MÉK
IVOROL
Kerstmis, een mooi verhaal
uit lang-yervlogen tijd?
Schielands Hoge Zeedijk is van zijn
bomenluister beroofd
Wachtelstraat was een binnenhaven
De Tweede Kamer had druk werk
Waterstaatswerken van belang
voor ecohomische toekomst
Blik-
groenten
HET
UIT
COLOMBES
Ti
Ingrijpende Wijzigingen bij de
N.V. C. Hoyng
f
HOE HET GAAT MET DE RIJKSBECROTING
Surinaamse regering bestudeert de
i m m i gr a i te problemen
POSTZEGELNIEUWS
HET WATER ONZE VIJAND EN VRIEND
OWNTJ^ RICK OP,AVONTUUR
Neem
Snuif*en Wrijf
Kalenders
- -y1"!'
Spijtig gevolg van de stormramp
Kostbaar hout
Comité te Moordrecht gaat een actie
voeren voor herbeplanting
r«0n" «ai
c^;
Watertarieven in Gouda worden met
bijna 10% verhoogd
Maakt, dat er
bij komt
ilpi
tm
IY
Zo was het vroeger
EERSTE BLAD - PAGINA 2
DONDERDAG 24 DECEMBER 1953
i
door dr P. D. TJALSMA. Rem. Predikant
J7R IS een eenvoudig versje, waarvan lk seÜap wordt het u'en mij. ons allei
me de vagende regels herinner: wieiwij zijn en waar we staan of gaan.
gezegd van Godswege:» God is geen
„Er is geen einde, et is geen begin. tere. onzichtbare ster. «en droom was
er is in de wereld geen slot of zin. mensheid zichzelf itee Voor de gek hi
Jozef. Maria zijn ver. zijn ver.
God is een duisfre, onzichtbare ster".
Ik ken de dichter niet. Het doet er oo
niet toe. Hét zou bij wijze van zeggen
iedereen kunnen zijn. Iedereen op z'n tijd.
Gij en ik
Want in ieder levend mens hebben verdriet
en Bitterheid en twijfel hun plaats, en ieder
mens, wiens hart klopt, vecht in z'n leven
met vele raadsels in eqp wereld, waar hij
begrijpt.
regeltjes? Nee. ze zijn
Onnozele versregeltjes? Nee. ze zijn ver
schrikkelijk wéér. vandaag in mijn lev.en,
morgifci in het uwe. Van de mens uit be
keken is het telkens wéér. wat daar staat
geen slot of zin in deze wereld. Jozef en
Maria heel ver weg. en God. God Zelf
ongrijpbaar, onvindbaar, een God. Die nooit
antwoord geeft, een duistere, onyghtbare
ster! F
Is dat hele Kerstmis eigenlijk niet een
sprookje? Een mooi verhaaltje uit lang vér-
vlogen tijd? "En. aangezien wij allemaal er
gens in ons hart een zwak voor 'sprookje*
i romantische verhaaltjes hebben,
we graag in de Kersttijd dit spr<
a. will.
ook je
2 Ijedriegen7
schrikkelijke
hoe/het tr
e te zeggen!
voorschijn halen? Het Kind in de J*ribbe,
Maria, «de moeder, herders en koningen.
*6terren en engelenzang! Jawel, maar wat
doè ik er eigenlijk mee'' Wat doe ik met dit
mooie verhaal in de barre werkelijkheid
van onze wereld, waar mensen vechten en
haten en wij elkaar beliegen en bedriegen
Zeggen die onnozele maar verschrik]
ware versregeltjes niet pr?ci«
mee staat?
En toch'is hier maar één ding te zeggen
Er is en blijft maar één boodschap, die de
trieste levensboodschap van die vier vers
regels overwinnen kan en teniet doen. Maar
één verkondiging, die het pessimisme en
het gevoel van zinloosheid, dat zo vaak
over ons komt. kan doorboren en doorglan
zen. En dat is Kerstmis, het sprookje, neen
sterker en dieper nog A» de Waarheid
van Kerstmis „Vreest niet. ziét, Ik'verkon
dig u grote Mijdschap, die al den volke we
zen zal!".
Want in de oude en eeuwige Kerstbood-
allemaal.
wieiwij zijn en waar we staan of gaan. aan
gezegd van Godswege:» 9od is geen duis-r
tere. onzichtbare ster. «en droom waar de
mensheid zichzelf rftee Voor de gek houdt.
Hij is de God-^e onder ons wil wonen. Die
mens onder dd^Wnsen wil worden en Die
dat waarachtig heeft gedaan, want in het
Kind Jezus i s Hij mens geworden, zoe
kend. strijdend, lijdend mens net als ieder
schepsel op deze wijde aarde Eri omdat dit
ons op Kerstmis „vanuit den Hoge'' wordt
aangezegd, dlhrom berekent Kerstmis:
blijdschap. Deblijdsétfcp, die door alle
kerstliederen heentrilt. de blijdschap van
het: Vreest niet»-
Mensen kunnen elkaar in dit leven op
allerlei wijzen bijstaan en helpen en troos
ten. Ze kunnen elkaar het leve», ook tot
een hel op aarde maken. Maar als het er op
aankomt. Ik bedoel als een mens vecht met
de laatste en allerlaatste Vragen. 4e vrag.en
van het waarom en waartoe van l.eed en
schuld ert dood. dan gaat het niet om wat
mensen voor èlkaar kunnen zijn. dan gaat
het om wat boven mens en wereld uitklimt,
dan gaat het om het Laatste Houvast, dan
gaat het om God.
En dan niet om een God-ln-het-algemeen
wat heb ik daaraan en wat doe ik in zulke
uren daarmee' Maar om die God zegt de
Kerstboodschap die geen duistere ster is
maar een groot-schijnend Licht, een Licht,
dat is willen gaan schijnen in deze donkere
wereld en in onze angstige, eenzame levens.
Een Licht, dat in het Kind ii* stal en kribbe,
midden in de onvrede onzer dagen, ons tot
vrede voeren vril.
Dat is geen sprookje. Dat is waar. zo
waarachtig als gij. die dit leest, waar zijt'
Dat is de blijde tijding, die de engelen Gods
ons op elk Kerstmis willen toeroepen, opdat
wij haar opnemen en bewaren in ons hart.
Wat moeten wij dan op Kerstmis doen?
Kerstbomen versieren, kaarsen aansteken.
Kerstliederen zingen? Alles best.
Maar toc"h vooral dit: de blijde tijding
Gods. de vreugde-boodschap der hemelse
engelen aannemen, bewaren en uitdragen.
Aannemen in geloof.
Bewaren in vertrouwen. i
Uitdragen in liefde.
Laten wij efleaar zó „goede - Kerstmis"
Groningse jeugdherberg
g in 1954 al open
JrV«tf~\onze correspondent te Groningen)
\Nog vóór het komende trekkeraseizoen
zV de provirecie ^Groningen een jeugd
herberg rijk zijn In Scheemda komt begin
April een nieuwe jeugdherberg annex
dorpshuis gereed. Met de verbouwing voor'
dit tweeledige doel van het zogenaamde
Mellemahuis is deze week reeds een aan
vang gemaakt. De^OtflKT geschiedt in eigen
beheer door ar gemeentewerken van
Scheemda en y?al vermoèjelijk twintig
duizend gulden *kosten.
Met het p.o\. stand koman van deze
jeugdherberg zal dan eindelijk een rust
punt zijn gevonden voor de zwerftochten
van bluterf- en binnenlands» trekkers, die
tot nu to a op „Stania-Statr' (Herenveen).
Harlingen Bof Meppe! w^fen aangewezen
voor een peéaek aan G^mingen of de reis:
Duitse greps naar ö#nand.
„Was buiten de deur"
wordt duurder
De federatiè voor de Wasindustrie, om-
vattende alle Fjgderlandse bonden van was-
e l^d«
serij-ondernenwrs.
thee;
deelt ons het volgende
~J g<
zijnde nieuwre C.A.Ö..voor de wasindustrie
(beogende o.a. een betere beloning voor de
vakkundige werkzaamheden van het wasse-
rijpersoneel) alsmede een aantal tot dusver
nog niet in de wasserijprijzen verdiscon*-
teerde prijsstijgingen van in het wasseiAj-
bedrijf noodzakelijke materialen en een stij
ging van de kosten, voortvloeiend uit de
verhoging van de werkloosheids- en wacht
gelduitkering en andere, in combinatie met
de per 1 Januari a s algemene loonsverho
ging. plaatste de wasindustrie voor de nood
zaak haar prijzen met ingang van 1 Januari
a s. met 10 procent te verhogen.
Kern van de parlementaire
Bananenplan vraagt
vele arbeiders
(Van onze correspondent)
PARAMARIBO. December.
