lij Lr
Kleine Kerk was vroeger het
bedehuis voor de armen
Maak er weer Groentemarkt van!
DE ZICHTBARE EN
ONZICHTBARE .STRIJD
De wetenschap van de politiek
KLOOSTERBALSEM
Dividenden en tantièmes zijn
geen arbeidsloos inkomen
Gouda bezon zich op vooravond
van Dag der Ver. Naties
Gouds bedrijf eert de arbeid van
personeel Lever's Zeep
Eerste blad - pagina 2
Per trein in 3 uren
Amsterdam-Brussel
Rede prof. dr J. j. de Jong
Radioprogramma voor het week-end
BRANDwonden
mmiM+in-wt-nct-N-M
EFFECTEN- EN GELDMARKT
Bedrijfsleven heeft dringend
behoefte aan spdargelden
Mededeling over de
Indische pensioenen
CLOWNTJE RICK OP AVONTUUR
Sanaplrln N° 1
Een „telefoontje" om de
rekening te betalen
-
Initiatief van Jeugdverbond
Rede door dr ir Hart bedoelde taak, in
GOUD
ZILVER
HORIOCFS
G.C.dP
GROTE FLES WIJN
W. A. DE BRUI JN
Cultureel werk voor
werklozen
Vrouwelijke vrijwillige
hulp in Gouda
Gedenkraam over
lè watersnood
KERKGEBOUW WORDT GESLOTEN
Prediking naar
vatbaarheid
Zo was het vroeger
„De kortste
weg"
Onze bioscopen
ZATERDAG 24 OCTOBER 198Ï
door
J. A. J. van Zanten
oud-kath. pastoer
Want wij hebben de strijd niet tegen
vlees en bloed, maar tegen de boze
geesten. Efeze 4 12.
"tTET leven le een etrijd op aarde, zegt
de Bijbal. Slecht# na een rijpe levens
ervaring beaamt men deze uitspraak. De
erkenning gaat meestal gepaard met een
kucht, omdat de strijd zo bitter kan zijn
en omdat er zelden een volkomen over
winning wordt behaald. Levensstrijd,
zegt Paulua, strekt zich uit over twee
werelden: De tastbare, de stoffelijke, de
strijd die het eerst opvalt en waar de
grootste triomfen worden gevierd èn de
geestelijke, de Innerlijke strijd, waar de
zwaarste slagen vallen en de grootste
nederlagen worden geleden. Paulua Is zo
zeer overtuigd, dat de geestelijke strijd
eigenlijk de enige worsteling is, dat hij
de uiterlijke kant van veel minder waarde
acht. Voor ons moderne mensen, die leven
te midden van een verbijsterende over
vloed van stoffelijke dingen, die ons
schijnbaar dienen en vormen, is het nodig
dat wij een korte blik slaan op het strijd
toneel met de materie. f
Zeer zeker, daar is ook een strijd tegen
Vlees en bloed, Die etrijd is met de schep
ping der zichtbare dingen gegeven. Waar
is dit strijdtoneel te vinden? Overal. In de
ziekenhuizen, waar het gehele reusachtige
arsenaal der medische wetenschap, dag in
dag uit strijd levert tegen de ziekten en
kwalen, die het menselijk lichaam belagen.
Strijd? De landbouwer strijdt Jaar in Jaar
uit met de aardkorst, het onkruid, plan
tenziekte, hitte, koude, vocht en droogte.
Strijd? De zeeman vecht tegen water, wind,
golven, stromingen, klippen, ondiepten en
mist. De uitvinder voert een onophoude
lijk gevecht met de schijnbaar weerbaretige
wetten van het materiaal, evenals de schei
kundige, de ingenieur, de geschiedvorser
en iedere vakman op zijn eigen terrein.
De ontdekker van oerwouden en woestij
nen, de geoloog, de sterrekundlge, de be-
klimmer der hoogste bergen, de vliegenier,
die hoogste snelheid wil bereiken. Overal
is er strijd. Demtrijd in het groot en de
strijd in het klein. Van het kind, dat voor
het eerst naar school gaat en worstelt met
letters en cijfers, tot de professor, die
worstelt met de nieuwste wetenschappe
lijke problemen. Van het éénjarig kind, dat
al wankelend en vechtend om vastheid en
evenwicht de eerste stappen doet, tot de
volmaakte athleet, die het record op de
honderd of vijfduizend meter met een
onderdeel van een seconde tracht te ver
beteren; tot de grijsaard, die probeert, ge-
Bteund door zijn 6tok, z'n dagelijks rondje
van enkele honderden meters voetje voor
voetje te lopen. Van het kleine meisje, dat
zich met moeite en stijve onwennige vin
gertjes de eerste grondbeginselen van
naaien en breien tracht eigen te maken, tot
de volleerde naaister, wier vaardigs vin
gers zich reppen met naald en draad.
Men zou nog kunnen doorgaan met tien
tallen voorbeelden van die strijd tegen
vlees en bloed, tegen die machten, die wij
m|j de ogen zien, met de handen tasten,
met de oren horen en met ons veratand
omvatten kunnen. Maar deze onvolledige
schets zij voldoende u te overtuigen van
de onophoudelijke strijd, die gevoerd werd
en gevoerd zal worden, zo lang de aarde
zal draalen en de zon zal schijnen. 30 heeft
Hij het geordineerd, de schepper en onder
houder der zichtbare dingen. Op dit slag
veld ls de mens ver gevorderd, heeft hij
een hoge trap van kunnen bereikt. Op dit
terrein worden de triomfen gevierd en de
lauwerkransen^, behaald. Hier vindt men
kampioenen en leraars, meesters, doctoren
en professoren. Hier zijn de redders in de
nood te kust en te keur. Hadden wij,
mensen, alleen met déze strijd te maken,
de aarde was een lusthof. En wat ls nu de
rampzaligste dwaling van onze tijd? Dat
de doorsnee mens meende, dat de wereld
door middel van de triomfen in deze
strijd, zo maar het paradijs in zou wan
delen. Wij zijn nu na twee wereldoerlogen
èn een koude oorlog, wel ontgoocheld en
bedrogen uitgekomen. Wat zijn wij, men
sen, toch kinderlijk kortzichtig. De tel
machine, die de cijfers feilloos optelt, is
geen garantie tegen bedrog van de ge
bruiker. Een regeringsstelsel, dat alles or
dent en regelt en controleert, overwint nog
niet fraude, partijzucht en dictatuur.
Honderd ziekenhuizen bij elkaar remmen
nog geen ontucht en alcoholisme. Alle
fabrieken voor geneesmiddelen zijn nog
niet in 6taat de laboratoria van gifgassen
en atoombommen stil te leggen. Alle brand
kasten en vernuftige sloten kunnen niet
verhinderen, dat de man, die de sleutel
draagt, een dief kan zijn. Een radio-zend
station kan de goede ontvangst van de uit
gezonden stem garanderen in een straal
van meer dan tweeduizend kilometer,
maar niet de waarheid van het gesprokene.
Wie garandeert de kampioen hardloper
tegen een zedelijke misstap, wie de grootste
geneesheer tegen een karakterkwaal, wie
de kroon van eer en deugd van een
schoonheidskoningin?
Zo zien wij, dat de mens machtig en
sterk is in zijn strijd met de stoffelijke
wereld, maar zwak en klein waar de stof
zich mengt in de geestelijke regionen.
Nodig le het, dat de evolutie ook op gees
telijk terrein meer en meer moet worden
aangepakt. Zouden daar ook geen successen
te behalen zijn? Zeer zeker. Maar dan met
de wapenen uit het arsenaal van- het
Evangelie, waarvan de grondwet luidt:
„Hebt God lief bovenal, en uw naaste sis
u zelve".
Concurrentie voor de
wentelwiek
De raad van beheer van de Nationale
Maatschappij der Belgische Spoorwegen
heeft een tussen deze maatschappij en de
N.V, Nederlandse Spoorwegen gesloten
overeenkomst bekrachtigd aangaande
de electrificatie van de verbinding Ant
werpen—Roosendaal.
Ten gevolge van deze bekrachtiging zal
volgens het Belgische ministerie van ver
keerswezen, voor de eerste maal een in
ternationale verbinding (Brussel—Amster
dam) kunnen worden verwezenlijkt tus
sen twee met verschillende spanning ge-
electrificeerde spoorwegnetten.
Wat de treindienst betreft, is voorzien
dat buitén de bestaande internationale ver
bindingen, een dienst zal worden Inge
richt met een snelle verbinding om het
uur Amsterdam—Brussel en Brussel—Am
sterdam, afwisselend met een verbinding
Amrterdanr—Antwerpen centraal. Het tra
ject BrusselAmsterdam zal in ongeveer
drie uur kunnen worden afgelegd.
~r zijn nog onderhandelingen gaande
over de uitvoering van de electrificatie.
Het ia nog niet bekend, wanneer die elec
trificatie haar beslag zal krijgen en even
min, wanneer de treinen voor het eerst het
traject kunnen berijden.
Namaak-juwelen zijn tegenwoordig zó en
vogue, dat men er eigenlijk al niet meer bij
denkt, wanneer iemand zieraden draagt van
strass, imitatie-pareltjes en dergelijke.
Echte juwelen zijn toch altijd nog mooier.
Hoewel de oude zettingen veel aantrekke
lijks hebben, leggen de juweliers er zich op
toe met de mode mee te gaan. Deze dame
ie, behalve met een blauwvos, getooid met
halsketting, armband, clip en oorhangers
van de Parijse juwelier Boucheron. De sie
raden bestaai\ wit ronde briljanten en mooi
gesneden diamanten.
(Van onze parlementaire redacteur)
Nn de Staat de kluisters heeft verbroken,
waarin de klassieke liberale theorie en prse-
tök hem gevangen) trachtten te houden, nu
de 8taat vele, hem tevoren ontaegde terrei
nen in s|jn sich nog steeds uitbreidende be<
moellngssfeer heeft betrokken, hebben vele
menselijke activiteiten, die een eeuw gele
den niet of nauwelijks van politieke bete
kenis waren, een veel duidelijker politiek
karakter gekregen. Aldus prof. dr J. J. de
Jong, tot voor kort parlementair redacteur
van de Regionale Dagbladpers, in de rede,
waarmee hl) Vrijdagmiddag het ambt aan
vaardde van buitengewoon hoogleraar in de
wetenschap der politiek aan de Vrtfe Uni
versiteit te Amsterdam.
De bovenstaande maatschappelijke
politieke ontwikkeling heeft ook de weten
schap niet onberoerd geleten. De politiek
komt in de verleiding zich met de weten
schap in te laten. Met als gevolg, zoals ln
Rusland, verpolitiekte wetenschap. Maar
ook ln omgekeerde richting dreigen er niet
onaanzienlijke gevaren. Van hun kant zul
len de beoefenaren der wetenschap zich
ZONDAG ZS OCTOBER 1SS3.
