ATOOMENERGIE
BOEKENKEUP
Het hotelpersoneel in Australië
behandelt gasten als vodden
Millioenen kub. meters
gas gaan verloren
1 kan steenkool nooit vervangen
jlndia heeft 25.000.000....:
iprimitieve^tamkinderen I
Het is niet overal even moeilijk
om een woning te krijgen
Pensioenrecht van de
arbeidscontractanten
DE „STRIJD OM DE PIJPLEIDINGEN"
Men praat en vlammen
flakkeren
Vakbonden pleiten voor
W aldorp-personeel
Economie en financiën
De bestemming van het aardgas
Ook levering aan het
Westen des lands
Nobelprijs geneeskunde
muümmwm
Tot besluit
M(jn der toekomst
Otters wordèn weer gejaagd
Dieper J
ZATERDAG 24 OCTOBER 1953
DERDE BLAD - PAGINA 3
(Vun onze Australische correspondent).
ADELAIDE, (Znid-Australlë).
Een week lang re*en In Weat-Austrailë rechtvaardigde de hoop, dat een vliegtocht van
tOM kilometer mtf In een aonnlger Adelaide sou brengen. Op de ochtend echter, dat de
silver en vogel na een vlucht van aes uur neerstreek op het vliegveld Parafield (J4 km van
Adelaide) was de lucht grauw en hulde de stad aan de horizon sich In een regennevel.
Het leek alsof alles meewerkte om een slechte Indruk te geven. De Juffrouw van de
receptie van het hotel was kribbig, smeet me de sleutel van mijn kamer toe, ael, dat ik
„maar te nemen had wat me werd aangeboden" en verlustigde sich In de wetenschap,
dat een hotelgast In Australië overgeleverd is aan de nukken van de gastheer en diens
personeel. Die nukken stfn vele. want In Australië wordt slechts met één beginsel rekening
gehouden, en dat is de gereglementeerde werkttyd van 40 uur per week.
Daarom kunt u in een Australisch hotel
ook al zijn de mensen in het Westen
en in het Zuiden vriendelijker en te
gemoetkomender dan in het Oosten met
zijn dichtere bevolking niet vóór 8
uur 's morgens ontbijten en alleen maar
tussen 1 en 2 en tussen 8 en 7 uur 'e na
middags eten. De bediening is zelfs in
klasaehotels bedroevend. Ik bestelde
cornflakes en kreeg rabarber, wenste
thee en kreeg koffie en soms bleef de
thee helemaal weg. De schotels werden
meer neergeploft dan opgediend en de
serveerster keek met ontevreden gezicht,
wanneer een gast een wens uitte, die een
kellner in Nederland bij intuïtie al lang
zou hebben voorkomen.
Dit algemene beeld van onverschilligheid,
xoWel bij de leiding als het personeel van
staken. die toóh zijn opgezet om de klant te
gerieven, moet men kennen en ondergaan,
om te begrijpen waarom de verzorging en
de sfeer in de emigrantenkampen van een
zelfde onvolkomenheid zijn. Daarom om
dat een emigrant als regel niet in een hotel
vertoeft werkt het verblijf in een barak-
kengemeenschap in Australië op de Neder
lander diep in. Zonder dat hij het weet,
ondergaat hij de onvoleindigde sfeer van
een jong land, waar alle tekortkomingen
worden weerspiegeld in de allereerste ver
houding tussen gastheer en gast.
Het ls geen wonder, dat het emigranten-
kamp Woodside, in de nabijheid van het
450.000 inwoners tellende Adelaide, op een
regenachtigs dag een naargeestige indruk
maakt. Evenals in andere kampen zijn er
ook hier modderige, ruwe wegen tussen de
barakken. Bekrompen en bedompte kamer
tjes zijn er. broedplaatsen van ontevreden
heid, waartoe de omstandigheden, waaronder
de Nederlands» gezinnen in de eerste tijd
moeten leven, ongetwijfeld aanleiding geven.
In hst bijzonder de gezinnen, die tegenslagen
ondervinden met het vinden van een
woning of wanneer de man verweg het bin
nenland in moet werken en slechts eens
per 14 4agen of per maand kan thuiskomen
gaan in zo'n kamp door de „diepe put"
die veel geestelijke kracht eist van de vrouw
om zich er boven uit te werken. Zij vraagt
zich af waarom in het Gippscross-kamp,
uitsluitend voor Engelse emigranten, wèl het
eten door elk gezin afzonderlijk in een eigen
keuken mag worden bereid en waarom in
Woodside niet.
Woningtrust zeer actief
Intussen hebben de Nederlandse emigran
tengezinnen in Woodside veel voor op hun
landgenoten elders. In deze staat, die niet
meer dan 800.000 inwoners telt op een gebied
dat zeker honderd keer zo groot is als Ne
derland, is de staat8-wonlngtrust zeer actief.
Zij is zelfs zo actief, dat het woningpro
bleem in vergelijking met dat in andere sta
ten minder groot genoemd kan worden. Het
behoeft geen jaar te duren, dikwijls niet veel
langer dan zes maanden, of de emigrant in
de omgeving van Adelaide kan in een keurig
huis trekken, van alle gemakken voorzien.
De trust heeft Engelse en Duitse houten hui
zen geïmporteerd en zij bouwt huizen van
kalkzandsteen (dat hier in overvloed uit de
bodem wordt gehaald), die aan emigranten
gezinnen tegen aannemelijke voorwaarden,
hetzij in huurkoop, hetzij tegen een normale
huur (die elke werkende emigrant zonder
bezwaar kan opbrengen) ter beschikking
worden gesteld. Talloze Hollanders, waarvan
ik er velen heb bezocht in hun nieuwe „ho
me", hebben hiervan geprofiteerd.
Dese mensen voelen zich volmaakt geluk
kig in hun nieuwe vaderland. Elk gezin kan
voor deze hulzen In aanmerking komen,
sinds een half Jaar geleden afgestapt is van
het beginsel, dat z|J alleen voor de verkoop
werden bestemd. De huurprtys bedraagt ge
middeld 3 Austr. pond 25.5») per week,
onder voorwaarde dat de kostwinner min
stens 'n half Jaar In Australië heeft gewoond
en minimaal 14 pond 118) per week ver
dient. ongeveer 2 pond (f 17) meer dan het
basisloon en voor een vakman gemakkelijk
bereikbaar).
Elke woning heeft drie slaapkamers,
woonkamer, keuken en laundry (washok),
staat op een stukje grond van ten minste 50
bij 100 voet en is voorzien van een electrisch
fornuis, electrische wasketel én electrische
waterinstallatie voor keuken en badkamer.
Deze huizen liggen over het gehele Zuiden
wan Zuid-Australië verspreid, doch het me
rendeel in de omgeving van Adelaide.
Een houten huis in Seacombe Gardens
(Adelaide), bewoond door de familie Hundt
uiHMusselkanaal. De huur bedraagt 3 pond
(25.50 gulden) per week. Deze huize» wor
den aan immigranten verhuurd door de
Housing Truzt (een regerinpsinstantie van
Zuid-Australië).
Veel verder naar het Zuidoosten, bij Mount
Gambier, waar vele Nederlandse gezinnen
wonen, zijn de woningmoeilijkheden welis
waar evenmin opgelost, maar minder nij
pend dan in de dichter bevolkte streken.
Men vindt er dezelfde soort huizen en over
al in de omgeving de kalkzandsteen-afgra
vingen. Het is typisch voor deze staat, waar
het vinnig koud kan zijn en het houtvuur in
de open haard een noodzaak is. in de win
ter niet alleen, maar ook in het voorjaar,
dat er slechts bij hoge uitzondering houten
huizen of fibro-woningen te vinden zijn. Al
leen in het gebied van de grote pijnboom-
wouden, aangelegd door het departement
van bosbouw, is het houten huis een alge
meen verschijnsel. In Mount Burr, enkele
tientallen kilometers boven Mount Gambier,
staan zelfs uitsluitend bouten huizen voor
de 750 zielen tellend bevolking, waarvan de
mannen allen werken op de gauvernementa-
houtzagerij, die een der grootste is van het
Zuidelijk halfrond. Er wonen daar 25 Neder
landse gezinnen, eveneens in houten huizen,
ruime bungalows, gelegen tussen de machti
ge bossen der dertig meter hoge pijnbomen.
