PW
He' GEDICHT
RA-NO-HANA
ZAL HET VRIEZEN OF DOOIEN?
Mode-Advies-middag
Boskoops raad zit verhoging van
I stroomprijzen hoog
2658
De heer Bouma vertelde over
kleur en fleur om de Zuiderzee
„Verboden spel", ontroerende
en beklemmende film
N"
Nog meer critiek op rijksuitkering
„Wegen vormen een
bodemloze put"
DOOF?—
AT <T)
AAR.
ANNEER.
Aardige lezing voor
drie verenigingen
van de week
Onze bioscopen
Film over Vincent van
Gogh in Gouda
Draadbreuk op spoorbaan
Gouda-Den Haag
Klassieke declamatie-avond voor de
leerlingen van Coornhert-gymnasium
.GOUDSCHE COURANT"
Door hem gevangen vis dient
niet als voedsel, maar vooi
onderzoek op radio-activiteit
WERELDS EERSTE ATOOMVISSERMAN
Het
fleurige
Japanse wonder,
dat zich
telken voorjare
herhaalt
TWEEDE BLAD - PAGINA 2
GOUDSCHE COURANT
ZATERDAG 19 DECEMBER I953
(Van onze correspondent)
BOSKOOP. Na een langdurige verga
dering, waarin fel gediscussieerd werd over
de verhoging met 10'/. van de electricltelta-
tarieven. heeft de raad de gemeentebegro
ting: voor 1954 goedgekeurd. Het eindcijfer
is J 1.006.010, met een tekort van 133.000,
dat is weggewerkt door aanwending van de
reserve van vorige jaren.
Voordat de raad overging tot het houden
van algemene beschouwingen over de be
groting. werd een aantal punten afgehan
deld. De heer Jongejan was verheugd, dat
B en W. stappen willen doen om te komen
tot het stichten van kinderspeelplaatsen.
De woningen Ridderbuurt 29 en 30 wor
den onbewoonbaar verklaard. Tot lid van
het burgerlijk armbestuur werd benoemd
mevr. G-^H- Bulkvan Dalen.
De raad stelde zich garant voor de be
taling van rente en aflossing van de door
de N V Bouwkas Noord-Ned. Gemeenten
aan premiebouwspaarders te verstrekken
hypothecaire credieten. De animo voor deze
bouw blijkt groter te worden. Met de bouw
van het complex Valkenburgerlaan zal
spoedig een aanvang worden gemaakt.
De heer Splinter (Prot. Chr.) merkte bij
de algemene beschouwingen over de be
groting op, dat ten aanzien van de posten
voor het onderhoud van straten en wegen
de gemeente doorgaans meer tegen- dan
meevallers heeft. De heer Splinter is van
mening, dat Boskoop wel zeer bijzonder in
aanmerking dient te komen voor een extra
algemene uitkering uit het Gemeentefonds.
Wat de woningbouw betreft, merkte spr.
op, dat in 1953 vrijwel niets is tot stand
gekomen. Hij hoopt, dat in 1954 vele wo
ningzoekenden geholpen kunnen worden.
Voorts zal hij gaarne zien, dat een nieuw
verzorgings- of pensionhuis voor bejaarden
en een badhuis spoedig kunnen verrijzen.
Spr. is verheugd, dat voor het volgen van
vakonderwijs in de boomkwekerij de animo
onder de jeugd groeiende is.
Weert zwaar verkeer
Ook de heer Bulk (V.V.D. vond de post
onderhoud wegen een zwaar blok aan het
toeen. Spr. wil het zware verkeer op ver
schillende wegen verbieden en stelde voor
om op verschillende punten laadstatfons te
bouwen. In overleg met de polderbesturen
moet in deze zaak wel wat te bereiken
zijn.
De heer Noest (P.v.d.A.) noemde de post
voor onderhoud wegen een bodemloze put,
waarin alle culturele en sociale voorzienin
gen dreigen te verdwijnen. Spr. acht een
éxtra uitkering van het Rijk noodzakelijk.
Bij de exploitatiekosten van het onderwijs
mist spr. een post voor verstrekking van
melk op de scholen. Op het gebied van de
woningbouw zijn de resultaten onbevredi
gend. aldus spreker. Dat B. en W. trachten
het tekort op de begroting zo gering mo
gelijk te maken, is begrijpelijk, maar dat
de 10'/» verhoging op de electriciteitstarie-
ver. hiervoor dienst moet doen, achtte spr
niet juist. Voorts bepleitte hij de naam en
d« dienst van het Burgerlijk Armbestuur
te reorganiseren.
De heer Houdijk (K.V.P.) wil voor het
verkrijgen van extra uitkering uit het Ge
meentefonds samenwerking zoeken met an
dere gemeenten, die in dezelfde omstandig
heden verkeren als Boskoop. Spr. was
voorts van mening, dat het bouwen van
woningwetwoningen geheel in handen moet
worden gegeven van de drie hier ter plaat
se- bestaande woningbouwcorporaties
Auto's op de schaal
De voorzitter, burgemeester mr dr E. P.
Verkerk, antwoordde het wat de financiële
verhouding betreft volkomen met de spre
kers eens te zijn. Er zal gepoogd worden
om in samenwerking met andere gemeenten
wat te bereiken. De minister heeft zich over
deze kwestie ook nog niet uitgesproken.
Over de woningbouw in 1954 kan weinig
gezegd worden omdat het bouwvolume nog
niet bekend is. Over de wegenmisere is
reeds met de polder Laag-Boskoop gespro
ken. B. en W. willen in dit opzicht eer.
begin maken door een weegapparaat aan
(Advertentie)
Hoor de Vogels, hoor de Radio, hoor
Uw huisgenoten, hoor alles weer
door het door ons gebrachte Zwit
serse OMIKRON HOORAPPARAAT.
Edel van toon, edel van constructie.
Steeds verse batterijen voor
alle typen boorapparaten
Wij meten gaarne het voltage van
Uw oude batterijen.
te schaffen om auto's op het gewicht ta
kunnen controleren. B. en W. zijn van
mening, dat de weg Boskoop—Alphen een
heel drukke weg zal worden en dat Bos
koop nog intensiever verkeer zal krijgen
B. en W. hopen spoedig een architect een
opdracht te kunnen geven voor de bouw
van een tehuis voor ouden van dagen. Over
de plaats voor de bouw van een badhuis
kon spr. nog weinig concreets mededelen.
.29"*" za® *®en seconde wachten als
de 10'/. verhoging op de electriciteitstarie-
ven er af kan.
Wat het burgerlijk armbestuur betreft,
zeide wethouder mr dr Taat, dat naar een
andere naam gezocht wordt. De ondersteu
ningsnormen zijn geheel herzien en gemid
deld met 10 verhoogd. Voor een derde
gymnastieklokaal wordt naar een geschikte
plaats gezocht. De verstrekking van melk
acht spr. een taak van de ouders.
Bij de replieken ontstond over de 101/»
verhoging op de electriciteitsterieven een
scherp debat. Het gevolg was, dat de heer
Noest stemming verlangde over de begro
ting voor de electriciteitsbegroting. Deze
begroting werd met 7 tegen 6 stemmen
aangenomen. Tegen de heren Noast en Valk
(P.v.d.A.), Houdijk, Komijn en Verbeij
(K.V.P.) en Bulk (V.V.D.).
De gemeentebegroting werd zonder hoof
delijke stemming vastgesteld
Op een vraag van de heer Noest over de
winkelsluiting werd geantwoord, dat bij de
middenstand de meningen verdeeld zijn en
dat het niet de schuld van B. en W. is, dat
de Kamer van Koophandel te Gouda geen
advies kon worden gegeven. Op de vraag
voor wiens rekening de weg-misere in
Reijerskoop komt, kon de voorzitter nog
geen antwoord geven.
