I
SE
KANS OP GROTE
STERRENREGEN
Blijvende vestiging aan
de Zuidpool
VfRIGLEY
THUISKOMST" j
Gouda deed laatste trein van *en
naar Rotterdam Maas uitgeleide
lemma
Juist.'
Sluitingswedstrijden op
de- Elfhoevenplas
Achtergronden van de opstand
f EVIN NABKNKIN
Draconiden passeren op 9 October
Radioprogramma
voor morgen
DE KENG PO OVER ATJEH
Knooppunt van toekomstige
luchtverbindingen
CLOWNTJE RICK OP AVONTUUR
Stage stijging
Trophy Cork
van
Met V E L P O N zie je er geen barst van!
Aangevaren Noorse tanker
in Amsterdam terug
NCRV wijdde haar „Sweelinck-orgel" in
Overzich(|
OudejaarsJawijt op twee stations
Afscheid met versiering en bloemen,
met gezang, geknal en gefluit
Perron en trein
vol mensen
2
Schoonhoven strafte
I).O.N.K.'s fouten af
AT (T)
AAR
ANNEER
Ritskes won op een
geleende damesfiets
EERSTE BLAD - PAGINA 2
MAANDAG 5 OCTOBER 1953'
(Speciale berichtgeving)
Het la Vrijdag I October twintig Jaar geleden dat Nederland en geheel Europa
Terraat werd door een grote aterrenregen. Degene, die toen van dat aohouwapel getuige
la geweeat, vergeet het aijn hele leven niet meer en kan er nu nog van vertellen.
BU nauwkeurig kijken lu>n men vaatatellen dat de meeate vallende aterren meteoren,
luidt de wetenachappelUke naam aich van één bepaald punt aan de hemel af bewogen
alaof se alle daaruit afkomatig waren. Dit ultatralingapunt (radiant) bevond aich in de
kop van hef sterrenbeeld Draak. Men geeft daarom aan de meteoren van Oet. If33
de naam Draconiden.
Het lichtverschijnsel speelt zich af op grote
hoogte in de dampkring, die de aarde om
ringt, ongevoer honderd kilometer boven het
aardoppervlak. Een klein blokje of korreltje
steen of metaal (een meteorietje) komt met
grote snelheid (tussen 10 en 100 kilometer per
seconde) aanvliegen en dringt de dampkring
binnen. Het ontmoet op zijn weg de talloze
kleine deeltjes, atomen en moleculen, waar
uit de lucht bestaat. Er hebben hevige bot
singen plaats. Bij die botsingen wordt een
wolkje van lichtgevende atomen gevormd
om het brokje steen of metaal. Dit wolkje
wordt door het meteorietje meegesleurd en
zo ontstaat de lichtende streep, die we aan
de hemel zien. Het lichtverschijnsel eindigt
wanneer door vele botsingen de meteroriet
zodanig is beschadigd dat hij in vele kleine
stukjes uiteen valt. Soms blijven op bepaalde
plaatsen lichtgevende atomen achter. In dat
geval kan men een nalichtend spoor waar
nemen dat soms vele seconden lang zichtbaar
blijft.
De meeste meteoorsteentjes zijn maar heel
klein. Ze zijn een of twee milimeter groot en
wegen een aantal milligrammen. Het zijn
dus niet meer dan zandkorreltjes!
Dat ze toch op zo grote afstand, honderd
of meer kilometer van ons verwijderd, nog
zichtbaar zijn, komt alleen doordat ze zo
buitengewoon snel bewegen.
Zij beschrijven eenzaam hun baan om de
zon, tot ze de aarde ontmoeten.
DINSDAG I OCTOBER 1SI3.
HUverium I, MZ meter.
(K.R.o.) 7.00 Nieuws; 7.10 Gr.pl.; 7.46 Mor
gengebed; 6.00 Nieuws; I.1S Gr.pl.; 9.00 Voor de
Vrouw; 8.95 Waterstanden; 9.40 Lichtbaken;
10.00 Voor de kleuters: ïo.so Gr.pl.; 11.00 Voor
de vrouw; 11.90 Schoolradio; 11 50 Als de ziele
luistert; 12.00 Angelus; 12.03 Gr.pl.; 12.58 Zonne
wijzer; 13.00 Nieuws; 13.20 Lunchconcert; 14.00
Gevar. progr.; 14.60 Kamermuz.; 15.30 Ben je
zestig; 16.00 Voor de zieken; 16.30 Ziekenlof;
17.00 Voor de jeugd; 17.15 Felicitaties voor de
jeugd; 17.45 Regeringsuitzending; 18.00 Voor de
Jeugd; 18.20 Sportpfaatje; 16 30 R.V.U.; 16.00
Nieuw»; 19.10 Actualiteiten; 19.15 Uit het Boek
der Boeken; 19.30 Gr.pl.; 20.25 De gewone man.
20.30 Pianorecital; 20 58 Ken een haan een ei
liggen? 21.10 Alt en piano; 21.35 Causerie; 21.50
Kamerork.; 22.15 Strijkkwartet; 22.40 Gr.pl.;
22.45 Avondgebed; 23.00 Nieuws; 2346 Symph.
orkest.
Hilversum II, Ml meter.
(A.V.R.O.) 7.00 Nieuws; 7.10 Gr.pl.; 7-15
Gymn.; 7.30 Gr.pl.; (V.P.R.O.) 7.50 Dagopening;
(A.V.R.O.) 8.00 Nieuws; 8.15 Gr.pl.; 8.4« Orgel
concert; 9 00 Morgenwijding; 9.15 Gr.pl.; 9 30
Voor de huisvrouw; 9.35 Gr.pl.; 10.50 Voor de
kleuters; 1.00 Voor de zieken; 11.30 Planocon
cert; 12.00 Lichte muz.; 12.30 Land- en tuin
bouw; 12.33 Voor het platteland; 12.40 Twee
plano's; 13.00 Nieuws; 13.15 Mededelingen of
gr.pl.; 13.20 Metropole ork.; 14.00 Amerikaanse
muz. kaleidoscoop; 14.30 Gr.pl.; 14.40 School
radio; 15.00 Gr.pl.; 15.15 Voor de vrouw; 15.45
Gr.pl.; 16.30 Voor de jeugd; 17.30 Gr.pl.; 17.50
Reportageoi gr.pl.; 38.00 Nieuws; 13.15 Plano-
apel; 19.30 Militaire causerie; 13.40 Lichte muz.;
11.55 Paris vous parle; 19.00 Voor de kleuters;
19.05 Koorconcert; 10.30 Blaaskwintet; 20.00
Nieuws; 20.05 Gevar. progr.; 20.16 Lichte muz.;
21.35 Mededelingen; 21.40 Lichte muz.; 21.50 Tl.
rolermuz.: 22.20 Gr.pl.: 22.30 Buitenlands over
zicht; 22.46 Gr.pl.; 23.00 Nieuws; 23.15 New
York calling; 23.20 Gr.pl.
TELEVISIE-PROGRAMMA.
(K.R.O.) 20.15—31.45: 1. Gaatenboek: 2.
Weerberichten: 3. Van kristal tot Juweel,
de wonderwereld der mineralen; 4. La
Serpent d'Or. televisie-spel.
Engeland, B.B.C. Hom* Service, 336 mater.
12.00 Voor de scholen; 13.00 Gr.pl.13.25 Voor
de arbeiders; 13.55 Weerberichten; 14.60
Nieuws; 14.10 Discussie; 14.55 Intermezzo; 15.00
Voor de scholen; 16.00 Critieken; 16.45 Gevar.
muz.; 17.30 Twintig yr»gen; 18.00 Voor de kin
deren; 18.55 Weerberichten; 19.00 Nieuws; 19.15
Sport; 19.20 Voor de boeren; 19.30 Orgelspel;
19.60 Causerie; 20.00 Gevar. progr.; 20.20 Klank
beeld; 2146 Causerie; 21.30 Gevar. progr.; 22.00
Nieuws; 22.15 Buitenlands overzicht; 22.30 Ge
varieerd progr.; 23.00 Frankly speaking; 23.30
Causerie; 23.40 Recital; 24.00 Nieuws.
Engeland. B.B.C. Light Programme,
1590 en 247 meter.
12.00 Mrs Dale s dagboek; 12.15 Lichte muz.:
12.45 Voordracht; 13.00 Planomuz.; 13.15 Orkest
concert; 14.15 Variété-ork.; 14.45 Voor de kin
deren 15.00 Voor de vrouw; 16 00 Orkestcon-
cert; 16.46 Lichte muz.; 17.15 Mrs Dale's dag
boek; 17.30 GeVar. muz.; 18.00 Orgelspel; 18.30
Gevar. muz.; 19.00 Gr.pl.; 19.15 Voor de jeugd;
19.45 Hoorspel; 20 00 Nieuws; 20.25 Sport; 20.30
Quiz; 21.00 Orkestconcert; 22.00 Gevar. progr.;
23.00 Nieuws; 23.15 Actualiteiten; 23.20 Lichte
muz.; 0.05 Voordracht; 0.20 Gevar. muz.; 0.56
Nieuws.
Engeland. B.B.C. European Service.
Uitzendingen voor Nederland.
22.00—22.30 Nieuws; Vraaggesprek; Boeken
•n schrijvers (op 22* en 46 meter).
