HET ZWIN
Acht gezinnen door het verkeer
tot verhuizen gedwongen
Zestig millioen in Gouda en
honderdveertig in omtrek
GEDICHT
Pi Scheffer voelt zich een
zeer tevreden onderwijzer
In Vlist is men
het rijkst
S£rv,n ü;i
SEDERT ZEVEN EEUWEN
Zigeuners en renstal-eigenaars brengen
hun paarden naar de markt van Barnet
Een Australische maaltijd is
in hoofdzaak vlees of vis
Stolwjjkersluis wordt ingekrompen
Vier kilometer verder in Haastrecht
wacht een nieuwe woning
Probleemdat veel
zorgen gaf
Uit vroeger tijden
ïffi o^v^s.1" «evesU8d
Verhuizingen binnen
de gemeente
Onze bioscopen
VERMOGENS IN DE GOUDSE STREEK
1:?
Aantal gtgotdm
Hoog genoteerd
K'waard springt uit
Grote verschillen
H
Herinneringen van een jockey
Maar hij toetert nog graag eens een keertje
mee met de Skymasters
Dubbele werkkring
te lastig
Z°
Onderwijsverlangens
Mens en Paard
7r2
Tip uit de stal
DE VLEESPOTTEN OVERZEE
TWEEDE BLAD PAGINA
GOUDSCHE COURANT
ZATERDAG 12 SEPTEMBER 1253
(V*n etn onzer versleggavers.)
EINDELIJK WAS HET dan zoyer deze week, Het heeft nog lang ge
duurd, eer een aantal bewoners van Stolwijkersiuis de verhuiswagen voor
de deur jcagen. De oorzaak van alle narigheid, die aan deze gedwongen
verhuizingen vast zit, is het moderne verkeer. Dat eist nu eenmaal brede
wegen en wijde kruispunten. Dus moeten daar in Stolwijkersiuis acht ge
zinnen verhuizen voor de druk op het gaspedaal. Daar, waar de pieuwe
provinciale weg naar Stolwijk en Schoonhoven de IJsseldijk kruist komt
een groot verkeersplein. Een aantal huizen, waarvan er al twee zijn afge
broken, staan of stonden in de weg, maar er zijn er ook een paar, die
buiten het plein vallen, Die belemmeren echter het uitzicht.
w m
De woningen te Stolwükenluii, «Re own verdwijnen om plaats te maken voor een
verkeeriplein, het ontmoetingspunt vin de wegen Oouda^Oudewater en
Goudarr«8ahoonhoven.
Mensen, dte verstand van het verkeer
hebben, zeggen: „Een vrij uitzicht is een
voorwaarde voor veilig yerkeer". Doch een
Stolwijkersluizer, die bezig was qm zijn
laatste verhuisboel op te laden eri verdwij
nen moet, omdat hij dat uitzicht in de weg
staat, zei spottend: „Hoe vrijer het uitzicht,
hoe harder ze straks tegen elkaar rijden. Ze
hoeven dan helemaal niet meer uit te
kijken".
Een jaar geleden is het begonnen. Natuur
lijk wist iedereen wel, dat mettertijd de
noodzaak van verbuizen zou komen, maar
in October van het vorig jaar kreeg men
bericht, dat in Januari de huur ophield.
Ook deze pap werd niet zo heet gegeten
als ze op tafel kwam- Jaren geleden heeft
de provincie deze huizen al aangekocht
met het oog op
kwa
de wegverbetering en nu
ig In zicht.
kwam het ogenblik van ontruiming
Peze acht huizen twee er van zijn dub
bel bewoond staan op het grondgebied
van de gemeente Haastrecht. De bewoners
wendden zieh dus met hun moeilijkheden
tot het gemeentebestuur van Haastrecht. Zij
begrijpen volkomen, dat het probleem, waar
mee ze kwamen aandragen, niet door de
Haastrechtse autoriteiten in een handom
draai kon worden opgelost.
In Stolwijkersiuis is men de dupe van de
aeer speelse manier, waarop de gemeente
grenzen lopen en het 1b geen enkele Stol-
wijker8luizenaar kwalijk te nemen, dat hij
«ich geen volbloed Haastrechtenaar voelt.
Even goed is het te begrijpen, dat Haastrecht
voor een probleem Stond. Hoewel ieder het
er over eens iff. dat de gemeente Haastrecht
gijn gemeentelijke plicht zakelijk heeft ver
vuld. Men moest deze mensen onderdak
geven en men heelt dat gedaan. Dat ging
natuurlijk met pijn, Geen enkel womngpro-
bleem komt tegenwoordig met vlag en
wimpel opgelost.
Haastrecht wilde vqor de gedupeerden wel
De Goudsclie Courant meldde:
75 Jaar gelede»,
Aan het Goudse station waren hedenmor
gen de eerste compagnie van 4» sehutierij
mat de officieren en hot muziekkorps, als-
woningen bouwen, maar daar is vergunning
voor nodig. En geld- Het duurde wel even
voor men beide had. Het duurde zo lang.
dat de deurwaarder er zelfs aan te pas
kwam en met de deurwaarder de kanton
rechter. De bewoners verklaarden niets an
ders, dan dat ze wel wilden verhuizen, maar
daarvoor heb je een ander huis nodig ep
dat was er niet. Op l Januari hebben ze
elkaar rustig Nieuwjaar gewengt, deze zo
mer zijn ze driemaal aangemaand te ver
dwijnen, er werd weer uitstel en nog eens
Uitstel verleend, totdat men in Haastrecht
de toestemming en het geld voor de bouw
van acht nieuwe woningen kreeg.
In nieuwe omgeving
mede burgemeester en wethouders en vela
raadslede» en andere autoriteiten tegen
woordig bij het passeren van de trein, die
de Koning met de Prins en Prinses naar de
Residentie voerde. Hoewel werd medege
deeld. dat de trein langzaam zou passeren,
was de vaart vrij snel. Het is evenwel waar
schijnlijk, dat dit aan een vergissing moet
worden toegeschreven, daar de trein op
korte afstand van het station enige ogen-
blikkerf stilhield, doch weldra de reis ver
volgde.
w- Zijn we wel Ingelicht, dan is er sprake
van een a.s. echtvereniging van Z.M. dé Ko
ning mot de prinses Paulina Emma Augusta
Hermina van Wgldeck-Pyrmont. geboren
19 October 1855, deehter van de regerende
vorst van Waldeck.
5» jaar geleden,
lp §teip is een werkstaking uitgebroken
onder de opperlieden van de in aanbouw
zijnde bouwmartswonipg ,,Het Klooster". De
volgende dag zou het werk worden hervat,
doen de baas moest eerst een „half flesje''
Seven. De eis werd niet ingewilligd, maar
e Stakers bleven bJJ hun eis.
Uit Haastrecht. De heer Brilggpman,
arts alhier, zal eerstdaags deze gemeente
verlaten om zich in Ilpendam te vestigen.
jaar geladen,
Met ingang van heden heeft de heer M.
F. Verkagik aan de Lapge Ttendgweg een
algemene binnen- en buitenlandse boekhan
del geopend.
in Den Haag is op 7l-jarjgp leeftijd
overleden onze oud-stadgenopt, de heer
Christiaan van Veep, die In zijp gapse leven
hier een bekende en vooraanstaande per-
sgonlijkhejd is geweest- Hij hoeft jarenlang
aan het hoofd gestaan vap een grote vjees-
houwerij, was van 1913 tot 1919 lid vap de
gemeenteraad en was mede-bestuurder van
de Werkinrichting De HoïfmanstJchtlng en
van de Soepcommissie. Ook was hU voora
rmer van de commissie van toezicht op de
Stedelijke Muziekschool en het stedelijk
muziekkorps en tevens kerkvoogd van dp
Ned- Herv. Gemeepte Leden van de so
ciëteit Orw Genoegen kepne» hem als de
oud-directeuc van hun sociëteit, die toen in I
eigen beheer werd geëxploiteerd
Wie pu in Haastrecht gaat kijken, ziet
dé fundamenten van de acht huizen liggen.
Men is er mef bekwame spoed aan begonnen.
Vlak daarbij ligt de Zwarteweg. Die staat
haaks op de Liezeweg. Daar staan ook
nieuwe en nog in aanbouw zijnde hulzen.
In vijf er van zitten de Stolwijkersluize-
naren. Ze zijn er deze en de vorige week in
gekomen. Ze vinden het aardige huizen, de
huur is niet hoog. de Zwarteweg is een
royale, brede straat, die. als hij eenmaal
klaar is, veel op een aardig plantsoen zal
lijken.
