MAGGIs
Speciale "Service
van Sinterklaas
VERKEfeK
VUIL-GEVAAR
LODALINE
trOfe
C. Gorissen
p&TEENLMDs
TOMADO
SNELKOOK
DEMONSTRATIE
P.KUSTERS KLEIWEG 59
RADIO VAN ERR
Joh. J. Spek
Voor Moeder:
KLAVER 4
POTHARST
iïüPaiAimwtS
Scheerdozen
THALIA TAX
MELKBEZORGERS
Uit Europa... in Europa
Grondlegger doofstommenonderwijs
200 jaar geleden geboren
November: Zeeslepers varen te hulp
BS nis
GRATIS OP PROET
Demonstratie Vrijdag 27 Nov.
St NICOLAASGESCHENKEN
ST NICOLAAS-GESCHENKEN
ELK WAT WILS
Meubelen - Bedden - Tapijten -
A.C.Korpefshoek
ALLES CADEAU
PRIMA AUTO
BOTERLETTERS
N.V. Ijzerhandel P. ROND Pzn
1Bakkerijen-1
Het mysterie van de bisschop en
de anonieme brieven
Franse besluiteloosheid brengt
Haagse conferentie in gevaar
Aidat is nog eens
kippensoep!
AUSTIN DEALER H. WEURMAN
bestrijdt
KIPPENBOUILLON SOEP
Practische en nuttige St Nicolaasgeschenken
vindt U bij Rien Boegheim
EEN PHILISHAVE
Leuk om te geven en....
prettig om te ontvangen
WAAjl KOOP
IKMHN
SI M01AAS-
""'pantoffels
Met steeds groter succes
Slagerij J. DE Wil
grondig - gemakkelijk
en voordelig
lUOWEG 90 - GOUDA MEUBILERING
heeft voor U EEN PRACHT COLLECTIE BLIJVENDE
Onze drie grote etalages tonen U:
TEGEN ZEER LAGE PRIJZEN
KOOPT NU UW ST NICOLAAS-CADEAUX!
Boekhandel VAN BURK
LET OP UNIEK!!
St IPflNMIONS
v.a. 2.39
Gouwe 17 - Tel. 4866
0E ECHTE ZUIVERE
St NICOLAAS IS AANGEKOMEN J
Chocolade
St Nicolaasfiguren
f
Moord en terreur in
Oost-Duitsland
Mosje Sjaret vermoedelijk
opvolger, van Ben Coerion
Nederlandse Opera engageert
Utrechtse Carmen
Weer giftige ampullen
ingeleverd
De aanklager had
een verrassing
Proces om electriciteit op Aruba
Rotterdamse rechtbank
bevoegd verklaard
Reina Prinsen Geerligsprijs
uitgereikt
HENRI DANIEL GUYOT 1753-1828
Buitengewoon onderwijs
Zelfstudie en practijk
Resoluties aan de
lopende band
Zwarte Zee en Thames was weinig
rust besehoren
Posthume onderscheiding
voor J. W. Kolkman
TWEEDE BLAD - PAGINA 4'
GOUDSCHE COURANT
DONDERDAG 26 NOVEMBER 1953
I
B.K.-
DRU-
Sola - Massief-, Brabantia blikwaren
Bromfiets - Timmer - Knutselgereedschap
EDY-
EMAILLE
Zakmessen - Scharen
Wringers - Schaatsen
op Maandag 30 November in Café-Rest. ,Jer Gouw", Blekerssingel
GRATIS TOEGANGSBEWIJZEN te bestellen op Tel. 2038 of bij
MAGGI3 kijfenbouillonsoep, bereid volgens
speciaal ZflHTSERS RECEPT, waarin de
fijnste grondstoffen zijn verwerkt. Getrok
ken van het blanke, malse vlees van jonge
kippen. Héél even gekruid met toevoeging
van goudgele vermicelli.
Een heerljjk en géiellig begin van de maal
tijd, dat U in 5 minuten
op tafel kunt toveren!
Austin A 40 Somerset 4-deurs sedan
Zuinigst in het gebruik, sierlijk, comfortabel, practisch, snel. De wagen met
alle eigenschappen, die U in een auto zoekt. Daarom de wagen voor U 1
PRIJZEN VANAF 6295,—.
REGENTSSEPLANTSOEN 34
TELEFOON 3728
aiechta 48 ct
per zilverzakje voor
flinke borden I
LIT OP HIT ZILVIRZAKJI 88IT Dl NAAM MAQSI
IN Dl QNOTI HIP "O*
OOSTHAVEN 19
Philips- en Braunscheer-
apparaten, StrUkUzers,
Stofzuigers. Electr.
Wandverlichtlng.
Lampekappen, Theelid
lugevicra,
r.Staihels,
Kronen,
heeliohten,
UDA TELEF. 2391
Wjwlellampen. Zaklan
taarns, BeenpUpen, Stuur-
tassen, Bagagetassen, Jas-
beschermers, Autopeds,
Driewielers, enz., enz.
enz., enz.
Ruime sortering R.S.-, Locomotief-, Magneet- en Vesting-
rijwielen, ook in kindermaten.
IJ KENT ONZE ZAAK!
TOT 5 DECEMBER
Hgbt U misschien gehoord dat St Nicolaas
U een Philishave cadeau wil geven
Neem dan vandaag nog bij ons een appa
raat GRATIS op proef en U kunt zich
overtuigen dat een Philishave ook voor
Uw baard geschikt is.
van 10—18 en 19—22 uur
VREDEBEST 16—18
Tevens gratis controle van alle ingcbruik
zijnde apparaten.