De lonen zijn er volgens Australische
maatstaven niet hoog (ca 11 pond per
week 93.50 gulden), maar de huur van S
pond 10 shilling (21.25 gulden) is er al af
getrokken. en brandhout en electrisch licht
Zijn vrij. Sommige Hollandse arbeiders, die
er in de houtkap werkzaam zijn. verdienen
er 12 tot 13 pond (102 tot 110.50 gld.) per
week.
1
Wijziging pensioenwetten
Daartoe in staat gesteld door een tussen
tijds rapport van de Staatscommissie voor
de Pensioenwetgeving, heeft de regering nu
bij de Tweede Kamer kunnen indienen een
wetsontwerp tot wijziging van een aantal
pensioenwetten. Daarmee worden enkele
onbillijkheden of minder gewenste toeetan-
den bij de pensioenregeling voor o.a. de ar
beidscontractanten weggewerkt, al kan een
definitieve regeling eerst volgen als het vol
ledige rapport van de Staatscommissie be
kend is.
De voorgestelde regeling houdt o.m. in,
dat ambtenaren in tijdelijke dienst en ar
beidscontractanten, die twee jaar ononder
broken in dienst zijn geweest, ook onder
de bepalingen van de Pensioenwet 1922 ko
men. Een uitzondering kan gemaakt worden
voor personen, die voor de uitvoering van
een bepaald werk in dienst zijn, leerlingen,
personeel voor waak- en schoonmaak
diensten en vrouwelijk personeel, dat in
dienst is genomen krachtens arbeidsover
eenkomst naar burgerlijk recht en belast is
met een mechanische of administratieve
hulptaak. Voor hen zal een tijd van vijf
jaar gelden.
In het ontwerp zijn ook wijzigingen op
genomen van de Pensioenwet voor Spoor
wegambtenaren en van militaire pensioen
wetten.
Koningin Elizabeth van Engeland heeft in
het Warner Theater te Londen de première
bijgewoond van de film „The Conquest of
Everest" die de prestaties van de expeditie,
die de Mount Everest bedwong, in beeld
brengt. In de foyer van het theater be
zichtigde de koningin de daar opgestelde
uitrustingsstukken, welke door de leden
der expeditie gebruikt toerden. Naast haar
kolonel Sir John Hunt, de leider van de
expeditie.
Spoedig weer eigen zender
▼oor Hilversum II
Bcmn November zullen de reparaties aan
de zehder Hilversum II zijn voltooid. De
werkzaamheden hebben, begunstigd door
het goede weer slechts een maand in be
slag genomen. Hiermee komt een einde aan
de minder goede ontvangst, waarover men
te Hilversum vele klachten uit binnen- en
buitenland ontvangt.
De oorzaak van deze slechte ontvangst ls
gelegen in het feit, dat Hilversum II gedu
rende de herstellingswerkzaamheden aan de
eigen zendmast, zijn programma via d® in-
valzender Hilversum III uitzendt.
Dit is een aanmerkelijk zwakkere zender in
de buurt van de beide hoofdzenders, die in
noodzakelijke gevallen hun taak overneemt.
Bij het herstellingswerk (de isolatoren in
de tuien van de zendmast moesten worden
vervangen) bleek, dat de grote porceleinen
isolator waarop de tonnen-wegende mast
reeds veertien jaar rust, nog volledig in
tact was. Hilversum I is reeds van Juni tot
September onder handen genomen.
OTTAWA, October
TN CANADA, een land dat niet over vol-
doende steenkool beschikt voor huis
brand en Industrie, gaan elke maand mil
lioenen kubieke meters natnurgas in
vlammen op tengevolge van een geschil over
de vraag hoe en waar dit gas moet worden
verkocht.
De hoeveelheid gas, die op die manier
jaarlijks verloren gaat. wordt voldoende ge
acht om tegemoet te komen aan de indus
triële behoefte van een stad als Toronto,
Canada's op een na grootste industrie
stad. Deze verspilling van de zo nodige
brandstof is het noodlottigste gevolg van
hetgeen wordt genoemd „Canada's strijd om
de'pijpleidingen".
De ontdekking van olievelden in Alberts
bracht met zich, dat ook onmetelijke bron
nen van natuurgas werden ontdekt. De
voortgezette boringen voor de oliewinning
brachten ook nieuwe grote voorraden gas
aan het licht. Kort na deze ontdekking werd
het gas per pijpleiding gevoerd neer de
dichtstbijzijnde industrieeën en Alberta
bloeide op. dank zij de pas gevonden zinde
lijke. goedkope en nabijgelegen brandstof
Spoedig evenwel werd de hoeveelheid be
schikbaar gas veel groter dan in Alberta kon
worden verbruikt. Men begon toen plannen
te overwegen om het gas op te slaan door
het te geleiden naar uitgeputte oliebronnen
Spoedig echter gaf men zich er rekenschap
van. dat het aldus opgeslagen gas slechts
een minimaal klein gedeelte zou kunnen uit
maken van de hoeveelheid, welke iedere dag
uit de grond opspoot.
Hierop besloot Alberta het gas te gaan
uitvoeren. Het verbod ven gei-uitvoer werd
vernietigd toen het duidelijk werd, det de
De samenwerkende Uniebonden in .het
metaalbedrijf hebben vergaderd met hun
leden, werkzaam bij de N V. Nederlandse
Instrumentenfabriek Waldorp over de
moeilijkheden bij deze onderneming. Bij
monde van de heer A. T. Kuperus, voor
zitter van de afdeling Den Haag van de
Algemene Nederlandse Metaalbewerkers-
bond, legden de besturen er de nadruk op,
dat het hun er om te doen was het bedrijf
als werkgelegenheid voor het ruim twee
honderd man tellende personeel te hand
haven. Men liet ook duidelijk uitkomen,
dat de financiële moeilijkheden in dit be
drijf al Jaren duren en dat de positie na
de oorlog eigenlijk voortdurend slecht is
geweest. De faillissementsaanvrage kwam
dan ook niet onverwacht. Toen het mi
nisterie van Financiën 70.000 van zijn
vordering opeiste, hebben de bonden zelfs
om uitstel gevraagd. Deze ƒ70.000 was
loonbelasting, die het bedrijf wel van de
lonen had ingehouden, maar niet had af
gedragen. Bij de Herstelbank hebben de
bonden voortdurend gepleit voor het laten
voortbeataan van het bedrijf.
SHELL OIL COMPANY.
De bedrijfsresultaten der Shell Oil Co
over het derde kwartaal van 1853 tonen
een netto-winat aan van 30.736.158 dollar.
De winat over de eerste 9 maanden wordt
hierdoor gebracht op 81.480.5lll dollar tegen
62.856.651 dollar in de eerste 9 maanden
van 1952, overeenkomende met reap. 4,65
en 6,05 dollar per aandeel. De winat over
1952 werd ongunstig beïnvloed door de
staking te Houaton.
Op 28 Juli 1952 heeft de minister van Eco-
nomiache Zaken een commissie ingesteld,
die tot opdracht kreeg op zo kort mogelijke
termijn een advies aan de minister van Eco
nomische Zaken uit te brengenWitrent de
vraag welke bestemming aan heldoor de
Staat van de Nederlandse Aardolie Maat
schappij (N.A.M.) over te nemen aardgas
ware te geven.
De commissie is thans tot de volgende
conclusies gekomen:
Het verrichte onderzoek wijst in de rich
ting. dat het nationaal-economisch gunstigst
gebruik van het aardgas, indien men als
maatstaf aaniegt de nationaal-economische
besparingen, die met het aardgas zijn te be
reiken, is gelegen in de sector van de gas
fabrieken. Dit komt neer op het bezigen
van het aardgas als verrijkingsgas en als
vervangingsgas bij de daarvoor in aanmer
king komende stedelijke gasfabrieken. Een
en ander in de eerste plaats in het Noord-
Oosten des lands, verder in het centrum
en In het Westen dee lands.