Hilversum I, 402 meter.
(K.R.O.) 8.00 Nieuws; IJ5 Gr.pl.; 5.25 Plech
tige Hoogmis; (N.C.R.V.) 0.30 Nieuws en wa
terstanden; 0.45 Orgelconcert; (I.K.O.R.) 10.00
Causerie; 10.30 Lutherse kerkdienst; (N.C.R.V.)
12.00 Gr.pl.; (K.R.O.) 12.15 Gr.pl.; 12.20 Apolo
gie; 12.40 Frans—Canadese volksliedjes; 12.55
Zonnewijzer; 13.00 Nieuws; 13.10 Gr.pl.; 13.40
Boekbespreking; 13.55 Gr.pl.; 14.00 Voor de
jéugd; 14.80 Kamerorkest (pl.m. 14.55—15.15
klankbeeld); 15.50 Viool en elavecimbel; 16.05
Gr.pl.; 18.10 Katholiek Thuisfront overal; 16.15
Gr.pl.l16.30 Vespers; (N.C.R.V.) 17.00 Geref.
kerkdmrst; 18.30 Gewijde mui.; 19.00 Kerke-
lijk rüRiws; 18.05 Koorzang; 19.30 Causerie;
(K.R.O.) 19.45 Nieuws; 20.00 Gr.pl.; 20.25 De ge
wone man; 20.30 Sympfconette orkest en klein
koor; 21.00 Actualiteiten; 21.10 Grinringklan-
ken; 21.25 Hoorspel; 22.05 Gevar. muz.; 22.40
Gr.pl.; 22.45 Avondgebed; 23 00 Nieuws; 23.15
Gramofoonplaten.
Hilversum n. 2»s meter.
(V.A.R.A.) 800 Nieuws; 8.19 Or.pl.; 8.55
Sportmededelingen; 9.00 Volksdansen; 0.15
Causerie; 9.S0 Literair aethertorum; 1010 Ka
merkoor en -orkest; 10.40 Hoorspel; 11.15 Pro
menade orkest en klem koor; (A.V.R.O.) 12.00
Sportsplegel; 12.05 Lichte muz.; 12.25 Even af
rekenen heren; 12.45 Krontjong ensemble; 13.00
Nieuws; 13.05 Mededelingen of gr.pl.; 13.10
Orgelspel; 13.30 Mannenkoor; 14.00 Boekbespre.
king; 14.20 Gr.pl.; 14.25 Voetbalwedstrijd Ne
derland—België; 16.20 Hammondorkest; 16 50
Sportrevue; (V.A.R.A) 17.00 Strijksextet; 17.30
Voor de jeugd; 17.50 Sportjournaal; 10.15
Nieuws; en sportuitslagen; {V.P.R.O.) 18.30
Korte kerkdienst; (LK.O.R.) 19.00 Klnderdienst;
10.35 Gesprekken om de Bijbel; (A.V.R.p.) 20.00
Nieuws; 20.05 Amusementsorkest; 20.50 Hoor
spel; 21.20 Mededelingen; 21.25 Lichte muz.;
21.45 Cabare}; 22.15 Strijkorkest; 22.45 Journaal;
23.00 Nieuws; 23.15 Gramofoonplaten.
TELEVISIE-PROGRAMMA.
Gezamenlijk programma van A.V.R.O.,
K.R.O., V.A.R.A. en V.P.R.O. 14.15—
15.15: Voetbalwedstrijd Holland—België.
Engeland, B.B.C. Home Service, 239 meter.
1206 Causerie; 12.30 Muzikale causerie met
grpl-1 13.10 Critieken; 13.55 Weerberichten; 14.00
Nieuws; 14.10 Country Magazine; 14.40 Zang;
15.15 Ttflnbouwpraatje; 15.45 Orkestconcert;
18.35 Causerie; 16.50 Orkestconcert; 17.45 Boek
bespreking- 18.00 Voor de kinderen; 18.50 Cau
serie; 18.65 Weerberichten; 19.00 Nieuws; 19.15
Verslag v. d. vergadering v. d. Ver. Naties;
19.30 Orkestconcert; 20.15 Gevar. muz.; 20.45
Avonddienst; 21.25 LleMadlgheldsoproep;
21.30 Hoorspel; 22.00 Nieuws; 22.15 Causerie;
22.30 Klankbeeld; 23.52 Epiloog; 24.00 Nieuws.
Engeland, B.B.C. Light Programme,
1500 en 247 meter.
13.30 Kerkdienst; 13.00 Verzoekprogr.; 14.15
Gevar. muz.; 14.45 Gevar progr.; 16.15 Gevar.
muz.; 18.00 Gevar. progr.; 16.30 Gevar. muz.;
17.00 Gevar. progr.; 18.00 Hoorspel; 19.00 Ver
zoekprogr.; 39.30 Hoorspel; 20.00 Nieuwe en
Journaal; 20.30 Gevar. muz.; 21.30 Community
hymn singing; 22.00 Gevar. progr.; 21.00
Nieuws; 23.15 Piano en harp; 23.30 Muz. cause
rie; 23.45 Voordracht en muz.; 0.15 Gr.pl.; 0-59
Nieuws.
Engeland, B.B.C. European Service.
Ultsendingen voor Nederland,
8.00—8.15 Engelse les (op 484, 75 en 49 meter);
173)0—17.16 Engelse les (op 224, 49 en 42 meter);
22.00—22.30 Nieuws; Overzicht v. d. Engelse
tijdschriften (op 224 en 49 meter).
Nordwastdeutscher Rundfunk, 380 meter.
12.00 Amusementsmuz.13.00 Nieuws; 13.10
Amusementsmuz.; 15.00 Verzoekprogr.; 16.00
Orkestconcert; 19.00 Nieuws-, 21.30 Dansmuz.;
21.45 Nieuws; 22.15 Dansmuz.; 23.15 Amuse
mentsmuz.; 24.00 Nieuws; 0.16 Orkestconcert;
1.15 Gevarieerde muziek.
Frankrijk, Nationaal Programma, 347 meter.
13.00 Nieuws; 13.20 Hoorspel; 15J0 Opera; 17.40
Gr.pl.; 17.45 Orkestconcert; 19.30 Gr.pl.; 30.00
Lichte muz.; 20.25 Hoorspel; 22.50 Seml-klas-
sielee muziek; 23.31 Nieuwe.
Brussel Vlaams, 324 meter.
11.00 Orkestconcert; 12.30 Weerberichten; 12.34
Lichte muz.; 13.00 Nieuws; 13.15 Pianorecital;
13.30 Voor de soldaten; 14.00 Gr.pl.; 14.20 Sport-
reportage; 18 2o Gr.pl.; 17.00 Volksconcert; 17.45
Sportuitslagen; 17.50 Gr.pl.; 18.00 Planorecital;
18.30 Godsdienstig halfuur; 19.00 Nieuws; 19.39
Gevar. progr.; 21.30 Gr.pl.; 22.00 Nieuws; 22.15
Verzoekprogr.; 23.00 Nieuws; 23.05 Dansmuz.;
23.40 Gramofoonplaten.
Brussel Frans, 484 meter.
12.00 Or.pl.; 13.00 Nieuws; 13.10 Verzoekpro
gramma; 14.00 Gr.pl.; 14.20 Reportage v. d.voet
balwedstrijd Holland—België; 16.15 Gr.pl.; 15.25
Vervolg reportage; 18,25 Gr.pl,; 17.00 Nieuws;
17.05 Gr.pl.; 19 00 Godsdienstig halfuur; 10.30
Nieuws; 22.00 Nieuws; 22.15 Gevar. muz.; 32.55
Nieuws; 23.00 Dansmuz.; 28.55 Nieuws.
MAANDAG 28 OCTOBER IfïJ.
Hilversum I, 402 meter.
(N.C.R.V.) 7.00 Nieuws; 7.io Gewijde muz.;
7 45 Meditatie.- 8.00 Nieuws; 6.J5 Sportuitslagen;
5.25 Gr.pl.; 8.30 Tot uw dienst; 8.35 Gr.pl.; 9.00
Voor de zieken; 9.30 Voor de hulsvrouw; 9.35
Waterstanden; 3.40 Wedstrijd in kennis en we
tenschap; 10.10 Gr.pl.; 10 30 Morgendienst; 11.00
Gr.pl.; 11.45 Gevar. muz.; 12.25 Voor hoer en
tuinder; 12.30 Land. en tuinbouw; 12.33 Gr.pl.;
12.59 Klokgelui; 13.00 Nieuws; I3,is Salon
orkest, 14.00 Schoolradio; 14.30 Gr.pl.; 14.45
Voor de vrouw; 15.15 Gr.pl.; 16.30 Claveclrabel,
viool en vlolfc da gamba; 16.00 Bijbellezing; 16.30
Gr.pl.; 17.00 Voor de kleuters; 17.15 Gr.pl.; 17.30
Hoorspel v. d. Jeugd; 17.45 Regeringsuitzen
ding; 11.00 Mannenkoor; 18.20 Sport; 18.30 Gr.-
pl.; 18.45 Engelse les; 19.00 Nieuws; 10.10 Or.pl.;
19.30 Causerie; 19.45 Gr.pl.; 20.00 Radiokrant;
20 30 Politie-concert; 21 00 Hoorspel; 21.45 Gr.-
pl.; 22.00 Causerie; 22.20 Gr.pl.; 22.45 Avond
overdenking; 23.00 Nieuws; 23.15 Het Evtngelle
ia Esperanto; 23.30 Gramofoonplaten.
Hilversum II, 238 meter.
(V.A.R.A.) 7.00 Nieuws; 7.10 Cr.pl.; 7.15
Gymn.; 7.3o Gr.pl.; 6.00 Nieuws; 8.18 Quatre-
malns; 8.35 Musette orkest; 9.00 Gymn.; 9.10
Hoorspel; 9 30 Gr.pl.; (V.P.R.O.) 10.00 Caifserie;
10.05 Morgenwijding; (V.A.R.A.) 10.20 Sopraan
en plano; 10.40 Voor de zieken; 11.40 Voor
dracht; 13.00 Gr.pl.; 12.07 Dansmuz.; 12.30 Land
en tuinbouw; 12.33 Voor het platteland; 12.38
Dansmuz.; 13.00 Nieuws; 13.16 Voor de Mid
denstand; 13.30 Orgel en zang; 13.45 Gr.pl.; 14.00
Voor de vrouw; 14.15 Tenor en piano; 14.40
Hoorspel; I6.00 Haarlemse Orkestver. en koor;
16.45 Vragenbeantwoordlng; 17.15 Gr.pl.; 17.50
Militair commentaar; 18.00 Nieuws; 18.20 Lichte
muz.; 18.45 Parlementair overzicht; 19.00 Voor
de Jeugd; 18.10 Volksliederen; 19.30 Muz. cau
serie; 10.45 Regeringsuitzending; 20.00 Nieuws;
20.05 In Holland staat een huls; 20.35 Aether-
forum; 31.15 Dansmuz.; 21.45 Operaconcert;
22.46 Causerie; 23.00 Nieuws; 23.16 Orgelspel;
23.33 Gramofoonplaten.
Engeland, B.B.C. Home Service, 330 meter.