Ieder is dus in de gelegenheid om even
te komen.
VREDEBEST 16-18
TEL. 4119
Uit onze grote collectie
brengen wij:
Voor moeder, dochter of verloofde
Prachtige ontbijtlakens,. ook met vingerdoek
jes, gevoerde glacé handschoenen, zakdoekjes,
los en in leuke verpakking, Nylon-Enkalon
kousen, pyama. nachtjapon, Elias rol-hand-
doek, shawls, fantasieschorten, vestjes.
Voor vader, zoon of verloofde
Zuiver wollen shawls, gevoerde Nappa hand
schoenen, vesten met lange mouw en zonder
mouw. zakdoeken, sokken en ankiets.
Voor de kinderen:
Wollen wanten, zakdoekjes, vestjes, truitjes,
jurkjes, skibroeken, blouses, skipakken.
Voor baby:
Prachtige Jurkjes, pakjes, jasjes, overgooi§rs,
leuke wagenspanners, baby-trapeze, schoot-
kussen, trappelzakken.
Koqjf U eens kijken en U slaagt voordelig bij
Hoogstraat 7, Gouda, tel. 2005
Kerkstraat 15, Moordrecht, tel. 280
.Zeer grote verschelderjheld in
Plastic en leder Tassen
nieuwe modellen en kleuren
Leuk, vlot schoudartasje,
met kam en spiegel. In Averse
tinten, vanaf I 3.93
Reis- en Boodschappentassen
In tal van maten en kleuren.
Alle klein-lederwaren, koffers,
acten-, school- en muzlek-
tassen.
Sportartikelen, Sportkleding.
Alles tegen scherp concurre
rende prijzen. De meest be
kende zaak van Gouda.
Kleiwegstraat 8—I
Telefoon 2166
Reparatie-Inrichting voor
Tassen en Koffers
Een leuk geschenk
is altijd een paar heerlijk
SWAN ZAKDOEKEN 60 en 50 ct.
WOLLEN WANTEN en HAND8CHOENEN
in diverse mooie dessins
MOOIE ENKALONS. in onze bekende kwal.
f4.95. f3.98. f2.98
LEUK FAVORITA SCHORT f4.95, f4.25
PRIMA GEVOERDE NAPPAS
in zwart, groen, bruin en tan f 12.13
B. Martenssingel 133 en, Wjjdslpiat 33.
P. v. d. HEUVEL EN ZOON
J. SWART
BOSWEG 67
ien wij nog steeds ons
oor fl.— per kg
Rundvlees is van
prioMVWallteit en kost toch
maarwv.a. f 1.50 per kg,
Varkenskarbonaden
v.a. fl.50 per 'h kg.
Gelderse Rookworst
30 ct. per 100 gr.
Hoofdkaas 15 ct. per 100 gr
Laat U niet afschrikken door
onze lage prijzen, neeffreens
proef;,U zult vertast zijn door
de prima kwaliteiten.
GOUWE 209.
TELEFOON 3384.
Uw vaat, verfwerk, tegels, sanitair, ruiten en
1000 andere dingen flonkerend schoon met Lodaline f
Niets te roeren - Niets te knoeien
Gebruiksklaar
per
fles slechts
Een keurcollectie:
Nieuwe Romans
Luxe Postpapier
Vulpennen en
Vulpotloden
Kalenders
Zakagenda's
en vele andere geschenk-artikelen
U koopt prettig bij
KLEIWEG 39 TELEFOON 2412
TOT 5 DECEMBER
CORDUROY voor halve p*i)zen
DOET UW VOORDEEL
ALLEEN 22 STOOFSTEEG 22 TEL. 4520
's MORGENS GEHAALD^MIDDAGS GEBRACHT
GEWASSEN GEDROOGD
Mcdelwassi n) Fa J.My.STRAATEN
GRAAF F LOR15 WF G TEL 20Ö4
Grote sortering
Scheerdozen. gevuld, v.a. 3.98
Scheerkwasten v.a. 6.45
Scheerzeep v.a. 0.15
Scheerapparaten v.a. 0.69
Scheermesjes v.a. 0.25
Scheerwaterbakjes v.a. 0.24
Ruime keuze BADTASSEN
yan ƒ0.89 tot ƒ5.—
Ruim geporteerd ln: dames
mantels. oók bontmantels, kln-
dermantels, -fcerenwinterjassen.
ulsters en tweedjassen, jon
gensjekkers, herencostuums.
Voorts boekenmolens m. licht.
Wollen en gestikte dekens,
bedden, ledikanten, haarden,
kachels, gasstellen, enz. Op
gemakkelijke betalingsvoor
waarden. C. Eikenaar, Turf
markt 104, Telef- 2833, Gouda.
DAARVOpR MOET JE
BIJ ST NICOLAAS ZIJN,
maar om een
te huren, met of zonder chauffeur en
tegen billijke prijs, daarvoor moet je
zijn bij
TELEFOON 2480
C. HUIDEN - Kattensingel 88-89 - GOUDA
en een strenge winter wordt verwacht.
Wij houden er rekening meeOnder
onze vele
nuttige St Nicolaascadeauxl
brengen wij een uitgebreide collectie
SCHAATSEN in alle goede soorten
voor kunst-, hard- en afstandrijden.
