K
o
iêk
OP ZOEK NAAR GESCHENKEN
m
1
HAAR EIGEN DOMEI
LEKKER ETEN]
Verlichtingsornamenten
in om dagen
PERSONEN VAN GEWICHT
n
mJ
Sinterklaasgoedheilig man....
De verdwenen vorm
Sinterklaas nadert dus... gaan we
en
vrolijk aan het die
1
W;
SINT'ERKLAAS als paedagoog
EEN LEPEL GESCHIEDENIS
w
s
ci?:
lm
Schoorstenen, schoenen, schenkingen
Vrijer en Vrijstertje liepen weg
4
(Bespiegelingen van één huismoeder,
die aan het rijmen slaat)
We vinden toch altijd wel wat nieuws
H
De STERREN zeggen....
HE
M
iHai
PAGINA 2
DUIZEND EN EEN
ZATERDAG 28 NOVEMBER I98J
iSlMDIM
winter is de tijd van de schenkingsfeesten. In Frankrijk en in Japan
bedenkt men elkaar eens goed met Nieuwjaar. Iiv Engeland en Duits
land geven de mensen elkaar geschenken met Kerstmis. En in ons land
komt Sint Nicolaas en de koek en de gard komen door de schoorsteen.
Dat is al eeuwen zo. Je moet dan in de eerste plaats denken aan een
schoorsteen van zo'n ouderwetse brede 6chouw. Goe^ en kwaad vond er
de weg doorheen. De „boldergeesten", die plagen brachten, evenals de
kabouters met hun goede gaven, zij allen maakten gebruik van de schoor
steen. Geqn wonder, dat Zwarte Piet het ook doet. Vooral als men het
hem nog makkelijk maakt, door met wit krijt een ladder in de schoorsteen
te tekenen. En daarom hoort je scheen of j$ klompje ocfk bij de schoorsteen
•n het is maar te hopen, dat Sint ook voor jou zal rijden.
allerlei verbodsbepalingen uitge
vaardigd. Maar tenslotte zag men
in dat het hoofdzakelijk een feest
voor de kinderen was.
De oorsprong van het Sinterklaas
feest kan ook gezocht worden in
oudé heidense gebruiken. Het rij
den door de lucht doet denken aan
de Germaanse Wodandiensten. Om
streeks dezelfde tijd van het jaar
brachten de Germanen grote offers
aan Wodan, de gvd van de wind,
van de vruchtbaarheid, want een
oud gezegde luidt: Veel wind veel
ooft Het was dus de bedoeling, dat
het geven vap geschenken, geschen
ken voortbracht.
èn Wodan reed immers ook op
zijn paard door {ie lucht!
Het gebruik is pas verchristelijkt,
Goor een heilige als schenker aan
te wijzen, de historische bisschop
van Myra, uit de 4e eeuw Van hem
wordt jid-vblgende legende verteld:
Zout voor de
twijfelaars
D den ballen Wie de koek krijgt....
En mocht je nu toch heus even
twijfelen aan de echtheid van
Sinterklaas, schuif die gedachte dan
maar gerust opzij, tot je in plaats
van een suikerbeest een zakje zout
ln je schoen vindt, want dat be
tekent, dat je te groot bent gewer
den om mee te doen.
Nu vraa^ je je misschien af:
Waarom juist zout?
Wel, zout speelde in het bijgeloof
in de oudjieid een grote rol. Zelfs
nu vind je het nog niet leuk om
het zoutvaatje om te gooien! Studen
ten hadden heel vroeger een ont
groeningsceremonie, waarbij ook
zout te pas kwam. De „groenen"
kregen wat zout op hun toitfg en
hierbij werd dan een formule uit
gesproken.
Dus je weet het, na het zakje zout
bep je te groot geworden om te
zingen:
Sinterklaas goed heilig man
Trek je besten tobberd an
Rüéer mee naar Amsterdam
Van Amsterdam naar Spanje....
Ja, heb je je wel eens afgevraagd,
waarom juist Spanje? In de zestien
de eeuw was Spanje voor Nederland
het land, waar de meeste kostbaar
heden en lekkernijen gehaald wer
den, begrijp je?
Toch, ook al ben Je groter, blijft
diej avond van de vijfde December
er 'een vol verrassingen, surprises.
Ja, dat woord, dat allerlei fopperij-
tjes en grapjes inhoudt, komt van
het Spaanse woord Zapato, dat
schoen betekent. En hier is dan weer
de schoen, die ieder jaar voor de
schoorsteen staat, ook al is er geen
open schouw, maar eea potkacheltje.
Nu moet je niet denken, dat het
altijd zo vanzelfsprekend is ge
weest, dat het Sinterklaasfeest werd
gevierd. In het begin van de zeven
tiende eeuw, waren da strenge Cal-
Er werden
een oude handelsstad uit Zui/dtalié,
in Myra, dat toen in handen iwas van
de Mohammedanen. Zij braken het
graf open en namen heimelijk het
geraamte mee. Sindsdien kwamen
grote scharen pelgrims naar Bari.
Het werd een grote bedevaartplaats.
Sint Her Claes
Ach, iedereen zegt bijna Sinter
klaas in plaats van Sint Nico
laas. Het is een verbastering van
Sint Her Claes. Dit Her betekent
Heer, düs heilige Heer Claes.
Er is dog een legende over Sints
Nicolaas, die verhaalt, hoe de bis-
6choc, toen hij eens een herberg in
de miurt van Myra bezocht, drie
kinderen het leven redde, die door
de waard bestemd waren om in
vleespasteitjes verwerkt te worden'
Vroeger heeft er op de Dam, in
Amsterdam, aan de zijmuur van eeri
hoekhuis aan het Damrak een gevel
steen gestaan, die deze legende uit
beeldde. Sinterklaas is niet alleen
de vriend van alle kinderen, maar
ook de patroon en beschermheilige
van de zeevaarders.
melende ketting
rr zijn nog allerlei Sinterklaas-
gebruiken, die nog op verschei
dene plaatsen in ons land in ere
gehouden worden. Zo bijvoorbeeld
zijn er op Ameland grote verkleed
partijen. Op de avond van 5 Decem
ber trekken wel vijftig Sint „Ni-
klazen" rond. Ze hebben een hoorn
bij zich om«®oor te spreken en de
6tem onherkenbaar te maken, want
#emand mag weten, wie deze of
e Sint Niklaas is.