11.00 Voor de scholen; 13.00 interviews; 13.30
Gevar. progr.; 13.55 Weerberichten; 14.00
Nieuws; 14.10 Gevar. progr.; 14.40 Voor de
scholen; 16.10 Reportage; 16.40 Gr.pl.; 17.10
Voordracht; 17.30 Gr.pl.; 10.00 Voor dè kinde
ren; 18.50 Weerberichten; 10.00 Nieuws; 10.15
Sport; 10.20 Buitenlands overzicht; 10.30 Gevar.
progr.; 3040 Gevar. muz.; 21.30 Twintig vragen;
23.00 Nieuws; 33.J5 Hoorspel; 21.45 Parlement*-,
overzicht; 144» Nieuws.
Engeland, B.B.C. Light Programme,
1500 en 247 meter.
12.00 Mrs Dale's dagboek; 18.16 Voordracht;
13.30 Dansmuz.; 13-16 Gevar. muz.; 13.30 Orgel
concert; 13.45 Orkestconcert; 14.45 Voor de kin
deren; 16.00 Voor de vrouw; 10.00 Lichte muz.;
17.15 Mrs Dale's dagboek; 17.30 Hoorspel; 19.00
Gr.pl.; 18.15 Muziekclub; 19 45 Hoorspel; 30.00
Nieuws en Journaal; 20.25 Sport; 20.30 Hoor
spel; 21.00 Gevar. muz.; 22.00 Hoorspel; 22.30
Hersengymn.-. 2300 Nieuws; 23.16 Actualiteiten;
23.20 Causerie; 23.35 Gevar. muz.; 0.06 Voor
dracht; 0.20 Gevar. muz.; 0.56 Nieuws.
Engeland, B.B.C. European Service.
Uitzendingen voor Nederland.
9.00—8.15 Engelse les (op 494, 79 en 4» meter);
22.00—42.30 Nieuws; Engelse les voor gevorder
den (op 224 en 40 meter).
Nordwestdeutscher Rundfunk, 300 meter.
12.O0 Amusementsmuz.; 13.00 Nieuws; 13-30
Orkestconcert; 14.15 Operettemuz.; 16.00 Instr.
trio, 16.30 Orkestconcert; 17.00 Nieuws; 17.45
Gr.pl.) 19.00 Nieuws; 20.00 Orkestconcert; 21.45
Nieuws; 23.30 Kamermuz.; 24.00 Nieuws; 0.30
Dansmuz.; 1.15 Gevarieerde muziek.
Frankrijk, Nationaal Programma, 347 meter.
32.15 VloolrecJtal; 12.30 orkestconcert; 1300
Nieuws; 13.40 Pianorecital; 14.00 Nieuws; 1405
Gr.pl.; 14.30 Vocaal ensemble; 15.00 Orkestcon
cert; 16.00 Gr.pl.; 16.50 Kamermuz.; 17.50 Gr.pl.;
16.30 Amerikaanse uitzending; 19 00 Gr.pl.;
20.00 Symph.,ork.; 22.45 Gr.pl.; 23.45 Nieuws.
Brussel Vlaams, 324 meter.
12.00 Orkestconcert; 18.30 Weerberichten; 12-34
Voor de landbouwers; 12.42 Gr.pl.; 13.00
Nieuws; 13.15 Pianospel; 13.30 Gr.pl.; 13.45
Pianospel; 14.09 Schoolradio; 14.45 Oram.pl.;
16.00 Voor de zieken-, 16.00 Gr.pl.; 16.15 Orkest
concert; 17.00 Nieuws; 17.10 Lichte muz.; 13.00
Franse les; 16.16 Gr.pl.; 1640 Voor de soldaten;
19.00 Nieuws; 19.45 Verzoekprogr.; 20.00 Hoorn
en plano; 20.10 Zang en plano; 20.40 Hoorn en
plano; 30.30 Or.pl.; 21-15 Orkestconcert;
Nieuws; 22.15 Orgelspel; 22.56 Nieuws.
Brussel Fnuu, 414 meter.
12.09 Orkestconcert; 13.00 Nieuwi; 13.15
Gr.pl.; 15.00 Orkestconcert; 15.30 Gr.pl.; 16.05
Lichte muz.; 17.00 Nieuws; 17.15 Or.pl.; 17.20
Zang en piano; 17.50 Gr.pl.; 18.30 Chansons;
18J5 Gr.pl.; 19.30 Nieuws; 20.00 Hoorspel met
muz.; 21.30 Gr .pi.; 23.00 Nieuws; 22.55 Nieuws.
moeten wachten voor het maken van in
breuk op de »ouvereiniteit-in-eigen-kring
van de politiek, voor een verwetenschappe
lijkte politiek. Het is allerminst onbeden
kelijk els de wetenschap pretendeert de taak
en de roeping van de politiek te kunnen
overnemen. Dat zou ook leiden tot de
machtsstaat.
Mogelijk en noodzakelijk is een vrucht
bare samenwerking tussen wetenschap en
politiek. De politiek kan de deskundige
voorlichting van de man van wetenschap
niet missen. De nog steeds toenemende in
gewikkeldheid van schier alle politieke
vraagstukken, alsmede hun onderling zo
sterke verwevenheid, maken de weten
schapsbeoefenaar tot een onmisbare steun
voor hen, die in de politiek tot verantwoor
delijke posten zijn geroepen.
Bij de verweving van wetenschap en po
litiek zullen beider beoefenaars zich voort
durend bewust moeten zijn èn van eigen èn
van anderer taaie en verantwoordelijkheid.
De man van wetenschap geve advies en voor
lichting, stippele waar mogelijk richtlijnen
uit; de politicus neme, gehoord de deskun
digen, in het licht van eigen speciale ver
antwoordelijkheid de noodzakelijke beslis
singen.
Sprekende over de afbakening van het
terrein, dat hij zal onderzoeken, concludeer
de prof. De Jong, dat de beoefenaar van de
wetenschap der politiek alles wat direct of
indirect van invloed is of kan zijn op het
politieke proces, in zijn onderzoekingen
dient te betrekken.1 Op het opsporen, vast
stellen, analyseren en ordenen van de fei
ten komt het daarbij in de eerste plaats aan,
mits duidelijk wordt uitgesproken, dat ook
bij het feitelijk onderzoek eigen levens- en
wereldbeschouwing haar rol speelt; dat het
een fundamenteel verschil voor het poli
tieke en sociale onderzoek uitmaakt, hoe
men de mens, hoe de staat en hoe de an
dere samenlevingsverbanden ziet. En mits
ten slotte de inrichting van het onderzoek zo
ls, dat dit moge meewerken aan een beter
verstaan van 's mensen politieke denken en
handelen, gericht als ook dit moet zijn op
het dienen van God.
f Advertentie)
en beter met Akkers Klooster-
balsem, die de wond zuivert,
ontsteking voorkomt en de groei
van de nieuwe huid bevordert:
(Van onze financiële medewerker),
/"lp de Jongste vertedering ven het Ver-
bond van Nederlandse werkgevers heeft
de heer Twijnstra als aUn mening uitgespro
ken dat het economisch leven in Nederland
een evenwichtstoestand op hoog niveau ls
ingetreden. HU doelde hiermede ongetwijfeld
op de nog ait|Jd gunstige positie van onze
betalingsbalans, welke voor een goed deel
te danken is aan het hoge en voor ons land
abnormale dekkingspercentage van de han
delsbalans, waarvan de export zo ongeveer
tegen de import opweegt. Ook de z.g. dien
stenbalans ziet er vermoedelijk niet zleoht
uit, ook al zullen de opbrengsten van het
scheepvaartverkeer bU die van het vorig
jaaften achter blijven, omdat vooral de wil
de vaart en de tankvaart door de daling op
de vraohtenmarkt worden getroffen. Een
evenwichtstoestand kan ook worden afgeleid
uit de vermindering van het aantal werklo
zen in ons land, dat in Januari van dit jaar
nog 145.359 bedroeg en in Augustus nog
slechts 60.700 en dat weliswaar voor een deel,
maar toch niet uitsluitend aan de overheids-
werken moet worden toegeschreven.
In hoeverre de overheldswerken tot de be
strijding van de werkloosheid bijdragen valt
niet precies te zeggen, omdat ze uiteraard op
het gehele bedrijfsleven van invloed zijn,
hetgeen wel in zeer sterke mate voor de
defensie-opdrachten en de woningbouw
geldt. Maar een feit is dat, wanneer men de
gedetailleerde cijfers van de industriële be
drijvigheid in ons land beziet, over nage
noeg de gehele linie van een stijgende dag
productie kan worden gesproken. Op de
voorgrond staat de verhoogde dagproductie
in de metaalindustrie, welke bij een index
cijfer van 172 in April van dit jaar in
Augustus tof 224 is opgelopen. In de bouw
materialen ging het cijfer van 117 in Fe
bruari tot 134 in Augustus vooruit. Voorts is
in de textielnijverheid de productie aanmer
kelijk groter dan een jaar geleden en wan
neer men kennis neemt van de tussentijdse
Personen in Nederland, die uit hoofde van
hun vroegere werkkring in Oost-ïndië pen
sioen trekken, hebben van de door de Ne
derlandse regering opgerichte Stichting In
donesische Pensioenaangelegenheden vra
genlijsten ontvangen, waarin zij worden uit
genodigd, hun Nederlanderschap te bewij
zend Met Indonesië is namelijk overeenge
komen, dat dit land de pensioenen en on
derstanden aan niet-Indoneslsche rechtheb
benden, buiten Indonesië, voor driekwart
voor zijn rekening neemt. Geldt het echter
personen die het Indonesische staatsbur
gerschap bezitten of verkrijgen, of perso
nen van Aziatische afkomst, dan kan wor
den volstaan met betaling van het nominale
bedrag van de pensioenen in roepiahs ln
plaats van in officieel driemaal zo hoog en
officieus nog hoger genoteerde guldens.