Advertentie)
Wat
is
(Vindt U elders in dit nummer)
BURGERLIJKE STAND
Geboren: Arie Willem, z. v. J. Boogaardt
en J. J. H. W. de Wit, Fourieweg 2; Silvi*
Alida Wilhelmina. d. v. C. Steenwinkel en
A. W. v. d. Kleijn, Tollensstraat 99; Enge-
lma, d. v. K. van Vliet en F. A. Luijbregts,
Const. Huygensstraat 78; Leendert Joost
Melnhardus. z. v. C. de Bruin en A. A. Mik
kers, Schaepman8traat 4; Marjan Mach telt,
d. v. A. Romers en P. A. Tak, Punt 13.
Ondertrouwd: H. Rijnaard en A. C. van
Wijngaarden; C. Gerritsen en W. G. Slin
gerland; D. van Leeuwen en M. van Dorp;
C. A. Nederhoff en C. A. M. van den Hon-
del; J. C. Akkerman en A. Cech; G. Idema
en J. T. van Beek.
Overleden: Margaretha de Jong, geh. met
W. J. de Rotte, 69 jaar.
II Dae. I uur, Concordia: Propaganda-avond
Raaervo Politie, optreden Goudse reserve po-
lltie-drumband, opvoering „Fluffy neemt de
leiding" door R.K. Dilettantenclub.
II Dec. I uur, De Beursklok: Klenavond Ned.
Relivirenlglng.
21 Dec. 3 uur en tl Dec. 7 uur Remonstr.
Kerk: Kerstfeest Vrijzinnige Zondagsschool.
21 Dec., 2.31 uur. De Haven: Kerstfeestviering
voor ouden van degen in Horv. Wijkgemeente
Binnenstad.
21 Dec. 7 uur Cantlne Garenspinnerij: Tafel-
toruviatournoo! Clubhuis—De Mussen.
21 Dec-, 7.30 uur, De Haven: Kerkelijke ver
kiezing Herv. Wijkgemeente IV.
21 Dec. 7.M uur Kunstmin: Feestavond Goud
se H.B.S.-voreniflng, opvoering „Het witte
schaap in de Familie" door Vires-toneelgroep.
21 Dec. uur Stadhuis: Vergadering van Ge
meenteraad.
21 Dec. I uur De Kroon: Kaartavond Goudse
cricket en footbaljverenlging Olympia.
22 Dec. 7.30 uur Veemarktrestaurant: KerstwlJ-
ding Ned. Christen Vrouwenbond
22 en 23 Dec. 7.30 uur Remonstr. Kerk: Op
voering Kerstspel „De Ster vsn Bethlehem"
door VCJC-spolgroop.
22 Dec., I uur, Westerkerk; Kerstavond Her
vormde WUkgemoente II.
23 Dec. 10.18 en 4.30 uur R.H.B.S.: Afscheid
C. J. J. Bosch ala rokenleraar (v.m. leerlingen,
n m niM.lasplinnnt
„Wie is oom Tom?" door toneelgroep ..Phoe
nix" voor „Het Schouwspel".
24 Dec. 7.30 uur. Het Blauwe Kruis: Kerstvie
ring Geref. Jeugdverenigingen.
24 Dee., I uur, Karnemelksloot hoek Boele
kade: Kerstnachtstraatzang Goudse Stadsevan
gelisatie.
25 Dec., 4 uur, Kruferlaan hoek Karnemelk
sloot: Kerstnachtstraatzang Goudse Stadsevan
gelisatie.
Bioscopen
Reünie: 'n Dorpsschandaaltje, 14 Jaar.
Thalia: Vrouwen, die het teken dragen, 11 jr
Zaterdag en Zondag (3 en 5 u.) Maandag, Dins
dag en Woensdag 3 uur: Spijkers met koppen,
alle leeftijden.
Schouwburg: Verboden spel 14 jaar
AamJPÏg: 3. 7 en 1.15 uur. Zondag 3. S, 7
®n SW uur. overige dagen 3 en 1.15 uur.
Ichoumbt
Untafig:
uur
En wat er verder is
Zondalf: 10—5 uur Bosweg 32. Hoktentoonstol-
hng^postduivenvereniging „De Lucht-
7—0 xiur Ons Huls, Wachttorenstudie
Jehova's Getuigen.
Maandag: 10 uur. Oosthaven 50, Cursus Engels
voor werkzoekenden
Dinsdag: 2.30 uur. Oosthaven 50. Contactmiddag
voor werkzoekenden.
7.308.30 Uur Het Blauwe Kruis, spreek
uur Pro Juventute,
Uur Zeugatraat 38, spreekbeurt J.
Maasbach voor Bethlehenvkerk (Pink
stergemeente).
Woensdag: 2 30 uur. Oosthaven 50. Culturele
middag voor werkzoekenden.
8 Uur. Reünie, spreekbeurt ds Börger
voor Logosverband.
Sport op Zondag
Zondagsdienst artsen
Doktoren: Van Zaterdagmiddag 3 tot Zondag
avond 12 uur de doktoren: H. A. M. Eijkman,
Weethayen 83. tel. 3582 en A. J. KetUer. Gouwe
ioo te» 3308.
T*n(1*rU?n: Zondagmorgen van 11.30—12 uur
-,h,VV?, Detlh' R®*entesseplantsoen 10
(telefoon 20J6, bij geen gehoor dokterstelefoon
A pothekersdienst
Steeds geopend (des nachts alléén voor re-
cepfen); Apotheek E. Grendel, alléén Prins
Hendrtkstraat 15 c en apotheek J. Rond, Klel-
Dok terstelefoon 4020.
Een mooi bewijs van goede samenwerking
werd gisteravond in de Beursklok gegeven.
Drie verenigingen, n.l. het Natuurkundig
Genootschap, de Oudheidkundige Kring „Die
Goude" en de Goudse afdeling van de Kon.
Ned. vereniging „Onze Vloot", waren er
bijeen voor een lezing „Kleur en Fleur ron-
om de Zuiderzee", gehouden door de direc
teur van het Zuiderzeemuseum te Enkhui
zen, de heer S. J. Bouma.
Wat ons werkelijk dierbaar is, gaan we
pas goed beseffen als het verloren dreigt te
gaan, zo begon spreker de grote rondreis
langs de steden van de eens zo belangrijke
Zuiderzee. Dat deze zee wel verdwijnen
moest blijkt duidelijk als men de grote ge
varen ziet, die zij voor ons land opleverde.
In de eerste plaats bleef zij niet altijd netjes
binnen de haar gestelde grenzen en in de
tweede plaats bevatte zij onze staatsvijand
nummer 1, n.l. zout water. De watersnood
van 1918 werd een directe aanleiding voor
de grote Zuiderzeewerken.
Het boeiende uitstapje begon in Friesland.
Bekijken we het schilderachtige Harlingen,
dan valt direct het verschil op tussen de
Friese en de Hollandse Zuiderzeesteden. Ds
eerstgenoemde liggen veilig weggedoken
achter de dijken en de huizen keren hun rug
r.aar de gure Noordwester stormen. De Hol
landse steden daarentegen liggen tfots open
naar de zee op de dijk, in een halve cirkel.
En in een stadje als Hoorn staat aan de
haven een stoere toren als een teken van
niet geringe zelfbewustheid.
TJIERRE KEMP HEEFT ALS DICHTER een merkwaardige ontwikkeling gehad. Als
neo-romanticus begonnen, een tijdlang behorend tot de expressionisten, heeft hij
allengs afgerekend met zijn neiging tot het grote woord. Ailengs ook werden de simpele
gegevenheden van het alledaagse leven zijn onderwerp: het lopen in de zon, het luisteren
nagr de wind in de bomen, een ontmoeting op straat, een fantasie voor het inslapen.