Rdmi
TJatjiesa
Proost.
Al dat stof ook in Je neus, mopperde de vrijervorm van de hopten
bakplank.
Ja. antwoordde de vrijster. Eerst laten ze een jaar lang stof op Je
liggen en dan ineens moet je weer opgepoetst worden. Om volgestopt te
worden met deeg en dan maar bakken in de oven.
Ik voel er eigenlijk niets voor, proestte de vrijer.
Je hebt niet eens de kans een eigen leventje te VJden. Wat zijn we nu,
vraag ik Je. Niets! Vormen! Poppen worden er van ons gemaakt, geen
echte poppen, nee koekpoppen.
Waren we maar mensen, zuchtte het vrijstertje, dan schafte Ik alle
speculaasbakplanken af.
Laten we weglopen! stelde de vrijer plotseling voor.
Weglopen? vroeg het vrijstertje verbaasd. Waarheen?
Nou, zomaar, de wijde wereld in. Die lijkt me groot genoeg.
Ja, dat is nu allemaal goed en wel, maar wat gebeurt er met ons,
als we' uit het hout stappen. Zouden we dan onze vorm niet verliezen?
Ach jij maakt je altijd zorgen voor niets. Dan zullen we wel weer
verder zien. Ga je mee? Anders ga ik alleen.
Het vrijstertje liet zich» overtuigen en maakte zich tegelijk met de vrijer
los uit de bakplank.
Nu, als al deze^poppen klaar zijn, kan de Zwarte Knecht zijn inkopen doen.
Het was gebeurd. Uit de bak
plank was hun indruk weg, maar
verder was er ook niets te zien.
Zie je nu wel, huilde het
vrijstertje.
Ik zie niets, bromde de vrijer.
Ja. dat is het Juist, daarom
huil ik. We zijn onze vorm kwijt.
We zijn helemaal niets meer.
Stil nu maar. suste de vrijer.
Ik ben vlak bij je. Geef me maar
een hand.
Maar ik voel je hand niet. Het
is allemaal lucht. We zijn lucht ge
worden.
Ook de vrijer vond, dat het er niet
zo gunstig voor hen uitzag.
We moeten zien, dat we die
plank terugvinden
Loop maar achter me aan.
Maar ik kan je helemaal niet
zien, snikte het vrijstertje.
Ik zal een versje zingen, dan
kun Je m'n stem horen.
En terwijl de vrijer zich al zin
gend afvroeg, Wie de koek kreeg
en wie de gard en zijn vriendinne
tje zuchtte, was ik maar een koek,
had de banketbakker de bakplank
weggehaald.
En daar stond hij nu, met zijn
handen in het haar en wat was er
met die plank gebeurd? Er ontbra
ken twee vormen aan. De banket
bakker zocht nog eens en nog eens,
bekeek de plank aan alle kanten
maar de vormen, en Juist nog wel
die vrijer en die vrijster waren ver
dwenen.
De banketbakker zat echt wat je
noemt in moeilijkbeden, want
Zwarte Piet had een heleboel koe
ken besteld en als die niet op tijd
afgeleverd werden
Een bakplank lenen, dat hoefde
hij niet eens te proberen.
Twee dagen later werd er op de
deur geklopt, je weet wel, hard ge
klopt, zacht geklopt. Nou, de ban
ketbakker hoefde zich nieWgf te
vragen:
Wie zou dat zijn? Hij wist het
zo wel: Zwarte Piet. Het hoge
woord moest er uit.
Sinterklaas Kapoentje
vinisten er erg
In een stad woonde een Vader met
drie dochters. Zij waren zo, arm,
dat het moeilijk was een goed en
eerbaar leven te lijden. Dit hoorde
Nicbteas. Hij wierp een gouden bal
door het venster, die kon dienen als
bruidsschat voor de oudste dochtera
Zo ging het ook mé* de tweedéT
dochter Maar nu wilde de vader
toch weten wie zijn dochters had
gered Toen er weer een bruidséhat
nodig was. verborg hij zich en kwam
te voorschijn toen de derde gouden
bal door het raam geworpen werd.
Nu wist men, wie de mildo gfever
was. Sinds die tijd werd 1^| ver
eerd als de stille weldoener van de
armen.
Het heeft/ zes eeuwen geduurd,
voor-deze heilige goed bekend werd.
In 1087 kwamen kooplieden uit Barl,
'rpaai taai, nou, al wordt het ieder
jaar weer vers gebakken, toch is
het al een oud gebak. Het is beslist
klassiek, nog ouder dan speculaas.
Het is nog afkomstig uit het heiden
se tijdperk en later werd het veel
in kloosters gebakken. Ach. natuur
lijk ken je ze. de taai taai poppen,
evenals de klaasjes, de harde koeS-
jes, in allerlei figuren, dan de boter
en banketletters en niet te vergeten
de vrijers en vrijsters. Vroeger wa
ren die koeken met oud papier be
plakt, maar dat mag al lang nfet
meer, in Verband met de gezondheid.
Het gebeurde dikwijls, dat 'e avonds,
de vrienden en kennissen de banket
bakker kwamen helpen om de koe
ken te beplakken. De vormen, waar
in het deeg gedrukt werd. waren
uit hout gesneden. De oitfe si jecu-
laasbakplankjes zijn een vporbeeld
van echte Hollandse volkskünst. In
die oude vormen werd dikwijls Sin
terklaas te paard voorfesteld. Ook
kwamen er historische figuren aan
te pas, zoals Karei de Grote, en
zelfs bijbelse onderwerpen. De over
levering zegt dat de oudste vormen
door schaapherders werden uitge
sneden.
»-r Ze zijn nog niet klaar, sprak
de banketbakker.
Het g anders de hoogste tijd. We
kunnen bijna niet langer op de vrij
sters en vrijers wachten. De kinde
den moeten toch ook koeken héb
ben. Dat hoort nu eenmaal zo, was
het antwoord van Zwarte Piet. En
toeh liet de banketbakker de bak
plank zien met de twee lege
plaatsen.
