht ging draagt al een jaar of vier de verantwoordelijkheid voor al deze kunstwerken van taaie twijgen. Nu vraagt elke dag weer de bescherming van de Rampaartsedijk zijn aandacht. De Klerk is immers ook voor dit werk aange- Over een lengte van een kilometer is die bescherming al uit de grond gegtampt. Ste nen aan de voet storten en d&n het talud van het zwakke en niet al te hoge dijkje versterken. Eerst een laag riet erop en dan een laag rijshout. Dan gaan daar in lange rijen en op korte onderlinge afstand de tuin palen in en tussen die worden de bleeslap pen de dunne bundels lange en taaie tak ken gevlochten. Dat noemen ze tuinen Tussen de paaltjes doorslingerend en elkaar telkens kruisend, vormen die bleeslappen de verbanden, die riet en rijswerk op het talud vasthouden. Op zo'n bescherming, mits de gelijk aangebracht en laat dat maar aan de Werkendammers over bijt de zee zijn tanden stuk. Een zwakke dijk wordt er een waterkering van aardig formaat mee. Als ze niet aan de wiepstelling staan of een zinkstuk aan het bouwen zijn, als ze niet dat enerverende, riskante en drijfnatte karwei van zinken aan het uitvoeren zijn, vraagt zo'n aangevreten stuk binnendijk, dat op doorbreken staat, hun aandacht. Zo zal het nog maanden zijn, vooral op Schouwen, ook als de gat§n eenmaal dicht zijn. Want als de herfststormen komen en het water hoog tegen de maar net gerepa reerde dijken opkruipt, zal het er nog dik wijls genoeg spannen. Daarom zijn de tjalken en lichters, die, hoogopgetast met rijshout, de Grevelingen komen opvaren en bij het haventje van Sir jansland hun lading lossen, zo welkom. Want telkens weer is het begin van alle herstelwerk het rijshout. Nu staan de Wen kendammers onder de brandende zon t< zwoegen; straks wordt er niet gevraagd of regen en kou het werken wel mogelijk maakt. Het land moet worden teruggewon nen. Want tegénwoordig is het zo, dat er al heel wat moet gebeuren wil er niet gezon ken worden. Het is gebeurd in felle stro men en onder stormachtige winden. De zee laat nooit af en alleen wie bereid is slag te leveren onder welke omstandigheden ook, heeft kans op een overwinning. En daarom ploetert de keurbende-van- het-rijshout verder De stoottroepen in de strijd tegen het water. Dat zijn Rood Basje en baas Slinger en de honderden niet ge noemden, die in een barak op een droog etukje grond leven of een matras hebben in een woonark. En die elke morgen maar weer er op uittrekken voor het grote tegenoffen sief dat langzaam maar zeker vordert. Elkë dag.... en dikwijls ook ln de nachten. Filips. de sportieve, de opgewekte, de wel gemanierde. zat als een natte pad op de bodem van een der schepen en jammerde als een verschrikt kind. De Koningin zat tussen zijn benen en voelde zich volmaakt kalm. Met opgewekte stem kwetterde zij naar Filips' blonde ge zicht, terwijl de storm om hen huilde en ze hjiiverden van kou. dat zij hoopte met hem te sterven als hij hier zijn einde mocht vin den. Zij zouden elkaar in het stervensuur zo innig omklemmen dat ze voor ajtijd ver enigd «ouden zijn. Hoe aanlokkelijk ook op zichzelf, het leven lokte méér en Filips "'ng door mét jammeren. HU liet zich ten slotte in een leren zak naaien, die opblazen, terwijl op xUn rug geschreven werd: Koning Filips. Als hÖ verdronk zou men hem in elk geval een koninklijke begrafenis kunnen'geven. Toen Johanna hem zag liggen, heen en weer rol lend op de bodem van de schuit, deed ze een haar kostbaarste gewaden aan en be trok, gewapend met een beurs vol goud stukken, de wacht bU hem. Ze was helemaal niet bang. Ze liet een kist brengen, waar op ze ging zitten eten. Ze voerde zichzelf! en de vissen, luide zeggend tot ieder die het wilde horen: „Er is nog nooit een Ko ning vergaan in een storm, het zal nu ook goed gaan". De edellieden en de matrozen, die in doodsangst verkeerden, legden allerlei ge- lof teh af. en gaveri alles wat ze bü zich had den aan Onze Lieve Vrouwe vin Guadalupe. De Koningin had honderd gouden dukaten ln haar beurs. Met grote kalmte zocht zU een half dukaatstuk tussen de andere mun ten en gaf die als offer voor Onze Lieve Vrouwe van Guadalupe. Rechtop zat zU op haar kist, temidden van het tumult van de loeiende storm, haar man rollepd aan haar voeten, opgewekter dan ooit. Kwam het doordat z||. die van b{nnen reeds lang chaotisch was. nu meer in har monie was met haar omgeving? Kwam het misschien, omdat ze helmelUk verlangde de dood te vinden, samen met haar man, en in z|jn armen? TN ontredderde toestand kwam de vloot 1 ten slotte aan de Engelse kust. waar de kustbevolking hen zeer ongastvrij ontving en van de gelegenheid gebruik maakte de onfortuinlijke reizigers zoveel mogelijk geld afhandig te maken. Koning Hendrik VU. die van een ijlbode vernam welk voornaam gezelschap zijn Rijk was binnengevallen, liet Filips en Johanna onmiddellijk weten, dat ze hartelijk welkom waren aan zijn Hof. Drie maanden lang werd er in Windsor feest gevierd. De anders zo zuinige Engelse Koning was gastvrijer dan ooit. Hertog Filips. de stormepisode al lang vergeten, stortte zich opnieuw in de maalstroom van het leven en liet zich al dansende allerlei voordelen ontfutselen. In deze tijd van jolijt en uitbundig vermaak, waarbij de bloem van de Engelse adel vertegenwoor digd was. kwam er een handelsverdrag tot stand tussen Engeland en de Nederlanden. Niemand behoeft te yragen voor wie het gunstig was. De schone Filips heeft in de draaikolk van het zingenot niet eens be grepen wat hij had gedaan T^N Johanna, ondanks de sympathieke -L' pogingen van haar zuster Catharina (die met de troonopvolger gehuwd was) om haar verstrooiing te bezorgen* bleef van verre. „ZU vermeidde zich in de duisternis en In de eenzaamheid, en zij ontvlood alle om gang met mensen". Een gelukkig huwelijk! Voor Spanje, dit was al lang gebleken, was dit huwelijk een ramp. Voor de Neder landen zou het een ramp worden. En voor hen zelf? Zou Filips in staat zfln weldra de innerlijke rus't te vinden, die hij zo nodig had om zijn Rijken goed te besturen en zijn vrouw te doen ontspannen? Zou zij, Johanna, in staat zijn alsdan nog de veer kracht terug te vinden die nn eenmaal no dig is voor het goed vervullen van een functie als de hare? In een volgend artikel hopen wU hierop ^antwoord te geven. REIN BROUWER. Fijn zegeindelijk vacantie, nu eens gezellig schooltje spelen! PHILIPS DE SCHONE J

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1953 | | pagina 3