•LijUr
Vetwormpjes
QfflBOEICENKEUP
DEBRAIIIME
Moeder Fiep kreeg een
groot gezin
Mode -Advies - middag
Raad van Schoonhoven sprak
over toekomst van de stad
Bosjesmannen zijn geel en eten
rupsen en sprinkhanen
„Roei en Zeil" beëindigde een
druk watersportseizoen
Djakarta zwichtte grif voor
communistische eisen
Nu hun de Sobsi met afbraak de
volksrepubliek voorbereiden
t
STADHUIS ADVOCAAT
AT C~)
AAR.
ANNEER.
GOUDSCHE COURANT"
Mode-A dvies-middag
Mode-Advies
Instituut voor Arbeidersontwikkeling
zieb terug en vooruit
Het RlAS-Dansorkest
te Amsterdam
Grootste massaconcert,
ooit gehouden
Het erts zit Antwerpen dwars
Wat verwachten wi|?
De weg naar het
ouderschap
W'V
De strijd over hei
Hoger Onderwijs
Een boeiende detective
POSTZEGELNIEUWS
blNSDAG 29 SEPTEMBER 1953
GOUDSCHE COURANT
CNILLER dan men kon verwachten heeft
de regering de knoop doorgehakt. Vijf
procent ia het geworden
Ziezo. De eerste tijd zal er nog wel wat
over te doen zijn.
Vijf procent. Minder dan de werknemers,
bonden hadden ge,vraagd. Meer dan de
werkgeversorganisaties aanvankelijk wil
den geven. Later zijn deze met een bod van
vijf procent gekomen. Het was een afron
ding van wat het professorale college met
een soort scheidsrechterlijke functie had
berekend. n.l. 4.8 procent. Hebben nu de
^werkgevers aan het langste eind getrok-
ffl^cen Inderdaad heeft de regering het op
de basis van hup bod gezocht. Zij kon
moeilijk anders doen. na het advies op hoog
wetenschappelijk niveau. Als men op korte
termijn raad inwint bij deskundigen, van
wie men kan veronderstellen dat zij de zaak
zowel beheersen als objectief kunnen be
kijken. is het doorgaans verstandig zich
ook aan dat advies te houden.
Gezien de verklaringen van de zijde der
werknemers kan men zeggen, dat van
arbeiderszijde de zaak als een concessie
aan de tegenpartij wordt opgevat.
De secretaris van het N.V.V. heeft dit
maal zijn oordeel In feite nog even voor de
microfoon opgeschort, tot hij meer zou
wegpn. hetgeen in elk geval een verstandige
houding is. Van katholieke werknemers-
zijde verklaarde men zich teleurgesteld. De
woordvoerder van de christelijk georgani
seerde werknemers heeft zijn misnoegen
niet onder stoelen of banken gestoken.
..Millimeterpolitiekheeft hij smalend
gezegd. Kijker had van die zijde meer ver
stand «n minder demagogie verwacht.
Wanneer de regering van 4.8 procent had
gesproken, had Kijker zo iets kunnen be
grijpen. Doch een vakverenigingsman aan
de top moet toch weten, dat één procent
meer of minder een kwestie van bijna
100 millioen is. Zo iemand moet weten,
dat elk procent door de sociale ISsten ruim
118 procent wordt. De loonlasten voor het
bedrijfsleven stijgen niet met vijf procent,
ftijgen met meer. Wgnneer feen zaak
marcheert, is er nog geen kou aan de lucht.
Maar in de bedrijven, zoals er heus al te
veel zijn. waar de leiding verlicht adem
haalt, als Vrijdags de loonzakjes voor het
personeel kunnen worden gevuld, zo met
een gevoel van: Gelukkig.'het is er, maar
hoe zullen wij het de volgende week bij
elkaar moeten harken in die bedrijven is
dat verschil tussen vijf en zes procent heus
geen kwestie van millimeters. Het is mooi
Eraten van slaafse onderwerping aan
oude cijfers, doch je moet als patroon van
een loonintenaief bedrijf maar eens voor
de koude cijfers van je balans, je verlies-
#n winstrekening en je belastingbiljetten
ritten
Het nu voor de eerste maal. dat de
regering in deze materie het laatste woord
heeft moeten spreken. Tot nu toe was men
het onder het vaandel van de Stichting van
de Arbeid steeds eens kunnen worden. Op
timisten durfden wellicht toch hopen op
een voortduren van de samenwerking in
dit.college, doch wanneer er van werk
nemerszijde zulke dingen dadelijk worden
uitgeflapt, moet men voor deze samenwer
king beducht worden.
Wij krijgen dus met 1 Januari loonsver
hoging. Die verhoging zal in verreweg de
meeste gevallen de toeneming van het
huurbedrag verre overtreffen. Kijker zou
toch willen waarschuwen voor overdreven
verwachtingen aangaande het effect. Ga er
nog maar niet vast eentje op nemen, lezer.
Dat kan mijnheer Fiscus doen. want dank
zij de progressie vaart hij het beste bij
elke verhoging van de nominale lonen.
Men bedenke echter wel, dat dez.e ver
hoging een zeer bijzonder karakter heeft,
doordat zij zo lang van te voren is vast
gesteld. Bij de vorige loonronden was dat
anders. Die kwamen zo'n beetje uit de
lucht vallen. Nu weet men het drie maan
den van te voren. Men heeft dus zo prach
tig de tijd om haarfijn uit te rekenen, hoe
men alles kan doorberekenen. Kijker is er
heilig van overtuigd, dat precies met de
verhoging allerlei tarieven en allerlei prij
zen zullen worden verhoogd. Men kan nu
zo heerlijk overleggen. Alle motieven tot
een verhoging kunnen zo mooi worden uit
gespeeld. Zelfs bedrijven die er nu nog niet
aan denken, zullen door het algemeen ver-
hogingsenthousiasme worden meegesleept.
En in menig geval zal het doorberekenen
ook de enige weg zijn om een zaak ren
dabel te doen blijven.
De arbeidersvrouw stelle zich niet te veel
voor Maar goed, misschien zal het toch iets
ruimer worden. Ons nationaal inkomen
stijgt immers De reële koopkracht kan
enige millimeters omhoog gaan. Er is één
groep, die zich zeker niets voorstelt, 'dat
zjjn de mensen, die nergens vijf procent
meer kunnen vragen. De .vergetenen'' De
mensen, die voor zichzelf wilden zorgen
en die niet van Vadertje Staat afhankelijk
behoefden te zijn. Geen vijf procent Wel
de tariefverhogingen, die om die vijf pro
cent als paddestoelen uit de grond zullen
rijten
Is er dan niets voor hen te doen 1 Voor
teer veten inderdaad feitelijk niéts. Maar
misschien toch wel iets in fiscaal opzicht.
Want velen van deze mensen betalen nog
belasting. Als zij leven van hun rente, be
talen zij zelfs bij een betrekkelijk klein in-
komeh van slechts enkele duizenden gul
dens zeer veel. En een inkomen van een
goede tweeduizend gulden wordt nu toch
wel als het uiterste minimum beschouwd.
De meesten van deze categorie zijn niet
jong- Is er geen compensatie voor hen te
dCheppen door voor 65-jarige met een in
komen. dat bijv. beneden de ƒ3000 blijft,
een ander tarief in te stellen, waardoor
zij geen of slechts zeer weinig belasting
behoeven te betalen De fiscus maakt, als
Kijker goed ia ingèlicht. voor de ouden van
dagen reeds een onderscheid in die zin, dat
een ongehuwde van boven de 65 belasting
gaat betalen op basis van een gehuwde
zonder kinderen. Er wordt dus al onder
scheid gemaakt. De inspecteur let reeds op
de leeftijd
Veel zal dit in geld niet uitmaken, maar
vooral het psychologisch effect zal zeer
groot zijn. De vergetenen zullen plot# mer
ken. dat er voor hen toch Iets wordt ge
daan. in elk geval dat zij jn hun ouderdom
niet meer zo geplukt worden De jongeren
zullen wat meer lust krijgen om te sparen,
want het loon der spaarzaamheid zou stij
gen. En iets mag er, na zoveel loonronden,
voor deze categorie toch wel worden ge-
KIJKER.
TWEEDE BLAD - PAGINA I
BURGERLIJKE STAND
Geboren: Christina Apoionia Maria. d. v.
W g. Janaeen en M. G. Kroone, Wlelewaal-
etraat 57: Cornelia, d. van C. W. Spek en C.
A. Revet,Moordrechtse Verlaat 14; Willem,
r. va« H. Berckenkamp en J. J. van Wijk,
Chriat. Huygensstraat 107; Louiae Nelly, d.
van A. J- Koster en M. A. Jansen, J. P.
Heijestraat 10; Maria Anthonia. d. van L.
Gorissen en S. M. van Bruggen. Onder de
Boompjes 23; Bernardua Johannes, z. van
D G van Waas en J.' Klinkjen, Graaf van
Bloisstraat 41: Johanna Maria, d. van J. Kok
en J. Moed, Kon. Wilhelminaweg 317; Theo-
dorua Jozef. z. van J. C. de Jong en M.
Woordmeijer, Kon Wilbelmintweg Ne
lls. d. ven G. Pelsgreel en J. v. d. Klis, Rei-
''ovér'^Ua KI sas Otto, 55 leer; Hendrik
de Koning, M jaar.