Dat is niet zo mooi, bromde
Zwarte Piet. Dan moeten we het
maar zonder die koeken van U stel
len. Ik zal de andere bakkers op
dracht geven er meer te bakken.
Dat betekende een strop voor de
banketbakker en hij keek Piet som
ber na, toen hij de deur achter
zich dichttrok.
Intussen was het vrijstertje erg
moe geworden, van al die omzwer
vingen in de ruimte. En ze was
tureluurs van het gezang van de
vrijer. Hij kende niet zo erg veel
versjes en bovendien kon hij geen
wljshouden, maar ze moest wel
luisteren, anders raakte ze hem nog
kwijt
Ze lieten zich zomaar een beetje
zweven, op hun tocht bij het zoe
ken naar de bakplank.
We vinden onze vorm nooit
terug, zuchtte het vrijstertje.
Als we niet zoeken zeker niet.
sprak de vrijer tussen twee versjes
^door.
Ze waren nu met een tochtje,
veroorzaakt door een openstaande
deur in de woonkame?" van de ban
ketbakker aangekomen.
Naast elkaar kwamen zij terecht
op een ronde zwarte schijf. En
voor zij goed en wel begrepen wat
er gebeurde draaiden zij met een
geweldige vaart in het rond.
Help! gilde het vrijstertje en
het vrijertje voelde, dat hij bleek
werd en draaierig. Hij hield maar
op met zingen, want hij kon toch
niet boven het lawaai vaïi de gra-
mofoonplaat uitkomen.
Moulin Rouge, mompelde de
banketbakker.
Laat ik tenminste die molen
speculaas maar gaan bakken. Dan
loop ik dié bestelling tenminste ook
niet mis.
De plaat was yit. De vrijer en de
vrijster, helemaal draaierig en suf
schoten de ruimte in en .werden
meegenomen door een. zuchtje
wind, dat door do, openstaande deur
van de bakkerij kwam.
De bakker pakte het deeg en
nam de bakplank. En toen moest
hij eens goed zijn ogen uitwrijven
Ze waren er weer, de vrijer en
de vrijSter. Hij kon de vorm voelen
met zijn hand. De bakker bedacht
zich niet lang maar stopte de vor
men vol met deeg, nog voor het
vrijstertje en haar versjes zingende
vriend bijgekomen waren uit hun
verdoving.
Terwijl de plank in de oven lag
belde de bakker Zwarte Plet op.
Als hij die nacht doorbakte, was
het nog op tijd!
En zo stonden even later een
koekvrijer en een koekvrijster naast
elkaar op de toonbank. Ze keken
elkaar aan met hun starre ogen en
beide dachten hetzwfde. Liever
maar koek, dan helemaal niets. Nu
had je tenminste een bestemming.
En de volgende morgen stond er
een hele rij vrijsters en vrijers, alle
maal uit dezelfde vormen gebak
ken en ze voelden zich best tevre
den met hun lot!
mj,
t huishoudgeld, n
bijna niet kan
op je verlanglijs
over het huishoudgeld, maar het is een feit,
dat het bijna niet kan lijden en Je kunt
kwalijk op je verlanglijstje zetten: tien gul
den meer pes wéék. Trouwens, de familie
zal aan de bezuinigingsmaatregelen, de eerst
komende weken toch wel merken, dat dit
De Sint heift heel lang tUten dmktn
Wat of hifti dit jaar zou schenken
Hij komt u met'dit cadeau verblijden
Hoewel het bijna niet karlijden....
Ziezo het begin is er. En nu de rest.
Jtijenlijk moet je op St-Nicolaas .niet zeuren
l
feest je helemaal niet gelegen komt.
Volgende vers:
(bijeen stropdas)
Vader raadt nog ln geen zeven dafjen
Wat de Sint hiér jcomt binnendragen
Je kunt het elke dag gebruiken
Als je er óp morst, ben je een kuiken
Deze regels doen echt fijnzinnig; aan. Dat
van die Va^er, die nog in geen zeven dagen
weet, wat hij krijgt, is natuurlijk 'nonsens.
De man krijgt altijd een dps, op zijn ver
jaardag, op 5 December en met Kerstmis en
waarom zou je deze,keer een uitzondering
maken? Er komt door dit „in geen zeven
dagen r«fgn" echter een aoort van fanning
in, die het best doet op het St Nicolaasfeest.
En die tactische opmerking over het morsen
is/ volkomen gerechtvaardigd; want hoe
dikwijls je niet met wasbenzine in de weer
bent om de vlekken uit zijn dassen te halen,
weet je niet.
Heel anders zal het dichtwerk worden
voor Jantje, want behalve' de tactiek, mott
paedagogiek hier een rol spelen:
(by een paar wollen wanten)
Kleine Jdn.
K(jk er eens an.
Hier zijn voor jou
Wanten voor de kou.
Verlies ze niet.
Want dat geeft veel verdriet
'tZtfl wel tegenvallen, dit geschenk,
heeft vastgerekend op een straalvliegtuig,
maar dat wordt wat te begrotelijk. En bo
vendien hééft hij meer aan wanten. Dat
regeltje over; het verliezen is een knap
stukje werk: die Jongen moet maar eens wat
meer aandacht hepben voor jijn spullen. Je
kunt wel aan hjst werk blijven met al dat
kwijtrakagr en wegmaken van het goede
goed. Neen, hij moet maar vroeg leren, dat
degelijkheid belangrijker in het leven is dan
straalmotoren en schietpistolen.
Eigenlijk is dat verzen-maken niet on
aardig; je kunt zo af en toe je gal nog eens
uitspuwen, zonder dat de mensen het je
kwalijk kunnen nemen. Zoals bijvoorbeeld in
dit gedicht voor neef Piet:
(by een kalender)
Sint dacht, mu>aar zou die Piet toch zitten
Die zal wel b(j de familie Jansen kiftten.
Want op welk uur je daar ook binnen gaat,
Neef Piet is^ immer en altijd*paraat.
Zouden die'mensen het niet vervelend
vinden
Zich door jou altijd te laten binden?
Maar hier is een kalender. Piet.
Dan vergeet je hun verjaardag niet.