De verspreiding van deze vragenlijsten
hebben onder vele belanghebbenden onge
rustheid gewekt, aangezien het dikwijls
uiteraard zeer moeilijk is, bewijzen" aan te
voeren voor het Nederlanderschap, gezien
de gebeurtenissen die sedert 1942 in Oost-
Indië hebben plaatsgevonden.
In verband met de door belanghebbenden
aangevoerde bezwaren deelt het ministerie
van buitenlandse zaken nog eens mede, wat
het ,doel is van deze vragenlijsten Ook
wordt door het ministerie er op gewezen,
dat het overschrijden van de voor indiening
van de ingevulde vragenlijsten gestelde ter
mijn op zichzelf niet tot vertraging in de
uitbetaling van pensioenen zal leiden.
berichten, waartoe gelukkig een toenmend
aantal ondernemingen overgaat, blijken de
resultaten van het lopende jaar tot dusver
in doorsnee eerder beter dan slechter te
(Advertentie)
bij d« bestrijding van kou, koorti,
griep en pijn. Koker 90 en 50 et.
2433-34 Maar kom, jongens, zei Pilon.
Laten we niet aan 't hek blijven staan....
kom binnen, ik heb juist thee gezet}
Als je óns dan maar geen kwaad doet!
lachte Rick. Je ziet er zo gevaarlijk uit, met
die dikke knuppel in je hand!
Pilon lachte.
Nee hoor, jullie zal Jk geen kwaad doen.
Maar julle bent ook geen dieven!
Toen gingen ze met hun vriend mee het
huis in; daar was het lekker, want er
brandde een gezellig kacheltje met hout
blokken. En de thee stond te trekken.
Pilon haalde kopjes en schonk thee in,
en toen gingen ze gezellig met elkaar om
het vuur zitten.
Bunkie en ik wilden straks gelijk nog
eens 'n kijkje gaan nemen bij ons huisje,
waar we van de zomer in gekampeerd heb
ben, zei Rick. We zijn benieuwd, of het zich
goéd gehouden heeft.
Dat is goed, zei Pilon. Ja, ik denk wel,
dat het er nog in orde is, want jullie had
het stevig in elkaar gezet!
Toen de jongens een poos bij Pilon ge
zeten hadden en hun thee gedronken, gingen
ze dan maar eens kijken.
Maar pas op, jongens! waarschuwde
Pilon. Je kunt nooit weten, of je die kwade
kerel soms ontmoet!
zijn dan het vorii
cijfers, welke de AKU deze week heeft ge
publiceerd en volgens welke de omzetten in
het derde kwartaal A 48 millioen hebben be
dragen tefcei) 42 millioen in het tweede en
44 millioen» in het eerste kwartaal. Wel
zijn ook de algemene kosten gestegeh, maar*
het netto-resultaat ia in bet derde kwartaal
toch hoqer dan in de beide voorgaande pe
rioden en over de eerste negen maanden van
1953 bedraagt de vooruitgang van de netto
resultaten voor aftrek van de belastingen in
vergelijking met dezelfde periode van 1952
niet minder dan 30'/». Dit is wel een zeer
bevredigende uitkomst en het is alleen maar
jammer dat deze verbetering nagenoeg ge
heel door de fiscus zal worden opgeslokt.
Het wordt wel eentonig deze onpersoonlijks
Octopus telkens weer ten tonele te voe
ren, malar ook in de Tweede Kamer is men
hem deze week weer te lijf gegaan en er
kan niet genoeg op worden gehamerd dat da
fiscale heffingen in allerlei vorm de thans
bestaande evenwichtstoestand ln ons econo
misch leven in ernstige mate bedreigen.
Want het gaat er om de door de heer Twijn
stra bedoelde evenwichtstoestand te handha
ven, ook als de ovefheidswerken verminde
ren, hetgeen langzamerhand nodig zal zijn
om blijvende tekorten op de staatsbegroting
te voorkomen, waarover men zich thans nog
geen zorgen maakt, maar die op den duur niet
kunnen worden gehandhaafd zonder het
thans verkregen monetaire evenwicht in ge
vaar te brengen. Vandaar dat in de Kamer
op vermindering van de staatsuitgaven ls
aangedrongen, hetgeen temeer noodzakelijk
is nu de concurrentie op de wereldmarkt,
niet het minst van Duitpe zijde, toeneemt en
het volgend jaar vermoedelijk met een al
gemene stijging van de bedrijfskosten moet
worden rekening gehouden.
De heer Twijnstra heeft een simpele
waarheid geaccentueerd toen hij zeide dat
een ondernemer alleen zal investeren wan
neer hij meent dat de opbrengst daarvan hem
voldoende vergoeding zal geven voor het in
gestoken kapitaal en dat het kapitaal daar
voor dan ook aanwezig moet zijn. En het
gaat dus altijd weer over de kapitaalvor
ming, zowel bij de bedrijven als bij de par
ticulieren, die met hun gespaarde gelden het
bedrijfsleven moeten bevruchten. En hoe
zeer men in deze kring voor fiscale facilitei
ten gevoelig is, heeft het recente koersver
loop op de Amsterdamse aandelenmarkt wel
bewezen, dat met een aanmerkelijke stijging
van de omzetten is gepaard gegaan. Terwijl
bijv. het algemeen indexcijfer van de aan
delen begin van dit jaar 13808 bedroeg, is
het thans weer tot 156.52 opgelopen, waar
mee ongeveer de hoogste stand dusver voor
dit jaar is bereikt. Het vooruitzicht dat de
speculatiewinstbelasting wordt opgeheven,
dat de dividendstop verdwijnt en voor de
middeninkomens enige fiscale ontlasting zal
worden verkregen, heeft de particuliere be
legger een hart onder de riem gestoken.
Maar, zoals mr Van Leeuwen in de Tweede
Kamer heeft opgemerkt, hiermee zijn we er
nog niet, want zolang ever eenzelfde inko
men twee of driemaal belasting moet wor
den betaald wanneer hst bedrijfslnkomste»
betreft, is er geen voldoende prikkel om in
de Nederlandse bedrijven spaargeld te in
vesteren. De winst van de vennootschap
wordt niet alléén in eerste instantie zwaar
belast, maar van wat aandeelhouders ont
vangen moet opnieuw een groot deel aan de
fiscus worden afgedragen, terwijl de tan-
tièmJsten bovendien commissarissenbeiasting
verschuldigd zijn, wat dus wil zeggen dat
zij over een zelfde inkomen driemaal betalen.
De misvatting is hier dat dividend en tan
tièmes als arbeidsloos inkomen worden be
schouwd. hetgeen dan echter ook van alle
juridische en medische adviezen zou gelden,
waarvoor een honorarium in rekening wordt
gebracht. Adviezen en relaties van commis
sarissen kunnen voor een bedrijf van de
grootste betekenis zijn en waarom de belo
ning van in bedrijven gestoken spaargelden
zwaarder moet worden beiast dan bijv. de
pensioenen, valt moeilijk ln te zien. Het was
daarom volkomen terecht dat mr Van Leeu
wen in de Kamer nog eens weer heeft aan
gedrongen op de fiscale vrijstelling van het
primaire dividend, dat niet meer is dan een
doorgaans zeer matige b>lonine van de door
aandeelhouders ter beschikking gestelde
gelden, En nog rationeler is het vroeger door
ons r1 eens genoemde denkbeeld van dr F.
W. C. Blom om eenvoudig de uitgekeerde
dividenden af te trekken van het bedrag,
waarover de vennootschapsbelasting wordt
berekend. Hierover wordt immers door de
aandeelhouder zijn Inkomstenbelasting be
taald en on meer heeft de Staat geen recht.
Het rechttrekken van de tot dusver ge
volgde scheve belastinenolitiek zou onge
twijfeld een nieuwe prikkel kunnen zi'n tot
Investering van spaargelden In het bedrijfs
leven, dat daaraan drlngehd behoefte beeft.
Verscheidene café's In de hoofdstad heb
ben de laatste tijd bezoek gehad van een
man, die van de telefooncel gebruik maak
te, nadat hij een consumptie had besteld.
Hij gebruikte het oponthoud in de cel om
de muntmeter van het telefoonapparaat te
lichten. Was hij daarmee gereed, den ver
liet hij na afrekening van de consumptie
met bekwame spoed het café. De politie,
die een aantal aangiften van deze geraffi
neerde gevallen van diefstal ontving, waar
schuwt de caféhouders voor/fleze telefone-
peurdersverhaal
Door Movr. BIJLEVELD^GEUNK i
Gelukkig deed dit de andere pasatgier. Een
jonge man met een donker gezicht, een klein
snorretje en bruuske, haast driftige gebaren.
Hij beschouwde met een frons op zijn ge
zicht de heftig-gesticulerende tegenstanders,
beluieterde zichbaar ongeduldig het Amster
damse jargon, en bulderde dan plotseling,
geheel onverwacht:
.You dmned fellows! Shut up, you
two! Insolent brutes! Bring me to town, at
once! I am in a hurryl"
Een Engelsman dus. Zojuist aangekomen
met de allereerste vroegdienst uit Londen,
die je in Amsterdam te vroeg voor het ont
bijt en te laat voor een hotel doet arriveren.
Een speciale dienst voor kort-aangebonden
lieden met donkere gezicM«i en snorretjes.
Lieden met een krachtig stemgeluid. De
beide chauffeur» zwegen. i
Ik geloof, kwam het vriendelijke oude
heertje er nu tussen, dat jullie wagens hele
maal niet beschadigd zijn! Ik zie alleen een
paar krassen en jouw bumper ls een beetje
ontzet. Neem nu eikaars nummer op en rij
dan meteen door, want ik heb een vreselijke
haast. Ik moet het toestel van 7.10 naar
Londen halen.
Maar eerst zal die stomme goser....
Het duel werd hervat, de pauze bleek
slechts een adempauze geweest te zijn. Met
vernieuwde intensiteit fonkelde de dialoog.
De Engelsman, ondanks het flegma van zijn
ras, begon rood aan te lopen, het oude
heertje rukte vergeefs zijn chauffeur aan
de schouder. Hij zou zijn toestel en de ander
zijn afspraak missen. Maar dan sprak de
melkknecht opeens, tot nog toe een zwij
gende toehoorder:
Donder op, lui! Daar komt een smeris
aan.
Inderdaad naderde op de vlakke betonweg
een zwarte vlek te midden van al het grijs,
een agent per rijwiel. Hij kwam dichterbij,
langzaam maar zeker. Hij had het dbstakel
reeds in het oog gekregen. Maar hij zag nu
plotseling, een paar honderd meter voor Zich
uit, dat het obstakel geen obstakel was, want
de donkere figuren weken uiteen. Er
rammelden melkhueeen ln de stille mor
gen en «4en later reed een taxi hem snel
voorbij. Een andere, ver voor hem uit,
draaide de oprit van Schiphol binnen.