Gedurende de laatste weken heeft in Su
riname een nieuw „Bananenplan" de aan
dacht getrokken. Reed* ettelijke Jaren ge
leden heeft een bananen-maatschappjj met
Nederlandse aandeelhouders bestaan. Dese
heeft zich ecjiter bepftald tot het nemen van
landbouwkundige proeven. De verdere uit
voering van de plannen is voornamelijk af
gesprongen op h^t arbeldhsprobleem. De
bananencultuur Is namelijk uiterst ar
beidsintensief en mechanisatie Is slechts
opf zeer beperkte, schaal mogelijk. Daarbij
komt. dat een dergelijke cultuur, welke
voor export zou moeten werken, op kleine
(Advertentie)
Proberen blijft begeren!
MPWUfy»
Frankrijk heeft een speciale*postzegel uitge
geven, «waarmede alle brieven.^uit Versailles
verzonden tijdens de presidentsverkiezingen
worden gefrankeenl. Op de zegel leest nftn
„Congrès du Parlement Versailles'' Deze ze
gels worden voorzien van een/spedaél stem
pel. A
Frankrijk. 'De Franse P T T* zal binnenkort
Vier nieuwe postzegèls uigegeven ter ere van
de Franse luchtvaart. Op de zegel van $00 frs
ziet men de „Mystére4 IV". de kleur van deze
zegel is blauw en rood. Op die van 200 frs
(dqpkerblauw en diep kastanjebruin) staat de
„NoratFas" afgebeeld De «In rood en geel uit
gevoerde zegel van 500 frs toont de „Magister
De zegel van 1000 frs (blauwgroen en donker
grijs) laat de „Provencezien Hierboven een,
afbeelding van'de vier njeuwe Franse^posjae^"
Frans West-Afrtka bréngt^fen zegel van 15
- fr waarop een 1n een 6chelkunde-laborato-
rium werkende neger met als achtergrond een
negerdQj-p. /V
Vietnam. Een nieuwe waarde van Wplaaters
-(bruin en geel) ls hier verschenen met hetzelf
de ontwerp als dat van de koerserende lucht-
postseri^
Dichting van de zeegaten
en zoetwater-reservoirs
(Van onze parlementaire redacteur)
We zijn In een tijdsgewricht gekomen
waarin /rote waterstaatswerken moeten
worden aangepakt. Niet alleen tfmdat het
water onze vijand is. maar ook onze vriend,
die op het gebied vare land- en tuinbouw
en als vervoersweg, onze welvaar^ bevor
derd.
De dichting man de zeegaten, waardoor in
de strjjd tegen Be yerzilting van de beneden
rivieren^ tevens voor Zeeland en Wrst-
m-abant zoetWhter-reserVoirs worden ge
vormd. het scheppen van wéter-voorraden
elders in het land. de verbetering van de
kwaliteit van l\et water, dat door de uit
breiding van de industrie steeds meer ver
ontreinigd wordt, het zijn alle wereen
Waarvan de economische toestand van ons
lland voor een belan#jjk deel afhangt.
jHet zijn werken, dil de tijdsduur van een
grneratie zullen vergpn en grote krachts
inspanning zullen eUjen. Maar in dfc historie
va» ons land hebben wjj steeds perioden
gekend van strjjd eb overwinning Laat
Nederland deze weg. moedig en vastberaden
betreden, gesterkt door onze beste vader
landse tradities
en Waterstaat,
deelde Ttodb'
zienbare tijd 1
2537-38 Oei.... die i* raak! lachte Rick.
Bunkie, lachte ook en veegde de sneeuw
uit z'n gezicht. C
Wié deed dat? vroeg hij. térwijl Wij
rondkeek. a
Ik zie niemand, antwoordde Rick. die
ook om zfch IJben keek. ma*r niemand kon
ontdekken, wie de dader» zou kunnen zijn/
-0 Wacht maarals H|Sde jongén vind.
die me die sneeuwbal opYfn kop gooide,
«dan zal ik 'm 'és «ven flinK inzepen!
"Maar jadat kon hij nou wel zeggen,
méar als ze er niét achter konden. komen
wie het deed. kon hij niet veel doen.
Ik begrijp,er njks 'van. zei Bunkie.
Waar zit die snuiter pou?
rond.
zie ook niemand, zei Rick.
__ileven staan en keken overal
maar er liep nieménd in h^n buurt.
Snap jij daar nou wat van? zei Bunkie
Die bal kan toch zo ïrtaar niet uit de lucht
komefier moet iemapd «ijn. die 'm ge
gooid jieeft!
Dat zou ik ook denken, zei .Rick- Hij
zal zich wel ergens schuilhouden, denk fk.
Nogi altijd keken zoekend In het rond.
Hahaha! klonk! het toen opeens
•En daar zagen jongen van hun klas.
die lachend zjpffiwla aphter een boom uit
,stak 3- -
deed jij het? riep Bunkie. Wacht.
fTetye nou zal ik je even nelpen!
Met deze woorden besloot minister Algera
gisteren in de Tweede Kamer zijn rede naar
aanleiding van de beschouwingen van de
Kamerleden over de begroting van Verkeer
(taat. De minister
binnen af-
ijd het rapport
te verwachten van
studie-commissie voor de
sluiting van de zeegaten.
In verband met de mogelijkheid van ver
hoging van de waterstand rond het eiland
van Dordt, durft hij niet over te gaan tot
afsluiting van de zuidelijke oev.er van de
Amer en van de Biesbos. Wanneer het rap
port is ontvangen over de eventuele coi
quenties. zal bij de Tweede Kamer de reeds
vorig jaar,toegezegde nota over de Biesbos-
werken wórden ingediend Hoezeer het de
minister spijt dat hij thans geen verdere
uitvofering fean geven aan d« Biesboswerlfcen,
hij hoopt dat het' in de toekomst het géval
zal zijn Er zullen geen werken worden %lt-
gevoerd die de waterstand rond het eiland
Dordt verhogen, maar wel die een eind
:en aan de wateroverlast' in Noord-.
van E
makei
Brabant
Naar aanleiding van de vraag of dC kana
lisering van de Benedfn-Rijn en de Lek
niet za! leldéfc tot ver#«e verzilting van de
Nieuwe Wqüferweg. verklaarde de minister
dat hem maatregelen voor ogen staan, waar
door zelfs verbetering in de verziltingstoe-
stand mogelijk zal zjji^
Het jn de Fokkerfabrieken^ gebotiwde
passagiersvliegtuig F 27 zal de «LM op haar
luchtlijnen beproeven. Van de Fokker S 14
wordt thans een serie van 20 toestellen ge
bouwd voor de Koninklijke LifehtfcacM en
technic* van de Europese Defensfl| Gemeen
schap «en de NAVO zullen de straaljager
Europese economische éénwi»ding is niet
mogelijk zonder Europese ééirwording op
minister 'geeft de hoop
tsland overeenstenfming
kan worden bereikt over het vervoer op de
Rijn Uitgangspunt blijft daarbj^ het recht.
IndienAjeen ovefeenstentming wordt bereikt,
zou het tijdstip kunnen zijn aangebroken
dat naar internationale rechtsmiddelen mèet
worden gegrepea
De meeste leden zagereer van^af te repli
ceren en met de aanneming v«m de begro
ting van Verkeer en Waterstaat was de ge
hele rijksbegrojjag voor 1954 tijdig vodr
Kerstmis afgej^Tdeld.
verkeersgebied.^e
niet op dat rnet^ui
Advertentie b
schaal niet mogelijk is. Het produet toeh
moet. om op de wereldmarkt te kunnen
concurreren, in verse toestand op deskun
dige wijze worden verscheept.
Dit nu kan alleen geschieden in daartoe'
speciaal ingerichte koelschepen. welke het.
buiten de grote scheepvaartroutes gelegen,
Suriname alleen in charter, dus bij volle la
ding. zouden kunnen aanlopen. Bovendien
worden bananen het gehele/J«ar door ge
oogst, zodat incidentele chdrterreizen geen
oplctesing kunneh brengen/iNodig is dus het
charteren voor langere termijnen of het ge-
bruilé van eigen schepen. En in verband
daarmede zal men om renderend te kun
nen werken een landbouwonderneming
van aanzienlijke afmetingen moeten hebben.