U slaagt het best bij
ZEUGSTRAAT 96. 98. 100 GOUDA
roomboter
bereid met amandelen
I eieren
per 500 gram, inclusief doos
DIK-SPECULAASPOPPEN
met veel amandelen, 1 IA
verpakt: 400 gram I I
DIK-SPECULAASPOPPEN A Qrt
verpakt
KLEINE SPECULAASPOPPEN 0.20
MAR8EPAIN VRUCHTEN 0.55
Grootste sortering
Komt U eens kijken
WALVISSTR. KLEIWEG ZOUTMRNSTR.
gevraagd door grote melkinrichting te Rotterdam
Aanmelden: Vrijdag 'SI „November as. tussen
4—6 uur in Hotel „Het Blauwe Kruis", Westhaven 4
te Gouda.
DONDERDAG 26 NOVEMBER 1953 EERSTE BLAD - PAGINA 3
POUSSE
In de komende weken zullen aan de gren
i wan Europa 400 zgn. „Europa-schilden'
worden peplaatst, die het opschrift dragen
„U komt uit Europa U blijft in Europa".
Het doel van deze borden is de eenheid
van Europa te bevorderen. Ook hoopt men
zo een stap nader te komen tot het over
winnen van de nationale grenzen. Het
eerste van deze borden is geplaatst bij de
Luxemburgs-Duitse grenspost Wasserbillig,
door een groep „Jeugd van Europa", af
komstig uit Frankrijk, Nederland, België,
Luxemburg en Duitsland.
Ulbricht signaleert:
Vice-premier Ulbricht van Oost-Duitsland
heeft in de Oostduitse Kamer van Afgevaar
digden verklaard, dat een door de Ameri
kaanse geheime dienst gesteunde Westduitse
organisatie moord en terreur organiseert in
Oost-Duitsland. Hij maakte melding van het
opblazen van een trein en vroeg de gehele
bevolking te helpen bij de bestrijding van
het „Amerikaanse bendewezen" in Oost-
Duitsland.
Ulbricht zei, dat de voorrang, die gege
ven wordt aan de conferentie van Bermuda,
een slag in het gezicht van alle werkelijke
Duitse belangen was. In naam van de Oost
duitse regering verklaar ik. aldus Ulbricht,
dat wij streven naar vreedzame en vriend
schappelijke betrekkingen met Frankrijk.
Hij noemde bondskanselier Adenauer de
„hedendaagse Hitler", die Hitiers plannen
voor Europese eenheid onder Duitse gene
raals had overgenomen en uit Hitlers „Mijn
Kamp" zijn voorbereidingen voor een nieu
we oorlog copieerde.
Mosje Sjaret, de Israëlische 'minister van
buitenlandse zaken, is door het politieke
comité van de Israëlische arbeiderspartij ge
kozen als enige candidaat voor het premier
schap, als opvolger van premier David Ben
Goerion, die op 4 November meedeelde te
willen aftreden wegens „geestelijke ver
moeidheid". Men verwacht, dat dit besluit
door het centrale partijcomité zal worden
goedgekeurd. Sjaret zou tevens zijn porte
feuille van buitenlandse zaken houden.
In Israël is het gebruikelijk, dat de pre
sident de grootste partij in het parlement,
in dit geval de arbeiderspartij, uitnodigt een
kabinet te vormen.
De directie van de Nederlandse Opera
heeft met de zangeres Mimi Aarden, die bij
de Utrechtse Opera, die nu ter ziele is. Car
men opmerkelijk creëerde, een contract ge
sloten. Zij zal meewerken aan enige opera
voorstellingen in het komende voorjaar.
„Slordige administratie bij
de betrokken fabriek
Nog steeds heeft de Amsterdamse recher
che geen zekerheid, dat de in 1950 door een
Amsterdamse pharmaceutische fabriek in
omloop gebrachte vergiftige ampullen uit de
circulatie zijn.
„Achteraf is gebleken, dat bij de betrok
ken fabriek de administratie even onvolle
dig was als de contróle op de verzonden ge
neesmiddelen", aldus vertelde vanochtend
ie officier van justitie, mr F. Hollander.
„Thans is gebleken, dat er ampullen met de
gevaarlijke inhoud ln omloop zijn gekomen,
die niet waren geboekt in de administratie.
We zijn dus nu nergens meer zeker van.
Mijn vertrouwen in de fabriek is op dit
punt beschaamd".
Naar men zich zal herinneren berust de
fatale vulling der ampullen op een noodlot
tige vergissing in de fabriek. In diverse
plaatsen van ons land vielen slachtoffers.
Apothekers, dokters en patiënten meenden
te doen te hebben met ampullen gevuld met
vitamine C. In werkelijkheid bevatten de
ampullen tevens arsenicum.
Begin dezer maand meende men. dat zij
waren opgespoord, hoewel de officier van
justitie twee weken geleden ln een onder
houd met een verslaggever op zijn vraag
antwoordde: „Ik durf er geen eed op te
doen. dat ze allemaal zijn achterhaald".
„Nadien", zo deeldte hij vanochtend mee,
„zijn nog een aantal ampullen voor de dag
gekomen, waarvan niemand wist, dat ze ln
omloop waren gebracht".
Of in deze zaak te zijner tijd nog een straf
vervolging zal worden ingesteld, kon de of
ficier niet zeggen. "Het onderzoek door de
recherche Is n.l. nog lang niet afgesloten,
zo deelde hij mede.
In Uppsala is een van de laatste phasen
begonnen in de geruchtmakende rechtzaak
tegen Dick Hélander, dé Lutherse bisschop
van StrMngnSs, die er van verdacht wordt
zich verleden jaar, vóórdat hij tot bisschop
werd verkozen, in anonieme brieven kren
kend te hebben uitgelaten over enige ker
kelijke personen, onder wie mede-candida-
ten. Drie weken heeft de rechtbank zich
met deze zaak beziggehouden en ongeveer
veertig getuigen heeft zij in die tijd ge
hoord. Daarbij waren ook de echtgenote en
de zonen van de bisschop.