Zijn latere bundels laten hem zien als een man, die bij de meest gewone dingen kan
stilstaan, omdat zijn buitengewoon fijn ontwikkeld gswaarwordingsleven er toch nog
onvermoede kanten aan ontdekken kan, en omdat er voor een dagdroom nu eenmabl geen
grote aanleiding nodig is. En een dagdromer is hij,- maar één, die zich zijn hebbelijkheid
bewust is en geamuseerd wel, maar ook een tikje achterdochtig, blijft toekijken bij de
capriolen van zijn speelse fantasie.
Hij lijkt te spelen met woorden, zomaar, voor zijn eigen pleizier, zoals een kind bellen
blaast, maar in werkelijkheid geeft hij in enkele luchtige toetsen verslag van een ervaring,
waarin gewaarwording en fantasie volkomen samengaan, elkaar doordringen. De simpele
woorden van zo n verslag zijn eigenlijk een geraffineerd stijlmiddel: ze geven net te
weinig om de sensatie ten volle te beelden en juist genoeg om de lezer iets van de beleving
te doen vermoeden. Wat een tekortschieten lijkt, is in wezen een net-ver-genoeg-schieten,
de dichter wil de weg openen naar een irrationele ervaring, die toch nooit volkomen
onder woorden te brengen is, hij wil haar aanduiden, suggereren, meer niet.
Neem een verschijnsel als het licht. Pierre Kemp ziet het als een levend wezen, beweeg
lijk („het licht is rond"), overal in doordringend, zich verplaatsend, sneller dan wat ook
ter wereld. Waarheen? Vraag die hij onmiddellijk verwerpt, want om weetjes bekommert
hij zich niet. Wat hij dan wel wil? Zijn ervaring van het licht suggereren, die drang van
zijn lichaam, dat komen en gaan wil, zich wil oprichten in het licht, en zo alleen het
licht „verstaat", woordenloos, begriploos.
HET LICHT IS ROND
Vit: „Transitieven i
Het licht is rond en rolt naar alle kanten
de bergen op en af, de dalen door,
de wezens in en uit en langs de planten
stijgt het de bomen in en gaat het alles voor.
Waarheen? Ik vraag dat niet. ik kom, ik ga,
omdat mijn handen en mijn voeten,
mijn ogen en mijn hart zo moeten
en ik het licht nu eenmaal zo versta,
i Immobielen". PIERRE KEMP (geb. 1888).
Toch bevatten de Friese steden zeer veel
schoons. Het zijn stuk voor stuk uitingen van
volkskunst in steen.
Ook over Elburg, Nijkerk, Spakenburg,
Muiden en Weesp gaf de heer Bouma bij
zonderheden. Elk stadje heeft zijn eigen
aard, geschiedenis, en dus zijn eigen
bekoring.
Dat er rond de Zuiderzee behalve rijkdom
en welvaart ook bittere nood heeft geheerst,
ontdekt men nu nog aan de gewoonten van
de Markense vissers. Zij plachten n.l. geen
brandstof voor hun huisverwarming er op
na te houden. Nu nog haalt een visserman
snel de houtjes uit zijn potkacheltje, zodra
het theewater kookt. Bruidsjaponnen vor
men hier geen problemen, want sinds meer
dan 200 jaar gebruikt men een van de drie
op het dorp aanwezige costuums voor deze
gelegenheid. De grootste lekkernij van zon
Markense bruiloft bestaat uit een brouwsel
van brandewijn, rozijnen, bruine bonen en
grauwe erwten.
Na nog tal van wetenswaardigheden over
Edam, Volendam en West-Friese steden ver
nomen te hebben, bereiken de aanwezigen
ten slotte Enkhuizen, waar een grote ver
rassing aanwezig blijkt te zijn voor de leden
van „Onze Vloot". In de haven van het Zui
derzeemuseum vindt men een heel merk
waardige vloot, die uit een oogpunt van cul
tuurhistorie van het grootste belang la.
De directie streeft ernaar van elk typisch
schip van onze wateren een zeilree exem
plaar in handen te krijgen en zo voor het
nageslacht te bewaren. Dat men in Enkhui
zen hiermee al aardig op weg is, bewees
wel de uitgebreide verzameling lantaren
plaatjes die de heer Bouma vertoonde. De
Oudheidkundige Kring zal in Juni een twee
daagse excursie, o.a. naar het Zuiderzee
museum, maken.
Gouda op de tweede plaats
In de te 's-Gravenhage gehouden district
wedstrijd voor de landelijke spelregeltoets-
wedstrijd voor verenigingen van voetbal
scheidsrechters, heeft de groep Gouda de
tweede plaats bezet met 215 punten. Den
Haag werd eerste met 227 p., Delft derde
met 212 p. en Leiden vierde met 205 p.
Schaken.
MESSEMAKER II WON
Messemaker II heeft in eigen huis een
gemakkelijke 6'/*—3'/i overwinning behaald
op het Rotterdamse Rock. Door deze zege
gaat nu ook Messemaker II in zijn afdeling
aan de kop. Alle Messemaker-teams in de
Rotterdamse Schaakbond staan op de bo
venste plaats.
Kapperstarieven per
1 Januari omhoog
In «en in Central gehouden vergadering
hebben de leden van de afdeling Gouda en
omstreken van de Nederlamfce Kappers-
bond, besloten, overeenkomstig het advies
van de Federatie van Werkgevers in het
Kappersbedrijf, met ingang van I Januari
a.s. besloten de tarieven in het dames- en
herenbedrijf te verhogen.
De ongeveer 35 kappers, die de vergade
ring bezochten, namen het besluit met al
gemene stemmen.
De heer Nico Verhoeff nam
afscheid an conservatorium
Tijdens een korte bijeenkomst in het Vee
marktrestaurant heeft gisteravond de heer
Nico Verhoeff afscheid genomen als direc
teur van het Gouds Conservatorium. „Toen
ik acht jaar geleden het Conservatorium
oprichtte, aldus de heer Verhoeff. deed ik
het zuiver uit idealistische overwegingen.
Ik wilde proberen Gouda een muziekscnool
te geven, waar les werd gegeven in alle
vakken van de toonkunst. Er is een instel
ling ontstaan die geheel op zichzelf, zonder
subsidie van gemeente of rijk drijft, die een
steeds grotere belangstelling mag ondervin
den en die in artistiek opzicht goede resul
taten heeft bereikt. Ik spreek de hoop uit.
zo besloot de heer Verhoeff. dat u deze
mutatie niet wilt zien als een einde, maar
als een verder gaan op de doornige, artis
tieke weg".
Daarna heeft de nieuwe directeur, de heer
W. de Groot uit Oudewater, enkele woor
den gesproken. „Op mij rust de taak het
werk, dat de heer Verhoeff zo energiek
heeft aangepakt en uitgebouwd, voort te
zetten. Ik hoop mijn steentje er toe te mo
gen bijdragen, Gouda een gezond en
bloeiend muziekleven te geven, sprak hij.
Namens het personeel van het Conserva
torium overhandigde de heer B. de Graaff
de scheidende directeur een wandbord.
Loop der bevolking
Gevestigden: H. J. Pols van Moerkapelle
naar Zuidelijke Derde Kade 41; H. Meijer
v. Amsterdam n. Korte Tiendeweg 5; H. A.
Houdijck v. Rotterdam n. Spieringstraat 2;
A. H. Rensink v. Bodegraven n. Adriaan
Vlackstraat 9; H. W. Veldman v. Amster
dam n. Blekerssingel 11; L. P. Joosten v.
Amsterdam n. Krugerlaan 82; G. v. d. Star
v. Reeuwijk n. Wilhelminastraat 40; W. v.