Een groot urgentieprogramma
SCHOONHOVEN. De raadsleden Van Schoonhoven hebben in de gisteravond ge-
honden raadsvergadering gesproken over een urgentieprogramma met wensen van
uiteenlopende aard dat B. en W. hebben opgesteld sla onderdeel van een verseek-
schrift aan de ministers van binnenlandse saken en financiën, om te trachten een betere
finaneiële verhouding tussen het rijk en de gemeente voor de jaren 1953, 1954 en 1955
te verkregen.
Burgemeester J. Aten ici, dat de gemeente al jaren in sorgen verkeert. Z|j staat
vobr sware opgaven, plannen, die moeten worden uitgevoerd, wil Schoonhoven dea .technische uiteenzetting, waarbij hij zich
Plaats in de streek, die het sich indenkt, bereiken. De mogelijkheden tot deze ontwjk-
keling sijn er. Daarom hebben B. en W. een, zoals werd gezegd, ..millioenen-nota"
opgesteld. Op dit urgentieprogramma *ün vele posten gezet, die zeer globaal zUn ge
nomen. Burgemeester Aten zei voorts, dat vooral geen verwachtingen moeten worden
f»W jkt °Ter bepM|5le "h®"- In dezelfde geest spraken de wethouders C. Peerbolte
(P.v.d.A.) en mr D. Slager (Kiesver. Schoonhoven), die ook wezen op de onbevredigende
financiële verhouding tussen het rijk en de gemeente.
In principe besloten tot
bouw van badhuis
Wat Schoonhoven zo al op het verlang
lijstje heeft ataan? Het komend jaar zou het
graag komen tot de stichting van een bad
huis, waarvoor f 60.000 op de begroting is
gezet. Het waterleidingbedrijf zal door de
uitbreiding van het buizennet veel geld vra
gen. de zuiveringsinstallatie moet worden
verbeterd, wegen moeten worden verlengd
en aan de Provinciale wegen worden aange
sloten. De Nes heeft dringend een nieuwe
bestrating nodig en een trottoir kosten
25.000. De binnen- en buitenvloeddeuren.
de vloer e.d. van de havensluis moeten wor
den vernieuwd/een werk dat naar schatting
f 80.000 kost. Graag zou het gemeentebestuur
de subsidies aan verschillende plaatselijke
verenigingen verhogen, iets. wat naar de
mening van B. en W. dringend nodig is.
Rioleringen en bestratingen moeten worden
verbeterd. De Scheepmakershaven heeft een
verbetering nodig, de aanlegsteiger'buiten de
Veerpoort levert gevaren op. Er zullen kos
ten moeten worden gemaakt voor krot
opruiming. Het college van B. en W. zou de
raad graag voorstellen tot aankoop over te
gaan van gronden in het uitbreidingsplan
aan de Opweg 100 000 zal er ongeveer
voor nodig zijn. Ook aan de scholen moet
veel worden verbeterd een centrale verwar
ming voor de rijkskweekschool, een nieuw
leslokaal aan de Kon. Emmaschool. die
nieuwe banken nodig heeft en een betere
verlichting. De beide u.l.o.-scholen in*
Schoonhoven moeten worden uitgebreid
in totaal zal dit ongeveer f 55 000 eisen
een nieuw gymnastieklokaal 80 000 .s
hard nodig, evenals de aanleg van sport
terreinen, waarvoor B. en W. in 1954 globaal
genomen 60.000, in 1955 30.000 en in 1956
35.000 zouden willen reserveren.
Een Industrieterrein
Dat is het verlanglijstje voor 1954. Grote
wensen heeft het gemeentebestuur voor de
volgende jaren. De aanleg van een industrie
terrein met insteekhaven is van groot be
lang. Het stadhuis moet worden verbouwd,
omdat er een tekort aan ruimte is, er zal
dan een politiebureau moeten komen.
Schoonhoven heeft nodig een gebouw, waar
in alle verenigingen, die zich bewegen op
het terrein van de gezondheidszorg, onder
dak kunnen krijgen. De veerstoepen Schoon
hoven en Gelkenes moeten worden ver
beterd. de Scheluwebrug moet worden ver
nieuwd, de begraafplaats moet worden uit
gebreid, 130 000. Kortom, de Zilverstad wil
al het mogelijke doen om het gunstige pers-
jectief, dat zich voor Schoonhoven ontwik-
celt, tot werkelijkheid te maken.
De heer R. Bron (C.H.) zei naar aanleiding
van het Urgentieplan, dat eerst bij hem de
gedachte was opgekomen aan een oud huis,
waarvan het dak moest worden vernieuwd,
de grondvesten moesten worden gerestau
reerd, kortom, waaraan zoveel moest wor
den gedaan, dat het beter was het huis af
te breken. Als Schoonhoven ook maar niet
zo'n huis is. waaraan zoveel moet worden
gedaan, sprak hij. Maar ,de tweede gedachte
was die aan het vele, omvangrijke werk, dat
het college van B. en W. en hun mede
werkers van de verschillende diensten moe
ten hebben verzet om tot de aanbieding van
deze nota te komen.
In dezelfde geest sprak de heer W. C. van
Iperen (Kiesv. Schoonhoven). Ook hij sprak
woorden van lof tot B. en W. Maar, zelde hij,
misschien is het goed een volgend keer nog
dieper de nadruk te leggen op de structurele
verandering, die Schoonhoven heeft onder
gaan, door een toenemende bevolking, waar
door de stad buiten de wallen groeit, de
vestiging van een garnizoen en de toene
mende werkverruiming Voor mij is de volg
orde van een urgentielijst: stadsuitbreiding,
het scheppen van werkgelegenheid, woning
bouw. scholenbouw, het uitvoeren van nut
tige dingen, het uitvoeren van prettige
dingen.
Ook een gfiulokaal
Een stap tot verwezenlijking van de plan
nen deed de raad reyds. Even te voren werd
met algemené stemmen in principe besloten
tot de bouw van een badhuis annex gym
nastieklokaal. Tot I April mocht de bevol
king van Schoonhoven gebruik maken Van
de militaire douche-inrichting, maar daar
het garnizoen veel groter is geworden, kwam
aan dit privilege, dat zes jaar heeft geduurd,
een einde. Ook aan een tweede gymnastiek
lokaal bestaat grote behoefte. Twee-en-
twintig lesuren per week komen de scholen
aan lichamelijke opvoeding te kort. De heer
N K. Kok (A R had enige bezwaren tegen
de gecombineerde bouw. maat ook hij kon
zich met het voorstel van B. en W. ver
enigen. Het is de bedoeling, dat het badhuis
annex gymnastieklokaal aan de Spoorstraat
komt. Het streven is er* op gericht, dat het
gebouw het volgend seizoen gereed zal zijn.
Voorts besloot de raad tot de bouw van
een rijwielbergplaats ten behoeve van de
Rijksvakschool. Het woonhuis-winkelpand
op de hoek van de H. A. Schreuderstraat en
Adam van Vianenstraat werd verhuurd aan
heer J. Zwijnenburg. Als lid van de
commissie tot wering van het schoolverzuim
werd in de vacature, ontstaan door hét over
lijden van de heer P. Gorter, gekozen de
heer W. Kok.
I Goudse Fotoclub begon
het seizoen
Voor de Goudse Fotoclub heeft gister
avond in „De Reünie" de heer J. 'G. Beer-
nink uit Den Haag een lezing gehouden
over ..Fotocritieken". een lezing, die zoals
de inleider betoogde, ten doel had door
juiete voorlichting de compositorische ele
menten op de voorgrond te doen treden en
te versterken.
Om het geheel voor de talrijke toehoor
ders overzichtelijk te maken, werden for
mulieren rondgedeeld, waarop in korte
trekken -de ..Tien Geboden" van de foto
techniek waren samengevat. Aan de hand
hiervan gaf spreker een vlotte, populair-
een vurig aanhanger toonde van wijlen W.
van Konijnenburg, de tekenaar en graficus.
In de pauze was er gelegenheid tot inzage
van binnen- en buitenlandse literatuur op
fotogebied. Tevens werd een moderne tijd-
schakelaar uiteengezet.
Na de pauze gaf de heer Beernink critiek
op enkele door leden meegebrachte foto's.
Door middel van eenvoudige voorbeelden
wees hij op gemaakte fouten. Soms werden
foto's van groot formaat gereduceerd tot
prentjes, die een groot passepartout nodig
hadden om geëxposeerd te kunnen worden.
De voor het podium gebrachte vergrotin
gen werden op verschillende wijzen belicht,
zodht alle lichtaspecten besproken werden
Ten slotte concludeerde spreker nog. dat
de Goudse Fotoclub gedurende haar 5-jarig
bestaan zeker iets bereikt heeft,
Volksuniversiteit hoorde
(Advertentie)
■.iri'1 Niet uitdrukken. Ze verdwijnen-
üpr spoedig en spoorloos wanneer M
U ze een paar maal bef met -JU
•- het bekende huidgeneesmiddel
In de familie Airedale-Terrier is een ge
zinsuitbreiding met zeven léden een zeld
zaamheid. De Boelekade kan .er trots op
zijn, de heer en mevrouw Steentoeek even
eens, maar de moeder trekt er zich niets
van aan. Fiep besnuffelt wel wantrouwig
elke bezoeker, die aan de bel trekt en scha
kelt over tot een agressieve houding als de
belangstelling zich richt op een kist in de
keuken. Daarin huizen de zeven jonge sprui
ten. Zo nu en dan klimt er eens eentje bij
toeval op de rug van zijn broer en tuimelt
op het zeil onder een koor van schrille aan
moedigende kreten Het hele huis ligt vol
zaagsel en de stofzuiger gonst de ganse dag.
