Tienduizenden Ba-Kiga negers op trek naar n land vol belorten ALDEBURGH In 1951 verloren 1134 mensen door het verkeer het leven Pro en contra turboprop bij zeer hoge snelheden SCHEEPSTIJDINGEN ,SrL,n,.r.n VISSERSDORP AAN DE NOORDZEE Oudsten en jongsten onder de voetgangers ook nu het kwetsbaarst gebleken Ongevallen met dodelijke afloop onderzocht Afrika gaat goud opdiepen Turboprop beter dan straalmotor, bypass weer beter dan turboprop Kiel gelegd van coaster voor West-Indië Strijd om de macht over New York Central Railway De functie van de Vemen is veranderd Voorbereiding Eens per jaar brandpunt van muziekleven! Nederlands koor oogstte succes Benjamin Britten Kippen keuren de grond op bruikbaarheid D' DERDE BLAD - PAGINA 2 ZATERDAG 27 FEBRUARI 1954 In de onlangs verschenen statistiek van de verkeersongevallen over 1991. samenge steld door het Centraal Bureau voor de Sta tistiek. zijn naast de gebruikelijke cijfer reeksen opgenomen de resultaten van een apeciaal onderzoek naar de aard der ver keersongevallen met dodelijke afloop. In deze analyse, welke aansluit bij een soort gelijk onderzoek over 1950 is getracht tot «en nauwkeuriger waarnemen van het on- gevalsgebeuren te komen. In totaal werden by verkeersongevallen In 1BS1 1134 (1950 1021) personen gedood. Het grootst was het aantal slachtoffers on der de voetgangers. n.l. 376 (1950 356). Hieronder bevonden sich 122 (1950 134) kin deren jonger dan 6 jaar en 91 (1950 M) personen van 65 jaar en ouder. Houdt men rekening met de leeftijdsopbouw der Neder landse bevolking, dan blijkt de kwetsbaar heid van dese groepen nog duidelijker. Per 100.000 inwoners werden van de 65 jaar en ouderen over de jaren 1950 en 1951 n.l. ge middeld ca 11 personen per jaar gedood: van de kinderen beneden de 6 jaar ca 9 en van de minst gfctroffen groep, die van 1549 Jaar. ca 1. Voetgangers en fietsers In 1951 werden 55 voetgangers gedood, doordat zij plotseling van achter een ver voermiddel of een ander voorwerp de rij weg overstaken. 20 in hoofdzaak jeugdige personen werden het slachtoffer van het klimmen op. of zich vasthouden aan ver voermiddelen: 21 personen werden aange reden door achteruitrijdende auto's; 26 per sonen. die op de rijweg liepen vrijwel allen aan de rechterzijde en bij duisternis werden door passerende voervoermiddelen overreden. Onder de wielrijders vielen in 1951 348 (1950 332) slachtoffers, waaronder 89 (1950 75) personen van 65 jaar en ouder. Een raming leert dat het gemiddeld aantal do* den voor laatstgenoemde categorie meer dan tienmaal zo groot was als voor de minst kwetsbare groep, die van 2549. Van het totaal aantal slachtoffers onder de wielrij ders (348) overleden er 293 na aanrijding door motorrijtuigen waarvan 88 bij krui send 124 bij inhalend en 81 bij tegemoetko mend verkeer. Het meest catastrofaal blijkt dus het inhalend verkeer te zijn. Men heeft vastgesteld dat hierbij de vrachtauto het meest was betrokken; bij het kruisend ver keer daarentegen de personenauto. Een verdergaande analyse leerde, dat de oudere wielrijders overwegend werden ge troffen door personenauto's bij het over steken (kruisend of afslaand voor het ach teropkomend of tegemoetkomend verkeer), de jongeren daarentegen bij het rechtuit rijden door inhalende of tegemoetkomende vrachtauto's. Ter verklaring van deze uit eenlopende aard der verkeersongevallen wordt wat de oudere personen betreft, de aandacht gevestigd op het minder snel over zien van de verkeerssituatie, het minder di rect reageren en het minder juist taxeren van afstand en snelheid van de naderende auto's; vpor de jongere wielrijders op het feit dat deze door hun grotere snelheid en als gevolg daarvan veelvuldiger pas seren van andere wielrijders meer van de rechterzijde van hun rijbaan afwijken. Het aantal overleden slachtoffers onder de bromfietsers verdubbelde van 1950 op 1951 (resp. 37 en 74). Bij het beoordelen van deze cijfers dient men echter rekening te houden met de sterke stijging van het aan tal bromfietsers. Van deze slachtoffers vie len er in 1951 61 bij botsingen met motorisch verkeer waarvan 31 bij kruisend 18 bij In halend en 12 bij tegemoetkomend verkeer. Het meest fataal (dit In tegenstelling tot de wielrijders) blijkt hier dus het kruisend verkeer te zijn. Onder de motorrijders vielen In 1951 154 slachtoffers (1950 113). waarvan er 68 ge dood werden na aanrijdingen met rijdende motorrijtuigen. Groter was dus het aantal overledenen bij de overige ongevallen Zo verloren 30 motorrijders het leven bij aan rijdingen met vaste voorwerpen (bomen, enz.); 21 bij eenzijdige ongevallen (slippen, enz.); 12 bij botsingen met stilstaande ver voermiddelen: 6 bij aanrijdingen van voet gangers en eveneens 6 bij botsingen met wielrijders. Opmerkelijk ?ijn eveneens de cijfers voor de slachtoffers onder de bestuurders en in zittenden van personenauto's Voor 1951 be droegen deze in totaal 100 (t.w. 50 bestuur ders en 50 inzittenden) Hiervan werden er 36 gedood bij botsingen met andere rijdende motorrijtuigen (waaronder 22 bij tegemoet komend verkeer). Het accent viel dus ook hier op de overige ongevallen. Zo eisten botsingen met stilstaande vervoermiddelen en vaste voorwerpen het leven van 35 per sonen; eenzijdige ongevallen van 21; de trejn maakte 7 slachtoffers. Van de 50 doden onder de bestuurders en inzittenden van vrachtauto's (23 chauffeurs en 27 Inzittenden) werden er 11 gedood bij botsingen met andere rijdende auto's 9 bij aanrijdingen met stilstaande vervoermidde len; 22 bij eenzijdige ongevallen; de trein eiste 6 en de tram 2 mensenlevens. JOHANNESBURG, Februari DROEVEN, welke op het ogenblik ln Zuid- Afrika worden genomen, sullen wellieht lelden tot een beiangryke nieuwe ontwik keling van de goudwinning In Witwatera- rand. De proeven beogen een eind te ma ken aan de uitbarstingen onder hoge druk, welke op grote diepte voor komen tenge volge waarvan tot nu toe de werksaamhe- den in de Kroonmynen moesten worden beperkt tot een diepte van 36N meter, dea- ondanks waren ze toch nog de diepste mij nen ter wereld. 81a«en de proeven, dan sal het mogelijk worden de mijnen tot een diep te van 46M meter te ontginnen. De proeven worden genomen in de afde ling voor Mechanioch Onderzoek van de Raad voor Wetenschappelijke en Industriële Onderzoek. Het is bekend, dat in tenminste drie schachten onder Johannesburg het goudgehalte geleidelijk toeneemt tot een diepte van 4000 meter. Een groep mijnbouwers heeft geld In dit onderzoek gestoken. De deskundigen van deze groep, die samenwerken met bovenge noemde Raad. hebben ontdekt, dat uitbars tingen onder druk op grote diepte in alle richtingen kunnen voor komen, maar dat ze vaak heviger worden naarmate men dieper komt. Op groter diepte dan 2800 meter zijn er gemiddeld vijftien van die uitbarstingen per maand, waardoor maan delijks verliezen van ƒ70.000 a 100.000 worden geleden. Afgezien van de Kroonmljnen zijn de diepste mijnen, welke men bij Witwaters- rand vindt, de Robinson Diepte (3.040 me ter). de Stad Diepte (3000 meter) en de E.R.P.M (3.140 meter). In vele andere mij nen echter is men tot veel groter diepte gegaan. De schade, welke men daar echter leed. tengevolge van uitbarstingen, was zo groot, dat de goudwinning er niet meer economisch was. Daarom worden ze niet meer geëxploiteerd, hoewel ze nog grote hoeveelheden goud bevatten. Tielse fruitveiling Velling van Vrijdag 26 Februari. Appelen: Bellefleur Brab 26—34, 9—1i». Idem Engelse 36—50. 12—17 Bramley Seedling 10—23; Bosappel 0—15: Goudrelnetten 4S—«3. 3452, IS —44: Holgaten 14—10, 10—13; Jonathan 40-02, 10—45: Kaneelzuur 30—30. 10—10; Keuleman rode 35—44. 10—24; Keuleman witte 20—34, S— 22; Klumpkes Eijsdener 3446 13—27; Koninga. rood 3343 0—23; Lunterse Pippeling 15—25; Lemoen 34—40. 10—30; Lombards Calville 40— -04. 17—22; Notaris 32—42, 0—24; Pomme Rosa 30—47. 13—34; Sterappel 11—13; Benderzoet OS- SI, 15—20: Campagnezoet 10—27; Dijkmanszoet 37—40, 19—35; Armgaard 17—30; Hulsman 10—25; Jasappel 30—43. 11—21; Rijnzoet 27-33, 10-27; Zuurkroet per 100 kg 300. Peren: Comtesse de Pari» 4357, 15—20; Con ference 50—02, 7—24; Zwljndrechtse wijnpeer 50—55; Brederode 3841, 22—Sa; Gieser Wilde man 35-50. 20—27; Wlnterjan 30-30, 20-30; IJsbouten 30—34. 