Teneinde de deur open te houden voor
economisch verantwoorde manieren om
aardgas te gebruiken, dient de overheid in
beginsel bereid te zijn aan elke zich aan
meldende afnemer aardgas te leveren tegen
zodanige prijzen, dat daarbij nationaal-
economisch gunstige gebruiksmogelijkheden
gerealiseerd kunnen worden.
Daarnaast kan, zo daartoe termen aan
wezig geacht worden, een kwantum aard
gas dienstbaar gemaakt worden aan bevor
dering van de industrialisatie en de ver
ruiming van de werkgelegenheid.
Voorts verdient het aanbeveling van de
aanvang af een deel van het aardgas te ge
bruiken voor het opdoen van zoveel moge
lijk ervaring In de meest verschillende ge
bruikswijzen, welke een redelijk uitzicht
bieden.
De commissie heeft tevens naar voren ge
bracht, dat zU het als een gemis heeft ge
voeld, dat omtrent de inhoud van het con
tract tusseh de Staat en de N.A.M. van of
ficiële zijde geen gegevens zijn gepubliceerd.
De commissie kan zich indenken, dat een
algehele openbaarmaking van het contract
overwegende bezwaren In de weg zou kun
nen staan, gezien het commerciële karakter
hiervan. Anderzijds wil zij de mogelijkheid
niet uitsluiten, dat mededeling van enkele
hoofdpunten voor de meningvorming van
groot belang zou zijn.
olie-exploitatie in gevaar werd gebracht
wanneer men bleef weigeren gas via pijp.
leidingen naar bulten de provincie te ver
voeren. Gas is een belangrijk bijproduct bij
de oliewinning en de explorateurs dreigden'
Alberta's olievelden te verlaten indien men
hun niet toestond baten te trekken uit het
gas zo goed sla van de olie.
Complicaties
'T'OEN rees de kwestie van de pijpleiding.
■*- De Federale regering is voor een pijp.
leiding, welke uitsluitend Canada bestrijkt,
zodat het gas uit Alberta kan worden ver
voerd naar het sterk geïndustrialiseerde
Oosten. Alberta evenwel vond het beter
een pijpleiding aan te leggen naar Winipeg
en vervolgens een 900 km verder naar het
Zuiden, naar de streek van Minneapolis-8t.
Paul in de Amerikaanse staat Minnesota.
Vervolgens zou. als er nog gas overbleef,
een pijpleiding worden aangelegd naar Oost-
Canada.
Een nieuwe complicatie deed zich voor
toen de Gasverbruikers Vereniging van To
ronto me* het denkbeeld begon te spelen
gas van de Oostelijke Verenigde Staten aan
te voeren met de hulp van de Tennessee Gas
Transmission Company, omdat het slechts
tot uitstel zou kunnen lelden indien er eerst
oen pijpleiding van Alberta uit zou moeten
worden aangelegd.
Het Federatie-bestuur was er echter als
de kippen bij om dit denkbeeld de kop in
te drukken. Mgh voerde aan. dat indien To- f
ronto werd geschrapt van de afzetgebieden,
welke Alberta in Canada zou kunnen vin
den, er weinig terecht zou komen van een
pijpleiding dwars door Canada. De federale
regering kon beletten, dat de pijpleiding van
de Consumentenvereniging binnen Toronto
kwam door aanvragen ze onder en dwars
door vaarwater te mogen leggen, aan te
houden.
Intussen popelt Alberta, dat aanvankelijk
weigerde vergunning te geven voor de uit
voer van gas, omdat hei vreesde niet ge
noeg voor zichzelf over te houden, van ver
langen aan de slag te gaan.
Alberta heeft thans het denkbeeld aan
de hand gedaan de leiding naar Minneapolis
te bouwen onder voorbehoud, dat, indien
het gas, hetwelk daarheen wordt vervoerd,
in Canada nodig ls. de toevoer naar Mlnnea-
polls-St. Paul sal worden afgesneden.
Om een pijpleiding te bouwen naar de
streek van Minnesota heeft men toestem
ming nodig van de Federale Krachtinstalla
tie Commissie der Verenigde Staten. De Ca
nadese regering verheelt zich niet, dat die
toestemming wel eens lang op zich zou kun
nen laten wachten. Zij heeft met die com
missie vroeger reeds ervaringen opgedaan.
Bovendien, aldus zegt men in Ottawa, zal
die toestemming niet gauw worden gegeven,
wanneer gasleverancier Alberta het voorbe
houd wil maken, dat de gaaioevoer van het
ogenblik op het andere kan worden af
gesneden.
Intussen Hakkenen machtige vlammen om
hoog uit de gasbronnen van Alberta, daar
het gas is aangestoken teneinde té voor
komen. dat de atmosfeer wordt bedor
ven. Alberta moet het gas noodwendig ver
kopen. De industrieën in Oost-Canada
schreeuwen eenvoudig om goedkope, zinde
lijke brandstof Alberta verspilt zijn gas met
millioenen kubieke meters per dag tegelijk.
En Oost-Canada moet het zonder stellen -?
zolang de strijd om de pijpleidingen voort
duurt.
De „Caroline" medische academie te
Stockholm heeft Donderdag besloten de No
belprijs voor de geneeskunde voor 1953. ter
waarde van 170.000 Zweedse kronen, te ver
delen tussen een Amerikaanse en een Brit
se geleerde, voor hun verdiensten bij hun
onderzoekingen op het gebied der bioche
mie
De prijswinnaars zijn de 54-jarige dr F.
Lippman, professor In de biochemie aan de
Harvard Medical School in de Verenigde
Staten, en de 53-jarige dr H. A. Krebs, pro
fessor In de biochemie aan de universiteit
te Sheffield. Belde professoren zijn In
Duitsland geboren. Professor Krebs begaf
zich in 1933 als Joods vluchteling naar En
geland. Professor Lippman is in 1939 uit zijn
geboortestad naar de Verenigde Staten ge
vlucht, om de zuiveringen van het nazi
regiem te ontlopen.
De strijd in Indonesië
Het is te begrijpen, dat men in romans voor
oudere meisjes de vraagstukken van de
dag een woordje laat meespreken Zo behan
delt Nietha den Hartogh ln „Ffank komt te
rug" het vraagstuk van de jongelui, die in In
donesië hebben gestreden en die nu naar Ne
derland zijn teruggekeerd Ze vertrokken als
..jongens" en komen terug als „mannen die
op allerlei moeilijkheden ouder bk
huis zijn ze ln menig geval ontgroeid, ze kun
nen zich moeilijk meer aanpassen aan hun in
ziens bekrompen Hollandse leven en ookgaat
het soms niet zo gemakkelijk de draad op te
nemen met het ..liefste meisje' dat braag op
hen heeft gewacht, terwijl anderen ondervin
den. dat de liefste nlel heeft gewscht. Van dlt
alles vertelt Nietha den Hartogh onderhoudend
en met grote liefde voor de door haar ge
tekende figuren.
Wegens sterfgeval
gesloten
„Wegens sterfgeval gesloten" is de «tri van
de korte komische detectivestory,die EU As
ser opbouwde rond de nogal zielige hoofdfi
guur van dit verhaal. Jonas Vondeling, han
delaar ln tweedehands goederen. Asser bezit
de gave om zelfs de tragiek met een humoris
tisch sausje op te dienen. Vandaar dat het
kleine burgermannetje Jonas Vond'd,n*
wordt opgeschroefd tot de held, die utter
a*id na vele zonderlinge omzwervingen - een
moordenaarsbende in het deftige Den Haag
ontmaskert Men aanvaardt deze buitenissige
gang van zaken eigenlijk zonder tegenwerpin
gen: omdat Assers stijl steeds de aandacht
vraagt. Dolle sprongen ln de loop van het ver
haal vallen daardoor nauwelijks op. Het dook
is echter ook geschikt voor de vluchtige
omdat geforceerde Ingewikkeldheden #«uk-
ktg vermeden zijn. Het werkje verscheen Sn
de bekende ABC-reeks bij de Arbeiderspers in
ï\et traditionele handige formaat.