Rioleren van bouwgrond
in Noorderkwartier
B. en W. hebben hedenmorgen aanbesteed
het rioleren van de bouwgrond in het Noor
derkwartier. gelegen tussen het St. Jozef
paviljoen. de Fred. Hendrikstraat en de
Graaf Florisweg. Er waren 6 inschrijvers.
Laagste was de firma H. E. van Deest. v.h.
Goadse Aannemings Mij te Gouda, voor
f 68 800. op één na laagste C. A Langeveld
te Alphen a d. Rijn voor I 70.600 en hoogste
Bontebals Aannemings Mij te Reeuwijk voor
f78 970. De begroting bedroeg 56.000. De
gunning is aangehouden.
Ook bestuursleden
aan de slag
Zondag besldot de roei- en zeilvereniging
..Gouda" het seizoen met een zéér geslaagd
watersportfestijn. In de morgenuren hebben
de bestuurderen van de twee«Goudse water
sportverenigingen hun krachten gemeten in
een team-wedstrijd, welke ook dit jaar door
„Gouda" werd gewonnen. Deze wedstrijd
heeft een zeer leuk verloop gehad Er is door
beide groepen tot het laatste moment een
strijd gevoerd zoals men zelden heeft gezien.
In de voorhoede werd de strijd uitgevochten
door Hoekwater van Elfhoeven en Both en
Hofkamp van Gouda. Hoekwater heeft bijna
de gehele wedstrijd de leiding gehad, maar
op het laatste rak verspeelde hij zijn voor
sprong aan A. Hofkamp. Aangezien in een
groepswedstrijd elke plaats punten oplevert
werd er volgehouden tot de laatste meter.
In het middenveld werd daardoor van de
laatste boei tot de finish een loefduel ge
leverd. dat buitengewoon aardig was om te
zien.
Des middags waren er onderlinge wed
strijden, die wederom een zeer grote belang
stelling genoten. De oranje baan leverde een
zeer lang kruisrak op. waar iedere stuur
man zijn kunnen ten toon kon spreiden.
Zo liet Nic. Both zien dat hij zijn valk zeer
goed in bedwang heeft. HU kwam met een
heel mooie voorsprong binnen. Fer Pruym-
boom zeilde zijn Zwarte Vleer weer keurig.
Het is voor deze O-jollen zeiler te hopen
dat de aanvullhpg in deze klasse hem meer
concurrentie zal opleveren in de toekomst.
Rob van Wijnen werd tweëde in deze klasse.
Henk Verdonk toonde in de Vrijheids
klasse zijn superioriteit weer eens. Na een
matige start wiit hU zich naar de eerste
plaats op te werken, om daarna zUn voor
sprong te vergroten. In de eerste ronde heeft
A. Hofkamp, die tweede werd. het hem
echter moeilUk genoeg gemaakt. P. Mac-
daniel werd derde.
Np een keurige start yiel de Zestien Kwa
draat klasse al vrij spoedig uiteen. J. Gulde-
mond liep steeds verder uit. Het is te hopen,
dat deze zeiler, die te sterk is voor deze
klasse spoedig overgaat naar de A-afdeling.
Dokter P. Rafaël werd tweede op vrU korte
afstand gevolgd door Eric Lopes Cardozo
In de A-afdeling van deze klasse is een
felle strijd geleverd tussen een en twee. en
tussen drie en vier Met een gering verschil
bleef Theo van Eyk meester over zijn klasse.
Ab Spruyt werd op eervolle wijze tweede.
Jac. de Jong was B. van Veen net iets te
vlug af en bezette de derde plaats.
Met een matige wind bleek Hans van Eyk
niet te houden voor zijn tegenstanders in
de B M.-klasse B. Hij kwam met een zeer
grote voorsprong binnen. Geheel anders was
dit in de A-afdeling Hier streden Hen
Natte en John Duchateau het pas op het
laatste rak uit. welke strijd in het voordeel
van de eerste werd beëindigd. Ook Adri Pels
liet zien dat hU al zün concurrenten met een
matige wind de baas is in de twaalfvoets-
jollen en met een ongekend grote voorsprong
ging hU als eerste over de lijn. In de jeugd-
klasse was Piet Lems al zijn oudere con
currenten te vlug af. Marjo van Tienhoven
werd met een kleine achterstand tweede en
Hans Tigchelaar kon ditmaal niet verder
komen dan de derde plaats.
Bij de prUsuitreiking liet de voorzitter.
,mr.J. A. van Bronkhorst het seizoen de
revue passeren ep zei dat het hem een ge
noegen was in hét oude gebouw voor de
laatste maal de prijzen te kunnen uitreiken.
MARKTBERICHTEN
KAASMARKT BODEGRAVEN.
29 September Aangevoerd 181 partijen
le kwaliteit 2.17—2.26. 2e kwaliteit f 2.10
—2.11 extra tot 2.40 per kg. Handel kalm.
En toch kijkt mevr. Steenbeek telkens vtr-
tederd in de „wieg". NatuurlUk wordt Jok
de moeder met alle zorgen omringd. Vlak
voor en na de grote gebeurtenis heeft Ide
dierenarts ©en paar keer er zich mee bemoeid
en het menu is precies voorgeschreven.
Met trouwhartige, ietwat melancholieke
ogen. kijkt het zevental over de rand van
de kist de wereld in. 't Is te hopen, dat ze
nergens honds zullen worden behandeld.
Schilder Pourbus en de
Gebroeders Crabeth
Over de schilder Pourbus naar aanleiding
van het feit, dat een schilderij van hem is
gegeven aan het museum „Het Catharina
Gasthuis", schrijft men ons:
Pieter Pourbus is. als hij in 1510 geboren
is en in 1580 overleden een tijdgenoot van
Dirck en Wouter Crabeth, de beide glaze
niers van de St Janskerk. Dirck moet im
mers omstreeks het jaar 1505 geboren zijn
en Wouter waarschijnlijk een 15-tal jaren
later.
De vader van deze broers is Pieter Cra
beth. Het is op grond van de oude arehief-
gegevens aannemelijk, dat deze omstreeks
1507 vanuit Rijssel (Noord-Frankrijk) emi
greerde naar Gouda waar hij in 1511 een
huis aan de Zeugstraat kocht, waarschijnlijk
ter plaatse van het tegenwoordige nummer
54 van kaashandel De Bruijn.
Vader Pieter Crabeth is een generatie
ouder dan Pieter Pourbus. In zekere zin
zijn-zij tegenhangers: Pourbus trok in 1338
uit zijn geboortestad Gouda naar Brugge
in Vlaanderen. Crabeth trok omstreeks 1510
als ..Pierre Crabais. fils de Thierry, maitre
verrier" uit het Waalse Lille (Rijssel) om in
Gouda in 1511 als ..Pieter Dircxz de glaes-
maecker" in de Eigenboeken te worden ver
meld.
Oude archiefstukken uit het jaar 1560 en
bewaarde tekeningen van Lambert van
Noort uit diezelfde tijd maken aannemelijk
dat deze schilder samen met de glazenier
Digman (beiden uit Antwerpen) de oorspron
kelijke „Maria Boodschap" van Glas 10 in
de St. Janskerk heeft gemaakt. Het is on
waarschijnlijk. dat dit van Dirck Crabeth
was. Het oorspronkelijke glas bestaat niet
meer In 1655 is het door Daniël Tomberg
geheel vernieuwd.
Onder drankinvloed
aan het stuur
Het O.M. bij de verkeerskamer van de
rechtbank te Rotterdam vroeg vrijspraax
voor de 40-jarige autohandelaar Ifc S. uit
Stolwijk, die verdacht werd, dat hij op 6
Augustus 1.1. te Gouda onder de invlced van
alcohol een auto zou hebben bestuurd op de
Bodegraafsestraatweg.
Een week onvoorwaardelijke gevangenis
straf werd geëist tegen de 29-jarige koper
slager J. G., uit Ouderkerk a.d. IJssel, ver
dacht op 26 April 1.1. te Lekkefkerk een auto
te hebben bestuurd, terwijl hij door alcohol
gebruik niet in staat mocht worden geacht
als bestuurder op te treden.
Eenzelfde atraf werd gevraagd legen de
62-jarige Goudse opperman A. E. D., die op
20 Maart 1.1 in zijn woonplaats op het Sta
tionsplein door de politie werd aangehou
den. toen hij dronken op zijn fiets zat.
Veertien dagen onvoorwaardelijke gevan
genisstraf luidde de eis tegen de 27-jarige
schipper W. de Wuit Ouderkerk a d. IJssel
verdacht ie Gouda op de Markt op 15 Maart
dronken op de fiets te hebben gereden.
over mr Regout's tocht
We hebben op een gedeélte van onze reis
een zonderlinge passagier gehad. Dat was
een Bosjesman-vrouw. De Bosjesmannen
behoren tot een reststam van Afrika, 't Zijn
geen negers, ze zijn niet zwart maar geel.