Voor een verrassing zorgde de openbare
aanklager toen hij. midden onder de discus
sie over een ander onderdeel van de zaak,
een getuige naar voretfcllet komen die kon
verklaren, dat de bisschop niet één, maar
twee schrijfmachines onder een valse naam
heeft gekocht! Zoals bekend is, heeft Hé
lander een zwaar beschadigde schrijfma
chine waar hij later nieuwe letters in
heeft laten zetten willen vervangen door
een van hetzelfde merk en met ongeveer
hetzelfde fabrieksnummer, die hij onder een
valse naam had gekocht. Nu bleek dat hij,
toen de verkiezingen achter de rug waren,
zich in een andere schrijfmachinezaak van
wéér een andere naam heeft bediend. Over
dit geval had Hélander tevoren nooit gerept.
Experts hebben uitgemaakt dat de ano
nieme brieven moeten zijn getypt op machi
nes, die bij de bisschop in gebruik waren
en zelfs heeft een werkster in het deka-
naatsgebouw van de theologische faculteit
te Uppsala een anonieme brief gevonden in
de prullemand van de bisschop.
Van zeer groot belang ln deze zaak is de
vergelijking, die is gemaakt tussen de ano
nieme brieven en publicaties en privébrie-
ven van de bisschop. Eén van de daarvoor
door het openbaar ministerie aangewezen
Het Haagse Gerechtshof heeft arrest ge
wezen in het civiele geding van de erven
Eman op Aruba tegen de Overzeese Gas- en
Electriciteitsmaatschappij te Rotterdam. Het
gouvernement der Ned. Antillen heeft in
dertijd de concessie, die de heer John Eman
had voor de levering van electriciteit op
Aruba, ingetrokken, waarna het gouverne
ment deze concessie heeft verleend aan de
Electriciteitsmaatschappij „Aruba" (Elmar),
een dochteronderneming van de „Over
zeese". De erven Eman hadden in hun eis
voor het Hof gesteld, dat de intrekking der
Op hetzelfde moment, dat Dinsdagmiddag
in de universiteit van Stellenbosch in Zuid-
Airika de in verband met de Jan van
Riebeeck-herdenking uitgeschreven Reina
Prinsen Geerligsprijs aan de 26-jarige
mej. Ina Rousseau uit Kaapstad was uitge
reikt door dr D. J. Opperman, ontvingen
de Nederlandse prijswinnaars uit handen
van de voorzitter van het Reina Prinsen
Geerllgsfonds, de heer H. C. Prinsen Geer-
ligs, de prijs alsmede de oorkonde, in de aula
van de gemeentelijke universiteit van Am
sterdam.
Deze toekenning der prijzen geschiedde
op de dag, dat Reina tien jaar geleden in
het kamp Oranienburg het leven liet, onder
het Ideaal van de jeugdige verzetstrijdster:
„de verbondenheid der taal", zo zelde de
voorzitter.
'Mej. Rousseau uit Kaapstad kreeg de
prijs, waarvan de uitreiking geschiedde
onder supervisie van het Algemeen Neder
lands Verbond' voor haar gedichtenbundel
„Ongebundelde Versed
De Nederlandse prijs 200) is ditmaal
gëdeeld gewonnen door Ellen Warmond uit
Rotterdam en Remco Campert uit Amster
dam, resp. voor de dichtbundels „Proef
tuin" en „Berchtesgaden".
De korte plechtigheid, tijdens welke de
jeugdige dichters uit hun bekroonde werken
voordroegen, werd onder meer bijgewoond1
door de heer Kroes, waarnemend informa
tie-attaché van de Zuidafrikaanse ambas
sade, de vice-consul van België en verte
genwoordigers van het Algemeen Neder
lands Verbond en de Zuid-Afrika-vereniging-
concessies van John Eman een onrechtma
tige daad was en dat de Elmar een onrecht
matige daad hadden gepleegd, toen zij de
nieuwe concessies van het gouvernement
had aanvaard.
Wat dit gedeelte van de eis betreft heeft
het Hof in zijn arrest overwogen, dat de
intrekking der concessies door het gouver
nement der Antillen formeel in orde was
en er dus voor de OGEM geen speciale re
den was, waarom zij op Aruba geen nieuwe
concessies zou mogen aanvaarden. De Elmar
mocht afgaan op hetgeen het gouvernement
deed.
In het andere gedeelte van de els hadden
de erven Eman gesteld dat de onteigening
van eigendommen van John Eman. verricht
ten behoeve van de Elmar door het gouver
nement, onrechtmatig was en de Elmar der
halve onrechtmatig inbreuk had gemaakt
op de eigendommen van Eman. Op dit punt
heeft destijds de rechtbank te Rotterdam
zich onbevoegd verklaard. Deze onbevoegd
verklaring van de rechtbank is thans door
het Haagse Gerechtshof vernietigd. Dit deel
der ingestelde eis werd terugverwezen naar
de rechtbank te Rotterdam.
Behalve deze zaak hebben de erven Eman
inzake deze onteigening nog een civiel ge
ding aanhangig gemaakt tegen het gouver
nement der Ned. Antillen, welke zaak in
eerste ^rtnleg is behandeld door de recht
bank /e Den Haag. Vermoedelijk zal deze
uitspsaak geschieden in de eerste helft van
December.
Het proces tegen dr Coremans
over het Avondmaal en de
Emmaüsgangers
(Van onze correspondent te Brussel)
Men echt het in kringen van het Paleis
van Justitie te Brussel vrijwel zekere dat,
wanneer nu het geding vaiv-dWheer Van
Beuningen tegen dr Coremans over het
Avondmaal en de Emmaüsgangers werd
voortgezet (uitsluitend dus op basis van het
proces-verbaal van de ondervraging) dr Co
remans het proces zou winnen.
