De „Prins" verging, een
kwart eeuw geleden
p o r t p r a e t
van cric
Twee redders denken aan de
Miehelsen en de Aslog
Nederland nam afscheid van één
van zijn grootste zonen
ABDIJSIROOP
Laag water ook schade voor de
haven van Rotterdam
HUN ZWAARSTE TOCHT ...AD
In een vlet
DE ZEE NAM....
K
De mep
Opgesloten
Uitgemeten
„Zijn blik omvatte de gehele wereld
De laatste tocht
6RII
RIEPHOEST
Geen onbillijkheden
door hogere loongrens
Sensationele vrijage van stoute
millionnair skinder en
Schaking per vliegtuig
Bundesbahn heropent lijn
AkenMaastricht
Bukken
De
Triestig einde van
oude bokser
Hoogoven-Schaaktournooi
Thialf
Een pleidooi voor herstel van de
gouden standaard
Breken met politiek van
geleide inflatie
„Wijnkraan" in de badkamer
Atoomwapenen maken inkrimping
van Amerikaanse leger mogelijk
20 Minder soldaten
binnen drie jaar
Rika Hopper neemt afscheid van het toneel
Haar carrière
Vrijspraak voor een
oud-verzetstrijder
Conflict bi] S.A.S.
Griepbesirijding met
4 middelen tegelijk!
Chefarine 4
^prTr7T22S23S2SE22DSC23S3F
JJjdmSMÊÊÊiL
Economisch plan van het
Gemenebest wordt nader
onderzocht
Waterstand te Caub gedaald tot beneden
het kernpunt van 60 cm
Vervoer langs andere
wegen aan de Rijn
Leiders N.E.S.B. in hoger beroep
Haarlem wil ook
helicopters
WOENSDAG 6 JANUARI 1954
TWEEDE BLAD - PA WA 'i
(Van onze speciale verslaggever)
Vuil en onbetrouwbaar was de zee op die 15e Januari 1929. De wind kwam
hard aanzetten uit het Noordoosten. Het vroor enkele graden en de lucht
rook naar sneeuw. Voor de Waterweg waren die morgen al enkele schepen
in moeilijkheden gekomen, maar zij hadden het geklaard. Behalve een
Letlander, volgeladen met steenkolen in de ruimen en hoog gestapeld
op dek. De Valka ging naar buiten, kreeg een mankement aan zijn roer
en moest de ongelijke strijd tegen wind en storm opgeven. Het schip
strandde op de Maasvlakte bij de geul Noord Pampus. Het zat hulpeloos,
de zeeën begonnen erover te breken en IJmuiden ving het noodsein op.
Een half uur later voer de stoomredclingboot Prins der Nederlanden uit
voor zijn laatste tocht.
TJet was om 2 uur 's middags dat de dienst-
-LA doende marconist van IJmuiden een
telegram van de Valka opving. „Redding
boot gekapseisd, de mensen verdrinken".
De marconist, getroffen door deze nood
kreet. deed toen igts ongewoons. Voor hij
het telegram doorgaf aan de instanties die
het moesten hebben, seinde hij naar de
Valka. Hij moet een zeeman, zijn geweest
en de drang hebben gevoeld de Letlanders
aan te zetten om iets te doen.
Kunt ge uw eigen boot uitzetten?
seinde hij.
Het was even stil in de aether. Toen
kwam het antwoord van de Let. een ant
woord dat het lot van de bemanning van
de Prins definitief bezegeldeOnmogelijk".
Enkele seconden later wist Hoek van
Holland wat er gebeurd was. De loods-
commissaris greep de telefoon, vroeg Stel
lendam en kreeg het direct. Aan het an
dere eind van de lijn antwoordde de oude
De Jager, die zijn zoon Willem als schip
per tijdelijk verving.
De Jager, de Prins is omgeslagen. Kun
je direct uitvaren?
Kort daarna was de Koningin Wilhel-
mina op weg naar de Maasvlakte. In de
branding dreef de gekapseisde Prins der
Nederlanden naar de kust. De acht op
varenden streden hun laatste strijd in het
ijskoude, verlammende water. Een ver
geefse strijd.
Als Hendrik Benard, 59 jaar, drager van
acht onderscheidingen sinds 1921 de man
in de machinekamer van de stoomredding-
boten Prins der Nederlanden en President
van Heel en sinds 1930 machinist op de
moderne motorreddingboot President J.
Leis, zich in herinneringen verdiept wat
er in die winter, pu een kwart eeuw ge
leden. is gebeurd, dan strijden twee voor
vallen om de voorrang als hij moet ver
tellen van de zwaarste tocht die hij heeft
gemaakt.
De spannendste? Dat was enkele maan
den voor de „Prins" verging. Dat was de
avond van de Miehelsen.
De meest dramatische? Dat was in de
nacht volgende op het vergaan van de
„Prins", toen ze in een armzalig roeivletje
met groot lef de Maasmond uitroeiden om
op die helse Maasvlakte te zoeken naar
hun kameraden, die al uren daar voor wa
ren verdronken. Maar dat geef je niet toe
op zulke momenten. Daar wil je niet aan
Dat is te erg.
Nog voor de duisternis intrad, gingen ze
met de vlet op wegschipper Slis. ma
chinist Benard en enkele vrijwilligers.
Want hun boot, de President van Heel, lag
in reparatie
Een motorboot sleepte hen door het ka-
heft in de
/~tp 15 Januari zal het 25 jear gele-
den zijn dat Nederland opgeschrikt
werd door een ernstige ramp. Op de
Maasvlakte verging de stoomredding-
boot Prins der Nederlanden van de
Kon. Zuid-Hollandsche Mij. tot Red
ding van Schipbreukelingen, die uitge
varen was voor het gestrande Letland
se s.s. Valka. De acht opvarenden von
den de dood in de golven. Wel zelden
is bij een dergelijke ramp het mede
leven van het gehele Nederlandse volk
zo groot -getloeest en ook de wil om de
nabestaanden, acht weduwen en 37
kinderen, voor gebrek te vrijwaren.
Nederland gaf en gaf gul.
Onze speciale verslaggever sprak
dezer dagen met de bemanningen van
onze reddingboten langs de kusten van
Zuid-Holland en Zeeland, en vroeg
hun naar hun zwaarste tocht. H\j
sprak o.a. ook met twee van hen die
bij de ramp van „De Prins" zeer
nauw betrokken waren; schipper J.
Slis en machinist H. Benard, die toen
voeren op het zusterschip van de Prins
j der Nederlanden, de President van
Heel. Beide boten werden na deze
S ramp uit de vaart genomen omdat zij,
I met hoeveel zorg ook aan het eind
I van de vorige eeuw gebouwd, waren
I achterhaald door de perfectionering
i van de voortstuwer en de vergrote i
mogelijkheden van de stabiliteit. Twee
j moderne motorreddingboten namen
J hun plaats in en zetten het werk voort
zoals de mannen deden, die de plaat-
I sen van de gevallenen innamen. Sinds
I 1921. toen de President pan Heel kap-
I seisde, verloor de ..Zuid Hollandsche"
I zeventien van zijn redders. Zij vonden
I de dood in de branding voor onze kust.
Machinist H. Benard.
te blijven. Slis heeft dit raadsel nooit kun-
oplossen.
naai van Rozenburg en bracht
Brielse Maas. Toen viel de nacht
storm en sneeuwbuien roeiden zij de
Maasmond uit. Inktzwarte duisternis, een
ruwe zee. Het was onbegonnen werk.
Ze landden later in Oostvoorne, gingen
de wal op. In een auto naar Rockanje op
het gerucht dat het wrak van de „Prins"
en de verdronkenen daar waren aange
spoeld. Het bleek niet waar te zijn.
Zij zochten het strand af. Vergeefs.
In de loop van de morgen stonden ze op
het strand van Rockanje. Daar lag de om
geslagen reddingboot op de vloedlijn. En in
de nabijheid de lijken van schipper Van
der Klooster en de matrozen Van Asperen.
Meuldijk, De Groot en Sterrenburg. Die
van de machinisten Meyboom en Timmer
en matroos Verwey ontbraken.