•Ze hebben Mongoolse trekken en hun taal
is een merkwaardige kliktaal. Doch ze heb
ben nog iets merkwaardigs. Daar waar nun
rug eindigt hebben ze een bult zitten, ten
minste de vrouwen. Zo'n bult doet dezelfde
dienst ais de bult van een kameel. In tijden
van voedselschaarste en zulke tijden zijn
er dikwijls slinkt de bult. Deze vrouw
reed in onze auto mee onV ons de weg te
wijzen naar een Bosjesmannennederzetting.
Vanwege haar abnormaal zitvlak kon ze
niet tussen ons zitten, dus zetten we haar
achter ons. Ze zat voortdurend met zich
zelf te praten, wat een welkome afwisseling
voor ons was op die eentonige tocht door de
steppe. Opeens hield ze met praten op en
begon een pijp te roken. Doch toen kwam
de narigheid. Evenals bij vele Oosterse vol
ken veroorzaakte het roken bij haar een
overvloedige speekselafscheiding. Om de
veertig a vijftig seconden wordt er gespuwd.
Onze passagiere deed dat tussen ons door
uit het raampje.
„Hé", riep m'n vrouw, „jij moenie spoeg-
nie. dat is baie vies!". Ze glimlachte met al
haar tanden bloot en het hielp niet. Zf kon
het niet laten en ze verstond trouwens geen
Afrikaans. We waren blij. toen we de neder
zetting bereikten, waar we hartelijk werden
ontvangen.
Slechts twee weken regen
Dit is een van de vele belevenissen van
mr drs Th. Regout op zijn tocht van Kaap
stad door de Kalahari, de Kongo en de Sa
hara via Marokko naar Spanje. Hij vertelde
er gisteravond van voor de leden van de
Volksuniversiteit, die zich nog goed zjjn
bezoek van het vorig jaar herinnerden,
toen hij verhaalde van zijn avontuur in de
Sahara. De Bosjesmannen wonen in een
gebied, dat honderd jaar geleden nog een
meer was. Daarover voer toen Livingstone.
Nu is alles droog en dor. Twee weken per
jaar regent het er. Dan verzamelt men liet
water in de schalen van struisvogeleieren.
De rest van het jaar behoedt mert zich voor
uidroging door het eten van een sappige
vrucht, een soort meloen. Het menu van de
Bosjesman bestaat verder uit rupsen, lar
ven. slangen en sprinkhanen. Gazellen
doodt men met giftige pijlen. De woningen
zijn eenvoudige hutten of nog eenvoudiger
windschermen. Zij zijn beslist geen wilden:
ze kijken vrij verstandig en hebben gevoel
voor humor. In hun gebied ligt de grootste
meteoorsteen ter wereld: 60 000 kg getWcht,
bestaande uit 99 procent nikkelijzer.
Een andere bezienswaardigheid is de reu-
zenplant: Welwitschia. met een wortel» van
niet minder dan negen meter en twee bla
deren, waarvan mr Regout de ouderdom
op tachtig jaar schatte.
De heer Regout is een goed verteller,
maar nog boeiender dan zijn woorden zijn
z'n gekleurde filmopnamen. In twee uur
tijd voerde hij zijn toehoorders door Afrika,
Men zag ontmoetingen met olifanten, anti
lopen, gazellen en struisvogels. Men pau
zeerde even bU de VictoriawatervaUen en
dan kreeg men ineens een uitnodiging om
Pygmeeën-dorpje te bezoekelt. Men
werd er ontvangen het kan daar in
Afrika blijkbaar niet anders met zang en
dans.
Ontmoeting met Mokum
In een van de reservaten ontmoette de fa
milie Regout een rasechte Amsterdammer.
Het was 32 jaar geleden, dat hij in Holland
(Advertentie)
10 winnaars In onza wedstrijd-
A DE BRUIJN
Zeugstraat 54
Zie etalage
Huldiging van mevr.
Van Üantzig-Melles
Het comité, da't zich hier gevormd heeft
m mevrouw J. v DantzigMeilis «ls
waardering voor haar arbeid als raadslid
en wethouder te huldigen, heeft een bij
eenkomst. waarin het aan zijn voornemen
gevolg wil geven, bepaald op Dinsdag 6
October om 8 uur in „Kunstmin" Aan mevr.
Van Dantzig zal een door de Goudse kunst
schilder H. Jan Schouten geschilderd por
tret worden aangeboden. De bijeenkomst is
toegankelijk voor ieder, die tot het hulde
blijk heeft bijgedragen.
was geweest. De man kqn zijn ogen niet ge
loven. toen hij daar plotseling voor zijn
winkel de enige winkel in het reservaat
een auto zag met een Hollandse vlag en
het nummer HX 21425.
„Hoe is het mogelijk!" riep hij uit, „er
mag hier geen blanke komen'"-
..We hebben toestemming van dr Malan",
zei de heer Regout.
„Vertel eens gauw: hoe maakt het de
Koningin", wilde de gastheer weten. En
toen werd er tot diep in de nacht gepraat.
Verder ging de tocht: door woestijnachtige
kustgebieden naar Windhoek, de hoofd
stad Van Zuid-West-Afrika, langs de dia-
mantmijnen. door de wouden van de Kongo,
door de wildparken („als er geen reserva^
ten voor de wilde dieren worden aangelegd,
dan heeft de mens binnen afzienbare tijd
de laatste leeuw en de laatste giraffe dood
geschoten"), door dorre zandvlakten, met
primitieve overzetveren over traag stro
mende rivieren en 3000 km door de Sahara.
Vreemd: midden in de woestijn staan ben
zinepompen. De natuur is afwisselend uit
bundig van kleur en vorm of naakt, dor
en de mens vijandig. Prachtige voorbeelden
van neger-huisvüjt zag men en ook de Per-
sianer. Deze dure bontjas wordt gematfkt
van de huid' van zwarte lammeren. Op de
dag van hun geboorte worden de beestjes
daarvoor geslacht.
De familie Regout, vader, moeder, zoon
twee dochters, kwam via Algeciraa
Spanje binnen. Vandaar over Parijs naar
huis.
Er is maar één
Bij ons bezoek aan vreemde volken is
ons telkens opgevallen, dat ieder volk het
zijne het beste op aarde vindt. Bij de Ban
toenegers betekent het woord Bantoe: de
mens bij uitstek Een andere negerstim
noemt zich zonder blozen: de mens! En hoe
Engelsen. Fransen en Duitsersover zichzelf
denken, hoef ik niet te vertellen. En daar
om kan ik aan het eind van mijn reis rustig
zeggen: „Er is maar één Holland".
Bij de opening van het seizoen heeft de
voorzitter van de Volksuniversiteit, dr H.
Vixseboxse. gewezen op de versnippering,
die er op cultureel gebied in Gouda heerst.
Er zijn verenigingen, welker doelstellingen
voor éen deel evenwijdig lopen. Hij opperde
de mogelijkheid tot samenwerking en gaf
de raad deze mogelijkheid te onderzoeken.
Er was veel belangstelling voor deze
avond.
31 sr»t. en I Oct., 2 en 7.45 uur Vrije
Evans. Gemeente: Conferentiesamenkomsten,
sprekers ds J. J. van Petegem, ds J. Verboom
en ds H. F. Huson. leider ds J. I. van Wijck.
2j bot. uur Coornhert Gymnasium: ope
ningsavond Humanistisch Verbond, optreden
mevr. Mies Reyne ms| declamatie over „Vrou
wen uit de Nederlandse letterkunde".
28 Sept. l uur, Geref. Kerk: Jubileum-con
tactavond Ned. Chr. BUndenbond.
31 Sept. 3—5 uur Café Thalis: Receptie A. H.
Kullk ter gelegenheid heropening gerestau
reerd café.
30 Sept. I uur De Kroon: Derde lesavond
scheldsrechterscursus Afd. Gouda K.N.V.B.
3» Sept. uur. Technische School: Ledenver
gadering vereniging „De Ambachtsschool voor
Gouda en omstreken
M Sept. 0 uur Nieuwe Schouwburg: Opvoe
ring ..Wiener Blut" door Hoofdstad Operetta.
1 Oct. I uur Veemarkt-restaürant: Filmvoor
stelling Ned. vereniging tot bescherming van
dieren, ter gelegenheid van Wereld-dierendag.
2 Oct. uur De Beursklok: Filmavond voor
emigranten Passagekantoor {fésta en trans en
C°2 Oct. uur Central: Kaartavond „OlWmpla^
3 Oct. s uur Kattensingel: Start Goudse Stn-
gelloop-estafette.
Bioscopen
Schouwburg: De terugkeer vaj), Öon Camillo.
alle leeftijden
Thalia Ik beken. II jaar. Dinsdag en Woens
dag 2.30—0 uur: Actualiteiten met oi. «prook-
Je van de Gouden Koets.
Reünie: De verboden vrucht. II Jaar.
Aanvang 3 en 1.15 uur.