Het woord van de melkknecht was het
verlossende woord geweest, uitgesproken
met de onfeilbare intuïtie van een kind
der natuur. Op bet woord „smeris" voer
er een schok door de gemoedelijke hof
meester en stootte hij zich een buil bij zijn
overhaaste pogingen om weer binnen de
taxi te komen. De beide tegenstanders
zaten gelijktijdig achter het wiel en de
Engelsman had ook nog net de tijd om in
te atappen. De chauffeurs schakelden ach
teruit, de wagens maakten zich los van
elkaar en zwenkten onmiddellijk uiteen.
De voerman riep: Ju, Jul, de melkbussen
rammelden en het paard begon te trekken.
En dan schakelden beide chauffeurs weer
over, precies op hetzelfde ogenblik, zoals
ze alles op hetzelfde ogenblik gedaan had
den on stoven voorwaarts over de weg,
voordat ze in de grijze mist verdwenen
waren.
De gemoedelijke hofmeester kwam geluk
kig nog op tijd. Hij wiste zich de transpi
ratie van zijn voorhoofd, waarop bij het
visioen van de agent plotseling de kraaltjes
te voorschijn waren gekomen. Er was nog
een tweede agent behalve de douane, die
zijn paspoort zorgvuldig onderzocht. Maar
er stond geen „Gerard Holstein" op en hij
had een ringbaardje. Het was alles ln orde.
En zo werd hij doorgelaten, kwam netjes
op zijn plaatsje in het toestpl en zag even
later de groene Hollandse grasmat onder
zich wegzinken.
Het was gezellig ln het vliegtuig. Het
rook er naar koffie en de stewardess was
jong en knap en vond hem een aardig oud
heertje. Ze vroeg wel driemaal of hij wei
gemakkelijk zat en bracht hem een extra
hoofdkussen en dan leunde hij op zijn ge
mak achterover en zag uit door de patrijs
poort. Er was niet veel te zien. En dan
vielen zijn ogen dicht en hoorde hij de
motor zoemen en viel hij in een diepe
slaap. Een welverdiende alaap na een
spannende nacht vol avonturen.
Ver achter hem, in de grijze diepte, ver
vaagde de Hollandse kust tot een smalle
streep.
De Jonge Engelsman stormde ondertussen
op Amsterdam aan. Hij had als plaats van
bestemming opgegeven. Prinsengracht no.
xxx, welk adres hy getypt op een strookje
papier bij zich droeg, maar nu in de stad
wijzigde hij zijn plannen, door eerst naar
de Police Headquarters te vragen, welk
nieuw adres door de chauffeur eerst na
herhaalde uiteenzettingen begrepen werd.
Ze stopten voor een groot modern gebouw.
Hier vroeg de vreemdeling de chauffeur
op hem te wachten en ging naar binnen,
waar hij enige papieren voor de dag haalde
en vervolgens werd toegelaten tot een
dienstdoende .^inspecteur, die om even
zeven uur was gekomen en gegeven het
vroege morgenuur, voortreffelijk Engels
sprak. Hij vertelde dat het een groot toeval
was, maar dat er met de mr De Vere, de
man die de Engelsman zocht, juist iets
bijzonders gebeurd was waarvoor zijn col
lega-inspecteur, Renkevoort, reeds de ge
hele nacht in het huis op de Prinsengracht
vertoefd had. Hij zou daar stellig nog wel
zijn. Daarna stapte de Engelsman ln ge
zelschap van een agent weer in de taxi
en «topten ze even later voor het oude huis.
Een nieuwe complicatie voor inspecteur
Renkevoort!
Deze ontving zijn Engelse collega in het
kantoor van Van Milsbeek, waar hij zojuist
een geïmproviseerd ontbijt had genuttigd
dat juffrouw Jager, overstromend van
dankbaarheid, hem had voorgezet. Hij had
misschien niet de nodige aandacht besteed
aan de verschillende heerlijkheden, die zij
voor hem had klaar gemaakt, bezet als hij
was door de zaak van Jean ds Vers. De
vingerafdrukmensen hadden hun voorlopig
rapport bevestigd, maar dit leverde geen
nieuwe gezichtspuhten op. En nu kwam er
deze Engelsman binnen, een collega van de
„Yard", en moest hij zijn arme, vermoeide
hersens op het Engels overschakelen. Ge
lukkig kostte hem dat niet veel moeite.
Hij installeerde zijn overzeese collega en
voorzag hem van hete thee en sigaretten.
En dan stak de vreemdeling van wal. HIJ
was hier naar Holland gekomen in opdracht
van de Yard, en wel in verband met de
zonderlinge dood van Sir Archibald Allesby.
Had de'Hollandse politie daarvan gehoord?
—Nee, zei inspecteur Renkevoort.
Eén van de grote Londense redera. Een
rijk man en zeer gezien. Drie weken ge
leden werd hij dood in zijn werkkamer
gevonden bij een halt-genuttigde lunch, di»
op een blad voor hem stond. Hij had zich
die lunch door sijn bediende laten brengen
om dóór te werken. Zijn vrouw en doch
ters waren in Schotland. De dokter had «en
hartverlamming geconstateerd, maar verder
niets bijzonders kunnen vinden.
De man was warmbloedig en temperament
vol, maar verder volkomen gezond. HU was
zonder verdere bijkomstigheden begraven
„Jullie vervl.... kerels. Houd Je mond!
Breng mij naar de stad, dadelijk! Ik heb
haast!"
(Wordt vervolgd).
ZATERDAG 24 OCTOBER 1953
GOUDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA t
ryWEE BERICHTEN in de afgelopen week
-1' herinnerden aan de ramp, welke ons
land op 1 Februari trof, en ze trokken de
aandacht door hun soberheid, waarachter
werelden van ellende, maar ook werelden
vap hulpvaardigheid, mededogen en naas
tenliefde waren verborgen.
Het ene dier berichten zeide, dat er nog
behoefte is aan Jongeren, die in het Ramp
gebied willen komen helpen, in de eerste
plaats om slib te ruimen uit de hulzen, welke
overstroomd zijn geweest. Het tweede zegt,
dat blijkens cijfers van het Centraal Bureau
voor de Statistiek op 1 October nog 11.000
mensen uit het overstromingsgebied waren
geëvacueerd. Op 1 Mei bedroeg het aantal
geëvacueerden 24.500.
Aan het eerste bericht werd toegevoegd,
dat in de afgelopen maanden honderden
jongelui, Uit vele landen afkomstig, dit
„liefdewerk" hebben verricht, zware arbeid,
die voor de bewoners onmenselijk moeilijk
zou zyn geweest, omdat het slib-ruimen niet
alleen betekende schoonmaken van het huls,
maar ook het opruimen van kapotte, door
weekte, bemodderde meubels, gebroken
porcelein en aardewerk, onherkenbaar ge
worden portretten ln een woord het weg
doen van droeve, niet meer te herkennen
resten van allerlei dingen, waaraan de be
woners gehecht zijn geweest. Men heeft het
beter geoordeeld de evacué's te laten terug,
komen in een schoongemaakt, leeg huis,
waaruit alles ls verdwenen, waaraan voor
hen soms heel dierbare herinneringen waren
verbonden, dan hen te laten zien hoe al hun
bezittingen zijn vergaan! Vandaar dit op-
ruimingswerk door anderen, die er met
minder sentiment tegenover staan. Aldus de
uitleg, welke Kijker ad interim aan deze
vorm van hulpverlening hoorde geven.
Vrolijk is de terugkeer van vele evacué's
zeker niet, zo vernam Kijker a.l. verder.
Want van de duizenden, die hun woonplaats
reeds hebben kunnen opzoeken, wonen er
ontelbaar velen op planken vloeren, tussen
afgebikte wanden, welke voorlopig veel te
vochtig zijn om er behang op te plakken.
Die teruggekeerden hebben vaak (en dan
zijn ze nog goed óf) per gezin slechts de be
schikking over één tafel, één stoel per ge
zinslid (bezoek moet maar op kisten zitten),
het allerhoogst-noodzakelijke kookgerei, zo
dat het is of ze in hun eigen huis kamperen.
De meesten behelpen zich liever op die
primitieve manier dan op hun evacuatie
adres te blijven, al hebben ze het daar nog
zo goed gehad. Men wil toch weer „onder
elkaar zijn"
TYEZE bijzonderheden hoorde Kijker a.l.
dezer dagen van mevrouw Pilaar—
Gaarlandt, presidente van de Unie van
Vrouweiyke Vrijwilligers te Goes. Van de
„rampnacht", toen zij klokke halfdrie uit
bed werd getelefoneerd tot nu toe is deze
flinke vrouw onvermoeid bezig geweest
noden te lenigen. Nu houdt zij lezingen voor
de leden van de U.V.V. elders, waarbij zij
sDeciaal de toestand on Noord- en Zuid-
Beveland bespreekt. Reeds hpeft zij in
Utrecht, Haarlem en andere nlaatsen ge
sproken en dezer dagen had Kijker a.l. ge
legenheid haar te beluisteren in het confe
rentieoord De Temne!" te Overschie, wear
de Rotterdamse U.V.V. vergaderd" Het
waren aangrijpende verhalen, welke zij
deed en ook nuchtere feiten, die ze vertelde.
Zij beschreef o.a. hoe tengevolge van het
zoute w.ater en de laag zand, welke er op
is komen te liggen, de teruggekeerden
wonen op een kale, barre vlakte, terwijl het
in huis ook niet is „als vroeger". In menig
geval „kamperen ze in eigen huis", zoals
Kijker a.i. reeds opmerkte. Dattne dit kun
nen doen, is te danken aan de „Commissie
Noord- en Zuid-Beveland", welke er voor
zorgt, dat alle evacué's van deze eilanden,
die terugkeren, een z.g. „kampeeruitrusting"
krijgen, het allernodigste om te kunnen zit
ten, eten en slapen. Ook degenen, die nog
op hun evacuatie-adres verblijven, kunnen
zo'n kampeer-uitrusting krijgen. Met Kijker
a.i. zal ieder het grote belang van deze
regeling begrijpen. Het is gewenst, dat een
gezin, dat bij anderen „in huis is", zijn eigen
potje kan koken, en dan is het voor geen
der partijen aangenaam, wanneer de gasten
telkens weer aan de gastvrouw moeten
vragen „nog eens een pan of een lepel te
mogen lenen".
Mevrouw Pilaar ziet inmiddels reeds in de
toekomst. Zij heeft zich gerealiseerd hoe het
degenen, die zich straks opnieuw gaan in
richten, te moede zal zijn wanneer ze alle
souvenirs, alle gezellige dingetjes, die een
huis tot een „thuis" maken, moeten missen.