Benard assisteerde de dokter bij de
identificatie.
Verwey is later nog gevonden, door een
visser. Meyboom en Timmer zijn nooit aan-
Het uitvaren voor de Christian Miehelsen,
een Noorse vrachtvaarder, die voor de
Waterweg niet meer te|sen de zware
Noordwester storm op kon en dreigde te
stranden, is voor Benard, wat hij later ook
aan spannende en gevaarlijke momenten
heeft meegemaakt, nog altijd de zwaarste
tocht geweest. Dit was enkele maanden
voor de Prins verging, op Zondag 25 No
vember 1928. De President van Heel voer
uit, Slis aan het roer, in de machinekamer
De omgeslagen stoomreddingboot Prins der
Nederlanden, op het strand van Rockanje
aangespoeld.
Schipper J. Slis.
opgeslfeten Benard en op de stookplaat
Van der Ster.
Bij de Seinpost overviel een zo felle bui
de reddingboot, dat Slis geen hand voor
ogen kon zien. Hij wachtte even af en be
legde scheepsraad. Ze besloten door te zet
ten, omdat de Noor vuurpijl pa vuurpijl
afstak.
Zij kramen buiten, groeven zich door de
zware zeeën heen en bereikten het schip.
Bij het langszij komen werd de reddingboot
door zware zeeën tegen de Christian Mi
ehelsen gegooid en ernstig beschadigd. Oo-
varenden sprongen over, enkelen vielen in
zee. Zij werden door de redders binnen
boord gehaald.
Maar intussen speelde zich in de her
metisch afgesloten machinekamer een
drama af, waardoor het. voortbestaan van
de boot wel aan een zeer dunne draad
kwam te hangen. Onkundig van wat boven
gebeurde stond Benard voor de zware op
gave de boot varende te houden. Als hem
dat niet zou gelukken, waren ze verloren.
En met de machine zat het niet zo best.
Toen de President van Heel tegen de
Noor werd gesmeten, brak de buis waar
door de afgewerkte stoom van de machine
naar de condensor wordt geleid. Bij elke
slag van de machine spoot deze stoom de
kleine machinekamer binnen. Het werd er
ondraaglijk heet. Benard kon geen hand
voor ogen zien. De centrifugaal voor het
koelwater knapte af en wat nog erger was.
het bakboordshandel, zo nodig voor het
manoeuvreren met de machine, tót vast. Er
was geen beweging in te krijgen.
Benard wist uit ervaring dat het uitval
len van de machine de ondergang van de
boot betekende. Smeren kon hij ook niet
megr en 'n warmloper mocht hij niet ris
keren. Hij smeet toen de smeerolie uit een
over de machine.
Aan de afgeknapte stoomleiding kon
hy niets doen. Maar dat handel moest
los, tot elke prr(js. Hy had er een paar
speciale sleutels voor nodig, die in een
kastje waren opgeborgen. Maar de stoom
belette hem iets te zien. Toen had hy het
geluk van zyn leven. In den blinde greep
h(j in het kastje. HU voelde gereedschap
pen en haalde die naar zich toe. Het
waren de speciale sleutels.
Als een razende ging hij aan het werk.
De ontsnappende stoom benauwde hem,
hij kon niets zien. Zijn kleren waren door
drenkt van olie. Maar het lukte. En toen
alles in orde was, merkte hij dat de stoom-
spanning onrustbarend zakte. Hij keek
door het ruitje in het schot, dat de ma
chinekamer van de stookplaat scheidde.
Van der Ster lag met een bebloed hoofd op
de vloer, zoals later bleek door een zee met
zijn hoofd tegen de ketel geslagen. Ge
stookt moest er worden, anders was alles
nog verloren. Benard schopte tegen het
schot. Dat bracht Van der Ster tot zijn
positieven. Hij keek rond, gooide de vuur-
deur open en begon weer te stoken.
Schipper Slis, de matrozen en de 24 ge
redden hebben na binnenkomst pas ge
boord welk drama zich in de machinekamer
had afgespeeld. En zij begrepen dat in dit
geval misschien nog meer dan de schipper
het de machinist is geweest aan wie zij hun
leven te danken hadden.
Tn Breskens zit Johan Slis. Met zijn boot.
1 de President J. V. Wierdsma. betrok hij
na de oorlog dit nieuw ingestelde reddings
station. Meer dan 30 jaar is hij al schipper.
Zes en twintig was hij toen hij werd aan
gesteld. Dat was in 1921.
Slis commandeerde de President van Heel
toen die voor de Christian Miehelsen uit
voer en die tocht heeft hij lang. evenals
Benard, als zijn zwaarste reis beschouwd.
Dat kan men tussen de regels doorlezen in
het rapport, dat hij van deze redding aan
de directeuren van de maatschappij uit
bracht.
Maar de laatste jaren twijfelt hij er aan
of die nacht, toen hij voor het Zweedse s.s.
Aslog uitvoer, niet zwaarder was. een nacht-
vol gevaren, die zij maar net ontkwamen.
Een reddingtocht vanwaar zij in Breskens
terugkeerden zonder één geredde aan boord.
Zo gaat dat in het reddingswezen. De
moeilijkste tochten zijn dikwijls die. welke
geen resultaten oplevererf.
Slis voer op 18 December 1949. een Zater
dagavond vol stormgeweld uit het Noord
westen. uit toen de Zweed Aslog bij de Zuid
Banjaard in 5 tot 5''s meter water voor
anker lag met machineschade. Dat was een
kwaaie plekeen en al branding.
's Avonds om half 9 vertrqk hij. Maar hij
was niet alleen op zee. De reddingboot van
Veere, de Maria Carolina Blankenheym.
voer ook uit en uit Stellendam vertrok de
Koningin Wilhelmina eveneens naar het
Zweedse schip.
En terwijl Slis eenmaal in volle zee daer
voor de Scheldemond „ze van links en
rechts in alle maten uitgemeten kreeg",
zoals hij die zware stortzeeën noemt die
zijn boot overrompelden, sloeg de Stellen-
damse reddingboot in het Slijkgat plat op
zijn zijde en werden waarnemend schipper
De Blok en opstapper Grootenboer over
boord gespoeld. Zij verdronken. De Konin
gin Wilhelmina was uitgeschakeld, want
matroos Van Soest, die direct het roer
nam. kon niet beter doen dan het scheepje
op de zee houden, die ganse lange storm
nacht en tegen daglicht de Waterweg op
zoeken. En niemand die iets van dit drama
wist, want de stortzee had de antenne van
de radio stukgeslagen
Slis kwam in de loop van de nacht bij
de Aslog. Het schip lag voor één anker,
maar de opvarenden wilden niet van boord.
Ze vroegen de reddingboot in de nabijheid
te blijven.
Toen begon het wachten. Wachten in de
hemelhoge zee, de kop er op houdend, soms
wat rondstomend, maar nooit meer dan
een mijl van de Zweed vandaan.
Die nacht heeft Slis driemaal zijn hoge
laarzen moeten legen. Het water was niet
van het dek van de reddingboot.
En in die nacht zag hij ook wat hij eigen
lijk wel een spookschip zou willen noemen.
Hij nam een klein stoomschip waar. diep
geladen, zonder 'lichten, slingerend en
stampend in de zee. Er was niets op te zien.
Maar het voer. En het gekke was dat het
schip de reddingboot begon te volgen. Hij
is er vlak langs gevaren, maar kon geen
naam waarnemen. Lange tijd bleef het in
hun nabijheid. Het kan een scheepje zijn
geweest dat geen bestek had en het Veiliger
vond in de omgeving van de reddingboot
De Aslog ging in de morgen ankerop en
klaarde het. De reddingboot kon op de
thuisreis gaan en werd bedankt. Meer
malen moest Slis bijdraaien omdat het te
erg werd. En toen gebeurde plotseling wat
hij nog nooit had meegemaakt. Er kwam
een mep water aan zoals hij nog nooit had
gezien.