,Och", zeggen de mensen, „we kunnen
er nog weinig van zeggen, maar het zal
wel wennen".
Er zit aan die verhuizerij voor sommigen
een keer onaangename kant. Eén van de
bewoners werkt op een plateelfabriek in
Goude, HÜ js pu genoodzaakt tot h$en er
weer reizen naar zijn werk. Toegegeven
geen groot bezwaar, gezien d# afstand, maar
voor man en gezin vervelend en duur. Een
ander werkt op een houtzagerij te Stolwij-
kerslp(s, vlak bij de deur. Deze is misschien
in stapt een ruiling aan te gaan met iemand
in Gquda. Een derde gaat naar Maastricht.
Een gepensionneerda zegt: ,,'k Was graag
in Stojwijkersluis gebleven, zo dicht bij de
stad'V Zo ondervindt de een meer, de ander
mindgf last van deze gedwongen verplaat
sing.
Natuurlijk had men kunnen proberen te
ruilep met de Gouwenaars. Er zijn al een
paar driehoeksruilingop opgepot, maar deze
zijn prompt weer afgesprongen. Een va»
de bewoners is gelukkig geweest. Hij heeft
een buurtgenoot, dip het niet schelen kan,
bereid gevonden om voor hem in Haastrecht
te gag» wonen.
Resumerende Is de toestand ze: van de
acht gezinnen met 24 bewoners, wonen er
nu vijf in Haastrecht, één gaat pr naar
Maastricht en één fuflt ziitj toegewezen
woning met iemand in Stojwljkersjuis en
de apder met iemand in Gouda.
Zo heeft men deze zaak opgelost.
Wij bouwen niet voor Gouda"
He$ bad ook anders gekund. Haastrecht
had in plaats van nieuwe huizon daar bij
de Brtdeweg. ook kunnen bouwen aan de
Brugstraat te Stolwijkersiuis. Net over de
brug wagr np pog de consumptietent staat,
zijn tien huizen in het uitbreidingsplan ge»
projepfeerd. Men kan hier echter niet gaan
bouwen voor de oude brug weg is. Het is
daarbij niet ondenkbaar, dat men een Haas
trechtse bouwerij over de IJssel in Gouda
met oen welwillende glimlach zou bekijken.
Er is nog zo iets als een annexatieplan! Men
kan het Haastrecht niet kwalijk nemen, dat
het zijn nieuwbouw een beetje dicht bij
huis houdt, want als het annexatieplan
doorgaat, zou het zijn inwoners en zijn hul
zen kwijt zijn.
Doch één van de bewoner» zucht „Dia
verhuizing had moeten komen na de goed
keuring van de annexatie".
Bij daze acht gezinnen zUn mensen, die
zakelijk redeneren! „We moesten weg. Ook
Haastrecht heeft een woningprobleem en
men heeft ons een mooie woning gegeven.
Het went hier wal. We vinden de mensen
hier aardig. Lievar waren we gebleven,
waar we waren, maar voor ons brengt die
verhuizing geen onoverkomelijke bezwaren
mee".
Maar voor de man, die nu gedwongen is
tot hean en weer trekken, was vertrek naar
Gouda wel de beste oplossing geweest.
Iemand, dia al jaren in Gouda zijn werk
beeft, had graag Gouwenaar geworden,
Zelf betalen
Er Is nog een moeilijkheid, die voor alle
maal geldt. Die ligt op het terrein van het
oude spreekwoord: verhuizen kost bedstro
Deze bewoners krjjgen voor hun gedwongen
verhuizing geen cent vergoeding. Iedereen
weet. dat verhuizen geld kost. zelfs al ga
je maar van Stolwijkersiuis naar Haastrecht.
Maar dat zelf betalen wordt als een grote
onbillijkheid gevoeld. Goed. men wil aan
nemen, dat nodig is. dat daar op Stolwijker
siuis een royaal verkeersplein komt. men
wil aannemen, dat het noodzakelijk is. dat ei
daarvoor in tijd van woningnood enige hui
zen worden afgebroken, men wil aannemen
dat deze verkeersverbetering meer geld kost
dan acht gezinshoofden ooit in hun leven
oij elkaar zullen zien, maar men weigert
pertinent aan te nemen, dat de vergoeding
van een paar honderd gulden verhuizings-
kosten met billijkheid en rechtvaardigheid
in strijd is. „Al zou men ons de kosten van
de verhuizer maar betalep! Dan nemen wij
het nieuwe gordijn ep dat stuk vloerbedek.
king wel voor eigen rekening".
Binnen een week of drje zullen alle i
zinnen wel in Haastrecht wonen.
Weer een probleem opgelost.
Maar er zijn nog meer bewoners van Stol
wijkersiuis. die de verhuizer vrezen. Het
(Advertentie)
VMTS VHM DEM BERG
Kleiwegstraat IS.
gediplomeerd Herenkapper,
heeft VOQjr u steeds het nieuwste en..
UMU OM ,n i a
*eielNe«. iets apert». O Y0
Lesse Eau de Cologne, W/», p. 10 gr. MO
Zie onze etalage.
J. B. v. Ooaterhout (4 pers.). van Snoy-
«traat 63 naar Kon. Wilhelminaweg 128; O
Dekker—Verhoeven, van Koster Glisen-
steeg 2 naar Kleiweg 100; N M. v. d. Heu-
y,? - van Swanenburghs Hofje 2 naar Kon
Wilhelminaweg 251; W. Molenaar, van
Parkstraat 33 naar Tweede BchoolBtPaat 23;
W. de Wit—v. d. Klis, vap Corn. Ketel
straat 49 naar IJseellaan 1J9; J. v. Schep
pingen—Signer, van Robaarsteeg 16 naar
Boelekade 135; A. C- v. Tilburg—Schouten,
van Boelekade 45 naqr Herenstraat 130; A.
C v. Duuren—Luijnenburg, van Blekers-
eingel 37 naar Gr. Flopisweg 77; M. C. Boer.
van Snoystraat 63 naar Kon. Wilhelmina
weg 126; C. V. Golden (7 pers van Tuin
straat 50 naar Zuid. Steynkade 11; H. B
Holthuijsen (8 pers.), van Herenstraat 82
naar Vondelstraat 36; C. v. Eijk (3 pers.),
van Gravin Jacobastraat 38 naar Nqqthoven
van Goorstraat 42; M. Th. v. Loop—Bron
vap Bpeenkruidatraat 2 naar Prins Hendrik
straat 24: A. Vermelj (5 pers.), vap Schel-
temastraat 25 naar Lethmaetstraat 35; P
J. Anppara (3 pepg.). van Boelekade 175 naar
Zoutmanstraat 54; H v. Hooff (6 per».). van
Grognepdgal 56 naar Groenendaal 74: c.
Blokland (7 pers van Herenstraat 126naar
Klimopstraat 3; W. Lammers. van Turf.
markt 87 paar Vjjverstraat 6: M W van
Pomeren. van Nieuwe Haven 296 napr Nieu
we Haven 164: J. Brenkman (2 pepg van
Keizerstraat 50 naar Gansstraat 10: W M
K de Vries (3 pers.), van Keizerstraat 50
naar Gansstraat 18: T. v. Bergen—v d Bra-
ber. van F. W. Reitzstraat 50 na»r Raam
M. v. Beuzekom (5 pers.), vap Broek-
weg 6 naar Bockenbergstraat 71 j W A
Huijzer—Terlouw (3 pers), van Ranonkel-,
plantsoen 5 naar Koekoekstraat 7g; G. P
van Schaik. vaq Zwaansgat 13 naar Swa,
nenburghshefje 10: L. P. A. Becker, van
Oosthaven 34 naar Kamemelksloot 91: J.
P- J Krebs. van Winterdijk 15b naar Groe,
pendaal 56: M. v. Grieken, vpn Nieuwsteen
12 naar Vaerslraat 6; M. E A Starreveld—
Melkert. van Kuiperstraat 41 naar Eerste
Kade 81; J. B. Oskam (5 pers.), van Raam
242a naar IJaeellaan 76t C. W. v. d. Geest—
Polet. van Raam 242a naar Usellaen 76; G
S. IJpelaar (2 pers.), van Speenkruidstr. J
naar P. C. Bothstraat 44.
