ALGEMEEN NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
WeecUdM
Eénstuks-actie N* V* H.
NUMMER 20
VRIJDAG 7 SEPTEMBER 1945
STADSNIEUWS.
Dc »V-2.«
PER ASPERA
AD ASTRA
EENDRACHT
MAAKT MACHT
RedactieL. J. A. v. d. Steenhoven
Mr. A. A. J. Rijksen
Drukker: Drukkerij Verzijl,Gouda
Administratie; M; J. van Loon
Bur.Markt 20, Gouda. Tel. 3098
Abonn.p.w.25 ct. Losse numm. 10ct;
De baurtvereenigingen weren zich.
De buurtvereen. „Herwonnen Vrijheid"
{Verlengde IJssellaan) heeft een bedrag van
f 285.— overgemaakt aan de Stichting
1940— '45. Tevens werden ontvangen»
van de buurtvereeniging „Vrij Nederland"
(Prètoriaplein) f 25.— van blok ABC van
de Luchtbescherming f 50.— en van de
Commissie voor Oranje en andere Openbare
Feesten f 218.10 zijnde het batig saldo van
de fportfeesten op 31 Augustus.
Blok 55 liquideert.
Bij de liquidatie van het luchtbescher-
mingsblok 55 werd besloten het blusch-
materiaal en de gasmaskers aan de Brand
weer over te doen. Een drietal Montagne-
planken, een groote doos verbandmateriaal,
spalken en 5 paar gummi-handschoenen
werden aan het Roode Kruis geschonken.
Een viertal onderwijsinr. werden verblijd met
een doos E. H. B. O.-artikelen. Het overige
materiaal is bij inschrijving aan de contri
bueer en de leden verkocht, waarbij het
resultaat de verwachtingen verre overtrof.
De volgende uitkeeringen konden worden
gedaan
Gedenkteeken Stadhuis f 159.70
Roode Krui* f 80.—
Ver. voor T. B. C. f 80,—
Ned. Volksherstel f 80.—
Stille Armoede f 80.—
Eereschuld eu Dankbaarheid f 80.—
Oranjever. Krugerlaan f 297.60
Oranjever. Martenssingel f 182.40
Oranjéver. Joubertstraat f 182.40
Oranjever. Karnemelksloot f 57.60
In totaal dus f 1279.70
Damver. „Damlust"
De uitslagen van de eerste ronde van de
competitie van de Ver. .Damlust'' luiden:
A. v.d. Berg - A. Boer 2—0: A.v.d. Berg-
H. v. Haaren 2 0; H. v.Eijk - J. Blokland
1 1; G. J. Barbier - N. v.d. Wouden 0—2
C. Molenaar - Ad. Frankrijker 2-0; J.L.
Bol - G. d. Pater 2—0; M. Vermeulen -
L Backer, afgebr; W. Verhoeven - V.Tom
0—2; V. Versloot - J. Backer 2-0.
De Jodan Boys.
Men deelt ons mede, dat het secretariaat
van de Jodan Boys thans weer gevestigd is
bij J. van Wijk, Heereastraat 94, Gouda.
Parool-avond in den Schouwburg
Het was alleszins een interessanten avond,
die de Stichting ,,Het Parool" gisterenavond
in den Nieuwen Schouwburg gaf. Een tot de
laatste plaats bezette zaal luisterde naar het
openingswoord, dat de heer Kees Jagers
sprak. In de plaats van Picter 't Hoen. die
door ziekte verhinderd was, sprak hierna
MfG. J van Heuven Goedhart. Deze begon
met onze vooroorlogsche neutraliteit te heke
len. Onze neutraliteit was een dwaze, be
lachelijke en gevaarlijke zaak. De bevolking
was niet voorbereid op een invasie, van
welke mogendheid ook, en wist dan ook
niet, wat het te doen had. Alleen het amb
tenarencorps was ingelicht aan de hand van
het Land-Oorlogsreglement. Waar de Duit-
schers zich echter niet hielden aan de be
palingen van dit min of meer verouderde
document, was ook hun houding onzeker.