Wegwijzer No. 2
Hat Economisch Instituut voor de Midden
stand te 's Gravenhsge heeft enige tijd ge
leden het initiatief genomen tot het uitgeven
Van z.g. wegwijzers.
De eerste bevatte nuttige aanwijzingen over
de boekhouding in de kleinhandel en heeft
zeer aan de verwachtingen beantwoord. Weg
wijzer no is thans verschenen. *P«cl®al b«"
stemd voor het ambachtsbedrijf. De brochure
bestaët uit twee gedeelten Ih het eegste wor
den algemene opmerkingen gemaakt over de
kostprijs en kostprijsberekening en ln net
tweede de noodzaak aangetoond van het voe
ren ver» een boekhouding, zoals die voor het
ambachtsbedrijf het geschiktst wordt geacht
Ook deze verhandeling laat zich gemakkelijk
lezen en ls met geestige tekeningen gefl-
Jultiaard-
Speurdersverhalen
Liefhebbers van mysterteverhalen kunnen
hun hart ophalen aan een drietal voortreffe
lijke thriller# van Wllly Corsarl, dat in de
Leeuwenserie van de Ultg. H. P. Leopold te
Den Haag. In herdruk ls verschenen.
In „De misdaad zonder fouten" soeken In
specteur Brom en zijn mannen, ijverig bijge
staan door de speurder-journalist Pit, naai
de moordenaar van de Jonge schrijver Paul
Hardt. Veel verkeerde sporen worden gevolgd,
doch eindelijk gelukt het de pientere kranten-
man, nog net op tijd, klaarheid in het myste
rie te brengen.
Inspecteur Lund de bekwame speurder uit
„Het mysterie van de Mondaoheinsonate" en
„Voetstappen op de trap" zet ook ln „Een ex
pres stopte" zijn besje beentje weer voor. De
moord op een bekend zakenman, die gevonden
wordt met een kris door het hart, kost hem,
wel heel wat hoofdbrekens; vooral de zoon van
de vermoorde bemoeilijkt zijn onderzoek zeer
door het geven van valse getuigenissen. Maar
hij zou Lund nlM zijn. als hij ook dit varken
tje niet wist te wassen.
In „Binnen drie dagen" worden maar liefst
twee moorden tegelijkertijd gepleegd. Een
oude kloakjuffrouw wordt dood naast haar
kiosk aangetroffen en bijna op hetzelfde
ogenblik wordt een jonge actrice vermoord
Aanvankelilk ziet de politie geen enkel ver-
b£SdtuaaendoS belde misdoen. Wel is het
opmerkelijk, dat belde ll,^J1°"ers vsn een
bankbiljet van tien gulden blijken beroofd te
zijn. Dat er wel degelijk verband bestaat, en
hoe weet de gerechtelijke deskundige Bertil
op scherpzinnige wijze uit de doeken te doen.
maar wij verklappen het u niet.
Hef derde Kind
The Hem of his Garment", letterlijk: de
zoom van zijn kledingstuk, in het Neder
lands: „Het derde kind", is de roman van
een jonge vrouw, die zich moeilijk uit, maar
wier gevoelens en onuitgesproken gedachten
toch genoteerd «taan in cursief gedrukte
Eassages. Aan deze voortdurende wisselwer
ing tussen realiteit en beslotenheid ontleent
het boek 'n eigenaardig, niet onbekoorlijk
rhythme. En dat is ook wel nodig, want het
verhaal zelf, blijft, ondanks alle spanningen
in het leven van Sharon een begaafd, wat
vreemd schoolmeisje, dat uit een kil millieu
stamt en rijpend, verliefd wordt op haar le
raar. aan wie ze ten slo'te de voorkeur geeft
boven een jeugdvriend te spanningloos.
Eenmaal met de held harer dromen ge
trouwd. staat ze nog vaak verward in da
godsdienstige omgeving van de echtgenoot,
als deze naar het front is vertrokken. Haar
derde kind bevrijdt de geklemde geest van
de moeder van veel tegenstrijdigheden.
Dit in menig opzicht typisch Conservatief
Amerikaanse werk van Argve M. Briggs, is
vertaald door Nel Bergmans en uitgegeven
door J. H. Kok N.V„ Kampen.
De vele kerken
De lezing, welke dr H. Berkhof, docent bij
Kark en Wereld te Driebergen, begin van
dit Jsar op uitnodiging van de Haagse oecu
menische Raad hield, werd door hem voor de
gemeente uitgewerkt tot een boekje, dat onder
de titel „Gods éne Kerk en onze vele kerken"
bij Callenbach te Nljkerk is verschenen.
Tot nog toe lazen we nog nimmer ln zó kort
bestek een dergelijke heldere uiteenzetting van
de problematiek der kerkelijke verdeeldheid.
Hierin ls niet alleen de theoloog, doch eigenlijk
veel meer de psycholoog aan het woord, die
op de man af de menselijke dwaalwegen signa
leert. Hij blijft echter niet steken in het nega
tivisme van het factisch constateren er van,
doch wijst ook de zijns inziens enig juiste
weg aan om althans een begin te maken met
het zich loswerken uit de Impasse. Vla Oud
en Nieuw Testament analyseert hij het heden
om daama te concluderen tot de therapie voor
de toekomst.
Rotterdam in hei derde
kwart van de 19e eeuw
'jaar geleden uitgesproken op 't congrea voor
regionale geschiedenis, ls thans <jp-
n de serie Roterodamum van het ge-
De rade van prof. dr L. J. Rogier, ruim drie
1
locs
genomen ln de serie Rosenxumum van net ge
lijknamige historische genootschap en bij Ad.
Donker verschenen. Veie bronnen heeft deze
ln weerwil van zijn Nijmeegs hoogleraarschap
Rotterdammer gebleven historicus aangeboord
om met behulp daarvan te bewijzen dank zij
welke sociale en politieke tegenstellingen
Plncoff in de gelegenheid werd gesteld zulk
hoog spel met de Rotterdamsche Handelsver-
eenlglng te spelen, waarbij ook de reputatie
van menig ander notabel stadgenoot een ge
duchte deuk opliep.
Belegging in Effecten
De Practisehe Bibliotheek van Born te Assen
blijft hakr naam eer aandoen. Een nieuwe ver
schijning „Belegging ln Effecten" wijdt de
leek ln nopens de geheimen van de beurs. De
heer J. T. v. d. Pol schreef deze gebruiksaan
wijzing voor couponknippers In de dop Het
werkje ls tegelijk tamelijk oppervlakkig en
grondig. De schrijver geeft de lezer een Inzicht
ln de factoren, dl», de koers en het rendement
van effecten bepalen, maar hij moet dit gezien
de uitgebreidheid van het onderwerp, wel dn
vogelvlucht doen
De schrijver heeft zijn betoog vooral op de
practijk gericht De spaarder, die langzamer
hand zijn effectenportefeullle opbouwt.
hier alles vinden, wat hij nodig heeft, plus
de raad Inzake de keus van de adviseur. Daze
figuur houdt namelijk op dit terrein ook stand.
Weer een boek van
dr Cronin
HOEWEL dr A. J. Cronin m zijn laatste,
ln het Nederlands vertaalde boek „Gracle
Lindsay" een rake tekening geeft van het
leven in een kleirie stad, waar geen zijstap
onopgemerkt of ongewroken blijft, kunnen we
dit toch niet beschouwen als zijn beste werk.