Want alles is wegEn allerlei nlet-
absoluut noodzakelijke dingen; kleedjes,
pulletjes, versierinkjes, gaan ze allicht niet
kopen van het huisraadschade-boekje. Nt
wekt mevrouw Pilaar de Unie van Vrouwe
lijke Vrijwilligers in de steden, waar zij
komt spreken, op een z.g. „sfeer-in-huis-
actie" te beginnen, d.w.z. voorwerpen in te
zamelen, waarmede de Zeeuwen hun huis
weer „knus" kunnen maken.
Kijker a.i. beschouwt het als een verheu
gende toevalligheid, dat Juist toen mevrouw
Pilaar haar kruistocht ondernam, redactie
van „Raad en Daad", het blad van de Unie
van Vrouwelijke Vrijwilligers, het denk
beeld kreeg de gezinnen, die „in eigen
huls kamperen" en in wier tuintje voor
lopig letterlijk niets kan groeien, een pot
met hyacintenbollen te geven, zodat ze
van de winter of in het vroege voorjaar
althans een bloemetje in huis hebben.
Een bollenkweker wil bollen leveren
tegen kostprijs, een pottenleveraocier doet
hetzelfde en zo kan ieder, die 50 cent stort,
een pot met drie hyacintenbollen doen uit
reiken. Het is de bedoeling elke pot
voorzien van een kaartje met de naam van
een schenkstér, en op die manier wordt
het een persoonlijk cadeau. De November
aflevering van genoemd blad zal een for
mulier bevatten via hetwelk de U.V.V.-
leden zich kunnen opgeven als deelneem
sters aan die bollenactie. Kijker a.i. meent,
deze bijzonderheid te moeten vermelden,
omdat hij er niet aan twUfelt of talloze
niet-leden van de U.V.V. zullen het denk
beeld zó sympathiek vinden, dat ze zich
zouden willen haasten een bedrag vanéén
of meermalen vijftig éent aan de U.V.V. ter
plaatse te zenden. Mogelijk doen ze beter
eerst een formulier aan te vragen. Allicht
zal trouwens de sfeer-in-huis-actie ook niet
tot de U.V.V.-leden beperkt blijven.
Aan de andere kant is het te hopen, dat
dit sympathieke gebaar niet alleen
..kampeerders-ln-eigen-huls" van de beide
Bevelanden ten goede zal komen, "maar ook
die van Schouwen, waar de toestand nog
driemaal zo erg is als oo deze eilanden.
Want ook dit heeft Kijker a.i. mevrouw
Pilaar tijdens haar warm betoog horen
roggen.
KIJKER ad Int.
Vandaag is het de dag der Verenigde Naties. Ter gelegenheid daarvan belegde het Gouds
Jeugdverband gisteravond in de Aula van bet Coornbert-gyronaslum een bijeenkomst voor
ieiders(sters) en leden van de by het Verband aangesloten organisaties. Het' bracht
hiermede Iets nieuws voor Gouda, want naar de heer J. Kaptein, vooraltter van het
Verband, In syn openingswoord opmerkte, was dit de eerste maal, dat in onse stad de dag
der Verenigde Naties werd herdacht.
Dat men dit niet op de dag self, maar op de vooravond deed, was, aldus de heer Kaptein,
om de gelegenheid te brengen voor besinning. Velen, sei hU, denken ten opsichte van de
Verenigde Naties te veel aan het politieke spel, denken aan Veiligheidsraad-debatten en
veto's en s|jn dan gaarne geneigd te seggen: dat wordt weer niets.
enen alleeiy«>or Europa v
dyftwst dPphi fi(1~ ~jn v<
vendien denroeiUjkheïf&w. ,s<
Voor een ieder is het echter de taak mee
te helpen bouwen aan de idealen die de V.N.
«^wezenlijken willen en het moet het ideaal
de jongeren zijn zich daarachter te scha-
;n.
De hoofdschotel -van het programma, dat
ter stimulering van de bezinning een in
hoofdzaak in- en voorlichtend karakter had,
was een inleiding van de V.N.-deskundige dr
ir H. M. J. Hart te Lelden, die begon met de
voorgeschiedenis ln herinnering te brengen
en in dat verband uiteenzette, dat hoewel
het uitbreken van de tweede wereldoorlog
concluderen deed dat de Volkenbond had ge
faald, direct na het begin van die oorlog
reeds de eerste stappen werden jttdaan naar
de opbouw van een nieuwe prgankatle. Dit
als gevolg van het feit dafmet h& uitbre
ken van de nieuwe oorlog, toch niet verloren
wat gegaan het verlangen van de mensheid
in vrede en veiligheid te kuiten leven.
Inleider besprak uitvoerig Qe mijlpalen in
die voorgeschiedenis: het teklnen van het
Atlantic charter door Roosevelt en Chur
chill. de Declaratie der V.N., de gezamenlij
ke verklaring der Grote Vijf betreffende de
noodzaak van het bouwen van een organisa
tie voor het brengen en behDuden van vrede
en veiligheid, de regeling van de moeilijke
kwestie van het vetorecht enz.
Vervolgens behandelde de heer Hart het
ingewikkelde organisme met als kern de Al
gemene vergadering met opperste zeggen
schap, de vele permanente en tijdelijke com
missies, het Internationale Hof van Justitie,
het secretariaat en de onderscheidene Raden,
waarvan hij de Economische en Sociale
Raad als de belangrijkste aanwees, omdat
deze, terwül de overigen slechts werken als
er een conflict ls of dreigt te ontstaan, steeds
tracht de productie en de levensomstandig
heden te verbeteren, en daardoor positief
werkt voor de vrede. In deze Raad zal de
kiem voor een blijvende wereldvrede ver
borgen kunnen zijn.
Technische hulp
(Advertentie)
Mark t U
Na de twaalf gespecialiseerde organisa
ties, onderdelen van de economische sociale
raad, in het bijzonder de opvoedkundige,
wetenschappelijke en culturele commissie
(UNESCO) te hebben belicht, kwam inleider
tot de van uit desbetreffende speciale orga
nisaties geboden „Technische Hulp", die,
naar hij opmerkte, een bijzondere plaats in
neemt in het program der V.N. Het „tech
nisch" daarbij genomer. in zeer uitgebreide
betekenis, is voornamelijk bedoeld voor de
onontwikkelde landen, oie men in hoofdzaak
vindt in de tropische sector van de aarde,
maar merkte hij op, er is geen land dat niet
op een of meer punten onder-ontwikkeld is
en daarom technische hulp behoeft. In de
brede schetste inleider hoe deskundigen uit
gezonden worden met een adviserende taak
voor de regeringen en een instructieve voor
de personelen. Hoe mensen uit de geholpen
landen ter opleiding naar het Westen komen
om daarna terug te gaan ter aflossing van
de V.N.-deskundigen. Voorts hoe de V.N. ge
ïnspireerd door het Marshallplan en het,
stoutmoedig genoemde Colombo-plan vott
Truman er toe gekomen zijn dene'door
Advertentie
Prima kwaliteit, wit of rood 1.15
Goederen uit vele lenden. Zeugstraat 51.
over te nemen Bovendien
die bij dit werk naar voren treden, als het
wantrouwen van het Oosten ten opzichte
van de ifKÉRerse bedoelingen, menselijke en
dieriykbSp'Oblemen en problemen van gods
dienst en ras. Spreker merkte op dat lange
tijd de medewerking, ook op financieel ge
bied, van de V.N. landen aan dit werk veel
te wensen overliet, doch dat daarin verbete
ring gaat komen, in het bijzonder omdat
Amerika meer aandacht gaat besteden aan
de welvaartsbevordering van de onontwik
kelde landen, waarvan er verscheidene op
weg waren naar de ondergang. En zo zag
inleider voor de toekomst in eenheid en on
derling vertrouwen, met de nationale cor-
poraties op de achtergrond, alle naties sa
menwerkend aan de opbouw van een betere
wereld.
Een viertal films vormde een uitstekende
illustratie van het door dr ir Hart behandel
de, terwijl tussen de filmvertoningen door,
een V.C.J.C.-trio met goed gezongen inter
nationale liedjes, voor een sfeervolle om
lijsting zorgde.
De commissie voor cultureel werk ten be
hoeve van werklozen, ressorterende onder
de gemeentelijke dienst voor Soc. Zaken,
heeft ook dit jaar voor een programma ge
zorgd. A s. Maandag wordt begonnen. Vier
maal in de week zal een middag worden
gehouden. Op de Maandagmiddagen zullen
onderwerpen van populair-wetenschappe-
lijke aard worden behandeld. Dinsdags „Zeg
het maar gerust", een discussie over so
ciale onderwerpen. Op Woensdagmiddag zal
er aandacht worden geschonken aan cultu
rele onderwerpen (kunstwerken, muziek,
literatuur en land- en volkenkunde). Des
Vrijdags wordt gediscussieerd over „Wat
de krant schrijft".
(Advertentie)
Voor MODERNE MAATKLEDING
Kleermakerij H. KOLSTER
EERSTE KADE 59, TELEFOON 4063
Opening van Geref.
V erenigingsge bou w
Het Geref. Verenigingsgebouw aan de
Crabeth6traat het pand waarin de Ka
mer van Koophandel en Fabrieken was ge
vestigd za) volgende week Zaterdag offi
cieel worden geopend.
BURGERLIJKE STAND
Geboren: Franciscus Hyacinthus Maria,
z. van A. A. M. van der Maas en I. F. M.
van Steenhard! Carré, Willens 2d; Abra
ham Francois, z. van A. de Korte en J. E.
Meerts, Lange Tiendeweg 55.
Ondertrouwd: J. Hoogendoorn en J. H.
Blom.
Overleden: Pietertje van der Zaan, wed.
van J. vgn Rijswijk, 68 jaar; Adriaan
Feijen, 70 jaar; Theodora Johanna Sale-
minck, wed. van P. v. d. Klis, 07 jaar.
Ten huize van mevr. M. James—Van der
Hoop is de oprichting tot stand gekomen
van een afdeling van de Federatie voor
Vrouwelijke VrijwiURe Hulpverlening. Het
doel van deze Feder&tie is het verlenen van
pactische sociale hulp.
Toegetreden zijn de volgende organisaties:
Ned. Chr. Vrouwenbond, Chr. Bond van
Boerinnen, Ned. Kalh. Vrouwenbeweging,
Vrouwengroep V.V.D., Vrouwengroep
P.v.d.A., Ned. Ver. van Huisvrouwen, Vrou
wengroep N,V.V.*en Unie van Vrouwelijke
Vrijwilligers.
Door deze samenwerking zal Gouda in «Se
toekomst kunnen begchikken over een groep
vrouwen, die bij plotselinge gebeurtenissen
klaar staat. De Federatie zal niet op ter
rein van bestaande organisaties werken.