Nordwestdeutscher Rundfunk. 309 meter.
12.00 Orkesteoncert; 13.00 Nieuws; 13.25 Ope-
rettemuz.-. 1445 Vrolijke muz., 15.00 Lichte
muz.; 15.50 Gevar muz.; 16.10 Koorzang; 17.00
Nieuw»; 17.45 Lichte muz.; 19.00 Nieuws; 19.30
Orkestconcert; 20.00 Hoorspel; 21.00 Strijk
kwartet: 21.45 Nieuws; 22.10 Jazzmuz.; 23 00
Gevar. muz.; 24.00 Nieuws; 0 30 Kamermuziek.
Frankrijk. Nationaal Programma, 347 meter.
12.30 Gr.pl.; 13.00 Nieuw»; 13.85 Gr.pl.; 14.00
Nieuws; 14.05 Planorecital; 11.30 Amerikaanse
uitzending: 18.56 Gr.pl.; 20.02 Kamermuz.; 21.50
Gevar. muz.; 22.35 Gr.pl.; 23.45 Nieuw».
Brussel Vlaams, 324 meter.
11.48 Gr.pl.; 12.30 Weerberichten; 12.34 Gr.pl.;
13.00 Nieuws; 13.15 Gr.pl.; 14.00 Schoolradio;
18.00 Voor de jeugd; 16.3« Orgelspel; 18.00 Kin
derzang; 16.30 Orgelapel; 17.00 Nieuws; 17.10
Gr.pl.; 17.18 Voor de kleuters: 17.30 Gr.pl.; 17.50
Boekbespreking; 18 00 Voor de Jeugd; 16.30
Voor de soldaten; 19.00 Nieuw»; 19.40 Gr.pl.;
19 50 Causerie; 30.00 Verzoekprogr.; 30.15 Voor
de vrouw; 21.00 Omroepork.; 22.00 Nieuws; 22.15
Jazzmuz.; 22.45 Gr.pl.; 22.88 Nieuw».
Brussel Frans, 484 meter.
13.00 Orkestconcert; 13.90 Nieuws; 13.20 Lichte
muz.; 14.46 Gr.pl.; 18.05 Orkestconcert; 17.00
Nieuws; 1130 Koorzang; 16.48 Gr.pl.; 18.15 Film-
muz.- 19.30 Nieuws; 2000 Opera; 21.45 Gr.pl.;
22.00 Nieuws: 22.15 Orkesteoncert; 22.45 Gr.pl.;
21.85 Nieuws.
Radio Luxemburg II, 208 meter.
Uizendingen voor Nederland.
8.30 Marsen en walsen; 6.46 Nieuws; 8.50 Ver
zoekprogr.; 744 Weerverwachting; 7.15 Een
praatje over de schutting; 7.22 Verzoekprogr.;
7.46 Nieuws; 7.56 Liedjes en dansen; 8.30 Mu
ziek bij het huishouden; 9 00 en 10.00 Flitsen
lilt het wereldgebeuren; 10.01 Verzoekprogr.;
11.00 Flitsen uit het wereldgebeuren; li.ol
Schorsing van de uitzending; 12.00 Verzoekpro
gramma; 12.50 Nieuws; 13.00 Verzoekprogr.;
14.00 Flitsen uit het wereldgebeuren; 14.01 Ein
de van de uitzending.
Gruis van meteoor
Er komen echter ook grote groepen van
meteorietje» voor. De draconiden-sterren-
regen wordt veroorzaakt door een grote
zwerm meteorietje», die alle in ongeveer de
zelfde baan om de zon bewegen. Doordat ze
in dezelfde richting op de aarde komen, ziet
men ze aan de hemel van één punt uit
stralen. Zij zijn het gruia van een komeet,
in dit geval van Giacobini-Zinner.
De sterrenkundigen hopen dat zij het
twintigjarig jubileum van de draconiden zul
len kunnen vieren met een terugkeer van
de aterrenregen. De kansen zijn niet zo gun
stig als in 1933 en 1948. De komeet is al vijf
maanden voor de aarde het snijpunt van de
banen gepasseerd. Het kan zijn dat zich op
zo grote afstand achter de komeet in het
geheel geen meteorietenzwerm bevindt,
maar dat is onwaarschijnlijk. En ook wan
neer er ditmaal geen vijftig maar vijf me
teoren per minuut te zien zijn, zal het de
moeite waard zijn er naar te kijken.
We kunnen niet precies voorspellen hoe
laat de sterrenregen op zijn mooist zal zijn.
Waarschijnlijk omstreeks 12 uur in de nacht,
het kan echter ook vroeger of later zijn.
Wilt u de sterrenkundigen helpen bij hun
streven om meer van de Draconiden te weten
te komen? Telt u dan het aantal meteoren
en noteert u dit iedere vijf minuten, met de
tijd erbij. De sterrenwacht te Utrecht ziet
met belangstelling naar uw resultaten uit.
(Advertentie)
DUltbrald almtja, warnat.
Nieuw middel jaagt
„aiwashanden" op de vlucht
Vader en de kinderen zijn natuurlijk maar
wat gesteld op zo'n uitgebreid etentje. Maar
voor de huisvrouw doemt dan dadelijk die
stapel afwas open tot overmaat van
ramp die ellendige afwashanden
Het kan échter ook totaal anders, sinds
in de Castella laboratoria een volkomen
nieuw en geweldig goed middel voor de
afwas is uitgevonden: Castella Vaatwas.
Eén enkele lepel daarvan geeft U al teilen
vol actief schuim, waaruit de hele vaat.
van het kleine theelepeltje tot de grote
aardappelenpan blinkend en schitterend te
voorschijn komt. Er hoeven geen kracht
toeren op vuilrestanten meer te worden
verricht het schuim loat alles op en
er hoeft zelfs niet meer te worden afge
droogd. En wat Iedere hulsvrouw als mu
ziek in de oren zal klinken: Castella Vaat-
was koestert de handen: in plaats van ruw
en rood komen Uw handen fluweelzacht
uit het sop te voorschijn. Schaf U dus gauw
een pak van dit wondermiddel aan. De prijs
ia laag: slechts 25 cent.
„De regeringsverklaring van vlee-premier
Wengsonegoro en de radiorede va* de mi
nister van Voorlichting Tobing, kunnen aan
da onrust onder het volk, in het bUsonder
onder da Atjehers, dia over geheal Indone
sië verspreid i|jB en neg familie In Atjeb
hebben geen eind maken", aldna het Dja-
kartaanse dagblad K e n g Po. „Wie van de
toeatand en de ontwikkelingen in Atjeb
en de aard van het volk op de hoogte ia.
kan aich uit de namen van de regenten
een beeld vormen van de ernat der toe
atand. aangexien al de regenten aldaar aan
de revolutie tegen Japan en Nederland
hebben deelgenomen en een grote invloed
hebben op het volk", aldus vertelaarde een
Atjeher aan het blad.
Vage berichten, zoals die in de Medanse
dagbladen verschenen en die meldden, dat
vroegere legerbevelhebbers de aanval mede
hebben geleid, kunnen slechts onrust ver
wekken, vervolgt Ken Po. *Van twee perso
nen is het bekend, dat zij bevelhebber zijn
geweest in de revolutiestrijd, n.l. de vroe-
De poolgebieden hebben een belangrijk-
held verkregen, die vooral door de grote
mogendheden wordt ingezien. De Noordpool
b.v. is de kortste verbinding tussen Rus
land en Amerika. De afstanden tussen de
werelddelen worden over de polen belang
rijk teruggebracht. Voor sommige van de
belangrijkste landen van de wereld lopen de
kortste verbindingen over de beiden polen.
De Noord- en Zuidpool beginnen een plaats
in onze samenleving te krijgen die zij niet
meer zullen verliezen en die zelfs bij de
verdere ontwikkeling voortdurend in be
langrijkheid zal toenemen. Het is dan ook
geen toeval, dat de zo ongeveer grootste
luchtbasis van de wereld in het Noordpool
gebied van Groenland ligt. Wij bedoelen
hier Thule, waar duizenden Amerikanen ge
legerd worden.
Wij staan in alle opzichten aan een begin
van de ontwikkeling van de poolstreken
Door de scherpe tegenstelling Oost-West is
het vooreerst de Noordpool, die speciaal de
belangstelling heeft van de grote mogend
heden. Toch Is ook dé Zuidpool meer en
meer naar voren gekomen. De Zuidpool ia
niet bewoond, maar bezit volgens onderzoe
kingen vele begerenswaardige grondstoffen,
die menselijke bewoning verantwoord zou
den maken. De Zuidpool bezit vooral ook
strategische betekenis. Niet alleen was in de
jongste oorlog de Zuidpool een zeer gewen
ste duikbootbasis, maar de Zuidpool is, bij
een uitvallen van het Panamakanaal, de
kortste verbinding tussen de Atlamische-
en Stille Oceaan.
Ala het kwetsbare Panamakanaal uitvalt
moet de scheepvaart de weg vinden tussen
de punt van Zutd-Amerika en Grahamland
(zie kaart). Zijn dit dus zeer belangrijke
punten, de Zuidpool is ook de kortste lucht
weg tussen 3 werelddelen! Het is nu over
deze luchtweg, dat men de mogelijkheden
beziet van een luchtlijn van Australië daar
(Advertentie)
2399-2400. Ja. daar stond Rick nou.... hij
was wel beneden, maar hoe kwam hij nu
bulten?