Uitert v. Heerenveen n. Kattensingel 12;
C. v. d. Male v. Rotterdam n. Eerste Pot
gieterstraat 23; H. Stolk v. Nieuwerkerk
a. d. Dssel n. Const. Huygensstraat 35; J.
A. M. Geerlings v. Den Haag n. Groene-
weg 82; J. H. Kat-v. d. Laan v. Woerden n.
Herenstraat 11; C. v. Tienhóven-Swaerdens
v. Den Haag n. Vossiusstraat 45; M. P. C.
Pinxteren v. Den Haag n. Graaf Florisweg
77; N. E. Heij-Tent (2 pers.) v. Zuilen n.
Vierde Kade 71.
Vertrokken: J. Vipke van Kattensingel
72a naar Amsterdam, Haarlemmer Hout
tuinen 77; G. Achterberg v. Joubertstraat
134 n. Den Haag, Hoogeraadstraat 126; H.
W. v. Wijnen v. Graaf Florieweg 4 n. Den
Haag, Primulastraat 36; J. W. Prins (3 pers.)
v. Rhijnvis Feithstraat 4 n. Den Haag,
Mient 235; W. Rietveld (2 pers.) v. Groene-
weg 54 n. Haarlem, Papentorenvest 68; A.
M. Begeman v. De la Reylaan 40 n. Amster
dam, Hobbemakade 117; P. C. Hartogh v.
Krugerlaan 25 n. Hilversum, Fuchsiastraat
30; R. R. Vierhout (2 pers.) v. Burg. Gaar-
landsingel 53 n. Nijmegen, St. Annastraat
136; H. J. M. Wijdeveld (8 pers.) v. Zuide
lijke Steynkade 8 n. Leeuwarden, Vonkstr.
18; M. A. Trentelman v. Zoutmanstraat 58
n. Amsterdam, Amstelkade 11; F. Verzijden
v. Tweede Potgieterstraat 11 n. Indonesië;
G. Hommerson v. Zoutmanplein 4 n. Rot
terdam, Vestastraat 19; G. v. d. Brand-
Overweel v, Baam J78a n. Schiedam,
Oostsingel 44; A. C. C. Lute v. Tweede
Kade 37 n. Roosendaal, Nispensestraat 21;
J. Brouwer-de Koning (5 pers.) v. Willens
38 n. Moordrecht, Middelweg 8; B. L. Fok
ker v. Steynkade 7 n. Nieuwer Amstel,
Heemraadschaplaan 3; K. C. Groenedaal
(2 pers.) v. Laiyre Tiendeweg 59 n. Hoens-
broek, Heistarberg 3; H. G. v. d. Linden v.
Kon. Wilhelminaweg 258 n. Den Helder
Buitenhaven 5; J. G. Ratten v. Vorstman-
Straat 10 Den Helder, Buitenhaven 5;
R. E. Slop v. Fluwelensingel 70a n. Zwolle,
Sumatrastraat 20; F. P. v. Woezik (2 pers.)
v. Krugerlaan 69 n. Amsterdam, Antonisz-
straat 45hs.
DRANKWET-VERLOF GEVRAAGD
Bij B. en W. is ingekomen eeq verzoek
van J. Boer om een verlof A Drankwet,
voor de bovenlokaliteit van het gebouw
liggende tussen de Kleiweg en het Regen-
tesseplantsoen achter het Thalia Theater.
Schouwburg Bioscoop. Nog even tot de
toppen van zijn kunnen gerezen, bewees de
Franse film vorig jaar op de festivals in
Cannes en Venetië met René Clements
„Jeux interdits", dat hij nog wel degelijk
meetelt. Clement, die met de verzetsfilm
„Bataille du Rail" een grote reputatie ver
wierf, stelde met zijn nieuwe schepping niet
teleur. „Verboden spel" is een even beklem
mend als ontroerend spel met de dood, al
thans wat daarmee onmiddellijk samen
hangt, als begraafplaatsen eh kruisen, ge
zien door de ogen van twee kinderen, die
slechts door één gedachte bezield zijn en
deze met alle middelen, door hen geoor
loofd geacht, tot uitvoer willen brengea.
De film zet indrukwekkend in. De paniek
achtige vlucht in Juni 1940 van de Parijze-
naars naar Zuid-Frankrijk, gebombardeerd
en gemitrailleerd door Duitse vliegtuigen
is met een ontstellende realiteit in beeld ge
bracht. De kleine Paulette verliest haar va
der en moeder. Ze is nog te kléin om dit
te beseffen, streelt moeder even over de
wang, verbaast zich dat het grote moeder
wezen, dat altijd voor haar gezorgd heeft,
niet reageert, en loopt dan rustig verder,
haar dode hondje in haar armpjes klem
mend. Dit schepseltje, dat op haar aange-
Het treinverkeer op het baanvak Gouda-
Den Haag heeft vanmorgen gedurende een
paar uur vertraging ondervonden door
draadbreuk, die om halfnegen bij Voor
burg ontstond. De uit Utrecht komende
treinen werden in verband hiermede in hun
geheel doorgevoerd naar Rotterdam en om
gekeerd. Tussen Gouda en Den Haag werd
een pendeldienst onderhouden waarbij in
de richting. Den Haag van Zoetermeer af
op verkeerd spoor werd gereden.
Muziek met een wanklank
Een 24-jarige aardewerker uit Schoon
hoven en een 32-jarige grondwerker uit
Gouda zijn aangehouden omdat zij van een
winkelier in de Prins Hendrikstraat een
accordeon op termijn hadden gekocht maar
hadden doorverkocht in Amsterdam, zon-
w?r £at het instrument was afbetaald Ook
bleek, dat zij een pensionhoudster aan de
Raam hadden opgelicht door twee dagen
kost te genieten en te vertrekken zonder
betalen. Zij zullen Maandag voor de
Officier van Justitie te Rotterdam worden
geleid.
KAASMARKT GROOT-AMMERS.
19 Dec. Geen aanvoer.
van de
TEN BEHOEVE VAN de abonné's
van de „Goudsche Courant" zal
onze mode-adviseuse a.s. Maandag van
2 tot 4 uur wederom zitting houden in
„De Beursklok", ingang Sint Antho-
nieitraat. Zij verleent gratis/hulp bij
knip-, naai- en pasmoeilijfcheden en
vervaardigt tegen vergoectfng patronen
naar maat.
Onze maatpatronen /worden steeds
met veel succes gebruikt. Thans wor
den de japonnen indien gewenst op
maat pasklaar, gemsfekt Men Iaat een
patroon aanmeten «n veertien dagen
later hangt uw Japon pasklaar De
De afdeling Gouda van het Nederlands
Klassiek Verbond heeft gisteravond de leer
lingen van het Coornhert-gymnasium in de
gelegenheid gesteld kennis te maken met
de kunst van declameren. Voor hen trad op
mevr. M. StijkelZuidam, die al voor haar
optreden er in was geslaagd een van de
lastigste klippen behoedzaam te omzeilen:
n.l. de programmakeuze. Men boeit een
jeugdig publiek niet spoedig met declamatie.
De grootste verdienste van mevr. Stijkel
was, dat zij dit inderdaad wel heeft ge
daan. Hoogstwaarschijnlijk als concessie,
(een concessie, waar men het niet mee eens
mag zijn) aan de klassieke opleiding van
het auditorium, had zij haar stof gekozen
uit de oudheid. Daardoor was die keuze
wel zeer beperkt en moest zij zich bepalen
tot vertalingen, waarbij de vraag naar voren
komt. of het niet noodzakelijk is de jeugd
kennis te lgten maken met de dichters van
eigen bodem, vooral nu door het groeiend
internationalisme het Nederlands straks
misschien als een ietwat zonderling dialect
beschouwd dreigt te worden. Deze vertalin
gen waren van mannen als Nijhoff en Bou-
tens, hetgeen een waarborg van zuiverheid
genoemd mag worden, maar toch hadden
we graag naast Jan Prins en Engelman nog
andere Nederlandse dichters gehoord.