Jn Haastrecht wacht de bewoners van Stolwijkersiuis, die de vertrouwde omgeving
moeten verlaten, een reieuio huis,
Dwars door de vuurlinie
Reünie Bioscoop. De Invgsie in Frank
rijk begonnen! w# herinneren ons dig dag,
die de bavrtfdlng inluidde, nog goed. Mat
welk een hoopvol enthousiasme volgden we
uit de schaarse en verwarde berichten, de
opmars der geallieerde legers. ||aar enig
m Ya"ho® dat er toe ging. daar in Frank
rijk hadden we niet. Van een klein onder
deel van dat grote geheel, van dat geweldige,
gecompliceerde raderwerk, dat daar voort-
schoof door Frankrijk, geeft deze film «en
goede indruk. Oeneraal Patten was mat zijn
tanklagar opgerukt, sneller dan verwacht,
snejler dan berekend. Het was een groot
voordeel, maar als het niet doorgezet kon
worden. *oq het nadaei nóg groter zijn.
rijdende en vechtende tanks hebben benei
en munitie nodig, de manschappen eten
drinken Dat alles moest aangevoerd wor
den, snel en onafgebroken, over steedi gro*
tere afstand, over wegen die verwoest wa
ren. waaronder mijnen waren gelegd, langs
achtergebleven of doorgesijpelde troepen
Duitserp en Duitse tanks, die probeerden die
bevoorrading te verstoren. De Red Ball ex-
2r£Tu van 6000 vrachtwagens,
deed het Dat laat de film zien in een sterk
boeiend beeldverhaal. Het vertelt tevens van
persoonlijke belevenissen van enige dar
manschappen van de Red Ball; van een vete
dlSSSLS" Iuite«a'" aeweant, van
de liefde tussen een soldaat-chauffeur en #en
lang te voren gedropte Amerikaanse. DU
ontneemt voor een groot deel het documen
taire karakter aan de rolprent, maakt #r
ChandlerCharles Drake, Ale* Nico!, Judith
Braun het meest op de voorgrond.
Diplomatie Courier
Schouwburg Bioscoop. Een spannende, on
derhoudende, spionnagefijm van Henry
Hathaway, die met een boek van wUlan Pg.
ter Cheyney wel raad wist. Dankbaar maak
te hU van dp gelegenheid gebruik,'dit'da
iWogton,
-- „is en ln bi
vUigtuliNi en (vooral) tratnan. En daar' hU
allea ter plaatae kon varfli—tw—r
allaon el daardoor belanr
film zich afspeelt 1» Waal
Salsbirr», Trijst, op •tadoni en ln
bars, li
allea tar plaatse kon verfilmen bara(kt« hU
alleonel daardoor belaniwakkende raautta
X I^T Powf1, ,pmU d' koarlar, dia
geheime documenten van een eellafa moet
overnemen en dia collega vermoord 5
Ala lokoa. voor do daden, loopt hij la TrlKat
nogal wol rlalco a, die hl) mot aan bewoo.
darenawaardlg Incasseringsvermogen blij.
moedtg neemt. Met de twee dameg, dlo hij
op zijn weg Vindt, Patricia Weel en Htl-
dagorde Neff (die alch kier niet van haar
besta zijde last alen), hoeft h3 eigenlij i
de toeschouw»,, dia
zoals het In spionnagezahon vooraf In
zon goede els deze motstal gaat, glaadg
ln twijfel verkeert wie pro la en wie contra.
- - ------- -m»w aw vu v*,« ouniri.
Meer een het einde van „Diplomatie Cou-
rier (die vortee week nog als hoorspel i
uitgezonden) bent ge tjapr wel achter. Ty
rone Rower trouwens ook.
Spel met de duivel
ThslUwThester. Een Amerikaans effieler
gaat Zijn Kerstverlof doorbrengen Jn Mün-
chen om daar de familie te besoeken, dj*
hem indertijd het leven heeft gered. Hij
werd in de ooFlog gedwongen om in Duits
land een noodlanding te maken, kwam teen
terecht bij anti-nazi's en is met hun hulp ge-
vluchf. Van de familie t6 alleen de doehler
Willie over, die de strijd om het eten voert
als animeermeisje in een bar. De officier
raakt verzeild ln de liefde en in een gevaar
lijke smokkelaffaire, waarbij Willie een rol
speelt.
Een film met een monsterlijke titel, rpoole
opnamen van het Duitse bergland ond«r de
sneeuw, zeer spannende soènes, goed opg<
nomen en zeer goed spel van Gene ïfcll,
en Pier Angeli. Jammer, dat men het nodig
heeft gevonden de slotscènes te laten spelen
in Hitiers Berchtesgnden. Te veel eer voor
de neo-nazistische beweging. De dialogen
zijn scherp. De figuur van het meisje ifi
voor een Amerikaanse film goed getekend.
Enkele scènes zijn gemixed met wat Wild-
West lawaai, maar dat verhoogt de span
ning.
In het voorprogramma haeft men
filmpje uit de beginjaren opgenomen, 't Wpa
een drama. Men kon er zich nu vrolijk pvgr
maken. De cinematografie is yyaj vooruit
gegaanl
Loop der bevolking
Gevestigd; M. L. de Best, van Oogstfeest
naar Oranje Nassaulaan 42; A. v. Leest, van
Veenendaal naar Achter Willens 80; B. Oes-
terom. van Ouderkerk ad. IJssel naar O.
Huygensstraat 70; A. V. Weerdhuisen, VB»
Reeuwijk naar Nieuwe Haven 49; A. Mul
der. van Ouderkerk ad IJssel neor Raam
125; J. Vmke, van Bameveld naar Katten*
singel 72a; L. L. Betist. van Ede naar V. W
Reitzstraat 2b; A. Th. Berendsen. van Dl-
dam naar Eerste Noorderstraat 53: P. J.
van Oort. van Waddinxveen naar Kruide--
nierstraat 9; M. H. M. Paats. v*n Amster
dam naar Goejanverweljedijk 29: M. Q
Linkenhoff (3 pers.), van Den Haeg naar
Burg. Gaarlandtsingel 86: A. K. J. v. d
Oeyer (8 pers van Den Haag naar Bur*
Oaarlandteinge} 57; G. W. Doytland.van
Rotterdam naar Raam 187; B. Broer, van
Bergen op Eoom naar Raam 44i J. J. Door-
nenbaj, van Wilieskqp naar Turfmarkt 22;
Q. Birkhoff. van Rotterdam naar Kru-
gerlaan 87; F. Flux. van Ede naar Haren
straat 90; J. W. M. Verhaar, van Baarn naar
Bodegraafsestraatwe* 3; 6. Schouten—
Geurts. van Schopnjioven naar Chr. de Wet
straat 8; H. Q. Schijven, ven Wouw naar
Westhaven 25; W Voskuilen, van Albhen
.d. Rijn naar Wegthaven 11: H. v. d. Werf.
van Soest na«m De la Reylagn 40: R- H
3umont, van Heemstede naar Gouwe «0:
D L. v. d. Berg (2 pers.), van Rotterdam
naar Oranje Nassaulaan 40; B J. Raau, van
Sassenheim paar Krugerlaan 35; M. Q. Wel-
eing, van Heemstede naar Nieuwe Hav«n
298; A. V. Oort, van Moordrecht naar Lejh-
maetstraat 44: F. H. Veldhuijzen v Zanten
pers.) van Den Haag naar Stadheijder*-
laan 8: I, Vogelzang (3 pers.), van Arnhem
naar Jan van Repesspplein 22; T. I- Wiggers
—Brouwer, vap Arnhem naar Veerstal 9.
Greyenstuk. van Indonesië naar Geuwe
133; M. A. Bolsgontler, van Frankrijk n«#r
Emmastraat 31; L. Rook, ven Winterswijk
naar Bockenbergstraat 41; J. A- Th. de
Zeeuw, van Rotterdam naar Burg. Martens-
aingel 27; H. M. de Knegt (5 pers van
Gouderak n»ar Vossenburchkade 110; J- C
Qieltjes. van Ameland naar Joh- de Haen-
straat 24; P. G. Plomp, van Waddinxveen
naar Graaf FJorlsweg 77.