Maar wacht eens aan het eind van de
gang zag hij een keuken, en daar Wa« een
achterdeur. En als hij het goed zag. was die
open!
Dan moest hij maar proberen, daardoor te
komen. Maar hij zou héél voorzichtig moe
ten zijn, dat hij niet gezien werd!
Eerst sloop hij de gang door, toen keek
hij om 'n hoekje de keuken inGelukkig,
daar was niemand. Rick rende de keuken
door en zag, dat hij zich niet vergist had; de
achterdeur atond op een klerf
Dat was voldoende voor hem, om er door
te gli^nen. En nu atond hij buiten, In een
tuin. Hij keek eens om zich heen; achter in
de tuin was een poortje in de schutting, en
dat had zulke brede naden, dat hij daar wel
doorheen zou kunnen komen. Rick liep ge
bukt. maar hard de tuin door. en werke
lijk lukte het hem. door het poortja te
kruipen
Nu stond hij op straat, aan de andere kant
van de lange schutting. Gelukkigtilt
dat huis met het akelige meisje was hij nu
ten minste weggekomen!
En nu lopen en zien. waar hij terecht zou
komen!
EEN LUCHTL'JN OVER DE ZUIDPOOL?
Gcaham-
ATIANTISCHE
■OCEAAN*
Mopeli|ko mcMlijn
Zuid-Amerika en Afrika. De Australische
minister van Buitenlandse Zaken heeft ge
sproken over de mogelijkheid om derge
lijke luchtwegen te openen. De minister
sprak in dit verband over de Zuidpool als
„de achterdeur van Australië".
Naast de aanduiding van een mogelijke
luchtlijn over de Zuidpool, kondigde de mi
nister ook de vestiging aan van eenjWijvend
wetenschappelijk station aan de MFdpool.
IB de loop van 1954 zou voor dit duel een
Australische expeditie naar de Zuidpool
vertrekken, om een station in te richten
(zie kaart). Dit station zou misschien moge
lijkheden bieden om ingeschakeld te worden
in een luchtverbindlng naar Zuid-Afrika.
Met de vestiging van een dergelijk station
krijgt de Zuidpool dua de eerate blijvende
menselijke nederzetting in zijn geschiedenis.
Een blijvende menselijke vestiging aan de
Zuidpool is op verschillende plaatsen moge
lijk. Grahamland b.v. (zie kaart) heeft een
klimaat met een dusdanig draaglijke tem
peratuur dat het er soms zomers helemaal
niet vriest. Ook valt er meer regen dan
sneeuw. Zelfs groeien er planten! Graham
land is dus de aangewezen plaats om een
vliegveld aan te leggen. Het bezit de moge
lijkheden hiervoor.
Het is zeker geen toeval dat juiat het be
zit van dit land betwist wordt door Enge
land, Argentinië en Chili. Wie Grahamland
bezit, kan toekomstige luchtwegen over de
Zuidpool beheersen, nog afgezien van de
aanwezigheid van uranium en kolenlagen
ln de Zuidpool. In de toekomst zal de strijd
om de aanspraken op de Zuidpool weer van
aich doen spreken!
(Advertentie)
Alles wijst erop, dat deze msaad 4e
■aJjipMl één milltoea zal worde»
Bereikt. Zoals reedt vroeger gemeld be
droeg 4e o na set In Maart va» dit Jaar
•4B.M4. Iaatders verwondert deze stij
ging niet. gezien de uitstekende kwaliteit
va» deae zachts 75 ets. Virginia sigaret.
Nederlandse uitvoer naar
West-Duitsland
De Westduitse invoercommiasie heeft Za
terdag toestemming verleend voor Invoer
uit Nederland van vier millioen mark aan
bulk- en rugspek; voor twee millioen mark
aan slachtafval en voor 275.000 mark aan
sanitair aardewerk.
(Advertentie)
20 GOH) LUKT VttfOK
VtAAC D€ JUISTE SOOtT
gere generaal-majoor Amir Hoesin el Ma-
djahid en de x-kolonel Hoesin Joesoef,
die grote invloed hebben in Langsa en
Kotaradja. Hun volgelingen bestaan uit on
geregelde troepen, die indertijd niet in de
opvangcentra zijn opgenomen.
Indien de opstand Inderdaad door de Poe-
sa (Persatoean-oelanr. Seloeroeh Atjeh, een
Lglamietlsche vereniging voor geheel Atjeh)
geleid wordt, kan men zich een idee vor
men van de invloed, die zij heeft door de
ontwikkeling van de revolutie sinds 1945 na
te gaan. De Poesa wenste indertijd de „feo
dale groep" (de hoeloebalangs of land-
schapshoofden) uit te roeien. De Poesa had
reeds wapenen van de Japanners ontvan
gen voor de actie in het belang van hun
politiek. De bevolking stond achter de Poesa
en was tegen de „feodale groep". De leden
van de feodale groep, die voelden, dat hun
positie bedreigd werd, traden ogenblikke
lijk tot het leger toe, en vormden derhalve
een groep, die de regering der R.I. trouw
was.
In dé sociale revolutie, die toen ontstond,
bleek hun invloed hiet voldoende te zijn
en werden zij weggevaagd. De Poesa nam
toe ln macht. De eigendommen van de feo
dale groep, die officieel in handen van de
regering heetten gevallen te zijn, verdwe
nen, terwijl later bleek, dat veel van deze
eigendommen bij de oelama's van de Poesa
terecht gekomen waren.
Verdeelheid onder het volk
Toen de nazaten van de feodale groep,
die nog in l?ven waren, hun eigendommen
terugvroegen, bleek, dat van deze eigen
dommen niets waa overgebleven, terwljj ve
len van hun echtgenoten uitgehuwelijkt wa
ren, wat ln Atjeb als een grote belediging
wordt opgevat. In verband met deze ge
beurtenissen, werd een deel van het volk
ontrouw aan de Poesa, en voegde zich bij
de feodale groep, die nog wrok koesterde.
Het aantal volgelingen van deze groep, die
voornamelijk in de steden wonen, bedraagt
ongeveer de helft van dat wat de Poesa
heeft. Slechts in het binnenland heeft de
Poesa alle Invloed.
Zo bestaan dus in Atjeh twee invloedrijke
groepen. Uit de personen, die aan de op
stand meedoen kan men uitmaken of de
toestand al dan niet ernstig is.
Daoed Beoereoeh. van wie gesegd wordt,
dat hü de leider ia van de opstand, Is lid
van het parlement en heeft ook de rang van
gouverneur ter beschikking. Gedurende de
revolutie beeft bjj sieh teer verdienstelijk
gemaakt. HU ia ook militair gouverneur ge
weeat. HU is eens naar Djakarta opgeroe
pen om bU het ministerie van binnenlandse
xaken als gouverneur ter beschikking te
werk gesteld te worden. HU i» echter niet
gekomen. Door de toenmalige minister van
binnenlandse saken werd hU telegrafisch
ontslagen, maar onder het kabinet Wiiopo
werd hU weer tot gouverneur ter beschik
king benoemd, waarna verder niets hierover
werd vernomen.
„Intussen werd vanuit Atjeh aangedron
gen op de verlenging van autonomie met
de status van provincie. Het uitblijven van
antwoord hierop verwekte teleurstelling,
waarna geëist werd om de status van bij
zonder gebied toe te kennen. Thans zit de
regering in moeilUkheden. Mogelijk is het
de bedoeling van de ordeverstoorders, ge
heel Atjeh te bezetten, om hierdoor een
sterke positie tegenover de regering te ver
krijgen in de komende besprekingen. Het
ia echter de vraag, of de door hen gevolgde
methode, wel voor de regering aanvaard
baar la", zo besluit Kenr Po.
In de nacht van Zaterdag op Zondag ia in
IJmuiden de 10.000 ton metende Noorse tan
ker Norse Mountain gearriveerd, die op 18
mijl van de Engelse kust door het Panamese
schip Basil (7700 ton) is aangevaren. De
tanker was aan stuurboordzijde gehavend.
Het schip had een deuk opgelopen, maar
kon op eigen kracht terugkeren. De Basil
ia naar Rotterdam opgestoomd met een ge
havende steven en heeft ligplaats gekozen
in de Merwehaven. De Norse Mountain zal
bij de N.D.S.M. te Amsterdam worden ge
repareerd. Het schip vertrok Vrijdagoch
tend uit IJmuiden en werd Vrijdagmiddag
door de Panamees geramd.
Vier gewonden bij auto-ongeluk
Vier gewonden en \wee zwaar gehavende
automobielen waren het gevolg van een
aanrijding, die zich Zondag op de rijksweg
bij de Karnemelksloot te Naarden heeft
voorgedaan. De 58-jarige heer K. uit Drie
bergen haalde ondèr het passeren, daar waar
de weg van vier in drie banen overgaat, te
ver naar links uit en kwam in botsing met
een stationcar van de rijkspolitie, die in de
tegengestelde richting (richting Amersfoort)
reed. De bestuurder van eerstgenoemde wa
gen liep een armbreuk op en zijn vrouw
twee beenbreuken en een schedelbasisfrac-
tuur. Haar schoonzuster kwam er met
hoofdwonden af. Zij zijn alle drie naar het
Diaconessenhuis te Naarden overgebracht.