T entoonstellingen
De Moriaan: t.m. 30 Nov. Tentoonstelling
Goudse tegelschilderijen en Gouds platoel. ge
opend van 10—12.30 en van 1.30—4 uur (Zondags,
Maandag- en Vrijdagochtend gesloten).
A pothekersdiénst
Steeds geopend (des nachts alléén voor re
cepten): Apotheek E. Grendel. Prins Hendrik
straat 15c en Apotheek J. Rond. Kleiweg 71.
Dokterstelefoon: 4020.
I VAT ZULLEN WE ETEN
Woensdag 39 September:
Spek
Krootjes
Aardappelen
Macaronipap
v«n d*
De „Goudiche Courint" gaat voor
de lezeressen van ons blad iets
nieuws brengen, n.l. een
Wij stellen ons voor om voorlopig
deze middag te houden om de veer
tien dagen des Maandagsmiddags
van 2 tot 4 uur.
Op deze middag zullen de dames
op het gebied van de mode alle in
lichtingen kunnen inwinnen. Hoe
graag heeft een vrouw raad welk
model haar het beste zal kleden.
h»Mr.Jhet "lankst maakt, welke
stof of zijde ze zal kiezen enz., enz.
Tevens zal er gelegenheid be-
'"1.om Japonnen, deux-pièces,
mantels en mantelcostuums pas
klaar te laten maken.
De prijzen van dit pasklaar ma
ken zyn uiterst laag gesteld:
J"P°n ƒ7,—
Deux-pièces 7,50
Mantel» g,5y
Mantelcostuums 8,50
De naden van de stoffen worden
met een kartelschaar geknipt, zodat
afwerken niet meer nodig is. Tevens
wordt deze kleding gepast en de
roklengte afgespoten.
Desgewenst kan ook het klaar
stikken van de moeilijke dingen, zo
als kraag, revers, ruimteverdeling
enz. tegen een geringe prijsverho
ging ook geheel geschieden, zodat
men dan in practisch twee uur zelf
de reet kan doen.
Het maken van uw eigen kleding
levert nu geen moeilijkheden meer
op. Het in elkaar stikken van uw
japon blijft slechts voor u over.
Voor dames, die zelf vaardig met
de naald zyn en deze service niet
nodig hebben, kunnen
MAATPATRONEN
worden aangemeten. De priji van
deze patronen bedgaagt:
Japon 2,50
Deux-pièces ƒ3,
Mantels 3^0
Mantelcostuums 3,50
Dames, die een maatpatroon heb
ben laten maken, kunnen gratis ko
men passen en worden ook bij het
krappen van de stof geholpen.
eerste adviesmiddag zal ge
houden worden op Maandag 5 Octo
ber van 24 uur in „De Beursklok"
(ingang St. Anthoniestrant).
Wy hebben in „De Beursklok" een
zaal tot onze beschikking, waarvan
één deel als wachtkamer wordt ge-,
bruikt en het andere deel zal die
nen voor de mode-adviseuse, zodat
u ongestoord, zonder bijzijn van an
deren uw advies kunt inwinnen.
Dames, onthoudt dus:
Maandag 5 October van 2 tot 4 uur
in „De Beursklok", Ingang Sint An-
thoniestraat.
Luitenant-kolonel Soetikno van de veilig-
heldastaf in Kotaradja heeft verklaard, dat
het gezien de toestand in Atjeh nodig is. dat
er maatregelen worden genomen „In de
geest van de verordening van de staat van
oorlog en beleg". (De staat van oorlog en
.Qf-w r'Ia
DINSDAG 29 SEPTEMBER 1953
EERSTE BLAD - PAGINA 3
Twee dagen is Rotterdam gastvrouwe ge
weest voor het Instituut voor Arbeidsont-
wikkeling dat zyn algemene vergadering
hield in het Industriegebouw aan de Goud-
lesingel. Die gastvryheid werd zeer op
prijs gesteld, wat tot uiting kwam in het
inleidend woord van de voorzitter van de
Federatie Rotterdam, de heer G. Sterman.
Het openingswoord' werd gesproken door
de algemeen voorzitter, de heer C. de Boer,
die memoreerde dat het instituut r.a de oor
log grote veranderingen heeft ondergaan.
Het kwam geheel op zichZelf te staan in te
genstelling tot vóór 1940, toen het leiding
ontving van de SDAP en het NVV. Het in
de oorlog sterk geslonken ledei\tal, dat 25 000
bedroeg, heeft het vooroorlogse peil weer
bereikt Voor de eerste maal verleent Am
sterdam een gemeentelijke subsidie terwijl
het Prins Bemhardfonds de inrichting van
het hoofdkantoor te Amsterdam voor zijn
rekening nam. Wethouder A. J van der
Vlerk sprak de hoop uit, dat Rotterdam
naast de materiële groei ook een plaats In
het culturele leven zou innemen en aldus
zou uitgroeien tot een levende en bloeiende
gemeenschap. Waarderende woorden spra
ken nog de heren E. F. Albrècht. secretaris
van de PvdA: Paul de Vries namens het
NVV; J. Koster namens de Ned. Culturele
1 Sportbond; Karl Polster van de Zwitserse
Natuurvrienden; Franz Winkler namens de
Oostenrijkse Natuurvrienden; J. E. Peeters
namens de Vlaamse en Waalse verenigingen
en A. v. d. Busse
Tijdens de tweede zitting, welke Zater
dagavond werd gehouden, werd het beleid
van het centraal bestuur, het bestuur van
de Stichting Natuurvriendenhuizen en van
de redactie van De Toorts en De Stuwing
goedgekeurd. Zondagmorgen waren de deel
nemers bij een cabaretvoorstelling i^n W.im
Sonneveld In het Luxortheater.
Zondagmiddag werd de slotzitting gehou-
D* RIAS-zender is geen lieveling van de
Oostduitse regering. Het is de zender in de
Amerikaanse zone van Berlijn. Er wordt
door dit kanaal veel propaganda naar de
Duitse Democratische Republiek doorge
geven, voor #over de stoorzenders dat toe
laten. De propaganda wordt natuurlijk aan
trekkelijk verpakt en één der beste verpak
kingsmiddelen is lichte muziek. Het RIAS-
dansorkest is dus een politiek ensemble van
belang. Zondagavond heeft het in het Con
certgebouw te Amsterdam onder vrij grote
belangstelling een avond gegeven, gevuld
met de Polydor-Muziek-Revue.
Een groot amusementsorkest, ruim dertig
man sterk, met een uitgebreide violengroep
en een sterke jazzbezetting, die in de
rhythme-sectie betrekkelijk wat arm is. In
decibels uitgedrukt bleek dit orkest 4n
sterk resumerende ruimte wel een tc
per man aan geluid te leveren Men kreeg
de indruk, dat het qua geluid drie volledig
bezette Concertgebouworkesten over de kop
speelt. Aan de arrangementen kan men ho
ren, en aan de instrumenten kon men zien.
(dal de dollars aan dit ensemble niet wor
den gespaard. Het is veelzijdig, beheerst
vooral het gebied van de zgn. symphonischë
jazz, gaf echter ook een demonstratie van
„Swing", die zeer Duits aandeed Verschil
lende Duitse sterren, o.a. de violist Helmut
Zacharias. traden in deze show met wisse
lend resultaat op. De indrukken van de
show moesten op een wat critisch ingesteld
luisteraar nogal gemengd blijven. Het or
kest staat technisch op een behoorlijk" peil,
de arrangementen zijn zeer uitgewerkt,
maar het toont alles zeer weinig oorspron
kelijkheid en persoonlijkheid. Het enig ori
ginele. dat wij bij de leider hebben kunnen
ontdekken, was de «fsluitingspose bij elk
nummer. In elk fortissimo slotaccoord (ter
sterkte van zes concertgebouworkesten)
springt hij op en precies als hij neerkomt,
is het uit. De volgende fase in deze ont
wikkeling kan zijn. dat de dirigent elk num
mer met een stormachtig uitgevoerde hand
stand besluit.
De bijdragen der medewerkende radio
sterren kwamen ietwat in de verdrukking,
doordat het orkest deze vaak overstemde,
terwijl de plaatsing van de microfoons en
het blijkbaar zeer onvoldoende mengen van
het geluid dit negatieve effect, voor zover
het in de zaal terechtkwam, nog verergerde,
Daan Hooykaas was de conferencier van
de avond. Hij moet weieens prettiger werk
hebben gehad.
topte ran Alphen van de R D.Zr krijgt ds
- Moeder Triebeis-beker, uiaarop baar ver-
«niging beslag legde, uit handen van mevr.
Claas. voorzitster van H.D.Z.
den tijdens welke de heer De Boer een in
leiding hield over de wenselijkheid vsn
coördinatie en concentratie in de arbeiders
beweging.
Hij roertioreerde daarbij hoe vroeger prac
tisch iedere kunstuiting voor de arbeider
een onbereikbare luxe was. Pas veel later
is hierin, mede dank zij het gestabiliseerde
socialisme, verbetering gekomen. Maar on
danks het1 algemeen kiesrecht en de betere
vrije-tijdsbesteding is de weg naar allerlei
kunstuitingen, die het culturele leven biedt,
nog lang niet door alle arbeiders gevonden
Het centraal bestuur stelde voor een com
missie le benoemen, dif te zyner tijd over
de mogelijkheden tot coördinatie en concen
tratie een rapport zal uitbrengen. Met alge
mene stemmen werd dit besloten, waarna de
vergadering werd gesloten.