10—20, alles in cents per kg. tenzij anders vermeld. Snelheden van meer dan 1200 km per uur met vliegtuigen, die zijn uitgerust met schroefturbine-motoren, zouden in de toe komst mogelijk zijn, aldus voorspelde on langs de directeur van de Hamilton Stan dard Luchtschroevenfabrlek, mr Erie Mar tin. Hij zei, dat de z.g. Turbo-Hydromatic- schroeven. die zijn fabriek nu maakt voor de T-34 schroefturbines, welke worden in gebouwd in militaire Super Constellations, voor elk vliegtuig met schroef turbine, dat in de naaste toekomst zal worden gebouwd, kunnen worden gebruikt. De turboprop, aldus mr Martin, is nu reeds in vele op zichten economische dan de straalmotor en de verbeteringen, die men in de toekomst nog zal aanbrengen, zullen de superieuri- teit van de schroefturbine nog vergroten. Erie Martin's mening De voordelen, die de turboprop heeft bo ven de zuigermotor, waarmee nu nog alle Amerikaanse verkeersvliegtuigen zijn uit gerust, zijn o.a. veel minder lawaai, een kortere start, een 6teilere stijgvlucht en een veel eenvoudiger methode om de schroef bladen bij de landing 'in ..omgekeerde opoed" te plaatsen. Mr Martin zei, dat cp de Amerikaanse binnenlandse luchtlijnen de turboprop bij dezelfde kruissnelheid tien procent economische zou zijn; op de trans atlantische route zelfs dertig procent. Hij beweerde, dat een verkeersvliegtuig met 75 zitplaatsen, uitgerust met schroef turbines van 8300 pk, dat van Parijs naar New York vliegt, de volgende voordelen zou hebben boven een vliegtuig met straalmotoren van 4300 kg.: hogere kruis en bloksnelheid; bijna een' derde lichter in de start en een vijfde lichter in de landing; kleiner vleugeloppervlak en lagere bedrijfs kosten. Van Engelse zijde is naar aanleiding van de uitlatingen van mr Martin opgemerkt, dat de z.g. bypass-straalmotor, die op het ogenblik wordt ontwikkeld, belangrijk guns tiger resultaten zou opleveren dan de tot nu toe gebouwde typen straalmotor. Deze motor zal daarom, wat betreft brandstof 0 Ernst Thommen, de voorzitter van de Zwit serse Voetbalbond, heeft verklaard, dat de or ganisatie van de wereldkampioenschappen voetbal, welke van 16 Juni tot 5 Juli ln Zwit- sedland worden gehouden. 1.6 millloen Zwit serse francs zal kosten. Met 17 stemmen voor en 1 tegen heeft de gemeenteraad van Assen gisteravond besloten tot verbetering van een groot gedeelte van het T.T.-clrcult. waarmede een bedrag van onge veer 300 000 gemoeid la. verbruik en bedrijfseconomie, een geduchte concurrent voor de schroefturbine kunnen worden, terwijl hij bovendien nog het voor deel heeft dat hij een veel grotere snelheid mogelijk maakt. Een en ander bewijst eens te meer, dat op het gebied van vliegtuig krachtbronnen het laatste woord nog bij lange na niet gesproken is. Bij de N.V. Scheepswerven Gebr. Diepen te Waterhuizen is Donderdagmiddag de kiel gelegd van een kustvaartuig bestemd voor West-Indië. Bij de plechtigheid waren onder meer aanwezig de Landminister van Eco nomische Zaken van de Nederlandse An tillen Z. E. Kamer. Voorts ir C. van Molenburgh, Inspecteur Generaal v. d. Scheepvaart, verder de heren E. Smit Fzn en Ir Van Bruggen namens de Nederlandse Scheepvaart Inspectie, de heer P. Kuyk van de K.N.S.M., de heer Zur- mühlen van Lloyds Register of Shipping, en enkele andere autoriteiten op het gebied van Scheepswerf en Scheepsbouw. De werf slaagde er in Mei van het vorige jaar in deze belangrijke opdracht uit een sterke internationale inschrijving te be machtigen. Het schip krijgt een grootte van 500 ton d. w. Het zal onder meer worden uitgerust met passagiers-accommodatie en een koel- ruim, terwijl als hoofdmotor een Werkspoor zal worden opgesteld voor het halen van een snelheid van 12 mijl. Twee ollemlilioimalrs uit Texas, vrienden van Robert Young, die In een strijd om de macht over de New York Central Railway is gewikkeld, hebben 800.000 aandelen met een totale waarde van 20 millioen dollar in de maatschappij gekocht. Young beschikt thans over 17'/» van de aandelen in de maatschap pij, die op één na de grootste spoorweg maatschappij in de Verenigde Staten is. Volgens financiële kringen verwerft men normaal reeds met een belang van 12* de zeggenschap over een maatschappij. Er is echter een verbitterde strijd om de stem men van de ongeveer 40.000 houders der in totaal 6 447.100 aandelen in de maatschappij te verwachten. Jaarverslag 1953 „Blaufries" Het veembedrijf ln zijn oude vorm onder vindt ln toenemende mate de invloed van ril wijzigingen die zich in de atructuur van ril Nederlandse handel voltrekken.. Hicrdn°: blijkt in „steeds mindere mate behoefte te he staan aan pakhuizen als stapelplaatsen ln het goederenverkeer Ook de functie die de vemen van oudsher vervullen als „werker voor da handel'' vermindert daarmede in belanarlik held. Dit wordt geconstateerd ln het laju-v.r slag over 1953 van de N V. Blaauwhoedenveem Vrlesseveem. Verdere aanpassing aan de iieh wijzigende omstandigheden wordt met rede lijk succes" nagestreefd. De mogelijkheden" die daartoe ln tiet bedrijf aanwezig ztin ven vertrouwen in de ontwikkeling Het financiële resultaat kon op het peil der laatste jaren worden gehandhaafd, dank zij de od brengsten uit de deelnemingen. Na Interestbetaling van 179.232 <v t 139 266) en afschrijvingen ad j 510.002 <v i 537.057). resteert een saldo-winst van bit au (v J. 703 703) Zoals bekend, wordt een on- veranderd dividend van 4"» voorgesteld Het vrieshuis „Merwehaven te Rotterdam werd voltooid. Bij de herbouw van het vries- huis „Amerika" te Amsterdam kon het met de aannemer overeengekomen bouwtemnn niet geheel worden bereikt VEREENIGDE NEDERLAND8CHE KLEERMAKERIJEN In de aandeelhoudersvergadering van da N.V. Vereenigde Nederlandsche Kleermake rijen te 'a-Gravenhage werden de voorgt- stelde statutenwijzigingen, met Inoï&t. neming van de amt dementen in de vori» vergadering door directie en commuiarla. oen. respectievelijk aandeelhouders voorga- steld, met algemene «temmen aangenomen Hierdoor is statutair vastgesteld dat het primair dividend op beide aoorten aandelen wederom op 6'/» u gebracht. Markten te Leeuwarden Veemarkt. Op de markt te Leeuwarden wer- den Vrijdag aangevoerd 4165 atuks vee; 40 ette ren 2.352.64 per kg «lichtgewicht; 200 vette koelen, le kwaliteit ƒ3.55— g.u. 2e kwal. 2.45—2.54. 3e kwal ƒ2.0^-ƒ3.44 1313 melk- en kalfkoelen 700— 1025; 175 pinken en graskalveren, pinken 340— Ml graakalveren 190-470; 1621 nuchtere kal veren 80—42; 208 vette en weideschapen en lammeren, vette en wetde&chapen 79- 115 lammeren 45—05; 203 vette varken» oude varkens 160—1 70; vette biggen 1 li -ƒ1.00. zouters 1 7«l nim biggen tn lopers, bjggen 40—f 60 lopers 61-100: 11 bokken en geiten geen notering. 76 paarden 450—900. Kaasmarkt. Commissienotering: Oouda vol. vet 1.961.97: Edammer 40 plus ƒ179- j 1.10; Broodkaas 40 plus t 80- f i 81 Stem ming: flauw. Kaasnotering van kaashandelaren en expor teurs Gouda volvet 1.93—i 95. Edammci 40 plus 1 79— 1.81: Broodkaas 40 plus 1.91 1.81. Stemming, flauw Aardappelbeurs. Borgers 15 00— ƒ17.00 Bintjes 35 opwaarts 13.00-7 14 00 Rode Star 18.00—20.00; Alpha's ^5 opwaarts U.99- 12.00; Alpha 4". opwaarts 14 50 Stemming: door gering aanbod hogere prijzen. Scheepvaartbeweging Binnenlandse havens 26 FEBR Holder**»», EngGoole- ■tg J.k. Scheuer: Mstropole. Ned. Par. klei Rietl HSM llo». Ned Jtalië stg Lev k VCK. Dido, Ned Kopenhagen stg Lev.k VCK: Bom- ma, Noor Veteen stg. Coenh.. VCK; VERTROKKEN 36 FEBR; .Eltea Antwerpen, ledig Spaarnestroom. Rot terdam. ledig: Bullfinch. Rotterdam, ledig: Texelstroom Liverpool, »tc 26 FEBR Wiroi. Rotterdam, stg.: HA KLINGEN VERTR, 25 FEBR. Armla. hout. Neu»; 8t. Jeseph. steen. Neus: Rival rogge Zoebrugge. UIIU, ula L.UUUC11. Kift mauill* t/wi- dracht Black Toros. Fr Antwerpen, •tg Niev. Goudr Lekh THB; Bury. Eng.. Hull stg Veren. Humber Park haven: Jsba, Ned. Londen stg. North Sea Una Rljnh. OZ; Bornheim. Dt» Libreville, hout Oudkerk. Waal haven F.S.Meuse. Ned.. Stockholm. mli' lLfiillAr P,rl,h Tvrn Na/1 gen. Eng Londen stg VAM Mer- weh. KV: Bleklage. Leen Laudana. stg. Kersten Hunlk Merweh. CS Rose Marie. Ned. Kopenhagen, stg Schellen. Merweh. KV; Llvoo. J 81.. Hull, Worms Waalh. C S Lucy Eii- berger. Dts Takoradl James Smith. Merweh - Atlantic Prince. Lib Punts Cardon. olie. Furnesa. Pernis boei C: Zeeland. Ned Fulham. Compt. Rho ne n Spoorhaven 26 FEBR Nottingham Ned Goole. kolen SSM Merweh.: Annellese Gleue. Dts. Caitagèna. stg.. Euro- vracht. 2e Kat h OZ Ollvlan Coast. Ens Newcastle, stg. Burger IJseih Glengarry. Eng. Antwerpen, stg Mever. Merweh C S Kwiek. Ned Boston ledig Wagenborg Parkkade, Charta. Ned Amsterdam, stg Hudig de Veder Lekh Traute Sarnow. Dts Weit Hartlepool. Muller. Jobskade. Wormo Zw Amaterdam stgBur- Ïsr, Lekh. OZ: Deo Favente. Ned msterdam Hudig 6c Veder Lekh.. Spaarnestroom Ned Amsterdam, erts Erh. Dekkeis. Waalh F.S Aklta Ma- zu Jap Hamburg, v. Ommeren. Mer weh. KV Oudala. Marok Valencia, fruit, Wambersie. IJseih. WZ Amber- ley. Eng. Londen, ledig. RKC Waalh. 