In de politle-auto werd een inzittende even
eens aan het hoofd gewond.
Horizontaal: l. Paar. 4. Stad in Noorwegen.
7. Bouwwerk. I. Wallekant. 10. Gemeente in
Drente. 13. Rivier in Duitsland. 15. Inboedel. 16.
Europeaan. 17. Verbinding. 19. Mevrouw (Eng.
afk.). 20. Hoofdstad van Noord-Holland. 21.
Eerste vrouw. 23. Reptiel. 24. Lidwoord. 27.
Gemeen. 29. Voormaag voor bepaalde vogels.
30. Soort rijtuig. 32. Bedrijvigheid. 33. Wond-
vocht 34. Muziekterm. 35. Coupe.
Verticaal: 1. Wintervoertulg. 2. Gast. 3. Vod.
4. Ijzerhoudende aarde. 5. Iemand. 6. Voorzet
sel. I. Schaap, f. Relaas. 11. Bank van lening.
12. Boom 14. Adellijke titel. 17. Laboratorium
(afk.). II. Groente. 21. Ieder. 23. Jonge kos. 25.
Nimmer. 28. Dorp op de Veluwe. 28. Kleur. 29.
Pit. 31. Bevel. 32 Verlaagde toon.
OPLOSSING VORIGE PUZZLE.
Horizontaal: 1. Mooi. 5. Dood. I. Arend. U.
Armee. 12. L.d. 13. Arena. 15. V.z 16. Se. 17.
Inn. 18. Ee. 19. Rede 23. Ad#r. 28. LI. 36 On. 27
Asem. 29. Arts. 31. En. 32. Ook. 34. TH. 36 La.
37. Boter. 39. Aa. 40. Stoet. 43. Radar. <4. Tand.
48. Pels.
Verticaal: 1. Mals. 2. Order. 3. Oe. 4. Ina. 5.
Dra. 8. Om. 7. Oever. 8. Deze. 10. Drie. U. An
na. 14. En. 30. Els. 2i Die. 23. Dor. 24 Ent. 27.
Aneta. 26. Moot. 29. Aker. 30. Stasi. 31. Eist. 33.
O T. 35. Hars. 37 Bed. 39. Rap. 41. On. 43. De.
Op het podium van de grote zaal in de
Hilveraumse N.C.R.V.-studio prijkte Vrijdag
het orgel van de Deenae firma Marcussen Sc
Son, dat de omroepvereniging genoemd
heeft naar de Nederlandse organist Swee-
iinck. Het front van het orgel herinnert aan
de oude orgels, die men op de schilderijen
van 17e eeuwse meesters ontmoet.
Anthon van der Horst wijdde het „Swee
linck-orgel" in met twee composities van de
grote Nederlander, die het orgel zijn naam
gaf en behoudens enkele noten, die hem uit
de vingers glipten, was het een verzorgde
en strak-gave vertolking, die meteen de
kwaliteiten van het kleine Instrument ln het
daglicht van een heldere klank zette. In
de Cantate nr. 188 „Ich habe meine Zuver-
aicht auf den getreuen Gott gericht" van
Bach diende het orgel ter begeleiding van
het bas-recitatief en voat de vertolking van
de obligaat-partij in de alt-aria. In deze
laatste kwaliteit voldeed het onder de be
kwame handen van Melndert Boekei beter
dan in de eerste. In de begeleiding van het
recitatief wilde geen afeer komen. De klank
is daarvoor te open.
Bepaald interessant was de orgel-partita
van Hugo Distier, een Duitser uit onze
eeuw, die zijn stijl geheel aan de kleur van
een dergelijk instrument wist aan te passen,
zonder daarbij de eigen tijd uit het oog te
verliezen. Adriaan Engels heeft dit werk
voortreffelijk en met een grote beheersing
van manualen en pedaal voorgedragen. Zo
goed als Distier op dit orgel klonk, zo matig
kwam de Prélude, Fugue et Variation van
de romantische, bespiegelende en extatische
César Franck daarop tot zijn recht. Het lag
waarlijk niet aan Melndert Boekei, het lag
aan de dispositie van dit orgel, die mijlen
ver afstaat van die der orgels van de ge
niale Franse orgelbouwer Cavaillé Coll, die
Franck bij zijn werken voor ogen en voor
de oren atond. Als demonstratie van de
zwakheden van een instrument als het
„Sweelinck-orgel" en van hetgeen men er
beter niet mee kan doen, was het uitste
kend. En leerzaam. Het Vierde Orgelcon
cert van Handel, eveneens met Boekei aan
de speeltafel, jgaf dit orgel meer kansen.
Toch trof hierwie grote geestelijke ongelijk
heid der twee musicerende delen: het strak
ke, open klinkend orgel en het sterk ge
nuanceerde, bewogen spel van het Omroep-
kamerorkest, welks strijkers er onder Mau-
rits van den Berg bij hun vibrato er nog een
schepje bovenop schenen te doen.
De N.C.R.V. is met dit orgel een muzikaal
instrument rijker, dat ln enkele opzichten
grote verdiensten heeft, doch welks beper
kingen toch al dadelijk zo tot uiting kwa
men, dat men zich afvraagt of het aucce»
van dit instrument wel zo groot zal zijn,
gis men nu schijnt te verwachten. In zeker
opzicht wordt hier de klok teruggezet. Men
moet respect hebben voor de bouwer, die
zo'n mooi werkstuk met sleepladen en in
derdaad snelle mechanische tractuur ver
vaardigde en die in de intonatie zo opval
lend de timbres van oude registers wist te
laten herleven, doch men kan niet doof zijn
voor de omstandigheid, dat ondanks het
inderdaad snel en nauwkeurig aanspreken
van de pijpen, fouten van oude orgels, met
name ongewenste bijgeluiden ven sommige
registers bij het aanzetten van de klank,
evenmin afwezig waren, terwijl men boven
dien deze avond er niet blind voor kon zijn,
dat bij een in wezen zo klein orgel voor
betrekkelijk eenvoudige muziek twee assis
tenten voor het registreren nodig waren.
Bij kleine orgels als deze wil men toch
graag een fors geluid opwekken, doch het
gaat dan precies als mët kleine koren, die
groot willen schijnen: het wordt licht wat
schreeuwerig. De dispositie liet ten deze
nogal ieta vermoeden en bij het volle werk
werden deze in feite negatieve verwachtin
gen niet beschaamd. Het „Sweelinck-orgel"
demonstreert duidelijk, dat de hoogste pij
pen, die het minste kosten, het meeste ge
luld geven, maar winst is dat niet altijd, al
kan de klank dan nog zo „open" zijn. Wan
neer het orgel gebruikt wordt voor het spe
ciale terrein, waartoe het zich leent, zal
men er in alle beperking mooie resultaten
mee kunnen bereiken.
Drentse hengsten voor Zeeland. Zaterdag
zijn op de Grote Markt te Goes vier koud-
bloed- en vier warmbloed-hengsten premie-
veulens overgedragen, zes stuks hiervan zijn
geschonken door de Bond van Hengstenhou-
ders in Drente rti de overige door het paar-
denfonds Ons Belang te Bellen
Blindengeleidehonden getracteerd. Met het
oog op werelddierendag heeft een Nederlandse
industrie een tractatie gestuurd aan alle blin
dengeleidehonden. Aan de eigenaars van deze
honden Is een brief in brailleschrift gestuurd,
vervaardigd door het Blindeninstituut te
Ermelo.
99
(an »p#urd«r»v«rh»ilj
28)
Hat is misschien een ietwat ongeluk
kige vergelijking. Marianne is niet bepaald
een Gretchen en ikwaarachtig geen
Fauat. Mijn bedoelingen de vergelijking
is érg ongelukkig.... ik hoop niet dat u
denktMaar ik wilde Marianne toch ook
winnenze waa zo ongenaakbaarze
zag me niet eens. Faust nam Martha in de
arm en gaf haar goud, weet u wel, die le
lijke ouwe koppelaarster. Sarinah is na
tuurlijk óók geen Martha, helemaal niet. De
vergelijking gaat eigenlijk totaal niet op.
Maar ze is toch de ouwe getrouwe, de steun
en helpster van Marianne en ik dacht....
als Ik Marianne wil veroveren moet ik
e?rst Sarinah voor mij winnen. En zo gaf
ik haar wat cadeautjes en zo, en vanavond
deze armband.
Een armband die u veel geld gekost
Door Mtvr. BIJLEVELD-GEUNK
zal hebben. Niet zo maar een cadeautje,
een fooi. Vóór wat hoort wat, meneer Ven
Milsbeek. Wat kreeg u voor die armband
in ruil?
Niets inspecteur. Niets.... bijzonders.
Dat geloof ik niet. Wat heeft Sarinah
vanavond voor u gedaan?
Niets bijzonders, inspecteur. Werkelijk
niet. Ik bezweer het ui
Ze heeft voor u ingebroken fn de ba
gage van Jean de Vere, terwijl u Marianne
hebt meegetroond naar de schouwburg!