De Belgische advocaten van de heer Beu
ningen hebben nog geen conclusies inge
diend.
Wij herinneren er aan, dat de ondervra
ging van dr Coremans vastgelopen ia op
zijn weigering om op de belangrijkste vra
gen rechtstreeks antwoord te geven. Hij
verwees dan naar het dossier van de zaak
tegen Van Meegeren, waarin hij de be
langrijkste expert is geweest. Maar de pro
cureur-generaal van het Gerechtshof te
Amsterdam heeft niet toegestaan, dat de ad
vocaten van de heer Van Beuningen inzage
van het dossier nemen.
deskundigen is voor de rechtbank vijf uur
achtereen aan het woord geweest. Deze des
kundigen menen een zo groot aantal punten
van overeenkomst te hebben gevonden wat
betreft stijl, woordkeus, typfouten, wijze
van afkorting enz., dat hierin, zij het dan
geen onomstotelijk bewijs, toch een bijzon
der sterke aanwijzing tegen de bisschop kan
worden gezien.
De verdediging van haar kant heeft ook
een dergelijk onderzoek laten Instellen en
daarbij is men tot de conclusie gekomen dat
er één „organisator en Inspirator" moet aijn
geweest, die de brieven heeft ontworpen en
verscheidene personen, geen van allen grote
lichten op taalgebied, die ze hebben overge
schreven. De stijl van de brieven doet vol
gens de deskundigen van de verdediging
denken aan die van ds Segelberg, een der in
de anonieme brieven genoemden, die inder
tijd door zijn aangifte bi) de politie de saak
aan het rollen heeft gebracht.
Volgens de verdediging staan In de ano
nieme brieven ook feiten, die Hélander niet
kon kennen.
/yiSTEREN was het precies tweehonderd
jaar geleden dat te Trols Fontaines ln
het graafschap Daalheim (Limburg) werd
geboren Henri Daniel Guyot, de latere
grondlegger van het doofstommenonderwijs
in Nederland. Nadat Guyot, die opgevoed
was te Maastricht, zijn opleiding in de theo
logie aan de Hogeschool te Franeker had
beëindigd, beriep de Waalse Gemeente te
Groningen hem als predikant in 1781.
Na een bezoek, dat Guyot drie jaar later
bracht aan het doofstommeninstituut van
de abbé Charles Michel de l'Epée te Parijs,
wiens inrichting in haar soort de eerste ter
wereld was, kwam hij diep onder de indruk
van wat de menslievende geestelijke tot
stand bracht. Tien maanden genoot hij on
derricht van de beroemde Fransman, die
zijn vriend werd. Bij zijn Sterugkomst te
Groningen besloot Güyot in de practijk te
laten zien welke resultaten met doofstom
men waren te bereiken. Hij onderwees op
zijn studeerkamer een Joodse jongen en
een protestants meisje. Het succes was groot
en weldra kwamen er vele aanvragen bin
nen om nog meer doofstomme kinderen op
te leiden. Guyot zelf en enige zijner vrien
den namen aanvankelijk de kosten voor
hun rekening, maar op de duur bleek deze
toestand onhoudbaar. De heren H. K. van
Calcar, G. van Olst en mr W. Siccema „for
meerden een plan van intekening" tot het
oprichten van een „instituut tot onderwij
zing van doven en stommen door den heer
Guyot". De eerste ledenvergadering van
het departement Groningen hield men 14
April 1790. Deze datum wordt beschouwd als
de stichtingsdag van het „Koninklijk Insti
tuut voor Doofstommen" te Groningen.
/~KP die dag deed het „Volksonderwijs aan
misdeelde kinderen", thans buitenge
woon onderwijs genoemd, zijn intrede in
ons land. Het aantal kinderen bedroeg toen
13. Op 1 Januari 1953 werden in de vijf in
richtingen voor doofstommenonderwijs 1207
leerlingen onderwezen, terwijl het gehele
buitengewone onderwijs 37.364 leerlingen
omvatte.
Het instituut van 1790, waarvan Guyot
permanent president-hoofddirecteur werd,
breidde zich ondanks benarde tijden steeds
meer uit. Zowel Prins Willem V als de
Staten der provincies Groningen en Holland
en de nationale vergadering der Bataafse
Republiek, schonken financiële steun. Toen
Lodewljk Napoleon de jaarlijkse subsidie
verhoogde in 1807 besloten de hoofddirec
teuren de Inrichtingen te verplaatsen naar
de Beplante Ossenmarkt (het latere Guyots-
plein), waar zij thans nog gelegen zijn. In
1809 stelde de Koning Guyot in staat ontslag
te nemen als predikant en schoolopziener,
waardoor hij zich geheel aan het werk kon
geven. In dat jaar kwam door bemiddeling
van de Indische regering een gift binnen
van 13.000 als opbrengst van een inzame
ling, waardoor een nieuw schoolgebouw kon
verrijzen.
Een grote ommekeer bracht de inlijving
van het Koninkrijk Holland bij Frankrijk te
weeg. Dit betekende het einde aan de voor
spoedige bloei van het Instituut. Guyot ging.
toen alle middelen waren uitgeput, op eigen
kosten naar Parijs om de belangen van de
inrichting te bepleiten.
Toen de onafhankelijkheid was hersteld,
brak weer een periode van grote bloei aan.
Het Huis van Oranje toonde zijn daadwer
kelijke belangstelling en het Nederlandse
volk volgde dit voorbeeld.