Het bestuur is als volgt samengesteld:
Mevr. C. P. Hagedorn—Beyderwellen,
voorzitster; mevr. G. Weber—Steffen, 2e
voorzitster; mevr. M. M. v. Bemmel—Bos,
lecretaresse; mevr. C. L. J. Rodenburg-
Kampen, 2e secretaresse; mevr. E. H. M.
Eykman—Feber, penningmeesteresse; mevr.
M. H. SchüsterKerkhoven; mevr. J. C. C.
Jonkerv. d. Torren; Mevr. W. A. Sijl
Kling; mevr. M. van Elk—'t Hooft.
PUzzlè^vinnaars
Onze weekeind kruiswoordpuzzle was dit
maal een examen In beknoptheid: woorden
en uitdrukkingen van hoogstens vijf letters,
maar veelal slechts twee of drie. Er zijn
er velen voor dit prettige examen geslaagd.
Een prijs wonnen.
Prij6 van f5: J. v. d. Heuvel, Pretoria-
plein 13 te Gouda.
Pfijzen van f2.50: mej. C. Buyense, Goüd-
seweg 35 te Stolwijk en J. N. de Vos, Gra
vin ^Beatrixstraat 16 te Gouda.
De prijzen kunnen aan ons bureau wor
den afgehaald of worden op verzoek toege
zonden.
GEVONDEN VOORWERPEN
Kindertasje, vulpennen, handschoenen,
honden, konijnen, geld, carburator, duim
stok, benzinedop, draaikruk van portier
(auto), sleutels, zakmes, schaartje, potlood
slijper met kompasje, hangslot, toegangs
kaarten feestavond, riem, kammetje in
etui, fietspomp, gummibal, vest, rozenkrans,
jasjes, nylons, breiwerk, portemonnaies,
portefeuille, armband, horloge, ring, han
gertje.
(Van een onzer verslaggevers)
„De niet aflatende arbeid van velen over
wint de rampspoed", aldus luidt de zin
spreuk, die is verwerkt in een gedenkraam,
da| gistermiddag is overgedragen aan
Lever's Zeep Mij N.V. te Vlaardingen, een
raam, dat zal herinneren aan de ramp van
1 Februari, toen het water zo hoog steeg,
dat ook de terreinen van de maatschappij,
die aan de Nieuwe Waterweg te Vlaardin
gen liggen', overstroomden en het water de
fabriek binnendrong, waarin grote schade
werd aangericht. Het personeel van de fa
briek heeft het werk na de ramp energiek
aangepakt op een wijze, zoals overal in
Nederland hulp werd geboden. Acht dagen
later kon het bedrijf weer draaien.
Het raam wil een aandenken zijn aan
deze eendrachtige samenwerking. T. P.
Viruly en Co's Stoomzeepziederij „De
Hamer" N.V. te Gouda en Amersfoort en
(Van een medewerker)
TVE KLEINE KERK aan de Peperstraat beleeft haar laatste weken als kerk-
gebouw. Na 1 December zal het bedehuis 'n andere bestemming krijgen. De 113
jaar oude kerk heeft geen architectonische betekenis. Integendeel. Wie het inte
rieur bekijkt heeft dat al gauw gezien: links een blinde, naar binnen bollendq
muur rechts een muur, waarin vijf „gotische" ramen zijn aangebracht. Het geheel
maakt geen grote indruk, vooral wanneer de jalouzieën, die de kerk en achterzaal
scheiden, neergelaten zyn. Neen, het is allerminst een bouwkundig wonderwerk,
dat thans op het punt staat zyn kerkelijke bestemming te verliezen.
den konden en wilden hun kinderen
niet naar school zenden (leerplicht bestond
immers niet) en daardoor werd wederom een
geslacht van paupers opgekweekt.
En behalve dat deze maatschappelijk de
laagste plaatsen bezetten, kwamen deze ook
op godsdienstig gebied achteraan. Aan kerk
bezoek'dachten zij niet, In de eerste plaats
voelden zij zich tugsen de gezeten burgerij
allerminst op hun gemak en ten tweede was
hun ontwikkeling van zo geringe omvang,
dat zij van de eredienst en inzonderheid van
de preek niets begrepen.
Het eert de Ned. Herv. Gemeente, dat iif
zich het lot van de armen heeft aangetrok
ken. Zij deed dit niet alleen door diaconale
steun te verletten, voor zover dat mogelijk
was, maar zij wilde de behoeftigen vooral
met het evangelje dienen. Dat kon niet op
de gebruikelijke manier gebeuren. Er moest
in eenvoudige trant gepreekt worden, de
eredienst zou meer het karakter van een on
derwijzing dragen.
En toch is die Kleine Kerk, historisch
meer waard dan men architectonisch van
haar afziet. Nu zij uit de rij van Goudse ker
ken verdwijnt, vervaagt ook de herinnering
aan het doel waarom zij eens tot aanzien
werd geroepen, de Kleine Kerk was oor
spronkelijk het bedehuis voor de armen.
Gedurende het grootste gedeelte van de
19e eeuw heeft Gouda een groot aantal be
hoeftigen gekend. De oorzaken van hun ar
moede zullen we hier niet noemen, maar
een feit is, dat Gouda omstreeks 1850 be
rucht was om zijn talrijke bedelaars.
Hand in hand met de armoede ging de
geestelijke achteruitgang. De onvermogen-
yANDAAG iets over een pfekje
in Gouda, dat bezig is te
verdwijnen. De Naaierstraat. zo
rijk aan herinneringen uit vroe
ger jaren, waar de werkzaam
heden zjjn begonnen tot demping
van het grachtje, dat eeuwenlang
zo'n vredig aanzien aan de straat
heeft gegeven. Het watertje heeft
de laatste jaren heel wat pen
nen en monden in beweging ge-
bracht leder, die een minnaar
vam stedenschoon, zal niet
door dit^Mraatje zijn gegaan, zon
der aandacht te schenken aan de
Ü/piMhe geveltjes, die hier te
viMtën^zijn. Ze deden het daar
za goed langs het water, met zijn
bruggetjes en vlonders. Het is
jammer, dat veel van dit mooie
verloren zal gaan.
Ook de Naaierstraat heeft zijn Ook hadden de meeste gebouwen Dit gildehuis is een van de
oetrhiedenis Eenmaal is de ae- rieten daken en waren dikwijl°udste huizen van Gouda. Het is
gescnteaenis. tenmaai is ae ge- v eigendom van de Vereniging
hele straat in vlammen opgegaan. van hont opgetrokken. Brak er iHentjrlfc de neijzer", die er voor
Dat was bij de grote brand in er0ens brand uit, dan vond het waakt, dat hel gebouw zoveel
1537. Door htt omvallen van een "r«"» •*"d,e! bu"- d' oude be'
van me, vet. <tl. op een vrne *°°'„aan, n\,t te denben. T/,to«n wdo Koatómroat ook
stond, brak brand uit in een der Ti/fET veel energie werd aan de een Paar eigenaardige trapgevel
woningen. Het vuur kroop pan herbouw beaonnen. Het ^«9.' °P nummer 12 is een steer
herbouw begonnen.
Het °P nummer 12 is een steen
ingemetseld, die een aalvork laat
huis tot huis. Erger werd het duurde niet lang, of de. Naater jaartal 1615 On de
straat was weer bewoonbaar. In f-ien, mei n" J"nriai UP
nog, want het sloeg over naar de d^e tyd verrees het bekende boek van de Groenendaal stond
Blauwslraat en vandaar naar de steenhouwersgildehuis, met zijn ?r2e?erh e.e.\ een laa<>
htrisje, half boven, half onder de
grond tegen een ander huis ge
bouwd. De oudere Gouwenaars
zullen het zich nog wel kunnen
herinneren.
flMSTXEEKS 1600 werd lonas
Westzijde van de Markt. Het gotische gevel, waarvan in de „^.^ni/duurdlToTnTi^n
mard tin vlammenzee en het zeventiende eeuw de top werd Oehouden. Dit duurde tot na 1900,
werd een vlammenzee en net ieaeliik zo vinden """""door men soms nu nog van
gehele complex ging verloren. bedorven gelijk met zo- Groentemarkt hoort spreken, als
Toen bleek hoe goed het was. dat vele gevels in GoZi hS geval de Naaierstraat wordt bedoeld
op de Markt was gebouwd. Al- opgetrp/c/cen van grote baksteen. producten aan Burgers
leen daardoor is het behouden lunJnïZltlnfnnJt* h^hi kwamen hier hun inkoPen doen
zijn voorstellingen aangébracht Het was er altijd een grote druk-
gebleven. van een metselaar, een steenhou- te en bedrijvigheid. Dat alles is
wer, een schilder en een timmer-
Dat een brand zo'n omvang kon man. Boven die ramen zijn twee
aannemen en zulke verwoesfin- ™et elkaar verbonden tudor-
e™ nnnrirhtsn is namakka bo°en aangebracht, terwijl een
gen kon aanrichten is gemakke iHetal ciTk(,lvormige nigjes met
lijk te begrijpen, als we beden- vullingen de ondergevel, die
voorbij. Enkele groentewin
kels bleven bestaan en herinne
ren nog aan die goede jaren.
De Grd^ntemarkt. Het is geen
wonder, dat bij de bewoners het
ken, dat de blutmiddelen in die zijn oorspronkelijke toestand be- verlangen leeft om na de dem-
dojon zeer primitief waren en tellenen, geheel aUlvl-
ten. De bovenverdieping heeft
geen elufciten no mei de „hoorneed met potieche °«*n<"e
hedendaagse ta vergeleken tfjn. onderbouw.
zal getuigen van voorbije glorie.
De publicatie verleden week
van de toto van het l.om-
merdse Watertje heeft herin
neringen wakkergeroepen.
Een aardige reactie kregen
we van een lezer, die nog
goed weet, dat het water van
de Zeugstraat b|j Achter de
Waag niet overkluisd was.