30 Schwauhelm Du Bremen sta.. Ned. Tr Bur Rljnh ZZ. Bullfinch. Eng. Amsterdam ledig. Gen. Steam. RUnh. ZZ Marianne. DU. Swansea, kolen RKC Waalh. F.S.; Medea. Ned. Casablanca stg Ruys. Merweh QD. Drie Gebroeders. Ned Swansea, ko len RKC Waalh P 2. Dryburgh. Eng. Leith stg. Burger. IJseih.: Frejo, Ned.. Ipswich, ledig James Vlaardin- gtn Vulc Groote Beer. Ned.. Hall- fax Stg. HAL. Wilhkade; Ostmark. Dts. Oslebshausen PHM Pernis 2e Traqualr. Eng. Grangemouth ledtg. Burger IJseih Marlekerk. Ned.. Ant werpen. stg HOAZ LUn RUnh NZ: Blise Schulte Dts Hamburg, ledig. Schulte Sc Brun». Waalh. F.SAlrone. It Immingham. ledig Muller. RUnh. 3 Merak N. Nad. Paraquay, stg Niev. Goudr Merweh. WZ: Taurus. Ned Gravellnes. ledig. Holscher Pel grimskade; True Love (fregat). Eng.. Noordzee. Marine. Parkh Rian Ned. Londen suiker. Alpina. 2e Kat h Fechenheim. DU. Narvik erts Oud- kerk Waalh. 94 Wlro». Zw.. Stock holm. stg.. Burger Lekh OZ; Valen- tlna Bibollnl It Casablanca erts. Muller, Waalh. THB Batavier X. Ned. Londen, stg. Muller Jobskade: Ca- land. Ned. Londen ledig Worms Maash SHV: Trema Ned Newcastle, kolen, SSM Merweh Lindekerk. Ned. Londen stg HPGL RUnh NZ; Dort- stg Gen Steam Waalh. NZ: Irish Willow. Ier Antwerpen stg Wam bersie. Schieh Astree. Noor. Bergen, ■tg Burger IJseih OZ Ulmbrueder. Dts. Hamburg stg.. Herfurth Wemel- dlnge J. Duncan Eng Londen le dig Rokocent Waalh. 10; Llnge. Ned. Bremen, ledig Vinke. Dokhaven: Commandant le Terrier Fr Emden. ledig Worms Maash SHV; A uteres. Ned.. Mlddlesbro pUpen. Carebeka. ZwUndreeht Turgeil Eng.. Temeuran ledig. Comp. Rhenan. Waalh NZ: Nazalre: Carsten Wltt. IJmuideiv Hl- rondelle. Harlingen Neptun. Ham burg: Marie Flore. Antwerpen. Aspe rity. Sheilhaven Leverkusen Ant- werpen- Llevln. Rouaen Lisa. «rtVes- end: Fasadene. Yokohama North Prince. Antwerpen Nereus. Gdynia; Parame Rouaan Ostpreussen Ham burg- Genevieve Lykes. Bremen Ven- ja Mena el Ahmadi; Newmlnster. Marseille Laspalmas. Hamburg, Stad Schiedam Civieta Vccchla Elda (ex HeemskerkI. Londen; Eletb Bremen: Agneas Essberger. Sheerness. Santa Catarina Bremen Konsul Sartori. Barcelona: Solstad. Curacao, Amstel- park Amsterdam: Treja. Oalo. Ar- dennla. Antwerpen. SLUISKIL. AANGEK. M FEBR Juliana Schroder. DU Hamburg ledig CNA De Metier. 28 FEBR Skagerrak. Narvik. GEPASSEERD VAN GENT 25 FEBR Egret Belfast: Fortune. Ronneby. 26 FEBR Kyleborn. Goole De Capo. Antwerpen. Bucklow Leeds AANGEKOMEN 36 FEBR Annlt. Ned Londen gesierde Z.-dok De Metier BUI S. Ncd Rotterdam ledig. Zu-Dok De Meijer VERTROKKEN 26 FEBR Fiducie. Mtddelharnls. uien. VLISSINGEN. AANGEK 25 FEBR Mannar, Norfolk. 26 FEBR.. Elisabeth Nielsen. New port News. VERTROKKEN 3» FEBR; Hudson (sib) Brest. Bigel. zee. 26 FEBR Maneer Hamburg; Elisa beth Nielsen Hamburg GEPASSEERD NAAR ANTWERPEN 25 FEBR Ait Goole Klaus Wilhelm. Aalborg; Gerard L. D.. Duinkerken Atlas. Bremen 26 FEBR Paris. Ventapils; Mupbrld Rotterdam Noordiee, Kings Lynn: Akkrumd.vk. Rotterdam Barranduna. Gothenburg Auk Londen Dewsbury, Harwich Windhook Bremen. Havorn, New York Marie Flore. Rotterdam: Leverkusen Rotterdam; Adm. de Buy ter Londen Petrel. Londen: Seahorse Londen. Madsy. Amsterdam. Elisa. Rotterdam Sonja. Hamburg: Guade loupe United States Mesndros, St Vincent KV Brabant. New Orleans: Nysa. Londen: Tunisia. Havre: Bene. Duinkerken Alnatl. Buenos Aires. North Prince. New Orleans: Acasts. reman: Black Hawk. Hamburg GEPASSEERD VAN ANTWERPEN _J FEBR Seagreen. Oostende; Ollvlan Coast. Rotterdam Coata. Caen. Thee- dora Laurent. Southampton. Glen garry Rotterdam Twee Gebreeders. ledig. PHM RDM: Vlieland. Ned Boiiaan. «tg. Schellen Parkkade: Aegeen Sailor. Pan. Mormugao erts. Oudkerk Vlaardlngen Vulc.; Boyal Emblem. Eng Rosario graan. Hudig éc Veder Maash 9' Marsdale. Eng Basrah, stg HPGL Wilh.kade Lucy. Cost Ric. kolen. Rokocent Waalh jr-s VERTROKKEN 28 FEBR Otello. Londen City of York. Kaapstad Am ■teldyk. New Orleans Humbergete. Londen Birmingham. Harlingen: Be- zend N. Londen: Wlllesden. Dakar: Blidum Bremen; Paraguay. Liverpool Admiraal Nelson. Boneis Amor. Am sterdam: Myken Genua. Muphrid N. Antwerpen: HssksrUnd. Dover: Surat. Southampton BomaalJa. Antwerpen Libelle. Bremen Averdyk Hamburg: Akkrumdyk New York: uusda. Im- deA: Laplala. Londen: Paian, Bremen Wider. Narvik Teracorte Casablanca Otto. Hamburg: Angelina Lauro. H Roads Durango. Vancouver: Ilos. Am sterdam- Keallworjk Castle Kaapstad. Draco. Duinkerken Lahneck. Assab 20 FEBR Geasvleva Ptterkla. St Rotterdam: Almdyk. Havanna: Ar tbyste Tilbury: Doaeb. Southampton: Jumleges. Bordeaux Waadrham. Duin kerken 26 FEBR Atlanta Casablanca: Ti mor. Dieppe: Jessie Maersk, La Ro- chelle Marlekerk. Rotterdam Jan. Sauda: Kota Agoeag. Southampton Eemshorn. Londen. MUo. Plymouth: Alfdal Boms Montrose. Hamburg Port Alma. Londen: Yosgat, Londen: Royal Emblem. Rotterdam: Atlaattc Lord. Sldon: Malaaga. Rotterdam: Las tris. Liverpool: Athel Crowe Pert. Golf. IJMUIDEN. AANGEK. 25 FEBR GUmbattlsta. It. Bona. Buitenhaven Hoogovens, ertz, VSA: Aktjo. Ned Londen. IJmulden bijlegger VSA 20 FEBR Twee Gebroeders. Ned.. Antwerpen. Binnenhaven Hoogovens, ledig VSA Gersten Wltt Dts, Rotter dam. Binnehhaven Hoogovens, ledig VSA. VERTROKKEN 25 FEBR Contact. Londen Uzer: Anne Sylvta. Barrow blokvormen. Nederlandse schepen in het buitenland Aagtekerk 26 te Negoye Aalsdyk 26 440 m W Lizard Aaltum 25 v Durban n Dakar Aardyk 26 v Tampa te Boca Grande Abbekerk 26 v Melbourne n Sydney Akkrumdyk 38 v Rott te Antwerpen Alblreo 25 v Rio Grande n Victoria Alblasaerdyk 25 500 m NW Azoren Alchlba 25 op 140 m NNW Burlings Alcyone 25 v Hamburg n Antwerpen Alderamln 25 v Colombo n Madras Alhena 27 te Rio Janeiro verwacht Alloth 25 v Bremen te Hamburg Alkald 27 te Las Palmaa verwacht Almdyk 25 v Antwerpeq n Havana Almkerk 25 v Rotterdam te Bremen Alnatl 26 om 20 u te Antw verw Alphacca 20 v Vitorla te New York Alpherat 25 v Victoria n Bahia Aludra 37 te St Vincent KV verw. Amerskerk 25 op 4S0 m NW Fremantle Amsteldyk 25 v Rott te Antwerpen Amstelkroen 25 250 m Z Jamaica Andyk 25 v Havana te Vera Cruz Appingedyk 25 op 850 m W Sdlly Arkeldyk 25 op 830 m ZW Azoren Arundo 26 te Suez Atlas 25 v Palermo n Bari Averdyk 26 v Rotterdam te Hamburg Axeldyk 25 v Boston te Philadelphia Bacchus 24 op 620 m NO Puerto Rico Baud 26 v Surabaja te Semarang Bswesn 34 v New Orleane n Tampa Bloemfontein 25 v A mat te Bremen Blemmersdyk 35 325 m ZO K Race Bonaire 26 v Fuchel n Barbados Boreas 26 v Valencia te Alicante Boschfontein p 26 Perim n Port Sudan Boskoop 26 v Madeira n Southampton Breda 26 v Eten te Callao Callisto d 25 Key West n Engeland Cottiea 25 op 790 m NNO Paramaribo Croneaburgb 25 te Swansea Dalerdvk 25 v Mobile n New Orleans Delft 2S v Valparaiso n San Antonio Dongedyk 25 v Londen n Hamburg Dulvendyk 26 te Los Angeles Eendracht 26 v Ackav te Megara Elraina 28 v Antw n Amsterdam Elsenburgh 27 te Casablanca verw. Enggaao 26 te Karachi 26 te latanbul (verbetering) Flevo 36 v Valencia te Alicante Gaasterkerk 25 v Aden te Cochin Gaasterland p 26 Fernando Noronhe y medes p 24 Jamaica n Aruba Gordiaa 25 v Candla n Calamata Grootekerk 25 120 m W Freetown Hathor 26 v Antwerpen te Hamburg Hecuba 26 te Demi rara Helder 26 v Kingston n Cartagena Helicon 25 v Curacao n Pto. Ca be llo Holland 27 te Beira verwacht i 27 te Prlok verwacht Jagersfontein 25 380 m O St. Helena Java 36 nm te Hallfax verwacht Joban van Oldenbarnevslt 25 op 900 m ZO Guardaful Kalafcahi 26 v Temate te Menado Kartmun 26 te Makanar Karslk 25 op 120 m NO Seychellen Kedoe 25 v Amsterdam te Hamburg Kertosewo 25 v Vancouver n Portland Kicldrecht 25 v Marseille n Valencia Kale Ageeng 26 v Antw n Southamp ton Kola Baroe 26 20 m NO Malta [kerk 25 v Alexandrië n Port Said ■aire 26 v Palembang n Tjllatjap Langkoeaa 26 225 m O Padang Laurenskerk 25 op 200 m NO Aden Leersum 26 v Savannah te Havre Lekkerkerk 26 te Havre verwacht Iisterkerk 26 te Rei Tenure Lieve Vreuwekerk 25 v Colombo n Aden I.lisekerk 26 v Genua n Port 8aid Loenerkerk p 26 Gibraltar uitreia l.oosdrecht 26 te Kakinede Maas 26 v Amsterdam te Hamburg Madoera 26 v Belra n Dar ae Balaam Manto 25 v Bona n Algiers Markelo 26 v Rotterdam te Bonesa Mataram 27 te Umm Said verwacht Meerkark 25 v Rott Sudan n Aden Mentor 26 30 m O K Spartivento Molenkerk 25 v Kaapstad n Port Eli sabeth Muldcrkerk 26 te Port Swettenham Nere 25 v Eabjerg te Aalborg Nester 25 v Rotterdam te Barbados "lenw Amaterdam 