Vertrokken; J. H. M. Koch—de Jong, van
FluweiensingeJ 36 naar Groningen. H- Col-
lenlusstraat 15; A. E- M. Meddens. Vfln J*n
Luykenstraat 34 naar Nijn)e*en. Dennen-
straat 135; C. Koster, van Herenstraat 40
naar Heel en Panheel. St Josephstraat 1141
B. H. J. J. Branse. van Vondelstraat 44 naa*
Den Haag. Wassenaarsestraat 48a; J. J. van
Buuren. van Nieuwe Haven 240 naar Den
Haag. Badhuisweg 251; C. Q. Engelfriet (4
pers.), van Westhayen 16 naar Rotterdam,
Putsebocht 128: A- J. H. v. Zijl. van Tol,
Jensstraat 102 naar Stoutanburg, Bouten-
burgerlaan 5; J. W. van RUn. van Graaf
Florisweg 77 naar Heerlen. Qasthulsstr. 45;
M. Hub, van Kerkhoflaan 11 naar Den Haaf.
Nieuwe Haven 370; G. A. Bredie, van Klei
weg 113 naar Rotterdam. Aert van Nesstraat
29: p. j. Kooijman. van Eerete Kade 01
naar Ridderkerk. Rl
I(Van een medewerker)
N GOUDA BEZITTEN alle gegoede inge
zetene» tezamen bijna seatig ml)}io«n
gulden. Hoeveel bezit men ln de omliggende
gemeenten? Va» de minst-rijke tot de rijk
ste gemeente opklimmend is het gezamen
lijk volkivermoge» in:
AmmerstPÏ
Hekendorp
VRst
Moerkapelle
Berkenwoude
Gouderak
Moordrecht
Oudewater
L— mllUoen
2,3
2.3
Vi
8.7
Na dit achttal gemeenten beneden de vijf
millioen gulden gezamenlijk bezit, volgen
met een toteel-vermogen ven de ingezetenen
tussen vijf en tien mUUoeni
0.0 millioen
e, d. IJssel
d. IJssel
M
•r—
0.1
Méér din tien mlUioen bezit men lm
Bergambecbt U,1 millioen
Weddlnxvera S3
Vanzelfsprekend wórdt dit' totale velka-
srmogen In elke efsonderlijlfi gemeente
iet uit eenzelfde aantal perzoenujkt ver-
hal algemeen «si bet
gelang h
voltrekt niet zeggen, dat er aan vaeta var-
houd ng bestaat tuisen Inwonertal an aan
tal kapitaalkrachtigen. Oeenezine. Hler-
•nder laten wij in Hijgende volgorde het
eden In elk der bovenataende
iten voir
aantal
.tli
>f en:
if gemeente
Ammerztel
Hekendorp
VRst
Moerkapolle
Berkenwoude
Gpuderak
Moordrecht
Oudewater
Ouderkerk ad. IJssel
Nieuwerkerk ad. Uisel
Haastrecht
Zevenhuizen
Schoonhoven
Reeuwijk
Stolwijk
Bergambacht
Boskoop
Bodegraven
Waddinxveen
Gouda
49
M
113
123
153
169
188
201
205
341
310
293
81»
840
450
470
457
1074
Het is de moeite waard qm aan do hand
van da gegevens omtrent het inwonertal in
de onderscheidene gemeenten na te gaan
hoe dicht het aantal gegoeden gezaaid is.
gegoeden gezaaL.
lijkt Gouda allerminst
Doen wij dit, dan blijL
»»n de spits te ftaaq, integendeel, alle aiy-
dere gemeenten in de Goudse streek zonder
onderscheid hebben naar verhouding méér
kapitaalkrachtige ingezetenen dan Gouda
En dit niettegenstaande er In Gouda tod
'oren. Terwijl het aantal kapitaalkrachtigen
in Nederland 37 per duizend zielen bedraagt,
dit aantal In:
Gouda 40 per duizend
Ammpretol 44
tt*n«QtiFPa» v. v. d. Hendel, van Tuin
straat 3a naar Voorhout. Leidse Vaart 3;
llanestraat 38: C.
straat 3a naar v
A Heus (3 pers.), van Goejanvarwejledijk
naar Qouderak, B 256; A, F. va» Doorn,
,»n Graaf Floriswea 77 naar IJsselsteln.
Jaagpad 4i H. Vonk Noordegrggf. ven Zout-
manstrast 70 naar Ouderkerk ad,
IJsseldUk Nrd 77 iG, R. Dik. ven Gr
risweg J04 naar Rotterdam. Hondlusstr. 3a;
_wPatel.
i Nrd 77 iG, R. Dik, van Qraef Flo-
Nieuwerkerk
s d. IJssel 44
Oudeweter 44
Ouderkerk
B. d IJssel 45
Moordrecht 47
Schoonhoven 81
Boskoop 52
Reeuwijk 55
Waddinxveen 55
Gouderak 50
Bodegraven 62
Hekendorp 88
Moerkapelle 74
Zevenhuizen 75
Heeztreeht 78
Bergambacht 90
Stolwijk 108
Berkenwoude 123
Vliet 138
Het cijfer voor Btelwijk. Berkenwoude en
VJtet is uitzonderlijk hoog, vooral natuurlijk
voor een kleine gemeente als Vlist. Er zul-
lon wellicht een stuk of wat gemeenten I»
UrLL/?iZ jln da W°«l,e ®n kapitaal
krachtige ingezetene» verhoqdingsgewtlze
JA« vMlvuidimr tgn, m»„ véél zul'én Jst
er zeker niet zijn!
Ge maar eens ne: op elke duizend inga-
zetenan 130 kapitaalkrachtigen. Kinderen
tellen ln deze practisch niet mee, gehuwde
,l.echU J™ teer beperkte mate. Het
inf Ieazilfl om aan te nemen, dat
i h" m he,ft van de mensen,
4io ais bezitter(ster) van enig kapitaal te
boek kén staan, ook inderdaad als zodanig
UI1 do fiscus bekend is.
>o vraag is nu verder hoevéél al deze
kapitaalkrachtigen door elkgar genomen be-
zitten. Dat i« ln de ene gemeente veel meer
dan in de andere. Wij geven bieronder weer
«en opsomming ln opklimmende volgorde-
Ammcrstoi 20 mille
parkenwoudo 27
Haastrecht 28
Moordrecht 2a
Qudewatar
Zevenhuizen
Stolwijk
Qouderak
Schoonhoven
Bergambacht
Moprkgpelle
uwijk
28
28
29
30
30
32
32
32
Reeuwijk
Boikoef»
Waddinxveen 33
Vlist 34
Goud* 37
Hekendorp 40
Nieuworker a4 IJpzel 40
Bodegraven 41
Ouderkerk a4. IJszel 44
Uit bovenstaande cijfers ziet men hoe vér
do gemiddelden uiteen liggen. Terwijl de
WPitoalkrechtlgen in Ammerstol gemiddeld
wintig duizend gulden bezitten, kunnen de
tegoeden In de 4 laatstgenoemde gemeen-
«n. Hekendorp, Nieuwerkerk ad. IJssel.
Bodegraven en Ouderkerk a.d. IJssel, bogen
op een gemiddeld vermogen dat dubbel zo
groot is of nqg méér bedraagt!
Om pu ten slotte goed vergelijkbaar ma-
erlgai te verkrijgen over de grootte van
liet volksvermogen in elk van de twintig
vergeleken gemeenten dienen wij de invloed
VBn het verschillend zielental e.d. uit te
schakelen. Wij doen dit door het totale in
«Ik der gemeenten gevestigde volksvermo
len om te slaan over de gehele bevolking.
Jet daardoor verkregen, uiteraard fictieve,
varmogen per hoofd van de bevolking be
draagt dan in:
- van Groningen, vbh p. c. Bothstraat 07
naar Den Haag. Molenaarstraat 20; A. Vis
ser— Lagerwij, vtn Joubertstraat 13» n»*r
Krimpen a.d, IJssel, Steenbakkersstraat 10;
Schouten—Scheuten, van Tellenaatraat 12
naar Harmeien, Rijksstraatweg D 01; L. J.