In dezen toestand was Pieter 't Hoen de
eerste, die de nachtpit van het verzet ont
stak. Wat de regeering naliet deed hij: ons
volk voorhouden, dat het tegen elke be
zetter „Neen" had te zeggen. Hij begon
met een verzetsgeest aan te kweeken en liet
in Juni 1940 zijn eerstenieuwsblad verschijnen.
Spreker zelf trad eerst in November 1941
tot de Parool-groep toe. Een, jaar te laat,
zooals hij zelf opmerkte.
Daarna vertelde van Heuven Goedhart,
hoe of er een jongeman, Peter Taaselaar, uit
Engeland aan de kust werd afgezet om
Wiardl Beekman en een Ned. officier op te
halen. Deze laatste weigerde echter mee te
gaan en in zijn plaats ging Pieter t Hoen.
Dertien maal mislukte de aftocht De veer
tiende keer werden zij op het strand gepakt.
Beekman heeft het niet overleefd. Gp zijn
omzwervingen langs diverse concentratie
kampen is hij overleden. Pieter t Hoen wist
in Vught te ontsnappen en zette den illegalen
strijd onverflauwd voort. Peter Taaselaar
wist bij de arrestatie onopgemerkt te blijven
doordat hij meer dan een uur in het ijskoude
zeewater kroop. Half bevroren wist hij door
de duinen terug te keeren om den volgenden
avond opnieuw een poging te wagen. Ook
ditmaal kwam er geen schip. Toen heeft hij
kans gezien om via Zwitserland en Spanje
naar Engeland terug te keeren.
Het zijn geen loopbanen van helden, die
ik U hier beschrijf, aldus de heer v. Heuven
Goedhart. Wij waren bang voor de Duitsche
strafmethodes.
De groote verdienste van de illegaliteit
was, dat zij het standsverschil opruimde.
Was het aanvankelijk alleen h?t verzet, dat
gepredikt werd, na 1942 kwamen deidealen
naar voren. Er kwam een roep om door
braak en vernieuwing van de maatschappij.
Na uitgewijd te hebben over de positie van
Indië en de taak, die ons wacht, besloot
spreker met de opmerking, dat iedere Neder
lander mee moet doen en de regeering moet
steunen. Wij mogen niet passief zijn. De
tijd is niet ver meer, dat elke Nederlander
zal moeten kiezen, welken kant wij uit zullen
gaan.
Na deze rede speelde Jan Huckriede enkele
planowerken van Fr. Schubert. Zijn brillante
spel, dat getuigde van veel vingervlugheid,
schiep de juiste stemming om het gesprokene
nogmaals te overdenken.
Na de pauze declameerde Mevr. Charlotte
Kohier het bijbelboek „Judith". Is het nog
noodig, de werkelijk uitzonderlijke kwalitei
ten van deze declamatrice te vermelden?
Het is zeker een prestatie van groot formaat
om met zoo weinig actie zoo te kunnen
boeien. De personen uit het oude bijbelver
haal werden levende gestalten onder haar
verhalen. Als toegift declameerde zij ten
slotte „De Klokken", een verzetsvers. Be
halve een langdurig applaus mocht zij ook
een kleine bloemenhulde in ontvangst nemen.
Het was een unieke avond, die veel te
overdenken gaf.
De avondwijding
In de avondwijding van „Herrijzend Ne'
derland" welke hedenavond om 10.15 uur
wordt gehouden spreekt onze plaatsgenoo4
Ds. C. P. Thomsen.
De kinderuitzending naar
Zwitserland.
Het Bureau Kinderuitzending deelt mede-
dat de kinderen, die op 23 Aug. naar Zwit
serland zijn vertrokken, aldaar op 24 Aug.
zijn aangekomen. Zij bevinden zich in goe
den welstand.
Stadsspaarbank en
Stortingsdienst.
Overzicht over Augustus 1945.