Voor haar tweede optreden, waarin me-
vrouw Stijkel voordroeg de strijd tussen
de kikvorsen en de muizen, gaf de rector
van het gymnasium, dr J. J A Zuidweg,
een korte verklaring van deze parodie op
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
1
naden worden zo geknipt, dat deze
ineens zijn afgewerkt.
Een japon maken lavart nu gean
moeilijkheden meer op.
Alleen het in elkaar stikken blijft
voor u over. U betaalt voor het aan
meten van een patroon, pasklaar ma
ken, passen en afwerken:
Japonnen 7._
Mantels en mantelpakken ƒ8.50
Avond- en bruidsjaponnenƒ6.—
Deux-pièces ƒ780
Advies over onze goedkope patronen
kunt u eveneens Maandagmiddag bil
onze mode-advlieuse Inwinnen
de Ilias van Homerus. Men schat het ont
staan van deze parodfe, in de Middeleeuwen,
die zo rijk aan sprookjes zijn. pas popu
lair geworden, op ongeveer 480 voor Chris
tus. Toen zijn talrijke Homerus parodieërs
ontstaan. De dichter van dit epos is onbe
kend. De vertaling is van dr Hemelrijk
Mevrouw Stijkel heeft de taak, die ze
zich had gesteld, met enthousiasme ver
vuld. In het kleinere werk bekoorden de
Anacreontische gedichten in de vertaling
van Meerwaldt en Van Buytenen zeer en
in de kikker- en muizenstrijd was zij bui
tengewoon op dreef. Haar stem klinkt in
de lagere registers warm en vol. doch bij
het opvoeren van het tempo heeft de dui
delijkheid iets te lijden. De gebaren waren
juist en functioneel goed afgewogen. Haar
mimiek kwam bij afwezigheid van voet
licht en hinderlijke schaduwwerking van
het bovenlicht niet tot haar recht. Een
enkele zuiver technische misstap valt in het
niet bij zoveel goeds.
De avond werd verder doorgebracht met
luisteren naar o.a. sonates van Corelli en
Mozart, die gespeeld werden door twee
leden van het Klassiek Verbond.
Mr J. A. van Bronkhorst, de voorzitter,
heeft de arlisten bedankt en in een geestig
speechje de leerlingen, voor wie zo vlak
voor de vacantie ook nog een rapport be
staat. enige verlichting gebracht in soms
sombere tijden.
Wielrijdster aangereden
Vanmorgen omstreeks halfnevgen is op de
hoek van de Constantijn Huygensstraat en
de Provinciale weg de wielrijdster mep. Van
Pommeren uit de Van der Palmstraat door
een auto aangereden toen zij plotseling de
Provincialeweg overstak. Zij kreeg een
hoofdwond en vermoedelijk een beenfrac
tuur en is in het Diaconessenhuis De Wijk
opgenomen.
Inbreker op heterdaad betrapt
Een Goudse agent van politie hield van
nacht op de hoek van de Wethouder van
Venteweg en de Zwarteweg een man aan.
die tussen prikkeldraad doorklom en een
nerveuse Indruk maakte. Hij nam hem mee
naar het bureau, waar de man een verkeer
de naam opgaf en vertelde, dat hij niet kon
slapen en een ommetje was gaan maken,
omdat zijn vrouw in het ziekenhuis lag. Bij
onderzoek bleek echter, dat de man. een 38-
jarlge grondwerker uit Reeuwijk een in
braak had gepleegd in de houtwarenfabriek
van Erk aan de Venteweg, waar enige deu
ren waren geforceerd. De arrestant is in
handen van de Rijkspolitie gestald.
wezen was, gaat haar veel meer aan hst
hart.Ze komt bij een simpele, ruws
boerenfamilie terecht, die haar op aandrin
gen van de jeugdige Michel tijdelijk in huis
neemt Sffmen begraven zij het hondje en
daarbij herhaalt Paulette de woorden, die
zij van een pastoor gehoord heeft: „Moge
deJjAre God je opnemen in Zijn paradijs".
%0e gruwelen, die zij, gedeeltelijk onbe
wust, heeft gezien, doen nu in het meisje
een bijna ziekelijke neiging ontstaan- de
doden mogen zich niet vervelen, zij moe
ten gezelschap hebben en dus worden bij
het hondje allerlei andere dieren begraven:
een kat, een mol, een regenworm. En bij dat
kerkhofje behoren kruisjes. Michel maakt
ze eerst zelf, maar Paulette vindt ze niet
mooi genoeg en dat prikkelt de jongen krui
sen te gaan stelen, van een lijkwagen, uit
de kerk en zelfs van de begraafplaats. Dit
is het „verboden spel" door de kinderen
met een ontwapenende overgave gespeeld
als een bijna natuurlijke reactie op de dood,
die zij in velerlei vormen voor hun niet-
begrijpende ogen hebben gehad.
René Clement maakte van dit merkwaar
dige gegeven een film van grote schoon
heid. In de eerste plaats wel door de wijze,
waarop hij de twee kinderen, de 8-jarige
Brigitte Fossey en de 10-jarige Georges
Poujouly, voor de camera voerde. Zelden
zal zulk jeugdig materiaal met groter on
gedwongenheid tot zo buitengewone acteer
prestaties zijn gebracht. Vooral het meisje
(de jongen is reeds „beroeppacteur"; hij
speelde o.m. mee in „Wij zijn allen moor
denaars is door Clements regietalent tot
verbluffend natuurlijk spel gebracht. Wan
neer de kinderen tezamen in het beeld zijn,
hangt er steeds een geladen sfeer om hen
heen; lyrische harpklanken verzachten hun
navrante bezigheden tot wat zij voor hén
eigenlijk betekenen louter spelletjes.
Omgeving en achtergrond zijn een op-
merkelijkee steun voor het hoofdthema: de
primitieve zeden van de boerengezinnen,
hun veten en ruzietjes, die zij uitvechten
bij he* sterfbed, tijdens de begrafenis, bij en
zelfsin het graf. Zij doen vaak clow-
nesk, bijna Bruegheliaans aan, maar geen
ogenblik twijfelt men aan de echtheid van
deze plattelanders, de eenvoudige vertegen
woordigers van de „grote mensen"-wereld,
die even ruw en prozaïsch is als het wereld
je van de kinderen vol gedroomde poëzie.
Robert Juillard, die ook het camerawerk
van het „Journal d'un curé de campagne"
verzorgde, zorgde voor de voortreffelijke
fotografie.
verzorgde, zorgde voor de voortreffelijke
~>tografie.
In het voorprogramma gaat de bekende
Polygoon-kleurenfilm over Vincent v. Gogh
die de betekenis van de schilder demon
streert aan de hand van diens werk en van
citaten uit de talloze brieven, die Vincent
aan zijn broer Theo schreef. Ook schetst de
film in korte, markante trekken het leven
van de kunstenaar, dat eindigt met zijn
tragische, heroïsche ondergang in Aries en
Auvers. En dat alles is dan weer „verpakt"
in een landschapsreportage. die zoveel mo
gelijk laat zien van de milieus, waarin Vin
cent zijn inspiratie vond. Een boeiende film.
?2ft °a\ jVer2Vlg.t van het onloochenbare
feit, dat de filmkunst een zeer belangrijk
middel wordt om de waarden van de beel
dende kunst onthullend, soms zelf sensatio
neel te tonen.