25 v San Juan n Havana Ophlr 25 v Belawan n Singapore Orestes 25 op 540 m ZW K Hatteras Orion 26 v Beyrouth te Alexandrië F rins Alexander 26 te Hamburg Prina Fred. Hendrik 26 370 m NW Azoren Prins Johsn Willem Prise 26 4S m O Kaap Bon n Antwerpen Prins Philips Willem 26 180 m ZO v Oueasant n Duinkerken Prins W. v Oranje 26 te Hallfax Py«mallen 25 v Houston te New Or leans Bempang 26 250 m NO Kaap Eneeano Ridderkerk 26 50 m Z Flnisterre Blouw 25 op 360 m NW Madeira Rondo 26 900 m ZZO Suez Ryadam 27 te Halifax verwacht Rynkerk 27 te Hongkong verwacht Ryniand p 26 St Paula Rock Salatlga 26 te Batrah Salawali p 25 Raa Madrak n Dubai Ballend 25 125 m ZW Rio Grande SamarlMla 06 te Zamboanaa Sanana 25 v Bangkok n Singapore Sarengan 26 p Port da Galle n Bom bay Sarpedon 28 op 190 m N Ma ra ca lbo SlbaJak 26 75 m NO Cocos all. Stberoet 26 v Tandjong Prlok n Pa lembang Slnabaag 26 v Surabaja te Singapore Slamat 25 v Karachi te Bombay Seestdyk 26 v T Prlok n Singapore Sommelsdyk 24 te Lake Charles Stad Alkmaar 35 190 m ZW Stadlandet Stad Maassluis 26 145 m NNO Stadt- landet n Rotterdam Stad Rotterdam 26 235 m NO Klnnalrd Head .n Tvnedock Stad Schiedam 26 v Rotterdam n Cl- vlta Vecchla Stad Vlaardlngen 26 te Kirkenete Straat Rail p 20 Mauritius Straat Malakka 20 te Makaasar Strabo 25 ln 't Skagerrak vast ln het Sumatra 26 v Singapore n Port Swet tenham Tabinta 25 op 230 m ZW Jamaica Tara 25 op 190 m ZZW v Santos Tarakan 27 te Bombay verwacht Tasman 26 v Singapore te Djakarta Tawall 28 20 m N Flnisterre Telresias 26 p Gallte ell n Port Said Teucer 26 v Hamburg n Bremen Tlba 25 op 480 m Z V Recife TJikampek 25 op rede Probolingo TJIluwah 25 v Surabaja n Buleleng Tjlpondok 26 v Hongkong n Djakarta Tjlwangl 26 v Singapore te Hongkong Van Llasekoten 26 te Bordeaux Van Rlabeeck 26 v Ambon te Makas- Waingapoe 20 te Bima Waterland 28 v Ilheos te Las Palmas Westlaad 26 v Rio Janeiro te Ilheoe Wieken burgh p 28 K Roca n Rott. Willemstad 25 op 850 m NO Barbados Zeeland 26 120 m O Derna Zypeaberg 26 40 m WNW Lissabon TANKVAART Aletta p 25 Singapore n Bangkok Armllla 26 400 m NNO Madeira Barendreckt 27 te Curacao verwacht Caltex Delft 21 te Pemls verwacht Caltex Nederland 2d p Oostpunt Kreta n Sidon Caltex Padang 26 700 ra NW Mlnikol Caltex Pernis 26 230 m W v Kléta Caltex Tke Hague 26 18 m W Kreta Caltex Utrecbt 26 75 m NW Aldlera Cistula 26 te Geraidton Claveila 26 v Piraeus te Malta Ceryda 25 1000 m Z Madeira Dulvendrecht p 26 Sdlly n Antw Esse Amsterdam p 25 K. Serrat n Hamburg Esse Den Haaa 3d p Flnisterre n Sldon Esso Rotterdam 25 640 m NO Sombrero Gadila 26 v Curacao te Yokohama Hilversum 26 35 m ZO Kaap da Kata Males 26 te Lissabon Llseta H 929 m O Bangkok Macoma 26 te Avonmouth verwacht Malea 26 v Rott te Lisaebon verw Melvlna 36 te Yokohama verwacht Marl sa 26 v Suaz te Sambu Marpessa 26 v Pulassambu n Adelaide Myonla 26 550 m W Lombok Straat Ondlna 26 60 m O Madras Rafaela p 26 Singapore n Pladju Rodas 25 v P. au Prince te Trinidad Samarinda 26 v Zamboanga n Nasipit Scherpend recht 25 V Santos n Rio Grande Slrrah 25 op 330 m NW Coco» eil Sternar Djirak 26 425 m ZZO Bangkok Stanvac Talang Akar 26 175 m NO v Singapore n Sungel Gerong Tankharen 1. 26 te Sungel Gerong Tankhaven 3 26 te Saigon Taakhavbn 3 25 220 m NNW Anamba eU Taria 30 v Singapore n Hongkong Tibla 26 op 320 m O v Ceylon Wieldrecht p 26 Kreta n Port Said Woensd recht 26 400 m NNW Perim NEDERLAND—INDONESIë Ampenen 26 v Genua te Port Said Amstelveen 25 v Port Said n Amst Banks 26 op 400 m W v Mlnikol Bantam 25 v Port Said te Genua Drente 28 v Djibouti te Aasab Garoet 26 v Belawan te Colombo Indrapoera p 25 Mlnikol n Belawan Japara 25 v Amurang n Temate Karimala 26 120 m Z Port de Geile Karlmun p 25 BiUIton n Makaasar Langkoeaa 25 v Djakarta n Padang Modjokerte 28 v Surabaja n Tegal Raki 26 v Djeddah te Penang Roeblah 26 v Amst te Marseille Roepat 25 v Napel» te Genua Tawall p 25 Oueasant n Maraelll# Telresias p 26 Algiers n Port Bald Tomlnl 26 v Port Said n Rotterdam Willem Ruys 29 v Colombo n Belawan Weueglrl 26 ta Penang Zeesleepvaart Poolsee 25 v Lissabon n Sptzla KLEINE VAABT Aaltje 22 v Exeter te Charleatown Abel Teamen 23 v d Tees n Drammen Adm. de Buyter 26 te Antwerpen Aegir 24 v Ostende te Londen AktJe 15 v Londen n Gothenburg Albergen 27 te Terneuzen verwacht Albert D 23 v HuU n Rochester Aldebaran 25 v Hamburg te Hull Algarve 26 te Swansea verwacht All S 25 te La Rochelle Alice 26 v Boucau te Birkenhead Alja 26 v Rott. te Galway verwacht Amazone 25 v Shoreham n Mlddlesbro Amigo 26 v Ardrossan Amstolborg p 25 Kristlaneand Anna Hcnny 24 v Barry te Garston Anne S 26 te Dundee Argo 25 v Londen n Tonnay Charente Aries 25 v Belfast te Bristol A rooud «polder 25 te Antwerpen Aruba p 25 Holyhead n Swansea Astra 24 v Garston n Limerick AU I N v Terneuzen te Hamburg Audacla 26 v Cardiff n Rotterdam Rnb T 26 v Avonmouth n Partington Banks 26 v Hamburg n HuU Batavier 3 34 te Bordeaux Bebex Sunderland-Quimper p 24 Dover Beekbergen 28 te Terneuzen verw. Bernard V 23 v Londen n Hartlepool Beta 25 v Goole te Brett Betty Anne B 25 te Rouaen Binnenhaven 25 te Plymouth Bonaire 2d v T Charente te Lelth Bernee 25 v Bristol n Barry Breezand 26 v Barry n T. Charente Brouwersgracht p 35 Fehmsmbelt LS Capri 35 v Arklow te Newport Mon Carpe Diem 25 te Port Talbot Carpo 25 v Belfast n Swansea Casablanca 25 te Port Lyautey Catell 25 v Rouaan te Avonmouth Ceeta 25 v Antwerpen n Caen Coolslngel 26 te Tunla verwacht Camelia B 1 25 v d Tees n Galway Crescendo 25 v Roscoff n Portsmouth Da Capo 26 v Port Talbot te Gent Delta 22 v Jersey te Guernsey Deneb 25 v Antw n Southampton Deni 28 v Antwerpen te Eabjerg Diane V 24 v Londen te Hull Dicky W 28 v Londen Dlllgentla 26 te Isle of Grain Driebergen 27 te Genua verwacht Dnlveland 26 op de Tyne verwacht E Ss A Bekeer 25 v Savona n Spazla Eagle 23 v Portsmouth n Roacoff Eemsboorn 25 v Antw. n Londen Ellsa 28 v Amst te Antwerpen Eljo p 25 K Vlllano n Zeebrugge Erna p 25 Portland Bill n Rotterdam Evert sen 25 v Dundee te Newcastle Fedala 26 v Aalborg te Wamemunde Ferocla 25 v Newport n Zeebrugge Fiducie 25 v Londen te Terneuzen Ftducla N 25 v Harlingen te Goole Flvel 25 v Goole n Hamburg rievo 25 v Cardiff n Dieppe Franke 2 25 v Casablanca n Algiers Fraas Bdhmer 26 dw. K. St. Vincent Fraternlté 26 v Cardiff n Rott. Frema 24 v d Tyne n Rotterdam Frieda 25 v Malov te Hamburg Fried! 25 v Boston te Immingham Friesland SSM 26 te Londen Friso 23 v Wexford n Dundalk Geert 24v Aberdeen te Berwick Geert Bedewee 25 v Napels n Mosta- ganem Gerd 24 v Aberdeen n Exeter Gerry S 25 v Terneuzen te Glasgow Globe 25 v Swansea te Rouaan Geete 27 v Dakar te Rouaan verwacht Grebbestroem 24 v Amst te Londen ■arm 20 v Wicklow n Cardiff Hareld 26 v Haugeaund n Fredrikstad Hasewlnt 20 v Terneuzen te Hamburg Heat 3. 25 v Londen n Rotterdam Hast 5. 24 v Rouaan te Portsmouth Havik 25 v HuU te Goole Helvetia 20 v Rott te Lelth verweekt Henrica verm. 20 v Havre n Caen Henrica B p 36 Lizard n Shoreham HIMe 23 v Hartlepool te Mlddlesbro Hoop 26 v Rouaan te Caen Hefleaa p 25 Gibraltar n Savona Holland 24 v Whitehaven n Antwerpen Hendsrnr 26 v Honfleur te Rouaan Insp. Mellcasa p 26 Oueasant n Rott Jan 25 v Glasgow n Workington Jasoa p 26 Ouesaant n Casablanca Ja 26 v Londen te Gothenburg Johannes 29 v Bgstia n Ajacdo Jeagklad p 26 Noordhinder n Havre Joest 24 v Calvi te Baatte Kaap St. Vincent 34 te Landskrona Kattegat 25 v Londen te Mlddlesbro Keiaersgracht 25 v St. Malo te Londen Kemphaan 26 nog te Holtenau Keyser 26 v Rostock te Bremen Kolga 26 v Antw. te Mlddlesbro Kenlngshaven 26 v Antw. n Rott. Kertenaer 25 v Morlalx te Roscoff Lacra p 36 TeraeheUtng n Antw. Larix p 25 K. Vlllano n Berwick Leonard T 26 v Immingham te Londen Liberty 23 te Cuxhaven reperatle Lies 26 v Le Rochelle te Bordeaux Lucas Bols 2. 