«Dat vordert echter, naar «men meent. >en
arbeidsmacht van 4 50Qp personen. En het
arbeidsreservoir in Suriname is zeer be
perkt Een beweging* onder de hier aanwe-
ïge Javanen om naar hun land terug te
..eren, dreigt daarin nog verslechtering te
brengen. De landbouwende bevolking in de
districten is gedeeltelijk' wel voor <je
zoen-loonarbeid te vinden, maar daarmede
is een bananen-maatschappij niet gehol
pen. En de hoofdstad? De meningen hier
over zijn verdeeld* Aan de ene kant worden
er zware betogingen over de werkloosheid
gehouden en hebben de politici de regering
zelfs tot reliefwork weten te brengen Aan
de andere kant wordt er steen en been ge
klaagd over het gebrek aan mensen, die
werkelijk willen werken De waarheid zal
wel hiertussen liggen. n0ar vast staat wel
dat stadsbewoners er maar uiterst moeilijk
toe te brengen zijn om buiten de stad te
gaan werken, en dan alleen nog maar tegen
.hoge lonen, welke een arbeidsintensief land
bouwbedrijf nu eenmaal ,niet dragen k(pi
De enige oplossing ligt dus in immigratie
en de promotors van het bedrijf steljen, dat
dit een zaak van de regering is Of het
echter mogelijk zfl zijn om 4 5qp0 buiten
landers aan te trekken en deze ook inder
daad op het bedrijf te houden, is een open
vraag De tijden van contract-arbeiders on
der strafdw&ng zijn immers voorbij. Het
land van herkomst zo«u dit trouwens ook
uit internationaal-politiek oogpunt niet kun
nen toestaan En als de immigraftten dan
het bedrijf willen verlaten om Mlat anders
te beginnen?
zorg
studie en zij
hoe aan
De aanplant vèrelst doorloi
oble
trekkelijk éen nieuwe Sron van inkomsten
ipl
regering heeft het probleem
zal zich duchtig moet*
srlopende
em in stu«
beraden,
dit land ook zou 'zijn. Immigratie op
gfote schaal voor dit nog zo, lege land zqu
een oplossing kunnen brengen, maar de re
gering studeert reeds jaren zonder tot een
Oplossing te komen.
(Advertentie)
Uw verkoudheid van nej
keel .of borst weg
ieu«.
met
democratie
(Van onze parlementaire redacteur)
Na vele avond- en nachtvergaderingen
heeft de Tweede Kamer gisteren met een
sucht van opluchting, hetgeen niet hetselfde
is als een Juichkreet, tijdig voor Kerstmis
de hoofdstukken van de rijksbegroting af
gehandeld. In sjjn gebruikelijke toespraak
voor het Kerstreces sette voorzitter
Kortenhorst uiteen dat het volbrengen van
deze taak (de kern ls van de parlementaire
democratie. Het was hem gebleken dat de
omvangt en de inhoud van de begrotings
procedure maar zeer oppervlakkig door de
buitenwereld worden gekend en daarom gaf
hij in grote lijnen e«na de gang aan van het
begratingswerk.
Reeds in Februari ontvangen dé verschil
lende departementen van de minister van
financiën een aanschrijving met richtlijnen
omtrent de samenstelling van de begroting
voor het volgende jaar. Begin Mei dienen
de departementen de voorlopige cijfers bij
Financiën in.
De maanden Mei. Juni en Juli zijn be
stemd voor het overleg van Financiën met
de departementen, eerst ambtelijk en ten
slotte op ministerieel niveau Pas in Augus
tus kunnen de definitieve Cijfers van alle
departementen naar de Raad van State
worden gezonden en kan de minister van
Financiën zijn millioenen-nota opstellen.
Met de hakken over de sloot slaagt de re
gering er dan in op Prinsjesdag de mil
lioenen-nota uit het befaamde koffertje bij
de Tweede Kamer in te dienen.
Eerst daarna kan de Kamer beginnen aan
het onderzoek van de begroting. Het is on-
zeven weken een be-
openbare behandeling.
In de eerÉte plaats duurt het enkele'dagen
voor de Kamerleden de gedrukte stukken
in huis hebben. Dadelijk daarna beginnen
de fracties hun werk. Eerst worden de
stukken in een fractiecommissie besproken,
dan stelt deze een rapport op voor de frac
tie ais geheel, en vervolgens bespreekt de
hele fractie dit rapport. Dan pas kunnen de
vaste Kamercommissies, waarin leden van
ille of bjjna alle fracties verenigd zijn, hun
werk tot onderzoek van de begrotingshoofd
stukken beginnen.
Er "is dan tenminste 2' week voorbijge
gaan. iZulk een vaste commissie'moet haar
voorlopig verslag opstellen, dat soms 30
40 kolommen druks groot iA Het schrijven
van dit stuk. het laten zetten en het be
studeren van'da proef, het vergaderen ter
vaststelling van de definitieve tekst, het
aanbrengen van de correcties en het af
drukken 'kosten tezamen tenminste twee
weken, meestal langer
Contact met het volk
Verder leert de practijk dat? de regering
doorgaans tenminste twee weken, dikwijls
veel meer. nodig heeft om haar memorie
vaki antwoord in te zenden Dan zijn sedert
Prinsjesdag in het allergunstigste geval 0'
week verlopen. En dan moeten de Kamer
leden de memorie van antwoord toch ook
nog bestuderen en mensen uit het volk raad
plegen voordat de openbare behandeling kan
beginnen
Dan wordt weer bezwaar gemaakt tegen
de rantsoenering van de spreektijd waai/
mee in 1919 voor het eerst is begonnen Te
gelijkertijd wil men s' avonds en 's nachts
vergaderen Men geeft ook uiting aaj\ de
vrees dat de Kamer ontaardt in een Onie
v'tyi specialistenclubs met als gevolg daar
van dat in de vergaderingen slechts een
klein aantal specialisten aanwezig is. Daar
bij wordt over het hoofd gezien dat de niet
in de vergaderzaal aanwezige leden zich
elders verdienstelijk maken om zich voor
te bereiden op de debatten of dat zij het
onmisbare contact ohderhouden met het Ne-
ierlandse volk en 2$)n organisaties 'of dat
ij zich onledig houden met het bestuderen
van de ®>onderbroken stroom van adressen
en krantenartikelen.
Men wil dat de leden op elk uur van de
dag en van de avond en de nacht in de ver
gaderzaal aanwezig zijn, maat men wil Aok
dat de parlementsleden de poliWek niet als
hun uitsluitend bero\p beschouwen; sjj moe
ten midden onder l^et volk verkeren, zö
moeten z{jn zorgen delen in bedrjjf of be
roep.
Indien de Kamer er niet naar zou streven
de begroting voor Kerstmis af te handelen,
zouden ook de ambtenaren onwillekeurig
hun tempo vertragen. Uitstel van aanne
ming van begrotingshoofdstukken zou het
bijvoorbeeld onmogelijk maken in het nieu
we jaar tijdig contracten voor de uitvoering
van nieuwe werken af te sluiten. T>e rege
ring zou kunnen worden verleid uitgaven
te doen dte nog niet door de Staten-Gene-
raal zijn goedgekeurd Met de parlementaire
51e z-
zou daardoor de hand worden ge-
contróle
licht.
Met de begrotingswerkzaamheden tijdig
gereed te komen is daarom voor de Staten-
generaal geen belachelijke hobby, maar het
volbrengen van een grondwettelijke plicht
van de eerste orde.
De Kamer heeft sedert Prinsjesdag 68
vergadéringen gehouden tegen een gemid
delde van 51 in de periode tussen najaar
1946 en eind 1952
Tot 2 Februari is de Kamer op Kerst
reces gegaan.
Het lijkt wel heel sintpel een eenvoudig,
mantelpakje een bescheiden bontkraagje en
werkelijk niet groot mofje en toch, het
geheel is hoogst gedistingeerd. Het is van
de Partfsa couturier Jacques Fath en dil
zegt wel tets! v
TTOH een kalegider tot
-"'een waardevol bezirt
kan worden gemaakt be
wijst de V P.R.O met haar
weekkalender, (verschenen
bij de Uitgeverij W.« Gaa-
de, te Delft), die voor elke
veertien dagen gemfddeld
dime pagina's lectuur bevat.
Eerst een kort citaat uit een
predicatie en een zwyt-wit
foto uit het boerenleven op
het kalenderblad, aan de
achterkant daarvan' een
stichtelijke ovealenking van
bekende Vrijzinnig Pro
testantse voorgangers en
dan twee pagina's met leer
zame stof. wat er te zien ij
in de levende natuur, huis-
houdej^jke weiÏKen re
cepten, handwerkideetjes,
boekbesprekingen, spïlle-
tjes en - verhaaltjes voor
kinderen enz. En om 4®
drijï maanden nog een jilaat
om té- kleuren met prijzfcn
voor de mooiste.
Pe fotografen zullen het
meest genieten van d«
prachtige foto-kalfcnder, die,
verlucht is met 55 foto's-
van Cas, Oofctbuyj, bij de
Ijitgeverij Contact te.Am
sterdam ls verschenen.