De stichter kreeg ook persoonlijk herhaal
delijk onderscheidingen. Koning Willem I
benoemde hem tot professor honorarius.
T>IJ dit alles bleef Guyot eenvoudig, ruste-
loos arbeidende aan de zware taak, die
hij zich had gesteld. Paedagoglsche ervaring
ontbrak hem vrijwel. Door studie en practijk
evenwel wist hij de achterstand in te halen.
Hij overleed op 10 Januari 1828 In alle
stilte is hij begraven.
Guyot heeft met zijn werk de grondslag
gelegd voor de resultaten, die thans ge
boekt worden met het huidige moderne
spreek- en hooronderwijs. Thans leren niet
alleen alle normaal begaafde leerlingen
spreken in ons land werd te Rotter
dam de spreekmethode reeds in 1853 inge
voerd doch een deel van hen ontvangt ook
sedert enige jaren hooronderwij6. De
techniek heeft mogelijk gemaakt ook ge
ringe gehoorresten aan te tonen'en in be
paalde gevallen ook zwaar dove kinderen,
die niet langs natuurlijke weg leerden spre
ken, daarvan door middel van klassikale en
individuele versterkers te laten profiteren.
Hierdoor is voor deze kinderen het doel,
dat Guyot zich had gesteld, naderbij geko
men, n.l. hen te verlossen uit het geestelijk
isolement, waarin de doofstomheid hen
heeft geplaatst.
Vandaag 25 November, zal ter herden
king van de stichter, bij zijn monument ln
het Instituut een krans worden gelegd.
PARIJS, Woensdag
Men achtte 't in Parüs vanmorgen vroeg al
zeer onwaarschijnlijk, dat minister Bi-
dauit. die zich intussen had hersteld, maar
die gisteren nauwelijks actief aan de dis
cussies heeft deelgenomen, vandaag zoals
het plan was naar Den Haag zou kunnen
afreizen. Indien er vanmiddag, of komende
nacht, in het Palais Bourbon nog steeds geen
beslissing zou vallen, dan zal Frankrijk in
Den Haag slechts door experts of waarne
mers worden vertegenwoordigd. Tenzij de
conferentie zou worden afgelast.
Mits er een motie uit de bus komt. die
een duidelijk Europees geluid Iaat horen,
is Den Haag tot een wisse mislukking ge
doemd!
In dat geval blijft Bidault waarschijnlijk
thuis of zal hij, uit hoffelijkheid jegens zijn
collega's, in Den Haag gaan vertellen, dat
Frankrijk zich voorlopig nog van „Klein
Europa" afzijdig wenst te houden
Men kent de inzet en de betekenis van
de debatten die nu zijn afgelopen. Die inzet
heette „Europa", als bleek dat begrip voor
nauwelijks tien Franse Kamerleden nauw
keurig dezelfde geografische en politieke in
houd te bezitten. Een definitieve beslissing
over het Europese leger, dat een der voor
naamste aanleidingen van de discussies
vormde, werd van het parlement nog niet
eens gevraagd. De ratificatie van de EDG
Herder Mouw, die de gehele strook ten
Oosten van het lJsselmeer is rondgetrok
ken met zijn kudde schapen, is nu defini
tief in Ede en omgeving aangeland. Hier
werd hij Dinsdag officieel door de
burgemeester ontvangen.
komt ln principe namelijk pas in Februari
aan de orde. Aan de voor-avond van de con
ferentie in Den Haag en op de Bermuda-
eilanden wensten de ministers Bidault en
Laniel echter te weten -welke boodschap zij
aan de vijf andere partners van Klein Euro
pa en aan de overige twee grote Westelijke
mogendheden. Engeland en Amerika, uit
naam van Frankrijk zouden mogen over
brengen. Het ging er uiteindelijk om welk
antwoord Frankrijk vooral ten aanzien van
de Europese integratie wilde geven: ja,
neen. misschien, of ik wil er nog eena een
paar maanden over slapen.
Die verschillende antwoorden en nuances
waren neergelegd in een kleing 20 ontwerp
resoluties. waarvan er ten slotte dus nog
geen enkele kon worden aangenomen. Een
der laatste was afkomstig "an de Linkse
radicaal Pierre Mendès France, die met zijn
tekst, na rijp beraad, en naar men zegt: na
vele weifelingen, eerst Maandag voor de
draad was gekomen. De inhoud van zijn re
solutie kwam er op neer dat Frankrijk de
discussies eind Januari zou hervatten om in
tussen te trachten de binnenlandse politiek
en economische situatie te regelen en te sa
neren en tevens Engeland tot nauwe samen
werking te bewegen. Mendès France ging
van het gezonde standpunt uit dat het hui
dige, verzwakte en verdeelde Frankrijk bijna
met gewisse zekerheid in het kader van de
Europese eenheid, of federatie, door Duits
land gedomineerd zal moeten worden Hij
legde daarmee zeker de vinger op de wonde
plek, maar het zwakke punt van zijn rede
nering was niettemin dat. door het huidige
kabinet en de huidige politieke constellatie,
geen enkele garantie werd geboden dat die
tijdwinst inderdaad met enige vrucht zal
worden uitgebuit. Met zijn verzoek om uit
stel speelde Mendès France bovendien in de
kaart van de Gaullisten, al sprak hij zich In
zijn resolutie dan ook nadrukkelijk vóór de
Europese integratie uit.
„Huis zonder vensters"
Het is dus wel een zeer somber tafereel
dat de Franse politici de wereld nu tonen.