Het was of je tegen de wolken op
keek. vertelt hy. De watermuur schoot
op de reddingboot af en sloeg er ovei-
heen. De Wierdsma werd plat op zUn
zUde gegooid en verdween geheel onder
water. Hoe zy er onderuit zyn gekomen
is niet te vertellen. Hoe lang het ge
duurd heeft weet ook niemand. Maar
toen Slis weer kon ademhalen en hU de
lucht weer zag. was het houten rooster,
waarop hy stond, weggespoeld en waren
de stutten van het springnet uit de pot
ten geslagen. De reddingboot lag precies
in de tegenovergestelde koers als voor
de slag.
Ik kan niet zeggen hoe alles is ge
beurd, zegt Slis nu nog. En wie zegt dat
hij het wel kan vertellen, moet liegen.
Gelukkig bleven de motoren draaien. Ze
namen de volgende stortzeeën goed. Meestal
wordt zo'n geweldige breker direct door
twee andere gevolgd. Die Zondagmorgen
om half 12 liep hij de haven van Breskens
binnen, zonder geredden, met een be
dankje van een Zweeds schip voor de mo
rele steun, maar een benauwende ervaring
rijker, een ervaring die de nacht van de
Christian Miehelsen zelfs naar de achter
grond dringt.
En zelfs nu nog zegt deze uiterst ervaren
en geroutineerde reddingbootschipper, aan
wie honderden schipbreukelingen hun leven
danken: Elke tocht bij stormweer is nieuw.
Van elke reis leer ik nog wat.
„De overledene was groot ook omdat hy met zijn gaven en talenten zijn hele
leven lang heeft gewoekerd. Hij was groot, omdat hij de roep van zijn tyd heeft
verstaan en aan die roep op schier onnavolgbare wyze gehoor heeft gegeven en
zo is geworden tot de pionier van de burg«rlijke luchtvaart met een naam van
wereldbetekenis", zo sprak vanmorgen in de Willemskerk de minister van
Verkeer en Waterstaat, mr J. Algera, tijdens de rouwdienst, welke aan de be
grafenis van dr Plesman voorafging.
„Wanneer we de ontwikkeling van de
K.L.M. zien te midden van alle moeilijk
heden. dan gaat onze danjebaarheid uit naar
de man. die daartoe zoveel heeft bijgedra
gen". zo vervolgde de minister. ,|Hij beschik
te over een zienerschap, dat niet kan wor
den aangeleerd, over een enorme geest
kracht. een ononderbroken doorzettings
vermogen en een voortdurend optimisme. Dr
Plesman was een groot Nederlander, wiens
verrichtingen ons nationale hart met trots
vervullen. Maar hij was ook een inter
nationale Nederlander, een man. wiens
blik de gehele wereld omvatte. „Het lucht
ruim verenigt de volkeren", was zijn stel
ling. Hij was een onvermoeibare strijder
voor de vrede in de wereld. Zijn werk voor
de K.L.M., zo formuleerde ik het zoëven.
was werk voor Nederland. Maar wij mogen
ook zeggen: dit was een Nederlands werk
voor de wereld.
Dr Plesman is niet meer. maar zUn
nagedachtenis en zUn voorbeeld blUven.
Wat ook biyft is zUn werk. dat een mo
nument is. van wat hy heeft gedaan.
Regering en volk zij zullen dr Ples
man in dankbare herinnering houden".
Mede namens de Koninklijke Nederland
se Vereniging voor Luchtvaart sprak hier
na dr ir M. H. Damme. Hij wees er op, dat
het leven van dr Plesman vruchtdragend °n
invloedrijk is geweest als weinig andere.
Spreker wilde hem danken en huldigen als
de wegbereidèr voor de ontwikkeling -'in
de luchtpost, welke zich over de hele we
reld is gaan uitstrekken. De grootste visie
van dr Plesman leidde soms tot critiek over
te grootse opzet, maar de uitkomst leeft
bewezen, dat hij ook hier gelijk had.
Hierna voerde nog het woord dr A. A. L.
Rutgers voorzitter van de Raad van Com
missarissen der K.L.M.die zich in het bij
zonder tot mevrouw Plesman en haar kin
deren wendde. Voor het personeel sprak de
heer J. H. W. van der Muelen, secretaris
van de ondernemingsraad van de K.L.M.
Het K.L.M.-koor zong vervolgens „Als 'k
eens van d'aarde scheide. och. wijk dan
niet van mU". Koraal 72 uit de Mattheus
Passion.
De rouwdienst werd geleid door ds P.
Fagel uit Brussel. Ned. Hervormd predikant,
die dr Plesman leerde kennen, joen deze
tijdens de tweede wereldoorlog niet in het
-sssssés
Wacht niet tot Uw griep-
hoest tot een bronchitis
is verergerd. Verdrijf, mèt
het slijm, dat in Uw lucht
wegen vastzit, de ziekte
kiemen die UW ademha
lingsorganen bedreigen.
Neem onmiddellijk voor
Uzelf en Uw kinderen:
AKKERS
-'s Werelds beste hoestsiroop-
Russische goudverschepingen
bewijzen succes Am. politiek
De directeur van het Bureau voor de
Werkzaamheden in het buitenland (F.O.A.),
Harold Stassen, heeft op een persconferentie
verklaard, dat uit de goudverschepingen van
de Sowjet-Unie naar Engeland, die de laat
ste tijd plaatsvonden, het succes is gebleken
van de westelijke beperkingen op de handel
met het Sowjetblok. Volgens westelijke ra
mingen heeft de Sowjet-Unie aanzienlijk
meer dan 200 millioen dollar aan goud naar
het buitenland gezonden. Stassen zeide, dat
naar het schijnt de Sowjet-autoritelten de
grootste moeite hebben de zo nodige goede
ren te verkrijgen en hun handel niet in
evenwicht kunnen brengen door normale
uitwisseling van export tegen invoer.
Over de handel tussen Oost en West ver
klaarde Stassen. dat de Verenigde Staten
de controlemaatregelen op de uitvoer van
uiterst strategische goederen naar de com
munistische landen verscherpen en gelijk
tijdig de beperkingen op nlet-strategisehe
goederen verzachten. Volgens Stassen be
staat de politiek in een grotere concentratie
op een kleiner aantal producten.
By het passeren, van het hoofdgebouw van
de K.L.M. aan de Badhuisweg in Den Haag
bracht het personeel een laatste groet aan
de president-directeur.
Westen mocht wonen en in Enschede ver
blijf hield. Na schriftlezing en prediking
zong Jo Vincent het „Laudate Dominum"
van Mozart. Staande zongen alle aanwezigen
gezang 300 a: „Wa#de toekomst brengen
moge. mij geleidt des Heeren hand".
Terwijl de rouwstoet de Willemskerk ver
liet speelde de cellist Co tfan der Beek met
begeleiding van orgel: „When you come to
the end of a perfect day" van C. Jacobs
Bond. Dr Plesman gaf Indertijd de wens te
kennen dit lievelingswerk van hem ten ge
hore te laten brengen in een bijeenkomst,
voorafgaande aan de teraardebestelling.
Talrijke auto's voerden de tweehonderd
kransen en andere bloemstukken mee. toen
arin het stoffelijk
begraafplaats aan
arachter kwamen
drie auto's met de naaste familieleden van
i's met leden van
en van de K.L.M.,
directeuren en onder
directeuren. benevens enkele vrienden.
Bij de dienst in de Willemskerk waren
vele directies van luchtvaartmaatschappijen
uit de gehele wereld aanwezig
Ziekenfondsen willen:
In verband met de verhoging van de loon-
teens van 5025 tot 5300 gulden voor de ver-
plibhje ziekenfondsverzekering met ingang
van 1 Januari 1954. heeft de voorzitter van
de Ziekenfondsraad aan de Algemene Zie
kenfondsen een rondschrijven gezonden,
waarin hij opmerkt, dat het motief voor de
loongrens-verhoging in de algemene loons
verhoging van 5 procent is gelegen en dat
de loongrensverhoging dus geen uitbreiding
van de kring der verplicht verzekerden be
oogt. Daarna volgt het rondschrijven:
„Niettemin is het, bijvoorbeeld in ver
band met het feit, dat op de verhoging van
de grens met 5 procent een geringe afron
ding naar boven tot 5300 is toege
past, mogelijk, dat enkele personen uitslui
tend tengevolge van bovenbedoelde wets
wijzigingen voor de verplichte ziekenfonds
verzekering in aanmerking komen.