Benieuwd, wat-ie zegt! Enfin, hij heeft een
huid als een olifant, dus wat dat betreft,
kun je eigenlijk niet duidelijk genoeg zijn.
Wedden, dat hij nog geen ons speculaasjes
bij zich heeft? Hier de boel maar opeten en
'j|j de warme haard zitten, maar een tegen
prestatie, ho maar. De enige dagen van het
laar, dat Je hem niet ziet, is, als je jarig
>ent, want dan moet hij een cadeautje
geven. Maar hij moet het zelf maar weten,
met die kalender heb je tenminste de eer
aan jezelf gehouden.
Het grootste karwei is een cadeau en een
gedicht voor tante Leontien. Ze laat zich
wel nooit iets aan je gelegen liggen, maar ja
kunt nooit weten, of ze vandaag of morgen
niét eens iets krijgt en za moet toch ergens
blijven met haar geld. Vooruit dus maar:
(by een self gehaakt kraagje)
De Sint heeft heel lang zitten denken
Wat of hij u dit jaar zou schenken (die regels
kunnen best nog een keer dienst doen).
Ge raadt dan ook in geen zeven dagen
Wat of hij hier komt binnendragen zo schiet
je tenminste opJ
Het is een kraagje voor uu) Zondags*
Dat past als op een fles de kurk ifii
anders, maar ten slotte moet het Mimen)
Sint hoopt, dat u er blij mee zult wezen
En dat u nog lang zult le(v)en. (rfbu ja.').
En nti nog wat voor Marietje Eigenlijk
het schaap te klein voor een gedicht een
pop in haar schoen Ml meer succes hebben
en dat is meteen nog geheimzinnige! uk
Trouwens, of al je moeite en zorg waar
dering bij de anderen zullen vinden. moet
je ook nog maar afwachten.
MARIANNE KRISTIS
AT MOETEN WE NU GEVEN?! D e
vraag, waarmede iedereen zich
pqnigt, ondanks het feit, dat de
winkels van onder tot boven vol
liggen met allerlei aantrekkelijke zaken.
Het gaat bij het Sinterklaasfeest immers
meer om de originaliteit van het cadeau dan
om de grote waa-de; de liefdevolle aandacht,
waarmee het is uitgezocht is hier belangrijker
dan het grote bedrag, dat er voor is neerge
legd.
Nu zijn er weinig dingen persoonlijker dan
geschenken, waarop de naam voorkomt van
degene, die het cadeSw ontvangt. Men kan
hier bij voorbeeld denken aan een poederdons,
waarop metsmooie letters de naam is gebor
duurd. Deze donsjes zijn met weinig moeite
dn nog minder kosten zelf te vervaardigen.
Het hele geval bestaat uit twee ronde lapjes
flanel, waarvan het bovenste eerst wordt ge
borduurd. Men naait ze dan op elkaar en als
het rondje bijna dicht is, vult men het rrnt
watten. Deze donzen hebben bovendien het
voordeel, dat ze uitstekend kunnen worden
gewassen, maar dan moeten ze wel bewerkt
zijn met een draad, die niet verkleurt
Denkt o eens aan het geharrewar over de
glazen op de wastafel, het geharrewar elke
morgen van dit-is-mijn-glas! en dat-is-jouw-
glas!, behoort voor eens en voor altijd tot het
verleden, als elk lid van het gezin met St
Nicolaas een keurig glas cadeau krijgt,
waarop in een fleurig kleurtje zijn naam is
geschilderd.
Voor trotse grootmoeders is daar de arm
band waaraan kleine plaatjes bange^jnet
op elk plaatje de r.aam en de geboortedatum""
van een kleinkind, een geschenk dat in vele
materialen is üit te voeren of te laten maken.
Iets dergelijks zal ook blij worden ontvangen
door Moeder, maar dan met de namen van
haar kinderen er op.
Een variant van deze armband voor Vader
en grootvader. Die krijgen n.l. een sleutel-
ketting, waaraan dergelijke plaatjes zijn be
vestigd.
Wie goed in zijn schelpen zit. moet het
grootste exemplaar er eens uitzoeken Binnen-
en buitenkant van de schelp worden zorgvul
dig schoon gemaakt en opgepoetst en dan
prutst men van metaal of hout of plastic een
lege standaard in elkaar, waarop de schelo
juist past Men heeft dan een pracht van een
asbak, die zeer stevig staat.
Gewoonlijk weten de meeste mensen geen
raad met alle buisjes, die via de apotheek of
de drogisterij in het medicijnkastje of in de
verbandtrommel komen. Het is vrij eenvou
dig om hiervoor een étui of een standaard te
maken waardoor men de buisjes onmiddellijk
bij de 'hand heeft en men met één oogopslag
een overzicht heeft van wat er aanwezig is.
Als men het van stof maakt, kan men te werk
gaan naar het idee van een schoenenzak. ver
vaardigt men het van hout. dan is het lepel-
of pijpenrek prachtig om inspiratie uit te
putten.
Voor alle echtgenoten, grote zonen en ver
loofden, die belangstelling hebben voor h?t
Wie origineel wil rijn,
make zelf cadeaux
waarop alleen hóór toiletartikelen staan.
Een wit gelakt plankje, misschien twee
onder elkaar, naast haar bed of de wastafel
zal haar evenzeer Verrukkgg, als kreeg zij
een hele toilettafel cadeau.
Helaas beschikken we lang niet allemaal
over de handigheid en de tijd om zelf iets
te maken. En dan moet er iets worden ge
kocht! Liefst iets, dat toch ook een beetje
origineel aandoet en practisch is. Dit herin-
wereldnieuws en graag in de winteravonden
vooruit lopen op de vacantie van het volgende
jaar, zijn een atlas of een paar goede wegen
kaarten een welkom geschenk. En niet alleen
zij, maar het hele gezin zal plezier beleven
van deze St Nicolaas-verrassing
Gelukkig zijn de mensen, die er een lief
hebberij op na houden. Van vervelen is bij
hen geen sprake en zij zullen altijd met be
langstelling kennis nemen van alles, wat er
op het gebied van hun hobby aan nieuws
verschijnt. De Nederlandse tijdschriften en
populair-wetenschappelijke boekjes zullen
naar alle waarschijnlijkheid overbekend zijn.