Néél Néél
De Jonge advocaat iprong met zulk een
vaart óp uit zijn stoel dat zijn glas soda
water van de armleuning duikelde en in
scherven op de vloer uiteenspatte. Hij greep
zich met bevende handen vast aan de rug
leuning en staarde, wit-wegtrekkend, met
grote ogen naar da politieman. Een sliert
van zijn goedverzorgd haar hing ineens over
zijn voorhoofd- De man in uniform tegen
over hem bleef rustig zitten, het glas soda
water nog ln de hand. Maar zijn grijze ogen
waren koud en streng.
Néé., néé. eerlijk niet. Eerlijk niet..
Uw moeder had groot gelijk, meneer
Van Milsbeek I
Maar u moét me geloven i Ik heb Sari
nah niet laten inbreken, ik héb het niet ge
daan! En u wilt natuurlijk bewijzen hebben
en die bewijzen., ik kan het niet be
wijzen. Maar ik héb haar niet gezegd om
in die bagage in te breken! Eerlijk niet. U
moét me geloven..
Hij rukte een zakdoek uit zijn zak en
wiate zich de transpiratie van zijn voor
hoofd. Zijn handen beefden zichtbaar. Er
waa in deze ontredderde figuur niet veel
meer over van de zelfbewuste, vlotte en wat
nonchalante advocaat, de gelukkige minnaar,
die zo goed als verloofd was met Marianne
de Vere. Hij slikte enige malen krampachtig.
En dan klemde hij zich weer aan de stoel
leuning vast en wachtte af met gebogen
hoofd, de haarallert bungelend voor rijn
ogen.
Ik zal u laten fouilleren «n dit kantoor
latsn doorzoeken.
Néé.néé.dat kunt u niet doen!
Dat zal ik zeker doen. En wel direct.
Ik zal meteen mijn rechercheur.
De politieman stond op om naar de deur
te gaan. Maar dan vloog da ander op ham
toe en klemde zijn vingers om da zwarts
uniformmouw. Hij slikte weer. En mompel
de dan, plotseling schor:
Ik zal u allee zeggen. Ik heb een brief.
Weggenomen vanuit de bagage van De
Vere. Maar lk heb die inbraak niet gepleegd
ik heb niet aan Sarinah gezegd, dat ze
moest gaan inbreken. Eerlijk niet. Ik nam
die brief zelf weg, naderhand, toen Marian
ne mij de sleutel had gelatenU móét me
geloven..
Laten wè^éerst weer gaan zitten, me
neer Van Milsbeek. Zo. En laat ik u dan
nog een whisky inschenken, een straffe,
nietwaar? U zult uw hersens nodig hebben.
En nu drinkt u een paar ferm* slokken om
u te restaureren. Dan kunnen we verder
praten.
De politieman haalde zelf een glas van
een dressoir en maakte een straffe whisky
klaar. In de clubfauteuil voor de gashaard
zat het jongmens, slap, het hoofd voorover
gebogen. Alleen de vinger* krampachtig om
de armleuningen. Inspecteur Renkevoort
gal hem het glas ln de hand en zag toe hoe
hij dronk: met grote ogen voor xich uit
starend. Er kwam wat kleur op zijn gezicht
en hij streek de losse haarlok achteruit.
Zo. Nu bent u weer uzelf en kunt u
mij alles vertellen. Zonder omwegen, en
eerlijk. U ziet, dat lk u andera toch niet ge
loof. Wit la er nu preciee gebeurd van
avond?
Het is alias Marianne, zei Charles vsa
Milsbeek. Ik begrijp het zelf niet. Ik heb
altijd een macht vriendinnetjes gehad, de
meisjes zijn gek op me. Aan iedere vinger
kan ik er tien krijgen. Ik heb geflirt, ge
danst, gefeest. Ik had een reuzenleventje.
Ik geloof, dat ik veel harten heb gebro
ken, maar het mijne bleef altijd heel. 't Was
alles tijdpassering en het deed me niets.
Soms verweten ze me, dat lk geen hart had
en dat geloofde ik zelf ook. Het was allémaal
erg plezierig en gemakkelijk. Toen kwam lk
drié maanden geleden hier wonen en ik zag
Marianne. En toen ik haar zag wou lk haar
hebben. Héér alleen eh geen ander. Wat
doe je dan als man? 1^ maakte haar het hof.
Ik kende alle trucjes en alle knepen van het
vak. Het zou mij geen moeite kosten; het
was alles routinewerk en het succes was
verzekerd. Alle meisjes waren dadelijk wég
van me. Maar Marianne niet. Marianne zég
me niet, geloof ik, ze keek altijd langs me
heen in de verte met die ogen vah haar.,
die ogen.waar ik niet tegen kan. Ik was
lucht voor haar. Toen begon ik mij in te
spannen, te bedenken hoe ik haar zou kun-
winnen, te zoeken naar haar zwakke punten
en haar liefhebberijen. Ik zocht contact
met Sarinah. Ik maakte plannetjes en no
digde haar uit en probeerde cadeautjes te
geven en alles, alles te doen dat ze me ten
minste zou zien. Maar het was, of ze op iets
wachtte, iets in de verte waar ze altijd naar
keek. Langs mij heen. Later begreep ik, dat
het die broer van haar waa, dig varvlockte
kerel! Begrijpt u hoe zoiets mogelijk ia?
Ik zag al zoveel, dat eigenlijk „niet
mogelijk" is, zei de politieman filoeoflach
achter zijn sigaret.
Ik heb gevochten, ging Charlea van
Milsbeek voort, gevochten tegen die broer.
Drie maanden lang. Toen was ze op het
hoogtepunt van haar verwachting: hij zou
komen en zij zou hem eindelijk zien. En
hij kwam. HJJ viel me verschrikkelijk tegen:
een stuurse, bokkige, onverschillige kerel.
Ik geloof eerlijk, dat hij niet deugt ook.
Maar wat ik ook gehoopt had, en nog ster
ker hoopte na zijn thuiskomst: Marianne's
gevoelens veranderden niet. Ze waa even
dodelijk van dit naargeestig individu als ze
was van de ideaal broer in de verte. Ik
bleef lucht voor haar, niet meer. Het was
onverdraaglijk, onverdraaglijk!
Hij «likte weer enige malen om zijn emo
tie de baaa te blijven. Hij schonk zich met
bevende vingers een zoveelste straffe whis
ky in. De poMtieman stond op. nam de
whlskyflea en zette hem bulten bèreik op
het schrijfbureau. Van Milsbeek zag hem
even aan, met iets van de oifde nonchalante
glimlach op zijn knap gezicht.
Dank voor uw goede zorgen. Inspec
teur. Ik kan er tegen. Het is vervloekt.
vervloekt.Ik wou dat ik haar nooit ge
zien hadl
(Wordt vervolgd}*
'Advertentie)
Derde 1^1
O.D.S. 3 2V
V.O.C. 3 2
S.V.W. 3 2
C.K.C. 3 2
Dubbeldam 3 2
Leonidas 3 1
Waddtexveen 3 1
V.F.C. 3 1
V.D.L. 3 0
Moordrecht 3 0
Ammerstol 3 0
Transvalia 3 0
"gÉsou*'!
v70£L-
MAANDAG 5 OCTOBER 1953
GOUDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA'
ALS ik alles nog eens mocht overdoen
Dat is een verzuchting, die menigeen
6laakt. Gewoonlijk is het dan aan de (te)
late kant.
Nou ja, en èls je het nog eens kon over
doen? hebben de leiders van het Neder
lands Instituut voor Publieke Opinie ge
dacht, toen zij aan het overleggen waren
over een nieuwe vraag aan de doorsnee
van het Nederlandse volk. Het draaide uit
op een interessante enquête, die hierop
neerkwam: als u het leven kon overdoen,
zou u het dan heel anders aanpakken oi
"'Kijker vindt dit soort vragen altijd wat
moeilijk. Zij komen op hetzelfde neer als:
Zou u die of die andere willen zijn? De
vraag kan men dan als gericht beschouwen
als aan een gewoon mens, die ergens in een
huis woont, zijn salaris (wat hij aan de
krappe kant vindt) verdient, dat met vrouw
en kinderen opmaakt en zo met geluk en
ongeluk aan zijn eind komt, terwijl de
ar.der dan een belangrijk man is, rijk, suc
cesvol, wenend in een groot huis, zwevend
in denderende sleeën" éïiz., enz. In fle
eerste opwelling wil het onbeduidende man
neke zeggen: Natuurlijk! want hij weet. wat
I voor een boffer die ander is, maar dan be-
denkt hij zich. Want als hij die ander was,
zou hij toch niet in die aardige ogen van
rijn Truus kunnen kijken, hij zou niet kun
nen spelen met zijn kleine Gerda, zijn
tweede dochtertje, zo'n allerliefst kind met
net zulk mooi blond haar als^gijn vrouw in
haar beste jaren had, en dan zou hij ook dat
mormel van een hond moeten missen, hun
fiscale „plezierhond" met allerlei verdrietig
heden, want hij heeft pas nog een johgen
een stuk uit de broek gebeten, plus een
meer diepgaande beschadiging en toch wil
hij dat dier op zijn tijd over de kop kun
nen aaien. Hij gaat heel zijn leven na. zijn
omgeving, bedenkt dat hij gezond is er
zegt, al bedachtzamer: „Ja ik zou z n een
ten wel willen hebben, maar 'm helemaal
willen zijn, dat toch niet."