Zaterdagavond is in de Bernhardhal van
de Jaarbeurs te Utrecht, de grootste hal
van Europa, een massaconcert gehouden
voor niet minder dan 12.000 belangstellen
den. Dit aantal is het gróótste, dat ooit
in ona land, en mogelijk ook in Europa,
bij een zaalconcert aanwezig was. zo zeide
voor de aanvang de voorzitter van de
Stichting Stadeontspanning, mr W Derke.
Het concert werd uitgevoerd door het
Utrechts Stedelijk Orkest onder leiding
van Paul Hupperts en door de Maastreechter
Staar onder leiding van Martin Koekei-
koren.
Het U.S.O. voerde werken uit van Sme-
tana. Tsjaikowski en Dvorak. De Maas
treechter Staar een keur van koorwerken.
Vooral machtig klonken door de enorme
ruimte de nummers, die gegeven werden
door de tweehonderd zangera in samen
werking met het orkest het pelgrimskoor
uint Tannhfiuser. het matrozenkoor uit de
Vliegende Hollander en het soldatenkoor
uit Faust. Niet minder indrukwekkend
klonken de twee coupletten van het Wil
helmus, die door de twaalfduizend be
zoekers meegezongen werden en waarmee
de avond werd besloten, nadat Paul Hup
perts en Martin Koekelkoren met kransen
waren gehuldigd «p door Utrechts burge
meester. jhr mr C. J. A. de Ranitz. met
het succes van de avond waren gefelici
teerd.
De acoustiek, dte in de anderhalve hec
tare metende concertzfcalHevoren (per auto)
was nagegaan, bleek uitsj«kend te zijn. De
organisatie vaq het m^saconcert was in
de puntjes, evenals dor aan- en afvoer van
de menigte bezoekeou Hieraan werkte de
Inrichting van de Hal met zijn uitzonderlijk
grote toegangen belangrijk mee
Naar wij vernemen bestaan er plannen
jor een dergelijke culturele manifestatie
i de Bernhardhal voor het volgend sei
zoen met 20 000 bezoekers.
Voordrachtskunst van de jeugd
Zaterdag werden te Bilthoven op een lan
delijke wedstrijd in voordrachtskunst voor
de jeugd, georganiseerd door de stichting
Amicitiade volgende prijzen behaald:
M. Elling (Utrecht). 2 Hilly Tetzner (Bilt
hoven), 3 Lily Adelaar» (Utrecht), poëzie- 1
Johanna van den Berg (Eindhoven): 2 Jane
Radermacher-Schorer (Oud Leusden), 3 An-
nigje Poot (Rotterdam) De publieksprijs'
voor proza werd behaald door Llly Adelaar
(Rotterdam) en voor poëzie door Gerda
De luchtreiziger, die op het vliegveld Pista-
rini bij Buenos Aires aankomt na een lange
en vermoeiende reis. wacht daar een ver
frissende verrassing, Naast de startbanen is
namelijk een zwembad aangelegd, zodat men
direct uit het vliegtuig een duik in het koele
nat kan
Herman Roeloink onderscheiden
Ter gelegenheid van zijn 70e verjaardag
is de toneelschrijver Herman Roelvink be
noemd tot ridder in de orde van Oranje
Nassau. Tijdens een receptie te Rozendaal
bij Velp werden hem door de burgemeester,
baron dOvoy, de versierselen, behorende
bij deze onderscheiding, overhandigd.
Wensen van raadsleden
van de V.V.D.
Zaterdag werd te Utrecht een vergade
ring gehouden van de vereniging van sta
ten- en raadsleden van de Volkspartij voor
Vrijheid en Democratie voor de V V D -
raadsleden uit gemeenten met ongeveer
75 000 inwoners en daarboven, tefr gemeen
schappelijke bespreking van de vraagstuk
ken. welke bij de kpmende begrotingsbe
handelingen aan 'de orde zullen komen.
Op deze vergadering, welke geleid werd
door de voorzitter der vere&iging, de heer
D. W Dettmeijer, uit Den Haag, waren aan
wezig gemeenteraadsleden en wethouders
uit de gemeenten Amsterdam, Rotterdam,
Den Haag. Utrecht, Groningen. Eindhoven,
Arnhem, Nijmegen. Apeldoorn. Haarlem.
I eiden. Leeuwarden. Schiedam, Breda en
Dordrecht.
Naar aanleiding van de moeilijkheden,
welke de gemeenteraden in de practijk on
dervinden met de toepassing van de winkel
sluitingswet, sprak de vergadering de wens
uit, dat de volksvertegenwoordiging op korte
termijn deze wet zal willen ^herzien.
Het verkeer- en parkeervraagstuk in de
grote gemeenten gaf aanleiding tot de wens.
welke van vele zijden werd ondersteund, dat
de gemeenten zouden overgaan tot de aan
leg van verkeerstunnels voor voetgangers
en fietsers op drukke oversteekplaatsen,
welke dan tevens als schuilkelders zouden
kunnen dienen. Als oplossing van de steeds
toenemende moeilijkheden bij het verkeer
in de binnensteden werd o.m. gezien de
aanleg van ondergrondse spoorwegen, waar
bij als eerste gedacht werd aan de ver
binding tussen de centra van Den Haag
naar Amsterdam.
AARDAPPELBEITRS ROTTERDAM.
Rotterdam. 21 Sept. Klelaardappelen 35 m m.
opwaarts Eigenheimers 12.00—13 00. Bint
jes 10.2510 50: Bevelanders 11 00— f 12 00:
Meerlanders 10 00-/ 10 50; IJselster ƒ8 00
Voeraardappelen 2 50— 3 00. prijzen be
rekend per 100 kg
Het besluit van het Belgische staalbedrijf
Ougree-Marihaye om het Zweedse erts met
meer via Antwerpen maar over Rotterdam
in te voeren, brengt de Relgische bladen
nog steeds in bqroering. Zo schrijft het Ant
werpse blad La Metropole vanmorgen,
dat de zaak Ougree-Marihaye geen locale
aangelegenheid is, doch het gehele land ter
harte gaat. Het blad wijst erop. dat ook
andere firma's de Antwerpse haven reeds
in de steek hebben gelaten ten gunste van
haar Antwerpse concurrent. Onder andere
wat dë granen betreft blijken bepaalde 'on
dernemingen aan Rotterdam de voorkeur
te geven, hoewel de ontschepingstarieven
voor onverpakte goedereh in Antwerpen
niet hoger zijn dan in Rotterdam. Het is
echter mogelijk, dat als gevolg van het op
treden van de dienst voor de regeling der
binnenvaart, de bevrachtingsk'osten dikwijls
Twee groepen cricketers, één bestaande uit
leden van het Hogerhuis in India, en één uit
leden van het Lagerhuis, hebben te New
Deïhi een wedstrijd gespeeld. De opbreng
sten waren bestemd voor een liefdadig doel.
De Eerste minister van India, Pand{t Nehroe
frechts) en Generwal Rajendrasinhji. waren
de aanvoerders van de grbepen.
J an Jaap Winds
w|)?". verschenen bij de i
„Wat verwachten
IH Itgeverij O Is te r-
wljk te s Gravenhage, gaan na de eerste ken
nismaking inderdaad verwachtingen utt. Ma$r
Inlet zodra plaatst hij zijn hoofdpersoon. q«
sterke, artistieke, spoedig fel en diep geraakte
|Edo Vegter in het z g. volle leven voor z'n
„struggle for live", of het gaat mis. De schrij-
-ver verliest zich in realistische of gewild rea
listische beeldspraken en tafreeltjes. die ten
gevolge van de religieuze grondtoon van het
boek verwarring stichten. Hij komt in een
streven naar iéts bijzonders niet verder dan
tot practisch nogal onschuldige liefdesperike
len. welke zich echter niet zonder enige re
serve laten aanvaarden.
Als coup de foudre laat hfi ten slotte de
derde vrouw, die zich aan Edo als een engel
openbaart, in een steekvlam van jalouzie per
ongeluk de ogen van de jonge kunstenaar uit
branden. Wat mag men nu verder verwachten
voor de blinde? Hij trouwt met de boetvaar
dige, nadat deze zich heeft laten acheiden
van een ook al niet bijster geslaagde echt
genoot.
En dan zijn des lezers allereerste verwach
tingen de bodem ingeslagen I
We willen graag een baby", luidt de Ne
derlandse titel van eert boekje dat de doktoren
R. A. Klein en B. 3. Schumann hebben samen
gesteld en dat de arta C. H. A. Westhoff voor
Nederland heeft bewerkt. „We willen graag
een kindje!" hartekreet van vele gehuwden,
die hun grootste wens het ene Jaar na het
andere niet in vervulling zien gaan In het
boekje wordt betoogd, dat in menig hula kin
dervoetjes zouden rondtrippelen en kinderitem
men zouden worden gehoord, wanneer de vol
wassenen. die er wonen, sommige dingen had
den geweten of beter geweten. Het boekje
wil een leidsman zijn voor pasgehuwden en
voor degenen, die reeds Jarenlang zijn ge
trouwd zonder dit ze. met alle verantwoorde
lijkheid. ook de vreugden van het ouderschap
hebben leren kennen. Misschien betekent het
voor sommigen uitkomst, hoewel, en dit weer
legt het boekje niet. er toch stellig mensen-
paren worden gevonden voor wie het ouder
schap niet Is weggelegd Het werkje la ver
schenen bij de N.V. Ultgeveys MaattchapplJ
„Koamos" te Amsterdam.
interesse heeft voor de pailementalre
gèschiedenls van de eerste jaren dezer
verzutme niet de dissertatie van mr dr
C. de Ru te lezen: De strijd over het Hoger
Onderwijs tijdens het mlnlsterie-Kuyper.