Wandelt u echter in deze tijd eens een tijd
schriftenwinkel binnen en kijkt eens. wat er
op dit gebied aan buitenlandse geschriften
uitkomt Dat is een verbazingwekkende massa
en er zijn uitstekende geredigeerde bladen bij,
die zeker met een luid ge
juich ontvangen zullen
worden.
Voor de man, die alles
heeft, kan een abonnement
op een schouwburg een
ongedachte surprise be
tekenen en de vrouw, die
klein behuisd is en vrij
viel geen vensterbanken
bezit zal geiuskig zijn met
een plantenrekje. Dit
wordt dan gefabriceerd
van een plankje in de
vorm van een halve cirkel,
waarlangs een opstaand
randje van hout is ge
maakt. Het ding kan in
alle kleuren worden ge
verfd, maar vergeet u
niet het eens blank te
vernissen: de natuurlijke
kleur van het hout maakt
als décor voor de planten
een bijzonder aardig effect
De grote -dochter zal
zelfs ln het kleinste huis
verlangen naar een plekje.
nert ons aan de leertentoonetelling, welke
we onlangs bezochten en waar onze aan
dacht tactisch werd gevestigd op allerlei
leren gebruiksvoorwerpen, die echt geschikt
waren voor Sinterklaasgeschenken. Daar
was een eenvoudig étuitje voor de pas en
een tasje, zo plat als een cent met vier vak
jes en even zovele ritssluitingen, bestemd
voor bankbiljetten van vier verschillende
landen. Hieruit blijkt wel, dat men rekening
houdt met de reizende mens. Daarom ook
allerlei practische voorwerpen in weinig-
ruimte-eisend formaat: een étuitje met ver
schillende vakken voor sieraden in stede van
het ouderwetse bijouteriekistje, een borstel
tje, waarin een schoenlepel wordt geborgen,
maar veel vernuftiger: een borsteltje, in
welks houten gedeelte een naaigarnituurtje
of manicure-stel is verstopt, een handspie
gel met dubbele'bodem, waarin ook al een
nagelgarnituur is ondergebracht
Voor de reizende mens zagen we een keu
rig foudraal voor een thermosfles, en spe
ciaal voor de reizende man een zeer zake
lijke diplomatentas met een afzor.derlijk on
zakelijk vak om een schoon overhemd in
mee te dragen. Het vrouwelijk „pendant"
hiervan is een schrijfcassette, met een dek
sel, waarin zelfs manliefs portret een plaats
kan vinden.
Er was ook veelkleurig leerwerk van
Tsjechische oorsprong, o a. een veldfles met
leren omhulsel voor hem of haar. die geen
omvangrijke thermosfles wenst mee te
BIJ BAKPOEDER BOTER EN BASTERDSUIKER
Als de 100 gram bloem, de drie gram bak
poeder. de 25 gram boter of margarine
de 40 gram bruine basterdsuiker, de eetlepeln
stroop en de eetlepel water, het zout. de
kaneel, de nootmuskaat en de koekkruiden
klaar staan om tot pepernoten verwerkt
worden, dan
van Mg ra eens
om dat door de ramen »an de woning van
een arme edelman naar binnen te gooien.
opdat diens dochters een goed huwelijk zou
den doen.
UJIl 1UI -
uerpeet iedereen, hoe Nicolaas
ens zvn zakken met geld vulde.
Dat
die pepernoten, waarvoor eerst
droge beftdytddelen goed door elkaar uorden
gemengd, daaraan nog een herinnering vor
men. is geheel in het vergeetboek geraakt
Neen. men haast zich eerder om na het men
gen de boter of margarine, de stroop en het
water toe te voegen, te kneden tot de massa
een stevige bal is geworden en er dun balletjes
van te draaien. Wie een oven heeft, legt ze
op een vet bakblik, sèhuift ze in de hete oven
en bakt ze in tien d vijftien minuten brum
en ana r Zonder oven bakt men ze in een
vil^maakte koekenpan zachtjes gaar. terwijl
het deksel op de pan bly/t. Af en toe neemt
men het er af. om de noten te keren.
December (s de maand t an de verlovingen,
zo goed als Mei de maand van
de huwelijken is. De geliefden
zonden elkaar in December
vroeger een vrijer of een vrijster om
hun aanhankelijkheid te betuigen.
Maar als we met een warm gezicht
200 gram bloem. 5 gram bakpoeder
so Oram boter of margarine. 100
J^JND NOVEMBER 1052 kreeg ik
bezoek van de juffrouw uit de
derde klas: ze heeft een 'van mijn
kleindochters op school en daardoor
ken tk haar wat nader.
Notaris, zei ze, ik heb een ver-
ioek aan V.
Ze sprak met de gewild-vriende-
lijke stem. die haar beroep eist
ze is helemaal een beetje'anders dan
een gewoon mens en ook dat heeft
ze met veel van haar lotgenoten ge
meen Zo érg graag mag ik haar niet
en myn kleindochter deelt dat ge
voel.
Toch antwoordde ik éren bemin
nelijk:
Als ik er aan voldoen kan. zal
ik het niet nalaten.
O, u kunt er zé)eer aan voldoen.
Ik kom n I namens alle collega's We
willen Sinterklaas op school invi
teren. U is gewend aan beweging in
het publiek, u hebt een sonore
steih
En een knevel, voegde ik er
onmiddellijk achter; alleen de baard
ontbreekt.
We hebben een prachtexemplaar
op school.En een juweel van een
costuiimIk mag dus op u reke
nen''
Och. waarom niet. dacht ik on
middellijk. Als je rustend bent. i«
een beetje variatie niet onaardig.
En daarom knikte ik toestemmend
en liet de glimlachende en welopge
voede dame met de nodige strijkages
de deur uit.
Op de middag pan de vijfde
December was ik tijdig op schbol.