26 v Cardiff n Bordeaux Lydla 26 v Rotterdam te Londen Madjoe 25 v Amst te Kopenhagen Made 2 23 v Portsmouth n Roacoff Madsy 26 v Amsterdam te Antwerpen Majerl 26 te Grangemouth verwacht Marietje Bbbmer 26 v Duinkerken n Marjaa 26 v Cork te Waterford Markab N 25 v Warnemunde te Eabjerg Martian 25 v Eablerg te Bremen Mascotte 36 te Leltn verwacht Matthew 26 te Southampton verwacht Maymera verm 27 v Portsmouth n Le Legue Mess Cramer 25 te Creektea (Londen) Meeuw 26 te Dublin Metke 36 v Rotterdam te Dublin Mercater 25 te Watched Melaaor 25 v Rouaan te SUloth Mldtlaad 25 v Rotterdam te Lelth Mies 26 v Rouaan te Lelth Mlra 33 v Cork te Waterford Missouri 25 v Swansea n Rotterdam Menlea 26 v BUUngham te Goole Mupbrld N 26 v Rott. te Antwerpen Nataauhavea 25 nog te Kopenhagen Nate 23 v Hull te Goole Nautlc 25 v Amble te Hamburg Nautilus 26 v Antwerpen Neeitje B 26 v SUloth te Belfast Nelly 26 v Swansea te Brest Nettle 25 v Goole n Nantes Nleuwebavea 25 te Kopenhagen Nimrod 25 te Sables d'OIonne NJord 25 v Candle Nsmadlsch 25 v Porteferry n Barrv Noerdzee 25 v Kings Lynn te Antw OUve 25 v Rotterdam te Port Talbot Omlaadla 25 v Marseille n Casablanca Pacific p 26 Dungeneaa n Nantes Pamir 24 v Newcastle n HuU Parameuat 26 v Rott. te Hamburg Perregaux 26 te Casablanca varwacht Peter Swendea 25 te Newport Mon Pbeeda 25 v Agadlr te Caronte Pboealx 24 v Garston n SlUoth Poasa 25 v Bavonne n Port Talbot Poortvliet 25 v Belfast te Cardiff Prime 26 te Manchester' verwacht Primes Margriet p 25 Lizard n Gara- ton Bake! >5 v Rotterdam te Hul) Rama 25 v Portsmouth n Roscoff Repel» 25 v Bordeaux n Garston Rival 35 v Harlingen n Zeehrugge Ruble#» 25 v Swansea n Lorfent Ruby 26 v Honfleur te Rouaan verw Saba 35 v Londen n Caen Sandettle 24 v Granville te Guernsey Saute Lucia 25 te Teignmouth Londen Skagerrak 23 v DelfzUl te Leith Sobat 24 v Liverpool te Manchester Soemba 28 v Barry n Zeebrugge Solent 25 v Belfast n Cardiff 8 pes 25 v WateMord n Swanaee Spore 20 v Bilbao te Bordeaux Sperota 25 v Sables d' Olonne n Ra- quejada Spurt 2S v Oporto n Rotterdam SUeatje Meariaga 26 te Oporto verw Strypa 26 v Rochefort te Requejada St. Walburg p 26 Dungtnets n d Hum ber Taaay 23 v Grimsby n Dieppe Taermlaa 26 te Lame varwacht Taurus 23 v Londen n Gravellnes Teua 25 v Swarwea n Amsterdam Tim 2» ten anker rede Fredrlkshavn Timer 27 v Antw. te Dieppe verwacht Tea S 25 v Antw. te Cherbourg Toos p 25 Brunsb n Kopenhagen Trite* 24 v Swansea n Treport Tromp Antw.-Cardiff p 36 Wight Trompenburgk 25 te Kings Lynn Trade K 25 v Bremen n Kings Lynn Twee Gebreeders 36 v Antw n IJmul den Twee Gesuste» 26 te Duinkerken Twoate p 34 Lizard n Ostende Ualtea 25 v Swansea n Rouaan Vaa Brakel 36 te Gravellnes verwacht Vide 28 te Londen Violette Erica 26 v Grangemouth n Rouaan Vlieland p 25 Rouaan n Malmo Volharding 24 v Hamburg te Cork Vrouwepolder p 25 8tart Point Walektren 25 v Londonderry n Belfast Walcnburgb 24 v Rott te Bordeaux Westerschelde p 25 Lizard n Charles- West kust 25 te Montevideo Westrepa 25 v Liverpool n Avonmouth Westward Ho 25 te Falmouth schuilen Wlebold Bóhmer vertr. 27 v Kaolack n Dakar Wleka 25 te Oslo Willem Bareadss 23 te Swansea Wlm (V) 26 te Den Helder reparatie Ysel 26 v Havre n Rotterdam Zaaastroem 24 v Amsterdam te HuU Zeeland SSM 25 v Hull te Kiel Zwerver 25 v Rouaan n Londen Rijnvaart LOBITH 25 Febr voor 13 uur Ge passeerd met bestemming neer: Rotterdam: Moldau Verschoof Nee- aovia. Vermeulen- Suevla Koenen: Agnard De Bruyn: St. Joseph SnU- ders: Potgieter. De Wit: Clemens Me rle Nefkena- Lauer Bot: Nelly 81e- benga: Jata 3 Geervlel: Helena, v d Graaf: Starre der Zee Sanders- Aer- denhout De Ree- Veenedaa! v d Dutse: Emil Kirdorf. Spltzlay Theo- dor Basedow I Gelbha R Karcher 69 Betsch- Tont. Noltgc: Koningsberg Vonderaohmltt: M. Stlnnls 104. Pfaff: Parkkade. Steel Alvracht 9, Scholten Cornelia Wigmans: Sumatrakade v d Zee- Mineral 13 Dodewaard Trio Naüenhof: W v Drie! 37 Art#- W v Driel 47 v. Steenhoven Mineral 5 d Vlag: Vulcaan 19 Meijer: Vul- Loplk: Henja. v. d. Glea- se Schelde, v. Veen: Ctea. Brutnama Massue Visser Industrie 77 Kunz TRG 12 Bach: Liselotte Stellburg Friedrich. Guthahr: Expres* 32 Burgi Apeldoorn Geziens Elisabeth Ven Ooyen. Zwollo: In Spe Zwlera Alelda Catharine. Zwlera: Geertje. Zwlera Tilburg: Bernardus. Coenen Middel burg: Marian, v. Lent. WUk bU Duur stede: Martha 3 Nout. Alphon a. d. RijnBona Spea Hink Vuren: Eben Haezer Verheul. Vilvoorden Rescape Brack* Doesburg: Geertrulda Frle- ling Zutphen: Johanna Cornells. Meeuwsen Ouwerkerk: Fredertka Dijkman Doesburg: Louse Gergoeki Emmen: Vlos. Kremer. Hoogersmilde: Jatrie. Davida Zutphan: Spera. Ter We*. Albtaeserdam: SHV 77. Kanters Dordt: Margaretha ReUmerS: Neeltja Ruvtenberg Hengelo: Wivina Staes Utrecht: RUan De Bie Alphen a. d. ■Ub: Wlggerlna OtJenspeer Sluiskil: Wellgrunde. Evers: Horand Koek Reakum: Actief v Megen Arnhem: SoU Deo Gloria 3. Bouwman: Ener gte I. Alblas. Zutphen: IJsael 5. Rik sten. Avontuur Ter Wee Amsterdam Gerna Gerbers: Dibone Ruyer In- gona Dreumel WUk bij Duustede: Onderneming Nout Terwolden: Joan na Sanders. Zoeterwoude Onrust Heuvelmann. Zullen: Esperante. Pols Wormerveer: Credo Jansen tricht Dankbaarheid. Renning». Oes terbeek: Ondereming II. Duizendstra Nederhemert: Thema. v. Megan. Mll- llngen: Elntgkeit. Pooth. VlTveordea: Celina De Heel. België: Jeanne v. Meckern rran- cola SeverUns Hunte Durlnck Self 2 Jonck Neeltj# Groenweg, Main 107 Oetechlager: Beho I Ellegeest Panama. Ouaheusden ScheldeviU De Prins Mare. Weerta Kurfurst Danr Wanda Oele: Avontuur v Veen Tromp Boon. Daitslaad: Rio Pols: Jeanne d'Arc gelsman: Relnot. Wakker, Emja. Van lek Wilhelm. Hartigh: fiamco 31. v Aaparen: Willem Marie Kelfken» Martha Helena Pik Merle Catherine Looy schelderAsters Joosten Hen- cor Cornellssen Voorwaarts. Witje*: Mary Hulsman Urk. v. Zandvliet Nellie. Baggerman Orion Carlebur San Antonio. Wegh: St Antonlua De BeUer: Fermlngen Kattouw Risico Jtscoot- Ras Nova Leuvensteln: Aerea Teekman EUaabeth ejuriasen. Ruje. sen Westerbork Boer Zuid Holland GUsberts: Spea Joosten: Ria. Meeuw- Cornet Wilfra. NeUenhof Schwarz weld Maayen Gerhard. Gradusaen Rumolt Dletz Lean v Riemsdijk Llnda Dolk: Loutee. v Eersel Taglla Less ge Senior. Havers Munln Ja cobs: Johanna, v. d Hulasen: Konlg Marke WiUin Vulcaan 63. Ten Ke ten Isto. De Jong: Damco 4» Wan ders Corrlger Brouwers; Maria Let- les Rico Buter Johanna. Teek Bel- Une Baardman- Wim v Wyck: Ber tha. Diepenveen: Bulgaria. Koops: Al- lemanta. Baawmeister: Westphalia Joore Naasovia Wegenhausaen Malm 3 Spieker Gelderland Bomm Theo doras. v. d. Kaey; St. Antonlua Ven KesselMalm 3 Gorr Hermann v. d. Bosch Maria. Kluyt Gelderland. Ger ritsen Roger v Dort: St Antonle Kievita Dymphlna Peulen Elizabeth Relmera Express 81 Schmltt: Rhena- nla Munck: Oppa Rlchet: Frledel. Hoferecht Ruhrtank 2 Koppen H Kurter 32 Blttel Fr Hanlel 2 Reit zer: H KUrier 80. Ritthoff Worms Blls- Klockner Bergmann Wcstschif- fahrt 3 Blecker WTAG 135. Grein: Fanto 24 Krauze Stahlbouw. Krach ten: Ernst Zeltz- Denelly Bakker Marie Buwalda: Leon. Brakel Rene De Donder- Joeeph. Verstraeten Cou- perln. Wagner- Mallertje Hermann Medoc. Fransen: Pontet Luttebach: Jo v Leeuwen Kon Wllhm. WUlem- sen- Renl Peters- Emma Nedei-pelt Lekkerkerk Koln: Roverea Jager Anthony, Snijdera; Teuna Verleuw Spe*. Bakkeren Baatlaan 3 Joosten Johanna. Oomena; Lena Fredarika Difinitus. Adrianus- Internos, Ever- aerts: Dankbaarheid Brands: St. Fran- clscu» Clerka: tsala 1 Bokalag- Con- stanttna. Jegen- Speculant Tijssen: Eva. Ifamel: Ancor Ooaterwaal Heinz Bom Frans Mathild*. Grutter Gel derland 5. Oversteeg: Kenen. Smit Christina Hamel: Conda v. Wijn gaard: Josephlna Bijl RUnstroom Furmann: Maria 2 y. Roaaum: Pulux De Breeven Onderneming. SnUdera: Tilly Beckers: Spera SnUder SHV 9. Vermeulen Barbara, Arendse Gretha. Kruvt- Marijke Gerrlts Leendert Mersie: Nooit gedacht Schouten. Mas cotte Reitema- Antroso v. Veekan Elwl Veltmen: Alt. Borger, Sumatra kade. v d. Zee: Atalanta. Troost: Fou rage 3 Bloeman- Stlco. Mooy; Gead Moov Vlos Liet Berg Lukassen Els je Janssen- De Vliet Slagter: Jodefra v SchUndel; Termonde. Warrens: Eve. line v. d Vaart Dranaco II. Lichten berg: Denlse. Bcenaerts: Zephlr. Ru- dena- Clterna ia. Timmermans; Maria Clauwaerta: Gull Clauwaert Nsjude Troost: Peter Benoit v Hove- Wacht am Rhein 5 Huttner: Klockner 24. Rleman: Almana. Logjes- Welhetm. Hendriks: Matthaus SmltZ: Schur- mann 34. Tepper- StromeUer 0 Haug Srhurmann 93 Neuenhaus: Schurr- mann 38. Weber: Schurmann 6 Gorsch Wilhelm Ellse Losken Marienburg Urmetzer- Edison Pendel Margaretha 8 Orth- Dortmund Heug Holsteln Duchard Marga' Kiepe Klepe La- rolaler. Bolaenbroek Hardl.. Spltlay Comptolr Hammer: Ramanoe Groaa Beranger. De Bruyn: Loire v Roe kei: Arbols Jeau- Pomerol Fuchs Gamtinde. De Haas- Mare. Niauwdorp Chateau Cantermerle Herrmann Jotn- vllle Haubrich Basel: Zeetendla. Goedhsrdt. Lom oardia. Baan- Ravonla Vonk: W. van Driel 55 Petera Kildegrtm Mlldes W v. Driel 50 Vennlk- Saarland v d Veen: Flat Vol 90 Bosch Lek v Oosten: W v Driel 54 Jong- Mace. donia. De Bruyn. Basel StegeI I5x- cresa 34 Bchmitt Valbella. Rapin Stadt Biel Feenstra- Carl Gtidner. Michel Rosa v d Meersche Wianco v Laak Neaka E VoorschuuiDul- veland. Vcrmaes