H. Jongbloed, van Kon. Wilhelminaweg 107
paar Amsterdam. Adm. de Ruyterweg JW;
H. Danens. van Noothoven van Goor-
;rggt 04 naar Gilze CA, Rijksweg 133; J
Th de Jon*, van Prins Hendrikstraat J17
pasr Eeist. Amersfoortseweg 4jc; H- Wi
Star pers van Schaepmanstraat 40
ep-
Rotterdam. Sphoonabeekweg 28gj T-
vsn Brug. van Frsd- Hendrikstraat 36 naar
Rotterdam, Rulvenstraat 107a; J. Verboom
ners van Helmarstraat J7 naar Alphen
4. Rijn, Zaalbergstrgat 41.
Ammerstol
016.—
Oudeweter
1.354.—
Moordrecht
1.438.—
Gouda
1 600-
GOUDA
1 600-
Schoonhoven
1.890.—
Boskoop
1.807.—
Nieuwerkerk
a. d. IJssel
1.844.—
Reeuwijk
1 846.—
Gouderak
1 868.—
Waddinxveen
1.003
Ouderkerk
a. d. IJssel
2.215.—
Zevenhuizen
3.221.-
Haastrecht
2314.-
Moerkapelle
2.470.—
Bodegraven
3.704.-
Hekendorp
3 806-
Bergambacht
3.974
Stolwijk
8.938.—
Berkenwoude
3394.-
Vlist
4.840-
De bedragen liggen eporm ver uiteen! In
Vlift (s het vermogen per hoofd van de be
volking meer dap het vijfvoudige i
van wat
het ln Ammerstol bedraagt De overige ge
meenten liggen tussen deze beide uitersten
verspreid- Al deze gegevens zijn authentiek
Ze zijn ontleend aan de aanslagen ven de
fiscus en bijeengevoegd Jp een zo juist ver-
schenen boekje van het Centraal Bureau
veor de 8tatistiek Qver de vermogensverde
ling in de Nederlandse gemeenten. Er blijkt
eek yit, dat de Goudse streek één miillop-
nelr telt, die ln Reeuwijk woont.
ierkerk. Ringdijk 180; E. Veen»!
Ridder van Catsweg 030 naar DrlC'
bergan, A«te. Bpvenweg 801; C. OraafUnd,
van Onder de Boompjes 16 naar Amsidr
A 311; D. van Meer, van Kerkhoflaen
naar Arnhem, Roermondsplein 3; M. A.
Furrer. van vorstmanstraat 0 naar Oudi
water. KapeReatraat B 182; P. v. Dalen, va»
Kon. Wilhelminaweg 107 naar IJsselmuld«n.
B. van Engelenweg 101: C. M. Gees, van
Graaf Floriaweg 26b paac Eindhoven, Ju-
NDIEN MEN ONTKENT dat de dichter allijd eep eigen werkelijkheid «chept, en als (hen
hardnekkig voortgaat de voorstelling?!), door het gedieht gewekt, te confronteren met
onze realiteit, zal men aJtüd bedrogen uitkomen. Dat blijkt al bij de beschouwing van een
h«el eenveudig gedicht,
Laten we «ep van Bertua Aafjes' echteegelige gedichtjes uit de cyelu* „Het Zanduw
van den Dood" eens wat nader baküken, Er la hier eprake van e«p vigilante die een «til
stadje binnenrijdt en dc naïeve lezer, d l degena die wil weten in welk gedeelte van de
hem bekende realiteit zich alles afspeelt, overweegt dat vigilantes tegenwoordig geen
gewone vervoermiddelen meer «ijn, denkt aan de 19de eeuw en maakt zich op, om iets
te genieten, niet ongelijk aan Hüdebrands aankomst i» het stadje D. Het meisje, dat lange
de neergelaten (tree)plank komt trippelen, lijkt die verwachting nog to versterken, maar
o wee.wat heeft zg daar in de hand? Een zanduur, een zanduur ven de dood neut wel
De magere Amelia mag dan al laten zien, dat de meisjes in HUdebrands degen voor een
ankela excentriciteit niet terugschrokken, dit gaat te ver. ze iete bestéét niet.
Da zaak is echter, dat Aafjes hier in zUn zorgeleesliehte en bovenal poëtische wereld
hat motief ven de vergankelijkheid introduceert. Die wereld beetaat nergens anders als
ln zijp verbeelding, en een Jong meisje, toonbeeld vap jeugdige frisheid, kan daar ®en
zanduur in de harte krijgen, als zinnebeeld voor de bittere ervaring, dat nJets beklijft en
dat de mens by elke nieuwe aecpnde, opk weer een seconde dichter bij Zijn dood l*. Maar
bat zinnebeeld maakt plaats voor het persoonlijke beeld:
„De roze van haar mond
Welkt treuzelend naar binnen".
Zoals een film de tijdspanne van enige dagen tot enige seconden verdichten kan en zo
Hat ontbloeien an het verwelken van een bloem in één continue levensbeweging weet
te geven, zo ook vat de dichter het Jeugdige verschijnen van het meisje en het onherroe
pelijk verouderen in één moment samen. En wonderdeze krachttoer lukt niet ajleen,
ar valt ook nauwelijks een achaduw over dne verbeide wereld. Hot hlUft alle* luchtig
en speels en zorgeloos, het blijft de wereld ven Aafjes.
De vigilante
Het stille st«c
te hinna»,
UitHet Zanduur van den Dood",
Een meisje trippelt langs
De neergelaten plank.
Net fttndvvr van den dood
Rulst ln haar kleine hand,
De roze van Haar mond
Walkt treueelend naar binnen.
BERTUS AAFJES (geb, 1914)_i
\J
rpoON MIJ EEN PAARD, en ik zeg je meteen, wat er in het dier zit. Dit woord van mün
vriend Jim, thans een gezeten man. maar in zijn jonge jaren een bekend jockey, klonk
Overzicht van de markt. Een hele troep
paarden staat te wachten op een nieuwe
eigenaa
goheirr
zijn Hoofdacte, zijn Engels-. Duits- en
Wiskunde L.O. was er de mogelijkheid, dat
(Van onze radiomedewerker)
NEE," zegt Pi Scheffer, twee jaai
leden nog de bekend
'masten'eeVnti't'Tjl"' eïljoï- voldoende; hl) had he, In die tijd on,.
masters, „nee, tK neO er ut geen enrcei op ,0,t0r,H r,rillr hormnm» mntra.
zicht spijt van, dat ik ben teruggegaan naar
het onderwijs. Ik toeter af en toe nopgraag
leden noa de bekende en populaire de onderwijswereld hem opnieuw zou accep-
IL d TSZ teren. Toch leken deze bevoegdheden hem
•ttend druk, studeerde harmonie, contra
punt en directie, verzorgde met zijn Skymas
ters de radio-uitzendingen en werkte mee
aan diverse Bonte-Treintournée's, maar dat
alles verhinderde hem niet, ook nog de acte
Engels M O. te halen.
Toen hij 't, in de zomer van 1951. eenmaal
zover geschopt had. was er geen houden
ieer aan. Hij moest en zou terug naar de
ilijkhe-
een keertje met de jongens mee, maa
dan heb ik er ook weer voor een paar maan
den genoeg van. Misschien ben ik dat vroe
gere, wisselvallige leven van de beroeps
musicus al een beetje ontgroeid
Scheffer meent wat hij zegt, dat staat umi
duidelijk in zijn ogen te lezen. En dat hij schooJ al zouden er nóg zoveel
zich wél voelt bij het geven van algemeen den 0{^0emen
onderwijs Engels en zang in de eerste Maar met die moeilijkheden viel het ge-
plaats - aan kinderen van twaalf tot acht- weldig mee vertelt Pi Scheffer genoeglijk
tien jaar. is natuurlijk voor een met gering en tevreden „Zonder veel moeite vond ik
deel te danken aan het feit. dat hij eigenlijk een baan by bet lager onderwijs in Amster-
onderwijzer is. Zuiver uit liefhebberij richtte dam en lk neem a£m dat mijn tegenwoordige
hij in het voorjaar van 1933 de Blue Ram- collega-s mij beschouwden als een afge-
blers op. een dansorkestje, dat hij een repu- dwaald schaap, dat naar honk was terug-
boft hebben. Bovendien mogen zij spelen,
wat zij zelf willen. Datzelfde voorrecht ge
nieten trouwens ook de leerlingen, die van
hem zangles krijgen. Over het algemeen stu
deren zij de gewone school- en trekkers
liedjes in, maar lopen ze plotseling warm
voor een negro-spiritual of voor een top-hit
tatte wtst te bezorgen. Maar hij had toen al j»»»'^ze S ..The doggle in the window", dan ziet
bijna vijf iaar geschoolmeesterd en stond m o^Smet, P,tS?f^r,Xn"XÏUt 'n'
die dagen voor de klas in Landsmeer, onder Pj ,pi Rkvmasters vaarwel. ook dat te laten zing(
de rook van Amsterdam.