Deze personen kupnen, indien zij zich
vóór 14 Februari 1954 bij een algemeen zie
kenfonds aanmelden, van 1 Januari 1954 af
aanspraak maken op de verstrekkingen In
gevolge het Ziekenfondsenbesluit.
's Raads voorzitter heeft de fondsen ver
zocht hiermee rekening te houden.
Prof. Erliard: E.B.U. hoeft haar
doel niet kunnen hereiken
De Westduitse minister van economische
zaken. prof. Erhard. heeft tydens een vraag
gesprek met het U.S. News and World
Report verklaard, dat de Europese Be
talingsunie de banden tussen Europf» en de
rest van de vr(fe wereld in gevaar heeft ge
bracht. HU zelde. dat de E.B.U. er niet In
geslaagd is. haar doel van een vrye concur
rentie van doelmatigheid op een gemeen-
schappeiyke Europese markt te bereiken en
ook geen kans heeft gezien het nationale
protectionisme en de nationale zelfzucht te
overwinnen.
Volgens minister Erhard lijdt de heden
daagse weréld aan het euvel, dat de landen
geloven, dat zij voort kunnen gaan een poli
tiek .van goedkoop geld en deficitfinancie
ring ie volgen en geen gezonde economische
en financiële politiek behoeven te voeren,
daar zij verwachten, dat de Verenigde
Staten altijd bereid zullen zijn hun tekorten
te dekken
Prof. Erhard zeide. dat hij geen ontbinding
van de E B U. wil bepleiten, zolang niet ge
poogd is het stelsel door zeer grondige wijzi
gingen te verbeteren. Hij zou echter het
liefste zien, dat er geen verbeteringspogin
gen werden aangewend en dat de E.B U.
werd vervangen door een de gehele wereld
omvattend stelsel van vrije valuta's.
OPER {.ROMANTIEK IN EDINBURGH
(Van onze Londense correspondent)
Wat zich op het ogenblik in Edinburgh
afspeelt, doet denken aan eej» romantisufe
opera. In een groot hotel zit een verbolgen
vader, de multimillionnair Signor Antenor
Patino, uit Bolivië. Hij en zijn vrouw heb
ben een hele etage van het hotel afgehuurd,
welke slechts door enkele bevoorrechten
'mag worden betreden.
Papa Patino briest van woede, omdet zijn
schone dochter, de 18-jarige Isabella, er in
Casablanca, waar hij haar voor de veilig
heid had opgeborgen, vandoor is gegaan
met haar 20-jarige geliefde James Gold
smith, een te Parijs wonende zoon van een
schatrijke hoteleigenaar. De jongeman, be
merkende, dat Isabella naar Noord-Afrika
was vertrokken, liet onmiddellijk uit Croy
don een huurvliegtuig overkomen, een
grapje, dat hem 1200 pond kostte, en maakte
zich al gauw meester van zijn aanstaande
bruid, met wie hij naar Schotland vér-
dween.
Vandaag zal het paar daar reeds volgens
de wet in het huwelijk mogen treden. Er
zijn 200 bureaux van de Schqtse burger
lijke stand, waar zij dat kunnen doen. Tot
nu toe schijnen papa Patino's nasporingen
GEZOUTEN HARING NAAR
TSJECHO-SLOWAKIJE
Nederlandse haringexporteurs voeren
reeds geruime tijd besprekingen met de
Tsjechoslowaakse inkoopcentrale „Koospol"
over de verkoop van tienduizend vaten ge
zouten haring. De besprekingen zijn nu in
een vergevorderd stadium en het laat zich
aanzien, dat het contract binnenkort zal
worden afgesloten.
Er is in 1953, vooral dank zij de in de
laatste maanden zo gunstige weersomstan
digheden. in vergelijking met voorgaande
jaren veel haring gevangen. Aan de andere
kant, zo vernamen wij, loopt ook de ver
koop vlot. Met andere Oost-Europese lan
den wordt eveneens over uitvoer van ge
zouten haring onderhandeld. West-Duitsland
stond eind December een importquotum van
een millioen markt toe, zodat de uitvoer
naar dit land nu in volle gang is. Ook
andere landen zoals Frankrijlf eri de Ver
enigde Staten, zijn geregelde aftemers.
tevergeefs geweest te zijn. Hij diende gis
teren bij het registratiebureau bezwaren in
tegen het huwelijk, doch dit liet de ambte
naren koud. Als de donkere Isabella en de
lange, knappe James niet voor morgen
ochtend 10 uur gevonden zijn, kan niets hun
huwelijk meer beletten.
Eén van Isabella s Schotse advocaten, In
wiens huis zij aanvankelijk verblijf hield,
glimlacht. Hij zegt niet te weten, waar zij
hij op de bruiloft is uitgenodigd,
nu is, maar deelt veelbetekenend mede, dat
De vader van de bruidegom zit in een
hotel in Cannes en trekt met een bezorgd
gezicht aan zijn pijp. Hij verklaarde, dat
zijn zoons niet de gewoonte hebben toestem
ming voor hun huwelijken te vragen. Zijn
24-jarige zoon Teddy stelde hem een paar
minuten voor zijn huwelijk er van in ken
nis. Papa Goldsmith heeft Isabella slechts
éénmaal ontmoet. „Ik vond haar heel erg
knap," zei hij, maar hij vindt, dat James te
jong is om te trouwen.
Nog deze maand zal de Deutsche Bundes
bahn de spoorwegverbinding Aken—Maas
tricht als deel vanlhet internationale tra
ject Keulen—Akei#-Maastricht—Hasselt-
Brussel—Antwerpen heropenen.
Deze verbinding geeft twee lijnen n.l.
's morgens en 's avonds tussen beide steden.
Al is dit een vooruitgang voor het inter
nationaal verkeer met het Rijnland, de
Maastrichtse Kamer van Koophandel heeft
zich tot de Duitse spoorwegen gewend om
met het oog op de vervoersbelangen van
Zuid-Limburg drie inplaats van twee
treinen in te leggen op dit traject, n.l.
's morgens, 's middags en 's avonds.
Nu voor het reizen tussen Duitsland en
Nederland vice-versa geen visum meer
vereist is en ook de deviezen-mogelijkheid
verruimd werd. openen zich goede pers
pectieven voor het gebruik van deze ver
binding, welke vóór 1940 geheel rendabel
was.
De Duitse spoorwegen zullen de lijn
Aken—Maastricht waarop de trein al
leen aan het grensstation Simpelveld zal
stoppen berijden met goed motormate
riaal, zoals dat gebruikt wordt op de lijn
Gronau—Enschede.
WOENSDAG (I JAWTSXI IIP
Massale training gaat beginnen1 "1
/"lp 12 Januari start de massale training
n Van voetballers die de K.N.V.B. in het
leven heeft geroepen om het spelpeil in
Nederland te verbeteren. *Ze begint in Roo
sendaal. op het terrein van R.B.C. en een
dag later staat een zelfde bijeenkomst op
het programma voor het Feijenoord-stadion
te Rotterdam. Het ligt in de bedoeling 'dat
overal ongeveer 30 jongens meedoen. Deze
training ^feat buiten de gewone clubtraining.
Speciale attractie voor de jongens, die
trouw de training bijwonen, worden enkele
oefenwedstrijden in Mei. te spelen teg;n
buitenlandse clubs. De leden van de Neder
lands Elftalclub blijven apart bij elkaaij
komen.
Spanje nog zonder Kubala
Ue tot Spanjaard genaturaliseerde Hon
gaar Kubala zal op 6 Januari tegen
Turkije (voorwedstrijd voor het wereldkam
pioenschap) nog niet mogen spelen. De
FIFA heeft als datum 15 Februari vastge
steld. waarop genaturaliseerde spelers voor
het eerst aan wedstrijden om het wereld
kampioenschap mogen deelnemen..