Naptha 5. Martz Straatsburg: Baalla v Eerden Sla jni# Vroeg In de Way; Wlljo. Van Wllncaarden LOBITH 26 Febr voor 19 uur. Ge passeerd met bestemming naar: Rotterdam-. St. Antonlua. v. d Heu vel. Modi Schoonewll: Saga Cater- sela Marconi. Binnendijk: seanen v Keulen Frederlk Dcenen Armlnius Keller: Helena. Thesuna- Pteternella. De Haas Knrst v Kekeren Damco 99 v. d Westen- Anna. v Meel Seam 14, Uuldriks: Stephen! SnUder Exvoto De Jong: Cornelia v Kessel Emma. v d. Graaf Willem Marie IJaacldljk Kat he Gerritsen- Ana Koch Dartkwart. Schuring. Israels Moerlandt: Nieuwe Zorg De Vriss Leo Jan v d Waard Borusiia Bouw. meister. Valencia v. Beek- Bosnia Timmermans Astoria Teuben: Apulia De Vos: Raketa. Kriek: Wlleor. Goe maat: Slelpnir Venema Hlspanla Kempeneers Mousquet Ponsen Be- reslna. Kaan: Nlgrltella Bouwman Forcelina v Warendorp Badus Har tog Charlotte. Hesper Rhelnfahrt 142 Greaer Albert Muno M Stlnnls 108 VUlmannWTAG 141. Fehmel Con stentin 17 Rledlnger: Deutschland Debus: Rhelntank 16. Homig Rheln- tank 15 Kapp: Rhelntank 5. Winter M Stlnnls 84 Persch Linnen Klin Patrla. Bracklow Ernst Kramer Sal gendorf; TRG 10 Zaun Baden 336 Vink- Erwll Rozenbrand Hendrlka Klooa: Henant Metus Planto. Loy metier- Damco 136 v. Oversteeg: Dam co 5 v d Geer Flat Vol 10 lzrn- trenberg: Maipo. Lohr Majo Kooy mans: Speranza. Jut Sumatrakade v d. Zee W v Driel 15» v Velden W v Driel 6$ Leensen: Paula Mol Stroomvaart 5. Bootman Willem, Van Loplk: Dine Joosten: Sancta Maria Suykerbuyk: Klockner 3 Uraey Jua- tltia Musslr Rhelntank 9 Bansbach R. Karcher Rubensch R Karcher 34 Schwaller- R. Karcher Furipann R Karcher 97 Schmltt Neptun Springefeld Baden 346. Achlllls Dc Gruyter 39. Munck: Anna Hohr Fan to 33 Hochstaete R Karcer 103 Scha de Eist: St. Petrus Canlalus. Witjes Amsterdam: Erft Bossers: Jogra Ste ger». Alphen a. d RU*: Atalanta SpeksnUder Zwerver. Heuvelman: El- la. Snoei Sluiskil: Verdl Geutjes Rheingold. Vermeulen Frlcka Koov man: Vulcaan 31. KeU*er Vulcaan 67 Lanser Vuren: Beatrix v WUgerden IJmulden Ullthls. Jansen Hulzen: Vlos. Mandenmakers Waaealafea Maria Verburgh. Brielle: Plus 10 Stege» Doetincham: Catharlna Wieg -rers Lekkerkerk: Jople v Dlslldorp Dordt: Sabre Zonrulter Hare» Mon tana Hendrik* Deventer: Jean Pierre Ouwerkerk. Arnhem: Frant Kregtlng Den Haag: Reab Vechter Utrecht Animo Lagen- Johanna, v Wvck Holland!*. Wybranda- Nelly v d. Berk Kampen: Orion Haasjes Wes tervoort: Meta. Meijer Kamperkont Franvien v. Berchem. België: Scott Silvius Maria Hen drlka. Hulbers Adrians v Sluis Alelda Scholing Renaissance. v Waarden Animo. Koning Gans Hel- deahelm Marschwltz Herne Dachert Rupel 2. De Ronde Elvlre v d Wiel Java. Koppenaal: Oljan De Backer Mober Pijlijser Rdnachelde 5 De Roeck Presto. Neljenslkkens Llovd 6 Dam Pointou BleU Comptolr 20 Hewel: Monique Ruvtenberg: TalDl De Jong: Pieter Codde Metier Trann- oort Veraloot Mannheim 223 Peter» Duitsland. Andre. De Koning Gans Aurora. Klofa. Energie 6. Engelaar Energie 5. v Bon. Veto. Top; Tox andre, NeUenhof. Alelde. Motte Excelsior, v IJzendoorn. Pasto, Bon ten; Etna, v Ingen. Vulcaan 37 van Klell, s-Hertogenboach, Smit, Seam 2, Kieboom, Stad Arnhem Vei duin, Carlien, Korste Shakespeare. Schotj v. DHk, v. Wtnaen. Johanna, v Gen- nep.Odtji. Donkersloot. Risico. Bdec ker Boha Spes. Harmsen Vlos. Hui bars; Geertje, v d Giessen, Jacob Veiltman; Onderneming. Veltmen. Re dlan. De Vries. Gerdlna, Kreeft: Zei den Ruat, Trouwborst, Judea, Heuvcl- mne; Vltalla. Bongers Ninl. Knltf. Corrle, Wabeke. Leon Velhulzen Eendracht. KraaUenveld. Attente Ukelstam. Jacobus, Gouverneur. Jo- heme. Meeuwsen. Wukdlenst 6. Mout haan; Wijkdienst 5. v. Rossem. Jo hanna. Spronk; KruiawUk, Roeberscn Slona. Urmetzer. Gondel, Bootama Petronella. Wels: All Round De Kruik: Olievoe. Voln. Noordater. RUk sen. Dirk, Schouwsua. Baden 308 Hoffmann, Rhenus 114 Schedtg. M Stinnls 16, Kaysaer. Emsstroom 55 Schmltt, aMnnhetm 22». Vetth. Mann helm 304. Rosch, Rhelnfahrt 85. Mel- chelbeek, Nepthun 44, Meckee: Ihne» Seyd. Pechei; Magdenburg. Korte Waasland. De Roeck. Augusta, van Hooywegen. Rlhera. Maas, Stad Os tende. Timmermans; La Fol. Albrechts Danube. Claeaaen: Cesali. Pauwels Cesall 2. Poppeller, Electio. Dooma. Revelle, Nauwelaars; Lloyd 23. Kuy Bsra; Bourgogne. LeuUng; Boucher arth; Diana. Fachtnger: Lion, van oercom: Soli Deo Gloria. Bouwman WUkdlenat 31. Buya Ligatan. Snellens: Stal. Drost. Teunua. Jansen. Twtod Weaerbeek Seam 4. Koekoek. Anto nla Virginia, Weaterhuls, Geerlutda Friellng; Verandering, Melnen; Dam co 203. Schebach, Odanwald. Kotter Marl* Stella, v. Roaaum: Vertrouwen v. DUk. Dankbaarheid. De oJnge. Joh Gerarda. Peters. Catharlna. Wet terbeek; 8pee. Woning; Nova Cure Schaart; St' Joseph. Rutjfes, Stroom vaart 10. Beenen; Frans. Kroos. En Avant. Bastlaansen. Wlm: Bot», Ami cal, v Strien: Rlejo. v Ooit, Damc< 227. v Strien. Clarutheo Brugman Ultima Latet. Mandenmaker. Beatrl» Kluwen, Alvracht 12, Varmaulen Dymphlna. Rensen. Repo Rensc-H Morgenater. Sempel, Catharlna Thcuna: Anoo. Ketelaar, Rlny Lalj- ten. Tertla, Wolthuis Anjone. Cornet: Wllmar. Akkermans Johanna. Back Flu Vlale. Btankert Marle, Vranken. Theodoras Johan. Vos, Monnlng Zweta Damco 40. Welvis. Hencor DerksenSkadi. v d Veen. Gam- muret. v d Graaf. Melot. Pasamann Ideaal. Neve Vulcaan 15. De Graaft Vulcaan 64. Corneliaaen. Vulcaan. 3S. Mus. Petronella. Pippel. Vlod, Dt Graaf: Anna. v DUk Aam. Corn* ilssen. AU». De Souter L Avenir Veil man. Rosarino. De Blecker. ln tegre. Csuller. Etienne. Coupe; Mr- min. KectelUns. Maurice Üelpoort Josephine. Trump. Prisms 3. Kips St Hubert Busohens, Grteshcim van Dongen; Signd. Schmltt. H N'euer Neuerburg. Hach. Rosa Eva Mucks, Gerhard, Schlefs. Amor Kiugei Karl Harpen 77. Mullei Buigen Spieker Fr Haniel 14. Keup Haipen «4 Ma chert. Mannheim 306. Gassen, Rhein fahrt 146. Bayer Hheinfalm 135 Jun ker: Rhelnfahrt 14 Hlisch Oberon Demuth L). gas. Visset Cha.eau Munt rose, v Lent Barrcs Oatertag Gou nod. Rotend. Paul Valei U Janton Berthelot. Schaulngei KlrxauvlUe Zimmerman. Rallus. Engelhart Nap tha 4. Berthel; Bourguel. Adrichen Basel Randwijk. Stiyp Doils Haller Houcr. Carmenna BaiWchi Srlu'lili'vaarl HAN8WEEKI. 25 Febi -oor 4 uur Grpasseeid met bestemming naar Rotterdam: Dalmstia Wilting Bu tanis 1 v d Stroom Llsett# Van Hovwegen Antonle Huisman Storm vogel Van Damme Johannes. Kruit hof Leendert Pietei. Van Groezen Lucia Stoop Neska 6 v o Berg St Antonlua Broekhoven Amsterdam: Cornelia Mana Vene ma Amstel 7 Dhondt Maraaretha De Jong Werkendam: Voor den rijd Kornet AGroenewegen lel: Martha Haan Gea- - - NUmciesi Jean Besjes Delft Johanna 2 Schip per 's Hage. Chrtstlaan Janssen Jat- faas: Gerard Boer Duitsland: Boden werder. Meyer: Nautilus 2. De Weirt Daventrte Hut- ies Brabandte Ketting Bazel. Arenarea SzeerblnskJ Alro- io Brabants Expicss 25 Boelsms Alatschhorn Schoots België: Glarnltcb Berlin* Damco 128 Kreuze Adrianto v d Elshout Sonvlco Hoek Hamm Heil Spitzen dorf. Bracket- Elma Fierant Neska 2 Hoefnagel Wlpl Jlscoot Antonle v d Glesen Van God Gegeven. Klu.v- lenaar Leontine Pote CFR 903 Du- tremer- AUda Boonstra Telegraaf 31. Vendeville B A M 49. Wissel. Ex press 23 Van Lang Tessln Keek Tosti. Labruvëre Ludeger v. d Kuvp Cortll Habar Tourain# Wall- dorf Galate. Lerch Artnmli Singer Guinea. Blom Mannheim 134 Ehno ger Mannheim 181 Staal SUalud* De Looff Manet. Holle: Arbedo Erke- lens Verzaaca Alchcrt Rabluia. Feenstra Wlleor Van Meel Gerol- ■tein Goudswaard Kon Juliana. Reitsma Gotthard, v d Bosch ItoOO op Welvaart Sandlfort VarHRIe Vis ser Full Speed. Koenen Hoop doel Leven Van tJseldltk Clterna 36 O* Roeck Anna. Gort Stad Amsterdam 1 Durlnck Llnquena Hoogeveen' Rheinunlon 6 Boogaard Butanla I. Zwartbol Fulda Van Deyen ClterM 21 Struvf Storno Wagenmakers Eli sabeth Timmerman* Christiana Ver- HOOG WATER Antwerpen Vllsalncen Terneuzen Wemcldlng* Hanaweert Zlerikzee Brouwarshavan Willemstad Hellevoetaluta Dordrecht Rotterdam 21 Fabt. I 9l«art 11 45 -.- 00.36 13 11 09 41 23 22 11 13 23 42 10.03 33.59 II 39 II 01 39.99 18 19 - - 10 36 23 31 12 04 10 49 33.41 13 3» 10 26 23.30 UK-' Terschelling Zoutkamp DelfzUl Gouda 12 10 -.- 01 05 13 43 11 18 00 09 1143 00 10 13 50 01 18 |4» 1319-.