daarbij de dirigeerstok overdragend aan alt- „Maar ja," grijnst hun instructeur, „ook
saxofonist Beo Rowold. zó'n stukje wordt op de gewone wijze be-
Vanzelfsprekend trekt zijn hart nog altijd handeld. Het wordt werkelijk ingestudeerd
een beetie naar de studio, hoe kan het ook en de tekst wordt bepaald uitgerafeld, totdat
anders. Gelukkig heeft hij niet in alle op- de kinderen precies weten, wat zij zingen. En
zichten met zijn vroeger leven gebroken. Hij zij werken daaraan met alle ernst. Had je
'O'N dubbele werkkring was wel hee'. arrangeert vrij geregeld voor de Skymasters die knaap moeten horen, die net de baard tn
aardig, maar bleek met vol te houden, en componeert ook van tijd tot tijd een de keel had en het geblaf van de „doggie"
toen Willebrandts hem in 1942 vroeg, als liedje, maar nu weer meer uit pure lief- voor zijn rekening had genomen! Ik moet
;rombonist-arrangeur toe te treden to: diens hebberü. eerlijk zeggen, hij deed het met overgave
nieuwe radio-densorkest.. Pi Scheffer d,c r Schoolband Scheffer voelt zich bij het onderwijs
J wat je noemt „happy". Hij is dankbaar voor
ITET laatste jaar is Pi Scheffer als onder- alleSi waarvan hij de afgelopen twintig jaar
•4--1- wijzer verbonden aan de openbare heeft kunnen genieten, en dankbaar vooral
M.U.L.O. te Naarden. waar hij het volko- ook ifoor het rustiger leven, dat hij nu leidt,
men naar zijn zin heeft. Dat „rustiger" leven zit, tussen twee haak-
Hij gaat graag met kinderen om jes, dreunend vol ètudie en arrangeerwerk
zelf heeft hij er twee omdat zij steeds „Het leven van bandleider behoort nu dus
zorgen voor de weldadige afwisseling, die hij voorgoed tot het verleden?" is de laatste
vraag, die hij moet beantwoorden.
Pi Scheffer tuurt eens naar zijn han-
nalaten, de school met een orkestje te ver- denzijn vrouw roert geluidloos in haar
rijken en de jongens, die hem dankbaar ge- kopje theezijn dochtertje Mieke is
accepteerd hebben als leider-trombonist- zachtjes aan het zingen
'J' „Ik neem aan van wel....,** zegt hij dan.
inmiddels was overgegaan naar het lager
onderwijs in Amsterdam, accepteerde het WET laatste ]aar scheffer
aanbod van Willebrandts, maar nam tegelij
kertijd zij het met enige weemoed pf-
scheid van zijn school.
Pi Scheffer is op het ogenblik bijna vier-
i-veertig. maar dat zie je hem beslist niet
in. als hij begint te vertellen ovec de
steeds weer lukkende pogingen van Dick -
Willebrandts' jongens, om in de oorlogstijd 1hii niet kunnen
onder de ogen en oren van de bezetters. Begrijpelijkerwijs heeft hij niet kunnen
Amerikaanse en Engelse stukjes te spelen.
Uitkijken was natuurlijk de boodschap, a^CHlcclu „w
maar de lm. die toezicht moesten houden arrangeur vinden, dat zij maar geweldig ge-
op de muziek, die wij speelden, uiaren tn dat
»n van een grote paardenmarkt. Niet
al, want zijn èohte vakgeneimen ver-
mli wat ongeloofwaardig ln de oren. Als niet-paarden-man meende ik. dat een grondige ielde hij nooit. Toch vernam ik veel van
keuring minstens genomen noodzakelijk was. Jim knikte een beetje medelijdend. Toch Is hem. En ik zag de Zigeuners en de renstal-
fcet waar, zei hij. toon mij een paard en dan vertel ik je meteen, wat er' in zit en wat er eigenaars, die nu reeds eeuwenlang ieder
uit te halen is. Als je zo jarenlang langs de renbanen, op de renbanen en ln de stallen jaar de paardenmarkt van Barnet kleur geven
hebt geleefd als je dag in dag uit goede, échte paarden hebt gereden, ontwikkel je ee« en die er nu reeds eeuwen lang. jaar in
apart zintuig voUr paarden. Ik voor mij. zei Jim. ben van mening, dat ieder mens zo n tear uit, genieten van alles wat paard Is
Zintuig voor paarden heeft. Alleen, bU de meesten ls het nooit lot ontwikkeling gekomen.
Eo'n paard
en wat met paarden te maken heeft.
Barnet
Tientallen millioenen guldens wisselen
jaarlijks (n Engeland van eigenaar
f via weddenschappen 'op de renbanen, i
'f Tienduizenden Ehgelsen, jong en oud,
zijn leden van landelijke rijverenigin-
gen of beoefénen op andere wijze de
f paardensport. Geen wonder, dat paar-
denmarRten vooral de paardenmarkt
te Barnet roueel belangstelling
Wij reden samen, Jim en lk, v
naar Barnet, een afstand van een kleine
twintig kilometer. Barnet is een historisch
belangwekkend stadje Het is heel oud. In
3471 leden de graaf van Warwick en zijn
mannen er een geduchte nederlaag tegen de
troepen van Eduard IV, die aan Warwick
Zijn kroon danikte, doch naderhand, beducht
voor zijn machtige leenmar», met benulp van
Karei de Stoute, hertog van Bourgoudié, de
„Maker van Koningen", (zoals Warwick
heette) bij Barnet versloeg. Warwick zelf
sneuvelde.
Jim zag mij wat ontdaan aan, toen ik deze
h.storische feiten noemde. Wij gaan naar den als iiTvan
Barnet, zei hij. omdat die plaais al rneer dan hij bet pa
zeven eeuwen beroemd Is om zijn jaarlijkse er bjj hw>rdc goede paarden te beziWen.
paardenmarkt. Paarden, vuend" Laat d e Eén der andere gegadlgdon was een echte
graaf van Warwick maar rusten. Op d e paardenman en toen de koop ai gesloten
E»ardenmarkt komen nu al eeuwenlang alle waSi wis, he, d:er 2kh ,os t(, maken en
ngelsen, en nog heel wat buitenlanden drentelde doodgemoedereerd achter de
bovendien, die van paarden houden Benstal- „,10rsey ma„. aan De omsta„ders gaven het
eigenaars cn zigeuners, grondbezitters en dlM hun morB,e Eteun cn na enige onder-
boeren. ja zelfs burgers gaan er heen om handelingen kreeg het paard zijn zin en
hun dieren te verkopen en hun stallen aan werd h<J, eigCIKlom van hcm dle hel
■te vullen. Barnet Is een stadje dat eens per had ultgoko.en Dat was (oen c(m kleme
jaar in het tgken van het paard staat' sensatie jn Barnet.
In die paarden-dagen vertelde Jim. is En dan de veilingmeesters, die Je in Bal
de geest in Barnet door en door dem - n,_.; en „p andere paardenmarkten aantreft,
tisch. Het paard maakt de mensen democra- Soms 2>en 21j er hun h h<Md e])
tisch, weet Je! 'Iedereen, die meent, een goed 2warh, Jas hcpaald Indrukwekkend uit. Zij
beoordelaar van paardenvlees te zijn gaat houden stijf hun mond zolang do kopers in
ieder Jaar naar Barnet. De rijke boeren sp en nie, ,e vetgeten de belangstellenden.
1landbouwers. -
Terwijl de afslager, hooggehoed, rmtig
wacht, bekijkt het publiek het paard, dat
geveild moet worden. Als het eerste bod
is gedaan, gaat het verder snel. Telkens
wordt met een half pond opgeboden.
opzicht gelukkig niet erg bij. En je
't een beetje weten te versieren. Logisch, je
kon niet ..Woodchoppers' Bal' van Woody
Herman spelen, maar „Op het Houthakkers
bal" van Herman van Houten sleepte je er
beslist door."
Na de oorlog voelde Pi er veel voor, weer
een eigen band op te richten. Met zijn hulp
werd in het begin van 1946 het dansorkest
The Red. White and Blue Stars iri het leven
geroepen, waarvan hij aanvankelijk alleen
de muzikale leider was. Na enige maanden
echter kreeg hij de algehele leiding in han
den. de naam van de band werd in diezelfde
dagen veranderd en van dat moment af kon
men geregeld luisteren naar radio-uitzen
dingen van de Skymasters onder leiding van
Pi Scheffer.
„TAE jaren met de Skymasters had ik niét
graag willen.missen," geeft de school
meester-orkestleider volmondig en graag
toe. „maar aan de andere kant begon ik
steeds meer terug te verlangen naar het
onderwijs
Daarbij wist hij. dat „de weg terug" voor
hem niet helemaal afgegrendeld was. Dank
/"AP DE kleine en zeer lage schoolbanken ter een heerlijk land. De vloed had plassen
leerden wij indertijd al van onze mees- achtergelaten, grote blinkende spiegels te
-v— uitgestrektheid en
ei vogêls bezig met
snavel en
vinden bij Mens en Paard.
i paar honderd gulden
was oorzaak, dat het dier ln handen kwam
van een O.W.-er uit de Eerste Wereldoorlog.