Hij beeldt hierin een jonge weduwe uit, die
vóór haar huwelijk nogal los van zeden was
en die, na weduwe te zijn geworden, nog even
los van zeden terugkeert ln het plaatsje, waar
zij is opgegroeid. Onmiddellijk tracht zij het
oude spel met een vroegere minnaar te her
vatten en onderwijl doet haar oom, ln wiens
huls zij ls opgegroeid, pogingen haar te her
enigen met het kind, waarvan zij voor haar
huwelijk moeder la geworden, maar dat zij
toen haastig bij een pleegmoeder heeft onder
gebracht. Deze oom is met veel liefde ge
tekend. Inderdaad gelukt het hem het kind
bij de moeder te brengen, bijna tegen haar
wil. En dan komt de slot-apotheose. Ineens
wordt zij de innige moeder. ZIJ ontvlucht een
man, die haar van het kind wil weglokken
en die haar wil meenemen, ver over zee. Zij
ontvlucht hen?, met het kind, tijdens een
storm, ln een roeiboot, die lek slaat. Bij haar
poging het kind te redden, komt zij zelf om.
Een slot-apotheose, die enigszins melodrama
tisch aandoet, te meer, daar de schijver toch
niet duidelijk heeft kunnen maken hoe ln deze
vrouw de moeder het opeens wint van de
minnares.
Aan wie de wel goede vertaling ls te dan
ken. heeft de uitgever, A. W. Sijthoff te Lel
den, niet vermeld.
„Job"
ito do Prisma-reeks van Het Spectrum te
Utrecht is een herdruk verschenen van
„Job", een van de beste boeken van Joseph
Roth.
Het ls het sobere verhaal van de Jood
Mendel Singer, die in het Rusland Van vóór
de eerste wereldoorlog een zeer jffmelijk be
staan leidde. Ook gaat hij zeer gebukt onder
het verdriet over zijn Jongste zoon, die zie
kelijk en abnormaal is.
Hij emigreert naar Amerika en juist als
het hem en zijn kinderen financieel wat
beter gaat treft de hand van zijn Heer hem
zwaar. Achter elkaar sterven z(jn vrouw en
zijn zoon en wordt zijn dochter krankzinnig.
De eens zo vrome Jood keert zich vol bitter
heid van God af, totdat Godlhem genadig is
en zijn ziekelijk kind vorkomen gezond
ma^kt. Nu kan Mendel ztfn Heer weer loven.
Sexuele opvoeding
Van het nut van decente en deskundige
sexuele voorlichting en -opvoeding is de ver
standige mens ln onze moderne tijd zeker
overtuigd. Schrijvers, die zich op dit terrein,
vol psychologische voetangels en klemmen,
bewegen, zijn er zich doorgaans terdege van
bewust, wat ze ondernemen. Wat de ervaren
arts of psychiater na rijp beraad mededeelt,
mag men dan ook zonder voorbehoud aan
vaarden.
De zaak ligt echter een beetje anders, wan
neer zich een niet-vakman met deze delicate
materie inlaat. En we kunnen ons, ondanks
de rake, fris-openhartige en bijwijlen humo
ristische kijk >van de heer J. van Keulen op
alles wat de man en de vrouw ten opzichte
van elkander en van ouders ten aanzien van
kinderen, moeten weten, toch niet onttrek
ken aan de indruk, dat n de popularisering
van het onderwerp, zoals dit hier is geschied,
de streng wetenschappelijke basis teveel
wordt verlaten. Waar aan dit boek (ultg.
Oisterwijk, 's-Gravenhage) een officiële me
dische garantie ontbreekt, menen we dus tot
voorzichtigheid te moeten manen
Albert Schweitzer
TTet doet ons genoegen, dat er een vierde
druk ls verschenen van het boek „Het
Afrika van Albert Schweitzer". De Amerika
nen Charlei R, Joy en Melvjn Arnold hebben
ln de zomer van IM7 een week lang te Lam-
barene, het arbeidsveld van dr Schweitzer,
vertoefd en daar het werk van de „grand
Docteur" ln Frans Equatoriaal Afrika van
nabij gadegeslagen.
Mensen als dr Schweitzer zijn er helaas niet
Veel in de wereld. Weinigen kunnen arts, ge
specialiseerd in tropische ziekten, theoloog en
musicus tegelijk zijn. Dr Schweitzer verenigt
deze drie beroepen ln zijn persoon. Hij heeft
het zich niet gemakkelijk gemaakt in de maat
schappij, hij heeft uit Idealisme, dat overigens
een logische ondergrond heeft, de moeilijke,
meer denkbare weg gekozen. Ongeveer dertig
jaar heeft dr Schweitzer, met enkele onder
brekingen voor het houden van lezingen in
Europa, ln het zwarte werelddeel vertoefd. HIJ
ia thans 7» jaar. Nog altijd ls hij In do weet
om de Inheemsen ln hun lichamelijke en gees
telijke nood bij te staan. Hij ls een mens ln
de beste zin van het woord, die zijn kijk op
het leven der Inheemsen en hun aanraking
me» de moderne cultuur, dIe Europa naar
Afrika bracht, gegrondvest heeft op een veel
jarige ervaring. Daarvan getuigt het artikel
van de hand van dr Schweitzer zelf als een
epiloog aan het boek toegevoegd, waarin hij
zUn zienswijze geeft op de toestanden ln
(Frans) Equatoriaal Afrika. Het ls een leer
zame uiteenzetting.
Ook deze druk. van talrijke illustraties voor
zien. verschenen bij de N V. Internationale
UltgeVersmil Het Wereldvenster, wensen wt)
een uitgebreide kring van lezen tea.
Inleiding in de Zielkunde
Van de oorspronkelijke uitgave van het
werk van pr J. H Bavlnck verscheen thans
bij Kok te Kampen de derde, herziene en
vermeerderde druk van de hand van dr A.
Kuypers. Al is de opzet van het boek goed
deels ongewijzigd gebleven, toch hebben
daarin vele veranderingen plaats gevonden,
zodat het geheel is aangepast aan de huidig®
stand van de wetenschap der psychologie
Allereerst worden door de auteur in de
Inleiding de betekenis en de geschiedenis
der zielkunde uiteengezet, alsmede de In
deling en de gevolgde methodiek. De studi®
zelf is in twee delen gesplitst- in het eerst®,
analytische gedeelte bespreekt hij achter
eenvolgens de ontvangende, de bewarend®,
de verbindende, de waarderende en de ver
langende functie van het ziele}even. In bet
tweede, synthetische gedeelte van het boek
komen aan de orde de typologieën en men
senkennis. het liefhebben, de nieuwe rich
tingen in de zielkunde (waarbij vooral asn
Jungs complexe psychologie veel aandacht
la geschonken), het menselijk bewustzijn en
de menselijke structuur. Aan het elot is eeb
naam- en zaakregister te vinden.
Vraagt men, voor wie dit boek van be!»»l
la, dan kan het eenvoudige antwoord luld®nt
voor allen, die ln het practisehe leven la
ding hebben té geven en gevoelen, dat aM
hun practisehe levenservaring nog een ver
helderende wetenschappelijke basla ont
breekt. Daarbij komt, dat het boek zeer toe
gankelijk is; het vraagt van zijn lezer niet
meer dan een behoorlijke algefnep» ontwik-
keling. De behandelde ondeptof^en worden
door talloze voorbeelden-wduidelljkt.
Wij zouden dit standaardwerk dan om
gaarne willen aanbeve/en aan hen. die be
trokken ztyn bij geestelijke en sociale arbew,
vooral ook aan hen,/die bij het onderwijl
werkzaam zijn of zich op een dergelijke
functie voorbereiden.! terwijl het evenz««f
de aandacht verdient! van degenen, die 1#
het bedrijfsleven de leiding hebben.