- 01-10 1403 Hoek v Holland 10 37 23 33 12 06 Schevenlngen 10 43 23 47 12 17 IJmulden 11 30 00 34 1300 Den Helder 03 0» 14 40 03 36 1010 Komwerderamd 04 14 16 54 06 44 13» Harlingen 04 25 17 66 06 56 19 40 - 04 00 10 49 09» 'I» 15 29 18 09 07 00 19 31 t6 39 19 16 09 10 20 4] 01 95 14 32 03 04 15 49 WATERSTANDEN GROTE RIVIEREN 29 Februari De minste vaerweterdtepten rijm Pannerden - lJsselkop 3.O0: IJsselkop- Heveadors 1-90: "Heveadorp—A'dam' Rtlnkanaal 1.40- •A'dam-RtJnkanaal— Vreeswijk 196 "IJseelknp- DoegburlL I 45 "Doesburg—Zutfen 1-66 Zutfen- Eefde I 75: Eo/de—spoorbrug Oevert- ter 1 85 Spoorbrug Dg venter—Kater- veer 3.30 Dg wateretanden xltn: Rhelnfelden 174-1 Breisech 0*0 +4. Btreeteburj I 42 Maxsti 3 22 *1 Stonnheim I - Mainz 103 Bingen 0 04 +8 Kaub 0 94 - 8 Koblenz I 09 3 Bonn 100 +1 Keulen 090 4 Dtte»*Morf '70 -1 Ruhrort 134-3 Wegel 2 04 - Emmerik I 5» Plochlngen Steinbach 134 +7- Trier 127 Eefde I 97 J Deventet I 16 1 vioneln 86 35 - Vlsë 40 20 R"r?T 39 77 -0 B#lfeld 10 7» Grave 5 02 40 Nachtvaart verboden Zelii de drie oud»te waterrotten tin het plaaUje genieten nu leder jaar van het gebodene. Wel schud- 4en zij nog steeds een beetje het noM, ala de muziekweek ter sprake mt, maar zij genieten er toch van. Wgens behoren die drie oude ÜRburghers tot de merkwaardig- K (Iguren langs de kuiten der Wrixee. De „Drie Boyera" noemt sen hen in de atreek, want Rodney Mint, thans 79 jaar oud, Cork Burrêll. 84 jaar, en Dan Wilson, 82 lür, waren <le enige overlevenden vin een ramp. die het dorp in 1900 trof. Toen, als nu, was Aldeburgh «n reddingsboot-station. Tijdens «n vr*selijk noodweer voer de red- dingsboot uit, doch in volle zee iloeg zij om. ^lle opvarenden ver dronken, behaive de „Drie Boffers", die nog vaak de herinnering op- Wen aan die verschrikkelijke Hmpnacht en reeds menige toerist (die wegens de muziek naaf het vis- itradorp kwam) onthaalden op het relaas 'van hun wonderbaarlijke redding. Maanden tevoren reed» alaan de Aldeburgher» de ha'nd aan de "ffluzlekploeg De huizen en gebou-» »en vragen om een kwast verf, want ki zilte vocht en schuim tasten de schreef de dichter Crabbe het volk van Aldeburgh. Cnbbe kende de Aldeburghers, want hij was zelf geboren in Eat Anglia, in het graafschap, waarin Aldeburgh ligt. Hij iaddaar aan de kaden gewerkt bij het laden van schepen. Bijwoonde later lang in Aldeburgh en vond er inspiratie voor upgedichten. In zijn tijd hielden de Aldeburghers zich 52 wfen per jaar bezig met de zee, met haar rijkdommen en net haar gevaren. Stellig heeft Crabbe nooit kunnen ver moeden, dat die 52 weken eens zouden worden tot 51 weken! Toch gebeurde dit, en wel na de tweede wereldoorlog, toen Aldeburgh één week per jaar ging wijden aan de muziek. Aanvankelijk stonden de vissers «n viaeeravrouwen van het dorp mtrouwend jegens .het nieuwe plarr. Maar toen de eerste muziek week een groot succes was geworden en Aldeburgh een erkende plaats had bezorgd ln de rij der Britse auziek-centra, veranderde de stem ming. Nu zijn diezelfde vissers en viiaersvrouwen er trots op, dat hun torp zo op de voorgrond is getreden, jitet alleen meer naar via stinkt", ioi\» «en robuuste viseer het pittig uitdrukte. Verf aan en voor een muziekfestijn is nu eenmaal een feestelijk kleed nodig. De bewoners 6tellen er prijs op, alles tot in de puntjes in orde te hebben. Zelfs de reddingsboten worden niet vergeten en extra in de verf gezet. Vlaggen en versierings materiaal worden gereedgemaakt en vooral aan ,het Gemeentehuis (dat nog dateert uit de tijd van Koningin Elizabeth I) worden bijzondere zor gen besteed, want het dient zowel tot theaterzaal als tot toeristen- Aldeburgh al heel wat terrein ver zwolgen. Tijdens de muziekweek worden zowel opera s als andere muziek programma s uitgevoerd. Benjamin Britten is de verbindingsofficier tussen zijn dorp en de wereld van kunst en muziek daarbuiten. Ook heeft hij zelf reeds enige operas gewrocht. In zijn „Albert Herring" liet hij figuren optreden uit de 18de eeuwse Groaskeys Herberg, die zich dicht bij het Raadhuis bevindt en thans dienst doet als „Theater- Bar" tijdens de feestweek. Men kan daar tegenwoordig de vissers uit de streek «amen zien met musici van naam en een kwartiertje in de lage gelagkamer is reeds voldoende om zich in gedachten te verplaatsen naar de tijd, nu eeuwen geleden, toen Aldeburgha vissers vermaarde smokkelaars' waren. Deze herberg smaakt immers naar zoutwater, deze herberg heeft pit en persoon lijkheid. Een deel van de betimme ring ia verzekerden de vissers ons gemaakt uit het hout van op de kust gelokte koopvaarders. A ldeburgh wil zijn muziekweek tot een internationaal meetel lende gebeurtenis maken. Daarom worden ook buitenlandse kunste naars uitgenodigd in het oude vis sersdorp te concerteren. En der eer sten, die een uitnodiging kreeg, was de bekende Nederlandse dirigent JBertus van Lier, die een paar jaar Igeleden met een koor en een orkest Lin 126 personen, goeddeels verbon- <hs.n aan de Rotterdamse Volksuni versiteit, naar Aldeburgh kwam. Van Lier^af daar een uitvoering van de MatthRus Passion. die zeer veel bij val oogstte. Voor de eerste maal kon het Engeke publiek toen in eigen land dit meesterwerk van Bach in de Duitse taal beluisteren! Tienen vijf tig weken per jaar ligt Aldeburgh als een eenzaam vissersdorp san de kusten der Noordzee. Eenenvijftig weken per jaar bevissen de inwoners de zee en vechten zij tegen het water. Maar gedurende één week wordeh vis en water vergeten, want gedurende die week «taat Aldeburgh In het teken van de muziek. Zó goed waren de ervaringen met deze ene week. dat de bevolking, die aanvankelijk scep tisch en afwachtend jegens de feest- weekplannen «tond, thans nleta lie ver wil dan Aldeburgs naam ais muziekcentrum zo goed en zo be kend mogelijk te maken! neemt de hem of haar toege wezen last op. Pa Banada mon stert Mfn troep. Dan trekken »U weg uit het d«rp, dertien Ruxayo's in een lange rjj. belast en beladen. pTET jongste meisje kan haar waterlanders niet bedwin gen. Zoveel veranderingen, zo veel onrustf Een ouder troost haar. Vooraan schrijdt Pa Banada, gekleed zo wil het de mode bij het volk der Ba-Kiga in een dierenhuid. Pa Banada draagt zijn last op het hoofd. De vrouwen dragen eveneens op het hoofd al haar hebben en houden in lemen kookpoten. Ook zU zijn bekleed met die renhuiden. De rij wordt geslo ten door de dreumesje», die druk babbelen in de Jotaal onbegrijpe lijke sprake, der Ba-Kiga. Eerst moeten de Ruzayo's enige kilometers te voet afleggen. Naar de naastbijzijnde berijd bare weg. Daar wacht een vrachtauto. Discussies en ge redetwist. Hoe moet alles wor den opgeladen? Elk der familie wil zijn kostbaarheden een zo goed mogelijké plaats bezorgen. Pa Banada grijpt regelend in. Maar zijn gezag moet ditmaal wijken voor dat van de geschoolde in Westerse kledij gfestoken. Ba- Kiga, wiens taak het is, een in ventaris te maken der Ruzayo- have en de wagen oordeelkun dig te laden. Want de weg zal lang zijn, bijna 175 km. Hij voert door bergachtig terrein en door modderpoelen. Ook moet er over nacht worden. Diefstal is altijd mogelijk. Vandaar de inventaris. Pa Banada kijkt alsof hij er alles van snapt. Als eindelijk alles is ingela den, komt «en der vrouwen nog met een mand vol jonge hennen. Z(j kakelt zelf nog luider dan het pluimvee. Z(j verlangt met klem een ereplaats voor haar gevederde bagage, want zegt die kippen moeten uitma ken of de bodem in het nieuwe land heus goed is! Het oordeel van een kip weegt blijkbaar zwaar b{j de Ba-Kiga! Doch na de bodemkundige kippen komt er geen nieuwe barang. Trouwens, meer mensen en meer have zou de auto niet kunnen bevatten. Het ogenblik van ver trek is aangebroken. De laatste resten der ochtendnevelen ver vluchtigen. Nagewuifd door bu ren en vrienden snort de auto met de dertien Ruzayo's weg. Zij gaan naar Rukiga Ensya, zo als zij het gebied noemen op de hellingen, die afdalen naar het Edward Meer, en dat door de overheid speciaal tn gereedheid is gebracht om tienduizenden Ba- Kiga op te nemen. Het is een land vol beloften. Vruchtbare, deels maagdelijke grond. Be hoorlijke wegen. Scholén. Kli nieken. Geen groot wild. Land- bouwconsulanten. Voedsel wordt verstrekt totdat de eerste oogst binnen is. Enige jongemannen hebben reeds een begin gemaakt met de bouw van een huis, zodat de Ruzayo's spoedig weer een eigen woning zullen hebben. Maar toch.... tijdens de reis naar Rukiga Ensya gaan ge dachten dezer „emigranten in eigen land" terug naar het oude dorp. naar alles wat daar achter gelaten werd aan vrienden en herinneringen. Alleen de dreu mesjes verheugen zich buiten matig over de tocht. Soms zo luide, dat Pa Banada krachtig moet ingrijpen om de orde te handhaven. T7ANDAAG verhuizen de Ru- zayo's. Gisteren, eergisteren en dag-in-dag-uit voordien wa ren het andere families. Morgen, ovêrmorgen en dag-in-dag-uit nadien zullen het wéér andere families