D;e man had net zoveel verstand van paar-
wijsbegeerte, maar
t paard, omdat hij vond, dat het
ters. dat het Zwin een" inham is in.de kust midden
op de grens van België en Zeeuws-Vlaande- bij dat water waren allerlei
ren Waren zij historisch behoorlijk bij. dan hun kleine karweitjes. Ik zag er scholekster»
vertelden zij ook. dat die inham in vroegere en kapmeeuwtjes, die zich op hun dooie ge-
dagen (dat was dan in de Middeleeuwen, mak stonden te poedelen in het zonglanzen-
omstreeks 1200 of 1300) veel groter is ge- de water, voorts waren er groenpootruiters.
weest. een geweldige golf. waaraan de stad dat zijn grijze vogels met lange
Sluis lag. een zeearm, die zelfs voor de lahge poten, zo ongeveer er uiuiena
kooplui uit Brugge goed bereikbaar was. een kleine tureluur of, wat u beter kent.
Sluis, Damme, Brugge, allemaal handelsste- klein formaat grutto, maar
den van betekenis in vervlogen jaren. Deze snavel en dito poten. Wie in
en dergelijke historische mededelingen zul- zee is geweest, heeft vast en zeker ook wel
len wij wel met gepaste ernst aanvaard heb- de onmogelijk snelle pleviertjes gezien, die
ben. waarna wij onze beweeglijke aandacht op hun wondervlugge pootjes achter de klei-
weer richtten op ons knikkerbuiltje onder ne zandspringertjes aanzitten, die bij duizen-
de bank Waarmee ik maar zeggen wil. dat den op het warme zand rondhippen. Aardig
de geschiedenis van het Zwin ons. tien is het te zien, hoe deze dribbelaars ondanks
elf-jarigen Siberisch koud liet. behalve hun zeer drukke bezigheden de langzaam
Behalve in het bijzondere geval, dat onze naderende wandelaars scherp in 't oog hou-
meester beschikte over een levendige fan- den en zo ongemerkt met grote bogen weten
tasie en hij het persoonlijk element in zijn voor te blijven.
verhalen bracht, zonder welke het vertellen De vlakte van het Zwin heeft op de hoge-
van de vaderlandse geschiedenis aan jonge re gedeelten, waar het vloedwater niet meer
kinderen immers maar een bloedarme be- komt. een bijzonder mooie en Interessante
zigheid is. Want bij zo'n meester kwam er flora. Daar vindt men een groot aantal plan
wat anders uit de bus. Man man' wat liet hij ten. die zeer gesteld zijn op zout water. On-
die lui uit Brugge en Gent onder elkaar der deze zoutminnaars vonden we de mooie
bakkeleien' Artevelde. Pieter de Coninck» lichtpaarse zeeraket, die op onze pinkster-
Jan Breydel' Wat een kerels waren dat' Hij bloem lijkt zagen we ook de zeekraal met
bevolkte het open Zwin met de koggen: de dikke sappige stelen en het mooiste van
koopvaardijschepen der rijke wolhandelaren alles, daar groeide ook het lamsoor of schor
en deed er. speciaal voor ons genoegen, nog rebioem. die ik tot dusver alleen nog maar
een schepje bovenop, door Floris de Vijfde m een vaasje op tafel had gezien,
en zijn collega, de graaf van Vlaanderen
eens extra tegen elkaar in 't harnas te iagen. T>t lamsoor heeft, als het bloeit, ongeveer
wat in die dagen onder die driftige heren VJ de kleur van bloeiende hei. maar ver
trouwens aan de orde van de dag was. Dan der lijken deze planten niets op elkaar Met
nas begon die grote plas aan de Vlaamse die kleur geeft dit kruid, als er hele velden
kust voor ons te leven en als die Middel- vol van staan, aan 't landschap een bijzonder
eeuwers goed tegen elkaar van leer trokken, accent, dat vooral zo opvallend is door de
vergaten wij er onze knikkers en tollen zelfs tegenstelling met het frisse groen van die
voor andere zoutplanten. Het is te begrijpen, dat
Dat meester de brave Florts daarbij niet jSLïïïS eeï bosS'^fe SÜIÏÏS
helemaal ln het historisch zuivere licht dat mee te nemcn „aar huls als"ee„ lle(liJke
Dlaatste, ivle zal hem dat kwalijk nemen? herlnnarlng aa„ genote„ vacantiedaeen.
Want geef nu eens geschiedenis over het Nu loopl'er *dwars door dle ui,gestrekte
slechte mensdom zonder ,e duim te gebrul- lamsoorvelden een hek, voorzien van prik-
ken. dat wil zeggen, zonder de schone schijn, keidraad.
len met de
het paard bekijken. Totdat een hunnei
Graven, baronnen, fokkers, trainers, jockejs bod waag( j)an de officiële man in
en zigeuners spreken daar met eikaar op acUe A,g rege, wordt cr dan |ri sne, tempo
voel van gelijkheid. Of je nu eigenaar bent 0pgeboden. totdat de hoogste bieder eigenaar
van een volbloed, een renpaard, een «arn:- wordt_ Dan wil de veilingmeester nog wel
paard of een hit, of je nu een hoog-adeUjjK eens zjjn hoge hoed afzetten en een grapje
wapen voert of millioenen op je bank hebt, ten ^ste geven aan koper of verkoper,
dan wel proletariër en arm bent, je maat- Geloof mij, soms doet het mij pijn. een goed
zien, komen van iemand.
paarden zijn.
rijkunet. Eens, vertelde Jim, wisselde een prachtige
F Ik herinner mij, aldus Jim, dat ik eens drje_jarjge merrie van eigenaar. Ik had zelf
in mijn jónge jaren in Barnet kwam. Met QOg op bet djef jaten vallen, maar de
mijn trainer. We moesten paarden keuren en prjj3 kwam te hoog le ilggen. Toen het dier
eventueel kopqn. Op de markt bevond zich werd weggevoerd. keek het mij verwijtend
een schatrijke landheer, drager van een aan algof het gevoeld had. dat ik het had
historische naam. Hij kwam met een oude w^en kopen. Zeg mij nooit, dat paarden
boer te spreken over de eigenschappen van dom of ongevoelig- zyn. Zij weten precies,
een prachtig Iers paard. Na een paar minu- wat aan de mcnsen hebben. Althans, de
ten, zei de boer: Mylord. wilt u vragen of g(iede paarden weten dat. Toon een goed
uw zoon komt? Hij weet wat paarden paard een man en bet weet. direct wat het
zijn..-.. De edelman lachte en nep zyn nan de man heeft. Heus.'t i» waar! IK praat
tcon, die inderdaad een deskundige was. met mJjn paarden. ging Jim voort, en zij
begrijpen mij. En als ik vroeger tijdens een
race wel eens de karwats moest gebruiken,
begrepen de dieren, dat ik dat niet deed uit
boosaardigheid, maar om voot ons beiden de
race te winnen. Geloof mij, paarden hebben
begrip voor die dingen!
n«.u.aad. Dat is een
zonder het romantische aroma. k_ nmeevinc Maar
Wat blilft er. voor kinderen wel te ver- ,and en Be,Dë
staan, anders nog te genieten?
MAAR DIT ter zijde. Déze gedachten gin
gen namelijk enel door me heen en wij
spraken ze ook uit, toen we ons van een
'-—"i het duin hadden
dan wel proletariër tn arm bent. je maai- Geloof mij. soms doet het
schappelijke standing wordt in Barnet be- paard jn handen te zien h
Paald door je kennis van paarden en door die njet weet wat paarde
eeuwen reeds trekt Barnet jaarlijks
eigenaars, kenners, vrienden en lief-
hebbers van paarden naar zich toe. Tegelijk
met die meerdaagse markt wordt er in Bar
net ouderwets kermis gehouden. Jong en
oud. rijk en arm vermaken zich daar dan
op ongedwongen wijze. Ik heb, vertelde Jim,
Jim. hoewel van middelbare leeftijd, ls nog
steeds pezig, nog steeds rank van lijf en
en, al ligt dan de renbaan reeds vele
leden van het House of Lords gadegeslagen,
als zij samen met de boertjes en boerinnetjes led,
echt gezellig genoten van de geboden ver- jaren'achterhem. Hij is nu een gezeten man.
makelijkheden. Dat is de invloed van het maar zijn hart hengt nog stee<te aan het
paard, weet je! paard. En Barnet mis ik nooit, zegt hij. Als
Eo als je staat te kijken naar zon troep er niets beiangrijkers te beleven valt. ga
paarden, als je de dieren ziet, ruikt en ik nog wel eens een dagje naar een demon-
proeft. dan zie je een der mooiste dingen 6tratie van een of meer landelijke ruiter-
op aarde, dan word je een beter, een echt verenigingen, als die demonstraties ten beste
J- rondtrekkende geven- Dat is heel aardig, maar toch niet
s de Lord, want Te re voor de man van het vak.