De Sliell Nederland N V.
maakte een aantrekkelijke
zesBladige kalender met'ge
kleurde historische platfen
Mexicaanse, Egypti
sche, Romeinse, Franse en
oud-Hollandse decoratieve
kunst, waarmee een over
zicht wordt gegeven van
de ontwikkeling der tijdre
kening.
Het maapêkalendertje
van de Nederlandse Vei<
bruikscoöperaties Coöp is
voorzien van "reproducties
van beroemde Hollandse
teken- en schilderwerken
en van lectuur met prentjes
(recepten, knutselwerkjes
enz.) voor de huisvrouw en
haar kroost.
Hét Aufobedrijf Broedelet
N V. zond Zijn relaties een
maandkalender met zes ge
kleurde reproducties van
Hollandse meesterwerken
der schilderkur»t.
De K.L.M.-k4lende4
dit jaar vertoqntNgekleuri
tekeningen met rioorstelli!
gen uit verre landen en gg^"
halveerde foto's met dg) ge
noegens van het vliegen
(ïrappige gekleurde teke
ningen waarop olie of bene
_zine e«n rol spelen, maken
van de forse ,maandkalen-
der van Esao Nederland
N.V. eert vrolijke wandver-
sierin#
Difufelier Siebel maakt
zijn klanten gelukkig met
een kalender ïpet prachtige
kleurenfoto's van de Zwit-
^rgen. Een grafisch
ook 'de grote
kalender\van het Interna
tional Wool Secretariat,
vterlucht mét foto's en te
keningen in kleuren van
klederdrachten der ^ver
schillende naties.
Boerderijen en/ hoofd
grachten v$n boeren .en
DtWrinpe* der elf Neder
landse provinciAji versieren
de maandkal^pget vaji de
Coöp Landbouwvereniging
De Handelsraad yan de
A B T B. te Anthem, die bij
de datum op ell^, blad een
ArigÉrre ruimte Wedt voor
Met maken vaif^*ofities.
De Coca-Cola-kalender is
zoals gebruikelijk versierd
met opgewekte Coca-Cola
drinkende girls en boys.
dezelfde'uitvoering als
je jaren zijn de dagka-
ler van De Vrres Robbé
'te Goryichem, de weekka
lenders van de dekkletjgn-
fabrikanten W. A.' van
Hamel N.^. de Bergings
bedrijven J Koelman en
Van der Graaf lk Mulder
fen de ntaandkalenlders van
de N.V. Hollandia Oénstruc-
tiewerkplaats en Machine^
fabriek. J. Dafmeijer's IJzer
en Metaalhandel, hét Ban
den Centrum, en de Natio
nale Levensverzekering-
£a*k N.V.
Zwaardere eis wegens
mishandeling ag«nt
geretmtshof
M..H.%#e.
>er|eD-
lojk i
en ee:
De advocaabgeneraal bij het gered
te 's Hertogenbosch, mr A. H. M. .1"
veur, heeft gistaren in hoger ber|eD tegen
S uit Raam8doijk (N.-B.)
de voorman
een gevangenisstraf van twee et?* een hal/
jaay geëist wegens mishandeling van teeft
wachtmeester der Rijkspolitie. S. was rfoor
de rechtbank te Breda veroordeeld Jöt een
gevangenisstraf van tjvee .jaar, te^én welk"
vonnis verdachte beroep aantekénde.
S..had de wachWnewter met een mesawii
ernstige verwomyngen aan het hoofd me-
gebracht. Verdachte had eigenlijk ean an-|
derewa'chtmeester willenjf mishfindelen.
maar -deze werd tijdens de toen dntstane
vechtpartij d#or zijn «collega bevrijd en deze
liep de messteken op Verdaqhte verklaarde
voor het hof dat hij in dronkenfccW'ap had"
gehandelT Het hof zal over veertien dagen
„arrest wijzen.
Reis naar Israël voor
dr Frederll
erks
cogfespc
:efi e«n a
onze Haagae coMéspondent)
Naar wij vernemen, heeft eV aantal Jood
se Nederlanders mr dr K. J Frederiks, r
secretaris-generaal van Bfnpenlandse
ken, en diens echtgenpte uit dankbaar
voor belangrijke diensten, tijdejas de bez.
ting bewezep, een reis naar Israël aangqteo
den. -*
Indonesische minister van
Financiën op Schiphol
Gistermidcrifg is de IndonéÉs?he minister
van financiën, dr Ong Eng. per K.L.M.-
vliegtulg uit Djakarta in ons land gearri
veerd,
Zijn bedoeling is een oriëntatiereis te
maken door"«Weet-Europ^ zich verder t«
oriënteren ove» de finan^l^ economische
betrekkingenVtussen Ind®Mië en West-
Europa en verdere mogelt^Hyen op dit ge
bied te orrrferzoeken, élduslJPlde de minis
ter na aankomsLop Schiphol mee.
Behalve Nedefcnd zal hij ook West-Duits*
land. Zwltsarljpi en Italië bezoeken. Voor
zij» terugreis naar Djakarta, waar lrij^ op
15 Jadtoari aanwezig moet «ijzSFom de be
groting voor 1954 te verdedigen, hoopt dr
Ong Eng die besprekingen te voeren over
enkele hangende kwesties tussen Nederland
en Indonesië.
I Uiteet Frans
vrtaald
(Commissaris GiHes op onderzoek)'
37) y
O ja?
Hij glimlachte ^tog. may Lysou kon zijn
glimlach niet zién.'
Je weet toeh dat ik-een fee ben....?
•jfrJa. Weet u h,et andere,dan ook?
«•/Misschien.
Lysou. kneep haar handen safhen langs
haar lichaam en Gilles voelde d(g beweging.
-é'Laat me n<«Jdoor de politie y/eg-
halln? «é*- i
Haar stem was plotseling versth^uM door
angst. En kinderangst Jcon Gilles'niet ver
dragen.
Maar ze Moest spreken.
©.-.misschien niet, zei hij.
Lysou scheen-diep onder deindruk-
Dat hangt ervan af, Zei hij.
«Vah wat, mijpheer Gilles7
Van jou, Lyéou: Heientaai yan jou.
door ^icqijes Decrest
hmlemuit te l
•avour.
Luister eens.
het mogelijk
Jeanne
dat sam«
'L;
Ze was op het pu»t in huM'
ten, ondanks al haar bravouu
Wat moet ik doén, mijnhéer Gilles?
Het was werkelijk nog een heel4 klein
meisje. En Gilles geneerde zich bijfia over
8ft gesprek in het duister met pen klAd,
dat hij amper kende. Wat wist "zij? Welk
geheim had zij ontdekt?
Je moet, zei hij met een egnst, die hem
verdriet dééd, je moet bekennen. Anders.
-Maar.t y
Het moet, jgysou.
Maar als u- h{t nu al weet?
doet er n/ets toe. De bekentenis
dat ie
is en die
r. Een straf die soms vol-
gevarjgfcnis voorkomt
Cl» v»»c tjw». IUU1»V1UI....
Lysou wierp zich plotseling tegen "zijn
schouders, schokkend van het snikken.
Ik wil niet, dat Maria jpet weet, $f
Jeanne of iemand andersikwil„...
hetniet.
Gilles liet haar een ogenblikje uithuilen,
streefde haar zachtjes over de haren.
-»• Kom,*Lysou. kalmeer waC Luister eenai
Hij sprak haar bijna in h|t„oor, en nu op
een. lieve toon.
ensIk beloof j«
is, ik niets feg^n
e zaLqeggen. Hè? We zullen
imeApe «regalen. WeiUn
i, is het niet
je, dat als
Maria of
proberen
foch vriendet).
ga je me nu alles vertellen, zacht
jes, zoals nu. En dan /uilen we het wgj ee
worden en beloof je van^te voren, cfat
niet r$ar dé gevangenis gaat. Is dat afge-
sprokj
L^sotrihittlde nog. Hij zag haar niet, want
stak nauwelijks af in' het duister,
hij stalde zich haar 'tere gezichtje
maar
d\(ertlekt mé^ traden.
Droog je 'tranen maar,-» Lysou
afgelopen
'Het kleintje zocht in de zak van haar
kamerjas. Gilles hoorde een zwak geluid
van papier.
- Ik.ik heb geen zakdoek
Hij glimlachte voor de derde maal.
Hier, neem die van je vriend Gilles
m&r.
Lysou veegde haar ogen af en haar wan
gen, en gaf toen de zakdoek terug.
Dank u wel, mHpheer Gillea.
En toen nam zij Sptseling een besluit.
IK heb de bv4| meegebracht.
-* Welk? brief? kon Gilles ndet nalaten te
vragen, omdat hij bijna Dorsel en Favier
vergeten was, zqwel als hel feit, dat hij eep
moordenaar- zocht.
v- De brief, waarvan u wist.