Weinig interesse voor Japan
belangstelling voor de wereldkam
pioenschappen In Japan is tot nu toe
niet bepaald groot geweest. Voor zover be
kend zijn de volgende rijders bij de organi
satoren ingeschreven:
Zweden: Carl Erik Asplund, Sigge Erics
son en Gunnar Stroem; Noorwegen: Hjal-
mar Andersen, Roald Aas, Sverre Haugli en'
Ivar Martinsen; Japan: Sukenudo Kudo,
Takabayashi. Yasuda, Gomi, Asaoka en
Yaguchi; Finland: Toivo Salonen.
Bij deze 14 rijders komen waarschijnlijk
nog zes Russen en drie vertegenwoordigers
van*Zuid-Korea. In totaal zullen dus 23 rij
ders aan deze titelwedstrijden deelnemen
van zes verschillende landen.
Intussen is gebleken, dat de omstandighe
den te Sapporo verre van gunstig zijn. De
temperatuur staat zo hoög, dat de organisa
toren waarschijnlijk de wedstrijden naar de
avonduren zullen verplaatsen. De dikte van
het ijs op de baan bedraagt slechts 4 qm,
terwijl de organisatoren het gaarne op 10
cm zouden willen brengen. De winter is zo
zacht, dat op verscheidene andere plaatsen
reeds wedstrijden in het hardrijden moesten
worden afgelast.
De Noorge schaatsploeg
Voor de wedstrijd tegen Nederland op 8 en
9 Januari te Oslo is de Noorse ploeg
als volgt samengesteld: Hjalmar Andersen.
Sverre Haugli, Finn Hodt, Knut Tangen en
Odd Pedersen Voor de wedstrijd tegen
Zweden zijn gekozen Roald Aas, Torstein
Seiersten, Knut Johannessen, Hroar Elve-
nes en Ivar Martinsen.
Baardige basketballer
T>eze heer Simson is een studentikoze bas
ketballer uit het Nederlands studenten-
team. dat meedoet aan het studentensport-
tournooi In Amsterdam. Ondanks z'n haar
heeft hij het Nederlands team toch niet
aan een overwinning op Suriname kunnen
helpen. Het werd 37—38.
AWWWVWVWVW
Battling Nelson outf wereldkam
pioen lichtgewicht, die in 1910 in de
40e ronde zijn titel verloor aan Ad
Wolgast, is op 71-jarige leeftijd als een
maatschappelijk wrak in een Ameri
kaans ziekenhuis opgenomen. In een
klein hotelkamertje is zijn vrouw pas
gestorven en de oude Nelson was er
half kinds en aan de armoe ten prooi
achtergebleven.
Om Europege rugbybeker
Voor het tournooi om de Europese beker,
dat onder de auspiciën van de Internatio
nale Amateur Rugby Federatie in het voor
jaar in een Italiaanse stad zal worden ge
houden plaats ert data zijn nog niet vast-
gésteld zijn acht landen uitgenodigd, t.w.
België. Duitsland, Frankrijk, Italië. Ne
derland, Portugal, Roemenië en Spanje.
Het bestuur van de Nederlandse Rugby
Bond zal dezer dagen bijeenkomen teneinde
zich over deze uitnodiging te beraden.
(Van onze medewerker).
IN de derde ronde van het Hoogoven
schaaktournooi heeft de Oostenrijker
Beni zijn zegetocht njet kunnen voortzetten.
Reeds na 19 zetten was tegen Van Schel-
tinga een sterk vereenvoudigd eindspel met
ongelijke lopers bereikt dat zonder meer
remise werd gegeven. Bouwmeester won ip
een levendige partij van Kottnauer, die een
roekeloze koningszet voorbeeldig zag afge
straft. Vlagsma beging tegen Rellstab reeds
ln de opening een ernstige misrekening
wélke hem op stukverlies kwam te staan.
De Westduitser had nadien slechts te be
wijzen dat men hem geen officier kan
voorgeven. Pirc—prins was een lastig po
sitioneel duel, da tin een onduidelijke stel
ling is af$ébrokeC Qfiderbroken werd ten
slotte ook nog de partij Klaeger—Kramer,
doch dit is slechts fprmeel. Klaeger staat
n.l. duldeiyjt op verlies. De uitslagen waren
derhalve! w -
Beni—v.' SchelttHga '/t; Bouwmeester
-Kottnauer, l—o: Rellstab—'Vlagsma 1—0;
Pirc—Prins afgebroken; Klaeger—Kramer
afgebroken (0—1).
De stand na de 3e ronde luidt als volgt:
1 Beni 2' pnt.; 2-3 Bouwmeester en Van
Scheltinga 2 punt.; 4-5-8 Kottnauer, Kramer
en Rellstab 1' pnt.; 7-8 Pirc en Prins 1
punt 1 afg. partij; 9 Vlagsma 1 pnt.; 10
Klaeger 0 punt.
Hy is dan toch, zy het hier nog een beetje
schoorvoetend, gekomen, de oude Thialf.
Waar een week geleden nog werd ge
kermd om sneeuw, „geef ons alsjeblieft
sneeuw" in FrankrUk, Zwitserland. Oos-
tenryk kunnen ze nu nog net proestend
hun hoofd omhoogsteken en bibberen „ge
noeg genoeg
Hier doen we het nog binnenshuis, wat
wel zo comfortabel is. Het meisje, dat over
Eric heensprin&t, is de achttienjarige Haag
se kunstrijdster Nelly Maas, die gisteren op
de HOKIJ in Den Haag kampioene van
Nederland is geworden. De residentie trots,
want'dit was de eerste keer. dat een Haag
se het werd. De grote favoriete, Lidy Stop
pelman, was niet in vorm. 's Morgens en
's middags heeft ze nog gereden, maar
's avonds had ze koorts en kwam niet meer
op het ijs. Toen was de baan vrij voor Nelly
Maas. die geen moeilijkheid uit de weg ging
en de ene fantasiesprong in de andere liet
overgaan Ze bracht zoveel show in haar
werk, dat de jury haar de beste cijfers
moest geven. 2. Joan Haanappel, 3. Sjouke
Dijkstra, 4. Netty Delvoix, 5. Hetty May-
wald, 6. Lepi Edelfhan. Loeki Daudey en
Aad van Dam werden het kampioensdans
paar van Nederland, Rietje Beek en Leo
Visser waren de juniorkampioenen. Mr
Vliegen, de voorzitter van de K.N.S.B.,
heeft de prijzen uitgereikt.
GOED GELD OF KWAAD GELD
In een brochure „Goed'geld of kwaad
geld" heeft mr W. Wentholt, de reaul-
taten neergelegd van een atudie over maat
schappelijke verhoudingen ook in interna
tionaal verband. HU geeft enkele suggesties
„teneinde door aanpassing de overheidsuit
gaven te verlichten, waardoor belastingen
verlaagd kunnen worden en het bedryfsle-
ven zyn taak In vryheid kan vervullen". By
een bestendiging van het systeem van loon-
en prUsbeheersing vreest hy. dat de huidige
loonronde niet de laatste zal zUn. In het
herstel van een vrUe kapitaalmarkt ziet hU
een eerste vereiste om een structuursver
andering te bevorderen. „De ondernemer
herkrUge de vryheid zyn eigen bedryfspo-
litiek te voeren met de risico's daaraan ver
bonden". Het verwerven van vreemde va
luta's behoort z.l. niet langer afhankeiyk
te zyn van een vergunning van de Neder
landse Bank „die hierin de richtsnoeren
van de overheid volgt en zodoende het be-
dryfsleven leidt"
De door de overheid toegepaste conjunc-
tuurbeheersing heeft naar schrijvers mening
gefaald, en hij vreest, dat in 1954 gebruik
moet worden gemaakt van de credietfaci-
liteiten der Nederlandse Bank, hetgeen als
een daad van „open inflatie" zou moeten
worden bestempeld. De brochure vervolgt:
ondanks de daling der goederenprijzen op
de wereldmarkten wordt het leven
duurder. Blijken zal. dat de gulden
sterkere mate aan reële koopkracht zal
liezen dan nu reeds het geval is. Wordt de
huidige gang van zaken voortgezet, dan
moet gevreesd worden, dat de voorgestelde
belastingverlaging op de belastingplichtigen
verhaald zal worden in de vorm van voort
schrijdende verkapte inflatie. Het argument,
dat de belastingverlagingen mede dienen
als compensatie voor de huurverhoging,
kan volgens mr Wentholt niet anders be
schouwd worden dan „als Ven afleiding der
publieke aandacht van de hoogst ernstige
toestand die zich voordoet
Een hoopvol teken voor de toekomst acht
schrijver, „dat de regering nu blijkbaar be
gint in te zien tot welke voor ons land
fatale consequenties een politiek van ge
leide inflatie voert". Nodig acl)t hij een
besnoeiing van de overheidsuitgaven en een
ze". Yf aan
steeds bev
In nog»
al VOT-
verlaging o.a. van de omzetbelasting, waar
door loonronden zi. overbodig worden.