zijn, die dp grote trek naar Rukiga Ensya aanvaarden. Verhuizingen bij het krieken van de dag zijn een even alledaags verschijnsel geworden ln het Buffels en olifanten En thans mooie land van Kigezi als de ochtendnevelen. Hoe komt dit? Kigezi Is een prachtig land. Het grenst aan Belgisch-Congo. Het is omzoomd door de vulkaan Mahavura en andere vuurspu wende bergen. Vroege'r woonde in dit ^uid-Westelijke deel van Oeganda het volk der Ba-Hlma, herders en veehouders. Daarna kwamen de Ba-Kiga, landbqu- wers. Dit volk woont nog slecms betrekkelijk korte tijd in Kigezi, hoog gelegen, 2500 meter boven de zeespiegel. Maar zij beoefen den de landbouw onoordeelkun- rPHANS zijn de Ba-Kiga over tuigd. Evenals Pa Banada Kabi, het familie-hoofd der Ruzayo's. zijn zij ten slotte ge zwicht voor de argumenten en feiten, naar voren gebracht door Afrikanen en Europeanferf. Thans beschouwen zij die massa-ver huizing als een doodgewoon iets. Merkwaardig Is. dat de ver huiskosten zo laag zijn. Zij be dragen gemiddeld 12 per hoofd, mensen incluaief huisraad, ba gage én pluimvee. Die twaalf gulden z(jn voornamelijk nodig om het vrachtautotransport te betalen. En als men zo n belast en beladen vehikel met mannen, vrouwen, kinderen, kippen, ta fels. stoelen, maalstenen, matten, en aardewerk ziet wegrollen, dan rest slechts de conclusie: Twaalf gulden, dat ia een koopje! Zo'n massa-verhuizing is een belangwekkende en belangrijke gebeurtenis. Maar om te voor komen. dat over enige tiêntallen jaren wederom zo'n massale uit tocht uit Rukiga Ensya, het (thans) Nieuwe Land, nodig zal zijn, moet er worden gezorgd voor oordeelkundige bebouwing van de grond. De bodem m Ru kiga Ensya mag onder ^een be ding worden uitgeguhd. Daarom zijn landbouwcopsuienten druk in de weer om de Ba-Kiga- boeren voor te lichten. In den beginne geeft dat wel eens wrijving. De boer, ook de Afrikaanse boer, is nu eenmaal behoudend van aard. Maar nu Pa Banada en de overige „Oude Mannen" der Ba-Kiga eenmaal over hun bezwaar tegen de ver huizing zijn heengestapt, zullen zij ook hun bezwarén tegen mo derne landbouwmethoden over winnen. En zo zij dit niet meer kunnen, dan toch zeker hun kin deren en klnds-kinderen. Boven rechts Dt verhuizing begint. Hun hebben en houden op het hoofd dragend verlaten de Ruzayo's de hut, waar zij vele jaren^hebben ge woond en gaan een onbekende toe komt tegemoet. Beneden: Het huisraad, de vaten, de levensmiddelen, alles toat zij hebben meegenomen wordt op de grond gedeponeerd in afwachting van de vrachtauto, die de Ruzayo s en hun bezittinpen door een heuvel achtig gebied naar hun nieuwe woonstee zal brengen. I ,e bekende Nederlandse diri- gent, Bertus van Lier, kuiorn J J met een orkest en een koor van I 123 personen naar Aldeburgh om I I daar de Matthdus Passion in de j J oorspronkelijke taal ten gehore I te brengen. Het toot de eente I I maal, dat in Engeland Bachs meesterwerk in het Duits werd uitpeuoerd. i TN 1946 reeds begon de grote trek. Sedertdien hebben on geveer 25 000 leden van het volk der Ba-Kiga hun weg gevonden naar Rukiga Ensya. Aanvanke lijk stonden de mensen zeer wantrouwend jegens de,verhuis plannen der autoriteiten. Ander half jaar waren nodig om de oudste opperhoofden er van te overtuigen, dat de grote trek een lands- en volksbelang was. In April 1946 hadden zich de eerste honderd vrijwilligers ge- I j Petero Nyabutono en Donozio I Rumbazira, twee geduchte J jagers op groot udld. hebben I tot taak om buffels en olifan- I ten te beletten, de nieuwe I I akkers en dorpen te belagon. I I j meld. Zij legden eerst 100 km per vrachtauto al. Toen hield de weg op. Te voet trokken zij verder, de wildynis in. Een week lang duurde die voetreia. De helft dier voortrekkers koos een stuk bouwgrond en bleef in het nieuwe land wonerf. De an dere helft keerde terug naar Kigezi. nog niet overtuigd van de wenselijkheid der Grote Trek. Inmiddels waren Europese en Afrikaanse jagers op groot wild aan de slag gegaan. Leeuwen waren In Rukiga Enaya weinig talrijk, maar olifanten en buf fels des te talrijker! Systema tisch werd dc streek afgejaagd. Meer dan duizend buffels en on geveer honderdvljftig olifanten aneuvelden in de slag om het Nieuwe Land. De tsetse-vlleg verwekker van de slaapziekte bij mens en dier kreeg ook geduchte aanvallen te weerstaan. En ook thans, nu de grote alag tegen het grote wild gewonnen is, betrekken onvervaarde ja gers voortdurend de wacht langs Rukiga Ensya's grenzen om te voorkomen, dat door Heimweh gedreven olifanten en buffels vernietigen wat door de mens tot stand werd gebracht. Die oerwoudreuzen zijn namelijk tamelijk honkvast, vertelde Do- nozio Rumbazira en Petero Nya butono mjj. Beide mannen be horen tot het elite-corpa der grensjagers op-groot-wild. Machtige buffelhorens op hun hut vertellen van de gevechten op leven en dood, die zfl lever den tegen die duivels van het oerbos. dig, zodat de bodem uitgeput geraakte en de bouwkruin op tal van plaatsen verwaaide. Bovendien is jCigezl dicht, soms zejfs zeer dicht bevolkt. In het gebied van Kabale bedraagt de bevolkingsdichtheid 300 zielen per vierk. meter. Kafferkoren is het voornaamste gewas. In het nieuwe land, in Rukiga Ensya. worden nu echter ook ma is, cas save, zonnebloemen en zelfs een weinig tabak en koffie verbouwd. Kigezi, het oude 1-nd, was overbevolkt. Tussén 1930 en 1946 was 'het zielental der Ba-Kiga toegenomen met 75 pet. Om streeks 1975 aldus de ramingen der statistici 1 zou de bevolking inplaats van 400.000 (het huidige aantal Ba-Kiga) 800 000 bedra gen. Bovendien trekken uit het nabij gelegen Ruandi-Urundi voortdurend mensen naar Kigezi. "DRIL en koel la de dag, als Ba- nsda Kabi sich buiten zijn hut wasgt. Pa Banada iz sestig jaar «nd en hoofd van de uit dertien leden bestaande familie Ruzayo. Vandaag ia een grote dag voor de Rusayo's, want >U Rian verhuizen. Banada Kabi ia een der mannen, die ja ren lang hebben gesputterd tegen de verhuisplannen. Waarom? Dit woordje herhaalde hij tot in den treure, totdat hjj, eindelfyk. gewon nen werd, totdat hij eindettjk het nut en de noodzaak van de grote trek had leren Inzien. Toen begon Pa Banada sèlf plannen te maken. En vandaag is het dan zover: De dag der verhuizing. Pa Banada ktykt naar de bergen en 'kfykt naar de dorpshutten. HU wisselt een groet met enige ken nissen. Dan roept hy «Un vrouwen en kinderen byeen. Elk hunner het jongste meisje kan haar waterlanders niet bedwingen. Zoveel veranderingen, zoveel on rust.' Een ouder zusje troost haar Peter Pears een van ae initiatief- nemers tot het muziekfeest, zingt ie rol van de Evangelist in Bache Matthdus Passion in de dorpskerk, in samenwerking met het orkest en het koor van de j Rotterdamse Volksuniversiteit. I het water", aldus be- I \at Aldeburgh thans een erkende plaat» in Engelands muziek leven heeft, dankt dit vissersdorp voor een belangrijk deel aan de be moeienis van Benjamin Britten, een veertig-Jarige componist, die zich in East Anglia volkomen thuia gevoelt en veel inspiratie put uit de be koring en schoonheid, welke uit gaan van de vissersplaatsje*. Zijn woning «taat te Aldeburgh. Staande in zijn werkkamer overschouwt hij het Noordzeestrand en ziet hij, hoe de dorpelingen een harde strijd voe ren tegen het zeewater om te voor komen, dat dit nog meer van hun woongebied zal afknabbelen, want sedert de dagen van Elisabeth I heeft de Noordzee ter plaatse van De drie „boffers", die in 1900 de ramp, die de reddingsboot trof, overleefden, op het strand, naast de nieuwe reddingsboot. Samen zijn z\j 245 jaar oud. De jongste is 79. de oudste in het midden 84 jaar. Eerst stonden zij wat sceptisch tegenover het muziek-gedoe, nu zien zu elk jaar verlangend uit naar de muziekweek. De muziekweek nadert. Onder het waakzaam oog van Miss Enid Simon de harpiste van de Engelse Opera, wordt de harp afgeladen. bureau gedurende de muziekweek. Bovendien is het een toeristische attractie van de eerste orde! Natuurlijk zijn de laatste dagen vóór de uitvoering de drukste, want dan gaat het cr om, de zaal in ge reedheid te brengen, de nodige in stallatie» te maken voor het kunst en vliegwerk, dat voor de opvoering van opera's noodzakelijk is, de mu ziekinstrumenten en de kunstenaars te huisvesten, wegwijzers aan te brengen en de repetities vlot en aan genaam te doen verlopen.. De echte Aldenburghers genieten evenwel het mee«t van de voorbereidingen ep lange termijn. Die breken de een tonigheid wat, zei Rodney Pallant met ten frlnnik.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1954 | | pagina 4