4Natuurlijk. Maar hoe komt het dat jij
die hebt?
Omdat oom me gezegd heeft die te
pakken.
-JéWanneer was dat, Lysou?
WDe eerste dag nadat hij die heroerte
hCTft gehad, 's Avonds
Maar ik dacht, dat hij niet meer kon
praten?
N?en. Maar hij heeft
oog gezegd.x
Gilles» die naar de kinderstem, die uit
Jjet duister tot'hem kwamr za\ te luistere»,
rGilles dhcht ftf.en toe dat$iij droomde. Wie
was dit mysterfeuse fcind, dat hem vobr»een
hield en dat de ogen yqn stevenden
jrde spreken? Lyjeou bracht Jnvdeze zaak
zondér schoonheid, dit* smerige z»akjp,
waarvan hij zelf dte ochtend tegen H$ltzer
had gezegd, dat het hem niet interesseerde,
eenfcaangenaam element, waarvan hij zich'
niet meer kon losmaken. En Gilles had
bijna zip om te «limlachen, om het lot te
u aonxeri
hU de j
t me met zijn
bedanken dat hem in dit donl^erp vak at eo
toe pauzes gaf, waarin hjj de poëzie her
kende.
Hij vroeg evenwel:
Hoe, met'zijn oog?
Ja. O! lk heb« het goed gezien.' En ik
alleen, omdat ik me op zijn hoogte bevóncl,
begrijpWu. Hij had e^n oog, dat hij Jlet kon
sluiten, waar hij nietKmee' zag, wijd open.
Maar Het andere, dat jëeWe nog een beetl\,
En ,met dét pog heeft hij met me gepraat?
Begrijpt u het?
Niet erg goed, Lysou. Leg het me mkar
eens uit.
Toen legde zij uit, nog aljfljd fluisterend
en zonder ü*eel variatie in* de woorden die
zijflgebrpikte, hoe de.pupil #an ooms* oog
haar de secretaire hgd aangewezen en /daar
na, de volgende da'g, had aangegeven, dat het
de door haar Aflkmden brief was. die zij
moest pakken. Igrr hoe zij toen de enveloppe!
vérborgen had; en hoe angstig zij was «fcdert
de dood van mijnheeV Dorsel, een angst, die
met het uur groter werd tot'op h?t ogenblik,
dat rij, door de magische smaakt van ie
'gombal. vhet.gevoel had dat
mijnheer Gilles ter,hand moe
Gilles ,lüiater<je aandachélg,
aei geen woofrdG'Jbang haar té
Alleen d rok té fiij van tijd1 tot tijdleen beetje
de arm van de kleine om haar te laten be
grijpen, dét hij lulstefdfc, om haar aan te
moedigen, yflani zjj' zagen elkaar* geZichUta
nfet en het is moeilijk om'ln het duister
te- praten en fp luisteren
'Toen ze klaar waé zocht Lysoar opnieuw
iin haar zak, haalde daar de ln tweeënMe-
Vouwen enveloppe uit, want haar zak was
klein.
Alstublieft, Zei zij, lk geef hem u.
Gilles liet gijn zaklantaarn branden «n
zag het opschrift:
Ter hand^stellen aan.
Mijn.heer Anseln).e« Dorsel
Moest Jiij hem' nu dadelijk daar openen,
of wachten tot hij alleen was? Geen mgjnent
was de gedachte bij de commissaris opge
komen, dat Lysou zou kunnep jokken, dat
ze een of ander verhaaltje gefantaseerürhad.
Men fantaseert zoiets niej. Een kfhd zou
er nooit aan gedacht hebben dat het lot
héér^had gekozen als Instrument om een
drama te ontknopen.
Sllles draaide de enveloppe twee of drie-
maal in zijn hwid om, daarbij bemerkende
dat-er maar weinig, in zat
Lysou was weer gaan staat» en stond nu
vóór hem, ook naar de*ertveloppe kijkend,
waarvan de witheftl onder het felle licht van
de zaklantaarn haar verblfhdcte. Zij wachtte.
Zij twijfelde er niet a"an of mijnheer Gilles
zou de enveloppe opepmgken. Zij wilde de
inhoud weten.
(Wordt' vervolgd).
DONDERDAG 24 DECEMBER 1953
GOUDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA t
Vroeger stonden er
achthonderd iepen
Tegenover de Kaarsenfabriek en het
Spookhuis lag het „schietterrein waar de
infanteristen van het Goudse garnizoen hun
oefeningen hielden Langs dat terrein, aan
de voet van de dijk, liep een smal slootje,
waar d,e schooljongens in het voorjaar sala
manders gingen vangen. Halverwege de weg
naar Moordrecht, even voorbij de „water
toren was een overzetveer naar de Gdude-
rakse dijk, dat bediend werd door een oude
veerman, die bij het Beierse Wegje woonde
en tot ver in de omtrek onder zijn voor
naam Sijmen bekend was. Het was daar ook
een geliefde zwemplaats. En zo zou er nog
wel het een en ander te vertellen zijn over
wat er langs deze dijk te zien en te be
leven viel, al was het alleen maar over de
roeken, die in de hoge bomen van de dijk
nestelden daar een kolonie vormden van
60—70 en soms wel bijna 100 nesten.
Op deze wijze voortgaand zou ik echter
datgene uit het oog verliezen, dat het karak
ter van de gehele weg bepaalde, n..l de in
drukwekkende beplanting van prachtige
Hollandse iepen: van Gouda tot dicht onder
Moordrecht een vrijwel ononderbroken dub
bele rij krachtig uitgegroeide bomen Het
wandelen in hun schaduw was vooral in de
zomer een genoegen. Van de overkant van de
Hollandse IJssel, aan de Gouderakse zijde
en vooral vanuit de Zuidplaspolder en van
uit de trein naar Rotterdam en Den Haag
vormde dé zachtgolvende bomenrij van
Schielands Hoge Zeedijk een bijzonder fraai
en ongewoon element in het vlakke polder
land van de Goudse streek.
Vijf en. tachtig jaar oud,
Zelfs de oudste Gouwenaars zullen zich de
dijjt wel niet zonder bomenrij herinneren,
want ook deze bomen hebben dfe Bijbelse
leefthd der zeer sterken inmiddels reeds
overschreden De ouderdom ervan is op een
enkel jaar i>a precies na te gaan. In de
Goudsche Courant van 12 November 1868
maken Burgemeester en Wethouders name
lijk bekend.Viat hun college voornemens was
op 20 November van -hetzelfde jaar aan te
besteden het lS*B»»n en poten yan 800 stuks
„ijpenboomen" op de Hoge Schielands* fcPj
Zeédijk, gelegen tussen Goula en Moor-17;*.
j drecht. Vblgens oude afbeeldingen was de
Wjk vroeger smaller en stonden er drie rijen
bomen. Dit verklaart het hoge aantal
De bomen zijn dus thans ongeveer 85 jaar
oud, ook voor bomen al zijn er wel die
veel ouder worden een mooie leeftijd/
Gaaf was deze bomenrij al lang niet meer.
Het eerste grote gat werd en in geslage.i
voor het graven van het crbjndingskanaal
tussen IJssel en via deWulianasluis.
Dat was in 19341935. Uit eeivxlandschap-
pelijk oogpunt zeer te betreur/Qmaar on
vermijdelijk. \i
De zogenaamde iepenziekte, die inde loop
van de laatste kwarteeuw vrijwel overal in
ons land en ook in Gouda en omgeving een
einde heeffc- gemaakt aan het gebruik van
de iep als laanboom. taeft merkwaardiger
wijs in de bomen langs de Moordrechtse dijk
niet zo heel veel schade aangericht. W»1
waren hier en daar reeds aangetaste bomen
gerooid, jjnaar de .forse bomenrij langs de
HollandselJssel maakte jiog steeds een fiere
en vrij gave indyjrk Er was alle reden voor
de mensen uit onze streek om daar een
beetje trots op te zijn'
Wés, want dat alles is verleden tijd ge
worden. In de afgelopen weken ï?ijn name
lijk alle iepen in totaal 110 stuks -r- door
de Goudse plantsoenendienst: opTast yan/frg
hoogheemraadschappen Schieland en RijjP*
land, gercfoid. Dat geschiedde echter niet.
omdat er steeds meer bomen iepenziekte
n/i-ertonen!
«TOT MIJN MOOISTE JEUGDHERINNERINGEN bekoren de „„ndrtin,™. Ui, ik al,
e kleine wn „et vader door onze „ad en ,n de omgemno maakte Voor Ik had
leren fietsen - Ue teBmiooordine „u»ii Mn dal „chijnboar „i,[ „eer - had ik dienten
gevolge al heel wat van onze etad en de naaste omgevmg gezien. Een «ochtj,. dat wg vmk
,a „en hebben gemaakt, was dat over de IJs.elddk no Sr Moordrecht. O, weg doorheen
ooer Schie andï Hoge Eeedgk zag er toen wel ietwat anders nu don op het ogenblik.