'n Dorpsschandaal
Reünie Bioscoop. Fernandel (u weet
wel Don Camillo) is het, die tot aan zijn
krullen in dit dorpsschandaal, dat heel Va-
lorque op zijn achterste benen zet, wordt
getrokken. Hij heeft het niet zozeer aan
zichzelf te danken, dan wel aan zijn zoon,
die via een haak in de muur een escapade
heeft ondernomen, die hem aanvankelijk tct
een argeloze later tot een gelukkige vader
maakt. Maar het dorpsschandaal ie daar
mee geschied.
Dorpsbakker Fernandel, die in zijn fami
lie dergelijke dingen tot de onmogelijkhe
den rekent en zich ipet hand en tand tegen
het dorpsgerucht verzet, wordt er het kind
van de rekening door. Tal van aardige
dorpstafereeltjes zijn er het gevolg van.
Dorpsbakker Fernandel weigert brood te
leveren, zodat de burgemeester en zri dor
pelingen in de nesten komen te zitten. Een
postbode, die dertig jaar geleden een mis
lukte bakkersknecht moet zijn geweest, mag
de gemeentelijke oven aanmaken. Hij doet
het zo, dat ook de dorpsbrandweer in actie
moet komen, zij het in een mislukte uitruk-
poging. Maar alles komt ten slotte op zijn
pootjes terecht, hetgeen vooral te danken
is aan mijnheer pastoor.
De toeschouwer heeft er een aardig, ge
zellig verhaal aan, dat soms we] wat traag
en zeker niet zo sprankelend als Don Ca
millo is, maar het best „doet".
Vrouwen, die het teken dragen
Thalla Theater Op een zekere dag wor
den in de vroege ochtend drie vrouwen uit
een Londense gevangenis ontslagen. Het zijn
drie zeer onderscheiden typen en haar bele
venissen op die eerste dag van herkregen
vrijheid zijn ook sterk verschillend.
Mrs. Juilllam ervaart toegenegenheid van
haar hondje en kleindochter, welwillend
heid van haar hospita, tegenover ergerlijke
afwijzende koelheid van haar dochter.
Stella ondervindt, dat toegeven aan haar
verkeerde neiging de rustige, vrij zeker toe
komst die haar geboden wordt op losse
schroeven kan zetten.
Monica leert, dat iemand, die „gezeten"
heeft, niet makkelijk aan een betrekking
*>mt en in nog sterkere mate, hoe gevaar
lijk het kan zijn zich door het gevoel In-
plaata van door het verstand te laten leiden.
De film, aanvankelijk wat traag, nader
hand vol vaart en actie, beschrijft dat zon
der opsmuk, doch ook zonder terughouding,
steeds boeiend, vaak óntroerend en aan het
slot spannend en aangrijpend.
Het spel is suggestief, van gevoel en be-
Orin Ollllllnn.j
grip getuigend.
Ook de mannelijke rollen vinden een goe
de vertolking in deze film, waarin vooral
Yvonne Mitchell, Terence Morgan en Joan
-i-l8' ®ven®'s Thora Hird pp de voorgrond
Heeft men gelegenheid om achter
Japans bekoorlijke coulissen te
blikken, dan ziet men, dat er in
dat verre land een harde reali
teit leeft. Hier willen wij echter
alleen maar spreken over het
onwezenlijke sprookjesland, dat
Japan tevens is. Het sprookjes-
4and met een verfijnde bescha-
ving en prachtige landschappe
lijke harmonie.
De moderne Japanse steden hebben warenhuizen en banken, grote hotels
en handelskantoren. Maar u vindt er ook wijken, die nog geheel
gehouden zijn in oud-Japanse stijl, zoals deze straat m de
grote havenstad Kobe.
I „ATOOM-ENERGIE" staat in witte I
j letters op de donkere truien van de J
I leden der bemanning van de Mary j
I Munro III. Geen wonder, want het
I is de taak dezer Cumberlandse zee- J
J lui de zeebodem te beuissen op spo- J
I ren van radio-activiteit. Zij zijner
I trots op. de allermodernste wissers I
ter wereld te zijn.
r IPPONeen land van fragiele huisjes, van kleurige lan-
taarntjes, van papieren vlinders, van bloeiende kerse- en
pruimebomen, van vrolijke kimono's en van bekoorlijke glim
lachende vrouwen, kortom, Japan zoals Lafcadio Hearn het zag en
beschreef, het sprookjesland Japan, bestaat echt. De herinnering aan
dat schone, soms onwezenlijk aandoende land kwam bij ons terug,
toen wij onlangs enige Amerikaanse vrienden ontmoetten, met wie
wij vóór de laatste oorlog in Japan hadden vertoefd. Wij spraken
over Japan in voor-oorlogstijd en in de na-oorlogse jaren. Niet zo
heel veel veranderd, luidde hun oordeel. En zij kenden het na
oorlogse Japan. Daarom zijn onze herinneringen nog steeds up to
date. Daarom ook geven wij ze hier weer.
TUSSEN donkergroene conife- Het kan heel mooi zijn, zo'n
ren, talloze lichtende vlak- groot grasveld of lange laan, om-
ken van blanke kronen der zoomd met bloeiende bomen,
kersebomen en teer-lila plekken met rose, witte en lila kronen,
van pruimebloesem. Sakura-nö- en daaronder die levendige, gra-
hana (bloem van de kers) en cieuze, stijlvolle toneeltjes. Er
ume-no-hana (bloem van de wordt veel gesnoept en gedron-
pruim), het wonder dat zich
ieder voorjaar in Japan herhaalt!
Reeksen lantarentjes, in vrolijke
kleuren, staan langs smalle land
wegjes, waarlangs druk pra
tende Japannerinnetjes in schil
derachtige kimono's met sierlijke
obi's (brede ceintuurs), blij
lachend op klotsende gèta's
voortstappen. Volkomen in har
monie met het landschap zijn zij.
Dan stille hoekjes in tempeltui
nen, waar, bij het vallen van de
avond, tegen lage muurtjes eens
klaps stralende bloesemschoon
heid, smetteloos in de scheme
ring, de wandelaar verrast.
-hanaAls de ker
sen bloeien, is iedereen in Japan
vrolijk en gelukkig. Waarom ook
niet? Uitstapjes en feestjes wor
den georganiseerd. Met familie,
vrienden en bekenden onder
neemt men tochten naar plaat
sen, die om hun schoonheid van
landschap en meer nog om hun
schitterende bloesem sedert
eeuwen beroemd zijn. Ook wel
onderneemt men bedevaarten
naar heilige graven of pagoden.
Nara, de oude keizersstad en
eens de hoofdstad des rijks, is
een oord, waarheen de Japanner
zich gaarne begeeft. Tram, trein
en bus brengen reeds in de prille
uren drommen mensen naar de
stad. Voltallige families, school
klassen, studentengroepen gaan
Nara-waarts. Duizenden en nog
eens duizenden mensen wande
len dan in het beroemde park
met de heilige herten van Nara.
Toch geen gedrang of ge
schreeuw. Onder de bomen
vlijen groepjes mensen zich neer
op meegebrachte matten. De
goedige tamme herten komen
naar de mensen toe en snoepen
chocolade-koekjes, speciaal voor
dat doel gekocht.
ken, vooral koekjes en andere
verleidelijke zoetigheden. Vrou
wen en meisjes drinken limo
nade. De mannen sake, de ver
maarde uit rijst gebrouwen
drank, die in grote flessen wordt
meegevoerd.
Na de oorlog kwamen meer
moderne drankjes in de mode,
maar de roem van de sake is
door en ige jaren strijd en twee
atoombommen niet vervaagd
Prachtig mooi is het beeld, dat
de beroemde pagode van Nara
biedt in de ochtendzon. Huen
kerselaars langs de laan, op de
voorgrond eeh vijver, daarachter
in sierlijke lijn
1 de pagode. Toen
Bloeiende kerse- en pruime
bomen in de omgeving van
Jimnu Tenno's graf. De kersen
bloesem vooral vormt Japans
traditionele schoonheid, waaraan
eens per jaar een ware feestdag
wordt gewijd.