Voorts kan afschaffing van de vermogens
belasting overwogen worden om het sparen
te bevorderen.
Algehele verandering
Het gehele belastingstelsel heeft naar de
mening van mr Wentholt een verandering
nodig „ten einde het bedrijfsleven in staat
te 6tellen zich vrij te kunnen ontwikkelen
Hogere lonen in overeenstemming met
grotere arbeidsprestaties acht hij gewenst.
In de particuliere sector moet men kunnen
sparen resp. reserveren in guldens, die in
andere valuta's omwtsselbaar zijn, want
„de convertibiliteit van het geld is de
grootste waarborg voor sociale zekerheid".
Mr Wentholt acht het thans „een unieke
gelegenheid tot wijziging van het monetair
en economisch beleid, ten einde verdere in
flatie t'e voorkomen". Hij zet uiteen wat
z.i. nodig is voor afschaffing van „een tota
litair monetair dirigistisch 6telsel" en onder
streept de noodzaak van een vrij bedrijfs
leven, herstel van de concurrentie, het in
voeren van een glijdende loonschaal en
herstel van het recht om vreemde valuta
te bezitten.
Afschaffing van het deviezenregiem acht
schrijver nodig als vereiste voor sociale
zekerheid. „Nederland geve hierbU het voor
beeld. ten einde door bevordering van de
Europese integratie tevens de vrede te
dienen". Steeds meer wordt ingezien, dat
aan de centrale banken weer zelfstandige
bevoegdheid moet worden gegeven „in
iats van dat zij de politieke inzichten
ieten volgen van min of meer met auto
ritair gezag beklede regeringen".
De brochure vervolgt: Nederland her-
stelle het vrije kapitaalverkeer met de
hardë-Valuta-landen en late een liberali
satie van de dollarimport toe. Onze regering
beoge het handhaven, bevorderen en uit
breiden van onze overzeese belangen en
investeringen, vooral die in Indonesië, daar
mee tevens de Europese integratie bevor
derend. De brochure betreurt „dat in
Indonesië thans wanorde, bandeloosheid en
ontreddering heersen en acht het van vitaal
belang, dat onze investeringen aldaar, die
in de milllarden guldens lopen, behouden
blijven.
Ten slotte houdt mr Wentholt een plei
dooi voor herstel van de gouden standaard.
Wordt het betaalmiddel aan het goud ge
bonden en is het daarin omwisselbaar, dan
houdt dit vanzelf in, dat het dirigisme
plaats moet maken voor een vrije economie,
waaraan het intern bestel zich dient aan
ten, om toepassing van de gouden
standaard mogelijk te maken. Voor de maat
schappelijke en geestelijke vrijheid is de
erkenning van het individuele eigendoms
recht van deviezen, resp. uitelndeHJk her
stel van de gouden standaard een vereiste,
aldus mr Wentholt.
Wanneer u in Dijon komt, en u wilt
in de hoofdstad van één van Frankrijks
rijkste wijnprovincies, overnachten, denkt
u dan eens terug aan deze foto's, die de
weg wijzen naar het hotel, piet de wijn
kraan in de badkamers! In zes kamers van
dat hotel is de aanleg van de leiding en
kranen al gereed, in zeuen andere. *al men
weldra uan een dronk na het bad kunnen
genieten, boven het kleine houten wijn
pompje hangt een foto van een oude Franse
wijnproever, waarnaast in Frans, Engels en
Duits staat te lezen: „leder land op de
wereld heeft zijn rijkdommen. Bourgondii
heeft haar wijnen. U zult gedurende de ge
hele dag gelukkig zijn, wanneer u b(j het
ontwaken een glas wijn drinkt". Vooral bij
vacantiegangers en toeristen (links) is de
vraag naar de Bourgogne-kamers groot. De
gasten kunnen drinken zoveel zij willen
er wordt geen extra prijs voor gerekend
Rechts de wijnknecht Pierre GrilloJ con
troleert de „wijnbron", opgesteld in de
kelder van Hotel Terminus.
(Van onze correspondent te Washington)
Aanvankelijk heeft het velen verbaasd,
dat de Verenigde Staten op een moment
dat een definitieve regeling van geschillen
in het Verre Oosten nog allerminst is be
reikt twee divisies gingen terugtrekken
uit Korea. Bovendien hebben sommige
critici van de regering er hun twijfel over
uitgesproken of de „New Look" voor de
komende drie jaar (20 pet minder m
schappen en defensie-uitgaven verminderd
met een kwart), militair wel verantwoord
was. Thans echter begint het te Washington
duidelijk te worden, waarom de regering dit
alles heeft aangedurfd. Sedert kort heeft
de strijdmacht der Verenigde Staten de
kleinere atoombommen en de atoomartille-
Eén van Neerlands oudste actrices, Rika
Hopper, die op 24 October a s. 77 jaar wordt,
zal afscheid nemen van het toneel in de rol
van de keizerin-weduwe (de moeder van de
laatste tsaar) in „Anastasia" van Marcelle
Maurette, waarvan het jongste toneelgezel
schap van ons land. de toneelgroep „Thea
ter", gevestigd te Arnhem, op Vrijdagavond
22 dezer in de Amsterdamse Stadsschouw
burg de première geeft. Daarna zullen ln
tal van plaatsen, o.a. op 5 Februari a.s. te
Arnhem, afscbeidsvoorstellingen worden
gegeven.
Het Franse «tuk, dat in 1934 onder Rus
sische emigranten te Berlijn speelt, wordt
geregisseerd door Jan Teulings, die ook de
vertaling verzorgde. Caro van Eyck speelt
de rol van Anastasia en de beide prins-
rollen worden vertolkt door Johan Schmltz
eq Lo van Hensbergen.
Voor de afscheidstournée van mevrouw
Hopper is een erecomlté. een aanbevelings
comité en een werkcomité samengesteld. De
echtgenote van Amsterdams burgemeester,
mevrouw mr A. W. Ch. d'Ailly—Fritz, is
ere-presidente.
De proloog tot de toneelcarrière van Rika
Hopper, die in 1877 te Assen werd geboren,
begon toen zij als elfjarig meisje in 1089 in
een matrozenpakje voor een wethouder van
onderwijs een liedje over een kip zong. Dit
maakte zo'n indruk op deze stadsbestuurder,
dat Rika op zijn aanraden nog datzelfde jaar
naar de Toneelschool ging. Vijf jaar later
nam Julia Cuypers haar het eindexamen af.
Rika Hopper ontving behalve het einddiplo
ma een tweede prijs voor treur- en blijspel.
Bij het Grand Théfitre van Jozef van Lier
maakte zij in 1896 haar debuut. Als 19-
jarigeowerd zy geëngageerd door „Het Ne-
derlanasch Tooneel", waarvan o.m. de grote
Louis Bouwmeester en Theo Mann—Bouw
meester deel uitmaakten. In 1901 ging het
gezelschap naar Parijs en /itond Rika Hop-
'per als Jessica in „De Koopman van Ve
netië" op de planken van het Théfttre
Fransais.