Terwijl de stoel voor Frankrijk in Den Haag
al was aangeschoven, 'lijkt het parlement
eens te meer incapabel een mandaat voor
de minister van buitenlandse zaken vast
te stellen.
Het Palais Bourbon, dat geen enkel raam
bevat, wordt in de wandeling wel het „Huis
zonder vensters" genoemd. Zelden heeft die
aanduiding een zo symbolische betekenis
gehad als ln de afgelopen dagen De heren
parlementariërs, volledig ln beslag genom-n
door hun bizantynse haarkloverijen over een
woord of een komma, schijnen nog altijd niet
te hebben begrepen dat de buitenwereld nu
eindelijk Iets anders van hen verwacht
(Van onze speciale verslaggever.)
Onze zeslepere zijn sinds enkele, dagen op het stormpad. Ze lagen nog slechts enkele
uren op hun winterstations ron« de Atlantische heksenketel of de radio-noodkreten
riepen hen reeds naar buiten. De Thames zeult op het ogenblik met een Empire-schlp
en Zwarte Zee draait sinds Maandagmorgen volle kracht om de 1050
mijl die de boot scheiden van het in nood verkerende Zweedse scheepje Kattegat in de
kortst mogelijke tijd af te leggen. En dichter bij huisde Goeree sleepte Zondag bij
Westkapelle de Ootmarsum vlot en op de Waterweg hebben de Ebro, de Rode Zee en
de Blankenburg sinds Maandagmiddag drie stranders vlotgebracht.
TXie Zwarte Zee en Thames weten sinds
^de sluiting van het gat bij Ouwerkerk
dat het weer hurry-up varen ls. Eigenlijk
gingen zij later dan gewoonlijk naar hun
stations te Queenstown in Ierland en de
Azoren. Waterstaat had hen nl. broodnodig
voor de sluiting van het gat bij Ouwerkerk,
waar alle kleine sleepboten zoveel ander
werk hadden te doen. dat het verslepen
van de laatste Phoenix-caissons van Zijpe
naar Ouwerkerk door de grote broers moest
geschieden. Daarom hield L. Smit en Co.s
Internationale Sleepdienst beide grote
sleepboten langer hier. Ouwerkerk was ook
belahgrijk en Waterstaat was er blij mee.
Want toen de Zwarte Zee op Vrijdagmor
gen 6 November de laatste caisson in de
kom van het gat had gebracht, ging de boot
op de Oosterschelde voor anker. Men mocht
hem nog eens nodig hebben. Intussen was
Zijpe naar Ouwerkerk vertrokken en hield
hij de sleep op de Oosterschelde gaande.
Mocht er iets met de sluitcaisson mislopen,
dan zou men direct met de reserve-caisson
op de proppen kunnen komen. Kapitein Jan
Kalkman zal dankbaar hebben gezucht toen
hij die hoge sleep in dat allesbehalve pret
tige vaarwater weer op zijn plaats in Zijpe
kon brengen. Een vol etmaal was hij op de
brug geweest en ook de hele bemanning was
zo lang in touw, omdat zoveel van hun va
ren met de Phoenix kon afhangen. Ouwer
kerk gtng dicht en de Thames kon vertrek
ken Nog dezelfde nacht ging de boot de
lange reis op naar de Azoren, om daar op
station te gaan liggen. En nog maar enkele
uren in de haven in het vooruitzicht eens
even te kunnen uitrusten, werden zij al
weggeroepen. Op een dikke duizend mijl
van de Azoren dreef de Empire Nene rond.
Het schip had brand gehad ln het ketel-
ruim en kon geen stoom meer stoken. De
Thames er op af. Vliegende Noordwester
storm met kracht 10 belette zelfs het vast
maken. maar eindelijk kreeg de sleepboot
het schip toch aan de tros. Er volgden en
kele dggen zeer slecht weer, maar nu Vor
dert de sleep toch naar Halifax, waar zij
aan het eind van de week kan aankomen.
Ook de Zwarte Zee
"TKe Zwarte Zee verging het al niet veei
LJ rustiger. In de nacht van Ouwerkerk
voer de boot nog naar Vlissingen om te
bunkeren en vertrok toen naar Sunderland
om met de Govree een 15.000 tons passa
giersschip om de Zuid naar de Clyde e sle
pen. Die sleep werd afgeleverd en de boot
zette koers naar Queenstown voor de sta
tionsdienst. De Goeree zette koers naar
Vlissingen. Zondag kwam de Zwarte Zee In
de Zuid-Ierse haven aan en nog geen 6 uuf
later voer hij weer uit op het noodsein van
de Kattegat. Ruim duizend mijl ten Westen
van Ierland drijft dit 50 jaar oude en
slechts 2247 ton bruto grote scheepje, dat
geen lading in heeft, rond met machine-
schade. Over drie dagen kan de Zwarte
Zee er bij zijn en waar dan de reis naar
toe moet, is nog niet bekend. Een vette sleep
wordt dit scheefje vanzelfsprekènd niet,
maar daar vragen onze zeeslepers niet ln
de eerste plaats naar. Er heeft er een om
hulp geroepen en dan wordt hij geholpen.
Dat is een eerste plictit en daarvan wordt
nooit afgeweken.
De Goeree was ook weinig, rust bescho
ren. Want nauwelijks terug in Vlissingen of
de boot moest naar bulten voor het afsle
pen van de Ootmarsum. Gistermorgen dreef
heel ver in het Westen van de Atlantische
Oceaan een kjein scheeple. de Heilo. Het
had brandatofgebrek. Maar de .eotse boot.,
die nog beschikbaar is, ligt in Ferrol en
die is er veel te ver vandaan om er op af
Zij kiezen sleepvaart
T Smit en Co.'s Internationale Sleepdienst
heeft vrijwel al zijn schepen op het
ogenblik op de lBnge reis of op station. Dit
jaar heeft het vraagstuk van de personeels
voorziening, dat verleden jaar nog heel wat
zorgen gaf. zich in gunstige zin gewijzigd.