A LS de dagen voor Kerstmis donker zijn, met
sneeuw en regen, dan behoeft men zijn
schaatsen nog niet te slijpen.
December, veranderlijk en zacht,
Geeft een tuint er waar men mee lacht.
Na Kerstmis kan het weer evenwel omslaan.
Als de dagen lengen.
Gaat de winter strengen.
C§eft Kerstmis warme zonneschijn,
Dan zal er te Pasen nog houtvuur zijn.
Vliegen op Kerstdag de muggen rond,
Dan dekt op Pasen het ijs de grond.
Met Januari wordt het menens. De Drie
i harde koppen.
Op Patilus Bekering stijgt de winter te paard
(25 Januari)
Of hij breekt zijn nek met een reu zenvaart.
Schaatsenrijders kunnen hun hart nog opha
len in Februari.
Februari is nooit zo goed,
Of 't vriest een voet,
En 't sneeuwt een voet.
Als op Lichtmis (2 Februari) de zon door de
galmgaten van de toren schijnt, krijgen we nog
eens zo veel winter, als we tevoren hebben gehad.
Lichtmis, helder en klaar,
Twee winters in één jaar.
Geen wonder, dat de boeren in Februari liever
een wolf in het veld zagen dan een ploeg.
Toch begint de zon aan kracht te winnen en
blijven de tekenen van het voorjaar niet uit»
Februari is nooit zo fel.
Of htf levert ztjn drie zomerse dagen uieL
Fip (Februari) zei: „als ik de macht had van Jan
(Januari)
Liet ik de struif bevriezen in de pan."
Sint Mathijs (24 Februari) staat ook als een
„koud heer" bekend; hij maakt of hij breekt
het ijs.
Ais Sint Mathijs
Geeft sneeuw en üs
Dan kan men verwachten.
Dat het zal vriezen nog veertig nachten.
Wanneer Mathijs zijn naam geen eer aandoet,
behoeven de schaatsers hon hoop nog niet te
'aten varen: Maart kan zijn staart nog roeren.
Met Sinte Mathijs
Was er nog geen ijs;
Maar met half Maar^
Reed men met kar en paard
Over ie Dordtse Waard.
Zo worden stofmonsters uit de lucht gezogen.
De cylinder is aangesloten op een krachtige
stofzwher.
ik ze voor het eerst zag, ontdekte
ik het Japan van de waaiers en
lakdozen. In Nara zag ik en
later elders het Japanse land
schap in zijn typische gedaante.
Het lijkt alsof een kunstenaar
met fijn ontwikkelde decoratieve
zin het ontworpen heeft. Vooral
de bomen schijnen met kunste
naarsoog op hun plaatsen te zijn
gesteld.
\TOORTWANDELEND door de
v brede laan van het tempel
park, ziet men boven zijn hoofd
fel-rode tori's, een waarschu
wing, dat een heilige plaats in
de buurt is. Grappige kleuters
met grote hoofddeksels, meisjes
in snoezige kimono's, foei-lelijke
schoolkinderen, even lelijk als de
meisjes en de kleuters lief en
aanvallig zijn.
SCHIPPER ALEC MELLON Is negenen
veertig ja*r oud. Stoer en joviaal staat
h(J op de kade van de haven van White
haven.
„Ja, die „atoomvisser" ben ik.en daar
ligt mUn atoomschuitje, de Mary Munro III.
Een brave schuit! In mijn jonge jaren ben
ik bnschauffeur geweest in Londen en later
was ik in die stad politieman. Maar wat
wilt u? Het bloed kruipt waar het niet gaan
kan. M(jn voorouders waren allemaal vis
sers en zeelui. Ook ik ging terug naar de
ee. En nou hebben ze me opgeknapt met de
zonderlingste visserij, die er bestaat, met de
atoomvisserlj.I"
de deskundigen van de atoomvorslng de
monsters testen op radio-activifeit- Te veel
van deze activiteit kan namelijk zeer schade
lijk zijn en dergelijke schade wil het Minis
terie van Bevoorrading tijdig voorkomen.
Aan deze bezorgdheid dankt de atoomvisserij
„aar ontstaan en danken Alec Mellon en zijn
mannen hun unieke vissersbaan!
„Atoomvisser" haalt zijn buit aan zeewier en
zand binnen. Van de bodem der zee gaat deze
buit straks naar het atoomlaboratorium om
op radio-activiteit te worden onderzocht.
Blauw-wit geschilderd ligt de Mary Munro
III op die mistige ochtend langs de kade.
Alec Mellon en zijn drie helpers maken zich
gereed aan boord te gaan, gereed ook hun
uniek vissersbedrijf te gaan uitoefenen. Schip
en bemanning zijn in dienst van het Minis
terie van Bevoorrading, afdeling Atoom-
Energie. „M.o.S. AtomaticEnergy" lees ik
in de helderwitte letters op hun donkere
truien. Schipper Mellon glimlacht, als hij
mijn ogen gericht ziet op die letters.
„Ja. dat zijn wea t o oir visser s!"
„Nu ja, schipper", zegt de bootsman, Ted
Sutton, „we vangen ook wel eens een zoodje
vis, maar die is er niet om te eten. Die leveren
we af aan de heren van het laboratorium op
de wal. Die knoeien en gopchelen er dan mee,
totdat ze weton hoe radio-actief die vissen
zijn....
Mijn grootvader zou zich de haren uit het
hoofd hebben getrokken, als hij die kunsten
had gezien...."
Atoom-Jargon
SCHIPPER MELLON heeft opdracht, lucht
water en zeebodem te controleren. Zijn
luikir - Arthur Davis gaat steeds weer
omlaag om de stand van de pijpleiding te
•bserveren en te onderzoeken of er geen
oreuken of lekken van andere aard aanwezig
zijn. Het wateronderzoek is wel het een
voudigst. Speciaal geconstrueerde „Munro-
flessen" worden aan lijnen overboord gegooid
om monsters zeewater op verschillende diep
ten boven te brengen. Een dreg dient om zee
wier, zand m slik van de bodem te halen.
Bootsman Ted Sutton is de „dregger". De
adio-telegrafist, George Taylor, staat in
oortdurend radiografisch contact met Sella-
field, het Cumberlandse „Atoom-Hoofdkwar
tier". Bovendien verzamelt hij met een stof
zuiger monsters stof uit de lucht, die even
eens op hun radio-activiteit worden onder-
ocht. Zeedieren behoren al evenzeer tot de
prooi van Alec Mellon en zijn mannen, echter
niet om als voedsel te dienen of ter markt te
worden gebracht, doch om in Sellafield door
de atoomdeskundigen te worden onderzocht
op hun radio-activiteit.
Hoe?
„pEWONE" VISSERS sprekeif over haring
en kabeljauw, over netten, lijnen, spie
ring en wat dies meer zij. De atoomvisser
voor de Cumberlandse kust echter hebbe.
hun eigen atoom-jargon. Door hun veelvul
dig contact met de mannen der atoomweten
schap hebben zij heel wat geleerde termen
overgenomen en aan boord van de Mary
Munro III zijn woorden cis Geigerteller,
alpha-stralen, isotopen, gamma-stralen tot
echte visserstermen geworden. Ja, de kost
bare instrumenten, die de Mary Munro III
aan boord heeft, worden ook door de beman
ning die toch stellig geen atoom-scholing
heeft doorlopen deskundig en met ge
mak bediend. George Taylor bijvoorbeeld
onderzoekt de lucht op kosmische radio
activiteit.