Ingelegd in 8656 posten f 307.230,06
Terugbet. in 2062 posten f 214.796,81
Meer ingelegd dan terupbet. f 92.433,25
Saldo per 1 Aug. 1945 f 2.973.443,83
Saldo ultimo Aug. 1945 f 3.065.877,08
Ultimo Aug. 1945:
Spaarboekjes in omloop 5529
.Rekeninghouders 2208
BINNENLAND.
7737
Ultimo Juli 1945:
Spaarboekjes in omloop 5474
Rekeninghouders 2202
Meer
"7676
61
H.M. de Koningin naar
§cheveningen.
H.M. de Koningin zal met ingang
van heden haar intrek nemen in een
villa te Scheveningen... Zij zal daar
voorloopig vertoeven in afwachting
van het gereedkomen van de her
stellingswerkzaamheden aan den
Ruigenhoek.
Monetaire maatregelen.
Reuter seint, dat de directie van
het Nederlandsche Deviezen-insti
tuut te Amsterdam heeft verklaard,
dat voor het a.s. weekeinde een
Engelsch-Nederlandsche monetaire
overeenkomst zal worden gesloten
en dat een decreet inzake buiten-
landsche valuta voor 15 Sept a.s.
zal worden gepubliceerd. Houders
van kasvoorraden wordt wegens hét
Min. van Fin. den raad gegeven,
hun niet strikt noodige geldmiddelen
te storten op bank- of giro-reke
ningen. Niet alleen zal dit het slot
verloop van de komende geldsa-
neering bevorderen, doch bovendien
zal zulks in het eigen belang van
de storters blijken te zijn.
Op de Brug.
Minister voor de radio.
Hedenavond 9 uur zal Min. Drees
voor de radio spreken over: „Een
groot gevaar voor de volksgezond
heid, het nijpend tekort aan ver
pleegsters".
Het wachten was tevergeefs.
H.K.H. Prinses Juliana en de
ministers Schermerhorn en Van Klef-
fens hebben gistermiddag tevergeefs
op het vliegveld van Eindhoven ge
wacht op de aankomst van het vlieg
tuig met den Gouv. Gen. Jhr. Mr.
A. W. L. Tjarda van Starkenborgh
Stachouwer. Gistermorgen was het
vliegtuig met den G.G. uit Cairo
Duitschland
moet grond afstaan.
Dc schade door Duitschland in ons
land aangericht moet door het afstaan
van grondgebied worden vergoed. Een
vergoeding in producten zal ernstige
nadeelen met zich brengen voor de ont
wikkeling van onze eigen industrie.
„In ;,Op Wacht" lezen wij een ige interes
sante bijzonderheden over het rahetwapen,
dat velen in den lande zoo dikwijls in angst
heeft gebracht.
Wie kent trouwens niet de witte, kronke
lende rooksliert, die zich stijl in de lucht
verheft? Dit projectiel werd op een speciale
tafel geplaatst, zoo, dat den staart paste in
een gat in de tafel. Was het projectiel opge
steld en met behulp van instrumenten zuiver
gericht, dan werd de brandstof ingepompt.
Deze voor de raketvoortbeweging dienende
brandstof bestond uit 5000 Kg gecompri
meerde zuurstof en 3500 Kg- alcohol.
Het starten vergde nogal eenige voorbe
reiding. Zijn alle preperatieven genomen, dan
zorgen de bedieningsmanschappen, dat zij
uit de voeten komen. De turbine, die de
brandstof verwerkt, komt langzaam op gang.
Een borrelend geluid weerklinkt, dat plotse
ling overgaat in een donderend gebruleen
vuurstraal schiet uit den staart omlaag.
Langzaam, iets waggelend verheft de V-2
zich op eigen kracht van de tafel om weldra
met steeds grooter wordende snelheid lood
recht omhoog te schieten.