•t Begon al even voorbo de Kaarsenfabriek, dte toen nog peel erger Honk don teoen.
wooriig Vlak bi) de Bosweg een noom die hermnert oon het Oottdje Bos. dat zich eertgds
uitstrekte van Gouda tot onder Woddtnioeen en Moordrecht, stond het oude herenhuis
..Aeaehove onder de Gonwenoors beter bekend al, „het Spookhui,", rlongeleund tegen
de binnenhelhng ptm de dyk en omgeven door hoog geboomte, verleende dit gebouw
can de dijk ter plaatse een zeer schilderachtig accent.
twijfel te trekken. De *bomen zijn hoog en
zwaar en een herhaling van de uitzonderlijk
hoge waterstand als in die rampzalige nacht
- hoe onwaarschijnlijk ook - zou zeer
ernstige gevolgen kunnen hebben. Het is te
begrijpen, dat een hoogheemraadschap, na
de ontvangen les, geen enkel risico meer wil
nemen. Het dichtst bevolkte deel van Ne
derland zou bij een doorbraak van deze dijk
groot gevaar lopen.
Groot verlies
Al moeten wij het besluit van de beide
hoogheemraadschappen daarom billijken.
ooral omdat wij weten, dat het genomen is
met spijt in het hart, dit neemt niet weg, dat
aan het landschapsschoon in onze omgeving
grote en onherstelbare schade is toege
bracht. Een schade, die des te zwaarder
weegt, omdat wij in de laatste decennia toen
al zoveel mooi geboomte in Je streek om
Gouda en in de stad zelf hebben zien ver
dwijnen. Ik herinner slechts aan de -mooie
lanen in de Zuidplaspolder. om van kleinere
boomgroepen maar met te spreken. Het ver
dwijnen van de bomenrij langs de Hollandse
IJssel valt des te meer te betreuren, omdat
dit vermoedelijk niet meer nodig zou zijn
geweest als de afsluiting van de rivier door
het aanbrengen van vloeddeuren bij Krim-
,pen reeds een feit zou zijn geweest. Niemand
zou dan de noodzakelijkheid van het rooien
als zo dwingend hebben gevoeld als thans
het geval was.
Het verdwijnen van de bomen is echter
een feit geworden. Er is niets meer aan te
veranderen. Daarom rijst thans de vraag op
welke wijze dit verlies aan landelijk schoon
enigermate kan worden opgevangen. Deze
vraag is te meer van belang, omrffft een weg
zonder bomen voor het verkeer, vooral bij
mist, een veel groter gevaar oplevert dan
een met gdede hoge beplanting. Natuurlijk
is dit gevaar ook aan de deskundigen van
Schieland niet ontgaan. Bovendien zijn cui^
dié Heren trlïerminst ongevoelig voor de
omvang van het verlies aan landschaps
schoon. dat hier valt fé betreuren. Er zal
heus wel wat gedaan worden, maar wét er
zal gebeurgg) en wanneer is niet te zeggen,
zo lang de dijkverhoging nog niet is lot
Ifand gekomen.
De 116 bomen, die op Schielands Hoge
Zeedyk zrjn geveld, zxjn in twee par-
yen verkocht en hebben opgebracht
ca f 40 000 en f 23.000. dat is rond
bijna 550 per boom. Het hout gaat
naar Zweden voor het vervaardigen
van iepenfineer, wdardoor het ander
half maal meer waard is. Dit hout is
zeer gezocht, want er worden vrijwel
geen iepen meer aangeplant.
dempen. Misschien is het dan mogelijk om
het pad, dat vroeger op deze plaats liep.
in ere te herstellen. Dat was immers een
allervriendelijkst weggetje, waaraan vele
lezers stellig goede herinneringen bewaren.
Het actie-comité in Moordrecht zal dezer
dagen in de etalage van de zaak van de
Wed. Timmer in de Dorpsstraat (bij de auto
bushalte) een collectie foto's van de bomen
tentoonstellen. De bedoeling hiervan is de
ingezetenen op te wekken om een bijdrage
aan het plantfonds te schenken Dit fonds
móet er komen vóór de verhoging van de
dijk een feit is geworden. Wanneer dit werk
achter de rug is, moeten de gelden en de
plannen voor een herbeplanting gereed lig
gen. Moordrecht zal dan op den duur een
gedeelte van het verlorw landschapsschoon
terugwinnen.
Dr A SCHEYGROND.
Teneinde uit de
impasse te komen
Gevaar voor dükl'chaam
- volg van
"FfS^bruar
hie!V%£bl
Deze ontluistering van.de dijk is een ge-
_volg van de watersnood In de nacht van
lari j.l. Toen is immers, en niet alleen
Jfbleken dat een beplanting met der
gelijke zware en hoge bomen in tijden van
zeer hoog water een ernstig gevaar kan
vormen voor 't dijklichaawi. Als ten gwolge
Van stormwind bomen van deze afmeting
omwaaien, nemen zij vaak een flink gedeel
te van btë^alud van de dijk mee en ver
zwakken dKardoor vooral als dit aan de
waterzijde gesphifedt het lichaatoi van de
dijk op ingrijpende wijze- Tussen d™ Juliana-
«luis en Moordrecht vielen die nacht acht
hopien als slachtoffer van dé storm. De
schade, die^hiordoor aan de dijk werd toe-,
gebracht de bomen Apöden alle buiten_-
alukltig
»dijks is achteraf j
Men heeft in Gouda*
geaarzeld om een zestal
gevaar dreigden op te
boven de grond af te
waren immers zdt}%nig
wortelstelsel, drij
[lng in
legevaHenJ
Jnacht niet
K, die bijzonder
Ên, enige meters
I Deze, bomen
beweging, 'dat Sfctn
ie ,ten gevolge van
k wel 2'3> nu
J de bestrating ver-L
wet! Er is bij deze
de dijkverhogin„
diep .ging, scheuren
oorzaakte. Nood breel
,ramp zoveel verlorep] gegaan aan mensen-
•- levens, 'éan have en koed, dat wij hiprbi]|
wiet stil mogen staan. ri
Qp dat Igenblik heeftVchter niethdnd kun
nen voorzien, dat dezet zagerij slechts het
voorspel was ~ew dat daarna spfcedig h,et
besluit zou vallen om. uit een oogpunt van
waterstaatkundige veiligheid, tot h>t rooien
van de gehele fraaie Doombeplai
te.gaan. Er is, 4unkt mij. geen enl v
cm de gerechtvaardigheid van dit besluit in.
1 Puzzle-wiijnaarg
OiAe weekeind Jcruiswoordpuzzle heeft
weer vele puzzlevrienden bezig gehouden,
die hun aardrijkskundige en andere kennis-
bpjibtn getoond door in al die witte hokjes
letters te plaatsen. De winbaars i#n:
Prijs van ƒ5.-: K.H%zebroek. Téurtls-
bloemstraat 6 te Gouda: prijzen van ƒ2.50.
mevr. A. eüoogendijk, Haven 46 la Schoon
hoven en D. Lafeber," Naaierstraafi 29 te
Gouda. - k -
De prijzen kunnen aarione bureau woruen
•fgehaald of uforden op-éferzoek toegezonden
Stichting van plantfonds
Hel is
t de kri
rg hebbi
te zenen
comité uit
len wil in\
gemAnte^
Schicfinds
daarom bijzonder verheugend, dat
kring v^n hen, die hart en'een open
icbben voor ons Hollands polderland,
emmen zijn opgegaan om een actie te
voeren *oor een herbeplanting van de dijk.
Het gemeentebestuur van Moordrecht, in
derdaad een der eerst-belanghebbenden, ;s
daarbij voorgegaan. Om aan da actie van
het gemeentebestuur kracht bij te zetten
heeft zich nu in Moordrecht een comité ui
de ingezetenen geformd, dat gelden
zamelen dm. wanneer yz.t. aan de g<
Moordrecht het plantrecht van Scl
Hoge Zeedijk wordt verleend, de kosten van
herbeplanting geheel ot ten dele te kunnen
betalen. Het rooien der bomen heeft immers.
hrijft dit comité, in het landschap va
Moordrecht en in de harten van de Mooi
drechtenaren een grote leegte achtergelaten.
Iedere ingezetene van het dorp heeft aan
deze bomen zijn herinneringen. Hoe zeer
men ter plaatse op deze bomen gesteld wa3,
blijkt o.a. ook hieruit, dat zij de
oorlogswinter vrijwel all«hebb£»
leefd, terw'jl bijv. de bomeh van de Mid
delweg alle zijn aeveld en opgestookt in de
potkachels ei§ fornuizen de* Moordrechte
naren
Allen, wie het behoud en de verzorging
m het 'landschapsschoon ter harte gaat,
zullen deze combinatie van offtcieel en par
ticulier initiatief wel bijzonder toejuichen.