Het grijze kind
In do Prisma-reeks van de Uitgeverij H»t
Spectrum te Utrecht la een vierde druk ver
schenen van „Hei grijze kind" van Theo TBiH»
•en- In dit boek hekelt de schrijver op ras®
wijze de paedagogtsche ..kwaliteiten" van yew
ouders en opvoeders HI1 laat daartoe een kin»
dat begiftigd ls met de levenswijsheid van een
grljaaard - vandaar het grijze kind
het woord Het Is kostelijk te lezen hoe au
kind reageeri op de domme kortrJtlgnwe
van zijn ouders, waai het rijn opvoeding
treft Hoe hij de dwaasheid doorzie'
alles
wat voor zijn .bestwil u
Sedert het eerste verschonen van '*n«5
Is er geiukkla wel bei een cn ander verandem
ln het opvoedsysteem. maar voor wie dit mte*
teriljk geschreven boek nog niet kent, it am
toch zeker de moeit® waard het aiana® w"-*'
i, grondstof voor synthetische Kijkje i» een der laboratoria, waar men
veel andere nevenproducten zoekt naar een manier om antrycide goed-
Qchokkende ontdekkin
gen en een baan
brekende visie op de
steenkool-toekomst open
baarde ons dr J. Bro-
nowski, geleerde van in
ternationale vermaardheid
en directeur van Enge-
lands National Coal
Board's Research Esta
blishment, tijdens een in
terview, dat hierbij wordt
gepubliceerd.
meter. Zulk een diepe mijnbouw ls kost
baar en is economisch en financieel
slechts lonend, als zowel de steenkool
self als alle hieruit te winnen (blj)produc-
ten ten volle worden benut-
„"MEEMT u nu bijvoorbeeld zwavel", ver-
volgde dr Bronowski, „een belang
rijke grondstof voor tal van industrieën.
Het zwavelprobleem der Britse industrie
zou niet meer bestaan, als wij de zeven
roillioen ton zwavel, die jaarlijks door
Britse schoorstenen in het luchtruim be
landen, konden winnen. Jaarlijks gebruikt
het Verenigd Koninkrijk op het ogenblik
2.000.000 ton zwavelzuur. Om dit te bereiden
zijn 700.000 ton zwavel nodig, dus tien keer
zoveel zwavel als het land nodig heeft,
gaat jaarlijks via de schoorstenen verloren.
De meeste Britse steenkoolsoorten bevatten
2*/» pyriet, dat voor 50uit zwavel be
staat. Wij zijn nu doende die pyriet van
de steenkool te scheiden. Slagen wij er in
30 van de zwavel, die zich in de jaar
lijks in Gr.-Brittannië gedolven 200.000.000
ton steenkool bevindt, te „redden", dan
waren we voor de bereiding van zwavelzuur
geheel onafhankelijk van de zwavelimport.
Er komt nog bij, dat de zwavel, als hij met
de steenkool wordt verbrand, niet slechts
nutteloos is, maar bovendien de bron van
de meeste rookdus schadelijk voor de
volksgezondheid!"
„Kunnen nog andere stoffen behalve
zwavel uit steenkool worden gewonnen?",
luidde onze vraag.
„Ja, ja, stelligl Nog andere nuttige en
kostbare 6toffen verdwijnen dagelijks met
de verbranding van steenkool in het luchts
ruim. Nee mi u bij voorbeeld een zeldzaam
metaal als germanium. We zijn bezig te
onderzoeken, welke germanium-mogelijk-
heden de steenkool in Wales in zich sluit.
Qp het terrein van onderzoek is reeds een
mimm, mmwmm eeuw lang steenkool
t gedolven, maar het
Dr J. Bronowski, I js jammer genoeg
waar, dat wij nog
ten aoeaanisuscne lempei wi net
Chokhan, gelegen in het gebied, waar de
Khamti stam woont.
VERRIER EUtVIN, de schrijver van dit j
eeldi
Eens uitgebuit; thans opgenomen in gemeenschap
artikel, is eeVder beste kenners van de
min of meer primitieve volksgroepen
die in India wonen. Langer dan twintig I
/aar bestudeerde hij hun gemeenschap-
j pen en leefde hij in nauw contact met
I die „Kinderen der Natuur en der Natie".
I HU kon vaststellen, dat zU in de) loop
J ier laatste jaren een veel betwre en I
J juistere behandeling verwierven dan J
vroeger het geval was.
Millioenen tonn?
door En
izwavel verdwijnen
schoorstenen
die steeds met na-
I druk pleit voer het fm,te sebruik vm J w>[ <Jaar vln<Jen
I steenkolen, waaruit hij nog veel meer bij- is en wat er <je
I producten wil halen dan thans reeds het I afgelopen honderd
I geval is. J jaar verspild ls...."
„Bovendien is het
aantal toepassingen
/~\OK al zou de mensheid te eniger tijd woord. „Ik voorzie de tijd, dat in ieder van de steenkool in zuivere vorm ook
ln de toekomlt komen te beschikken kolengebied als bij vele aardolieraffina- groot.... metaalwinning uit ertsen, de
'JSSè JSi dat^verzeker Ik'u.'^'makenTr
den dan vaste brandstoffen, voor verschil- wordt nu gewerkt aan de bereiding op vóór jn(ua een onafhankelijke
!in'J -J"J -■«'J- u~*
r* rote veranderingen hebben zich de hen en ons. Nehroe deed een beroep op de
VT bevolking van India als bevrijders en vrien-
I 1 natste jaren in India voltrokken. den de ;stsm.ktede„n VM Moed„ Indte»
Sommige hiervan kwamen de gehele be- tegemoet te treden, zodat zij niet het gevoel
ten „oeie. Andere meer Heken MUen, -
)ZO?ide>v gunstig voor de leden der alleni die op drastische ze wiilen in_ een ernstige bedreiging voor het economisch
primitievè gemeenschappen in dat grote grijpen in het stamleven, die de stamrkin- m tot oen cé-
i land. De hemormin9 van de landeigen- ^^^''ooktérdie' me" Tang" makkelijke prooi voor d. geldEchletóni
J dom, bijvoorbeeld, en de daarmede ge- gezichten en in sombere gewaden tot hen Bovendien kwamen dwangarbeid en onbe-
paard gaande verdwijning der „land-
I heren en uitbuiting der eenvoudige stammen aan de dag treedti te doden maakt. Nog herinner ik mij, hoeeentwin»
mensen pms weliswaar voor de gehele tigtal jaren geleden al die euvels schering
I Reeds zijn de resultaten der „nieuwe po- en inslag waren in de stam-reservaten.
I boerenstand een groot voordeel, maar in- utiek" duidelijk merkbaar. Twintig jaar ge- De belangrijkste verbetering ligt op so-
I zonderheid voor de leden der primitieve leden was er maar één instelling (geleid ciaal terrein. De „stam-kinderen", eens als
1 stammen was de afschaffing van vele door A' v- Thakkar) ln geheel India, die outsiders, als buitenstaanders beschouwd,
t stammen was ae ajscnajjtng van veie zich Qm hgn bekommerde Thflns zijn er verkregen de laatste jaren een eigen plaats
I misbruiken een zegen. De afkondiging veje van dergelijke instellingen en boven- in de Indiase gemeenschap. De bevolking
I van de nationale onafhankelijkheid dien is er de „Adimjati Sevak Sangh", een van India ziet de „stam-klnderen" thans
npact nn 'hurner- nationale organisatie, die hen allen over- niet meer als half-primitieve wilden, die
schiep een nteuioe geest uan burger- ko#peU en hun acüviteit 8amenbundelt. In op hoger peil moeten wordtfn gebra'cht of
I zin, zelfrespect enzelfvertrouwen m Nieuw Delhi zetelt thans een Commissaris geschikt zijn om uitgebuit te worden in
I India. Ook in de meest' afgelegen dis- voor „Stam-Aangelegenheden" en in som- mijn of fabriek. Een ridderlijke, bescher-
„„„i mige Staten zijn reeds ministers in functie, mende houding bloeide in veler hart op.