Een irappenbrug vormde de
verbinding tussen Achter de
Waag en Zeugstraat. Als jon
gen van veertien jaar bezocht
h|j de herhalingsschool en op
een avond kreeg de klas van
meester Scheygrond de vraag
voorgelegd: „Hoe moet je
lopen om van Achter de Waag
te komen naar de zaak van
de firma Rond op de Zeug-
straat zonder over een brug
te gaan?" De route heeft deze
lezer, ai is het lang geleden,
vijftig jaar nog in bet
hoofd. Zo moet U van Achter
de Waag naar de Zeugstraat,
een afstand van enkele
meters, lopen, schrijft h(j:
Markt W|jdstraat Dub-
bclebuurt Oosthaven
Nieuwe Veersta» Hout-
manaplantsoen Doelestraat
Groenen eg Lange Tien
deweg Zeugatraat.
de N.V. Zachte Zeepfabrieken „Maarssen"'
Maarssen, beide zusterondernemingen
het bedrijf, hebben aan de bewonde
ring voor de arbeid van het Vlaardingse
personeel uiting willen geven door de aan
bieding van dit raam, ontworpen en ver
vaardigd door de N.V. Nederlandse Glas
fabriek „Leerdam" te Leerdam. In de
compositie wordt de watersnood figuraal
verbeeld door Poseidon, de heerser der
zeeën. Met één slag van zijn drietand ver
wekt hij orkanen en laat kolkende wateren
het land overstromen, steden en dorpen
verwoestend. Mannen en vrouwen met
waterlaarzen en stormlantaarns trachten
de vurige rossen van Poseidon te weerstaan
en brengen goederen in veiligheid. Op het
dak van een gebouw kraait een haan als
symbool van waakzaamheid en over
winning.
Dr ir F. Timmers, directeur van „De
Hamer" te Gouda en Amersfoort, heeft het
raam, dat een plaats heeft gekregen in de
vestibule van een van de gebouwen, aan
Lever's Zeep Mij N.V. overgedragen. We
moeten ver in de geschiedenis teruggaan,
willen we een ramp treffen, die even groot
is geweest als die in Februari. Ons volk
dacht niet meer aan de mogelijkheid er
van, aldus dr ir Timmers. In de nacht van
de eerste Februari is veel ellende over ons
land gekomen. Toch heeft de ramp één
positief feit opgeleverd. Dat is de saam
horigheid, die werd getoond. Alles wordt
tegenwoordig geregeld en gepland. De per-
soonlijke waakzaamheid dreigt verloren te
gaan. En toen in eens na de rampnacht
st worden aangepakt, zonder dat voor
uit iets was geregeld. Het personeel van
dit bedrijf heeft gewerkt aan het gemeen
schappelijke doel zoveel mogelijk te be
houden, om het bestaan van velen veilig
te'stellen. Zonder bevel, met volledig be
grip voor de moeilijkheden, werd gewerkt.
Moge dit raam een blijvende herinnering
zijn voor de komende generaties aan wat
hier is gepresteerd, zo besloot de heer
Timmers.
De heer A. J. de Jong, directeur van
Lever's Zeep Mij N.V., heeft het geschenk
aanvaard. „We vergeten zo ontzaglijk
snel, zo zeide hij. De foto's, die in die dagen
zijn gemaakt, doen zo onwerkelijk aan.
All,en hebben buitengewoon gewerkt, met
een solidariteit, zoals weinig wordt gevon-
dpn. Het geschenk stellen wij op zeer hoge
prijs. Ook wij spreken de hoop uit. dat het
raam voor de komende generatie het sym
bool zal zijn van wat door samenwerking
werd bereikt", aldus de heer De Jong.
Ingebruikneming
Dit werd aanleiding tot de bouw van de
Kleine Kerk. Een verslag van de openings
plechtigheid op 2 December 1842 geeft de xf-
dig bijzonderheden. Dit verslag zegt:
„Had de Kerkeraad reeds lang behoefte
gevoeld aan eene Armenkerk, eindelijk werd
dite behoefte vervuld. Eene Commissie uit
den Breeden Kerkeraad, en uit de Kerk
voogden en Notabelen, aangesteld door Zij
ne Excellentie den Minister van Staat, be
last met de Generale Directie voor de zaken
der Hervormde Kerk enz., zag hare ijverige
pogingen daartoe met een gewenscht ge
volg bekroond.
Een gedeelte van het 5de Predikants-trac-
tement, bij Besluit van Zijne Majesteit, ter
oprigting van zoodanige Armenkerk afge
zonderd, aanzienlijke bijdragen uit den boe
zem der Gemeente, en een renteloos voor
schot, door dezen en genen bereidwillig ver
strekt, stelden haar in staat om een doelma
tig en geordend Kerkgebouw op te rigten,
hetwelk circa vijfhonderd menschen kan be
vatten.
Op den 2den dezer, werd het eerst in het
zelve gepredikt, voor eene zeer talrijke
schare van behoeftigen, over Matth. XI 5b
Den armen wordt het evangelie verkondigd.
Mef dankbaarheid verheugt zich de Ker
keraad over deze inrigting, waardoor aan
honderde armen het evangelie naar hunne
vatbaarheid en behoefte wordt gepredikt,
terwijl dezelve met welgevallen ontwaart,
dat er groote opgewektheid is bij behoefti
gen, om dóór op te komen, zodat er eiken
Zondag voor eene zeer talrijke schare gepre
dikt wordt, waardoor zich de hoop verleven
digt, dat deze instelling aan haar doel zal
beantwoorden, en de behoeftigen daardoor
gullen worden opgebouwd in geloof, hoop
en liefde".
Zelfgespaard orgel
Al hadden de armen dan hun eigen bede
huis. er ontbrak aan deze kerk nog iets, na
melijk een behoorlijk orgel. Dit kwam er pas
een kwart eeuw later. Wel had men zich
vanaf 1849 met een gebrekkig instrumentje
beholpen.
Betreffende het nieuwe orgel bleef een be
richt van de ingebruikneming in 1867 be
waard. aldus luidende: „Heden werd alhier
in de Armenkerk een nieuw orgel ingewijd.
De penningen, gedurende vijf en twintig ja
ren door de armen aan het.einde der Gods
dienstoefening in eene bus gestort, waren
genoegzaam om de onkosten te dekken.
De Heeren Flaes en Brunjes, Orgelmakers
te Amsterdam, hebben aan dat werk alle
mogelijke zorg en moeite besteed, en zich,
naar het oordeel van deskundigen, legtma-
tige aanspraak op de verder aanbeveling
hunner firma verworven. Onze Leeraar, ds
M. A. G. Vorstmart, wijdde het Orgel in met
Ps. CXVIIIHa De Heere is mijn Sterkte en
Psalm, terwijl de Organist, de Heer C?C,
Knaap, het bespeelde tot stichting der tal
rijke schare, die in het Kerkgebouw vyas
vergaderd".
Aan het gebruik van de Armenkerk spe
ciaal voor behoeftigen, kwam na enige tien
tallen jaren een eind. Sedertdien is het
kerkgebpuw voor andere doeleinden ge
bruikt, o.a. voor jeugddiensten, die daar zijn
gehouden totdat de Westerkerk als tweede
en volwaardige kerkgebouw der Ned. Herv
Gemeente de taak van de Kleine Kerk over
nam. Daarna hield de Vereniging van Vrij
zinnig Hervormden er hssr godsdienstoefe
ningen in.
De man van Colorado
Reünie Bioscoop. Een oorlog brengt on
herroepelijk veel ellende met zieh mee, die
naast vele gesneuvelden en materiële schade,
ook geestelijk wonden kan veroorzaken, wel
ke niet meer te helen zijn. Zo kan een gede
mobiliseerde in een zodanige geestestoestand
geraken, dat hij niet ver van krankzinnig
heid af is. Hoe een dergelijk geval kan lei
den tot veel leed en misverstand, vooral als
zo'n man wordt uitgeroepen als districts-
rechter, is op psychologisch verantwoorde
wijze verfilmd naar een goed verhaal van
Borden Chase, dat zich afspeelt in het jaar
1865, na het beëindigen van de Amerikaanse
burgeroorlog. Naast de romantische bekoring
die deze belangrijke periode uit de Ameri
kaanse geschiedenis ongetwijfeld heeft, ta
het bovenal de uitstekende karakteruitbeel
ding van Glenn Ford, als de kolonel en rech
ter Devereaux, die deze film meer doet zijn
dan alleen maar een pioniersverhaal, waarin
wel eens geschoten wordt.
Zorg, dat je er bij komt
Schouwburg Bioscoop. Nieuwe spelers
met oude grappen doen in Zorg, dat je er
bij komt" (Let's go Navy) een vol uur hun
best de lachers op hun hand te krijgen. Soms
slagen zij daarin, maar meestal zijn de grol
len net met grappig genoeg om de gezichten
uit de plooi te brengen Vijf vrienden gaan
in de Marine om een man met een getatou-
eerde borst te zoeken, die hen heeft beroofd.
Aan boórd van het slagschip, waarop zij te
rechtkomen zetten zij de boel op stelten tot
grote wanhoop van iedere officier. Zo boe
nen zij het dek met een zeilwrijver, geven
de commandant zeep te eten en laten een
schipper steeds maar weer een nat pak ha
len. Voor de liefhebbers wordt het hele be
proefde repertoire afgewerkt in de Schouw
burg.
De onzichtbare man
Thalia Theater. De Amerikanen grijpen
voor dergelijke films graag naar hun bur
geroorlog tussen Noord en Zuid en waar ze
grijpen is het meestal raak Het is altijd
weer esn genoegen te zien. hoe ze met een
gegeven uit die tijd omspringen en men kan
er zeker van zijn, dat het teohnisch vol
maakt uitgewerkt is. Steunende op een er
varing van honderden wildwest-films Het
camera-werk is in deze film wel buitenge
woon goed. vooral in de details. Het gerust
stellende van dit soort films ia. dat men
niet op het l|jf gevallen wordt met de tot
in het ziekelijke opgevoerde spanning van
een moderne thriller. Natuurlijk zorgt Gary
Cooper, die als majoor in het leger der
Noordelijken moet zorgen voor de ontmas
kering van een spion, voor spanning maar
deze is gezond en vloeit logisch uit de han
deling vqort.
Het verhaal is handig in elkaar gezet,
Gary Cooper met zijn flegmatieke, slepen
de gang is toch wel geknipt voor zulke
rollen.
Een knap verfilmd verhaal dat tot het
einde blijft boeien.
Dammen
DAMLUST
Onderling^ competitie Damlust: J. P v d
Ham-H v. Eijk 0-2, H. de Bruijn-J.
Nieuwenhuizen 2-0; H. J. v. d. Wouden—M.
Zijlstra 0—2; J C. Hoogeveen-C Crielsard
j' v" Ze«st—C. Molenaar 1—1; A.
v. d. Berg sr—A Beuzekom 0—2; P. Tom—
P. Versloot 1—1; J. de Bode-A. C Sijl 2—0:
P. J. Zwanenburg—.H Tenwolde 0—2, M.
Zylstra—A. v. d. Berg sr 2—0 H. v Eljk—
P. J. Zwanenburg 1—1, c. Crielaard-P.
Tom 2—0; P. Versloot—H. v d. Wouden
T,7°i,A- v d' B#ra ,r—J P- v. d. Ham 1—
W Heuvelman—M. de Bruyu t—g.