De enquêteurs echter van het N I P O. heb
ben hun vragen ronduit op het publiek ««ge
vuurd. de percentages van de antwoorden
zijn berekend en de lezer kon zich er in
verlustigen, dat 53 pet van de kantoorbe
dienden, ambtenaren en gepensionneerden
het graag anders zouden hebben gedaan,
tegen 45 pet van de arbeiders. Dus feitelijk
ls de tevredenheid van de laatste categorie
groter dan die van de kantoorbedienden en
andere witteboordmensen. Dat zegt toch wel
iets. Bij de boeren en landarbeiders is het
nog gunstiger, want daarvan zouden slechts
37 van de 100 op hun schreden willen terug-
De verhouding tussen hen, die het wel an
ders zouden aanpakken en die het met hun
levensgang tamelijk eens zijn, is althans
volgens de N.I.P.O.-becijferingen nie* eens
zo ongunstig. Immers, tegenover 42 van de
honderd, die hun leven anders zouden aan
pakken, staan er 39, die het niet anders
zouden doen. Kijker neemt dan aan, dat
deze laatsten in wezen een zekere tevreden
heid met hun levensgang bezitten en naar
zijn mening ligt dft niet zo ongunstig. Men
kan wel een meerderheid van tevredenen
verwachten of verlangen, maar dat vindt
Kijker toch wat optimistisch. Hem valt het,
eerlijk gezegd, mee.
Het belangrijkste resultaat van deze en
quête ligt voor Kijker echter ergens anders
De N I P O.-mensen vroegen: Wel èls je het
dan anders zou gaan doen wèt zou je dan
doen? Die hntwoorden liepen natuurlijk zeer
uiteen, want op dit punt geldt sterk het
gezegde: zoveel hoofden, zoveel zinnen. Vijf
tien van de honderd waren het hierover
eens. dat zij meer zouden leren. Elf zouden
een ander beroep of betrekking kiezen. De
andere percentages liggen veel lager.
Wat blijkt daaruit? In de tweede plaats,
dat veel mensen hun beroep verkeerd kie
zen, dus dat advies in deze aangelegenheid
van veel belang is. Maar in de eerste plaats
leert men uit dit antwoord hoeveel mensen
ln hun levensgang tot het besef komen van
de waarde van kennis. Daarbij moet men
kennis in de ruimste zin opvatten.
Kennis, voor schoolkennis, men scheldt
er vaek op, men kijkt er op neer en menige
jongen op school moet er soms met alle mo
gelijke en onmogelijke middelen toe worden
gedwongen de minimale kennis, nodig om
door het leven te komen, in zich op te
nemen. De onverschilligheid van veel
ouders kan hen in deze houding slechts
sterken. En toch is geen bezit zo veilig, zo
onder bijna alle omstandigheden bruikbaar
en nuttig, als kennis. Niets geeft in het al
gemeen zoveel overwicht. Het is de speciale
kennis, die de dokter, de advocaat, de no
taris zijn belang geeft, uiteraard naast zijn
karaktereigenschappen, maar kennis zal op
zichzelf ook in dat opzicht vormend wer
ken.
Een professor kan ln menig opzicht een
stumper zijn, maar hij is als het ware het
symbool van de kennis en ofschoon hij dan
ln de regel nipt zo veel verdient als men
zou verwachten, heeft hij overwicht en ieder
bejegent hem met een zekere eerbied. Maar
diezelfde professor, veronderstel, dat het
een jonge, vlotte vent is, heeft op zijn beurt,
wanneer hij een vacantiereis per auto maakt
en plotseling een onverklaarbare panne
krijgt, een geweldig respect voor de mon
teur, die een uitstekend vakman blijkt te
zijn en met feilloze zekerheid het manke
ment opspoort, zodat zijn hooggeleerdheid
na enige tijd verder kan rijden, bevrijd van
de angst voor een in de war gestuurde va-
cantie.
Want dat is een mooi ding van het mo
derne leven: het aantal mensen, dat in staat
is om een studie aan een hogeschool te vol
tooien, is betrekkelijk gering. Dat zijn er
maar enkelen op de honderd. Een vak goed
leren, werkelijk goed leren, to dat de om
geving, van klanten tot collega's erkent,
„die vent is een vakman!" kunnen er veel
meer. En ook die uitstekende vakkennis
TWEE MINUTEN OVER HALF ééN in de nacht van Zaterdag op Zondag,
om 0.32 om in spoorwegtaai te spreken, was het, dat voor het laatst een
personentrein, electrische trein nummer 650, van Gouda naar Rotterdam
Maas vertrok, met een krans van groen op zijn neus en uitgeleide gedaan
door een groep belangstellenden, die van het historisch ogenblik getuige
wilden zijn en een groet zwaaiden naar de vele passagiers, van wie het
jonge geslacht deze laatste reis tot een luidruchtige gebeurtenis maakte.
Zeven-en-een-half uur later nam de eerste trein iri de winterdienst zijn
route naar de nieuwe bestemming van het treinverkeer uit de richting
Gouda naar Rotterdam, het Centraal Station. Het vaarwel was gevolgd
door een welkom, de nieuwe tijd had zijn intrede gedaan, de tijd van het
gaan naar en het komen van Rotterdam-Noord en Rotterdam C.S.
,Toen wü uit Rotterdam
vertrokken"
zou gaan. De mist had wat vertraging gege
ven en zo werd het bij half één voor de
trein binnenliep. Het was de bedoeling, dat
de Goudse stationschef, de heer Van Doorn,
deze la%tsteling ook een woord zou medege
ven, een woord, waarin de gevoelens van
het ogenblik zouden worden verklankt tus
sen het „partir c'est mourlr un peu" en
„Einzug der Gladiatoren" als een ode aan
de nieuwe verbinding.
Maar net op dit historische ogenblik had
de luidsprekerinstallatie, waarop het Goudse
personeel een beetje trots is, omdat zij het
zo goed doet, een snipperavond genomen en
zo bleef het woord achterweg.
Twee jarigen
Vóór in het late uur uit de slapende stad
ït dubbele treinstel de mistige nacht in
schoof, nog eenmaal met bestemming Maas.
was er al een en andere gebeurd. Een groot
aantal Gouwenaars was eerder naar Rotter
dam getrokken om de laatste rit Rotterdapi
Maas—Gouda om 23.20 van het Maasstation
mede te maken. Er waren er. die toch naar
Rotterdam mtAsten en hun terugkeer rekten
tot de laatste'trein, er wéren er. die nog
laat naar Rotterdam reisden om de laatste
trein te gaan „halen". Tot deze „halers"
behoorde een flinke deputatie van het Goud
se spoorwegpersoneel, die met de stations
chef, de heer C. van Doorn, en de staf de
historische rit wilde meemaken.
lk geval had een gróót contingent
Gouwenaars zich gevoegd bij de vele Rot
terdammers. die de trein uitgeleide kwamen
doen. Het Maasstation deed op zijn oude dag
nog dartel. Er was een vlaggetjesversiering
bei de beide entrée's gemaakt, lichtpunten
haddei een roodpapieren jasje gekregen, in
de hal hing de pet van de stationschef tus
sen een krans van twee seinvlaggen, er wa-
papieren met vermeldingen van &-
scheldsgroeten en uitverkoop van perrodfo
kaartjes en via een geluidsversterker kloP»
ken leutige wijsjes. Rond de op het eerste
perron wachtende trein siste en knalde het
vuurwerk. Het was met alle rumoerige druk
te net de viering van een jaarwisseling, met
iets van weemoed aan het oude en van ver
wachting om het nieuwe.' In elk geval beet
het Maasstation kranig door de zu^e appel
heen.
Vaarwel op de borden
De trein droeg voor deze speciale gelegen
heid op zijn richtingborden niet de plaats
van bestemming. Ook deze borden Stonden
in het teken van het afscheid met het spe
ciale opschrift: Rotterdam Maas groet u
voor het laatst vaarwel. Aan de kop van de
trein en aan de portieren werden kransen
van bloemen gehangen met op het lint: een
laatste groet. T
Op het perron werd het steeds voller. Qn-
der de afduwers wareh veel spoorwegmen
sen, die aanwezig wilden zijn bij het laatste
vertrek op het station en langs het baanvak,
waaraan voor hen zoveel goede herinnerin
gen zijn verbonden, het station, dat nog een
uurtje had te wachten op de laatste binnen
komer uit Gouda, om dan voorgoed zijn deu
ren te sluiten. De vroegere Goudse stations
chef, de heer J. Pols, was ook gekomen en
verder was natuurlijk de Goudse stations-
restaurateur. de heer H. J. Sier, naar zijn
broer gereisd, de pachter van de restauratie
op het Maasstation, voor welke Rotterdamse
heer Sier op 76-jarige leeftijd de sluiting
tevens het einde van zijn werk betekent
Daar mee valt een naam Sier uit In de rij
van stationsrestaurateurs: Rotterdam Maas,
Gouda Amersfoort, Apeldoorn, Arnhem en
Boxtel
Leegte in onze harten
Toen de tijd van vertrek naderde, sprak
de chef van 't Maasstation, de hr Th. Weyers
en zijn toespraak zal, om de toon voor
al. de spoorwegmensen hebben goedgedaan.