Voor de instanties, waarbij de beslissing
over een eventuele herDeplantlng berust, zal
dit initiatief stellig een krachtige stimulans
zijn om aan dit v raagstuk, waarbij ook de
verkeersbelangen zö innig betrokken zijn,
bijzondere aandacht t| schenken.
Wat voor Moordrecht geldt, is ook vèbr
B«na in uur lang is in de algemene ver
gadering van aandeelhouders van C. Hoyng
N.V. te 's-Gravenhage. een vergadering gis
teren ten kantore van de Kon. Plateelbak
kerij „Zuid-Holland" N.V. in Gouda gehou
den. gesproken over de slechte gang van
zaken in het bedrijf en over de ongunstige
resultaten, neergelegd in het verslag over
het boekjaar 1952—1953. Tenslotte ging men
accoord met enige belangrijke voorstellen
van de raad van commissarissen om uit de
impasse te komen.
Bij de behandeling van dl jaarstukken
deelde de president-commissaris dr ir W
Hupkes mede. dat te elfder ure gebleken is.
.dat de directeur van het bedrijf, de heer
F. Hoyng. niet bereid was de jaarstukken
te tekepen. hoewel in een vergadering van
commissarissen en directie in November die
stukken waren goedgekeurd Een houding,
die de commissarissen „een niet honoreren
van het eigen woord en daardoor onfair"
noemden. De heer Hoyng verklaarde, dat
hij de jaarstukken niet wilde tekenen, om
dat hem gebleken was. daf er f 100.000 aan
porselein bij de N.V. zoek was. Inderdaad,
aldus de president-commissaris, is er een
verschil van f 100 000 geconstateerd tussen
voorraden en de administratie, maar
accountantsonderzoek heeft uit;
dit verschil een
wegens onverkooi.
is door de directeur, die er echter niéts
blijkt te weten.
Die afprijzing werd in de resultaten vuja
het onderhavige boekjaar opgenomen. (V
grond van het ontbreken van de handteke
ning van de directeur, werd uit de verga
dering betwist, dat aan de voorwaarden
r het ter inzage leggen van de jaarstuk
ken was voldaan, maar de meerderheid van
de aandeelhouders bleek voor behandeling.
nadaMwas uiteengezet, dat de wet de mo
gelijkheid zou kennen, dat jaarstukken niet
worden ondertekend, maar de voorwaarde
moet constant zijn. dat ze zijn goedgekeurd
Bij de behandeling van de stukken noemde
de president-commissaris de resultaten in
het afgelopen boekjaar zeer ongunstig. Er is
een verlies van f i98 000. waarin is verdis
conteerd de waardevermindering van de
voorraden door afprijzing. Ook moet bij de
beschouwing van het verliescijfer rekening
worden gehguden met het «Witerwege blij
ven van de dividenduitkering (v.j. f 19.000)
pe Koninklijke Plateelbakkerij ..Zuid-
"■-■*" Dit en de hogere afschrijvingen
resultaat in ongunstige zin hein
de hoofdzaak is gelegen ir
'Gouda van belang. Ik twijfel t
te men, dat h
itingAvi de
i ttoMPij te
ik 'èwnwel v
dat het moge
rivier bij
plaatsen
ver^pi
nomei
r niet aamof
ïok het Goudse gfmeentebestuurs^l zich
z.t. ernstig beraden over wat geda&H. kap
worden om het verloren natuurschoon
enigermate <e herstellen.
Vermoedelijk struiken
In Moordrecht hoopte
lijk zou zijn. na afsluitini
Krimpen, opnieuw een
int gdede bron heb ik
dat dit niet in overw
worden. Daar waaglrhet hoogheemraadschap
zich niet meer aan De mogelijkheid, die dus
overblijft, is een lage beplanting met niet
te diei wortelende struiken. Ook daarvan
kunnert deskundigen echter wel wat mooi*
maken. Stéllig zullen daarbij verschillende
bezwaren'' overwonnen moeler. worden.
Vporal denk ik daarbij aan de helling van
het talud aan de binnenkant van de dijk.
die. wanheer de dijk atnaks opnieuw hoger
geworden zal zijn. wel bijzonder steil wordt.
-»e S]00ti die thans
'e dijk loopt, te
Het ligt in het
aan de, binnenvoet van'
irzoek heeft uitgewezen. 4at
n gevolg is van afprijzing
lopbaarheid. iets. dat gedaan
van pe Konin
Rolland Dit
robben het rei
vl\ed. /haar
directie deelde dr Hupkes mede. dat de gang
van zaken in het bedrijf aanleiding hadden
gegeven tot een reorganisatie. Toen na deze
maatregelen de zaken slecht bleven gaan
is een onderzoek ingesteld naar het beleid
van de directie cn dat onderzoek heeft uit
gewezen dat de directie gefaald heeft. Een
verandering in de directie werd daardoor
«dzakelijk geacht, hetgeen er toe leidde,
de beide directeuren de heren J J.
Lammers cn F. Hoyng hun ontslag hebben
aangeboden. Dat ontslag hebben commissa
rissen met ingang van 22 Mei j.l. van de
heer Lammers en,met Ingang van gisteren
an de heer Hoyng aanvaard, ontslagen, die
e vergadering van aandeelhouders bekrach-
igde De heer Hoyng zal nu adjunct-direc
teur worden terwijl voorlopig voor de tijd
één jaar tot directeur werd benëemd
de heer J. Meihuizen, die van Mei 1953 af
aarnemend diaecteur is. De raad van com
missarissen vertrouwt, dat deze maatregelen
uiteindelijke betere gang van zaken
zullen leiden.
Bij de behandeling van het beleid van de
commissarissen deelde de heer Hupkf
mede. dat alle commissarissen op grond van
^!e critiek op hun beleid, waarvan ook tij
dens de vergadering bleek, en op grond van
de ontwikkeling in het bedrijf hun mandaat
ter beschikking stellen.
De vergadering vah preferentie (A)-aan-
deelhouders zal nu voor de benoeming van
de commissarissen een bindende voordracht
san jje algemene vergadering moeten over
leggen. Er was tevens een voorstel van de
preferente aandeelhouders om de raad van
commissarissen tot drie leden terug te
brengen. De algemene vergadering besloot
echter het getal van vijf te handhaven,
de vergadering werd nog aangedrongen op
afschaffing van de preferentie op aandelen,
omdat het onjuist wordt geacht, dat aan
deelhouders. die slechts f 100 000 in een to
taal aandelenkapitaal van f 1 500 000 verte
genwoordigen het recht hebben tot het op
stellen van bindende voordrachten bij
noeming van directeuren en commissarissen
aan de algemene vergadering van aandeel
houders.
KAASMARKT GOUDA.
24 December Aangevoerd 34 partijen. Ie
waliteit ƒ2.10—2.15, 2e Kwaliteit ƒ2.06—
extra kwaliteit 2.16—2.24. per kg
Handel matig.
I
nouat
kwal
?09,
Al had Schielands .loge Zedijk niet meer zijn grote bomenrgkdom van vroeger, toch
gaven de iepen, die de hope u-ep lonps de IJssel omzoomden, een bekorend beeld. De
bomen zijn nu verdwenen, een gevolg van de eisen van veiligheid, waartoe,
de stormramp heeft genoopt.
Nu ln verband met de huurverhoging de prijsvaststelling door het directoraat-generaal
voor de prijzen is vervallen, heeft de N.V. De Goudse Waterleiding Maatschappij de
tarieven met ingang van 1 Januari in overeenstemming met de concessievoorwaarden
bepaald, waarbij rekening is gehouden met de kolenprijs. die tot dusver niet volledig
Werd doorberekend Dè nieuwe tarieven komen neer op een verhoging met \ijna 10 pet.
Zij zullen gelden voor een jaar en dan opnieuw worden bekeken
De abonnementstarieven voor de levering van water voor huishoudelijk gebruik en voor
nijverheid, neringen en bedrijven in woningen worden met ingang van 1 Januari als
volgt gewijzigd:
Per kwartaal
Oppervlakte
onder 30 m2 (zonder afvoer)
onder 30 m2 (met afvoer) t
van 30—60 m2
van 80—90 m2
van 90—140 m2
van 1402bo m2
van 200-260 m2
boven 200 m2
extra: 7
badtoestel
douche
spoelcloset
meerdere spoelclosets (per stuk)
Verbruik boven toegelaten maximum 29 ct. per m3 (thanS 20 cent).