Het beroemde „hoofdenkamertje"
was gemetamorphoseerd in een kap-
persateher en op de gewone wijze
werd zwarte Piet. een oud-leerling,
bewerkt met een zwarte kurk en
mijn gelaat onherkenbaar gemaakt
met een lippenstift, een of ander
blanketsel en een spierwitte krul-
lekesbaard. Alleen de knevel gaf
moeilijkheden er bleek geen moge
lijkheid. die voldoende te bevestigpn.
nu mijn eigen ..sieraad des mans" de
plaats op de bovenlip had ingeno
men In arren moede greep de juf
frouw uit de derde, die als kamenier
fungeerde, een flacon kitlijm en
plakte he' kunstgewrocht stevig vast
op het natuurproduct. Toen nam ik
pepernoten, die t
met milde hand
Grootvaderlijke
overpeinzingen
mijn staf. Piet greep de slip van
mijn mantel en gezamenlijk onder
namen we de tocht langs de klassen.
De peuters uit de eerste waren
even allerliefst als hun juf een
meisje, zó pan de kweekschool en
geschapen om zelfs het hart van een
eerwaardige bisschop afkerig te
maken van het celibaat. Ze zongen
zoals alleen kinderen van zes en
zeven hel feunneh, ze gapen zwarte
Piet een handje en een paar klau
terden op de knieën van de heilige
met de sonore stept en ze toaren
verrukt over de speculaasjes en de
boter o]
gram suiker, zout. speci
en anderhalve eetlepel water door
elkaar staan te kneden, kan ons dat
allemaal geen zier schelen.
Hel enige, dat ons interesseert, is,
dat de pop. die we van het uitgerol
de deeg hebben gevormd, goed gaar
en mooi bruin is. als we hem na
ongeveer vijftien minuten pan het
vetgemaakte bakblik vit de vrij
warme open halen. We kunnen de
figuur Ook in een koekenpan met
gesloten deksel zachtjes laten gaar
worden Na zeven minuten keren
we de pop en laten het deksel er
verder cf.
Nog niet eens zo erg lang geleden
versierde men die vrijers en vrij
sters met verguldsel, maar er kwa
men zo veel vergiftigingsgevallen
voor. dat het versieren van de pop-
.pen werd verboden. En daarmee
verdween het laatste symbool op het
Sinterklaasfeest van het deze maand
wederkerende zonnelicht. -
De varkentjes van marsepein, die
met vaardige hand worden gemaakt
pan 200 gram amandelen, die wor-
den gepeld. 200'gram poedersuiker.
1 eiwit, laurierkerswater en wat
kleurstof of cacao, zijn een laatste
herinnering aan de Germaanse god
Fro, die over de wolken reed in een
wagen. getroMcen door evers met
golxdeii borstels. Anderen beweten
weer. aat het varken de luiheid en
het vuil van de winter voorstelt,
maar dat heeft niets met ons te
maken, als we zo ngiler bezig zijn
de gepelde amandelen te malen en
te vermengen met de poedersuiker,
het eiwit en het lèur ierkerswater.
Als dit allemaal gemengd is, maait
men de massa nog eens extra fijn
en voegt er wat kleurstof of cacao
aan toe om de withe>d er af te
halen, waarna men de gewenste
figuren vormt. Wil men uan de mar
sepein aardappeltjes maken, dan
rolt men de balletjes luchtig door
uitdeel defy
Toen kwam de tweede, daarna de
derde klas De juffrouw, die ons was
vooruitgesneld, had voor de nodige
windstilte gezorgd de hele familie
zat keurig op de banken rij met de
armen gevouwen en het „Sinter
klaasje, kom maar binken met je
knecht", werd uiterst beschaafd en
gedisciplineerd gezongen onder lei
ding van de juffrouw, die met een
veldtjtêrsblik het troepje overzag.
Toen vroeg ik:
En juffrouw is u tepreden oper
uio klas?
Niet helemaal, zei ze triom
fantelijk. Deze vijf deugen niet
helemaalZe noemde de namen,
wenkte en aarzelend kwamen de
misdadigers naar voren, een arm
zalig groepje pan drie jongens en
twee meisjes. Met een nu allesbe
halve beminnelijke stem^ tuerd de
doopceel pan het vijftal gelicht:
draaien, babbelen en nog enkele
pekelzonden, die in school halsmis
daden schijnen te zijn. Ik wou
graag. Sinterklaas, dat u deze stoute
kinderen eens flink de les las!
Op dat moment maakte de duivel
zich meester van mijn ziel.
Piet. zei ik. en mijn stem
trilde geef deze kinderen een
extra speculaasje Heeft de Bijbel
ons niet geleerd, dat we kwaad met
goed moeten gorgelden?
Maar de juffrouw was hels. Ze
keek mij aan of ze mi? doden wou.
Wraak was onmogelijk, zolang ijs
bisschop was. Maar in het hoofden
kamertje werd ik kind van de reke
ning. Ze zei peen woord, maar ze
bewerkte m(jn bovenlip met benzine
om de kitlijm te weken en ze epi
leerde met ware wellust elk haartje,
dat onwrikbaar was vastgekleefd:
het kwaad straft zelfs een heilige!
ET HUIS modern of antiek meubileren? Dat is de kwestie,
waarover de partyen het niet eens zyn. En dat is niet erg.
Per slot kan leder de omgeving kieten, welke hem of haar het
beste ïykt. De mogeiykheid bestaat echter ook nieuw en oud te
combineren. Kykt u nu bij voorbeeld eens naar deze verlicbtings-
ornamenten Ze «Un modern, maar niet só modern of ze kunnen
best worden gebruikt b'y een ouderwets ameublement.
De „kronen" van onze ouders
en grootouders dienden om
mede een groot vertrek te
„meubelen" De tegenwoordige
kronen zijn veel kleiner en heb
ben voornamelijk tot taak het
licht op verantwoorde wijze te
verspreiden Een kroon als u
bijvoorbeeld hier ziet past
vooral in een huiskamer en
mort ongeveer op een hoogte
van 1 m 60 en bopen de tafel
worden gehangen Dank zij dit
ornament heeft men aan één
kant een indirecte verlichting,
dwz. dat het plafond wordt
verlicht en dat dit licht naar
beneden wordt teruggekaatst,
maar aan de andere kant be
zorgt het ons rechtstreekse ver
lichting. waardoor alles wat op
tafel staat of ligt kristal, aar-
deieerk en zilver, tot zijn volle
reélit komt
Men heeft modellen te kust
en te keur: kronen die met drie
of met vier draden worden op
gehangen. kronen, die opschuif-
baar zijn, zodat men ze laag
kan laten hangen wanneer men
bijzonder fel licht op de han
den wil hebben, kronen met
viekapies. die elk twee lamp
jes overkoepelen, waarbij één
lampje indirect en het andere
direct tlcht verspreidt, enz.