I tricten, waar veel primitieve groepen die zich speciaal mtt de beiangen der Meer en meer breekt zich het inzicht baan,"
leven, is dit nu duidelijk merkbaar, „stam-kinderen" bezighouden. dat die „wilden" nog zo wild niet zijn en
Zo begon dr Bronowski het gesprek, toen lende doelefnden speciaal vervftardigd goedkope en snelle wijze van antrycide, het
wij tegenover hem zaten. „Daarom", ver- naar markt gaan. Brandstof, die niet geneesmiddel, waarmede de veeartsen het
volgde hij, „heelt de steenkoolwinning, ja, meer of veel minder zal roken en geen of vee ln Afrika cureren van de elaapziekte
R»t£r i« 'p ,BWpn. rfP «ippnkiïni-vpr-. wei"ig as zal geven. Voorts zouden in die men heeft ontdekt, dat de koolwaterstoffen
werkende industry een grote toekomst. Ik raffinaderijen smeeroliën, chemicaliën, ge- in de koolteer zeer geschikt zijn voor de
zal m« ln dit gesprek tot 'de Britse steen-
kool bepalen, maar wat ik zeg geldt mu
tatis mutandis voor alle steenkoolvOor-
raden, waar ook ter wereld! Het is
dus zaak, steenkool niet zo maar of alleen
maar op te stoken. En als wij stoken, moe
ten wij de steenkocL zo doeltreffend moge
lijk toepassen. Steenkool is meer dan een
bron van warmte en energie. Steenkool is
de grootste grondstoffenschat, die ons ten
dienste staatX^/
„U bedoelt hiermede? Wij zijn slechts
leken, mijnheer Brortowski
„Wat ik bedoel? Ik zal het u uitleggen.
De onderzoekingen der laatste jaren brach
ten veel nieuws aan het licht. Engelse ge
leerden deden op dit stuk veel. U weet, dat
de aardolie-industrie meer en meer aard
olie uit steenkool is gaan bereiden. Grond
stof wordt als het ware uit grondstof be
reid. In feite is het zo, dat uit steenkool
niet slechts evenveel, maar eigenlijk veel
meer nuttige stoffen als derivaten zijn te
bereiden dan uit aardolie. Bovendien, de
aardolie-voorraden zullen, en ik denk na
tuurlijk alleen aan de bekende voorraden,
in een jaar of veertig uitgeput zijn, maar
Groot-Brittannië's steenkoolvoorraden rei
ken nog wel voor 1000 jaar
„Maar de atoom-energie dan, die toch
wel vóór het verstrijken van die tien
eeuwen voor vredesdoeleinden op ruime
schaal toepassing zal vinden?", vroegen wij.
,J*. ongetwijfeld zal dat bet geval zUn,
maar u moogt nooit uit het oog verliezen,
dat door atoomsplitsingen en atoom
energie nooit In enigszins grote hoeveel-
J staat werd, waren er twee, niet
J met elkaar in harmonie zijnde,
J methoden om de „primitieve stam-
kinderen" te behandelen. De offi-
I ciële overheidspolitiek was als re-
l<el, ze geheel met rust te laten en
I zo weinig mogelijk bemoeienis te
I hebben met hun maatschappijtjes.
De gebieden, waar zij woonden,
I werden als het ware „uitgesloten"
I en tot een soort reservaten ver-
I klaard, waarvoor aparte bepalingen
I en regels werden gemaakt. Daar-
I naast was er in „goedwillende"
I kringen een streven merkbaar de
I „wilden" te hervormen en op hoger
I peil te brengen, een pogen hen zo
I spoedig mogelijk te bekeren tot de
I Islam of tot het Hindoeïsme.
I Zowel het officiële als het ande-
I re streven hadden hun schaduwzij-
I den. Natuurlijk spreekt het vanzelf,
I dat een zich in snel tempo ontwik-
I kelende natie niet een groot deel
I zijner leden meer dan 25.000.000!
I in min of meer achterlijke eco-
I nomische en sociale omstandigheden
I kan laten leven. Daarom is het
I nodig, zich het lot dier groepen
1 aan Ie trekken. Anderzijds echter
I schuilt er gevaar in te snelle ver-
I anderingen en te drastisch ingrij-
I pen. Als de oude waarden en nor-
I men verdwijnen zonder dat er
I tijdig nieuwe voor in de plaats
Merkwaardige klederdrachten ziet men in India genoeg.
Hier een drietal uit Assam.
een beschaving en religie hebben,
die uitstekend past bij hun behoeften
niet alleen, maar tevens waardevolle
elementen voor geheel India, Ja,
voor de menselijke cultuur bevat.
De poëzie is dikwijls van bijzondere
schoonheid. Htm danskunst ls prach
tig van inhoud en uitbeelding. De
vrouw staat bij hen (als regel) in
hoog aanzien. Hun saamhorigheids
gevoel is sterk ontwikkeléf en kan
menigeen in deze tijd van „Ieder
voor zich en God voor ons allen" tot
voorbeeld strekken.
I
'T'alrijk zijn de fouten geweest, die
zogenaamd beschaafde volken
jegens min of meer primitieve ge
meenschappen hebben gemaakt,.
India kent de fouten en er is grond
te vertrouwen, dat India zal trach
ten, ze te vermijden jegens zijn ruim
25.000.000 stam-kinderen. Ten deze 1»
een belangrijke taak weggelegd voor
de wetenschap. Reeds vindt de vol
kenkunde aan menige IndlaSe uni
versiteit toegewijde beoefenaars.
Reeds zendt de Tata-School der
Wetenschappen te Bombay vele uit
stekend geschoolde maatschappelijk®
werkers naar de stam-districten In
enige Staten (van India), waar de
stam-kinderen talrijk zijn, werken
ernstige mannen jn de Centra voor
Culturele Studie aan de bestudering
- - v i, y-x .j it-i j i t.ii j i i t. ^uituroie oiuuie aan ae uesiuuermg
I komen, zou de beschaving (die aan de „wil- Qpmerkelijk was, dat er bij de laatste der 8tam-gemeenschappen om te helpen
I den" moet worden gebracht) alleen maar verkiezingen zoveel politieke belang- voorkomen, dat in de komende tijden fouten
I verwarrend kunnen werken en leiden tot stelling bleek te bestaan bij de primitieve worden gemaakt of domheden worden be-
f geestelijk en zedelijk verval. Instede van stammen. In Bihar, bijvoorbeeld, werden gaan bij de pogingen om die 25.000.000 als
rijker levensvormen te verwerven, zouden meer dan dertig stamleden gekozen voor min of meer achterlijk gekenschetste
de „stamkinderen" alleen maar verliezen. de volksvertegenwoordiging. In het natio- „Kinderen der Natuur en der Natie" te ber
I nale parlement tellen zowel de eerste als naderen en hun eigen, de hun toekomend®
1 Nchmp'g gtanAtotmt de tweede Kamer stam-afgevaardigden on- plaats in de gemeenschap te geven.
ivcrirvcb oiuriupufu der hun leden MisschJen zyn deze volks_
India
heden nieuwe stoffen zullen ontstaan,
terwUl steenkool ten eeuwigen dage wel
Un wurdë worden vervaardigd. Niets zou verloren koper en sneller te produceren. I Tndia's Eerste Minister Pandit Nehroe, vertegenwoordigers politiek nog niet tot India heeft, sedert het onafhankelijk
t«n ,.1 blijven. Hierin «chullt de wanrde de vas,a brandstoöen zouden heel i i"d,a s ter™ n"edt°£ volle wasdom gekomen, maar de tijd gaat werd, veel zorg, veel studie en veel liefde
en de betekenl. onzer z^enko.lvoor- wat meer nuttig effect hebben dan _d.ruwn «rvurdlgmg.van Sn -el en binnen afzienbare tijd geschonken aan zijn 21 000 000 s.am-klnde-
den zullen er toch ook wel nieuwe mijn-
bouwmethoden en zo komen."
„Evenmin als ruwe olje behoort ruwe
•teenkool te worden verkocht Eerst uit de
steenkool, zoals die thans wordt verkocht, rine, bij voorbeeld, is reeds een bekend
D weet niet, welke mogelijkheden de steen- nevenoroduct van de steenkool...