Twee jaar latei- oogstte zij lauweren als
Katusayjia Maslova in „Opstanding" van
Tolstoi In 1917 speelde zij Badeloch in de
Gy'sbreght. Albert van Delsum was toen de
heer Van Aemstel. In het laatste jaar van
de eerste wereldoorlog trok zij met Greetje
Lobo en-" haar man langs de forten om de
militairen met voordrachten en één-acters
hun verveling te doen vergeten. Een jaar
later maakte Rika Hopper haar entrée by
het jonge gezelschap van Herman Heyer-
mans in „Vorstenschool". Zij speelde o.m.
Rita in „Allerzielen" en Jo in „Hoop ven
Zegen".
Acht jaar later, in 1927, werd zU direc
trice van haar eigen schouwburg aan de
Plantage Middenlaan te Amsterdam (tegen
woordig een bioscoop), die haar echtgenoot
Jac. van Hoven had gesticht. Zij opende met
„Het leven grijpt" van de Noor Knut Ham
sun. Als gast-regisseur had zij hiervoor de
acteur en regisseur Peter Sjarof geënga
geerd. Het was ook onder diens regie, dat
zij in 1947 bij „Comedia" in „Het glazen pa
leis" haar gouden "toneeljubileum vierde. 1
rie ter beschikking. Over een eventueel ge
bruik van deze strydmiddelen heeft de
president altijd nog zeggenschap. Zijn spe
ciale toestemming is daartoe vereist. De hui
dige militaire politiek schijnt er echter op
gebaseerd, om bij een serieuze agressie,
ook al is die slechts van plaatseiyke aard
te reageren met de nieuwe atoomwapenen.
Deze nieuwe wapenen zouden dan gebruikt
worden tegen militaire doelen.
Het bezit nu van deze nieuwe wapenen en
de rol. die men hun eventueel heeft toe
gedacht, maken het voor Amerika mogelijk
om het aantal manschappen vrij drastisch
te beperken. In regeringskringen neemt r
aan, dat het Congres een dergelijke verkla
ring voor de reductie in manschappen zal
kunnen aanvaarden. De financiële bezuini
ging, die hierdoor mogelijk wordt, is niet
gering en komt de regering zeer te stade.
Wel gaan er stemmen op, die de waar
schuwing doen horen, dat men door het
gebruik van atoomwapenen een grote
oorlog naderby zou brengen en dat het
moeiiyk zal zijn militaire doelen te onder-
Icheiden van civiele.
Geheel ongelijk hebben deze critici zeker
niet. Maar de geschiedenis is in het stadium
aangeland, waarin atoomwapenen gaan be
horen tot de „gebruikelijke" strijdmiddelen,
en in zulk een stadium zo heeft de his
torie geleerd worden nieuwe wapenen
ook doorgaans gebruikt wanneer de nood
aan de man komt.
tiet drama in het slop van Klein
Het Hoog Militair Gerechtshof te 's-Gra-
venhage heeft gisteren de 29-jarige
oud-verzetstrijder L. W. R. B. vrijgespro
ken. De advocaat-fiscaal had eveneens vrU-
spraak gerequlreerd.
B. had op 10 Januari 1945 in het elop van
Willem Klein bij het Westeinde ln Den
Haag tezamen met vier andere verzetstrij
ders een inval gepleegd om geld en levens
middelen te verkrijgen, die dringend nodig
waren voor de verzorging van onderduikers.
Hierbij werd een zekere T. zodanig door
een schot gewond dat hij later overleed.
Het Hof vond wel bewezen dat B. het hem
(en laste gelegde had gepleegd, maar achtte
dit niet strafbaar.
De krijgsraad te velde had B. op 11 No
vember 1.1. conform de eis veroordeeld tot
6 maanden voorwaardelijk met een proeftijd
van één jaar.
De Deense piloten, radiotelegrafisten en
boordwerktuigkundigen van de Scandina
vian Airlines System hebben hun contrac
ten, die tot Maart a.s. van kracht waren,
opgezegd, zy zijn ontevreden over de ge
dragslijn, die de directie van de S.A.S. volgt
by de benoeming van nieuw personeel. De
Deense bemanningsleden van de S.A.S. zijn
van mening, dat bij benoemingen
Zweden te veel domineren, waardoor de
verhouding, wat de personeelsbezetting be
treft, wordt verstoord. Volgens de onte
vreden Deense bemanningsleden zou bij de
oprichting van de S.A.S. zijnkbvereengeko-
men, dat het vliegend personeel naar ver
houding zou worden gerequireerd ui
Zweden, Noren en Denen. De Denen voelen
zich met name gegriefd, omdat de beman
ningen van de DC-6-toestellen voornameiyk
worden gevormd door Zweden, die daardoor
hogere inkomsten genieten, aldus Politiken.
Rijksspijkerzaak voor hel
Hoog Militair Gerechtghof
De langzamerhand berucht geworden zaak
van de „verduisterde Rijksspijker" werd
Maandag behandeld voor het Hoog Militair
Gerechtshof te 's-Gravenhage. De kapitein
v. d. IJ. uit Ede was ten laste gelegd, dat
hy met planken van het RUk een vliering
in zijn woning had laten vervaardigen, een
trap naar de vliering had laten maken door
een sergeant-timmerman en een stoel had
laten timmeren, waarvoor RUkshout was
gebruikt.
De advocaat-fiscaal, mr Zaayer, requi-
reerde bevestiging van het vonnis van de
Krijgsraad, die de kapitein had veroordeeld
tot een maand gevangenisstraf voorwaard.-
lijk met een proeftijd van twee jaar en tot
een onvoorwaardelijke geldboete van f 100
subs. 50 dagen hechtenis. „Het gaat hier
niet om plank of spUker, aldus mr Zaayer,
maar om de onduldbare knoeierijen". Het
Hof zal over drie weken arrest wijzen
8 Het scheepvaartverkeer tussen Bontebrug
en de uitmonding van het oude Winschoter-
diep in het Van Starkenborghkanaal bij de
Gideon wordt definitief afgesloten door het
leggen van een dam even ten Noorden van
het Prov. Electriciteitsbedrijf.
(Advertentie)
Elk tablet Chefarine „4" bavat 4 ge-
neesmiddelen, die in da gehele wereld
beroemd zijn geworden en millioenen
mensen al baat brachtaa. m r>
TEGEN PIJNEN EN GRIEP 20 I AlLETTENé f o 25
Financiële kringen te Londen hebben ver
klaard, dat de ministers van financiën van
de negen landen van het Britse Gemenebest
tijdens hun Vrijdag a.s. te Sydney begin
nende conferentie het in 1952 te Londen op
gestelde economische plan aan een nader
onderzoek zullen onderwerpen. Dit plan,
waarvan de bijzonderheden nog steeds ge
heim zijn, heeft ten doel de productie van
het Gemenebest en het imperium te vergro
ten en de handel van de „vrije wereld" uit
te breiden. Het plan is reeds met de Ame
rikaanse regering besproken, evenals met
de landen van de Organisatie voor Europe
se Economische Samenwerking. Het houdt
de voorstellen in van het eterlinggebied be
treffende het vrijmaken van de wereldhan
del. de invoering van een multi-lateraal be-
tallngsstelsel en het gemakkelijker inwis
selbaar maken van de valuta.
Het Gemenebest is van mening, dat me
dewerking van de Verenigde Staten en
West-Europa van essentieel belang is voor
het geleidelijk bereiken van deze doelstel
lingen op lange termijn. Een doeltreffend
stelsel van multilaterale betalingen wordt
een belangrijk onderdeel geacht van een
eventueel herstel van de inwisselbaarheid
van het pond sterling, maar dit kan volgens
het Gemenebest slechts in opeenvolgende
stadia bereikt worden.