In dit proefschrift, dat uitgegeven werd bij
J H. Kok N.V. te Kampen, wordt geschetst
van welk belang dr Abraham Kuyper geweest
is voor het bijzonder Hoger Onderwijs én voor
de Technlache Hogeschool te Delft. Uitstekend
gedocumenteerd wordt iedere phase van de
strijd zowel In de Raad van State en de
belde Kamers, als bulten het parlement na
gegaan en beoordeeld Vooral in deze tijd van
herniëuwde onderwijskwesties zal het goed
zijn van deze materie kenni# te nemen, ook al
zou men het niet overal mettde schrijver eens
zijn.
Martin Mons. de Nederlandse detective
schrijver. is bezig van zijn inspecteur Rerquin
een soort Sherlock Holmes-figuur te maken,
die al theeretiserend. deducerend en combi
ner. dat zijn boeken (tot op heden verschenen
er drie) lang niet tot de slechtste op het veel
betreden gebied behoren. Mons schijnt een
prijzenswaardige afkeer van veel bloedver
gieten te hebben, maar ook zonder „een moord
op iëdere bladzijde" weet hij actie te maken
De problemen worden uitermate boeiend en
logisch opgelost, terwijl ook de humor niet
wordt vergeten. In „Inspecteur Rerquin gaat
met vacantle" wordt de vacantle van de In
specteur aardig bedorven, doordat hij met de
haren bij een geheimzinnige moord-in-de-mtst
wordt gesleept. Ook nu weer krijgt de lezer
volop gelegenheid zijn vernuft te meten met
dat van de speurder. Het boek verscheen in
de Accolade-reeks van de uitgeverij Sijthof te
Leiden.
Populaire wegcode KNAC
Van de populaire wegcode van de K.N.A.C.
is thans de achtste druk verschenen. Wel eea
bewijs, dat deze code in een behoefte voorziet.
Voorts is bij deze uitgave een aanvulling ge
voegd met de wijzigingen, die Injiaerenf zijn
aan het in werking treden van de jongste ver
andering van het Wegenverkeersreglement.
hoger zijn van faAntwerpen Het blad geeft
als voorbeeld de afstand van Antwerpen
naar Aalst en weet te vertellen, dat de be-
vrachtingskosten voor deze afstand het dub
bele bedragen van die van Rotterdam naar
Aalst. Dit hoewel de afstand van Rotter
dam naar Aalst twee keer zo groot Is als
flie van Antwerpen naar Aalst.
De Standaard schrijft dat Ougree-
Maribaye met haar beslissing het Zweedse
erts voortaan via Rotterdam In te voeren
slecht» een uitersé middel heeft willen aan
wenden ofn te bereiken, dat htet vervoer
van haar ertsen via Antwerpen goedkoper
wordt. Het blad 1» van oordeel, dat de over-
slagkosten te Antwerpen te hoog zijn en
het mogelijk is ze te verlagen. Toen juist
vier jaar geleden de devaluatie van de Ne
derlandse gulden onze handicap tegenover
Rotterdam opnieuw vergrootte, was men
in Antwerpen bereid de tarieven aan te
passen. Het woord is aan de Stouwersver-
eniging, de Scheepvaartvereniging en wat
het ertsvervoer betreft, meer bepaaldelijk
aan de Stocatra.
OUD NIEUWS OVER ATJEH
Maatregelen als hij
staat van oorlog
dat
de
taat van
(De staat van oorlog en
beleg was voor Atjeh opgeheven). Verder
krygt men de indruk dat op ée opstand
een vérgaande nieuwsverduistering wordt
toègepast.
De officiële berichten zijn een week odd!
Uit een opsomming van de aanvallen, die
op 21 September in Atjeh zijn uitgevoerd
blijkt, dat in Sigi een menigte van 5000 per
sonen een aanval deed, waarvan velen zijn
gedood en 60 gevangen genomen, na een
tegenaanval van Jiet leger en de mobiele
brigade De aanval te Langsa geschiedde
door 500 man, waarvan 3 werden gedood en
4 gevaógen genomen In Aloer Bili werden
40 leden van de politie ontwapend. In deze
plaats werden 23 leden van een bende ge
vangen genomen, aldus officiële berichten
In Lhok Seumawe werden 60 opstandelin
gen gevangen genomen. Tientallen van hen
wérden na een gevecht van anderhalf uur
tussen opstandelingen en de mobiele briga
de. gevangen genomen.
Partijdige circulaire van
neutrale commissie
De V N. hebben geprotesteerd tegen een
circulaire, welke door de neutraal genoem
de repatriëringscqmmissie wordt verspreid
onder de gevangenen, die biet naar com
munistisch gebied willen terugkeren. Deze
verklaring. Welke klaarbiykelljk van Cni-
nees-communlstische herkomst is, deelt de
geyangenen. welke In handen van dé V.N.-
troepen waren, mee: „Wij zijn hier geko
men om u te redden. Het is beter voor u,
wel t# repatriëren".
Zondag Is een schaakwedstrijd gespeeld
tussen twee ploegen van de schaakclubs van
dé Betaafse Peti oleum Maatschappij De «ne
ploeg speelde te Willenmstad (Quracao) en de
aiïdere in het hoofdkantoor van de B p M in
Den Haag. De zetten werden over en weer;
doorgegeven vla telefoon, telex en radio. De
rloplge uitslag was 51/*—4' voor de ploeg
i de Antillen Vier partijen moeten nog
door arbitrage worden beslist.
(Van onze correspondent te Soerabaja)
Het ziet er naar uit. dat de Indonesische
regering van Ali Sastroamidjojo de eerste
rende van het gevecht tegen de communis'
tische vakbonden heeft verloren. De Sar<
boepri de communistische vakbond van ar'
beiders in de bergcuUures. beeft een onwet
tige staking gehouden en zal daarvooi
het geheel niet. of slechts voor de vorm.
rechteiyk vervolgd worden. En verder heeft
de regering zich bereid verklaard, de ifon-
eis van de vakbond, welke vroeger gedeelte-
lijk werd afgeWezen. opnieuw te bestude
ren. Dit betekent dat het vrywei zeker is,
dat de vakbond op een verdere inwilliging
van ijjn eis zal kunnen rekenen.
Uit deze beslissing van de regering blijkt,
dat zij prijs stelt op de „vriendschlp" v
de communistische vakbond. Merkwaardig
en tevens veelzeggend, is het daarbij onge
twijfeld dat dit alles zich afspeelt juist in
een tijd. waarin zoals het blad Keng
het uitdrukt de Impopulariteit van de
communistische Sobsi. waarbij de Sarboepri
is aangesloten, toeneemt, hetgeen te danken
is aan het feit, dat deze vakbond louter ten
dienste «taat van de communistische be
langen.
De juistheid van de bewering van l^eng Po
blijkt wanneer men ziet, dat aan de recente,
door de Sarboepri (Sobsi) op de bergern-
tuur-ondernemingen (rubber, koffie, thee,
cacao en kina) georganiseerde stakingen,
slechts de helft van de in totaal 800 000 daar
werkzame arbeujerfrheeft deelgenomen Met
enthousiasme wërd bovendien nergens ge
staakt. Tóch ljeeft de regering het juist ge
oordeeld, de vakbond zijn «in :e geven
Wat in de kwestie, althans bij de vakbond,
in het geheel niet heeft meegeteld, is het
economische belaR^van 't land. Volgens de
oude loonregeling bedroeg het minimum
loon van een ondernemingsarbeider 4.81 ip
per dag De Sarboepri eiste een minimum
dagloon van 13,79 rp. De regering besliste
7.34 rp per dag De vakbond ging hiermee
niet accoord en kondigde een staking aan.
tenzij de regering zich bereid verklaarde
haar besluit (dat volgens de „noodwet tut
regeling van arbeidsgeschillen" voor beide
vartijen bindend is) alsnog binnen een week
te herzien.
De regering reageerde hierop met het
uitgeven van een verklaring, waarin zy o.a.
zei haar besluit te hebben genomen na een
diepgaande studie van de financiële resul
taten van de ondernemingen van hét gou
vernement. die over het algemeen onder
gunstiger voorwaarden werken dan de par
ticuliere bedryven. Dit onderzoek had uit
gewezen. aldus de verklaring, dat een gro
tere loonsverhoging dan tot 7.34 rp de kost-
prijs van verscheidende ondernemingspro
ducten zodanig zou doen stygen. dat export
onmogeiyk zou worden. Niettemin bleef de
Sarboepri vasthouden aan zijn eis. De rege
ring gaf nog een laatste waarschuwing afn
de vakbond, waarin zy er o.a. op weez,
dat staken in dit geval onwettig zou zyn.