Onvolprezen zijn de perstel
bare lees- en schemerlampen,
waarmede men zich in een
knus hoekje kan nestelen.
Soms. en vooral als men alleen
is, in een overigens donkere
kamer, zonder de ogen te be
derven omdat men voldoende
licht op „het werk" heeft. Ge
noeglijk en geschikt om gecon
centreerd van een boek te ge
meten of gezellig bij de haard
een handwerkje te doen. De
staande lamp moet ook onge
veer 1 m 60 hoog z(jn. Dit jaar
schgnen asymmetrische kappen
in de mode te zijn en natuurlijk
moeten de lampen verstelbaar
wezén. Men maakt veel houten
léeslampen. maar bronzen vol
doen vaak veel meer. daar ze
over het algemeen ranker zijn
dan ée houten gevallen.
Sommige bureaulampen o.a.
als die. welke we rechts afbeel
den. kunnen eveneens aan de
wand worden bevestigd, terwyl
kapje en peertje toeh beweeg- j
lijk en perstelbaar zyn.
Welke lamp men kiest, let er j
op. dat het boek of de kram,
die men leest of de papieren
welke men beschrijft, behoor
lijk zijn verlicht. Goed licht ts
het behoud van de ogen.
I En dan zijn er nog de oma
I men ten, welke aan de wand
I worden bevestigd met de be-
I doehng een bepaald punt pan
J het vertrek te verlichten, bij-
J po-irbeeld om een schildery of
enig siervoorwerp bijzonder tol
zijn recht te laten komen, of
boven het bed waardoor men
J des avands nog lekker een
I beetje kan liggen lezen Maar
in dit laatste geval mag de
lamp u el goed verstelbaar zyn.
zodat het licht zodanig op net
hoek valt. dat men de ogen
I niet bederft.
"IVATUURLIJK zijn de wer
van uw echtvriend, de
en de heeft het
gezette titel ,,Pe
(or nn_ ppnlinms„8 wv
uiddeMLIm]
eenBppXt
an eeiTtek
JARENLANG hebben de dames
C. M van Lanschot en 0-. vBn
Limburg Stirum—van der Wil
ligen recepten verzameld. Zij zijn
gewoon .zelf te koken en alleen
bij zeer bijzondere gelegenheden
hulp in de keuken te hebben.
Maar dat behoeft niet eens om
een lekker dinertje te kunnen
opdienen, want deze dames heb
ben „overleg" en „zjen vooruit",
twee eigenschappen welke voor
een goede huisvrouw onontbeer
lijk zijn. en zo maken ze ver
schillende gerechten, desnoods de
dag voor het festijn.
Nu willen belde dames graag
haar mede-huisvrouwen, die haaf
gasten, mitsgaders haar huisge»-
noten wel eens iets anders willen
voorzetten dan de onvolprezen
biefstuk en een macaronischotel
tje. van de recepten, welke ze
hebben vergaard, laten mee
profiteren. Dalrom hebben ze ze
verzameld in een kookboek,
waarvan het inkijken alleen u
al het water in de mond doet
komen. De samenstelsters zijn er
evenwel van uit gegaan, dat de
•gebruiksters van dit boek kun
nen koken en dus vertellen zij
bijvoorbeeld niet hoe een bécha-
melsaus Wordt gemaakt, wan
neer deze bij de bereiJMg van
een gerecht te pas konMEr zijn
heel ingewikkelde recepten bij
en ook recepten, die zelfs niet
zo'n geweldig kookgenie gemak
kelijk en goed kan uitvoeren. Zo
geven' ze bijvoorbeeld de raad
eens prei op te dienen, zoals men
1 het asperges zou doen, n.l. ln
zijn geheel (slechts de groene
stukken er af gesneden). Men
kookt 'ze, laat ze goed uitlekken
i' en dient ze op met een hardge-
1 kookt ei per persoon en boter
saus. Andere vragen echter heel
walmeer kook-ervaring.
Het boek geeft voorbeelden van
menu's. h»>udt rekening met
vegetariërs, maarmet met
de slanke lijrr.
Het Receptenboek zelf wordt
óók smakelijk Opgediend De uit
geefster, H P. Leopold NV, Den
Haag heeft het met aardige
tekeningen verlucht, het met
blanke bladzijden doorschoten,
zodat it)en plaats heeft voor het
invoegen van eigen recepten.
Dank zij 'n geringde rug kunnen
bladzijden gemakkelijk wor-
T^lfen omge»legd en de kartonnen
Men kan voor het gemak in huis een
broek dragen en toch elegant zijn.
De hier afgebeelde broek is pan
blauwe jersey en,,i* bezaaid met
diamantjes. Het jasje i/ gemaakt
van felrode wol en met wit pilt
gevoerd Model Spectator Sport».
werkgever
belas
tinginspecteur. uw huisarts
sociale werkster, die u op gezette
tijden bezoekt, allemaal, zonder on
derscheid. personen van gewicht,
maarze halen toch niet bij be
tekenis, welke uw kinderen voor..u
hebben Dit zult u toch wel met ons
eens zijn! In elk geval dacht de
Engelsman J. H. Dowd er zo over,
toen hij een bundel tekeningen die
alle „het kind" tot onderwerp heb
ben samenstelde, waarbij Brenda E.
Spender tekst leverde. Mevrouw A.
Rutgers van der Loeff—Basenau
heeft deze tekst voor Nederland be
werkt en Ploegsma te Amsterdam
heeft het geheel uitgegeven onder de
titel ..Pergonen van Gewicht", over
eenkomstig de oorspronkelijke titel,
welke luiddedLlmportant people"
Het is eenHpsXelijk bezit, deze
bundel van eeirnekenaar en schrijf
ster. die beiden „het kind" met lief
de en begrip hebben geobserveerd.