Door radiographische besturing wordt
er voor gezorgd, dat de aanvankelijk verti
cale baan geleidelijk wordt afgebogen, zoo
dat het projectiel op een hoogte van 15 tot
20 km. onder een hoek van 45 graden ten
opzichte van de horizon voortsuist. Zoo
wat één minuut na den start wordt de voort
beweging uitgeschakeld en beschrijft het
projectiel een parabolische baan.
Het hoogste punt dat bereikt wordt, ligt
op ongeveer 80 km. hoogte, terwijl de snel
heid oploopt tot meer dan 4000 km. Daar
de snelheid ven het geluid „slechts" 1200
km. bedraagt, konden de Londeaaars net
projectiel nimmer hooren aankomen.
Wat deze snelheid wil zeggen, wordt U
misschien duidelijk wanneer wij vermelden
dat de 2" dus in 10 uur rond de aarde
kon vliegen.
Tevens zal het onze lezers duidelijk zijn, dat
van een nauwkeurig richten bij dit wapen
geen sprake kon zijn, terwijl mislukte starts
fl«en uitzondering waren. Men vrage er de
Hagenaars maar eens naar.
Laten wij blij zijn, dat de Duitschers de
gelegenheid heeft ontbrokon om de
„V-2" verder te perfectionneeren.
Weersverwachting, medegedeeld door
het K. N.M.I.
Licht top half bewolkt, droog weer,
iets warmer, zwakke wind. Algem.
vooruitzichtenhet rustige droge weer
zal nog eenige dagen aanhouden.
Wat is er in Gouda te doen?
Thalia Theatervan Vrijdag t.m. Woens
dag Actualiteiten Programma.
Schouwburg-Bioscoopvan Vrijdag t.m.
Dinsdag Air Force.
Ter Gouw: Zaterdag a.s. 2 uur, Leden
vergadering N.V.B. 1
WAT GEBEURDE ER?
7 September.
1944. Prins Bernhard in België, als bevel
hebber der Nederl. Binnenlandsche
Strijdkrachten. Hij maant het Nederl.
Volk nog de grootste voorzichtig
heid in acht te nemen.
De Nederlandsche Regeering neemt
officieel afscheid van Engeland.
1943. Stalin staat toe, dat de Russische
kerksynode bijeen komt en de bis
schoppen een patriarch kiezen.
In Duitschland worden de verloven van
bultenlandsche arbeiders opgeschort.
Konotop, Kramatorskaja en Slaviansk
in Russische handen.
1942. In de vroege ochtenduren begint in
het kader van den luchtslag om Enge
land, de eerste hevige luchtaanvallen
op Londen.
De Fransche Regeering staat de
Japanners doortocht door Indo-China
toe.
in de „mess" 'n maaltijd gebruikten,
vertrokken. Terwijl de hooge gasten
kwam het bericht uit Londen, dat
het vliegtuig een tusschenlanding te
Marseille had gemaakt. Hedenmor
gen zou de reis naar Nederland
worden voortgezet Ongetwijfeld zal
Prinses Juliana opnieuw op het
vliegveld Eindhoven aanwezig zijn,
om den geëerden landgenoot te ver
welkomen.
Gezagsbataillons naar Indië.
De bevoegde autoriteiten hebben
vérstrekkende maatregelen genomen,
welke er toe zullen leiden, dat met -
de uitzending van gezagsbataillons
naar Indië reeds op 15 Sept. a.s.
een aanvang kan worden gemaakt.
In totaal zullen er 27 bataillons
elk van 800 man sterkte worden
uitgezonden. Afgezien hiervan zullen
er 2 divisies worden uitgestuurd, elk
23000 man, die in Engeland worden
geoefend. De manschappen voor de
eerste divisie van de expeditionaire
macht zullen voor 1 Januari naar
Engeland vertrekken.
Het zijn juist de heel kleine zaken
Die 't leven zoo aangenaam maken.
U heeft altijd iets.
En in Venlo is niets
Helpt hen uit den nood te geraken.
D. A.
Zaterdagmiddag 8 Sept. ophalen van
borden, koppen, schotels enz.
GROOT GOUDA
V»
•e
A