De grote vlootuitbreiding van de laatste
jaren bracht heel wat problemen met zich
mee. vooral wat betreft de officieren. Daar
bij kwam dat er verscheidene waren, die
het varen bij het Loodswezen met zijn
„meer thuis" prefereerden boven de lange
reizen met moderne en uitstekend inge
richte sleepboten.
Maar er is gelukkig op het ogenblik een
aantal leerlingen, dat in opleiding voor
stuurman is en na hun vaartijd in de stuur
mansrangen kunnen wordend aangesteld.
Men weet heteen 6leepvaartstuurman
kan met zijn diploma niet als stuurman op
de koopvaardij terecht, een machinist wel.
Voor beide soorten vaart wordt voor ma
chinisten hetzelfde examen vereist. Toch
levert de personeelsvoorziening in de ma
chinekamer geen moeilijkheden op.
De gages zijn de laatste tijd opgetrokken
tot de hoogte van de koopvaardij. Hierdoor
kan dus geen verloop ontstaan. Propag-nda.
gevoerd op de zeevaartscholen, heeft een
aantal sleepvaartmannen opgeleverd, die
aanvankelijk bij de koopvaardij wilden
blijven.
Onze sleepvaart zit echter met het ont
breken van een middenmoot. Eèn gïoot
aantal gezagvoerders is reeds op de leeftijd
dat zij gaan uitzien naar pensioen Die van
middelbare leeftijd zijn dun gezaaid en dan
krijgt men ineens de jonge generatie van
stuurlieden. Het zal in de naaSte toekomst
voorkomen dat jonge gezagvoerders het
commando krijgen op grote sleepboten. De
heer Murk Leis, directeur van L. Smit en
Co.'s Internationale Sleepdienst, ziet hierin
echter geen bezwaar. Jonge gezagvoerde-s.
natuurlijk mét een behoorlijke ervaring,
hebben in het verleden nooit teleurgesteld.
Hat was immers in 1936 een jonge gezag
voerder (kapitein Vet) die het commando
van de grootste sleepboot ter wereld, de
Zwarte Zee. kreeg. Voor de huidige en toe
komstige stuurlieden betekent deze situatie
een goede kans om snel promotie te maken
En er blijkt gelukkig nog genoeg belang
stelling voor deze harde maar altijd wat
avontuurlijke vaart te bestaan en dat niet
alleen onder de Maassluisse jongelingschap.
Dezer dagen heeft een vertegenwoordiger
van de Franse verzetsbeweging aan familie
leden de medaille overhandigd, welke de be
ging posthuum heeft toegekend aan Jo
seph Willem Kolkman, die tijdens de laat
ste oorlog vice-consul der Nederlanden in
Perpignan was. De overhandiging geschied
de ten huize van familie Kolkman in
Oud-Beijerland.
Kolkman was verbindingsofficier bij de
Fran -• verzetsbeweging. Hij verleende on
derdak aan agenten en bracht hen, wanneer
zij in gevaar verkeerden, over de Spaanse
grens, een dienst die hij ook aan verscheide
ne Nederlanders bewezen heeft. In Januari
1943 werd hij door de Duitsers gearresteerd.
Na een kort verblijf in een Duits kamp,
werd hij, hoewel ernstig ziek, op transport
gesteld naar Polen Onderweg overleed hij.
De verzetsmedaille werd hem toegekend
in 1947. Verblijf van de naaste familie bui
tenslands verhinderde een vroegere over
handiging. Kolkmans verdiensten voor de
Franse verzetsbeweging waren in 1948 ook
erkend door de Franse regering, die hem
posthuum onderscheidde met het „Croix de
Guerre avec palme". De regering der Ver
enigde Staten had hem eveneens onderschei
den. wegens de hulp die hij verleend had
aan Amerikaanse vliegers in Zuid-Frank
rijk.
Italië en Nederland verheffen
gezantschappen tot ambassades
De regeringen van Italië en Nederland
hebben besloten hun Wederzijdse gezant
schappen te verheffen tot ambassades. Deze
beslissing is genomen op grond van de be
staande nauwe relaties tussen beide landen,
mede in verband met de ontwikkeling der
Europese samenwerking.
IJmuider treiler naar Canada
De vestzaktreiler Job Gouda (IJm. 99) die
door de rederij Medan-Batavia te IJmuiden
,aan een overheidsbedrijf in Canada voor de
visserij is verkocht, is Woensdag aan zijn
reis naar de andere zijde van de Atlantische
Oceaan begonnen. De eerste haven wordt
St John, doch als er slecht weer wordt ver
wacht denkt men de Zuidelijke route te ne
men en via de Azoren te varen De treiler is
bemand met schipper Douwe Stobbe en ac'it
Nederlanders, plus zeven Franse vissers De
Nederlandse bemanning zal daarna onder
commando van haar vlsschipper, Cor Bal,
een reis onder Canadese vlag met de Job
Gouda meemaken.
KERKELIJKE MUTATIES
Ned. Herv. Kerk. Bedankt voor Goutum
A. Faber te Boxum.
Geref. Kerken. Bedartkt voor Hemelum
A. M. Franssen, cand. te Finsterwolde.
Chr. Geref. Kerken. Beroepen te 't-Ora-
venzande B. Bijleveld te Noordeloos.
J