- -- kool in zich sluit.... U weet het niet, en .,«en werkelijk commercible exploitatie
E.» j» mnnnon di«» riavpliiks onderzoekingen van de Britse en andere steenkoolvoorra-
N hoe stelt u zich dan voor, dr Bro- jejMMen.Jjje dagewtó onderzoekingen komen<)e jaren m
nowski, dat een mijn er in de foe- einde'van hun ontdekkingen...." voor de verbruikers van huisbrand is het
komst zal uitzien? Met zoveel mogelijkhe- Acht u vergassing van steenkool onder misschien prettig te horen, dat zo'n exploi-
de" grond op grote schaal een toekomst- tatie vermoedelijk zal leiden tot lagere
mogelijkheid?" kolenprijzen. De opbrengst der nevenpro-
„Neen daar zie ik niet veel ln. Wel zijn <*"cten han immers veel goed maken en tot
wij bezig een betere en nuttiger toepassing een lonende ja, winstgevende „steenkool-
te zoeken voor de twintig millioen ton industrie leiden....
gruiskool (dat 1® zowat 10 van de totale a Dr Bronowski bleek een gezellige en in-
Britse productie!). Slagen wU daarin, dan teressante prater. Steenkool is. natuurlijk,
zouden zowel de tekorten aan huisbrand als 2Un stokpaardje. Wij maakten in deze
voor de export uit de wereld zijn gehol- geest een opmerking. Inderdaad, ant-
pen.... en de hoeveelheid gruiskool wordt woordde hij, dat vergat ik nog in de rij
groter naarmate de mechanische winning der nevenproducten van steenkool te ver
van steenkool toeneemt. Een hoogst be- melden: stokpaardje voor Bronowski.
langrijk practisch-economlsch probleem (Nadruk verboden).
dus, dat van de toepassing van die gruis-
kool.... Reeds maken wij van stof en gruis
bruikbare vaste brandstof. Phumaciet, een
rookloze brandstof, verkopen wij nu al
jaarlijks tot een hoeveelheid van 100.000 ton.
Op het ogenblik kunnen we voor die phur-
naciet nog slechts de Wales-kool gebrui-
ken, maar ook de andere soorten hebben J jg
wij binnen afzienbare tijd wel onder de
knie...."
„En de coke9, dr Bronowski?" J
„Dat is een vraagstuk op zichzelf. De I -s;
Ijzer- en staalindustrie weet, dat er over I
een jaar of vijftien ln Engeland geen I
steenkool meer zal zijn, die kan worden I
vercokest.... maar onze wetenschappelijke I
werkers zijn er reeds in geslaagd een I
nieuw type steenkool te maken, dat voor I
de cokesbereiding geschikt is. Zo kunnen
wij aan de horizon opdagende grondstof-
tencrises helpen voorkomen."
korörT*Hil"vêrkiaaMe "zich* accoörd*met een (en werkt> snel en binnen afzienbare tijd geschonken aan zijn 25.000.000 stam-kinde-
I veef^vatteifd p"^grain op het smk van f' -Prtmilieve" leden stellig een ren. er n..r uit, d.l over een
'opvoeding en economische verbeteringen, groeiende Invloed op de gang van zaken In ja „Jaren die „Kinderen van Moeder In-
doéh acht het tevens noodzakelijk, de maat.! India verwerven. dhun culture!» waardenhun levens-
I schappelijke structuur, godsdienst, zeden en Onderwijs en opvoeding vorderen even- blijheid en hun levenskracht zullen nbren-
'gewoonten zoveel mogelijk le ontzien. HU rass» schreden. De laatste hand gen in India', nationale schatkist, die veel,
heeft een oprechte bewondering voor veel ™rdt thans gelegd aan een leerplan, dat veel groter kostbaarheden bevat dan de
dingen in het leven der stammen. De zang '».he'blJzonder rekening houdt met de legendarische robijnen, diamanten en
I de dans en de kracht om te genieten van behoeften der stam-kinderen. Ook aan het smaragden der nabohs en maharadjahs.
I een moeilijk, armoedig bestaan vindt Nehroe wmm>m m
1 bewonderenswaardig. In een redevoering*
I heeft hij onlangs uitdrukkelijk verklaard:®
I Wij willen ons niet mengen in hun levens-
1 wijze. Wij willen proberen hen daarbij te
I helpen. Het belangrijkste is, dat zij zichzelf
- »,va|,v,t> - -.j If J
I blijven, dat wij hen begrijpen en een band J
I van genegenheid en begrip smeden tussen J JJ
ZEE-OTTER, welks
kostelUk velletje in de
I 118e en 19e eeuw eerst Rus-
I Olifanten zijn de enige transportmiddelen sische en daarna ook Britse,
in die stamgebieden, waar de grond I T'an" Amerikaanse
moerassig is.
tL
de mannen die dagelijks
onderzoekingen verrichten.....
wordt een kwestie van economl- J
sche noodzaak zo spoedig mogelijk
alles uit de steenkool te halen wat er in
alt. Reeds zUn er mUnschachten van J
1290 meter diepte, en geleidelijk aan aul- J
len alle schachten dieper moeten worden.
Over een jaar of twintig sullen er weinig
mUnschachten sjjn, minder diep dan 15M I
jagers naar Alaska dreef en
j die de Spanjaarden bewoog
b maken met de ont-
wikkeling van Califofnië, is
weer in nieuw aanzien ge-
komen. Opnieuw wordt de
otter gejaagd teneinde met
j zUn huid mantels en min-
J telpakken te garneren.
Vroeger is het eens ge-
J beurd, dat in een jaar
J 50.000 otters werden gedood,
I met het gevolg, dat deze
(diersoort bUna werd uitge-
Iroeid. Sinds 1910 worden de
I otters krachtig beschermd
I zodat hun aantal in de
I Amerikaanse kustwateren
(van de Aleoeten, Alaska en
jjCalifornië weer 1» gestegen
tot 8900. Andere kolonies
lieven in de wateren langs
I de kust van Siberië.
J Deskundigen inzake het
leven van djeren-ln-het-
wlld overwegen de moge-
llijkhetd zich elk jaar van
I enkele exemplaren meester
Ite maken teneinde na te
Igaan welke uitwerking de
I gecontroleerde jacht heeft.
IDe kolonie van het eiland
Amchitka, een der «ilanden
van de Aleoeten, schijnt
overbevolkt te geraken met
een kolonie van 2500 dieren.
De schuwe voorzichtige
zee-otter werpt slechts één
jong per jaar en totnutoe
is het nog niemand gelukt
een otter-jong op te kweken
of zelfs maar in leven te
houden ln gevangenschap.
Otters wegen ongeveer
70. pond, zijn lm. 20 k 1 m.
Na dertig jaar rust
30 lang, hebben een dikke
ronde staart en een besnor
de snoet. Op het land be
wegen ze zich moeilijk
voort en ze komen er trou
wens ook alleen maar om te
slapen en om hun jong te
werpen. In zee echter be
wegen ze zich bevallig
voort. Ze kunnen springen
en tot grote diepten duiken
met behulp van hun vin
achtige, van zwemvliezen
voorziene achterpoten.
Zee-otters verblijven ln
bedden van kelp. een soort
zeewier; hierin zoeken ze
een toevlucht bij hevige
stormen en beschutting
tagen gevaarlijke roofvissen.
Men heeft waargenomen
dat ze op hun rug drijvend
als speelse kinderen stukjes
wier omhoogwerpen en ln
hun voorpoten opvangen of
vol liefde en tederheid huh
'jong wiegen.
Hun voedsel bestaat uü
zee-egels en weekdieren.
Om de schelpen te kraken
diept een otter een steen
op van de bodem van de
zee, gaat op zijn rug in het
water liggen, legt de steen
op zijn borst, waarna hij
het schelpdier tussen zijn
beide voorpoten neemt en
zijn toekomstige maaltijd
tegen de steen beukt. De
otter gebruikt zijn eigen
borst als tafel.
Het bont van de zee-otter
i is dicht, duurzaam met
haar van gemiddelde lengte,
glanzend zwart n' tsain,
drKwijls met rilvergrUze
vlekken. Lange tijd stond
het bij de Europese aristo- i
cratie even huog aange
schreven als bij de Chinese
mandarijnen.
Bontwerkera menen, dat
de otterhuid te zwaai ts
voor de tegenwoordige
bontmantels, ai ka hei Wei
dienst doen voor «nr e mg
Otterbont heeft e t nv op
de Amerikaanse markt ont
broken om een geves';>;»1e
waarde te hebben maar in
de goede oude tijd werd het
vel van één otter verkocht
yoor 2500 dollara.