Het was een fier woord, want hij liet de
weemoed overheersen door het leve de ver
betering. Scheiden doet lijden en wij besef
fen dit heel goed, zeide de chef, want er is
een leegte in onze harten, nu wij uit de
oude. vertrouwde sfeer worden weggehaald.
Maar met vlaggen en bloemen hebben wij
aan het vertrek van de laatste trein van
Rotterdam-Maas toch een vrolijke viering
aan dit afscheid willen geven, omdat de op
heffing van het Maasstation betekent, dat
een grotere service wordt geboden nu op
het Centraal Station op één punt de treinen
naar alle richtingen hun ontmoetingspunt
vinden en het publiek af is van de last zich
van het ene station naar het andere te moe
ten begeven.
Het snerpen van het fluitsignaal van de
chef op het perron bracht alle luidruchtig
heid tot een hoogtepunt. „Scheiden doet lij
den klonk door de avond en met een va
riant op Ketelbinkie was er plotseling het
nieuwe toepasselijke vers „Toen wij uit Rot
terdam vertrokken, vertrokken wij uit Rot
terdam". Het kostte wat moeite om afdu
wers en passagiers op de juiste plaats te
krijgen en van de weeromstuit vertrok de
trein 'n paar minuten te laat. Maar eindelijk
kon de hr Weyers de met bloemen versierde
vertrekstaf hef^n. de zangers en hossers in
de dichtbezetre; uit twee stellen bestaande
trein en de Rotterdammers op het perron
wuifden en riepen elkaar een uitbundige
groet toe en toen schoof door het flitsen en
het lawaai van het vuurwerk heen trein 551,
de laatste trein van Rotterdam Maas naar
Gouda, het station uit, voortdurend fluitend
als een vaarwel aan de vertrouwde omge
ving aan de Maas. Tot Nieuwerkerk-aanslui-
ting. waar hij van de verdwijnende op de
blijvende baan kwam, heeft de trein aan
één stuk fluitend zijn reis gemaakt in een
allen omvattende groet aan de bewoners
van de Oostmaaslana. van Kralingscheveer,
n de 's-Gravenweg en van Nieuwerkerk
d. IJssel.
In Gouda
bliek, dat al het gebeuren wilde beleven,
wachten op de trein uit Utrecht, die om 0.11
van Gouda als laatste naar het Maasstation
geeft overwicht. Zij geeft een zekerheid,
een rust en een inwendige voldoening, die
tot het slagen van een leven zeer kunnen
bijdragen.
Niet ieder komt bewust tot deze conclusie.
Maar onbewust ervaren velen het stellig.
Vandaar het vrij hoge cijfer van degenen,
die zeiden dat ze meer zouden willen leren
en studeren, als ze het nog eens over moch
ten doen. De onderwijzer krijgt van het
leven toch gelijk. En dat lesje is uit deze
N.LP.O.-enquête te halen. .,TTOT*r»
KIJKER.
Rijden. De chef heeft de vertrekstaf geheven, de laatste trein i
vertrekt van het Goudse station.
Rotterdam Afpas
(Advertentie)
ieZURSVOORMODtX
6N HUIS H0UVIN6
Nog slechts
dagen
Woensdagavond 11 uur
SLUITING
Dinsdagmorgen 11 uur
spraak! Mavr. E. J. Wll-
aen-Bruins, leidster van
het Gexinsbegrotingsin-
stituut over hat ondar-
werp Haaf uit UW
guldan wat er in xit.
Iedere dag IraalO
GESCHENKEN
Donk—Schoonhoven 3—4. Het heeft
Donk weer niet mee gezeten. Het was veel
■al, maai
sterker in de
maar door slecht
positiespel, gemis aan tempogevoel en reac
tievermogen werd het veldoverwicht niet in
doelpunten uitgedrukt. Bovendien maakte
de achterhoede talrijke fouten, vooral om
dat de wat trage Brouwers geen partij was
voor de veel snellere en doortastender spe
lende Van Putten. Het is alleen aan doel
man Heerkens, die ook een strafschop keer
de, te danken, dat de nederlaag niet groter
is geworden. Trouwens de Schoonhovense
doelman Van Dam bleek ook uit het goede
hout gesneden. Hij behoedde zijn club even
eens voor meer tegenpunten.
Doelpunten vielen als rijpe appels van de
boom. De wedstrijd was nog maar twee mi
nuten oud, toen er al tweemaal gescoord
was. Eerst was het De Goey die met een
goed schot Van Dam passeerde (10) en
even later was het Molenaar die van een
mistrap van Brouwers profiteerde en de ba
lans in evenwicht bracht (1—1).
Donk werd sterker, maar van de vele
kansen werd geen gebruik gemaakt. Na 35
min. werd juist aan de andere kant een
doelpunt gemaakt, toen een geheel vrijstaan
de Van Putten rustig kon inschieten (1—2).
Spoedig was het echter gelijk, toen midden
voor Bakker te hardhandig binnen de lijnen
werd aangevallen en Th. de Jong de toe
gestane strafschop benutte (22).
Direct na de hervatting strafte Van Put
ten een fout van de Goudse achterhoede.
Een minuut later deed middenvoor De Boer
hetzelfde, toen Brouwers mistrapte (2—4).
Donk viel daarna tel aah. Er volgde tot
het einde een belegering van Schoonhoven,
maar Van Dam en de zijnen gaven weinig
ruimte. Slechts eenmaal moesten de gasten
capituleren, toen door een vrije trap Bak
ker de bal naar, de Inmiddels naar de voor
hoede verhuisde. Brouwers schoof en deze
langs een haag van verdedigers inkogelde
(34).
Donk vocht voor de overwinning en was
de wanhoop bijna nabij toen de bezoekers
een strafschop kregen toegewezen. Maar
met een koene sprong wierp doelman Heer
kens zich in de baan van de kogel van Van
Putten. Zelfs de Schoonhovense doelman
stak zijn bewondering hiervoor niet onder
stoelen of banken.
Voor beroep bedankt
Ds G. Meynen te Hilversum heeft voor
het beroep van de Geref. Kerk ln deze
stede in de vacature wegens vertrek van ds
W. van Dijk naar Canada bedankt.
Maar de chef had toch de handen vol. Toen
de klok twaalf uur wees, was het 4 October,
de verjaardag van de heer Van Doorn, die
54 is geworden en op het perron het middel
punt was van de persone
kwamen gelukwensen.
„Bent u jarig?" stapte voorts een reiziger
op de heer Van Doorn af „welnu ik ook"
Twee-en-dertig was zo juist deze passagier,
de heer J. A. v. d. Eng, een technisch teke
naar uit de Verboomstraat te Rotterdam ge
worden. De jarigen hebben elkaar hartelijk
gelukgewenst, 't Was trouwens al verjaarda
gen, wat de klok sloeg. De heer v. d. Eng
was deze Zaterdag op bazoek geweest bij
zijn tante, mevr. N. Schnave-v. d. Eng in de
Boelekade in Gouda. Ook zij is 4 October ja
rig, maar omdat haar neef uiteraard graag
deze dag in eigen kring doorbrengt, was hij
Zaterdag al op verjaarsbezoek in Gouda ge
weest.
Bij de aankomst in Gouda van de langver
wachte trein was het ineens een drukte van
iewelste. Daar waren in de eerste plaats
leden van de Rotterdamse vereniging van
trambelangstellenden, een club van vrienden
van spoor en tram. Zij waren met 23.20 van
de Maas gekomen om de laatste reis Gouda
—Rotterdam Maas mee te maken. Voorzitter
H. Luijendijk overhandigde de wagenvoerder
van de trein een groot bloemstuk. Hij had
het op deze historisch avond druk met het
aanbieden van bloemstukken, want ook de
chef in Rotterdam, de wagenvoerder van de
laatste trein Rotterdam—Gouda en de be
stuurder van de laatste tram van lijn 4
voor lijn 4 was het immers ook een afscheid,
want het beginpunt is in verband met de
opheffing van het Maasstation Zondag ver
plaatst naar het Oostplein kregen deze
kleurige attentie.
En verder stonden daar
ln eens op het Goudse per
ron leden van het gezel
schap Roterodamum, dat
aan de Utrechtse universi
teit studerende Rotterdamse
studenten verenigt, wel
ke leden van Utrecht af de
laatste reis medemaakten.
Zij hadden kransen bij zich.
om. nadat het Haagse deel
was vertrokken, de trein
naar Rotterdam mede te
tooien. De Goudse chef
kreeg van de praeses A.
Vaandrager een daverende
toespraak, waarin werd ge
zegd dat de studenten twee
wensen hadden: opheffing
van het Maasstation en
doorrijden in Gouda. De
'eérste wens is vervuld, gaf
de chef ten antwoord, maar
wat de tweede betreft, de
Gouwenaars zouden me raar
aankilken. als ik er mee in
stemde. Laten we daarom
hopen, dat u de Goudse si
roopwafels altijd zo lekker
zult vinden, dat u blij zult
zijn. dat de trein ln Gouda
blilft stoppen.
De studenten onderstreep-
:n de woorden met een
geestdriftig gezongen „Leve
onze praeses" en „Leve de
stationschef' en toen deze
schone zang in de nacht
was verklonken, was het
tijd pm te vertrekken. De
heer Van Doorn stak de
pannekoek omhoog, geroep
en gewuif en de laatste
trein naar het Maasstation
was vertrokken.