«n hem 3
Dan is d«
Zigeuner even zwaar in tel
dan gaat het er om. paarden te keuren en hem zyn er slechte de renbanen en shows
van paarden te genieten. Weet je, vervolgde aig dje Van BarnetO ja, als je soms een
Jim, ik heb zo het gevoel, dat de paarden op paar tientjes rijker wilt worden, reken er
hun beurt de mensen keuren en dat ze voor dan op> dat die jonge hengst, waarover wij
een echte paardenman beslist hur. beste onlangs praatten, aanstaande Zondag een
beentje voorzetten om een goede indruk te beei goede kans maakt. Dit was een tip
maken. Paarden hebben zin voor mensen. direct uit de stal. waarvan ik graag gebruik
zoals paardenkenners zin voor paarden maakte en die mij inderdaad een paar mr -
hebben. den vrij roken oplevende. Jim kent
Ik herinner mij nog een paard - het was wereld van hetpaard nog6teeds Jieelgoed.
ook in Barnet - dat van eigenaar verwis- Dit bteek J®®" inwUdde in de
Belde, nadat er door velen op geboden was. waren en hij mij enigszins inwijdde in de
(Va..
tegen mU-
ndent in Australië). Na een poosje staak je dat zoeken wel.
en vraag je de dierister alleen maar om een
zei deze week een kennis „steak"; dan wel om „Flathead" of een
Ik weet waar je hier een andere vissoort.
kunt eten. Bovendien ga je steeds meer genoemde
Enthousiast heb ik me mee laten nemen schotels waarderen, omdat je begrijpt, dat
»ar die reuze steak; laat ik er aan toevoe- deze ingesteld zijn niet slechts op 's lands
Bjti niet bedrogen te zijn uitgekomen. Maar wijs. maar vooral op vitaminerijkdom. Van-
dat wilde ik u niet gaan vertellen: wel iets daar dat heel veel van die ..lettuce" wordt
meer over die ..steak Of juister, over gegeten, verwerkt ook-tussen de sandwiches
„stèaks" zo in het algemeen. Merkwaardig De meeste immigranten denken dan echter
is, dat een goede maaltijd hier bestaat uit met verlangen terug naar de malse krop
de „reuzen steak" Dat „steak" is n.l. een sla in Nederland, hetgeen weer de reden
roede biefstuk, of zo men wil een JS dat men al spoedig wat sla-zaad probeert
ndere vleessoort. te bemachtigen, teneinde in eigen tuintje
aan het kweken te gaan. Aan die „reuzen
Daaruit bes aat voor een goed deel de steak„ j de Nederlander tellet gewend,
maaltyd; tenzij men een visschotel prefe- An«tr»n»r. weien een aardie stuk ie
reert. bij welke gelegenheid de vis de maal- __ken
tijd vormt. Waar men in een Nederlands verwerken
rijke variatie aan ge- Ter ®r bestaat zowel In Mei
kt een Australisch b»urne als in Sydney een Biefstuk-club
hotel zich er vrij eenvoudig af. Het is al
een behoorlijke uitbreiding in het menu. zich verscheidene prominente figuren
wanneer men een schotel soep voorgezet vi"d®"- bijeenkomen, is het vi
krijgt maar prompt daarachter volgt dan c,k lid een biefstuk van mlnsi
de steak of vis. verorbert.
Vr ziin enkele verdwaalde stukjes „chips" Als gevolg van
welke men in Nederland als patates frites levensstandaard is echter ook de prijs van
aanduidt; voorts wordt de schotel gelar- het vlees tot een hoogte geklommen, waar-
deerd met enkele blaadjes „lettuce en over de Australiërs luide klagen. In weer-
is de warme maaltijd compleet, wil daarvan worden er grote pakketten
vlees gekocht en in slagerswinkels ziet men
- tegelijk vermeld.
Ier. dat de hotels zich
.vlëes-standaard" hebben aange-
dat deze een kruising vormt tussen een past en daarin hun kracht zoeken, zeer tot
krop andijvie en een krop sla en dat het tevredenheid van de Australiër, die geen al
rauw wordt gegeten. te hoge eisen aan zijn hotelmaaltijd stelt
M«n ntïtf d»t het mijn bedoeling is te De prijs valt mee. De reuzen steak" welke
smalen over die Australische hotel-maaltti- geserveerd werd. kostte mij 1.3S. Daar was
den; zij smaken uitstekend, maar je moet cr de schotel soep bij Inbegrepen. En over
eerst even aan gewend raken. „fooi" wordt met gesproken; dle wordt hter
De eerste tijd zoek je op de menukaart vrijwel nergens gegeven, omdat de lonen
naar da schotel-variatie, zoals je die ln van het personeel bij de geldende standaard
eigen land gewend was. aansluiten.
Ja, men krijgt er enige sneden brood bij. vlees gekocht en in stage
welke door de zeer hongertgen dankbaar prijzen per half lam te,
worden aangegrepen". Het is dus geen wonder
Over die „lettuce" moet ik nog vertellen, bij deze „vlees-standaarj
dat deze een kruising vormt tussen een past en daarin hun kracl
prik
je raar ire die unie-
ja, wat wilt u. Neder
land en België grenzen daar nu eenmaal
aan elkaar en de grenslijn gaat precies over
de schorren of slikvelden Zolang de Bene-
lux-gedachte nog geen werkelijkheid is ge
worden. is het natuurlijk streng verboden
de rest kent u wel.
Terwijl ik mijn bosje schorrebloemen liep
- ïslagweggetje af, tegen het(
jewerkt en ik plotseling (dat was juist te plukken, zag ik echter dat op buurmans
glorie van mijn geleider!) dat beroemde grond veel mooiere bloemen stonden dan
Zwin voor me zag liggen Zonder koopvaar- op mijn eigen Nederlandse bodem. Omdat
dijschepen natuurlijk, het was zelfs vrijwel de kleur aan de overkant van het prikkel
geheel droog, maar dat wist ik al lang uit draad nu zo bijzonder mooi was en omdat ik
de jaren, toen we. al maar knapper wor- niet kon wachten op het einde van het Be-
dend. leerden van dichtslibbende en verzan- nelux-geharrewar, heb ik. staande met een
dende havens en van oude steden, die lang- been op Belgisch- en met het andere op va-
im in verval raakten en in slaap sukkel- derlands grondgebied, mijn bloemen geplukt,
den. Er gebeurde niets
Over de schone slaapster Brugge, wil ik En nu staan ze. een beetje bleek lila, op
het nu niet meer hebben, maar wel over mijn schoorsteenmantel, in een lichtvonkend
hetgeen er van het vroegere Zwin is overge- koperen vaasje. Voor mijn huisgenoten, voor
bleven. iedere bezoeker, die er met belangstelling
Kent u de Slufter op het eiland Texel? Die naar kijkt, een mooi vaasje met mooie bloe-
diepe inham, waarmee de Noordzee zich men. zoals er meer vaasjes met mooie bloe-
"iar in bet 'and heeft genesteld? men zijn.
Het is wpl een geruime poos geleden, dat Maar als ik er naar kijk, zie ik meer dan
ik op Texel in de duinen rondzwierf, maar alleen maar fijne takjes met paarse bloem-
naar mijn herinnering is die Slufter lang pjes. zie lk een ontzaglijk wild en zonnig
niet zo lieflijk als het Zwin, althans zoals ik land. waar het warm was en de lucht ver-
het enige weken geleden op een pracht van vuld van zomerse geluiden en geuren. En
een zomerdag heb mogen zien. dan moet ik denken aan een. zegswijze die.
Ik vrees nldat er in stormnachten als in naar 'theet. uit dat land afkomstig is:: ..Wie
Februari 1.1. weinig lieflijks valt te beleven, eens de schorrebloem heeft geplukt, keert
De vernielde rijshouten zeeweringen midden naar de schorrebloem terug",
in de uitgestrekte vlakte, lieten ten minste Dat wil ik me dan gaarne voor gezegd
aan duidelijkheid niets te wensen over. houden.
op die zomerdag, was het daar ech- S. VAN DER ZEE.