Zó hebt u des ochtend» uw eigen
joch van nauwelijks twee ook met
een handdoekje zien wurmen, zó
heeft uw baby ook een borstel op
het hoofdje geplant en vervolgens in
het mondje gestopt. Ook uw kinde-
Denkt u aan ons motto: Bepredtg
uw nieuwsgierigheid, maar neem
de voorspellingen niet te ernstig'
VOOR DE WEEK VAN
29 NOV TOT 6 DEC.
band heeft een
plasticlaagje.
&v'-ce
WATERMAN. (21 Jan. 19
FebiAlles in u verlangt
er naar een radicale wijzi
ging ie brengen in de omstandigheden
op uw baantje, weg te lopen uit een
Situatie, die u eenvoudig uitput. Laat
u echter niet verleiden door een inge
ving van hel ogenblik. Neemt men een
opstandige houding tegenover u aan,
druk ze de kop in en houdt mede
werkers. die moeilijkheden willen
maken onder de duim. Aan het eind
van de we
oplossing
VISSEN. (20 Febr— 20 Mrt).
Dez.e week dreigt u alles
watl te overdrijven, ln uw
eerzucht te ver te gaan, gevaarlijke
onconventionele proeven te doen of
te gewaagde speculaties te onderne-
•men Houdt uw hoofd koel! Mogelijk
aan hel eind van die week een eigen
aardige gebeurtenis waardoor u ge
heel uit .uw doen geraakt.
RAM. (21 Maart—20 April).
Geschillen ln uw huis ma
de grootst mogelijke
tact te hebben. Wees bedacht op ex
tra wgrk of meer verantwoordelijk
heid Mogelijk onverwachtè financiële
kansen, maar wacht u voor overjna-
tig grote uitgaven.
maar neem geen initiatief in de hoop
de gang van zaken te kunnen dwin
gen Er dreigt toch al een uitbarsting
u behoeft deze niet in de hand te
werken.
TWEELING. (23 Mei—21
Juni). U wordt eenvoudig
getart het terrein van uw
persoonlijke veroveringen te vergro
ten. in de' liefde alles op alles te zet
ten en met uw geld te smijten Doe
dit niet' Wijdt uw volle aandacht aan
uw betrekking of beroep op dit
terrein zult u kans krijgen „er beter
op te worden".
MARIANNE KRll
ISTIE.
■■■■■■■■■■■■■■■■■a
STIER. (21 April—22 Mei).
Onverwachte veranderin
gen staan voor de deur,
KREEFT. (22 Junt-22 Juli).
Veel hangt deze week van
1 uzelf af. Mogelijk een on
verwachte verandering lh gezin of
beroep. Laat u ni*t ontmoedigen door
kleine ergernissen. Een moeilijkheid
zal ic een voor u gunstige zin worden
opgelost.
LEEUW. (23 Jull-4-22 Aug.)
Geeft u deze week toe aan
;en zekere rusteloosheid,
dan zult u heel licht alles voor uzelf
bederven. Wees er oprbedacht uw
plannen op het laatste ogenblik te
wijzigen en blijkt dit nodig, doe het
dan met een zekere gratie.
X MAAGD. (23 Aug.—22 Sept.).
Sta klaar uw kansen te
grijpen. Iemand zal bijzon
der edelmoedig zijn en tengevolge van
een mededeling kunt u wellicht een
wens in vervulling doen gaan. Nu
kunt u nieuwe vriendschappen slui
ten-
WEEGSCHAAL. (23 Sept.—
Oct.). U kunt het deze
week eens worden mei men
sen. die boven u staan of met men
sen op sleutelposities, die invloed
oefenen op uw persoonlijk leven. Ge
bruik uw charme om mensen over te
halen uw zienswijze te delen Moge
lijk kan door de roekeloosheid van
anderen voor u de weg worden ge
baand
SCHORPIOEN. (23 Oct.—21
Nov.). Deze week zult u
zich bezighouden met ver
rassingen en wellicht staan ze u ook
te wachten. Stel uw .verwachtingen
niet te hoog. aangezien anders teleur
stellingen niet kunnen uitblijven. Kans
op een gezellig samenzijn. Vroeger ge
rezen misverstanden kunt u nu uit de
weg ruimen.
BOOGSCHUTTER. (22 ^ov
2.). Het begin van de
week is gunstig om uw ö-
jiële positie te verbeteren Een be
zoek aan een belangwekkende plaats
kan ook tot uw voordeel strekken.
Anderen zijn nu meer geneigd met u
samen te werken. Tracht dus nu alles
te krijgen wat u wenst.
STEENBOK. (23 Dec -20
Jan.). Wees op uw qui vive
onverwachte kansen, zowel
op zakelijk als persoonlijk terrein
doen zich voor! Mogelijk wat wrij
ving met een mededinger of een ge
liefd wezen. Beheers u en laat Gods
water een beetje over Gods akker lo
pen Hoe minder bezorgd u zich
maakt hoe groter de kans ia. dat u
bereikt hetgeen u wenst.
ren hebben zó in een groepje bij
elkaar het huiswerk zitten maken,
met vriendjes en vriendinnetjes of
met de poes en de hond gespeeld en
vol ijver de tuinman bij zijn werk
geholpen. Er zit dynamiek in di«
tekeningen en we zouden hgast
zeggen ..kinderpsychologie in beeld".
De bijbehorende tekst is alleszins
lezenswaard.
Natuurlijk moet men dit boek niét
in één ruk uitlezen. Dit is een boek
om telkens weer ter hand te nemen,
er in te bladeren, een enkel schetste
te lezen, een tekening te bestuderen.
Een boek, daj. men quas: achteloos
op een tafelfje in de zithoek of bij
de haard laat liggen, dat men in een
verloren ogenblik of als men zich
even wil verpozen ter nand neemt,
dat men de hezoekster in de hand
stopt om er zich mee bezig te hou
den, wanneer men ajs gastvrouw
even naar de keuken moet.Een
boek dat zelfs uw kinderen graag
zullen inkijken om er zichzelf of
kleine broertje en zusje of het buur-
kindje in te herkennen.
We kunnen niet nalaten een teke
ning. zij het verkleind, hier over te
nemen; de keuze was moeilijk, want
men zou ze allemaal aan anderen
willen laten zien!
4