Vier mannen - Alec Mellon, George Taylor
Ted Sutton en Arthur Davis bevissen de
Cumberlandse kustwateren op atoomresten.
Hun vissers-taak is enig op aarde! Tot dus
ver stelden zij nergens een zo grote mate van
radio-activiteit vast, dat deze als een gevaar
wordt aangemerkt door de mannen der we
tenschap. Mocht echter te eniger tijd de Mary
Munro III wel met zulke „positieve" resul
taten aan boord de haven van Whitehaven
binnenlopen, dan zal Sellafield, Ja, dan za
het Britse Ministerie van Bevoorrading in
last zijn. Immers, dan moet een weg worden
geyonden om op andere manier dan tot dus
ver de afvalproducten der Sellafieldse atoom-
suilen te spuien. Die weg zal lang, moeilijk
en zeer kostbaar zijn.
Waarom atoomvisserij
of Japanse die „Keuze der Geschenken"
ook als het gaat om kleinigheden, die een
dubbeltje kosten. Meer dan van enige
andere natie geldt van de Japanse, dat zij
leeft naar het woord: „Kleine Geschenkén
onderhouden de Vriendschap".
Zo is Nara in de tijd der „Sakoera-no-
Hana": Een bont, druk en wonderlijk
schouwspel, een wemeling van indrukken,
mensen en taferelen, die totaal verschil
len van alles wat wij in Nederland ge
wend zijn waar te nemen, maar waarvan
een bijzonder grote bekoring uitgaat.
IT EN zeer mooie tocht is steeds een rit
naar het graf van Jimoe Tenno, de
eerste keizer van Japan, zoon van de
Zonnegodin en stamvader van het nog
steeds in Nippon regerende keizerlijk
Huis. Die heilige grafplaats is groots van
rust en eenvoud. Eerst (natuurlijk) onder
hoge tori's door, vervolgens door keurig
onderhouden brede lanen bereikten wij
de tempel, waar Jimnoe
Tenno's gebeente wordt be
waard. Jaarlijks maken dui
zenden Japanners de tocht
naar zijn mausoleum om eer
te bewijzen aan hun vader
land, dat zij zich verper
soonlijkt deftken in de lange
reeks keizers, waarvan Jim-
noe Tenno voor hen het*
tastbaar begin was. De
plaats, die vaderland en
keizer in het Japanse hart
innemen, is ook heden ten
da«»«Ö.grat
gingen wij verder naar Hase
Dera. In de late namiddag
ligt het dorpje te dommelen.
Eenvoudige huisjes, winkels,
beschilderd met vreemde
karakters, donkere bergen
op de achtergrond en tussen
dat alles in, alom verspreid,
de stralende, lichtende bloe-
semweelde. Sakoera-no-
hana, in die tijd kan men
niet anders dan gelukkig
zijn en feest vieren
Door de dorpsstraat kwa
men wij bij de trappen, die
naar de tempel leiden, Hal
verwege stond een knaapje,
dat verbaasd staarde naar de zonderling
geklede vreemdelingen en dan wegholde
om zijn moeder te vertellen van het won
der, dat hij zo juist had aanschouwd.
Kersebomen en pruimebomen weer
langs de opgang tot de tempel. Bloem
blaadjes, wit, rose en teer lila, op de tre
den. Het geheel is gewijd. De stille sche
mering. de eenvoudige houten tempel, de
tori's, de stenen lantaarntjes. Langzaam
beklommen wij de vele, vele treden, tot
wij boven waren en van het tempelterras
ook deze tempel was, als vele in Ja
pan, gebouwd op een punt met een prach
tig uitzicht schouwden wij op het om
liggende land, dat in plechtige stilte
beneden ons lag. Toen daalden wij af,
mijn Amerikaanse gezellin en ik. En als
bij toverslag bleven wij staan voor een
schoonheid van bloesem, zo plechtig, zo
rein, dat het ons ontroerde. Dit was Japan,
het sprookjesland. Zelfs de Amerikaanse
kon op dat ogenblik geen woord uitbren
gen. Toen wij wegreden, klonk ons uit de
mond van enige dorpelingen een „Sayo-
nara" (vaarwel) toe. En eenmaal in de
wagen bleek, dat mijn gezellin haar
spraakvermogen had teruggevonden.
Haar „How gorgeous kon ik d 1 e k e e r
volmondig beamen.
Wat bewoog het Ministerie van Bevoor
rading om tot de atoomvisserij over te-
gaan en Mellon en zijn mannen op de Mary
Munro III met die taak te belasten?
Bij Whitehaven ligt de plaats Sellafield,
waar de afdeling Atoom Energie van het
ministerie enige atoomzuilen heeft gebouwd.
De afvalproducten dezer installatie worden
afgevoerd door een pijpleiding van een acht
honderd meter lengte, die op de zeebodem
ligt. Op gezette tijden wordt die leiding door
duikers onderzocht op lekken. Op gezette
tijden ook bevist de Mary Munro III de Cum
berlandse kustwateren ten einde te onder
zoeken, of de atoomzuil-afvalproducten niet
met zich brengen, dat zich daar onder en in
het water schadelijke radio-activiteit ont
wikkelt. Mellon en zijn manneh brengen dan
monsters vis, zeewier, schelpen, zand en slik,
benevens flessen zeewater naar de wal, waar
Een wonderlijke lading wordt te Whitehaven
aan land gezet: modder en wier, flessen zee
water en monsters stof, die voor de kust uit
de lucht zijn gezogen. Dat stof wordt onder
zocht om te zien of de uitlaatgassen van de
atoomlaboratoria niet gevaarlijk voor de
omgeving worden.
Picnicfestijn te Nara. Op de
voorgrond bedelpnester
Nara bezit, als sommige andere
bedevaartplaatsen, een heilig
wonderpaard. Zijn voorzaten
hadden iets te maken met de in
voering van het Boeddhisme in
Japan, maar het dier herinnert
zich niets van zijn roemruchte
familiegeschiedenis en ondergaat
gelaten de bewijzen van eerbied
en genegenheid, die de Japan
ners hem brengen. Het staat ge
borgen in een kleine houten stal
en likt zonder ophouden aan de
lekkernijen, waarmede zyn ruif
overladen wordt. Mistroostig en
toch een beetje laatdunkend ziet
die brave rossinant het publiek
aan, een verslapte telg uit een
edel geslacht, die leeft en teert
op de faam zijner voorvade
ren.... en op de goedgeefsheid
Iets verder komt men bij de
tempel Binnen staat een heilige
boom, beladen met visitekaar
tjes. Met de menigte drentelt
men mee en bevestigt ook zyn
kaartje aan een tak. Dan gaat
het verder. Langs rotstuintjes en
door zylaantjes komt men, ge-
heek onverwacht, terecht in een
winkelstraat, stijl tegen een heu
vel aangelegd. „Souvenirstraat
kan men die straat noemen, want
in de winkels en kraampjes zijn
uitsluitend souvenirs te koop.
Niet voor de vreemdelingen,
doch voor binnenlands gebruik.
Alle mogelijke snuisterijen zyn
er te koop, veelal gemaakt van
(heilig) hertshoorn of van pa
pier. Afbeeldingen en kleihe
imitaties van de Dai Boetsoe
(Grote Bqgddha) van Nara, van
de beroemde tempelbellen ook,
voorts eetstokjes, wandelstokken,
prentbriefkaarten Jn andere
snuisterijen. Goedköop en een
voudig, maar zelden lelijk. Iedere
Japanner, die niet straatarm is,
brengt van zijn tochten kleine
herinneringen mee naar huis. De
„begunstigden", die ze ontvan
gen, weten, dat de gever met
zorg heeft gekozen. Met grote
toewijding verricht de Japanner