Niettemin ging de staking door. Na drie
dagen ginrg de regering door de knieën en
liet bekëndmaken. dat de eiser» van de vak
bond opnieuw in overweging zullen worden
genomen. Weliswaar heeft de procureur-ge-
nefaai aangekondigd dat maatregelen tegen
de vakbond zullen worden genomen, maar
prompt hebben twee ministers hierop ge
reageerd met te verklaren, dat zij vertrouw
den dat de p g. „beleidvol" zal optreden!
Naar werkloosheid en
Staatsbankroet
De organisaties van werkgevers in de
bergcultures spelen thans in het conflict-
tussen vakbond en reger.nggéén actieve
rol meer. Zij zijn toeschouwers geworden
met 't vooruitricht, straks de schade te mo
gen betalen. Verscheidene malen, in Hé afge
lopen weken, hebben zij er op gewezen
dat de verhoging van de lonen lot 7.34 rp.
zoals door de regering is beslist, reeds tot
gevolg heeft dat verscheidene ondernemin
gen (in het bijzonder de rubber en de laag
landthee) met verlies zullen moeten gaan
werken. Een nóg verdere loonsverhoging
zou catastrophaal zijn voor een zeer groot
aantal ondernemingen. Ér zouden bedrijven
moeten worden gesloten, de export zou ver
minderen en het aantal werklozen toenemen
De werkgevers hebben er ook op gewezen,
dat de prijzen van verscheidene onderne
mingsproducten sinds -het eipde van de
Korea-hausse zeer ster-k gedaald zijn (de
rubberprijs met meer dan de helft) terwijl
de kosten van levensonderhoud van een ar
beidersgezin in Indonesië in dezelfde periode
zijn gedaald. Hier wordt de kipmet de
Net zoiets als brand
Jaren geleden besloot de gemeenteraad
tan het dorp Güvennatten in de $lzas tot
hét aanbrengen van een noodklok op het
gemeentehuis, daar men over geen andere
mogelijkheid t»t het geven van alarm, zelfs
geen kerktoren, bes. hikte Het leven in het
dorp verlfep de laatste jaren echter uiterma
te rustig. De klok behoefde nog nimmer ge
luid te worden. En om te voorkorhen. dat
ongestoorde rust tot roest zou leiden, zsdat
de klok. wanneer de nood werkelijk aan de
man zou komen.'haar dienst zou weigeren,
heeft de gemeenteraad thans besloten, de
noodklok bij wUze van oefening te luiden
telkenmale als de belasting-ontvanger het
dorp komt bezoeken.
Kastanjes
knuppelen
Nu het blad van de kas
tanjebomen begint te ver
kleuren, tekenen zich sle
groene bolsters van hun
vruchten zo duidelijk af,
dat weinig jongens de lust
kunnen* weerstaan om er
een. zak vol van te ver
zamelen. Maar de argeloze
voorbijganger loopt grote
kans een tik op zij n hoofd
te krijgen van de stok, die
weliswaar bedoeld is voor
de kastanjes, maar onbere
kenbaar van richting ver
andert door „onwillige"
takken.
eieren- van gouden eieren kunnen we
niet meer spreken geslacht", schreef een
Nederlandstalig blad te Djakarta over de
looneis, waar de Sarboepri zo Koppig aan
vast houdt.
De communistische vakbonden we4en dat
natuuriyk net zo goed als wie ook. Dat
desondanks tóch doorzetten, bewyat dat dit
geen conflict is waarby het. zoals voorge^
steld wordt, gaat om wat meer loon. maar
een zuiver politieke kweatie. Dit alles is ge
richt begen de buitenlandse ondernemingen,
het buitenlandse kapitaal. Wel heel duidelijk
biykt dat uit het feit. dat er op order van
de Sarboepri op de ondernemingen van het
gouvernement en op die van Indonesische
eigenaren niét gestaakt mocht worden, ter-
wyi toch bekend is. dat op deze onderne
mingen lagere lonen worden betaald dan op
de buitenlandse bedryven
Men kan er zeker van zijn, dat als de
Sarboepri er in slaagt de regering geheel
naar haar hand te zetten de eerste ronde
is reeds gewonnen en de toezegging inzaxe
het opnieuw bestuderen van de looneis houdt
een belofte in het spel van de afbraak
in versneld tempo door zsl gaan. Acties in
de suiker, in de havenbedrijven en in /de
scheepvaart zouden reeds in voorbereiding
zijn. Ook déar zijn abnofmaal zware loon
eisen gesteld en zou alleen op de buiten-
landse bedrijven worden gestaakt.
De Sobsi heeft bij het aan net bewind
komen van de regering Ali Sastromidjojo
niet voor mets vqrklaard. dat zy vooral
actie zou voeren tegen het buitenlandse ka
pitaal. s
Hongarije. Acht Hongaarse schonen, elk ln
een andere klederdracht vindt men afgebeeld
op een uit eenzelfde aantal waarden bestaan
de serie, die op 12 September het licht zag.
De reeks, gedrukt in digpdruk. omvat de
waarden van 20 f (donkergroen). 30 f. (bruin.
40 f (blauw). 60 f. (rood-oranje). i ft. (blauw,
groen). L70 ft. (lichtgroen) 2 ft. (karmljn-
- -i*2 50 ft. -
rood)
ft. (violet).
Internationaal PEN-congres
in 1954 in Nederland
In de zomer van 1954 zal het jaarlijkse
PEN-congres (poets, playwrights, editors,
essayists, novelists) in ons land gehouden
worden, met het Nederlandse PEN-scentrum
gastheer NaA de tweede wereldoorlog
werden de PEN-congressen achtereenvolgens
gphouden in Stockholm. Zurich. Kopenha
gen. Venetië. Edinburgh, Lausanne, Nice en
Dublin. In 1931 is het PEN-congres' ook in
Nederland geweest Het Nederlandse PEN->
centrum stond toen onder presidjum van de
dichter P. C. Boutens Sinds eind 1945 is
Victor E van Vriesland voorzitter.
Het congres van 1931 had als hoofdzetel
Den Haag én als üongreszetel de Ridderzaal.
Het congres van 1954 zal als hoofdzetel Am
sterdam hebben, terwijl voorts zittingen
rullen woóden gehouden te 's-Gravenhage
Enkele excursies liggen in het voornemen
(Arnhem. Hoge Veluwe, Utrecht)
Er is een commissie van voorbereiding
gevormd, waarvan mr dr J. in 't Veld voor
zitter is. terwijl als secretaris optreedt de
heer A J W van Anrooy te 's-Gravenhage.
„Camerata" herleeft
Ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan
an de Amsterdamse, Volksuniversiteit zal
e uit haar sluimering ontwaakte kamer
opera Camerata" Woensdag a s. in de
Stadsschouwburg de premiere geven van de
opera „Het geheim van Suzanna" van E.
Wolf Ferrari Deze première is mogelijk ge
worden. dank zij enerzijds een bescheiden
subsidie van overheidswege, in afwachting
van de definitieve subsidiëring, en ander-
s steun van het Prins Bemhardfonds.
Dank zij deze laatste steun is het voorts mo
gelijk. dit jaar een tweede première te 'ge-s
ven. n.l van Jacques Offenbach's „Het meis-
'e van Elizondo".
Op het repertoire blijven „De zangpaeda-
joogen „Haars meesters meesteres" van
Pergolesi. „Landhuis te koop" van Dalay-
rac, „Het medium" van Menotti en „Dè
Apotheker" van Havdn. Tegen het einde
van het laar zal het nieuwste werk van Gian
Carlo Menotti. „Amahl en de pachtelijkq
jekers". die „Camerata" al voor de tele
visie in Hilversum en Hamburg heeft ge
bracht. worden vertoond
Max van Doorn, de artistieke leider, heeft
zich verzekerd van de diensten van Wim
Vesseur als regisseur
Medewerkenden zijn: Nina Bergsma, Dora»
an Doorn—Lindeman, Wiebe Drayer, Eli
sabeth Glastra van Loon. Paul Hameleers.
David Hollestelle. Watty Krap. Henk Meyer,
Jeanne van de Rosière, Nellv Smit, Willv de
Soet. Erna Spoprenberg. Torna Tadens. Plet
Tra en Peter de Vos.
Kunstschatten uit Vaticaan
biljoen nog een maand
Zojuist is uit Rome bericht ontvangen,
dat ln verband met de grote belangstelling
en de vele desbetreffende verzoeken, de ten
toonstelling „Kunstschatten uit Vaticaan
stad. Italiaanse kerken en musea" in het
Gemeentemuseum te 's-Gravenhage ver
lengd kan worden tot en met 1 November.
Joep Nicolas weer in Limburg
aan de arbeid
Te Roermond is een tentoonstelling ge
opend va* recente werken van de Lim
burgse glazenier Joep Nicolas, die in 1939
naar Amerika vertrok, doch in Juli van dit
jaar naar zijn vaderstad terugkeerde om
dafr drie grote hoogkoorrameo voor de ka
thedraal te beglazen. Voor de 'opening van
de tentoonstelling bestond zeer veel be
langstelling. zowel uit binnen- als buiten
land.