Aan boord was ook weer
een deputatie van het Goud-
se spoorwegpersoneel. Dat En hier ts e retz,0erd,c Zondagochtend in Gouda het eerste
kwam zo. De heer Sier, de kaartje naar de nieuwe bestemming Rotterdam C.S. kocht.
stationsrestaurateur, had in
alle drukte bij het afscheidnemen aan de
Maas zijn hoed vergeten en die kon men
toch niet laten liggen op een station, dat
voor goed dicht ging. Dus wérd een red
dingsexpeditie afgevaardigd, die later met
een lege trein alle treinstellen zijn des
nachts via, Gouda van de Maas naar het
Centraal Station omgereden om daar Zon
dag de nieuwe dienst te kunnen l^eginnen,
terugkeerde. Met de hoed.
Zo komt het, dat u de heer Siei^Zondag
toch met zijn hoed op hebt gezien.
Dat is nu net waar ik trek in heb
een lekkere sigaret van Sterling shag.
Mild, geurig en lang van
draad; ja, Sterling is
de beste shag!
NIEMEIJERS TABAKTABAK OP ZN BIST
Laatste rit van Excelsior
De Goudse rennersclub „Excelsior" sloot
Zondag het seizoen met een rit tegen het
horloge over een afstand van 124 km. Tien
renners, die om de 3 minuten van start
gingen, waren vol enthousiasme om de be
schikbaar gestelde beker te bemachtigen.
Het parcours was zwaar, doordat de ren
ners een groot gedeelte van de rit met re
gen hadden te kampen, wat veel van hun
uithoudingsvermogen vergde. De eerste die
„sneuvelde" was L. Franken. Een lekke
band dwong hem tot opgeven. Ook Wim
Jansen moest wegens bandenpech de strijd
staken. In de tweede helft van de rit bleek,
dat Douwe Ritskes de beste papieren had,
met op de tweede plaats J. H. de Jong. De
renners W. de Jong, J. Cattel en P. v. d.
Ree moesten in het gezicht van de haven de
strijd staken. De uitslag was: 1 D. Ritskes.
met een tijd van 3.56.30. die winnaar werd
van de beker; 2 J. H. de Jong, tijd 4.03.30;
3 C. v. Leeuwen, tijd 4.00.33 en 4 G. 't Hart,r
met een tijd van 4.05.09. Voor de renners,
die de rit volbrachten, was een medaille
beschikbaar gesteld.
De sensatie van deze rit was, dat Ritskes
de laatste elf km wegens drie lekke banden
op een geleende damesfiets moest afleggen.
Wie verloor z'n bakfiets
Gevonden voorwerpen: bakfiets, tassen,
balletschoentje, laars, gymnastiekschoenen,
handschoenen, want, armbanden kettingen,
broche, ceintuur, shawls, hoofddoek, jop-
per, capuchon, vestje, poesjes, schildpad,
honden, portemonnaies, sleutel, rozenkran-
zen, handschoenenklem. schooletui, spaar-
bonnen, diploma, turf, passer, step, frame
beschermer, kaart betr. Ouderdomswet.
5 Oct, 7.36 aur De Zalm: Verkoping van hui
zen door notaris L. J. Schouten.
5 Oct. 8 uur Central: Openbare seance o.l.v.
A. Spreen
5 Oct. S uur De Kroon: Clubavond voetbal
en athletlekVereniging „Gouda".
6 Oct. 10 uur stadhuis: Aanbesteding bouw
van twee Jndustrieflats.
6 Oct. 2.30 uur Het Blauwe Kruis: Bijeen
komst Ned. Vereniging van Huisvrouwen,
spreker J W. Jansen over „Het interieur".
6 Oct. 6 uur Kunstmin: Huldigingsavond
mevr. J. N. van Dantzig—Melles bij afscheid
als raadslid en wethouder.
6 Oct. 8 uur De Beursklok: Openbare verga
dering Chr. Besturenbond, spreker M. Ruppert.
7 Oct. 8 uur De Kroon: Vierde lesavond
Scheidsrechterscursus afd. Gouda K.N V.B.
8 Oct. S uur Oosthaven 56: Tweede lesavond
Toneelcursus, spreker Arend Haner over
„Dictie".
S T.m. 16 Oct.: Ollebollenactie ten bate Kon.
Wilhelmlnafonds.
9 Oct. 7—11 uur en IS Oct. 2—11 uur Vee
markthallen: M.E.S.A. van Chr. muziekvereni
ging „Per Aspera ad Astra" en Chr. sport
vereniging „De Jodan Boys".
Oct. 8 uur Veemarkjrestaurant: Filmavond
Alg. Bedrijfsgroepen Centrale, vertoning „Op
Hoop van Zegen''.
10 Oct. 8 uur Concordia: Toneelavond wijk-
vereniging „Oranje Trouw", opVoerlóg
„Renée, een kerel van een vrouw" door
T.A.V.E.N.U.
Bioscopen
Schouwburg: De terugkeer van Don CamiUo.
alle leeftijden.
Thalia: Geheime Opdracht, 14 jaar.
Reünie: Sensualita. 18 jaar.
Aanvang: 3, 7 en 9.15 uur Zondag 3, 5, 7 en
9.15 uur. Overige dagen 3 en 8.15 uur.
TenloonUellingen
De Moriaan: t.m. 30 Nov. Tentoonstelling
Goudse tegelschilderijen en Gouds plateel, ge
opend van 10-12.30 en van 1.80-4 uur (Zondag!,
Maandag- en Vrijdagochtend gesloten).
A pothekersdienst
Steeds geopend (des nachts alléén voor re
cepten): Apotheek P. Weijer. Gouwe 131.
i Dokterstelefoon: 4020.
Ook „Elfhoeven" had gisteren bil de slul-
tingswedatrijden niet te klagen over gebrek
aan belangstelling. Bijna de gehele wed-
strijdvloot, waarover ln Reeuwijk de be-
echikking is, verscheen aan de etart.
De Valken vonden één wedstrijd kenne
lijk niet genoeg en hebben elkaar driemaal
partij gegeven. In deze wedstrijden bleek J.
C. van Ti-erïhoven beslist de sterkste. Dit
zelfde geldt in de olympi ajollen ook voor
Fer Pruymboom. Zijn broer Harts werd twee
de. Aanvankelijk leek het er op, dat H.
Verdonk zijn mannetje gevonden had, raaar
uiteindelijk bleek hij wederom voor geen
van zijn tegenstanders te houden te zijn.
Hoewel de puntentelling voor het klasse
ment nog niet klaar is, kan aangenomen
worden, dat deze zeiler met een zeer grote
punten verschil als eerste in de vrijheids
klasse uit de bus zal komen. J. de Leeuw
kwam ook gisteren op de tweede plaats.
De zestlenkwadraatklasse A liet zien dat
starten eigenlijk een training apart nodig
heeft. De heren toonden aan hoe het wel
moet. Negen schepen lagen precies op tijd
met hun vootsteven op de lijn. Even na de
start maakte de Fram van P. de Hoog, dit
maal gevaren door M. Meyer, zich van het
veld los en wist de al spoedig verkregen
voorsprong tot het einde te behouden. Ab,
Spruyt schijnt op de tweede plaats geabon
neerd te zijn. Na een felle wedstrijd tegen
G R. Kreulen, die derde werd, wist hij deze
plaats te bezetten. D. Broer werd vierde en
A. Macdaniël werd vijfde.
De zestienkwadraat klasse B 6tartte zeer
slecht en van een strijd is eigenlijk geen
sprake geweest. J. Guldemond werd weer
met een grote voorsprong eerste en E. Lo
pes Cardozo bezette de tweede plaats.
P. Boere deed het in de B.M. klasse A
In het begin zeer goed en had ook geruime
tijd de leiding, maar toch moest hij die af
staan aan J. Duchateau. H. Natte was er
kennelijk niet in want hij kwam nu als der
de binnen. J. C. Revet zag by deze wed
strijd zijn volhouden van een geheel sei
zoen bekroond met een eerste prijs in de
B.M. klasse B.
Ofschoon men in de twaalfvoetsjollen de
schepen verwisseld had, bleek toch, dat het
niet alleen aan het schip ligt, maar dat de
stuurman de grootste rol 6peelt. A. Pels
terwijl H. Herfst derde werd en Bob van
der Pol de tweede plaats bezette.
Piet Tepe werd ook deze wedstrijd in de
jeugdklasse weer eerste. Vorige week be
richtten wij abusievelijk, dat een ander
eerste werd doch toen heeft Piet Tepe ook
gewonnen. Hans Tigchelaar j-werd een goede
tweede en Piet Lems bèzette de derde
plaats.
MARKTBERICHTEN.
Kaasmarkt Oudewater. 5 October. Aan
gevoerd 5 partijen. Prijzen 2.162.17, extra
tot 2.27 per kg. Handel matig.
R.V.C,
Te Werve
Spoorwijk
A.D.S.
D.J.S.
Olympia
E.D.S.
S.M.V.
Westerkwartier
Alphla
Maasstraat
R.A.V.A.
Woerden
Lekkerkerk
Schoonhoven
Stolwijk
Oudewater
D.S.O.
G.S.V.
V.E.P.
Haastrecht
Moerkapelle
DONK.
werd nu in het 6chlp van H. Herfst eerste, u.N.l.o.