Tarief '53
Ttarief '54
Toegelaten
verbruik
K 1.80
175
15 m3
2.05
2.20
15
3.10
3 40
15 i
4 40
x 4.85
20
5.95
6 55
x 25
- 7 75
8 50 4
i 30
9.30
10.20
35
11.10
12.15
40
1.80
1.95
15
1 80
1.95^
15
1.80
1.95*
10
1
1
5
(Ingezonden Mededeling).
Vele werknemers traden de afgelopen
weken in onze dienst doch vanzelfsprekend
kunnen wij niet onbeperkt blijven aanne
men. Maakt dus, dat U er hij komt.
Met ingang van 1 Januari '954 mogen wij
U hogere lonen betale». opgetrokken aan
de Groot Metaal en boven Uw Bhsisloon
kunt U nog extra maximaal 33 1 3'tarief
halen
Inlichtingen bij onze beide fabrieken.
Carrosscriefabriek Verheul. Waddinxveen.
(Adj^).
BURGERLIJKE STAND
Gebóren: Cornelia Maria Johanna Arnol
ds. d.
G. vai
Burg Martensstraat 11; Johanna Neeltje, c
v. A. Vcrkaik en G. van Oudshoorn, Da
Coötakade 82; Pieter Marinus, z. v. J. J.
van den Heuvel en A. A. Slingerland. BurjL
Marlenssingel 133; Aartje Helena Sijgje, a.
v. H. J Vijver en C. H. Blom. IJssellaan 235.
Gehuwd J F Sibbes en J. L. H. de Jong;
G v d. Star en A J W ltenburg; J. C de
Keiser en P. Verboom; J M. Schonewille
en H Klijn; A f IJsselstein en A. J Hor
nes. C. van Gink en G Hoogendoorn; L. D.
Jansen en W. Slaman; B Streef land en
L Stuurman.
Ovejrleden: Jerina Maria van der Laan,
62 jaar. geh. met G. N. van Draanen, Hen-
drica Johanna Bennis, 82 jaar.
"ongunstige gang van zaken bij
nootschap doar het teruglopen van de om
zet. De balans geeft echter geen geflatteerd
beeld, aldus de president-commissaris. Het
gaat hierfcuidelijk om liquiditeitsmoeijijk-
heden. j
Ook teruggang bij P.Z.H.
Uit de discussie bleek
heden worden geaccentueerd doo:
dermsAing van inrichtingen, die aanmerke
lijk duurder bleek dan was geraamd, het
geen hogeve" afschrijving tot gevolg had
Ook. da\jn de post gebouwen een stille
reserve van f 400.000 schuilt. Over de re
sultaten bij de Plateelbakkerij „Zuid-Hol
land" te Gouda werd nog medegedeeld, dat
het verlies ad f 18.600 bij deze vennootschap
(vorig jaar een winst van f 117.000) voor hel
belangrijkste deel een gevolg is van het
toepassen van de methode van afschrijven
naar vervangingswaarde waarvoor een
extra-afschrijving van f 70 000 no,dig was
Dit bedrijf ondervindt de gevidgen van een
teruglopende export tengevolge van be
schamende maatregelen in het buitenland.
Gp de vraag, hoe de situatie in 1953 is ge
weest. deelde de president-commissairs me
de dat de ga»g van zaken bij de N V.
C. Hoyng een ontwrichting van het bedrijf
heeft gegeven die ook nu de resultaten on
gunstig heeft beïnvloed, zodat een groot ver
lies is te verwachten.
Nieuwe directie
Na deze discussie keurde de vergadering
de jaarstukken goed.
Bij de behandeling van het«j>eleid van
H.t i, Ie begrüp«A« ziuh in Moordrecht etn comité heeft (evormd int wil zorgen
J iJihJninJina van Schielatids H&uibÈrednk. Want het is er kaal en vlak gewo*-
7en. sl'nTie ïZn 'lfn gerooihit lendschap tüf schoon I. ontnomen.
den" (bedelen). Ze moesten
echter een hoed met een witte
band er om dragen en „vlie
gers op de borst" (afhangende
lappen). Ooé werd er wel een
lange mantel mee bedoeld.
Verder moesten de leprozen
een houten klepper meend-
men om de nvnsen te waar
schuwen, een mouten nap om
te r
de giften in
ten ..staf om
men en
de zafeu
wijzen, die ze
Om giften
wensten te
trokken
natura te
ze er met een mand qf een
kruiwagen op Wit.
Behalve uit de opbrengst
van hun „bidden" bestonden
hun inkomsten uit de opr
brengst van het Lazarusland.
Verder werd voor hen in de
kerk gecollecteerd en ontvin
gen ze geschenken en legaten
Na de
derde Sr v
straat. De
het i
veran-
l aan de WachteU
:apel werd voor
":el\jke doel niet
Wacjitelvftaat. Voordat
de Nieuwe Vaart was ge
graven. moe# de Kromme
GTfuwe alle veïkeer te water
verwerken. Schepenbestemd
voor Leiden, tjaarlem en An\-
Merdam voeren langs de
Nacfitelstraat. 't Was daar
een en dl bedrijvigheid. Er
was de aaklegj^aats voor het
laden en rossen van goederen.
Dat alj.es is^nu voorbij. Trek-
schuft en jaagpad hebben af
gedaan. De vaart is verleidt
en dit #eel van de Gouwe is
door de afdamming' ski'water
-geworden.
Niet minderbakend werd
de Wadifelstraat door het z.g.
leprozenhuis, dat in 1408 werd
gesticht voor de opneming, ixin
lepralijders. Zo'n inrichting
moes(. omdat besmettingsge
vaar groot was, buiten de
nesten dej- stbd staan. De be
zittingen breidden zich door
schenkingen gaandeweg uit.
'Het terrg/n, bekend onder de
nq0.m Lazarnsland, strejete
zich uit tussen.dePrins Hen
drikstraat, de Schelteihastraat
an de Waiidinxveense of
Ruige Wetering.
Het leprozenhuis bestond
uit drie gebouwen Daar was
allereerst 'de St' Vobsjjapel,
dte een dhgelusklokje had.
Daarnaast stonfl het Lazarus
huis, waar de zieken wóonden
en werden verzorgd. Daar
achter bevond zich een
schuurdie als bergruimte
dienst deed. Bij een verbou
wing van De Producent zijn
die fundamenten van de kapel
blootgèlegd. Ook werden
daarachter doodsbeenderen
opgegraven. Hier was dus
waarschijnlijk het
vroeger
kerkhof.
In de kapel stonden het St.
Jdbsaltaaf vooY de mannen en
het St, Elizabethaltaar voor de
vrouwen. Waar nu de woning
v'an de hqer Koftenoever is,
stond, eenshet leprbzenhuis
en niet, zoals men vaak
dacht, op de Lazaruskadf, dfe
alleen maar de naSm aan de
stichting ontleent, evenals de
St. Jobstraat, die er vlak ach
terligt. »v
Enkele jaren geleden brand
de in de omgeving een pak
huis af met een' gevelsteent
die „de Lazarusbei ward ge
noemd. Het vemnoeden be
staat, dat de sgken, dia nu in
het museum bewaard wordt;
Van het leprozenhuis afkom
stig is.
meer gebuikt. *JZe werd
1661 verhuurd. Op 't leprozen-
kerghof vermaakte de jeugd
zich met „palslaan'' en „kloet-
schielen". Eigenaardig is. dat
gewone ziekenhuizen gasthui
zen werden genoemd, alleen
leprozenhuizen heetten „siec-
kenhuysen".
Tn 1584 werd naast de hui-
zingen een herberg „De
Wagter" gebouwd, waarnaar
d» straat werd genoemd La
ter is deze herberg herdoopt
in het „Huis der Liefde", een
huis van barmhartigheid. In
de achttiende eeuw werd het
eenkoffiehuis iryet \iitspan-
ning. Daarachter waren een
\Ter'dachte" zieken moesten
naar^ Haarlem, om zich
daar te laten onderzoeken.
Daar kregen ze
„schouwers" of, *,l
öf een vuijlbrief" ófeen
„schoohbrief", al ,nüar ze al
of niet besmet werden ver
klaard. Het instituut van de
schouwers bleef tot 1719 be
staan.
De leprozéh mochten „bid-
.(rffiehuis
\g. Daarachte
Ifzaal en een kegelbaan.
Beide speelgelegenheden uier-
den fn 1870 omgezet in een
pittenfabriek uoW de Schie-
damse ktfarsenjtiftriek Apol
lo". En weer letter veranderde
van dej^dit alles in, een nettenfabriek,
ns de meubelfa-
jirma Koole en
terwijl er 4hfln
briek van de i
Vis is gevestig
voormali
Liefde werd eigendom van Qe
Producent, die het gebouw bij
het bedrijf trok.,