De „Sunday Times" schrijft in een be
richt uit Washington, dat degenen, die de
Amerikaanse economische politiek moeten
vaststellen, thans van mening zijn, dat het
plan voor het Gemenebest inzake vrijere
handel en inwisselbaarheid door de gebeur
tenissen is achterhaald. Dit is volgens de
deskundigen geschied doordat in de eerste
plaats de inwisselbaarheid voor lopende re
keningen in het afgelopen jaar grotere vor
deringen heeft gemaakt dan men verwacht
had en in de tweede plaats doordat de eco
nomie van Amerika een onzekere periode
van herziening tegemoet gaat en Washing
ton de Europese regeringen geadviseerd
heeft voor het ogenblik geen onnodige risi
co's te nemen met betrekking tot de inwis
selbaarheid.
De reserves van het sterlinggebied, die in
1951 snel wegslonken, nemen thans pestadig
toe. In November groeiden zij met 41 mil
lioen dollar aan tot 2.561 millioen dollar.
Een jaar tevoren waren zij 1.895 millioen
dollar groot.
(Van een onzer redacteuren.)
„Veel heil en regen". D&t is de
wens, waarmee men elkaar in deze
dagen in Rotterdamse haven- en
scheepvaartkringen tegemoet is ge
treden. De langdurige lage en.jQpg
steeds lager wordende waterstan
den beginnen in toenemande mate
zorg te baren, vooral nu ook nOgMe
vorst is ingevallen. De moeilijkhe
den blijven al lang niet meer be
perkt tot de Rijnvaart. Ook de
haven ondervindt hoe langer hoe
meer schade van de lage waterstand
En het einde van deze langdurig» periode
van laag water is nog altyd niet in zicht.
Even heeft er in de tweede hejft van. De
cember hoop bestaan op verhetering, toen
er nogal wat regen en sneeuw viel, maar
het winterse weer van de lalbtste dagen
heeft de situatie nog slechtsr gemaakt.
Dinsdag werd op vele punten een water
stand gemeten, lager dan tot dusver fep deze
periode is vóórgekomen.
In Caub. altijd de graadmetar voor de
vaarmogelijkheden, werd Diftsda-g een va'
van 7 cm. vastgesteld, waardewr Caub met
0,56 m. in het lijstje der waterstanden voor
komt. Dat betekent, dat de vaarmogelijkhe
den tot een minimum zijn gedaald. Vaak
immers wordt in contracten de clausule op
genomen van een automatische ïhnulering
indien de waterstand te Caub beneden
0,60 m. daalt.
Een oude schipperswaarheid wil, dat er
bij laag water geen vorst komt, maar de
metereologen geven dienaangaande op dit
ogenblik minder zekerheid. En vorst op dit
ogenblik betekent niet alleen een nog ver
dere daling van de waterstand, maar ook
een snellere ijsvorming op de Rijn. De hier
in opgesloten onzekerheid maakt thans het
afgeven van noteringen «n dus ook het af
sluiten van contracten buitengewoon moei
iyk.
Reeds geruime tijd is het zo, dat alleen
datgene over de Rijn wordt verscheept, wat
dringend op de plaats van bestemming be
nodigd is Alle overige goederen worden
opgeslagen en Rotterdam en Dordrecht lig
gen dan ook vol met goederen, erts vooral,
met de verscheping waarvan wordt ge
wacht op betere waterstanden.
Donderdag 21 Januari aal voor het Am
sterdams gerechtshot in hoger beroep de
zaak dienen tegen ds belde leiders van de
Nationaal-Europese Sociale Beweging. Paul
van Tienen uit Amsterdam en mr J. A.
Wolthuis uit Groningen. Naar bekend moe
ten sU zich verantwoorden wegens hun
deelneming aan de N.E.S.B., die door de
rechtbank in eerste instantie ala verboden
vereniging Is aangemerkt.
Op grond van het tydens de oorlog door
de Nederlandse regering in Londen geno
men besluit „ontbinding ïandsverraderljjke
organisaties" legde de rechtbank de beide
leiders in October 2 maanden gevangenis
straf, op met «ftrek van do- preventieve
hechtenis. Zij waren op 22 Augustus gear
resteerd en werden in afwachting van de
behandeling van hun zaak in hogor beroep,
dat zij hebben aangetekend, In October, na
de uitspraak van de rechtbank, in voorlo
pige vrijheid gesteld.
Midden October gaf de leiding der
N.E.S.B. een eommuniqué uit. waarin ver
meld werd, dat alle lidmaatschappen van
Nederlanders of ln Nederland wonende per
sonen tot nadere aankondiging werden op
geheven en dat de partij haar activiteiten
staakte, totdat in hoogste instantèa zal zijn
beslist of zij al dan niet een verboden ver
eniging is.
Maar ook voor vervoeren, die geen uitstel
kunnen verdragen. mUdt men meer dan eens
de RUn, omdat de vrachten in verband met
de toeslagen voor laag water te hoog wor
den. Het is vooral hierdoor dat ook de Rot
terdamse haven schade Rjdt. Want in som
mige gevallen gaan dergelUke transporten
thans via Emden, Bremen of Hamburg. Ook
by voorbeeld transporten, bestemd voor
Zuid-Duitsiand.
Hier zien wij de werking van de speciale
haventarieven van de Duitse spoorwegen
in volle omvang werken. De door de lage
waterstand hoog geworden Rijnvrachten
komen in een andere concurrentieverhou
ding te staan tot, al blijft vervoer over de
Duitse havens toch nog wel duurder, de
lage spoorvrachten, die alleen voor de duit-
se zeehavens gelden. Vooral ook geldt deze
moeilijkheid voor stukgoed. De lage spoor
vrachten en de inclusief laag water toesla
gen en hoge conventievrachten leiden er
toe, dat bij voorbeeld partijen van minder
dan 30 ton meer en meer buiten het bereik
an de Rijnvaart zij-n komen te liggen.
Zo ontstaat de figuur, dat het ondanks de
lage waterstand stil is ln de haven van
Rotterdam. Emden, Bremen en Hamburg,
alsmede de Duitse spoorwegen indien al
thans de vrachten niet verliesgevend zijn
zijn de grote profiteurs van deze lage wa
terstand. En wat het Zwitserse vervoer
betreft ook Antwerpen, want Antwerpen-
Bazel per spoor is goedkoper dan Rotterdam
-Bazel per spoor.
Daarbij komt dan nog, dat de concurren
tiepositie van Rotterdam er ln enkele an
dere opzichten niet beter op wordt. Het
nieuwe NOES-tarief bij voorbeeld is toch
wel van dien aard, dat het Oostenrijkse ver-
yoer gevaar loopt grotendeels aan de Neder
landse havens voorbij te zullen gaan. En
de süykeraanvoeren voor Duitsland gaan nog
slechts in uitzonderingsgevallen via Rot
terdam.
Rotterdam heeft dus de Rijn hard nodig
om zijn sterke positie als haven te kunnen
behouden. In deze langdurige periode van
lage waterstand wordt nog eens extra dui
delijk. hoezeer de Rijnvaart een essentieel
bestanddeel vormt van de havenoutillage
van Rotterdam. In dit licht bezien is het
feit, dat er ondanks die lage waterstand
geen gebrek is aan Rijnschepen, een teken,
dat niet mag worden misverstaan. Er blijkt
immers uit, dat men andere mogelijkheden
zoekt. Voor een deel bestaan die uit opslag,
maar voor een ander deel gaat het daarbij
tevens om andere wegen.
De burgemeester van Haarlem, mr P. O.
F. M. Cremere, en de voorzitter van de
Kamer van Koophandel in dit district, de
heer Ch. E. Visser, zullen zich Vrijdag
naar Brussel begeven om aldaar met de
directie van de Sabena besprekingen te
voeren over de mogelijkheid de thana be
staande helicopterverbinding met Rotter
dam uit te breiden naar Haarlem.
Staking in Britse industrie is
voorlopig van de haan
De leiders der drie millioen arbeiders ln
de Britse scheepsbouw- en machtnebouw-
industrie hebben besloten hun langzaam-
aan-staking, die achttien Januari zou be
ginnen. uit te stellen, totdat commissies
van onderzoek, in te stellen door de rege
ring. verslag zullen hebben uitgebracht
over de eisen tot loonsverhoging, die door
de arbeiders zijn gesteld.
